Πολωνία

1) ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

Γνώμη της Επιτροπής COM (97) 2002 τελικόΈκθεση της Επιτροπής COM (98) 701 τελικόΈκθεση της Επιτροπής COM (1999) 509 τελικόΈκθεση της Επιτροπής COM (2000) 709 τελικόΈκθεση της Επιτροπής SEC(2001) 1752Συνθήκη προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση [Επίσημη Εφημερίδα L 236 της 23.09.2003]

2) ΣΥΝΟΨΗ

Η γνώμη του Ιουλίου 1997 εκτιμούσε ότι η Πολωνία έπρεπε να καταβάλει σημαντικές προσπάθειες ευθυγράμμισης προς το κοινοτικό κεκτημένο, παρά το γεγονός ότι είχε σημειωθεί σημαντική πρόοδος ως προς την έγκριση των μέτρων που αναφέρονται στο Λευκό Βιβλίο για τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και την εσωτερική αγορά (1995).

Η έκθεση του Νοεμβρίου 1998 ακολουθεί την εν λόγω πρώτη αξιολόγηση, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να επιτευχθεί πρόοδος ως προς την ευθυγράμμιση, ιδίως για να τηρηθούν οι βραχυπρόθεσμες προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης προσχώρησης. Χρειάζεται επίσης να καταβληθούν συμπληρωματικές προσπάθειες για την πολιτική αγροτικής ανάπτυξης καθώς και για την αναδιάρθρωση της βιομηχανίας γεωργικών προϊόντων διατροφής. Μεταξύ των προτεραιοτήτων περιλαμβάνεται ο εκσυγχρονισμός των κτηνιατρικών και φυτοϋγειονομικών εγκαταστάσεων. Όσον αφορά την αλιεία, η πρόοδος που επιτεύχθηκε δεν μπορεί να θεωρηθεί ικανοποιητική.

Η έκθεση του Οκτωβρίου 1999 ακολουθεί την ίδια γραμμή με τις προηγούμενες εκθέσεις. Πράγματι, επιβεβαιώνει ότι η ενσωμάτωση της πολωνικής γεωργίας σε αυτή της ΕΕ αντιμετωπίζει πολλές σημαντικές προκλήσεις. Η υιοθέτηση μιας διαρθρωτικής πολιτικής στον εν λόγω τομέα αποτελεί ένα πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για να μονιμοποιηθεί σε ένα πραγματικά αποτελεσματικό όργανο. Μολονότι σημειώθηκε κάποια πρόοδος στην υλοποίηση του κεκτημένου, ιδίως στον κτηνιατρικό και στο φυτοϋγειονομικό τομέα, αναμένονται ακόμη ο σχεδιασμός και η αναγραφή στον προϋπολογισμό των κονδυλίων για τις αναγκαίες θεσμικές δομές τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Στον τομέα της αλιείας, η κατάσταση εξακολουθεί να μην είναι ικανοποιητική. Δεν πραγματοποιήθηκε καμία πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου. Η υιοθέτηση μιας πολιτικής και ενός προγράμματος αναδιάρθρωσης εξακολουθούν να αποτελούν προτεραιότητες.

Η έκθεση του Νοεμβρίου 2000 αναφέρει ότι μικρή μόνο πρόοδος σημειώθηκε από την προηγούμενη έκθεση. Πρέπει να καταβληθούν σημαντικές προσπάθειες σε νομικό και θεσμικό επίπεδο. Κυρίως πρέπει να διευκρινιστεί ο ρόλος των θεσμικών οργάνων τα οποία είναι επιφορτισμένα με την εφαρμογή του ΕΓΤΠΕ, να εγκαθριδρυθεί το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου (SIGC) σύμφωνα με το κοινοτικό κεκτημένο και να εφαρμοστούν οι πολιτικές προώθησης των προϊόντων. Η Πολωνία πρέπει επίσης να θεσπίσει διατάξεις προκειμένου να συμμετέχει στο δίκτυο γεωργικής λογιστικής πληροφόρησης. Το σύστημα διαχείρισης των κοινών οργανώσεων αγοράς πρέπει να ευθυγραμμιστεί με το κοινοτικό κεκτημένο. Σε θέματα που αφορούν τον κτηνιατρικό και φυτοϋγειονομικό τομέα δεν σημειώθηκε καμμία πρόοδος από την τελευταία έκθεση που αφορά την ευθυγράμμιση της νομοθεσίας με το κοινοτικό κεκτημένο. Στον τομέα της αλιείας, δεν σημειώθηκε καμμία σημαντική πρόοδος. Η Πολωνία θα πρέπει να ενισχύσει την ικανότητα εφαρμογής της αλιευτικής πολιτικής και να εγκαθιδρύσει πολιτική ελέγχου και διαχείρισης σύμφωνα με το κοινοτικό κεκτημένο.

