ΑΝΑΚΟIΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠHΣ - Νέα εταιρική σχέση με την Νοτιοανατολική Ασία

Πίνακας περιεχομένων

Περίληψη

1. Εισαγωγή

2. Μια στερεά βάση για ενισχυμένες σχέσεις

α) Ισχυρά οικονομικά συμφέροντα

β) Διεύρυνση του προγράμματος συνεργασίας με την Νοτιοανατολική Ασία

γ) Κοινά χαρακτηριστικά και κοινές αξίες στις δύο περιοχές

3. Στρατηγικές προτεραιότητες και συναφή σημεία δράσης

α) Στήριξη της περιφερειακής σταθερότητας και καταπολέμηση της τρομοκρατίας

β) Προώθηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου, των δημοκρατικών αρχών και της χρηστής διακυβέρνησης

γ) Ένταξη θεμάτων που συνδέονται με τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις

δ) Νέα ώθηση στις περιφερειακές σχέσεις σε θέματα εμπορίου και επενδύσεων

ε) Συνεχής στήριξη για την ανάπτυξη των λιγότερο εύπορων χωρών

στ) Εντατικοποίηση του διαλόγου και της συνεργασίας σε ειδικούς τομείς

4. Παροχή κατάλληλου θεσμικού πλαισίου και πόρων

α) Περιφερειακό έναντι διμερούς θεσμικού πλαισίου

β) Βέλτιστη χρησιμοποίηση του θεσμικού πλαισίου και των διαθέσιμων πόρων

5. Έναρξη μιας νέας στρατηγικής για την προβολή μιας προωθημένης εταιρικής σχέσης

6. Συμπέρασμα

Παραρτήματα

Περίληψη

Η παρούσα ανακοίνωση προτείνει την ανανέωση των σχέσεων της EE με την ΑSEAN (Ένωση Κρατών Νοτιοανατολικής Ασίας) και τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας. Η ανάγκη να αναπτυχθούν αυτές οι σχέσεις περαιτέρω είχε τονιστεί στην ανακοίνωση της Επιτροπής τον Σεπτέμβριο 2001 με τίτλο "Ευρώπη και Ασία: ένα στρατηγικό πλαίσιο για ενισχυμένες εταιρικές σχέσεις", αφότου εγκρίθηκε από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο.

Πολλοί είναι οι λόγοι γι'αυτήν την στρατηγική ενισχυμένων σχέσεων. Το γεγονός ότι οι χώρες της Ευρώπης και της Νοτιοανατολικής Ασίας έχουν πολλά κοινά στοιχεία και αξίες, καθώς και σημαντικά πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα αποτελεί στερεά βάση για ενισχυμένη συνεργασία. Αυτά περιλαμβάνουν ένα βαθύ σεβασμό για την πολιτιστική, θρησκευτική και γλωσσική ποικιλομορφία καθώς και μια δέσμευση για την περιφερειακή ολοκλήρωση. Έχει γίνει επίσης ευρύτατα κατανοητό ότι πολλά προβλήματα - όπως η τρομοκρατία, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, οι ασθένειες, το οργανωμένο έγκλημα - είναι πράγματι παγκόσμιας εμβέλειας και μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά μόνον μέσω της διεθνούς συνεργασίας. Μεταξύ των οικονομικών επιταγών που δικαιολογούν την ενισχυμένη συνεργασία, είναι και το γεγονός ότι η Νοτιοανατολική Ασία γίνεται σταδιακά μια από τις πιο δυναμικές περιοχές ανάπτυξης στην παγκόσμια οικονομία.

Η παρούσα ανακοίνωση προσδιορίζει τις ακόλουθες έξι στρατηγικές προτεραιότητες και παρουσιάζει τα μέτρα που θα συμβάλουν στη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ της ASEAN και των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας:

α) Στήριξη της περιφερειακής σταθερότητας και καταπολέμηση της τρομοκρατίας: μια ισχυρή ASEAN είναι πιθανόν η καλύτερη εγγύηση για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή. Η ΕΕ μπορεί να συμβάλει χρησιμοποιώντας την ASEAN και την ASEM ως πλαίσια για τη διεξαγωγή διαλόγου πολιτικής και προσφέροντας την πείρα της σε θέματα περιφερειακής ολοκλήρωσης, εφόσον της ζητηθεί. Η ΕΕ είναι έτοιμη να συνεχίσει να υποστηρίζει ενέργειες στον τομέα της πρόληψης και της ρύθμισης των διαφορών. Όσον αφορά την τρομοκρατία, η ΕΕ είναι προετοιμασμένη να παράσχει βοήθεια σε χώρες λαμβάνοντας μέτρα κατά της διεθνούς τρομοκρατίας με την επιφύλαξη του σεβασμού από τις ενδιαφερόμενες χώρες των βασικών αρχών όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ειρηνική αντιπολίτευση.

β) Η προώθηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου, των δημοκρατικών αρχών και της καλής διακυβέρνησης σε όλες τις πτυχές του διαλόγου πολιτικής και της συνεργασίας της ΕΕ για την ανάπτυξη, με την οικοδόμηση δημιουργικών εταιρικών σχέσεων με την ASEAN και τις εθνικές αρχές, που θα στηρίζονται στον διάλογο, στην ενθάρρυνση και στην πραγματική στήριξη. Οι νέες διμερείς συμφωνίες που θα συναφθούν με τις χώρες της περιοχής πρέπει να περιέχουν όλες τη ρήτρα "ουσιώδη στοιχεία" σχετικά με τα δικαιώματα του ανθρώπου. Εξάλλου, η ΕΕ και ορισμένες χώρες της περιοχής ASEAN μπορούν να εγκαινιάσουν διμερείς διαλόγους ειδικά αφιερωμένους στα δικαιώματα του ανθρώπου.

γ) Η ένταξη θεμάτων που συνδέονται με τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις: για να δημιουργηθεί στο εσωτερικό της ΕΕ ένας χώρος ελευθερίας, δικαιοσύνης και ασφάλειας, είναι ουσιαστικό να ενταχθεί αυτή η διάσταση στις εξωτερικές μας σχέσεις. Τα προβλήματα της μετανάστευσης, της σωματεμπορίας, της νομιμοποίησης προσόδων από παράνομες δραστηριότητες, της πειρατείας, του οργανωμένου εγκλήματος και των ναρκωτικών πρέπει να εντάσσονται συνεχώς στον περιφερειακό και διμερή διάλογο που διεξάγουμε με τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας.

δ) Προετοιμασία για μία συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών ΕΕ-ASEAN στη διαδικασία μετά την Ντόχα: H EE και η ASEAN έχουν ισχυρό συμφέρον στο να ενισχύσουν τους οικονομικούς δεσμούς τους. Η Επιτροπή προτείνει ένα εμπορικό σχέδιο δράσης, την Διαπεριφερειακή εμπορική πρωτοβουλία ΕΕ-ASEAN (TREATI), η οποία αποσκοπεί στο να αναπτύξει τις εμπορικές και επενδυτικές ροές και να καθιερώσει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο διαλόγου και ρυθμιστικής συνεργασίας όσον αφορά τη διευκόλυνση του εμπορίου, την πρόσβαση στις αγορές και τα επενδυτικά θέματα μεταξύ των δύο περιοχών. Η TREATI θα επιτρέψει έτσι να εξεταστεί σοβαρά η σύναψη συμφωνίας για το ελεύθερο εμπόριο ύστερα από το επιτυχές αποτέλεσμα του σημερινού γύρου των πολυμερών διαπραγματεύσεων για το εμπόριο. Μια τέτοια συμφωνία θα βασίζεται στην αρχή «ΠΟE-συν», θα εξαρτάται από την επαρκή πρόοδο όσον αφορά τη ρυθμιστική σύγκλιση και θα εξασφαλίζει αμοιβαία οφέλη.

ε) Συνέχιση της υποστήριξης της ανάπτυξης λιγότερο πλούσιων χωρών: Η μείωση της φτώχειας θα εξακολουθήσει να είναι σημαντική προτεραιότητα για την ανάπτυξη για την ΕΕ και θα συνεχίσουμε να παρέχουμε βοήθεια με στόχο την ενίσχυση της κοινωνικής υποδομής των φτωχότερων χωρών της περιοχής, κυρίως στους τομείς της υγείας και της εκπαίδευσης. Άλλοι τομείς προτεραιότητας για τη συνεργασία περιλαμβάνουν κυρίως την ορθή διακυβέρνηση, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το περιβάλλον και τα δάση, την τεχνική βοήθεια όσον αφορά το εμπόριο και την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.

στ) Η εντατικοποίηση του διαλόγου και η συνεργασία σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής θα αποτελέσουν σημαντικό τρόπο ανανέωσης των σχέσεων της ΕΕ με τη Νοτιοανατολική Ασία. Οι τομείς αυτοί περιλαμβάνουν οικονομικά και εμπορικά θέματα, θέματα δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων, επιστήμης και τεχνολογίας, ανώτατης εκπαίδευσης και πολιτισμού, μεταφορών, ενέργειας, περιβάλλοντος, κοινωνίας της πληροφορίας.

Με στόχο την ενίσχυση των σχέσεών της με τη Νοτιοανατολική Ασία με τον τρόπο αυτό, η ΕΕ θα προτείνει νέες διμερείς συμφωνίες σε χώρες της περιοχής, επιδιώκοντας να μεγιστοποιήσει τη χρησιμότητα των υφιστάμενων θεσμικών πλαισίων, τόσο διμερών όσο και πολυμερών. Θα επιδιώξει επίσης να εκμεταλλευθεί πλήρως τους διαθέσιμους πόρους, όπως το δίκτυο αντιπροσωπειών της Επιτροπής στη Νοτιοανατολική Ασία που ολοκληρώθηκε πρόσφατα.

Τέλος, είναι σημαντικό η ενίσχυση της συνεργασίας της ΕΕ με τη Νοτιοανατολική Ασία που προβλέπεται στην παρούσα ανακοίνωση να είναι ορατή όχι μόνον σε κυβερνητικούς κύκλους αλλά και σε ένα ευρύτερο ακροατήριο στους χώρους των επιχειρήσεων, του πνεύματος, των ΜΜΕ και τέλος στο σύνολο του λαού. Το παρόν έγγραφο προτείνει την έναρξη μιας νέας στρατηγικής προβολής, χρησιμοποιώντας τους πόρους τόσο της έδρας, των αντιπροσωπειών και των κρατών μελών, με στόχο τη διάδοση σειράς καίριων μηνυμάτων.

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Επί πολλούς αιώνες, η κοινή ιστορία της Ευρώπης και των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας γραφόταν αποκλειστικά από εξερευνητές, ιεραπόστολους, εμπόρους και από μερικές "πολύχρωμες" διπλωματικές αποστολές. Εν συνεχεία ακολούθησε η δύσκολη περίοδος της αποικιοκρατίας και της εποχής του ψυχρού πολέμου, που άφησε ορισμένα ίχνη μέχρι σήμερα. Τριάντα χρόνια επισήμων σχέσεων μεταξύ της Ευρώπης και της ASEAN επέτρεψαν μία καλύτερη γνωριμία μεταξύ των δύο περιοχών, αλλά δεν κατόρθωσαν να προβάλλουν το πραγματικό δυναμικό που αντιπροσωπεύουν αυτές οι σχέσεις. Σήμερα πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν, τόσο στην Ευρώπη όσο και στη Νοτιοανατολική Ασία, ότι η συνοχή, ο αντίκτυπος και η πολιτική προβολή των σχέσεών μας δεν αντιστοιχούν στις φιλοδοξίες της μακρόχρονης εταιρικής μας σχέσης.

Ενόψει της ραγδαίας επιτάχυνσης της διαδικασίας παγκοσμιοποίησης, πολλοί στρατηγικοί, πολιτικοί και οικονομικοί δείκτες απαιτούν τώρα την ανανέωση των σχέσεών μας με την Νοτιοανατολική Ασία [1].

[1] Η Νοτιοανατολική Ασία ορίζεται ως η περιοχή που καλύπτει την Ένωση των χωρών Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) ως μία περιφερειακή ομάδα 10 χωρών: Μπρουνέι Νταρουσαλάμ, Βιρμανία/Μυανμάρ, Καμπότζη, Ινδονησία, Λαϊκή Δημοκρατία του Λάος, Μαλαισία, Φιλιππίνες, Σιγκαπούρη, Ταϊλάνδη, Βιετνάμ, καθώς και το Ανατολικό Τιμόρ που δεν είναι ακόμη μέλος της ASEAN.

Τετρ. 1 : συνοπτική επισκόπηση της Νοτιοανατολικής Ασίας

Πληθυσμός :532 εκατ. ΑΕΠ :1.117 δισ. $ Κατά κεφ. ΑΕΠ: 1.217 EUR

(8.5 % του παγκ. συνόλου) (μέσος όρος)

Έσοδα κατά κεφαλήν:

Καμπότζη: $270, Ταϊλάνδη: $1.970, Σιγκαπούρη: $24.740

Οικονομική ανάπτυξη στην ΑSEAN:

2000: 5.5 %, 2001: 2.8 %, 2002: 4.5 %

Πληθυσμός κάτω του (εθνικού) ορίου φτώχειας:

160 εκατ. (από 485 εκατ.*)

Μερίδιο της ASEAN στο παγκόσμιο εμπόριο: 5.1 %

Μερίδιο της ASEAN στις εξαγωγές και εισαγωγές της ΕΕ: 4.3 και 6.4 %

Εξαγωγές της ΕΕ στην ASEAN ως ποσοστό των παγκοσμίων εξαγωγών: 4 %

* (Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για την Βιρμανία/Μυανμάρ)

Πηγή: Παγκόσμια Τράπεζα, Έκθεση για την παγκόσμια ανάπτυξη. Γραμματεία της ASEAN.

Στην ανακοίνωσή της του Σεπτεμβρίου 2001, με τίτλο "Ευρώπη και Ασία: ένα στρατηγικό πλαίσιο για ενισχυμένες εταιρικές σχέσεις" η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε έξι βασικούς στόχους [2] που εγκρίθηκαν εν συνεχεία από τα κράτη μέλη [3] και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο [4]. Αυτή η στρατηγική για την Ασία καθορίζει τις προτεραιότητες και τις δράσεις για τις σχέσεις μεταξύ της Ασίας και της ΕΕ συνολικά, αλλά προβλέπει επίσης την επεξεργασία στρατηγικών για κάθε υπο-περιοχή της Ασίας και για κάθε σημαντικό εταίρο. Βασίζεται κυρίως την ακόλουθη σκέψη:

[2] Οι στόχοι του εγγράφου COM (2001) 469 της 4ης Σεπτεμβρίου 2001; 'Ευρώπη και Ασία: ένα στρατηγικό πλαίσιο για ενισχυμένες εταιρικές σχέσεις ("στρατηγική για την Ασία") είναι οι εξής:

[3] Απόφαση του Συμβουλίου της 20ης Δεκεμβρίου 2001.

[4] Ψήφισμα Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Σεπτεμβρίου 2002, A5-0270/2002.

"Η σχέση ΕΕ-ASEAN αποτελεί από τη δεκαετία του 1970 σταθερό παράγοντα των εταιρικών μας σχέσεων με την Ασία. Οι πρόσφατες εξελίξεις στην περιοχή καθιστούν το στοιχείο αυτό ακόμα σημαντικότερο για την περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας μας σε όλους του τομείς - πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στη βελτίωση της αμοιβαίας κατανόησης και στην ανάπτυξη εταιρικών σχέσεων παγκόσμιας κλίμακας, καθώς και στην ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση των σχέσεών μας με βασικούς εταίρους ASEAN." [5]

[5] COM (2001) 469 (Στρατηγική για την Ασία), σ. 21.

Στο πλαίσιο αυτών των έξι γενικότερων στόχων των σχέσεών μας με την Ασία, η παρούσα ανακοίνωση προτείνει να δοθεί νέα ώθηση στις σχέσεις της ΕΕ με την ASEAN και τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας. Εξηγεί τους λόγους για τους οποίους πρέπει να γίνει αυτό. Παρουσιάζει επίσης σειρά γενικών στόχων και προτείνει ένα νέο χρονοδιάγραμμα πολιτικής σε συγκεκριμένους τομείς και εξετάζει τις θεσμικές πτυχές και τους αναγκαίους πόρους για την εφαρμογή της.

2. ΜΙΑ ΣΤΕΡΕΑ ΒΑΣΗ ΓΙΑ ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Σήμερα, η ΕΕ έχει ισχυρότερα κοινά συμφέροντα - οικονομικά, πολιτικά και ασφαλείας - με την Νοτιοανατολική Ασία από ό,τι κατά το παρελθόν. Οι κοινές αξίες και τα κοινά χαρακτηριστικά των δύο περιοχών αποτελούν καλή βάση για την ενίσχυση των σχέσεων σε ένα επίπεδο που θα αντιστοιχεί σ'αυτά τα συμφέροντα.

α) Ισχυρά οικονομικά συμφέροντα

Μία ευρεία μελέτη που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα σχετικά με τις μακροπρόθεσμες εξελίξεις των διεθνών συναλλαγών προέβλεψε ότι το 2050 το κέντρο βάρους της παγκόσμιας οικονομίας θα μετακινηθεί προς την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού και ότι η ASEAN θα γίνει ο μεγαλύτερος παγκόσμιος εξαγωγέας [6]. Παρά την αβεβαιότητα που συνοδεύει αυτόν τον τύπο μακροπρόθεσμων προβλέψεων, είναι αναμφίβολο ότι η Νοτιοανατολική Ασία θα γίνει ένας από τους σημαντικότερους πόλους της παγκόσμιας οικονομίας. Χάρη στις αγορές της με κινητήριο δύναμη τις εξαγωγές και την πλήρη άνθηση της εσωτερικής αγοράς της με 530 εκατ. άτομα, η ASEAN είναι μία περιοχή τεράστιας οικονομικής σημασίας. Από την πλευρά της, η διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η μεγαλύτερη ενιαία οικονομική αγορά του πλανήτη, με σχεδόν 500 εκατ. άτομα που αντιπροσωπεύει το 27% του παγκοσμίου ΑΕΠ [7]. Συνεπώς, αυτές οι δύο περιοχές έχουν κοινά ισχυρά οικονομικά συμφέροντα σε πολλούς τομείς.

[6] "Le Commerce Mondial au XXI Siecle", Institut Francais des Relations Internationales (IFRI), 2002. Ξεκινά από την υπόθεση ότι η σημερινή τάση θα συνεχιστεί αν δεν υπάρξουν στρατηγικές δράσεις μεγάλης εμβέλειας.

[7] Πηγή: Eurostat εκτός διαφορετικής ένδειξης.

Εμπόριο - Το 2002, οι συναλλαγές ΕΕ-ASEAN αντιστοιχούσαν στο 5,1% του διεθνούς εμπορίου. Η ΕΕ είναι σήμερα ο 3ος εμπορικός εταίρος της ASEAN και αντιπροσωπεύει το 14% των συναλλαγών αυτής της ζώνης. Άλλο σημαντικό στοιχείο είναι ότι το 16% των εξαγωγών της ASEAN προορίζονται για την ΕΕ, πράγμα που την τοποθετεί στην 2η σειρά των εξαγωγικών αγορών της ASEAN μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μετά τη διεύρυνση της ΕΕ, η ASEAN θα είναι ο 3ος εμπορικός εταίρος της ΕΕ, ακριβώς μετά την Κίνα.

Εμπορικές ροές μεταξύ της ΕΕ και της ASEAN το 2002

Πηγή: Eurostat

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Παρά το γεγονός ότι η ευρωπαϊκή οικονομία, ειδικότερα ο τραπεζικός της τομέας, είχε πληγεί από την ασιατική οικονομική κρίση, η Ευρώπη διατήρησε ανοικτές τις αγορές της, επιτρέποντας στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας να "εξέλθουν από την κρίση εξάγοντας". Όπως φαίνεται από τον παρακάτω πίνακα, αυτή η βούληση ανοίγματος διεύρυνε το εμπορικό έλλειμμα της ΕΕ που έφθασε τα 20-30 δισ. ευρώ μετά το 1997.

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Οι κυριότεροι οικονομικοί εταίροι και ανταγωνιστές της Ευρώπης συνάπτουν εταιρικές σχέσεις και συμφωνίες σύνδεσης με την περιοχή και/ή με τα μέλη της χωριστά, πράγμα που μπορεί να υπονομεύσει τα συμφέροντα της ΕΕ στην περιοχή [8]. Ως εκ τούτου, η ΕΕ πρέπει να παίξει το ρόλο της σ'αυτό το δίκτυο οικονομικών σχέσεων που υφαίνονται με εντατικό ρυθμό με τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας. Η στρατηγική της πρέπει να είναι και "επιθετική" και "αμυντική" σε μία προσπάθεια να διατηρήσει τα οικονομικά της συμφέροντα στην περιοχή.

[8] Π.χ. η ζώνη ελεύθερων συναλλαγών ASEAN-Κίνας μέχρι το έτος 2010 και η ζώνη ελεύθερων συναλλαγών Ηνωμένων-Πολιτειών/Σιγκαπούρης το 2002.

Επενδύσεις - Τα σημερινά οικονομικά πλεονεκτήματα της Νοτιοανατολικής Ασίας και το τεράστιο δυναμικό της εξακολουθούν να την καθιστούν μία ελκυστική περιοχή για επενδύσεις από τους οικονομικούς φορείς της ΕΕ. Όπως φαίνεται από τον παρακάτω πίνακα, η ΕΕ είναι ένας σημαντικός επενδυτής για την ASEAN.

Κυριότερες πηγές ΑΞΕ στην ASEAN, 1999-2001

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Εντούτοις, η αναλογία του συνολικού ποσού άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) που πραγματοποίησε η ΕΕ στην ASEAN μειώθηκε με σταθερό ρυθμό, από 3,3% το 1998 σε 2,6% το 1999 και εν συνεχεία σε 1,6% το 2001. Αυτή η τάση αντανακλά το γεγονός ότι άλλες αγορές έγιναν πιό ελκυστικοί προορισμοί για τις επενδύσεις της ΕΕ. Παρόλο που οι χώρες της περιοχές ανησυχούν για τη μείωση του μεριδίου τους ΑΞΕ σε σχέση με τις συνολικές ΑΞΕ στην Ασία [9], ενώ το μερίδιο της Κίνας αυξάνεται και αυτή η αυξανόμενη σημασία της Κίνας πρέπει να θεωρηθεί ως ευκαιρία και όχι ως απειλή. Παρόλα αυτά υπάρχει κάποιο όριο στον βαθμό κατά τον οποίο η Κίνα μπορεί να αυξήσει το μερίδιο της αγοράς της σε ΑΞΕ και σε εξαγωγές. εξάλλου, η ισχύς της Κίνας μπορεί να παίξει ρόλο καταλύτη, επιταχύνοντας τον ρυθμό των μεταρρυθμίσεων στην Νοτιοανατολική Ασία και δημιουργώντας νέα κατανομή εργασίας στην ανατολική Ασία από την οποία μπορούν να επωφεληθούν οι χώρες της ASEAN. Πολλές χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας αντέδρασαν σθεναρά στην εμφάνιση της Κίνας και παρουσιάζουν εκ νέου εντυπωσιακά στοιχεία ανάπτυξης. Η ελκυστικότητα της Νοτιοανατολικής Ασίας ως χώρος επενδύσεων πρέπει να αυξηθεί στο μέλλον.

[9] Μειώθηκαν από 35,1% το 1995 σε 18,3% το 2000 και, αν δεν ληφθεί υπόψη η Ινδονησία, από 28,8% σε 24,4%. Τα στοιχεία για την Ινδονησία μόνον είναι 6,4% το 1995 και -6.1% το 2000. (Πηγή: 'China Report', Deutsche Bank Research, Frankfurt am Main, Γερμανία, 15 Ιανουαρίου 2003).

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Η ASEAN κατέβαλε επίσης αξιέπαινες προσπάθειες για να δημιουργήσει έναν περιφερειακό οικονομικό χώρο που συμβάλει στην προσέλκυση ΑΞΕ. Η δημιουργία της ζώνης ελεύθερων συναλλαγών της ASEAN (Ασιατική Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών) (AFTA) τον Ιανουάριο 2003 είναι το πρώτο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση. Εντούτοις, πρέπει να ληφθούν περισσότερα στρατηγικά και ρυθμιστικά μέτρα για να δημιουργηθεί μια πραγματική ενιαία αγορά. Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι η ASEAN εμπνέεται από τα αρχικά χαρακτηριστικά του ευρωπαϊκού μοντέλου για να συγκεκριμενοποιήσει τις προσπάθειές της τις οποίες η ΕΕ θα υποστηρίξει πλήρως, αν της ζητηθεί.

Ισχυρά οικονομικά συμφέροντα:

* Η Νοτιοανατολική Ασία θα γίνει πιθανόν ένας από τους δυναμικότερους φορείς της παγκόσμιας οικονομίας

* Η ASEAN προσπαθεί να δημιουργήσει περιφερειακούς οικονομικούς χώρους τόσο στην Νοτιοανατολική Ασία, όσο και με εταιρικές σχέσεις στην Κίνα, στην Ιαπωνία και στην Κορέα

* Στο πλαίσιο πολλαπλασιασμού των διμερών και περιφερειακών πρωτοβουλιών ελεύθερων συναλλαγών στη Νοτιοανατολική Ασία, η ΕΕ έχει συμφέρον, σε επίπεδο αμυντικής αλλά και επιθετικής στρατηγικής, να ενισχύσει τους δεσμούς της με αυτήν την περιοχή.

