[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ |

Βρυξέλλες, 11.4.2007

COM(2007) 160 τελικό

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΥΞΕΙΝΟΥ ΠΟΝΤΟΥ - ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΥΞΕΙΝΟΥ ΠΟΝΤΟΥ - ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

1. Εισαγωγη – η αναγκη για μια περιφερειακη πολιτικη

Την 1η Ιανουαρίου 2007, δύο παράκτια κράτη του Ευξείνου Πόντου, η Βουλγαρία και η Ρουμανία, προσχώρησαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η ευημερία, η σταθερότητα και η ασφάλεια των γειτόνων μας στην ευρύτερη περιοχή του Ευξείνου Πόντου απασχολούν άμεσα την ΕΕ.

Η περιοχή του Ευξείνου Πόντου[1] είναι μια ξεχωριστή γεωγραφική περιοχή, πλούσια σε φυσικούς πόρους και με στρατηγική γεωγραφική θέση στη συμβολή Ευρώπης, Κεντρικής Ασίας και Μέσης Ανατολής. Είναι επίσης μια περιοχή με μεγάλο πληθυσμό, όπου αυτή τη στιγμή παρουσιάζονται πολλές ευκαιρίες και προκλήσεις για τους πολίτες της. Η περιοχή αποτελεί μια διευρυνόμενη αγορά με μεγάλο αναπτυξιακό δυναμικό και ένα σημαντικό κέντρο ροών ενέργειας και μεταφοράς. Πρόκειται, ωστόσο, για μια περιοχή όπου παρατηρούνται ανεπίλυτες «παγωμένες διενέξεις», πολλά περιβαλλοντικά προβλήματα και μη επαρκείς συνοριακοί έλεγχοι που ενθαρρύνουν την παράνομη μετανάστευση και το οργανωμένο έγκλημα. Παρά τις σημαντικές θετικές εξελίξεις που έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια, εξακολουθούν να υφίστανται διαφορές μεταξύ των χωρών της περιοχής ως προς το ρυθμό των οικονομικών μεταρρυθμίσεων και της ποιότητας διακυβέρνησης. Η δυναμική αντιμετώπιση σε περιφερειακό επίπεδο των συγκεκριμένων ζητημάτων θα μπορούσε να ωφελήσει τους πολίτες των εν λόγω χωρών, αλλά και να συμβάλει στη συνολική ευημερία, σταθερότητα και ασφάλεια στην Ευρώπη.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καταβάλει ήδη σημαντικές προσπάθειες για την ενίσχυση των δημοκρατικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων, την προώθηση της σταθερότητας και την υποστήριξη της ανάπτυξης στην περιοχή του Ευξείνου Πόντου μέσω ευρέων προγραμμάτων συνεργασίας. Οι σχετικές πολιτικές της ΕΕ είναι οι εξής τρεις: η προενταξιακή διαδικασία στην περίπτωση της Τουρκίας, η Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας (με τους πέντε ανατολικούς εταίρους της ΕΠΓ να συμμετέχουν ενεργά στη συνεργασία των χωρών της Μαύρης Θάλασσας) και η Στρατηγική Εταιρική Σχέση με τη Ρωσική Ομοσπονδία. Επιπλέον, η ΕΕ έχει συμβάλει σε ένα ευρύ φάσμα τομεακών πρωτοβουλιών περιφερειακού ενδιαφέροντος. (βλ. παράρτημα Ι).

Στην περιοχή του Ευξείνου Πόντου παρουσιάζονται σημαντικές ευκαιρίες και προκλήσεις που απαιτούν συντονισμένη δράση σε περιφερειακό επίπεδο. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται ζωτικής σημασίας τομείς όπως η ενέργεια, οι μεταφορές, το περιβάλλον, οι μετακινήσεις πληθυσμών και η ασφάλεια. Η ενισχυμένη περιφερειακή συνεργασία δεν πρόκειται να ασχοληθεί άμεσα με τις μακροχρόνιες διενέξεις που παρατηρούνται στην περιοχή, αλλά έχει σκοπό να ενισχύσει την αμοιβαία εμπιστοσύνη και, με την πάροδο του χρόνου, θα μπορούσε να συμβάλει στην εξάλειψη ορισμένων εμποδίων από τα υφιστάμενα εμπόδια. Λόγω της σύγκλισης των πολιτισμών στην περιοχή του Ευξείνου Πόντου, η ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας θα μπορούσε θα έχει θετικά αποτελέσματα όχι μόνο για την περιοχή αυτή καθεαυτή.

Έφθασε επομένως η στιγμή να συμμετάσχει η Ευρωπαϊκή Ένωση δυναμικά στην περαιτέρω αποσαφήνιση των προτεραιοτήτων και των μηχανισμών στον τομέα της συνεργασίας σε περιφερειακό επίπεδο. Στην παρούσα ανακοίνωση, η Επιτροπή προτείνει τη Συνέργεια του Ευξείνου Πόντου ως μια νέα πρωτοβουλία της ΕΕ στον τομέα της περιφερειακής συνεργασίας.

2. Τα χαρακτηριστικα της Συνεργειασ του Ευξεινου Ποντου

Η Επιτροπή δεν έχει την πρόθεση να προτείνει μια ανεξάρτητη στρατηγική για τον Εύξεινο Πόντο, δεδομένου ότι η ευρύτερη πολιτική της ΕΕ απέναντι στην περιοχή έχει ήδη καθοριστεί στο πλαίσιο της προενταξιακής στρατηγικής της Τουρκίας, της ΕΠΓ και της Στρατηγικής Συνεργασίας με τη Ρωσία. Η περαιτέρω εξέλιξη και η κατά κύριο λόγο διμερής εφαρμογή των πολιτικών αυτών θα εξακολουθήσουν να καθορίζουν το στρατηγικό πλαίσιο.

