ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες, 3.5.2017
COM(2017) 218 final
Σύσταση για
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
με την οποία εξουσιοδοτείται η Επιτροπή να αρχίσει διαπραγματεύσεις για συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ
•Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης
Σύμφωνα με το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάθε κράτος μέλος μπορεί να αποφασίσει να αποχωρήσει από την Ένωση, σύμφωνα με τους εσωτερικούς συνταγματικούς του κανόνες και, εφόσον το αποφασίσει, γνωστοποιεί την πρόθεσή του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Στις 29 Μαρτίου 2017 το Ηνωμένο Βασίλειο γνωστοποίησε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την πρόθεσή του να αποχωρήσει από την Ένωση και από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας.
Το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπει ότι, υπό το πρίσμα των προσανατολισμών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Ένωση προβαίνει σε διαπραγματεύσεις και συνάπτει με το κράτος που επιθυμεί να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση συμφωνία που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του, λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο των μελλοντικών του σχέσεων με την Ένωση.
Υπενθυμίζεται ότι η ημερομηνία έναρξης ισχύος της συμφωνίας αποχώρησης θα πρέπει να είναι το αργότερο η 30ή Μαρτίου 2019, εκτός αν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σε συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο, αποφασίσει ομόφωνα την παράταση της προθεσμίας αυτής σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε διαφορετική περίπτωση, την 30ή Μαρτίου 2019 και ώρα 00:00 (ώρα Βρυξελλών), όλες οι Συνθήκες της Ένωσης και η Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας παύουν να εφαρμόζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα καταστεί τρίτη χώρα από την ημερομηνία αποχώρησης. Την ίδια ημερομηνία οι Συνθήκες παύουν να εφαρμόζονται και στις υπερπόντιες χώρες και εδάφη που έχουν ειδικές σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο 1 καθώς και στα ευρωπαϊκά εδάφη για τις εξωτερικές σχέσεις των οποίων είναι υπεύθυνο το Ηνωμένο Βασίλειο, στα οποία εφαρμόζονται οι Συνθήκες δυνάμει του άρθρου 355 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε κατευθυντήριες γραμμές στις 29 Απριλίου 2017. Βάσει των εν λόγω κατευθυντήριων γραμμών, η παρούσα σύσταση εισηγείται στο Συμβούλιο να εξουσιοδοτήσει την Επιτροπή να αρχίσει διαπραγματεύσεις για συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση και από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας, ορίζει την Επιτροπή ως τον διαπραγματευτή της Ένωσης και της απευθύνει οδηγίες διαπραγμάτευσης.
Οι διαπραγματεύσεις θα διενεργηθούν βάσει των κατευθυντήριων γραμμών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σύμφωνα με τις οδηγίες διαπραγμάτευσης, και λαμβάνοντας δεόντως υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Απριλίου 2017. Θα υπάρξει σταδιακή προσέγγιση όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις, όπως ορίζεται στις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Οι συνιστώμενες οδηγίες διαπραγμάτευσης που παρατίθενται στο παράρτημα καλύπτουν το πρώτο στάδιο των διαπραγματεύσεων, κατά το οποίο θα δοθούν προτεραιότητες στα θέματα που, σε αυτό το στάδιο, κρίθηκαν απολύτως αναγκαία, ώστε να εξασφαλιστεί η εύτακτη αποχώρηση. Οι οδηγίες διαπραγμάτευσης μπορεί να τροποποιηθούν και να συμπληρωθούν, κατά περίπτωση, καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, ώστε να ληφθούν δεόντως υπόψη οι κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, καθώς αυτές εξελίσσονται, και να καλύψουν το επόμενο στάδιο των διαπραγματεύσεων.
Συμφωνία περί μελλοντικής σχέσης μεταξύ της Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου μπορεί να διατυπωθεί οριστικά και να συναφθεί μόνον αφότου το Ηνωμένο Βασίλειο καταστεί τρίτη χώρα. Ωστόσο, το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση ορίζει ότι το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης με την ΕΕ λαμβάνεται υπόψη στη συμφωνία που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρηση. Για τον σκοπό αυτό, μόλις το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίσει ότι έχει επιτευχθεί επαρκής πρόοδος που επιτρέπει τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων στο επόμενο στάδιο, θα πρέπει να καθοριστεί γενική συναντίληψη με το Ηνωμένο Βασίλειο για το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης κατά το δεύτερο στάδιο των διαπραγματεύσεων βάσει του άρθρου 50.
Ο καθορισμός μεταβατικών ρυθμίσεων στο πλαίσιο της συμφωνίας αποχώρησης, συμπεριλαμβανομένων των γεφυρών προς το διαφαινόμενο πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης, υπό το φως της επιτευχθείσας προόδου, εξαρτάται από τη διαπίστωση συμφωνίας επί του πλαισίου για τη μελλοντική σχέση μεταξύ της Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου, που θα προσδιοριστεί στο δεύτερο στάδιο των διαπραγματεύσεων. Ως εκ τούτου, τα θέματα που θα μπορούσαν να ενταχθούν στις εν λόγω μεταβατικές ρυθμίσεις δεν καλύπτονται από τις παρούσες συνιστώμενες οδηγίες διαπραγμάτευσης και θα προσδιοριστούν σε μεταγενέστερο στάδιο. Αυτή η προσέγγιση θα επιτρέψει την αποτελεσματική κατανομή του περιορισμένου χρόνου που επιβάλλει για τη σύναψη της συμφωνίας το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι ακόλουθες βασικές αρχές θα πρέπει να εφαρμοστούν εξίσου στις διαπραγματεύσεις για εύτακτη αποχώρηση, σε οποιεσδήποτε προκαταρκτικές και προπαρασκευαστικές συζητήσεις σχετικά με το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης, καθώς και στις μεταβατικές συμφωνίες οποιασδήποτε μορφής:
η συμφωνία θα πρέπει να βασίζεται στην ισορροπία δικαιωμάτων και υποχρεώσεων και να εξασφαλίζει ισοτιμία στις σχέσεις·
προκειμένου να διατηρηθεί η ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς, αποκλείεται μια συμμετοχή σ’ αυτήν η οποία θα βασίζεται σε μια προσέγγιση ανά τομέα·
μια χώρα που δεν είναι μέλος της Ένωσης και δεν υπόκειται στις ίδιες υποχρεώσεις με ένα μέλος δεν μπορεί να απολαύει των ίδιων δικαιωμάτων και να έχει τα ίδια οφέλη με ένα μέλος·
η συμμετοχή στην ενιαία αγορά απαιτεί την αποδοχή και των τεσσάρων ελευθεριών·
οι διαπραγματεύσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο θα διενεργηθούν ως ενιαία δέσμη. Σύμφωνα με την αρχή ότι δεν υπάρχει συμφωνία σε τίποτε έως ότου επιτευχθεί συμφωνία σε όλα, επιμέρους στοιχεία δεν μπορούν να διευθετούνται ιδιαιτέρως. Η Ένωση θα προσεγγίσει τις διαπραγματεύσεις με ενιαίες θέσεις, αποκλειστικά μέσω των διαύλων που προβλέπονται στις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και στις οδηγίες διαπραγμάτευσης και δεν θα υπάρξουν χωριστές διαπραγματεύσεις μεταξύ μεμονωμένων κρατών μελών και του Ηνωμένου Βασιλείου σε θέματα που αφορούν την αποχώρηση·
η συμφωνία θα πρέπει να σέβεται την αυτονομία της ΕΕ όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων καθώς και τον ρόλο του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
•Συνοχή με άλλες πολιτικές της Ένωσης
Οι διαπραγματεύσεις και η συμφωνία βάσει του άρθρου 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση θα σέβονται πλήρως τις Συνθήκες και θα διαφυλάσσουν την ακεραιότητα και την αυτονομία της έννομης τάξης της Ένωσης. Θα προάγουν τις αξίες, τους στόχους και τα συμφέροντα της Ένωσης και θα διασφαλίζουν τη συνοχή, την αποτελεσματικότητα και τη συνέχεια των πολιτικών και των δράσεών της.
