Νέα κοινοτική στρατηγική στον τομέα της υγείας

Η παρούσα ανακοίνωση παρουσιάζει τη γενική στρατηγική της Κοινότητας στον τομέα της υγείας, δηλαδή τον τρόπο με τον οποίο προτίθεται να πετύχει μια συνεκτική και αποτελεσματική προσέγγιση για τα ζητήματα υγείας στο σύνολο των τομέων που καλύπτουν οι πολιτικές της. Αυτή η στρατηγική περιέχει ένα βασικό στοιχείο: ένα νέο πλαίσιο δράσης στον τομέα της δημόσιας υγείας. Αυτό το πλαίσιο προορίζεται να επιτρέψει στην Κοινότητα να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της αποτελεσματικότερα, καθορίζοντας με σαφήνεια τους στόχους και τα πολιτικά της μέσα.

ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 16ης Μαΐου 2000 προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στον τομέα της υγείας [COM(2000) 285 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

ΣΥΝΟΨΗ

Οι πολίτες της ΕΕ αποδίδουν, δίκαια, μεγάλη σημασία στην υγεία τους και αναμένουν να προστατεύονται από ενδεχόμενες απειλές. Η Κοινότητα καλείται να διαδραματίσει κεφαλαιώδη ρόλο και έχει την υποχρέωση να τους εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας. Η εμφάνιση νέων προκλήσεων και προτεραιοτήτων στον τομέα της υγείας, όπως η διεύρυνση, η εμφάνιση νέων ασθενειών, η πίεση στα συστήματα υγείας και η αύξηση των υποχρεώσεων της Κοινότητας κατόπιν των τροποποιήσεων της Συνθήκης (άρθρα 3 και 152) καθιστούν απαραίτητη την κατάρτιση μιας νέας στρατηγικής.

Η νέα αυτή στρατηγική είναι το αποτέλεσμα της συζήτησης που άρχισε το 1998 με την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την εξέλιξη της πολιτικής στον τομέα της δημόσιας υγείας και λαμβάνει υπόψη τα αποτελέσματα αυτής της συζήτησης καθώς και τις εμπειρίες από τα προηγούμενα προγράμματα δράσης.

Δύο κύρια στοιχεία

Η στρατηγική περιλαμβάνει δύο κύριους άξονες:

• ένα νέο πλαίσιο δράσης στον τομέα της δημόσιας υγείας («πλαίσιο δημόσιας υγείας»), το οποίο περιλαμβάνει την έγκριση κοινοτικού προγράμματος δράσης στον τομέα της δημόσιας υγείας (2001-2006)·
• την υλοποίηση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για την υγεία. Η διάταξη της Συνθήκης σύμφωνα με την οποία πρέπει να εξασφαλίζεται ένα υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας κατά τον καθορισμό καθώς και την εφαρμογή των κοινοτικών πολιτικών συντελεί ώστε η προστασία της υγείας να αφορά όλους τους τομείς-κλειδιά της κοινοτικής δραστηριότητας. Η νέα αυτή στρατηγική περιλαμβάνει ειδικά μέτρα για την ένταξη της προστασίας της υγείας οριζοντίως, δηλ. σε όλες τις κοινοτικές πολιτικές.

Το πλαίσιο της δημόσιας υγείας, στοιχείο-κλειδί της στρατηγικής, περιλαμβάνει τις δράσεις που αφορούν ειδικά τη δημόσια υγεία. Ένα νέο πρόγραμμα δράσης αποτελεί μέρος αυτού του πλαισίου για το οποίο καθορίζονται 3 κύρια σκέλη παρέμβασης:

• βελτίωση της πληροφόρησης σχετικά με την υγεία, που να απευθύνεται σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας·
• θέσπιση μηχανισμού ταχείας αντίδρασης (es de en fr) για την αντιμετώπιση των μεγάλων απειλών κατά της υγείας·
• δυναμική ενασχόληση με τους καθοριστικούς παράγοντες της υγείας (), κυρίως για την αντιμετώπιση των κυριότερων νοσηρών παραγόντων που οφείλονται στον τρόπο ζωής.

Θέτοντας το βάρος της προσοχής στους τομείς στους οποίους τα κράτη μέλη δεν είναι σε θέση να δράσουν αποτελεσματικά το καθένα ξεχωριστά - και συνεπώς όπου έχει ουσιώδη σημασία ο συντονισμός σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα προτίθεται να βελτιστοποιήσει τον αντίκτυπό της με περιορισμένο προϋπολογισμό και να προσδώσει κοινοτική προστιθέμενη αξία. Προβλέπεται να παραταθούν τα υφιστάμενα προγράμματα πριν από την προώθηση του νέου προγράμματος δράσης μέχρις ότου αυτό καθιερωθεί.

