30.7.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 198/57


ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 9ης Ιουλίου 2009

σχετικά με τον καθορισμό οικολογικών κριτηρίων απονομής κοινοτικού οικολογικού σήματος για υπηρεσίες τουριστικών καταλυμάτων

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2009) 5619]

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2009/578/ΕΚ)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,

τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1980/2000 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Ιουλίου 2000, περί αναθεωρημένου κοινοτικού συστήματος απονομής οικολογικού σήματος (1), και ιδίως το άρθρο 6 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο,

Μετά από διαβούλευση με το Συμβούλιο Οικολογικής Σήμανσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1980/2000 το κοινοτικό οικολογικό σήμα είναι δυνατόν να χορηγηθεί σε προϊόν το οποίο διαθέτει χαρακτηριστικά που του επιτρέπουν να συνεισφέρει σημαντικά στη βελτίωση καθοριστικών οικολογικών παραμέτρων.

(2)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1980/2000 προβλέπει τον καθορισμό ειδικών κριτηρίων απονομής του οικολογικού σήματος ανά κατηγορία προϊόντων, με βάση το σχέδιο κριτηρίων που καταρτίζει το Συμβούλιο Οικολογικής Σήμανσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(3)

Προβλέπει επίσης ότι η αναθεώρηση των κριτηρίων οικολογικής σήμανσης, καθώς και των απαιτήσεων εκτίμησης και εξακρίβωσης που αφορούν τα εν λόγω κριτήρια, διενεργείται εγκαίρως, πριν από το πέρας της περιόδου ισχύος των κριτηρίων που έχουν ορισθεί για την εν λόγω ομάδα προϊόντων.

(4)

Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1980/2000, επανεξετάσθηκαν εγκαίρως τα οικολογικά κριτήρια, καθώς επίσης και οι σχετικές απαιτήσεις εκτίμησης και εξακρίβωσης που έχουν ορισθεί βάσει της απόφασης 2003/287/ΕΚ της Επιτροπής, της 14ης Απριλίου 2003, για καθορισμό των οικολογικών κριτηρίων σχετικά με την απονομή του οικολογικού σήματος της Κοινότητας για υπηρεσίες τουριστικών καταλυμάτων (2). Τα εν λόγω οικολογικά κριτήρια και οι αντίστοιχες απαιτήσεις εκτίμησης και εξακρίβωσης ισχύουν μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2009.

(5)

Βάσει της ανωτέρω αναθεώρησης, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι εξελίξεις της επιστήμης και της αγοράς, απαιτείται να τροποποιηθεί ο ορισμός της κατηγορίας προϊόντος και να καθορισθούν νέα οικολογικά κριτήρια.

(6)

Τα οικολογικά κριτήρια, καθώς και οι αντίστοιχες απαιτήσεις εκτίμησης και εξακρίβωσης, θα πρέπει να ισχύουν έως και τέσσερα έτη από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης.

(7)

Όσον αφορά τις υπηρεσίες τουριστικών καταλυμάτων, τα οικολογικά κριτήρια πρέπει να υποδιαιρούνται σε υποχρεωτικά και προαιρετικά.

(8)

Όσον αφορά τα τέλη που σχετίζονται με τις αιτήσεις και τη χρήση του οικολογικού σήματος από πολύ μικρές επιχειρήσεις, όπως ορίζεται από τη σύσταση 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής, της 6ης Μαΐου 2003, σχετικά με τον ορισμό των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων (3), ενδείκνυται, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι περιορισμένοι πόροι των πολύ μικρών επιχειρήσεων και η ιδιαίτερη σημασία τους για την παρούσα κατηγορία προϊόντων, να προβλέπονται πρόσθετες μειώσεις, πέραν εκείνων που προβλέπονται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1980/2000 και τα άρθρα 1 και 2 της απόφασης 2000/728/ΕΚ της Επιτροπής, της 10ης Νοεμβρίου 2000, για τον καθορισμό του τέλους αίτησης και του ετήσιου τέλους για το κοινοτικό οικολογικό σήμα (4), σύμφωνα με το άρθρο 5 της απόφασης 2000/728/ΕΚ.

(9)

Ως εκ τούτου, πρέπει να αντικατασταθεί η απόφαση 2003/287/ΕΚ.

(10)

Πρέπει να προβλεφθεί μία μεταβατική περίοδος για τους παρόχους υπηρεσιών στις υπηρεσίες των οποίων έχει απονεμηθεί το οικολογικό σήμα για υπηρεσίες τουριστικών καταλυμάτων βάσει των κριτηρίων που περιλαμβάνονται στην απόφαση 2003/287/ΕΚ, προκειμένου να έχουν επαρκή χρόνο για να προσαρμόσουν τις υπηρεσίες τους ώστε να συμμορφώνονται με τα αναθεωρημένα κριτήρια και απαιτήσεις. Οι πάροχοι υπηρεσιών θα πρέπει επίσης να έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν αιτήσεις που καθορίζονται βάσει των κριτηρίων της απόφασης 2003/287/ΕΚ ή των κριτηρίων της παρούσας απόφασης, μέχρι το πέρας της ισχύος της απόφασης 2003/287/ΕΚ.

(11)

Τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση είναι σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της επιτροπής που συγκροτήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1980/2000,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

1.   Η κατηγορία προϊόντων «υπηρεσία τουριστικού καταλύματος» συνίσταται στην παροχή, έναντι αμοιβής, καταλύματος διανυκτέρευσης σε κατάλληλα εξοπλισμένα δωμάτια, που περιλαμβάνουν τουλάχιστον ένα κρεβάτι, η οποία προσφέρεται ως κύρια υπηρεσία σε τουρίστες, ταξιδιώτες και ενοίκους.

Η παροχή της διανυκτέρευσης σε κατάλυμα είναι δυνατόν να περιλαμβάνει την προσφορά σίτισης, δραστηριοτήτων εκγύμνασης ή/και χώρους πρασίνου.

2.   Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης, οι υπηρεσίες σίτισης περιλαμβάνουν πρωινό· οι δραστηριότητες/εγκαταστάσεις εκγύμνασης και αναψυχής περιλαμβάνουν σάουνα, πισίνες και όλες τις άλλες συναφείς εγκαταστάσεις που περιλαμβάνονται στους χώρους των καταλυμάτων, ενώ οι χώροι πρασίνου περιλαμβάνουν πάρκα και κήπους όπου έχουν πρόσβαση οι επισκέπτες.

3.   Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης, ο ορισμός των πολύ μικρών επιχειρήσεων είναι αυτός που καθορίζεται στη σύσταση 2003/361/ΕΚ.

Άρθρο 2

1.   Για να απονεμηθεί το κοινοτικό οικολογικό σήμα για υπηρεσία τουριστικού καταλύματος σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1980/2000 (εφεξής «το οικολογικό σήμα»), μία υπηρεσία τουριστικού καταλύματος πληροί όλες τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)

εμπίπτει στην κατηγορία προϊόντων «υπηρεσία τουριστικού καταλύματος»·

β)

συμμορφώνεται προς όλα τα κριτήρια που καθορίζονται στο τμήμα A του παραρτήματος της παρούσας απόφασης·

γ)

συμμορφώνεται προς έναν επαρκή αριθμό από τα κριτήρια που καθορίζονται στο τμήμα B του παραρτήματος της παρούσας απόφασης, προκειμένου να συγκεντρώνει τους απαιτούμενους βαθμούς που αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 3.

