1.   Οι ειδικοί κανονισμοί παρέχουν στήριξη, μέσω εθνικών προγραμμάτων, δράσεων της Ένωσης και βοήθειας έκτακτης ανάγκης, η οποία συμπληρώνει τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές παρεμβάσεις που επιδιώκουν τους στόχους της Ένωσης και έχουν ως αποτέλεσμα προστιθέμενη αξία για την Ένωση.

2.   Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι η στήριξη που παρέχεται δυνάμει των ειδικών κανονισμών και από τα κράτη μέλη είναι σύμφωνη με τις συναφείς δραστηριότητες, τις πολιτικές και τις προτεραιότητες της Ένωσης και συμπληρωματική προς τους άλλους μηχανισμούς της Ένωσης, λαμβανομένων υπόψη των ιδιαίτερων συνθηκών σε κάθε κράτος μέλος.

3.   Η χορηγούμενη βάσει των ειδικών κανονισμών στήριξη εφαρμόζεται σε στενή συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών.

4.   Σύμφωνα με τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη διασφαλίζουν από κοινού με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), όσον αφορά δράσεις σε τρίτες χώρες και σε σχέση με αυτές, τον συντονισμό μεταξύ του παρόντος κανονισμού και των ειδικών κανονισμών καθώς και με άλλες σχετικές πολιτικές, στρατηγικές και μηχανισμούς της Ένωσης, περιλαμβανομένων και αυτών που προβλέπονται στο πλαίσιο της εξωτερικής δράσης της Ένωσης.

5.   Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη, από κοινού με την ΕΥΕΔ εφόσον απαιτείται, μεριμνούν ώστε οι δράσεις σε τρίτες χώρες και σε σχέση με αυτές να αναλαμβάνονται με συνέργεια και συνέπεια με άλλες δράσεις εκτός της Ένωσης που στηρίζονται από τα μέσα της Ένωσης. Φροντίζουν ιδίως ώστε οι δράσεις αυτές:

6.   Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη εφαρμόζουν την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012, ιδίως σύμφωνα με τις αρχές της οικονομίας, της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας όπως προβλέπεται από το άρθρο 30 του εν λόγω κανονισμού.

7.   Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη διασφαλίζουν την αποτελεσματικότητα της στήριξης που παρέχεται δυνάμει των ειδικών κανονισμών κατά την προετοιμασία και την εφαρμογή, μεταξύ άλλων μέσω της παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και αξιολόγησης.

8.   Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη ασκούν τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους σε σχέση με τον παρόντα κανονισμό και τους ειδικούς κανονισμούς, με σκοπό τη μείωση της διοικητικής επιβάρυνσης για τους δικαιούχους, τα κράτη μέλη και την Επιτροπή, λαμβανομένης υπόψη της αρχής της αναλογικότητας.

1.   Κατά την υλοποίηση δράσεων που χρηματοδοτούνται δυνάμει του παρόντος κανονισμού και των ειδικών κανονισμών, η Επιτροπή λαμβάνει κατάλληλα μέτρα που διασφαλίζουν την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την εφαρμογή προληπτικών μέτρων κατά της απάτης, της διαφθοράς και κάθε άλλης παράνομης δραστηριότητας, με τη διενέργεια αποτελεσματικών ελέγχων και, σε περίπτωση παρατυπιών, με την ανάκτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών και, εφόσον χρειάζεται, με την επιβολή αποτελεσματικών, αναλογικών και αποτρεπτικών διοικητικών και οικονομικών κυρώσεων.

2.   Τα κράτη μέλη προλαμβάνουν, εντοπίζουν και διορθώνουν παρατυπίες και ανακτούν αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά με οποιουσδήποτε τόκους υπερημερίας. Ανακοινώνουν τις παρατυπίες αυτές στην Επιτροπή και την τηρούν ενήμερη για κάθε σημαντική εξέλιξη των σχετικών διοικητικών και δικαστικών διώξεων.

3.   Όταν δεν είναι εφικτή η ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών σε δικαιούχο εξαιτίας παράλειψης ή αμέλειας από πλευράς ενός κράτους μέλους, το εν λόγω κράτος μέλος είναι υπεύθυνο για την επιστροφή των σχετικών ποσών στον προϋπολογισμό της Ένωσης.

4.   Τα κράτη μέλη παρέχουν αποτελεσματική προληπτική προστασία κατά της απάτης, ιδίως όσον αφορά τους τομείς υψηλότερου κινδύνου Η εν λόγω προληπτική προστασία που λειτουργεί αποτρεπτικά, όσον αφορά τα οφέλη καθώς και την αναλογικότητα των μέτρων.

5.   Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει πράξεις κατ’ εξουσιοδότηση σύμφωνα με το άρθρο 58, όσον αφορά τις υποχρεώσεις των κρατών μελών που ορίζονται στις παραγράφους 2 και 3 του παρόντος άρθρου.

6.   Η Επιτροπή καθορίζει, μέσω εκτελεστικών πράξεων, τη συχνότητα υποβολής εκθέσεων σχετικά με παρατυπίες και τη μορφή που πρέπει να λαμβάνουν οι εκθέσεις αυτές. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη συμβουλευτική διαδικασία στην οποία παραπέμπει το άρθρο 59 παράγραφος 2.

7.   Η Επιτροπή ή οι εκπρόσωποί της και το Ελεγκτικό Συνέδριο έχουν την εξουσία διενέργειας λογιστικού ελέγχου, βάσει εγγράφων και επιτόπιων ελέγχων, η οποία ασκείται σε όλους τους δικαιούχους επιδοτήσεων, αντισυμβαλλομένους και υπεργολάβους που έχουν εισπράξει κεφάλαια της Ένωσης σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό και τους ειδικούς κανονισμούς.

8.   Η OLAF μπορεί να διενεργεί έρευνες, μεταξύ άλλων επιτόπιους ελέγχους και εξακριβώσεις σύμφωνα με τις διατάξεις και διαδικασίες του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (10) και ο κανονισμός (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 του Συμβουλίου (11), προκειμένου να διαπιστώσει την ύπαρξη απάτης, διαφθοράς ή άλλης παράνομης δραστηριότητας εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης σε σχέση με συμφωνία επιδότησης ή απόφαση επιδότησης ή σύμβαση χρηματοδοτούμενη σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό και τους ειδικούς κανονισμούς.

9.   Με την επιφύλαξη των παραγράφων 1, 7 και 8, οι συμφωνίες συνεργασίας με τρίτες χώρες και με διεθνείς οργανισμούς, οι συμβάσεις, οι συμφωνίες και οι αποφάσεις επιδότησης που προκύπτουν από την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και των ειδικών κανονισμών περιέχουν διατάξεις οι οποίες εξουσιοδοτούν ρητά την Επιτροπή, το Ελεγκτικό Συνέδριο και την OLAF να διενεργούν τους εν λόγω λογιστικούς ελέγχους και έρευνες, σύμφωνα με τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους.

1.   Η Επιτροπή καθορίζει το συνολικό ποσό που διατίθεται για τις δράσεις της Ένωσης, για βοήθεια έκτακτης ανάγκης και τεχνική βοήθεια με πρωτοβουλία της Επιτροπής, στο πλαίσιο των ετήσιων πιστώσεων του προϋπολογισμού της Ένωσης.

2.   Η Επιτροπή εγκρίνει με εκτελεστικές πράξεις το πρόγραμμα εργασίας για τις δράσεις της Ένωσης και τη βοήθεια έκτακτης ανάγκης. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 59 παράγραφος 3.

3.   Για να εξασφαλιστεί η έγκαιρη διαθεσιμότητα των πόρων, η Επιτροπή μπορεί να εγκρίνει χωριστά πρόγραμμα εργασίας για βοήθεια έκτακτης ανάγκης.

4.   Οι δράσεις της Ένωσης, η βοήθεια έκτακτης ανάγκης και η τεχνική βοήθεια με πρωτοβουλία της Επιτροπής μπορούν να υλοποιούνται είτε άμεσα, από την Επιτροπή ή μέσω εκτελεστικών οργανισμών είτε έμμεσα, από οντότητες και πρόσωπα εκτός των κρατών μελών, σύμφωνα με το άρθρο 60 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012.

1.   Για την αντιμετώπιση μιας κατάστασης έκτακτης ανάγκης, όπως ορίζεται στους ειδικούς κανονισμούς, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει τη χορήγηση βοήθειας έκτακτης ανάγκης. Στις περιπτώσεις αυτές ενημερώνει εγκαίρως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

2.   Εντός των ορίων των διαθέσιμων πόρων, η βοήθεια έκτακτης ανάγκης μπορεί να ανέλθει στο 100 % της επιλέξιμης δαπάνης.

3.   Η βοήθεια έκτακτης ανάγκης μπορεί να συνίσταται σε βοήθεια στα κράτη μέλη και σε τρίτες χώρες, σύμφωνα με τους στόχους και τις δράσεις που ορίζονται στους ειδικούς κανονισμούς.

4.   Η βοήθεια έκτακτης ανάγκης μπορεί να στηρίζει αναδρομικά δαπάνες οι οποίες πραγματοποιήθηκαν πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης επιδότησης ή του αιτήματος για παροχή βοήθειας, αλλά όχι πριν από την 1η Ιανουαρίου 2014, όταν αυτό είναι αναγκαίο για την υλοποίηση της δράσης.

5.   Η βοήθεια έκτακτης ανάγκης μπορεί να λάβει τη μορφή επιδοτήσεων που χορηγούνται απευθείας στους οργανισμούς της Ένωσης.

1.   Η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να χρηματοδοτεί δράσεις της Ένωσης και βοήθεια έκτακτης ανάγκης σε τρίτες χώρες ή σε σχέση με αυτές, σύμφωνα με τους στόχους και τις δράσεις που ορίζονται στους ειδικούς κανονισμούς.