Αυτό που απαιτείται είναι μια πρωτοβουλία που θα λειτουργεί συμπληρωματικά ως προς τις συγκεκριμένες πολιτικές, η οποία θα στρέψει την πολιτική προσοχή στο περιφερειακό επίπεδο και θα ενδυναμώσει τις διαδικασίες συνεργασίας που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. Πρωταρχικός στόχος της Συνέργειας του Ευξείνου Πόντου θα είναι συνεπώς η ανάπτυξη της συνεργασίας εντός της περιοχής του Ευξείνου Πόντου, καθώς και η συνεργασία ανάμεσα σε ολόκληρη την περιοχή και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία, η οποία χαρακτηρίζεται από διαφάνεια και επιδιώκει τη μόνιμη συμμετοχή, βασίζεται στα κοινά συμφέροντα της ΕΕ και των κρατών του Ευξείνου Πόντου και λαμβάνει υπόψη τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων με όλες τις χώρες του Ευξείνου Πόντου. Θα προωθήσει επίσης τις συνέργειες και θα αξιοποιήσει τις εμπειρίες από τις υφιστάμενες περιφερειακές πρωτοβουλίες οι οποίες συνδέουν την περιοχή του Ευξείνου Πόντου με την ΕΕ, όπως η διαδικασία συνεργασίας στην περιοχή του Δούναβη.[2]

Η Συνέργεια του Ευξείνου Πόντου προορίζεται να καταστεί ένα ευέλικτο πλαίσιο που θα διασφαλίσει την ευρύτερη συνοχή και πολιτική καθοδήγηση. Κατά την εκτίμηση της σκοπιμότητας της χορήγησης κοινοτικών πρωτοβουλιών, βασικό κριτήριο θα πρέπει να αποτελέσει η ενεργή συμμετοχή των άμεσα ενδιαφερόμενων κρατών και περιφερειακών οργάνων και στο επίπεδο της χρηματοδότησης.

Το πεδίο των δράσεων θα μπορούσε να επεκταθεί πέραν της περιοχής αυτής καθεαυτής, αφού πολλές δραστηριότητες εξακολουθούν να συνδέονται στενά με γειτονικές περιοχές και κυρίως την Κασπία Θάλασσα, την Κεντρική Ασία και την Νοτιοανατολική Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό, θα μπορούσε να υπάρξει στενή σχέση μεταξύ της προσέγγισης του Ευξείνου Πόντου και μιας στρατηγικής της ΕΕ για την Κεντρική Ασία. Με αυτό τον τρόπο, η συνεργασία του Ευξείνου Πόντου θα περιλαμβάνει σημαντικά διαπεριφερειακά στοιχεία, ενώ θα λαμβάνονται υπόψη και άλλα προγράμματα περιφερειακής συνεργασίας που υποστηρίζονται από διεθνείς οργανισμούς και τρίτες χώρες.[3]

3. Οι κυριοι τομεισ συνεργασιασ

Αρχικά, η Συνέργεια του Ευξείνου Πόντου θα εστιάσει σε εκείνα τα ζητήματα και τους τομείς συνεργασίας που αντικατοπτρίζουν κοινές προτεραιότητες και όπου η παρουσία και η στήριξη της ΕΕ είναι ήδη σημαντική. Κατά συνέπεια, η παρούσα ανακοίνωση διατυπώνει μια σειρά βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων στόχων που σχετίζονται με αυτούς τους τομείς. [4]

3.1. Δημοκρατία, σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και χρηστή διακυβέρνηση

Το Συμβούλιο της Ευρώπης και ο ΟΟΣΑ έχουν θέσει πρότυπα στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας τα οποία εφαρμόζονται σε όλα τα κράτη του Ευξείνου Πόντου. Οι σχετικές προσπάθειες της ΕΕ είναι κατά κύριο λόγο διμερείς. Εντούτοις, οι δράσεις που αναλαμβάνονται σε περιφερειακό επίπεδο μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη και την ενίσχυση εθνικών μέτρων. Οι περιφερειακοί οργανισμοί του Ευξείνου Πόντου έχουν αναλάβει δεσμεύσεις τα τελευταία χρόνια για την ανάπτυξη αποτελεσματικών δημοκρατικών θεσμών, την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης και του κράτους δικαίου. Η ΕΕ πρέπει να υποστηρίζει τέτοιου είδους περιφερειακές πρωτοβουλίες μέσω της ανταλλαγής εμπειριών σχετικά με τα μέτρα προώθησης και διαφύλαξης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας, παρέχοντας προγράμματα κατάρτισης και ανταλλαγών και καλλιεργώντας το διάλογο με την κοινωνία των πολιτών σε περιφερειακό επίπεδο .

3.2. Διαχείριση της μετακίνησης πληθυσμών και βελτίωση της ασφάλειας

Η βελτίωση της διαχείρισης των συνόρων και της τελωνειακής συνεργασίας σε περιφερειακό επίπεδο ενισχύει την ασφάλεια και συμβάλει στην καταπολέμηση του οργανωμένου διασυνοριακού εγκλήματος, όπως είναι η εμπορία ανθρώπων, όπλων και η διακίνηση ναρκωτικών, καθώς και στην πρόληψη και τον έλεγχο της παράνομης μετανάστευσης. Επιτυχημένα παραδείγματα, όπως η κοινοτική αποστολή συνδρομής για τη διαχείριση των συνόρων στη Μολδαβία και στην Ουκρανία αποδεικνύουν ότι τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να συμβάλουν θετικά και στην επίλυση διαφορών.

Η Επιτροπή πρόκειται να παρουσιάσει σύντομα ανακοίνωση που προτείνει την εφαρμογή μιας "Παγκόσμιας Προσέγγισης της Μετανάστευσης" στις ανατολικές και νοτιοανατολικές γειτονικές χώρες, συμπεριλαμβανομένων νέων πρωτοβουλιών για την καλύτερη διαχείριση της μετανάστευσης και την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης . Οι κύριες οδοί παράνομης μετανάστευσης διέρχονται μέσω της περιοχής του Ευξείνου Πόντου, καθιστώντας την περιφερειακή συνεργασία σε αυτά τα θέματα ιδιαίτερα επίκαιρη.

Η Επιτροπή ενθαρρύνει επίσης τις χώρες της περιοχής να αναπτύξουν περαιτέρω έμπρακτη συνεργασία για την αντιμετώπιση του διασυνοριακού εγκλήματος γενικά, αντλώντας εμπειρία από άλλες παρόμοιες πρωτοβουλίες στη νοτιοανατολική Ευρώπη και στην περιοχή της Βαλτικής . Η περαιτέρω εντατικοποίηση της περιφερειακής συνεργασίας θα καταστήσει αποτελεσματικότερη την επιβολή της εθνικής νομοθεσίας , ιδίως σε ό,τι αφορά την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος. Οι περιφερειακοί παράγοντες του Ευξείνου Πόντου θα μπορούσαν να αναπτύξουν βέλτιστες πρακτικές, να εισαγάγουν κοινά πρότυπα αποθήκευσης και ανταλλαγής πληροφοριών, να θεσπίσουν συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης σχετικά με το διακρατικό έγκλημα και να αναπτύξουν προγράμματα κατάρτισης . Στο πλαίσιο αυτό, θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν η εμπειρία και οι δραστηριότητες του περιφερειακού κέντρου SECI[5] και του BBCIC. [6]