Εκτός από το πρόγραμμα δημόσιας υγείας, το πλαίσιο της δημόσιας υγείας περιλαμβάνει και άλλα νομοθετικά μέτρα μέσα σε ένα φάσμα επιμέρους τομέων που θα αναπτυχθούν μέσα στο εν λόγω πλαίσιο, όπως τα ακόλουθα:

• πρόληψη και έλεγχος των μεταδοτικών ασθενειών, ιδίως μέσω του δικτύου επιδημιολογικής παρακολούθησης (es de en fr) και ελέγχου των μεταδοτικών ασθενειών, που καθιερώθηκε το 1999·
• πρόληψη της τοξικομανίας: δρομολόγηση συμπληρωματικών δραστηριοτήτων του σχεδίου δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση των ναρκωτικών 2000-2004 ·
• καταπολέμηση του καπνίσματος: δρομολόγηση συμπληρωματικών δραστηριοτήτων των ήδη καθιερωμένων πρωτοβουλιών (όπως η πρόταση νέας οδηγίας όσον αφορά την παρασκευή, την παρουσίαση και την πώληση προϊόντων καπνού)·
• ποιότητα και ασφάλεια των οργάνων και των ουσιών ανθρώπινης προέλευσης : κατάρτιση σφαιρικής στρατηγικής, υπό επεξεργασία, για την εκπόνηση της σχετικής νομοθεσίας·
• αίμα και παράγωγά του: μελετώνται αρκετά μέτρα, όπως μια πρόταση οδηγίας για τον καθορισμό του πλαισίου των προτύπων ποιότητας και ασφάλειας, η δημιουργία κοινοτικού δικτύου αιμοεποπτείας και η προώθηση της βέλτιστης χρήσης του αίματος και των παραγώγων του·
• κτηνιατρικά και φυτοϋγειονομικά μέτρα: τα μέτρα που θα ληφθούν σε αυτό τον τομέα θα έχουν στενή σχέση με τις πολιτικές που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της νέας σφαιρικής στρατηγικής για την ασφάλεια των τροφίμων, η οποία περιλαμβάνεται στη Λευκή Βίβλο για την ασφάλεια των τροφίμων ·
• ευρωπαϊκό φόρουμ υγείας: προβλέπεται να καθιερωθεί αυτός ο νέος μηχανισμός με σκοπό να επιτραπεί σε όλους τους παράγοντες της δημόσιας υγείας να λαμβάνουν μέρος στην κατάρτιση της πολιτικής για την υγεία.

Υλοποίηση ολοκληρωμένης στρατηγικής

Για την εξασφάλιση της συνοχής της γενικής στρατηγικής της Κοινότητας όσον αφορά την υγεία, πρέπει να εξασφαλισθεί στενή σύνδεση με τις ενέργειες στο πλαίσιο της δημόσιας υγείας και τις πρωτοβουλίες σχετικά με την υγεία που λαμβάνονται σε άλλους τομείς πολιτικής όπως η ενιαία αγορά, η προστασία των καταναλωτών, η κοινωνική προστασία, η απασχόληση και το περιβάλλον.

Αρμόζει επίσης να ενισχυθεί αυτή η σύνδεση με νέους μηχανισμούς και μέτρα που να εγγυώνται τη συμβολή και άλλων κοινοτικών πολιτικών στην προστασία της υγείας:

• από το 2001, οι προτάσεις που αφορούν την υγεία θα περιλαμβάνουν μια δήλωση που να εξηγεί πώς και γιατί τα θέματα υγείας λαμβάνονται υπόψη, καθώς και τον επιδιωκόμενο αντίκτυπο στην υγεία·
• ένας κατά προτεραιότητα στόχος του προγράμματος δημόσιας υγείας θα είναι να καθιερωθούν κριτήρια και μέθοδοι για την αξιολόγηση της κάθε πολιτικής που προτείνεται και της εφαρμογής της, με τη δυνατότητα εκ βάθους αξιολόγησης του αντίκτυπου σε ορισμένες ενέργειες ή πολιτικές·
• το πρόγραμμα δημόσιας υγείας προβλέπει τη δυνατότητα διεξαγωγής από κοινού ενεργειών σε συνεργασία με άλλα κοινοτικά προγράμματα και φορείς·
• στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα ενισχυθούν οι μηχανισμοί που εγγυώνται το συντονισμό δραστηριοτήτων σχετικών με την υγεία.

Η νέα αυτή στρατηγική αποτελεί σημαντική ανάληψη υποχρέωσης από την πλευρά της Κοινότητας και καταδεικνύει τη σημασία που αποδίδει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη δημόσια υγεία στα πλαίσια των κοινοτικών πολιτικών.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Απόφαση 1786/2002/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Σεπτεμβρίου 2002 για τη θέσπιση προγράμματος κοινοτικής δράσης στον τομέα της δημόσιας υγείας (2003-2008) [Επίσημη Εφημερίδα L 271 της 9.10.2002]

Το πρόγραμμα είναι ένα βασικό στοιχείο της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για θέματα υγείας. Επιδιώκει τους ακόλουθους στόχους: βελτίωση της ενημέρωσης και των γνώσεων με σκοπό την προώθηση της δημόσιας υγείας και των συστημάτων υγείας· ενίσχυση της ικανότητας ταχείας και συντονισμένης αντίδρασης στις απειλές για την υγεία· δράση στις σημαντικές παραμέτρους της υγείας.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 26.07.2006