β) Διεύρυνση του προγράμματος συνεργασίας με την Νοτιοανατολική Ασία

Στο "παγκόσμιο χωριό", υπάρχει όλο και μεγαλύτερη αλληλεξάρτηση μεταξύ της ΕΕ και της Νοτιοανατολικής Ασίας, όχι μόνον από οικονομικής πλευράς αλλά και σε ό,τι αφορά την καταπολέμηση προβλημάτων παγκόσμιας κλίμακας, όπως η επιδείνωση του περιβάλλοντος, νέα υγειονομικά προβλήματα, η τρομοκρατία και η διεθνής εγκληματικότητα. Παράλληλα, η προσέγγιση της ΕΕ στον τομέα των εξωτερικών σχέσεων έχει αναπτυχθεί στο βαθμό που αυξάνονταν οι φιλοδοξίες της για το διευρυμένο πρόγραμμα δράσης. Για παράδειγμα, η ΕΕ επιθυμεί τώρα να ενταχθεί ο διάλογος για τα δικαιώματα του ανθρώπου σε όλες τις σχέσεις της με τις τρίτες χώρες.

Κατά συνέπεια, αρχίζει να διαγράφεται ένα νέο πρόγραμμα δράσης όσον αφορά την Νοτιοανατολική Ασία. Αν και η ΕΕ θεωρεί πάντα ότι η μείωση της φτώχειας και η βελτίωση των υγειονομικών και εκπαιδευτικών υπηρεσιών αποτελούν βασικές προτεραιότητες της αναπτυξιακής βοήθειας, το πεδίο εφαρμογής των δραστηριοτήτων της συνεργασίας έχει επεκταθεί σε συναφή προβλήματα όπως η μετανάστευση και η καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Οι τρομοκρατικές ενέργειες του Σεπτεμβρίου 2001 στη Νέα Υόρκη, και του Οκτωβρίου 2001 στο Μπαλί, είναι η τραγική απόδειξη του παγκόσμιου χαρακτήρα των τρομοκρατικών απειλών. Ως εκ τούτου, αναγνωρίζοντας αυτό το γεγονός, το ψήφισμα 1373 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών καλεί όλες τις χώρες να παρέχουν αμοιβαία βοήθεια για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Μέχρι σήμερα, διατέθηκε ποσό 21 εκατ. ευρώ για μέτρα καταπολέμησης της τρομοκρατίας στην περιοχή, με μεγαλύτερη έμφαση στη διαχείριση των συνόρων και στην ενίσχυση των ικανοτήτων του δικαστικού συστήματος.

Επιπλέον, η ΕΚ υιοθέτησε μία σφαιρική προσέγγιση του διευρυμένου προγράμματος δράσης, που λαμβάνει υπόψη την αλληλεξάρτηση μεταξύ των διαφόρων προβλημάτων και τα αντιμετωπίζει μέσω των ολοκληρωμένων πολιτικών. Έτσι, η τρομοκρατία, το οργανωμένο έγκλημα και η παράνομη μετανάστευση υπονομεύουν το κράτος δικαίου, αποθαρρύνουν τις επενδύσεις και εμποδίζουν την ανάπτυξη. Ομοίως, η οικονομική και εμπορική ανάπτυξη ανθίζουν στις χώρες οι οποίες όχι μόνον ενθαρρύνουν την οικονομική ελευθερία αλλά και σέβονται επίσης τα δικαιώματα του ανθρώπου και το κράτος δικαίου, ασκούν χρηστή διακυβέρνηση και κυβερνούν με δημοκρατικές αρχές. Το σχέδιο δράσης για την εφαρμογή τoυ προγράμματος επιβολής της δασικής νομοθεσίας, διακυβέρνησης και εμπορίου αποτελεί καλό παράδειγμα. Στηρίζεται στην αρχή ότι το πρόβλημα της παράνομης υλοτομίας σε πολλές χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας είναι ευρύτερο εφόσον έχει οικονομικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές και πολιτικές διαστάσεις και συστήνει την ανάληψη δράσης σε πολλά επίπεδα [10].

[10] Η επιβολή της δασικής νομοθεσίας, η διακυβέρνηση και το εμπόριο (FLEGT) - Πρόταση για σχέδιο δράσης της ΕΕ, COM (2003) 251 τελικό. το έγγραφο αυτό δίνει έμφαση στις μεταρρυθμίσεις στον τομέα της διακυβέρνησης και στην ενίσχυση των ικανοτήτων, με δράσεις που αποσκοπούν στο να αναπτύξουν την πολυμερή συνεργασία και με σφαιρικά μέτρα από πλευράς ζήτησης που σχεδιάζονται για να μειωθεί η κατανάλωση, στην ΕΕ, ξυλείας που προέρχεται από την παράνομη υλοτομία (και, μακροπρόθεσμα, σε άλλες μεγάλες αγορές κατανάλωσης σε άλλα σημεία του πλανήτη).

Με βάση αυτό το διευρυμένο πρόγραμμα δράσης, αυξάνεται το ποσό της συνδρομής για τη συνεργασία που παρέχει η ΕΚ στην Νοτιοανατολική Ασία. Κατά την περίοδο 1999-2001, οι πόροι που είχαν δεσμευτεί, ανέρχονταν σε 334 εκατ. ευρώ. τα επόμενα τρία έτη, τα εθνικά ενδεικτικά προγράμματα για τα έτη 2002-2004 προβλέπουν ποσό 438 εκατ. ευρώ, που αντιπροσωπεύει αύξηση 31%. Εξάλλου, η Νοτιοανατολική Ασία λαμβάνει σημαντικά περιφερειακά κονδύλια, για προγράμματα που αφορούν την Ασία στο σύνολό της και στο πλαίσιο της συνδρομής για την συνεργασία που αφορά αποκλειστικά την ASEAN (70 εκατ. ευρώ από το 1998).

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

Διεύρυνση των τομέων συνεργασίας:

* Υπάρχει μεγαλύτερη αλληλεξάρτηση μεταξύ της ΕΕ και της Νοτιοανατολικής Ασίας για την αντιμετώπιση των παγκοσμίων προκλήσεων

* Επειδή η οικονομία μπορεί να ανθίσει καλύτερα στις χώρες που σέβονται τα δικαιώματα του ανθρώπου και το κράτος δικαίου, ασκούν χρηστή διακυβέρνηση και κυβερνούν με βάση τις δημοκρατικές αρχές, τα δύο μέρη υιοθετούν σφαιρική προσέγγιση του προγράμματος συνεργασίας.

γ) Κοινά χαρακτηριστικά και κοινές αξίες στις δύο περιοχές

Εκτός από τα κοινά οικονομικά, πολιτικά συμφέροντα και τα συμφέροντα ασφάλειας, οι χώρες της ΕΕ και της Νοτιοανατολικής Ασίας έχουν επίσης κοινά χαρακτηριστικά και κοινές αξίες που διευκολύνουν την ανάπτυξη των προνομιακών σχέσεων μεταξύ τους.

Για τις δύο περιοχές, η ποικιλομορφία είναι εγγενής πραγματικότητα και αποτελεί έναν από τους πολιτικούς και πολιτιστικούς πυλώνες των σχέσεων μεταξύ των χωρών τους. Αυτές οι χώρες δίνουν μεγάλη σημασία στο σεβασμό της πολιτιστικής, θρησκευτικής και γλωσσικής τους ταυτότητας. Συνηγορούν υπέρ διεθνών σχέσεων που διατηρούν αυτήν την ποικιλομορφία.

Και οι δύο περιοχές προτιμούν έναν ειρηνικό, πολυπολικό κόσμο που στηρίζεται στο κράτος δικαίου, οργανωμένου υπό την αιγίδα ισχυρών πολυμερών οργανισμών. Ούτε η ΕΕ ούτε η Νοτιοανατολική Ασία δεν είναι απειλή για τον κόσμο. Και οι δύο περιοχές έχουν συμφέρον να προωθήσουν έναν τύπο ισόρροπων διεθνών σχέσεων που θα εξασφαλίζουν καλύτερα την ασφάλεια και την ανεξαρτησία τους.

Η προφανέστερη εκδήλωση των κοινών συμφερόντων και αξιών που συμμερίζονται τα κράτη μέλη της ΕΕ και οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας είναι η δέσμευσή τους για περιφερειακή ολοκλήρωση. Οι χώρες των δύο περιοχών έχουν συνειδητοποιήσει ότι η δημιουργία μίας περιφερειακής οντότητας είναι ο καλύτερος τρόπος για να υποστηριχθεί η οικονομική ανάπτυξη, να ενισχυθεί η ασφάλειά τους - τόσο μεταξύ τους όσο και με τους γείτονές τους - και να έχουν λόγο στις διεθνείς υποθέσεις.

Πάνω σ'αυτή τη βάση, δηλαδή βελτιώνοντας τις σχέσεις τους μεταξύ των περιοχών και ενισχύοντας το δίκτυο διμερών σχέσεων, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της, αφενός, και η ASEAN και οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, αφετέρου, μπορούν να αναπτύξουν μία ισχυρή εταιρική σχέση. Σ'αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή προτείνει τις έξι στρατηγικές προτεραιότητες και τα σχετικά σημεία δράσης που αναφέρονται κατωτέρω.

Κοινά χαρακτηριστικά και κοινές αξίες- Οι δύο περιοχές:

* Ευνοούν την ποικιλομορφία.

* Προτιμούν ένα πολυπολικό κόσμο στηριγμένο στο κράτος δικαίου με ισχυρούς πολυμερείς οργανισμούς.

* Διεξάγουν μία διαδικασία περιφερειακής ολοκλήρωσης.

3. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΗ ΣΗΜΕΙΑ ΔΡΑΣΗΣ

Η ΕΕ και η Νοτιοανατολική Ασία έχουν αρκετά κοινά συμφέροντα και κοινές αξίες για να εργασθούν από κοινού για μία νέα εταιρική σχέση και για να δώσουν νέα πνοή στις σχέσεις τους καθώς και να τις προσδώσουν νέα κατεύθυνση. Σύμφωνα με τους ουσιαστικούς στόχους της στρατηγικής για την Ασία [11], αυτή η νέα εταιρική σχέση πρέπει να περιλαμβάνει τα έξι ακόλουθα σημεία:

[11] Που έχουν καθοριστεί στην σελίδα 6.

* Στήριξη της περιφερειακής σταθερότητας και καταπολέμηση της τρομοκρατίας

* Προώθηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου, των δημοκρατικών αρχών και της χρηστής διακυβέρνησης

* Ένταξη θεμάτων σχετικών με την δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις

* Υιοθέτηση μέτρων με στόχο την συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών ΕΚ-ASEAN μετά τη Ντόχα

* Συνέχιση της στήριξης για την ανάπτυξη των λιγότερο αναπτυγμένων χωρών

* Εντατικοποίηση του διαλόγου και της συνεργασίας σε συγκεκριμένους τομείς πολιτικής.

α) Στήριξη της περιφερειακής σταθερότητας και καταπολέμηση της τρομοκρατίας

Όσον αφορά την τρομοκρατία, τα πρόσφατα γεγονότα στην Νοτιοανατολική Ασία έδειξαν ότι ορισμένες τοπικά εμπνεόμενες τρομοκρατικές ομάδες έχουν διασυνδέσεις με την διεθνή τρομοκρατία. Αυτό αποτελεί απειλή όχι μονον για την σταθερότητα και την εδαφική ακεραιότητα ορισμένων χωρών της περιοχής αλλά επίσης και για όλον τον πλανήτη. Δυστυχώς, τα πρόσφατα γεγονότα έδειξαν επίσης ότι οι σχέσεις μεταξύ μελών της ASEAN δεν ήταν απρόσβλητες από ξαφνική και βίαιη επιδείνωση. Παρά την πρόσφατη υιοθέτηση του κώδικα συμπεριφοράς μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών [12], οι εδαφικές διαφορές στην Νότια Θάλασσα της Κίνας αποτελούν πηγή ανησυχιών. Οι πιθανές επιπτώσεις που μπορούν να έχουν τα γεγονότα του Ιράκ και της Μέσης Ανατολής στις μετριοπαθείς ισλαμικές χώρες είναι ακόμη πιο ανησυχητικές.

[12] Δήλωση για τον κώδικα συμπεριφοράς των μερών για τα προβλήματα της Νότιας Θάλασσας της Κίνας, 8η διάσκεψη κορυφής της ASEAN στην Phnom Penh, Νοέμβριος 2002 (συνεδρίαση ASEAN+Κίνας).

Ενόψει των διαφόρων πηγών ανησυχιών όσον αφορά τη σταθερότητα της Νοτιοανατολικής Ασίας, η ΕΕ πρέπει να εξακολουθήσει να υποστηρίζει τη σταθερότητα και την εδαφική ακεραιότητα όλων των χωρών της περιοχής. Μέσω του διαλόγου και άλλων δράσεων που θα διεξάγονται στην περιοχή και στις χώρες που την αποτελούν, πρέπει να συμβάλει σε όλες τις προσπάθειες για την πρόληψη των συγκρούσεων, υπέρ της ειρήνης και της σταθερότητας. Πρέπει επίσης να συνεργάζεται με τους ενδιαφερόμενους εταίρους της για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.

Στοιχεία που ευνοούν τον πολιτικό διάλογο και άλλες δράσεις:

* Στήριξη της σταθερότητας στην περιοχή

* Στήριξη της εδαφικής ακεραιότητας όλων των χωρών της περιοχής

* Συμβολή για την πρόληψη των συγκρούσεων και στις προσπάθειες ειρήνευσης στην περιοχή.

α.1.) Διεξαγωγή του πολιτικού διαλόγου στα πολυμερή φόρουμ

Ανεξάρτητα από την πιθανή ανάπτυξη διμερών διαλόγων, ο πολιτικός διάλογος μεταξύ της ΕΕ και της Νοτιοανατολικής Ασίας λαμβάνει ουσιαστικά χώρα κυρίως στα πολυμερή φόρουμ.

Μια ισχυρή ASEAN είναι πιθανόν η καλύτερη εγγύηση για την ειρήνη και την σταθερότητα στην περιοχή. Ενισχύει αμοιβαία τις χώρες μέλη στις σχέσεις τους με τις ισχυρές γειτονικές τους χώρες. Προσπαθεί να δημιουργήσει έναν οικονομικό χώρο που θα είναι ελκυστικός για τους ξένους επενδυτές και εμπόρους και που συμβάλλει στην συγκέντρωση πλούτου. Πρέπει να αναπτύξει την αλληλεγγύη μεταξύ των φτωχότερων και πλουσιότερων μελών. Εντούτοις, η Ευρώπη δείχνει συχνά σημάδια ανυπομονησίας σχετικά με τον ρυθμό και την έκταση της περιφερειακής ολοκλήρωσης στην ASEAN, αγνοώντας ότι η ASEAN δεν έχει δεσμευτεί - τουλάχιστον επί του παρόντος - σε μία διαδικασία ολοκλήρωσης παρόμοιας με εκείνην που διεξάγεται στην Ευρώπη. Προς το παρόν, δεν θα ήταν ρεαλιστικό να περιμένουμε από την ASEAN και από την γραμματεία της να ενεργεί ως εταίρος στο πλαίσιο στρατηγικού διαλόγου ή συνεργασίας. Μόνον οι χώρες της ASEAN θα καθορίσουν το περιεχόμενο και τον ρυθμό της αρχικής διαδικασίας που επιθυμούν να αναπτύξουν μεταξύ τους. Η ΕΕ πρέπει να είναι έτοιμη να υποστηρίξει πλήρως τις προσπάθειες ολοκλήρωσης της ASEAN επιδεικνύοντας ανοικτό πνεύμα και μόνον στους τομείς στους οποίους ζητείται η συνδρομή της. Μπορεί ιδίως να προσφέρει την μακρόχρονη εμπειρία της στην περιφερειακή ολοκλήρωση και να παρέχει την τεχνική βοήθεια που απαιτείται για την ενίσχυση των οργανισμών της ASEAN. Εξάλλου, το γεγονός ότι επιλέγεται η ASEAN ως το πλαίσιο στρατηγικού διαλόγου και επικεντρωμένων δραστηριοτήτων συνεργασίας θα τονώσει σημαντικά τον περιφερειακό χαρακτήρα μέσω δραστηριοτήτων που υλοποιούνται από κοινού και που τυγχάνουν κοινής διαχείρισης. Ο πολιτικός διάλογος πρέπει να επικεντρωθεί, στο μέτρο του δυνατού, στους τομείς ενδιαφέροντος και στα θέματα που προκαλούν ανησυχία, σε περιφερειακό επίπεδο, ενώ τα διεθνή προβλήματα πρέπει να υπάγονται στην ASEM.

Όλες οι χώρες της ΕΕ καθώς και η Επιτροπή συμμετέχουν στην ASEM, όπως η Κίνα, η Ιαπωνία, η Κορέα και οι χώρες της ASEAN εκτός από τρεις από αυτές [13]. Οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας έλαβαν την πρωτοβουλία να οργανώσουν αυτήν την Διάσκεψη κορυφής Ασίας-Ευρώπης, επιθυμώντας να προβάλουν την βούλησή τους εξισορρόπησης των σχέσεών τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες και να δεσμεύσουν την Νοτιοανατολική Ασία σε έναν πραγματικό πολυμερή διάλογο. Η ASEM έχει επίσης γίνει ένα ανοικτό φόρουμ για να συζητώνται τα διεθνή θέματα όπου ο πολιτικός διάλογος δεν περιορίζεται εκ των προτέρων από την αυστηρή εφαρμογή της αρχής της μη ανάμειξης στις εσωτερικές υποθέσεις του άλλου μέρους [14].

[13] Καμπότζη, Λάος, Βιρμανία/Μυανμάρ.

[14] Πλαίσιο συνεργασίας Ασίας-Ευρώπης (AECF) 2000, άρθρο 12. "στον πολιτικό τομέα......χωρίς τον εκ των προτέρων αποκλεισμό ενός προβλήματος....".

Οι εταίροι της ΕΕ και της ASEM, ειδικότερα εκείνοι της Νοτιοανατολικής Ασίας, θα πρέπει να αντιμετωπίσουν την πρόκληση της διεύρυνσής τους εγκαίρως για την Διάσκεψη κορυφής στο Ανόι το 2004. Σχετικά με αυτό είναι ενθαρρυντικό το ότι τα μέλη της ASEAN εξέφρασαν πρόσφατα δημοσίως την στήριξή τους υπέρ της διαδικασίας εθνικής συμφιλίωσης στην Βιρμανία/Μυανμάρ. Και οι δύο πλευρές θα φροντίσουν ώστε το θέμα συμμετοχής της Βιρμανίας/Μυανμάρ δεν θέτει σε κίνδυνο την ίδια την διαδικασία της ASEM.

To Περιφερειακό Φόρουμ ASEAN (ARF) [15] πρέπει να αναπροσανατολίσει τις προτεραιότητές του από την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στην προληπτική διπλωματία και εν συνεχεία στην επίλυση των συρράξεων. Όπως και τα περισσότερα μέλη του ARF που δεν είναι μέλη της ASEAN, η ΕΕ επιθυμεί ταχύτερο ρυθμό γι'αυτήν την εξέλιξη. Η ΕΕ πρέπει να παίξει πιο ενεργό ρόλο στο Περιφερειακό Φόρουμ υποστηρίζοντας γεγονότα πρωταρχικής και δευτερεύουσας σημασίας και εξασφαλίζοντας την από κοινού προεδρία κατά τις ενδιάμεσες συνεδριάσεις της ομάδας για τα μέτρα ενίσχυσης της εμπιστοσύνης.

[15] To Περιφερειακό Φόρουμ ΑSEAN είναι ένας άτυπος πολυμερής διάλογος που συγκεντρώνει τις χώρες της Ασίας και άλλες παγκόσμιες δυνάμεις για να συζητούν θέματα ασφάλειας στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.

Πολιτικός διάλογος στην ASEM, ASEAN, ARF:

* Η ASEM είναι το καταλληλότερο πλαίσιο για να εξετάζονται τα διεθνή θέματα, ενώ τα θέματα που αφορούν ειδικά την περιοχή πρέπει να συζητώνται στο πλαίσιο της ASEAN.

* Η ΕΕ πρέπει να υποστηρίξει ενεργά την διαδικασία ολοκλήρωσης της ASEAN και να αναπτύξει τον διάλογο και τη διαδικασία συνεργασίας από περιοχή σε περιοχή.

* Και οι δύο πλευρές πρέπει να αντιμετωπίσουν την πρόκληση της επιτυχούς διεύρυνσης της ASEM στην επόμενη Διάσκεψη κορυφής στο Ανόι το 2004.

* Η ΕΕ πρέπει να παίξει πιο ενεργό ρόλο στο Περιφερειακό Φόρουμ ARF, εξασφαλίζοντας ιδίως την από κοινού προεδρία στις ενδιάμεσες συνεδριάσεις της ομάδας.

α.2.) Συνεργασία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας

Η ΕΕ έχει αναλάβει πλήρη δέσμευση για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την στήριξη των χωρών της περιοχής που επιθυμούν την βοήθειά της για την εφαρμογή του ψηφίσματος 1373 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και των αντίστοιχων συμβάσεων των ΗΕ. Εντούτοις, η ΕΕ είναι της γνώμης ότι, για να είναι αποτελεσματικά τα μέτρα καταπολέμησης της τρομοκρατίας πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν όχι μόνον μέτρα ασφάλειας και δημοσίας τάξης αλλά και να συνδυάζονται με ευρύτερα θέματα πολιτικής, κοινωνικής, οικονομικής και χρηματοδοτικής διακυβέρνησης. Μόνον τότε θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις πολύπλοκες ριζικές αιτίες της τρομοκρατίας. Για τον λόγο αυτό, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας πρέπει να συμπεριληφθεί στην στρατηγική ανάπτυξης όλων των ενδιαφερομένων χωρών και πρέπει, αν χρειαστεί, να συνοδεύεται από μακροπρόθεσμες δράσεις. Τέλος, η ΕΕ πρέπει να ενθαρρύνει τους εταίρους της να κάνουν σαφή διάκριση μεταξύ της διεθνούς τρομοκρατίας και της ειρηνικής αντιπολίτευσης.

Τετρ. 2: Η απειλή της τρομοκρατίας και η σχετική βοήθεια που χορηγεί η ΕΚ

Οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Μπαλί και στις Φιλιππίνες το φθινόπωρο 2002 έδειξαν καθαρά την απειλή που αντιπροσωπεύει η τρομοκρατία για την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας. Η εκτίμηση των κινδύνων που έκανε η ΕΕ δείχνει την ανάπτυξη σημαντικών δραστηριοτήτων των τρομοκρατικών ομάδων στην περιοχή. Για να αντιμετωπιστεί αυτή η απειλή, είναι ζωτικής σημασίας να ενισχυθεί η περιφερειακή συνεργασία, είτε με ανταλλαγές πληροφοριών και με δικαστική συνεργασία, για παράδειγμα, ιδίως λόγω της δυσκολίας να γίνονται οι κατάλληλοι έλεγχοι στα εδαφικά και θαλάσσια σύνορα της εκτεταμένης περιοχής της ASEAN. Η ΕΕ είναι διατεθειμένη να συνεργαστεί με την περιοχή και να μοιρασθεί την εμπειρία της σε θέματα καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Κατά την 14η συνεδρίαση ΕΕ-ASEAN μεταξύ των υπουργών εξωτερικών της ΕΕ και της ASEAN (27-28 Ιανουαρίου 2003) υιοθετήθηκε κοινή δήλωση σχετικά με την συνεργασία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Η 4η Διάσκεψη κορυφής της ASEM (Κοπεγχάγη, 22-24 Σεπτεμβρίου) υιοθέτησε δήλωση και ένα σχέδιο δράσης σε θέματα καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Η ΕΕ συμμετέχει ενεργά στις εργασίες του Περιφερειακού Φόρουμ της ASEAN (ARF) για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Εξάλλου, παρέχει στις χώρες της περιοχής που το επιθυμούν, βοήθεια για να τηρούν τις υποχρεώσεις τους στο πλαίσιο του ψηφίσματος 1373 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και άλλων συμβάσεων του ΟΗΕ. Σχετικά με τα σημαντικά θέματα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέχει βοήθεια στις Φιλιππίνες στο πλαίσιο του μηχανισμού ταχείας αντίδρασης της ΕΚ στους τομείς της διαχείρισης των συνόρων και της νομιμοποίησης προσόδων από παράνομες δραστηριότητες και στην Ινδονησία, στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ικανότητας του δικαστικού τομέα και της καταπολέμησης της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Μπορεί να χορηγηθεί περαιτέρω βοήθεια για να υποστηριχθούν πρωτοβουλίες όπως το Αντιτρομοκρατικό Κέντρο στην Μαλαισία.

