Πολωνία

1) ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

Γνώμη της Επιτροπής [COM(97)2002 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Έκθεση της Επιτροπής [COM(98)701 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Έκθεση της Επιτροπής [COM(1999)509 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Έκθεση της Επιτροπής [COM(2000)709 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Έκθεση της Επιτροπής [COM(2001)700 τελικό - SEC(2001) 1752 - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Έκθεση της Επιτροπής [COM(2002) 700 τελικό - SEC(2002) 1408 -Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Έκθεση της Επιτροπής [COM(2003) 675 τελικό - SEC(2003) 1207 - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Συνθήκη προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση [Επίσημη Εφημερίδα L 236 της 23.09.2003]

2) ΣΥΝΟΨΗ

Στη γνώμη της του Ιουλίου του 1997, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμούσε ότι η Πολωνία είχε σημειώσει αξιόλογη πρόοδο στην ενσωμάτωση του κοινοτικού κεκτημένου σε ό,τι αφορά τις μεταφορές. Με σωστές και ταχείες προσπάθειες σε ορισμένους τομείς όσον αφορά τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς των οδικών εμπορευματικών μεταφορών, ο τομέας των μεταφορών δεν αναμένεται να παρουσιάσει σοβαρές δυσχέρειες όσον αφορά την ενσωμάτωση του κεκτημένου σχετικά με την εσωτερική αγορά. Αντίθετα, κρίθηκε ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη διάθεση των μέσων που είναι αναγκαία για τη δημιουργία της βάσης του μελλοντικού διευρωπαϊκού δικτύου που θα διευρύνεται προς τις χώρες που θα προσχωρήσουν, καθώς και στη βελτίωση και ενίσχυση των διοικητικών δομών.

Στην έκθεση του Νοεμβρίου του 1998 επιβεβαιώθηκε η εκτίμηση αυτή, ενώ παράλληλα υπογραμμίστηκε η ανάγκη να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες, ιδίως όσον αφορά την προσέγγιση της νομοθεσίας για την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων.

Στην έκθεση του Οκτωβρίου του 1999 διαπιστωνόταν ότι η πρόοδος στον εν λόγω τομέα ποικίλλει. Εάν στον τομέα των οδικών μεταφορών η πρόοδος κρίθηκε ικανοποιητική, στους άλλους τομείς αποδείχθηκε ανεπαρκής. Εντούτοις, η αποτελεσματική εφαρμογή του κεκτημένου στον τομέα των οδικών μεταφορών (πρόσβαση στην αγορά, οδική ασφάλεια, φορολογικά θέματα) απαιτούσε προσεκτική παρακολούθηση. Επιπλέον, κρίθηκε αναγκαίο να καταβληθούν προσπάθειες προκειμένου να εκσυγχρονιστούν οι υποδομές των μεταφορών.

Στην έκθεση του Νοεμβρίου 2000 διαπιστωνόταν ότι είχε σημειωθεί κάποια πρόοδος στον τομέα των μεταφορών, οφειλόμενη συγκεκριμένα στη θέσπιση νέων νομοθετικών διατάξεων

Η έκθεση του Νοεμβρίου 2001 υπογραμμίζει τις προόδους που συντελέστηκαν στο μεγαλύτερο μέρος των τομέων του κοινοτικού κεκτημένου. Εντούτοις, η Πολωνία πρέπει ακόμη να εγκρίνει βασικά κείμενα αναφορικά με τις εναέριες μεταφορές, να δημιουργήσει τις κατάλληλες διοικητικές δομές και να εγκρίνει το παράγωγο δίκαιο για όλους τους τρόπους μεταφορών.

Η έκθεση του Οκτωβρίου 2002 διαπιστώνει την προσέγγιση της νομοθεσίας προς το κοινοτικό κεκτημένο και την επίτευξη σημαντικής προόδου στους τομείς των αερομεταφορών, των οδικών μεταφορών και των θαλάσσιων μεταφορών. Ωστόσο, η Πολωνία πρέπει να θέσει σε εφαρμογή το κοινοτικό κεκτημένο σε θέματα φορολογικά και κοινωνικά/τεχνικά του τομέα των οδικών μεταφορών, να επιδιώξει την ελευθέρωση των σιδηροδρομικών μεταφορών και να συνεχίσει να βελτιώνει το επίπεδο ασφαλείας των θαλάσσιων μεταφορών.