•Θεμελιώδη δικαιώματα
Σύμφωνα με το άρθρο 6 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ένωση αναγνωρίζει τα δικαιώματα, τις ελευθερίες και τις αρχές που περιέχονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος έχει το ίδιο νομικό κύρος με τις Συνθήκες. Επιπλέον, τα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως κατοχυρώνονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών και όπως απορρέουν από τις κοινές συνταγματικές παραδόσεις των κρατών μελών, αποτελούν μέρος των γενικών αρχών του δικαίου της Ένωσης.
Αυτά τα δικαιώματα, οι ελευθερίες και οι αρχές θα εξακολουθήσουν να διαφυλάσσονται πλήρως και να προστατεύονται εντός της Ένωσης, τόσο κατά τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης με το Ηνωμένο Βασίλειο βάσει του άρθρου 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση.
2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ
•Νομική βάση
Το Ηνωμένο Βασίλειο γνωστοποίησε την πρόθεσή του να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κατά συνέπεια, το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί τη νομική βάση για τη διαπραγμάτευση και σύναψη της συμφωνίας αποχώρησης. Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με το άρθρο 106 στοιχείο α) της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρμόζεται επίσης για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας.
Σύμφωνα με το άρθρο 218 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο οποίο αναφέρεται το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Επιτροπή υποβάλλει συστάσεις στο Συμβούλιο, το οποίο εκδίδει απόφαση που επιτρέπει την έναρξη διαπραγματεύσεων και ορίζει τον διαπραγματευτή της Ένωσης.
•Αναλογικότητα
Η παρούσα σύσταση προτείνει στο Συμβούλιο να εγκρίνει την έναρξη διαπραγματεύσεων και να ορίσει τον διαπραγματευτή της Ένωσης, όπως απαιτείται βάσει του άρθρου 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος των εν λόγω διαπραγματεύσεων, σύμφωνα με το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα είναι να διασφαλιστεί η εύτακτη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση. Δεδομένου ότι συμφωνία περί μελλοντικής σχέσης μεταξύ της Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου μπορεί να συναφθεί μόνον αφότου το Ηνωμένο Βασίλειο καταστεί τρίτη χώρα, κατά τις διαπραγματεύσεις δεν θα εξεταστούν θέματα που σχετίζονται με το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου, εκτός αν ληφθεί υπόψη το εν λόγω πλαίσιο στις διαπραγματεύσεις.
•Επιλογή μέσου
Σύμφωνα με το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα πραγματοποιηθούν διαπραγματεύσεις για συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το άρθρο 218 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπει ότι η Επιτροπή υποβάλλει συστάσεις στο Συμβούλιο, το οποίο εκδίδει απόφαση που ορίζει τον διαπραγματευτή της Ένωσης και επιτρέπει την έναρξη διαπραγματεύσεων. Το κατάλληλο μέσο για την εν προκειμένω εξουσιοδότηση της Επιτροπής από το Συμβούλιο είναι απόφαση του Συμβουλίου.
3.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Η παρούσα σύσταση, η οποία προτείνει στο Συμβούλιο να ορίσει τον διαπραγματευτή της Ένωσης και να εξουσιοδοτήσει την Επιτροπή να αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο, δεν αναμένεται να έχει άμεσες δημοσιονομικές επιπτώσεις όσον αφορά τη διαπραγματευτική διαδικασία. Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις της συμφωνίας βάσει του άρθρου 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία θα προκύψει από τις εν λόγω διαπραγματεύσεις, θα παρουσιαστούν όταν υποβληθούν οι σχετικές προτάσεις για την υπογραφή και τη σύναψη της συμφωνίας αποχώρησης.
4.ΑΛΛΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
•Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης
Στο άρθρο 1 της συνιστώμενης απόφασης του Συμβουλίου, το Συμβούλιο εγκρίνει την έναρξη διαπραγματεύσεων και ορίζει την Επιτροπή ως τον διαπραγματευτή της Ένωσης για τη συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ένωση και από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας.
Στο άρθρο 2 της συνιστώμενης απόφασης του Συμβουλίου, το Συμβούλιο ορίζει ότι οι διαπραγματεύσεις διενεργούνται με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές που εγκρίθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και τις οδηγίες που παρατίθενται στο παράρτημα.
Στο συνιστώμενο παράρτημα της απόφασης του Συμβουλίου παρατίθενται οι οδηγίες διαπραγμάτευσης για τα ακόλουθα θέματα:
δικαιώματα των πολιτών·
ενιαίο δημοσιονομικό διακανονισμό σχετικά με τον προϋπολογισμό της Ένωσης και την παύση της συμμετοχής του Ηνωμένου Βασιλείου στα όργανα ή στους οργανισμούς που έχουν ιδρυθεί βάσει των Συνθηκών, καθώς και της συμμετοχής του Ηνωμένου Βασιλείου σε συγκεκριμένα ταμεία και χρηματοδοτικά μέσα που σχετίζονται με τις πολιτικές της Ένωσης·
ρυθμίσεις σχετικά με τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά και τις εν εξελίξει διαδικασίες βάσει του δικαίου της Ένωσης·
ρυθμίσεις σχετικά με άλλα διοικητικά θέματα που αφορούν τη λειτουργία της Ένωσης·
διαχείριση της συμφωνίας.
