Εκσυγχρονισμένος κοινοτικός τελωνειακός κώδικας

κοινοτικός τελωνειακός κώδικας καθορίζει τις νομοθετικές διατάξεις που ισχύουν για θέματα εισαγωγών κι εξαγωγών εμπορευμάτων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και τρίτων χωρών. Ο νέος αυτός κώδικας στοχεύει στη διευκόλυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, εξασφαλίζοντας παράλληλα υψηλό επίπεδο ασφάλειας στα σύνορα.

ΠΡΑΞΗ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 450/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Απριλίου 2008 για τη θέσπιση του κοινοτικού τελωνειακού κώδικα (εκσυγχρονισμένος τελωνειακός κώδικας) [Επίσημη εφημερίδα L 145 της 04.06.2008].

ΣΥΝΟΨΗ

Ο εκσυγχρονισμένος τελωνειακός κώδικας δημιουργεί ένα νέο ηλεκτρονικό τελωνειακό περιβάλλον. Στον νέο αυτό κώδικα έχουν ενσωματωθεί οι τελωνειακές διαδικασίες που είναι κοινές για όλα τα κράτη μέλη, ενώ παράλληλα ενισχύεται η σύγκλιση μεταξύ των ηλεκτρονικών συστημάτων των 28 τελωνειακών διοικήσεων. Ο νέος κώδικας αντικαθιστά, από την 1η Νοεμβρίου 2013, τον κοινοτικό τελωνειακό κώδικα του 1992.

Διατάξεις τού κώδικα

Ο εκσυγχρονισμένος τελωνειακός κώδικας του 2008, αφορά:

• τις γενικές διατάξεις που σχετίζονται με το πεδίο εφαρμογής τής τελωνειακής νομοθεσίας, την αποστολή των τελωνείων καθώς και τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των προσώπων όσον αφορά την τελωνειακή νομοθεσία
• τα βασικά στοιχεία για την εφαρμογή των εισαγωγικών ή εξαγωγικών δασμών και άλλων μέτρων στο πλαίσιο των εμπορευματικών συναλλαγών (κοινό δασμολόγιο, καταγωγή των εμπορευμάτων, δασμολογητέα αξία)
• την τελωνειακή οφειλή και τις εγγυήσεις τής οφειλής αυτής
• την τελωνειακή μεταχείριση των εμπορευμάτων που εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας
• τους εφαρμοστέους κανόνες για τον τελωνειακό χαρακτήρα, την υπαγωγή των εμπορευμάτων σε τελωνειακά καθεστώτα, καθώς και την επαλήθευση, την παράδοση και τη διάθεση των εμπορευμάτων
• τη θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία και την απαλλαγή από εισαγωγικούς δασμούς
• τα ειδικά τελωνειακά καθεστώτα, που εντάσσονται σε τέσσερις οικονομικές πράξεις (διαμετακόμιση, αποθήκευση, ειδικές χρήσεις, μεταποίηση)
• την τελωνειακή μεταχείριση σε σχέση με την αναχώρηση των εμπορευμάτων από το τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας (εμπορεύματα που εγκαταλείπουν το κοινοτικό έδαφος, εξαγωγή κι επανεξαγωγή, απαλλαγή από εξαγωγικούς δασμούς)
• την επιτροπή τού τελωνειακού κώδικά και τις διαδικασίες που επιτρέπουν στην Επιτροπή να υιοθετεί μέτρα εφαρμογής τού κώδικα.

Οι νέες διατάξεις αφορούν τον εξορθολογισμό των τελωνειακών διαδικασιών, με σκοπό τη διευκόλυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας αλλά και την πρόληψη νέων απειλών.

