52003DC0697

Έκθεση της Επιτροπής - Ετήσια έκθεση του ταμείου συνοχής (2002) /* COM/2003/0697 τελικό */


ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ - ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΣΥΝΟΧΗΣ (2002)

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

1. ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

1.1. Σύγκλιση και οικονομική ανάπτυξη στις δικαιούχους χώρες του Ταμείου Συνοχής

1.1.1 Ελλάδα

1.1.2. Ισπανία

1.1.3. Ιρλανδία

1.1.4. Πορτογαλία

1.2. Συνδρομή υπό αίρεση

2. Αρχές λειτουργίας και χορηγηθείσα συνδρομή

2.1. Συντονισμός με τις λοιπές κοινοτικές πολιτικές

2.1.1. Δημόσιες συμβάσεις

2.1.2. Ανταγωνισμός

2.1.3. Περιβάλλον

2.1.4. Μεταφορές

2.2. Συντονισμός με τα Διαρθρωτικά Ταμεία: τα στρατηγικά πλαίσια αναφοράς (ΣΠΑ)

2.2.1. Περιβάλλον

2.2.2. Μεταφορές

2.3. ο προϋπολογισμοσ και η χρησιμοποιηση του, πιστωσεισ αναληψησ υποχρεωσεων και πληρωμων

2.3.1. Οι διαθέσιμοι πόροι του προϋπολογισμού

2.3.2. Η εκτέλεση του προϋπολογισμού

2.3.3. Εκτέλεση του προϋπολογισμού για την προηγούμενη περίοδο (1993-1999)

3. ΤΑ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΓΚΡΙΘΗΚΑΝ

3.1. ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΑΝΑ ΚΡΑΤΟΣ ΜΕΛΟΣ

3.1.1. Ελλάδα

3.1.1.1 Περιβάλλον

3.1.1.2 Μεταφορές

3.1.2. Ισπανία (συμπεριλαμβανομένων των ιδιαίτερα απομακρυσμένων περιφερειών)

3.1.2.1 Περιβάλλον

3.1.2.2 Μεταφορές

3.1.3. Ιρλανδία

3.1.3.1. Περιβάλλον

3.1.3.2. Μεταφορές

3.1.4. Πορτογαλία

3.1.4.1. Περιβάλλον

3.1.4.2. Μεταφορές

3.2. ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΕΛΕΤΩΝ

3.2.1. Τεχνική βοήθεια με πρωτοβουλία της Επιτροπής

4. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ: ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΥΠΙΕΣ

4.1. Παρακολούθηση: συνεδριάσεις επιτροπών και αποστολές

4.1.1. Ελλάδα

4.1.1.1. Επιτροπές παρακολούθησης

4.1.1.2. Αποστολές παρακολούθησης

4.1.2. Ισπανία

4.1.2.1. Επιτροπές παρακολούθησης

4.1.2.2. Αποστολές Παρακολούθησης

4.1.3. Ιρλανδία

4.1.3.1. Επιτροπές Παρακολούθησης

4.1.3.2. Αποστολές Παρακολούθησης

4.1.4. Πορτογαλία

4.1.4.1. Επιτροπές παρακολούθησης

4.1.4.2. Αποστολές παρακολούθησης

4.2. Αποστολές Παρακολούθησης και Συμπεράσματα

4.2.1. Ελλάδα

4.2.2. Ισπανία

4.2.3. Ιρλανδία

4.2.4. Πορτογαλία

4.3. Παρατυπίες και αναστολή της συνδρομής

5. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

5.1. Γενικά

5.2. Εξέταση και εκ των προτέρων εκτίμηση των έργων

5.3. Συνεργασία με την ΕΤΕπ κατά την εξέταση των έργων

5.4. Οικονομική και κοινωνική επίπτωση του Ταμείου στα κράτη μέλη και στην οικονομική και κοινωνική συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της επίπτωσης στην απασχόληση

5.5. Εναρμόνιση και απλοποίηση

6. ΔΙΟΡΓΑΝΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ, ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ

6.1. Υποβολή της ετήσιας έκθεσης του 2001

6.1.1. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

6.2. Ενημέρωση των κρατών μελών

6.3. Μέτρα της επιτροπής στον τομέα της δημοσιότητας και της πληροφόρησης

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η παρούσα ετήσια έκθεση αφορά τις δραστηριότητες του Ταμείου Συνοχής κατά το ημερολογιακό έτος 2002.

Πρόκειται για την ετήσια έκθεση των δραστηριοτήτων που πραγματοποιήθηκαν κατά το τρίτο έτος της περιόδου προγραμματισμού 2000-2006.

Η μορφή της έκθεσης σέβεται τις απαιτήσεις του κανονισμού για την ίδρυση του Ταμείου Συνοχής. Έχει υποστεί ορισμένες προσαρμογές, ούτως ώστε να ληφθούν υπόψη οι παρατηρήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Ευρωπαϊκήα Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών.

Ελπίζεται ότι θα αποτελέσει χρήσιμο έργο αναφοράς για όλους όσους ενδιαφέρονται για την προώθηση και τη διεύρυνση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής στην Ένωση.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Εκτέλεση του προϋπολογισμού

Μετά την τιμαριθμική αναπροσαρμογή, το οριστικό ποσό των πόρων του Ταμείου Συνοχής για το 2002 ανέρχεται σε 2.788 εκατομμύρια EUR.

Κατά το οικονομικό έτος 2002, οι πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων εκτελέστηκαν σε ποσοστό 99,9%, και μόνο 845.000 ευρώ ακυρώθηκαν στο τέλος του οικονομικού έτους. Εξάλλου, μόνο 3,3 εκατομμύρια EUR για πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων μεταφέρθηκαν από το 2001. Καμία πίστωση ανάληψης υποχρεώσεων ή πληρωμών δεν μεταφέρθηκε από το 2002 στο 2003. Η κατάσταση αυτή συνιστά σημαντική βελτίωση σε σχέση με τα προηγούμενα έτη.

Όσον αφορά τις πληρωμές, 548 εκατομμύρια EUR επιπέον πιστώσεων διατέθηκαν υπέρ του Ταμείου Συνοχής ώστε να καλυφθούν οι αιτήσεις πληρωμών των κρατών μελών. Το σύνολο των πιστώσεων πληρωμών, συμπεριλαμβανομένης και αυτής της μεταφοράς, εκτελέστηκε κατά τη διάρκεια του έτους, πράγμα που συνιστά σαφή βελτίωση σε σύγκριση με το 2001.

Κατά τη διάρκεια του 2002, η Ισπανία και η Ιρλανδία δέσμευσαν περισσότερες πιστώσεις από το ποσό της κατανομής, αντισταθμίζοντας έτσι την χαμηλότερη του ποσού της κατανομής χρήση πιστώσεων στην Πορτογαλία και την Ελλάδα.

Μετά το 2001, κατά τη διάρκεια του οποίου η εκτέλεση των πιστώσεων στράφηκε σαφώς σε περιβαλλοντικά έργα (υπενθυμίζεται ότι αυτά αφορούσε το 51,5% των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και το 61,3% των πιστώσεων πληρωμών), διαπιστώνεται για το 2002 η υπεροχή των έργων μεταφορών (53,9% και 57,6% αντίστοιχα των συνολικών πιστώσεων).

Τέλος, η προσπάθεια για μαζική εκκαθάριση του υπολοίπου προς εκκαθάριση που ξεκίνησε το 2000, συνεχίστηκε σε εντονότερο ρυθμό το 2002, καθώς περίπου το 36% των πιστώσεων που υπολείπονται προς εκκαθάριση την αρχή του έτους είτε πληρώθηκαν είτε αποδεσμεύτηκαν στη διάρκεια του έτους. Έτσι, στο τέλος του 2002, το υπόλοιπο προς εκκαθάριση είναι λίγο περισσότερο από το ήμισυ του προϋπολογισμού του Ταμείου Συνοχής για ένα έτος. Αυτή η προσπάθεια για εκκαθάριση του υπολοίπου προς εκκαθάριση συνεχίζεται φυσικά το 2003.

Οικονομικό περιβάλλον και συνδρομή υπό αίρεση

Ο αναθεωρημένος κανονισμός του Ταμείου Συνοχής αριθ. (ΕΚ) 1164/94 συνδέει τη χορήγηση της βοήθειας του Ταμείου Συνοχής με την εκπλήρωση του μακροοικονομικού κριτηρίου του δημοσίου ελλείμματος, το οποίο δεν πρέπει να υπερβεί το όριο του 3% του ΑΕγχΠ.

Το 2002 η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιρλανδία συνέχισαν να εκπληρώνουν το εν λόγω κριτήριο. Μόνο στην Πορτογαλία η εξέλιξη ήταν διαφορετική: Στις 25 Ιουλίου 2002 οι πορτογαλικές αρχές ανήγγειλαν ότι το δημόσιο έλλειμμα το 2001 είχε φθάσει το 4,1% του ΑΕγχΠ, δηλαδή ποσοστό σαφώς υψηλότερο από την τιμή αναφοράς του 3%. Μετά την αναγγελία αυτή, η Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει τη διαδικασία περί υπερβολικού ελλείμματος, η οποία προβλέπεται στο άρθρο 104 της Συνθήκης και στο ψήφισμα του Συμβουλίου περί Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Στις 16 Οκτωβρίου 2002, η Επιτροπή εξέδωσε γνώμη για την ύπαρξη υπερβολικού δημοσίου ελλείμματος στην Πορτογαλία το 2001, καθώς και δύο συστάσεις προς το Συμβούλιο. Δεδομένου ότι οι πορτογαλικές αρχές είχαν ήδη θέσει σε εφαρμογή ενέργειες για την εξυγίανση του υπερβολικού ελλείμματος, μέσω της θέσπισης επανορθωτικού προϋπολογισμού τον Ιούνιο 2002, η Επιτροπή δεν συνέστησε την αναστολή της χρηματοδότησης βάσει των διατάξεων του Ταμείου Συνοχής (άρθρο 6 του κανονισμού 1164/94 όπως έχει τροποποιηθεί). Στις 5 Νοεμβρίου 2002, το Συμβούλιο αποφάσισε επίσημα για το υπερβολικό έλλειμμα του 2001 και ζήτησε από την Πορτογαλία να θέσει το δημόσιο έλλειμμά της εντός των κανονιστικών ορίων έως το τέλος του 2002, πράγμα που έγινε. Πράγματι, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν το Μάρτιο 2003, το δημόσιο έλλειμμα της Πορτογαλίας για το έτος 2002 ήταν στο 2,7% του ΑΕγχΠ.

Συντονισμός με τα Διαρθρωτικά Ταμεία: τα στρατηγικά πλαίσια αναφοράς (ΣΠΑ)

Μεταφορές

Ο τομέας των μεταφορών αντιπροσωπεύει, για το 2002, το 53,9% των συνολικών αναλήψεων υποχρεώσεων του Ταμείου Συνοχής (δηλ. 1.504 εκατ. ευρώ). Όπως και στο παρελθόν, η Επιτροπή επέμεινε να επικεντρωθεί η δραστηριότητα του Ταμείου σε έργα σιδηροδρόμων.

Περιβάλλον

Ο τομέας του περιβάλλοντος αντιπροσωπεύει, για το 2002, το 46,1% των συνολικών αναλήψεων υποχρεώσεων του Ταμείου Συνοχής (δηλ. 1.287 εκατ. ευρώ). Οι προτεραιότητες εξακολουθούν να είναι η υδροδότηση με πόσιμο νερό, η επεξεργασία των λυμάτων και η επεξεργασία των στερεών αποβλήτων.

Πληροφόρηση και δημοσιότητα

Δύο ενημερωτικές συναντήσεις με τα 15 κράτη μέλη πραγματοποιήθηκαν στις Βρυξέλλες, στις 27 Ιουνίου και στις 21 Νοεμβρίου 2002.

Κατά την πρώτη συνάντηση, η Επιτροπή παρουσίασε τις «κατευθυντήριες γραμμές αναφορικά με την τροποποίηση έργων», το πρόγραμμα 2002-2003 αναφορικά με τις αποστολές ελέγχου και επιθεώρησης, την κατανομή των πιστώσεων το 2002 για κάθε κράτος μέλος καθώς και προβλέψεις πληρωμών, το σχέδιο κανονισμού για τις δημοσιονομικές διορθώσεις (που άρχισε να ισχύει την 1η Ιανουαρίου 2003).

Κατά την ενημερωτική συνάντηση του Νοεμβρίου, η Επιτροπή παρουσίασε την ετήσια έκθεση του Ταμείου Συνοχής για το 2001, την κατάσταση αναφορικά με το χρηματοδοτικό μέσο ΕΟΧ, την κατάσταση αναλήψεων υποχρεώσεων για το 2002.

Αξιολόγηση

Εφόσον πρωταρχικός στόχος της πολιτικής υπέρ της συνοχής είναι να μεγιστοποιήσει την οικονομική ανάπτυξη και να μειώσει τις περιφερειακές ανισότητες όσον αφορά το κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ και τα ποσοστά ανεργίας, το πιο σημαντικό ζήτημα που τίθεται κατά την αξιολόγηση των αναλύσεων κόστους-ωφελείας των έργων είναι είτε η έλλειψη οικονομικής ανάλυσης είτε το γεγονός ότι τις περισσότερες φορές η οικονομική ανάλυση είναι ανεπαρκής.

Το ζήτημα αυτό οδήγησε στην αναστολή ενός αριθμού προτεινόμενων έργων, τα οποία εστίαζαν στη χρηματοδοτική ανάλυση μόνο. Και υπό αυτή τη σκοπιά, βέβαια, η συμβολή της Επιτροπής είχε διδακτικό χαρακτήρα. Πράγματι, στις σχετικές αναφορές δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στο πώς να κατευθύνουν τους φορείς των έργων προς πιο ορθές αξιολογήσεις στους διάφορους τομείς της οικονομικής ανάλυσης οι οποίοι είχαν κριθεί μη ικανοποιητικοί.

Επιπλέον, από τη χρηματοδοτική ανάλυση ορισμένων επενδύσεων προέκυψε ότι μετά την αναθεώρηση των αναλύσεων κόστους-ωφελείας, οι φορείς των έργων αναγνώρισαν ότι οι επενδύσεις χρειάζονταν στην πραγματικότητα μικρότερη συνεισφορά από πλευράς ΕΕ. Αυτή είναι μια σημαντική παράμετρος για να μεγιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα του δημόσιου χρήματος που προορίζεται για τις διαρθρωτικές πολιτικές της ΕΕ καθώς, με τον τρόπο αυτό, μπορεί να συγχρηματοδοτηθεί μεγαλύτερος αριθμός έργων. Επιπλέον, σε πολλές εκθέσεις δεν υπήρχε ανάλυση του κινδύνου. Όσον αφορά το θέμα αυτό, η Επιτροπή συνέστησε με ιδιαίτερη έμφαση στους φορείς των έργων να χρησιμοποιούν τις τεχνικές αυτές όχι μόνο για να βελτιώσουν τις δυνατότητες επιτυχίας του έργου αλλά και για να αυξήσουν τον αντίκτυπο του έργου στην περιφερειακή ανάπτυξη.

Παρατυπίες και αναστολή της συνδρομής

Κατά τη διάρκεια του 2002, μεταξύ Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) πραγματοποίησε ελέγχους από κοινού με τη ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής στα τέσσερα κράτη μέλη δικαιούχους του Ταμείου, αναφορικά με την υλοποίηση των διατάξεων του κανονισμού της Επιτροπής αριθ. 1831/94 για τα συστήματα και τις διαδικασίες κοινοποίησης και ελέγχου των παρατυπιών στον τομέα αυτό. Τα συμπεράσματα των ελέγχων θα κοινοποιηθούν στα κράτη μέλη, στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.

Εξάλλου, δυνάμει του άρθρου 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/94 [1] για τις παρατυπίες και την ανάκτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών στα πλαίσια της χρηματοδότησης του Ταμείου Συνοχής, καθώς και την οργάνωση ενός συστήματος πληροφόρησης στον τομέα αυτό, τα κράτη μέλη δικαιούχοι του Ταμείου υποχρεούνται να κοινοποιούν στην Επιτροπή τις περιπτώσεις παρατυπιών που έχουν αποτελέσει αντικείμενο μιας πρώτης διοικητικής ή δικαστικής διαπιστωτικής πράξης.

[1] ΕΕ L 191 της 29.7.1994.

Το 2002, δύο κράτη μέλη, συγκεκριμένα η Ελλάδα και η Ιρλανδία, κοινοποίησαν στην Επιτροπή μία περίπτωση παρατυπίας το καθένα. Η περίπτωση που κοινοποιήθηκε από τις ελληνικές αρχές αφορούσε συνολικά 973.444 EUR κοινοτικής συνδρομής και η παρατυπία αφορούσε τη μη τήρηση των κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις. Αντιθέτως, η περίπτωση που κοινοποιήθηκε από τις ιρλανδικές αρχές αφορά συνολικά 5.885 EUR κοινοτικής συνδρομής και η παρατυπία αφορούσε την παρουσίαση μη επιλέξιμων δαπανών. Τα εν λόγω ποσά καλύφθηκαν σε εθνικό επίπεδο.

Τα άλλα δύο κράτη μέλη δικαιούχοι του Ταμείου ενημέρωσαν την Επιτροπή, στο πλαίσιο του προαναφερθέντος κανονισμού, ότι δεν είχαν επισημάνει παρατυπίες κατά τη διάρκεια του έτους.

1. ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

1.1. Σύγκλιση και οικονομική ανάπτυξη στις δικαιούχους χώρες του Ταμείου Συνοχής

1.1.1 Ελλάδα

Το Δεκέμβριο 2002, η Ελλάδα υπέβαλε την δεύτερη αναθεώρηση του προγράμματος σταθερότητας και ανάπτυξης που καλύπτει την περίοδο 2003-2006. Η αναθεώρηση του 2002 προβλέπει ετήσια αύξηση του ΑΕγχΠ σε ποσοστό περίπου 3,8% κατά την περίοδο έως το 2006, με μέγιστη αύξηση 4% το 2004 και κάποια επιβράδυνση από το 2005. Οι προβλέψεις του προγράμματος βασίζονται σε μακροοικονομικές υποθέσεις που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του 2003, ο οποίος εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο τον Δεκέμβριο του 2002.

Η αναθεώρηση του 2002 αναφέρει ότι η ελληνική κυβέρνηση θα συνεχίσει να ακολουθεί μακροοικονομικές πολιτικές που κύριο στόχο τους έχουν τη σταθερότητα και να εφαρμόζει τις αναγκαίες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις με σκοπό την αύξηση του ΑΕγχΠ.

Το 2002, η δημοσιονομική θέση επηρεάστηκε σημαντικά από την αναθεώρηση των δημόσιων λογαριασμών, η οποία οδήγησε στην αναταξινόμηση ενός αριθμού επιχειρήσεων που παλαιότερα ήταν εκτός προϋπολογισμού. Ως αποτέλεσμα των αναθεωρήσεων αυτών, το παλαιότερα εκτιμώμενο δημόσιο πλεόνασμα για το 2000 και το 2001 μετατράπηκε σε έλλειμμα που ανήλθε στο 1,1% του ΑΕγχΠ το 2002, αντί για πλεόνασμα 0,8% του ΑΕγχΠ όπως προέβλεπε η αναθεώρηση του 2001. Ομοίως, ο λόγος του δημόσιου χρέους εκτιμάται στο 105,3% του ΑΕγχΠ στην αναθεώρηση του 2002, έναντι 97,3% του ΑΕγχΠ της προηγούμενης αναθεώρησης. Η αναθεώρηση του 2002 προβλέπει ότι το ισοζύγιο του δημόσιου τομέα θα μετατραπεί σε πλεόνασμα κατά 0,6% του ΑΕγχΠ το 2006 και ότι ο λόγος του δημόσιου χρέους θα υποχωρήσει στο 87,6% του ΑΕγχΠ το ίδιο έτος.

Περαιτέρω δημοσιονομική εξυγίανση θα επιδιωχθεί στη βάση υψηλών και ανερχόμενων πρωτογενών πλεονασμάτων. Εντούτοις το εκτιμώμενο μέσο ετήσιο πρωταρχικό πλεόνασμα του 4,8% στην περίοδο έως το 2006 είναι χαμηλότερο από το 6% του ΑΕγχΠ που είχε προβλέψει η προηγούμενη αναθεώρηση. Επιπλέον, η αποτελεσματικότητα της δημοσιονομικής στρατηγικής των αυξανόμενων πρωτογενών πλεονασμάτων υπόκειται σε σημαντικές αβεβαιότητες εξαιτίας της έλλειψης αποφασιστικών μέτρων με στόχο τον περιορισμό των τρεχουσών δαπανών. Στην γνωμοδότησή του το Συμβούλιο έκρινε ότι απαιτείται πιο εύρωστη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική ρύθμιση για το δραστικό έλεγχο του λόγου του δημόσιου χρέους, κυρίως λαμβάνοντας υπόψη τους σοβαρούς κινδύνους για τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών πόρων ενόψει του δημοσιονομικού κόστους ενός πληθυσμού που γερνάει.

1.1.2. Ισπανία

Το 2002, οι κύριες κατευθυντήριες γραμμές οικονομικές πολιτικές τις οποίες εφαρμόζει η Ισπανία περιγράφονται στην αναθεώρηση του προγράμματος σταθερότητας 2001-2005. Το πρόγραμμα επιβεβαιώνει την οικονομική στρατηγική των τελευταίων ετών που βασίζεται στη δημοσιονομική εξυγίανση και σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και κρίθηκε από το Συμβούλιο ότι πληροί τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης [2]. Παρόλη τη διεθνή οικονομική ύφεση, το ΑΕγχΠ αυξήθηκε κατά 2,0% το 2002 σε σύγκριση με το εκτιμώμενο 2,4% της αναθεώρησης. Παρά το γεγονός αυτό και μετά από έλλειμμα 0,1% του ΑΕγχΠ το 2001, ο στόχος της ισοσκέλισης του δημόσιου προϋπολογισμού δεν επετεύχθη για 0,1 ποσοστιαίες μονάδες μόνο, ενώ ο λόγος του χρέους που προέβλεπε η αναθεώρηση αυξήθηκε κατά 54%. Αντιθέτως, η εξέλιξη των τιμών ήταν χειρότερη από ό,τι αναμενόταν, με μέσο πληθωρισμό τιμών καταναλωτή 3,6%, όχι μόνο λόγω προσωρινών παραγόντων αλλά και λόγω αύξησης του διαρθρωτικού πληθωρισμού.

[2] ΕΕ, C 51/08, 26.2.2002

Η τέταρτη αναθεώρηση του Προγράμματος Σταθερότητας, η οποία καλύπτει την περίοδο 2002-2006, υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 27 Δεκεμβρίου 2002 και αξιολογήθηκε από το Συμβούλιο στις 18 Φεβρουαρίου 2003 [3]. Στη γνωμοδότησή του, το Συμβούλιο έκρινε ότι η αναθεώρηση ήταν σύμφωνη προς τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και συμβιβαζόταν με τις γενικές οικονομικές κατευθυντήριες γραμμές. Ο στόχος της ισοσκέλισης του δημόσιου προϋπολογισμού για το 2003 επεκτείνεται στο 2004, ενώ για το 2005 και το 2006 προβλέπονται μικρά πλεονάσματα του 0,1% και 0,2% ΑΕγχΠ αντιστοίχως. Η δημοσιονομική στρατηγική που περιγράφεται στην αναθεώρηση παραμένει αμετάβλητη σε σύγκριση με τα προηγούμενα προγράμματα. Βασίζεται σε συγκράτηση των πρωτογενών τρεχουσών δαπανών υποστηριζόμενη από μείωση των πληρωμών τόκων, η οποία επιτρέπει αύξηση των δημοσίων επενδύσεων. Επίσης, το πρόγραμμα περιλαμβάνει νέα μεταρρύθμιση της φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων που θα τεθεί σε ισχύ από το 2003 ευθυγραμμιζόμενη με τη συνέχιση της φορολογικής εξυγίανσης. Προβλέπεται επιπλέον μείωση του λόγου χρέους/ΑΕγχΠ, ο οποίος θα φτάσει στο 53,1% το 2003 και θα πέσει κάτω από το 47% έως το τέλος της περιόδου προγραμματισμού.

[3] ΕΕ, C 51/4, 5.3.2003

1.1.3. Ιρλανδία

Το Συμβούλιο έκρινε ότι το πρόγραμμα σταθερότητας της Ιρλανδίας 2002-04 τηρεί σε γενικές γραμμές τον στόχο της σχεδόν ισοσκέλισης του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης καθόλη την περίοδο του προγράμματος, εφόσον το λεγόμενο αποθεματικό απροβλέπτων (για απρόβλεπτες εξελίξεις) δεν χρησιμοποιηθεί [4]. Οι προβλέψεις του προϋπολογισμού για τα δύο επόμενα χρόνια των προγραμμάτων σταθερότητας της Ιρλανδίας συνήθως ενσωματώνουν τέτοια αποθεματικά απροβλέπτων, τα οποία, στην αναθεώρηση 2002-2004, ανήλθαν στο 0,8% και 1,1% για το 2003 και 2004 αντιστοίχως. Εκτιμάται ότι τα αποτελέσματα του δημόσιου προϋπολογισμού για το 2002 παρουσίασαν ένα μικρό έλλειμμα μόνο 0,1% του ΑΕγχΠ, ½ ποσοστιαίες μονάδες κάτω από το στόχο, το οποίο οφείλεται κυρίως σε μεγάλη υστέρηση των φορολογικών εσόδων [5]. Με δεδομένη την υψηλή ονομαστική ανάπτυξη, ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕγχΠ μειώθηκε περαιτέρω το 2002 σε περίπου 36%.

[4] ΕΕ, C 51, 26.2.2002.

[5] Για την εκτίμηση αυτή, ο ημερήσιος προϋπολογιστικός στόχος (+0,7 του ΑΕγχΠ) ρυθμίστηκε ώστε: (i) να συμπεριλάβει τις λήψεις UMTS του 0,2 του ΑΕγχΠ και (ii) να αποκλείσει μία μεταφορά από την Κεντρική Τράπεζα 0,5% του ΑΕγχΠ το οποίο έπρεπε να ανακατανεμηθεί κάτω του ορίου.

Η νέα αναθεώρηση του προγράμματος σταθερότητας για την περίοδο 2003-05 δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2002, μαζί με τον «σφιχτό» προϋπολογισμό του 2003. Στόχος των ιρλανδικών αρχών για το 2003 είναι να επιτευχθεί ένα έλλειμμα 0,8% του ΑΕγχΠ [6], το οποίο προβλέπεται να αυξηθεί σε 1,2% για το 2004 και 2005 (συμπεριλαμβάνοντας και πάλι αποθεματικά απροβλέπτων σε 0,4% και 0,8% του ΑΕγχΠ αντιστοίχως). Στην αξιολόγησή του της 18 Φεβρουαρίου 2003, το Συμβούλιο παρατήρησε ότι το βασικό έλλειμμα φτάνει το επίπεδο «σχεδόν ισοσκέλισης ή πλεονάσματος» έως το 2005, σύμφωνα με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το Συμβούλιο πρόσθεσε ότι εάν η Ιρλανδία κάνει περιορισμένη χρήση των αποθεματικών απροβλέπτων, η αξίωση σχεδόν ισοσκέλισης μπορεί να επιτευχθεί ήδη το 2004 [7]. Το ενημερωμένο πρόγραμμα σταθερότητας προβλέπει μικρή αύξηση στο λόγο του χρέους, σε μόλις κάτω του 35% έως το 2005, παρότι, χωρίς τη δημιουργία ενεργητικού στο Εθνικό Αποθεματικό Ταμείο Συντάξεων [8], ο λόγος του χρέους θα συνεχίσει να υποχωρεί το 2005.

[6] Σχεδιαζόμενο αποτέλεσμα από την αναφορά των δημοσίων ελλειμμάτων και των επιπέδων χρέους σύμφωνα με τον κανονισμό του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 3605/93, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 475/2000.

[7] ΕΕ C 51, 5.3.2003.

[8] Το Ταμείο λαμβάνει 1% του ΑΕγχΠ ετησίως από γενικούς πόρους της κυβέρνησης. Στο τέλος του 2002, η αξία του ξεπερνούσε το 7% του ΑΕγχΠ.

1.1.4. Πορτογαλία

Η δημοσιονομική κατάσταση κατά το 2002 δεν εξελίχθηκε σύμφωνα με το ενημερωμένο πρόγραμμα σταθερότητας (2002-2005), το οποίο αξιολογήθηκε από το Συμβούλιο στις 12 Φεβρουαρίου 2002 [9]. Στόχος για το δημόσιο έλλειμμα ήταν το 1,8% του ΑΕγχΠ, ενώ, σύμφωνα με στοιχεία που κοινοποιήθηκαν το Μάρτιο 2003, το τελικό έλλειμμα για το 2002 ήταν 2,7% του ΑΕγχΠ. Η υλοποίηση του προγράμματος σταθερότητας το 2002 παρεμποδίστηκε σοβαρά από σημαντική διολίσθηση του προϋπολογισμού το 2001, η οποία οδήγησε το Συμβούλιο να αποφασίσει στις 5 Νοεμβρίου ότι υπάρχει υπερβολικό έλλειμμα στην Πορτογαλία. Πράγματι, το μέγεθος της διολίσθησης είχε αξιοσημείωτες επιπτώσεις το 2002, όπως αναγνωρίστηκε πλήρως κατά το ήμισυ του έτους, αν και οι πορτογαλικές αρχές είχαν λάβει διορθωτικά μέτρα τον Ιούνιο 2002. Επιπλέον, η οικονομική ανάπτυξη για το 2002 αποδείχθηκε ότι ήταν μικρότερη από το αρχικά αναμενόμενο.

[9] ΕΕ C 51/8 26.2.2002.

Η τέταρτη αναθεώρηση του προγράμματος σταθερότητας, η οποία καλύπτει την περίοδο 2003-2006, εγκρίθηκε από την κυβέρνηση στις 20 Δεκεμβρίου και αξιολογήθηκε από το Συμβούλιο στις 7 Μαρτίου 2003. Με δεδομένη την εμβέλεια της διολίσθησης του προϋπολογισμού το 2001, τα επιδιωκόμενα ελλείμματα όπως είχαν τεθεί στις προηγούμενες ενημερώσεις του προγράμματος ήταν πλέον απαρχαιωμένα. Το νέο ενημερωμένο πρόγραμμα προβλέπει σταδιακή μείωση του λόγου του ελλείμματος προς το ΑΕγχΠ κατά την περίοδο 2003-2006, φτάνοντας κοντά στην ισοσκέλιση προς το τέλος της περιόδου (2,4% το 2003, 1.9% το 2004, 1.1% το 2005, και 0.5% το 2006). Συγκεκριμένα, ο δημοσιονομικός στόχος για το 2003 προϋποθέτει σημαντική προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης, που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ανάγκη να αντισταθμιστεί ο σημαντικός αριθμός των στιγμιαίων μέτρων που λήφθηκαν το 2002 με σκοπό την πρώιμη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος. Επιπλέον, η αποδυνάμωση των κυκλικών συνθηκών ίσως εμποδίσει τη σχεδιαζόμενη εκτέλεση του προϋπολογισμού, απαιτώντας πιθανόν την εισαγωγή επιπρόσθετων αποταμιευτικών μέτρων

1.2. Συνδρομή υπό αίρεση

Το 2002, τα κράτη μέλη δικαιούχοι του Ταμείου Συνοχής υλοποίησαν τα προγράμματα σταθερότητας με τρόπο ώστε να αποφύγουν υπερβολικό έλλειμμα.

Στην Πορτογαλία, οι εθνικές αρχές ανακοίνωσαν στις 25 Ιουλίου 2002 ότι το δημόσιο έλλειμμα το 2001 ανήλθε στο 4,1% του ΑΕγχΠ, υπερβαίνοντας σαφώς την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕγχΠ. Αυτή η τιμή επιβεβαιώθηκε στην έκθεση που κατέθεσε η Πορτογαλία την 1 Σεπτεμβρίου 2002 κατά την εξαμηνιαία αναφορά των δημοσίων ελλειμμάτων και επιπέδων χρεών. Βάσει αυτών των αποδείξεων, η Επιτροπή ξεκίνησε τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος βάσει του άρθρου 104 της Συνθήκης και στις 16 Οκτωβρίου 2002 εξέδωσε γνώμη αναφορικά με το υπερβολικό έλλειμμα το 2001 και δύο συστάσεις για έκδοση αποφάσεων από το Συμβούλιο. Δεδομένου ότι οι πορτογαλικές αρχές είχαν ήδη λάβει άμεση δράση, μέσω διορθωτικού προϋπολογισμού ο οποίος υλοποίησε τον Ιούνιο 2002 μέτρα τόσο όσο προς τα έσοδα όσο και ως προς τις δαπάνες, η Επιτροπή δεν συνέστησε την αναστολή του Ταμείου Συνοχής προς την Πορτογαλία. Στις 5 Νοεμβρίου 2002, το Συμβούλιο αποφάσισε ότι υπήρξε υπερβολικό έλλειμμα το 2001 και εξέδωσε σύσταση παροτρύνοντας τις πορτογαλικές αρχές να θέσουν τέλος στο υπερβολικό έλλειμμα έως τις 31 Δεκεμβρίου 2002.

Το παραπάνω πραγματοποιήθηκε. Σύμφωνα με στοιχεία που κοινοποιήθηκαν το Μάρτιο 2003, το δημόσιο έλλειμμα για το 2002 ανήλθε σε 2,7% του ΑΕγχΠ.

2. Αρχές λειτουργίας και χορηγηθείσα συνδρομή

2.1. Συντονισμός με τις λοιπές κοινοτικές πολιτικές

2.1.1. Δημόσιες συμβάσεις

Η Επιτροπή φροντίζει με ιδιαίτερη προσοχή ώστε να τηρείται αυστηρά η κοινοτική νομοθεσία για τις δημόσιες συμβάσεις στο πλαίσιο των έργων που συγχρηματοδοτούνται από το Ταμείο Συνοχής.

Ήδη από το στάδιο εξέτασης της υποψηφιότητας, το έντυπο της αίτησης συνδρομής προβλέπει την αποστολή αντιγράφων των προκηρύξεων διαγωνισμών, καθώς και άλλες πληροφορίες που αφορούν την ορθή διεξαγωγή της διαδικασίας επιλογής των προσφορών. Σε περίπτωση που οι συμβάσεις δεν έχουν ακόμη ανατεθεί κατά την υποβολή της υποψηφιότητας, το δικαιούχο κράτος υποχρεούται να παρέχει πληροφορίες σχετικά με την τήρηση των κανόνων που αφορούν την ανάθεση των δημοσίων συμβάσεων κατά τις ενδιάμεσες πληρωμές ή κατά την υποβολή της τελικής έκθεσης.