2.   Όταν οι εν λόγω δράσεις υλοποιούνται άμεσα, επιτρέπεται να υποβάλλουν αιτήσεις επιχορήγησης οι ακόλουθες οντότητες:

1.   Με πρωτοβουλία της Επιτροπής ή για λογαριασμό της, οι ειδικοί κανονισμοί μπορούν να χρηματοδοτούν τα προπαρασκευαστικά μέτρα, μέτρα παρακολούθησης, διοικητικής και τεχνικής υποστήριξης καθώς και τα μέτρα και τις δραστηριότητες αξιολόγησης, λογιστικού και άλλου ελέγχου που απαιτούνται για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και των ειδικών κανονισμών.

2.   Τα μέτρα και οι δράσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 είναι δυνατόν να περιλαμβάνουν:

3.   Τα μέτρα και οι δράσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 μπορούν επίσης να αφορούν τα προηγούμενα και επόμενα δημοσιονομικά πλαίσια.

1.   Τα κράτη μέλη και οι αρμόδιες αρχές τους όπως ορίζονται στο άρθρο 25 είναι υπεύθυνα για την εφαρμογή των προγραμμάτων και την εκτέλεση των καθηκόντων τους βάσει του παρόντος κανονισμού και των ειδικών κανονισμών στο κατάλληλο επίπεδο, σύμφωνα με το θεσμικό, νομικό και δημοσιονομικό πλαίσιο του οικείου κράτους μέλους και με την επιφύλαξη της συμμόρφωσης με τον παρόντα κανονισμό και τους ειδικούς κανονισμούς.

2.   Οι ρυθμίσεις που διέπουν την εφαρμογή και τη χρήση της χρηματοδότησης η οποία χορηγείται βάσει των ειδικών κανονισμών, ιδίως δε των χρηματοδοτικών και διοικητικών πόρων που απαιτούνται για τις δραστηριότητες υποβολής εκθέσεων, αξιολόγησης, διαχείρισης και ελέγχου, λαμβάνουν υπόψη την αρχή της αναλογικότητας σε σχέση με το επίπεδο της παρεχόμενης στήριξης, μειώνοντας κατά τον τρόπο αυτό τη διοικητική επιβάρυνση και διευκολύνοντας την αποτελεσματική εφαρμογή.

1.   Κάθε κράτος μέλος, σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες και πρακτικές του και με την επιφύλαξη οποιωνδήποτε εφαρμοστέων απαιτήσεων ασφαλείας, οργανώνει σύμπραξη με τις σχετικές αρχές και φορείς, για την εκτέλεση του ρόλου που ορίζεται στην παράγραφο 3. Η σύμπραξη διαμορφώνεται από σχετικές δημόσιες αρχές σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, ανάλογα με την περίπτωση. Περιλαμβάνει επίσης, όταν κρίνεται σκόπιμο, σχετικούς διεθνείς οργανισμούς, μη κυβερνητικές οργανώσεις και κοινωνικούς εταίρους.

2.   Η σύμπραξη υλοποιείται τηρουμένων πλήρως των αντίστοιχων θεσμικών, νομικών και οικονομικών αρμοδιοτήτων κάθε κατηγορίας εταίρων.

3.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν για την εμπλοκή της εταιρικής σχέσης στην προετοιμασία, εφαρμογή, παρακολούθηση και αξιολόγηση των εθνικών προγραμμάτων. Η σύνθεση της εταιρικής σχέσης ενδέχεται να διαφέρει στα διάφορα στάδια του προγράμματος.

4.   Κάθε κράτος μέλος συγκροτεί μια επιτροπή παρακολούθησης για τη στήριξη της εφαρμογής των εθνικών προγραμμάτων.

5.   Η Επιτροπή μπορεί να παρέχει καθοδήγηση κατά την παρακολούθηση των εθνικών προγραμμάτων και, εφόσον απαιτείται και με τη συγκατάθεση του οικείου κράτους μέλους, να συμμετέχει στις εργασίες της επιτροπής παρακολούθησης με συμβουλευτική ιδιότητα.

1.   Για να διευκολυνθεί η εκπόνηση των εθνικών προγραμμάτων, κάθε κράτος μέλος και η Επιτροπή διεξάγουν διάλογο σε επίπεδο ανώτερων υπαλλήλων, λαμβάνοντας υπόψη τα σχετικά ενδεικτικά χρονικά πλαίσια που καθορίζονται στο άρθρο 14. Ο διάλογος εστιάζεται στα συνολικά αποτελέσματα που πρέπει να επιτευχθούν μέσω των εθνικών προγραμμάτων ώστε να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες και οι προτεραιότητες των κρατών μελών στους τομείς παρέμβασης που καλύπτονται από τους ειδικούς κανονισμούς, με γνώμονα την κατάσταση αναφοράς στο οικείο κράτος μέλος και τους στόχους των ειδικών κανονισμών. Ο διάλογος αποτελεί επίσης ευκαιρία για ανταλλαγή απόψεων σχετικά με δράσεις της Ένωσης. Το αποτέλεσμα του διαλόγου θα αποτελέσει οδηγό για την εκπόνηση και έγκριση των εθνικών προγραμμάτων και θα περιλαμβάνει ενδεικτική αναφορά της ημερομηνίας κατά την οποία αναμένεται το κράτος μέλος να υποβάλει τα εθνικά προγράμματα στην Επιτροπή ώστε να είναι δυνατή η έγκαιρη έγκριση του προγράμματος. Το αποτέλεσμα αυτό καταγράφεται σε εγκεκριμένα πρακτικά.

2.   Στην περίπτωση δράσεων που υλοποιούνται σε τρίτες χώρες και σε σχέση με αυτές, οι δράσεις αυτές δεν έχουν άμεσα αναπτυξιακό χαρακτήρα και ο προγραμματικός διάλογος επιδιώκει την απόλυτη συνέπεια με τις αρχές και τους γενικούς στόχους της εξωτερικής δράσης και της εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης όσον αφορά την εκάστοτε χώρα ή περιοχή.

3.   Μετά την ολοκλήρωση των πολιτικών διαλόγων η Επιτροπή ενημερώνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το συνολικό αποτέλεσμα.

4.   Εφόσον κρίνεται αναγκαίο από ένα κράτος μέλος και την Επιτροπή, ο πολιτικός διάλογος μπορεί να επαναληφθεί μετά την ενδιάμεση επανεξέταση που αναφέρεται στο άρθρο 15, ώστε να αξιολογηθούν εκ νέου οι ανάγκες του εν λόγω κράτους μέλους και οι προτεραιότητες της Ένωσης.

1.   Κάθε κράτος μέλος προτείνει, βάσει των συμπερασμάτων του πολιτικού διαλόγου που αναφέρεται στο άρθρο 13 παράγραφος 1, ένα πολυετές εθνικό πρόγραμμα σύμφωνα με τους ειδικούς κανονισμούς.

2.   Κάθε προτεινόμενο εθνικό πρόγραμμα καλύπτει τα οικονομικά έτη της περιόδου από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020 και αποτελείται από τα ακόλουθα στοιχεία:

3.   Τα κράτη μέλη υποβάλλουν τα προτεινόμενα εθνικά προγράμματα στην Επιτροπή το αργότερο τρεις μήνες μετά την ολοκλήρωση του πολιτικού διαλόγου που αναφέρεται στο άρθρο 13.

4.   Η Επιτροπή εκδίδει, μέσω εκτελεστικών πράξεων, το υπόδειγμα σύμφωνα με το οποίο καταρτίζονται τα εθνικά προγράμματα. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 59 παράγραφος 3.

5.   Πριν εγκρίνει ένα προτεινόμενο εθνικό πρόγραμμα, η Επιτροπή εξετάζει:

6.   Η Επιτροπή διατυπώνει παρατηρήσεις εντός τριών μηνών από την ημερομηνία υποβολής του προταθέντος εθνικού προγράμματος. Εάν η Επιτροπή κρίνει ότι το προταθέν εθνικό πρόγραμμα δεν είναι σύμφωνο με τους στόχους του ειδικού κανονισμού, με γνώμονα την εθνική στρατηγική, ή ότι η ενωσιακή χρηματοδότηση που πρέπει να χορηγηθεί στους στόχους αυτούς είναι ανεπαρκής ή ότι το πρόγραμμα δεν συνάδει με το δίκαιο της Ένωσης, καλεί το οικείο κράτος μέλος να παράσχει τις αναγκαίες συμπληρωματικές πληροφορίες και, κατά περίπτωση, να τροποποιήσει το προταθέν εθνικό πρόγραμμα.

7.   Η Επιτροπή εγκρίνει κάθε εθνικό πρόγραμμα το αργότερο εντός πέντε μηνών από την επίσημη υποβολή του από το κράτος μέλος, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν ληφθεί επαρκώς υπόψη τυχόν παρατηρήσεις που διατύπωσε η Επιτροπή.

8.   Με την επιφύλαξη της παραγράφου 7, η Επιτροπή ενημερώνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το συνολικό αποτέλεσμα της εφαρμογής των παραγράφων 5 και 6, περιλαμβανομένης της συμμόρφωσης ή της παρέκκλισης από τα ελάχιστα ποσοστά που έχουν οριστεί ανά στόχο στους σχετικούς ειδικούς κανονισμούς.

9.   Εάν υπάρξουν νέες ή απρόβλεπτες περιστάσεις, με πρωτοβουλία της Επιτροπής ή του οικείου κράτους μέλους, ένα εγκριθέν εθνικό πρόγραμμα μπορεί να επανεξεταστεί και, εάν είναι απαραίτητο, να αναθεωρηθεί για το υπολειπόμενο διάστημα της περιόδου προγραμματισμού.

1.   Το 2018 η Επιτροπή και κάθε κράτος μέλος επανεξετάζουν την κατάσταση, με βάση τις εκθέσεις ενδιάμεσης αξιολόγησης που έχουν υποβάλει τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 57 παράγραφος 1 στοιχείο α), καθώς και υπό το φως των εξελίξεων στις πολιτικές της Ένωσης και στο οικείο κράτος μέλος.

2.   Μετά την επανεξέταση που αναφέρεται στην παράγραφο 1 και βάσει του αποτελέσματός της, τα εθνικά προγράμματα είναι δυνατόν να αναθεωρηθούν.

