[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ | Βρυξέλλες, 8.11.2006 COM(2006) 672 τελικό ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΜEΣΟ ΠΡΟΕΝΤΑΞΙΑΚΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ (IPA) ΠΟΛΥΕΤΕΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΤΙΑ 2008-2010 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Μ EΣΟ ΠΡΟΕΝΤΑΞΙΑΚΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ (IPA) ΠΟΛΥΕΤΕΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΤΙΑ 2008-2010 Εισαγωγή Το Σεπτέμβριο του 2004, στο πλαίσιο της προετοιμασίας του νέου δημοσιονομικού πλαισίου για το διάστημα 2007-2013, η Επιτροπή υπέβαλε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο πρόταση για τη θέσπιση νέου Μέσου Προενταξιακής Βοήθειας (IPA). Ο κανονισμός (EΚ) αριθ. 1085/2006 του Συμβουλίου (κανονισμός IPA) εκδόθηκε στις 17 Ιουλίου 2006. Το εν λόγω μέσο αποβλέπει στην παροχή στοχοθετημένης βοήθειας στις υποψήφιες ή εν δυνάμει υποψήφιες για προσχώρηση στην ΕΕ χώρες. Για να βοηθήσει κάθε χώρα να επιτύχει τους στόχους της με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο, το μέσο αυτό περιλαμβάνει πέντε διαφορετικές συνιστώσες: τη βοήθεια για τη μεταβατική περίοδο και τη θεσμική ανάπτυξη, τη διασυνοριακή συνεργασία, την περιφερειακή ανάπτυξη, την ανάπτυξη των ανθρώπινων πόρων και την αγροτική ανάπτυξη. Για τις υποψήφιες χώρες, τα μέτρα τα σχετικά με την περιφερειακή ανάπτυξη, την ανάπτυξη των ανθρώπινων πόρων και την αγροτική ανάπτυξη θα είναι διαθέσιμα στο πλαίσιο των αντίστοιχων συνιστωσών που έχουν μελετηθεί με σκοπό να προετοιμάσουν την εφαρμογή της πολιτικής συνοχής της ΕΕ και της γεωργικής πολιτικής μετά την προσχώρηση. Προς το σκοπό αυτό, η ενδιαφερόμενη χώρα πρέπει να διαθέτει διοικητικές ικανότητες και δομές, ώστε να μπορεί να αναλάβει την ευθύνη για τη διαχείριση της βοήθειας. Στην περίπτωση των εν δυνάμει υποψήφιων χωρών, τα μέτρα αυτά θα εφαρμοστούν στο πλαίσιο της συνιστώσας που αφορά τη μεταβατική περίοδο και τη θεσμική ανάπτυξη. Το πολυετές ενδεικτικό δημοσιονομικό πλαίσιο για το Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας αποβλέπει στην παροχή πληροφοριών σχετικών με την ενδεικτική κατανομή του συνολικού κονδυλίου IPA που προτείνει η Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1085/2006 (του κανονισμού IPA). Το εν λόγω πολυετές ενδεικτικό δημοσιονομικό πλαίσιο αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ του πολιτικού πλαισίου που καθορίζεται στη δέσμη εγγράφων για τη διεύρυνση και της διαδικασίας του προϋπολογισμού. Το έγγραφο ενδεικτικού πολυετούς σχεδιασμού που καταρτίζεται για κάθε δικαιούχο χώρα, με βάση το οποίο παρέχεται η προενταξιακή βοήθεια, λαμβάνει υπόψη την ενδεικτική κατανομή που προτείνει το πολυετές ενδεικτικό δημοσιονομικό πλαίσιο. Το πολυετές