8.12.2011 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
L 326/1 |
ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) αριθ. 1227/2011 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΫ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΊΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ
της 25ης Οκτωβρίου 2011
για την ακεραιότητα και τη διαφάνεια στη χονδρική αγορά ενέργειας
(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)
ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 194 παράγραφος 2,
Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,
Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (1),
Αφού ζήτησε τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών,
Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία (2),
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1) |
Είναι σημαντικό να διασφαλισθεί ότι οι καταναλωτές και άλλοι συμμετέχοντες στην αγορά μπορούν να έχουν εμπιστοσύνη στην ακεραιότητα των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, ότι οι τιμές που καθορίζονται στις χονδρικές αγορές ενέργειας αντικατοπτρίζουν δίκαιη και ανταγωνιστική αλληλεπίδραση μεταξύ προσφοράς και ζήτησης και ότι δεν προκύπτουν τυχόν αδικαιολόγητα κέρδη από κατάχρηση της αγοράς. |
(2) |
Η ακεραιότητα και η διαφάνεια στις χονδρικές αγορές ενέργειας θα πρέπει να αποσκοπεί στην ενθάρρυνση ανοικτού και δίκαιου ανταγωνισμού στις χονδρικές αγορές ενέργειας προς το συμφέρον του τελικού καταναλωτή ενέργειας. |
(3) |
Η ευρωπαϊκή επιτροπή ρυθμιστικών αρχών των αγορών κινητών αξιών και η ευρωπαϊκή ομάδα ρυθμιστικών αρχών για την ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο επιβεβαίωσαν, με τις γνωμοδοτήσεις τους, ότι το πεδίο εφαρμογής της υφιστάμενης νομοθεσίας ενδέχεται να μην αντιμετωπίζει ικανοποιητικά τα θέματα της ακεραιότητας των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου και συνέστησαν να εξετασθεί η δυνατότητα κατάλληλου νομοθετικού πλαισίου προσαρμοσμένου στον ενεργειακό τομέα, το οποίο θα αποτρέπει καταχρηστικές πρακτικές στην αγορά και θα λαμβάνει υπόψη τους συγκεκριμένους όρους που ισχύουν στον εκάστοτε τομέα, οι οποίοι δεν καλύπτονται από άλλες οδηγίες και κανονισμούς. |
(4) |
Οι χονδρικές αγορές ενέργειας σε ολόκληρη την Ένωση αλληλοσυνδέονται όλο και περισσότερο. Οι καταχρηστικές πρακτικές στην αγορά κράτους μέλους επηρεάζουν συχνά όχι μόνο τις τιμές χονδρικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου πέραν των εθνικών συνόρων, αλλά και τις τιμές λιανικής για τους καταναλωτές και τις πολύ μικρού μεγέθους επιχειρήσεις. Συνεπώς, η μέριμνα για τη διασφάλιση της ακεραιότητας των αγορών δεν μπορεί να είναι θέμα μόνο των επιμέρους κρατών μελών. Η συστηματική διασυνοριακή παρακολούθηση της αγοράς είναι απαραίτητη για την επίτευξη μιας πλήρως λειτουργούσας, διασυνδεδεμένης και ολοκληρωμένης εσωτερικής αγοράς ενέργειας. |
(5) |
Οι χονδρικές αγορές ενέργειας καλύπτουν τόσο τις αγορές βασικών προϊόντων (φυσικών ποσοτήτων) όσο και τις αγορές χρηματοοικονομικών παραγώγων, που έχουν ζωτική σημασία για τις ενεργειακές και τις χρηματοπιστωτικές αγορές, και η διαμόρφωση των τιμών στους δύο κλάδους αλληλοσυνδέεται. Περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τις ρυθμιζόμενες αγορές, τους πολυμερείς μηχανισμούς διαπραγμάτευσης και τις εξωχρηματιστηριακές συναλλαγές (OTC) και διμερείς συμβάσεις που πραγματοποιούνται απευθείας ή μέσω μεσιτών. |
(6) |
Μέχρι τώρα, οι πρακτικές παρακολούθησης της ενεργειακής αγοράς είναι διαφορετικές μεταξύ κρατών μελών και μεταξύ τομέων. Ανάλογα με το γενικό πλαίσιο και το καθεστώς ρύθμισης της αγοράς, οι διαφορές αυτές είναι δυνατόν να έχουν ως αποτέλεσμα να υπόκεινται οι εμπορικές δραστηριότητες σε πολλαπλές δικαιοδοσίες παρακολούθησης από διαφορετικές αρχές, οι οποίες ενδεχομένως ευρίσκονται σε διαφορετικά κράτη μέλη. Τούτο μπορεί να επιφέρει ασάφεια ως προς το ποιος είναι αρμόδιος, ακόμη δε και να καταλήξει σε κατάσταση όπου να μην υπάρχει η εν λόγω παρακολούθηση. |
(7) |
Επί του παρόντος, σε ορισμένες από τις σημαντικότερες αγορές ενέργειας δεν απαγορεύεται ρητώς συμπεριφορά που υπονομεύει την ακεραιότητα στην ενεργειακή αγορά. Προκειμένου να προστατευθούν οι τελικοί καταναλωτές και να διασφαλισθούν οικονομικά προσιτές τιμές ενέργειας για τους ευρωπαίους πολίτες, η απαγόρευση τυχόν παρόμοιας συμπεριφοράς είναι ζωτικής σημασίας. |
(8) |
Οι αγορές βασικών προϊόντων, με φυσική παράδοση ή με ρευστά διαθέσιμα, και οι αγορές χρηματοοικονομικών παραγώγων, συνυπάρχουν στις χονδρικές αγορές ενέργειας. Επομένως, είναι σημαντικό οι ορισμοί της εκμετάλλευσης εμπιστευτικών πληροφοριών και της χειραγώγησης της αγοράς, που συνιστούν καταχρηστικές πρακτικές, να είναι εναρμονισμένοι για τις αγορές χρηματοοικονομικών παραγώγων και τις αγορές φυσικών ποσοτήτων. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να εφαρμόζεται σε όλες τις συναλλαγές που συνάπτονται, λαμβάνοντας ωστόσο ταυτόχρονα υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά των χονδρικών αγορών ενέργειας. |
(9) |
Οι συμβάσεις λιανικής που καλύπτουν την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου στους τελικούς πελάτες δεν είναι επιρρεπείς στη χειραγώγηση της αγοράς με τον ίδιο τρόπο όπως οι συμβάσεις χονδρικής που αγοράζονται και πωλούνται εύκολα. Ωστόσο, οι καταναλωτικές αποφάσεις των μεγαλύτερων χρηστών ενέργειας μπορούν επίσης να επηρεάσουν τις τιμές στις χονδρικές αγορές ενέργειας, γεγονός που επηρεάζει πέραν των εθνικών συνόρων. Για αυτόν τον λόγο, είναι σκόπιμο να εξετασθούν οι συμβάσεις παροχής τέτοιων μεγάλων χρηστών στο πλαίσιο της διασφάλισης της ακεραιότητας των χονδρικών αγορών ενέργειας. |
(10) |
Λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα της εξέτασης που εκτίθεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 21ης Δεκεμβρίου 2010 με τίτλο «Προς ένα ενισχυμένο πλαίσιο εποπτείας της αγοράς για το σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ», η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο υποβολής νομοθετικής πρότασης για την αντιμετώπιση των ελλείψεων που έχουν διαπιστωθεί στη διαφάνεια, την ακεραιότητα και την εποπτεία της ευρωπαϊκής αγοράς άνθρακα σε ένα κατάλληλο πλαίσιο. |
(11) |
Με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 714/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, σχετικά με τους όρους πρόσβασης στο δίκτυο για τις διασυνοριακές ανταλλαγές ηλεκτρικής ενεργείας (3) και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, σχετικά με τους όρους πρόσβασης στα δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου (4) αναγνωρίζεται ότι απαιτείται ισότιμη πρόσβαση στις πληροφορίες που αφορούν την υλική κατάσταση και την αποτελεσματικότητα του συστήματος, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα σε όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά να εκτιμούν τη συνολική κατάσταση ζήτησης και προσφοράς και να προσδιορίζουν τους λόγους για τις διακυμάνσεις της τιμής χονδρικής. |
(12) |
Η εκμετάλλευση ή η απόπειρα εκμετάλλευσης εμπιστευτικών πληροφοριών στις διαπραγματεύσεις για ίδιο λογαριασμό ή για λογαριασμό τρίτου θα πρέπει να απαγορεύονται ρητώς. Εκμετάλλευση εμπιστευτικών πληροφοριών μπορεί επίσης να υπάρχει όταν τα ενεργειακά προϊόντα χονδρικής αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης από πρόσωπα που γνωρίζουν, ή οφείλουν να γνωρίζουν, ότι οι πληροφορίες που κατέχουν είναι εμπιστευτικές. Πληροφορίες που αφορούν τα σχέδια και τις στρατηγικές διαπραγμάτευσης του ίδιου του συμμετέχοντος στην αγορά δεν θα πρέπει να θεωρούνται εμπιστευτικές. Οι πληροφορίες που απαιτείται να δημοσιοποιούνται, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 714/2009 ή τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 715/2009, συμπεριλαμβανομένων των κατευθυντήριων γραμμών και κωδίκων δικτύου που θεσπίζονται δυνάμει των εν λόγω κανονισμών, μπορούν, εάν πρόκειται για πληροφορίες που επηρεάζουν την τιμή, να αποτελούν τη βάση των αποφάσεων των συμμετεχόντων στην αγορά για την πραγματοποίηση συναλλαγών με ενεργειακά προϊόντα χονδρικής και, ως εκ τούτου, θα μπορούσαν να αποτελούν εμπιστευτικές πληροφορίες μέχρις ότου δημοσιοποιηθούν. |
(13) |
Η χειραγώγηση των χονδρικών αγορών ενέργειας συνεπάγεται ότι ορισμένα πρόσωπα αναλαμβάνουν δράσεις οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα να διαμορφώνονται τεχνητά επίπεδα τιμών, που δεν δικαιολογούνται από τις δυνάμεις προσφοράς και ζήτησης της αγοράς, συμπεριλαμβανομένης της πραγματικής διαθεσιμότητας, της παραγωγής, της χωρητικότητας αποθήκευσης, της δυναμικότητας μεταφοράς και της ζήτησης. Χειραγώγηση της αγοράς συνιστά: η ανάθεση και απόσυρση ψευδών εντολών, η διάδοση ψευδών ή παραπλανητικών πληροφοριών ή φημών μέσω των μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένου του διαδικτύου, ή με οποιονδήποτε άλλον τρόπο, η σκόπιμη παροχή ψευδών πληροφοριών σε επιχειρήσεις που εκπονούν αξιολογήσεις τιμών ή εκθέσεις για τις αγορές, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την παραπλάνηση των συμμετεχόντων στην αγορά που ενεργούν βάσει των εν λόγω αξιολογήσεων τιμών ή εκθέσεων για τις αγορές, και η σκόπιμη δημιουργία της εντύπωσης ότι η διαθέσιμη δυναμικότητα ηλεκτροπαραγωγής ή φυσικού αερίου ή η διαθέσιμη δυναμικότητα μεταφοράς διαφέρει από την αντίστοιχη δυναμικότητα που είναι διαθέσιμή από τεχνικής άποψης, στις περιπτώσεις που οι πληροφορίες αυτές επηρεάζουν ή ενδέχεται να επηρεάσουν την τιμή των ενεργειακών προϊόντων χονδρικής. Η χειραγώγηση και οι συνέπειές της μπορεί να εμφανίζονται και πέραν των συνόρων, ανάμεσα στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου και στις χρηματοπιστωτικές αγορές και στις αγορές βασικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των αγορών δικαιωμάτων εκπομπών. |
(14) |