2.   Για τους σκοπούς του στοιχείου γ) της παραγράφου 1, η υπηρεσία τουριστικού καταλύματος συγκεντρώνει τουλάχιστον: 20 βαθμούς για την κύρια υπηρεσία.

3.   Η βαθμολογία που αναφέρεται στην παράγραφο 2 θα αυξάνεται μέσω οποιουδήποτε από τα ακόλουθα, εφόσον παρέχεται από τον ίδιο διαχειριστικό ή ιδιοκτησιακό φορέα της υπηρεσίας τουριστικού καταλύματος:

α)

κατά τρεις βαθμούς για υπηρεσίες σίτισης·

β)

κατά τρεις βαθμούς για χώρους πρασίνου/εξωτερικούς χώρους όπου έχουν πρόσβαση οι επισκέπτες·

γ)

κατά τρεις βαθμούς για δραστηριότητες αναψυχής/εκγύμνασης ή κατά πέντε βαθμούς εάν η δραστηριότητα αναψυχής/εκγύμνασης λαμβάνει χώρα σε κέντρο ευεξίας.

Άρθρο 3

1.   Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 1 παράγραφος 3 της απόφασης 2000/728/ΕΚ, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες μία πολύ μικρή επιχείρηση αιτείται την απονομή του οικολογικού σήματος, το τέλος αίτησης θα μειώνεται κατά 75 % χωρίς να είναι δυνατή περαιτέρω μείωση.

2.   Κατά παρέκκλιση από την πρώτη πρόταση του άρθρου 2 παράγραφος 5 της απόφασης 2000/728/ΕΚ, το ελάχιστο ετήσιο τέλος χρήσης του οικολογικού σήματος από πολύ μικρή επιχείρηση θα είναι 100 EUR.

3.   Ο ετήσιος όγκος πωλήσεων για το σύνολο των υπηρεσιών τουριστικών καταλυμάτων θα υπολογίζεται πολλαπλασιάζοντας την τιμή παροχής της υπηρεσίας με τον αριθμό των διανυκτερεύσεων και μειώνοντας το τελικό γινόμενο κατά 50 %. Ως τιμή παροχής της υπηρεσίας θεωρείται το μέσο τέλος που καταβάλλεται από τον επισκέπτη για τη διανυκτέρευση, συμπεριλαμβανομένων όλων των υπηρεσιών που δεν συνεπάγονται επιπλέον επιβάρυνση.

4.   Ισχύουν οι μειώσεις στο ελάχιστο ετήσιο τέλος που προβλέπονται στις παραγράφους 6 έως 10 του άρθρου 2 της απόφασης 2000/728/ΕΚ.

Άρθρο 4

Τα οικολογικά κριτήρια για την κατηγορία προϊόντων «υπηρεσία τουριστικού καταλύματος», καθώς και οι αντίστοιχες απαιτήσεις εκτίμησης και εξακρίβωσης ισχύουν τέσσερα έτη μετά την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης.

Άρθρο 5

Για διοικητικούς σκοπούς, η κατηγορία προϊόντων «υπηρεσία τουριστικού καταλύματος» χαρακτηρίζεται με τον κωδικό αριθμό «025».

Άρθρο 6

Η απόφαση 2003/287/ΕΚ καταργείται.

Άρθρο 7

1.   Οι αιτήσεις για την απονομή οικολογικού σήματος που εμπίπτουν στην κατηγορία προϊόντων «υπηρεσία τουριστικού καταλύματος» και υποβλήθηκαν πριν από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης θα αξιολογούνται σύμφωνα με τους όρους που καθορίστηκαν στην απόφαση 2003/287/ΕΚ.

2.   Οι αιτήσεις απονομής οικολογικού σήματος που εμπίπτουν στην κατηγορία προϊόντων «υπηρεσία τουριστικού καταλύματος» και υποβάλλονται μετά τηνημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης, αλλά το αργότερο μέχρι και την 31η Οκτωβρίου 2009, μπορούν να βασίζονται είτε στα κριτήρια της απόφασης 2003/287/ΕΚ είτε στα κριτήρια που καθορίζονται στην παρούσα απόφαση.

Οι αιτήσεις αυτές θα αξιολογούνται σύμφωνα με τα κριτήρια στα οποία βασίσθηκαν.

3.   Στις περιπτώσεις όπου το οικολογικό σήμα απονέμεται βάσει αίτησης που αξιολογήθηκε σύμφωνα με τα κριτήρια της απόφασης 2003/287/ΕΚ, το εν λόγω οικολογικό σήμα δύναται να χρησιμοποιείται μέχρι 12 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης.

Άρθρο 8

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες, 9 Ιουλίου 2009.

Για την Επιτροπή

Σταύρος ΔΉΜΑΣ

Μέλος της Επιτροπής


(1)  ΕΕ L 237 της 21.9.2000, σ. 1.

(2)  ΕΕ L 102 της 24.4.2003, σ. 82.

(3)  ΕΕ L 124 της 20.5.2003, σ. 36.

(4)  ΕΕ L 293 της 22.11.2000, σ. 18.


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΠΛΑΙΣΙΟ

Σκοπός των κριτηρίων

Τα κριτήρια αποσκοπούν στον περιορισμό των κύριων επιπτώσεων στο περιβάλλον κατά τις τρεις φάσεις του κύκλου ζωής της υπηρεσίας (αγορά, παροχή υπηρεσίας, απόβλητα). Τα κριτήρια αποσκοπούν συγκεκριμένα στα εξής:

περιορισμός της κατανάλωσης ενέργειας,

περιορισμός της κατανάλωσης νερού,

περιορισμός της παραγωγής αποβλήτων,

προώθηση της χρήσης ανανεώσιμων πόρων και ουσιών που είναι λιγότερο επιβλαβείς για το περιβάλλον,

προώθηση της περιβαλλοντικής ενημέρωσης και εκπαίδευσης.

Απαιτήσεις εκτίμησης και εξακρίβωσης

Οι ειδικές απαιτήσεις, όσον αφορά την εκτίμηση και την εξακρίβωση, αναφέρονται αμέσως κάτω από κάθε κριτήριο που περιλαμβάνεται στα τμήματα A και B. Όπου είναι σκόπιμο, επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται μέθοδοι δοκιμών και πρότυπα διαφορετικά από τα αναφερόμενα για κάθε κριτήριο, εφόσον γίνονται αποδεκτά ως ισοδύναμα από τον αρμόδιο φορέα αξιολόγησης της αίτησης. Στην περίπτωση που ο αιτών απαιτηθεί να υποβάλει δηλώσεις, τεκμηρίωση, αναλύσεις, πρακτικά δοκιμών ή άλλες αποδείξεις συμμόρφωσης προς τα κριτήρια, εξυπακούεται ότι αυτά επιτρέπεται να προέρχονται από τον αιτούντα ή/και τον (τους) προμηθευτή(-ές) του ή/και τους προμηθευτές τους κ.λπ., κατά περίπτωση.