•Δημοσίευση της απόφασης και των οδηγιών διαπραγμάτευσης που παρατίθενται στο παράρτημα
Η Επιτροπή προτείνει στο Συμβούλιο να δημοσιοποιήσει την απόφαση η οποία επιτρέπει την έναρξη διαπραγματεύσεων για συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον ορισμό της Επιτροπής ως τον διαπραγματευτή της Ένωσης, καθώς και τις οδηγίες διαπραγμάτευσης που παρατίθενται στο παράρτημά της.
Σύσταση για
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
με την οποία εξουσιοδοτείται η Επιτροπή να αρχίσει διαπραγματεύσεις για συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
Έχοντας υπόψη τις Συνθήκες, και ιδίως το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
Έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2017,
Έχοντας υπόψη τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1)Στις 29 Μαρτίου 2017 το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας γνωστοποίησε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την πρόθεσή του να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
(2)Στις 29 Απριλίου 2017 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε κατευθυντήριες γραμμές που θέτουν το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων βάσει του άρθρου 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και καθορίζουν τις γενικές αρχές που θα προβάλλει η Ένωση καθ’ όλη τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης.
(3)Βάσει των κατευθυντήριων γραμμών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Ένωση θα πρέπει να διαπραγματευθεί και να συνάψει με το Ηνωμένο Βασίλειο συμφωνία που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του, λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης του με την Ένωση («συμφωνία αποχώρησης»).
(4)Οι Συνθήκες θα παύσουν να εφαρμόζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της συμφωνίας αποχώρησης ή, ελλείψει αυτής, δύο έτη μετά τη γνωστοποίηση, εκτός αν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σε συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο, αποφασίσει ομόφωνα την παράταση της προθεσμίας αυτής.
(5)Συνεπώς, οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να αρχίσουν αμέσως, με σκοπό τη σύναψη συμφωνίας αποχώρησης.
(6)Στις 5 Απριλίου 2017 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε ψήφισμα για τη θέση του όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις για την αποχώρηση.
(7)Η Επιτροπή θα πρέπει να εξουσιοδοτηθεί να αρχίσει τις διαπραγματεύσεις για συμφωνία αποχώρησης και θα πρέπει να οριστεί ως ο διαπραγματευτής της Ένωσης.
(8)Σύμφωνα με το άρθρο 106 στοιχείο α) της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρμόζεται στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας,
ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:
Άρθρο 1
Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να αρχίσει διαπραγματεύσεις, εξ ονόματος της Ένωσης, για συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση και από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας, λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης του με την Ένωση, και ορίζεται ως ο διαπραγματευτής της Ένωσης.
Άρθρο 2
Οι διαπραγματεύσεις θα διενεργηθούν με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές που εγκρίθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και σύμφωνα με τις οδηγίες διαπραγμάτευσης που παρατίθενται στο παράρτημα.
Άρθρο 3
Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Επιτροπή.
Βρυξέλλες,
Βρυξέλλες, Για το Συμβούλιο
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες, 3.5.2017
COM(2017) 218 final
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
της
σύστασης για
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
με την οποία εξουσιοδοτείται η Επιτροπή να αρχίσει διαπραγματεύσεις για συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Οδηγίες για τη διαπραγμάτευση συμφωνίας με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση
I.Στόχος της συμφωνίας αποχώρησης
1.Μετά τη γνωστοποίηση από το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας (εφεξής «το Ηνωμένο Βασίλειο») της πρόθεσής του να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ένωση θα διαπραγματευτεί και θα συνάψει συμφωνία αποχώρησης με το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (εφεξής «η συμφωνία»).
2.Η παρούσα συμφωνία θα καθορίσει τις ρυθμίσεις για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης του με την Ένωση.
3.Κύριος στόχος της συμφωνίας είναι να διασφαλίσει την εύτακτη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση και από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας. Στις εν λόγω οδηγίες διαπραγμάτευσης, ως «Ένωση» νοείται η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία ιδρύθηκε με τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και/ή, κατά περίπτωση, η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας, η οποία ιδρύθηκε με τη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας.
4.Η συμφωνία θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τις οδηγίες διαπραγμάτευσης. Οι οδηγίες διαπραγμάτευσης βασίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναπτύσσοντας τις θέσεις της Ένωσης για τις διαπραγματεύσεις αποχώρησης με πλήρη σεβασμό των στόχων, των αρχών και των θέσεων που καθορίζουν οι κατευθυντήριες γραμμές. Οι οδηγίες διαπραγμάτευσης μπορεί να τροποποιηθούν και να συμπληρωθούν, κατά περίπτωση, καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, ώστε να ληφθούν δεόντως υπόψη οι κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, καθώς αυτές εξελίσσονται.
ΙΙ.Φύση και πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας
5.Τη συμφωνία θα διαπραγματευτεί και θα συνάψει η Ένωση. Στο πλαίσιο αυτό, το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση αναθέτει στην Ένωση την κατ’ εξαίρεση οριζόντια αρμοδιότητα να καλύψει στην παρούσα συμφωνία όλα τα θέματα που είναι αναγκαία για τη ρύθμιση της αποχώρησης. Αυτή η κατ’ εξαίρεση αρμοδιότητα έχει κατ’ αποκοπή χαρακτήρα και αφορά αποκλειστικά και μόνο τη ρύθμιση της αποχώρησης από την Ένωση. Η άσκηση από την Ένωση της εν λόγω συγκεκριμένης αρμοδιότητας στη συμφωνία δεν θα επηρεάσει κατά κανένα τρόπο την κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών όσον αφορά την έγκριση οιουδήποτε μελλοντικού μέσου στους οικείους τομείς.
6.Η συμφωνία θα πρέπει να υπενθυμίζει ότι το δίκαιο της Ένωσης (συμπεριλαμβανομένου του συνόλου του πρωτογενούς δικαίου, ιδίως δε της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των συνθηκών προσχώρησης και της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, καθώς και του παράγωγου δικαίου και των διεθνών συμφωνιών) παύει να εφαρμόζεται στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της συμφωνίας αποχώρησης («ημερομηνία αποχώρησης»).
7.Σύμφωνα με το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η συμφωνία θα πρέπει επίσης να υπενθυμίζει ότι το δίκαιο της Ένωσης παύει να εφαρμόζεται κατά την ημερομηνία αποχώρησης στις υπερπόντιες χώρες και εδάφη που διατηρούν ιδιαίτερες σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο 1 και στα ευρωπαϊκά εδάφη για τις εξωτερικές σχέσεις των οποίων είναι υπεύθυνο το Ηνωμένο Βασίλειο, στα οποία εφαρμόζονται οι συνθήκες δυνάμει του άρθρου 355 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όσον αφορά το εδαφικό πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας αποχώρησης και του μελλοντικού πλαισίου, οι οδηγίες διαπραγμάτευσης θα πρέπει να σέβονται πλήρως τις παραγράφους 4 και 24 των κατευθυντήριων γραμμών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
8.Στη συμφωνία θα πρέπει να οριστεί μια ημερομηνία, η οποία είναι το αργότερο η 30ή Μαρτίου 2019 και ώρα 00:00 (ώρα Βρυξελλών), εκτός αν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σε συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο, αποφασίσει ομόφωνα την παράταση της προθεσμίας αυτής σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα καταστεί τρίτη χώρα από την ημερομηνία αποχώρησης.