Με την ευκαιρία των διαφόρων αποστολών ελέγχου που πραγματοποιεί, η Επιτροπή προβαίνει επίσης σε τακτικές επαληθεύσεις που αφορούν την τήρηση των σχετικών κοινοτικών οδηγιών στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων και τη νομιμότητα των διαδικασιών επιλογής των προσφορών.

Η Επιτροπή έστειλε επιστολή προειδοποίησης στην Πορτογαλία για μη τήρηση των οδηγιών για τις δημόσιες συμβάσεις, λόγω της ανάθεσης, χωρίς την προκήρυξη διαγωνισμού, παραχώρησης υπηρεσιών σε εταιρίες που ελέγχονται από τη δημόσια επιχείρηση Αguas de Portugal.

2.1.2. Ανταγωνισμός

Οι παρεμβάσεις του Ταμείου Συνοχής προσανατολίζονται κυρίως σε έργα υποδομής μεταφορών ή περιβαλλοντικής προστασίας (επεξεργασία λυμάτων ή διαχείριση αποβλήτων), τα οποία συνήθως δεν εγείρουν προβλήματα ασυμβατότητας με τους κοινοτικούς κανόνες που αφορούν τον ανταγωνισμό. Καταρχήν, πλην περιπτώσεων παράβασης των κανόνων ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, και όσο εξασφαλίζεται ελεύθερη πρόσβαση στις υποδομές για όλους τους οικονομικούς παράγοντες που πληρούν τις αναγκαίες τεχνικές και νομικές προϋποθέσεις, οι παρεμβάσεις αυτές δεν παρέχουν κανένα ιδιαίτερο πλεονέκτημα σε συγκεκριμένες επιχειρήσεις.

Στο βαθμό που δεν μπορεί να αποκλειστεί εκ των προτέρων ότι κάποιες παρεμβάσεις μπορεί να συνεπάγονται κρατικές ενισχύσεις, η άσκηση του κοινοτικού ελέγχου συνεχίστηκε κατά τη διάρκεια του 2002, μεσολαβούσης μίας εκ των προτέρων εξέτασης των φακέλων αιτήσεων χρηματοδότησης που αφορά κυρίως την εκτίμηση συμβατότητας των ενεργειών που συγχρηματοδοτούνται από το Ταμείο με τις διατάξεις των άρθρων 87 και 88 της Συνθήκης.

2.1.3. Περιβάλλον

Το Ταμείο Συνοχής συμβάλλει στους πλέον παγκόσμιους στόχους της περιβαλλοντικής πολιτικής αναφορικά με τη βιώσιμη ανάπτυξη και συγκεκριμένα με την υλοποίηση του άξονα προτεραιότητας του 6ου Προγράμματος Δράσης που αφορά τη διαχείριση των φυσικών πόρων και των αποβλήτων.

Κατά τη διάρκεια του 2002, το Ταμείο Συνοχής συνέχισε τις προσπάθειές του για την υλοποίηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, όχι μόνο μέσω της άμεσης χρηματοδότησης υποδομών επεξεργασίας λυμάτων, παροχής πόσιμου νερού και επεξεργασίας αποβλήτων, αλλά και επιβάλλοντας την ορθή εφαρμογή ορισμένων οδηγιών ως προϋπόθεση για τη χορήγηση χρηματοδότησης. Αυτό αφορά τόσο τις θεματικές οδηγίες με έντονη εδαφική διάσταση (όπως οι οδηγίες που αφορούν τη διατήρηση της φύσης, τη διαχείριση των αποβλήτων, το πόσιμο νερό και τα λύματα), όσο και την οδηγία που αφορά την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΕΠΕ).

Η σύνταξη κοινοτικών καταλόγων περιοχών για το δίκτυο Natura 2000 συνεχίζει να αποτελεί προτεραιότητα για την Επιτροπή. Το 2002, βιο-γεωγραφικά σεμινάρια διοργανώθηκαν για την ηπειρωτική περιφέρεια και την περιφέρεια Ατλαντικού. Το έργο του καταλόγου των περιοχών για την περιφέρεια Άλπεων έχει επίσης ολοκληρωθεί.

Η πρωτοβουλία που έλαβε η Επιτροπή να συνδέσει τη χορήγηση κοινοτικής χρηματοδότησης με τη διαβίβαση των καταλόγων περιοχών Natura 2000, οι οποίοι θα έπρεπε να είχαν διαβιβαστεί από το 1995, επιτάχυνε σημαντικά την υποβολή τους.

Στο πλαίσιο του Ταμείου Συνοχής, η Επιτροπή αξιολόγησε, εφόσον συνέτρεχε λόγος, τη συμβατότητα των αιτήσεων συγχρηματοδότησης με το άρθρο 6 της οδηγίας 92/43/ΕΚ για τους οικοτόπους. Στον τομέα της επεξεργασίας των αστικών αποβλήτων, η Επιτροπή αξιολόγησε τις αιτήσεις χρηματοδότησης λαμβάνοντας υπόψη την πολιτική και τη νομοθεσία που εφαρμόζονται σε αυτόν τον τομέα.

Όσον αφορά τα αστικά λύματα [10], προβλέπεται ότι τα έργα επεξεργασίας αστικών λυμάτων μπορούν να χρηματοδοτηθούν μόνον στο ενδεδειγμένο επίπεδο (πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια επεξεργασία σε συνάρτηση με τον χαρακτηρισμό των περιοχών ως λιγότερο ευαίσθητων, κανονικών ή ευαίσθητων, αντιστοίχως) σύμφωνα με την οδηγία 91/271/ΕΟΚ

[10] Οδηγία 91/271/ΕΟΚ

Κατά την αξιολόγηση των αιτήσεων συγχρηματοδότησης, η Επιτροπή λαμβάνει επίσης υπόψη την ένταξη των έργων σε ολοκληρωμένα λειτουργικά συστήματα, καθώς και την ενσωμάτωσή τους σε σχέδια υδρολογικής λεκάνης.

Τα έργα που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του Ταμείου Συνοχής επέτρεψαν να τεθεί σε εφαρμογή η αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει" με την εφαρμογή των διαφόρων επιπέδων ενίσχυσης [11]. Η εφαρμογή της αρχής "ο ρυπαίνων πληρώνει" θα ενισχυθεί σύντομα με την εφαρμογή της οδηγίας πλαίσιο για το νερό [12].

[11] Έγγραφο εργασίας αριθ. 1, εφαρμογή της αρχής "ο ρυπαίνων πληρώνει" από τη ΓΔ Περιφερειακής Ανάπτυξης

[12] Οδηγία 2000/60/ΕΚ

Στο επίπεδο των κρατών μελών, οι αρχές με αρμοδιότητες στον τομέα του περιβάλλοντος συνδέονται επίσης με την εξέταση των έργων μέσω γνωμοδοτήσεων. Ο έλεγχος όλων των έργων διασφαλίζεται επίσης μέσω της συμμετοχής τους στις επιτροπές ελέγχου.

2.1.4. Μεταφορές

Ενώ τα έργα κοινού ενδιαφέροντος στο τομέα των ΔΕΔ μεταφορών χρηματοδοτούνται από το κονδύλιο του προϋπολογισμού για τα ΔΕΔ, το Ταμείο Συνοχής χρηματοδοτεί ειδικά την υποδομή μεταφορών των ΔΕΔ.

Ο συντονισμός μεταξύ του προϋπολογισμού των Διευρωπαϊκών Δικτύων (ΔΕΔ) μεταφορών και του Ταμείου Συνοχής είναι σημαντικός, διότι τα εν λόγω κοινοτικά χρηματοδοτικά μέσα λαμβάνουν υπόψη την ανάγκη να συνδεθούν με τις κεντρικές περιφέρειες της Κοινότητας οι περιφέρειες που πλήττονται από διαρθρωτικά μειονεκτήματα και από τη νησιωτική, μεσόγεια ή περιφερειακή θέση τους.

Ο κανονισμός για τα ΔΕΔ δεν επιτρέπει να χρηματοδοτείται το ίδιο στάδιο του ίδιου έργου τόσο από τον προϋπολογισμό των ΔΕΔ όσο και από άλλες κοινοτικές πηγές, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις, μελέτες σκοπιμότητας που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό των ΔΕΔ μπορούν να ακολουθούνται από την παροχή στήριξης από το Ταμείο Συνοχής και/ή την ΕΤΕπ για τα κατασκευαστικά έργα της πραγματικής επένδυσης.

O χρηματοδοτικός κανονισμός για τα ΔΕΔ (ΕΚ αριθ. 2236/95) τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ αριθ. 1655/99), για να θεσπιστεί ο μεσοπρόθεσμος σχεδιασμός μέσω πολυετών επενδυτικών προγραμμάτων (ΠΕΠ) και η ενθάρρυνση συμπράξεων δημοσίου-ιδιωτικού τομέα, μαζί με τη χρήση ενός μικρού ποσοστού του κονδυλίου του προϋπολογισμού (1-2%) για τη στήριξη έργων που απαιτούν κεφάλαιο υψηλού κινδύνου.

Η πρόταση ΠΕΠ 2001-2006, η οποία εγκρίθηκε από την Επιτροπή το Σεπτέμβριο του 2001, προβλέπει συνολικό ποσό περίπου 2,8 δισεκατ. EUR για 11 έργα προτεραιότητας (έργα του Έσσεν), για το έργο Δορυφορικά Συστήματα Παγκόσμιας Πλοήγησης («Galileo») και για τέσσερις ομάδες έργων «κοινού ενδιαφέροντος».

Το 2002, χορηγήθηκαν συνολικά 563,4 εκατ. EUR σε αναλήψεις υποχρεώσεων για έργα ΔΕΔ-Μ στο πλαίσιο των ΠΕΠ, για το έργο Galileo και για έργα κοινού ενδιαφέροντος εκτός των ΠΕΠ. Επιπλέον, 7 εκατ. EUR μεταφέρθηκαν στο μηχανισμό κεφαλαίων επιχειρηματικού κινδύνου για να συνεισφέρουν στη χρηματοδότηση έργων ΔΕΔ-Μ εντός της έννοιας της συνεργασίας του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Αναφορικά με την κατανομή της στήριξης ανά τρόπο μεταφοράς για το 2002, το κατά πολύ μεγαλύτερο ποσοστό δαπανών της Ένωσης για τις μεταφορές στο πλαίσιο του προϋπολογισμού ΔΕΔ-Μεταφορών συγκεντρώθηκε σε σιδηροδρομικά έργα (περίπου 47%), και ακολούθησαν το Galileo (30%) και το οδικό δίκτυο (4%).

2.2. Συντονισμός με τα Διαρθρωτικά Ταμεία: τα στρατηγικά πλαίσια αναφοράς (ΣΠΑ)

2.2.1. Περιβάλλον

Ελλάδα

Tο στρατηγικό πλαίσιο αναφοράς (ΣΠΑ) για τον τομέα του περιβάλλοντος περιγράφεται ως αυτοτελές Κεφάλαιο στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλοντος του ελληνικού Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης 2000-2006. Tο εν λόγω Επιχειρησιακό Πρόγραμμα εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 24.7.2001 (Απόφαση E(2001) 1357). Το ΣΠΑ είναι ένα εργαλείο της συνολικής παρέμβασης, στόχος του οποίου είναι να προωθήσει τη συμμόρφωση της χώρας προς τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από την περιβαλλοντική νομοθεσία της ΕΕ και να συμβάλει στην αειφόρο ανάπτυξη.

Αυτή η χρηματοδοτική συνδρομή του Ταμείου Συνοχής για το εν λόγω περιβαλλοντικό σχέδιο αποσκοπεί στην εκπλήρωση μερικών από τις μείζονες ανάγκες της Ελλάδας από άποψη υποδομών στον τομέα του πόσιμου νερού, των αστικών λυμάτων και της διαχείρισης στερεών αποβλήτων. Πράγματι, αναμένεται να αποτελέσει σημαντική συμβολή προς τη σωστή κατεύθυνση.

Όσον αφορά τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, το γενικό σχέδιο δράσης βασίζεται στο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης στερεών αποβλήτων, το οποίο εκπονήθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο γενικός στόχος, ο οποίος βασίζεται σε σχέδια διαχείρισης που έχουν συμφωνηθεί σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, είναι η ορθή διαχείριση όλων των κατηγοριών στερεών αποβλήτων και, όπου ενδείκνυται, η αποκατάσταση του περιβάλλοντος στις περιπτώσεις που έχει υποβαθμιστεί και ρυπανθεί από τα απόβλητα.

Σχεδιασμός εκπονείται και για τον τομέα της διαχείρισης των αστικών λυμάτων, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της οδηγίας 91/271/EΟΚ για ολόκληρη τη χώρα. Το Ταμείο Συνοχής, μαζί με τα κονδύλια που διατίθενται από το ΕΤΠΑ, θα συνδράμει τις ελληνικές αρχές για τη συμμόρφωση με τις διατάξεις της προαναφερθείσας Οδηγίας.

Το 2002, κατά την εφαρμογή του στρατηγικού πλαισίου αναφοράς (ΣΠΑ) για περιβαλλοντικά έργα, έγιναν επενδύσεις στους τομείς των στερεών αποβλήτων, της διαχείρισης λυμάτων και της υδροδότησης. Το μεγαλύτερο τμήμα των έργων που εγκρίθηκαν αφορά κυρίως έργα αστικών στερεών αποβλήτων και δευτερευόντως, υδροδότησης και διαχείρισης λυμάτων. Σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές, στο μέλλον οι προσπάθειες θα επικεντρωθούν στην πραγματοποίηση και την ολοκλήρωση επενδύσεων στους τομείς των στερεών αποβλήτων και λυμάτων, ώστε να εκπληρωθούν οι απαιτήσεις της κοινοτικής νομοθεσίας.

Ισπανία

Οι τομείς προτεραιότητας για τις παρεμβάσεις που πρόκειται να χρηματοδοτηθούν μέσω του Ταμείου Συνοχής για την περίοδο προγραμματισμού 2000 - 2006 είναι:

- Υδροδότηση

- Αποχέτευση και Επεξεργασία Λυμάτων

- Διαχείριση Δημοτικών, Βιομηχανικών και Επικίνδυνων Αποβλήτων

Οι παρεμβάσεις επιλέγονται στα πλαίσια συντονισμένης στρατηγικής προσέγγισης, σχεδιασμένης για κάθε έναν από τους επιλεγέντες τομείς, και πλαισιώνονται από προγράμματα στα οποία επισημαίνονται οι κύριες προτεραιότητες παρέμβασης στους διαφόρους τομείς. Το περιεχόμενο κάθε τομεακού στρατηγικού πλαισίου περιγράφεται ήδη στην Ετήσια Έκθεση 2000 του Ταμείου Συνοχής.

Ιρλανδία

Οι ιρλανδικές αρχές υπέβαλαν το στρατηγικό πλαίσιο αναφοράς για τον τομέα του περιβάλλοντος το 2000. Το εν λόγω πλαίσιο αναφοράς συνεχίζει να αποτελεί τη βάση λήψης των αποφάσεων σχετικά με τη χορήγηση συνδρομής σε μεμονωμένα έργα στους υποτομείς των λυμάτων και των στερεών αποβλήτων. Η συνάφεια μεταξύ των προγραμμάτων των Διαρθρωτικών Ταμείων και των προτεραιοτήτων του Ταμείου Συνοχής εξασφαλίζεται σχετικά εύκολα ενόψει της συγκέντρωσης της συνδρομής εκ μέρους του Ταμείου Συνοχής σε μικρό αριθμό σημαντικών κατασκευαστικών έργων. Κατά τη διάρκεια του 2002 κανένα νέο περιβαλλοντικό έργο δεν εγκρίθηκε για συγχρηματοδότηση.

Πορτογαλία

Για την περίοδο 2000-2006, το στρατηγικό πλαίσιο για το περιβάλλον της Πορτογαλίας έθεσε τις ακόλουθες προτεραιότητες:

- Περαιτέρω ανάπτυξη και συμπλήρωση της βασικής περιβαλλοντικής υποδομής

- Ανάπτυξη των προϋποθέσεων που επιτρέπουν την αειφόρο ανάπτυξη, την προστασία του περιβάλλοντος και τη διαχείρηση των φυσικών πόρων.

Στήριξη του Ταμείου Συνοχής δόθηκε σε μεγάλα έργα υποδομής που αφορούν την υδροδότηση, την αποχέτευση αστικών λυμάτων και την επεξεργασία τους και την επεξεργασία αστικών αποβλήτων. Μικρότερα και συμπληρωματικά έργα χρηματοδοτούνται επίσης από το ΕΤΠΑ στα πλαίσια των περιφερειακών προγραμμάτων του Πορτογαλικού Πλαισίου Στήριξης.

Για την υδροδότηση και την αποχέτευση και επεξεργασία αστικών λυμάτων, ο κανόνας είναι τώρα είναι η προσέγγιση ολοκληρωμένων συστημάτων, στα οποία ένας μόνο φορέας διαχειρίζεται το συνολικό διαδημοτικό σύστημα καλύπτοντας όλο τον «κύκλο των υδάτων». Αυτό διαθέτει το πλεονέκτημα ότι βελτιστοποιείται η φάση του προγραμματισμού και της επένδυσης των έργων και ότι διασφαλίζεται πως μία εταιρία υψηλού επαγγελματισμού και εξειδίκευσης λειτουργεί και συντηρεί στη συνέχεια το ολοκληρωμένο σύστημα.

