52012DC0006

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία και την καλή διαβίωση των ζώων 2012-2015 /* COM/2012/06 τελικό */


1. Εισαγωγή

Το άρθρο 13 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγνωρίζει τα ζώα ως ευαίσθητα όντα και απαιτεί να λαμβάνονται πλήρως υπόψη οι απαιτήσεις καλής διαβίωσής τους κατά τη διαμόρφωση και την εφαρμογή ορισμένων πολιτικών της ΕΕ.

Για πρώτη φορά το 2006, το κοινοτικό σχέδιο δράσης για την προστασία και την καλή μεταχείριση των ζώων 2006-2010[1], που εγκρίθηκε από την Επιτροπή, ομαδοποίησε τις διάφορες πτυχές της πολιτικής της ΕΕ σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων που διέπουν την εκτροφή δισεκατομμυρίων ζώων στην ΕΕ για οικονομικούς σκοπούς. Δύο περίπου δισεκατομμύρια πτηνά[2] και τριακόσια εκατομμύρια θηλαστικά εκτρέφονται για πτηνοτροφικούς και κτηνοτροφικούς σκοπούς. Υπολογίζεται ότι δώδεκα εκατομμύρια ζώα χρησιμοποιούνται κάθε χρόνο για πειράματα. Ο πληθυσμός σκύλων και γάτων υπολογίζεται σε εκατό εκατομμύρια ζώα περίπου[3], τα οποία είναι κατά κύριο λόγο ιδιόκτητα. Είναι δύσκολο να υπολογιστεί ο αριθμός των ζώων συντροφιάς που αποτελούν αντικείμενο συναλλαγών στην ΕΕ. Για την ΕΕ δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα όσον αφορά τον αριθμό των ζώων των ζωολογικών κήπων και των ενυδρείων.

Μια οριζόντια οδηγία καλύπτει τις διάφορες πτυχές της καλής διαβίωσης των εκτρεφόμενων ζώων[4]. Ειδικά ζητήματα καλύπτονται από τη νομοθεσία της ΕΕ σχετικά με τις μεταφορές[5] και τη σφαγή[6]. Ειδικές απαιτήσεις της ΕΕ εφαρμόζονται για την εκτροφή μόσχων[7], χοίρων[8], ορνίθων ωοπαραγωγής[9] και κοτόπουλων που προορίζονται για την παραγωγή κρέατος[10]. Τα ζώα που χρησιμοποιούνται για πειράματα[11] υπόκεινται, επίσης, σε ειδικούς κανόνες για την καλή διαβίωσή τους. Η νομοθεσία της ΕΕ για τους ζωολογικούς κήπους[12] επικεντρώνεται στη διατήρηση των ειδών λαμβάνοντας, όμως, υπόψη την καλή διαβίωση των ζώων. Δεν υπάρχει νομοθεσία της ΕΕ σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων συντροφιάς. Οι κανόνες της ΕΕ που αφορούν την βιολογική εκτροφή περιλαμβάνουν υψηλές προδιαγραφές καλής διαβίωσης για την παραγωγή μόσχων, χοίρων και πουλερικών[13].

Η παρούσα ανακοίνωση αξιοποιεί την εμπειρία που αποκτήθηκε κατά την περίοδο εφαρμογής του σχεδίου δράσης 2006-2010 για να προτείνει γραμμές δράσης της ΕΕ κατά τα επόμενα τέσσερα χρόνια, λαμβάνοντας υπόψη τις επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις όσον αφορά τον συνδυασμό της καλής διαβίωσης των ζώων με την οικονομική πραγματικότητα κατά την εφαρμογή των υφιστάμενων νομικών διατάξεων. Η στρατηγική αυτή αποτελεί συνέχιση του σχεδίου δράσης όπως συνιστούν τα περισσότερα ενδιαφερόμενα μέρη με τα οποία έγιναν διαβουλεύσεις και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η κτηνοτροφία στην ΕΕ αντιπροσωπεύει ετήσια αξία 149 δισεκατομμυρίων ευρώ και η χρήση πειραματόζωων υπολογίζεται σε ετήσια αξία 930 εκατομμυρίων ευρώ.

2. Γιατι χρειαζεται μια στρατηγικη για την καλη διαβιωση των ζωων;

Τα τελευταία χρόνια[14] η Ένωση διαθέτει κατά μέσο όρο σχεδόν 70 εκατομμύρια ευρώ ετησίως για την υποστήριξη της καλής διαβίωσης των ζώων· από το ποσό αυτό το 71% διοχετεύεται στους κτηνοτρόφους με τη μορφή ενισχύσεων για την καλή διαβίωση των ζώων από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Οι δαπάνες στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης συγχρηματοδοτούνται από τα κράτη μέλη και εκτός από το συγκεκριμένο μέτρο για τις δεσμεύσεις όσον αφορά την καλή διαβίωση των ζώων, πέρα από το γράμμα του νόμου, τα κράτη μέλη έχουν επίσης την επιλογή να παρέχουν, σύμφωνα με τις εθνικές προτεραιότητες, μέτρα για την υποστήριξη π.χ. των επενδύσεων σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις, της κατάρτισης, των συμβουλευτικών υπηρεσιών και της συμμετοχής των κτηνοτρόφων σε συστήματα ποιότητας. Το υπόλοιπο ποσό διατίθεται σε όλες τις άλλες δραστηριότητες της ΕΕ που αφορούν τη χάραξη της πολιτικής: έρευνα (21%), οικονομικές μελέτες, επικοινωνία, εκπαίδευση, κατάρτιση και διεθνή ζητήματα, επιβολή νόμων κ.λπ.