Η καταπολέμηση της τρομοκρατίας:

* Η ΕΕ είναι αποφασισμένη να υποστηρίξει την συνεργασία με την περιοχή και να μοιρασθεί την εμπειρία της στον τομέα καταπολέμησης της τρομοκρατίας

* Η ΕΕ είναι έτοιμη να εξετάζει κάθε αίτηση βοήθειας εκ μέρους όλων των χωρών της περιοχής όσον αφορά την εφαρμογή του ψηφίσματος 1373 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και άλλων σχετικών συμβάσεων του ΟΗΕ

* Η ΕΕ ενθαρρύνει τους εταίρους της στην Νοτιοανατολική Ασία να καταπολεμούν την τρομοκρατία εφαρμόζοντας μία σφαιρική στρατηγική, φροντίζοντας ταυτόχρονα για το σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου και της ειρηνικής αντιπολίτευσης.

β) Προώθηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου, των δημοκρατικών αρχών και της χρηστής διακυβέρνησης

Η προώθηση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και ο σεβασμός των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών αποτελούν τους βασικούς στόχους των εξωτερικών σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της πολιτικής της συνεργασίας για την ανάπτυξη με τρίτες χώρες [16].

[16] COM (2001) 252 τελικό, COM (2001) 469 τελικό.

Για την υλοποίηση αυτών των στόχων, πρέπει να καθιερώσουμε εποικοδομητικές και θετικές εταιρικές σχέσεις σ'αυτόν τον τομέα με την ASEAN και τις κυβερνήσεις των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας, που θα στηρίζονται στον διάλογο, στην ενθάρρυνση και στην αποτελεσματική στήριξη.

β.1.) Δικαιώματα του ανθρώπου και δημοκρατικές αρχές

Τρεις χώρες στην Νοτιοανατολική Ασία έχουν υπογράψει συμφωνίες συνεργασίας που περιέχουν μία ρήτρα «ουσιώδες στοιχείο» [17]. Αυτή η ρήτρα αναφέρει ότι ο σεβασμός των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των δημοκρατικών αρχών, όπως ορίζονται στην Παγκόσμια Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αποτελεί το στήριγμα των εσωτερικών και διεθνών πολιτικών των μερών και αποτελεί ένα «ουσιαστικό στοιχείο» της συμφωνίας [18]. Αυτή η ρήτρα «ουσιώδες στοιχείο» πρέπει να συμπεριλαμβάνεται σε όλες τις μελλοντικές διμερείς συμφωνίες με τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας. Αλλά ακόμη και όταν δεν ισχύει τέτοια συμφωνία που να περιέχει αυτήν την ρήτρα, ο πολιτικός και αναπτυξιακός διάλογος της ΕΕ με τους εταίρους της στην Νοτιοανατολική Ασία θα αντικατοπτρίζει τις διατάξεις της συνθήκης για τα δικαιώματα του ανθρώπου και τη δημοκρατία [19].

[17] Βιετνάμ, Λάος, Καμπότζη.

[18] Άρθρο 1 της συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και του Βασιλείου της Καμπότζης, ΕΕ L 269, 19.10.1999, σ.18. Άρθρο 1 της συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του Βιετνάμ, ΕΕ L 136, 7.6.1996, σ.29. Άρθρο 1 της συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λάος, ΕΕ L334, 5.12.1997, σ. 15. Αντίθετα, η συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Ινδονησίας, της Μαλαισίας, των Φιλιππίνων, της Σιγκαπούρης και της Ταϊλάνδης που είναι χώρες μέλη της Ένωσης χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας, ΕΕ L 144 , 10.6.1980, σ. 2, δεν περιέχει ρήτρα «ουσιώδες στοιχείο».

[19] Άρθρα 6 και 11 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, άρθρα 177 και 181a της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα.

Για να εξετάσουν λεπτομερέστερα το θέμα των δικαιωμάτων του ανθρώπου, η ΕΕ και μία χώρα της Νοτιοανατολικής Ασίας [20] μπορούν επίσης να αποφασίσουν να ξεκινήσουν διμερή διάλογο ειδικά για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτός ο διάλογος πρέπει να διεξάγεται κατά τρόπο που θα επιτρέπει στους εταίρους να συνάπτουν σχέσεις εμπιστοσύνης και να διερευνούν όλες τις πιθανότητες συνεργασίας καθώς και να ενώνουν τις δυνάμεις τους για τα προβλήματα κοινού ενδιαφέροντος στα διεθνή φόρουμ, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Εθνών. Οι εταίροι του διμερούς διαλόγου πρέπει να καθορίσουν, με κοινή συμφωνία, τους στόχους και τα σημεία αναφοράς λαμβάνοντας υπόψη τις τοπικές ιδιαιτερότητες της κατάστασης που επικρατεί στην χώρα εταίρο. Μεταξύ των θεμάτων που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, μπορούμε να αναφέρουμε, για παράδειγμα, την επικύρωση και την εφαρμογή των μέσων σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα καθώς και την κατάργηση της θανατικής ποινής.

[20] Κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους διαλόγους σχετικά με τα δικαιώματα του ανθρώπου, Συμπεράσματα του Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2001.

Σε συνδυασμό με τον διμερή διάλογο, η βοήθεια της ΕΚ και τα προγράμματά της συνεργασίας πρέπει να υποστηρίζουν τη λειτουργία των δημοκρατικών δομών (καθώς και με την παροχή στήριξης στις εκλογικές διαδικασίες), τη δημιουργία θεσμών, τη βελτίωση του κράτους δικαίου και τη χρηστή διακυβέρνηση, την ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών, την διευκόλυνση της προσχώρησης στo καταστατικό της Ρώμης για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και να εξετάζουν τα θέματα της σωματεμπορίας, της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και γυναικών και τα δικαιώματα των ιθαγενών πληθυσμών [21].

[21] Έγγραφο εργασίας της Επιτροπής για την Στήριξη των ιθαγενών πληθυσμών στο πλαίσιο της πολιτικής συνεργασίας για την ανάπτυξη της Κοινότητας και των κρατών μελών της, SEC (1998) 773 τελικό.

Δικαιώματα του ανθρώπου και δημοκρατικές αρχές:

* Οι νέες διμερείς συμφωνίες με τις χώρες της περιοχής πρέπει να περιλαμβάνουν τη ρήτρα «ουσιώδες στοιχείο» που παρέχει στα δύο μέρη ένα πλαίσιο αναφοράς για τον διάλογο

* Η ΕΕ και οι χώρες της περιοχής μπορούν να αποφασίζουν να ξεκινήσουν διμερείς διαλόγους σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα

* Οι συγκεκριμένες δραστηριότητες συνεργασίας πρέπει να αποτελούν το στήριγμα αυτών των διαλόγων.

β.2.) Χρηστή διακυβέρνηση

Η χρηστή διακυβέρνηση είναι μία από τις έξι βασικές προτεραιότητες της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ [22], και πρέπει να εντάσσεται σε όλες τις πτυχές του διαλόγου πολιτικής και της συνεργασίας για την ανάπτυξη της ΕΚ.

[22] COM(2000) 212 τελικό, 'Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο - Η αναπτυξιακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Κοινότητας', της 26ης Απριλίου 2000.

Μετά από πολλά έτη δυναμικής οικονομικής ανάπτυξης και εντυπωσιακά στοιχεία ανάπτυξης, η ασιατική χρηματοοικονομική κρίση έδειξε πόσο κρίσιμη ήταν για τη διαρκή ανάπτυξη η χρηστή διαχείριση της οικονομίας και της κοινωνίας. Οι επενδύσεις και οι συναλλαγές αυξάνονται μόνον όταν οι εγχώριοι και ξένοι φορείς έχουν εμπιστοσύνη στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, στο δικαστικό σύστημα και στο νομικό και ρυθμιστικό πλαίσιο. Το ίδιο μπορούμε να πούμε για τις προσπάθειες που καταβάλλονται στον τομέα της συνεργασίας για την ανάπτυξη.

Οι προσπάθειες που καταβάλλει η ΕΕ στον τομέα της συνεργασίας για την ανάπτυξη πρέπει να συνδεθούν με το πρόγραμμα πολιτικής μεταρρυθμίσεων των αναπτυσσομένων χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας που δίνει προτεραιότητα στην ενίσχυση του θεσμικού και του ρυθμιστικού πλαισίου και στην καταπολέμηση της διαφθοράς. Αυτό θα επιτευχθεί με ειδικές δράσεις συνεργασίας και με την προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης στους στρατηγικούς διαλόγους πολιτικής που διεξάγονται σε περιφερειακό και διμερές επίπεδο καθώς και σε όλες τις δραστηριότητες συνεργασίας που διεξάγονται με την περιοχή και τις χώρες που την αποτελούν.

Χρηστή διακυβέρνηση:

* Η χρηστή διακυβέρνηση είναι κρίσιμη για μία σταθερή και ευημερούσα κοινωνία

* Οι προσπάθειες που καταβάλλει η ΕΕ για τη συνεργασία για την ανάπτυξη πρέπει να συνοδεύονται από στέρεα προγράμματος στρατηγικών μεταρρυθμίσεων στις χώρες εταίρους που δίνουν έμφαση στην ενίσχυση των θεσμικών και ρυθμιστικών πλαισίων και στην καταπολέμηση της διαφθοράς.

γ) Ένταξη θεμάτων που συνδέονται με τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις

Τα θέματα δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων αποτελούν σημαντική πτυχή της συνθήκης για την ίδρυση της ΕΚ [23]. Αν η δημιουργία στην ΕΕ ενός χώρου ελευθερίας, δικαιοσύνης και ασφάλειας είναι θεμελιώδης, είναι επίσης εξίσου σημαντικό να ενταχθεί αυτή η διάσταση στις εξωτερικές σχέσεις μας. Ως ένας σημαντικός παράγοντας στη διεθνή σκηνή, η ΕΕ υποστηρίζει την πολιτική σταθερότητα, την οικονομική ευημερία και το κράτος δικαίου. Συγκεκριμένα, πρέπει να αντιμετωπιστούν προβλήματα όπως η πραγματική εφαρμογή του νόμου, ο έλεγχος των μεταναστευτικών κινήσεων και η σωματεμπορία καθώς και η νομιμοποίηση προσόδων από παράνομες δραστηριότητες, σε στενή συνεργασία με τις χώρες εταίρους και τους διεθνείς οργανισμούς όπως ο ΟΟΣΑ και τα Ηνωμένα Έθνη. Τα θέματα της μετανάστευσης [24], της παροχής ασύλου, σωματεμπορίας, νομιμοποίησης προσόδων από παράνομες δραστηριότητες καθώς και της πειρατείας και της παραποίησης πρέπει να εντάσσονται συστηματικά στους διμερείς και περιφερειακούς διαλόγους με την Νοτιοανατολική Ασία. Επιπλέον, τα προβλήματα του οργανωμένου εγκλήματος και των ναρκωτικών είναι προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν με αποφασιστικότητα, σε περιφερειακό επίπεδο και μέσω της συνεργασίας με τους αρμόδιους πολυμερείς οργανισμούς. Τέλος, οι δύο περιοχές έχουν πραγματικό συμφέρον να συνεργαστούν ενεργά στον τομέα της θαλάσσιας ασφάλειας (βλ. περισσότερες λεπτομέρειες στο Παράρτημα ΙΙΙ, σ. 45-46, για την μετανάστευση).

[23] Συνθήκη του Άμστερνταμ, που ισχύει από τον Μάιο 1999, Τίτλος IV.

[24] Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την ενσωμάτωση των θεμάτων της μετανάστευσης στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με τις τρίτες χώρες, COM (2002) 703 τελικό.

Ένταξη θεμάτων σχετικών με τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις:

* Η μετανάστευση, η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, η σωματεμπορία, η νομιμοποίηση προσόδων από παράνομες δραστηριότητες, οι ναρκωτικές ουσίες, η πειρατεία και η παραποίηση πρέπει να εντάσσονται συστηματικά στον περιφερειακό και διμερή διάλογο με τη Νοτιοανατολική Ασία.

δ) Νέα ώθηση στις περιφερειακές σχέσεις σε θέματα εμπορίου και επενδύσεων

Όπως εξηγείται ανωτέρω, όλες οι μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες οικονομικές προβλέψεις δείχνουν ότι η ΕΕ και η ΑSEAN έχουν κάθε συμφέρον να ενισχύσουν τους οικονομικούς τους δεσμούς.

Μία εταιρική σχέση που θα συμβάλει στην ικανοποιητική και επιτυχή ολοκλήρωση του Γύρου παγκοσμίων εμπορικών διαπραγματεύσεων της Ντόχα για την ανάπτυξη (DDA). Ως ανοικτές οικονομίες στραμμένες προς τις εξαγωγές, η ASEAN και η ΕΕ έχουν κοινό ζωτικό συμφέρον στο να αναπτύξουν ένα πολυμερές εμπορικό σύστημα. Παρόλο που οι μεταξύ τους συναλλαγές είναι σημαντικές, οι συναλλαγές με τις τρίτες χώρες είναι επικρατέστερες και απαιτούν ως εκ τούτου την νομική ασφάλεια και την ελευθέρωση που συνοδεύουν την επιτυχή ολοκλήρωση του κύκλου διαπραγματεύσεων της Ντόχα. Γι'αυτόν τον λόγο, η μεταξύ τους συνεργασία για τον ΠΟΕ πρέπει να αποτελέσει την πρώτη προτεραιότητα του εμπορικού προγράμματος δράσης της ASEAN και της ΕΕ.

Η Επιτροπή προτείνει ένα εμπορικό πρόγραμμα δράσης, τη Διαπεριφερειακή εμπορική πρωτοβουλία ΕΕ-ASEAN (TREATI), με σκοπό την ανάπτυξη των συναλλαγών και των ροών των επενδύσεων και την καθιέρωση ενός αποτελεσματικού πλαισίου για τον διάλογο και τη συνεργασία σε ρυθμιστικά θέματα για τη διευκόλυνση των συναλλαγών, την πρόσβαση στην αγορά και στα επενδυτικά ζητήματα μεταξύ των δύο περιοχών. Αυτή η διαδικασία διαλόγου και συνεργασίας πρέπει να ενημερώνει τους εταίρους σχετικά με τα ρυθμιστικά συστήματα του άλλου μέρους και ενδεχομένως θα οδηγήσει μακροπρόθεσμα στην προσέγγιση και στην εναρμόνιση αυτών των συστημάτων. Οι στρατηγικοί τομείς θα επιλέγονται στο τέλος άτυπων διαβουλεύσεων και θα αποτελούν αντικείμενο συμφωνίας από τα δύο μέρη. Ο πραγματικός διάλογος με την Επιτροπή μπορεί να αρχίζει μόλις τουλάχιστον δύο χώρες της ASEAN αναφέρουν ότι είναι έτοιμες γι'αυτόν. Άλλες χώρες της ASEAN μπορούν να συμμετέχουν ως παρατηρητές.

Οι λεπτομέρειες της πρωτοβουλίας TREATI περιγράφονται στο παράρτημα ΙΙ.

Η ASEAN συνάπτει επί του παρόντος συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών με μεγάλο αριθμό από τους κυριότερους οικονομικούς εταίρους της για να αναπτύξει και να ενισχύσει τις οικονομικές και πολιτικές σχέσεις της. Ορισμένες χώρες της ASEAN εξέφρασαν την επιθυμία να συνάψουν τέτοια σχέση με την ΕΕ. Η ΕΕ ακολουθούσε πάντα διαφορετική οδό για τους εμπορικούς εταίρους της: ευνοούσε τις προτιμησιακές εμπορικές συμφωνίες. Η εμπειρία της ΕΕ έδειξε ότι αυτές οι συμφωνίες είναι περισσότερο αποτελεσματικές όταν στηρίζονται σε προϋπάρχουσα αμοιβαία εμπιστοσύνη και κατανόηση. Μία σε βάθος συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών μπορεί να αποτελέσει λογικά το επόμενο στάδιο για την ανάπτυξη της εταιρικής σχέσης. Αυτός το τύπος συμφωνιών, που προβλέπουν τη συνεργασία σε ρυθμιστικά θέματα και την κατάργηση των μη δασμολογικών φραγμών του εμπορίου όπως οι κανόνες και οι τελωνειακές διαδικασίες και που περιλαμβάνουν πλήρεις διατάξεις, όχι μόνον για τα εμπορεύματα, αλλά και για τις υπηρεσίες, τις επενδύσεις και τον ανταγωνισμό, μπορούν να έχουν σημαντικές συνέπειες στις εμπορικές ροές.

Στο παρόν στάδιο, η ΕΕ και η ASEAN πρέπει να αποκτήσουν περισσότερη εμπειρία και κοινές γνώσεις, να καθιερώσουν τους μηχανισμούς και τις διαδικασίες που θα εξασφαλίζουν μεγαλύτερη διαφάνεια και σύγκλιση μεταξύ των περιοχών και να εκτιμήσουν τα πιθανά πλεονεκτήματα μίας ενδεχόμενης ζώνης ελεύθερων συναλλαγών, καθώς και τις επιπτώσεις στις πολιτικές τους. Με την ανάπτυξη ενός σταθερού, προβλέψιμου και διαφανούς πλαισίου για τις μελλοντικές εμπορικές σχέσεις μας, η πρωτοβουλία TREATI θα επιτρέψει την δημιουργία στενότερης οικονομικής σχέσης μεταξύ των δύο σημαντικών συναλλασσόμενων περιοχών. Η πρωτοβουλία TREATI θα επιτρέψει έτσι να προβλεφθεί σοβαρά η προσχώρηση σε συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών μετά την ολοκλήρωση του σημερινού κύκλου πολυμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων όπου η κάθε πλευρά θα μπορεί να εκτιμά την πιθανότητα περαιτέρω συνεργασίας στον τομέα της ελευθέρωσης και της εναρμόνισης των ρυθμιστικών πλαισίων βάσει της αρχής «ΠΟΕ-συν».

Μία συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών ΕΚ-ASEAN πρέπει:

* Να συναφθεί μόνον μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του γύρου διαπραγματεύσεων της Ντόχα (DDD)

* Να εξαρτάται από την υλοποίηση επαρκούς προόδου όσον αφορά τη ρυθμιστική σύγκλιση και να οδηγήσει σε αμοιβαία οφέλη

* Να προετοιμαστεί ουσιαστικά στο πλαίσιο της Διαμεθοριακής συνεργασίας ΕΕ-ASEAN (TREATI), που είναι ένας μηχανισμός που επιτρέπει τον διάλογο περιοχής με περιοχή και που καλύπτει το σύνολο των προς συζήτηση θεμάτων.

ε) Συνεχής στήριξη για την ανάπτυξη των λιγότερο εύπορων χωρών

Η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση των δράσεων συνεργασίας στην Νοτιοανατολική Ασία συνδέεται στενά με τις έξι προτεραιότητες που έχουν καθοριστεί στην κοινή δήλωση Επιτροπής-Συμβουλίου για την κοινοτική πολιτική ανάπτυξης [25]. Η μείωση της φτώχειας θα εξακολουθήσει να είναι μια σημαντική προτεραιότητα της ΕΕ, και η βοήθειά μας θα επικεντρωθεί στις φτωχότερες χώρες για την ενίσχυση των κοινωνικών τους θεσμών, ειδικότερα στους τομείς της υγείας και της εκπαίδευσης [26]. Η Επιτροπή έχει αναλάβει δέσμευση όσον αφορά την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας [27] (MDG), τη μείωση της φτώχειας μέχρι το έτος 2015, ιδίως σε ό,τι αφορά τους στόχους στους τομείς της υγείας και της βασικής εκπαίδευσης. Οι στρατηγικές ανά χώρα διαφέρουν από τη μία χώρα στην άλλη, αλλά μπορούν να καθοριστούν ορισμένες κοινές προτεραιότητες για την περιοχή στο σύνολό της: βοήθεια στις φτωχές χώρες για την ένταξή τους στην παγκόσμια οικονομία (τεχνική βοήθεια στον εμπορικό τομέα), προώθηση της χρηστής διακυβέρνησης και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μέτρα στήριξης για το περιβάλλον και τα δάση, μέτρα στήριξης του ιδιωτικού τομέα και, ενδεχομένως, της μεταρρύθμισης των δημοσίων επιχειρήσεων [28], καθώς και θέματα σχετικά με τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις, κοινά μέτρα για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, κλπ. Είναι προφανές ότι ένα μέρος της κοινοτικής βοήθειας θα αφιερωθεί στις γενικές και θεσμικές προσπάθειες ολοκλήρωσης που καταβάλλονται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας TREATI και της ASEAN. Η ανθρωπιστική βοήθεια της ΕΚ θα εξακολουθήσει να χορηγείται στις ζώνες που έχουν πληγεί από κρίσεις, ειδικότερα στους πρόσφυγες και στα εκτοπισμένα άτομα στο εσωτερικό μιας χώρας.

[25] 1.Εμπόριο και Ανάπτυξη, ιδίως ανάπτυξη των πολιτικών σχετικών με τις συναλλαγές και τις επενδύσεις.

[26] Στην περίπτωση της Βιρμανίας/Μυανμάρ, η κοινή θέση της ΕΕ (2003/297/ΚΕΠΠΑ της 28ης Απριλίου 2003) αναστέλλει όλη τη βοήθεια εκτός της ανθρωπιστικής και τα προγράμματα ανάπτυξης, με εξαίρεση τα προγράμματα υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας, τα προγράμματα μείωσης της φτώχειας που εφαρμόζουν οι τοπικές αρχές και οι ΜΚΟ στο πλαίσιο της αποκεντρωμένης συνεργασίας καθώς και των προγραμμάτων για την υγεία και την βασική εκπαίδευση που εφαρμόζουν οι ΜΚΟ.

[27] ΗΕ 2000, Δήλωση χιλιετίας των Ηνωμένων Εθνών.

[28] Ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Συνεργασία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με τρίτες χώρες: η προσέγγιση της Επιτροπής για τη μελλοντική στήριξη της ανάπτυξης του τομέα των επιχειρήσεων» (COM/2003/0267). Ανακοίνωση με τίτλο - Η μεταρρύθμιση των κρατικών επιχειρήσεων στις αναπτυσσόμενες χώρες με στόχο τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας: Η ανάγκη αξιολόγησης όλων των επιλογών COM/2003/0326).

Οι στρατηγικές προτεραιότητες της κοινοτικής βοήθειας πρέπει να καθορίζονται πάντα λαμβανομένου υπόψη του προγράμματος δράσης και μεταρρυθμίσεων των ιδίων των χωρών εταίρων. Τα έγγραφα εθνικής στρατηγικής και τα εθνικά ενδεικτικά προγράμματα που έχουν καθοριστεί με τις τοπικές αρχές, έχουν σχεδιαστεί ειδικά κατά τρόπο που να επιτρέπει την ανάκτησή τους από τις ίδιες τις χώρες. Η κοινοτική βοήθεια πρέπει να συντονίζεται στενά με τη βοήθεια των κρατών μελών της ΕΕ [29], και πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στον στρατηγικό διάλογο, τόσο επί τόπου όσο και στις επιτροπές στις Βρυξέλλες στο πλαίσιο των οποίων λαμβάνονται οι αποφάσεις.

[29] «Κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με την ενίσχυση του λειτουργικού συντονισμού μεταξύ της Κοινότητας και των κρατών μελών στον τομέα της συνεργασίας για την ανάπτυξη», συμπεράσματα του Συμβουλίου του Ιανουαρίου 2001, άρθρο 1: «ο λειτουργικός συντονισμός μεταξύ της Κοινότητας και των κρατών μελών πρέπει να ενισχυθεί σε όλες τις αναπτυσσόμενες χώρες». άρθρο 3 σχετικά με τις διατάξεις που αφορούν τον συντονισμό: «αυτές οι διατάξεις πρέπει να αφορούν όλα τα μέσα και τους τομείς συνεργασίας».

Η βοήθεια της ΕΚ θα ακολουθήσει ορισμένες συμπληρωματικές κατευθυντήριες οδηγίες:

- Η βοήθεια θα επικεντρωθεί σε περιορισμένο αριθμό βασικών τομέων για να μεγιστοποιηθούν οι επιπτώσεις και η χρήση των περιορισμένων πόρων.

- Οι τομεακές προσεγγίσεις που θα επικεντρώνονται σε ορισμένους τομείς, ειδικότερα στην υγεία και στην εκπαίδευση, θα αντικαταστήσουν την παραδοσιακή προσέγγιση των σχεδίων κάθε φορά που θα το επιτρέπουν οι τοπικές συνθήκες.

- Η κοινοτική βοήθεια θα ενθαρρύνει τη συμμετοχή φορέων που δεν ανήκουν στον δημόσιο τομέα, ακόμη και αν η διαχείριση αυτής της βοήθειας γίνεται κυρίως από τις κυβερνήσεις των ενδιαφερομένων χωρών, και στηρίζεται στην πολιτική μεταρρυθμίσεων.