Κατά αυτόν τον τρόπο, μέσα από την ενίσχυση των κοινών κανονιστικών πλαισίων καθώς και των κοινών πλαισίων λειτουργίας των τελωνειακών αρχών, ο κώδικας θεσπίζει σύγχρονες διαδικασίες που βασίζονται σε ηλεκτρονικές μεθόδους, για :

• να εξασφαλίσει γενικώς την απλούστευση και την ομοιόμορφη εφαρμογή τής τελωνειακής νομοθεσίας
• να βελτιώσει τους τελωνειακούς ελέγχους που διεξάγονται κυρίως μετά από ανάλυση κινδύνων βάσει ενός κοινού πλαισίου διαχείρισης κινδύνων . Οι λοιποί έλεγχοι, εκτός των τελωνειακών, πρέπει, στο μέτρο τού δυνατού, να διεξάγονται ταυτόχρονα με τους τελωνειακούς, σύμφωνα με τη μονοαπευθυντική διαδικασία
• να διευκολύνει τις διαδικασίες τού εκτελωνισμού, οι οποίες θα μηχανογραφηθούν εξ ολοκλήρου, θα προσφέρουν το μέγιστο της απλούστευσης και θα μπορούν να διενεργούνται σε κεντρικό επίπεδο
• να εξορθολογίσει τα παρόντα τελωνειακά καθεστώτα, οικονομικά και/ή αναστολής, τα οποία αναδιοργανώνονται σε ειδικά καθεστώτα και επιτρέπουν τη διαμετακόμιση (εξωτερική ή εσωτερική), την αποθήκευση (προσωρινή εναπόθεση, τελωνειακή αποταμίευση, ελεύθερη ζώνη), την ειδική χρήση (προσωρινή εισαγωγή, ειδικός προορισμός) ή τη μεταποίηση (τελειοποίηση προς επανεξαγωγή ή προς επανεισαγωγή) των εμπορευμάτων, με στόχο να ικανοποιηθούν σε μεγαλύτερο βαθμό οι οικονομικές ανάγκες των φορέων και να απλουστευτεί η πρόσβαση στα τελωνειακά καθεστώτα.

Μετά την ανακοίνωση του 2003 με τίτλο ένα απλό περιβάλλον χωρίς χαρτί για τα τελωνεία και τις εμπορικές επιχειρήσεις, η χρήση τεχνολογιών της πληροφορίας και των επικοινωνιών αποτελεί πια τον κανόνα.

Κοινά ηλεκτρονικά συστήματα που επιτρέπουν την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ των τελωνειακών αρχών και σέβονται τις διατάξεις περί προστασίας δεδομένων. Τα συστήματα αυτά αφορούν κυρίως :

• τη διενέργεια των διατυπώσεων εκ μέρους των οικονομικών φορέων ,
• τα τελωνειακά καθεστώτα (ιδιαιτέρως σε περίπτωση κεντρικού εκτελωνισμού) και την καταχώρηση/έγκριση των οικονομικών φορέων (εξακρίβωση της ταυτότητας και καταχώρηση των οικονομικών φορέων: EORI. Χορήγηση της ιδιότητας του εγκεκριμένου οικονομικού φορέα τελωνειακών απλουστεύσεων και/ή ασφάλειας και προστασίας: AEO)
• τη διαχείριση των κινδύνων βάσει ενός πλαισίου κοινού για την Επιτροπή και τα κράτη μέλη. Αυτό επιτρέπει στις τελωνειακές αρχές να προχωρήσουν σε ελέγχους βάσει εθνικών, κοινοτικών και διεθνών αναλύσεων.

Κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας

Το νέο νομικό πλαίσιο θα επιτρέπει την απλούστευση των τελωνειακών διαδικασιών για τις εμπορευματικές συναλλαγές μεταξύ των εδαφών που ανήκουν στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας, αλλά στα οποία ισχύουν οι διατάξεις της οδηγίας 2006/112/ΕΚ για το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, και των εδαφών στα οποία δεν ισχύουν οι εν λόγω διατάξεις.

Πλαίσιο

Ο κώδικας των κοινοτικών τελωνείων εκσυγχρονίστηκε μετά τη λήξη ισχύος της Συνθήκης ΕΚΑΧ και τις δύο διαδοχικές διευρύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, ευθυγραμμίστηκε με τη διεθνή σύμβαση για την απλούστευση και την εναρμόνιση των τελωνειακών καθεστώτων και το Χάρτη θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Απόφαση αριθ. 70/2008/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 15ης Ιανουαρίου 2008 για ένα περιβάλλον χωρίς χαρτί για τα τελωνεία και τις εμπορικές επιχειρήσεις [Επίσημη Εφημερίδα L 23/21 της 26.1.2008].

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 24.02.2014