Ωστόσο, με το πέρασμα των χρόνων αποδεικνύεται όλο και περισσότερο ότι η απλή εφαρμογή των ίδιων ειδικών κανόνων του κλάδου για την καλή διαβίωση των ζώων δεν αποδίδει πάντοτε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Τα προβλήματα συμμόρφωσης με τους ειδικούς κανόνες του κλάδου υπογραμμίζουν την ανάγκη προβληματισμού σχετικά με το αν μια γενικευμένη προσέγγιση μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά την καλή διαβίωση των ζώων. Η ποικιλομορφία των κτηνοτροφικών συστημάτων, των κλιματικών συνθηκών και της γης στα διάφορα κράτη μέλη έχει προκαλέσει μεγάλες δυσκολίες όσον αφορά τη συμφωνία σε ενιαίους κανόνες και σε ακόμη μεγαλύτερες δυσκολίες όσον αφορά τη σωστή εφαρμογή τους. Το αποτέλεσμα είναι οι συνθήκες καλής διαβίωσης των ζώων στην Ένωση να απέχουν πολύ από το να είναι συγκρίσιμες, πράγμα που είναι απαραίτητο για τη βιωσιμότητα αυτής της τεράστιας οικονομικής δραστηριότητας που αφορά τη μεταχείριση των ζώων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Επιπλέον, αν και το πρόγραμμα δράσης για την καλή διαβίωση των ζώων έχει προχωρήσει μέσω συγκεκριμένων νομοθετικών πράξεων, υπάρχουν τομείς για τους οποίους δεν υπάρχει ειδική νομοθεσία της ΕΕ και οι υπάρχουσες γενικές απαιτήσεις είναι δύσκολο να εφαρμοστούν. Υπάρχει ίσως περιθώριο απλούστευσης με την εισαγωγή ακριβέστερων όρων στους γενικούς κανόνες που θα ανταποκρίνονται στις κοινές συνισταμένες της καλής διαβίωσης των ζώων.

Από την αξιολόγηση της πολιτικής της ΕΕ στον τομέα της καλής διαβίωσης των ζώων προέκυψε ότι τα πρότυπα καλής διαβίωσης έχουν αυξήσει το κόστος στους τομείς της κτηνοτροφίας και των πειραματόζωων κατά 2% περίπου, όπως υπολογίζεται, της συνολικής αξίας. Έως τώρα δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η αύξηση αυτή απειλεί την οικονομική τους βιωσιμότητα. Ωστόσο, κάθε ευκαιρία έκφρασης με οικονομικούς όρους της προστιθέμενης αξίας που προσδίδει η πολιτική για την καλή διαβίωση των ζώων πρέπει να αξιοποιείται ώστε να βελτιώνεται η ανταγωνιστικότητα του αγροτικού τομέα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων και των μικρών κτηνοτρόφων.

Ως συνήθεις αιτίες που επηρεάζουν την κατάσταση της καλής διαβίωσης των ζώων στην Ένωση έχουν προσδιοριστεί οι ακόλουθες:

1.      Η έλλειψη επιβολής της νομοθεσίας της ΕΕ από τα κράτη μέλη εξακολουθεί να υπάρχει σε πολλά πεδία.

Ορισμένα κράτη μέλη δεν λαμβάνουν επαρκή μέτρα για την ενημέρωση των ενδιαφερόμενων μερών, την επιμόρφωση των επίσημων επιθεωρητών, τη διενέργεια ελέγχων και την επιβολή κυρώσεων[15]. Για τον λόγο αυτό, πολλές νομοθετικές διατάξεις της ΕΕ δεν έχουν εφαρμοστεί πλήρως ούτε έχουν αποδώσει τα σκοπούμενα αποτελέσματα σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων.

Τα πρότυπα για την καλή διαβίωση των ζώων έχουν επιφέρει πρόσθετο κόστος, το οποίο όμως δεν μεταφέρεται κατ’ ανάγκη αναλογικά σε όλη την τροφική αλυσίδα. Η Ένωση είναι γεγονός ότι προβλέπει ορισμένα μέσα αποζημίωσης των παραγωγών για το υψηλότερο κόστος της παραγωγής. Η νομοθεσία της ΕΕ προσφέρει τη δυνατότητα για ύπαρξη μεταβατικών περιόδων πολλών ετών με σκοπό να διευκολύνει την υλοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών σε ορισμένα συστήματα εκτροφής· ωστόσο, η προσέγγιση αυτή δεν οδήγησε πάντοτε στην έγκαιρη μετατροπή τους. Είναι αλήθεια ότι η πολιτιστική θεώρηση των διαφόρων θεμάτων της καλής διαβίωσης των ζώων επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την τήρηση τόσο του πνεύματος όσο και της ουσίας των διατάξεων της νομοθεσίας.

2.      Απουσία ενημέρωσης των καταναλωτών για την καλή διαβίωση των ζώων.

Μια έρευνα σε επίπεδο ΕΕ δείχνει ότι η καλή διαβίωση των ζώων αποτελεί σημαντικό θέμα για το 64 % του πληθυσμού. Ωστόσο, από τις μελέτες[16] προκύπτει ότι το ενδιαφέρον για την καλή διαβίωση των ζώων είναι ένας μόνο παράγοντας που επηρεάζει την επιλογή των καταναλωτών, αλλά πολλές φορές όχι στον βαθμό που θα έπρεπε, αφού δεν έχουν κατάλληλη ενημέρωση σχετικά με τις μεθόδους παραγωγής και τον αντίκτυπό τους στην καλή διαβίωση των ζώων. Τελικά, οι αποφάσεις των καταναλωτών καθοδηγούνται κυρίως από την τιμή και τα άμεσα επαληθεύσιμα χαρακτηριστικά των προϊόντων τροφίμων.

3.      Πολλά ενδιαφερόμενα μέρη δεν έχουν ικανοποιητικές γνώσεις των θεμάτων που αφορούν την καλή διαβίωση των ζώων.

Παρά το γεγονός ότι μεγάλος όγκος των χρηματοδοτήσεων της ΕΕ για την έρευνα στον τομέα της καλής διαβίωσης των ζώων δαπανάται για τις εναλλακτικές μεθόδους που μπορούν να υποκαταστήσουν τα πειράματα σε ζώα, αφενός τα ευρήματα των ερευνών αυτών δεν γνωρίζουν την κατάλληλη διάδοση και αφετέρου οι ερευνητικές δραστηριότητες των κρατών μελών δεν χαρακτηρίζονται από τον κατάλληλο συντονισμό. Στο μεταξύ, η έλλειψη ευαισθητοποίησης σχετικά με τις εναλλακτικές μεθόδους των συστημάτων παραγωγής συχνά ευνοεί την αντίσταση απέναντι στις αλλαγές που θα μπορούσαν να βελτιώσουν τις συνθήκες καλής διαβίωσης των ζώων.

4.      Ανάγκη απλούστευσης και ανάπτυξης σαφών αρχών για την καλή διαβίωση των ζώων.