Οι αρμόδιοι φορείς διενεργούν επιτόπιες επιθεωρήσεις πριν από την απονομή της άδειας.

Κατά περίπτωση, οι αρμόδιοι φορείς δύνανται να απαιτούν έγγραφα τεκμηρίωσης και να προβαίνουν σε εξακρίβωση από ανεξάρτητους φορείς. Κατά την περίοδο παροχής της άδειας, οι αρμόδιοι φορείς παρακολουθούν τη συμμόρφωση προς τα κριτήρια.

Συνιστάται στους αρμόδιους φορείς να λαμβάνουν υπόψη την εφαρμογή αναγνωρισμένων συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης, όπως το EMAS (Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης και Ελέγχου) ή το πρότυπο ISO 14001, για την αξιολόγηση των αιτήσεων και την παρακολούθηση της συμμόρφωσης προς τα κριτήρια. (Σημείωση: Δεν απαιτείται η εφαρμογή τέτοιων συστημάτων διαχείρισης.)

Γενικές απαιτήσεις

Προκειμένου να υποβάλει αίτηση για την απονομή του οικολογικού σήματος, ο αιτών πρέπει να συμμορφώνεται προς τις κοινοτικές, εθνικές και τοπικές νομικές απαιτήσεις. Πρέπει ιδίως να διασφαλίζεται ότι:

1.

Η φυσική υποδομή είναι νομίμως κατασκευασμένη και συμμορφώνεται προς όλες τις σχετικές νομοθεσίες και τους κανονισμούς που ισχύουν στην περιοχή στην οποία έχει κατασκευασθεί, ιδίως όσους συνδέονται με τη διατήρηση του τοπίου και της βιοποικιλότητας.

2.

Η φυσική υποδομή συμμορφώνεται προς τους κοινοτικούς, εθνικούς και τοπικούς νόμους και κανονισμούς που αφορούν την εξοικονόμηση ενέργειας, τους υδάτινους πόρους, την επεξεργασία και διάθεση των υδάτων, τη συλλογή και διάθεση των απορριμμάτων, τη συντήρηση και επισκευή του εξοπλισμού, καθώς και τις διατάξεις ασφάλειας και υγιεινής.

3.

Η επιχείρηση βρίσκεται σε λειτουργία και είναι εγγεγραμμένη σε μητρώο, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της εθνικής ή/και τοπικής νομοθεσίας, και το προσωπικό απασχολείται νομίμως και είναι ασφαλισμένο.

ΤΜΗΜΑ Α

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟ 1 ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 2

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

1.   Ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές

Τουλάχιστον το 50 % της ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιείται για κάθε σκοπό παράγεται από ανανεώσιμες πηγές, όπως ορίζεται στην οδηγία 2001/77/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1).

Το κριτήριο αυτό δεν ισχύει για τα τουριστικά καταλύματα που δεν έχουν πρόσβαση σε αγορά όπου προσφέρεται ενέργεια παραγόμενη από ανανεώσιμες πηγές.

Η ύπαρξη δεσμευτικών συμβατικών περιορισμών (όπως η πρόβλεψη κυρώσεων) διάρκειας τουλάχιστον 2 ετών αναφορικά με την αλλαγή προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να θεωρηθεί «μη πρόσβαση» σε αγορά όπου προσφέρεται ενέργεια παραγόμενη από ανανεώσιμες πηγές.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση από (ή σύμβαση με) τον προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας όπου αναφέρεται το είδος της (των) ανανεώσιμης(-ων) πηγής(-ών) ενέργειας, το ποσοστό της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που προμηθεύεται, έγγραφα που αφορούν τους λέβητες (γεννήτριες θερμότητας) που τυχόν χρησιμοποιούνται, καθώς και το μέγιστο ποσοστό που είναι δυνατόν να προμηθεύεται. Σύμφωνα με την οδηγία 2001/77/ΕΚ, ως «ανανεώσιμες πηγές ενέργειας» νοούνται μη ορυκτές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αιολική, ηλιακή και γεωθερμική ενέργεια, ενέργεια κυμάτων, παλιρροϊκή ενέργεια, υδραυλική ενέργεια, βιομάζα, αέρια εκλυόμενα από χώρους υγειονομικής ταφής, από εγκαταστάσεις βιολογικού καθαρισμού και βιοαέρια). Σε περίπτωση που το τουριστικό κατάλυμα δεν έχει πρόσβαση σε αγορά όπου προσφέρεται ενέργεια παραγόμενη από ανανεώσιμες πηγές, πρέπει να προσκομίζονται έγγραφα που καταδεικνύουν την υποβολή αιτήματος για ενέργεια παρεχόμενη από ανανεώσιμες πηγές.

2.   Άνθρακας και βαρέα κλάσματα πετρελαίου

Δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται ως πηγή ενέργειας βαρέα κλάσματα πετρελαίου που περιέχουν θείο σε συγκέντρωση υψηλότερη από 0,1 %, ούτε και άνθρακας. Από το εν λόγω κριτήριο εξαιρείται ο άνθρακας που χρησιμοποιείται για διακοσμητικά τζάκια.

Το κριτήριο αυτό ισχύει μόνο για τα τουριστικά καταλύματα που έχουν ανεξάρτητο σύστημα θέρμανσης.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, αναφέροντας τη φύση των χρησιμοποιούμενων πηγών ενέργειας.

3.   Απόδοση και παραγωγή θερμότητας

Εάν μία νέα μονάδα παραγωγής θερμότητας εγκατασταθεί εντός της διάρκειας ισχύος του οικολογικού σήματος, είναι μονάδα συμπαραγωγής υψηλής απόδοσης (όπως ορίζεται βάσει του άρθρου 3 και του παραρτήματος ΙΙΙ της οδηγίας 2004/8/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2)), αντλία θερμότητας ή λέβητας υψηλής απόδοσης. Στην τελευταία περίπτωση, η απόδοση ενός τέτοιου λέβητα θα πρέπει να είναι τεσσάρων αστέρων (περίπου 92 % σε 50 °C και 95 % σε 70 °C), όπως μετράται σύμφωνα με την οδηγία 92/42/ΕΟΚ του Συμβουλίου (3), ή σύμφωνα με τα σχετικά πρότυπα προϊόντων και τους κανονισμούς γι’ αυτούς τους λέβητες που δεν καλύπτονται από την εν λόγω οδηγία.