Στην έκθεση του 2003 τονίζεται ότι η Πολωνία τηρεί ως προς την ουσία τις δεσμεύσεις και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις διαπραγματεύσεις για την προσχώρηση στους τομείς των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών, των οδικών μεταφορών, της εσωτερικής ναυσιπλοΐας, των σιδηροδρομικών και των αεροπορικών μεταφορών. Ωστόσο, η Πολωνία θα πρέπει να ενισχύσει τις διοικητικές ικανότητές της για τη διαχείριση των έργων που αφορούν τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών και να μεριμνήσει για την εφαρμογή του ελέγχου από το κράτος της σημαίας, προκειμένου να μειωθεί το ποσοστό ακινητοποίησης των πλοίων με πολωνική σημαία.

Η συνθήκη προσχώρησης υπογράφηκε στις 16 Απριλίου 2003 και η προσχώρηση πραγματοποιήθηκε την 1η Μαΐου 2004.

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΕΚΤΗΜΕΝΟ

Η κοινή πολιτική μεταφορών διαρθρώνεται γύρω από τρεις κύριους άξονες.

Η ευρωπαϊκή συμφωνία επιβάλλει την εναρμόνιση της πολωνικής νομοθεσίας με τις κοινοτικές διατάξεις, την συνεργασία ενόψει της αναδιάρθρωσης και του εκσυγχρονισμού των μεταφορών, την βελτίωση της πρόσβασης στην αγορά μεταφορών, την διευκόλυνση της διαμετακόμισης και την άνοδο των προτύπων εκμετάλλευσης σε επίπεδα συγκρίσιμα με εκείνα της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Στη Λευκή Βίβλο υπογραμμίζονται τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να επιτευχθεί η εσωτερική αγορά στον τομέα των μεταφορών και ιδίως εκείνα που αφορούν τον ανταγωνισμό και την εναρμόνιση της νομοθεσίας.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Παρά τις προετοιμασίες, η Πολωνία πρέπει ακόμη να καταβάλει προσπάθειες για να μπορέσει να προσαρμόσει και να εφαρμόσει τις απαραίτητες κανονιστικές ρυθμίσεις και να συγκροτήσει τις σχετικές διοικητικές δομές. Θα πρέπει επίσης να επιταχύνει τις προσπάθειες για την μεταφορά του κοινοτικού κεκτημένου στην εσωτερική της νομοθεσία. Το διοικητικό δυναμικό πρέπει να ενισχυθεί σημαντικά, ώστε να καταστεί δυνατή η αποτελεσματική εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου, ιδίως στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών.

Όσον αφορά τα οριζόντια θέματα, σημειώθηκε μια θετική εξέλιξη: εκδόθηκε νόμος σχετικά με την οικονομική δραστηριότητα με τον οποίο θεσπίζονται οι ίδιοι όροι εκμετάλλευσης για τις εθνικές και τις αλλοδαπές επιχειρήσεις, εκτός από τις οικονομικές δραστηριότητες στον τομέα των αεροπορικών και σιδηροδρομικών μεταφορών.

Όσον αφορά τις υποδομές μεταφορών, οι μεγαλύτερες επενδυτικές προσπάθειες κατευθύνθηκαν στην ανάπτυξη των τεσσάρων μεγάλων διαδρομών μεταφορών. Η Πολωνία ενέκρινε την τελική έκθεση του Οκτωβρίου 1999 σχετικά με την εκτίμηση των αναγκών σε υποδομές μεταφορών (TINA), που θα αποτελέσει την βάση για την επέκταση των διευρωπαϊκών δικτύων στην Πολωνία.