Η γενική οδηγία σχετικά με την προστασία των εκτρεφόμενων ζώων ή η οδηγία για τα ζώα των ζωολογικών κήπων περιέχουν διατάξεις οι οποίες είναι πολύ γενικές για να εφαρμοστούν στην πράξη όπως, για παράδειγμα, αυτή που αναφέρεται στο παράρτημα της οδηγίας 98/58/ΕΚ: «Όλα τα ζώα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε τροφή κατά διαστήματα ανάλογα με τις ανάγκες της φυσιολογίας τους» ή αυτή της οδηγίας 1999/22/ΕΚ για τα ζώα των ζωολογικών κήπων: «[…] συνθήκες διαβίωσης των ζώων που ικανοποιούν τις βιολογικές απαιτήσεις των διαφόρων ειδών και τις απαιτήσεις όσον αφορά τη διατήρησή τους, μεταξύ άλλων προβλέποντας ειδικό για το κάθε είδος εμπλουτισμό των χώρων εγκλεισμού τους.»

Απαιτήσεις που αφορούν την επάρκεια των γνώσεων των επαγγελματιών που μεταχειρίζονται ζώα έχουν εισαχθεί σε κάποιες πράξεις της ειδικής νομοθεσίας της ΕΕ[17]. Ωστόσο, οι απαιτήσεις αυτές δεν καλύπτουν όλα τα είδη ζώων (δεν υπάρχουν ειδικές απαιτήσεις γνώσεων για την εκτροφή πουλερικών ή μόσχων), καθώς επίσης δεν καλύπτονται και ορισμένα προβλήματα καλής διαβίωσης των ζώων που αφορούν τον σχεδιασμό των συστημάτων παραγωγής.

Δεν υπάρχει ειδική νομοθεσία της ΕΕ η οποία να καλύπτει άλλα είδη εκτρεφόμενων ζώων (όπως οι γαλακτοπαραγωγές αγελάδες, οι μόσχοι ή τα κουνέλια) παρά τα διάφορα προβλήματα που έχουν επισημανθεί από τους επιστήμονες και από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA)[18].

3. Στρατηγικεσ ενεργειες

Λαμβανομένων υπόψη των όσων προαναφέρθηκαν, η παρούσα στρατηγική βασίζεται σε δύο συμπληρωματικές προσεγγίσεις:

Πρώτον, ορισμένα κοινά προβλήματα πρέπει να αντιμετωπιστούν με διαφορετικό και ολιστικό τρόπο. Επί χρόνια, η Ένωση εγκρίνει ή προσαρμόζει την ειδική νομοθεσία σε ειδικά προβλήματα. Ωστόσο, η καθιέρωση γενικών αρχών στο πλαίσιο ενός ενοποιημένου και αναθεωρημένου νομοθετικού πλαισίου της ΕΕ μπορεί να συμβάλει στην απλούστευση του κεκτημένου όσον αφορά την καλή διαβίωση των ζώων και τελικά να διευκολύνει την επιβολή του.

Με την προϋπόθεση ότι θα διενεργηθεί εκτίμηση αντικτύπου, η Επιτροπή θα εξετάσει την ανάγκη για ένα αναθεωρημένο νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ που θα βασίζεται σε μια ολιστική προσέγγιση. Ειδικότερα, η Επιτροπή θα εξετάσει τη σκοπιμότητα εισαγωγής επιστημονικών δεικτών που θα βασίζονται στα αποτελέσματα της καλής διαβίωσης των ζώων και όχι στα εισερχόμενα στοιχεία για την καλή διαβίωση των ζώων, όπως γινόταν μέχρι τώρα· η Επιτροπή θα αξιολογήσει αν μια τέτοιου είδους νέα προσέγγιση θα οδηγήσει σε απλούστερο νομικό πλαίσιο και θα συμβάλει στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας της ΕΕ. Η εμπειρία που έχει αποκτηθεί στους τομείς για τους οποίους προβλέπονται ήδη δείκτες (κοτόπουλα παραγωγής κρέατος και σφαγή) είναι σημαντική για την εξέταση των εξελίξεων του μέλλοντος.

Δεύτερον, υπάρχουν ενέργειες στις οποίες έχει ήδη προβεί η Επιτροπή, αλλά οι οποίες πρέπει να ενισχυθούν ή να αξιοποιηθούν καλύτερα. Για τον λόγο αυτόν, εκτός από το εξεταζόμενο απλουστευμένο νομοθετικό πλαίσιο, Επιτροπή προτείνει τα εξής:

· ανάπτυξη εργαλείων, καθώς και σχετικών εκτελεστικών σχεδίων, για την ενίσχυση της συμμόρφωσης των κρατών μελών·

· υποστήριξη της διεθνούς συνεργασίας·

· κατάλληλη ενημέρωση των καταναλωτών και του κοινού·

· βελτιστοποίηση των συνεργειών από την τρέχουσα Κοινή Γεωργική Πολιτική·

· διερεύνηση της καλής διαβίωσης των εκτρεφόμενων ιχθύων.

Οι επιπτώσεις στα θεμελιώδη δικαιώματα από τις ενέργειες που γίνονται στο πλαίσιο της παρούσας στρατηγικής θα αξιολογηθούν διεξοδικά, ιδίως όσον αφορά τη θρησκευτική ελευθερία[19]. Πράγματι στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα μελετήσει επίσης το ζήτημα της επισήμανσης, όπως προβλέπεται στην συμφωνία που έχει επιτευχθεί για τη νομοθετική πρόταση σχετικά με τις πληροφορίες για τα τρόφιμα[20].

3.1. Ένα απλουστευμένο νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ για την καλή διαβίωση των ζώων

Η Επιτροπή θα εξετάσει τη σκοπιμότητα ενός απλουστευμένου νομοθετικού πλαισίου της ΕΕ το οποίο θα περιλαμβάνει αρχές για την καλή διαβίωση όλων των ζώων[21] που εντάσσονται σε κάποια οικονομική δραστηριότητα, καθώς και των ζώων συντροφιάς κατά περίπτωση, αποδίδοντας ιδιαίτερη προσοχή στην απλούστευση και τη μείωση του διοικητικού φόρτου και την αξιοποίηση των προτύπων καλής διαβίωσης ως μέσου για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της βιομηχανίας τροφίμων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της δυνητικής προστιθέμενης αξίας που προκύπτει από τα πρότυπα για την καλή διαβίωση των ζώων.