Ο φορέας διαχείρισης είναι είτε εταιρία του δημοσίου τομέα, της οποίας οι δήμοι κατέχουν σημαντικό μερίδιο είτε διαδημοτική εταιρία η οποία υπάγεται σε ειδικό νομικό καθεστώς. Και στις δύο περιπτώσεις, η μεταβίβαση και η από κοινού άσκηση των διαχειριστικών αρμοδιοτήτων γι' αυτά τα ολοκληρωμένα συστήματα απαιτεί πολύπλοκες διαπραγματεύσεις και σύνταξη συμφωνιών παροχής υπηρεσιών μεταξύ των μερών.

Λόγω της διαδικασίας για παραβίαση της νομοθεσίας κατά της Πορτογαλίας για την παραχώρηση συμβάσεων παροχής υπηρεσιών σε αυτές τις εταιρίες του δημοσίου τομέα, η έγκριση ορισμένων νέων έργων έχει καθυστερήσει σημαντικά. Τέτοιες καθυστερήσεις θα έχουν επίπτωση στην εφαρμογή του Στρατηγικού Πλαισίου Περιβάλλοντος, παρότι ελπίζεται ότι μπορεί να πραγματοποιηθεί σημαντική ανάκαμψη κατά τη διάρκεια του 2003.

2.2.2. Μεταφορές

Ελλάδα

Το στρατηγικό πλαίσιο αναφοράς (ΣΠΑ) για τον τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα εγκρίθηκε μέσω των επιχειρησιακών προγραμμάτων "Οδικοί άξονες, Λιμένες, Αστική Ανάπτυξη" και "Σιδηρόδρομοι, Αερολιμένες και Αστικές Μεταφορές" το Μάρτιο και τον Απρίλιο 2001 αντιστοίχως. Το ΣΠΑ προβλέπει παρεμβάσεις συγχρηματοδοτούμενες και από το ΕΤΠΑ με τους εξής κύριους στόχους:

α) Την ολοκλήρωση των οδικών αξόνων προτεραιότητας των ΔΕΔ στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα των αξόνων ΠΑΘΕ, ΕΓΝΑΤΙΑΣ και ΙΟΝΙΑΣ ΟΔΟΥ, καθώς και του αυτοκινητοδρόμου Κόρινθος, Τρίπολη, Καλαμάτα/Σπάρτη,

β) Την ολοκλήρωση του εκσυγχρονισμού του σιδηροδρομικού άξονα ΠΑΘΕΠ που περιλαμβάνει την ηλεκτροκίνησή και σήμανση του,

γ) τον εκσυγχρονισμό της υποδομής στους λιμένες Ηγουμενίτσας και Ηρακλείου και

δ) Τον εκσυγχρονισμό του συστήματος ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας στην Ελλάδα.

Οι προτεραιότητες για τον τομέα των μεταφορών την τρέχουσα περίοδο - βάσει της συμφωνηθείσας στρατηγικής - είναι οι αυτοκινητόδρομοι, το σιδηροδρομικό δίκτυο και οι λιμένες. Στοχεύουν κυρίως στην υλοποίηση των διευρωπαϊκών δικτύων με την κατασκευή των ζωτικής σημασίας αυτοκινητοδρόμων ΠΑΘΕ και ΕΓΝΑΤΙΑΣ, στους οποίους έχει δοθεί προτεραιότητα.

Στον τομέα των σιδηροδρόμων, απαιτείται να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες σχεδιασμού για την ενδεδειγμένη και πλήρη υλοποίηση του εκσυγχρονισμού του σιδηροδρομικού άξονα ΠΑΘΕΠ.

Ισπανία

Στο πλαίσιο των συζητήσεων μεταξύ της Επιτροπής και του κράτους μέλους, οι ισπανικές αρχές υπέβαλαν έγγραφο για τις επενδύσεις στα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών (ΔΕΔ) όπου προσδιορίζεται η γενική στρατηγική στον εν λόγω τομέα για την περίοδο προγραμματισμού 2000-06. Συμπληρωματικά προς το κείμενο αυτό, οι ισπανικές αρχές προσδιόρισαν μια στρατηγική χρησιμοποίησης των Διαρθρωτικών Ταμείων και του Ταμείου Συνοχής για την καλύτερη εξασφάλιση της συνεκτικότητας και της συμπληρωματικότητας μεταξύ των δύο αυτών μέσων.

Αυτή η στρατηγική χρησιμοποίησης του Ταμείου Συνοχής για τη χρηματοδότηση επενδύσεων στα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών επικεντρώνεται κυρίως στο εξής:

Οι σιδηροδρομικές γραμμές μεγάλης ταχύτητας που προβλέπονται στο στρατηγικό σχέδιο (Μαδρίτη - Βαρκελώνη - σύνορα με τη Γαλλία, Μαδρίτη - Valladolid, Mαδρίτη - Βαλένθια και Κόρδοβα - Μάλαγα) αποτελούν τους μεγάλους άξονες που θα συμβάλουν στην καλύτερη ισορροπία μεταξύ των διαφόρων τρόπων μεταφοράς, ενόψει της επίτευξης ορθολογικότερης κατανομής με μεγαλύτερο σεβασμό στο περιβάλλον. Τα έργα αυτά αποτελούν τη μεγάλη προτεραιότητα της περιόδου 2000-06. Εξαιτίας αυτού του χαρακτήρα προτεραιότητας, σε συνδυασμό με το διαπεριφερειακό χαρακτήρα (εκτός από την περίπτωση της γραμμής Κόρδοβα - Μάλαγα), το Ταμείο Συνοχής καθίσταται η κύρια πηγή χρηματοδότησης τριών από τις τέσσερις γραμμές.

Ιρλανδία

Οι ιρλανδικές αρχές υπέβαλαν το στρατηγικό πλαίσιο αναφοράς για τις μεταφορές το 2000. Το εν λόγω πλαίσιο αναφοράς συνεχίζει να αποτελεί τη βάση για την εξέταση του ενδεχομένου παροχής συνδρομής σε μεμονωμένα έργα των υποτομέων των οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών. Η συνάφεια μεταξύ των προγραμμάτων των Διαρθρωτικών Ταμείων και των προτεραιοτήτων του Ταμείου Συνοχής εξασφαλίζεται σχετικά εύκολα ενόψει της συγκέντρωσης της συνδρομής εκ μέρους του Ταμείου Συνοχής σε μικρό αριθμό σημαντικών κατασκευαστικών έργων. Κατά το 2002, κανένα νέο έργο μεταφορών δεν εγκρίθηκε για συγχρηματοδότηση.

Πορτογαλία

Κατά τη διάρκεια του 2002, ένα μόνο νέο έργο εγκρίθηκε στον τομέα των μεταφορών και αφορά την πρόσβαση στο διευρωπαϊκό δίκτυο.

Η δραστηριότητα του Ταμείου Συνοχής για το έτος αυτό επικεντρώνεται σε μεγάλο βαθμό στην παρακολούθηση της εκτέλεσης έργων που εγκρίθηκαν τα προηγούμενα χρόνια. Επιπλέον, για τον τομέα της παρακολούθησης, ιδιαίτερη προσοχή συνεχίζει να δίνεται στον συνολικό συντονισμό, κυρίως όσον αφορά τις επενδύσεις οι οποίες συγχρηματοδοτούνται από άλλες κοινοτικές πηγές χρηματοδότησης, έτσι ώστε να μεγιστοποιηθούν τα αποτελέσματα της συνέργιας για την ολοκλήρωση των λειτουργικών συστημάτων μεταφορών με ορίζοντα το 2006.

Οι βασικές στρατηγικές κατευθύνσεις του πλαισίου αναφοράς δεν έχουν τροποποιηθεί.

2.3. ο προϋπολογισμοσ και η χρησιμοποιηση του, πιστωσεισ αναληψησ υποχρεωσεων και πληρωμων

2.3.1. Οι διαθέσιμοι πόροι του προϋπολογισμού

Σύμφωνα με το άρθρο 4 του κανονισμού 1164/94, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό 1264/99, "κανονισμός του Ταμείου Συνοχής", οι πόροι για αναλήψεις υποχρεώσεων που έχουν διατεθεί στο Ταμείο Συνοχής για το 2001 ανέρχονται σε 2.615 εκατ. EUR σε τιμές 1999. Το οριστικό ποσό, μετά την τιμαριθμική αναπροσαρμογή, που έχει εγγραφεί στον προϋπολογισμό ήταν 2.788 εκατ. EUR συμπεριλαμβανομένου περίπου 1 εκατ. EUR για τεχνική βοήθεια.

Η ενδεικτική κατανομή των πιστώσεων για το 2002 έχει ως εξής, λαμβάνοντας ως βάση το μέσο της ψαλίδας κατανομής που ορίζεται στο παράρτημα Ι του κανονισμού του Ταμείου Συνοχής (σε τιμές 1999)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

2.3.2. Η εκτέλεση του προϋπολογισμού

Το 2002, η εκτέλεση του προϋπολογισμού μετά την τιμαριθμική αναπροσαρμογή των πιστώσεων που μεταφέρονται, εμφανίζεται ως εξής:

Ανακεφαλαιωτικός πίνακας της εκτέλεσης των πιστώσεων 2002 (σε ευρώ)

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του δημοσιονομικού κανονισμού, οι πιστώσεις που δεν έχουν εκτελεστεί στο τέλος του οικονομικού έτους ακυρώνονται, εκτός αν η Επιτροπή λάβει ειδική απόφαση για μεταφορά. Οι πιστώσεις υποχρεώσεων εκτελέστηκαν κατά 99,9% και μόνο 845.000 ευρώ ακυρώθηκαν στο τέλος του οικονομικού έτους.

Εξάλλου, μόνο 3,3 εκατ. EUR από τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων μεταφέρθηκαν από το έτος 2001. Καμία πίστωση ανάληψης υποχρεώσεων ή πληρωμών δεν μεταφέρθηκε από το 2002 στο 2003.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Όσον αφορά τις πληρωμές, 548 εκατ. EUR από τις πιστώσεις μεταφέρθηκαν από το στόχο 2 στο Ταμείο Συνοχής για να εκπληρωθούν τα αιτήματα πληρωμών των κρατών μελών. Εκτελέστηκε το σύνολο των πιστώσεων πληρωμών, συμπεριλαμβανομένης αυτής της μεταφοράς,

Η εκτέλεση των πιστώσεων ανά κράτος μέλος εμφανίζεται στους ακόλουθους πίνακες:

Εκτέλεση προϋπολογισμού των πιστώσεων 2002 ανά κράτος μέλος

Πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων 2002

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Πιστώσεις πληρωμών 2002

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Όπως και το 2000, η Ισπανία και η Ιρλανδία δέσμευσαν περισσότερες πιστώσεις από το ποσό της κατανομής στη διάρκεια του έτους 2002, αντισταθμίζοντας έτσι την χαμηλότερη του ποσού της κατανομής χρήση πιστώσεων στην Πορτογαλία και την Ελλάδα

Μετά το 2001, κατά τη διάρκεια του οποίου η εκτέλεση των πιστώσεων στράφηκε σαφώς σε περιβαλλοντικά έργα (υπενθυμίζεται ότι αυτά αφορούσε το 51,5% των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και το 61,3% των πιστώσεων πληρωμών), διαπιστώνεται για το 2002 η υπεροχή των έργων μεταφορών (53,9% και 57,6% αντίστοιχα των συνολικών πιστώσεων).

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει μία κατανομή της σωρευμένης εκτέλεσης ανά κράτος μέλος για την περίοδο 2000-2002 (εκτός της τεχνικής βοήθειας) :

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

2.3.3. Εκτέλεση του προϋπολογισμού για την προηγούμενη περίοδο (1993-1999)

Το 2002, η εξέλιξη των πιστώσεων σε αναμονή εκκαθάρισης από την περίοδο 1993-1999 εμφανίζονται ως εξής :

Εκκαθάριση το 2002 των υποχρεώσεων της περιόδου 1993-1999

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Οι αναλήψεις υποχρεώσεων του Ταμείου Συνοχής πραγματοποιούνται πάνω στις διαχωριζόμενες πιστώσεις. Αν όλα τα έργα εκτελούνται σύμφωνα με τις αποφάσεις, δημιουργείται «αυτόματα» ένα υπόλοιπο προς εκκαθάριση εξαιτίας της διαφοράς ανάμεσα στην ημερομηνία της απόφασης και την ημερομηνία αποπληρωμής (γενικώς 4 με 5 χρόνια).

Η προσπάθεια για μαζική εκκαθάριση του υπολοίπου προς εκκαθάριση που ξεκίνησε το 2000, συνεχίστηκε σε εντονότερο ρυθμό το 2002, καθώς περίπου το 36% των πιστώσεων που υπολείπονται προς εκκαθάριση την αρχή του έτους είτε πληρώθηκαν είτε αποδεσμεύτηκαν στη διάρκεια του έτους. Έτσι, στο τέλος του 2002, το υπόλοιπο προς εκκαθάριση είναι λίγο περισσότερο από το ήμισυ του προϋπολογισμού του Ταμείου Συνοχής για ένα έτος. Αυτή η προσπάθεια για εκκαθάριση του υπολοίπου προς εκκαθάριση συνεχίζεται φυσικά το 2003.

3. ΤΑ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΓΚΡΙΘΗΚΑΝ

3.1. ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΑΝΑ ΚΡΑΤΟΣ ΜΕΛΟΣ

3.1.1. Ελλάδα

Κατά τη διάρκεια του 2002 η Επιτροπή ενέκρινε ενίσχυση του Ταμείου Συνοχής συνολικού ύψους 238,7 εκατ. EUR εκ των οποίων αναλήφθηκαν υποχρεώσεις από τον προϋπολογισμό του εν λόγω έτους για 129,6 εκατ. EUR.

Αν συνυπολογιστούν οι υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν δυνάμει αποφάσεων οι οποίες είχαν ληφθεί τα προηγούμενα έτη (199 εκατ. EUR) οι υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν το 2002 ανέρχονται συνολικά σε 335 εκατ. EUR.

Ο ακόλουθος πίνακας παρουσιάζει την ενίσχυση του Ταμείου Συνοχής που εγκρίθηκε το 2002 καθώς και το σύνολο των υποχρεώσεων που αναλήφθηκαν το εν λόγω έτος.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

*συμπεριλαμβανομένων των αναλήψεων υποχρεώσεων που βασίζονται σε αποφάσεις οι οποίες ελήφθησαν το 2002 και προηγούμενα έτη

3.1.1.1 Περιβάλλον

Το οικονομικό έτος 2002, το Ταμείο Συνοχής επικέντρωσε τη χρηματοδοτική του στήριξη στους τομείς των στερεών αποβλήτων, της υδροδότησης και της επεξεργασίας λυμάτων. Στόχος ήταν να ολοκληρωθεί ο κύκλος της συνδρομής, να καλυφθούν τα κενά των υφισταμένων συστημάτων και να υλοποιηθεί το συμφωνηθέν στρατηγικό πλαίσιο αναφοράς.

Κατά τη διάρκεια του 2002, η Επιτροπή ενέκρινε ενίσχυση του Ταμείου Συνοχής για δεκατρία έργα, συνολικού ύψους 232 εκατ. EUR εκ των οποίων αναλήφθηκαν υποχρεώσεις από τον προϋπολογισμό του ίδιου έτους για 129,6 εκατ. EUR. Ειδικότερα, η εγκριθείσα ενίσχυση και τα δεσμευθέντα κονδύλια αναλύονται ως εξής:

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Επιπλέον, βάσει απόφασης που είχε ληφθεί το προηγούμενο έτος, αναλήφθηκαν υποχρεώσεις από τον προϋπολογισμό του ίδιου έτους για ποσό 84,4 εκατ. EUR

Τέλος, τρία διορθωτικά εξαιτίας σφαλμάτων απροσεξίας- χωρίς κάποια οικονομική συνέπεια - εκδόθηκαν από την Επιτροπή.

3.1.1.2 Μεταφορές

Σιδηρόδρομοι

Το 2002 δεν εγκρίθηκε καμία απόφαση χρηματοδότησης για τον τομέα των σιδηροδρόμων από την Επιτροπή.

Μία αίτηση έκδοσης τροποποιητικής απόφασης έγινε δεκτή από την Επιτροπή τον Αύγουστο του 2002 που αφορούσε το έργο Θεσσαλονίκη - Αλεξανδρούπολη. Η σχετική τροποποίηση αφορά την προθεσμία για την ολοκλήρωση του έργου χωρίς κάποια αύξηση του προϋπολογισμού.

Τον Νοέμβριο του 2001 παρελήφθη μία πρόταση έργου για την τρίτη φάση της κατασκευής του τμήματος Θριάσσιο - Ελευσίνα - Κόρινθος. Δεν κατέληξε σε απόφαση καθώς η Επιτροπή θεώρησε ότι χρειαζόταν ουσιώδεις επιπλέον πληροφορίες.

Βάσει αποφάσεων που είχαν εγκριθεί τα προηγούμενα έτη, αναλήφθηκαν υποχρεώσεις από τον προϋπολογισμό 2002 για ποσό 44 498 531 EUR.