Οι υπάρχοντες λέβητες ζεστού νερού που τροφοδοτούνται με υγρά ή αέρια καύσιμα, όπως ορίζονται στην οδηγία 92/42/ΕΟΚ, πληρούν πρότυπα απόδοσης τουλάχιστον τριών αστέρων, όπως ορίζονται στην εν λόγω οδηγία. Οι υπάρχουσες μονάδες συμπαραγωγής συμμορφώνονται με τον ορισμό της υψηλής απόδοσης της οδηγίας 2004/8/ΕΚ. Η απόδοση των λεβήτων που εξαιρούνται από την οδηγία 92/42/ΕΟΚ (4) πληροί τις οδηγίες του κατασκευαστή, καθώς και την εθνική και τοπική νομοθεσία ως προς την απόδοση, αλλά για τους υπάρχοντες λέβητες αυτού του είδους (εξαιρουμένων των λεβήτων που τροφοδοτούνται με βιομάζα) δεν θα γίνεται αποδεκτή απόδοση χαμηλότερη του 88 %.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει έκθεση τεχνικών προδιαγραφών από τους υπεύθυνους για την πώληση ή/και τη συντήρηση του λέβητα όπου αναφέρεται η απόδοσή του.

4.   Κλιματισμός

Κάθε οικιακό σύστημα κλιματισμού που έχει αγοραστεί εντός της διάρκειας για την οποία έχει απονεμηθεί το οικολογικό σήμα είναι ενεργειακής απόδοσης τουλάχιστον τάξης Α όπως ορίζεται στην οδηγία 2002/31/ΕΚ της Επιτροπής (5), ή προσφέρει αντίστοιχη ενεργειακή απόδοση.

Σημείωση: Το κριτήριο αυτό δεν ισχύει για κλιματιστικά που είτε είναι συσκευές οι οποίες μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν άλλες πηγές ενέργειας, ή για συσκευές αέρα-νερού και νερού-νερού, ή για μονάδες με ισχύ εξόδου (ψυκτική ισχύ) μεγαλύτερη από 12 kW.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει τεχνικές προδιαγραφές του κατασκευαστή ή των τεχνικών που είναι υπεύθυνοι για την εγκατάσταση, πώληση ή/και συντήρηση του συστήματος κλιματισμού.

5.   Ενεργειακή απόδοση κτιρίων

Το τουριστικό κατάλυμα συμμορφώνεται με την εθνική νομοθεσία και τους τοπικούς κανονισμούς δόμησης που συνδέονται με την ενεργειακή επάρκεια και την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει ενεργειακή πιστοποίηση βάσει της οδηγίας 2002/91/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6) ή, όπου αυτή δεν προβλέπεται από το εθνικό σύστημα υλοποίησης, τα αποτελέσματα ενεργειακού ελέγχου που πραγματοποιήθηκαν από ανεξάρτητο εμπειρογνώμονα στην ενεργειακή απόδοση των κτιρίων.

6.   Μόνωση παραθύρων

Όλα τα παράθυρα σε θερμαινόμενα ή/και κλιματιζόμενα δωμάτια και κοινόχρηστους χώρους διαθέτουν κατάλληλο βαθμό θερμικής μόνωσης σύμφωνα με τους εγχώριους κανονισμούς και το τοπικό κλίμα και προσφέρουν την κατάλληλη στάθμη ηχομόνωσης.

Όλα τα παράθυρα σε θερμαινόμενα ή/και κλιματιζόμενα δωμάτια και κοινόχρηστους χώρους που προστέθηκαν ή ανακαινίσθηκαν μετά την απόκτηση του κοινοτικού οικολογικού σήματος συμμορφώνονται με την οδηγία 2002/91/ΕΚ (άρθρα 4, 5 και 6) και την οδηγία 89/106/ΕΟΚ του Συμβουλίου (7), καθώς και με τους αντίστοιχους εθνικούς τεχνικούς κανονισμούς που αφορούν την υλοποίηση αυτών.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση από επαγγελματία τεχνικό που επιβεβαιώνει τη συμμόρφωση με το κριτήριο αυτό, παρέχοντας τις τιμές του συντελεστή ανταλλαγής θερμότητας (τιμή-U). Για τα παράθυρα που συμμορφώνονται με την οδηγία 2002/91/ΕΚ, ο αιτών προσκομίζει ενεργειακή πιστοποίηση ή, όπου αυτή δεν προβλέπεται από το εθνικό σύστημα υλοποίησης της οδηγίας, δήλωση του κατασκευαστή.

7.   Διακοπή λειτουργίας της θέρμανσης ή του κλιματισμού

Εάν η λειτουργία της θέρμανσης ή/και του κλιματισμού δεν διακόπτεται αυτομάτως όταν είναι ανοικτά τα παράθυρα, τοποθετούνται ενημερωτικές πινακίδες σε εμφανή θέση που υπενθυμίζουν στον επισκέπτη να κλείνει το (τα) παράθυρο(-α), όταν η θέρμανση ή ο κλιματισμός είναι σε λειτουργία. Τα μεμονωμένα συστήματα θέρμανσης/κλιματισμού που αποκτήθηκαν μετά την απονομή του κοινοτικού οικολογικού σήματος διαθέτουν αυτόματο διακόπτη της λειτουργίας όταν είναι ανοικτά τα παράθυρα.

Το κριτήριο αυτό ισχύει μόνο για τα τουριστικά καταλύματα που διαθέτουν θέρμανση ή/και κλιματισμό.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από το κείμενο ενημέρωσης προς τους επισκέπτες (κατά περίπτωση).

8.   Διακοπή φωτισμού

Εάν δεν υπάρχει αυτόματος διακόπτης για να σβήνει το (τα) φως(φώτα) στα δωμάτια, τοποθετούνται ενημερωτικές πινακίδες σε εμφανή θέση που υπενθυμίζουν στους επισκέπτες να σβήνουν τα φώτα όταν εγκαταλείπουν το δωμάτιο.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τις διαδικασίες ενημέρωσης του επισκέπτη.

9.   Ενεργειακώς αποδοτικοί λαμπτήρες

α)

Τουλάχιστον 80 % όλων των λαμπτήρων στο τουριστικό κατάλυμα έχουν ενεργειακή απόδοση τάξης Α όπως ορίζεται στην οδηγία 98/11/ΕΚ της Επιτροπής (8). Αυτό δεν ισχύει για φωτιστικά σώματα των οποίων τα φυσικά χαρακτηριστικά δεν επιτρέπουν τη χρήση λαμπτήρων εξοικονόμησης ενέργειας.

β)

100 % των λαμπτήρων που ευρίσκονται σε σημεία όπου είναι πιθανόν να είναι σε λειτουργία για περισσότερες από 5 ώρες ημερησίως έχουν ενεργειακή απόδοση τάξης Α όπως ορίζεται στην οδηγία 98/11/ΕΚ. Αυτό δεν ισχύει για φωτιστικά σώματα των οποίων τα φυσικά χαρακτηριστικά δεν επιτρέπουν τη χρήση λαμπτήρων εξοικονόμησης ενέργειας.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με αμφότερα τα μέρη του παρόντος κριτηρίου, συνοδευόμενη από αναφορά της τάξης ενεργειακής απόδοσης των διαφόρων λαμπτήρων που χρησιμοποιούνται.