Η Επιτροπή θα μελετήσει:

α)      τη χρήση επιστημονικών δεικτών για την καλή διαβίωση των ζώων ως πιθανό μέσο για την απλούστευση του νομικού πλαισίου και τη δημιουργία μεγαλύτερης ευελιξίας με σκοπό τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των κτηνοτρόφων,

β)      ένα νέο πλαίσιο της ΕΕ με στόχο τη μεγαλύτερη διαφάνεια και επάρκεια των πληροφοριών που φτάνουν στους καταναλωτές σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων και επηρεάζουν τις αγοραστικές τους επιλογές,

γ)      την καθιέρωση ενός ευρωπαϊκού δικτύου κέντρων αναφοράς,

δ)      τον ορισμό κοινών απαιτήσεων σχετικά με τις ικανότητες του προσωπικού που χειρίζεται ζώα.

α)      Η χρήση δεικτών για την καλή διαβίωση των ζώων με βάση τα αποτελέσματα

Όταν κριθεί απαραίτητο θα εξεταστεί η δυνατότητα χρήσης επιστημονικά επικυρωμένων δεικτών οι οποίοι θα βασίζονται στα αποτελέσματα και οι οποίοι θα συμπληρώνουν τις κανονιστικές απαιτήσεις της νομοθεσίας της ΕΕ, αποδίδοντας ιδιαίτερη προσοχή στη συμβολή της νέας αυτής προσέγγισης στην απλούστευση του κεκτημένου. Δείκτες με βάση την κατάσταση των ζώων έχουν εισαχθεί σε δύο πρόσφατες νομοθετικές πράξεις της ΕΕ σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων [οδηγία 2007/43/ΕΚ σχετικά με τον καθορισμό ελάχιστων κανόνων για την προστασία των κοτόπουλων που εκτρέφονται για την παραγωγή κρέατος και κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1099/2009 για την προστασία των ζώων κατά τη θανάτωσή τους].

Θα εξεταστούν τα κριτήρια που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο του έργου Welfare Quality®[22] και συνδέονται με ένα σύστημα εκτίμησης επικινδυνότητας, όπως εφαρμόζεται στον τομέα της ασφάλειας των τροφίμων (βλ. τη νομοθεσία για τα τρόφιμα[23]). Για την ανάπτυξη των δεικτών σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων θα ληφθούν υπόψη οι επιστημονικές γνωμοδοτήσεις της EFSA, καθώς και οι κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες κατά την εξέταση των σχετικών προτάσεων για τη διαχείριση της επικινδυνότητας.

Η χρήση δεικτών για την καλή διαβίωση των ζώων με βάση τα αποτελέσματα αναγνωρίζεται και σε διεθνές επίπεδο από οργανισμούς όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός για την Υγεία των Ζώων (OIE)[24].

β)      Ένα νέο πλαίσιο για την ΕΕ με στόχο τη μεγαλύτερη διαφάνεια και επάρκεια των πληροφοριών που φτάνουν στους καταναλωτές σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων και επηρεάζουν τις αγοραστικές τους επιλογές

Η αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου της ΕΕ για την καλή διαβίωση των ζώων θα μπορούσε να στοχεύσει στη δημιουργία ενός εργαλείου που θα εξασφαλίζει στους καταναλωτές ότι υπάρχει διαφάνεια και επιστημονική επικύρωση των ισχυρισμών σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων.

Θα διερευνηθούν συνεργιστικές και συγκλίνουσες δράσεις με άλλες παρόμοιες πρωτοβουλίες σε επίπεδο ΕΕ σε άλλους σχετικούς τομείς πολιτικής, ώστε να ενισχυθεί η θέση των καταναλωτών.

γ)       Ένα ευρωπαϊκό δίκτυο κέντρων αναφοράς

Η ιδέα ενός δικτύου κέντρων αναφοράς για την καλή διαβίωση των ζώων έχει ήδη εξεταστεί από την Επιτροπή σε προηγούμενη ανακοίνωσή της[25]. Κύριος στόχος της είναι να εξασφαλίσει ότι οι αρμόδιες αρχές λαμβάνουν συνεκτικές και ενιαίες τεχνικές πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο που πρέπει να εφαρμόζεται η νομοθεσία της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τους δείκτες για την καλή διαβίωση των ζώων που βασίζονται στα αποτελέσματα.

Το δίκτυο είναι δυνατόν να δημιουργηθεί με συγχρηματοδότηση των υπαρχόντων εθνικών επιστημονικών και τεχνικών πόρων για την καλή διαβίωση των ζώων. Ο ρόλος του δικτύου αυτού θα είναι να συμπληρώνει και όχι να αναπαραγάγει τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τη δραστηριότητα του Κοινού Ερευνητικού Κέντρου της ΕΕ[26].

Το δίκτυο θα μπορούσε να οργανωθεί έτσι ώστε να αντικατοπτρίζει την τρέχουσα δομή της νομοθεσίας της ΕΕ[27] για να εξασφαλίζονται τα ακόλουθα σε επίπεδο ΕΕ:

– υποστήριξη της Επιτροπής και των κρατών μελών με τεχνική εμπειρογνωμοσύνη, ειδικά όσον αφορά τη χρήση δεικτών για την καλή διαβίωση των ζώων που βασίζονται στα αποτελέσματα·

– διενέργεια εκπαιδευτικών μαθημάτων για το προσωπικό από τις αρμόδιες αρχές και εμπειρογνώμονες, ακόμη και τρίτων χωρών όταν χρειάζεται·

– συμμετοχή, κατά περίπτωση, στη διάδοση των ερευνητικών πορισμάτων και των τεχνικών καινοτομιών στα ενδιαφερόμενα μέρη της ΕΕ και στη διεθνή επιστημονική κοινότητα·

– συντονισμός της συνεργασίας στον τομέα της έρευνας, κατά περίπτωση, με τις υπάρχουσες δομές έρευνας που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ[28]·

δ)       Κοινές απαιτήσεις σχετικά με τις ικανότητες του προσωπικού που χειρίζεται[29] ζώα

Το απλουστευμένο νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων θα μπορούσε να ενοποιηθεί σε ένα ενιαίο κείμενο και να βελτιώσει τις απαιτήσεις σχετικά με τις ικανότητες που ήδη υπάρχουν σε ορισμένες νομοθετικές πράξεις της ΕΕ. Οι γενικές αρχές για την απόδειξη των ικανοτήτων θα μπορούσαν να αναπτυχθούν στη βάση μιας εκτίμησης αντικτύπου.