ενδεικτικό δημοσιονομικό πλαίσιο βασίζεται σε αναπροσαρμοζόμενο ανά τριετία κύκλο προγραμματισμού. Κατά κανόνα, ένα πολυετές ενδεικτικό δημοσιονομικό πλαίσιο για τα έτη N, N+1 και N+2 υποβάλλεται εντός του δεύτερου τριμήνου του έτους N-2, στο πλαίσιο της δέσμης εγγράφων που αφορούν τη διεύρυνση, και προτείνει τη συγκεκριμενοποίηση, σε δημοσιονομικούς όρους, των πολιτικών προτεραιοτήτων που καθορίζονται στην ίδια τη δέσμη, λαμβανομένου υπόψη του δημοσιονομικού πλαισίου. Επειδή σημειώθηκαν καθυστερήσεις στη σύναψη συμφωνίας για το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο για το διάστημα 2007-2013, καθώς και στην έκδοση του κανονισμού IPA, δεν ήταν δυνατό να υποβληθεί πολυετές ενδεικτικό δημοσιονομικό πλαίσιο για το διάστημα 2007-2009 εντός της προθεσμίας αυτής. Το παρόν πολυετές ενδεικτικό δημοσιονομικό πλαίσιο, το οποίο καλύπτει το διάστημα 2008-2010, είναι, επομένως, το πρώτο δυνάμει του μέσου IPA και επιβεβαιώνει επίσης τα ποσά για το 2007 που κοινοποιήθηκαν στο Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο στο σχέδιο προϋπολογισμού για το 2007 που υπέβαλε η Επιτροπή. Το πλαίσιο αυτό διευκρινίζει την κατανομή του συνολικού κονδυλίου για την προενταξιακή βοήθεια ανά χώρα και ανά συνιστώσα και επιτρέπει να υπολογιστούν το συνολικό κονδύλιο που προορίζεται για τα περιφερειακά και τα οριζόντια προγράμματα, καθώς και τα ποσά που αφιερώνονται στις δαπάνες στήριξης. Πολιτικό και στρατηγικό πλαίσιο Οι γενικές πολιτικές προενταξιακές προτεραιότητες καθορίζονται στις ευρωπαϊκές εταιρικές σχέσεις και τις εταιρικές σχέσεις προσχώρησης, στις ετήσιες εκθέσεις ανά χώρα και στο έγγραφο στρατηγικής για την διεύρυνση, τα οποία περιέχει η δέσμη εγγράφων για τη διεύρυνση που υποβάλλεται ετησίως στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το παρόν πολυετές ενδεικτικό δημοσιονομικό πλαίσιο έχει εκπονηθεί με βάση τη δέσμη εγγράφων του 2006 που αφορούν τη διεύρυνση. Η έναρξη διαπραγματεύσεων με την Τουρκία και την Κροατία, τον Οκτώβριο του 2005, και η απόφαση να χορηγηθεί το καθεστώς της υποψήφιας χώρας στην Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, όχι μόνο υπενθυμίζουν ότι οι υπόλοιπες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων είναι εν δυνάμει υποψήφιες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και καθορίζουν το συνολικό πολιτικό πλαίσιο. Τα δυτικά Βαλκάνια αποτελούν ιδιαίτερη πρόκληση για την ΕΕ. Πράγματι, η πολιτική διεύρυνσης πρέπει να αποδείξει ότι είναι σε θέση να μεταμορφώσει μια περιοχή που χαρακτηρίζεται από εύθραυστα κράτη και διαιρεμένες κοινωνίες. Μια αξιόπιστη πολιτική προοπτική για την ενδεχόμενη προσχώρηση στην ΕΕ είναι καθοριστικής σημασίας για να διατηρηθούν σε τροχιά οι μεταρρυθμίσεις των χωρών αυτών. Αλλά είναι εξίσου σαφές ότι οι χώρες αυτές θα μπορέσουν να προσχωρήσουν, μόνο