10.   Εξωτερικές συσκευές θέρμανσης

Το τουριστικό κατάλυμα χρησιμοποιεί μόνο συσκευές που τροφοδοτούνται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για τη θέρμανση εξωτερικών χώρων, όπως είναι οι χώροι καπνίσματος ή οι εξωτερικοί χώροι σίτισης.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το παρόν κριτήριο, αναφέροντας τη φύση των ενεργειακών πηγών που χρησιμοποιούνται στην περίπτωση συσκευών που τροφοδοτούνται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

ΝΕΡΟ

11.   Παροχή νερού για βρύσες και ντους

Η μέση παροχή νερού από τις βρύσες και τις κεφαλές των ντους, εξαιρουμένων των βρυσών στις κουζίνες και τις μπανιέρες, πρέπει να μην υπερβαίνει τα 9 λίτρα/λεπτό.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο και σχετική τεκμηρίωση που περιλαμβάνει ερμηνευτικό σημείωμα σχετικά με τον τρόπο που το τουριστικό κατάλυμα πληροί το κριτήριο.

12.   Κάλαθοι απορριμμάτων στα αποχωρητήρια

Σε κάθε αποχωρητήριο υπάρχει κατάλληλος κάλαθος απορριμμάτων και ο επισκέπτης παροτρύνεται να χρησιμοποιεί για τα απορρίμματα τον κάλαθο αντί της λεκάνης του αποχωρητηρίου.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από το σχετικό φάκελο τεκμηρίωσης σχετικά με τις πληροφορίες προς τον επισκέπτη.

13.   Απόπλυση ουρητηρίων

Όλα τα ουρητήρια διαθέτουν είτε αυτόματη απόπλυση (με χρονοδιακόπτη) είτε χειροκίνητα συστήματα απόπλυσης, ώστε να μην υπάρχει συνεχής απόπλυση.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από το σχετικό φάκελο τεκμηρίωσης για τα ουρητήρια που έχουν εγκατασταθεί.

14.   Αλλαγή πετσετών και σεντονιών

Οι επισκέπτες ενημερώνονται σχετικά με την περιβαλλοντική πολιτική του τουριστικού καταλύματος κατά την άφιξή τους. Η εν λόγω ενημέρωση εξηγεί ότι τα σεντόνια και οι πετσέτες αλλάζονται είτε κατόπιν αιτήματός τους, είτε σύμφωνα με τη συχνότητα που καθορίζεται από την περιβαλλοντική πολιτική του τουριστικού καταλύματος, είτε βάσει των απαιτήσεων της νομοθεσίας ή/και των εθνικών κανονισμών. Αυτό ισχύει μόνο για τα τουριστικά καταλύματα των οποίων οι υπηρεσίες περιλαμβάνουν την παροχή πετσετών ή/και σεντονιών.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από το σχετικό φάκελο τεκμηρίωσης που δείχνει τον τρόπο ενημέρωσης του επισκέπτη και τον τρόπο με τον οποίο το τουριστικό κατάλυμα ανταποκρίνεται στα αιτήματα των επισκεπτών.

15.   Ορθή απομάκρυνση των λυμάτων

Το τουριστικό κατάλυμα ενημερώνει τους επισκέπτες και το προσωπικό σχετικά με την ορθή απομάκρυνση των λυμάτων, προκειμένου να αποφευχθεί η διάθεση ουσιών που ενδέχεται να εμποδίσουν την επεξεργασία των λυμάτων, σύμφωνα με το δημοτικό αποχετευτικό σχέδιο και τους κοινοτικούς κανονισμούς. Σε περίπτωση που δεν είναι διαθέσιμο δημοτικό αποχετευτικό σχέδιο, το τουριστικό κατάλυμα παρέχει γενικό κατάλογο των ουσιών που απαγορεύεται να απορρίπτονται μαζί με τα λύματα, σύμφωνα με την οδηγία 2006/118/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο και σχετικό φάκελο τεκμηρίωσης (εφόσον είναι διαθέσιμα, αποχετευτικό σχέδιο και ενημέρωση επισκεπτών και προσωπικού).

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΠΟΛΥΜΑΝΤΙΚΑ

16.   Απολυμαντικά

Απολυμαντικά χρησιμοποιούνται μόνον όπου αυτό είναι απαραίτητο, προκειμένου να πληρούνται οι προβλεπόμενες από τον νόμο απαιτήσεις υγιεινής.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από αναφορά σχετικά με το πού και πότε χρησιμοποιούνται απολυμαντικά.

ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ

17.   Διαχωρισμός απορριμμάτων από τους επισκέπτες

Οι επισκέπτες ενημερώνονται σχετικά με τον τρόπο και τον τόπο όπου μπορούν να διαχωρίζουν τα απορρίμματά τους βάσει των βέλτιστων τοπικών ή εθνικών συστημάτων των περιοχών στις οποίες ανήκει το τουριστικό κατάλυμα. Διατίθεται επαρκής αριθμός δοχείων για τον διαχωρισμό των απορριμμάτων στα δωμάτια ή σε εύκολα προσβάσιμη απόσταση.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από σχετικό φάκελο τεκμηρίωσης σχετικά με την ενημέρωση των επισκεπτών και τις επεξηγήσεις για τον τόπο όπου βρίσκονται τα δοχεία στο τουριστικό κατάλυμα.

18.   Διαχωρισμός απορριμμάτων

Τα απορρίμματα διαχωρίζονται σε κατηγορίες που μπορούν να τύχουν χωριστής επεξεργασίας από τις τοπικές ή τις εθνικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας των απορριμμάτων, επιδεικνύοντας ιδιαίτερη προσοχή στα επικίνδυνα απόβλητα, τα οποία διαχωρίζονται, συλλέγονται και διατίθενται όπως αναφέρει η απόφαση 2000/532/ΕΚ της Επιτροπής (10) και επιδιώκεται η κατάλληλη διάθεσή τους. Αυτή η λίστα συμπεριλαμβάνει τόνερ εκτυπωτών, μελάνια, εξοπλισμός ψύξης και ηλεκτρικός εξοπλισμός, μπαταρίες, λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας, φαρμακευτικά είδη, λίπη/έλαια, καθώς και ηλεκτρικές συσκευές όπως αυτές ορίζονται στην οδηγία 2002/96/ΕΚ (11) και στην οδηγία 2002/95/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (12).

Εάν οι τοπικές αρχές δεν προσφέρουν χωριστή συλλογή ή/και διάθεση απορριμμάτων, οι υπεύθυνοι του τουριστικού καταλύματος τους απευθύνουν γραπτό αίτημα εκφράζοντας την πρόθεσή τους για διαχωρισμό των απορριμμάτων και την ανησυχία τους σχετικά με την έλλειψη χωριστής συλλογής ή/και διάθεσης των απορριμμάτων. Εάν οι τοπικές αρχές δεν εξασφαλίζουν τη διάθεση των επικίνδυνων αποβλήτων, ο αιτών προσκομίζει κάθε έτος δήλωση των τοπικών αρχών με την οποία επιβεβαιώνεται ότι δεν υπάρχει σύστημα διάθεσης των επικίνδυνων αποβλήτων.

Το αίτημα προς τις τοπικές αρχές για εξασφάλιση χωριστής συλλογής ή/και διάθεσης των απορριμμάτων επαναλαμβάνεται κάθε έτος.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από αναφορά των διαφόρων κατηγοριών απορριμμάτων που έγιναν αποδεκτά από τις τοπικές αρχές, ή/και των σχετικών συμβάσεων με ιδιωτικούς φορείς. Κατά περίπτωση, ο αιτών προσκομίζει κάθε έτος την αντίστοιχη δήλωση στην τοπική αρχή.