Παραδείγματα χειραγώγησης της αγοράς ή απόπειρας χειραγώγηση της αγοράς συνιστούν η συμπεριφορά, από ένα πρόσωπο ή περισσότερα πρόσωπα που δρουν συντονισμένα, η οποία οδηγεί στην εξασφάλιση καθοριστικής θέσης επί της προσφοράς ή της ζήτησης ενός ενεργειακού προϊόντος χονδρικής, το οποίο έχει ή θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα τον άμεσο ή έμμεσο τεχνητό προσδιορισμό των τιμών ή άλλων μη κανονικών όρων συναλλαγής, και η προσφορά, αγορά ή πώληση ενεργειακών προϊόντων χονδρικής με στόχο, πρόθεση ή αποτέλεσμα να παραπλανώνται οι συμμετέχοντες στην αγορά που ενεργούν βάσει των τιμών αναφοράς. Ωστόσο, αποδεκτές πρακτικές της αγοράς όπως εκείνες που ισχύουν στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, οι οποίες ορίζονται στο άρθρο 1 παράγραφος 5 της οδηγίας 2003/6/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2003, για τις πράξεις προσώπων που κατέχουν εμπιστευτικές πληροφορίες και τις πράξεις χειραγώγησης της αγοράς (κατάχρηση αγοράς) (5) και οι οποίες μπορούν να προσαρμοσθούν αν η οδηγία αυτή τροποποιηθεί, θα μπορούσαν να αποτελέσουν έννομο τρόπο για να εξασφαλίζουν οι συμμετέχοντες στην αγορά ευνοϊκή τιμή για κάποιο ενεργειακό προϊόν χονδρικής. |
(15) |
Η αποκάλυψη εμπιστευτικών πληροφοριών σχετικά με ενεργειακό προϊόν χονδρικής από δημοσιογράφους που ενεργούν στο πλαίσιο της επαγγελματικής τους ιδιότητας θα πρέπει να αξιολογείται λαμβάνοντας υπόψη τους κανόνες που διέπουν το επάγγελμά τους και τους κανόνες που διέπουν την ελευθερία του τύπου, εκτός εάν τα πρόσωπα αυτά αντλούν, άμεσα ή έμμεσα, όφελος ή κέρδη από τη διάδοση των εν λόγω πληροφοριών ή εάν η αποκάλυψη πραγματοποιείται με πρόθεση να παραπλανηθεί η αγορά όσον αφορά την προσφορά, τη ζήτηση ή την τιμή των ενεργειακών προϊόντων χονδρικής. |
(16) |
Ανάλογα με εξελίξεις που σημειώνονται στις χρηματοοικονομικές αγορές, οι έννοιες των καταχρηστικών πρακτικών στην αγορά προσαρμόζονται. Επομένως, προκειμένου να διασφαλισθεί η αναγκαία ελαστικότητα για την ταχεία ανταπόκριση σε αυτές τις εξελίξεις, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει πράξεις, σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσον αφορά την τεχνική ενημέρωση των ορισμών των εμπιστευτικών πληροφοριών και της χειραγώγησης της αγοράς προκειμένου να διασφαλισθεί η συνάφεια με άλλη σχετική νομοθεσία της Ένωσης στους τομείς των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και της ενέργειας. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η Επιτροπή να πραγματοποιεί κατάλληλες διαβουλεύσεις κατά τις προπαρασκευαστικές της εργασίες, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνώμονα. Η Επιτροπή θα πρέπει, κατά την προετοιμασία και κατάρτιση των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, να διασφαλίζει την έγκαιρη και κατάλληλη διαβίβαση πληροφοριών και σχετικών εγγράφων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. |
(17) |
Η αποτελεσματική παρακολούθηση της αγοράς σε ενωσιακό επίπεδο είναι ζωτικής σημασίας για τον εντοπισμό και την αποτροπή καταχρηστικών πρακτικών στις χονδρικές αγορές ενέργειας. Ο Οργανισμός Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενεργείας, ο οποίος ιδρύθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 713/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6) («Οργανισμός»), ευρίσκεται στην πλεονεκτικότερη θέση για να διενεργεί την εν λόγω παρακολούθηση, καθώς έχει ευρεία εικόνα των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου ολόκληρης της Ένωσης, καθώς και την απαραίτητη τεχνογνωσία όσον αφορά τη λειτουργία των αγορών και των συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου στην Ένωση. Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές που γνωρίζουν εις βάθος τις εξελίξεις στις ενεργειακές αγορές του οικείων κρατών μελών θα πρέπει να διαδραματίζουν σημαίνοντα ρόλο στην εξασφάλιση αποτελεσματικής παρακολούθησης της αγοράς σε εθνικό επίπεδο. Ως εκ τούτου, απαιτούνται η στενή συνεργασία και ο συντονισμός μεταξύ του Οργανισμού και των εθνικών αρχών προκειμένου να εξασφαλίζεται η ενδεδειγμένη παρακολούθηση και η διαφάνεια στις ενεργειακές αγορές. Η συλλογή δεδομένων από τον Οργανισμό δεν θίγει το δικαίωμα των εθνικών αρχών να συλλέγουν πρόσθετα δεδομένα για εθνικούς σκοπούς. |
(18) |
Για την αποτελεσματική παρακολούθηση της αγοράς, χρειάζεται τακτική και έγκαιρη πρόσβαση στις καταγραφές των συναλλαγών καθώς και πρόσβαση σε διαρθρωτικά στοιχεία σχετικά με τη δυναμικότητα και τη χρήση των εγκαταστάσεων παραγωγής, αποθήκευσης, κατανάλωσης ή μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου. Επομένως, θα πρέπει να υποχρεούνται οι συμμετέχοντες στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς, των προμηθευτών, των εμπόρων, των παραγωγών, των μεσιτών και των μεγάλων χρηστών που διαπραγματεύονται ενεργειακά προϊόντα χονδρικής, να παρέχουν τις εν λόγω πληροφορίες στον Οργανισμό. Ο Οργανισμός μπορεί με τη σειρά του να δημιουργεί ισχυρούς συνδέσμους με μεγάλες οργανωμένες αγορές. |
(19) |
Προκειμένου να εξασφαλισθούν ενιαίες συνθήκες για την εφαρμογή των διατάξεων σχετικά με τη συγκέντρωση δεδομένων, θα πρέπει να ανατεθούν στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες. Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (7). Οι υποχρεώσεις αναφοράς πληροφοριών θα πρέπει να περιορίζονται στο ελάχιστο και να μη συνεπάγονται περιττές δαπάνες ή διοικητικές επιβαρύνσεις για τους συμμετέχοντες στην αγορά. Οι ενιαίοι κανόνες σχετικά με την αναφορά πληροφοριών θα πρέπει, ως εκ τούτου, να υποβάλλονται σε εκ των προτέρων ανάλυση κόστους-ωφελείας, να αποτρέπουν τις διπλές αναφορές και να λαμβάνουν υπόψη τα πλαίσια αναφοράς πληροφοριών που προβλέπονται από κάθε άλλη σχετική νομοθεσία. Επιπλέον, οι απαιτούμενες πληροφορίες ή μέρος αυτών θα πρέπει να συγκεντρώνονται από άλλα πρόσωπα και υπάρχουσες πηγές, οσάκις τούτο είναι δυνατόν. Όταν ένας συμμετέχων στην αγορά ή ένας τρίτος που ενεργεί για λογαριασμό του, ένα σύστημα αναφοράς συναλλαγών, μια οργανωμένη αγορά, ένα σύστημα αντιστοίχησης των εντολών ή κάποιο άλλο πρόσωπο που κατ’ επάγγελμα διεκπεραιώνει συναλλαγές, εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του σχετικά με την αναφορά πληροφοριών στην αρμόδια αρχή σύμφωνα με την οδηγία 2004/39/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Απριλίου 2004, για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων (8) ή την εφαρμοστέα ενωσιακή νομοθεσία σχετικά με τις συναλλαγές παραγώγων, τους κεντρικούς αντισυμβαλλομένους και τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών, θα πρέπει να θεωρείται ότι έχει εκπληρωθεί η υποχρέωσή του για αναφορά πληροφοριών δυνάμει του παρόντος κανονισμού, αλλά μόνο στον βαθμό που έχουν αναφερθεί όλες οι αναγκαίες πληροφορίες που απαιτούνται σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό. |
(20) |
Έχει μεγάλη σημασία να συνεργάζονται στενά η Επιτροπή και ο Οργανισμός όσον αφορά την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και να προβαίνουν σε κατάλληλες διαβουλεύσεις με τα Ευρωπαϊκά Δίκτυα Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας και Φυσικού Αερίου και την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών, η οποία έχει συσταθεί με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1095/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9) (ΕΑΚΑΑ), με τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές, τις αρμόδιες οικονομικές αρχές και άλλες αρχές των κρατών μελών, όπως οι εθνικές αρχές ανταγωνισμού, και με παράγοντες όπως οι οργανωμένες αγορές (π.χ. ενεργειακές ανταλλαγές) και συμμετέχοντες στην αγορά. |
(21) |
Θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα ευρωπαϊκό μητρώο συμμετεχόντων στην αγορά, με βάση τα εθνικά μητρώα, προκειμένου να ενισχυθεί η συνολική διαφάνεια και ακεραιότητα των χονδρικών αγορών ενέργειας. Ένα έτος μετά τη δημιουργία του εν λόγω μητρώου, η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει, σε συνεργασία με τον Οργανισμό, με βάση τις εκθέσεις που υποβάλλονται από τον Οργανισμό στην Επιτροπή, και με τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές, τη λειτουργία και τη χρησιμότητα του ευρωπαϊκού μητρώου συμμετεχόντων στην αγορά. Εάν, με βάση την εν λόγω αξιολόγηση, κριθεί απαραίτητο, η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο να παρουσιάσει περαιτέρω μέσα προκειμένου να ενισχυθεί η συνολική διαφάνεια και ακεραιότητα των χονδρικών αγορών ενέργειας και να διασφαλισθούν ίσοι όροι ανταγωνισμού για τους συμμετέχοντες στην αγορά σε όλη την επικράτεια της Ένωσης. |
(22) |
Προκειμένου να διευκολυνθεί η αποτελεσματική παρακολούθηση όλων των πτυχών της διαπραγμάτευσης ενεργειακών προϊόντων χονδρικής, ο Οργανισμός θα πρέπει να καθορίσει τους μηχανισμούς που θα καθιστούν δυνατό να έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες που λαμβάνει σχετικά με συναλλαγές στις χονδρικές αγορές ενέργειας και άλλες αρμόδιες αρχές, κυρίως η ΕΑΚΑΑ, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές, οι αρμόδιες οικονομικές αρχές των κρατών μελών, οι εθνικές αρχές για τον ανταγωνισμό και άλλες σχετικές αρχές. |
(23) |
Ο Οργανισμός θα πρέπει να μεριμνά για τη λειτουργική ασφάλεια και προστασία των δεδομένων που λαμβάνει, να προλαμβάνει την άνευ αδείας πρόσβαση στις πληροφορίες που τηρεί ο ίδιος και να καθιερώνει διαδικασίες που να διασφαλίζουν ότι πρόσωπα με άδεια πρόσβασης στα δεδομένα που συγκεντρώνει δεν ενεργούν καταχρηστικώς. Ο Οργανισμός θα πρέπει επίσης να επιβεβαιώνει εάν οι αρχές που έχουν πρόσβαση στα δεδομένα που κατέχει ο Οργανισμός είναι σε θέση να διατηρούν εξίσου υψηλό επίπεδο ασφάλειας και ότι θα δεσμεύονται από κατάλληλες ρυθμίσεις εμπιστευτικότητας. Η λειτουργική ασφάλεια των πληροφοριακών συστημάτων ΤΠ που χρησιμοποιούνται για την επεξεργασία και τη μεταφορά των δεδομένων είναι επίσης αναγκαίο να διασφαλισθεί. Προκειμένου να δημιουργηθεί ένα σύστημα ΤΠ, το οποίο να εξασφαλίζει το υψηλότερο δυνατό επίπεδο εμπιστευτικότητας των δεδομένων, ο Οργανισμός θα πρέπει να ενθαρρυνθεί να συνεργάζεται στενά με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών (ΕΟΑΔΠ). Οι κανόνες αυτοί θα πρέπει επίσης να ισχύουν και για άλλες αρχές που έχουν δικαίωμα πρόσβασης στα δεδομένα για τον σκοπό του παρόντος κανονισμού. |
(24) |
Ο παρών κανονισμός σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται ιδίως από τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ορίζεται από το άρθρο 6 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις συνταγματικές παραδόσεις των κρατών μελών, και θα πρέπει να εφαρμόζεται σύμφωνα με το δικαίωμα στην ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης που αναγνωρίζεται στο άρθρο 11 του Χάρτη. |