ΙΙΙ.Στόχος και πεδίο εφαρμογής των παρουσων οδηγιών διαπραγμάτευσης
9.Οι κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προβλέπουν την εφαρμογή μιας προσέγγισης δύο σταδίων για τις διαπραγματεύσεις. Το πρώτο στάδιο των διαπραγματεύσεων θα αποσκοπεί στα εξής:
να παρασχεθεί όσο το δυνατόν περισσότερη σαφήνεια και ασφάλεια δικαίου στους πολίτες, στις επιχειρήσεις, στους ενδιαφερόμενους φορείς και στους διεθνείς εταίρους, όσον αφορά τις άμεσες συνέπειες της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση·
να διευθετηθεί η αποδέσμευση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση και από όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν για τη χώρα αυτή από τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει ως κράτος μέλος.
10.Η παρούσα δέσμη οδηγιών διαπραγμάτευσης προορίζεται για το πρώτο στάδιο των διαπραγματεύσεων. Σύμφωνα με τον στόχο που έχει καθοριστεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για το πρώτο στάδιο των διαπραγματεύσεων, οι εν λόγω οδηγίες διαπραγμάτευσης δίνουν προτεραιότητα σε θέματα τα οποία, προς το παρόν, έχουν αναγνωριστεί ως απολύτως αναγκαία για την εξασφάλιση της εύτακτης αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση.
11.Η διασφάλιση του καθεστώτος και των δικαιωμάτων των πολιτών της ΕΕ27 και των οικογενειών τους στο Ηνωμένο Βασίλειο και των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου και των οικογενειών τους στα κράτη μέλη της ΕΕ27 είναι η πρώτη προτεραιότητα για τις διαπραγματεύσεις, λόγω του αριθμού των ατόμων που θίγονται άμεσα και της σοβαρότητας των συνεπειών της αποχώρησης γι’ αυτά. Η συμφωνία θα πρέπει να παρέχει τις αναγκαίες ουσιαστικές, εκτελεστές, χωρίς διακρίσεις και συνολικές εγγυήσεις για τα δικαιώματα των εν λόγω πολιτών, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος μόνιμης διαμονής έπειτα από συνεχή περίοδο νόμιμης διαμονής πέντε ετών.
12.Η εύτακτη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση απαιτεί διευθέτηση των οικονομικών υποχρεώσεων που απορρέουν από τη συνολική περίοδο συμμετοχής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ένωση. Ως εκ τούτου, η μεθοδολογία για τον δημοσιονομικό διακανονισμό βάσει των αρχών που καθορίζονται στο τμήμα III.2 πρέπει να αποφασιστεί στο πρώτο στάδιο των διαπραγματεύσεων.
13.Για να αποφευχθεί η δημιουργία νομικού κενού και, στο μέτρο του δυνατού, να εξαλειφθούν τυχόν αβεβαιότητες, έχει διαπιστωθεί κατά το παρόν στάδιο ότι η συμφωνία θα πρέπει να αποσαφηνίσει την κατάσταση των εμπορευμάτων που διατέθηκαν στην αγορά πριν από την ημερομηνία αποχώρησης, καθώς και των εν εξελίξει διαδικασιών που απαριθμούνται στο τμήμα III.3.
14.Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Ένωση είναι αποφασισμένη να συνεχίσει να στηρίζει την ειρήνη, τη σταθερότητα και τη συμφιλίωση στη νήσο της Ιρλανδίας. Καμία διάταξη της συμφωνίας δεν θα πρέπει να υπονομεύει τους στόχους και τις δεσμεύσεις που καθορίζονται στη Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής και τις σχετικές εκτελεστικές συμφωνίες· οι μοναδικές συνθήκες και προκλήσεις στη νήσο της Ιρλανδίας απαιτούν ευέλικτες και δημιουργικές λύσεις. Οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να αποσκοπούν ιδίως στην αποφυγή της δημιουργίας σκληρών συνόρων στη νήσο της Ιρλανδίας, εξασφαλίζοντας παράλληλα τον σεβασμό της ακεραιότητας της έννομης τάξης της Ένωσης. Θα πρέπει να ληφθεί πλήρως υπόψη το γεγονός ότι οι Ιρλανδοί πολίτες που κατοικούν στη Βόρεια Ιρλανδία θα εξακολουθήσουν να απολαμβάνουν τα δικαιώματά τους ως πολιτών της ΕΕ. Οι υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες και ρυθμίσεις μεταξύ της Ιρλανδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως η «κοινή ταξιδιωτική περιοχή», που είναι σύμφωνες με το δίκαιο της ΕΕ, θα πρέπει να αναγνωριστούν. Η συμφωνία θα πρέπει να εξετάζει επίσης ζητήματα που προκύπτουν από τη μοναδική γεωγραφική κατάσταση της Ιρλανδίας, συμπεριλαμβανομένης της διαμετακόμισης εμπορευμάτων (προς και από την Ιρλανδία δια μέσου του Ηνωμένου Βασιλείου). Τα θέματα αυτά θα εξεταστούν σύμφωνα με την προσέγγιση που καθιερώνεται από τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
15.Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Ένωση θα πρέπει να συμφωνήσει με το Ηνωμένο Βασίλειο σχετικά με ρυθμίσεις για τις περιοχές κυρίαρχων βάσεων του Ηνωμένου Βασιλείου στην Κύπρο και να αναγνωρίσει, στο πλαίσιο αυτό, τις διμερείς συμφωνίες και ρυθμίσεις μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Ηνωμένου Βασιλείου που συνάδουν με το ενωσιακό δίκαιο, ιδίως όσον αφορά τη διασφάλιση των δικαιωμάτων και των συμφερόντων των πολιτών της Ένωσης που διαμένουν ή εργάζονται στις περιοχές κυρίαρχων βάσεων.
16.Η συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει τη δέουσα προστασία των συμφερόντων της Ένωσης στο Ηνωμένο Βασίλειο.