Οι κοινές απαιτήσεις της ΕΕ για τις ικανότητες του προσωπικού που χειρίζεται ζώα θα μπορούσαν να στοχεύουν στην εξασφάλιση του ότι το προσωπικό αυτό διαθέτει τις ικανότητες να αναγνωρίζει, να αποτρέπει ή να περιορίζει τον πόνο, την ταλαιπωρία και την αγωνία των ζώων, καθώς και να γνωρίζει τις νομικές υποχρεώσεις που συνδέονται με την προστασία και την καλή διαβίωση των ζώων.

Επιπλέον, θα μπορούσε να εξεταστεί η απαίτηση για ένα ικανοποιητικό επίπεδο ικανοτήτων των ατόμων που είναι υπεύθυνα για τον σχεδιασμό των διαδικασιών, των εγκαταστάσεων ή του εξοπλισμού που αφορά ζώα.

Πρόκειται να ξεκινήσει μια μελέτη σχετικά με την εκπαίδευση για την καλή διαβίωση των ζώων στην οποία θα προσδιοριστούν τα σχετικά θέματα που πρέπει να περιληφθούν στην περιγραφή των επαγγελμάτων που συνδέονται με ζώα και οι απαραίτητες ενέργειες για την ευαισθητοποίηση στα επαγγέλματα αυτά.

3.2. Υποστήριξη των κρατών μελών και ανάληψη δράσης για τη βελτίωση της συμμόρφωσης

Η εξέταση του ζητήματος της συμμόρφωσης αποτελεί προτεραιότητα για την Επιτροπή. Η συμμόρφωση μπορεί να επιτευχθεί μόνο με δράσεις επιβολής που εκτελούνται από τα κράτη μέλη ή υπό την ευθύνη των κρατών μελών. Ωστόσο, ο ρόλος της Επιτροπής είναι πολύ σημαντικός όσον αφορά την εξασφάλιση ενιαίου τρόπου συμμόρφωσης στην ΕΕ. Είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί ότι οι όροι είναι ισότιμοι για όλους τους παραγωγούς της ΕΕ και ότι υπάρχει σωστή μεταχείριση των ζώων. Ως μέσο της στρατηγικής αυτής προτείνονται οι ακόλουθες δράσεις:

· Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να πραγματοποιεί επισκέψεις στα κράτη μέλη μέσω του ΓΤΚΘ. Θα συνεχίσει, επίσης, να κάνει χρήση των προνομίων που της παρέχει η Συνθήκη όταν προσφεύγει στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφόσον είναι απαραίτητο. Πρόκειται για ουσιαστικής σημασίας ενέργεια της Επιτροπής όσον αφορά την εξασφάλιση της συμμόρφωσης, ειδικά στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων ή των μελλοντικών προκλήσεων που αφορούν την καλή διαβίωση των ζώων.

· Εντούτοις, η Επιτροπή πιστεύει ότι η σωστή εκπαιδευτική στρατηγική μπορεί να αποτελέσει ισχυρό εργαλείο για την εδραίωση μιας νοοτροπίας συμμόρφωσης μεταξύ των υπευθύνων επιχειρήσεων και μεταξύ των κρατών μελών. Τον ρόλο αυτόν θα μπορούσε να τον αναλάβει το ευρωπαϊκό δίκτυο κέντρων αναφοράς που ενδέχεται να αναπτυχθεί.

· Στο μεταξύ, η Επιτροπή θα αυξήσει τις προσπάθειές της όσον αφορά την κατάρτιση επιθεωρητών κτηνιάτρων μέσω του προγράμματος «Καλύτερη κατάρτιση για ασφαλέστερα τρόφιμα». Η Επιτροπή θα εξετάσει, επίσης, την αναγκαιότητα και τη δυνατότητα επέκτασης των δραστηριοτήτων κατάρτισης στον τομέα της καλής διαβίωσης των πειραματόζωων, καθώς και στον τομέα της καλής διαβίωσης των άγριων ζώων.

· Επίσης, η Επιτροπή θα διευρύνει τον ρόλο της όσον αφορά την παροχή συμβουλών προς τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών, την ενθάρρυνση της συνεργασίας, της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών και της συμφωνίας σε κοινούς στόχους και κατευθυντήριες γραμμές μέσω θεματικών ομάδων εργασίας και εκδηλώσεων.

· Για τον σκοπό αυτό, κατά τη διάρκεια της επόμενης τετραετίας η Επιτροπή θα αναπτύξει ειδικές κατευθυντήριες γραμμές ή κανόνες εφαρμογής σχετικά με τις διάφορες νομοθετικές πράξεις της ΕΕ που αφορούν την καλή διαβίωση των ζώων[30].

Η καλή διαβίωση των ζώων αποτελεί, επίσης, τεχνικό ζήτημα για τους φορείς που ασχολούνται με ζώα στο πλαίσιο μιας οικονομικής δραστηριότητας. Είναι, κατά συνέπεια, πολύ σημαντικό να τους βοηθήσουμε να κατανοήσουν τη λογική των απαιτήσεων της ΕΕ και τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να επιτύχουν τη συμμόρφωση μέσω καλύτερου σχεδιασμού ή πρακτικών.

3.3. Υποστήριξη της διεθνούς συνεργασίας

Είναι σημαντικό να υπάρχουν ισότιμες συνθήκες διεθνώς, όσον αφορά την καλή διαβίωση των ζώων, ώστε να εξασφαλίζεται η ανταγωνιστικότητα των εκμεταλλεύσεων της ΕΕ σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Ένωση έχει ήδη αναπτύξει αρκετές δραστηριότητες σε διμερές και πολυμερές επίπεδο, οι οποίες πρέπει να βελτιωθούν και να υποστηριχθούν όπως αναφέρεται στην αξιολόγηση.