(25) |
Όταν οι πληροφορίες δεν είναι ή παύουν να είναι πλέον εμπορικά ευαίσθητες από εμπορική άποψη ή από άποψη ασφαλείας, ο Οργανισμός θα πρέπει έχει τη δυνατότητα να διαθέτει τις πληροφορίες στους συμμετέχοντες στην αγορά και στο ευρύτερο κοινό προκειμένου να συμβάλλει στην βελτίωση των γνώσεων για την αγορά. Η διαφάνεια αυτή θα συμβάλει στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης στην αγορά και θα ενισχύσει την ανάπτυξη των γνώσεων σχετικά με τη λειτουργία των χονδρικών αγορών ενέργειας. Ο Οργανισμός θα πρέπει να δημιουργεί και να δημοσιοποιεί κανόνες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα διαθέτει τις εν λόγω πληροφορίες με δίκαιο και διαφανή τρόπο. |
(26) |
Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να είναι αρμόδιες για να διασφαλίζουν την επιβολή της εφαρμογής του παρόντος κανονισμού στα κράτη μέλη. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να διαθέτουν τις αναγκαίες εξουσίες έρευνας που θα τους επιτρέπουν να εκτελούν αποτελεσματικά το εν λόγω καθήκον. Οι εξουσίες αυτές θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο και να υπόκεινται στην κατάλληλη επιτήρηση. |
(27) |
Ο Οργανισμός θα πρέπει να διασφαλίζει ότι ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται συντονισμένα σε ολόκληρη την Ένωση, σύμφωνα με την εφαρμογή της οδηγίας 2003/6/ΕΚ. Για τον σκοπό αυτόν, ο Οργανισμός θα πρέπει να δημοσιεύει μη δεσμευτική κατευθυντήρια γραμμή σχετικά με την εφαρμογή των ορισμών που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό, ανάλογα με την περίπτωση. Η εν λόγω κατευθυντήρια γραμμή θα πρέπει να αντιμετωπίζει, μεταξύ άλλων, το θέμα των αποδεκτών πρακτικών της αγοράς. Περαιτέρω, δεδομένου ότι οι πρακτικές κατάχρησης αγοράς σε χονδρικές αγορές ενέργειας επηρεάζουν συχνά περισσότερα από ένα κράτη μέλη, ο Οργανισμός θα πρέπει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής και συνεκτικής διενέργειας των ερευνών. Προς επίτευξη τούτου, ο Οργανισμός θα πρέπει να είναι σε θέση να ζητά συνεργασία και να συντονίζει τη λειτουργία ομάδων ερευνών απαρτιζόμενων από εκπροσώπους των σχετικών εθνικών ρυθμιστικών αρχών και, ενδεχομένως, άλλων αρχών, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών αρχών ανταγωνισμού. |
(28) |
Στον Οργανισμό θα πρέπει να παρέχονται οι κατάλληλοι χρηματοοικονομικοί και ανθρώπινοι πόροι προκειμένου να εκπληρώνει επαρκώς τα επιπρόσθετα καθήκοντα που του ανατίθενται σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει αυτά τα καθήκοντα να λαμβάνονται δεόντως υπόψη στη διαδικασία για τη δημιουργία, την εκτέλεση και τον έλεγχο του προϋπολογισμού του που ορίζεται στα άρθρα 23 και 24 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 713/2009. Η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή εξασφαλίζει ότι πληρούνται οι βέλτιστες προδιαγραφές επάρκειας. |
(29) |
Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές, οι αρμόδιες οικονομικές αρχές των κρατών μελών και, κατά περίπτωση, οι εθνικές αρχές ανταγωνισμού θα πρέπει να συνεργάζονται για να εξασφαλίζουν συντονισμένη προσέγγιση προς αντιμετώπιση των πρακτικών κατάχρησης της αγοράς στις χονδρικές αγορές ενέργειας, η οποία να περιλαμβάνει τόσο τις αγορές βασικών προϊόντων όσο και τις αγορές χρηματοοικονομικών παραγώγων. Η εν λόγω συνεργασία θα πρέπει να περιλαμβάνει αμοιβαία ανταλλαγή πληροφοριών όσον αφορά ύποπτες πράξεις που ενδέχεται να συνιστούν παραβίαση του παρόντος κανονισμού, της οδηγίας 2003/6/ΕΚ ή του δικαίου περί ανταγωνισμού, οι οποίες πραγματοποιούνται ή έχουν πραγματοποιηθεί στις χονδρικές αγορές ενέργειας. Η εν λόγω συνεργασία θα πρέπει επίσης να συμβάλλει στη δημιουργία συναφούς ς και συνεπούς προσέγγισης όσον αφορά τις έρευνες και τις δικαστικές διαδικασίες. |
(30) |
Έχει μεγάλη σημασία να εφαρμόζεται η υποχρέωση τήρησης του επαγγελματικού απορρήτου σε όσους λαμβάνουν εμπιστευτικές πληροφορίες σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό. Ο Οργανισμός, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές, οι αρμόδιες οικονομικές αρχές των κρατών μελών και οι εθνικές αρχές ανταγωνισμού θα πρέπει να διασφαλίζουν την εμπιστευτικότητα, την ακεραιότητα και την προστασία των πληροφοριών που λαμβάνουν. |
(31) |
Έχει μεγάλη σημασία οι κυρώσεις για παραβιάσεις του παρόντος κανονισμού να είναι αναλογικές, αποτελεσματικές και αποτρεπτικές και να αντικατοπτρίζουν τη σοβαρότητα των παραβάσεων, τη βλάβη που προκλήθηκε στους καταναλωτές και τα πιθανά κέρδη από διαπραγμάτευση βασιζόμενη σε εμπιστευτικές πληροφορίες και χειραγώγηση της αγοράς. Η εφαρμογή αυτών των κυρώσεων θα πρέπει να πραγματοποιείται σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο. Λόγω των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των συναλλαγών επί χρηματοοικονομικών παραγώγων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου και των συναλλαγών επί φυσικών ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, οι κυρώσεις για παραβιάσεις του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να συνάδουν με τις κυρώσεις που θεσπίζονται από τα κράτη μέλη κατ’ εφαρμογή της οδηγίας 2003/6/ΕΚ. Λαμβάνοντας υπόψη τη διαβούλευση σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής της 12ης Δεκεμβρίου 2010 με τίτλο «Ενίσχυση των καθεστώτων επιβολής κυρώσεων στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών», η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο να υποβάλει προτάσεις για την εναρμόνιση των ελάχιστων προτύπων για τα συστήματα κυρώσεων των κρατών μελών σε ένα κατάλληλο χρονικό πλαίσιο. Ο παρών κανονισμός δεν θίγει ούτε τους εθνικούς κανόνες περί των απαιτούμενων αποδεικτικών προτύπων ούτε την υποχρέωση των εθνικών ρυθμιστικών αρχών και των δικαστηρίων των κρατών μελών να εξακριβώνουν τα κρίσιμα πραγματικά περιστατικά μιας υπόθεσης, υπό τον όρο ότι οι εν λόγω κανόνες και υποχρεώσεις συνάδουν προς τις γενικές αρχές του ενωσιακού δικαίου. |
(32) |
Δεδομένου ότι ο στόχος του παρόντος κανονισμού, ήτοι η καθιέρωση εναρμονισμένου πλαισίου για τη διασφάλιση της ακεραιότητας και της διαφάνειας στη χονδρική αγορά ενέργειας, δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη και δύναται, συνεπώς, να επιτευχθεί καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση μπορεί να θεσπίσει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας που διατυπώνεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως διατυπώνεται στο εν λόγω άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου αυτού, |
ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:
Άρθρο 1
Αντικείμενο, πεδίο εφαρμογής και συσχέτιση με τη λοιπή νομοθεσία της Ένωσης
1. Ο παρών κανονισμός θεσπίζει κανόνες σχετικά με την απαγόρευση των καταχρηστικών πρακτικών που επηρεάζουν τις χονδρικές αγορές ενέργειας, οι οποίοι είναι σύμφωνοι με τους κανόνες που εφαρμόζονται στις χρηματοοικονομικές αγορές και με την ορθή λειτουργία αυτών των χονδρικών αγορών ενέργειας, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά τους. Προβλέπει την παρακολούθηση των χονδρικών αγορών ενέργειας από τον Οργανισμό Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας («Οργανισμός») σε στενή συνεργασία με τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές και λαμβάνοντας υπόψη τις αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στο σύστημα εμπορίας εκπομπών και τις χονδρικές αγορές ενέργειας.
2. Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στη διαπραγμάτευση ενεργειακών προϊόντων χονδρικής. Τα άρθρα 3 και 5 του παρόντος κανονισμού δεν εφαρμόζονται στα ενεργειακά προϊόντα χονδρικής τα οποία είναι χρηματοπιστωτικά μέσα και στα οποία εφαρμόζεται το άρθρο 9 της οδηγίας 2003/6/ΕΚ. Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται, υπό την επιφύλαξη των οδηγιών 2003/6/ΕΚ και 2004/39/ΕΚ, καθώς και της εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας περί ανταγωνισμού στις πρακτικές που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό.
3. Ο Οργανισμός, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές, η ΕΑΚΑΑ, οι αρμόδιες οικονομικές αρχές των κρατών μελών και, κατά περίπτωση, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές, συνεργάζονται ώστε να εξασφαλίζεται συντονισμένη προσέγγιση για την επιβολή της εφαρμογής των σχετικών κανόνων, όταν πρόκειται για δράσεις που αφορούν ένα ή περισσότερα χρηματοπιστωτικά μέσα υπαγόμενα στο άρθρο 9 της οδηγίας 2003/6/ΕΚ, καθώς και όταν αφορούν ένα ή περισσότερα ενεργειακά προϊόντα χονδρικής, τα οποία υπάγονται στα άρθρα 3, 4 και 5 του παρόντος κανονισμού.
4. Το διοικητικό συμβούλιο του Οργανισμού εξασφαλίζει ότι ο Οργανισμός εκπληρώνει τα καθήκοντα που του έχουν ανατεθεί δυνάμει του παρόντος κανονισμού, σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό και με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 713/2009.
5. Ο διευθυντής του Οργανισμού διαβουλεύεται με το ρυθμιστικό συμβούλιο του Οργανισμού σχετικά με όλες τις πτυχές του παρόντος κανονισμού και λαμβάνει δεόντως υπόψη τις συμβουλές και τις γνώμες του.
Άρθρο 2
Ορισμοί
Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, εφαρμόζονται οι ακόλουθοι ορισμοί:
1) «εμπιστευτικές πληροφορίες»: οι πληροφορίες που έχουν ακριβή χαρακτήρα, οι οποίες δεν έχουν δημοσιοποιηθεί και αφορούν, άμεσα ή έμμεσα, ένα ή περισσότερα ενεργειακά προϊόντα χονδρικής και οι οποίες, αν είχαν δημοσιοποιηθεί, ενδέχεται να είχαν επηρεάσει σημαντικά την τιμή των εν λόγω ενεργειακών προϊόντων χονδρικής.
Για τους σκοπούς του παρόντος ορισμού, ως «πληροφορίες» νοούνται:
Μια πληροφορία θεωρείται ότι έχει ακριβή χαρακτήρα εάν περιλαμβάνει αναφορά σε κατάσταση η οποία υφίσταται ή που εύλογα μπορεί να αναμένεται ότι θα υπάρξει ή αναφορά σε ένα γεγονός το οποίο έλαβε χώρα ή που εύλογα μπορεί να αναμένεται ότι θα λάβει χώρα και εφόσον η πληροφορία αυτή είναι αρκούντως ακριβής ώστε να επιτρέπει την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με την πιθανή επίπτωση αυτής της κατάστασης ή του γεγονότος στις τιμές των ενεργειακών προϊόντων χονδρική.