Οδοποιία

Το 2002 καμία νέα απόφαση χρηματοδότησης δεν εγκρίθηκε στον τομέα της οδοοποιίας.

Μία αίτηση έκδοσης τροποποιητικής απόφασης για το έργο «Λιμάνι της Ηγουμενίτσας - Φάση Α» εγκρίθηκε το 2002. Η συνολική επιλέξιμη δαπάνη αυξήθηκε από 41,7 εκατ. EUR σε 50,2 εκατ. EUR και η συνδρομή του Ταμείου Συνοχής από 35,4 εκατ. EUR σε 42 εκατ. EUR. Με βάση αυτήν την απόφαση αναλήφθηκαν υποχρεώσεις από τον προϋπολογισμό του 2002 για ποσό 6,6 εκατ. EUR

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Βάσει αποφάσεων που είχαν εγκριθεί τα προηγούμενα έτη, αναλήφθηκαν υποχρεώσεις από τον προϋπολογισμό 2002 για ποσό 63.430.928 EUR.

3.1.2. Ισπανία (συμπεριλαμβανομένων των ιδιαίτερα απομακρυσμένων περιφερειών)

Η Επιτροπή υιοθέτησε 88 νέες αποφάσεις οι οποίες παρέχουν ενίσχυση του Ταμείου Συνοχής ύψους 2.654 εκατ. EUR, εκ των οποίων αναλήφθηκαν υποχρεώσεις για το 2002 για 1.973 εκατ. EUR. Αυτές οι αναλήψεις υποχρεώσεων ξεπέρασαν κατά 271 εκατ. EUR το ποσό της κατανομής που προοριζόταν για την Ισπανία για το έτος αυτό, ώστε να αποφευχθεί η απώλεια διαθέσιμων δημοσιονομικών πόρων που δεν χρησιμοποιήθηκαν από άλλα κράτη μέλη.

Αυτές οι αναλήψεις υποχρεώσεων, το 47% των οποίων αφορά τον τομέα του περιβάλλοντος και το 53% τον τομέα των υποδομών μεταφορών, αντιστοιχούν σε νέες αποφάσεις που εγκρίθηκαν το ίδιο έτος, καθώς και στις τροποποιήσεις και τις ετήσιες δόσεις των αποφάσεων που είχαν εγκριθεί προηγουμένως. Συνολικά εγκρίθηκαν 53 τροποποιητικές αποφάσεις.

Ο ακόλουθος πίνακας παρουσιάζει το ποσό που αντιστοιχεί σε κάθε τομέα:

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

*στρογγυλεμένα ποσά

Κατά τη διάρκεια του 2002, παραγγέλθηκαν πιστώσεις πληρωμών για 2.072 εκατ. EUR και 61 φάκελοι έκλεισαν και εκκαθαρίστηκαν.

3.1.2.1 Περιβάλλον

Το Ταμείο Συνοχής συνέχισε να επικεντρώνει τη χρηματοδοτική του στήριξη σε τρεις τομείς προτεραιότητας: υδροδότηση, εξυγίανση και καθαρισμός λυμάτων και διαχείριση αστικών, βιομηχανικών και επικίνδυνων στερεών αποβλήτων. Χρηματοδοτήθηκαν οι απαραίτητες προπαρασκευαστικές μελέτες για την υλοποίηση έργων στον τομέα του νερού. Ο κύριος στόχος των έργων αυτών ήταν να παρασχεθεί βοήθεια στους δήμους και στις περιφέρειες για τη βελτίωση των δικτύων παροχής πόσιμου νερού, της επεξεργασίας και του δικτύου λυμάτων, καθώς και για την αποκομιδή και την επεξεργασία των απορριμμάτων.

Η συνδρομή του Ταμείου Συνοχής ανά τομέα αποδεικνύει ότι η εξυγίανση και ο καθαρισμός των λυμάτων συνέχισαν να λαμβάνουν το μεγαλύτερο τμήμα των πόρων στον τομέα του περιβάλλοντος, ακολουθούμενοι από τον τομέα των απορριμμάτων:

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Υδροδότηση

Το 2002 η κοινοτική συνδρομή για τις παρεμβάσεις που αφορούν την υδροδότηση ανήλθε σε 139 εκατ. EUR, ποσό που αντιπροσωπεύει το 11,5% της συνδρομής η οποία χορηγήθηκε στον τομέα του περιβάλλοντος.

Τα έργα που χρηματοδοτούνται στον τομέα αυτό στοχεύουν κυρίως στην εξασφάλιση της παροχής επαρκών ποσοτήτων πόσιμου νερού και της καλής ποιότητας του νερού που διανέμεται στους καταναλωτές, σύμφωνα με τις κοινοτικές οδηγίες.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Επεξεργασία λυμάτων

Η συνδρομή που χορηγήθηκε στον τομέα αυτό ανέρχεται στα 671 εκατ. EUR για το 2002, δηλαδή το 55% του περιβαλλοντικού σκέλους του Ταμείου Συνοχής, το μεγαλύτερο τμήμα των πόρων που διατίθενται για τον τομέα αυτό. Οι προσπάθειες επικεντρώθηκαν, για άλλη μια φορά, στην εφαρμογή της οδηγίας 91/271/ΕΟΚ και στην υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Εξυγίανσης και Καθαρισμού.

Εγκρίθηκαν είκοσι οχτώ αποφάσεις για έργα και ομάδες έργων που εκτελούνται σε κατοικημένες περιοχές που βρίσκονται στις κύριες υδρολογικές λεκάνες, καθώς και πέντε αποφάσεις τροποποίησης ήδη εγκριθέντων έργων. Τα έργα αυτά αφορούν τη βελτίωση των δικτύων καθαρισμού, των συλλεκτήρων και την προσαρμογή των υπαρχόντων σταθμών καθαρισμού σε πιο απαιτητικές επεξεργασίες, όπως στην περίπτωση του σχεδίου επέκτασης του σταθμού καθαρισμού του Besσs (Καταλονία). Το έργο αυτό αφορά την επέκταση της βιολογικής επεξεργασίας των λυμάτων ώστε να συμφωνεί με τις περιβαλλοντικές οδηγίες και θα επιτρέψει την επεξεργασία ενός όγκου λυμάτων περίπου 525.000 κυβικών μέτρων την ημέρα.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Απορρίμματα

Ενόψει της εφαρμογής του Εθνικού Σχεδίου Απορριμμάτων που εγκρίθηκε το 2000 και των περιφερειακών Σχεδίων που εγκρίθηκαν από κάθε Αυτόνομη Κοινότητα, οι ισπανικές αρχές υπέβαλαν μεγάλο αριθμό έργων στον τομέα αυτό.

Για το 2002, εγκρίθηκαν είκοσι τρεις αποφάσεις σχετικές με τη διαχείριση απορριμμάτων, καθώς και δύο αποφάσεις τροποποίησης έργων που είχαν εγκριθεί προηγουμένως. Οι περισσότερες αποφάσεις αντιστοιχούν σε έργα δήμων είτε μεμονωμένων είτε συγκεντρωμένων σε ομάδες ανά Αυτόνομη Κοινότητα ανάλογα με την τοποθεσία τους. Η συνδρομή που χορηγήθηκε για αυτόν τον τομέα ανέρχεται στα 391 εκατ. EUR, η οποία αντιπροσωπεύει το 32% της συνολικής συνδρομής για το σκέλος του περιβάλλοντος.

Δόθηκε προτεραιότητα στα έργα τα σχετικά με αστικά στερεά απόβλητα που αφορούν την επιλεκτική αποκομιδή, στα εργοστάσια λιπασματοποίησης και ανακύκλωσης, καθώς και στο κλείσιμο χώρων εναπόθεσης σε συμφωνία με τη σχετική οδηγία.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Τεχνική βοήθεια - προκαταρκτικές μελέτες

Το 2002, εγκρίθηκαν έξι αποφάσεις που αφορούν προκαταρτικές μελέτες και τεχνική βοήθεια, οι οποίες αντιστοιχούν σε συνδρομή ύψους 8,8 εκατ. EUR, από τα οποία αναλήφθηκαν σε υποχρεώσεις 7 εκατ. EUR το ίδιο έτος. Οι μελέτες αυτές αντιστοιχούν στις απαραίτητες για την υλοποίηση των έργων τεχνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές μελέτες. Η τεχνική βοήθεια στοχεύει να συνδράμει στην σύνταξη των έργων κατασκευών, τα οποία θα μπορούσαν στη συνέχεια να παρουσιαστούν για συγχρηματοδότηση.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

3.1.2.2 Μεταφορές

Το 2002 η Επιτροπή ενέκρινε συνολικά 13 αποφάσεις χρηματοδότησης έργων στον τομέα των μεταφορών, για συνολικές επενδύσεις της τάξεως των 2.140 εκατ. EUR. και συνολική συνδρομή από το Ταμείο Συνοχής 1.444 εκατ EUR. Οι αναλήψεις υποχρεώσεων που πραγματοποιήθηκαν το 2002 έφτασαν το συνολικό ποσό των 1.046,2 εκατ. EUR και αντιστοιχούν στις νέες αποφάσεις που εγκρίθηκαν αυτή τη χρονιά, καθώς και στις τροποποιήσεις και ετήσιες δόσεις των αποφάσεων που είχαν εγκριθεί προηγουμένως.

Ο τομέας των μεταφορών απορρόφησε το 54,4% της συνολικής συνδρομής των αποφάσεων συνδρομής που εγκρίθηκαν το 2002 από την Επιτροπή και το 53% των αναλήψεων υποχρεώσεων που πραγματοποιήθηκαν. Η κατανομή ανά τρόπο μεταφοράς παρουσιάζεται στον ακόλουθο πίνακα:

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

* Οι αναλήψεις υποχρεώσεων 2002 αντιστοιχούν στις ετήσιες δόσεις των έργων που εγκρίθηκαν πριν το 2002.

Οδικό δίκτυο

Κατά τη διάρκεια του 2002 διαπιστώθηκε μία σαφής εξέλιξη στην εκτέλεση των έργων που εγκρίθηκαν τα προηγούμενα έτη για αυτόν τον τρόπο μεταφοράς, γεγονός που επέτρεψε τη δέσμευση κονδυλίων του προϋπολογισμού που αντιστοιχούν σε αυτά τα επίπεδα εκτέλεσης. Ωστόσο, δεν κατετέθη καμία νέα αίτηση συνδρομής εκ μέρους των ισπανικών αρχών για το έτος 2002.

Σιδηροδρομικό δίκτυο

Το 2002, η Επιτροπή κατέβαλε ιδιαίτερη προσπάθεια υπέρ των επενδύσεων για την ανάπτυξη του δικτύου γραμμών υψηλής ταχύτητας στην Ισπανία. Στη διάρκεια αυτού του έτους εγκρίθηκαν συνολικά 8 νέες αποφάσεις. Μεταξύ των αποφάσεων, οι πιο σημαντικές ήταν αυτές που αφορούσαν διάφορα τμήματα της γραμμής Μαδρίτη - Valladolid, το οποίο, μαζί με τη γραμμή Μαδρίτη - Βαρκελώνη - Γαλλικά σύνορα, αποτελεί ένα από τα δεκατέσσερα μεγάλα έργα που χαρακτηρίστηκαν έργα προτεραιότητας από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Essen (9-10 Δεκεμβρίου 1994). Με την κατασκευή της γραμμής υψηλής ταχύτητας Μαδρίτη - Valladolid, ο χρόνος ταξιδιού ανάμεσα σε αυτές τις δύο πόλεις θα μειωθεί κατά 90 περίπου λεπτά και θα έχει ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, την αύξηση του αριθμού των επιβατών περίπου κατά 9 εκατομμύρια έως το 2025. Από την άλλη πλευρά, ο τομέας Μαδρίτη - Valladolid, εκτός από τα πλεονεκτήματα της ζεύξης με τον άξονα Vitoria - Dax (Γαλλία), θα συνεισφέρει με αξιοσημείωτο τρόπο στην ενοποίηση του βόρειου και βορειοδυτικού σιδηροδρομικού δικτύου της Ισπανίας με την υπόλοιπη επικράτεια. Ως προβλεπόμενη ημερομηνία για την έναρξη της εκμετάλλευσης αυτής της νέας γραμμής καθορίστηκε το 2007.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που ανταλλάχθηκαν μεταξύ των διαφόρων επιτροπών παρακολούθησης, οι εργασίες αναφορικά με άλλα έργα που εγκρίθηκαν ή βρίσκονται στη διαδικασία της εκτέλεσης, προχώρησαν όπως προβλεπόταν.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Λιμένες

Όσον αφορά τους θαλάσσιους λιμένες το 2002 το Ταμείο Συνοχής χρηματοδότησε τέσσερα νέα έργα τα οποία έρχονται να προστεθούν στο έργο της επέκτασης του λιμένα της Βαρκελώνης που εγκρίθηκε το 2001. Η συγχρηματοδότηση του Ταμείου Συνοχής αφορά τις εργασίες επέκτασης ή την κατασκευή νέων λιμενοβραχιόνων, ώστε να βελτιωθεί η ασφάλεια και να αυξηθούν οι δυνατότητες της ναυσιπλοΐας.

Όλα αυτά τα έργα ανταποκρίνονται στους κοινοτικούς προσανατολισμούς για την ανάπτυξη Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ). Η περίπτωση του λιμανιού της Estaca, που βρίσκεται στην Κανάρια νήσο Hierro, είναι ιδιαζόντως αντιπροσωπευτική, καθώς θα αποτελέσει έναν πολύ σημαντικό παράγοντα επικοινωνίας για αυτή την ιδιαίτερα απομακρυσμένη νήσο.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Αερολιμένες

Στον αεροπορικό τομέα, η Επιτροπή χορήγησε το 2002 μία συνδρομή στο έργο τοποθέτησης ενός συστήματος αυτόματης μεταφοράς των επιβατών ανάμεσα στους τερματικούς σταθμούς του αερολιμένα Μαδρίτης - Barajas, έργο που εντάσσεται στη δράση 4 του παραρτήματος ΙΙ της Απόφασης αριθ. 1692/96/ΕΚ αναφορικά με τους κοινοτικούς προσανατολισμούς για την ανάπτυξη των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών. Η εκτίμηση της συνολικής δαπάνης αυτού του έργου είναι 119,3 εκατ. EUR και η εγκεκριμένη συνδρομή ανέρχεται στα 41,1 εκατ. EUR.

Ισπανία - Ιδιαίτερα απομακρυσμένες περιφέρειες

Οι ενέργειες συνεχίζουν να λαμβάνουν υπόψη τη σημασία που αποδίδεται στην ανάπτυξη των ιδιαίτερα απομακρυσμένων περιφερειών (Κανάριες νήσοι), ενισχυμένη από την Έκθεση της Επιτροπής COM(2000) 147 σχετικά με τα μέτρα που αποσκοπούν στην εφαρμογή του άρθρου 299 παράγραφος 2 της Συνθήκης. Η χορηγηθείσα κοινοτική συνδρομή αυτή τη χρονιά αντιπροσωπεύει 49 εκατ. EUR.

Η προσπάθεια επικεντρώνεται στο πεδίο του περιβάλλοντος, στον τομέα των αποβλήτων, καθώς τα Κανάρια αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα σημαντικούς περιορισμούς στην επεξεργασία των αποβλήτων λόγω του νησιωτικού τους χαρακτήρα. Οι ενέργειες που είχαν αναληφθεί παλαιότερα όσον αφορά την κατασκευή περιβαλλοντικών συγκροτημάτων συνεχίζονται.

Στον τομέα της υποδομής μεταφορών, το έργο του Λιμανιού της Estaca, που βρίσκεται στο νησί Hierro, συνολικού ποσού συνδρομής 22,9 εκατ. EUR δημιουργεί έναν σημαντικό δίαυλο επικοινωνίας για το νησί αυτό, επιτρέποντας στον τοπικό πληθυσμό να ξεπεράσει τα προβλήματα που επιφέρει η απομόνωση και τις δυσκολίες που συνδέονται με την περιφερικότητα.

3.1.3. Ιρλανδία

Κατά τη διάρκεια του 2002 η Επιτροπή δεν ενέκρινε καμία ενίσχυση του Ταμείου Συνοχής προς την Ιρλανδία. Ωστόσο, οι ενισχύσεις προς τα τρία υπάρχοντα έργα αυξήθηκαν συνολικά κατά 85,8 εκατ. EUR για την κάλυψη επιπλέον εργασιών στα υπάρχοντα έργα. Έγιναν επίσης πέντε άλλες αναλήψεις ύψους 75 εκατ. EUR, οι οποίες αφορούσαν τις μεταγενέστερες ετήσιες δόσεις των ήδη εγκριθέντων έργων.

Η ευρεία μορφή αναλήψεων έχει επηρεαστεί από το μέγεθος των κονδυλίων που διατίθενται για την Ιρλανδία και την τάση των τελευταίων ετών να στηρίζονται μεγάλα έργα με πολυετείς προϋπολογισμούς.

Όσον αφορά τις αναλήψεις, με μια μικρή ομάδα μεγάλων έργων είναι σχετικά δύσκολο να εξασφαλιστεί η τομεακή ισορροπία κάθε χρόνο. Παρ'όλα αυτά, η σωρευτική θέση ανάμεσα στα έργα μεταφορών και περιβάλλοντος είναι σήμερα πιο ισορροπημένη από τα πρώτα χρόνια της περιόδου 2000-2006 ως επακόλουθο των αναλήψεων που έγιναν το 2002. Ξεκινώντας από την κατανομή του 19% : 81% το 2000 για την ισορροπία μεταφορές / περιβάλλον, η σωρευτική θέση ήταν 46% : 54% στο τέλος του 2002. Σκοπός παραμένει η εξασφάλιση της ισορροπίας 50:50 κατά την περίοδο του προγράμματος.

