Βρυξέλλες, 14.7.2004

COM(2004) 496 τελικό

2004/0168 (COD)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την ίδρυση Ευρωπαϊκού Ομίλου Διασυνοριακής Συνεργασίας (ΕΟΔΣ)

(υποβληθείσα από την Επιτροπή)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Τα κράτη μέλη και οι περιφερειακές και τοπικές αρχές αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες κατά την υλοποίηση και διαχείριση δράσεων διασυνοριακής, διεθνικής και διαπεριφερειακής συνεργασίας επειδή έχουν διαφορετικές νομοθεσίες και διαδικασίες. Προκειμένου να μειωθούν αυτές οι δυσκολίες απαιτείται η λήψη κατάλληλων μέτρων σε κοινοτικό επίπεδο.

Η αρμονική ανάπτυξη ολόκληρης της κοινοτικής επικράτειας και η ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής συνεπάγεται εντονότερη διασυνοριακή συνεργασία και την υιοθέτηση μέτρων για την βελτίωση των συνθηκών υλοποίησης της διασυνοριακής συνεργασίας.

Προς τον σκοπό αυτό το άρθρο 159, τρίτη παράγραφος προβλέπει την ανάληψη ειδικών δράσεων εκτός του πλαισίου των Ταμείων που αποτελούν το αντικείμενο της πρώτης παραγράφου του εν λόγω άρθρου προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της συνθήκης για μεγαλύτερη οικονομική και κοινωνική συνοχή.

Προκειμένου να υπερπηδηθούν τα εμπόδια που αντιμετωπίζει η διασυνοριακή συνεργασία απαιτείται να θεσπισθεί σε κοινοτικό επίπεδο ένα μέσο συνεργασίας το οποίο να επιτρέπει τη δημιουργία ομίλων συνεργασίας στην επικράτεια της κοινότητας, να έχει νομική υπόσταση και να φέρει το όνομα «Ευρωπαϊκός Όμιλος Διασυνοριακής Συνεργασίας» (ΕΟΔΣ). Η προσφυγή στον ΕΟΔΣ θα πρέπει να είναι προαιρετική.

Στον ΕΟΔΣ παρέχεται η δυνατότητα να ενεργεί εξ ονόματος των μελών του, ιδίως των περιφερειακών και τοπικών αρχές που τον συγκροτούν. Τα καθήκοντα που του ανατίθενται πρέπει να ορισθούν από τα μέλη του στα πλαίσια μιας σύμβασης ευρωπαϊκής διασυνοριακής συνεργασίας.

Ο ΕΟΔΣ πρέπει να έχει τη δυνατότητα να ενεργεί είτε για την υλοποίηση προγραμμάτων διασυνοριακής συνεργασίας που συγχρηματοδοτούνται από την Κοινότητα, ιδίως από τα Διαρθρωτικά Ταμεία καθώς και προγραμμάτων διεθνικής και διαπεριφερειακής συνεργασίας, είτε για την υλοποίηση προγραμμάτων διασυνοριακής συνεργασίας που πραγματοποιούνται με αποκλειστική πρωτοβουλία των κρατών μελών και των περιφερειακών και τοπικών τους αρχών χωρίς οικονομική συνεισφορά της Κοινότητας.

Η οικονομική ευθύνη των περιφερειακών και τοπικών αρχών καθώς και των κρατών μελών δεν επηρεάζεται από την συγκρότηση ΕΟΔΣ όσον αφορά την διαχείριση τόσο των κοινοτικών όσο και των εθνικών κονδυλίων.

Οι αρμοδιότητες που ασκούν οι περιφερειακές και οι τοπικές αρχές ως δημόσιες αρχές, ιδίως οι αστυνομικές και κανονιστικές τους εξουσίες, δεν είναι δυνατόν να αποτελέσουν αντικείμενο σύμβασης.

2004/0168 (COD)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για την ίδρυση Ευρωπαϊκού Ομίλου Διασυνοριακής Συνεργασίας (ΕΟΔΣ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 159 τρίτο εδάφιο,

την πρόταση της Επιτροπής[1],

τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής[2],

τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών[3],

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 251 της συνθήκης[4],

Εκτιμώντας τα εξής :

Το άρθρο 159 παράγραφος 3 της συνθήκης προβλέπει ειδικές δράσεις, οι οποίες αποφασίζονται εκτός των πλαισίων των ταμείων τα οποία αποτελούν αντικείμενο της πρώτης παραγράφου, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της κοινωνικής και οικονομικής συνοχής που θέτει η συνθήκη. Η αρμονική ανάπτυξη ολόκληρης της κοινοτικής επικράτειας και η μεγαλύτερη οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή συνεπάγονται την ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας. Προς το σκοπό αυτό ενδείκνυται να θεσπισθούν τα μέτρα που απαιτούνται για την βελτίωση των προϋποθέσεων υλοποίησης των δράσεων διασυνοριακής συνεργασίας.