αφού εκπληρώσουν στο ακέραιο τα κριτήρια προσχώρησης. Δεν προβλέπεται άλλη διεύρυνση με μεγάλη ομάδα χωρών ταυτόχρονα. Οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία αποτελούν μακροχρόνια διαδικασία. Τα δυτικά Βαλκάνια αποτελούνται από μικρές χώρες που βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια στην πορεία τους προς την ΕΕ. Οι μελλοντικές διευρύνσεις θα ακολουθήσουν τον ρυθμό που υπαγορεύουν οι επιδόσεις κάθε χώρας για τη συμμόρφωσή της προς τα αυστηρά πρότυπα που έχουν καθοριστεί, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή ένταξη των νέων μελών. Η ΕΕ έχει καθορίσει πολιτικά και οικονομικά κριτήρια για την προσχώρηση, καθώς και κριτήρια σχετικά με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την ιδιότητα του μέλους και τη διοικητική ικανότητα που απαιτείται για την εφαρμογή και την επιβολή της νομοθεσίας και των πολιτικών της ΕΕ. Η προοπτική μετάβασης στο επόμενο στάδιο σχέσεων με την Ένωση αποτελεί ισχυρό κίνητρο για τη μεταμόρφωση των ίδιων των χωρών και για την υιοθέτηση των προτύπων και αξιών της ΕΕ. Η πορεία προς την προσχώρηση έχει αξία αυτή καθαυτή, ακόμη και στις περιπτώσεις που βρίσκεται έτη μακριά από το στόχο της. Η πορεία αυτή είναι συχνά δύσκολη. Έτσι, η αμείωτη δέσμευση της ΕΕ καθ’όλη τη διαδικασία και η αποφασιστικότητά της να φέρει εις πέρας τη διαδικασία αυτή, είναι θεμελιώδους σημασίας. Στρατηγικός χρηματοδοτικός προγραμματισμός 1. Κατανομή των κεφαλαίων μεταξύ των διαφόρων χωρών Μετά τις διαπραγματεύσεις τις σχετικές με το δημοσιονομικό πλαίσιο για το διάστημα 2007-2013, η Επιτροπή κατέβαλε προσπάθειες για να διασφαλίσει, τουλάχιστον, ότι καμία από τις δικαιούχους χώρες δεν θα λάβει το 2007 ποσά χαμηλότερα από εκείνα που έλαβε το 2006. Αυτή ήταν η βάση για τον υπολογισμό των χρηματοδοτικών κονδυλίων. Επιπλέον, αποφασίστηκε ότι η Βοσνία-Ερζεγοβίνη και η Αλβανία δεν πρέπει να λάβουν λιγότερα κεφάλαια από τον ετήσιο μέσο όρο των κεφαλαίων που έλαβαν μεταξύ του 2004 και του 2006, πράγμα που αντανακλά το γεγονός ότι, για την εν λόγω περίοδο, η χρηματοδότηση συγκεντρώθηκε στις αρχές του 2004. Κατά το παρελθόν, τα κατά κεφαλή κονδύλια αναφέρθηκαν ως έμμεσος δείκτης για τις ανάγκες και τον αντίκτυπο. Με βάση τον δείκτη αυτό, κάθε χώρα των δυτικών Βαλκανίων θα φθάσει, τουλάχιστον, τον μέσο κατά κεφαλή όρο των 23 ευρώ που έλαβε δυνάμει του προγράμματος CARDS κατά το διάστημα 2004-2006. Για την Κροατία και την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, υποψήφιες χώρες, προβλέπεται κονδύλιο άνω των 30 ευρώ κατά κεφαλή (σε τιμές του 2004) έως το 2008. Όσον αφορά την Τουρκία, λαμβανομένου υπόψη του μεγέθους και της ικανότητας απορρόφησης της χώρας αυτής, προβλέπεται σταδιακή αύξηση της βοήθειας κατά την περίοδο 2007-2013. Κατά τη διαδικασία κατανομής των κεφαλαίων, ελήφθησαν υπόψη οι ανάγκες και οι ικανότητες απορρόφησης κάθε μεμονωμένης χώρας. 