3.   Οι κανόνες που ορίζονται στο άρθρο 14 για την εκπόνηση και την έγκριση εθνικών προγραμμάτων εφαρμόζονται, τηρουμένων των αναλογιών, και για την εκπόνηση και έγκριση αυτών των αναθεωρημένων εθνικών προγραμμάτων.

4.   Μετά την ολοκλήρωση της ενδιάμεσης επανεξέτασης και στο πλαίσιο της ενδιάμεσης αξιολόγησης που αναφέρεται στο άρθρο 57 παράγραφος 2 στοιχείο α), η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση σχετικά με την ενδιάμεση επανεξέταση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών.

1.   Οι χρηματοδοτικές συνεισφορές που χορηγούνται στο πλαίσιο των εθνικών προγραμμάτων έχουν τη μορφή επιδοτήσεων.

2.   Οι στηριζόμενες δράσεις βάσει εθνικών προγραμμάτων συγχρηματοδοτούνται από δημόσιες ή ιδιωτικές πηγές, έχουν μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα και δεν χρηματοδοτούνται από άλλες πηγές που καλύπτονται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης.

3.   Η συνεισφορά από τον προϋπολογισμό της Ένωσης δεν υπερβαίνει το 75 % της συνολικής επιλέξιμης δαπάνης ενός έργου.

4.   Η συνεισφορά από τον προϋπολογισμό της Ένωσης μπορεί να αυξηθεί στο 90 % βάσει ειδικών δράσεων ή στρατηγικών προτεραιοτήτων που ορίζονται στους ειδικούς κανονισμούς.

5.   Η συνεισφορά από τον προϋπολογισμό της Ένωσης μπορεί να αυξηθεί στο 90 % σε έκτακτες δεόντως αιτιολογημένες περιστάσεις, όταν, επί παραδείγματι, λόγω οικονομικής πίεσης προς τον εθνικό προϋπολογισμό, δεν θα υλοποιούνταν τα έργα με διαφορετικό τρόπο και δεν θα εκπληρώνονταν οι στόχοι του εθνικού προγράμματος.

6.   Η συνεισφορά από τον προϋπολογισμό της Ένωσης στην τεχνική βοήθεια με πρωτοβουλία των κρατών μελών μπορεί να ανέλθει στο 100 % της συνολικής επιλέξιμης δαπάνης.

1.   Η επιλεξιμότητα των δαπανών καθορίζεται βάσει των εθνικών κανόνων, εκτός εάν ο παρών κανονισμός ή οι ειδικοί κανονισμοί θεσπίζουν ειδικούς κανόνες.

2.   Σύμφωνα με τους ειδικούς κανονισμούς, για να είναι επιλέξιμες οι δαπάνες πρέπει:

3.   Οι δαπάνες είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση δυνάμει των ειδικών κανονισμών, εάν:

4.   Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 3, οι δαπάνες που έχουν καταβληθεί το 2014 είναι επίσης επιλέξιμες εφόσον έχουν καταβληθεί από την υπεύθυνη αρχή πριν από τον τυπικό ορισμό της σύμφωνα με το άρθρο 26, με την προϋπόθεση ότι τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου που εφαρμόζονταν πριν από τον τυπικό ορισμό ήταν κατ’ ουσία τα ίδια με εκείνα που εφαρμόζονται μετά τον τυπικό ορισμό της αρμόδιας αρχής.

5.   Οι δαπάνες που περιλαμβάνονται σε αιτήσεις πληρωμής από τον δικαιούχο προς την υπεύθυνη αρχή τεκμηριώνονται με τιμολόγια ή λογιστικά έγγραφα ισοδύναμης αποδεικτικής ισχύος, με εξαίρεση τις μορφές στήριξης βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 1 στοιχεία β), γ) και δ). Γι’ αυτές τις μορφές στήριξης, κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου, τα ποσά που περιλαμβάνονται στην αίτηση πληρωμής είναι τα έξοδα που επιστρέφονται στον δικαιούχο από την υπεύθυνη αρχή.

6.   Τα καθαρά έσοδα που παράγονται άμεσα από ένα έργο κατά τη διάρκεια της εφαρμογής του, τα οποία δεν ελήφθησαν υπόψη κατά το χρόνο έγκρισης του έργου, αφαιρούνται από τις επιλέξιμες δαπάνες του έργου το αργότερο στην αίτηση τελικής πληρωμής που υποβάλλει ο δικαιούχος.

1.   Επιλέξιμες δαπάνες μπορούν να επιστραφούν με τους ακόλουθους τρόπους:

2.   Οι αναφερόμενες στην παράγραφο 1 εναλλακτικές δυνατότητες είναι δυνατόν να συνδυάζονται όταν κάθε δυνατότητα καλύπτει διαφορετικές κατηγορίες εξόδων ή όταν χρησιμοποιούνται για διαφορετικά έργα που αποτελούν μέρος μιας δράσης ή για διαδοχικά στάδια μιας δράσης.

3.   Όταν ένα έργο υλοποιείται αποκλειστικά μέσω δημόσιας σύμβασης έργων, αγαθών ή υπηρεσιών, εφαρμόζεται μόνον η παράγραφος 1 στοιχείο α). Όταν η δημόσια σύμβαση στο πλαίσιο έργου περιορίζεται σε ορισμένες κατηγορίες εξόδων, είναι δυνατόν να εφαρμόζονται όλες οι εναλλακτικές δυνατότητες που αναφέρονται στην παράγραφο 1.

4.   Τα ποσά που αναφέρονται στην παράγραφο 1 στοιχεία β), γ) και δ) καθορίζονται με έναν από τους ακόλουθους τρόπους:

5.   Στο έγγραφο που καθορίζει τους όρους στήριξης για κάθε έργο προσδιορίζεται και η εφαρμοστέα μέθοδος για την κοστολόγηση του έργου και των όρων για την καταβολή της επιδότησης.

6.   Όταν η υλοποίηση ενός έργου συνεπάγεται έμμεσα έξοδα, αυτά μπορούν να υπολογίζονται ως κατ’ αποκοπή ποσό με έναν από τους ακόλουθους τρόπους:

7.   Για τον σκοπό του καθορισμού των εξόδων προσωπικού που συνδέονται με την εκτέλεση ενός έργου, ο εφαρμοστέος ωριαίος συντελεστής μπορεί να υπολογίζεται με τη διαίρεση των τελευταίων τεκμηριωμένων ετήσιων ακαθάριστων εξόδων απασχόλησης διά των 1 720 ωρών.

8.   Πέραν των μεθόδων που ορίζονται στην παράγραφο 4, όταν η συνεισφορά από τον προϋπολογισμό της Ένωσης δεν υπερβαίνει το ποσό των 100 000 EUR, τα αναφερόμενα στην παράγραφο 1 στοιχεία β), γ) και δ) ποσά μπορούν να προσδιορίζονται κατά περίπτωση, με παραπομπή σε σχέδιο προϋπολογισμού που έχει συμφωνηθεί εκ των προτέρων από την υπεύθυνη αρχή.

9.   Η απόσβεση κόστους μπορεί να θεωρηθεί επιλέξιμη εφόσον πληρούνται οι εξής όροι:

10.   Με την επιφύλαξη του άρθρου 43, για τους σκοπούς της παραγράφου 8 του παρόντος άρθρου, τα κράτη μέλη που δεν έχουν ως νόμισμα το ευρώ δύνανται να χρησιμοποιούν το συντελεστή μετατροπής για το ευρώ ο οποίος είχε καθοριστεί κατά την ημερομηνία της έγκρισης του έργου ή υπογραφής της συμφωνίας για το έργο, με βάση τη μηνιαία λογιστική ισοτιμία που δημοσιεύεται ηλεκτρονικά από την Επιτροπή. Ο συντελεστής μετατροπής για το ευρώ δεν υπόκειται σε τροποποίηση κατά τη διάρκεια του έργου.

1.   Με πρωτοβουλία ενός κράτους μέλους για κάθε εθνικό πρόγραμμα, οι ειδικοί κανονισμοί μπορούν να στηρίζουν δράσεις για την προετοιμασία, τη διαχείριση, την παρακολούθηση, την αξιολόγηση, την πληροφόρηση και επικοινωνία, την οργάνωση δικτύων, τον λογιστικό και άλλο έλεγχο καθώς και μέτρα για την ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας εφαρμογής του παρόντος κανονισμού και των ειδικών κανονισμών.

2.   Τα μέτρα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 είναι δυνατόν να περιλαμβάνουν:

3.   Τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν τις πιστώσεις για να στηρίζουν δράσεις για τη μείωση της διοικητικής επιβάρυνσης για τους δικαιούχους και τις αρμόδιες αρχές που αναφέρονται στο άρθρο 25, περιλαμβανομένων των συστημάτων ηλεκτρονικής ανταλλαγής δεδομένων, και δράσεις για την ενίσχυση της ικανότητας των αρχών των κρατών μελών και των δικαιούχων να διαχειρίζονται και να αξιοποιούν την προβλεπόμενη από τους ειδικούς κανονισμούς στήριξη.

4.   Οι δράσεις μπορούν επίσης να αφορούν τα προηγούμενα και επόμενα δημοσιονομικά πλαίσια.

5.   Όταν μία ή περισσότερες αρμόδιες αρχές είναι κοινές σε περισσότερα του ενός εθνικά προγράμματα, οι πιστώσεις για τις δαπάνες τεχνικής βοήθειας σε κάθε ένα από τα σχετικά προγράμματα μπορούν να συγχωνευθούν, είτε εν μέρει είτε πλήρως.

1.   Τα κράτη μέλη εκτελούν τις υποχρεώσεις διαχείρισης, λογιστικού και άλλου ελέγχου και αναλαμβάνουν τις συνακόλουθες αρμοδιότητες, που ορίζονται στους κανόνες περί επιμερισμένης διαχείρισης οι οποίοι θεσπίζονται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 και στον παρόντα κανονισμό.