17.Η συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει διατάξεις σχετικές με τη γενική διαχείριση της συμφωνίας. Οι εν λόγω διατάξεις πρέπει να περιλαμβάνουν την αποτελεσματική εφαρμογή και τους μηχανισμούς επίλυσης διαφορών, που θα σέβονται πλήρως την αυτονομία της Ένωσης και της έννομης τάξης της, ώστε να διασφαλίζεται η αποτελεσματική υλοποίηση των δεσμεύσεων βάσει της συμφωνίας.
18.Επιπλέον, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, θα πρέπει να υπάρξει το συντομότερο δυνατόν εποικοδομητικός διάλογος με το Ηνωμένο Βασίλειο σχετικά με πιθανή κοινή προσέγγιση όσον αφορά τις τρίτες χώρες εταίρους, τους διεθνείς οργανισμούς και τις συμβάσεις σε σχέση με τις διεθνείς δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν πριν από την ημερομηνία αποχώρησης, οι οποίες εξακολουθούν να δεσμεύουν το Ηνωμένο Βασίλειο.
19.Αμέσως μόλις το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίσει ότι έχει επιτευχθεί επαρκής πρόοδος που επιτρέπει τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων στο επόμενο στάδιο, θα αποφασιστούν νέες δέσμες οδηγιών διαπραγμάτευσης. Στο πλαίσιο αυτό, θέματα που θα μπορούσαν να υπόκεινται σε μεταβατικές ρυθμίσεις (π.χ. γέφυρες προς το δαιφαινόμενο πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης) θα συμπεριληφθούν σε μελλοντικές δέσμες οδηγιών διαπραγμάτευσης με βάση την επιτευχθείσα πρόοδο. Αυτή η προσέγγιση θα επιτρέψει την αποτελεσματική κατανομή του περιορισμένου χρόνου που επιβάλλει το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη σύναψη της συμφωνίας, αποφεύγοντας την ανάγκη να εξεταστεί το ίδιο θέμα πολλές φορές σε διαφορετικά στάδια των διαπραγματεύσεων.
III.1.Δικαιώματα των πολιτών
20.Η συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει το καθεστώς και τα δικαιώματα που απορρέουν από το δίκαιο της Ένωσης κατά την ημερομηνία αποχώρησης, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των οποίων η απολαβή θα πραγματοποιηθεί σε μεταγενέστερη ημερομηνία (π.χ. τα δικαιώματα σχετικά με τις συντάξεις γήρατος) τόσο για τους πολίτες της ΕΕ27 που διαμένουν (ή έχουν διαμείνει) και/ή εργάζονται (ή έχουν εργαστεί) στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και για τους πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου που διαμένουν (ή έχουν διαμείνει) και/ή εργάζονται (ή έχουν εργαστεί) σε ένα από τα κράτη μέλη της ΕΕ27. Οι εν προκειμένω εγγυήσεις στη συμφωνία θα πρέπει να είναι αμοιβαίες και θα πρέπει να βασίζονται στην αρχή της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των πολιτών της ΕΕ27 και της ίσης μεταχείρισης των πολιτών της ΕΕ27 σε σύγκριση με τους πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως προβλέπεται στο σχετικό κεκτημένο της Ένωσης. Τα εν λόγω δικαιώματα θα πρέπει να προστατεύονται ως άμεσα εκτελεστά κεκτημένα δικαιώματα για όλη τη ζωή των ενδιαφερομένων.
21.Η συμφωνία θα πρέπει να καλύπτει τουλάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία:
α)Ορισμός των προσώπων που θα καλύπτονται: το προσωπικό πεδίο εφαρμογής θα πρέπει να είναι το ίδιο με εκείνο της οδηγίας 2004/38 (τόσο τα οικονομικά ενεργά άτομα, δηλαδή οι μισθωτοί και οι αυτοαπασχολούμενοι, όσο και τα οικονομικά μη ενεργά άτομα, που έχουν διαμείνει στο ΗΒ ή στην ΕΕ27 πριν την ημερομηνία αποχώρησης, καθώς και τα μέλη των οικογενειών τους που τα συνοδεύουν ή πηγαίνουν να τα συναντήσουν οποιαδήποτε χρονική στιγμή πριν ή μετά την ημερομηνία αποχώρησης). Επιπλέον, το προσωπικό πεδίο εφαρμογής θα πρέπει να περιλαμβάνει τα άτομα που καλύπτονται από τον κανονισμό 883/2004 (π.χ. τους μεθοριακούς εργαζομένους).
β)Ορισμός των δικαιωμάτων που θα προστατεύονται: ο εν λόγω ορισμός θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα δικαιώματα:
i)τα δικαιώματα διαμονής που απορρέουν από τα άρθρα 21, 45 και 49 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ορίζονται στην οδηγία 2004/38 (ίδιο καθ’ ύλην πεδίο εφαρμογής, που καλύπτει μεταξύ άλλων το δικαίωμα μόνιμης διαμονής έπειτα από συνεχή περίοδο νόμιμης διαμονής πέντε ετών) και τους κανόνες που αφορούν τα εν λόγω δικαιώματα· κάθε έγγραφο που πρέπει να εκδίδεται σε σχέση με τα δικαιώματα διαμονής (π.χ. πιστοποιητικά εγγραφής, δελτία διαμονής ή έγγραφα πιστοποίησης) πρέπει να έχει δηλωτικό χαρακτήρα και να εκδίδεται με απλή και ταχεία διαδικασία είτε ατελώς είτε έναντι τέλους που δεν θα υπερβαίνει το επιβαλλόμενο στους ημεδαπούς για τη έκδοση παρεμφερών εγγράφων·
ii)τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στον κανονισμό αριθ. 883/2004 για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και στον κανονισμό 987/2009 για την εφαρμογή του κανονισμού 883/2004 (συμπεριλαμβανομένων των μελλοντικών τροποποιήσεων των δύο κανονισμών), που καλύπτουν, μεταξύ άλλων, τον συνυπολογισμό των δικαιωμάτων, την εξαγωγή των παροχών, καθώς και την αρχή της ενιαίας εφαρμοστέας νομοθεσίας·
iii)τα δικαιώματα που προβλέπονται στον κανονισμό 492/2011 σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων εντός της Ένωσης (π.χ. πρόσβαση στην αγορά εργασίας, άσκηση δραστηριότητας, κοινωνικά και φορολογικά πλεονεκτήματα, κατάρτιση, στέγαση, συλλογικά δικαιώματα)·
iv)το δικαίωμα ανάληψης και άσκησης μη μισθωτής δραστηριότητας που απορρέει από το άρθρο 49 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
22.Για λόγους ασφάλειας δικαίου, η συμφωνία θα πρέπει να εξασφαλίζει, στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην ΕΕ27, την προστασία, σύμφωνα με τους κανόνες του δικαίου της Ένωσης που ίσχυαν πριν από την ημερομηνία αποχώρησης, των αναγνωρισμένων διπλωμάτων, πιστοποιητικών και άλλων αποδεικτικών τυπικών προσόντων που αποκτήθηκαν σε οποιοδήποτε από τα κράτη μέλη της Ένωσης πριν από την εν λόγω ημερομηνία. Η συμφωνία θα πρέπει επίσης να εξασφαλίζει ότι τα διπλώματα, πιστοποιητικά ή άλλα αποδεικτικά τυπικών προσόντων που αποκτήθηκαν σε τρίτη χώρα και αναγνωρίστηκαν σε οποιοδήποτε από τα κράτη μέλη της Ένωσης πριν από την ημερομηνία αποχώρησης σύμφωνα με τους κανόνες του δικαίου της Ένωσης που ίσχυαν πριν από την εν λόγω ημερομηνία θα εξακολουθήσουν να αναγνωρίζονται και μετά την ημερομηνία αποχώρησης. Θα πρέπει επίσης να προβλέπει ρυθμίσεις σχετικά με τις διαδικασίες αναγνώρισης που θα είναι εν εξελίξει κατά την ημερομηνία αποχώρησης.
