Ο κανονισμός θεσπίζει δύο διαδικασίες για τον έλεγχο της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (που χορηγούνται από τον νομοθέτη): τη διαδικασία εξέτασης και τη συμβουλευτική διαδικασία.
Η διαδικασία εξέτασης χρησιμοποιείται κυρίως για:
Οι εκτελεστικές πράξεις της Επιτροπής πρέπει να λαμβάνουν τη στήριξη μιας ειδικής πλειοψηφίας (σταθμισμένο σύστημα ψήφου όπου 15 εκ των 27 κρατών μελών πρέπει να υπερψηφίσουν και οι εν λόγω ψήφοι πρέπει να αντιστοιχούν τουλάχιστον στο 65 % του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ) της επιτροπής. Εάν η επιτροπή εκδώσει μη ευνοϊκή γνώμη, η Επιτροπή μπορεί να υποβάλει το σχέδιο πράξης σε μια επιτροπή προσφυγών για να δει αν η εξέταση του μέτρου πρέπει να συνεχιστεί ή να τροποποιηθεί το κείμενο. Εάν η επιτροπή προσφυγών απορρίψει τις προτεινόμενες εκτελεστικές πράξεις της Επιτροπής, η Επιτροπή δεν μπορεί να εγκρίνει το σχέδιο εκτελεστικής πράξης.
Η συμβουλευτική διαδικασία, σε γενικές γραμμές, χρησιμοποιείται για όλες τις υπόλοιπες εκτελεστικές πράξεις (π.χ. μεμονωμένες πράξεις στον τομέα του πολιτισμού). Η Επιτροπή αποφασίζει επί της έγκρισης της προτεινόμενης πράξης και πρέπει να λάβει «ιδιαιτέρως υπόψη» τη γνώμη της επιτροπής, που εγκρίθηκε με απλή πλειοψηφία (πλειονότητα των ψήφων).
Δικαίωμα εμπεριστατωμένου ελέγχου για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης: οσάκις εκδίδεται βασική νομοθετική πράξη δυνάμει της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας (η πιο κοινή διαδικασία λήψης αποφάσεων, που καλύπτει την πλειονότητα των τομέων πολιτικής, και στην οποία το Κοινοβούλιο και του Συμβούλιο έχουν την ίδια βαρύτητα), είτε το Κοινοβούλιο είτε το Συμβούλιο μπορούν ανά πάσα στιγμή να γνωστοποιήσουν στην Επιτροπή ότι, κατά την άποψή τους, το σχέδιο εκτελεστικής πράξης υπερβαίνει τις εξουσίες που προβλέπονται στη βασική πράξη. Σε αυτή την περίπτωση, η Επιτροπή πρέπει να επανεξετάσει το σχέδιο εκτελεστικής πράξης και να αποφασίζσι εάν προτίθεται να διατηρήσει, να τροποποιήσει ή να αποσύρει το σχέδιο εκτελεστικής πράξης. Για λόγους διαφάνειας, η Επιτροπή διατηρεί μητρώο των εργασιών των επιτροπών (το μητρώο επιτροπολογίας) που περιλαμβάνει κατάλογο όλων των επιτροπών επιτροπολογίας, καθώς και γενικές πληροφορίες και έγγραφα σχετικά με τις εργασίες κάθε επιτροπής.
Εφαρμόζεται από την 1η Μαρτίου 2011.
Το άρθρο 291 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιτρέπει στην Επιτροπή να εγκρίνει εκτελεστικά μέτρα για μια νομική πράξη όταν απαιτούνται ομοιόμορφες προϋποθέσεις εφαρμογής. Η βασική νομική πράξη πρέπει να αναθέτει ρητά στην Επιτροπή την εξουσία να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις.
Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση της Επιτροπής σχετικά με τις εξελίξεις όσον αφορά το σύστημα επιτροπολογίας, υπάρχουν 322 επιτροπές που καλύπτουν ουσιαστικά όλους τους τομείς αρμοδιότητας της ΕΕ (γεωργία, περιβάλλον, μεταφορές, υγεία και καταναλωτές κ.λπ.). Το 2022, πραγματοποίησαν 673 συνεδριάσεις, 1675 γραπτές διαδικασίες και υπέβαλαν 2048 γνώμες.
Για περισσότερες λεπτομέρειες, μπορείτε να ανατρέξετε στα εξής:
Κανονισμός (ΕE) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13-18).
Έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τις εργασίες των επιτροπών κατά τη διάρκεια του 2022 [COM(2023) 664 final της 26.10.2023].
Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος έκτο — Θεσμικές και δημοσιονομικές διατάξεις — Δημοσιονομικές διατάξεις — Τίτλος I — Θεσμικές διατάξεις — Κεφάλαιο 2 — Νομικές πράξεις της Ένωσης, διαδικασίες θέσπισης και άλλες διατάξεις — Τμήμα 1 — Οι νομικές πράξεις της Ένωσης — άρθρο 291 (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 173).
τελευταία ενημέρωση 23.01.2024