3.3. Οι «παγωμένες» διενέξεις

Η Επιτροπή συνιστά για την αντιμετώπιση των διενέξεων (Υπερδνειστερία, Αμπχαζία, Νότια Οσετία και Ναγκόρνο Καραμπάχ) να αναλάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση ένα δυναμικότερο ρόλο αυξάνοντας την πολιτική συμμετοχή της στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων προσπαθειών που καταβάλλονται και έχει προτείνει επίσης να αναζητήσει η ΕΕ τρόπους ενίσχυσης της συμμετοχής της, π.χ. στον τομέα της παρακολούθησης . Η Συνέργεια του Ευξείνου Πόντου θα μπορούσε να παράσχει τα μέσα για τη διαχείριση της κατάστασης συνολικά, αντιμετωπίζοντας τα ζητήματα της διακυβέρνησης και της έλλειψης οικονομικής ανάπτυξης, κοινωνικής συνοχής, ασφάλειας και σταθερότητας. Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των εμπλεκομένων περιοχών , συμπεριλαμβανομένων προγραμμάτων συνεργασίας ειδικά σχεδιασμένων με στόχο τη συνένωση των διαφόρων μερών που σε αντίθετη περίπτωση θα δρούσαν χωριστά .

3.4. Ενέργεια

Η περιοχή του Ευξείνου Πόντου είναι μια περιοχή παραγωγής και μεταφοράς με στρατηγική σημασία για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ. Παρέχει αξιόλογες δυνατότητες διαφοροποίησης των πηγών ενεργειακού εφοδιασμού και κατά συνέπεια αποτελεί σημαντική συνιστώσα της εξωτερικής ενεργειακής στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η διαφοροποίηση αυτή είναι προς όφελος τόσο των εταίρων μας στην περιοχή, όσο και της ίδιας της ΕΕ.

Η Επιτροπή θα συνεχίσει να προάγει τις σχέσεις της με τους παραγωγούς, τις χώρες διαμετακόμισης και τους καταναλωτές ενέργειας καλώντας τους σε διάλογο για την ενεργειακή ασφάλεια . Ο διάλογος αυτός θα προωθήσει την εναρμόνιση του νομικού και ρυθμιστικού πλαισίου μέσω της πρωτοβουλίας του Μπακού (βλ. παράρτημα Ι) και στο πλαίσιο της ΕΠΓ, καθώς επίσης του Ενεργειακού Διαλόγου ΕΕ-Ρωσίας. Αυτό θα επιδιωχθεί επίσης μέσω της επέκτασης, αν κριθεί αναγκαίο, της συνθήκης για την ίδρυση μιας κοινότητας ενέργειας στη Μολδαβία, την Τουρκία και την Ουκρανία και επίσης μέσω των μνημονίων συμφωνίας με το Αζερμπαϊτζάν και την Ουκρανία, των συμφωνιών εταιρικών σχέσεων και συνεργασίας, των διαπραγματεύσεων προσχώρησης στον ΠΟΕ και, κατά περίπτωση, μέσω άλλων διμερών συμφωνιών στον τομέα της ενέργειας. Στόχος είναι η δημιουργία ενός σαφούς, διαφανούς και απαλλαγμένου από διακρίσεις πλαισίου , για την παραγωγή, τη μεταφορά και τη διαμετακόμιση ενέργειας, σύμφωνου προς το κεκτημένο της ΕΕ.

Η ΕΕ βοηθά επίσης τις χώρες της περιοχής να εστιάσουν περισσότερο σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας, στην ενεργειακή αποδοτικότητα και στην εξοικονόμηση ενέργειας που θα απελευθερώσουν σημαντικούς ενεργειακούς πόρους.

Η ΕΕ συνεργάζεται στενά με τους περιφερειακούς εταίρους για την ενίσχυση της ενεργειακής σταθερότητας μέσω της αναβάθμισης των υφιστάμενων ενεργειακών υποδομών και της κατασκευής νέων . Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή αναπτύσσει, σε συνεργασία με τους εταίρους της ένα νέο ενεργειακό διάδρομο μέσω της Κασπίας και του Ευξείνου Πόντου . Ο διάδρομος αυτός θα περιλαμβάνει διάφορες τεχνικές επιλογές για επιπλέον εξαγωγές φυσικού αερίου από την Κεντρική Ασία μέσω της περιοχής του Ευξείνου Πόντου προς την ΕΕ. Ακόμη, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενδιαφέρεται έντονα να προσδώσει στη συνεργασία της στην περιοχή μια βιώσιμη και οικολογική διάσταση όσον αφορά το πετρέλαιο , δεδομένων των αυξανόμενων ποσοτήτων πετρελαίου που διαμετακομίζονται μέσω του Ευξείνου Πόντου, οι οποίες έχουν εγείρει περιβαλλοντικής φύσεως ανησυχίες, αλλά και ανησυχίες ως προς την ασφάλεια. Ήδη εξετάζονται διάφορα σχέδια παράκαμψης του Βοσπόρου. (βλ. παράρτημα Ι).

Η ΕΕ θα πρέπει συνεπώς να ενθαρρύνει τις σημαντικές επενδύσεις που είναι αναγκαίες για την επίτευξη των παραπάνω στόχων.

Τέλος, μεσοπρόθεσμα και όπως προτάθηκε στην πρόσφατη Ανακοίνωση για μια Ενεργειακή Πολιτική για την Ευρώπη[7], η Επιτροπή θα εξετάσει το ενδεχόμενο θέσπισης ενός νομικού πλαισίου μεταξύ της ΕΕ και της περιοχής της ΕΠΓ το οποίο θα καλύπτει τα κοινά συμφέροντα των δύο μερών όσον αφορά την ασφάλεια του εφοδιασμού, της διαμετακόμισης και της ζήτησης. Θα δρομολογηθεί μια μελέτη σκοπιμότητας για να καθοριστεί η αναγκαιότητα της δημιουργίας ενός τέτοιου συνολικού νομικού πλαισίου το οποίο θα καλύπτει τις χώρες παραγωγούς, τις χώρες καταναλωτές και τις χώρες διαμετακόμισης.

3.5. Μεταφορές

Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να υποστηρίζει ενεργά τη συνεργασία στον τομέα των περιφερειακών μεταφορών με στόχο τη βελτίωση, την ασφάλεια και την προστασία των μεταφορών . Η ΕΕ θα βασιστεί στην εμπειρία των υπόλοιπων πρωτοβουλιών στον τομέα των μεταφορών οι οποίες σχετίζονται με την περιοχή του Ευξείνου Πόντου. (βλ. παράρτημα Ι).