H έκθεση του Νοεμβρίου 2001 επισημαίνει ότι η Πολωνία ενέτεινε τις προσπάθειες της για την έγκριση του κοινοτικού κεκτημένου στον τομέα της γεωργίας. Εντούτοις, ο βαθμός προετοιμασίας και εφαρμογής των κοινοτικών μηχανισμών δεν είναι ακόμη ικανοποιητικός.

Όπως επιβεβαιώνεται από την έκθεση του Νοεμβρίου 2001, η Πολωνία ψήφισε το νόμο για την αλιεία βάσει του οποίου θα μπορέσουν να θεσπιστούν τα απαραίτητα νομικά μέσα για την εφαρμογή των περισσότερων πτυχών του κεκτημένου σχετικά με την αλιεία. Καμιά άλλη ουσιαστική πρόοδος δεν έχει διαπιστωθεί εκτός από τον τομέα οργάνωσης των αγορών με τη δημιουργία στο Υπουργείο Αλιείας μιας διεύθυνσης που είναι επιφορτισμένη με την οργάνωση των αγορών.

Η συνθήκη προσχώρησης υπογράφηκε στις 16 Απριλίου 2003 και η προσχώρηση πραγματοποιήθηκε την 1η Μαΐου 2004.

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΕΚΤΗΜΕΝΟ

Η κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ) έχει ως στόχο τη διατήρηση και την ανάπτυξη ενός σύγχρονου γεωργικού συστήματος που θα εξασφαλίσει ένα δίκαιο βιοτικό επίπεδο στο γεωργικό πληθυσμό και την προμήθεια ειδών διατροφής σε λογικές τιμές για τους καταναλωτές, ενώ θα εξασφαλίζει την ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

Η ευρωπαϊκή συμφωνία, η οποία αποτελεί το νομικό πλαίσιο των συναλλαγών γεωργικών προϊόντων μεταξύ της Πολωνίας και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, αποβλέπει στην προώθηση της συνεργασίας στον τομέα του εκσυγχρονισμού, της αναδιάρθρωσης και της ιδιωτικοποίησης του γεωργικού τομέα της Πολωνίας, καθώς και της βιομηχανίας γεωργικών προϊόντων διατροφής και των φυτοϋγειονομικών προτύπων. Το Λευκό Βιβλίο για τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και την εσωτερική αγορά καλύπτει τη νομοθεσία στους τομείς του κτηνιατρικού και φυτοϋγειονομικού ελέγχου και αφορά τη διατροφή των ζώων καθώς και τους όρους εμπορίας των προϊόντων. Ο στόχος της εν λόγω νομοθεσίας είναι η προστασία των καταναλωτών, η δημόσια υγεία καθώς και η υγεία των ζώων και των φυτών.

Η κοινή αλιευτική πολιτική περιλαμβάνει τις κοινές οργανώσεις αγοράς, τη διαρθρωτική πολιτική, τις συμφωνίες που συνήφθησαν με τις τρίτες χώρες, τη διαχείριση και τη διατήρηση των αλιευτικών πόρων και την επιστημονική έρευνα που αφορά αυτές τις δραστηριότητες.

Η ευρωπαϊκή συμφωνία περιλαμβάνει διατάξεις σχετικά με το εμπόριο των αλιευτικών προϊόντων με την Κοινότητα. Το λευκό βιβλίο δεν προβλέπει μέτρα σε αυτό τον τομέα.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Γεωργία

Το ποσοστό της γεωργίας στη μεικτή προστιθέμενη αξία της Πολωνίας συνεχίζει να μειώνεται. Από 4% που ήταν το 1999 μειώθηκε στο 3,3% το 2000. Παρόλα αυτά όμως εξακολουθεί να απασχολεί το 18,8% του εργατικού δυναμικού. Το γεωργικό εισόδημα γενικά βελτιώθηκε σε σχέση με το 2000. Το πλεόνασμα του εμπορικού ισοζυγίου υπέρ της Κοινότητας συνέχισε να αυξάνεται και από 535 εκατ. ευρώ που ήταν το 1999 αυξήθηκε στα 677,8 εκατ. ευρώ. Ο προϋπολογισμός για τη γεωργία αυξήθηκε κατά 23,6% το 2001 σε σύγκριση με το 2000.