Λαμβανομένων υπόψη των σημαντικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη, και ιδίως οι περιφερειακές και τοπικές αρχές κατά την υλοποίηση και τη διαχείριση δράσεων διασυνοριακής, διεθνικής και διαπεριφερειακής συνεργασίας λόγω των διαφορετικών εθνικών νομοθεσιών και διαδικασιών, απαιτείται η λήψη μέτρων για τον περιορισμό αυτών των δυσκολιών.

Λαμβανομένης υπόψη της σημαντικής αύξησης των χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων της Κοινότητας μετά την διεύρυνση, απαιτείται να ενισχυθεί η διασυνοριακή, διεθνική και διαπεριφερειακή συνεργασίας στην Κοινότητα.

Τα υφιστάμενα μέσα, όπως ο Ευρωπαϊκός Όμιλος Οικονομικού Σκοπού, αποδείχθηκαν ανεπαρκή για την οργάνωση συγκροτημένης συνεργασίας των προγραμμάτων των Διαρθρωτικών Ταμείων στα πλαίσια της πρωτοβουλίας INTERREG κατά την διάρκεια της περιόδου προγραμματισμού 2000-2006.

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. (...) περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής προβλέπει αύξηση των μέσων για την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας.

Κατά παρόμοιο τρόπο απαιτείται η διευκόλυνση και η παρακολούθηση της υλοποίησης των δράσεων διασυνοριακής συνεργασίας που υλοποιούνται χωρίς την οικονομική συνεισφορά της Κοινότητας.

Προκειμένου να υπερπηδηθούν τα εμπόδια που αντιμετωπίζει η διασυνοριακή συνεργασία, απαιτείται να θεσπισθεί σε κοινοτικό επίπεδο ένα μέσο συνεργασίας το οποίο να επιτρέπει τη δημιουργία ομίλων συνεργασίας στην επικράτεια της κοινότητας, να έχει νομική υπόσταση και να φέρει το όνομα «Ευρωπαϊκός Όμιλος Διασυνοριακής Συνεργασίας» (ΕΟΔΣ). Η προσφυγή στον ΕΟΔΣ θα πρέπει να είναι προαιρετική.

Ενδείκνυται να δοθεί η δυνατότητα στον ΕΟΔΣ να ενεργεί εξ ονόματος των μελών του, ιδίως των περιφερειακών και των τοπικών αρχές που τον συγκροτούν.

Τα καθήκοντα και οι αρμοδιότητες του ΕΟΔΣ θα πρέπει να ορισθούν στα πλαίσια μιας σύμβασης ευρωπαϊκής διασυνοριακής συνεργασίας που στο εξής αναφέρεται ως «σύμβαση».

Τα μέλη είναι δυνατόν να αποφασίσουν την συγκρότηση ΕΟΔΣ είτε ως ξεχωριστού νομικού προσώπου είτε να αναθέσουν τα καθήκοντα του σε ένα από τα μέλη.

Ο ΕΟΔΣ θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να ενεργεί είτε για την υλοποίηση προγραμμάτων διασυνοριακής συνεργασίας που συγχρηματοδοτούνται από την Κοινότητα, ιδίως από τα Διαρθρωτικά Ταμεία σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. (...) και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. (...) για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, καθώς και προγραμμάτων διεθνικής και διαπεριφερειακής συνεργασίας, είτε για την υλοποίηση προγραμμάτων διασυνοριακής συνεργασίας που πραγματοποιούνται με αποκλειστική πρωτοβουλία των κρατών μελών και των περιφερειακών και τοπικών τους αρχών χωρίς οικονομική συνεισφορά της Κοινότητας.

Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η οικονομική ευθύνη των περιφερειακών και τοπικών αρχών καθώς και των κρατών μελών δεν επηρεάζεται από την συγκρότηση ΕΟΔΣ όσον αφορά την διαχείριση τόσο των κοινοτικών όσο και των εθνικών κονδυλίων.

Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι οι αρμοδιότητες που εξασκούν οι περιφερειακές και οι τοπικές αρχές ως δημόσιες αρχές, ιδίως οι αστυνομικές και κανονιστικές τους εξουσίες, δεν είναι δυνατόν να αποτελέσουν αντικείμενο σύμβασης.

Ο ΕΟΔΣ θα πρέπει να θεσπίζει ο καταστατικό του και να συγκροτεί τα δικά του όργανα και κανόνες όσον αφορά τον προϋπολογισμό και την εξάσκηση της οικονομικής του ευθύνης.