Για τον σκοπό αυτόν η Επιτροπή:

– θα συνεχίσει να συμπεριλαμβάνει την καλή διαβίωση των ζώων στις διμερείς εμπορικές συμφωνίες ή τα φόρουμ συνεργασίας[31] με σκοπό να αυξήσει τις στρατηγικές ευκαιρίες για ανάπτυξη στενότερης συνεργασίας με τρίτες χώρες·

– θα εξακολουθήσει να δραστηριοποιείται σε πολυμερές επίπεδο, ειδικότερα στον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Υγεία των Ζώων (OIE) και τον Οργανισμό Επισιτισμού και Γεωργίας (FAO), καθώς αφενός ο πρώτος έχει εγκρίνει διεθνή πρότυπα και αφετέρου και οι δύο έχουν αναλάβει πρωτοβουλίες σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων[32]·

– θα εξετάσει τους τρόπους με τους οποίους η καλή διαβίωση των ζώων μπορεί να ενσωματωθεί καλύτερα στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής γειτονίας·

– θα διοργανώσει, κατά περίπτωση, μεγάλες διεθνείς εκδηλώσεις με σκοπό την προώθηση των απόψεων της Ένωσης σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων.

Τέτοιου είδους ενέργειες αποτελούν ευκαιρία για δημοσιοποίηση της αντίληψης που έχει η ΕΕ για την καλή διαβίωση των ζώων σε παγκόσμιο επίπεδο. Επομένως, είναι σημαντικό να γίνει η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των πόρων που είναι διαθέσιμοι για διεθνείς δραστηριότητες σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων ώστε να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις και να αυξηθεί με τον καλύτερο τρόπο η ανταγωνιστικότητα των ευρωπαίων παραγωγών ζώων παγκοσμίως. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή θα επανεξετάσει τις ενέργειες αυτές ώστε να αξιολογήσει, μεταξύ άλλων, τα οφέλη τους για τον γεωργικό τομέα της ΕΕ και θα υποβάλει τα συμπεράσματά της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

3.4. Κατάλληλη ενημέρωση των καταναλωτών και του κοινού

Η καλή διαβίωση των ζώων είναι κοινωνικό ζήτημα που αγγίζει ένα ευρύ κοινό. Η μεταχείριση των ζώων άπτεται της δεοντολογίας και αποτελεί μέρος του συνόλου των αξιών της Ένωσης. Επομένως, είναι σκόπιμο να ενημερωθούν τα παιδιά, οι νεαροί ενήλικες ή το κοινό γενικότερα ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και να προωθηθεί η υπευθυνότητα όσον αφορά την κατοχή ζώων.

Εκτός αυτού, η καλή διαβίωση των ζώων αποτελεί και καταναλωτικό ζήτημα. Τα ζωικά προϊόντα χρησιμοποιούνται ευρέως, ιδίως στο πλαίσιο της παραγωγής τροφίμων και οι καταναλωτές θέλουν να γνωρίζουν τους τρόπους μεταχείρισης των ζώων. Από την άλλη πλευρά, οι καταναλωτές γενικά δεν είναι σε θέση να αντιδρούν στα υψηλά πρότυπα καλής διαβίωσης των ζώων.

Επομένως, οι καταναλωτές της ΕΕ πρέπει να ενημερωθούν σχετικά με την ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ που αφορά τα τροφοπαραγωγικά ζώα και να εξασφαλιστεί ότι δεν εξαπατώνται από παραπλανητικούς ισχυρισμούς περί της καλής διαβίωσης των ζώων.

Στα κράτη μέλη υφίστανται πολλές ενημερωτικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Η συνολική καταγραφή της κατάστασης στην ΕΕ θα επιτρέψει τον εντοπισμό των αδυναμιών στις οποίες η Ένωση θα μπορούσε να προσφέρει προστιθέμενη αξία.

Όλοι αυτοί οι στόχοι είναι συμπληρωματικοί και είναι πιθανόν να χρειαστούν ειδικά μέσα. Μερικά από αυτά υπάρχουν ήδη, όπως το πρόγραμμα «Farmland» (για μαθητές και δασκάλους των δημοτικών σχολείων) ή το πρόγραμμα «Καλύτερη κατάρτιση για ασφαλέστερα τρόφιμα» (για επίσημους επιθεωρητές). Επιπλέον, η Επιτροπή διοργανώνει τακτικές συναντήσεις για την καλύτερη κατανόηση και την επιβολή της νομοθεσίας της ΕΕ. Υπάρχουν ενδεχομένως τρόποι βελτίωσης της αποτελεσματικότητάς της και συμπλήρωσής τους με νέα εργαλεία επικοινωνίας.

Για τον λόγο αυτό η Επιτροπή σκοπεύει να εκπονήσει μια μελέτη για την καταγραφή της τρέχουσας κατάσταση όσον αφορά τις ενημερωτικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων που απευθύνονται στο ευρύ κοινό και τους καταναλωτές. Οι ενέργειες αυτές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τη δυνατότητα επιχορήγησης των επιτυχημένων διακρατικών ενημερωτικών εκστρατειών ή εκπαιδευτικών πρωτοβουλιών για την καλή διαβίωση των ζώων.

3.5. Βελτίωση της συνέργειας με την Κοινή Γεωργική Πολιτική

Η καλή διαβίωση των ζώων είναι μέρος της κοινωνικής προσέγγισης της γεωργίας και η Ένωση έχει ήδη δημιουργήσει ισχυρούς δεσμούς μεταξύ της γεωργίας και της καλής διαβίωσης των ζώων. Είναι γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού της ΕΕ για την καλή διαβίωση των ζώων διοχετεύεται στους κτηνοτρόφους στο πλαίσιο των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης. Ωστόσο, ιδίως σε καιρούς οικονομικών περιορισμών, απαιτείται μεγαλύτερος συντονισμός για τον εξορθολογισμό των ενεργειών και τη βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων.

Η Επιτροπή θα προβεί σε ειδική διυπηρεσιακή ρύθμιση για την αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο μπορούν να βελτιωθούν τα συνεργιστικά αποτελέσματα των μηχανισμών της ΚΓΠ που ήδη υπάρχουν, ιδίως μέσω της πολλαπλής συμμόρφωσης, της αγροτικής ανάπτυξης, των μέτρων προώθησης, της πολιτικής ποιότητας, της βιολογικής καλλιέργειας κ.λπ.