Τηρούνται οι προσανατολισμοί σχετικά με τη "Μεσοπρόθεσμη στρατηγική για τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη" και την "Ενιαία πολιτική εθελοντικής ανάπτυξης για τις αγροτικές περιοχές και τη γεωργία". Εξάλλου το Σεπτέμβριο του 2000 εγκρίθηκε το "Σύμφωνο για τη γεωργία και τις αγροτικές περιοχές".

Όσον αφορά την αγορά ακινήτων, ο οργανισμός αγροτικής ιδιοκτησίας διαχειρίζεται 3,5 εκατ. εκτάρια που εξακολουθούν να ανήκουν στο κράτος.

• Οριζόντια θέματαΕλάχιστη πρόοδος έχει σημειωθεί όσον αφορά τα μέτρα που έχουν σχέση με το ΕΓΤΠΕ.Συνεχίζεται η προετοιμασία για τη δημιουργία δύο οργανισμών διαχείρισης που έχουν σχέση με το ΕΓΤΠΕ, του οργανισμού για την αναδιάρθρωση και τον εκσυγχρονισμό της γεωργίας (ARMA) και του οργανισμού για τις γεωργικές αγορές (ΑΜΑ).Το ίδιο ισχύει και για την εφαρμογή του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ).Έχουν θεσπισθεί οι νομικές βάσεις για τη συμμετοχή στο Δίκτυο Γεωργικής Λογιστικής Πληροφόρησης (ΔΓΛΠ) καθώς και ο νόμος σχετικά με τη βιολογική γεωργία.
• Κοινές οργανώσεις της αγοράςΠερί τα τέλη του έτους 2000 και το Μάρτιο του 2001 ψηφίστηκαν δύο νόμοι. Οι νόμοι αυτοί αφορούν τις έρευνες και τις μελέτες της αγοράς καθώς και τους κανόνες εμπορίας.Οι τομείς της ζάχαρης, των γαλακτοκομικών προϊόντων, των ξηρών ζωοτροφών, των φρέσκων φρούτων και λαχανικών καθώς και οι τομείς του οίνου, του καπνού και του λυκίσκου έχουν εν μέρει προσαρμοστεί προς το κεκτημένο. Εντούτοις υπάρχουν κενά όσον αφορά την εφαρμογή, τον έλεγχο και την παρακολούθηση των κανόνων εμπορίας και της χρησιμοποίησης των μέσων διαχείρισης της προσφοράς. Επιπλέον, δεν είναι βέβαιο ότι τα ποσά που διατίθενται για τη δημιουργία οργανώσεων παραγωγών αποτελούν επαρκή κίνητρα.Ο μηχανισμός διαχείρισης των γαλακτοκομικών ποσοστώσεων θα πρέπει να δημιουργηθεί πριν την προσχώρηση.
• Αγροτική ανάπτυξη και δασοκομίαΟι προσπάθειες αφορούν κατά κύριο λόγο την εφαρμογή του προγράμματος SAPARD. Ο ARMA, ο οποίος με τον ΑΜΑ αναβαθμίστηκε σε οργανισμό πληρωμών και εκτέλεσης του SAPARD, θα μπορέσει να θέσει σε εφαρμογή προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης.Έχει θεσπιστεί η νομική βάση του καθεστώτος για την πρόωρη συνταξιοδότηση.Είναι πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν όσον αφορά την κατάταξη των μειονεκτικών περιοχών, τον ορισμό των καλών γεωργικών πρακτικών και κυρίως την ενιαία πολιτική αγροτικής εκπαίδευσης.Οι κανόνες που αφορούν τη δασοκομία απέχουν πολύ από το να είναι απόλυτα σύμφωνοι προς το κεκτημένο.
• Κτηνιατρικός και φυτοϋγειονομικός τομέας καθώς και επισιτιστική ασφάλειαΣτον κτηνιατρικό τομέα ψηφίσθηκε το Σεπτέμβριο του 2001 ο νόμος πλαίσιο που θα επιτρέψει στην Πολωνία να ενσωματώσει το κεκτημένο.Ο νόμος σχετικά με τα πρότυπα ποιότητας για την εμπορία των γεωργικών προϊόντων και των ειδών διατροφής ισχύει από τον Ιανουάριο του 2002.Κατά τα τέλη του 2000 εγκρίθηκε μία στρατηγική αναδιάρθρωσης των βιομηχανιών κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων αλλά δεν είναι και τόσο αποτελεσματική. Τα μέτρα που αφορούν τα ζωικά απόβλητα, εκτός από τους αυξητικούς παράγοντες, είναι σύμφωνα προς το κεκτημένο.Θα πρέπει να γίνουν σημαντικές προσπάθειες για την καλή μεταχείριση και τη μεταφορά των ζώων, την καταχώρησή τους και τον έλεγχο των κινήσεών τους, τη δημιουργία μητρώου ζώων και ενός σχεδίου έκτακτης ανάγκης. Το 2001 εγκρίθηκε ένα πρόγραμμα ανίχνευσης των Μεταδοτικών Σπογγωδών Εγκεφαλοπαθειών (ΜΣΕ) το οποίο ανταποκρίνεται στα κοινοτικά πρότυπα.Όσον αφορά την αξιολόγηση του γεωγραφικού κινδύνου της Σπογγώδους Εγκεφαλοπάθειας των Βοοειδών (ΣΕΒ), η Πολωνία κατατάσσεται στην κατηγορία III.Όσον αφορά τα φυτοϋγειονομικά μέτρα, παρά το ότι έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος μετά την ψήφιση νόμων που αφορούν την προστασία των σπόρων προς σπορά και του πολλαπλασιαστικού υλικού, η ενσωμάτωση του κεκτημένου εξακολουθεί να είναι ανεπαρκής.Όσον αφορά την επισιτιστική ασφάλεια, εγκρίθηκε από το υπουργικό συμβούλιο το έγγραφο "Πληροφορίες που αφορούν τις νομικές και οργανωτικές πτυχές της επισιτιστικής ασφάλειας". Εντούτοις, δεν υπάρχει ακόμη μία σφαιρική στρατηγική.