- Το μεγαλύτερο τμήμα της κοινοτικής βοήθειας για την ανάπτυξη θα εφαρμοστεί μέσω διμερών κυκλωμάτων, που εξασφαλίζουν τον πραγματικό στρατηγικό διάλογο και τις μεταρρυθμίσεις στους κοινωνικούς τομείς. Εντούτοις θα επιλεγεί μια περιφερειακή προσέγγιση όταν γίνουν προφανείς οι οικονομίες κλίμακας, όταν η σύσταση μιας εργαλειοθήκης που δεν θα συνδέεται με μια συγκεκριμένη χώρα, φαίνεται πιο λογική (στήριξη για την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα, ανταλλαγές μεταξύ τοπικών αρχών των δύο περιοχών, προώθηση των πανεπιστημιακών κυκλωμάτων, κλπ.) ή όταν πρέπει να στηριχθεί ο διάλογος που διεξάγεται σε περιφερειακό επίπεδο. Τα περιφερειακά προγράμματα πρέπει να περιέχουν ειδικές διατάξεις που ευνοούν τη συμμετοχή των λιγότερο εύπορων χωρών της περιοχής.

Το επίπεδο ανάπτυξης κυμαίνεται πολύ από χώρα σε χώρα στην Νοτιοανατολική Ασία. Ορισμένες σχετικά εύπορες χώρες δεν θα μπορούν να λαμβάνουν πλέον κοινοτική βοήθεια για την ανάπτυξη ενώ άλλες βρίσκονται ακόμη σε κατάσταση εξαιρετικής φτώχειας. Παρόλο που η διμερής συνεργασία πρέπει βεβαίως να αναπτυχθεί υπέρ αυτών των χωρών, η κοινοτική βοήθεια πρέπει επίσης να είναι διαθέσιμη και προσβάσιμη σε όλες τις άλλες χώρες για να υποστηριχθούν οι προσπάθειες περιφερειακής ολοκλήρωσης της ASEAN [30] και να ενθαρρυνθεί η περιφερειακή αλληλεγγύη μεταξύ των εύπορων και λιγότερο εύπορων χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας. Σ'αυτό το πλαίσιο, πρέπει να προβλεφθούν νέες μορφές συνεργασίας που θα επιτρέψουν στην ΕΚ και στα κράτη μέλη που επιθυμούν να συνδυάσουν τις προσπάθειές τους με τις προσπάθειες των πιο αναπτυγμένων χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας για να βοηθήσουν τις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες της περιοχής. Μια από αυτές τις μορφές συνεργασίας μπορεί να είναι, για παράδειγμα, η παράλληλη χρηματοδότηση προγραμμάτων κατά ενότητες που θα καθορίζονται από κοινού. Η Επιτροπή θα προτείνει να συνδέσει τις πλουσιότερες χώρες της ASEAN με το στάδιο στρατηγικού προγραμματισμού της συνεργασίας της και να υπογράψει μνημόνια συμφωνίας με τις χώρες που θα είναι έτοιμες να συμμετέχουν σε μία «τριμερή συνεργασία».

[30] Πρωτοβουλίες για την περιφερειακή ολοκλήρωση της ASEAN (IAI): πρόγραμμα εργασίας που αποσκοπεί στο να μειώσει τις διαφορές ανάπτυξης μεταξύ των έξι ιδρυτικών μελών της ASEAN και των νέων χωρών, δηλαδή του Βιετνάμ, του Λάος, της Καμπότζης και της Βιρμανίας/Μυανμάρ.

Η Επιτροπή, με τη συμμετοχή των κρατών μελών της ΕΕ, θα καθιερώσει επίσης συμφωνίες «αδελφοποίησης» που θα επιτρέψουν στους δημοσίους οργανισμούς των κρατών μελών της ΕΕ να συνάπτουν εταιρικές σχέσεις με τους ομολόγους τους των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας. Αυτό το σύστημα έχει δοκιμασθεί με επιτυχία και χρησιμοποιηθεί στην Ανατολική Ευρώπη, στο πλαίσιο της προετοιμασίας διεύρυνσης της ΕΕ. Με τη στήριξη του κοινοτικού προϋπολογισμού, κάθε συμμετέχων κοινοτικός οργανισμός θα παρέχει τεχνική βοήθεια και θα συμβάλει στην ενίσχυση των αδελφοποιημένων οργανισμών στην Νοτιοανατολική Ασία. Η αδελφοποίηση σ'αυτήν την περιοχή πρέπει να αφορά μικρό αριθμό τομέων προτεραιότητας, που θα καθοριστούν στο τέλος των διαβουλεύσεων με τα κράτη μέλη και τις χώρες εταίρους της περιοχής.

Στοιχεία και προτεραιότητες της συνεργασίας για την ανάπτυξη:

* Η μείωση της φτώχειας θα είναι μια από τις προτεραιότητες της κοινοτικής βοήθειας στην περιοχή.

* Άλλες προτεραιότητες θα είναι, μεταξύ άλλων, η βοήθεια που χορηγείται στις φτωχές χώρες για την ένταξή τους στην παγκόσμια οικονομία, η χρηστή διακυβέρνηση και τα δικαιώματα του ανθρώπου, το περιβάλλον και τα δάση, η δικαιοσύνη και οι εσωτερικές υποθέσεις, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η τεχνική βοήθεια στον εμπορικό τομέα, η στήριξη της πρωτοβουλίας TREATI καθώς και η διαδικασία ολοκλήρωσης της ASEAN.

* Οι αρχές που εφαρμόζονται κατά την εφαρμογή είναι οι εξής: να υπάρχει ανάκτηση των σχεδίων από την χώρα εταίρο, να επικεντρώνεται η βοήθεια σε μικρό αριθμό τομέων, να καθιερωθεί με τα κράτη μέλη της ΕΕ ένας στρατηγικός διάλογος σχετικά με τον προγραμματισμό καθώς και ο στενός συντονισμός σ'αυτόν τον τομέα, να ενθαρρύνεται η συμμετοχή φορέων που δεν ανήκουν στον δημόσιο τομέα, να μην περιορίζεται η βοήθεια, στο μέτρο του δυνατού, σε συγκεκριμένα σχέδια ή προγράμματα αλλά να υιοθετείται μια τομεακή προσέγγιση.

* Να προωθείται η τριμερής συνεργασία με την σύναψη μνημονίων συμφωνίας με τις ενδιαφερόμενες χώρες της περιοχής.

* Να καθιερωθούν "συμφωνίες αδελφοποίησης".

στ) Εντατικοποίηση του διαλόγου και της συνεργασίας σε ειδικούς τομείς

Η αναζωογόνηση των σχέσεων με την Νοτιοανατολική Ασία θα επιτευχθεί επίσης με το άνοιγμα και την ανάπτυξη του διαλόγου και της συνεργασίας σε διάφορους τομείς. Το παρόν κεφάλαιο προσφέρει μια "ποικιλία" τομέων (βλ. παράρτημα ΙΙΙ για περισσότερες λεπτομέρειες) που τα δύο μέρη θα μπορούν να επιλέξουν με άτυπες διαβουλεύσεις στο πλαίσιο της ASEAN και σε διμερές επίπεδο. Για κάθε συγκεκριμένο τομέα, τα μέρη θα μπορούν εν συνεχεία να επιλέξουν μεταξύ μιας περιφερειακής και μιας διμερούς προσέγγισης, ή συνδυασμό των δύο, για να διεξάγουν το διάλογο. Κάθε διάλογος μπορεί να αναπτύσσεται ανάλογα με τον ρυθμό που θα συμφωνηθεί από κοινού και να διεξάγεται προοδευτικά από:

* μια απλή ανταλλαγή πληροφοριών για την νομοθεσία και την πολιτική, σε

* συνεργασία και σε μια προσέγγιση σε ρυθμιστικά θέματα, στη

* υπογραφή πρωτοκόλλων στο πλαίσιο συμφωνιών συνεργασίας

* παράλληλη τεχνική βοήθεια και συνεργασία.

Αυτή η ευέλικτη προσέγγιση έχει ως στόχο να εξασφαλίσει το ότι και τα δύο μέρη αρχίζουν διάλογο και συνεργασία για θέματα που παρουσιάζουν πραγματικό αμοιβαίο ενδιαφέρον. Επιτρέπει επίσης να προσαρμόζεται η μορφή και η ένταση με δυναμικό τρόπο στο βαθμό που εξελίσσονται ο διάλογος και η συνεργασία, λαμβανομένων υπόψη της σκοπιμότητας, των επιπτώσεων και των πόρων που επιθυμούν ή μπορούν να επενδύσουν τα δύο μέρη.

Στο Παράρτημα ΙΙΙ όλοι οι τομείς παρουσιάζονται με σύντομη περιγραφή 1) της "παρούσας κατάστασης", 2) των "θεμάτων που εντοπίζονται" και 3) της προτεινόμενης "γραμμής δράσης". Μόνον τα κυριότερα κεφάλαια περιγράφονται κατωτέρω εν συντομία.

Οικονομικά και εμπορικά θέματα:

Για τα περισσότερα οικονομικά, εμπορικά θέματα ή τα θέματα που συνδέονται με τις συναλλαγές, ο μηχανισμός του περιφερειακού διαλόγου ad hoc προβλέπεται από την πρωτοβουλία TREATI, όπως αναφέρεται στο σημείο 3.δ και στο παράρτημα ΙΙ. Εντούτοις, ορισμένοι τομείς δράσης δεν περιορίζονται στην εμπορική διάσταση και μπορούν να εξεταστούν σε άλλα περιφερειακά ή διμερή πλαίσια. Για παράδειγμα, οι πτυχές που συνδέονται με τις συναλλαγές μπορούν να εξεταστούν στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας TREATI σε περιφερειακή βάση, ενώ η δημιουργία ικανότητας μπορεί να προβλεφθεί στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας. Ο κατάλογος των οικονομικών και εμπορικών θεμάτων που προτείνονται για τον διάλογο και την συνεργασία βρίσκεται στο παράρτημα ΙΙΙ, σ. 32-38.

Δικαιοσύνη και εσωτερικές υποθέσεις:

Η μετανάστευση, η σωματεμπορία, η νομιμοποίηση προσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η πειρατεία και η παραποίηση πρέπει να συμπεριλαμβάνονται συστηματικά στους περιφερειακούς και διμερείς διαλόγους μας με την Νοτιοανατολική Ασία. Επιπλέον, η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και η διακίνηση ναρκωτικών ουσιών μπορεί να αποτελέσει πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπίσουν η ΕΕ και η Νοτιοανατολική Ασία με δυναμικό τρόπο σε περιφερειακό επίπεδο και σε συνεργασία με τους αρμόδιους πολυμερείς οργανισμούς. Είναι επίσης προς το συμφέρον των δύο περιοχών να συνεργάζονται ενεργά στον τομέα της θαλάσσιας ασφάλειας. Ο κατάλογος των θεμάτων που αφορούν την δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις και που προτείνονται για τον διάλογο και τη συνεργασία βρίσκεται στο παράρτημα ΙΙΙ, σ. 38-42.

Περιβάλλον:

Ο διάλογος και η συνεργασία για το περιβάλλον με την Νοτιοανατολική Ασία είναι μια προτεραιότητα για τα επόμενα έτη. Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να υποστηρίζει τα περιφερειακά και διμερή σχέδια και προγράμματα για τη διατήρηση και τη διαχείριση των φυσικών πόρων. Μεταξύ των πολλών προβλημάτων που πρέπει να επιλυθούν επειγόντως και συνδέονται με το περιβάλλον, όπως η ρύπανση των υδάτων και του αέρα, η διαχείριση των αποβλήτων και της βιοποικιλότητας, τα δάση θεωρούνται ως μία σημαντική προτεραιότητα σε θέματα διαλόγου και συνεργασίας στην νέα πολιτική FLEGT [31]. Τα περιβαλλοντικά θέματα που αφορούν προϊόντα προκαλούν επίσης ανησυχίες που συνδέονται με το εμπόριο και που μπορούν να εξεταστούν στο πλαίσιο του ΤREATI. Άλλα σχέδια και προγράμματα βρίσκονται στο στάδιο προετοιμασίας στους τομείς της διατήρησης της βιοποικιλότητας, της διαχείρισης των υδάτινων πόρων και των δασών. Ο κατάλογος των προτεινομένων θεμάτων που συνδέονται με το περιβάλλον, βρίσκεται στο παράρτημα ΙΙΙ, σ. 42-43.

[31] Σχέδιο δράσης ΕΕ "Εφαρμογή των ρυθμίσεων στον τομέα των δασών, διακυβέρνηση και εμπορικές συναλλαγές (FLEGT); "Το σχέδιο δράσης πρέπει να τοποθετείται μέσα στο γενικό πλαίσιο των προσπαθειών που καταβάλλει η Ευρωπαϊκή Κοινότητα για να επιτύχει τη βιώσιμη διαχείριση των δασών, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της Ένωσης", σ. 5.

Επιστήμη και τεχνολογία, έρευνα και ανάπτυξη:

Στις δύο περιοχές ο τομέας της επιστήμης και της τεχνολογίας είναι η βασική κινητήριος δύναμη της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης και αποτελεί επίσης τη βάση ανταγωνισμού. Η ΕΕ θα προσπαθήσει να αναπτύξει το διάλογο και τη συνεργασία στον τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας μεταξύ των δύο περιοχών και να βοηθήσει τους οργανισμούς της Νοτιοανατολικής Ασίας να προσχωρήσουν στα προγράμματα έρευνας της ΕΕ. Ο κατάλογος των προτεινομένων θεμάτων που αφορούν την επιστήμη και την τεχνολογία για τον διάλογο και την συνεργασία βρίσκεται στο παράρτημα ΙΙΙ, σ. 43-44.

Ανώτατη εκπαίδευση και πολιτιστικά θέματα:

Η Επιτροπή τοποθετεί όχι μόνον την βασική εκπαίδευση στο κέντρο της πολιτικής της για την καταπολέμηση της φτώχειας, αλλά και θεωρεί ότι η ανώτατη εκπαίδευση είναι ο βασικός τομέας για την επιστημονική ανάπτυξη και τη βελτίωση των γνώσεων και της κατανόησης της Ευρώπης στην Νοτιοανατολική Ασία. Επομένως θα εξακολουθήσει να υποστηρίζει τα κατάλληλα προγράμματα και να αναπτύσσει τον στρατηγικό διάλογο σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Η συνεργασία στον πολιτιστικό τομέα είναι επίσης σημαντική για την ενίσχυση της αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ των κοινωνιών πολιτών στης Νοτιοανατολικής Ασίας και της Ευρώπης. Ο κατάλογος των θεμάτων που συνδέονται με την ανώτατη εκπαίδευση και τον πολιτισμό και που προτείνονται για τον διάλογο και την συνεργασία, βρίσκεται στο παράρτημα ΙΙΙ, σ. 44-45.

Ενέργεια:

Η στρατηγική σημασία της ενέργειας και η κεντρική θέση της ASEAN στον τομέα της παροχής και/ή μεταφοράς ενεργειακών πόρων αιτιολογούν τον στρατηγικό διάλογο σε περιφερειακό επίπεδο καθώς και την σε βάθος συνεργασία στους τομείς της συμπαραγωγής ενέργειας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ο κατάλογος θεμάτων που αφορούν την ενέργεια και που προτείνονται για τον διάλογο και τη συνεργασία, βρίσκεται στο παράρτημα ΙΙΙ, σ. 45.

Μεταφορές:

Σε σχέση με τις μεταφορές, οι θαλάσσιες και αεροπορικές συνδέσεις με την Νοτιοανατολική Ασία παρουσιάζουν προφανές ενδιαφέρον για την ΕΕ. Το πρόβλημα της θαλάσσιας ασφάλειας στην Νοτιοανατολική Ασία έχει άμεση επίπτωση στην οικονομική ευημερία της περιοχής και στους εμπορικούς εταίρους της, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ. Κατά συνέπεια, θα ήταν σκόπιμο να αρχίσουν διάλογο οι δύο περιοχές σχετικά με τις στρατηγικές που θα βελτιώσουν την θαλάσσια ασφάλεια. Στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών, η συνεργασία πρέπει επίσης να συνεχιστεί για την ασφάλεια των πτήσεων και την καταλληλότητα πτήσεων.

Κοινωνία της πληροφορίας:

Η κοινωνία της πληροφορίας και τα δίκτυα και οι υπηρεσίες ηλεκτρονικής επικοινωνίας αποτελούν το στήριγμα της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης καθώς και της ανάπτυξης της κοινωνίας της πληροφορίας. Οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας και της ASEAN δίνουν ιδιαίτερη σημασία στην ανάπτυξη της κοινωνίας της πληροφορίας και επιθυμούν να ενθαρρύνουν τη συγκεκριμένη συνεργασία σ'αυτόν τον τομέα, που θεωρούν κεφαλαιώδους σημασίας για την ανάπτυξη του εμπορίου, για την κοινωνική συνοχή και τους πολιτιστικούς δεσμούς, καθώς και για την οικονομική ανάπτυξη. Ο στενότερος συντονισμός και η συνεργασία μεταξύ των πολιτικών της ΕΕ και της Νοτιοανατολικής Ασίας συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη και των δύο περιοχών. Ο κατάλογος των θεμάτων που συνδέονται με την κοινωνία της πληροφορίας και που προτείνονται για το διάλογο και τη συνεργασία βρίσκεται στο παράρτημα ΙΙΙ, σ. 47.

Στατιστικές:

Για να υλοποιηθούν αυτοί οι ειδικοί στόχοι, πρέπει να υπάρχουν διαθέσιμες αξιόπιστες, εναρμονισμένες και ακριβείς πληροφορίες που θα επιτρέπουν να θεσπίζονται και να αξιολογούνται οι κυριότερες πολιτικές, ειδικότερα στον οικονομικό και εμπορικό τομέα (εξωτερικό εμπόριο, άμεσες ξένες επενδύσεις) (βλ. παράρτημα ΙΙΙ, σ. 47-48).

Αν χρειαστεί, μπορούν να καταρτιστούν και να εφαρμοστούν σε περιφερειακό (ASEAN) και εθνικό επίπεδο στρατηγικές και δράσεις που προορίζονται να ενισχύσουν τα συστήματα στατιστικών.

4. ΠΑΡΟΧΗ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΚΑΙ ΠΟΡΩΝ

Για να διεξαχθεί πολιτικός διάλογος και διάλογος σχετικά με την πολιτική και για να αναπτυχθεί η συνεργασία, η ΕΕ και η Νοτιοανατολική Ασία χρειάζονται ένα κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο που θα χρησιμοποιούν στο βέλτιστο δυνατό βαθμό. Ομοίως, πρέπει να χρησιμοποιήσουν στο μέγιστο δυνατό βαθμό τους διαθέσιμους πόρους.

α) Περιφερειακό έναντι διμερούς θεσμικού πλαισίου

Παράλληλα με τις διμερείς σχέσεις που διατηρούν τα κράτη μέλη της ΕΕ με χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, το συνολικό περίγραμμα των σχέσεων ΕΕ - Νοτιοανατολικής Ασίας μπορεί να συνοψισθεί στα ακόλουθα:

* Μία παλαιά περιφερειακή συμφωνία EΚ-ASEAN με καμία ρεαλιστική προοπτική επαναδιαπραγμάτευσης, η οποία όμως εξακολουθεί να παρέχει ένα μάλλον χρήσιμο - αν και ατελές - θεσμικό πλαίσιο για συνεργασία [32]. Ο πολιτικός διάλογος διεξάγεται μέσω διετών συνεδριάσεων των υπουργών Εξωτερικών ΕΕ-ASEAN, ενώ παράλληλα διεξάγεται οικονομικός διάλογος κατά τη διάρκεια τακτικών συνεδριάσεων των υπουργών Οικονομικών EΚ-ASEAN. Οι εργασίες που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της συμφωνίας EΚ-ASEAN διεκπεραιώνονται μέσω μίας μικτής επιτροπής συνεργασίας ανωτέρων αξιωματούχων (ΜΕΣ) η οποία υποστηρίζεται από διάφορες υποεπιτροπές σε τεχνικό επίπεδο, και ασχολείται με θέματα που κυμαίνονται από το εμπόριο έως τα ναρκωτικά.

[32] Η συμφωνία αυτή τέθηκε σε ισχύ το 1980 και είναι μάλλον περιορισμένης έκτασης. Προβλέπει τη μεταχείριση του μάλλον ευνοουμένου κράτους για το εμπόριο μεταξύ των δύο περιοχών, μία δέσμευση για ανάληψη κοινών δράσεων με στόχο τη βελτίωση του εμπορίου, των επενδύσεων και των επιστημονικών σχέσεων και ορισμένες διατάξεις για την αναπτυξιακή συνεργασία.

* Tρεις διμερείς συμφωνίες "τρίτης γενεάς" που συνάφθηκαν με το Βιετνάμ το 1996, και τη Καμπότζη και το Λάος το 1999, όταν οι τρεις αυτές χώρες δεν είχαν ενταχθεί στην ASEAN. Οι συμφωνίες αυτές καλυπτουν ευρύτερο πεδίο και περιέχουν λεπτομερέστερες διατάξεις απ´ό,τι η περιφερειακή συμφωνία EΚ-ASEAN. Κυρίως, περιλαμβάνουν την αποκαλούμενη "βασική ρήτρα" σχετικά με τη δέσμευση των μερών όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις δημοκρατικές αρχές. Άλλες διατάξεις αφορούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, το περιβάλλον, την ενημέρωση και τον έλεγχο της κατάχρησης ναρκωτικών, θέματα τα οποία δεν καλύπτονται καθόλου από τη συμφωνία EΚ-ASEAN.

* Ελλείψει συγκεκριμένης νομικής βάσης, οι διμερείς σχέσεις με άλλες χώρες στην περιοχή διεξάγονται με πραγματιστικό τρόπο, για παράδειγμα, μέσω ρυθμίσεων ad hoc σε επίπεδο ανωτέρων αξιωματούχων και μέσω διάφορων άλλων συνεδριάσεων. Ωστόσο, οι ad hoc αυτές συνεδριάσεις δεν καλύπτουν απαραίτητα όλα τα θέματα ενδιαφέροντος των δύο μερών.

* Η συμμετοχή της ΕΕ ως εταίρου για τον διάλογο - στο σχήμα της τρόικας - στο περιφερειακό φόρουμ ASEAN (ΠΦΑ), όπου συμμετέχουν οι χώρες της Ασίας και άλλες παγκόσμιες δυνάμεις για να συζητήσουν θέματα ασφαλείας στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.

* Η συμμετοχή επτά εκ των χωρών ASEAN στην ασιακτική πτυχή της ASEM παράλληλα με την Κίνα, την Ιαπωνία και την Κορέα.

Αν και ευκτέος, ο εκσυγχρονισμός της υφιστάμενης συμφωνίας EΚ-ASEAN παραμένει, προς το παρόν, μη υλοποιήσιμος [33]. Η συνεργασία σε περιφερειακό επίπεδο μπορεί, στο μέτρο του δυνατού, να εξακολουθήσει να βασίζεται στη δομή και στις διατάξεις της σημερινής συμφωνίας και παράλλλα, όπου κρίνεται σκόπιμο, στις δηλώσεις που έχουν εγκριθεί κατά τη διάρκεια υπουργικών συνεδριάσεων ΕΕ-ASEAN.

[33] Η κοινή θέση της ΕΕ για τη Βιρμανία/Myanmar παρεμποδίζει 'de facto' τη σύναψη νέων συμβατικών σχέσεων με τη χώρα αυτή, ή για το λόγο αυτό, με την ASEAN στην οποία η Βιρμανία/Myanmar προσχώρησε ως μέλος το 1997.

Η ενδυνάμωση της σχέσης με τη Νοτιοανατολική Ασία προϋποθέτει επίσης ενίσχυση των διμερών σχέσεων με τις χώρες της περιοχής. Πράγματι, στην περίπτωση αρκετών χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας, η συνεργασία σε διμερές επίπεδο εξακολουθεί να εμποδίζεται από την έλλειψη ορισμένων κοινά καθορισθέντων βάσεων για διάλογο σχετικά με τη διαμόρφωση πολιτικής και με τη συνεργασία. Νέες διμερείς συμφωνίες θα παράσχουν το αναγκαίο πλαίσιο αναφοράς, θα ενισχύσουν τους δεσμούς μεταξύ διαλόγου σχετικά με τη διαμόρφωση πολιτικής και τη συνεργασία και θα αυξήσουν τις προοπτικές έγκαιρης και αποτελεσματικής υλοποίησης δραστηριοτήτων αναπτυξιακής συνεργασίας σε κάθε μία από τις εν λόγω χώρες. Μία τέτοια σύσφιξη των διμερών δεσμών στην περιοχή θα καλύψει επίσης το αίτημα πολλών χωρών της περιοχής. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή προτείνει την έναρξη διαβουλεύσεων με τις συγκεκριμένες χώρες που έχουν εκφράσει σχετικό ενδιαφέρον.