Με την πρόσφατη ανακοίνωσή της[8], η Επιτροπή ξεκίνησε μια δημόσια συζήτηση σχετικά με τους τρόπους ενίσχυσης της συνεργασίας στον τομέα των μεταφορών και τους πιθανούς τρόπους αξιοποίησης των διαφόρων δραστηριοτήτων συνεργασίας που εφαρμόζονται αυτή τη στιγμή . Θα πρέπει επίσης να συνεχιστούν οι προσπάθειες για την ανάπτυξη των αξόνων μεταφοράς μεταξύ της Ένωσης και των γειτονικών χωρών όπως καθορίζονται από την ομάδα υψηλού επιπέδου . Επιβάλλεται να υπάρξει συντονισμός μεταξύ των υφιστάμενων πρωτοβουλιών με στόχο το σαφή καταμερισμό των εργασιών ή ακόμη και τη μερική συγχώνευση των υφιστάμενων τακτικών συναντήσεων και δομών . Η στρατηγική TRACECA θα εξακολουθήσει έως το 2015 να παρέχει μια σημαντική βάση για την ανάπτυξη των περιφερειακών μεταφορών.

Ο διάλογος σχετικά με την πολιτική μεταφορών που αποβλέπει στη ρυθμιστική προσέγγιση θα εξακολουθήσει να αποτελεί κεντρικό στόχο. Η Επιτροπή σκοπεύει να συμβάλει στον προσδιορισμό των δράσεων εκείνων που θα βοηθήσουν στην επίτευξη της ομοιόμορφης και συνεπούς εφαρμογής των σχετικών μέσων και προτύπων . Η ανταγωνιστικότητα, η ικανότητα προσέλκυσης ροών συναλλαγών, η βελτίωση της ασφάλειας, της διαλειτουργικότητας και της διατροπικότητας θα πρέπει να αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες κατά τη διαμόρφωση μελλοντικών σχεδίων. Η ασφάλεια των αεροπορικών μεταφορών και η επέκταση του κοινού αεροπορικού χώρου αποτελούν σημαντικούς στόχους. Δεδομένων των αυξανόμενων αναγκών για υδρογονάνθρακα στον τομέα των μεταφορών, η ασφάλεια των θαλάσσιων μεταφορών θα αποτελέσει προτεραιότητα . Ειδικότερα, οι πρακτικές και οι διαδικασίες των μνημονίων συμφωνίας του Παρισιού και του Ευξείνου Πόντου σχετικά με τον έλεγχο του λιμένα από το κράτος, θα πρέπει να εναρμονιστούν όσο το δυνατόν καλύτερα . Η Επιτροπή προτείνει την πλήρη εκμετάλλευση των πλεονεκτημάτων που προσφέρουν οι θαλάσσιες μεταφορές μικρών αποστάσεων και οι εσωτερικές πλωτές οδοί και ιδίως ο Δούναβης .

3.6. Περιβάλλον

Στο συγκεκριμένο τομέα υπάρχουν αρκετές περιφερειακές διεργασίες, όμως η υλοποίησή τους παρουσιάζει καθυστερήσεις. Η Στρατηγική για τις Θάλασσες της ΕΕ και η προτεινόμενη οδηγία για τη στρατηγική για τις θάλασσες που εγκρίθηκε από την Επιτροπή το 2005 αναγνωρίζουν την ανάγκη αντιμετώπισης των προβλημάτων του θαλάσσιου περιβάλλοντος σε περιφερειακό επίπεδο.[9]. Η Στρατηγική για τις Θάλασσες της ΕΕ θα απαιτήσει από τα κράτη μέλη της ΕΕ που βρέχονται από τις περιφερειακές θάλασσες της ΕΕ να εξασφαλίσουν τη συνεργασία με τις υπόλοιπες χώρες της περιοχής. Για το σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη θα ενθαρρυνθούν να εργαστούν στο πλαίσιο των περιφερειακών θαλάσσιων συμβάσεων – όπως η επιτροπή για τη Μαύρη Θάλασσα. (Βλ. παράρτημα Ι) Η προσχώρηση της Κοινότητας στη Σύμβαση για την Προστασία της Μαύρης Θάλασσας από τη ρύπανση αποτελεί προτεραιότητα .

Οι χώρες της περιοχής του Ευξείνου Πόντου θα πρέπει να προωθήσουν την εφαρμογή πολυμερών περιβαλλοντικών συμφωνιών και να καθιερώσουν μια πιο στρατηγική περιβαλλοντική συνεργασία στην περιοχή. Εν προκειμένω, η προσέγγιση της επιχειρησιακής ομάδας DABLAS (Task Force DABLAS) σχετικά με τη συνεργασία για τη βελτίωση των επενδύσεων στον τομέα των υδάτων, θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε άλλα περιφερειακά περιβαλλοντικά ζητήματα , όπως είναι η προστασία της φύσης, η διαχείριση των αποβλήτων, η βιομηχανική ή η ατμοσφαιρική ρύπανση, στο βαθμό που μια προσέγγιση σε περιφερειακό επίπεδο θα είχε πραγματικά οφέλη. Η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να προωθήσει δραστηριότητες καταπολέμησης της αλλαγής του κλίματος σε περιφερειακό επίπεδο , ειδικότερα χρησιμοποιώντας την από κοινού εφαρμογή του μηχανισμού καθαρής ανάπτυξης του πρωτοκόλλου του Κιότο και να ξεκινήσει διάλογο σε διεθνές επίπεδο με τις χώρες της περιοχής του Ευξείνου Πόντου σχετικά με τη μελλοντική τους δράση. Επίσης, θα μπορούσαν να εξεταστούν και άλλοι μηχανισμοί, όπως η μακροπρόθεσμη ανάπτυξη εθνικών συστημάτων εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων στην περιοχή.

3.7. Ναυτιλιακή πολιτική

Η Συνέργεια του Ευξείνου Πόντου παρέχει την ευκαιρία για διάλογο σχετικά με την αναδυόμενη συνολική ναυτιλιακή πολιτική της Ένωσης που έχει στόχο τη μεγιστοποίηση της βιώσιμης ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης σε τομείς που σχετίζονται με τη θάλασσα και σε παράκτιες περιοχές. Κάτι τέτοιο θα περιελάμβανε τη δημιουργία ενός δικτύου ομίλων ναυτιλιακής διατομεακής συνεργασίας μεταξύ υπηρεσιών, βιομηχανιών και επιστημονικών ιδρυμάτων, καθώς και τη βελτίωση της συνεργασίας και της ενοποίησης στον τομέα της επιτήρησης στη θάλασσα , στοχεύοντας στην ασφάλεια της ναυτιλίας και στην προστασία του περιβάλλοντος.