2) «χειραγώγηση της αγοράς»:
α) |
η πραγματοποίηση συναλλαγών ή η έκδοση εντολών διαπραγμάτευσης επί ενεργειακών προϊόντων χονδρικής:
ή |
β) |
η διάδοση από τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένου του Διαδικτύου, ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο, πληροφοριών οι οποίες δίνουν ή είναι πιθανόν να δώσουν ψευδείς ή παραπλανητικές ενδείξεις σχετικά με την προσφορά, τη ζήτηση ή την τιμή των ενεργειακών προϊόντων χονδρικής, συμπεριλαμβανομένης της διάδοσης φημών ή παραπλανητικών ειδήσεων, εφόσον ο διαδίδων τις πληροφορίες γνώριζε ή όφειλε να γνωρίζει ότι ήταν ψευδείς ή παραπλανητικές. Όταν διαδίδονται πληροφορίες στο πλαίσιο της δημοσιογραφίας ή της καλλιτεχνικής έκφρασης, η διάδοση αυτή των πληροφοριών κρίνεται με γνώμονα τους κανόνες που διέπουν την ελευθερία του τύπου σε άλλα μέσα ενημέρωσης, εκτός εάν:
|
3) «απόπειρα χειραγώγησης της αγοράς»:
α) |
η πραγματοποίηση συναλλαγών ή η έκδοση εντολών διαπραγμάτευσης ή οποιαδήποτε άλλη ενέργεια που αφορά ενεργειακά προϊόντα χονδρικής, με σκοπό:
ή |
β) |
η διάδοση πληροφοριών με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένου του Διαδικτύου, ή με οιοδήποτε άλλο μέσο, με την πρόθεση να δοθούν ψευδείς ή παραπλανητικές ενδείξεις σχετικά με την προσφορά, τη ζήτηση ή την τιμή των ενεργειακών προϊόντων χονδρικής· |
4) «ενεργειακά προϊόντα χονδρικής»: τα ακόλουθα συμβόλαια και χρηματοοικονομικά παράγωγα, ανεξαρτήτως του τόπου και του τρόπου πραγματοποίησης της διαπραγμάτευσης:
Συμβόλαια προμήθειας και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου προς χρήση από τους τελικούς πελάτες δεν είναι ενεργειακά προϊόντα χονδρικής. Εν τούτοις, τα συμβόλαια παροχής και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου προς τελικούς πελάτες με δυναμικότητα κατανάλωσης μεγαλύτερη της οριζόμενης στο δεύτερο εδάφιο του σημείου 5, θεωρούνται ως ενεργειακά προϊόντα χονδρικής·
5) «δυναμικότητα κατανάλωσης»: η κατανάλωση ενός τελικού πελάτη είτε ηλεκτρικής ενέργειας είτε φυσικού αερίου με πλήρη χρήση της δυναμικότητας παραγωγής του εν λόγω πελάτη. Περιλαμβάνει το σύνολο της κατανάλωσης του εν λόγω πελάτη ως μία μεμονωμένη οικονομική ενότητα, εφόσον η κατανάλωση πραγματοποιείται σε αγορές με αλληλοσυνδεόμενες τιμές χονδρικής·
Για τους σκοπούς του παρόντος ορισμού, η κατανάλωση σε χωριστές εγκαταστάσεις που ευρίσκονται υπό τον έλεγχο μίας ενιαίας οικονομικής οντότητας με δυναμικότητα κατανάλωσης λιγότερη από 600 GWh ετησίως δεν λαμβάνεται υπόψη στον βαθμό που οι εν λόγω εγκαταστάσεις δεν έχουν κοινή επίδραση στις τιμές της χονδρικής αγοράς ενέργειας επειδή ευρίσκονται σε διαφορετικές γεωγραφικές αγορές·
6) «χονδρικές αγορές ενέργειας»: κάθε αγορά εντός της Ένωσης στην οποία πραγματοποιείται η διαπραγμάτευση επί ενεργειακών προϊόντων χονδρικής·
7) «συμμετέχων στην αγορά»: κάθε πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένων των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς, που πραγματοποιεί συναλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της εντολής πραγματοποίησης διαπραγματεύσεων σε μία ή περισσότερες χονδρικές αγορές ενέργειας·
8) «πρόσωπο»: κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο·
9) «αρμόδια οικονομική αρχή»: αρμόδια αρχή που ορίζεται σύμφωνα με τη διαδικασία η οποία καθορίζεται στο άρθρο 11 της οδηγίας 2003/6/ΕΚ·
10) «εθνική ρυθμιστική αρχή»: εθνική ρυθμιστική αρχή που ορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 35 παράγραφος 1 της οδηγίας 2009/72/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενεργείας (10) ή με το άρθρο 39 παράγραφος 1 της οδηγίας 2009/73/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, σχετικά με κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου (11)·
11) «Διαχειριστής συστήματος μεταφοράς»: όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 4 της οδηγίας 2009/72/ΕΚ και στο άρθρο 2 σημείο 4) της οδηγίας 2009/73/ΕΚ·
12) «μητρική επιχείρηση»: μητρική επιχείρηση κατά την έννοια των άρθρων 1 και 2 της έβδομης οδηγίας 83/349/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 13ης Ιουνίου 1983, βασιζόμενης στο άρθρο 54 παράγραφος 3 περίπτωση ζ) της συνθήκης για τους ενοποιημένους λογαριασμούς (12)·
13) «συνδεδεμένη επιχείρηση»: θυγατρική ή άλλη επιχείρηση στην οποία υπάρχει συμμετοχή, ή επιχείρηση συνδεδεμένη με άλλη επιχείρηση με σχέση κατά την έννοια του άρθρου 12 παράγραφος 1 της οδηγίας 83/349/ΕΟΚ·
14) «διανομή φυσικού αερίου»: η έννοια που προσδιορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 5) της οδηγίας 2009/73/ΕΚ·
15) «διανομή ηλεκτρικής ενέργειας»: η έννοια που προσδιορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 5) της οδηγίας 2009/72/ΕΚ.
Άρθρο 3
Απαγόρευση εκμετάλλευσης εμπιστευτικών πληροφοριών
1. Πρόσωπα τα οποία κατέχουν εμπιστευτικές πληροφορίες σχετικά με ενεργειακό προϊόν χονδρικής απαγορεύεται:
α) |
να χρησιμοποιούν τις εν λόγω πληροφορίες για να αποκτήσουν ή να πωλήσουν, ή για να προσπαθήσουν να αποκτήσουν ή να πωλήσουν, για λογαριασμό τους ή για λογαριασμό τρίτων, αμέσως ή εμμέσως, ενεργειακά προϊόντα χονδρικής τα οποία αφορούν οι εν λόγω πληροφορίες· |
β) |
να γνωστοποιούν τις εν λόγω πληροφορίες σε άλλο πρόσωπο, εκτός εάν ενεργούν στα συνήθη πλαίσια άσκησης της εργασίας, του επαγγέλματος ή των καθηκόντων τους· |
γ) |
να συνιστούν σε άλλο πρόσωπο, ή να το παρακινούν, βάσει εμπιστευτικών πληροφοριών, να αποκτήσει ή να διαθέσει τα ενεργειακά προϊόντα χονδρικής τα οποία αφορούν οι εν λόγω πληροφορίες. |
2. Η απαγόρευση που προβλέπεται στην παράγραφο 1 ισχύει για τα ακόλουθα πρόσωπα που κατέχουν εμπιστευτικές πληροφορίες σχετικά με ενεργειακά προϊόντα χονδρικής:
α) |
μέλη διοικητικών, διαχειριστικών ή εποπτικών οργάνων επιχείρησης· |
β) |
πρόσωπα με συμμετοχή στο κεφάλαιο επιχείρησης· |
γ) |
πρόσωπα με πρόσβαση στις πληροφορίες κατά την εργασία τους ή την άσκηση του επαγγέλματος ή των καθηκόντων τους· |
δ) |
πρόσωπα που έχουν αποκτήσει τις εν λόγω πληροφορίες μέσω εγκληματικής δραστηριότητας· |
ε) |
πρόσωπα που γνωρίζουν ή οφείλουν να γνωρίζουν ότι πρόκειται για εμπιστευτικές πληροφορίες. |
3. Τα στοιχεία α) και γ) της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου δεν εφαρμόζονται στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς που αγοράζουν ηλεκτρική ενέργεια ή φυσικό αέριο, ώστε να κατοχυρώνεται η ασφαλής λειτουργία του συστήματος, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που υπέχουν κατά το άρθρο 12 στοιχεία δ) και ε) της οδηγίας 2009/72/ΕΚ ή κατά το άρθρο 13 παράγραφος 1 στοιχεία α) και γ) της οδηγίας 2009/73/ΕΚ.
4. Το παρόν άρθρο δεν εφαρμόζεται σε:
α) |
συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο εκπλήρωσης δημιουργηθείσας υποχρέωσης για την αγορά ή την κατοχή ενεργειακών προϊόντων χονδρικής, εφόσον η εν λόγω υποχρέωση προκύπτει από συμφωνία ή από έκδοση εντολής διαπραγμάτευσης που πραγματοποιήθηκαν πριν να περιέλθουν οι εμπιστευτικές πληροφορίες στην κατοχή του εν λόγω προσώπου· |
β) |
συναλλαγές που συνάπτονται από παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, διαχειριστές συστημάτων αποθήκευσης ή διαχειριστές συστημάτων εισαγωγής ΥΦΑ, ο μόνος στόχος των οποίων είναι η κάλυψη της άμεσης φυσικής ζημίας που προκύπτει λόγω έκτακτης διακοπής λειτουργίας, εφόσον το αντίθετο θα είχε ως αποτέλεσμα ο συμμετέχων στην αγορά να μην είναι σε θέση να εκπληρώσει υπάρχουσες συμβατικές υποχρεώσεις και στις περιπτώσεις που μια τέτοια πράξη πραγματοποιείται κατόπιν συμφωνίας με τον εμπλεκόμενο διαχειριστή ή διαχειριστές των δικτύων μεταφοράς προκειμένου να διασφαλισθεί η ασφαλής λειτουργία του συστήματος. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι σχετικές πληροφορίες που σχετίζονται με τις συναλλαγές αναφέρονται στον Οργανισμό και την εθνική ρυθμιστική αρχή. Αυτή η υποχρέωση αναφοράς δεν θίγει την υποχρέωση που καθορίζεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1· |
γ) |
συμμετέχοντες στην αγορά που ενεργούν σύμφωνα με εθνικούς κανόνες έκτακτης ανάγκης, όταν οι εθνικές αρχές έχουν παρέμβει προκειμένου να εξασφαλίσουν την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου και όταν έχουν ανασταλεί οι μηχανισμοί της αγοράς σε ένα κράτος μέλος ή σε μέρη αυτού. Σε αυτήν την περίπτωση, η αρχή που είναι αρμόδια για τον σχεδιασμό έκτακτης ανάγκης διασφαλίζει τη δημοσιοποίηση σύμφωνα με το άρθρο 4. |
5. Όταν ο κάτοχος εμπιστευτικών πληροφοριών σχετικά με ενεργειακό προϊόν χονδρικής είναι νομικό πρόσωπο, οι απαγορεύσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 1 ισχύουν και για τα φυσικά πρόσωπα που συμμετέχουν στην απόφαση εκτέλεσης της συναλλαγής για λογαριασμό του εν λόγω νομικού προσώπου.
6. Όταν διαδίδονται πληροφορίες στο πλαίσιο της δημοσιογραφίας ή της καλλιτεχνικής έκφρασης, η διάδοση αυτή των πληροφοριών κρίνεται με γνώμονα τους κανόνες που διέπουν την ελευθερία του τύπου σε άλλα μέσα ενημέρωσης, εκτός εάν:
α) |
τα πρόσωπα αυτά αντλούν, άμεσα ή έμμεσα, όφελος ή κέρδη από τη διάδοση των εν λόγω πληροφοριών· ή |
β) |
η αποκάλυψη ή η διάδοση γίνεται με πρόθεση παραπλάνησης της αγοράς όσον αφορά την προσφορά, τη ζήτηση και την τιμή των ενεργειακών προϊόντων χονδρικής. |
Άρθρο 4
Υποχρέωση δημοσίευσης εμπιστευτικών πληροφοριών
1. Κάθε συμμετέχων στην αγορά δημοσιοποιεί, αποτελεσματικά και εγκαίρως, εμπιστευτικές πληροφορίες που κατέχει σχετικά με τις επιχειρήσεις ή τις εγκαταστάσεις, ή τη μητρική του επιχείρηση ή σχετική επιχείρηση, των οποίων ο ενδιαφερόμενος συμμετέχων στην αγορά ή η μητρική του επιχείρηση ή σχετική επιχείρηση έχει την κυριότητα ή τον έλεγχο ή την ευθύνη όσον αφορά επιχειρησιακά θέματα, εξ ολοκλήρου ή εν μέρει. Εν προκειμένω, η δημοσιοποίηση περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τη δυναμικότητα και τη χρήση των εγκαταστάσεων παραγωγής, αποθήκευσης, κατανάλωσης ή μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου ή σχετικά με τη δυναμικότητα και τη χρήση των εγκαταστάσεων ΥΦΑ, συμπεριλαμβανομένης της προγραμματισμένης ή μη προγραμματισμένης έλλειψης διαθεσιμότητας αυτών των εγκαταστάσεων.