2.   Τα κράτη μέλη εγγυώνται ότι τα συστήματά τους διαχείρισης και ελέγχου των εθνικών προγραμμάτων είναι σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό και ότι τα εν λόγω συστήματα λειτουργούν αποτελεσματικά.

3.   Τα κράτη μέλη διαθέτουν επαρκείς πόρους σε κάθε αρμόδια αρχή για την εκτέλεση των καθηκόντων της καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου προγραμματισμού.

4.   Τα κράτη μέλη θεσπίζουν διαφανείς κανόνες και διαδικασίες για την επιλογή και εκτέλεση έργων, σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό και τους ειδικούς κανονισμούς.

5.   Όλες οι επίσημες ανταλλαγές πληροφοριών μεταξύ του κράτους μέλους και της Επιτροπής πραγματοποιούνται με τη χρησιμοποίηση συστήματος ηλεκτρονικής ανταλλαγής δεδομένων. Η Επιτροπή καθορίζει με εκτελεστικές πράξεις τους όρους και τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληροί το σύστημα ηλεκτρονικής ανταλλαγής δεδομένων. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 59 παράγραφος 3.

1.   Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού και των ειδικών κανονισμών, οι αρμόδιες αρχές είναι:

2.   Κάθε κράτος μέλος θεσπίζει κανόνες που διέπουν τις σχέσεις μεταξύ των αναφερόμενων στην παράγραφο 1 αρχών καθώς και τις σχέσεις των αρχών αυτών με την Επιτροπή.

1.   Σύμφωνα με το άρθρο 59 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012, τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή τον τυπικό ορισμό σε υπουργικό επίπεδο των αρχών των κρατών μελών που είναι υπεύθυνες για τη διαχείριση και τον έλεγχο των δαπανών στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού, το συντομότερο δυνατό μετά την έγκριση του εθνικού προγράμματος.

2.   Ο ορισμός που αναφέρεται στην παράγραφο 1 πραγματοποιείται με την επιφύλαξη ότι ο εν λόγω φορέας πληροί τα κριτήρια ορισμού σχετικά με το εσωτερικό περιβάλλον, τις δραστηριότητες ελέγχου, την ενημέρωση και επικοινωνία και την παρακολούθηση που θεσπίζονται στον παρόντα κανονισμό ή βάσει αυτού.

3.   Ο ορισμός υπεύθυνης αρχής βασίζεται σε γνωμοδότηση ελεγκτικού φορέα, που μπορεί να είναι η αρχή ελέγχου, η οποία αξιολογεί τη συμμόρφωση της υπεύθυνης αρχής με τα κριτήρια ορισμού. Ο φορέας αυτός μπορεί να είναι ο αυτόνομος δημόσιος οργανισμός που είναι υπεύθυνος για την παρακολούθηση, την αξιολόγηση και τον λογιστικό έλεγχο της δημόσιας διοίκησης. Ο ελεγκτικός φορέας λειτουργεί ανεξάρτητα από την υπεύθυνη αρχή και επιτελεί το έργο του σύμφωνα με διεθνώς αποδεκτά πρότυπα λογιστικού ελέγχου. Σύμφωνα με το άρθρο 59 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012, τα κράτη μέλη μπορούν να βασίζουν την απόφασή τους για τον ορισμό της αρχής στο κατά πόσον τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου είναι ουσιωδώς ίδια με τα ήδη υπάρχοντα για την προηγούμενη περίοδο προγραμματισμού και κατά πόσον λειτούργησαν αποτελεσματικά. Εάν τα αποτελέσματα των λογιστικών και άλλων ελέγχων δείχνουν ότι οι ορισθέντες οργανισμοί δεν συμμορφώνονται πλέον προς τα κριτήρια ορισμού, τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσουν τη διόρθωση των ανεπαρκειών στην εκτέλεση των καθηκόντων αυτών των οργανισμών, περιλαμβανομένης της λήξης της ανάθεσης καθηκόντων.

4.   Για να διασφαλιστεί η σωστή λειτουργία του συστήματος, ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις, σύμφωνα με το άρθρο 58, σχετικά με:

1.   Οι υπεύθυνες αρχές διενεργούν συστηματικό διοικητικό έλεγχο και συμπληρωματικούς ελέγχους μέσω επιτόπιων ελέγχων, συμπεριλαμβανομένων, εφόσον απαιτείται, και αιφνιδιαστικών επιτόπιων ελέγχων επί των δαπανών που συνδέονται με τις αιτήσεις τελικής πληρωμής από τους δικαιούχους, οι οποίες δηλώνονται στους ετήσιους λογαριασμούς, με στόχο την εξασφάλιση επαρκούς επιπέδου αξιοπιστίας.

2.   Όσον αφορά τους επιτόπιους ελέγχους, η υπεύθυνη αρχή επιλέγει δείγμα ελέγχου από το σύνολο των δικαιούχων που περιλαμβάνει, κατά περίπτωση, εν μέρει τυχαίο δείγμα και εν μέρει δείγμα βάσει ανάλυσης κινδύνου, έτσι ώστε το ποσοστό σφάλματος να είναι αντιπροσωπευτικό και να εξασφαλίζεται στοιχειώδης αξιοπιστία, στοχεύοντας παράλληλα σε σοβαρότερα σφάλματα.

3.   Η υπεύθυνη αρχή συντάσσει έκθεση ελέγχου για κάθε διενεργούμενο επιτόπιο έλεγχο.

4.   Σε περίπτωση που τα εντοπιζόμενα προβλήματα φαίνεται να είναι συστημικά ως προς τη φύση τους και, ως εκ τούτου, ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο άλλα έργα, η υπεύθυνη αρχή εξασφαλίζει τη διενέργεια διεξοδικότερης εξέτασης, περιλαμβανομένων συμπληρωματικών ελέγχων, εάν είναι απαραίτητο, για να διαπιστωθεί η κλίμακα των εν λόγω προβλημάτων και εάν το ποσοστό σφάλματος είναι υψηλότερο από το αποδεκτό επίπεδο. Η υπεύθυνη αρχή λαμβάνει τα αναγκαία προληπτικά και διορθωτικά μέτρα και τα κοινοποιεί στην Επιτροπή με τη σύνοψη η οποία αναφέρεται στο άρθρο 59 παράγραφος 5 πρώτο εδάφιο στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012.

5.   Η Επιτροπή θεσπίζει, με εκτελεστικές πράξεις, τις αναγκαίες διατάξεις που αποσκοπούν στην ενιαία εφαρμογή του παρόντος άρθρου. Οι διατάξεις αυτές μπορούν να αφορούν ειδικότερα τα ακόλουθα:

Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 59 παράγραφος 3.

1.   Για να στηρίξει τη γνώμη που δίνεται σύμφωνα με το άρθρο 59 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012, η ελεγκτική αρχή διασφαλίζει τη διενέργεια λογιστικών ελέγχων στα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου και σε κατάλληλο δείγμα των δαπανών που περιλαμβάνονται στους ετήσιους λογαριασμούς. Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 58 του παρόντος κανονισμού, σχετικά με το καθεστώς των ελεγκτικών αρχών και τους όρους τους οποίους πληρούν οι έλεγχοί τους.

2.   Όταν οι λογιστικοί έλεγχοι διενεργούνται από φορέα διαφορετικό από την ελεγκτική αρχή, η ελεγκτική αρχή εγγυάται ότι ο εν λόγω φορέας διαθέτει την αναγκαία εμπειρογνωμοσύνη και λειτουργική ανεξαρτησία.

3.   Η ελεγκτική αρχή μεριμνά ώστε το έργο του λογιστικού ελέγχου να είναι σύμφωνο με τα διεθνώς αποδεκτά λογιστικά πρότυπα.

1.   Η Επιτροπή συνεργάζεται με τις ελεγκτικές αρχές για τον συντονισμό των αντίστοιχων σχεδίων και μεθόδων λογιστικού ελέγχου και ανταλλάσσει το συντομότερο δυνατόν τα αποτελέσματα των λογιστικών ελέγχων που πραγματοποιούνται σε συστήματα διαχείρισης και ελέγχου, προκειμένου να αξιοποιούνται με τον καλύτερο δυνατό και αναλογικό τρόπο οι ελεγκτικοί πόροι και να αποφεύγεται η αδικαιολόγητη επικάλυψη εργασιών.

2.   Η Επιτροπή και οι ελεγκτικές αρχές συναντώνται τακτικά για να ανταλλάσσουν απόψεις για θέματα που σχετίζονται με τη βελτίωση των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου.

1.   Η Επιτροπή εξασφαλίζει, βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών που καλύπτουν, μεταξύ άλλων, τη διαδικασία ορισμού, την αίτηση πληρωμής του ετήσιου υπολοίπου όπως προβλέπεται στο άρθρο 44, τις ετήσιες εκθέσεις εφαρμογής και τους λογιστικούς ελέγχους που διενεργούνται από εθνικούς και ενωσιακούς φορείς, είτε ότι τα κράτη μέλη έχουν θεσπίσει συστήματα διαχείρισης και ελέγχου τα οποία είναι σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό είτε ότι τα εν λόγω συστήματα λειτουργούν αποτελεσματικά κατά τη διάρκεια εφαρμογής των εθνικών προγραμμάτων.

2.   Με την επιφύλαξη των διενεργούμενων από τα κράτη μέλη λογιστικών ελέγχων, υπάλληλοι της Επιτροπής ή εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποι της Επιτροπής μπορούν να διενεργούν επιτόπιους λογιστικούς ή άλλους ελέγχους, εφόσον έχουν προειδοποιήσει πριν από τουλάχιστον 12 εργάσιμες ημέρες την αρμόδια εθνική αρχή, εκτός από επείγουσες περιπτώσεις. Η Επιτροπή τηρεί την αρχή της αναλογικότητας, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να αποφεύγεται η αδικαιολόγητη διενέργεια από τα κράτη μέλη διπλών λογιστικών ή άλλων ελέγχων, το επίπεδο κινδύνου για τον προϋπολογισμό της Ένωσης και την ανάγκη ελαχιστοποίησης της διοικητικής επιβάρυνσης για τους δικαιούχους. Υπάλληλοι ή οι εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποι του κράτους μέλους μπορούν να συμμετέχουν σε αυτούς τους λογιστικούς ή άλλους ελέγχους.