Περιφερειακό θεσμικό πλαίσιο κατά διμερούς:

* Η επαναδιαπραγμάτευση της περιφερειακής συμφωνίας EΚ-ASEAN του 1980 δεν είναι εφικτή πολιτικώς αλλά η σημερινή συμφωνία μπορεί να εξακολουθήσει να αποτελεί πλαίσιο για διάλογο και συνεργασία σε ορισμένους τομείς, ειδικότερα τους τομείς τους συναφείς με το εμπόριο

* Συμφωνίες τρίτης γενεάς με τις ενδιαφερόμενες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας θα ολοκληρώσουν το δίκτυο των διμερών συμφωνιών συνεργασίας στην περιοχή

β) Βέλτιστη χρησιμοποίηση του θεσμικού πλαισίου και των διαθέσιμων πόρων

Εξακολουθεί να απασχολεί το ερώτημα της βέλτιστης χρησιμοποίησης του θεσμικού πλαισίου και των περιορισμένων πόρων. Η καλύτερη απάντηση είναι να αξιολογηθεί, με ευελιξία και πραγματισμό, ο τρόπος και το επίπεδο (διμερές/περιφερειακό) δραστηριοποίησης σε κάθε τομέα κοινού ενδιαφέροντος, με βάση τα ακόλουθα κριτήρια:

* Πολιτική και θεσμική σκοπιμότητα

* Επίτευξη των σημαντικότερων δυνατόν αποτελεσμάτων

* Αίτημα της περιοχής ή της χώρας

* Βέλτιστη δυνατή χρησιμοποίηση των διαθέσιμων πόρων

Σε υπουργικό επίπεδο, η τακτική συνεδρίαση υπουργών Εξωτερικών EΕ-ASEAN παρέχει τις στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές για την παρακολούθηση της προόδου που σημειώνεται στον πολιτικό διάλογο. Οι διασκέψεις κορυφής ASEM και οι υπουργικές συνεδριάσεις, καθώς και οι συνεδριάσεις ΠΦΑ, αποτελούν άριστα μέσα για τη συζήτηση παγκόσμιων θεμάτων και θεμάτων ασφαλείας. Οι διαβουλεύσεις των υπουργών Οικονομικών ASEAN-EΚ θα μπορούσαν να συνεχιστούν για τη συζήτηση των πολυμερών και περιφερειακών εμπορικών και οικονομικών θεμάτων καθώς και για την παρακολούθηση της προόδου και την παροχή συνολικών κατευθυντήριων γραμμών για την TREATI.

Στο μέτρο του δυνατού, οι εταίροι της ΕΕ και της Νοτιοανατολικής Ασίας πρέπει να επιδιώξουν να αποφύγουν την επικάλυψη των θεμάτων της αντζέντας στα διάφορα φόρα. Και οι δύο πλευρές πρέπει να συμφωνήσουν για την καθιέρωση ενός κάποιου βαθμού εξειδίκευσης κάθε φόρουμ σε ευρείες κατηγορίες θεμάτων. Η αποτροπή της περιττής επανάληψης θα ενισχύσει το ενδιαφέρον κάθε συνεδρίασης και θα.εξασφαλίσει το υψηλότερο δυνατό επίπεδο παρακολούθησης κατά τις συνεδριάσεις αυτές.

Σε επίπεδο αξιωματούχων, η μικτή επιτροπή συνεργασίας EΚ-ASEAN πρέπει κατά κύριο λόγο να επικεντρωθεί στα ακόλουθα:

* Επιλογή των θεμάτων περιφερειακού διαλόγου, προσαρμόζοντας ανάλογα τη δομή της ομάδας εργασίας και παρακολουθώντας την πρόοδο

* Παροχή συνολικών κατευθυντήριων γραμμών για τη συνεργασία EΚ-ASEAN, ειδικότερα στον τομέα της στήριξης της ολοκλήρωσης της ASEAN.

* Συνολική υλοποίηση της συμφωνίας EΚ-ASEAN.

Ενώ οι τρεις επίσημες διμερείς μικτές επιτροπές και οι σχετικές ομάδες εργασίες θα εξακολουθούν να κατευθύνουν την υλοποίηση των υφιστάμενων διμερών συμφωνιών, οι άτυπες διμερείς συνεδριάσεις σε επίπεδο ανώτερων αξιωματούχων, με τις αντίστοιχες ομάδες εργασίας τους, θα επικεντρωθούν στη διαπραγμάτευση και την υλοποίηση νέων διμερών συμφωνιών, και, μόλις οι συμφωνίες αυτές συναφθούν, οι επίσημες συνεδριάσεις αξιωματούχων θα μετατραπούν σε μικτές επιτροπές.

Με το άνοιγμα τεσσάρων νέων αντιπροσωπειών (Καμπότζη, Λάος, Μαλαισία, Σιγκαπούρη), η Επιτροπή θα αντιπροσωπεύεται σε όλες τις χώρες ASEAN με εξαίρεση τη Βιρμανία/Μιανμάρ και το Μπρουνέι. Η αυξημένη αυτή παρουσία στην περιοχή, σε συνδυασμό με την καλούμενη "αποσυγκέντρωση" [34], προϋποθέτει σημαντικούς νέους πόρους οι οποίοι θα διευκολύνουν σε μεγάλο βαθμό την αναβάθμιση τόσο των περιφερειακών όσο και των διμερών σχέσεων.

[34] Οι αντιπροσωπείες που υλοποιούν την αναπτυξιακή βοήθεια ΕΚ έχουν λάβει από τις κεντρικές υπηρεσίες μεγαλύτερη αυτονομία όσον αφορά τον προσδιορισμό και την υλοποίηση προγραμμάτων καθώς και τη συμβατική και χρηματοοικονομική τους διαχείριση. Οι συγκεκριμένες αντιπροσωπείες έχουν ενισχυθεί ικανοποιητικά σε προσωπικό.

Πρωτοβουλίες όπως η TREATI, η διεξαγωγή περιφερειακού/διμερούς διαλόγου και η συνεργασία σε τομεακά θέματα θα απαιτήσουν αυξημένη δέσμευση, καθώς και συμπληρωματικούς χρηματοδοτικούς πόρους και ανθρώπινο δυναμικό. Είναι αναγκαίο να επεκταθεί η συμμετοχή του προσωπικού διάφορων υπηρεσιών της Επιτροπής, περιλαμβανομένων και των αντιπροσωπειών, για την υποστήριξη των νέων αυτών στόχων. Η εξειδικευμένη φύση πολλών θεμάτων θα απαιτήσει επισκέψεις αξιωματούχων σε όλη την περιοχή στο μέλλον, ώστε να βελτιωθεί ενεργά η επικοινωνία και η ανταλλαγή πληροφοριών με τους τοπικούς αξιωματούχους, ειδικότερα όσον αφορά θέματα πολιτικών της ΕΕ.

Η Επιτροπή εισήγαγε πρόταση για ένα νέο κανονισμό ο οποίος παρέχει αναθεωρημένη νομική βάση για τη συνεργασία της ΕΚ με την Ασία [35]. Το νέο αυτό πλαίσιο στοχεύει στην ενίσχυση του διαλόγου μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών της ΕΕ με αντικείμενο τον στρατηγικό προγραμματισμό της συνεργασίας καθώς και τη διαμόρφωση ταχύτερης υλοποίησης έργων και προγραμμάτων. Θα παρέχει επίσης τη νομική συνέχεια του παρόντος συστήματος για έγγραφα στρατηγικής και ενδεικτικά προγράμματα, μέσω των οποίων κινητοποιούνται όλα τα χρηματοδοτικά μέσα που διατίθενται για στήριξη κάθε μεμονωμένης χώρας και περιοχής. Αν και η Επιτροπή ολοκλήρωση το 2002 το Έγγραφο Στρατηγικής/Εθνικό Ενδεικτικό Πρόγραμμα για όλες τις επιλέξιμες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας μεμονωμένα, ο προγραμματισμός της συνεργασίας με την ASEAN θα δημοσιευθεί στα τέλη του 2003. Σε γενικές γραμμές, με δεδομένο ότι οι χρηματοδοτικοί πόροι για την περιοχή είναι πιθανότερο να παραμείνουν σταθεροί για το άμεσο μέλλον, τα Έγγραφα Στρατηγικής και τα Ενδεικτικά Προγράμματα εγγυώνται προωθημένη ποιότητα και αποτελεσματικότητα της βοήθειας που χορηγεί η ΕΚ στην περιοχή. Στο παράρτημα IV παρατίθεται το σημερινό πλαίσιο συνεργασίας με τη Νοτιοανατολική Ασία.

[35] COM (2002) 340, of 2 July 2003; Πρόταση της Επιτροπής για ένα νέο κανονισμό Ασία/Λατινική Αμερική.

Τέλος, η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EΤΕ) θα επιδιώξουν μεγαλύτερη συνέργεια των δραστηριοτήτων τους στην περιοχή (βλέπε παράρτημα V). Για τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας που δεν έχουν ακόμη συνάψει συμφωνίες-πλαίσιο με την ΕΤΕ, η Επιτροπή θα υποστηρίξει την εκπόνηση τέτοιων συμφωνιών ώστε να επεκταθούν οι πράξεις άμεσης δανειοδότησης της ΕΤΕ στην περιοχή. Θα ενθαρρύνει επίσης τη δημιουργία πιστώσεων για έργα που είναι πολύ μικρά για άμεση χρηματοδότηση από την ΕΤΕ. Η ΕΤΕ και η Επιτροπή θα συντονίσουν τις στρατηγικές τους, ειδικότερα, όσον αφορά τους τομείς προτεραιότητας. Η ΕΤΕ εξετάζει την τοποθέτηση ενός περιφερειακού αντιπροσώπου της στην Μπανγκόκ ο οποίος θα εποπτεύει τις δραστηριότητές της στη Νοτιοανατολική Ασία.

Βέλτιστη χρησιμοποίηση του θεσμικού πλαισίου:

* Υπουργικές διασκέψεις ΕΕ-ASEAN για έναν περιφερειακό πολιτικό διάλογο

* Διασκέψεις κορυφής ASEM, υπουργικές συνεδριάσεις και υπουργικές σύνοδοι ΠΦΑ για γενικά θέματα και θέματα ασφαλείας

* Οι διαβουλεύσεις οικονομικών υπουργών ASEAN-EΚ θα μπορούσαν να συνεχιστούν για τη συζήτηση πολυμερών και περιφερειακών εμπορικών και οικονομικών θεμάτων καθώς και για την παρακολούθηση της προόδου και την παροχή γενικής κατεύθυνσης για την TREATI.

* Επίσημο διμερές θεσμικό πλαίσιο για την υλοποίηση των συμφωνιών

* Βέλτιστη δυνατή χρησιμοποίηση των διαθέσιμων πόρων:

* Να χρησιμοποιηθεί το πρόσφατα ολοκληρωθέν δίκτυο αντιπροσωπειών της Επιτροπής στη Νοτιοανατολική Ασία

* Με δεδομένο το ότι οι χρηματοδοτικοί πόροι θα παραμείνουν μάλλον σταθεροί, να βελτιωθεί η ποιότητα και η έγκαιρη υλοποίηση της εξωτερικής βοήθειας της ΕΚ στην περιοχή μέσω της βελτίωσης του πολυετούς στρατηγικού προγραμματισμού και της λήψης αποφάσεων επί τόπου

* Να επιδιωχθούν μεγαλύτερες συνέργειες μεταξύ δράσεων της ΕΤΕ και της Επιτροπής στην περιοχή, μέσω του συντονισμού των στρατηγικών και, ενδεχομένως, των χρηματοδοτικών μέσων.

5. ΕΝΑΡΞΗ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΒΟΛΗ ΜΙΑΣ ΠΡΟΩΘΗΜΕΝΗΣ ΕΤΑΙΡΙΚΉΣ ΣΧΕΣΗΣ

Η ανακοίνωση του Σεπτεμβρίου 2001 "Ευρώπη και Ασία - ένα στρατηγικό πλαίσιο για προωθημένες εταιρικές σχέσεις" αναφέρει ότι πολλά εναπομένουν να γίνουν για να αυξηθεί η αμοιβαία κατανόηση μεταξύ Ασίας και Ευρώπης, όχι μόνο σε επίπεδο κυβερνήσεων, ακαδημαϊκών και επιχειρηματικών κύκλων αλλά επίσης και σε επίπεδο απλού πολίτη.

Έχουν ήδη καταβληθεί προσπάθειες, και πρέπει να ενταθούν περισσότερο, στον τομέα των πανεπιστημιακών, επιστημονικών και πολιτιστικών ανταλλαγών. Οι επαφές μεταξύ των κοινωνιών πολιτών και οργανώσεων της νεολαίας πρέπει επίσης να στηριχθούν ενεργά και να αναπτυχθούν.

Επιπλέον, οι απλοί πολίτες της Ευρώπης και της Νοτιοανατολικής Ασίας πρέπει να ενθαρρυνθούν να μάθουν περισσότερα ο ένας για τον άλλον και να ξεπεράσουν τις παραδοσιακές εικόνες που έχουν διαμορφωθεί. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να πραγματοποιήσουν συντονισμένες εκστρατείες για να εξηγήσουν τη φύση της ΕΕ και τον ρόλο της στον κόσμο, καθώς και για να προωθήσουν τη νέα εταιρική σχέση με την Νοτιοανατολική Ασία. Η Επιτροπή θα ξεκινήσει μία διαρθρωμένη πρωτοβουλία επικοινωνίας, στην οποία θα κληθούν να συμμετάσχουν τα κράτη μέλη και η οποία θα περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία:

* ένας περιορισμένος αριθμός βασικών μηνυμάτων, που θα παρουσιαστούν με συντονισμένο τρόπο, θα βοηθήσουν στη βελτίωση της εικόνας που έχει σχηματισθεί στους κατοίκους της Νοτιοανατολικής Ασίας για την ΕΕ και στην προώθηση της σχέσης ΕΕ-Νοτιοανατολικής Ασίας.

Στην Ασία, ο πληθυσμός στόχος θα καλύπτει τους φορείς διαμόρφωσης γνώμης, τα μαζικά μέσα ενημέρωσης, τα πανεπιστήμια, τις επιχειρήσεις και τους κυβερνητικούς κύκλους. Στην Ευρώπη, ο πληθυσμός στόχος θα συνίσταται στους νέους πολίτες, στους επιχειρηματικούς κύκλους και στους διαμορφωτές γνώμης.

Το ενισχυμένο δίκτυο των αντιπροσωπειών της ΕΕ στην περιοχή θα πρέπει να συμμετάσχει ενεργά στην εν λόγω πρωτοβουλία επικοινωνίας σε στενή συνεργασία με τις αποστολές των κρατών μελών.

Κατευθυντήριες γραμμές και πληροφοριακά εργαλεία κατάλληλα για συγκεκριμένες περιοχές θα πρέπει να αναπτυχθούν για τις αντιπροσωπείες της ΕΕ και τους υπαλλήλους που επισκέπτονται την περιοχή από τις κεντρικές υπηρεσίες.

Η στρατηγική αυτή πρέπει επίσης να στηριχθεί με διάφορα προϊόντα και εκδηλώσεις ενημερωτικού χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα, φεστιβάλ ευρωπαϊκού κινηματογράφου, εκθέσεις ευρωπαϊκών πανεπιστημίων και διαφημιστικά φυλλάδια τόσο σε ηλεκτρονική μορφή όσο και σε χαρτί για συγκεκριμένα θέματα που αποτελούν το επίκεντρο της σχέσης ΕΕ-Νοτιοανατολικής Ασίας.

Μία στρατηγική προβολής της ΕΕ στην Νοτιοανατολική Ασία:

* Θα έχει ως στόχο όχι μόνο τους κυβερνητικούς, ακαδημαϊκούς και επιχειρηματικούς κύκλους αλλά επίσης και τους απλούς πολίτες μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης και των διαμορφωτών γνώμης

* Θα βασίζεται σε περιορισμένο αριθμό βασικών μηνυμάτων

* Θα εκμεταλλεύεται την επαγγελματική εμπειρία και όλο το διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό από τις κεντρικές υπηρεσίες και τις αντιπροσωπείες

* Θα κληθούν τα κράτη μέλη να συμμετάσχουν σε δραστηριότητες και εκδηλώσεις

6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Στην παρούσα ανακοίνωση προτείνευαι η εκ νέου τόνωση των σχέσεων ΕΕ με την ASIAN και τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, με βάση τις κοινές αξίες και τα κοινά πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, με τον τρόπο που περιγράφηκε προηγουμένως. Αξίζει να υπογραμμιστούν, ως συμπέρασμα, ορισμένα από τα δυνατά σημεία της προτεινόμενης στρατηγικής και να τονιστούν ορισμένοι από τους παράγοντες που θα συμβάλλουν στην επιτυχία της.

Κατά κύριο λόγο, το έγγραφο προτείνει τον καθορισμό πλαισίου για σύναψη διμερών συμφωνιών μέσω των οποίων θα αναπτυχθεί μια περισσότερο σύγχρονη ατζέντα - η οποία θα επεκτείνεται, πέραν της αναπτυξιακής συνεργασίας, στον πολιτικό και στον οικονομικό τομέα. Η προσέγγιση αυτή συμφωνεί με τη συνολική άποψη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη συνεργασία με τρίτες χώρες: τουτέστιν, τα θέματα εμπορίου και επενδύσεων συνδέονται εμμέσως με θέματα χρηστής διακυβέρνησης, δημοκρατίας, σεβασμού ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μείωσης της φτώχειας και κράτους δικαίου. Λόγω της μεγάλης πολυμορφίας που παρουσιάζουν οι χώρες της περιοχής, η ευελιξία αποτελεί καθοριστικό στοιχείο του νέου μηχανισμού, που θα ευνοήσει μάλλον παρά θα εμποδίσει την πρόοδο. Παράδειγμα αποτελεί η πραγματιστική προσέγγιση του ερωτήματος σε ποιό επίπεδο πρέπει να δραστηριοποιηθούμε σε κάθε τομεακό θέμα και σε κάθε χώρα, αντί της δογματικής επιβολής ενός αποκλειστικά περιφερειακού ή διμερούς πλαισίου. Τρίτον, οι προτεραιότητες στρατηγικής που τονίστηκαν στην παρούσα ανακοίνωση ενισχύονται αμοιβαία, έτσι ώστε οι επιπτώσεις συνολικά να είναι περισσότερες απ´ό,τι τα επιμέρους αποτελέσματα των διάφορων τμηματικών στρατηγικών.

Δύο ζωτικοί παράγοντες θα συμβάλλουν αποφασιστικά στη συνολική επιτυχία της στρατηγικής αυτής, παράλληλα με τις προσπάθειες της Επιτροπής. Τα κράτη μέλη καλούνται να συμμετάσχουν ενεργά στις προσπάθειες της ΕΕ στη Νοτιοανατολική Ασία, και ευλόγως θα αναμένουν να γευθούν τους καρπούς που θα προκύψουν από τη βελτίωση των σχέσεων με μία οικονομικά δυναμική περιοχή. Ομοίως, πολλά εξαρτώνται από τη βούληση των εταίρων μας στη Νοτιοανατολική Ασία να χρησιμοποιήσουν κατά το βέλτιστο δυνατό τρόπο τα μέσα που δημιουργεί η ΕΕ. Αναμφίβολα, το αμοιβαίο συμφέρον και των δύο περιοχών υπαγορεύει ότι οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας θα ενδιαφερθούν σε μεγάλο βαθμό και θα ενστερνισθούν τα προγράμματα συνεργασίας δεσμευόμενες να προωθήσουν τη σχέση τους με την ΕΕ μέσω της διενέργειας διαλόγου τόσο σε διμερές όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.

Παραρτήματα:

I Στοιχεία για το εμπόριο μεταξύ ΕΕ και Νοτιοανατολικής Ασίας

II Treati

III Θέματα για έναν ενισχυμένο διάλογο με τη Νοτιοανατολική Ασία

IV Σημερινό πλαίσιο συνεργασίας με τη Νοτιοανατολική Ασία

V ΕΤΕ

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

>ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΓΡΑΦΗΚΟ>

παραρτημα II

TREATI

(διαπεριφερειακη εμπορικη πρωτοβουλια EΕ-ASEAN)

Στα κεφάλαια 2 και 3 παράγραφος δ', περιγράφηκε η συλλογιστική για μία στενότερη συνεργασία μεταξύ ASEAN και ΕΕ σε εμπορικά θέματα, καθώς και το σχήμα της προτεινόμενης, νέας συνολικής Διαπεριφερειακής Εμπορικής Πρωτοβουλίας EΕ-ASEAN (TREATI).

Στο παρόν παράρτημα παρατίθενται λεπτομερώς τα στοιχεία της πρωτοβουλίας αυτής. Αν και παρόμοιες στρατηγικές έχουν εκπονηθεί με άλλους εμπορικούς εταίρους της ΕΕ, κυρίως την Mercosur και τον Καναδά, στο παρόν παράρτημα προσδιορίζεται μία προσέγγιση που ταιριάζει στη μοναδική θέση και τις απαιτήσεις της ASEAN.

Για να στηριχθούν οι προσπάθειες που καταβάλλει η ίδια η ASEAN για μία μεγαλύτερη οικονομική ολοκλήρωση, και λαμβάνοντας υπόψη τα κοινά εμπορικά συμφέροντα μεταξύ μελών ASEAN, τα συμπληρωματικά οφέλη που θα αποκομισθούν με την ανταλλαγή εμπειριών και πληροφοριών στο πλαίσιο ενός ευρύτερου φόρουμ, καθώς και τη σημασία της επίτευξης οικονομιών κλίμακας και της μεγαλύτερης δυνατόν χρησιμοποίησης των πόρων αμφοτέρων των πλευρών, η συνεργασία EΕ-ASEAN σε εμπορικά θέματα πρέπει να πραγματοποιηθεί - όπου είναι δυνατό, σε περιφερειακή βάση.

Η σημαντική διαφοροποίηση που παρατηρείται εντός της ASEAN, ειδικότερα όσον αφορά το επίπεδο ανάπτυξης και τις διαφορετικές προτεραιότητες, υπαγορεύουν τη δημιουργία ενός ευέλικτου πλαισίου. Βάσει του σεναρίου αυτού, κάθε χώρα της Νοτιοανατολικής Ασίας θα επιλέγει από ένα μεγάλο σύνολο δραστηριοτήτων που θα έχουν καθορισθεί και συμφωνηθεί από κοινού, και οι οποίες θα αφορούν διάφορους τομείς σχετικούς με το εμπόριο και τη διευκόλυνση των επενδύσεων (πρότυπα, προδιαγραφές των γεωργικών και βιομηχανικών προϊόντων, τελωνειακές διαδικασίες, δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, υπηρεσίες, κλπ), και θα αποφασίζει να συμμετάσχει σε κάθε μία από τις δραστηριότητες αυτές όταν το επιθυμεί και μόνο. Εντός αυτού του κοινά συμφωνηθέντος πλαισίου, μία συγκεκριμένη δραστηριότητα θα μπορούσε κατά συνέπεια να ξεκινήσει με τη συμμετοχή δύο ή περισσοτέρων χωρών ΑSEAN, και στη συνέχεια σταδιακά να επεκταθεί προς τον απώτατο στόχο της συμμετοχής όλων των χωρών σε ισότιμη βάση.

Οι νέες διμερείς συμφωνίες που πρόκειται να συναφθούν μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας πρέπει να προβλέπουν διμερή διάλογο για οικονομικά θέματα, ο οποίος θα συμπληρωθεί με μηχανισμό διαλόγου όπου θα συμμετέχουν η ΕΕ και περισσότερες από δύο χώρες ASEAN ('ΕΕ + x'). Μία κοινή υπουργική δήλωση στο πλαίσιο της ισχύουσας συμφωνίας συνεργασίας ΕΚ-ASEAN θα μπορούσε να εκφράζει τη βούληση των χωρών της ASEAN και της ΕΕ να χρησιμοποιήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τον τύπο 'EΕ + x' . Η εμπορική υποεπιτροπή της μικτής επιτροπής συνεργασίας EΚ-ASEAN είναι αρμόδια για τη λειτουργική διαχείριση του τύπου αυτού.

Για να ικανοποιηθούν περισσότερο μεμονωμένες προτιμήσεις, ορισμένες δραστηριότητες θα μπορούν να τέμνονται σε τμήματα, επιτρέποντας με τον τρόπο αυτό σε χώρες να εντείνουν σταδιακά το επίπεδο συνεργασίας τους, αρχίζοντας από δράσεις για τη δημιουργία αμοιβαίας εμπιστοσύνης ώστε να ενημερωθούν για τη μία για τα συστήματα της άλλης, στη συνέχεια αναλύοντας τα κοινά στοιχεία καθώς και τις διαφορές και τους περιορισμούς, για να προχωρήσουν τελικά στον προσδιορισμό των τομέων που φαίνονται πρόσφοροι για στενότερη συνεργασία, και, με τον τρόπο αυτό, να δημιουργήσουν σταδιακά τα θεμέλια για την ενδεχόμενη είσοδο σε ουσιαστικότερες δεσμεύσεις μεταξύ των δύο περιοχών.

Κάθε χώρα πρέπει να αναπτύξει τον δικό της ατομικό οδικό χάρτη εντός του περιφερειακού πλαισίου, καθορίζοντας σχέδια προόδου και συμμετέχοντας στις διάφορες δραστηριότητες εντός ενός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος.