19.   Αναλώσιμα προϊόντα μιας χρήσης

Εκτός εάν απαιτείται από τη νομοθεσία, αναλώσιμα είδη καλλωπισμού/υγιεινής (μη επαναπληρώσιμα), όπως σαμπουάν και σαπούνια, και άλλα προϊόντα (μιας χρήσης), όπως σκούφιες λουτρού, βούρτσες, λίμες νυχιών κ.λπ. δεν χρησιμοποιούνται. Εάν τέτοιου είδους προϊόντα μιας χρήσης απαιτούνται από τη νομοθεσία, ο αιτών παρέχει στους επισκέπτες και τις δύο δυνατότητες και τους ενθαρρύνει με κατάλληλη ενημέρωση να χρησιμοποιούν τα μη αναλώσιμα προϊόντα.

Αναλώσιμα σκεύη για ποτά (φλιτζάνια και ποτήρια), πιάτα και μαχαιροπήρουνα χρησιμοποιούνται μόνο εάν κατασκευάζονται από ανανεώσιμες πρώτες ύλες και εφόσον είναι βιοδιασπώμενα και λιπασματοποιήσιμα, σύμφωνα με το EN 13432.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από φάκελο τεκμηρίωσης που εξηγεί τον τρόπο πλήρωσης του κριτηρίου (συμπεριλαμβανομένης τυχόν νομοθεσίας που απαιτεί τη χρήση προϊόντων μιας χρήσης) και συναφή έγγραφα σχετικά με τα επαναπληρώσιμα προϊόντα ή/και τις πληροφορίες που παρέχονται στους επισκέπτες σχετικά με την ενθάρρυνσή τους να χρησιμοποιούν μη αναλώσιμα προϊόντα (εάν αυτό ισχύει).

Για να καταδειχθεί ότι τα αναλώσιμα σκεύη για ποτά (φλιτζάνια και ποτήρια), τα πιάτα και τα μαχαιροπήρουνα μιας χρήσης πληρούν το παρόν κριτήριο, πρέπει να παρέχονται στοιχεία συμμόρφωσης με το EN 13432.

20.   Συσκευασίες πρωινού

Εκτός από τις περιπτώσεις όπου απαιτείται από τη νομοθεσία, δεν χρησιμοποιούνται συσκευασίες μιας δόσης για το πρωινό ή άλλες υπηρεσίες σίτισης, με εξαίρεση τα προϊόντα ζωικών λιπαρών για επάλειψη (όπως είναι το βούτυρο, η μαργαρίνη και το λιωμένο τυρί), τα προϊόντα επάλειψης σοκολάτας και φυστικοβούτυρου, τις μαρμελάδες και τις κομπόστες διαίτης ή για διαβητικούς.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από λεπτομερή εξήγηση των τρόπων πλήρωσής του από το κατάλυμα, από κατάλογο των προϊόντων μιας δόσης που χρησιμοποιούνται και από τη νομοθεσία που το απαιτεί.

ΑΛΛΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

21.   Απαγόρευση καπνίσματος σε κοινόχρηστους χώρους

Χώρος απαγόρευσης καπνίσματος διατίθεται σε όλους τους εσωτερικούς κοινόχρηστους χώρους.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο.

22.   Δημόσιες συγκοινωνίες

Οι πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο χρήσης των δημόσιων συγκοινωνιών από και προς το τουριστικό κατάλυμα καθίστανται εύκολα διαθέσιμες στους επισκέπτες και στο προσωπικό μέσω των κύριων μέσων επικοινωνίας. Όπου δεν υπάρχουν κατάλληλες δημόσιες συγκοινωνίες, παρέχονται επίσης πληροφορίες σχετικά με άλλα μέσα συγκοινωνιών που είναι προτιμότερα από περιβαλλοντικής πλευράς.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από αντίγραφα του διαθέσιμου πληροφοριακού υλικού.

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ

Αιτούντες με σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης που έχει καταχωρηθεί υπό τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 761/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (13) ή έχει πιστοποιηθεί σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο ISO 14001 πληρούν αυτομάτως τα υποχρεωτικά κριτήρια γενικής διαχείρισης που απαριθμούνται κατωτέρω, εκτός από τα κριτήρια 27, 28 και 29 (συλλογή δεδομένων και πληροφόρηση). Σε τέτοιες περιπτώσεις, τα μέσα εξακρίβωσης της συμμόρφωσης με τα εν λόγω υποχρεωτικά κριτήρια διαχείρισης είναι η καταχώρηση EMAS ή το πιστοποιητικό ISO 14001.

23.   Συντήρηση και επισκευές λεβήτων και συστημάτων κλιματισμού

Η συντήρηση και οι επισκευές των λεβήτων και των συστημάτων κλιματισμού διενεργούνται τουλάχιστον μία φορά ετησίως ή συχνότερα, αν αυτό απαιτείται από τη νομοθεσία ή καθίσταται αναγκαίο, από κατάλληλα εκπαιδευμένους τεχνικούς, σύμφωνα με τα πρότυπα CEI και τα εθνικά πρότυπα στις περιπτώσεις που αυτά ισχύουν, ή σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή.

Για τα συστήματα κλιματισμού, η συντήρηση (έλεγχος για διαρροές και επισκευή) πρέπει να διενεργείται σύμφωνα με τον κοινοτικό κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 842/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (14), ανάλογα με την ποσότητα αερίου F (φθοριούχου αερίου του θερμοκηπίου) που περιλαμβάνεται στην αίτηση, ως εξής:

τουλάχιστον μία φορά κάθε δώδεκα μήνες για αιτήσεις που περιλαμβάνουν 3 ή περισσότερα kg αερίων F (αυτό δεν ισχύει για εξοπλισμό με ερμητικά σφραγισμένα συστήματα, τα οποία σημαίνονται ως τέτοια και περιέχουν λιγότερο από 6 kg φθοριούχων αερίων του θερμοκηπίου),

τουλάχιστον κάθε έξι μήνες για αιτήσεις που περιλαμβάνουν 30 ή περισσότερα kg αερίων F,

τουλάχιστον κάθε τρεις μήνες για αιτήσεις που περιλαμβάνουν 300 ή περισσότερα kg αερίων F.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με όλα τα μέρη του εν λόγω κριτηρίου, συνοδευόμενη από περιγραφή των λεβήτων και του προγράμματος συντήρησής τους, καθώς και στοιχεία των προσώπων/εταιρειών που διενεργούν τη συντήρηση και λεπτομέρειες για τα στοιχεία που ελέγχονται κατά τη συντήρηση.