Στον τομέα των οδικών μεταφορών, θεσπίστηκαν τρεις κανονισμοί σχετικά με τον τεχνικό έλεγχο των οχημάτων, δύο κανονισμοί σχετικά με την άδεια οδήγησης και την ταξινόμηση και τη σήμανση των οχημάτων και, τέλος, ένας κανονισμός σχετικά με την διαδικασία για την συγκέντρωση δεδομένων σχετικών με το δημόσιο οδικό δίκτυο. Το πολυμερές πρόγραμμα INTERBUS υπογράφτηκε τον Απρίλιο του 2000, και η εφαρμογή του καθιστά δυνατή την εν μέρει ευθυγράμμιση με το κοινοτικό κεκτημένο όσον αφορά την οδική μεταφορά επιβατών. Η ευθυγράμμιση με το κοινοτικό κεκτημένο ολοκληρώθηκε ενώ μένει να καταβληθούν ακόμη προσπάθειες στον τεχνικό τομέα, ιδίως όσον αφορά τους παρόδιους τεχνικούς ελέγχους. Δεν υπάρχει ακόμη σύστημα ενιαίας τιμολόγησης για τη χρήση των οδικών υποδομών.

Το 2001 η Πολωνία ενέκρινε τη νομοθεσία για τις οδικές μεταφορές που ενσωματώνει στο εσωτερικό δίκαιο τις κοινοτικές ρυθμίσεις σχετικά με την πρόσβαση στην αγορά και επιτρέπει τη δημιουργία των αναγκαίων διοικητικών δομών.

Το 2002 τέθηκαν σε ισχύ οι ακόλουθοι νόμοι: νόμος σχετικά με τις οδικές μεταφορές, νόμος σχετικά με την οδική κυκλοφορία, νόμος σχετικά με τα τοπικά τέλη και φόρους και νόμο σχετικά με τον χρόνο οδήγησης και τα διαστήματα ανάπαυσης των οδηγών.

Όσον αφορά την πρόσβαση στο επάγγελμα πρόκειται για θέμα που θα ανατεθεί στο Ινστιτούτο Οδικών Μεταφορών. Ως προς το διοικητικό δυναμικό, η εφαρμογή του νόμου σχετικά με τις οδικές μεταφορές καθιστά πλέον δυνατή τη δημιουργία της Επιθεώρησης Οδικών Μεταφορών, που θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο για να εξασφαλίσει την τήρηση των κοινοτικών προδιαγραφών στον τομέα της κοινωνικής νομοθεσίας και των τεχνικών απαιτήσεων.

Η Πολωνία έτυχε μεταβατικού καθεστώτος, έως τον Δεκέμβριο 2010 προκειμένου να μπορέσει να διατηρήσει κατώτερα όρια βάρους για τα οχήματα οδικών μεταφορών από εκείνα που προβλέπονται στο κεκτημένο.

Όσον αφορά τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών, το σημαντικότερο γεγονός το 2001 υπήρξε η έγκριση του προγράμματος προσαρμογής του πολωνικού οδικού δικτύου στα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πρόγραμμα αυτό ορίζει το 2015 ως έτος αποπεράτωσης των έργων για την προσαρμογή των πολωνικών οδών στα οχήματα των 115 τόνων. Η πολωνική κυβέρνηση ενέκρινε το 2002 νέο εθνικό σχέδιο για την ανάπτυξη των υποδομών, σύμφωνα με τους στόχους του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών, που θα αποσκοπεί στην εκσυγχρονισμό και την κατασκευή αυτοκινητοδρόμων, εθνικών οδών και άλλων οδών μεγάλης κυκλοφορίας από το 2002 μέχρι το 2005. Ωστόσο, οι πολωνικές αρχές οφείλουν επίσης να λάβουν σημαντικές αποφάσεις όσον αφορά τη διάθεση πόρων για τη συγχρηματοδότηση των έργων.

Στον τομέα των σιδηροδρομικών μεταφορών, η θεσμική αλλαγή του καθεστώτος των κρατικών πολωνικών σιδηροδρόμων (PKP) επέφερε την σύσταση ανεξάρτητων φορέων. Ο νόμος σχετικά με την ένταξη στην αγορά, την αναδιάρθρωση και την ιδιωτικοποίηση των PKP θεσπίστηκε τον Σεπτέμβριο του 2000 και καθιστά δυνατή την έναρξη των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων για την προσαρμογή των PKP στις συνθήκες της αγοράς και στο κοινοτικό κεκτημένο και την επιτάχυνση της ιδιωτικοποίησής τους. Ο νόμος αυτός αποτελεί το πλαίσιο για τη δημιουργία ανεξάρτητων εταιρειών στους τομείς της διαχείρισης των υποδομών, των επιβατικών και εμπορευματικών μεταφορών. Αλλά η Πολωνία πρέπει να πολλαπλασιάσει τις προσπάθειές της ώστε να συμμορφωθεί με το κοινοτικό κεκτημένο στον σιδηροδρομικό τομέα πριν από την προσχώρησή της.