2. Συμμετέχων στην αγορά μπορεί, υπ’ ευθύνη του, να αναβάλει κατ’ εξαίρεση τη δημοσιοποίηση εμπιστευτικών πληροφοριών προκειμένου να μη βλάψει τα έννομα συμφέροντά του, εφόσον η παράλειψη αυτή δεν είναι πιθανόν να παραπλανήσει το κοινό και εφόσον ο συμμετέχων στην αγορά είναι σε θέση να διασφαλίσει την εμπιστευτικότητα των συγκεκριμένων πληροφοριών και δεν λαμβάνει αποφάσεις για συναλλαγές επί ενεργειακών προϊόντων χονδρικής, με βάση τις εν λόγω πληροφορίες. Σε μια τέτοια περίπτωση, ο συμμετέχων στην αγορά παρέχει χωρίς καθυστέρηση τις εν λόγω πληροφορίες, μαζί με αιτιολόγηση όσον αφορά την καθυστέρηση της δημοσιοποίησης των πληροφοριών, στον Οργανισμό και στην αρμόδια εθνική ρυθμιστική αρχή, λαμβάνοντας υπόψη το άρθρο 8 παράγραφος 5.
3. Οσάκις συμμετέχων στην αγορά ή πρόσωπο που έχει προσληφθεί ή το οποίο ενεργεί για λογαριασμό ενός συμμετέχοντος στην αγορά, αποκαλύπτει εμπιστευτικές πληροφορίες σχετικά με ενεργειακό προϊόν χονδρικής κατά τη συνήθη άσκηση της εργασίας, του επαγγέλματός ή των καθηκόντων του, όπως ορίζεται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο β), διασφαλίζει εκ παραλλήλου την ταυτόχρονη, πλήρη και αποτελεσματική δημοσιοποίηση των εν λόγω πληροφοριών. Σε περίπτωση που οι πληροφορίες δεν αποκαλύπτονται σκοπίμως, ο συμμετέχων στην αγορά διασφαλίζει την πλήρη και αποτελεσματική δημοσιοποίηση των πληροφοριών, το συντομότερο δυνατόν, μετά τη μη σκόπιμη αποκάλυψή τους. Η παρούσα παράγραφος δεν εφαρμόζεται εάν ο αποδέκτης των πληροφοριών υπέχει υποχρέωση εμπιστευτικότητας, ανεξάρτητα από το αν η υποχρέωση πηγάζει εκ του νόμου, από κανονιστική διάταξη, από άρθρο καταστατικού ή από σύμβαση.
4. Η δημοσίευση εμπιστευτικών πληροφοριών, ακόμη και σε συγκεντρωτική μορφή, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 714/2009 ή τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 715/2009, ή κατευθυντήριες γραμμές και κώδικες δικτύου που θεσπίζονται δυνάμει των εν λόγω κανονισμών, συνιστά ταυτόχρονη, πλήρη και αποτελεσματική δημοσιοποίηση.
5. Στις περιπτώσεις που σε κάποιον διαχειριστή συστήματος μεταφοράς έχει δοθεί εξαίρεση από την υποχρέωση δημοσίευσης ορισμένων δεδομένων, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 714/2009 ή τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 715/2009, ο εν λόγω διαχειριστής απαλλάσσεται επίσης από την υποχρέωση που ορίζεται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου όσον αφορά τα εν λόγω δεδομένα.
6. Οι παράγραφοι 1 και 2 εφαρμόζονται υπό την επιφύλαξη των υποχρεώσεων που υπέχουν οι συμμετέχοντες στην αγορά σύμφωνα με τις οδηγίες 2009/72/ΕΚ και 2009/73/ΕΚ και τους κανονισμούς (ΕΚ) αριθ. 714/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009, καθώς και σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές και τους κώδικες δικτύου που εκδίδονται δυνάμει των εν λόγω οδηγιών και κανονισμών, ιδίως όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα και τη μέθοδο δημοσίευσης των πληροφοριών.
7. Οι παράγραφοι 1 και 2 δεν θίγουν το δικαίωμα των συμμετεχόντων στην αγορά να καθυστερούν την αποκάλυψη πληροφοριών που σχετίζονται με την προστασία υποδομών ζωτικής σημασίας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 2 στοιχείο δ) της οδηγίας 2008/114/ΕΚ του Συμβουλίου, της 8ης Δεκεμβρίου 2008, σχετικά με τον προσδιορισμό και τον χαρακτηρισμό των ευρωπαϊκών υποδομών ζωτικής σημασίας, και σχετικά με την αξιολόγηση της ανάγκης βελτίωσης της προστασίας τους (13), εάν αυτές είναι διαβαθμισμένες στη χώρα τους.
Άρθρο 5
Απαγόρευση χειραγώγησης της αγοράς
Απαγορεύεται οιαδήποτε χειραγώγηση ή απόπειρα χειραγώγησης της χονδρικής αγοράς ενέργειας.
Άρθρο 6
Τεχνική ενημέρωση των ορισμών των εμπιστευτικών πληροφοριών και της χειραγώγησης της αγοράς
1. Η Επιτροπή έχει την εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 20, προκειμένου να:
α) |
ευθυγραμμίζει τους ορισμούς που ορίζονται στο άρθρο 2 σημεία 1, 2, 3 και 5, έτσι ώστε να διασφαλισθεί η συνοχή με άλλη σχετική ενωσιακή νομοθεσία στους τομείς των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και της ενέργειας και |
β) |
να ενημερώνει αυτούς τους ορισμούς με μόνο σκοπό να λαμβάνονται υπόψη οι μελλοντικές εξελίξεις στις χονδρικές αγορές ενέργειας. |
2. Οι κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 λαμβάνουν υπόψη τουλάχιστον:
α) |
τη συγκεκριμένη λειτουργία των χονδρικών αγορών ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών χαρακτηριστικών των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, και την αλληλεπίδραση μεταξύ των αγορών βασικών προϊόντων και των αγορών χρηματοοικονομικών παραγώγων· |
β) |
το ενδεχόμενο χειραγώγησης πέραν των συνόρων, μεταξύ των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου και στις αγορές βασικών προϊόντων και τις αγορές χρηματοοικονομικών παραγώγων· |
γ) |
τις πιθανές επιπτώσεις που έχουν στις τιμές των ενεργειακών αγορών χονδρικής η πραγματική ή η προγραμματισμένη παραγωγή, κατανάλωση, χρήση της δυναμικότητας μεταφοράς ή της χωρητικότητας αποθήκευσης και |
δ) |
τους κώδικες δικτύου και τις κατευθυντήριες γραμμές-πλαίσια που εκδίδονται σύμφωνα με τους κανονισμούς (ΕΚ) αριθ. 714/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009. |
Άρθρο 7
Παρακολούθηση της αγοράς
1. Ο Οργανισμός παρακολουθεί τις δραστηριότητες διαπραγμάτευσης επί ενεργειακών προϊόντων χονδρικής για να εντοπίζει και να προλαμβάνει διαπραγματεύσεις που βασίζονται σε εμπιστευτικές πληροφορίες και χειραγώγηση της αγοράς. Συλλέγει τα δεδομένα για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των χονδρικών αγορών ενέργειας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 8.
2. Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές συνεργάζονται, σε περιφερειακό επίπεδο, μεταξύ τους και με τον Οργανισμό για τη διενέργεια της παρακολούθησης των χονδρικών αγορών ενέργειας σύμφωνα με την παράγραφο 1. Για τον σκοπό αυτό, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές έχουν πρόσβαση στις σχετικές πληροφορίες τις οποίες κατέχει ο Οργανισμός και έχει συγκεντρώσει σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, με την επιφύλαξη του άρθρου 10 παράγραφος 2. Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές μπορούν επίσης να παρακολουθούν τις δραστηριότητες διαπραγμάτευσης επί ενεργειακών προϊόντων χονδρικής σε εθνικό επίπεδο.
Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι η εθνική αρχή ανταγωνισμού τους ή φορέας παρακολούθησης της αγοράς που έχει δημιουργηθεί εντός της εν λόγω αρχής πραγματοποιεί παρακολούθηση της αγοράς μαζί με την εθνική ρυθμιστική αρχή. Κατά τη διενέργεια της εν λόγω παρακολούθησης της αγοράς, η εθνική αρχή ανταγωνισμού ή ο φορέας παρακολούθησης της αγοράς έχει τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με την εθνική ρυθμιστική αρχή, σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου, τη δεύτερη περίοδο του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου, το άρθρο 4 παράγραφος 2 δεύτερη περίοδος, το άρθρο 8 παράγραφος 5 πρώτη περίοδος και το άρθρο 16.
3. Ο Οργανισμός υποβάλλει τουλάχιστον κάθε έτος έκθεση στην Επιτροπή σχετικά με τις δραστηριότητές του βάσει του παρόντος κανονισμού και δημοσιοποιεί την εν λόγω έκθεση. Στις εν λόγω εκθέσεις, ο Οργανισμός αξιολογεί τη λειτουργία και τη διαφάνεια των διαφορετικών κατηγοριών αγορών και τρόπους διαπραγμάτευσης και μπορεί να διατυπώνει συστάσεις προς την Επιτροπή, όσον αφορά τους κανόνες της αγοράς, τα πρότυπα και τις διαδικασίες που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την ακεραιότητα της αγοράς και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Μπορεί επίσης να αξιολογεί κατά πόσον ορισμένες ελάχιστες απαιτήσεις για τις οργανωμένες αγορές θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην ενίσχυση της διαφάνειας της αγοράς. Οι εκθέσεις μπορούν να συνδυάζονται με την έκθεση που προβλέπεται στο άρθρο 11 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 713/2009.
Ο Οργανισμός δύναται να διατυπώνει συστάσεις στην Επιτροπή ως προς τις καταγραφές συναλλαγών, συμπεριλαμβανομένων των εντολών διαπραγμάτευσης, εφόσον το θεωρεί απαραίτητο για την αποτελεσματική και αποδοτική παρακολούθηση των χονδρικών αγορών ενέργειας. Πριν από τη διατύπωση των συστάσεων αυτών, ο Οργανισμός διαβουλεύεται με τους ενδιαφερομένους, ειδικότερα με τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές, τις αρμόδιες οικονομικές αρχές των κρατών μελών, τις εθνικές αρχές ανταγωνισμού και την ΕΑΚΑΑ.
Όλες οι συστάσεις θα πρέπει να διατίθενται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στο ευρύ κοινό.
Άρθρο 8
Συγκέντρωση δεδομένων
1. Οι συμμετέχοντες στην αγορά ή, για λογαριασμό τους, πρόσωπο ή αρχή απαριθμούμενο στην παράγραφο 4 στοιχεία β) έως στ), παρέχουν στον Οργανισμό καταγραφή των συναλλαγών στις χονδρικές αγορές ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των εντολών διαπραγμάτευσης. Οι πληροφορίες που αναφέρονται περιλαμβάνουν τον ακριβή προσδιορισμό των ενεργειακών προϊόντων χονδρικής που αγοράσθηκαν και πωλήθηκαν, την τιμή και την ποσότητα που συμφωνήθηκε, τις ημερομηνίες και τον χρόνο εκτέλεσης, τα μέρη της συναλλαγής και τους δικαιούχους της συναλλαγής και οποιαδήποτε άλλη σχετική πληροφορία. Ενώ οι συμμετέχοντες στην αγορά έχουν τη συνολική ευθύνη, από τη στιγμή που οι απαιτούμενες πληροφορίες λαμβάνονται από πρόσωπο ή αρχή απαριθμούμενο στην παράγραφο 3 στοιχεία β) έως ε), η υποχρέωση αναφοράς πληροφοριών του συμμετέχοντος στην αγορά θεωρείται ότι έχει εκπληρωθεί.
2. Μέσω εκτελεστικών πράξεων, η Επιτροπή:
α) |
καταρτίζει κατάλογο των συμβάσεων και των παράγωγων προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των εντολών διαπραγμάτευσης, που πρέπει να αναφέρονται σύμφωνα με την παράγραφο 1 και με βάση κατάλληλα ελάχιστα όρια για την αναφορά συναλλαγών, οσάκις ενδείκνυται· |
β) |
θεσπίζει ενιαίους κανόνες σχετικά με την αναφορά πληροφοριών που πρέπει να παρέχονται σύμφωνα με παράγραφο 1· |
γ) |
ορίζει τον χρόνο και τη μορφή με την οποία πρέπει να αναφέρονται οι εν λόγω πληροφορίες. |
Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις θεσπίζονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που προβλέπεται στο άρθρο 21 παράγραφος 2. Λαμβάνουν υπόψη τα υπάρχοντα συστήματα αναφοράς πληροφοριών.
3. Τα πρόσωπα που προβλέπονται στην παράγραφο 4 στοιχεία α) έως δ) και τα οποία έχουν αναφέρει συναλλαγές σύμφωνα με την οδηγία 2004/39/ΕΚ ή την εφαρμοστέα ενωσιακή νομοθεσία δεν υπέχουν υποχρεώσεις διπλής αναφοράς πληροφοριών όσον αφορά τις εν λόγω συναλλαγές.