Για συστήματα κλιματισμού που περιέχουν ποσότητα ίση ή περισσότερη από 3kg αερίου F, ο αιτών προσκομίζει έγγραφα σχετικά με την ποιότητα και τον τύπο των αερίων F που έχουν τοποθετηθεί, τυχόν ποσότητες που προστέθηκαν και την ποσότητα που αποκαταστάθηκε κατά τη συντήρηση, την επισκευή και την τελική διάθεση, καθώς και τον προσδιορισμό της εταιρείας ή του τεχνικού που διενήργησε την επισκευή ή τη συντήρηση, όπως επίσης τις ημερομηνίες, τα αποτελέσματα των ελέγχων διαρροής και τις σχετικές πληροφορίες που αναγνωρίζουν ιδιαίτερα το χωριστό σταθερό εξοπλισμό που περιέχει περισσότερα από 30kg αερίων F.

24.   Καθορισμός περιβαλλοντικής πολιτικής και προγράμματος δράσης

Ο διαχειριστικός φορέας καθορίζει περιβαλλοντική πολιτική και συντάσσει μία απλή δήλωση περιβαλλοντικής πολιτικής και ένα ακριβές πρόγραμμα δράσης για να εξασφαλίζεται η εφαρμογή της περιβαλλοντικής πολιτικής.

Το πρόγραμμα δράσης προσδιορίζει τους στόχους για τις περιβαλλοντικές επιδόσεις όσον αφορά την ενέργεια, το νερό, τις χημικές ουσίες και τα απορρίμματα, οι οποίοι καθορίζονται ανά διετία, λαμβάνοντας υπόψη τα προαιρετικά κριτήρια και τα δεδομένα που συλλέγονται κατά περίπτωση. Στο πρόγραμμα δράσης ορίζεται το πρόσωπο που ενεργεί ως διαχειριστής περιβάλλοντος του καταλύματος και είναι αρμόδιο να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για να επιτυγχάνει τους στόχους. Η περιβαλλοντική πολιτική εκτίθεται στο κοινό για διάλογο. Σχόλια και παρατηρήσεις που συλλέχθηκαν από τους επισκέπτες μέσω ερωτηματολογίου ή καταλόγου ελέγχου λαμβάνονται υπόψη.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από αντίγραφο της περιβαλλοντικής πολιτικής ή της δήλωσης πολιτικής και του προγράμματος δράσης, καθώς και των διαδικασιών που υφίστανται για να λαμβάνονται υπόψη οι παρατηρήσεις από τους επισκέπτες.

25.   Κατάρτιση προσωπικού

Η επιχείρηση του τουριστικού καταλύματος παρέχει πληροφορίες και κατάρτιση στο προσωπικό, συμπεριλαμβανομένων γραπτών οδηγιών ή εγχειριδίων, για να εξασφαλίζεται η εφαρμογή των περιβαλλοντικών μέτρων και για να ευαισθητοποιεί υπέρ μιας περιβαλλοντικά υπεύθυνης συμπεριφοράς. Ειδικότερα, λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα ζητήματα:

 

Σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας:

Το προσωπικό εκπαιδεύεται σχετικά με τους τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας.

 

Σχετικά με την εξοικονόμηση νερού:

Το προσωπικό εκπαιδεύεται να προβαίνει σε καθημερινούς ελέγχους για ορατές διαρροές και να λαμβάνει τα κατά περίπτωση αναγκαία μέτρα.

Καλώς εχόντων των πραγμάτων, τα άνθη και οι εξωτερικοί χώροι ποτίζονται πριν από τις μεσημβρινές ώρες ή μετά τη δύση του ηλίου, εφόσον οι τοπικές ή κλιματικές συνθήκες το επιτρέπουν.

Το προσωπικό ενημερώνεται σχετικά με την πολιτική του τουριστικού καταλύματος σχετικά με το κριτήριο 14, όσον αφορά την αλλαγή πετσετών, και δέχεται οδηγίες σχετικά με τους τρόπους συμμόρφωσης προς αυτό.

 

Σχετικά με τις χημικές ουσίες:

Το προσωπικό εκπαιδεύεται να μην υπερβαίνει τη συνιστώμενη ποσότητα απορρυπαντικού και απολυμαντικού που αναγράφεται στη συσκευασία.

 

Σχετικά με τα απορρίμματα:

Το προσωπικό εκπαιδεύεται σχετικά με τη συλλογή, τον διαχωρισμό και την κατάλληλη διάθεση των απορριμμάτων στις κατηγορίες που μπορούν να τύχουν χωριστής επεξεργασίας από τις τοπικές ή τις εθνικές εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων, όπως ορίζεται στο κριτήριο 18.

Το προσωπικό εκπαιδεύεται σχετικά με τη συλλογή, τον διαχωρισμό και την κατάλληλη διάθεση των επικίνδυνων αποβλήτων, όπως αναφέρεται στην απόφαση 2000/532/ΕΚ και ορίζεται στο κριτήριο 18.

Κατάλληλη εκπαίδευση παρέχεται σε όλο το νέο προσωπικό εντός τεσσάρων εβδομάδων από την έναρξη της απασχόλησης και σε όλο το προσωπικό τουλάχιστον μία φορά κατ’ έτος.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα εκπαίδευσης, το περιεχόμενό του, καθώς και αναφορά του είδους και του χρόνου εκπαίδευσης κάθε μέλους του προσωπικού. Ο αιτών παρέχει επίσης αντίγραφα των διαδικασιών και των ανακοινώσεων προς το προσωπικό όσον αφορά όλα τα προαναφερθέντα ζητήματα.

26.   Πληροφόρηση των επισκεπτών

Η επιχείρηση τουριστικού καταλύματος παρέχει πληροφορίες στους επισκέπτες, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται οι συμμετέχοντες σε διασκέψεις, σχετικά με την περιβαλλοντική πολιτική του, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων που αφορούν την ασφάλεια και την πυρασφάλεια, καλώντας τους να συνεισφέρουν στην εφαρμογή τους. Οι πληροφορίες προς τους επισκέπτες αναφέρονται επίσης στα μέτρα που έχουν ληφθεί αναφορικά με την περιβαλλοντική πολιτική του καταλύματος και ενημερώνουν σχετικά με το κοινοτικό οικολογικό σήμα. Οι πληροφορίες δίνονται με ζωηρό τρόπο στους επισκέπτες στο χώρο υποδοχής μαζί με ερωτηματολόγια που ζητούν τις απόψεις τους σχετικά με τις περιβαλλοντικές πτυχές του τουριστικού καταλύματος. Οι κοινοποιήσεις που παροτρύνουν τους επισκέπτες να υποστηρίζουν τους περιβαλλοντικούς στόχους βρίσκονται σε εμφανή για τους επισκέπτες σημεία, ιδίως στους κοινόχρηστους χώρους και στα δωμάτια.

Συγκεκριμένες δράσεις για τους διαφορετικούς τομείς αφορούν:

 

Την ενέργεια:

Κατά περίπτωση, σύμφωνα με τα κριτήρια αριθ. 7 και 8, οι επισκέπτες ενημερώνονται να διακόπτουν τη λειτουργία της/του θέρμανσης/κλιματισμού και των φώτων.

 

Το νερό και τα λύματα:

Στα λουτρά παρέχονται στους επισκέπτες επαρκείς πληροφορίες σχετικά με το πώς θα βοηθήσουν το τουριστικό κατάλυμα να εξοικονομήσει νερό.