3.   Το πεδίο εφαρμογής των λογιστικών ή άλλων ελέγχων μπορεί να περιλαμβάνει ειδικότερα:

4.   Υπάλληλοι ή εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποι της Επιτροπής, στους οποίους έχει ανατεθεί η δέουσα εξουσία για τη διενέργεια επιτόπιων λογιστικών ή άλλων ελέγχων, έχουν πρόσβαση σε όλα τα απαιτούμενα αρχεία, έγγραφα και μεταδεδομένα, ανεξάρτητα από το μέσο αποθήκευσής τους, τα οποία αφορούν έργα και τεχνική βοήθεια ή συστήματα διαχείρισης και ελέγχου. Τα κράτη μέλη παρέχουν αντίγραφα αυτών των αρχείων, εγγράφων και μεταδεδομένων στην Επιτροπή, έπειτα από σχετικό αίτημα. Οι αρμοδιότητες που ορίζονται στην παρούσα παράγραφο δεν θίγουν την εφαρμογή των εθνικών διατάξεων που επιφυλάσσουν ορισμένες πράξεις για υπαλλήλους οι οποίοι ορίζονται ειδικά από την εθνική νομοθεσία. Υπάλληλοι και εξουσιοδοτημένοι αντιπρόσωποι της Επιτροπής δεν συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, σε κατ’ οίκον επισκέψεις ή στις επίσημες ανακρίσεις ατόμων στο πλαίσιο διαδικασιών βάσει της εθνικής νομοθεσίας. Ωστόσο, έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες που αποκτώνται με αυτόν τον τρόπο χωρίς να θίγουν τις αρμοδιότητες των εθνικών δικαστηρίων και σεβόμενοι απόλυτα τα θεμελιώδη δικαιώματα των οικείων υποκειμένων δικαίου.

5.   Κατόπιν αιτήσεως της Επιτροπής και εφόσον συμφωνεί το οικείο κράτος μέλος, οι αρμόδιες αρχές του διενεργούν συμπληρωματικούς ελέγχους ή έρευνες με αντικείμενο τις πράξεις που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό. Στους εν λόγω ελέγχους μπορούν να μετέχουν υπάλληλοι της Επιτροπής ή εξουσιοδοτημένα από αυτήν πρόσωπα. Για τη βελτίωση των ελέγχων, η Επιτροπή μπορεί, σε συμφωνία με τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη, να ζητεί τη συνδρομή των αρχών των εν λόγω κρατών μελών για ορισμένους ελέγχους ή έρευνες.

6.   Η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει από ένα κράτος μέλος να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει την αποτελεσματική λειτουργία των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου που εφαρμόζει ή την ορθότητα των δαπανών σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες.

1.   Οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις της Ένωσης για κάθε εθνικό πρόγραμμα πραγματοποιούνται σε ετήσιες δόσεις κατά τη διάρκεια της περιόδου από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως την 31η Δεκεμβρίου 2020.

2.   Η απόφαση της Επιτροπής για την έγκριση εθνικού προγράμματος συνιστά την απόφαση χρηματοδότησης, κατά την έννοια του άρθρου 84 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 και, μόλις κοινοποιηθεί στο οικείο κράτος μέλος, νομική δέσμευση κατά την έννοια του δημοσιονομικού κανονισμού.

3.   Για κάθε εθνικό πρόγραμμα, η δημοσιονομική δέσμευση για την πρώτη δόση πραγματοποιείται μετά την έγκριση του εθνικού προγράμματος από την Επιτροπή.

4.   Οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις για τις επόμενες δόσεις πραγματοποιούνται από την Επιτροπή πριν από την 1η Μαΐου κάθε έτους, βάσει της αποφάσεως που αναφέρεται στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου, εκτός εάν εφαρμόζεται το άρθρο 16 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012.

1.   Οι πληρωμές από την Επιτροπή της συνεισφοράς από τον προϋπολογισμό της Ένωσης στο εθνικό πρόγραμμα πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις πιστώσεις του προϋπολογισμού και ανάλογα με τους διαθέσιμους πόρους. Κάθε πληρωμή καταλογίζεται στην παλαιότερη ανοικτή δημοσιονομική δέσμευση του προϋπολογισμού.

2.   Οι πληρωμές έχουν τη μορφή αρχικής προχρηματοδότησης, ετήσιας προχρηματοδότησης, πληρωμών του ετήσιου υπολοίπου και πληρωμής του τελικού υπολοίπου.

3.   Εφαρμόζεται το άρθρο 90 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012.

1.   Το αθροιστικό σύνολο της αρχικής προχρηματοδότησης και των πληρωμών του ετήσιου υπολοίπου δεν υπερβαίνει το 95 % της συνεισφοράς από τον προϋπολογισμό της Ένωσης στο οικείο εθνικό πρόγραμμα.

2.   Όταν καλυφθεί το ανώτατο όριο του 95 %, τα κράτη μέλη μπορούν να εξακολουθήσουν να υποβάλλουν αιτήσεις πληρωμής στην Επιτροπή.

1.   Μετά την έκδοση από την Επιτροπή της απόφασης έγκρισης του εθνικού προγράμματος, η Επιτροπή καταβάλλει εντός τεσσάρων μηνών στην ορισθείσα υπεύθυνη αρχή ένα αρχικό ποσό προχρηματοδότησης για το σύνολο της περιόδου προγραμματισμού. Αυτό το αρχικό ποσό προχρηματοδότησης αντιπροσωπεύει το 4 % της συνολικής συνεισφοράς από τον προϋπολογισμό της Ένωσης στο εξεταζόμενο εθνικό πρόγραμμα. Μπορεί να χωριστεί σε δύο δόσεις, σε συνάρτηση με τους διαθέσιμους πόρους του προϋπολογισμού.

2.   Ένα ετήσιο ποσό προχρηματοδότησης της τάξης του 3 % επί της συνολικής συνεισφοράς από τον προϋπολογισμό της Ένωσης στο εξεταζόμενο εθνικό πρόγραμμα καταβάλλεται πριν από την 1η Φεβρουαρίου 2015. Για την περίοδο από το 2016 έως το 2022 θα ισούται με το 5 % της συνολικής συνεισφοράς από τον προϋπολογισμό της Ένωσης στο εξεταζόμενο εθνικό πρόγραμμα.

3.   Εάν ένα εθνικό πρόγραμμα εγκριθεί το 2015 ή αργότερα, η αρχική προχρηματοδότηση και η ετήσια προχρηματοδότηση καταβάλλονται το αργότερο 60 ημέρες μετά την έγκριση του εθνικού προγράμματος, σε συνάρτηση με τους διαθέσιμους πόρους του προϋπολογισμού.

4.   Σε περίπτωση τροποποιήσεων της συνολικής συνεισφοράς από τον προϋπολογισμό της Ένωσης σε εθνικό πρόγραμμα, τα αρχικά καθώς και τα ετήσια ποσά προχρηματοδότησης επανεξετάζονται ανάλογα και ενδεχομένως τροποποιούνται στην απόφαση χρηματοδότησης.

5.   Η προχρηματοδότηση χρησιμοποιείται για πληρωμές στους δικαιούχους που εφαρμόζουν το εθνικό πρόγραμμα, καθώς επίσης και για τις αρμόδιες αρχές για δαπάνες που συνδέονται με την τεχνική βοήθεια. Διατίθεται άμεσα στην υπεύθυνη αρχή γι’ αυτούς τους σκοπούς.

1.   Το ποσό που καταβάλλεται ως αρχική προχρηματοδότηση αφαιρείται πλήρως από τους λογαριασμούς της Επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 40, το αργότερο κατά το κλείσιμο του προγράμματος.

2.   Το ποσό που καταβάλλεται ως ετήσια προχρηματοδότηση αφαιρείται από τους λογαριασμούς της Επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 39.

3.   Εάν δεν υποβληθεί καμία αίτηση πληρωμής, σύμφωνα με το άρθρο 44, εντός 36 μηνών από την ημερομηνία καταβολής από την Επιτροπή της πρώτης δόσης του ποσού της αρχικής προχρηματοδότησης, επιστρέφεται στην Επιτροπή το συνολικό ποσό που έχει καταβληθεί ως προχρηματοδότηση.

4.   Οι τόκοι τους οποίους αποφέρει η αρχική προχρηματοδότηση διατίθενται στο σχετικό εθνικό πρόγραμμα και αφαιρούνται από το ποσό των δημόσιων δαπανών που δηλώνεται στην αίτηση τελικής πληρωμής.

1.   Τα κάτωθι θεωρούνται εσωτερικά έσοδα για ειδικό προορισμό κατά την έννοια του άρθρου 21 του δημοσιονομικού κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012:

2.   Τα αναφερόμενα στην παράγραφο 1 ποσά καταβάλλονται στον προϋπολογισμό της Ένωσης και, σε περίπτωση επαναχρησιμοποίησής τους, χρησιμοποιούνται πρωτίστως για τη χρηματοδότηση δαπανών στο πλαίσιο των ειδικών κανονισμών.

1.   Η Επιτροπή καταβάλλει το ετήσιο υπόλοιπο, βάσει του ισχύοντος σχεδίου χρηματοδότησης, των ετήσιων λογαριασμών για το αντίστοιχο οικονομικό έτος του εθνικού προγράμματος και της αντίστοιχης απόφασης εκκαθάρισης.

2.   Οι ετήσιοι λογαριασμοί καλύπτουν τις πληρωμές που πραγματοποιεί η υπεύθυνη αρχή, περιλαμβανομένων των πληρωμών που συνδέονται με την τεχνική βοήθεια, κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους για το οποίο έχουν ικανοποιηθεί οι απαιτήσεις που ορίζονται στο άρθρο 27.