III.2.Δημοσιονομικός διακανονισμός
23.Ένας ενιαίος δημοσιονομικός διακανονισμός θα πρέπει να διασφαλίζει τον σεβασμό, τόσο από την Ένωση όσο και από το Ηνωμένο Βασίλειο, των υποχρεώσεων που πηγάζουν από ολόκληρη την περίοδο συμμετοχής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ένωση. Οι διαπραγματεύσεις σχετικά με τη μεθοδολογία για τον δημοσιονομικό διακανονισμό θα πρέπει να βασίζονται στις ακόλουθες αρχές.
24.Θα πρέπει να υπάρξει ενιαίος δημοσιονομικός διακανονισμός σχετικά με:
–τον προϋπολογισμό της Ένωσης·
–την παύση της συμμετοχής του Ηνωμένου Βασιλείου σε όλα τα όργανα ή τους οργανισμούς που έχουν ιδρυθεί με τις Συνθήκες 2 (π.χ. στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ή στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα 3 )·
–τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου σε συγκεκριμένα ταμεία και χρηματοδοτικά μέσα που σχετίζονται με τις πολιτικές της Ένωσης (όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης και η Διευκόλυνση για τους Πρόσφυγες στην Τουρκία).
25.Ο εν λόγω ενιαίος δημοσιονομικός διακανονισμός θα πρέπει να βασίζεται στην αρχή ότι το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να καταβάλει το μερίδιό του στη χρηματοδότηση όλων των υποχρεώσεων που αναλήφθηκαν όταν ήταν μέλος της Ένωσης.
26.Σύμφωνα με την παράγραφο 10 των κατευθυντηρίων γραμμών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στις εν λόγω υποχρεώσεις συμπεριλαμβάνονται και οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις, καθώς και τυχόν άλλες υποχρεώσεις που απορρέουν από μια βασική πράξη κατά την έννοια του άρθρου 54 του δημοσιονομικού κανονισμού 4 . Επιπλέον, το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να καλύψει πλήρως τα ειδικά έξοδα που σχετίζονται με τη διαδικασία αποχώρησης, όπως η μετεγκατάσταση των οργανισμών ή άλλων οργάνων της Ένωσης.
27.Η μέθοδος υπολογισμού θα πρέπει να βασίζεται στους επίσημους ενοποιημένους ετήσιους λογαριασμούς που πρέπει να συμπληρώνονται, ανάλογα με τις ανάγκες, με τη χρήση ενδιάμεσων λογαριασμών. Θα χρησιμοποιήσει επίσης ποσά από τις σχετικές βασικές πράξεις (συμπεριλαμβανομένων των ποσών αναφοράς και της συνέχειάς τους μέσω του δημοσιονομικού προγραμματισμού). Οι υποχρεώσεις θα πρέπει να ορίζονται σε ευρώ.
28.Η μέθοδος υπολογισμού των υποχρεώσεων του Ηνωμένου Βασιλείου έναντι του προϋπολογισμού της Ένωσης θα πρέπει να βασίζεται στην απόφαση για τους ίδιους πόρους 5 και να λαμβάνει υπόψη τα ιστορικά αποδεικτικά στοιχεία για το μερίδιο του στη χρηματοδότηση πριν από την ημερομηνία αποχώρησης.
29.Οι λεπτομέρειες για τις πληρωμές θα πρέπει να συμφωνηθούν, έτσι ώστε να μετριαστούν οι επιπτώσεις της αποχώρησης στον προϋπολογισμό της Ένωσης.
30.Ως εκ τούτου, η συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει:
α)Υπολογισμό του συνολικού ποσού που πρέπει να καταβάλει το Ηνωμένο Βασίλειο ώστε να ρυθμίσει τις οικονομικές υποχρεώσεις του έναντι του προϋπολογισμού της Ένωσης, όλων των οργάνων ή οργανισμών που έχουν ιδρυθεί βάσει των Συνθηκών, καθώς και άλλα ζητήματα που έχουν δημοσιονομικές επιπτώσεις. Το συνολικό ποσό ενδέχεται να υπόκειται σε μελλοντικές ετήσιες τεχνικές αναπροσαρμογές.
β)Χρονοδιάγραμμα των ετήσιων πληρωμών που πρέπει να πραγματοποιούνται από το Ηνωμένο Βασίλειο και τις πρακτικές λεπτομέρειες για την πραγματοποίηση των εν λόγω πληρωμών.
γ)Μεταβατικές διατάξεις για τη διασφάλιση του ελέγχου από την Επιτροπή (ή, κατά περίπτωση, άλλον οργανισμό αρμόδιο βάσει του δικαίου της Ένωσης πριν από την ημερομηνία αποχώρησης), το Ελεγκτικό Συνέδριο, την OLAF και την εξουσία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αποφαίνεται για προγενέστερες εντολές πληρωμής/είσπραξης δικαιούχων στο Ηνωμένο Βασίλειο και τυχόν πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν σε δικαιούχους στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά την ημερομηνία αποχώρησης, ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση όλων των νομικών υποχρεώσεων (συμπεριλαμβανομένων πιθανών δανείων) που εγκρίθηκαν από τον αρμόδιο φορέα πριν από την ημερομηνία αποχώρησης.
δ)Πιθανές ρυθμίσεις σε σχέση με νομικές δεσμεύσεις ή μελλοντικές νομικές δεσμεύσεις προς δικαιούχους στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά την ημερομηνία αποχώρησης (π.χ. σχετικά με τις διαχειριστικές αρχές για την πληρωμή των δικαιούχων στο Ηνωμένο Βασίλειο).