Το 2002 περατώθηκαν επίσης 12 έργα της περιόδου 1994-1999 και εξετάστηκαν οι τελικές εκθέσεις για πέντε άλλα έργα. Επίσης τροποποιήθηκαν επτά έργα της περιόδου 1994-1999 με επίσημες τροποποιητικές αποφάσεις.

3.1.3.1. Περιβάλλον

Οι δύο προτεραιότητες για τον τομέα του περιβάλλοντος κατά την τρέχουσα περίοδο είναι η συλλογή και επεξεργασία λυμάτων και η διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων.

Συλλογή και επεξεργασία λυμάτων

Κανένα νέο έργο δεν ενισχύθηκε το 2002. Το στάδιο ενός υπάρχοντος έργου - Βασική Αποχέτευση Limerick Στάδιο ΙΙΙ τροποποιήθηκε για να λάβει πρόσθετη συνδρομή 30,6 εκατ. EUR για την κατασκευή πρόσθετων στοιχείων του συστήματος συλλογής λυμάτων. Αυτά τα έργα είχαν περιγραφεί στην αρχική αίτηση συνδρομής αλλά δεν είχαν ενισχυθεί.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Στερεά Απόβλητα

Κανένα έργο δεν ενισχύθηκε το 2002. Οι Ιρλανδικές αρχές ενημέρωσαν την Επιτροπή ότι για το 2002 δεν ήταν δυνατό να απορροφηθεί ολόκληρη η ενδεικτική παροχή ενίσχυσης των 33 εκατ. EUR που είχε προτείνει η Επιτροπή για τον υπο-τομέα των στερεών αποβλήτων. Η Επιτροπή εξέφρασε την ανησυχία και την απογοήτευσή της για την αστάθεια αναφορικά με την πρόοδο στον τομέα των στερεών αποβλήτων. Ωστόσο επετεύχθη συμφωνία να διατηρηθεί η ισορροπία αναλήψεων ανάμεσα στο περιβάλλον και τις μεταφορές για την περίοδο 2000-2006, η κύρια προτεραιότητα δαπανών για την Επιτροπή.

3.1.3.2. Μεταφορές

Όπως και στον τομέα του περιβάλλοντος, υπάρχουν μόνο δύο τομείς προτεραιότητας αυτήν την περίοδο: οδοί και δημόσιες μεταφορές.

Οδοί

Κανένα νέο έργο δεν ενισχύθηκε το 2002. Ένα υπάρχον έργο - M1 Cloghran Lissenhall Στάδιο II - τροποποιήθηκε για να λάβει πρόσθετη ενίσχυση 28.8 εκατ. EUR για την κατασκευή πρόσθετων στοιχείων αυτοκινητόδρομου και την οργάνωση των υπαρχόντων αρτηριών. Αυτά τα έργα είχαν περιγραφεί στην αρχική αίτηση συνδρομής αλλά αρχικά δεν είχαν ενισχυθεί.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Σιδηρόδρομοι

Κανένα νέο έργο δεν ενισχύθηκε το 2002. Το υπάρχον σιδηροδρομικό έργο - Ανακατασκευή του Σταθμού Heuston Station και του διαδρόμου West Rail (Στάδιο I) τροποποιήθηκε για να λάβει ενίσχυση 26,4 εκατ. EUR για την κατασκευή πρόσθετων στοιχείων στο Σταθμό Heuston, απαραίτητων για την ολοκλήρωση της ανακατασκευής του σταθμού. Η αρχική παροχή που αφορούσε το σταθμό ήταν επικεντρωμένη κατά κύριο λόγο στις γραμμές και τα στοιχεία σήμανσης. Αυτές οι πρόσθετες εργασίες δεν είχαν περιγραφεί στην αρχική αίτηση συνδρομής.

3.1.4. Πορτογαλία

Το 2002 ήταν μια χρονιά ιδιαίτερη όσον αφορά την εκτέλεση του Ταμείου Συνοχής. Για πρώτη φορά δεν κατέστη δυνατό να αναληφθεί το σύνολο του ενδεικτικού ποσού που δόθηκε στην Πορτογαλία.

Πράγματι, κατ'ακολουθία της διαδικασίας παραβίασης, που αμφισβήτησε τον τρόπο με τον οποίο η Πορτογαλία είχε αναθέσει το δικαίωμα εκμετάλλευσης της διαχείρισης των υδάτων και των αστικών αποβλήτων σε εταιρίες που ελέγχονταν από την δημόσια επιχείρηση Aguas de Portugal, πολλά προτεινόμενα έργα, κυρίως στον τομέα των υδάτων, δεν εγκρίθηκαν.

Έτσι, η Επιτροπή δεν ενέκρινε παρά 5 νέα έργα, για τα οποία χορηγήθηκε χρηματοδότηση 106,1 εκατ. EUR εκ των οποίων έγιναν αναλήψεις υποχρεώσεων από τον προϋπολογισμό 2002 για τα 84,9 εκατ. EUR.

Μετά από αυτές τις αναλήψεις, και λαμβανομένων υπόψη των έργων που είχαν εγκριθεί τα προηγούμενα έτη και έχουν επιπτώσεις στον προϋπολογισμό 2002, το σύνολο των αναλήψεων υποχρεώσεων του έτους παρουσιάζεται ως εξής:

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

3.1.4.1. Περιβάλλον

Όπως και κατά την προηγούμενη περίοδο, οι βασικές προτεραιότητες για την παρέμβαση του Ταμείου κατά την περίοδο 2000-2006 είναι η επεξεργασία των λυμάτων, η παροχή πόσιμου νερού και η επεξεργασία των αστικών απορριμμάτων. Κατεβλήθη προσπάθεια να παρουσιαστούν περισσότερα έργα στον τομέα του περιβάλλοντος ώστε να ξεκινήσει η επανεξισορρόπηση των κονδυλίων προς διανομή ανά τομέα. Εν τούτοις, με δεδομένη την προαναφερόμενη διαδικασία παραβίασης, οι αναλήψεις υποχρεώσεων στράφηκαν κυρίως στη χρηματοδότηση έργων στον τομέα των μεταφορών.

Στη διάρκεια του 2002 η Επιτροπή ενέκρινε 4 νέα έργα στον τομέα του περιβάλλοντος, 2 στον τομέα των υδάτων και δύο στον τομέα των αστικών απορριμμάτων.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Τομέας υδάτων

Τα δύο έργα που εγκρίθηκαν αφορούν την εξυγίανση, το ένα σχετικά με την πραγματοποίηση μελετών για τον καθορισμό των μέτρων που πρέπει να ληφθούν για την επεξεργασία των λυμάτων στο Algarve, και το άλλο σχετικά με τις εργασίες εξυγίανσης στο δήμο του Braga.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Αστικά απορρίμματα

Αντίθετα με τα προηγούμενα έτη, κατά τη διάρκεια του 2002 η Πορτογαλία παρουσίασε έναν εξαιρετικά περιορισμένο αριθμό έργων στον τομέα των αστικών απορριμμάτων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ενέκρινε μόνο δύο έργα, που αποτελούν συνέχεια άλλων έργων που έχουν ήδη χρηματοδοτηθεί στο παρελθόν και τα οποία στοχεύουν στη συμπλήρωση της ολοκλήρωσης των συστημάτων.

Πρόκειται για ένα έργο στο Lipor, το οποίο προβλέπει την κατασκευή ενός Σταθμού οργανικής αξιοποίησης και για την τρίτη φάση του συστήματος διαχείρισης για την Ένωση των δήμων του Vale do Ave.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

3.1.4.2. Μεταφορές

Όπως ήδη προσδιορίστηκε με ακρίβεια, το 2002 η Πορτογαλία προσπάθησε να προβεί σε μια επανεξισορρόπηση της απορρόφησης των πιστώσεων ανάμεσα στους δύο τομείς του Ταμείου Συνοχής, καθώς μέχρι τώρα υπερείχε σαφώς ο τομέας των μεταφορών. Ως εκ τούτου, παρουσιάστηκε ένα μόνο έργο. Αυτό αφορά ένα τμήμα του αυτοκινητόδρομου της κύριας διαδρομής αριθ. 6 (IP 6) ανάμεσα στο Peniche και στη συμπληρωματική διαδρομή αριθ. 1 (IC1), το οποίο εγκρίθηκε επειδή εξασφάλιζε την πρόσβαση στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών.

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

3.2. ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΕΛΕΤΩΝ

3.2.1. Τεχνική βοήθεια με πρωτοβουλία της Επιτροπής

Καμία δραστηριότητα τεχνικής βοήθειας με πρωτοβουλία της Επιτροπής δεν εγκρίθηκε το 2002.

4. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ: ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΥΠΙΕΣ

4.1. Παρακολούθηση: συνεδριάσεις επιτροπών και αποστολές

4.1.1. Ελλάδα

4.1.1.1. Επιτροπές παρακολούθησης

Η συνάντηση της επιτροπής παρακολούθησης του Ταμείου Συνοχής πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2002 στην Αθήνα. Το έργο της εν λόγω επιτροπής παρακολούθησης καταγράφεται στα αντίστοιχα πρακτικά.

Επιπλέον, πλήθος τεχνικών συναντήσεων πραγματοποιήθηκαν το 2002. Στις 14 Μαρτίου 2002 συγκλήθηκαν στην Αθήνα οι υπηρεσίες της Επιτροπής και οι αντιπρόσωποι του Υπουργείου Δημοσίων Έργων. Σκοπός της συνάντησης ήταν να επιθεωρήσουν τα δημόσια έργα στον τομέα των σιδηροδρόμων από το 1990 μέχρι σήμερα, έτσι ώστε αξιολογώντας όλα τα επιχειρησιακά προγράμματα να προσδιορίσουν την κατάσταση στην οποία βρίσκονται και να καθορίσουν αυτά που απομένει να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου.

Επίσης, στις 26 Μαρτίου 2002 πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα συνάντηση μεταξύ της Επιτροπής και των Υπουργείων Οικονομικών και Συγκοινωνιών. Σκοπός της συνάντησης ήταν να εκτιμηθεί η πρόοδος που είχε σημειωθεί ως εκείνη τη στιγμή στους τομείς των συγκοινωνιών και του περιβάλλοντος και να ληφθούν υπόψη τα συμπεράσματα της συνάντησης της επιτροπής παρακολούθησης τον Ιανουάριο του 2002. Επίσης, συζητήθηκε το ενδεχόμενο να ενισχυθεί ο ρόλος των διαχειριστικών αρχών στην παρακολούθηση των έργων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Συνοχής.

Τον Μάιο του 2002 αξιολογήθηκε επίσης η εφαρμογή της περιβαλλοντικής πολιτικής στην Ελλάδα. Στόχος ήταν να προσδιοριστούν οι περιοχές όπου χρειαζόταν επιπλέον προσπάθεια, έτσι ώστε να ολοκληρωθούν οι περιβαλλοντικές επενδύσεις στην Ελλάδα και να προωθηθεί κατ' αυτόν τον τρόπο η ομαλή εφαρμογή της περιβαλλοντικής στρατηγικής του Ταμείου Συνοχής.

4.1.1.2. Αποστολές παρακολούθησης

Πολλές επισκέψεις σε έργα πραγματοποιήθηκαν τον Απρίλιο του 2002, κυρίως σε ό,τι αφορά το εργοστάσιο ανακύκλωσης στα Άνω Λιόσια, τις εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού στην Ψυττάλεια και τα έργα παροχής ύδρευσης της ΕΥΔΑΠ.

Επιπλέον, μια συνάντηση μεταξύ της ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής και των ελληνικών αρχών κατέστησε δυνατή την αξιολόγηση των μεγάλων εθνικών έργων, όπως τα φράγματα Γάδουρα και Αποσελέμη. Τον Σεπτέμβριο του 2002 μία ακόμα συνάντηση τεχνικού χαρακτήρα επέτρεψε την εξατομικευμένη αξιολόγηση αιτήσεων για τροποποίηση αποφάσεων που είχαν ληφθεί τα προηγούμενα χρόνια.

Μία ακόμα συνάντηση ανάμεσα στην ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής και τις ελληνικές αρχές πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2002. Οι συζητήσεις αφορούσαν στρατηγικά θέματα στον τομέα του περιβάλλοντος και ανασκόπηση των δεσμεύσεων για το 2003. Μεταξύ άλλων, αξιολογήθηκε η πρόοδος εφαρμογής της στρατηγικής διαχείρισης στερεών αποβλήτων και λήφθηκαν υπόψη οι μελλοντικοί στόχοι για την πλήρη εφαρμογή της συμφωνηθείσας περιβαλλοντικής πολιτικής.

4.1.2. Ισπανία

4.1.2.1. Επιτροπές παρακολούθησης

Το 2002, δύο συνεδριάσεις της επιτροπής παρακολούθησης πραγματοποιήθηκαν στη Μαδρίτη

Η πρώτη έγινε στις 30 Ιανουαρίου και 1 Φεβρουαρίου και η δεύτερη στις 23 και 25 Οκτωβρίου. Ήταν η 16η και η 17η συνάντηση της επιτροπής παρακολούθησης του Ταμείου Συνοχής.

Η επιτροπή υποδιαιρέθηκε σε αρκετές ειδικές επιτροπές ανά τομέα αντικειμένου και ανά συμμετέχουσα διαχειριστική αρχή, έτσι ώστε να εξεταστεί η πρόοδος μίας σειράς έργων και ομάδων έργων (περίπου 170 αποφάσεις συνολικά για την κάθε επιτροπή), που απαιτούσαν μία ειδική συζήτηση με τις αρμόδιες αρχές για την πραγματοποίησή τους και τα οποία είχαν προηγουμένως επιλεγεί σε σύμπραξη μεταξύ των υπευθύνων του Υπουργείου Οικονομικών και της Επιτροπής. Οι χρηματοδοτήσεις που αφορούν στην κατάσταση των μη επιλεγέντων έργων υποβλήθηκαν επίσης στην επιτροπή παρακολούθησης και απεστάλησαν στην Επιτροπή προς ενημέρωση.

Κατά τη διάρκεια των δύο συναντήσεων, η Επιτροπή ασχολήθηκε με μία σειρά σημαντικών θεμάτων οριζόντιου ενδιαφέροντος, όπως:

- Τον ποιοτικό έλεγχο των αιτήσεων συγχρηματοδότησης και των τελικών εκθέσεων.

- Την εφαρμογή της αυτόματης αποδέσμευσης όσων έργων δεν έχουν ξεκινήσει δύο χρόνια μετά την απόφαση υλοποίησής τους.

- Τις αναγκαίες ρυθμίσεις σχετικά με τη δημοσιότητα.

- Τα αποτελέσματα των επιτροπών ελέγχου κυρίως σε ό,τι αφορά το σεβασμό του κοινοτικού δικαίου σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις.

- Τη διαχείριση των υπό εκτέλεση έργων, κυρίως την επίσπευση λήξης των παλαιών αποφάσεων και την μείωση του αριθμού των αιτούμενων τροποποιήσεων.

- Την αξιοπιστία των προβλέψεων για τις μελλοντικές πληρωμές.

4.1.2.2. Αποστολές Παρακολούθησης

Οι αποστολές που πραγματοποιήθηκαν είχαν ως στόχο να αξιολογηθεί και να ελεγχθεί η πρόοδος των έργων που βρίσκονταν στο στάδιο της εκτέλεσης και να αποσαφηνιστούν οι δυσκολίες που ανέκυψαν κατά την εκτέλεσή τους.

Οι αποστολές παρακολούθησης που πραγματοποιήθηκαν παρουσιάζονται στο παράρτημα Ι.

4.1.3. Ιρλανδία

4.1.3.1. Επιτροπές Παρακολούθησης

Το 2002 πραγματοποιήθηκαν δύο συνεδριάσεις της επιτροπής παρακολούθησης στις 19 Απριλίου και στις 31 Οκτωβρίου. Γενικά, η Επιτροπή έμεινε ικανοποιημένη με την ποιότητα των πληροφοριών που της παρείχαν οι ιρλανδικές αρχές σχετικά με τη διαχείριση των έργων, ενώ τα εκκρεμή ζητήματα αντιμετωπίστηκαν κατά τον ενδεδειγμένο τρόπο.

Κατά τις συνεδριάσεις αυτές, η επιτροπή εξέτασε γραπτές εκθέσεις προόδου για περίπου 30 εκκρεμούντα έργα της περιόδου 1993-99 και για 7 έργα της περιόδου 2000-2006.

Το 2001 σημειώθηκε επίσης πρόοδος όσον αφορά την επιτυχή περάτωση και άλλων 12 έργων. Τα εκκρεμούντα έργα της περιόδου 1993-1999 που πρέπει να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2002 αντιπροσωπεύουν περίπου το 16% των έργων που έλαβαν στήριξη κατά την εν λόγω περίοδο.