3.   Ανάλογα με τους διαθέσιμους πόρους του προϋπολογισμού, το ετήσιο υπόλοιπο καταβάλλεται το αργότερο εντός έξι μηνών από την ημερομηνία κατά την οποία οι πληροφορίες και τα έγγραφα που αναφέρονται στο άρθρο 44 παράγραφος 1 και στο άρθρο 54 κρίνονται αποδεκτά από την Επιτροπή και την εκκαθάριση του τελευταίου ετήσιου λογαριασμού.

1.   Τα κράτη μέλη υποβάλλουν έως την 31η Δεκεμβρίου 2023 τα ακόλουθα:

2.   Οι πληρωμές που πραγματοποιεί η υπεύθυνη αρχή από τις 16 Οκτωβρίου 2022 έως τις 30 Ιουνίου 2023 περιλαμβάνονται στους τελευταίους ετήσιους λογαριασμούς.

3.   Μετά την παραλαβή των εγγράφων που απαριθμούνται στην παράγραφο 1, η Επιτροπή καταβάλλει το τελικό υπόλοιπο, βάσει του ισχύοντος σχεδίου χρηματοδότησης, των τελευταίων ετήσιων λογαριασμών και της αντίστοιχης απόφασης εκκαθάρισης.

4.   Ανάλογα με τους διαθέσιμους πόρους του προϋπολογισμού, το τελικό υπόλοιπο καταβάλλεται το αργότερο εντός τριών μηνών από την ημερομηνία εκκαθάρισης των λογαριασμών του τελευταίου οικονομικού έτους ή ένα μήνα από την ημερομηνία παραλαβής της τελικής έκθεσης εφαρμογής —ισχύει η τελευταία ημερομηνία. Τα ποσά που εξακολουθούν να αποτελούν το αντικείμενο δημοσιονομικής δέσμευσης μετά την εξόφληση του υπολοίπου αποδεσμεύονται, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 52, από την Επιτροπή εντός έξι μηνών.

1.   Η προθεσμία πληρωμής μετά την υποβολή αίτησης πληρωμής μπορεί να διακοπεί από τον κύριο διατάκτη, κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012, για ανώτατη περίοδο έξι μηνών, όταν ισχύει τουλάχιστον ένας από τους ακόλουθους όρους:

Τα κράτη μέλη μπορούν να συμφωνήσουν για παράταση της περιόδου διακοπής κατά τρεις επιπλέον μήνες.

2.   Ο κύριος διατάκτης περιορίζει τη διακοπή στο μέρος της δαπάνης που καλύπτεται από την αίτηση πληρωμής την οποία αφορούν τα στοιχεία που αναφέρονται στην παράγραφο 1 πρώτο εδάφιο, εκτός εάν δεν είναι δυνατός ο εντοπισμός του μέρους των δαπανών που επηρεάζονται. Ο κύριος διατάκτης ενημερώνει αμέσως το κράτος μέλος και την υπεύθυνη αρχή, εγγράφως, για τον λόγο της διακοπής και ζητεί από αυτά να διορθώσουν την κατάσταση. Ο κύριος διατάκτης τερματίζει τη διακοπή της προθεσμίας πληρωμής μόλις ληφθούν τα αναγκαία μέτρα.

1.   Η Επιτροπή δύναται να αναστείλει το σύνολο ή μέρος του ετήσιου υπολοίπου, εάν:

2.   Η Επιτροπή δύναται να αποφασίσει την αναστολή του συνόλου ή μέρους ενός ετήσιου υπολοίπου, αφού προηγουμένως δώσει στο οικείο κράτος μέλος την ευκαιρία να υποβάλει τις παρατηρήσεις του.

3.   Η Επιτροπή τερματίζει την αναστολή του συνόλου ή μέρους ενός ετήσιου υπολοίπου όταν το οικείο κράτος μέλος λάβει τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να καταστεί δυνατή η άρση της αναστολής.

1.   Τα ποσά που αναφέρονται στα εθνικά προγράμματα που υποβάλλουν τα κράτη μέλη, τις προβλέψεις δαπανών, τις δηλώσεις δαπανών, τις αιτήσεις πληρωμών, τους ετήσιους λογαριασμούς καθώς και οι δαπάνες που αναφέρονται στις ετήσιες και τελικές εκθέσεις εφαρμογής εκφράζονται σε ευρώ.

2.   Τα κράτη μέλη που δεν έχουν ως νόμισμα το ευρώ την ημερομηνία μιας αίτησης πληρωμής, μετατρέπουν σε ευρώ τα ποσά των δαπανών που έχουν πραγματοποιηθεί στο εθνικό νόμισμα. Τα ποσά αυτά μετατρέπονται σε ευρώ με τη χρήση της μηνιαίας λογιστικής ισοτιμίας της Επιτροπής κατά το μήνα εγγραφής της δαπάνης στους λογαριασμούς της υπεύθυνης αρχής του οικείου εθνικού προγράμματος. Η ισοτιμία δημοσιεύεται ηλεκτρονικά από την Επιτροπή κάθε μήνα.

3.   Όταν το ευρώ γίνει νόμισμα ενός κράτους μέλους, η διαδικασία μετατροπής που ορίζεται στην παράγραφο 2 εξακολουθεί να εφαρμόζεται σε όλες τις δαπάνες που έχουν εγγραφεί σε λογαριασμούς από την υπεύθυνη αρχή πριν από την ημερομηνία κατά την οποία τίθεται σε ισχύ η καθορισθείσα τιμή μετατροπής μεταξύ του εθνικού νομίσματος και του ευρώ.

1.   Έως τις 15 Φεβρουαρίου του έτους που έπεται του οικονομικού έτους, κάθε κράτος μέλος υποβάλλει στην Επιτροπή τα έγγραφα και τις πληροφορίες που απαιτούνται σύμφωνα με το άρθρο 59 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012. Τα έγγραφα που υποβάλλονται χρησιμεύουν ως αίτηση πληρωμής του ετήσιου υπολοίπου. Η προθεσμία της 15ης Φεβρουαρίου μπορεί κατ’ εξαίρεση να παραταθεί από την Επιτροπή έως την 1η Μαρτίου το αργότερο, κατόπιν ειδοποιήσεως από το οικείο κράτος μέλος. Τα κράτη μέλη μπορούν να δημοσιεύουν την πληροφορία αυτή στο ενδεδειγμένο επίπεδο.

2.   Η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει από κράτος μέλος να παράσχει περαιτέρω πληροφορίες για τον σκοπό της ετήσιας εκκαθάρισης λογαριασμού. Εάν ένα κράτος μέλος δεν υποβάλει τις ζητηθείσες πληροφορίες εντός της προθεσμίας που ορίζει η Επιτροπή για την υποβολή τους, η Επιτροπή μπορεί να λάβει απόφαση για την εκκαθάριση των λογαριασμών βάσει των στοιχείων που έχει στην κατοχή της.

3.   Η Επιτροπή εγκρίνει, με εκτελεστικές πράξεις, τα υποδείγματα σύμφωνα με τα οποία συντάσσονται τα έγγραφα που αναφέρονται στην παράγραφο 1. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη συμβουλευτική διαδικασία στην οποία παραπέμπει το άρθρο 59 παράγραφος 2.

1.   Έως τις 31 Μαΐου του έτους που έπεται του οικονομικού έτους, η Επιτροπή αποφασίζει για την εκκαθάριση των ετήσιων λογαριασμών κάθε εθνικού προγράμματος. Η απόφαση εκκαθάρισης καλύπτει την πληρότητα, την ακρίβεια και την αξιοπιστία των ετήσιων λογαριασμών που έχουν υποβληθεί και πραγματοποιείται με την επιφύλαξη ενδεχόμενων μεταγενέστερων δημοσιονομικών διορθώσεων.

2.   Η Επιτροπή θεσπίζει, με εκτελεστικές πράξεις, τους τρόπους εφαρμογής της διαδικασίας ετήσιας εκκαθάρισης λογαριασμών, όσον αφορά τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν σε σχέση με την έκδοση της απόφασης και την εφαρμογή της, περιλαμβανομένης της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών και των προθεσμιών που πρέπει να τηρούνται. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 59 παράγραφος 3.

1.   Η Επιτροπή πραγματοποιεί τις δημοσιονομικές διορθώσεις, ακυρώνοντας συνολικά ή εν μέρει τη συνεισφορά της Ένωσης σε ένα εθνικό πρόγραμμα και προβαίνοντας σε ανάκτηση από το οικείο κράτος μέλος, με στόχο να αποκλειστεί το ενδεχόμενο χρηματοδότησης από την Ένωση δαπάνης η οποία συνιστά παραβίαση της εφαρμοστέας νομοθεσίας, μεταξύ άλλων και για ανεπάρκειες των συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου των κρατών μελών που διαπιστώθηκαν από την Επιτροπή ή το Ελεγκτικό Συνέδριο.

2.   Παράβαση της εφαρμοστέας νομοθεσίας συνεπάγεται δημοσιονομική διόρθωση μόνο σε σχέση με δαπάνες που έχουν δηλωθεί στην Επιτροπή και εάν συντρέχει ένας από τους ακόλουθους όρους:

3.   Αποφασίζοντας για δημοσιονομική διόρθωση βάσει της παραγράφου 1, η Επιτροπή τηρεί την αρχή της αναλογικότητας λαμβάνοντας υπόψη τη φύση και τη σοβαρότητα της παράβασης της εφαρμοστέας νομοθεσίας και τις δημοσιονομικές επιπτώσεις της στον προϋπολογισμό της Ένωσης.

4.   Πριν από κάθε απόφαση απόρριψης της χρηματοδότησης, κοινοποιούνται εγγράφως τα πορίσματα της Επιτροπής και οι απαντήσεις του οικείου κράτους μέλους και, στη συνέχεια, τα δύο μέρη επιχειρούν να καταλήξουν σε συμφωνία για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν.