3.8. Αλιεία

Η Μαύρη Θάλασσα είναι μια σημαντική αλιευτική περιοχή και τα περισσότερα αποθέματά της είναι διασυνοριακά. Ένα μέρος αυτών των αποθεμάτων βρίσκεται σε άσχημη κατάσταση και για την αποκατάστασή τους απαιτείται η ανάληψη δράσης σε περιφερειακό επίπεδο . Η ΕΕ θα προσπαθήσει να προωθήσει τη βιώσιμη ανάπτυξη μέσω της διαχείρισης της αλιείας, της έρευνας, της συλλογής δεδομένων και της εκτίμησης των αποθεμάτων στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Θα πρέπει να εξεταστούν νέοι τρόποι διασφάλισης της βιώσιμης και υπεύθυνης χρήσης των αλιευτικών πόρων της περιοχής . Θα πρέπει να αξιοποιηθούν καλύτερα οι δυνατότητες που προσφέρει η Γενική Επιτροπή Αλιείας για τη Μεσόγειο, στην εντολή της οποίας περιλαμβάνεται ο Εύξεινος Πόντος.

3.9. Εμπόριο

Η ΕΕ είναι ένας σημαντικός οικονομικός και εμπορικός εταίρος για τις χώρες του Ευξείνου Πόντου και οι στενότεροι δεσμοί οικονομικής συνεργασίας και οι προτιμησιακές εμπορικές σχέσεις αποτελούν σημαντικό στοιχείο των μεταξύ μας σχέσεων. Η ένταξη στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου όλων των κρατών του Ευξείνου Πόντου, καθώς και οι διαπραγματεύσεις μας σχετικά με τις συμφωνίες που θα διαδεχθούν τις συμφωνίες εταιρικής σχέσης και συνεργασίας με τη Ρωσία και την Ουκρανία θα αποτελέσουν σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της ελευθέρωσης του εμπορίου στην περιοχή και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα εξακολουθήσει να υποστηρίζει αυτή τη διαδικασία .

Η εφαρμογή των οικονομικών διατάξεων και των διατάξεων περί εμπορίου των σχεδίων δράσης της ΕΠΓ, κυρίως οι περαιτέρω μεταρρυθμίσεις προς την οικονομία της αγοράς και η προοδευτική ρυθμιστική προσέγγιση της νομοθεσίας και των πρακτικών του κεκτημένου όσον αφορά το εμπόριο στην ΕΕ, εξακολουθούν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για τη διευκόλυνση και την ολοκλήρωση του περιφερειακού εμπορίου.

Οι οργανισμοί περιφερειακής συνεργασίας του Ευξείνου Πόντου έχουν προτείνει διάφορες πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη ζωνών ελευθέρων συναλλαγών. Κατά κανόνα, η ΕΕ υποδέχεται με ικανοποίηση ενέργειες που συμβάλλουν στην ουσιαστική ελευθέρωση του εμπορίου, στο βαθμό που οι ενέργειες αυτές είναι συμβατές με το πολυμερές εμπορικό καθεστώς και αντικατοπτρίζουν τις υπάρχουσες συμφωνίες μεταξύ της ΕΕ και των εμπλεκομένων κρατών. Στο πλαίσιο οποιασδήποτε πρωτοβουλίας θα πρέπει να λαμβάνεται δεόντως υπόψη ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ και οι χώρες που δεσμεύονται από την κοινή εμπορική πολιτική της ΕΕ μέσω τελωνειακής ένωσης δεν μπορούν να μετέχουν αυτόνομα σε σχέδια δημιουργίας περιφερειακών ζωνών ελεύθερων συναλλαγών.

3.10. Ερευνητικά και εκπαιδευτικά δίκτυα

Η Επιτροπή σκοπεύει να ενθαρρύνει τη διασύνδεση όλων των χωρών της περιοχής με το πανευρωπαϊκό βασικό ερευνητικό δίκτυο GEANT .

Η παροχή συνδεσιμότητας υψηλής ταχύτητας μεταξύ ερευνητικών και εκπαιδευτικών κοινοτήτων και η προώθηση της εναρμόνισης των νομικών και κανονιστικών πλαισίων αυτών των χωρών με το αντίστοιχο πλαίσιο της ΕΕ είναι προς το αμοιβαίο συμφέρον. Μια τέτοια εναρμόνιση θα απαιτούσε τη σύσταση ανεξάρτητων και αποτελεσματικών ρυθμιστικών αρχών . Επιπλέον, είναι απαραίτητη η προώθηση της ανάπτυξης ευρυζωνικών υποδομών και η δημιουργία υπηρεσιών σε απευθείας σύνδεση στα πεδία της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, του ηλεκτρονικού επιχειρείν, της ηλεκτρονικής υγείας, καθώς και η χρήση των ΤΠΕ στους τομείς της εκπαίδευσης και της έρευνας.

Το πρόγραμμα Tempus θα αποτελέσει ένα χρήσιμο μέσο για την υλοποίηση προγραμμάτων συνεργασίας μεταξύ πανεπιστημίων της ΕΕ και πανεπιστημίων της περιοχής του Ευξείνου Πόντου, δίνοντας έμφαση στη μεταρρύθμιση της ανώτατης εκπαίδευσης.

3.11. Επιστήμη και τεχνολογία (Ε & Τ)

Η Επιτροπή σκοπεύει να προωθήσει τη δημιουργία ικανοτήτων και το διάλογο σχετικά με την πολιτική Ε&Τ με τις χώρες του Ευξείνου Πόντου, κυρίως μέσω των νέων μέσων που είναι διαθέσιμα βάσει του 7ο Προγράμματος Πλαισίου για την Έρευνα (ΠΠ7). Θα εξασφαλιστεί η συμπερίληψη συγκεκριμένων ερευνητικών δραστηριοτήτων και θεμάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος στα προγράμματα εργασίας του ΠΠ7 και θα προωθήσει συνέργειες μεταξύ χρηματοδοτούμενων από το ΠΠ7 δραστηριοτήτων και άλλων κατάλληλων κοινοτικών χρηματοδοτικών μέσων.