2. Κατανομή μεταξύ των διαφόρων συνιστωσών Το σημείο αφετηρίας για τον υπολογισμό των κονδυλίων που πρόκειται να χορηγηθούν στις διάφορες συνιστώσες για τις υποψήφιες χώρες ήταν η εξέταση της κατανομής κεφαλαίων μεταξύ παρόμοιων δραστηριοτήτων, στο πλαίσιο του Phare, του ISPA και του SAPARD, κατά το παρελθόν. Με βάση την εξέταση αυτή, ελήφθησαν δεόντως υπόψη ο βαθμός προετοιμασίας των συστημάτων διαχείρισης των σημερινών υποψήφιων χωρών και η ανάγκη προσαρμογής των χρηματοδοτήσεων δυνάμει της συνιστώσας ΙΙ - δεδομένου ότι η συνιστώσα αυτή αφορά τη διασυνοριακή συνεργασία με τα κράτη μέλη - προς τις ισοδύναμες χρηματοδοτήσεις δυνάμει του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) για το κεφάλαιο 1β. Παρουσίαση των ποσών Στον ακόλουθο πίνακα τα ανωτέρω ποσά αναφέρονται σε τρέχουσες τιμές και σε εκατομμύρια ευρώ. Ο πίνακας απεικονίζει τα κονδύλια ανά χώρα και ανά συνιστώσα, καθώς και τα ποσά που προορίζονται για τα περιφερειακά και τα πολυεθνικά προγράμματα, καθώς και για τις δαπάνες στήριξης. Σύμφωνα με την τρέχουσα πρακτική, τα κεφάλαια που προορίζονται για το Κοσσυφοπέδιο[1] παρουσιάζονται χωριστά και θα αποτελέσουν αντικείμενο χωριστού εγγράφου ενδεικτικού πολυετούς προγραμματισμού. α) Δαπάνες στήριξης Οι δαπάνες στήριξης πρέπει να καλύπτουν τόσο τα μέτρα στήριξης που απαιτούνται για την πραγματοποίηση της χρηματοδότησης από το IPA, όσο και τη σταδιακή κατάργηση των προηγούμενων προενταξιακών χρηματοδοτήσεων, ιδίως για τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. β) Συνολικό κονδύλιο για τα περιφερειακά και τα οριζόντια προγράμματα Τα περιφερειακά και τα πολυεθνικά προγράμματα θα περιλαμβάνουν δράσεις παρόμοιες με εκείνες που είχαν προβλεφθεί στο πλαίσιο του περιφερειακού προγράμματος CARDS, καθώς και του πολυετούς συνολικού κονδυλίου στο πλαίσιο του PHARE και του προενταξιακού μέσου για την Τουρκία. Το επίπεδο χρηματοδότησης είναι τέτοιο ώστε και οι δύο τύποι δράσης να είναι εφικτοί. Από το 2006 και μετά, τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα συμμετέχουν σε συνεχώς αυξανόμενο βαθμό στην προενταξιακή διαδικασία, ιδίως στο πλαίσιο του νέου μέσου για την ενεργειακή αποδοτικότητα. Τα ποσά εκφράζουν την αυξανόμενη ανάγκη προγραμμάτων του τύπου αυτού. Η σταδιακή κατάργηση των προσωρινών πολιτικών διοικήσεων θα χρηματοδοτηθεί επίσης από το συνολικό αυτό κονδύλιο. Τα προγράμματα που θα χρηματοδοτηθούν δυνάμει του συνολικού αυτού κονδυλίου θα είναι συμπληρωματικά με τα εθνικά προγράμματα και θα κριθούν επιλέξιμα μόνο αν προσφέρουν προστιθέμενη αξία στην προενταξιακή διαδικασία. Πολυετές ενδεικτικό δημοσιονομικό πλαίσιο: Κατανομή του συνολικού κονδυλίου που χορηγείται για το Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας για τη διετία 2008-2010 ανά χώρα και ανά συνιστώσα Χώρα | Συνιστώσα | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | ΤΟΥΡΚΙΑ | Βοήθεια για τη μετάβαση και θεσμική ενίσχυση | 252,2 | 250,2 | 233,2 | 211,3 | Διασυνοριακή συνεργασία | 6,6 | 8,8 | 9,4 | 9,6 | Περιφερειακή ανάπτυξη | 167,5 | 173,8 | 182,7 | 238,1 | Ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων | 50,2 | 52,9 | 55,6 | 63,4 | Αγροτική ανάπτυξη | 20,7 | 53,0 | 85,5 | 131,3 | Σύνολο | 497,2 | 538,7 | 566,4 | 653,7 | ΚΡΟΑΤΙΑ | Βοήθεια για τη μετάβαση και θεσμική ενίσχυση | 47,6 | 45,4 | 45,6 | 39,5 | Διασυνοριακή συνεργασία | 9,7 | 14,7 | 15,9 | 16,2 | Περιφερειακή ανάπτυξη | 44,6 | 47,6 | 49,7 | 56,8 | Ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων | 11,1 | 12,7 | 14,2 | 15,7 | Αγροτική ανάπτυξη | 25,5 | 25,6 | 25,8 | 26,0 | Σύνολο | 138,5 | 146,0 | 151,2 | 154,2 | Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας | Βοήθεια για τη μετάβαση και θεσμική ενίσχυση | 41,6 | 39,9 | 38,1 | 36,3 | Διασυνοριακή συνεργασία | 4,2 | 5,3 | 5,6 | 5,7 | Περιφερειακή ανάπτυξη | 7,4 | 12,3 | 20,8 | 29,4 | Ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων | 3,2 | 6,0 | 7,1 | 8,4 | Αγροτική ανάπτυξη | 2,1 | 6,7 | 10,2 | 12,5 | Σύνολο | 58,5 | 70,2 | 81,8 | 92,3 | ΣΕΡΒΙΑ | Βοήθεια για τη μετάβαση και θεσμική ενίσχυση | 178,5 | 179,4 | 182,6 | 186,2 | Διασυνοριακή συνεργασία | 8,2 | 11,5 | 12,2 | 12,5 | Σύνολο | 186,7 | 190,9 | 194,8 | 198,7 | ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟ | Βοήθεια για τη μετάβαση και θεσμική ενίσχυση | 27,5 | 28,1 | 28,6 | 29,2 | Διασυνοριακή συνεργασία | 3,9 | 4,5 | 4,7 | 4,8 | Σύνολο | 31,4 | 32,6 | 33,3 | 34,0 | ΚΟΣΣΥΦΟΠΕΔΙΟ | Βοήθεια για τη μετάβαση και θεσμική ενίσχυση | 60,7 | 62,0 | 63,3 | 64,5 | Διασυνοριακή συνεργασία | 2,6 | 2,7 | 2,8 | 2,8 | Σύνολο | 63,3 | 64,7 | 66,1 | 67,3 | ΒΟΣΝΙΑ-ΕΡΖΕΓΟΒΙΝΗ | Βοήθεια για τη μετάβαση και θεσμική ενίσχυση | 58,1 | 69,9 | 83,9 | 100,7 | Διασυνοριακή συνεργασία | 4,0 | 4,9 | 5,2 | 5,3 | Σύνολο | 62,1 | 74,8 | 89,1 | 106,0 | ΑΛΒΑΝΙΑ | Βοήθεια για τη μετάβαση και θεσμική ενίσχυση | 54,3 | 61,1 | 70,9 | 82,7 | Διασυνοριακή συνεργασία | 6,7 | 9,6 | 10,3 | 10,5 | Σύνολο | 61,0 | 70,7 | 81,2 | 93,2 | Σύνολο για τα εθνικά προγράμματα | 1098,7 | 1188,6 | 1263,9 | 1399,4 | Περιφερειακά και οριζόντια προγράμματα | 100,7 | 140,7 | 160,0 | 157,7 | ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ | 55,8 | 54,0 | 56,5 | 64,6 | ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ | 1255,2 | 1383,3 | 1480,4 | 1621,7 | Τα ποσά εκφράζονται σε εκατομμύρια ευρώ και σε τρέχουσες τιμές [1] Όπως καθορίζεται από την απόφαση 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, της 10ης Ιουνίου 1999, και με την απόφαση για την κατάργηση της απόφασης 2004/520/ΕΚ (απόφαση 2006/56/ΕΚ).