Δεδομένου ότι δεν είναι δυνατόν να δημιουργηθούν προϋποθέσεις αποτελεσματικής διασυνοριακής συνεργασίας, όπως καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό από τα κράτη μέλη αλλά μπορούν να δημιουργηθούν καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα είναι δυνατόν να πάρει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, που προβλέπεται στο άρθρο 5 της συνθήκης. Με βάση την αρχή της αναλογικότητας, που προβλέπεται στο εν λόγω άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα απαιτούμενα για την επίτευξη των στόχων του, δεδομένου ότι η προσφυγή στον ΕΟΔΣ είναι προαιρετική σύμφωνα με το συνταγματικό σύστημα κάθε κράτους μέλους.

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Φύση του ΕΟΔΣ

Είναι δυνατόν να συγκροτηθεί όμιλος συνεργασίας σε κοινοτικό έδαφος υπό τη μορφή Ευρωπαϊκού Ομίλου Διασυνοριακής Συνεργασίας, που στο εξής αναφέρεται ως «ΕΟΔΣ», υπό τις προϋποθέσεις και σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος κανονισμού.

Ο ΕΟΔΣ έχει νομική υπόσταση.

Στόχος του ΕΟΔΣ είναι να διευκολύνει και να προωθεί την διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ κρατών μελών καθώς και μεταξύ περιφερειακών και τοπικών αρχών, προκειμένου να ενισχυθεί η οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή.

Στα ίδια πλαίσια είναι δυνατόν να έχει ως στόχο να διευκολύνει και να προωθεί την διεθνική και διαπεριφερειακή συνεργασία.

Άρθρο 2

Σύνθεση

Ο ΕΟΔΣ είναι δυνατόν να αποτελείται από κράτη μέλη ή/και περιφερειακές και τοπικές αρχές ή/και τοπικούς δημόσιους φορείς, που στο εξής αναφέρονται ως «μέλη».

Η συγκρότηση ΕΟΔΣ αποφασίζεται με πρωτοβουλία των μελών του.

Τα μέλη είναι δυνατόν να αποφασίσουν την συγκρότηση ΕΟΔΣ ως ξεχωριστού νομικού προσώπου ή να αναθέσουν τα καθήκοντα του σε ένα από τα μέλη.

Άρθρο 3

Αρμοδιότητες

Ο ΕΟΔΣ εκτελεί τα καθήκοντα που του ανατίθενται από τα μέλη του σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό. Οι αρμοδιότητές του καθορίζονται με σύμβαση ευρωπαϊκής διασυνοριακής συνεργασίας, που στο εξής αναφέρεται ως «σύμβαση», η οποία συμφωνείται μεταξύ των μελών σύμφωνα με το άρθρο 4 του παρόντος Κανονισμού.

Στα πλαίσια των καθηκόντων του ο ΕΟΔΣ ενεργεί υπέρ των μελών του. Προς τον σκοπό αυτό ο ΕΟΔΣ αποκτά την νομική υπόσταση που προβλέπεται για τα νομικά πρόσωπα από τις εθνικές νομοθεσίες.

Στον ΕΟΔΣ είναι δυνατόν να ανατεθεί είτε η υλοποίηση προγραμμάτων διασυνοριακής συνεργασίας που συγχρηματοδοτούνται από την Κοινότητα, ιδίως από τα Διαρθρωτικά Ταμεία είτε η υλοποίηση κάθε άλλης δράσης διασυνοριακής συνεργασίας με ή χωρίς κοινοτική οικονομική παρέμβαση.

Η συγκρότηση ΕΟΔΣ δεν επηρεάζει την οικονομική ευθύνη των μελών του ή των κρατών μελών ούτε για τα κοινοτικά ούτε για τα εθνικά κονδύλια.

Η σύμβαση δεν είναι δυνατόν να αφορά την εκχώρηση εξουσιών δημόσιας αρχής ιδίως αστυνομικών και νομοθετικών εξουσιών.

Άρθρο 4

Σύμβαση ευρωπαϊκής διασυνοριακής συνεργασίας

Κάθε ΕΟΔΣ αποτελεί αντικείμενο σύμβασης.

Η σύμβαση καθορίζει τα καθήκοντα του ΕΟΔΣ, την διάρκειά του και τους όρους διάλυσής του.

Η σύμβαση περιορίζεται αποκλειστικά στον τομέα της διασυνοριακής συνεργασίας που καθορίζουν τα μέλη του.

Η σύμβαση προβλέπει τις ευθύνες κάθε μέλους όσον αφορά τον ΕΟΔΣ και σε σχέση με τρίτα μέρη.