Θα χρειαστεί στενός συντονισμός με την ισχύουσα τη στιγμή αυτή παροχή τεχνικής βοήθειας σε περιφερειακό και διμερές επίπεδο EΕ-ASEAN και με τις δραστηριότητες δημιουργίας ικανότητας, ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι δραστηριότητες αυτές και τα αποτελέσματα αλληλοστηρίζονται και αλληλοσυμπληρώνονται. Η πρωτοβουλία πρέπει να προωθήσει τις επαφές μεταξύ οικονομικών παραγόντων EΕ και ASEAN, και ως εκ τούτου, ο ιδιωτικός τομέας αμφοτέρων των πλευρών πρέπει να συμμετάσχει ενεργά τόσο στον καθορισμό όσο και την υλοποίηση των διαφόρων δράσεων, ενώ ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στις ανάγκες των ΜΜΕ, όπου κρίνεται σκόπιμο. Οι δραστηριότητες πρέπει επίσης να ενισχύσουν την ικανότητα των περισσότερο αναπτυγμένων μελών της ASEAN να παρέχουν μεγαλύτερη στήριξη στα άλλα μέλη, σύμφωνα με την πρωτοβουλία για την ολοκλήρωση ASEAN (IAI).

Η επιτυχία της TREATI θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το ανθρώπινο δυναμικό και τους χρηματοδοτικούς πόρους που θα θελήσουν να διαθέσουν και οι δύο πλευρές, καθώς και από την ευελιξία που μπορεί να επιτευχθεί όσον αφορά την αντιμετώπιση μεμονωμένων αναγκών και συμφερόντων εντός ενός γενικότερου συνεκτικού πλαισίου.

Τα τελευταία χρόνια, η προσέγγιση της ΕΕ σχετικά με την εμπορική πολιτική έχει εξελιχθεί όσον αφορά το καλυπτόμενο πεδίο και το επίπεδο των επιδιωκόμενων στόχων, τόσο σε θέματα ελευθέρωσης του εμπορίου και των επενδύσεων όσο και εκπόνησης κανόνων. Η αποκόμιση οφελών από οποιαδήποτε μελλοντική εμπορική συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της ASEAN προϋποθέτει κατά συνέπεια σημαντικού βαθμού συνεργασία σχετικά με τα μη δασμολογικά μέτρα, ειδικότερα σε τομείς καθορισμού ρυθμιστικού πλαισίου, γεγονός που επεκτείνεται κατά πολύ πέραν της απλής κατάργησης των δασμών.

Κατά συνέπεια, η προτεινόμενη TREATI θα δημιουργήσει ένα σταθερό, προβλέψιμο και διαφανές πλαίσιο για τις μελλοντικές εμπορικές μας σχέσεις, προωθώντας τη σύγκλιση των ρυθμιστικών κανόνων και την προσέγγιση που χρειάζεται προκειμένου η ASEAN να αναπτύξει τη δικιά της κοινή εξωτερική εμπορική πολιτική. Η TREATI θα μπορούσε κατά συνέπεια να ανοίξει μελλοντικά τον δρόμο για μία περιφερειακή εμπορική προτιμησιακή συμφωνία, μόλις τα επιτυχή αποτελέσματα του σημερινού γύρου πολυμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων επιτρέψουν και στις δύο πλευρές να αποδείξουν τη δέσμευσή τους για σταδιακή ελευθέρωση και μη επιβολή προστατευτισμού. Μόνο στο στάδιο αυτό, θα καταστεί δυνατό να αξιολογηθούν οι ευκαιρίες προόδοου που παρουσιάζονται όσον αφορά την ελευθέρωση και την εναρμόνιση των ρυθμιστικών πλαισίων, με βάση την αρχή "ΠΟΕ συν".

Πιθανά στοιχεία για ένα σχέδιο εμπορικής δράσης

Στο σημείο 3.5. της ανακοίνωσης αναφέρονται τομείς στους οποίους η ASEAN και η ΕΕ θα μπορούσαν να συνεργασθούν στενότερα, και από τους οποίους θα μπορούσε να γίνεται η επιλογή θεμάτων προς συζήτηση στο πλαίσιο της TREATI. Τα θέματα αυτά θα μπορούσαν αρχικά να αφορούν την υγειονομική και φυτοϋγειονομική προστασία, τα βιομηχανικά πρότυπα, τα τελωνεία, το εμπόριο και το περιβάλλον, τις επενδύσεις, τον ανταγωνισμό, το ηλεκτρονικό εμπόριο, την κοινωνία της πληροφορίας και τις υπηρεσίες.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΟ ΔΙΑΛΟΓΟ

ΜΕ ΤΗ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΣΙΑ

Στο παρόν παράρτημα περιλαμβάνονται ορισμένοι τομείς για τους οποίους αμφότερα τα μέρη ενδέχεται να αποφασίσουν είτε να αρχίσουν διάλογο και συνεργασία, είτε να εντείνουν το επίπεδό τους. Οι ανεπίσημες διαβουλεύσεις πιστεύεται ότι θα δώσουν στους εταίρους τη δυνατότητα να εντοπίσουν τους τομείς αυτούς και να προσδιορίσουν τους στόχους και τη μορφή της συνεργασίας τους (περιφερειακή ή/και διμερής ανταλλαγή πληροφοριών. συνεργασία στον ρυθμιστικό τομέα και εναρμόνισή του. τεχνική και χρηματοδοτική συνεργασία. κ.λπ.)

Οικονομικά και εμπορικά θέματα

Υγειονομικά και φυτοϋγειονομικά θέματα (ΥΦΥ):

Η παρούσα κατάσταση

Τα ΥΦΥ θέματα είναι ιδιαίτερα σημαντικά για πολλές χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας οι οποίες εξάγουν είδη διατροφής στην αγορά της ΕΕ και πρέπει να συμμορφώνονται προς τα ευρωπαϊκά πρότυπα.

Εντοπισθέντα θέματα

Πρέπει να αυξηθεί η ικανότητα συμμόρφωσης των εταίρων προς τα πρότυπα ΥΦΥ, μεταξύ άλλων, να αναπτυχθεί τυποποιημένη προσέγγιση και να καταγραφεί το σύνολο των κοινών προβλημάτων και, ενδεχομένως, να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα τεχνικής βοήθειας.

Γραμμή δράσης

Ο κατάλληλος διάλογος και η συνεργασία στον τομέα ΥΦΥ πρέπει

* να περιλαμβάνει ανταλλαγή πληροφοριών για τη νομοθεσία και για τις διαδικασίες πιστοποίησης και ελέγχου.

* να αναπτύσσει καλύτερη κατανόηση των απαιτήσεων της προστασίας των καταναλωτών και

* να αποτρέπει τις παρανοήσεις όσον αφορά τα πραγματικά κίνητρα της πολιτικής της ΕΚ στον τομέα αυτό.

Η βοήθεια που θα μπορούσε να παρασχεθεί στον τομέα αυτό περιέχει τόσο περιφερειακά όσο και διμερή στοιχεία καλά συντονισμένα μεταξύ τους.

Συνεργασία για το ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τα βιομηχανικά προϊόντα:

Η παρούσα κατάσταση

Η ΕΚ θα επιθυμούσε να προωθήσει τη συνεργασία με τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας για το ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τα βιομηχανικά προϊόντα, με σκοπό να διευκολυνθεί το εμπόριο και παράλληλα να διασφαλιστεί υψηλού επιπέδου προστασία της υγείας, της ασφάλειας, του περιβάλλοντος και των καταναλωτών.

Εντοπισθέντα θέματα

Τα βασικά θέματα συνίστανται στην αύξηση της συμβατότητας και στη γεφύρωση του χάσματος στον τομέα των προτύπων, των διαδικασιών διαπίστωσης της συμμόρφωσης και των τεχνικών κανόνων. Η επιλογή του κατάλληλου ρυθμιστικού μέσου θα εξαρτηθεί από τα χαρακτηριστικά των αγορών, από το ρυθμιστικό περιβάλλον στην εκάστοτε ενδιαφερόμενη χώρα, και τη βούληση των βιομηχανιών, νομοθετών και άλλων εμπλεκόμενων φορέων να επιτύχουν τους τεθέντες στόχους.

Γραμμή δράσης

Ο διάλογος πρέπει να στοχεύει στην προώθηση

* της σύγκλισης/εναρμόνισης του ρυθμιστικού πλαισίου, περιλαμβανομένης και της συνεργασίας στον τομέα της τυποποίησης

* της αμερόληπτης, οικειοθελούς, μειωμένης ή λιγότερο επίσημης αμοιβαίας αναγνώρισης (για παράδειγμα, στον τομέα της πιστοποίησης και των εργαστηρίων) και, όπου κρίνεται σκόπιμο, της αναγνώρισης της ισοτιμίας.

* της διεθνούς τυποποίησης

Η τεχνική βοήθεια θα μπορούσε να κινητοποιηθεί για τη στήριξη της διαδικασίας διαλόγου σε τομείς προτεραιότητας και στο πλαίσιο ενός καλά συντονισμένου συνδυασμού περιφερειακών και διμερών στοιχείων.

Τελωνεία:

Η παρούσα κατάσταση

Το εμπόριο μεταξύ των δύο περιοχών παρεμποδίζεται από μία σειρά μάλλον πολύπλοκων και χρονοβόρων διαδικασιών εκτελωνισμού.

Εντοπισθέντα θέματα

Οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρωθούν στην απλούστευση και τη βελτίωση των τελωνειακών διαδικασιών έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι και να μεγιστοποιηθούν οι ευκαιρίες με στόχο να απλουστευτεί ο εκτελωνισμός μεταξύ των δύο περιοχών.

Γραμμή δράσης

* Ο περιφερειακός και διμερής διάλογος πρέπει να στοχεύει στην εκπόνηση συγκεκριμένων μέτρων για τη βελτίωση της διαδικασιών.

* Η Επιτροπή πρέπει να προετοιμαστεί για τη σύναψη συμφωνιών τελωνειακής συνεργασίας με τα ενδιαφερόμενα κράτη της Νοτιοανατολικής Ασίας.

Επενδύσεις:

Η παρούσα κατάσταση

Οι επενδυτικές ροές δεν είναι ομαλές

Εντοπισθέντα θέματα

Η ύπαρξη κανόνων διακριτικής μεταχείρισης

Γραμμή δράσης

Να συσταθεί ένας διμερής διάλογος για τις επενδύσεις, με στόχο

* να προωθηθεί η κατανόηση και η συνεργασία σε θέματα επενδύσεων,

* να διερευνηθούν διοικητικοί μηχανισμοί διευκόλυνσης των επενδυτικών ροών και

* να προωθηθούν σταθεροί, διαφανείς, ανοικτοί και μη διακριτικοί κανόνες για τους επενδυτές.

Η πιθανή βοήθεια στον τομέα αυτό πρέπει να περιλαμβάνει

* καλά συντονισμένα περιφερειακά και διμερή στοιχεία

* έναν μηχανισμό που θα λειτουργεί μέσω Διαδικτύου και θα υποστηρίζεται από υπηρεσία παροχής βοήθειας σε κάθε περιοχή, ο οποίος θα παρέχει ολοκληρωμένες πληροφορίες και συμβουλές για διάφορα θέματα εμπορίου και επενδύσεων, με στόχο τον ιδιωτικό τομέα («ενιαίο κέντρο επαφής»)

* Το πρόγραμμα ASIA-Invest II, το οποίο μπορεί να συνεισφέρει στη συγκεκριμένη δράση.

Aνταγωνισμός:

Η παρούσα κατάσταση

Οι περιορισμοί του ανταγωνισμού στο εσωτερικό παρεμποδίζουν ή εξαλείφουν τα ευεργετικά οφέλη που θα προέκυπταν από μία σταδιακή ελευθέρωση του εμπορίου.

Εντοπισθέντα θέματα

Ο ρόλος των κανόνων ανταγωνισμού στη λειτουργία της ASEAN και στη δημιουργία μιας ζώνης ευημερίας είναι θεμελιώδης: βοηθούν να εξασφαλιστεί ένα κλίμα διαφάνειας και νομικής εμπιστοσύνης για την επιχειρηματική δραστηριότητα.

Γραμμή δράσης

Η Επιτροπή είναι έτοιμη

* να αρχίσει διάλογο με τους ήδη υφιστάμενους και τους νέους φορείς αρμόδιους στον τομέα του ανταγωνισμού στην περιοχή, σχετικά με την υλοποίηση της πολιτικής ανταγωνισμού

* να συνεργαστεί με φορείς αρμόδιους στον τομέα του ανταγωνισμού στην περιοχή ώστε αυτοί να γίνουν αποτελεσματικότεροι όσον αφορά την τήρηση της νομοθεσίας και της πολιτικής ανταγωνισμού.

* να εξετάσει την προώθηση, μέσω των αντιπροσωπειών της στην περιοχή, δράσεων για την επίτευξη των προαναφερθέντων στόχων.

Ηλεκτρονικό εμπόριο - κοινωνία της πληροφορίας

Η παρούσα κατάσταση

Η ΕΕ και οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας έχουν ήδη αποδυθεί σε δραστηριότητες διαλόγου και συνεργασίας στον τομέα του ηλεκτρονικού εμπορίου και της κοινωνίας της πληροφορίας. Και οι δύο περιοχές προσπαθούν να εδραιώσουν τη συμμετοχή τους στην παγκόσμια οικονομία της πληροφορίας.

Τα σεμινάρια ASEM e-Commerce του 2001-2002 πρότειναν στους ρυθμιστικούς φορείς των χωρών ASEM τρόπους για να δημιουργήσουν ευνοϊκό ρυθμιστικό περιβάλλον για μία ταχεία ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου μεταξύ των χωρών ASEM. Σε μία άλλη διάσκεψη ASEM, "Globalisation and ICT" τον Μάρτιο2003, η ΕΕ περιέγραψε την άποψή της για την ηλεκτρονική Ευρώπη (eEurope) και τη συνεργασία ΕΕ-ASEAN στον τομέα της κοινωνίας της πληροφορίας. Ένα συνέδριο παρακολούθησης πρόκειται να διεξαχθεί στο Βιετνάμ για να παράσχει ενημερωμένα στοιχεία στη διάσκεψη κορυφής ASEM που θα πραγματοποιηθεί στο Ανόι τον Οκτώβριο 2004. Για να τονωθεί η Ε&A στον τομέα της τεχνολογίας της πληροφορίας και η επιχειρηματική συνεργασία, έχουν ήδη αρχίσει οι προετοιμασίες για το Φόρουμ ΕΕ-Νοτιοανατολικής Ασίας για την κοινωνία της πληροφορίας, το οποίο θα διεξαχθεί το 2006 στην Μπανγκόκ. Ένα σχέδιο συνεργασίας ΕΕ-Ασίας έχει αρχίσει να υλοποιείται στον τομέα της υποδομής για επικοινωνίες υψηλής ταχύτητας. Με τη στήριξη του προγράμματος IST και στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης eEurope, έχει αρχίσει να διαμορφώνεται ένας κορμός νέας γενεάς για την έρευνα στον τομέα των επικοινωνιών (GEANT). Στο πλαίσιο της εφαρμογής του προγράμματός της eSociety, η κυβέρνηση της Σιγκαπούρης ξεκίνησε το 2002 συναντήσεις με την ΕΕ σε επίπεδο Επιτρόπου σχετικά με ρυθμιστικές και τεχνολογικές απαιτήσεις για την ανάπτυξη της κοινωνίας της πληροφορίας.

Εντοπισθέντα θέματα

Στα τέλη του 1999 δημιουργήθηκε η ειδική ομάδα "eASEAN Task Force" με στόχο να αναπτύξει ένα ευρύ και συνολικό σχέδιο δράσης για έναν ηλεκτρονικό χώρο ASEAN (e-space) και να δημιουργήσει για τις χώρες ASEAN δυνατότητες ανταγωνισμού στο πλαίσιο της παγκόσμιας οικονομίας της πληροφορίας. Η ειδική αυτή ομάδα εξετάζει την τεχνική, νομική, υλικοτεχνική, κοινωνική και οικονομική υποδομή που απαιτείται για να θεμελιωθούν οι βάσεις της ανταγωνιστικότητας της ASEAN στον 21ο αιώνα.

Γραμμή δράσης

Ο ουσιαστικός διάλογος θα επεκταθεί σε λεπτομερέστερα θέματα και θα διεξαχθεί κυρίως σε περιφερειακό επίπεδο με τους εταίρους ASEAN και ASEM.

Οι συγκεκριμένες πρωτοβουλίες συνεργασίας θα πρέπει να στηρίζουν

* την ενσωμάτωση των αναπτυσσόμενων χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας στην παγκόσμια ηλεκτρονική αγορά με τη βοήθεια συγκεκριμένων μέσων, όπως το πρόγραμμα Asia IT&C και το πρόγραμμα Information Society Programme (IST), (κοινωνία της πληροφορίας).

* την θεμελίωση στρατηγικών περιφερειακών βάσεων και τη σύνδεσή τους με το GEANT. Για το σκοπό αυτό η ΕΕ προτίθεται να εξεύρει μέσα για να συνδέσει το δίκτυο Trans-Eurasia Information Network (TEIN), -το οποίο τη στιγμή αυτή συνδέει το GEANT με την Κορέα- και με την Νοτιοανατολική Ασία.

Υπηρεσίες:

Η παρούσα κατάσταση

Οι υπηρεσίες διαδραματίζουν συνεχώς σημαντικότερο ρόλο στην ανάπτυξη και τη διαφοροποίηση των οικονομιών της Ευρώπης και της Ασίας.

Εντοπισθέντα θέματα

Πρέπει να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα του τομέα των υπηρεσιών των χωρών της ASEAN και να διευκολυνθεί η συμμετοχή τους στο παγκόσμιο εμπόριο υπηρεσιών με συνέπεια προς τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Γραμμή δράσης

Μεταξύ των δύο περιοχών πρέπει να ξεκινήσει διαδικασία διαλόγου σχετικά με

* το ρυθμιστικό περιβάλλον

* την πρόσβαση στις αγορές εντός του πολυμερούς πλαισίου GATS

* την πρόσβαση σε πηγές χρηματοδότησης και τεχνολογίας

* την προώθηση του εμπορίου υπηρεσιών μεταξύ αμφοτέρων των περιοχών και σε αγορές τρίτων χωρών.

Δημόσιες συμβάσεις:

Η παρούσα κατάσταση

Υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης όσον αφορά τη διαφάνεια και την αμεροληψία των πολιτικών που διέπουν τη σύναψη δημόσιων συμβάσεων στις περισσότερες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας.

Εντοπισθέντα θέματα

Υπάρχει επείγουσα ανάγκη να βελτιωθεί η κατανόηση των αντίστοιχων προσεγγίσεων για τις δημόσιες συμβάσεις στις δύο περιοχές, εν όψει του ενδεχόμενου αμοιβαίου ανοίγματος των αγορών.

Γραμμή δράσης

Μέσω των διαδικασιών περιφερειακού και διμερούς διαλόγου πρέπει να διερευνηθούν οι δυνατότητες για εξεύρεση αμοιβαίων, ανοικτών, αμερόληπτων και διαφανών διαδικασιών για τις αντίστοιχες δημόσιες συμβάσεις σε όλα τα επίπεδα.

Πνευματική ιδιοκτησία:

Η παρούσα κατάσταση

Η κατάλληλη προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας αποτελεί θεμελιώδη παράγοντα όσον αφορά τις άμεσες ξένες επενδύσεις και τις σχετικές μεταφορές τεχνολογίας σε πολλούς οικονομικούς τομείς.

Εντοπισθέντα θέματα

Αμφότερα τα μέρη πρέπει να παρέχουν -στο πλαίσιο των αντίστοιχων νομοθεσιών, κανονισμών και πολιτικών τους- επαρκή και αποτελεσματική προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας σύμφωνα με τα υψηλότερα διεθνή πρότυπα και τις διεθνείς συμφωνίες, περιλαμβανομένων και αποτελεσματικών μέσων για την επιβολή αυτών των δικαιωμάτων.

Γραμμή δράσης

* Ο διάλογος και η συνεργασία για θέματα ΔΠΙ πρέπει να διεξαχθούν κυρίως σε περιφερειακό επίπεδο.

* Ωστόσο, τα θέματα τήρησης της νομοθεσίας πρέπει επίσης να περιληφθούν στον διμερή διάλογο και στη συνεργασία.

* Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στα θέματα πειρατείας και παραποίησης.

Προστασία των καταναλωτών:

Η παρούσα κατάσταση

Οι κυβερνήσεις και των δύο περιοχών θα νοιώσουν αυξανόμενη πίεση εκ μέρους των πολιτών για θέσπιση των υψηλότερων δυνατόν προτύπων προστασίας και ασφάλειας για τους καταναλωτές. Η ΕΕ διαθέτει στον τομέα αυτό εμπειρία που μπορεί να μοιραστεί με την Νοτιοανατολική Ασία.

Εντοπισθέντα θέματα

Είναι αναγκαίο να προωθηθεί η έννοια της προστασίας του καταναλωτή σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Πρέπει επίσης να αποφευχθούν παρανοήσεις ως προς τα πραγματικά κίνητρα της προστασίας των καταναλωτών, ώστε η προστασία αυτή να μην συγχέεται με την επιβολή τεχνικών φραγμών στο εμπόριο.

Γραμμή δράσης

* Ο διάλογος σε περιφερειακό επίπεδο πρέπει να στοχεύει στην ανταλλαγή πληροφοριών για το ρυθμιστικό πλαίσιο αμφοτέρων των περιοχών, το οποίο διέπει τον τομέα προστασίας των καταναλωτών.

* Η εμπειρογνωμοσύνη και η τεχνική βοήθεια δύνανται επίσης να διατεθούν για τη συνεργασία σε περιφερειακό ή διμερές επίπεδο.

Βιομηχανική πολιτική:

Η παρούσα κατάσταση

Οι οικονομικοί παράγοντες και στις δύο περιοχές προσπαθούν ανέκαθεν να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητά τους.

Εντοπισθέντα θέματα

Αυτή η επιδίωξη αυξημένης ανταγωνιστικότητας είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες συνιστούν ένα από τα πλέον δυναμικά και καινοτόμα τμήματα των οικονομιών αμφοτέρων των μερών.

Γραμμή δράσης

* Ο διάλογος πρέπει να επικεντρωθεί σε περιφερειακό και διμερές επίπεδο και να αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών και εμπειριών για τη δημιουργία ενός πλαισίου λειτουργίας των ΜΜΕ με σκοπό να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητά τους.

* Η συνεργασία πρέπει να εξακολουθήσει να στηρίζει τη συνεργασία μεταξύ ΜΜΕ αμφοτέρων των περιοχών, ενισχύοντας ειδικότερα τη μεταφορά ήπιας και προηγμένης τεχνολογίας μεταξύ εταίρων.

* Το πρόγραμμα ASIA-Invest II μπορεί να συνεισφέρει στη συγκεκριμένη δράση.

Δικαιοσύνη και εσωτερικές υποθέσεις

Μετανάστευση

Η παρούσα κατάσταση

Οι χώρες και των δύο περιοχών αντιμετωπίζουν σοβαρά πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που συνδέονται με τις μεταναστευτικές ροές και τη διαχείριση των συστημάτων τους για την παροχή ασύλου.

Εντοπισθέντα θέματα

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Τάμπερε τόνισε ότι η εταιρική σχέση με τις χώρες καταγωγής και διέλευσης θα αποτελέσει βασικό στοιχείο των εξωτερικών πολιτικών της ΕΕ στον τομέα της μετανάστευσης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Σεβίλλης τον Ιούνιο του 2002 ζητεί με εμμονή "να περιλαμβάνεται ρήτρα για την κοινή διαχείριση των μεταναστευτικών ρευμάτων, καθώς και για την υποχρεωτική επανεισδοχή σε περίπτωση παράνομης μετανάστευσης, σε κάθε μελλοντική συμφωνία συνεργασίας, συμφωνία σύνδεσης ή ισοδύναμη συμφωνία που θα συνάψει η Ευρωπαϊκή Ένωση ή η Ευρωπαϊκή Κοινότητα με οποιαδήποτε χώρα". [36] Το Συμβούλιο εξέδωσε στις 19 Μαΐου 2003 συμπεράσματα για την ενσωμάτωση των μεταναστευτικών θεμάτων στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τρίτες χώρες.

[36] Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σεβίλλη, 21 και 22 Ιουνίου 2002.

Γραμμή δράσης

* Το θέμα της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών θα ενσωματωθεί στο πλαίσιο όλων των ευκαιριών πολιτικού, οικονομικού και κοινωνικού διαλόγου με την ASEAN και, μεμονωμένα με τα κράτη μέλη της.

* Πρέπει να εκπονηθούν ικανοποιητικές διατάξεις, στο πλαίσιο διμερών συμφωνιών με τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, για τις μεταναστευτικές ροές και την επανεισδοχή.

* Όπου κρίνεται σκόπιμο και δυνατό, πρέπει να επιδιωχθεί η καθιέρωση ειδικών και συγκεκριμένων δράσεων συνεργασίας, είτε μεταξύ της ΕΕ και της ASEAN, ή σε διμερή βάση με χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας.

Καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος

Η παρούσα κατάσταση

Το διεθνές οργανωμένο έγκλημα κινείται στα βήματα της παγκοσμιοποίησης. Συνιστά σοβαρότατη απειλή και για τις δύο περιοχές.

Εντοπισθέντα θέματα

Το οργανωμένο έγκλημα λειτουργεί σε διακρατική κλίμακα, χρησιμοποιώντας την πλέον προηγμένη τεχνολογία όσον αφορά την επικοινωνία και τα διεθνή χρηματοοικονομικά. Καθήκον των κυβερνήσεων αμφοτέρων των περιοχών είναι να αντιμετωπίσουν επειγόντως την τεχνολογική αυτή πρόκληση και να εφαρμόσουν ισχυρές περιφερειακές και διεθνείς πολιτικές καταπολέμησης του εγκλήματος.