Συγκεκριμένα, ένα έργο έγινε αντικείμενο λεπτομερούς εξέτασης από την Επιτροπή στην περίοδο 2001-2002. Το έργο σιδηροδρομικής γραμμής και σηματοδότησης που έλαβε ενίσχυση το 1997 αφορά μία ομάδα πέντε σχετιζόμενων σιδηροδρομικών έργων. Ένα από αυτά, το έργο σήμανσης με την ονομασία «mini-CTC», αντιμετώπισε σημαντικές καθυστερήσεις υλοποίησης, υπέρβαση δαπανών, την ακύρωση του αρχικού συμβολαίου και μια δημόσια έρευνα από το εθνικό κοινοβούλιο την περίοδο 2001-2002 σχετικά με τη διοίκηση της εταιρείας σιδηροδρόμων. Αν και η έκθεση της δημόσιας έρευνας δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, η Επιτροπή εξέτασε προσεκτικά τους λόγους της καθυστέρησης υλοποίησης του έργου και την προτεινόμενη στρατηγική αποπεράτωσης του. Κατά τη διάρκεια του 2002 η ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής διεκπεραίωσε έναν τεχνικό έλεγχο για την ομαλή λειτουργία της στρατηγικής αποπεράτωσης. Η αξιολόγηση ήταν κατά βάση θετική όσον αφορά τα ουσιαστικά στοιχεία της στρατηγικής. Κάτω από αυτές τις συνθήκες και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η αλλαγή ημερομηνίας αποπεράτωσης που αιτούταν ήταν η πρώτη τέτοια τροποποίηση του έργου, η Επιτροπή ενέκρινε μια απόφαση τροποποίησης στα τέλη του 2002 έτσι ώστε να συνεχίσει τη στήριξη του έργου «mini-CTC».

Όσον αφορά τη γενική πολιτική για τις αιτήσεις τροποποίησης ή/και παράτασης έργων που υποβλήθηκαν το 2002, η Επιτροπή ενημέρωσε τις ιρλανδικές αρχές (όπως και τα άλλα δικαιούχα κράτη του Ταμείου Συνοχής) για τις νέες κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις τροποποιήσεις έργων, που περιορίζουν τη δυνατότητα τροποποίησης αποφάσεων οι οποίες έχουν ήδη τροποποιηθεί επανειλημμένα.

4.1.3.2. Αποστολές Παρακολούθησης

Οι επισκέψεις στα έργα που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του 2002 είχαν τους εξής στόχους:

- να ελεγχθεί η πρόοδος της ολοκλήρωσης των σχετικών έργων και

- να αποσαφηνιστούν οι δυσκολίες σχετικά με ορισμένα έργα που είχαν αναφερθεί προηγουμένως στην επιτροπή παρακολούθησης και οι αιτούμενες τροποποιήσεις των έργων.

Οι επισκέψεις που πραγματοποιήθηκαν σε έργα απαριθμούνται στο Παράρτημα Ι.

4.1.4. Πορτογαλία

4.1.4.1. Επιτροπές παρακολούθησης

Όπως προβλέπει ο κανονισμός του Ταμείου, οι συνεδριάσεις της επιτροπής παρακολούθησης πραγματοποιούνται δύο φορές το χρόνο.

To 2002, αυτές οι συνεδριάσεις πραγματοποιήθηκαν στις 27 και 28 Μαΐου και στις 11 και 12 Δεκεμβρίου. Εκτός από την εξατομικευμένη ανάλυση κάθε έργου, οι συνεδριάσεις αυτές επέτρεψαν τη συζήτηση θεμάτων γενικότερης φύσεως, όπως η δημοσιότητα, ο έλεγχος, οι δημόσιες συμβάσεις, οι κανόνες εκτέλεσης καθώς και την ανταλλαγή διαφόρων πληροφοριών.

Το έργο κατασκευής του υδροηλεκτρικού σταθμού Alquevra, αν και παρακολουθείται στο πλαίσιο της γενικής επιτροπής, παρακολουθείται επίσης και στο ευρύτερο πλαίσιο της επιτροπής παρακολούθησης των Διαρθρωτικών Ταμείων για το Ειδικό Πρόγραμμα Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης της περιοχής Alqueva (PEDIZA).

4.1.4.2. Αποστολές παρακολούθησης

Εκτός από τη συμμετοχή στις συνεδριάσεις της επιτροπής παρακολούθησης και σε κάποιες αποστολές ελέγχου που κατευθύνονται από τη μονάδα G7, η μονάδα Πορτογαλίας της ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής πραγματοποίησε το 2002 πολλές αποστολές παρακολούθησης προκειμένου να αξιολογηθεί η πρόοδος των έργων, να γίνουν γνωστά επιτόπου τα προβλήματα που ανακύπτουν κατά την υλοποίησή τους και να αναζητηθούν οι πλέον πρόσφορες λύσεις που καθιστούν δυνατή την ομαλή εκτέλεση των έργων (βλ. παράρτημα 1).

4.2. Αποστολές Παρακολούθησης και Συμπεράσματα

Κατά τη διάρκεια του 2002, 22 αποστολές ελέγχου πραγματοποιήθηκαν από την ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής στα τέσσερα κράτη μέλη που είναι δικαιούχοι του Ταμείου Συνοχής. Διαπιστώθηκαν προβλήματα και στα τέσσερα κράτη μέλη, κυρίως σε ό,τι αφορά τη διαδικασία ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων, αν και η κατάστασή τους δεν παρουσίαζε ομοιογένεια. Παρατηρήθηκε βελτίωση της κατάστασης σε ό,τι αφορά την απόφαση 96/455/EK για τη δημοσιότητα, καθώς και ότι είναι απαραίτητες επιπλέον προσπάθειες.

Πρέπει να τονιστεί ότι μετά την υιοθέτηση του νέου κανονισμού (ΕΚ) 1386/2002 της Επιτροπής, για τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου και τη διαδικασία των δημοσιονομικών διορθώσεων σχετικών με τη συνδρομή του Ταμείου Συνοχής, τον Ιούλιο του 2002, τα τέσσερα κράτη μέλη κατέβαλλαν μεγάλες προσπάθειες να προσαρμόσουν την οργάνωσή τους στις απαιτήσεις του νέου κανονισμού.

Οι παρατυπίες που παρατηρήθηκαν στα τέσσερα κράτη μέλη αποτελούν τη στιγμή αυτή το αντικείμενο των διαδικασιών των δημοσιονομικών διορθώσεων.

4.2.1. Ελλάδα

Κατά τη διάρκεια του 2002 πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα πέντε αποστολές ελέγχου, στο πλαίσιο των οποίων εξετάστηκαν οκτώ αποφάσεις σχετικά με το Ταμείο Συνοχής.

Οι κυριότερες διαπιστώσεις που έγιναν κατά τους ελέγχους αυτούς αφορούσαν την εφαρμογή των κανονιστικών ρυθμίσεων για τις δημόσιες συμβάσεις και την ποιότητα των εκτιμήσεων του κόστους των εργασιών στο πλαίσιο των αναλύσεων κόστους-ωφελείας των έργων.

4.2.2. Ισπανία

Εννέα αποστολές ελέγχου που αφορούσαν το Ταμείο Συνοχής πραγματοποιήθηκαν στην Ισπανία και επέτρεψαν την εξέταση δεκαεπτά αποφάσεων.

Η κατάσταση στην Ισπανία παρουσιάζει ανομοιογένεια εξαιτίας της αποκεντρωμένης διοικητικής οργάνωσής της. Ωστόσο μπορούμε να συναγάγουμε κάποια συμπεράσματα μετά τους ελέγχους που πραγματοποίησε η ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής.

Οι κυριότερες παρατυπίες που παρατηρήθηκαν αφορούσαν την εφαρμογή των κανονιστικών ρυθμίσεων για τις δημόσιες συμβάσεις (σύγχυση ανάμεσα στα κριτήρια επιλογής και την ανάθεση των συμβολαίων, χρησιμοποίηση του κανόνα της μη ρεαλιστικής δυσανάλογα χαμηλής προσφοράς και την συμπερίληψη μη επιλέξιμων δαπανών (ΦΠΑ, αγορά γης που ανήκε στη δημόσια διοίκηση).

4.2.3. Ιρλανδία

Τέσσερις αποστολές ελέγχου πραγματοποιήθηκαν στην Ιρλανδία κατά τη διάρκεια του 2002 και επέτρεψαν την εξέταση εννέα αποφάσεων. Οι κυριότερες παρατυπίες που παρατηρήθηκαν αφορούσαν την μη τήρηση των κανόνων επιλεξιμότητας των δαπανών (εργασίες που πραγματοποιήθηκαν και πληρώθηκαν πριν την έγκριση των αποφάσεων) και τη μη τήρηση των κανόνων που αφορούν τις δημόσιες συμβάσεις (έλλειψη διαδικασίας δημοπράτησης για την ανάθεση κάποιων συμβολαίων παροχής υπηρεσιών).

4.2.4. Πορτογαλία

Τέσσερις αποστολές ελέγχου πραγματοποιήθηκαν στην Πορτογαλία το 2002 και επέτρεψαν την εξέταση επτά αποφάσεων του Ταμείου Συνοχής.

Οι κυριότερες παρατυπίες που διαπιστώθηκαν στο πλαίσιο των ελέγχων αυτών αφορούσαν την εφαρμογή των κανονιστικών ρυθμίσεων για τις δημόσιες συμβάσεις (έλλειψη διαδικασίας δημοπράτησης για συμβάσεις παροχής υπηρεσιών) και την υποβολή αιτήσεων πληρωμής για μη επιλέξιμες δαπάνες (κατασκευή χώρων στάθμευσης και διοικητικών χώρων).

4.3. Παρατυπίες και αναστολή της συνδρομής

Κατά τη διάρκεια του 2002, μεταξύ Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) σε σύμπραξη με τη ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής πραγματοποίησαν ελέγχους στα τέσσερα δικαιούχα κράτη μέλη σχετικά με την εφαρμογή από μέρους τους των διατάξεων του κανονισμού 1831/94 της Επιτροπής, που αφορά τα συστήματα και τις διαδικασίες ενημέρωσης και την παρακολούθηση των παρατυπιών στον τομέα αυτό. Πρέπει να επισημανθεί ότι αυτός ο έλεγχος πραγματοποιήθηκε σε παραλληλία με τον έλεγχο που αφορούσε την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) 1681/94 στον τομέα των Διαρθρωτικών Ταμείων. Τα συμπεράσματα των ελέγχων θα ανακοινωθούν στα κράτη μέλη, στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.

Δυνάμει του άρθρου 3 του κανονισμού (ΕΚ) 1831/94 [13] που αφορά τις παρατυπίες και την ανάκτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών στο πλαίσιο της χρηματοδότησης του Ταμείου Συνοχής, καθώς και την οργάνωση συστήματος πληροφόρησης στον τομέα, τα κράτη μέλη δικαιούχοι υποχρεούνται να ανακοινώνουν στην Επιτροπή τις περιπτώσεις παρατυπιών που έχουν αποτελέσει αντικείμενο πρώτης διοικητικής ή δικαστικής διαπιστωτικής πράξης.

[13] ΕΕ L 191 της 29.7.1994.

_ για 2002, τρεις ο τέσσερις μέλος κράτος ωφελώ ο συνοχή κεφάλαιο, δηλαδή: Η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, που κοινοποιήθηκαν στην Επιτροπή σε ολόκληρες τις 4 περιπτώσεις των παρατυπιών υπό τον όρο του κανονισμού 1831/94. Ελλάδα και Ιρλανδία επικοινώνησαν καθεμία μια περίπτωση και Πορτογαλία δύο.

Την περίπτωση από οι ελληνικές αρχές εμπλεκόμενες που επικοινώνησε στο σύνολο 973.444 EUR της κοινοτικής συμβολής και της παρατυπίας αφορούσε την αθέτηση των κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις. Αφ' ετέρου, την περίπτωση από οι ιρλανδικές αρχές που επικοινωνεί περιλαμβάνει στο σύνολο 5.885 EUR της κοινοτικής συμβολής και η παρατυπία αποτελέσθηκε από την παρουσίαση των μη επιλέξιμων δαπανών. Το ποσό εν λόγω ανακτήθηκε στο εθνικό επίπεδο. Οι περιπτώσεις από η Πορτογαλία που περιλαμβάνεται που επικοινωνούν στο σύνολο 8.842.900 EUR της κοινοτικής συμβολής ένα ποσό της οποίας 8.024.246 EUR αναστάλη στο εθνικό επίπεδο. Οι ανιχνευμένες παρατυπίες αφορούσαν επίσης την παρουσίαση των μη επιλέξιμων δαπανών, η παρουσίαση των ανακριβών δικαιολογητικών εγγράφων και των προβλημάτων λόγω στη συμπεριφορά της λογιστικής.Το ποσό των 818.654 EUR που καταβλήθηκε στους παραλήπτες αποτέλεσε το αντικείμενο της κάλυψης στο εθνικό επίπεδο.

Πρέπει να επισημανθεί ότι η Ισπανία ενημέρωσε την Επιτροπή, στο πλαίσιο του προαναφερθέντος κανονισμού, ότι δεν είχε περιλάβει τις παρατυπίες κατά τη διάρκεια του έτους.

5. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

5.1. Γενικά

Εφόσον ο τελικός στόχος των πολιτικών της Ε.Ε. είναι να μεγιστοποιήσει την οικονομική ανάπτυξη και να μειώσει τις περιφερειακές ανισότητες όσον αφορά το κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ και τα ποσοστά ανεργίας, το πιο σοβαρό ζήτημα που προέκυψε κατά την αξιολόγηση των αναλύσεων κόστους -οφέλους των επενδύσεων που αναζητούν συγχρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής είναι είτε η έλλειψη οικονομικής ανάλυσης ή το γεγονός ότι τις περισσότερες φορές η οικονομική ανάλυση ήταν πρόχειρη.

Το γεγονός αυτό οδήγησε στην αναστολή ενός αριθμού προτεινόμενων έργων, τα οποία εστίαζαν στη χρηματοδοτική ανάλυση μόνο. Και υπό αυτή τη σκοπιά, βέβαια, η συμβολή της Επιτροπής ήταν διδακτική. Πράγματι, στις σχετικές αναφορές δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στο πώς να κατευθύνουν τους φορείς των έργων προς πιο ορθές αξιολογήσεις στους διάφορους τομείς της οικονομικής ανάλυσης που αποδείχτηκαν μη ικανοποιητικοί.

Επιπλέον, από τη χρηματοδοτική ανάλυση κάποιων επενδύσεων προέκυψε ότι μετά την αναθεώρηση των αναλύσεων κόστους-ωφελειών, οι φορείς των έργων αναγνώρισαν ότι οι επενδύσεις χρειάζονταν στην πραγματικότητα χαμηλότερη συνεισφορά από την πλευρά της ΕΕ. Αυτή είναι μια σημαντική παράμετρος για να μεγιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα του δημόσιου χρήματος που προορίζεται για τις διαρθρωτικές πολιτικές της ΕΕ καθώς, με τον τρόπο αυτό, μπορεί να συγχρηματοδοτηθεί μεγαλύτερος αριθμός έργων. Επιπλέον, σε πολλές εκθέσεις δεν υπήρχε ανάλυση του κινδύνου. Όσον αφορά το θέμα αυτό, η Επιτροπή συνέστησε με ιδιαίτερη έμφαση στους φορείς των έργων να χρησιμοποιούν αυτήν την τεχνική όχι μόνο για να μεγαλώσουν τις πιθανότητες επιτυχίας του έργου αυξάνοντας τη χρηματοδοτική του ευρωστία, αλλά και για να βελτιώσουν τον αντίκτυπο του έργου στην περιφερειακή ανάπτυξη, μέσω του προσδιορισμού των κυρίων κρίσιμων μεταβλητών του έργου και της εφαρμογή σταθερών επαναπροσδιορισμών λεπτομερούς περιγραφής όρων σύμβασης.

5.2. Εξέταση και εκ των προτέρων εκτίμηση των έργων

Στο πλαίσιο της επικαιροποίησης του Οδηγού για την ανάλυση κόστους-ωφελειών των μεγάλων έργων, η Επιτροπή πραγματοποίησε το 2001 μια σημαντική εσωτερική εργασία με στόχο τη βελτίωση της συνεκτικότητας κατά την εκ των προτέρων οικονομική ανάλυση των διαφόρων έργων. Μελετήθηκε μεταξύ άλλων το ύψος του χρησιμοποιούμενου συντελεστή αναθεώρησης, οι λεπτομέρειες εφαρμογής της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» στην περίπτωση έργων διαχείρισης των υδάτων, η εκτίμηση κατά τον υπολογισμό της οικονομικής αποδοτικότητας του ιστορικού κόστους που προηγείται της υποβολής του έργου στην Επιτροπή και η ενδεχόμενη λογιστική απεικόνιση χρηματοπιστωτικών εξόδων. Τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής παρουσιάστηκαν στα κράτη μέλη κατά τη διάρκεια του 2002.

5.3. Συνεργασία με την ΕΤΕπ κατά την εξέταση των έργων

Δυνάμει σύμβασης πλαισίου που υπέγραψαν τα δύο θεσμικά όργανα το 2000 με ισχύ έως τα τέλη του 2006, η Επιτροπή δύναται να ζητήσει τεχνική βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για την εκτίμηση των έργων του Ταμείου Συνοχής, καθώς και μεγάλων έργων που λαμβάνουν στήριξη από το ΕΤΠΑ ή έργων χρηματοδοτούμενων από το ISPA. Επιπλέον, η Επιτροπή λαμβάνει συστηματικά από την ΕΤΕπ κάθε χρήσιμη πληροφορία σχετικά με τα έργα που υποβάλλονται σε ένα από τα τρία αυτά ταμεία και στα οποία η ίδια η Τράπεζα έχει αποφασίσει να παράσχει συνδρομή.