Το 2001, άρχισε να ισχύει μια νέα νομοθεσία για τις σιδηροδρομικές μεταφορές. Μεταφέρει στο εσωτερικό δίκαιο πολλές πτυχές του κοινοτικού κεκτημένου που αφορούν την ανάπτυξη του κοινοτικού δικτύου και το καθεστώς των αδειών. Η νομοθεσία αυτή ανοίγει τον δρόμο για τη σύσταση του Γραφείου σιδηροδρομικών μεταφορών, που θα είναι επιφορτισμένο με τους διακανονισμούς των μεταφορών, τις τεχνικές μελέτες, την επιτήρηση του δικτύου και την ασφάλεια της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας. Ωστόσο, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην εφαρμογή των οδηγιών των σχετικών με τη διαλειτουργικότητα. Το καθεστώς των συμβούλων ασφαλείας για τη μεταφορά επικινδύνων εμπορευμάτων θα πρέπει να ενισχυθεί σ' αυτόν τον τομέα. Η Πολωνία έτυχε μεταβατικού καθεστώτος όσον αφορά την άνευ περιορισμών πρόσβαση στο διευρωπαϊκό δίκτυο σιδηροδρομικής μεταφοράς εμπορευμάτων έως το τέλος Δεκεμβρίου 2006.

Στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών η ιδιωτικοποίηση της εθνικής αεροπορικής εταιρείας της Πολωνίας LOT ξεκίνησε με επιτυχία, πρέπει όμως να καταβληθούν ακόμη μεγάλες προσπάθειες για να ολοκληρωθεί η αναδιάρθρωση της LOT. Είναι απαραίτητες οι προσαρμογές του προϋπολογισμού και της διάρθρωσης στον τομέα της ασφάλειας των αεροπορικών μεταφορών, πράγμα που ισχύει επίσης για την υλοποίηση της προσχώρησης της Πολωνίας στον Ευρωπαϊκό Κοινό Εναέριο Χώρο.

Το 2002 θεσπίστηκε νόμος σχετικά με τις αερομεταφορές. Ωστόσο, η οικονομική κατάσταση της εθνικής εταιρείας αερομεταφορών της Πολωνίας έχει σημειώσει πτωτική πορεία μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.

Στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών, η Πολωνία πρέπει να βελτιώσει την ασφάλεια στην θάλασσα και να ενισχύσει το διοικητικό δυναμικό της. Παρά τις πρόσφατες βελτιώσεις όσον αφορά την ασφάλεια του πολωνικού στόλου, οι επιδόσεις στο θέμα της ασφάλειας των πλοίων υπό πολωνική σημαία δεν ανταποκρίνονται στον αντίστοιχο μέσο όρο του ευρωπαϊκού εμπορικού στόλου.

Το 2001, άρχισε να ισχύει η νομοθεσία για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας. Εγκαθιδρύει τις επιθεωρήσεις των πλοίων και ορίζει τις συγκεκριμένες δραστηριότητες των ναυτιλιακών διοικήσεων, τον έλεγχο στους λιμένες και το ελάχιστο επίπεδο κατάρτισης των ναυτικών. Το 2002 η Πολωνία διέθετε 3 υπηρεσίες ναυσιπλοΐας στις οποίες υπάγονται οι επιθεωρήσεις που διενεργούν τους ελέγχους του κράτους σημαίας και τους ελέγχους του κράτους λιμένα, καθώς και η Επιθεώρηση Προστασίας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος.

Πρέπει να ολοκληρωθεί η θέσπιση των διατάξεων εφαρμογής, ιδίως όσον αφορά το κεκτημένο το σχετικό με τη δέσμη μέτρων «Erika» και τις τελευταίες τροποποιήσεις του κεκτημένου του σχετικού με τα επιβατηγά πλοία, τα αλιευτικά σκάφη και τον ναυτιλιακό εξοπλισμό.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 02.03.2004