Αλιεία

Η αλιεία αντιπροσωπεύει το 0,4% του ΑΕΠ. Η παραγωγή ανέρχεται σε 39.000 τόνους περίπου ετησίως. Το 1998, ο στόλος αποτελείτο από 456 πλοία περίπου, από τα οποία μόνο τα 33 ασκούσαν αλιευτικές δραστηριότητες εκτός των υδάτων της Βαλτικής. Διεύθυνση αλιείας συστήθηκε τον Νοέμβριο 1999 στο υπουργείο γεωργίας και αγροτικής ανάπτυξης. Εκδόθηκε κανονισμός για τη διαχείριση και την προστασία της θάλασσας. Εντούτοις δεν σημειώθηκε καμία βελτίωση στην αποτελεσματικότητα του ελέγχου της αλιείας. Ο έλεγχος των μεγάλων πλοίων εξακολουθεί να μην είναι σύμφωνος με το κοινοτικό κεκτημένο. Η Πολωνία κατάρτισε ένα διαρθρωτικό πρόγραμμα για την αλιεία για τα έτη 2000-2006 το οποίο θα επιτρέψει τις αναδιαρθρώσεις και τον εκσυγχρονισμό του αλιευτικού στόλου. Κανονιστικές διατάξεις θα διευκολύνουν τον έλεγχο της αλιείας και τη τήρηση των ποσοστώσεων. Πρέπει επίσης να αναφερθεί η πρόοδος στη νηολόγηση των σκαφών. Χορηγούνται δημόσιες ενισχύσεις στον τομέα της αλιείας. Εντούτοις, η ευθυγράμμιση προς το κεκτημένο έχει προχωρήσει ελάχιστα και η Πολωνία θα πρέπει να εργαστεί πολύ και να κάνει μεγάλες επενδύσεις για την ενίσχυση των διοικητικών υπηρεσιών. Οι υπηρεσίες αυτές θα πρέπει να αναπτυχθούν τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Όσον αφορά τη διαχείριση και τον έλεγχο των πόρων, η Πολωνία θα πρέπει εκτός των άλλων να επανδρώσει τις υπηρεσίες επιθεώρησης και ελέγχου της αλιείας με μόνιμο και ειδικευμένο προσωπικό. Όσον αφορά τη διαρθρωτική πολιτική, θα πρέπει να καταρτιστεί ένα σχέδιο διαχείρισης του στόλου εντός των ορίων των διαθέσιμων πόρων. Τέλος, όσον αφορά την πολιτική των αγορών, δεν έχει δημιουργηθεί ακόμη κανένας μηχανισμός παρέμβασης για τα αλιευτικά προϊόντα με βάση την κοινοτική νομοθεσία.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 09.03.2002