Με την επιφύλαξη του πρώτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου, οι εκτελεστικές πράξεις που αναφέρονται στην παράγραφο 2 παρέχουν ενδεχομένως τη δυνατότητα σε οργανωμένες αγορές και σε συστήματα αντιστοίχησης των εντολών ή συστήματα αναφοράς συναλλαγών να διαβιβάζουν στον Οργανισμό καταγραφή των ενεργειακών συναλλαγών χονδρικής.
4. Για τους σκοπούς της παραγράφου 1, οι πληροφορίες παρέχονται από:
α) |
τον συμμετέχοντα στην αγορά· |
β) |
τον τρίτο που ενεργεί για λογαριασμό του συμμετέχοντος στην αγορά· |
γ) |
ένα σύστημα αναφοράς συναλλαγών· |
δ) |
μια οργανωμένη αγορά, ένα σύστημα αντιστοίχησης των εντολών ή άλλο πρόσωπο που κατ’ επάγγελμα διεκπεραιώνει συναλλαγές· |
ε) |
ένα αρχείο καταγραφής συναλλαγών που έχει εγγραφεί ή αναγνωρισθεί σύμφωνα με την εφαρμοστέα ενωσιακή νομοθεσία σχετικά με τις συναλλαγές παραγώγων, τους κεντρικούς αντισυμβαλλομένους και τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών· ή |
στ) |
μια αρμόδια αρχή που έχει λάβει τις εν λόγω πληροφορίες σύμφωνα με το άρθρο 25 παράγραφος 3 της οδηγίας 2004/39/ΕΚ ή η ΕΑΚΑΑ, εφόσον έχει λάβει τις εν λόγω πληροφορίες σύμφωνα με την εφαρμοστέα ενωσιακή νομοθεσία σχετικά με τις συναλλαγές παραγώγων, τους κεντρικούς αντισυμβαλλομένους και τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών. |
5. Οι συμμετέχοντες στην αγορά παρέχουν στον Οργανισμό και τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές τις πληροφορίες που αφορούν τη δυναμικότητα και τη χρήση των εγκαταστάσεων παραγωγής, αποθήκευσης, κατανάλωσης ή μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου ή που αφορούν τη δυναμικότητα και τη χρήση εγκαταστάσεων ΥΦΑ, συμπεριλαμβανόμενης της προγραμματισμένης ή μη προγραμματισμένης μη διαθεσιμότητας αυτών των εγκαταστάσεων για τις ανάγκες της παρακολούθησης των διαπραγματεύσεων στις χονδρικές αγορές ενέργειας. Η υποχρέωση υποβολής στοιχείων στους συμμετέχοντες στην αγορά ελαχιστοποιείται με τη συγκέντρωση των αναγκαίων πληροφοριών ή μέρους αυτών από υπάρχουσες πηγές, οσάκις τούτο είναι δυνατόν.
6. Μέσω εκτελεστικών πράξεων, η Επιτροπή:
α) |
θεσπίζει ενιαίους κανόνες σχετικά με την αναφορά πληροφοριών που πρέπει να παρέχονται σύμφωνα με την παράγραφο 5 και σχετικά με τα κατάλληλα όρια για αυτήν την αναφορά, οσάκις ενδείκνυται· |
β) |
ορίζει τον χρόνο και τη μορφή με την οποία πρέπει να αναφέρονται οι εν λόγω πληροφορίες. |
Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που προβλέπεται στο άρθρο 21 παράγραφος 2. Λαμβάνουν υπόψη τις υπάρχουσες υποχρεώσεις αναφοράς πληροφοριών σύμφωνα με τους κανονισμούς (ΕΚ) αριθ. 714/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009.
Άρθρο 9
Εγγραφή των συμμετεχόντων στην αγορά
1. Οι συμμετέχοντες στην αγορά οι οποίοι προβαίνουν σε συναλλαγές που απαιτείται να αναφέρονται στον Οργανισμό σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 1 εγγράφονται στην εθνική ρυθμιστική αρχή στο κράτος μέλος στο οποίο είναι εγκατεστημένοι ή διαμένουν ή, εάν δεν είναι εγκατεστημένοι ούτε διαμένουν στην Ένωση, σε κράτος μέλος στο οποίο είναι ενεργοί.
Συμμετέχων στην αγορά εγγράφεται μόνο σε μία εθνική ρυθμιστική αρχή. Τα κράτη μέλη δεν ζητούν από ένα συμμετέχοντα στην αγορά που είναι ήδη εγγεγραμμένος σε ένα κράτος μέλος να εγγραφεί ξανά.
Η εγγραφή των συμμετεχόντων στην αγορά δεν θίγει τις υποχρεώσεις συμμόρφωσης με τους ισχύοντες κανόνες διαπραγμάτευσης και εξισορρόπησης.
2. Το αργότερο τρεις μήνες μετά την ημερομηνία κατά την οποία η Επιτροπή θεσπίζει τις εκτελεστικές πράξεις που ορίζονται στο άρθρο 8 παράγραφος 2, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές δημιουργούν εθνικά μητρώα συμμετεχόντων στην αγορά τα οποία πρέπει να φροντίζουν να ενημερώνουν. Το μητρώο δίνει σε κάθε συμμετέχοντα στην αγορά μια μοναδική ταυτότητα και περιλαμβάνει επαρκείς πληροφορίες ώστε να αναγνωρίζει τον συμμετέχοντα στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών λεπτομερειών που σχετίζονται με τον αριθμό του φορολογικού μητρώου, τον τόπο εγκατάστασής του, τα πρόσωπα που είναι αρμόδια για τη λήψη επιχειρησιακών και διαπραγματευτικών αποφάσεών του και τον τελικό ελεγκτή ή δικαιούχο των διαπραγματευτικών δραστηριοτήτων του συμμετέχοντος στην αγορά.
3. Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές διαβιβάζουν τις πληροφορίες των εθνικών τους μητρώων στον Οργανισμό σε μορφότυπο που ορίζεται από τον Οργανισμό. Ο Οργανισμός, σε συνεργασία με τις εν λόγω αρχές, καθορίζει τον μορφότυπο και τον δημοσιοποιεί έως τις 29 Ιουνίου 2012. Με βάση τις πληροφορίες που παρέχονται από τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές, ο Οργανισμός δημιουργεί ένα ευρωπαϊκό μητρώο συμμετεχόντων στην αγορά. Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές και άλλες εμπλεκόμενες αρχές έχουν πρόσβαση στο ευρωπαϊκό μητρώο. Με την επιφύλαξη του άρθρου 17, ο Οργανισμός μπορεί να αποφασίσει να δημοσιοποιήσει το ευρωπαϊκό μητρώο ή αποσπάσματά του, υπό την προϋπόθεση ότι δεν αποκαλύπτονται πληροφορίες με ευαίσθητο εμπορικό χαρακτήρα που αφορούν μεμονωμένους συμμετέχοντες στην αγορά.
4. Οι συμμετέχοντες στην αγορά που ορίζονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου υποβάλλουν το έντυπο καταχώρισης στην εθνική ρυθμιστική αρχή πριν να διεκπεραιώσουν συναλλαγή που απαιτείται να αναφερθεί στον Οργανισμό σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 1.
5. Οι συμμετέχοντες στην αγορά που αναφέρονται στην παράγραφο 1 γνωστοποιούν εγκαίρως στην αρμόδια ρυθμιστική αρχή οποιαδήποτε αλλαγή έχει πραγματοποιηθεί σχετικά με τις πληροφορίες που παρέχονται στο έντυπο καταχώρισης.
Άρθρο 10
Ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ του Οργανισμού και άλλων αρχών
1. Ο Οργανισμός καθιερώνει μηχανισμούς για ανταλλαγή των πληροφοριών που λαμβάνει σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 1 και το άρθρο 8 με τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές, τις αρμόδιες οικονομικές αρχές των κρατών μελών, τις εθνικές αρχές για τον ανταγωνισμό, την ΕΑΚΑΑ και άλλες σχετικές αρχές. Πριν από τη θέσπιση των μηχανισμών αυτών, ο Οργανισμός διαβουλεύεται με τις εν λόγω αρχές.
2. Ο Οργανισμός παρέχει πρόσβαση στους μηχανισμούς που αναφέρονται στην παράγραφο 1 μόνο στις αρχές που έχουν δημιουργήσει συστήματα τα οποία διευκολύνουν τον Οργανισμό να τηρεί τις απαιτήσεις του άρθρου 12 παράγραφος 1.
3. Τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών που έχουν εγγραφεί ή αναγνωρισθεί σύμφωνα με την εφαρμοστέα ενωσιακή νομοθεσία σχετικά με τις συναλλαγές παραγώγων, τους κεντρικούς αντισυμβαλλομένους και τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών θέτουν στη διάθεση του Οργανισμού όλες τις σχετικές πληροφορίες που συγκεντρώνουν σχετικά με τα ενεργειακά προϊόντα χονδρικής και τα παράγωγα δικαιωμάτων εκπομπών.
Η ΕΑΚΑΑ διαβιβάζει στον Οργανισμό τις αναφορές σχετικά με τις συναλλαγές ενεργειακών προϊόντων χονδρικής, τις οποίες λαμβάνει σύμφωνα με το άρθρο 25 παράγραφος 3 της οδηγίας 2004/39/ΕΚ και την εφαρμοστέα ενωσιακή νομοθεσία σχετικά με τις συναλλαγές παραγώγων, τους κεντρικούς αντισυμβαλλομένους και τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών. Οι αρμόδιες αρχές που λαμβάνουν εκθέσεις για διαπραγματεύσεις σχετικά με ενεργειακά προϊόντα χονδρικής που έχουν ληφθεί σύμφωνα με το άρθρο 25 παράγραφος 3 της οδηγίας 2004/39/ΕΚ διαβιβάζουν τις εν λόγω εκθέσεις στον Οργανισμό.
Ο Οργανισμός και οι αρχές που είναι υπεύθυνες για την εποπτεία της διαπραγμάτευσης δικαιωμάτων εκπομπών ή παραγώγων που σχετίζονται με τα δικαιώματα εκπομπών συνεργάζονται μεταξύ τους και δημιουργούν κατάλληλους μηχανισμούς μέσω των οποίων αποκτά ο Οργανισμός πρόσβαση στις καταγραφές συναλλαγών αυτών των δικαιωμάτων και παραγώγων, όταν οι εν λόγω αρχές συγκεντρώσουν πληροφορίες σχετικά με αυτές τις συναλλαγές.
Άρθρο 11
Προστασία δεδομένων
Ο παρών κανονισμός δεν θίγει τις υποχρεώσεις των κρατών μελών σχετικά με την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων που ορίζονται στην οδηγία 95/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 1995, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών (14), ούτε τις υποχρεώσεις του Οργανισμού, κατά την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του, σχετικά με την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 45/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2000, σχετικά με την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας και σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών (15).
Άρθρο 12
Αξιοπιστία λειτουργίας
1. Ο Οργανισμός διασφαλίζει την εμπιστευτικότητα, την ακεραιότητα και την προστασία των πληροφοριών που λαμβάνει δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 2 και των άρθρων 8 και 10. Ο Οργανισμός λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για να αποφεύγεται η καταχρηστική χρήση των πληροφοριών που διατηρεί στα συστήματά του και η μη επιτρεπόμενη πρόσβαση σε αυτές.
Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές, οι αρμόδιες οικονομικές αρχές των κρατών μελών, οι εθνικές αρχές ανταγωνισμού, η ΕΑΚΑΑ και άλλες σχετικές αρχές διασφαλίζουν την εμπιστευτικότητα, την ακεραιότητα και την προστασία των πληροφοριών που λαμβάνουν δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 2, του άρθρου 7 παράγραφος 2, του άρθρου 8 παράγραφος 5 ή του άρθρου 10 και μεριμνούν για την αποφυγή κάθε καταχρηστικής χρήσης των πληροφοριών αυτών.
Ο Οργανισμός εντοπίζει και ελαχιστοποιεί πηγές λειτουργικού κινδύνου, με την ανάπτυξη κατάλληλων συστημάτων, ελέγχων και διαδικασιών.
2. Με την επιφύλαξη του άρθρου 17, ο Οργανισμός δύναται να αποφασίσει να δημοσιοποιήσει μέρος των πληροφοριών που έχει στην κατοχή του, υπό τον όρο ότι δεν αποκαλύπτει ούτε καθιστά δυνατό να συναχθούν συμπεράσματα σχετικά με εμπορικά ευαίσθητες πληροφορίες που αφορούν συγκεκριμένους συμμετέχοντες στην αγορά ή συγκεκριμένες συναλλαγές ή συγκεκριμένες αγορές.