3.6. Διερεύνηση της καλής διαβίωσης των εκτρεφόμενων ιχθύων

Οι εκτρεφόμενοι ιχθείς εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ για την προστασία των ζώων κατά τη μεταφορά και κατά τη θανάτωση, χωρίς να υπάρχουν ειδικοί κανόνες για αυτούς. Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να επιζητά επιστημονικές συμβουλές κατά είδος ζώων και θα αξιολογήσει τα θέματα καλής διαβίωσης των ιχθύων στις υδατοκαλλιέργειες, ώστε να λάβει τα κατάλληλα μέτρα με βάση τα αποτελέσματα της αξιολόγησης αυτής.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Προβλεπόμενες ενέργειες || Έτος

Σειρά ενεργειών επιβολής για την προστασία των ορνίθων ωοπαραγωγής (οδηγία 1999/74/ΕΚ) || 2012

Εκτελεστικό πρόγραμμα και σειρά ενεργειών επιβολής για τη συγκέντρωση των χοιρομητέρων σε ομάδες (οδηγία 2008/120/ΕΚ) || 2012

Εκτελεστικό πρόγραμμα για τον κανονισμό σχετικά με τη σφαγή [κανονισμός του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1099/2009] || 2012

Εκτελεστικοί κανόνες ή κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την προστασία των ζώων κατά τη μεταφορά || 2012

Έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τον αντίκτυπο της γενετικής επιλογής στην καλή διαβίωση των κοτόπουλων που εκτρέφονται για την παραγωγή κρέατος* || 2012

Έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1523/2007 για την απαγόρευση της εμπορίας γούνας γάτας και σκύλου* || 2012

Μελέτη για την καλή διαβίωση των εκτρεφόμενων ιχθύων κατά τη θανάτωση || 2013

Έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τις διάφορες μεθόδους αναισθητοποίησης των πουλερικών* || 2013

Έκθεση στο Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας 98/58/ΕΚ* || 2013

Κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την προστασία των χοίρων || 2013

Μελέτη για τις εκπαιδευτικές και ενημερωτικές δραστηριότητες σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων που απευθύνονται στο ευρύ κοινό και τους καταναλωτές || 2013

Μελέτη σχετικά με τη δυνατότητα ενημέρωσης των καταναλωτών για την αναισθητοποίηση των ζώων* || 2013

Πιθανή νομοθετική πρόταση σχετικά με ένα απλουστευμένο νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ για την καλή διαβίωση των ζώων || 2014

Έκθεση σχετικά με τον αντίκτυπο των διεθνών δραστηριοτήτων που αφορούν την καλή διαβίωση των ζώων στην ανταγωνιστικότητα των ευρωπαίων παραγωγών ζώων σε παγκόσμιο επίπεδο || 2014

Έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με το σύστημα ακινητοποίησης των βοοειδών με αντιστροφή ή οποιαδήποτε άλλη μη φυσιολογική θέση* || 2014

Μελέτη σχετικά με την καλή διαβίωση σκύλων και γάτων που εμπλέκονται σε εμπορικές πρακτικές || 2014

Κατευθυντήριες γραμμές ή εκτελεστικοί κανόνες της ΕΕ για την προστασία των ζώων κατά τη θανάτωση || 2014

Έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με δυνατότητα εισαγωγής ορισμένων απαιτήσεων για την προστασία των ιχθύων κατά τη θανάτωση* || 2015

Έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας 2007/43/ΕΚ και την επίδρασή της στην καλή διαβίωση των κοτόπουλων που εκτρέφονται για την παραγωγή κρέατος* || 2015

Μελέτη σχετικά με την καλή διαβίωση των εκτρεφόμενων ιχθύων κατά τη μεταφορά || 2015

*            Υποχρεώσεις που απορρέουν από τη νομοθεσία της ΕΕ

[1]               COM(2006) 13 τελικό της 23.1.2006.

[2]               793 εκατομμύρια κοτόπουλα για την παραγωγή κρέατος, 453 εκατομμύρια όρνιθες ωοπαραγωγής και 197 εκατομμύρια γαλοπούλες. Δεν υπήρχαν διαθέσιμα δεδομένα για όλα τα κράτη μέλη σχετικά με τις γαλοπούλες, τις πάπιες και τις χήνες.

[3]               «Αξιολόγηση της πολιτικής της ΕΕ όσον αφορά την καλή διαβίωση των ζώων και πιθανές επιλογές πολιτικής για το μέλλον» Δεκέμβριος 2010. Βλ. παράρτημα A1.7 βλ. http://www.eupaw.eu/

[4]                      Οδηγία 98/58/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Ιουλίου 1998, σχετικά με την προστασία των ζώων στα εκτροφεία (ΕΕ L 221 της 8.8.1998, σ. 23). Επιπλέον, με την απόφαση 78/923/ΕΟΚ του Συμβουλίου περί συνάψεως της ευρωπαϊκής συμβάσεως περί της προστασίας των ζώων στα εκτροφεία (ΕΕ L 323 της 17.11.1978, σ. 12) η Ένωση ενσωμάτωσε τη σύμβαση αυτή στη νομοθεσία της ΕΕ.

[5]               Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1/2005 του Συμβουλίου για την προστασία των ζώων κατά τη μεταφορά (ΕΕ L 3 της 5.1.2005, σ. 1).

[6]               Οδηγία 93/119/ΕΚ για την προστασία των ζώων κατά τη σφαγή ή/και τη θανάτωσή τους (ΕΕ L 340 της 31.12.1993, σ. 21). Πρόκειται να αντικατασταθεί την 1.1.2013 από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1099/2009 του Συμβουλίου για την προστασία των ζώων κατά τη μεταφορά (ΕΕ L 303 της 18.11.2009, σ. 1).

[7]               Οδηγία 2008/119/ΕΚ του Συμβουλίου για τη θέσπιση στοιχειωδών κανόνων για την προστασία των μόσχων (ΕΕ L 10 της 15.1.2009, σ. 7)

[8]               Οδηγία 2008/120/ΕΚ του Συμβουλίου για τους στοιχειώδεις κανόνες για την προστασία των χοίρων (ΕΕ L 47 της 18.2.2009, σ. 5).

[9]               Οδηγία 1999/74/ΕΚ του Συμβουλίου περί των στοιχειωδών απαιτήσεων για την προστασία των ωοπαραγωγών ορνίθων (ΕΕ L 203 της 3.8.1999, σ. 53).