5.   Η απόρριψη χρηματοδότησης δεν μπορεί να αφορά:

6.   Η Επιτροπή θεσπίζει, με εκτελεστικές πράξεις, τους τρόπους εκτέλεσης της εκκαθάρισης ως προς τη συμμόρφωση λογαριασμών, όσον αφορά τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν σε σχέση με την έκδοση της απόφασης και την εφαρμογή της, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών και των προθεσμιών που πρέπει να τηρούνται. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 59 παράγραφος 3.

1.   Κάθε επιστροφή η οποία οφείλεται στον προϋπολογισμό της Ένωσης πραγματοποιείται πριν από την προθεσμία που αναφέρεται στο ένταλμα είσπραξης το οποίο συντάσσεται σύμφωνα με το άρθρο 80 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012. Η προθεσμία αυτή είναι η τελευταία ημέρα του δεύτερου μήνα από την έκδοση του εντάλματος.

2.   Οποιαδήποτε καθυστέρηση της επιστροφής συνεπάγεται την πληρωμή τόκων υπερημερίας, αρχής γενομένης από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας μέχρι την ημερομηνία πραγματοποίησης της πραγματικής πληρωμής. Το επιτόκιο αυτών των τόκων είναι κατά μιάμιση ποσοστιαία μονάδα υψηλότερο από το επιτόκιο που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στις βασικές πράξεις της αναχρηματοδότησης την πρώτη εργάσιμη ημέρα του μήνα κατά τον οποίο καθίσταται ληξιπρόθεσμη.

1.   Τα εθνικά προγράμματα υπόκεινται σε διαδικασία αποδέσμευσης, που βασίζεται στην αρχή ότι τα συνδεόμενα με δέσμευση ποσά, εφόσον δεν καλύπτονται από την αναφερόμενη στο άρθρο 35 αρχική και ετήσια προχρηματοδότηση και από αίτηση πληρωμής σύμφωνα με το άρθρο 44 έως τις 31 Δεκεμβρίου του δεύτερου έτους μετά το έτος της δημοσιονομικής δέσμευσης, αποδεσμεύονται. Για τον σκοπό της αποδέσμευσης, η Επιτροπή υπολογίζει το ποσό με την προσθήκη ενός έκτου από την ετήσια δημοσιονομική δέσμευση που συνδέεται με τη συνολική ετήσια συνεισφορά του 2014 σε καθεμία από τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις από το 2015 έως το 2020.

2.   Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1, οι προθεσμίες που προβλέπονται για την αποδέσμευση δεν ισχύουν για την ετήσια δημοσιονομική δέσμευση που αφορά τη συνολική ετήσια συνεισφορά για το 2014.

3.   Εάν η πρώτη ετήσια δημοσιονομική δέσμευση αφορά τη συνολική ετήσια συνεισφορά για το 2015, κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1, οι προθεσμίες για την αποδέσμευση δεν ισχύουν για την ετήσια δημοσιονομική δέσμευση που αφορά τη συνολική ετήσια συνεισφορά για του 2015. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η Επιτροπή υπολογίζει το ποσό της παραγράφου 1 με την προσθήκη ενός πέμπτου της ετήσιας δημοσιονομικής δέσμευσης που αφορά τη συνολική συνεισφορά του 2015 σε καθεμία από τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις από το 2016 έως το 2020.

4.   Η δέσμευση που αφορά το τελευταίο έτος της περιόδου αποδεσμεύεται σύμφωνα με τους κανόνες που πρέπει να ακολουθούνται για το κλείσιμο των προγραμμάτων.

5.   Κάθε αποδέσμευση που εξακολουθεί να είναι εκκρεμής κατά την τελευταία ημερομηνία επιλεξιμότητας των δαπανών, όπως ορίζεται στο άρθρο 17 παράγραφος 3, και για την οποία δεν έχει υποβληθεί αίτηση πληρωμής από την υπεύθυνη αρχή εντός έξι μηνών από την εν λόγω ημερομηνία αποδεσμεύεται αυτομάτως.

1.   Το ποσό που αφορά η αποδέσμευση μειώνεται κατά τα ποσά που η υπεύθυνη αρχή δεν ήταν σε θέση να δηλώσει στην Επιτροπή λόγω:

Η μείωση μπορεί να ζητηθεί άπαξ, εάν η αναστολή ή η κατάσταση ανωτέρας βίας διήρκεσε μέχρι ένα έτος. Εάν η αναστολή ή η κατάσταση ανωτέρας βίας διήρκεσε περισσότερο από ένα έτος η μείωση μπορεί να ζητηθεί πολλές φορές που αντιστοιχούν στη διάρκεια της κατάστασης ανωτέρας βίας ή στον αριθμό ετών που μεσολαβούν από την ημερομηνία της δικαστικής ή διοικητικής απόφασης για την αναστολή της υλοποίησης της δράσης έως την ημερομηνία έκδοσης της οριστικής δικαστικής ή διοικητικής απόφασης.

2.   Το κράτος μέλος υποβάλλει στην Επιτροπή στοιχεία για τις αναφερόμενες στην παράγραφο 1 εξαιρέσεις έως τις 31 Ιανουαρίου, για το ποσό που έπρεπε να δηλωθεί μέχρι το τέλος του προηγούμενου έτους.

3.   Το μέρος των δημοσιονομικών δεσμεύσεων για το οποίο έχει υποβληθεί αίτηση πληρωμής, αλλά η πληρωμή του οποίου έχει μειωθεί ή ανασταλεί από την Επιτροπή στις 31 Δεκεμβρίου του έτους Ν + 2, δεν λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό της αυτόματης αποδέσμευσης.

1.   Όποτε υπάρχει κίνδυνος εφαρμογής της αποδέσμευσης βάσει του άρθρου 50, η Επιτροπή ενημερώνει τα κράτη μέλη το συντομότερο δυνατόν.

2.   Βάσει των πληροφοριών που έχει στη διάθεσή της στις 31 Ιανουαρίου, η Επιτροπή ενημερώνει την υπεύθυνη αρχή για το ποσό της αποδέσμευσης που προκύπτει από τα στοιχεία που έχει στην κατοχή της.

3.   Το οικείο κράτος μέλος διαθέτει προθεσμία δύο μηνών για να συμφωνήσει για το ποσό που θα αποδεσμευθεί ή να υποβάλει τις παρατηρήσεις του.

4.   Η Επιτροπή πραγματοποιεί την αυτόματη αποδέσμευση το αργότερο εντός εννέα μηνών από την τελευταία προθεσμία η οποία προκύπτει από την εφαρμογή των παραγράφων 1 έως 3.

5.   Σε περίπτωση αυτόματης αποδέσμευσης, η συνεισφορά από τον προϋπολογισμό της Ένωσης στο οικείο εθνικό πρόγραμμα μειώνεται, για το εν λόγω έτος, κατά το ποσό της αυτόματης αποδέσμευσης. Η συνεισφορά της Ένωσης στο σχέδιο χρηματοδότησης μειώνεται κατ’ αναλογία, εκτός εάν το κράτος μέλος καταρτίσει αναθεωρημένο σχέδιο χρηματοδότησης.

1.   Τα κράτη μέλη και οι υπεύθυνες αρχές είναι υπεύθυνα:

2.   Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν τη διαφάνεια σχετικά με την εφαρμογή των εθνικών προγραμμάτων και τηρούν κατάλογο χρηματοδοτούμενων δράσεων ανά εθνικό πρόγραμμα, ο οποίος είναι διαθέσιμος μέσω του διαδικτυακού τόπου ή της διαδικτυακής πύλης. Ο κατάλογος δράσεων περιλαμβάνει ενημερωμένες πληροφορίες σχετικά με τους τελικούς δικαιούχους, τις ονομασίες των έργων και το ύψος της ενωσιακής χρηματοδότησης που τους χορηγείται.

3.   Κατά κανόνα οι πληροφορίες δημοσιοποιούνται, εκτός από τις περιπτώσεις στις οποίες είναι περιορισμένη η πρόσβαση σε αυτές λόγω του εμπιστευτικού χαρακτήρα τους, ιδίως όσον αφορά την ασφάλεια, τη δημόσια τάξη, εγκληματολογικές έρευνες και προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

4.   Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 58 για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με τα μέτρα πληροφόρησης και δημοσιότητας για το κοινό και τα μέτρα ενημέρωσης των δικαιούχων.

5.   Η Επιτροπή καθορίζει, με εκτελεστικές πράξεις, τα τεχνικά χαρακτηριστικά των μέτρων πληροφόρησης και δημοσιότητας. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται από την Επιτροπή σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης στην οποία παραπέμπει το άρθρο 59 παράγραφος 3.

1.   Έως τις 31 Μαρτίου 2016 και τις 31 Μαρτίου κάθε επόμενου έτους έως και το 2022, η υπεύθυνη αρχή υποβάλλει στην Επιτροπή ετήσια έκθεση σχετικά με την εφαρμογή κάθε εθνικού προγράμματος κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος και μπορεί, στο ενδεδειγμένο επίπεδο, να δημοσιοποιεί τις σχετικές πληροφορίες. Η έκθεση που υποβάλλεται το 2016 καλύπτει τα οικονομικά έτη 2014 και 2015. Το κράτος μέλος υποβάλλει τελική έκθεση εφαρμογής των εθνικών προγραμμάτων έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023.

2.   Οι ετήσιες εκθέσεις εφαρμογής περιέχουν στοιχεία όσον αφορά:

3.   Βάσει της ενδιάμεσης επανεξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 15, η ετήσια έκθεση εφαρμογής που υποβάλλεται το 2017 παραθέτει και αξιολογεί:

4.   Η ετήσια έκθεση εφαρμογής που υποβάλλεται το 2020 και η τελική έκθεση εφαρμογής, εκτός από τα στοιχεία και την αξιολόγηση που αναφέρονται στην παράγραφο 2, περιέχουν στοιχεία και εκτίμηση της προόδου προς την επίτευξη των στόχων του εθνικού προγράμματος, λαμβανομένου υπόψη του αποτελέσματος του πολιτικού διαλόγου που αναφέρεται στο άρθρο 13 παράγραφος 1.