ε)Ειδικούς κανόνες για την αντιμετώπιση του ζητήματος των ενδεχόμενων υποχρεώσεων που αναλαμβάνονται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης ή συγκεκριμένων οργάνων ή οργανισμών ή ταμείων (όπως τα δάνεια που χορηγούν η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων).
III.3.Κατάσταση των προϊόντων που διατέθηκαν στην αγορά και αποτελέσματα των διαδικασιών βάσει του δικαίου της Ένωσης
Α. Εμπορεύματα που διατέθηκαν στην αγορά βάσει του δικαίου της Ένωσης πριν από την ημερομηνία αποχώρησης
31.Η συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει ότι κάθε εμπόρευμα που διατέθηκε νομίμως στην αγορά της Ένωσης με βάση το δίκαιο της Ένωσης πριν από την ημερομηνία αποχώρησης μπορεί να εξακολουθήσει να διατίθεται στην αγορά ή να τίθεται σε λειτουργία μετά την εν λόγω ημερομηνία τόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και στην ΕΕ27 υπό τους όρους που προβλέπονται στη σχετική νομοθεσία της Ένωσης που ίσχυε πριν από την ημερομηνία αποχώρησης.
Β. Εν εξελίξει δικαστική συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών βάσει του δικαίου της Ένωσης
32.Η συμφωνία θα πρέπει να προβλέπει ρυθμίσεις σχετικά με τις διαδικασίες δικαστικής συνεργασίας που διέπονται από το δίκαιο της Ένωσης οι οποίες θα είναι εν εξελίξει κατά την ημερομηνία αποχώρησης. Ειδικότερα, θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι εν λόγω διαδικασίες θα εξακολουθήσουν να διέπονται έως την ολοκλήρωσή τους από τις σχετικές διατάξεις του δικαίου της Ένωσης που ίσχυαν πριν από την ημερομηνία αποχώρησης.
33.Όσον αφορά τη δικαστική συνεργασία σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ27, η συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει ότι η αναγνώριση και η εκτέλεση των εθνικών δικαστικών αποφάσεων που εκδόθηκαν πριν από την ημερομηνία αποχώρησης εξακολουθούν να διέπονται από τις οικείες διατάξεις του δικαίου της Ένωσης που ίσχυαν πριν από την ημερομηνία αποχώρησης. Η συμφωνία θα πρέπει επίσης να διασφαλίζει τη συνέχεια της εφαρμογής των κανόνων του δικαίου της Ένωσης που σχετίζονται με τις επιλογές των φόρουμ και τις επιλογές εφαρμοστέου δικαίου πριν από την ημερομηνία αποχώρησης.
Γ. Εν εξελίξει διαδικασίες διοικητικής συνεργασίας και συνεργασίας για την επιβολή του νόμου βάσει του δικαίου της Ένωσης
34.Η συμφωνία θα πρέπει να προβλέπει ρυθμίσεις σχετικά με τις διαδικασίες διοικητικής συνεργασίας και συνεργασίας για την επιβολή του νόμου, συμπεριλαμβανομένης της επαλήθευσης των διαδικασιών, που διέπονται από το δίκαιο της Ένωσης, οι οποίες είναι εν εξελίξει κατά την ημερομηνία αποχώρησης. Οι ρυθμίσεις αυτές θα πρέπει ειδικότερα, να διασφαλίζουν ότι οι εν λόγω διαδικασίες εξακολουθούν να διέπονται, έως την ολοκλήρωσή τους, από τις σχετικές διατάξεις του δικαίου της Ένωσης που ίσχυαν πριν από την ημερομηνία αποχώρησης. Θα πρέπει επίσης να θεσπίζουν κανόνες για την πιθανή χρήση πληροφοριών και δεδομένων στις έρευνες επιβολής του νόμου και στις ποινικές διαδικασίες οι οποίες είναι εν εξελίξει κατά την ημερομηνία αποχώρησης. Θα πρέπει να καλύπτουν τόσο τις πληροφορίες όσο και τα δεδομένα που λαμβάνονται/τηρούνται από το Ηνωμένο Βασίλειο και τα οποία προέρχεται από την ΕΕ27 ή τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της Ένωσης, καθώς και τις πληροφορίες και τα δεδομένα που λαμβάνονται/τηρούνται από την ΕΕ27 ή τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της Ένωσης και τα οποία προέρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο. Θα πρέπει να περιλαμβάνουν κανόνες για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Δ. Εν εξελίξει δικαστικές και διοικητικές διαδικασίες της Ένωσης
35.Η συμφωνία θα πρέπει να προβλέπει ρυθμίσεις σχετικά με:
α)δικαστικές διαδικασίες που εκκρεμούν ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την ημερομηνία αποχώρησης στις οποίες εμπλέκονται το Ηνωμένο Βασίλειο ή φυσικά και/ή νομικά πρόσωπα στο Ηνωμένο Βασίλειο (συμπεριλαμβανομένων των προδικαστικών παραπομπών)· το Δικαστήριο θα πρέπει να παραμείνει αρμόδιο για την εκδίκαση των υποθέσεων αυτών και οι αποφάσεις του πρέπει να δεσμεύουν το Ηνωμένο Βασίλειο·
β)διοικητικές διαδικασίες που εκκρεμούν ενώπιον των θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών της Ένωσης που αφορούν το Ηνωμένο Βασίλειο (π.χ. διαδικασίες επί παραβάσει, κρατικές ενισχύσεις) ή, κατά περίπτωση, που αφορούν φυσικά ή νομικά πρόσωπα στο Ηνωμένο Βασίλειο·
γ)πιθανότητα έναρξης τόσο διοικητικών διαδικασιών ενώπιον των θεσμικών οργάνων της Ένωσης όσο και δικαστικών διαδικασιών ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορούν το Ηνωμένο Βασίλειο (π.χ. διαδικασίες επί παραβάσει, κρατικές ενισχύσεις) μετά την ημερομηνία αποχώρησης για περιστατικά που σημειώθηκαν πριν από την ημερομηνία αποχώρησης·
δ)συνέχιση της εκτελεστότητας των πράξεων της Ένωσης που επιβάλλουν χρηματικές υποχρεώσεις και των αποφάσεων του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που εκδόθηκαν ή ελήφθησαν πριν από την ημερομηνία αποχώρησης ή κατά τη διάρκεια εν εξελίξει δικαστικών και διοικητικών διαδικασιών.
III.4.Άλλα διοικητικά θέματα που αφορούν τη λειτουργία της Ένωσης
36.Η συμφωνία θα πρέπει να περιέχει τις αναγκαίες διατάξεις σχετικά με την προστασία των περιουσιακών στοιχείων, των κεφαλαίων, των στοιχείων ενεργητικού και των πράξεων της Ένωσης και των θεσμικών οργάνων ή οργανισμών της και του προσωπικού τους (συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού που έχει συνταξιοδοτηθεί) καθώς και των μελών των οικογενειών τους, όπως προβλέπεται στις Συνθήκες και στα πρωτόκολλα που προσαρτώνται στις Συνθήκες (ιδίως στο πρωτόκολλο αριθ. 7 περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης).