3.12. Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις

Οι χώρες εταίροι της περιοχής του Ευξείνου Πόντου βρίσκονται αντιμέτωπες με παρόμοιες προκλήσεις, όπως τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, η έντονη παραοικονομία και ασχολούνται με ζητήματα που σχετίζονται με την προώθηση της αξιοπρεπούς εργασίας, όπως ο κοινωνικός διάλογος, η κοινωνική προστασία και η ισότητα των δύο φύλων. Η καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού επισημαίνονται σε διάφορα σχέδια δράσης της ΕΠΓ. Η καλύτερη ενσωμάτωση των εθνικών μειονοτήτων και η καταπολέμηση των διακρίσεων αποτελούν κύρια σημεία ανησυχίας όσον αφορά την κοινωνική συνοχή σε πολλά κράτη εταίρους του Ευξείνου Πόντου. Η συνεργασία πάνω σε αυτά τα ζητήματα σε περιφερειακό επίπεδο θα μπορούσε να δημιουργήσει προστιθέμενη αξία, ιδίως σε ότι αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών και επίσης πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης, συμπεριλαμβανομένων προγραμμάτων κατάρτισης για υπαλλήλους, κοινωνικούς εταίρους και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών . Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να υποστηρίζει τέτοιες δραστηριότητες μέσω κατάλληλων προγραμμάτων παροχής τεχνικής βοήθειας .

3.13. Περιφερειακή ανάπτυξη

Με την ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, διατέθηκε για πρώτη φορά στις παράκτιες χώρες του Ευξείνου Πόντου χρηματοδότηση στο πλαίσιο της περιφερειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα προγράμματα περιφερειακής πολιτικής σε αυτά τα δύο κράτη μέλη θα συμβάλουν στη βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας σε αυτές τις παράκτιες περιοχές, αλλά και της περιβαλλοντικής κατάστασης ειδικότερα, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στους στόχους της Λισαβόνας και του Γκέτεμποργκ. Τα διδάγματα που θα αποκομιστούν από αυτά τα προγράμματα θα μπορέσουν να αξιοποιηθούν στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας μέσω των προγραμμάτων που αναφέρονται στο σημείο 4.

4. Διασυνοριακη συνεργασια και ο ρολοσ των τοπικων φορεων και των φορεων της κοινωνιασ των πολιτων

Η Επιτροπή έχει εκπονήσει ένα πρόγραμμα διασυνοριακής συνεργασίας για την περιοχή του Ευξείνου Πόντου στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μέσου Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης (ΕΜΓΕΣ). Αυτό το «πρόγραμμα για τις θαλάσσιες λεκάνες» επικεντρώνεται στην υποστήριξη της συνεργασίας της κοινωνίας των πολιτών με τους τοπικούς φορείς στις παράκτιες περιοχές της Μαύρης Θάλασσας. Η διαχείριση του προγράμματος θα γίνεται στην περιοχή και οι εταίροι θα έχουν από κοινού την ευθύνη της υλοποίησής του.

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα προωθεί την περαιτέρω ανάπτυξη των επαφών μεταξύ των πόλεων, των τοπικών φορέων, των πανεπιστημίων, των πολιτιστικών φορέων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των καταναλωτικών οργανώσεων της Μαύρης Θάλασσας . Επίσης, μπορεί να διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο σε περιοχές συγκρούσεων, όπου οι φορείς της κοινωνίας των πολιτών είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι για την ανάπτυξη της συνεργασίας με τους κατοίκους και μεταξύ των ίδιων των κατοίκων.

Επιπλέον, θα υπάρξουν νέα προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας ανάμεσα στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία (χρηματοδοτούμενα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) και επίσης ανάμεσα στη Βουλγαρία και την Τουρκία (χρηματοδοτούμενα από το Μέσο προενταξιακής βοήθειας). Στο πλαίσιο αυτών των προγραμμάτων θα μπορέσουν να πραγματοποιηθούν θαλάσσιες και παράκτιες δράσεις οι οποίες θα συμβάλουν στη δημιουργία δεσμών και στην ανάπτυξη της συνεργασίας στη δυτική ακτή της Μαύρης Θάλασσας.

5. η ενισχυση της ΕΠΓ

Πέντε χώρες της περιοχής του Ευξείνου Πόντου είναι εταίροι της ΕΠΓ. Η ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας θεματικής διάστασης της ΕΠΓ και της σταδιακής ανάπτυξης σφαιρικών και σε βάθος συμφωνιών ελευθέρων συναλλαγών θα μπορούσαν να εμπλουτίσουν τη συνεργασία των χωρών του Ευξείνου Πόντου. Η άρση των εμποδίων στα νόμιμα ταξίδια, το νέο πρόγραμμα υποτροφιών της ΕΠΓ στο πλαίσιο του "Παραθύρου Εξωτερικής Συνεργασίας" του προγράμματος Erasmus Mundus, καθώς επίσης η στενότερη συνεργασία μεταξύ των πανεπιστημίων θα μπορούσαν να συμβάλουν στην καθιέρωση περιφερειακών επαφών.

Η προτεινόμενη επενδυτική διευκόλυνση γειτονίας, για τις χώρες που μετέχουν στα σχέδια δράσης της ΕΠΓ, θα μπορούσε να συμβάλει στην προετοιμασία και στη συγχρηματοδότηση των επενδύσεων για υποδομές, ιδίως στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών και του περιβάλλοντος και σε στενή συνεργασία με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, και κυρίως την ΕΤΕπ και την ΕΤΑΑ.

6. Ο ρολοσ των περιφερειακων οργανισμων

Η Επιτροπή δεν προτείνει τη δημιουργία νέων θεσμών ή γραφειοκρατικών δομών. Τα κράτη του Ευξείνου Πόντου θα εξακολουθήσουν να είναι οι κύριοι συνομιλητές της ΕΕ, είτε σε διμερές επίπεδο είτε στο πλαίσιο διαλόγων σε περιφερειακό επίπεδο. Το μεγαλύτερο μέρος της κοινοτικής συνεισφοράς θα εξακολουθήσει να παρέχεται μέσω των υφιστάμενων τομεακών προγραμμάτων που διαχειρίζεται η Επιτροπή.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ωστόσο, θα πρέπει να είναι έτοιμη να ενισχύσει τις επαφές με τους περιφερειακούς οργανισμούς. Η περιφερειακή πρωτοβουλία της ΕΕ για τον Εύξεινο Πόντο στοχεύει σε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, συμπεριλαμβάνοντας όλες τις χώρες της περιοχής. Συνεπώς, η ευρεία συμμετοχή μελών στον Οργανισμό της Οικονομικής Συνεργασίας του Ευξείνου Πόντου (ΟΣΕΠ)[10] και το γεγονός ότι η Ρωσία και η Τουρκία είναι ιδρυτικά μέλη του εν λόγω οργανισμού αποτελούν σημαντικό πλεονέκτημα και θα μπορούσαν να συμβάλουν στην επιτυχία της Συνέργειας του Ευξείνου Πόντου.