5.   Οι αναφερόμενες στις παραγράφους 1 έως 4 ετήσιες εκθέσεις εφαρμογής είναι αποδεκτές, εφόσον περιέχουν όλα τα στοιχεία που απαιτούνται βάσει αυτών των παραγράφων. Η Επιτροπή ενημερώνει το οικείο κράτος μέλος εντός 15 εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της ετήσιας έκθεσης εφαρμογής ότι δεν είναι αποδεκτή· διαφορετικά η έκθεση θεωρείται αποδεκτή.

6.   Η Επιτροπή κοινοποιεί στο οικείο κράτος μέλος τις παρατηρήσεις της για την ετήσια έκθεση εφαρμογής εντός δύο μηνών από την ημερομηνία παραλαβής της ετήσιας έκθεσης εφαρμογής. Εάν η Επιτροπή δεν υποβάλει παρατηρήσεις εντός αυτής της προθεσμίας, οι εκθέσεις θεωρούνται εγκεκριμένες.

7.   Η Επιτροπή μπορεί να διατυπώνει παρατηρήσεις για διάφορα ζητήματα στην ετήσια έκθεση εφαρμογής της υπεύθυνης αρχής, τα οποία επηρεάζουν σημαντικά την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος. Όταν υποβάλλονται παρατηρήσεις, η υπεύθυνη αρχή παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία σχετικά με τις παρατηρήσεις αυτές και, κατά περίπτωση, ενημερώνει την Επιτροπή για τα μέτρα που έχουν ληφθεί. Η Επιτροπή ενημερώνεται το αργότερο εντός τριμήνου αφότου διατύπωσε τις παρατηρήσεις αυτές.

8.   Η Επιτροπή εγκρίνει, με εκτελεστικές πράξεις, τα υποδείγματα σύμφωνα με τα οποία συντάσσονται οι ετήσιες και τελικές εκθέσεις εφαρμογής. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη συμβουλευτική διαδικασία στην οποία παραπέμπει το άρθρο 59 παράγραφος 2.

1.   Η Επιτροπή παρακολουθεί τακτικά τον παρόντα κανονισμό και τους ειδικούς κανονισμούς, ενδεχομένως σε συνεργασία με τα κράτη μέλη.

2.   Η εφαρμογή των ειδικών κανονισμών αξιολογείται από την Επιτροπή σε συνεργασία με τα κράτη μέλη σύμφωνα με το άρθρο 57.

3.   Θεσπίζεται κοινό πλαίσιο παρακολούθησης και αξιολόγησης με στόχο τη μέτρηση της συνάφειας, της αποτελεσματικότητας, της επάρκειας, της προστιθέμενης αξίας, της βιωσιμότητας των δράσεων και της απλούστευσης και της μείωσης της διοικητικής επιβάρυνσης, σύμφωνα με τους στόχους του παρόντος κανονισμού και των ειδικών κανονισμών και την επίδοση του παρόντος κανονισμού και των ειδικών κανονισμών ως μέσων που συμβάλλουν στην ανάπτυξη του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης.

4.   Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 58 για την περαιτέρω ανάπτυξη του κοινού πλαισίου παρακολούθησης και αξιολόγησης και τον καθορισμό δεικτών για τη μέτρηση των ειδικών στόχων των ειδικών κανονισμών.

5.   Τα κράτη μέλη παρέχουν στην Επιτροπή τα απαραίτητα στοιχεία που επιτρέπουν την παρακολούθηση και αξιολόγηση του παρόντος κανονισμού και των ειδικών κανονισμών.

6.   Η Επιτροπή εξετάζει επίσης τη συμπληρωματικότητα μεταξύ των δράσεων που υλοποιούνται βάσει των ειδικών κανονισμών και αυτών που επιδιώκονται βάσει άλλων πολιτικών, μέσων και πρωτοβουλιών της Ένωσης.

7.   Η Επιτροπή εφιστά ιδιαίτερη προσοχή στην παρακολούθηση και την αξιολόγηση δράσεων και προγραμμάτων σε σχέση με τρίτες χώρες, σύμφωνα με το άρθρο 8.

1.   Τα κράτη μέλη πραγματοποιούν τις αξιολογήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 57 παράγραφος 1. Η αξιολόγηση που πρέπει να διενεργηθεί το 2017 θα συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας του σχεδιασμού και της εφαρμογής των εθνικών προγραμμάτων, σύμφωνα με το κοινό πλαίσιο παρακολούθησης και αξιολόγησης.

2.   Τα κράτη μέλη εγγυώνται την εφαρμογή διαδικασιών για την παραγωγή και συλλογή των δεδομένων που είναι απαραίτητα για τις αξιολογήσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1, περιλαμβανομένων των δεδομένων που αφορούν δείκτες στο κοινό πλαίσιο παρακολούθησης και αξιολόγησης.

3.   Οι αξιολογήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 57 παράγραφος 1 πραγματοποιούνται από εμπειρογνώμονες οι οποίοι είναι λειτουργικά ανεξάρτητοι από τις υπεύθυνες αρχές, τις ελεγκτικές αρχές και τις εντεταλμένες αρχές. Οι εμπειρογνώμονες αυτοί είναι δυνατόν να συνεργάζονται με αυτόνομο δημόσιο οργανισμό υπεύθυνο για την παρακολούθηση, την αξιολόγηση και τον λογιστικό έλεγχο της δημόσιας διοίκησης. Η Επιτροπή παρέχει οδηγίες για τη διενέργεια των αξιολογήσεων.

4.   Οι αναφερόμενες στο άρθρο 57 παράγραφος 1 αξιολογήσεις δημοσιοποιούνται στο σύνολό τους, εκτός από τις περιπτώσεις στις οποίες είναι περιορισμένη η πρόσβαση στις πληροφορίες λόγω του εμπιστευτικού χαρακτήρα τους, ειδικότερα όσον αφορά την ασφάλεια, τη δημόσια τάξη, τις εγκληματολογικές έρευνες και την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

1.   Σύμφωνα με το κοινό πλαίσιο παρακολούθησης και αξιολόγησης, τα κράτη μέλη υποβάλλουν στην Επιτροπή:

2.   Βάσει των εκθέσεων που αναφέρονται στην παράγραφο 1, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών:

3.   Στην εκ των υστέρων αξιολόγηση της Επιτροπής θα εξετάζεται επίσης η επίπτωση των ειδικών κανονισμών στην ανάπτυξη του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, όσον αφορά τη συνεισφορά τους στην επίτευξη των ακόλουθων στόχων:

4.   Όλες οι αξιολογήσεις δυνάμει του παρόντος άρθρου δημοσιοποιούνται στο σύνολό τους, εκτός από τις περιπτώσεις στις οποίες είναι περιορισμένη η πρόσβαση στις πληροφορίες λόγω του εμπιστευτικού χαρακτήρα τους, ιδίως όσον αφορά την ασφάλεια, τη δημόσια τάξη, εγκληματολογικές έρευνες και προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

1.   Η εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων ανατίθεται στην Επιτροπή υπό τους όρους του παρόντος άρθρου.

2.   Η εξουσία έκδοσης των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που αναφέρονται στο άρθρο 5 παράγραφος 5, στο άρθρο 26 παράγραφος 4, στο άρθρο 29 παράγραφος 1, στο άρθρο 53 παράγραφος 4 και στο άρθρο 55 παράγραφος 4 ανατίθεται στην Επιτροπή για περίοδο επτά ετών από τις 21 Μαΐου 2014. Η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση σχετικά με την εξουσιοδότηση το αργότερο εννέα μήνες πριν από τη λήξη της επταετούς περιόδου. Η εξουσιοδότηση ανανεώνεται σιωπηρά για περίοδο τριών ετών, εκτός εάν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο προβάλουν αντιρρήσεις, το αργότερο τρεις μήνες πριν από τη λήξη της κάθε περιόδου.

3.   Η εξουσιοδότηση που αναφέρεται στο άρθρο 5 παράγραφος 5, στο άρθρο 26 παράγραφος 4, στο άρθρο 29 παράγραφος 1, στο άρθρο 53 παράγραφος 4 και στο άρθρο 55 παράγραφος 4 μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή από το Συμβούλιο. Η απόφαση ανάκλησης περατώνει την εξουσιοδότηση που προσδιορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσης της απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που ορίζεται σε αυτήν. Δεν επηρεάζει την εγκυρότητα καμιάς από τις ήδη ισχύουσες κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις.

4.   Μόλις η Επιτροπή εκδίδει μια κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, την κοινοποιεί ταυτόχρονα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

5.   Μια κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 5 παράγραφος 5, του άρθρου 26 παράγραφος 4, του άρθρου 29 παράγραφος 1, του άρθρου 53 παράγραφος 4 και του άρθρου 55 παράγραφος 4 τίθεται σε ισχύ μόνον εφόσον δεν διατυπωθούν αντιρρήσεις ούτε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ούτε από το Συμβούλιο εντός δύο μηνών από την κοινοποίησή της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ή εφόσον, πριν από τη λήξη της εν λόγω προθεσμίας, τόσο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και το Συμβούλιο έχουν ενημερώσει την Επιτροπή ότι δεν σκοπεύουν να εγείρουν αντιρρήσεις. Η προθεσμία παρατείνεται κατά δύο μήνες, με πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.

1.   Η Επιτροπή επικουρείται από την επιτροπή («επιτροπή ταμείων ασύλου, μετανάστευσης και ενσωμάτωσης και εσωτερικής ασφάλειας»). Πρόκειται για επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

2.   Όταν γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

3.   Όταν γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

Όταν η επιτροπή δεν διατυπώνει γνώμη, η Επιτροπή δεν εκδίδει το σχέδιο εκτελεστικής πράξης, εκτός εάν βασίζεται στο άρθρο 14 παράγραφος 4, στο άρθρο 24 παράγραφος 5, στο άρθρο 45 παράγραφος 2, στο άρθρο 47 παράγραφος 6 και στο άρθρο 53 παράγραφος 5 του παρόντος κανονισμού.