Ο Οργανισμός καθιστά διαθέσιμη την εμπορική βάση δεδομένων του που δεν έχει ευαίσθητο χαρακτήρα για επιστημονικούς σκοπούς, τηρώντας τις απαιτήσεις εμπιστευτικού χαρακτήρα.
Οι πληροφορίες δημοσιεύονται ή καθίστανται διαθέσιμες προς όφελος της βελτίωσης της διαφάνειας των χονδρικών αγορών ενέργειας και υπό τον όρο ότι δεν είναι πιθανόν να προκαλέσουν στρέβλωση του ανταγωνισμού στην ενεργειακή αγορά.
Ο Οργανισμός διαδίδει πληροφορίες με δίκαιο τρόπο σύμφωνα με διαφανείς κανόνες τους οποίους θεσπίζει και δημοσιοποιεί.
Άρθρο 13
Εφαρμογή των απαγορεύσεων καταχρηστικών πρακτικών στην αγορά
1. Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές μεριμνούν για την εφαρμογή των απαγορεύσεων που ορίζονται στα άρθρα 3 και 5 και της υποχρέωσης που ορίζεται στο άρθρο 4.
Κάθε κράτος μέλος μεριμνά ώστε οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές του να διαθέτουν τις εξουσίες έρευνας και επιβολής της εφαρμογής που είναι αναγκαίες για την άσκηση των εν λόγω καθηκόντων έως τις 29 Ιουνίου 2013. Οι εν λόγω εξουσίες ασκούνται αναλογικά.
Οι εν λόγω εξουσίες ασκούνται:
α) |
απευθείας· |
β) |
σε συνεργασία με άλλες αρχές· ή |
γ) |
με αίτηση προς τις αρμόδιες δικαστικές αρχές. |
Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές μπορούν, κατά περίπτωση, να ασκούν τις εξουσίες τους έρευνας, σε συνεργασία με τις οργανωμένες αγορές, τα συστήματα αντιστοίχησης των εντολών ή άλλα πρόσωπα που κατ’ επάγγελμα διεκπεραιώνουν συναλλαγές κατά τα αναφερόμενα στο άρθρο 8 παράγραφος 4 στοιχείο δ).
2. Οι εξουσίες έρευνας και επιβολής της εφαρμογής που αναφέρονται στην παράγραφο 1 περιορίζονται στον στόχο της έρευνας. Ασκούνται σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο και περιλαμβάνουν το δικαίωμα:
α) |
να έχει πρόσβαση σε οποιοδήποτε σχετικό έγγραφο οποιασδήποτε μορφής και να λαμβάνει αντίγραφό του· |
β) |
να ζητά πληροφορίες από οποιοδήποτε εμπλεκόμενο πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που παρεμβαίνουν διαδοχικά στη διαβίβαση των εντολών ή στην εκτέλεση των σχετικών πράξεων, καθώς επίσης των εντολέων τους, και, εάν είναι αναγκαίο, να καλεί οποιοδήποτε από αυτά τα πρόσωπα ή εντολείς σε ακρόαση· |
γ) |
να διενεργεί επιτόπιους ελέγχους· |
δ) |
να απαιτεί υπάρχοντα στοιχεία για τηλεφωνικές συνδιαλέξεις και υπάρχοντα αρχεία διακίνησης δεδομένων· |
ε) |
να απαιτεί τη διακοπή κάθε πρακτικής αντίθετης προς τον παρόντα κανονισμό ή των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων ή εκτελεστικών πράξεων που θεσπίζονται βάσει αυτού· |
στ) |
να ζητά δικαστικά τη δέσμευση ή την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων· |
ζ) |
να ζητά από δικαστήριο ή οποιαδήποτε αρμόδια αρχή να επιβάλει προσωρινή απαγόρευση άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας. |
Άρθρο 14
Δικαίωμα προσφυγής
Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι υπάρχουν κατάλληλοι μηχανισμοί, σε εθνικό επίπεδο, δυνάμει των οποίων μέρος θιγόμενο από απόφαση της ρυθμιστικής αρχής έχει δικαίωμα προσφυγής σε φορέα ανεξάρτητο από τα εμπλεκόμενα μέρη και από οιαδήποτε κυβέρνηση.
Άρθρο 15
Υποχρεώσεις προσώπων που κατ’ επάγγελμα διεκπεραιώνουν συναλλαγές
Κάθε πρόσωπο που κατ’ επάγγελμα διεκπεραιώνει συναλλαγές επί ενεργειακών προϊόντων χονδρικής ειδοποιεί, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, την εθνική ρυθμιστική αρχή, όταν εύλογα υποπτεύεται ότι συναλλαγή ενδέχεται να παραβιάζει τα άρθρα 3 ή 5.
Τα πρόσωπα που κατ’ επάγγελμα διεκπεραιώνουν συναλλαγές επί ενεργειακών προϊόντων χονδρικής καθιερώνουν και διατηρούν αποτελεσματικούς μηχανισμούς και διαδικασίες ώστε να εντοπίζονται παραβιάσεις των άρθρων 3 ή 5.
Άρθρο 16
Συνεργασία σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο
1. Ο Οργανισμός έχει ως στόχο να εξασφαλίζει ότι οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ασκούν με συντονισμένο και συνεπή τρόπο τα καθήκοντά τους δυνάμει του παρόντος κανονισμού.
Ο Οργανισμός δημοσιεύει μη δεσμευτική κατευθυντήρια γραμμή σχετικά με την εφαρμογή των ορισμών που ορίζονται στο άρθρο 2, ανάλογα με την περίπτωση.
Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές συνεργάζονται με τον Οργανισμό και μεταξύ τους, καθώς και σε περιφερειακό επίπεδο, για την άσκηση των καθηκόντων τους δυνάμει του παρόντος κανονισμού.
Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές, οι αρμόδιες οικονομικές αρχές και η εθνική αρχή ανταγωνισμού ενός κράτους μέλους μπορούν να δημιουργούν κατάλληλες μορφές συνεργασίας έτσι ώστε να διασφαλίζουν την αποτελεσματική και αποδοτική έρευνα και επιβολή της εφαρμογής και να συμβάλλουν σε μια συναφή και συνεκτική προσέγγιση της έρευνας, της δικαστικής διαδικασίας και της επιβολής της εφαρμογής του παρόντος κανονισμού και του σχετικού δημοσιονομικού δικαίου και του δικαίου ανταγωνισμού.
2. Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ενημερώνουν, χωρίς καθυστέρηση, τον Οργανισμό, με τον λεπτομερέστερο δυνατό τρόπο, όταν έχουν βάσιμους λόγους να υποπτεύονται ότι, στο οικείο ή σε άλλο κράτος μέλος, τελούνται, ή έχουν τελεστεί, πράξεις κατά παράβαση του παρόντος κανονισμού.
Όταν εθνική ρυθμιστική αρχή ή ορισθείσα αρχή υποπτεύεται ότι σε άλλο κράτος μέλος τελούνται πράξεις που επηρεάζουν τις χονδρικές αγορές ενέργειας ή την τιμή των ενεργειακών προϊόντων χονδρικής στο οικείο κράτος μέλος, δύναται να ζητεί από τον Οργανισμό να αναλάβει δράση σύμφωνα με την παράγραφο 4 του παρόντος άρθρου και, εάν οι πράξεις επηρεάζουν χρηματοπιστωτικά μέσα που υπόκεινται στο άρθρο 9 της οδηγίας 2003/6/ΕΚ, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου.
3. Για να εξασφαλισθεί η συντονισμένη και συνεπής προσέγγιση έναντι πρακτικών κατάχρησης αγοράς στις χονδρικές αγορές ενέργειας:
α) |
η εθνική ρυθμιστική αρχή ενημερώνει την αρμόδια οικονομική αρχή του οικείου κράτους μέλους και τον Οργανισμό, όταν έχει βάσιμους λόγους να υποπτεύεται ότι στις χονδρικές αγορές ενέργειας τελούνται ή έχουν τελεστεί πράξεις οι οποίες συνιστούν κατάχρηση της αγοράς κατά την έννοια της οδηγίας 2003/6/ΕΚ και επηρεάζουν τα χρηματοπιστωτικά μέσα που υπάγονται στο άρθρο 9 της εν λόγω οδηγίας· για τους σκοπούς αυτούς, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές μπορούν να δημιουργήσουν κατάλληλες μορφές συνεργασίας με την αρμόδια χρηματοπιστωτική αρχή στο κράτος μέλους τους· |
β) |
ο Οργανισμός ενημερώνει την ΕΑΚΑΑ και την αρμόδια οικονομική αρχή όταν έχει βάσιμους λόγους να υποπτεύεται ότι στις χονδρικές αγορές ενέργειας τελούνται ή έχουν τελεστεί πράξεις οι οποίες συνιστούν κατάχρηση της αγοράς κατά την έννοια της οδηγίας 2003/6/ΕΚ και επηρεάζουν τα χρηματοπιστωτικά μέσα που υπάγονται στο άρθρο 9 της εν λόγω οδηγίας· |
γ) |
η αρμόδια οικονομική αρχή κράτους μέλους ενημερώνει την ΕΑΚΑΑ και τον Οργανισμό, όταν έχει βάσιμους λόγους να υποπτεύεται ότι στις χονδρικές αγορές ενέργειας άλλου κράτους μέλους τελούνται ή έχουν τελεστεί πράξεις οι οποίες παραβιάζουν τα άρθρα 3 και 5· |
δ) |
οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ενημερώνουν την εθνική αρχή ανταγωνισμού του οικείου κράτους μέλους, την Επιτροπή και τον Οργανισμό, όταν έχουν βάσιμους λόγους να υποπτεύονται ότι τελούνται ή έχουν τελεστεί πράξεις στη χονδρική αγορά ενέργειας, οι οποίες ενδέχεται να συνιστούν παραβίαση του δικαίου ανταγωνισμού. |
4. Για την εκτέλεση των καθηκόντων του δυνάμει της παραγράφου 1, όταν ο Οργανισμός, μεταξύ άλλων βάσει αρχικής εκτίμησης ή ανάλυσης, έχει υπόνοιες ότι διαπράχθηκε παραβίαση του παρόντος κανονισμού, διαθέτει την εξουσία:
α) |
να ζητεί από μία ή περισσότερες εθνικές ρυθμιστικές αρχές κάθε πληροφορία σχετικά με την εικαζόμενη παραβίαση· |
β) |
να ζητεί από μία ή περισσότερες εθνικές ρυθμιστικές αρχές την έναρξη ερευνών για την εικαζόμενη παραβίαση και τη λήψη των κατάλληλων μέτρων για την αντιμετώπιση τυχόν παραβίασης που έχει διαπιστωθεί. Κάθε απόφαση αναφορικά με την κατάλληλη δράση που πρέπει να αναληφθεί για να επανορθωθούν τυχόν παραβιάσεις εμπίπτει στην αρμοδιότητα της ενδιαφερόμενης ρυθμιστικής αρχής· |
γ) |
όταν θεωρεί ότι η ενδεχόμενη παραβίαση έχει ή είχε διασυνοριακές επιπτώσεις, να δημιουργεί και να συντονίζει ομάδα ερευνών, απαρτιζόμενη από εκπροσώπους των σχετικών εθνικών ρυθμιστικών αρχών, για να διερευνήσει αν έχει παραβιαστεί ο παρών κανονισμός και σε ποιο κράτος μέλος τελέστηκε η παραβίαση. Οσάκις ενδείκνυται, ο Οργανισμός δύναται επίσης να ζητεί να συμμετέχουν στην ομάδα ερευνών εκπρόσωποι της αρμόδιας οικονομικής αρχής ή άλλης αρμόδιας αρχής ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών. |
5. Εθνική ρυθμιστική αρχή που είναι αποδέκτης αιτήματος παροχής πληροφοριών, σύμφωνα με την παράγραφο 4 στοιχείο α), ή αιτήματος έναρξης ερευνών για εικαζόμενη παραβίαση, σύμφωνα με την παράγραφο 4 στοιχείο β), λαμβάνει αμέσως τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να ανταποκριθεί στο αίτημα. Σε περίπτωση που εθνική ρυθμιστική αρχή δεν είναι σε θέση να παράσχει αμέσως τις απαιτούμενες πληροφορίες, κοινοποιεί τους λόγους στον Οργανισμό, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση.