Οι δεσμοί μεταξύ ΕΕ και ΟΣΕΠ θα συνέβαλαν καταρχάς στην ενίσχυση του διαλόγου σε περιφερειακό επίπεδο, κυρίως μέσω συναντήσεων μεταξύ ανωτέρων υπαλλήλων με στόχο τον καλύτερο συντονισμό συγκεκριμένων έργων.

Η διοργάνωση μιας εναρκτήριας πολιτικής εκδήλωσης υψηλού επίπεδου θα παρείχε πολιτικό προσανατολισμό και πολιτική διαφάνεια στην Συνέργεια του Ευξείνου Πόντου. Αν οι εταίροι της Συνέργειας του Ευξείνου Πόντου καταλήξουν σε αυτή την απόφαση σημειώνοντας απτή πρόοδο, θα μπορούν να πραγματοποιούνται υπουργικές συναντήσεις ανά τακτά χρονικά διαστήματα στις οποίες θα μετέχουν η ΕΕ και οι χώρες της ΟΣΕΠ. Παράλληλα με αυτές τις συναντήσεις, θα μπορούν να διοργανώνονται και συναντήσεις μεταξύ των εταίρων της ΕΕ και της ΕΠΓ από την περιοχή του Ευξείνου Πόντου, παρέχοντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα διεξαγωγής διαβουλεύσεων για σχετικά με την ΕΠΓ ζητήματα. Στο πλαίσιο της Συνέργειας του Ευξείνου Πόντου θα μπορούσαν επίσης να αξιοποιηθούν οι υπάρχουσες επαφές μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης της ΟΣΕΠ.

Επί του παρόντος, επτά κράτη μέλη έχουν καθεστώς παρατηρητή στον ΟΟΣΕΠ.[11] Ανταποκρινόμενη σε πρωτοβουλία του ΟΟΣΕΠ, η Επιτροπή προτίθεται να επιδιώξει να αποκτήσει και η ίδια το καθεστώς παρατηρητή και να υποστηρίξει τυχόν αίτηση των κρατών μελών της ΕΕ να αποκτήσουν καθεστώς παρατηρητή.

Ταυτόχρονα, η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να είναι ανοικτή σε κάθε πιθανή συνεργασία στο πλαίσιο άλλων περιφερειακών οργάνων και πρωτοβουλιών. Λόγω της έμφασης που δίνεται στις περιφερειακές εταιρικές σχέσεις και στα περιφερειακά δίκτυα, το Φόρουμ του Ευξείνου Πόντου[12] θα μπορούσε να αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμο σε μη κυβερνητικό επίπεδο, στο επίπεδο δηλαδή της κοινωνίας των πολιτών.

7. Χρηματοδοτική στήριξη

Κατά γενικό κανόνα, θα εφαρμοστεί συγχρηματοδότηση. Εφόσον κριθεί απαραίτητο, θα διατεθεί κοινοτική χρηματοδοτική στήριξη στο πλαίσιο των εθνικών, περιφερειακών και διασυνοριακών προγραμμάτων του ΕΜΓΕΣ, άλλων μέσων εξωτερικής βοήθειας και, για τα κράτη μέλη της ΕΕ, μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης. Η αυξημένη ευελιξία των νέων κοινοτικών χρηματοδοτικών μέσων θα μπορούσε να διευκολύνει τη χρηματοδότηση πρωτοβουλιών περιφερειακής συνεργασίας.

Οι περιφερειακές δραστηριότητες της ΕΤΑΑ και της ΕΤΕπ, καθώς και της Τράπεζας Εμπορίου και Ανάπτυξης του Ευξείνου Πόντου[13] είναι ήδη σημαντικές και η Συνέργεια του Ευξείνου Πόντου θα μπορούσε να προσφέρει νέες δυνατότητες, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης μηχανισμών για κοινή χρηματοδότηση και της εμπειρίας που έχει αποκτηθεί από προγράμματα όπως οι εταιρικές σχέσεις της Βόρειας Διάστασης.

8. συμπερασμα

Ο περιφερειακός σχηματισμός του Ευξείνου Πόντου έχει υποστεί σημαντικές αλλαγές τα τελευταία χρόνια και θα εξακολουθήσει να εξελίσσεται. Υπό αυτές τις συνθήκες, η νέα πρωτοβουλία περιφερειακής συνεργασίας της ΕΕ θα μπορούσε να συμπληρώσει τις υπάρχουσες ευρείες διμερείς και τομεακές δραστηριότητες.

Η παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας δημιουργεί νέες προοπτικές και ευκαιρίες. Για να αξιοποιηθούν αυτές οι δυνατότητες ώστε να ενισχυθεί η σταθερότητα και η ευημερία στην περιοχή, απαιτείται μια πιο συνεκτική και μακροπρόθεσμη προσπάθεια. Η μεγαλύτερη δέσμευση από μέρους της ΕΕ στην περιφερειακή συνεργασία του Ευξείνου Πόντου θα συμβάλει σημαντικά στην επίτευξη αυτού του στόχου.

ANNEX I

Recent and Ongoing EU activities at regional level

Already in a 1997 Communication[14], the Commission stressed the need to support cooperation in the Black Sea region and suggested appropriate areas for Community programmes. In the ensuing period the EC has contributed to a number of initiatives and cooperation programmes of regional relevance, notably:

1. The Baku Initiative

This is a framework to enhance cooperation in both the energy and transport fields and to stimulate progressive convergence towards EC principles.

2. The INOGATE programme

The INterstate Oil and GAs To Europe pipelines, INOGATE, improves the security of energy supply through multi-annual technical assistance programmes. It is supported by the EU-Black Sea and Caspian Sea Basin and its Neighbouring Countries Energy Cooperation Secretariat, as was agreed at the Astana Ministerial Conference on 30 November 2006.

3. Energy infrastructure

The Commission has been working with others on upgrading the energy infrastructure. Major projects have been carried out, including the Baku-Supsa and the Baku-Tbilisi-Ceyhan oil pipelines as well as the Baku-Tbilisi-Erzerum gas pipeline. Furthermore, a number of projects of new energy infrastructure are currently considered. These include the reversal of the Brody-Odessa pipeline and its extension to Plock in Poland, as well as the Constanza-Omisalj-Trieste, Burgas-Vlore and Burgas-Alexandroupolis oil pipelines. In addition, the Commission has acted as a catalyst for the agreement between Greece and Turkey for the completion of a gas pipeline linking the two countries with a possible extension to Italy.