Στη σύμβαση προσδιορίζεται η νομοθεσία που διέπει την ερμηνεία και την εφαρμογή της. Η ισχύουσα νομοθεσία είναι εκείνη ενός των εμπλεκόμενων κρατών μελών. Σε περίπτωση διαφοράς μεταξύ των μελών αρμόδια είναι τα δικαστήρια του κράτους μέλους του οποίου η νομοθεσία διέπει τη σύμβαση.

Η σύμβαση προβλέπει τους κανόνες αμοιβαίας αναγνώρισης στον τομέα του ελέγχου.

Οι προϋποθέσεις παραχώρησης ή ανάθεσης καθηκόντων παροχής δημόσιας υπηρεσίας στον ΕΟΔΣ στα πλαίσια της διασυνοριακής συνεργασίας πρέπει να καθορίζονται στη σύμβαση με βάση την ισχύουσα εθνική νομοθεσία.

Η σύμβαση κοινοποιείται σε όλα τα μέλη της και στα κράτη μέλη.

Άρθρο 5

Καταστατικό

Ο ΕΟΔΣ θεσπίζει το καταστατικό του με βάση τη σύμβαση.

Το καταστατικό περιέχει τα ακόλουθα στοιχεία:

α) τον κατάλογο των μελών του ομίλου,

β) το αντικείμενο και τα καθήκοντα του ΕΟΔΣ και τις σχέσεις του ομίλου με τα μέλη,

γ) την ονομασία του ομίλου και τη διεύθυνση της έδρας του,

δ) τα όργανα του ομίλου και τις αρμοδιότητές τους, τη λειτουργία του ομίλου, τον αριθμός εκπροσώπων των μελών στα όργανα,

ε) τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων του ΕΟΔΣ,

στ) τη γλώσσα ή τις γλώσσες εργασίας,

ζ) τους κανόνες λειτουργίας του ομίλου, ιδίως όσον αφορά την διοίκηση του προσωπικού, τις διαδικασίες πρόσληψης, τη φύση των συμβάσεων προσωπικού, που εγγυώνται τη σταθερότητα των δράσεων συνεργασίας,

η) τους κανόνες που διέπουν τις οικονομικές συνεισφορές των μελών καθώς και τους κανόνες για το λογιστικό σύστημα και τον προϋπολογισμό,

θ) τον ορισμό ανεξάρτητου οργανισμού για τον δημοσιονομικό και εξωτερικό έλεγχο.

Στην περίπτωση που τα καθήκοντα του ΕΟΔΣ ανατεθούν σε ένα μέλος σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 3, το καταστατικό είναι δυνατόν να αποτελεί μέρος της σύμβασης.

Μετά την έγκριση του καταστατικού ο ΕΟΔΣ είναι εξουσιοδοτημένος να ενεργεί σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2.

Άρθρο 6

Όργανα

Ο ΕΟΔΣ εκπροσωπείται από διευθυντή που ενεργεί για λογαριασμό του.

Ο ΕΟΔΣ είναι δυνατόν να διαθέτει συνέλευση που αποτελείται από εκπροσώπους των μελών του.

Στο καταστατικό είναι δυνατόν να προβλέπονται και άλλα όργανα.

Άρθρο 7

Προϋπολογισμός

Ο ΕΟΔΣ συντάσσει ετήσιο σχέδιο προϋπολογισμού που εγκρίνεται από τα μέλη του. Συντάσσει ετήσια έκθεση πεπραγμένων, που πιστοποιείται από εμπειρογνώμονες ανεξάρτητους ως προς τα μέλη του.

Τα μέλη φέρουν οικονομική ευθύνη ανάλογα με την συνεισφορά τους στον προϋπολογισμό μέχρι την εξόφληση του χρέους του ΕΟΔΣ.

Άρθρο 8

Δημοσιότητα

Η σύμβαση ίδρυσης ΕΟΔΣ που έχει την δυνατότητα να ενεργεί σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 4, δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από την στιγμή αυτή η νομική του υπόσταση αναγνωρίζεται σε όλα τα κράτη μέλη.

Η δημοσίευση περιλαμβάνει την ονομασία του ΕΟΔΣ, το αντικείμενό του, τον κατάλογο των μελών του και τη διεύθυνση της έδρας του.

Άρθρο 9

Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός τίθεται σε ισχύ την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2007.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, [...].

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος Ο Πρόεδρος

[...][...]

[1] ΕΕ C [...], της [...], σ. [...].

[2] ΕΕ C [...], της [...], σ. [...].

[3] ΕΕ C [...], της [...], σ. [...].

[4] ΕΕ C [...], της [...], σ. [...].