Γραμμή δράσης

* Αμφότερες οι περιοχές πρέπει να συνεχίσουν να εργάζονται και να προωθούν όλες τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών στον τομέα αυτό.

* Η διαδικασία περιφερειακού διαλόγου πρέπει να περιλαμβάνει συγκεκριμένες ανταλλαγές πληροφοριών και εμπειριών σχετικά με

* την χάραξη και την εφαρμογή περιφερειακών στρατηγικών καταπολέμησης του εγκλήματος

* τη δημιουργία περιφερειακών θεσμικών οργάνων, όπως για παράδειγμα η Europol και η Eurojust

Εμπορία ανθρώπων:

Η παρούσα κατάσταση

Η εμπορία ανθρώπων οδηγεί σε σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των θυμάτων όπως αυτά υπαγορεύονται από το διεθνές δίκαιο και τον χάρτη θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ.

Εντοπισθέντα θέματα

Η εμπορία ανθρώπων είναι θέμα που δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στις σχέσεις της ΕΕ με την Ασία λόγω του ότι πολυάριθμα θύματα διακινούμενα παρανόμως στο εσωτερικό της Ασίας, ή από ασιατικές χώρες ή μέσω αυτών, καταλήγουν στα κράτη μέλη της ΕΕ.

Γραμμή δράσης

* Η ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή πολιτική κατά της εμπορίας ανθρώπων έχει ως στόχο το σύνολο της αλυσίδας εμπορίας, η οποία περιλαμβάνει τις χώρες προέλευσης, διέλευσης και προορισμού.

* Πρέπει να δημιουργηθεί ένας κατάλληλος διπεριφερειακός μηχανισμός ανταλλαγής πληροφοριών και συνεργασίας, πιθανόν μέσω της συνεργασίας μεταξύ Europol και Aseanopol.

Νομιμοποίηση προσόδων από παράνομες δραστηριότητες:

Η παρούσα κατάσταση

Το ξέπλυμα χρήματος βρίσκεται στο επίκεντρο σχεδόν κάθε εγκληματικής δραστηριότητας.

Εντοπισθέντα θέματα

Τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης προσόδων από παράνομες δραστηριότητες μπορούν να συμβάλουν στον περιορισμό του εγκλήματος γενικότερα καθώς και στην καταπολέμηση της διαφθοράς. Είναι προφανώς αναγκαία η συνεργασία σε διεθνές επίπεδο για να αποτραπεί η χρησιμοποίηση των χρηματοπιστωτικών συστημάτων για το ξέπλυμα εσόδων που προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες εν γένει, και ιδίως από το λαθρεμπόριο ναρκωτικών.

Γραμμή δράσης

* Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να εργάζεται για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρημάτων συνολικά, και στην Νοτιοανατολική Ασία, μέσω διεθνών οργάνων, όπως η ομάδα διεθνούς χρηματοοικονομικής δράσης (FATF), και μέσω της περιφερειακής συνεργασίας στο πλαίσιο της ASEAN και της ASEM.

* Ο περιφερειακός διάλογος πρέπει να προβλέπει την ανταλλαγή πληροφοριών και, ευκταίως, να καταλήγει σε συνεργασία για το ρυθμιστικό πλαίσιο και στη θέσπιση των κατάλληλων προτύπων για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος.

Παραποίηση:

Παρούσα κατάσταση

Οι παραβιάσεις της πνευματικής ιδιοκτησίας, π.χ. παραποίηση και πειρατεία, αποτελούν επί του παρόντος σημαντική πρόκληση. Η παραγωγή προϊόντων άνευ αδείας αναπαραγωγής είναι ένα πρόβλημα που απασχολεί ιδιαίτερα τη Νοτιοανατολική Ασία και την ΕΕ. Αυτή η μορφή εγκλήματος, που τείνει να περιπέσει ολοένα περισσότερα στα χέρια εγκληματικών, ακόμα και τρομοκρατικών, οργανώσεων, αποτελεί απειλή για την οικονομία, τη δημιουργικότητα, καθώς και για την υγεία και την ασφάλεια.

Εντοπισθέντα θέματα

Η παραποίηση αποτελεί διεθνές φαινόμενο και είναι ένα σημαντικό θέμα που θα πρέπει να ενσωματώσει η ΕΕ στις σχέσεις της με τις τρίτες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας και, ενδεχομένως, να ασκήσει πίεση στις χώρες όπου έχουν τη βάση τους οι ασκούντες δραστηριότητες παραποίησης.

Γραμμή δράσης

* ´Εναρξη περιφερειακών και διμερών διαλόγων σχετικά με την παραποίηση και την πειρατεία.

Προστασία δεδομένων

Η παρούσα κατάσταση

Υπό το φως της παγκόσμιας καταπολέμησης της τρομοκρατίας, οι κανόνες προστασίας των δεδομένων, ή η έλλειψη τέτοιων κανόνων, καθίστανται ολοένα περισσότερο πεδίο πιθανών συγκρούσεων μεταξύ της ΕΕ και των διαφόρων χωρών.

Εντοπισθέντα θέματα

Πρέπει να εξασφαλιστεί η αμοιβαία διαφάνεια των συστημάτων προστασίας δεδομένων και να εξασφαλιστεί κατάλληλη προστασία.

Γραμμή δράσης

* Τα μέρη θα πρέπει να συμφωνήσουν να εξασφαλίζουν υψηλό επίπεδο προστασίας κατά την επεξεργασία προσωπικών και άλλων δεδομένων, σύμφωνα με τα ανώτατα διεθνή πρότυπα [37].

[37] Τα πρότυπα λαμβάνουν υπόψη:

* Τα μέρη θα πρέπει επίσης να συμφωνήσουν να συνεργαστούν για την προστασία των προσωπικών δεδομένων ώστε να βελτιωθεί το επίπεδο προστασίας, καθώς επίσης και να συνεργαστούν για την κατάργηση των εμποδίων της ελεύθερης διακίνησης προσωπικών δεδομένων μεταξύ των μερών, που έχει προκληθεί από την ανεπαρκή προστασία των προσωπικών δεδομένων. Η συνεργασία για την προστασία των προσωπικών δεδομένων μπορεί να συμπεριλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τεχνική βοήθεια υπό μορφή ανταλλαγής πληροφοριών και εμπειρογνωμόνων.

Ναρκωτικά:

Η παρούσα κατάσταση:

Ορισμένες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας εξακολουθούν να αποτελούν σημαντικές παράνομες αγορές ηρωΐνης και/ή να χρησιμεύουν ως σημεία διέλευσης της ηρωΐνης που προορίζεται για άλλες περιοχές του κόσμου. Η παράνομη χρήση και διακίνηση διεγερτικών του τύπου των αμφεταμινών (ATS) εξαπλώνεται ταχέως στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ασία. Εν τω μεταξύ, η παράνομη χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών εξακολουθεί να συμβάλει στην αύξηση του επιπολασμού μολύνσεων από τον HIV. Η ΕΕ και η Νοτιοανατολική Ασία αντιμετωπίζουν κοινές και ολοένα αυξανόμενες προκλήσεις για την καταπολέμηση της παράνομης χρήσης και διακίνησης ναρκωτικών.

Εντοπισθέντα θέματα

Η Διεθνής Επιτροπή Ελέγχου Ναρκωτικών των Ηνωμένων Εθνών ανέφερε ότι ο εξοπλισμός που παλαιότερα χρησιμοποιείτο αποκλειστικά για τον εξευγενισμό της ηρωΐνης χρησιμοποιείται τώρα ολοένα περισσότερο και για την παρασκευή μεθαμφιταμινών (που διεισδύουν ολοένα περισσότερο στις ευρωπαϊκές αγορές).

Γραμμή δράσης

* Χάραξη και εφαρμογή αποτελεσματικών περιφερειακών στρατηγικών για τη μείωση της παράνομης ζήτησης των εν λόγω διεγερτικών και

* Αύξηση του περιφερειακού διαλόγου και της συνεργασίας μεταξύ των μερών στο πλαίσιο δραστηριοτήτων ρύθμισης και επιβολής της νομοθεσίας στον τομέα της παράνομης παρασκευής, διακίνησης, ελέγχου των προδρόμων ουσιών, έγκαιρης προειδοποίησης για τα συνθετικά ναρκωτικά και δημιουργία θεσμικών εποπτικών οργάνων.

* Στήριξη των περιφερειακών πολιτικών για τα ναρκωτικά, π.χ. του κοινού προγράμματος της ´Ενωσης κρατών Νοτιοανατολικής Ασίας (ΑSEAN) με την Κίνα (ACCORD [38]) που βρίσκεται ακόμη στη φάση εκκίνησης.

[38] Ενέργειες συνεργασίας ASEAN και Κίνας όσον αφορά τα επικίνδυνα ναρκωτικά: Σχέδιο δράσεως που καταρτίσθηκε το 2000

* Επιδίωξη της σύναψης συμφωνίας EΚ-ASEAN για την καταπολέμηση της εκτροπής των χημικών προδρόμων ουσιών για την παράνομη παραγωγή ναρκωτικών.

Μέχρι τώρα, οι δραστηριότητες της ΕΚ για την καταπολέμηση των ναρκωτικών στην εν λόγω περιοχή ήταν λιγοστές και βασίζονταν σε προσέγγιση ανά χώρα (προγράμματα για την Ταϋλάνδη, την Καμπότζη, το Λάος και το Βιετνάμ).

Απαιτείται σφαιρικότερη προσέγγιση που να αντανακλά τη σημασία της περιοχής της Νοτιοανατολικής Ασίας για το πρόβλημα τωνναρκωτικών στην Ευρώπη, καθώς και την επίπτωση των ναρκωτικών στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της ίδιας της περιοχής. Στο τελευταίο έγγραφο πολιτικής για τα ναρκωτικά, η ΕΚ εφιστά την προσοχή στην Νοτιοανατολική Ασία, χαράσσοντας στρατηγική για τη διαδρομή που ακολουθεί η διακίνηση ναρκωτικών [39], με ιδιαίτερη μνεία στη διαδρομή Ινδία/Κίνα/Νοτιοανατολική Ασία που ακολουθεί η διακίνηση συνθετικών ναρκωτικών. Δεδομένων των χαρακτηριστικών του προβλήματος των ναρκωτικών, θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η περιφερειακή προσέγγιση, που θα δίνει επίσης τη δυνατότητα αποτελεσματικής αντιμετώπισης της Βιρμανίας/Μυανμάρ, που αποτελεί βασική πηγή της παραγωγής ναρκωτικών. Απαιτείται στενή συνεργασία με τις οργανώσεις του ΟΗΕ (UNDCP και UNODC). Σαφή προτεραιότητα αποτελεί η πρόληψη της εκτροπής των χημικών προδρόμων ουσιών στη Νοτιοανατολική Ασία. Παρόμοια συμπεράσματα συνήχθησαν κατά τον πρώτο περιφερειακό διάλογο μεταξύ εμπειρογνωμόνων της ΕΕ και της ASEAN τον Οκτώβριο 2002.

[39] Ανακοίνωση της Επιτροπής για την εξωτερική πολιτική στον τομέα των ναρκωτικών, 2003 (θα δημοσιευθεί προσεχώς)

Περιβάλλον

Η παρούσα κατάσταση

Η αειφόρος ανάπτυξη εξακολουθεί να αποτελεί παγκόσμια πρόκληση για την ΕΕ και τη Νοτιοανατολική Ασία. Και οι δύο εταίροι έχουν δεσμευθεί για την εφαρμογή των συμπερασμάτων της Παγκόσμιας Διάσκεψης Κορυφής για την Αειφόρο Ανάπτυξη, που διεξήχθη στο Γιοχάνεσμπουργκ το 2002. Και οι δύο εταίροι έχουν στερεά εδραιωμένη παράδοση διαλόγου και συνεργασίας για τα περιβαλλοντικά θέματα, που θα εξακολουθήσει να αποτελεί προτεραιότητα κατά τα επόμενα έτη.

Η συνεργασία μεταξύ της ΕΚ και της Ασίας για το περιβάλλον έχει αρχίσει πριν από πολλά έτη, μέσω π.χ.:

* της βοήθειας που παρέχεται στο περιφερειακό κέντρο της ASEAN για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.

* του Asia Eco-Best (1997-2002), που βοηθά φορείς της ΕΕ να επενδύσουν σε συνεργασία με ασιατικούς εταίρους στα περιβαλλοντικά προϊόντα και τεχνολογίες της Ασίας. Το πρόγραμμα Pro-Eco ΕΕ-Ασίας (2002-2007) στηρίζει τις εταιρικές σχέσεις ΕΕ-Ασίας για την υιοθέτηση πολιτικών, τεχνολογιών και πρακτικών που προωθούν καθαρότερες, αποτελεσματικότερες και αειφόρους λύσεις για τα περιβαλλοντικά προβλήματα στην Ασία.

* των δραστηριοτήτων συνεργασίας EΚ-ASEAN στον τομέα της Επιστήμης και Τεχνολογιών για το Περιβάλλον, βάσει των προγραμμάτων-πλαισίων της ΕΚ για την έρευνα και ανάπτυξη.

* μεγάλου αριθμού έργων και προγραμμάτων για τη διατήρηση και διαχείριση των φυσικών πόρων, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, τη διαχείριση των υδάτων κλπ.

Εντοπισθέντα θέματα

Όπως περιγράφεται στα συμπεράσματα της υποεπιτροπής για το περιβάλλον της μικτής επιτροπής συνεργασίας EΚ-ASEAN της 17ης-19ης Σεπτεμβρίου 2001, εντοπίστηκαν οι τομείς προτεραιότητας για μελλοντική συνεργασία:

* Κλιματολογικές μεταβολές και ενεργειακή απόδοση.

* Περιβάλλον και καθαρές τεχνολογίες

* Δημιουργία ικανοτήτων για την εφαρμογή και τη διαπραγμάτευση πολυμερών συμφωνιών για το περιβάλλον.

* Παράκτιο και θαλάσσιο περιβάλλον.

Οι πολιτικοί παράγοντες αποδίδουν ολοένα μεγαλύτερη σημασία στο θέμα της παράνομης υλοτομίας και της παράνομης εμπορίας ξυλείας, θέμα που θα αποτελέσει επίκεντρο των σχέσεων με την ASEAN κατά τα επόμενα έτη. Υπάρχουν ολοένα περισσότερα αποδεικτικά στοιχεία ότι η συγκομιδή σημαντικού ποσοστού της παγκόσμιας ξυλείας διενεργείται παράνομα. Επιπλέον, η παράνομη υλοτομία και επεξεργασία έχουν αρχίσει να υποσκάπτουν το κράτος δικαίου, να ενθαρρύνουν τη διαφθορά, τις κοινωνικές συγκρούσεις και την αναποτελεσματική χρήση των πόρων σε πολλές χώρες παραγωγής με αποτέλεσμα την απώλεια σημαντικών δυνητικών κρατικών εσόδων.

Γραμμή δράσης

* Στήριξη της υιοθέτησης πολιτικών, τεχνολογιών και πρακτικών που προωθούν καθαρότερες, αποτελεσματικότερες και αειφόρους λύσεις για τα περιβαλλοντικά προβλήματα στη Νοτιοανατολική Ασία, μέσω του πρόσφατα συσταθέντος προγράμματος Asia Pro Eco

* Στήριξη της εφαρμογής της διαδικασίας της ΕΚ για την επιβολή της νομοθεσίας, τη διαχείριση και την εμπορία στον δασοκομικό τομέα (FLEGT) [40]

[40] Η διαδικασία FLEGT ενθαρρύνει τη συζήτηση και τη συνεργασία μεταξύ ανεπτυγμένων χωρών και χωρών με αναδυόμενες οικονομίες, ιδίως μεταξύ αυτών που παράγουν και καταναλώνουν/εισάγουν ξυλεία και προϊόντα ξυλείας. Καλύπτει ολόκληρο το φάσμα της μεταρρύθμισης και επιβολής της νομοθεσίας στις χώρες που παράγουν ξυλεία, τα θέματα διαχείρισης και εμπορίας (ιδίως πρόσβαση στην αγορά). Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΚ καταρτίζει επί του παρόντος πρόγραμμα FLEGT στην Ινδονησία, αλλά μπορεί επίσης να υπάρξει πεδίο για σχετική περιφερειακή πρωτοβουλία, ιδίως λόγω του σημαντικού μεγέθους του ενδοπεριφερειακού εμπορίου ξυλείας.

* Ανάπτυξη διαλόγου και συνεργασίας με την ASEAN όσον αφορά το στρατηγικό σχέδιο δράσεως της ASEAN για τη συνεργασία στον τομέα των δασών και των δασοκομικών προϊόντων.

* Συνέχιση της ανάπτυξης διαλόγου και συνεργασίας σε διμερές επίπεδο για τη διατήρηση και διαχείριση του δασοκομικού τομέα.

Επιστήμη & Tεχνολογία, Έρευνα & Ανάπτυξη

Η παρούσα κατάσταση

Η Επιστήμη και Τεχνολογία αποτελεί βασικό στοιχείο της επιδίωξης αειφόρου οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, καθώς και τη βάση για την ανταγωνιστικότητα. Η συνεργασία μεταξύ της ASEAN και της ΕΕ στον τομέα της Επιστήμης και Τεχνολογίας βασίζεται σε κοινά πολιτιστικά και ιστορικά θεμέλια και στην αύξηση των οικονομικών δεσμών.

Εντοπισθέντα θέματα

Η άμεση σύνδεση της επιστημονικής έρευνας με την κοινωνία είναι ζωτικής σημασίας και για τις δύο περιοχές. Η συνεργασία στον τομέα της Επιστήμης και Τεχνολογίας πρέπει να καλύπτει επιστημονικούς τομείς με άμεση εφαρμογή στις παραγωγικές δραστηριότητες, και να αποσκοπεί στην εξασφάλιση δεσμού μεταξύ των κέντρων έρευνας και των πανεπιστημίων αφενός και της βιομηχανίας αφετέρου.

Γραμμή δράσης

Η συνεργασία EΕ-ASEAN στον τομέα της επιστήμης και τεχνολογίας πρέπει να περιλαμβάνει:

* τη χάραξη στρατηγικής σύλληψης και σχεδιασμού της συνεργασίας μεταξύ των δύο περιοχών στον τομέα της επιστήμης και τεχνολογίας.

* την εφαρμογή δραστηριοτήτων συνεργασίας μεταξύ των δύο περιοχών στον τομέα της επιστήμης και τεχνολογίας, με βάση τις σημερινές και τις πιθανές μελλοντικές ικανότητες έρευνας στις δύο περιοχές.

* την προώθηση συγκεκριμένων προγραμμάτων συνεργασίας στον τομέα της επιστήμης και τεχνολογίας σε διάφορους τομείς (μεταξύ άλλων, βιοτεχνολογία στον γεωργικό και δασοκομικό τομέα, ασφάλεια των τροφίμων, υγιεινή του τομέα μεταποίησης τροφίμων, εκμάθηση με ηλεκτρονικά μέσα).

Τριτοβάθμια εκπαίδευση και πολιτιστικά θέματα

Η παρούσα κατάσταση

Η συνεργασία μεταξύ της Ευρώπης και της Νοτιοανατολικής Ασίας για τη τριτοβάθμια εκπαίδευση και τα πολιτιστικά θέματα είναι θεμελιώδους σημασίας δεδομένου ότι διαδραματίζει βασικό ρόλο για την αύξηση της αμοιβαίας κατανόησης και πληροφόρησης. Το σχέδιο ASIA-Link και το πρόγραμμα πανεπιστημιακού δικτύου ΕΕ-ASEAN έχουν προωθήσει επιτυχώς τη συνεργασία μεταξύ των δύο περιοχών στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από τις αρχές του 2002. Στο πλαίσιο και των δύο αυτών πρωτοβουλιών καταρτίζεται επί του παρόντος μεγάλος αριθμός πολυμερών και αμοιβαία επωφελών προγραμμάτων συνεργασίας και δραστηριοτήτων δημιουργίας βιώσιμων δικτύων.

Εντοπισθέντα θέματα

Η συνεργασία στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι θεμελιώδους σημασίας για:

* τη βελτίωση της αμοιβαίας κατανόησης και την αύξηση της πληροφόρησης σχετικά με την Ευρώπη από μέρους της Νοτιοανατολικής Ασίας και αντίστροφα.

* την επανακαθιέρωση της Ευρώπης ως σημαντικού εταίρου της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και ως κέντρο αριστείας στη Νοτιοανατολική Ασία.

* την προώθηση της επιστημονικής και τεχνολογικής ανάπτυξης, πράγμα που θα ενισχύσει την οικονομική μεγέθυνση και την ανταγωνιστικότητα.

* την ενίσχυση της οικονομικής και πολιτιστικής παρουσίας της Ευρώπης στη Νοτιοανατολική Ασία (και αντίστροφα).

Γραμμή δράσης

* Ανάπτυξη περιφερειακού και διμερούς στρατηγικού διαλόγου με τα ενδιαφερόμενα μέρη στα διάφορα επίπεδα κυβερνητικών αρχών, εθνικών ενώσεων τριτοβαθμίων ιδρυμάτων και διασκέψεων των πρυτάνεων σε εθνικό επίπεδο.

* Συνέχιση της εφαρμογής των προγραμμάτων Asia-Link και ASEAN-EU University Network, τα οποία προωθούν επιτυχώς τη συνεργασία στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

* Υποστήριξη των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τις υποτροφίες μέσω πρωτοβουλιών όπως το Erasmus Mundus

* Προώθηση της συνεργασίας στον πολιτιστικό τομέα με σκοπό την ενίσχυση της αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ των κοινωνιών των πολιτών της Νοτιοανατολικής Ασίας και της Ευρώπης, ιδίως με τη στήριξη του έργου του Ιδρύματος Ασίας-Ευρώπης.

Eνέργεια

Η παρούσα κατάσταση

Άμεσα ή έμμεσα, η ενέργεια σχετίζεται με καθένα από τους έξι τομείς προτεραιότητας της κοινοτικής αναπτυξιακής πολιτικής. Επιπλέον, αποτελεί βασικό στοιχείο για την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετηρίδας που έχουν θέσει τα Ηνωμένα Έθνη. Παράλληλα, η ασφάλεια προμήθειας της ΕΕ σχετίζεται στενά με αυτή των αναπτυσσομένων χωρών, συμπεριλαμβανομένων των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας. Η αναμενόμενη αύξηση της κατανάλωσης καυσίμων ορυκτής προέλευσης και η επιδείνωση των περιβαλλοντικών προβλημάτων, και συγκεκριμένα η κλιματολογική μεταβολή και μόλυνση του αέρα, θα καταστήσουν στο μέλλον ακόμη στενότερο τον δεσμό.

Εντοπισθέντα θέματα

Σε γενικές γραμμές, δεδομένης της αναμενόμενης αύξησης της ζήτησης ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ασία και των σημαντικών πηγών ενέργειας που διαθέτει (π.χ. η Ινδονησία είναι επί του παρόντος ο μεγαλύτερος εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) παγκοσμίως), ο εν λόγω τομέας θα εξακολουθήσει να αποτελεί σημαντικό αντικείμενο συνεργασίας. Μετάβαση προς ένα περισσότερο διασυνδεδεμένο ενεργειακό σύστημα στη Νοτιοανατολική Ασία, και ενδεχόμενη πιθανώς δημιουργία ζώνης ελευθέρων συναλλαγών ASEAN-Κίνας, αύξηση του ενδιαφέροντος της ΕΕ για την ανταλλαγή πολιτικών και τη δημιουργία ευνοϊκού κλίματος για τις συναλλαγές και τις επενδύσεις.

Γραμμή δράσης

* Έναρξη στρατηγικού διαλόγου σε περιφερειακό επίπεδο για τα ενεργειακά θέματα

* Συνέχιση των πρωτοβουλιών συνεργασίας που έχουν ήδη αναληφθεί σε τομείς όπως η συμπαραγωγή ή οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Μεταφορές

Θαλάσσια Ασφάλεια:

Η παρούσα κατάσταση

Η πειρατεία αποτελεί πραγματικό πρόβλημα στα ύδατα της Νοτιοανατολικής Ασίας, με σαφείς επιπτώσεις στο εμπόριο, στις μεταφορές και στην περιφερειακή ασφάλεια. Η έννοια της θαλάσσιας ασφάλειας καλύπτει την πειρατεία, αλλά και συναφή εγκλήματα όπως η τρομοκρατία, η λαθρομετανάστευση και η παράνομη διακίνηση ναρκωτικών και όπλων, καθώς και τα περιβαλλοντικά εγκλήματα. Η οικονομική ύφεση στην περιοχή συνέβαλε στην αύξηση της πειρατείας και των ενόπλων ληστειών στη θάλασσα.