4. TRACECA

The TRAnsport Corridor Europe Caucasus Central Asia (TRACECA) programme provides technical assistance covering road, rail, aviation and maritime transport connections from Central Asia to Europe. It was originally a Community programme but since 1999 it is regulated by a multilateral agreement with intergovernmental structures.

5. High Level Group Initiatives

In 2004, the European Commission established the High Level Group on the Extension of the Major Trans-European Transport Axes to the Neighbouring Countries and Regions. The HLG delivered its recommendations in December 2005. Many of the initiatives put forward by the High Level Group are pertinent to the Black Sea region.

6. Environment

The Commission actively contributes to the work of the Black Sea Commission, the executive body of the Convention on the Protection of the Black Sea against Pollution, which was signed in 1992 by the six littoral states. Furthermore, the Commission chairs the Danube Black Sea Task Force, which was set up by the countries of the Danube-Black Sea region in 2001 to encourage a strategic focus on investments in the field of water.

7. Conflict Resolution

The Commission has contributed to activities aiming at conflict resolution, notably through the Border Assistance Mission for Moldova and Ukraine.

8. National Research and Education Networks

The interconnection of the National Research and Education Networks (NRENs) to the pan-European research backbone GEANT has been achieved for all the European Union Member States and Candidate Countries. As regards Moldova and the Caucasus countries, they are only linked with very limited capacity, while the Ukraine is not linked at all, which constitutes a major blocking factor to the further development of research and education efforts in the region.

9. Science and Technology

Efforts to consolidate the potential of the Black Sea countries and to establish stronger links with the scientific community of the EU were spearheaded by the INCO Programme of the 6th Framework Programme for Science, Technology and Development (2002-2006). This programme was aimed at the Bulgaria, Romania and Turkey as well as eastern ENP partners. The Framework Programme included additional and substantial cooperation with the latter, particularly through the INTAS Programme which focused on cooperation between the EU and Eastern Europe and Central Asia. In September 2005, the Ministers of countries that belong to BSEC adopted a ‘ BSEC Action Plan on cooperation in science and technology ’. This plan was developed with European help for a 4 years period. It aims at enhancing S&T cooperation among the Black Sea countries as well as between BSEC and the EU. The Commission participates in all S&T Working Group meetings to assist in the implementation of the Action Plan.

[pic]

[1] Η περιοχή του Ευξείνου Πόντου (βλ. χάρτη στο παράρτημα ΙΙ) περιλαμβάνει την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και τη Μολδαβία δυτικά, την Ουκρανία και τη Ρωσία βόρεια, τη Γεωργία, την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν ανατολικά και την Τουρκία νότια. Παρότι η Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, η Μολδαβία και η Ελλάδα δεν είναι παράκτια κράτη, η ιστορία, η γεωγραφική εγγύτητα και οι στενοί δεσμοί τους με την περιοχή τις καθιστούν φυσικούς περιφερειακούς παράγοντες.

[2] Μία πρωτοβουλία που ανέπτυξαν η Αυστρία, η Ρουμανία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Σύμφωνο Σταθερότητας με σκοπό τη διεύρυνση και την εμβάθυνση της συνεργασίας στην περιοχή του Δούναβη, προσδίδοντας ταυτόχρονα σαφείς πολιτικές και οικονομικές διαστάσεις.

[3] Όπως για παράδειγμα τα προγράμματα των Ηνωμένων Εθνών, του ΟΑΣΕ, του ΟΟΣΑ και του Συμβουλίου της Ευρώπης ή το «Ταμείο του Ευξείνου Πόντου για την Περιφερειακή Συνεργασία» (Black Sea Trust for Regional Cooperation) του Γερμανικού Ταμείου Μάρσαλ (GMF) των Ηνωμένων Πολιτειών.

[4] Οι συγκεκριμένοι στόχοι παρουσιάζονται στα κεφάλαια 3 και 4 με πλάγια στοιχεία.

[5] Περιφερειακό Κέντρο για την καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος (South-East European Cooperation Initiative) στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας Συνεργασίας για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Εδρεύει στο Βουκουρέστι και μετέχουν σε αυτό αρκετά κράτη της περιοχής του Ευξείνου Πόντου είτε ως μέλη είτε ως παρατηρητές.

[6] Κέντρο Συντονισμού και Ενημέρωσης Ευξείνου Πόντου (Black Sea Border Coordination and Information Centre) με έδρα το Μπουργκάς. Παρέχει ενημέρωση σχετικά με τις παράνομες δραστηριότητες που παρατηρούνται στην περιοχή του Ευξείνου Πόντου και προωθεί την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των λιμενικών σωμάτων των χωρών.

[7] COM (2007) 1 τελικό της 10ης Ιανουαρίου 2007.

[8] COM (2007) 32 τελικό “Κατευθυντήριες γραμμές για τις μεταφορές στην Ευρώπη και τις γειτονικές περιοχές”. Στην παρούσα ανακοίνωση σκιαγραφούνται τα πρώτα βήματα για την καλύτερη ενοποίηση του συστήματος μεταφορών της ΕΕ και των γειτονικών χωρών, σύμφωνα με τις συστάσεις της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου.

[9] COM(2005) 504 και COM(2005) 505 της 24ης Οκτωβρίου 2005.

[10] Η ΟΣΕΠ ιδρύθηκε το 1992 και μετετράπη σε διεθνή οργανισμό το 1999. Αρχικά επικεντρωνόταν στην οικονομική συνεργασία, όμως σταδιακά το πεδίο των δραστηριοτήτων του οργανισμού διευρύνθηκε. Μέλη είναι όλες οι χώρες της Μαύρης Θάλασσας που αναφέρονται στην υποσημείωση 1, καθώς επίσης η Αλβανία και η Σερβία.

[11] Η Τσεχική Δημοκρατία, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Αυστρία, η Πολωνία και η Σλοβακία.

[12] Το Φόρουμ του Ευξείνου Πόντου είναι μια πρωτοβουλία της Ρουμανίας.

[13] Η Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης του Ευξείνου Πόντου (ΤΕΑΕΠ) εδρεύει στη Θεσσαλονίκη. Μέτοχοι είναι τα ιδρυτικά κράτη μέλη της ΟΣΕΠ.

[14] COM(97) 597 final. Communication on Regional Cooperation in the Black Sea Area