Κατά παρέκκλιση από το πρώτο εδάφιο, εθνική ρυθμιστική αρχή μπορεί να αρνηθεί να ενεργήσει επί αιτήματος, όταν:
α) |
η συμμόρφωση ενδέχεται να προσβάλει την κυριαρχία ή την ασφάλεια του κράτους μέλους στο οποίο υποβάλλεται η αίτηση πληροφόρησης· |
β) |
έχει ήδη κινηθεί δικαστική διαδικασία για τις ίδιες ενέργειες και κατά των ίδιων προσώπων ενώπιον των αρχών του κράτους μέλους στο οποίο υποβάλλεται η αίτηση· ή |
γ) |
έχει ήδη εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση κατά των ιδίων προσώπων και για τα ίδια πραγματικά περιστατικά στο κράτος μέλος στο οποίο υποβάλλεται η αίτηση πληροφόρησης. |
Στην περίπτωση αυτή, η εθνική ρυθμιστική αρχή ενημερώνει σχετικά τον Οργανισμό, παρέχοντας όσο το δυνατόν λεπτομερέστερες πληροφορίες όσον αφορά την εν λόγω δικαστική διαδικασία ή απόφαση.
Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές συμμετέχουν σε ομάδα ερευνών η οποία συγκαλείται σύμφωνα με την παράγραφο 4 στοιχείο γ) και παρέχουν κάθε αναγκαία συνδρομή. Ο Οργανισμός συντονίζει την ομάδα ερευνών.
6. Το άρθρο 15 παράγραφος 1 τελευταία περίοδος του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 713/2009 δεν εφαρμόζεται στον Οργανισμό κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του δυνάμει του παρόντος κανονισμού.
Άρθρο 17
Επαγγελματικό απόρρητο
1. Οιεσδήποτε εμπιστευτικές πληροφορίες λαμβάνονται, ανταλλάσσονται ή διαβιβάζονται βάσει του παρόντος κανονισμού υπόκεινται στους όρους περί επαγγελματικού απορρήτου που προβλέπονται στις παραγράφους 2, 3 και 4.
2. Η υποχρέωση τήρησης επαγγελματικού απορρήτου ισχύει για:
α) |
τα πρόσωπα που εργάζονται ή έχουν εργασθεί για λογαριασμό του Οργανισμού· |
β) |
τους εντεταλμένους από τον Οργανισμό ελεγκτές λογαριασμών ή εμπειρογνώμονες· |
γ) |
τα πρόσωπα που εργάζονται ή έχουν εργασθεί για λογαριασμό των εθνικών ρυθμιστικών αρχών ή για άλλες εμπλεκόμενες αρχές· |
δ) |
τους εντεταλμένους από τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή από άλλες εμπλεκόμενες αρχές, ελεγκτές λογαριασμών ή εμπειρογνώμονες που λαμβάνουν εμπιστευτικές πληροφορίες δυνάμει του παρόντος κανονισμού. |
3. Εμπιστευτικές πληροφορίες που περιέρχονται σε γνώση των προσώπων που αναφέρονται στην παράγραφο 2 κατά την άσκηση των καθηκόντων τους δεν μπορούν να γνωστοποιούνται σε κανένα απολύτως πρόσωπο ή αρχή, παρά μόνο υπό συνοπτική ή συγκεντρωτική μορφή που να μην καθιστά δυνατό τον προσδιορισμό της ταυτότητας συμμετέχοντος στην αγορά ή συγκεκριμένης αγοράς, υπό την επιφύλαξη των περιπτώσεων που εμπίπτουν στο ποινικό δίκαιο, στις λοιπές διατάξεις του παρόντος κανονισμού ή σε άλλη σχετική νομοθεσία της Ένωσης.
4. Υπό την επιφύλαξη των υποθέσεων που καλύπτονται από το ποινικό δίκαιο, ο Οργανισμός, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές, οι αρμόδιες οικονομικές αρχές των κρατών μελών, η ΕΑΚΑΑ, οι φορείς ή τα πρόσωπα που λαμβάνουν εμπιστευτικές πληροφορίες δυνάμει του παρόντος κανονισμού μπορούν να τις χρησιμοποιούν μόνον κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους και για την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους. Άλλες αρχές, φορείς ή πρόσωπα μπορούν να χρησιμοποιούν τις εν λόγω πληροφορίες για τον σκοπό για τον οποίο τους δόθηκαν ή στο πλαίσιο διοικητικών ή δικαστικών διαδικασιών που σχετίζονται άμεσα με την άσκηση των εν λόγω αρμοδιοτήτων. Η αρχή που λαμβάνει τις πληροφορίες μπορεί να τις χρησιμοποιεί για άλλους σκοπούς, εφόσον συγκατατίθενται ο Οργανισμός, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές, οι αρμόδιες οικονομικές αρχές των κρατών μελών, η ΕΑΚΑΑ, οι φορείς ή τα πρόσωπα που κοινοποιούν τις πληροφορίες.
5. Το παρόν άρθρο δεν εμποδίζει τις αρχές των κρατών μελών να ανταλλάσσουν ή να διαβιβάζουν, σύμφωνα με το εθνικό τους δίκαιο, εμπιστευτικές πληροφορίες που δεν έχουν ληφθεί από αρχή άλλου κράτους μέλους ή από τον Οργανισμό δυνάμει του παρόντος κανονισμού.
Άρθρο 18
Κυρώσεις
Τα κράτη μέλη θεσπίζουν τους κανόνες σχετικά με τις εφαρμοστέες κυρώσεις που επιβάλλονται για τις παραβιάσεις του παρόντος κανονισμού και λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίζουν την εφαρμογή τους. Οι προβλεπόμενες κυρώσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αποτρεπτικές και αναλογικές και να αντικατοπτρίζουν τη φύση, τη διάρκεια και τη σοβαρότητα των παραβάσεων, τη βλάβη που προκλήθηκε στους καταναλωτές καθώς και τα πιθανά κέρδη από διαπραγμάτευση βασιζόμενα σε εμπιστευτικές πληροφορίες και χειραγώγηση της αγοράς.
Τα κράτη μέλη κοινοποιούν τις εν λόγω διατάξεις στην Επιτροπή έως τις 29 Ιουνίου 2013 το αργότερο και της κοινοποιούν αμελλητί κάθε μεταγενέστερη τροποποίηση των διατάξεων αυτών.
Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε η εθνική ρυθμιστική αρχή να μπορεί να δημοσιοποιήσει μέτρα ή κυρώσεις που επιβάλλονται για την παραβίαση του παρόντος κανονισμού, εκτός εάν η εν λόγω δημοσιοποίηση θα μπορούσε να προκαλέσει δυσανάλογη ζημία στα εμπλεκόμενα μέρη.
Άρθρο 19
Διεθνείς σχέσεις
Στο μέτρο που είναι αναγκαίο για να επιτευχθούν οι στόχοι που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό και με την επιφύλαξη των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων των κρατών μελών και των θεσμικών οργάνων της Ένωσης, καθώς και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, ο Οργανισμός δύναται να αναπτύσσει επαφές και να προβαίνει σε διοικητικές ρυθμίσεις με εποπτικές αρχές, διεθνείς οργανισμούς και τις διοικητικές αρχές από τρίτες χώρες, ιδίως δε με εκείνες που έχουν αντίκτυπο επί των χονδρικών αγορών ενέργειας της Ένωσης, προκειμένου να δοθεί ώθηση στην εναρμόνιση του ρυθμιστικού πλαισίου. Αυτές οι ρυθμίσεις δεν δημιουργούν νομικές υποχρεώσεις όσον αφορά την Ένωση και τα κράτη μέλη της, ούτε και εμποδίζουν τα κράτη μέλη και τις αρμόδιες αρχές τους να συνάπτουν διμερείς ή πολυμερείς ρυθμίσεις με τις εν λόγω εποπτικές αρχές, διεθνείς οργανισμούς και τις διοικήσεις τρίτων χωρών.
Άρθρο 20
Άσκηση της εξουσιοδότησης
1. Οι εξουσίες για την έκδοση πράξεων κατ’ εξουσιοδότηση ανατίθενται στην Επιτροπή υπό τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στο παρόν άρθρο.
2. Η εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που αναφέρεται στο άρθρο 6 ανατίθεται στην Επιτροπή για περίοδο πέντε ετών από τις 28 Δεκεμβρίου 2011. Η Επιτροπή εκπονεί έκθεση σχετικά με την εξουσιοδότηση το αργότερο εννέα μήνες πριν από την εκπνοή της πενταετούς περιόδου. Η εξουσιοδότηση ανανεώνεται σιωπηρά για περιόδους ίδιας διάρκειας, εκτός εάν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο αντιταχθεί σε αυτήν την ανανέωση το αργότερο τρεις μήνες πριν από τη λήξη κάθε περιόδου.
3. Η εξουσιοδότηση που αναφέρεται στο άρθρο 6 μπορεί να ανακληθεί οποτεδήποτε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο. Η απόφαση ανάκλησης περατώνει την εξουσιοδότηση που προσδιορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Αρχίζει να ισχύει την ημέρα που έπεται της δημοσίευσης της απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που καθορίζεται στην απόφαση. Δεν επηρεάζει την εγκυρότητα ουδεμίας κατ’ εξουσιοδότηση πράξης που ισχύει ήδη.
4. Η Επιτροπή, μόλις εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, την κοινοποιεί συγχρόνως στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.
5. Κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που εκδόθηκε σύμφωνα με το άρθρο 6 αρχίζει να ισχύει μόνο αν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο δεν εκφράσει αντιρρήσεις εντός προθεσμίας δύο μηνών από την κοινοποίηση της πράξης αυτής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο ή αν, πριν από την εκπνοή αυτής της προθεσμίας, τόσο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και το Συμβούλιο έχουν ενημερώσει την Επιτροπή ότι δεν θα εκφράσουν αντιρρήσεις. Η προθεσμία αυτή παρατείνεται κατά δύο μήνες κατόπιν πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.
Άρθρο 21
Διαδικασία επιτροπών
1. Η Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή. Η εν λόγω επιτροπή αποτελεί επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.
2. Όταν γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.
Άρθρο 22
Έναρξη ισχύος
Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το άρθρο 8 παράγραφος 1, το άρθρο 8 παράγραφος 3 πρώτο εδάφιο και το άρθρο 8 παράγραφοι 4 και 5 παράγουν αποτελέσματα έξι μήνες μετά την ημερομηνία έκδοσης από την Επιτροπή των σχετικών εκτελεστικών πράξεων που αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 6 του εν λόγω άρθρου.
Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.
Στρασβούργο, 25 Οκτωβρίου 2011.
Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Ο Πρόεδρος
J. BUZEK
Για το Συμβούλιο
Ο Πρόεδρος
M. DOWGIELEWICZ
(1) ΕΕ C 132 της 3.5.2011, σ. 108.
(2) Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Σεπτεμβρίου 2011 (δεν έχει ακόμη δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Συμβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2011.
(3) ΕΕ L 211 της 14.8.2009, σ. 15.
(4) ΕΕ L 211 της 14.8.2009, σ. 36.
(5) ΕΕ L 96 της 12.4.2003, σ. 16.
(6) ΕΕ L 211 της 14.8.2009, σ. 1.
(7) ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13.
(8) ΕΕ L 145 της 30.4.2004, σ. 1.
(9) ΕΕ L 331 της 15.12.2010, σ. 84.
(10) ΕΕ L 211 της 14.8.2009, σ. 55.
(11) ΕΕ L 211 της 14.8.2009, σ. 94.
(12) ΕΕ L 193 της 18.7.1983, σ. 1.
(13) ΕΕ L 345 της 23.12.2008, σ. 75.
(14) ΕΕ L 281 της 23.11.1995, σ. 31.
(15) ΕΕ L 8 της 12.1.2001, σ. 1.
ΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
Η Επιτροπή εκτιμά ότι τα κατώφλια για την αναφορά συναλλαγών κατά την έννοια του άρθρου 8 παράγραφος 2 στοιχείο α) και για τις πληροφορίες κατά την έννοια του άρθρου 8 παράγραφος 6 στοιχείο α) δεν μπορούν να καθορίζονται με εκτελεστικές πράξεις.
Ενδεχομένως, η Επιτροπή θα καταθέσει νομοθετική πρόταση για τον καθορισμό αυτών των κατωφλίων.
ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
Ο νομοθέτης της ΕΕ αναθέτει στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες σύμφωνα με το άρθρο 291 της ΣΛΕΕ όσον αφορά τα μέτρα που προβλέπονται στο άρθρο 8. Αυτό είναι νομικά δεσμευτικό για την Επιτροπή παρά τη δήλωσή της σχετικά με το άρθρο 8 παράγραφος 2 στοιχείο α) και το άρθρο 8 παράγραφος 6 στοιχείο α).