[10]             Οδηγία 2007/43/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με τον καθορισμό ελάχιστων κανόνων για την προστασία των κοτόπουλων που εκτρέφονται για την παραγωγή κρέατος (ΕΕ L 183 της 12.7.2007, σ. 19).

[11]             Οδηγία 2010/63/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί προστασίας των ζώων που χρησιμοποιούνται για επιστημονικούς σκοπούς (ΕΕ L 276 της 20.10.2010, σ. 33).

[12]             Οδηγία 1999/22/ΕΚ του Συμβουλίου για τη διατήρηση άγριων ζώων στους ζωολογικούς κήπους (ΕΕ L 94 της 9.4.1999, σ. 24).

[13]             Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 834/2007 του Συμβουλίου (ΕΕ L 189 της 20.7.2007, σ. 1) και κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 889/2008 της Επιτροπής (ΕΕ L 250 της 18.9.2008, σ. 1).

[14]             Τα δεδομένα από την έκθεση αξιολόγησης καλύπτουν την περίοδο 2000-2008.

[15]             Σε ορισμένα κράτη μέλη τα ζώα σφάζονται σε μεγάλους αριθμούς χωρίς αναισθητοποίηση επειδή οι αρχές χορηγούν παρέκκλιση χωρίς να αξιολογούν τις ποιοτικές και ποσοτικές αιτιάσεις που προβλέπονται από τη νομοθεσία της ΕΕ.

[16]             Βλ. Μελέτη σκοπιμότητας: «Επιλογές για την επισήμανση της καλής μεταχείρισης των ζώων και τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού δικτύου κέντρων αναφοράς για την προστασία και την καλή μεταχείριση των ζώων», 26.012009 της Κοινοπραξίας Αξιολόγησης της Τροφικής Αλυσίδας (FCEC), στη διεύθυνση:  http://ec.europa.eu/food/animal/welfare/farm/labelling_en.htm

[17]             Οδηγία για τους χοίρους, κανονισμός για τις μεταφορές, κανονισμός για τη θανάτωση, οδηγία για τα πειραματόζωα.

[18]             Στην έκθεση «Εκτίμηση αντικτύπου» που συνοδεύει την παρούσα ανακοίνωση περιλαμβάνεται κατάλογος με τις επιστημονικές γνωμοδοτήσεις σχετικά με το θέμα της καλής διαβίωσης των ζώων.

[19]             Στρατηγική για την αποτελεσματική εφαρμογή του Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, COM(2010) 573 τελικό της 19.10.2010.

[20]                    Στην αιτιολογική σκέψη 50 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές (ΕΕ L 304 της 22.11.2011, σ. 18) αναφέρεται ότι: «Οι καταναλωτές της Ένωσης δείχνουν αυξανόμενο ενδιαφέρον για την εφαρμογή των κανόνων της Ένωσης σχετικά με την καλή κατάσταση των ζώων κατά τη σφαγή, περιλαμβανομένης της υποβολής τους σε νάρκωση πριν από τη σφαγή. Επ’ αυτού, θα πρέπει να εξετασθεί το ενδεχόμενο σύνταξης μελέτης για τη δυνατότητα παροχής στους καταναλωτές πληροφοριών για τη νάρκωση των ζώων στο πλαίσιο μελλοντικής στρατηγικής της Ένωσης για την προστασία και την καλή διαβίωση των ζώων.»

[21]             Τα ασπόνδυλα που χρησιμοποιούνται στην υδατοκαλλιέργεια, καθώς και οι εμπορικές αλιευτικές δραστηριότητες δεν θα καλύπτονται από την εν λόγω πρωτοβουλία. Τα ψάρια ιχθυοτροφείων θα υπαχθούν σε ειδικές αξιολογήσεις.

[22]             http://www.welfarequality.net/everyone/26536/5/0/22

[23]             Κανονισμός ΕΚ αριθ. 178/2002 για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων.

[24]             Κατευθυντήριες αρχές σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων του διεθνούς κώδικα για την υγεία των χερσαίων ζώων. Βλ. www.oie.int.

[25]             COM(2009)584 τελικό της 28.10.2009.

[26]             Το εργαστήριο αναφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις εναλλακτικές μεθόδους αντί των δοκιμών σε ζώα (ECVAM), που φιλοξενείται από τη ΓΔ JRC δεν ασχολείται άμεσα με την καλή διαβίωση των ζώων αλλά με τις εναλλακτικές μεθόδους αντί των δοκιμών.

[27]             Εκτροφή μόσχων, εκτροφή χοίρων, εκτροφή ορνίθων ωοπαραγωγής, εκτροφή κοτόπουλων που προορίζονται για την παραγωγή κρέατος, εκτροφή άλλων ζώων, μεταφορά ζώων, θανάτωση ζώων, χρήση ζώων για πειράματα και διατήρηση άγριων ζώων σε αιχμαλωσία.

[28]             Όπως είναι η SCAR (μόνιμη επιτροπή για την αγροτική έρευνα) ομάδα εργασίας για τη συνεργασία στον τομέα της υγείας των ζώων και την έρευνας για καλή διαβίωση των ζώων, και το ERA-Net για την υγεία και την καλή διαβίωση των ζώων (ANIHWA).

[29]             Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 178/2002 για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων.

[30]             Ιδίως όσον αφορά τη χρήση της παρέκκλισης από τη διάταξη για την αναισθητοποίηση των ζώων στην περίπτωση σφαγής σύμφωνα με θρησκευτικό τελετουργικό.

[31]             Ο αριθμός των συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών με θέματα καλής διαβίωσης των ζώων διπλασιάστηκε κατά το 2011.

[32]             Εννέα πρότυπα του OIE σχετικά με την καλή διαβίωση των ζώων είναι ήδη διαθέσιμα (βλ.: http://www.oie.int). Ο FAO πραγματοποίησε συναντήσεις με σκοπό τη διασύνδεση της εμπειρογνωμοσύνης και τη διευκόλυνση της απόκτησης ικανοτήτων σε διάφορους τομείς που αφορούν την καλή διαβίωση των ζώων. Δημιούργησε, επίσης, έναν ειδικό ιστότοπο για την καλή διαβίωση των ζώων των εκτρεφόμενων ζώων (http://www.fao.org/ag/againfo/themes/animal-welfare/en/).