Εντοπισθέντα θέματα

Η διάσκεψη EΕ-ASEAN για τη θαλάσσια ασφάλεια το 2002 στη Μανίλα υπογράμμισε το μέγεθος του προβλήματος για την περιοχή καθώς και τη σημασία του για τους εμπορικούς της εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ. Το Περιφερειακό Φόρουμ ASEAN εξέδωσε δήλωση σχετικά με την πειρατεία, την ανάγκη χάραξης και εφαρμογής περιφερειακών στρατηγικών για τη θαλάσσια ασφάλεια και πολυμερούς συνεργασίας [41]. Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΔΝΟ) κάλεσε τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας να συνάψουν περιφερειακή συμφωνία για τη συνεργασία κατά της πειρατείας και των ενόπλων ληστιών κατά πλοίων [42]. Θα πρέπει να επιτευχθεί συναίνεση σχετικά με μία τελική συμφωνία σε επίπεδο ASEAN, αλλά ακόμη καταβάλλονται προσπάθειες ιδίως σχετικά με τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών.

[41] Δήλωση του περιφερειακού φόρουμ της ASEAN για την πειρατεία, διασυνοριακή ομάδα για τα μέτρα δημιουργίας κλίματος εμπιστοσύνης, Vientiane, 2003.

[42] Γενική Γραμματεία του ΔΝΟ στη περιφερειακή συνεδρίαση της επιτροπής θαλάσσιας ασφάλειας στη Σινγκαπούρη, τον Μάρτιο 2001

Γραμμή δράσης

* Οι εμπειρογνώμονες συζήτησαν επίσης τους τρόπους περιφερειακής συνεργασίας και παροχής βοήθειας της ΕΕ.

* Η λύση έγκειται σαφώς στη λήψη μέτρων θαλάσσιας ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της λιμενικής ασφάλειας και των δορυφορικών συστημάτων παρακολούθησης, και στην αύξηση της συνεργασίας μεταξύ των ενδιαφερομένων χωρών στις οποίες χορηγείται τεχνική βοήθεια από τους κυριότερους χρήστες των θαλασσίων οδών, όπως είναι η Ιαπωνία και η ΕΕ.

* Θα πρέπει να διερευνηθούν οι δυνατότητες συνεργασίας όσον αφορά τα συστήματα παρακολούθησης των πλοίων, τη θαλάσσια αστυνομία και την εναρμόνιση των πληροφοριών και της νομοθεσίας για τη διευκόλυνση της έρευνας και της καταδίωξης των δραστών. Η ΕΕ μπορεί να διαθέσει ειδικούς εμπειρογνώμονες, βέλτιστη πρακτική και να βοηθήσει την οργάνωση προγραμμάτων κατάρτισης και την ανάλυση των αναγκών ανά χώρα. Πιο συγκεκριμένα, η ΕΕ θα πρέπει να τονώσει την περιφερειακή συνεργασία σχετικά στον εν λόγω τομέα εάν πραγματικά αναληφθεί δέσμευση υπό μορφή περιφερειακής συμφωνίας, ή ακόμη και στη περίπτωση συμφωνίας μεταξύ ορισμένων από τις ενδιαφερόμενες χώρες.

Αεροπορική ασφάλεια και αξιοπλοΐα

Η παρούσα κατάσταση

Η αεροπορική ασφάλεια και η αξιοπλοΐα αποτελούν σαφώς τομέα κοινού ενδιαφέροντος. ´Εχει αναπτυχθεί σημαντική συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και της Νοτιοανατολικής Ασίας σε αυτό τον τομέα. Η Επιτροπή υποστηρίζει το πρόγραμμα COSCAP (συνεταιριστική ανάπτυξη της ασφάλειας λειτουργίας και συνεχούς αξιοπλοΐας) για την Νοτιοανατολική Ασία, το οποίο αποσκοπεί στην κατανομή των λιγοστών επιθεωρητών μεταξύ των κρατών μελών και στην εναρμόνιση των ρυθμίσεων και άλλων κριτηρίων, που αποτελούν τη βάση των επιθεωρήσεων. Άρχισε επίσης να εφαρμόζει ένα πρόγραμμα συνεργασίας της πολιτικής αεροπορίας ΕΚ-Ασίας, όπου συμμετέχουν όλες οι χώρες της ASEAN εκτός από τη Βιρμανία/Μυανμάρ.

Εντοπισθέντα θέματα

Ορισμένες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας εξακολουθούν να χρειάζονται ρυθμιστικούς φορείς που να αποτελούν αντικείμενο ορθής διαχείρισης. Η Νοτιοανατολική Ασία πρέπει να εναρμονίσει περαιτέρω τους νόμους και τους κανονισμούς για την εναέρια ασφάλεια και αξιοπλοΐα.

Γραμμή δράσης

* Εφαρμογή των επιτευγμάτων του COSCAP-SE Asia

* Υποστήριξη με διμερή διάλογο και συνεργασία της δημιουργίας κανονιστικών φορέων που να αποτελούν αντικείμενο ορθής διαχείρισης στις φτωχότερες χώρες και των "περιφερειακών πρωτοβουλιών".

* Υποστήριξη, μέσω περιφερειακού διαλόγου και συνεργασίας, της περαιτέρω εναρμόνισης των νόμων και κανονισμών για την εναέρια ασφάλεια και αξιοπλοΐα στη Νοτιοανατολική Ασία.

Κοινωνία της πληροφορίας

Η παρούσα κατάσταση

Η τεχνολογία πληροφορίας και τα δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικής επικοινωνίας ενισχύουν την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, καθώς και την ανάπτυξη της κοινωνίας πληροφορίας. Για να προωθηθεί η κοινωνία πληροφορίας, η Ευρωπαϊκή ´Ενωση δημιούργησε τις πρωτοβουλίες eEurope 2002 και 2005. Παράλληλα πολλές κυβερνήσεις της περιοχής της νοτιοανατολικής Ασίας αποδίδουν μεγάλη έμφαση στην ανάπτυξη της κοινωνίας της πληροφορίας και είναι πρόθυμες να αναπτύξουν συγκεκριμένη συνεργασία σ´αυτόν τον τομέα, η οποία θεωρούν ότι θα παράσχει μεγάλες δυνατότητες αύξησης των συναλλαγών, της κοινωνικής συνοχής και των πολιτιστικών δεσμών, καθώς και οικονομική μεγέθυνση.

Εντοπισθέντα θέματα

Ο στενότερος συντονισμός των πολιτικών της ΕΕ και της νοτιοανατολικής Ασίας είναι προς το συμφέρον της οικονομικής ανάπτυξης και των δυο περιοχών.

Γραμμή δράσης

* Ανάπτυξη εκτενούς περιφερειακού διαλόγου για τα διάφορα θέματα της κοινωνίας της πληροφορίας, συμπεριλαμβανομένων όχι μόνον των πολιτικών ηλεκτρονικής επικοινωνίας και ρύθμισης αλλά και των κοινωνικών θεμάτων.

* Συνεργασία για την διασύνδεση και την διαλειτουργικότητα των δικτύων και υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής ´Ενωσης και της νοτιοανατολικής Ασίας, καθώς και για την τυποποίηση και διάδοση νέων τεχνολογιών πληροφόρησης και επικοινωνιών.

* Προώθηση κοινών προγραμμάτων έρευνας στον τομέα των τεχνολογιών πληροφόρησης και επικοινωνιών και βιομηχανικές εφαρμογές στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες.

* Δημιουργία δικτύου επαφών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των κρατών μελών, το οποίο μπορεί να καθοδηγήσει την συνεργασία με την Ασία για την κοινωνία της πληροφορίας.

* Το πρόγραμμα ASIA-IT&C μπορεί να συμβάλει στην παρούσα γραμμή δράσης.

Στατιστικές

Παρούσα κατάσταση:

1. Στατιστικές εξωτερικού εμπορίου:

Δεν υπάρχει κοινό πλαίσιο ASEAN για τις διαδικασίες και την εφαρμογή του τελωνειακού κώδικα. Ως εκ τούτου υπάρχουν ορισμένες διαφορές στα αριθμητικά στοιχεία της ΕΚ και της ASEAN, καθώς και στην ίδια την περιοχή της ASEAN.

2. Ξένες άμεσες επενδύσεις (ΞΑΕ):

Η ASEC, καθώς και τα κράτη μέλη, αντιμετωπίζουν πρόβλημα μεταγλώττισης των εναρμονισμένων δεδομένων για τις ξένες άμεσες επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένου του FATS. Αντιμετωπίζουν έλλειψη τόσο δυναμικού όσο και μεθοδολογικής κατανόησης.

Εντοπισθέντα θέματα:

1. Στατιστικές εξωτερικού εμπορίου:

Ανάγκη επίτευξης εναρμονισμένων αριθμητικών στοιχείων, τόσο σε περιφερειακό όσο και σε εθνικό επίπεδο.

2. Ξένες άμεσες επενδύσεις (ΞΑΕ):

Πρέπει να δημιουργηθούν εκτενή και αξιόπιστα δεδομένα και στατιστικές, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας δυναμικού στην ASEC και τα στατιστικά όργανα των κρατών μελών.

Γραμμή δράσης:

Τόσο για τις "Στατιστικές εξωτερικού εμπορίου" όσο και για τις "Άμεσες ξένες επενδύσεις":

* Καθιέρωση διαλόγου με την ASEC για να προσδιορισθεί μια σειρά ενεργειών σ´αυτούς τους τομείς, τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.

* Πιθανή τεχνική βοήθεια στους προαναφερθέντες τομείς.

Γενικότερα:

* Πρόβλεψη δημιουργίας ικανοτήτων στον ευρύτερο τομέα στατιστικής.

Για την επίτευξη αυτών των συγκεκριμένων στόχων, απαιτούνται αξιόπιστες, εναρμονισμένες και ακριβείς στατιστικές πληροφορίες για την εφαρμογή και αξιολόγηση των κυριοτέρων πολιτικών, ιδίως όσον αφορά τα οικονομικά και εμπορικά θέματα, τα μεταναστευτικά ρεύματα και την χρηστή διακυβέρνηση.

Τα σχέδια δράσης στον στατιστικό τομέα συμβάλλουν στην ενίσχυση των περιφερειακών και εθνικών θεσμών, ενώ διατηρούνται οι τομείς προτεραιότητας για την πολιτική της ΕΚ (περιφερειακή ολοκλήρωση, καταπολέμηση της φτώχειας, υγεία και εκπαίδευση, κλπ.).

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV

TO ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΣΙΑ

Η νομική βάση της ΕΚ για συνεργασία με τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας είναι ο κανονισμός ΑΛΑ (Ασία και Λατινική Αμερική) το 1992 [43].

[43] Κανονισμός 443/92 του Συμβουλίου της 25ης Δεκεμβρίου 1992.

Η Επιτροπή εισήγαγε το 2002 πρόταση για νέο κανονισμό ΑΛΑ [44]. H πρόταση λαμβάνει υπόψη τα αποτελέσματα ανεξάρτητης αξιολόγησης της εφαρμογής του παρόντος κανονισμού που διεξήχθη το 2002. Το νέο αυτό νομικό πλαίσιο θα ενισχύσει σημαντικά τον διάλογο μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών της ΕΕ για τον στρατηγικό προγραμματισμό της συνεργασίας και θα επιτρέψει την ταχύτερη παράδοση έργων και προγραμμάτων. Η πρόταση υποβάλλεται επί του παρόντος στη διαδικασία λήψεως αποφάσεων της ΕΚ, με συζητήσεις στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

[44] COM (2002) 340 της 2 Ιουλίου 2002.

Επί του παρόντος, Η Νοτιοανατολική Ασία διαθέτει ορισμένα βασικά μέσα συνεργασίας της ΕΚ , που από πρακτική άποψη μπορούν να ταξινομηθούν ως εξής:

(1) Θεματικά / οριζόντια προγράμματα (μεταξύ άλλων περιβάλλον και τροπικά δάση, καταπολέμηση των ναρκωτικών, εκτοπισθέντα άτομα, δικαιώματα του ανθρώπου και δημοκρατία, συγχρηματοδότηση ΜΚΟ) που εφαρμόζονται σε ολόκληρο τον κόσμο,

(2) Προγράμματα για την Ασία (Αsia IT&C, Asia-Urbs, Asia-Link, Asia-Invest),

(3) Περιφερειακή συνεργασία με τις χώρες της ASEAN,

(4) Διμερής οικονομική και αναπτυξιακή συνεργασία με μεμονωμένες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας.

Τα θεματικά / οριζόντια προγράμματα και τα προγράμματα για την Ασία εκτελούνται με βάση στρατηγικές πολυετείς κατευθυντήριες γραμμές και προγραμματικά έγγραφα, που αναθεωρούνται τακτικά για να ανταποκρίνονται στις εξελισσόμενες πολιτικές της ΕΚ.

Η περιφερειακή και διμερής συνεργασία αναφέρεται σε ´Εγγραφα περιφερειακής στρατηγικής/έγγραφα στρατηγικής ανά χώρα που εκδίδονται κάθε 5 έτη, και τα οποία περιλαμβάνουν τριετή περιφερειακά/εθνικά ενδεικτικά προγράμματα. Τα εν λόγω έγγραφα παρέχουν συνεκτικό πλαίσιο για την κινητοποίηση όλων των παραπάνω χρηματοδοτικών μέσων με σκοπό τη στήριξη κάθε χώρας και περιοχής.

Ενώ η Επιτροπή ολοκλήρωσε το 2002 τα έγγραφα στρατηγικής ανά χώρα/εθνικά ενδεικτικά προγράμματα για όλες τις επιλέξιμες μεμονωμένες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας (Ινδονησία, Ανατολικό Τιμόρ, Φιλιππίνες, Βιετνάμ, Ταϊλάνδη, Μαλαισία, Καμπότζη, Λάος), ο προγραμματισμός της συνεργασίας με την ASEAN (έγγραφα περιφερειακής στρατηγικής/περιφερειακά ενδεικτικά προγράμματα) θα εκδοθούν έως τα τέλη του 2003. Τα προγράμματα συνεργασίας ΕΚ-ASEAN θα εστιασθούν κυρίως στους τομείς προτεραιότητας που αναφέρει η παρούσα ανακοίνωση.

Σε γενικές γραμμές, δεδομένου ότι οι χρηματοδοτικοί πόροι για την περιοχή είναι πιθανόν να διατηρηθούν σταθεροί για το προβλέψιμο μέλλον, τα έγγραφα στρατηγικής και τα ενδεικτικά προγράμματα εγγυώνται τη βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της βοήθειας της ΕΚ στην περιοχή.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V

Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EΤΕ)

ΠΛΑΙΣΙΟ

Οι ενέργειες της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στην Ασία και στη Λατινική Αμερική (ΑΛΑ) άρχισαν το 1993και αποσκοπούν στη στήριξη των πολιτικών της ΕΕ σύμφωνα με τους όρους εντολής για τις χώρες ΑΛΑ που ανατέθηκε στην Τράπεζα από τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Η Τράπεζα επιλέγει προγράμματα που εξυπηρετούν τα συμφέροντα τόσο της χώρας στην οποία εκτελούνται όσο και στην ΕΕ (αμοιβαίο συμφέρον). Στο πλαίσιο αυτό αποδίδεται ιδιαίτερη έμφαση στη στήριξη των ξένων άμεσων επενδύσεων της ΕΕ. Κατά τη διαδικασία αξιολόγησης εφαρμόζονται τα συνήθη κριτήρια της Τράπεζας (οικονομική αιτιολόγηση, τεχνική βιωσιμότητα, χρηματοδοτική αυτονομία και περιβαλλοντική βιωσιμότητα). Η ΕΤΕ δεν έχει ανώτατα όρια ανά χώρα και συνεπώς η δανειοδότηση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ζήτηση. Κατά την περίοδο 1993-2002 σχεδόν το 80% των δανείων της ΕΤΕ στην Ασία χορηγήθηκε σε χώρες της ASEAN, παρόλο που η Τράπεζα επιδιώκει σχετικά ίση κατανομή μεταξύ των χωρών εταίρων.

Ολοένα περισσότερο, η Τράπεζα χρησιμοποιεί για τις συναλλαγές της το σύστημα εγγύησης του καταμερισμού των κινδύνων, που σημαίνει ότι ο εμπορικός κίνδυνος καλύπτεται από την εγγύηση βασικού επιτοκίου, ενώ ο πολιτικός κίνδυνος καλύπτεται από την εγγύηση του προϋπολογισμού της ΕΕ. Ο πολιτικός κίνδυνος περιλαμβάνει απώλειες λόγω μη ικανότητας μεταβίβασης του νομίσματος, απαλλοτρίωσης, πολέμου και εμφυλίων συγκρούσεων. Με σκοπό την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα, περίπου 55% των συνολικών συναλλαγών στην Ασία χρηματοδοτήθηκαν με αυτό το σύστημα, ποσοστό που υπερβαίνει τον στόχο 30% που προβλέπει η απόφαση του Συμβουλίου.

Η ΕΤΕ ασκεί δραστηριότητες στην Ασία βάσει συμφωνιών πλαισίων, που υπογράφονται με τις αποδέκτριες χώρες, και οι οποίες θέτουν τη γενική νομική βάση για την εκτέλεση των έργων. Μέχρι τώρα, οι συμφωνίες πλαίσια συνήφθησαν με τις ακόλουθες χώρες της ASEAN: Ινδονησία, Φιλιππίνες, Ταϊλάνδη και Βιετνάμ. ´Αλλες επιλέξιμες χώρες, όπως η Λαϊκή Δημοκρατία του Λάος, η Μαλαισία και η Σιγκαπούρη, οι οποίες προσεγγίστηκαν, δεν έχουν ακόμη υπογράψει τέτοιες συμφωνίες.

Δεδομένου ότι η κάλυψη του πολιτικού κινδύνου των δανείων της ΕΤΕ συνδέεται με τις συμφωνίες πλαίσια που υπογράφονται με τις δικαιούχους χώρες, το δάνειο θα πρέπει καταρχήν να χρησιμοποιείται στην χώρα του δανειζόμενου. Ορισμένες από τις χώρες που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη βοήθειας, στο πρόγραμμα για την ευρύτερη υποπεριφέρεια του Mekong, όπως το Λάος και η Καμπότζη, δεν καλύπτονται, η πρώτη χώρα διότι δεν έχει υπογράψει συμφωνία πλαίσιο και η δεύτερη διότι ούτε καν είναι επιλέξιμη. Συνεπώς η ΕΤΕ θα πρέπει να παράσχει τη δυνατότητα γενικών δανείων (βλέπε κυρίως κείμενο).

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Από τότε που ανατέθηκε η εντολή για τις χώρες ΑΛΑ το 1993, η ΕΤΕ έχει αυξήσει σταθερά την συνεισφορά της στη χρηματοδότηση των επενδύσεων στην περιοχή. Κατά την εν λόγω περίοδο, το μερίδιο της ASEAN ως αποδέκτη των δανείων της ΕΤΕ στις χώρες ΑΛΑ υπερβαίνει κατά πολύ το μερίδιό της ως αποδέκτη των ξένων άμεσων επενδύσεων της ΕΕ στην περιοχή (28% έναντι 6%). Τα βασικά αριθμητικά στοιχεία συνοψίζονται στον ακόλουθο πίνακα:

Πίνακας 1: Δάνεια της ΕΤΕ και ξένες άμεσες επενδύσεις της ΕΕ

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Επιτυγχάνεται επίσης ικανοποιητική ισορροπία και διαφοροποίηση όσον αφορά την τομεακή κατανομή:

Πίνακας 2: Κατανομή των δανείων της ΕΤΕ στις χώρες ASEAN ανά τομέα (1993-2002):

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Κατά την επιλογή των έργων, η Τράπεζα υποστήριξε ιδιαίτερα αυτά που συνέβαλαν στην σημαντική βελτίωση των υπηρεσιών και σε χαμηλότερη τιμολόγηση χάρη σε αποτελεσματικότερη χρησιμοποίηση των πόρων, καθώς και στη βελτίωση του περιβάλλοντος και της κατάστασης στον τομέα της υγείας (ιδίως με έργα υδροδότησης και αποχέτευσης).

Επιπλέον, η Τράπεζα συνέχισε τις προσπάθειες για τη μεταβίβαση των οφελών της χρηματοδότησης στις ΜΜΕ μέσω γενικών δανείων. Στο πλαίσιο της ισχύουσας τρίτης εντολής για τις χώρες ΑΛΑ (2001-2007), μέχρι τώρα 9% των κεφαλαίων χορηγήθηκαν για τις εν λόγω διευκολύνσεις. το ποσοστό αυτό πιθανόν να αυξηθεί στο μέλλον.

ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΕΤΕ

Οι ενέργειες της ΕΤΕ στις χώρες της ASEAN πραγματοποιήθηκαν σε συνεργασία και συμπληρωματικά με την Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης και τον ασιατικό τραπεζικό τομέα. Για αυτόν τον τελευταίο, η ΕΤΕ διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο και διευκολύνει τη βελτίωση της ποιότητας των προγραμμάτων και τη χρηματοπιστωτική βιωσιμότητα.

Επί του παρόντος, οι δανειζόμενοι έχουν πολύ μικρή πρόσβαση σε μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση. Ως εκ τούτου, θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τα οφέλη της χρηματοδότησης που παρέχει η ΕΤΕ, δεδομένου ότι η Τράπεζα διαθέτει μακροπρόθεσμους πόρους υπό ελκυστικούς όρους (η ΕΤΕ εξασφαλίζει κατάταξη ΑΑΑ για την πιστοληπτική ικανότητα) που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ενίσχυση της χρηματοοικονομικής δομής του δανειζόμενου με την παράταση της διάρκειας και της περιόδου χάριτος των οφειλών του και την μείωση του φόρτου εξυπηρέτησης του χρέους.

ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΠΟΥ ΠΑΡΕΧΕΙ Η ΕΤΕ

Παρά τις συνέπειες της ασιατικής κρίσης και της κατάστασης στην Αργεντινή, τα έργα που υπεγράφησαν ή εγκρίθηκαν κατά τα πρώτα τρία έτη της τρίτης εντολής ΑΛΑ 2000-2007 καλύπτουν σχεδόν το ήμισυ της συνολικής χρηματοδότησης στο πλαίσιο της εν λόγω εντολής (1,2 από τα 2,4 δισεκατ. ευρώ). Αυτό αποτελεί σαφή ένδειξη του βαθμού κατά τον οποίον η ζήτηση για δάνεια της ΕΤΕ στις εν λόγω περιοχές υπερβαίνει τους σημερινούς διαθέσιμους πόρους. Για τον λόγο αυτό η Τράπεζα αναγκάσθηκε να επιβάλει περιορισμούς στη χρηματοδότηση που παρέχει, ιδίως διατηρώντας τα δάνεια σε πολλές περιπτώσεις σε επίπεδο χαμηλότερο από το απαιτούμενο, παρόλο που αυτά δεν υπερέβαιναν το ανώτατο όριο 50% του συνολικού κόστους του έργου. Αυτή η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί στο εγγύς μέλλον διότι, δεδομένων των περιορισμένων διαθέσιμων ποσών στο πλαίσιο της σημερινής εντολής, το ύψος των δανείων θα είναι μόνο 320 εκατ. ευρώ ετησίως για την Ασία και τη Λατινική Αμερική μαζί για την υπολειπόμενη τετραετή περίοδο. Αυτό θα μειώσει την αποτελεσματικότητα και την πρακτική εφαρμογή ενός δυνητικά αποτελεσματικού εργαλείου του μέσου συνεργασίας της ΕΕ με τις χώρες ΑΛΑ και της οικονομικής πολιτικής.

Η χρηματοδότηση των επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα αποτελεί συγκεκριμένο τομέα αμοιβαίου ενδιαφέροντος για τη στήριξη της πολιτικής συνεργασίας της ΕΕ. Εντούτοις, υπάρχουν άλλοι τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος στο πλαίσιο των έργων, που θα ήταν κατάλληλοι για την χρηματοδοτική συμμετοχή της ΕΤΕ, ιδίως οι επενδύσεις σε ανάντη υποδομή με σκοπό τη διευκόλυνση των πρωτοβουλιών και της συνεργασίας του ιδιωτικού τομέα, επενδύσεις για τη βελτίωση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών συνθηκών και την περιφερειακή ολοκλήρωση για την οποία οι χώρες μέλη της ASEAN ζητούν ολοένα περισσότερο ενίσχυση από την ΕΤΕ. Σχετικά με αυτό το θέμα, γίνεται ιδιαίτερη μνεία στο πρόγραμμα οικονομικής συνεργασίας της ευρύτερης υποπεριφέρειας Mekong που αποσκοπεί στην προώθηση περιφερειακών έργων υψηλής προτεραιότητας σε τομείς όπως οι μεταφορές, οι τηλεπικοινωνίες και η ενέργεια.

Ο ρόλος της ΕΤΕ ως μέσο χρηματοδότησης των επενδύσεων της ΕΕ στις χώρες ΑΛΑ αναγνωρίζεται ολοένα περισσότερο από τις εν λόγω κυβερνήσεις και ζητήθηκε επανειλημμένα αύξηση του ποσού που διατίθεται στο πλαίσιο της σημερινής εντολής για τη συμβολή στην προώθηση της πολιτικής της ΕΕ για την αναπτυξιακή βοήθεια και συνεργασία. Το θέμα αυτό θίχτηκε σε διαπεριφερειακές διασκέψεις κορυφής, π.χ. στην πρόσφατη διάσκεψη ΕΕ/ASEAN και ΕΕ-Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής στη Μαδρίτη τον Μάιο 2002.