5.4. Οικονομική και κοινωνική επίπτωση του Ταμείου στα κράτη μέλη και στην οικονομική και κοινωνική συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της επίπτωσης στην απασχόληση

Ο κανονισμός για την ίδρυση του Ταμείου Συνοχής επιβάλλει στην Επιτροπή να αποτιμά την επίπτωση των παρεμβάσεων του Ταμείου στην οικονομική και κοινωνική συνοχή, συμπεριλαμβανομένης της απασχόλησης, τόσο στο επίπεδο κάθε μεμονωμένου έργου όσο και στο επίπεδο της κοινοτικής ενίσχυσης στο σύνολό της.

Η νέα έκδοση του Οδηγού για την ανάλυση κόστους-ωφελειών είναι πιο λεπτομερής από την προηγούμενη και εκπληρώνει καλύτερα το διδακτικό της έργο μέσα από τη συζήτηση των μειζόνων ζητημάτων της ανάλυσης κόστους-ωφελειών με πρακτικά παραδείγματα. Ο οδηγός είναι ήδη διαθέσιμος στην αγγλική γλώσσα και από τον Απρίλιο κι έπειτα θα υπάρχει και σε άλλες γλώσσες στην ιστοσελίδα της ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής, έτσι ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα και να είναι διαθέσιμος στους υπαλλήλους και φορείς των κρατών μελών.

5.5. Εναρμόνιση και απλοποίηση

Η Επιτροπή ανέλαβε δράσεις έτσι ώστε να εναρμονίσει τις πρακτικές που ακολουθούνται σε διάφορα κράτη μέλη. Συγκεκριμένα, οι δράσεις αυτές επικεντρώθηκαν κυρίως στην εναρμόνιση κάποιων βασικών στοιχείων αξιολόγησης όπως προεξοφλητικά επιτόκια, σχέδια εκτάκτου ανάγκης, χρεολυσία (η οποία δεν συμπεριλήφθηκε), υιοθέτηση της φόρμουλας συμπληρωματικής χρηματοδότησης (έτσι ώστε να ενισχυθεί η εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει»), χρήση υπολειμματικού ιστορικού κόστους. Αυτό επιτεύχθηκε με τη διεξαγωγή εντατικών διμερών και τριμερών συζητήσεων. Οι συζητήσεις κατέληξαν σε συμφωνίες με τις αντίστοιχες αρχές, σύμφωνα με τις οποίες η προαναφερόμενη εναρμόνιση θα εφαρμοστεί πλήρως από το 2003. Επιπλέον, η ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής προσδιόρισε απλουστευμένους κανόνες σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας έτσι ώστε να ελαφρύνει το ενημερωτικό βάρος της ανάλυσης κόστους-ωφελειών.

6. ΔΙΟΡΓΑΝΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ, ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ

6.1. Υποβολή της ετήσιας έκθεσης του 2001

6.1.1. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Με βάση τις εκθέσεις που υποβλήθηκαν από τον κ. Turco (έκθεση 2000 του Ταμείου Συνοχής) και από την κ. Scallon (έκθεση 2001), το Κοινοβούλιο εξέτασε το ζήτημα της εκ των υστέρων αξιολόγησης των αποπερατωμένων έργων για την καινούρια φάση του προγραμματισμού, αλλά και τις δραστηριότητες επιμόρφωσης που θα μπορούσε να αναλάβει η Επιτροπή έτσι ώστε να προσδιορίσει τα κριτήρια της εκ των προτέρων αξιολόγησης, παρέχοντας μία πραγματική ομοιογένεια στα κράτη μέλη. Εξάλλου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να διατηρήσει τον αυστηρό έλεγχο των κανόνων διαφάνειας σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις. Εξέφρασε δυσαρέσκεια για το μη ικανοποιητικό επίπεδο των αναλήψεων υποχρεώσεων και των πληρωμών, παρά τη βελτίωση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού του 2001. Εξέφρασε επίσης δυσαρέσκεια διότι η έκθεση δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένα και ακριβή δεδομένα σχετικά με «υπόλοιπο προς εκκαθάριση» του Ταμείου Συνοχής.

Στην ετήσια έκθεσή της για το 2001, η Επιτροπή φρόντισε να παρουσιάσει λεπτομερή δεδομένα του προϋπολογισμού, κυρίως σε ό,τι αφορά το «υπόλοιπο προς εκκαθάριση». Εξάλλου, η απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενθάρρυνε την Επιτροπή να ενδυναμώσει τη συνεργασία της στα πλαίσια των γενικών Οδηγιών που αφορούν την περιφερειακή πολιτική, τις μεταφορές και το περιβάλλον.

6.2. Ενημέρωση των κρατών μελών

Δύο ενημερωτικές συναντήσεις με τα 15 κράτη μέλη πραγματοποιήθηκαν στις Βρυξέλλες, στις 27 Ιουνίου και στις 21 Νοεμβρίου 2002.

Κατά την πρώτη συνάντηση, η Επιτροπή παρουσίασε τις «κατευθυντήριες γραμμές αναφορικά με την τροποποίηση έργων», το πρόγραμμα 2002-2003 αναφορικά με τις αποστολές ελέγχου και επιθεώρησης, την κατανομή των πιστώσεων το 2002 για κάθε κράτος μέλος καθώς και προβλέψεις πληρωμών, το σχέδιο κανονισμού για τις δημοσιονομικές διορθώσεις (που άρχισε να ισχύει την 1η Ιανουαρίου 2003).

Κατά την ενημερωτική συνάντηση του Νοεμβρίου, η Επιτροπή παρουσίασε την ετήσια έκθεση του Ταμείου Συνοχής για το 2001, την κατάσταση αναφορικά με το χρηματοδοτικό μέσο ΕΟΧ, την κατάσταση αναλήψεων υποχρεώσεων για το 2002.

6.3. Μέτρα της επιτροπής στον τομέα της δημοσιότητας και της πληροφόρησης

Η ενσωμάτωση των δραστηριοτήτων του Ταμείου Συνοχής στις συνολικές δραστηριότητες της ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής παγιώθηκε από το 2000, επομένως ο τομέας που κάλυπταν έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της συνολικής πληροφόρησης και των επικοινωνιακών δραστηριοτήτων της ΓΔ.

Πιο συγκεκριμένα, το πρόγραμμα των ad hoc δραστηριοτήτων, που περιλαμβάνει εκδόσεις, φωτογραφικούς καταλόγους και εκδηλώσεις, συμπεριέλαβε και τα έργα του Ταμείου Συνοχής και κυρίως τη φωτογραφική παρουσίαση της Ελλάδας η οποία ολοκληρώθηκε το Δεκέμβριο του 2002. Αυτό πραγματοποιήθηκε ώστε να προετοιμαστεί το τελευταίο ενημερωτικό έντυπο της παρούσης σειράς για κάθε χώρα ξεχωριστά, στα οποία αναδεικνύεται το εύρος και τα χαρακτηριστικά της πολιτικής συνοχής της Κοινότητας.

Οι δραστηριότητες αυτές θα συνεχιστούν και μέσα στο 2003, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα της πιθανής αύξησης του αριθμού των χωρών που θα γίνουν δεκτές από το Ταμείο Συνοχής και η οποία θα ακολουθήσει τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2004.

Ένα σημαντικό γεγονός του έτους ήταν το σεμινάριο που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2002 για να συγκρίνει την πρόοδο στον τομέα των αναγκών δημοσιότητας και πληροφόρησης (άρθρο 14 του κανονισμού 1164/94, όσον αφορά το Ταμείο Συνοχής) στις περιοχές του Στόχου 1, συμπεριλαμβανομένων των τεσσάρων δικαιούχων κρατών του Ταμείου Συνοχής. Τα κράτη μέλη έχουν την υποχρέωση να ενημερώνουν ουσιαστικά και ανοιχτά τους πολίτες τους για τις παρεμβάσεις του Διαρθρωτικού Ταμείου και του Ταμείου Συνοχής και η Επιτροπή δημιούργησε αρκετούς μηχανισμούς ώστε να τα βοηθήσει να εκπληρώσουν την υποχρέωση αυτή.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι

Κατάλογος των αποστολών παρακολούθησης και ελέγχου που πραγματοποιήθηκαν το 2002.

Ελλάδα

Ιανουάριος: Συνάντηση της επιτροπής παρακολούθησης του Ταμείου Συνοχής. Πραγματοποιήθηκε πρόοδος και τέθηκαν επιπλέον προτεραιότητες υλοποίησης της συμφωνηθείσας στρατηγικής για το περιβάλλον και τις μεταφορές.

14 Μαρτίου: Υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Επιτροπής και του Υπουργείου Μεταφορών συναντήθηκαν ώστε να συζητήσουν τα έργα στον τομέα των σιδηροδρόμων.

26 Μαρτίου: Επανεξετάστηκε η πρόοδος των συμφωνημένων προτεραιοτήτων στους τομείς του περιβάλλοντος και των μεταφορών.

Απρίλιος: Στόχος της επίσκεψης ήταν να εξακριβωθεί η πρόοδος των ακόλουθων έργων: έργα παροχής ύδρευσης της ΕΥΔΑΠ, εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού στην Ψυττάλεια και επιτόπου επίσκεψη στο εργοστάσιο ανακύκλωσης στα Άνω Λιόσια.

Ιούνιος: Εξετάστηκαν μεγάλα εθνικά έργα στον τομέα του περιβάλλοντος.

Ιούνιος: Αποστολή ποιοτικού ελέγχου στα κεντρικά της ΕΡΓΟΣΕ, της αρχής που διαχειρίζεται τα σιδηροδρομικά έργα στην Ελλάδα.

Σεπτέμβριος: Αιτήσεις τροποποίησης αποφάσεων εξετάστηκαν σε βάθος.

Οκτώβριος: Τέθηκε η προοπτική για τις προτεραιότητες σχετικά με το περιβάλλον και τις μεταφορές για το 2003.

Ισπανία

Ιούλιος: Το συγκρότημα Salto del Negro στην Μεγάλη Κανάριο και το συγκρότημα Arico στην Τενερίφη (έργα που αφορούν τη διαχείριση των απορριμμάτων της Αυτόνομης Κοινότητας των Καναρίων Νήσων) έγιναν το αντικείμενο επίσκεψης από τις υπηρεσίες της Επιτροπής. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης αυτής παρατηρήθηκαν δυσκολίες στην ομαλή διεξαγωγή μιας σταθερής διαχείρισης. Στη συνέχεια των παρατηρήσεων που διατυπώθηκαν από τις υπηρεσίες της Επιτροπής, διάφοροι δημόσιοι φορείς υπέγραψαν συμφωνία που στοχεύει στην εγκαθίδρυση ενός σταθερού συστήματος διαχείρισης.

Σεπτέμβριος: Επισκέψεις στις ζώνες που αφορούν τα έργα «Συλλέκτες και σταθμός καθαρισμού λυμάτων στην Navas del Marquιs (Avila)» (ΤΣ n° 98.11.61.036) και «Διεύρυνση υδροδότησης στην Navas del Marquιs (Avila) » (CCI 2002.ES.16.C.PE.003), που επέτρεψαν να συγκεντρωθούν όλες οι απαραίτητες πληροφορίες για να ολοκληρωθεί η εξέταση της αίτησης τροποποίησης του φυσικού στόχου του πρώτου έργου, το οποίο εγκρίθηκε με την Απόφαση C (2002) 3512 της 06.11.2002, όπως και την αίτηση συνδρομής σχετικά με το δεύτερο έργο, που εγκρίθηκε με την Απόφαση C (2002) 4270 της 16-12-2002.

Επισκέψεις στα υπό κατασκευή έργα «σταθμός καθαρισμού λυμάτων της μέσης και υψηλής λεκάνης του Arroyo Culebro-Τομέας Fuenlabrada (Μαδρίτη)» (ΤΣ n° 98.11.61.004) και «σταθμός καθαρισμού λυμάτων της Gavia (Μαδρίτη) » (ΤΣ n° 98.11.61.018), όπως και στις ζώνες που αφορούν το έργο «σταθμός καθαρισμού λυμάτων της χαμηλής λεκάνης του Arroyo Culebro-τομέας Getafe (Μαδρίτη)» (CCI n° 2000.ES.16C.PE.032), επέτρεψαν να αποκτηθούν όλες οι απαραίτητες συμπληρωματικές πληροφορίες για να ολοκληρωθεί η εξέταση της αίτησης τροποποίησης του τελευταίου έργου που εγκρίθηκε με την Απόφαση C (2002) 4652 της 18.12.2003.

Ιρλανδία

Ιούλιος: Limerick, Burren και North Clare

- Έργο αριθ. 99/07/61/002 - Κύριο αποχετευτικό σχέδιο της πόλης του Limerick και των περιχώρων (στάδιο ΙΙΙ): Η Επιτροπή εξακρίβωσε ότι η φυσική πρόοδος βρισκόταν εντός του χρονικού προγράμματος και προθεσμίας ολοκλήρωσης της ισχύουσας απόφασης ενίσχυσης. Η Επιτροπή συζήτησε ακόμα στοιχεία του έργου που θα μπορούσαν να υποστηριχτούν περαιτέρω εάν το Ταμείο Συνοχής διέθετε επιπλέον πόρους.

- Έργο αριθ. 96/07/61/009 - Σχέδιο υδροδότησης του Limerick (στάδιο ΙΙ): Η Επιτροπή εξακρίβωσε ότι το έργο είχε περατωθεί και ότι οι σταθμοί επεξεργασίας νερού και λυμάτων λειτουργούσαν. Η Επιτροπή συζήτησε επίσης για την οικονομική έκθεση και τις απαιτήσεις κλεισίματος του έργου.

- Έργο αριθ.95/07/61/002 - Υδροδότηση του βόρειου Tipperary: Η Επιτροπή είχε τη δυνατότητα να διαπιστώσει το εύρος της βελτίωσης που έγινε στο σταθμό επεξεργασίας και την ανανέωση που πραγματοποιήθηκε στους υπάρχοντες ταμιευτήρες νερού. Επίσης παρακολούθησε την πρόοδο και την ολοκλήρωση του έργου και είδε δείγματα των δραστηριοτήτων ενημέρωσης. Συζητήθηκε επίσης η τεκμηρίωση κλεισίματος του έργου.

- Έργο αριθ. 94/07/61/010 - Σχέδιο παροχών νερού του Burren και North Clare: Σκοπός της επίσκεψης ήταν να εξακριβωθεί η αποπεράτωση του έργου. Οι σταθμοί επεξεργασίας νερού λυμάτων είχαν ήδη τεθεί σε λειτουργία και η Επιτροπή παρείχε διευκρινήσεις για την τεκμηρίωση που απαιτούνταν για το κλείσιμο του έργου. Είδε δείγματα της καμπάνιας ενημέρωσης και το γλυπτό που στήθηκε στο Lisdoonvarna προς χάριν του έργου.

Πορτογαλία

Απρίλιος: Επίσκεψη στα έργα 2001/PT/16/C/PT/001 και 2000/PT/16/C/PT/003, σχετικά με τον εκσυγχρονισμό της σιδηροδρομικής γραμμής της Algarve, όπου δόθηκε, μεταξύ άλλων, ιδιαίτερη σημασία στα ζητήματα δημοσιοποίησης αντικείμενο των οποίων πρέπει να γίνουν τα χρηματοδοτούμενα έργα.

Ιούνιος : Αποστολή παρακολούθησης σε τρία έργα, συγκεκριμένα:

- Έργο 1996/PT/16/C/PE/003 σχετικά με την εξυγίανση του Ria de Aveiro, στο οποίο αναλύθηκαν πολλές τεχνικές παράμετροι με τους υπεύθυνους του έργου, κυρίως η επεξεργασία και ο τελικός προορισμός της ιλύος, ο κανονισμός για τα λύματα και το τιμολογιακό σύστημα.

- Έργο 2000/PT/16/C/PE/007 σχετικά με το σύστημα εξυγίανσης του νερού στη Zκzere/Cτa, όπου τέθηκε το ζήτημα να αξιολογηθεί η ορθότητα των αιτούμενων τροποποιήσεων του αρχικού σχεδίου.

- Έργο 2000/PT/16/C/PE/015 σχετικά με τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων της Cova da Beira για να συζητηθούν οι πιθανές δυσκολίες χρηματοδότησης του υπευθύνου του έργου και οι δυνατότητες μεταβίβασης της ευθύνης εκτέλεσής του σε κάποιον άλλο φορέα

Νοέμβριος: Το έργο 2001/PT/16/C/PE/002 σχετικά με το σύνολο των παρεμβάσεων με σκοπό τη βελτίωση της διαχείρισης νερού στο αρχιπέλαγος της Μαδέρας έγινε το αντικείμενο μιας επίσκεψης στα υπό κατασκευή έργα στο Porto Santo, έτσι ώστε να στραφεί το ενδιαφέρον των υπευθύνων στην ποιότητα των αποβλήτων που καταλήγουν στη θάλασσα.

Εξάλλου, κατά τη διάρκεια του έτους, πραγματοποιήθηκαν κι άλλες τεχνικές αποστολές στα πλαίσια της εξέτασης συγκεκριμένων υποψηφιοτήτων, κυρίως στα διαδημοτικά συστήματα που αφορούν τη διαχείριση των υδάτων και των οποίων διαχειριστές είναι οι εταιρίες του ομίλου Aguas de Portugal.