37.Η συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει, κατά περίπτωση, τη μεταβίβαση στο Ηνωμένο Βασίλειο της κυριότητας:
α)των ειδικών σχάσιμων υλικών που βρίσκονται στην επικράτεια της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας τα οποία επί του παρόντος είναι στην κυριότητα της εν λόγω Κοινότητας, σύμφωνα με το άρθρο 86 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, και το δικαίωμα χρήσης των οποίων έχει επί του παρόντος φυσικό ή νομικό πρόσωπο, δημόσιο ή ιδιωτικό, στο Ηνωμένο Βασίλειο·
β)των περιουσιακών στοιχείων της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας που βρίσκονται στο Ηνωμένο Βασίλειο τα οποία χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς της παροχής διασφαλίσεων, σύμφωνα με τη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας.
Η συμφωνία θα πρέπει επίσης να προβλέπει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο αναλαμβάνει όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που συνδέονται με τη μεταβιβαζόμενη κυριότητα των περιουσιακών στοιχείων και να ρυθμίζει άλλα ζητήματα που σχετίζονται με τα υλικά και τα περιουσιακά στοιχεία βάσει της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, ειδικότερα δε τις υποχρεώσεις εγγυήσεων που θα ισχύουν για τα προαναφερόμενα υλικά.
38.Η συμφωνία θα πρέπει επίσης να προβλέπει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο εξασφαλίζει, εντός της δικαιοδοσίας του, τη συνέχιση της τήρησης, από τα μέλη των θεσμικών και λοιπών οργάνων και οργανισμών της Ένωσης, τα μέλη των επιτροπών, τους μονίμους υπαλλήλους και το λοιπό προσωπικό της Ένωσης, των υποχρεώσεων που επωμίστηκαν βάσει του άρθρου 339 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης πριν από την ημερομηνία αποχώρησης.
III.5.Διαχείριση της συμφωνίας
39.Η συμφωνία θα πρέπει να συγκροτήσει θεσμική δομή για να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή των δεσμεύσεων στο πλαίσιο της συμφωνίας, λαμβανομένου υπόψη του συμφέροντος της Ένωσης όσον αφορά την αποτελεσματική προστασία της αυτονομίας της και της έννομης τάξης της, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
40.Θα πρέπει να περιλαμβάνει κατάλληλες θεσμικές ρυθμίσεις που να επιτρέπουν τη θέσπιση μέτρων για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων καταστάσεων που δεν καλύπτονται από τη συμφωνία και για την ενσωμάτωση μελλοντικών τροποποιήσεων του δικαίου της Ένωσης στη συμφωνία, όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο για την ορθή εφαρμογή της συμφωνίας.
41.Η συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει διατάξεις που θα εξασφαλίζουν τη διευθέτηση των διαφορών και την εφαρμογή της συμφωνίας. Ειδικότερα, οι διατάξεις αυτές θα πρέπει να καλύπτουν τις διαφορές σε σχέση με τα ακόλουθα θέματα:
τη συνεχή εφαρμογή της νομοθεσίας της Ένωσης·
τα δικαιώματα των πολιτών·
την εφαρμογή και την ερμηνεία των λοιπών διατάξεων της συμφωνίας, όπως ο δημοσιονομικός διακανονισμός ή τα μέτρα που θεσπίζονται από τη θεσμική δομή για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων καταστάσεων.
42.Όσον αφορά τα εν λόγω θέματα, η δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (και ο εποπτικός ρόλος της Επιτροπής) θα πρέπει να διατηρηθούν. Για την εφαρμογή και την ερμηνεία των διατάξεων της συμφωνίας, πέραν εκείνων που αφορούν το δίκαιο της Ένωσης, θα πρέπει να προβλέπεται εναλλακτική επίλυση διαφορών μόνο αν παρέχει ισοδύναμες εγγυήσεις ανεξαρτησίας και αμεροληψίας με το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
43.Η συμφωνία θα πρέπει να προβλέπει ότι κάθε αναφορά, στο πλαίσιο της συμφωνίας, σε έννοιες ή διατάξεις του δικαίου της Ένωσης πρέπει να νοούνται υπό το πρίσμα της νομολογίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την ερμηνεία αυτών των εννοιών ή διατάξεων πριν από την ημερομηνία αποχώρησης. Επιπλέον, στον βαθμό που προβλέπεται η εναλλακτική επίλυση διαφορών για ορισμένες διατάξεις της συμφωνίας, θα πρέπει να συμπεριληφθεί διάταξη σύμφωνα με την οποία η μελλοντική νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία θα εφαρμόζεται μετά την ημερομηνία αποχώρησης θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την ερμηνεία των εν λόγω εννοιών και διατάξεων.
IV. Διαδικαστικές ρυθμίσεις για τη διενέργεια των διαπραγματεύσεων
44.Σύμφωνα με τη δήλωση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων των 27 κρατών μελών καθώς και των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι οδηγίες διαπραγμάτευσης καθορίζουν τις λεπτομερείς ρυθμίσεις που διέπουν τη σχέση μεταξύ του Συμβουλίου και των προπαρασκευαστικών οργάνων του, αφενός, και του διαπραγματευτή της Ένωσης, αφετέρου.
45.Ο διαπραγματευτής της Ένωσης θα διαπραγματευτεί με το Ηνωμένο Βασίλειο σε διαρκή συντονισμό και μόνιμο διάλογο με το Συμβούλιο και τα προπαρασκευαστικά όργανά του. Σε αυτό το πλαίσιο, με πλήρη σεβασμό της θεσμικής ισορροπίας που προβλέπεται από τις Συνθήκες, το Συμβούλιο και η ΕΜΑ, επικουρούμενη από την ομάδα εργασίας για το άρθρο 50, θα καθοδηγεί τον διαπραγματευτή, με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και σύμφωνα με τις οδηγίες διαπραγμάτευσης.
46.Ο διαπραγματευτής της Ένωσης θα διαβουλεύεται εγκαίρως και θα υποβάλλει έκθεση στα προπαρασκευαστικά όργανα του Συμβουλίου. Για τον σκοπό αυτό, το Συμβούλιο θα διοργανώνει, πριν και μετά από κάθε σύνοδο διαπραγματεύσεων, συνεδρίαση της ομάδας εργασίας του άρθρου 50. Ο διαπραγματευτής της Ένωσης θα πρέπει να παρέχει εγκαίρως τις αναγκαίες πληροφορίες και τα έγγραφα που σχετίζονται με τις διαπραγματεύσεις.