Οι επισκέπτες καλούνται να ενημερώνουν το προσωπικό για τυχόν διαρροές.

Στα αποχωρητήρια, επιγραφές ζητούν από τους επισκέπτες να απορρίπτουν τα απορρίμματά τους στους κάλαθους απορριμμάτων και όχι στη λεκάνη του αποχωρητηρίου.

 

Τα απορρίμματα:

Οι επισκέπτες ενημερώνονται σχετικά με την πολιτική μείωσης των απορριμμάτων του τουριστικού καταλύματος και τη χρήση εναλλακτικών ποιοτικών προϊόντων έναντι των προϊόντων μιας χρήσης και μιας δόσης, και ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν μη αναλώσιμα προϊόντα, εφόσον δεν υπάρχει νομοθεσία που απαιτεί τη χρήση αναλώσιμων προϊόντων μιας χρήσης.

Ενημερώνονται σχετικά με τους τρόπους και τους τόπους διαχωρισμού των απορριμμάτων, σύμφωνα με τα τοπικά ή τα εθνικά συστήματα, εντός των χώρων του τουριστικού καταλύματος, καθώς και σχετικά με τους τόπους διάθεσης των επικίνδυνων ουσιών.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, μαζί με αντίγραφα των ενημερωτικών ανακοινώσεων και των κοινοποιήσεων προς τους επισκέπτες, και αναφέρει τις διαδικασίες για τη διανομή και τη συλλογή των πληροφοριών και του ερωτηματολογίου, καθώς και για τη λήψη υπόψη των παρατηρήσεων των επισκεπτών.

27.   Στοιχεία σχετικά με την κατανάλωση ενέργειας και νερού

Στο τουριστικό κατάλυμα προβλέπονται διαδικασίες για τη συλλογή και την παρακολούθηση των δεδομένων σχετικά με τη συνολική κατανάλωση ενέργειας (kWh), την κατανάλωση ηλεκτρικής και άλλων πηγών ενέργειας (kWh), καθώς και σχετικά με την κατανάλωση νερού (σε λίτρα).

Τα δεδομένα συγκεντρώνονται όπου αυτό είναι δυνατό, σε μηνιαία ή τουλάχιστον σε ετήσια βάση, για την περίοδο λειτουργίας του τουριστικού καταλύματος, ενώ επίσης εκφράζονται ως κατανάλωση ανά διανυκτέρευση και ανά m2 εσωτερικού χώρου.

Τα αποτελέσματα ανακοινώνονται ετησίως από το τουριστικό κατάλυμα στην αρμόδια αρχή που αξιολόγησε την αίτηση.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από περιγραφή των διαδικασιών. Κατά την υποβολή της αίτησης, ο αιτών προσκομίζει τα δεδομένα σχετικά με τις ανωτέρω αναφερόμενες καταναλώσεις τουλάχιστον των έξι προηγουμένων μηνών (εάν είναι ήδη διαθέσιμα), και εν συνεχεία προσκομίζει κάθε έτος τα σχετικά δεδομένα του προηγουμένου έτους ή της περιόδου λειτουργίας.

28.   Συγκέντρωση άλλων δεδομένων

Στο τουριστικό κατάλυμα προβλέπονται διαδικασίες για τη συλλογή και την παρακολούθηση δεδομένων σχετικά με την κατανάλωση χημικών ουσιών που εκφράζονται σε kg ή/και λίτρα, τα οποία προσδιορίζουν εάν το προϊόν είναι συμπυκνωμένο ή όχι, καθώς και τον όγκο των παραγομένων αποβλήτων (λίτρα ή/και kg μη διαχωρισμένων αποβλήτων).

Τα δεδομένα συγκεντρώνονται, όπου αυτό είναι εφικτό, ανά μήνα ή τουλάχιστον ετησίως, και εκφράζονται επίσης ως κατανάλωση ή παραγωγή ανά διανυκτέρευση και ανά m2 εσωτερικού χώρου.

Τα αποτελέσματα αναφέρονται ανά έτος από το τουριστικό κατάλυμα στην αρμόδια αρχή που αξιολόγησε την αίτηση.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από περιγραφή των διαδικασιών. Κατά την υποβολή της αίτησης, ο αιτών προσκομίζει τα δεδομένα σχετικά με τις ανωτέρω αναφερόμενες καταναλώσεις τουλάχιστον των έξι προηγουμένων μηνών (εάν είναι ήδη διαθέσιμα) και εν συνεχεία προσκομίζει κάθε έτος τα σχετικά δεδομένα του προηγουμένου έτους ή της περιόδου λειτουργίας. Ο αιτών καθορίζει τις υπηρεσίες που προσφέρθηκαν και εάν λειτουργεί πλυντήριο για τα ρούχα στις εγκαταστάσεις του.

29.   Πληροφορίες που εμφαίνονται στο οικολογικό σήμα

Στη θέση 2 του οικολογικού σήματος περιλαμβάνεται το ακόλουθο κείμενο:

«Το παρόν τουριστικό κατάλυμα λαμβάνει δραστικά μέτρα για τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την εξοικονόμηση ενέργειας και νερού, τη μείωση των απορριμμάτων και τη βελτίωση του τοπικού περιβάλλοντος.»

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δείγμα για τον τρόπο προβλεπόμενης χρήσης του σήματος καθώς και δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο.

ΤΜΗΜΑ Β

ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ 2 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΙ 1 ΚΑΙ 2

Για όλα τα κριτήρια που αναφέρονται στο παρόν τμήμα απονέμεται μία τιμή που εκφράζεται σε βαθμούς ή κλάσματα βαθμών. Για να έχει ένα τουριστικό κατάλυμα δικαίωμα να του απονεμηθεί το οικολογικό σήμα, θα πρέπει να συγκεντρώνει τουλάχιστον 20 βαθμούς.

Η συνολική βαθμολογία που απαιτείται αυξάνεται κατά 3 βαθμούς για καθεμία από τις ακόλουθες πρόσθετες παρεχόμενες υπηρεσίες από τη διαχείριση ή τον ιδιοκτήτη του τουριστικού καταλύματος:

υπηρεσίες σίτισης (συμπεριλαμβανομένου πρωινού),

δραστηριότητες αναψυχής/βελτίωσης της φυσικής κατάστασης, στις οποίες περιλαμβάνονται σάουνες, πισίνες και άλλες παρόμοιες εγκαταστάσεις που βρίσκονται στον χώρο του τουριστικού καταλύματος. Εάν οι δραστηριότητες αναψυχής/βελτίωσης της φυσικής κατάστασης διενεργούνται σε κέντρο ευεξίας, η απαιτούμενη βαθμολογία αυξάνεται κατά 5 βαθμούς αντί για 3,

χώρους πρασίνου/εξωτερικούς χώρους, συμπεριλαμβανομένων πάρκων και κήπων που είναι ανοιχτοί στους επισκέπτες.

ΕΝΕΡΓΕΙΑ

30.   Παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος μέσω ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (μέχρι 4 βαθμοί)

Το τουριστικό κατάλυμα διαθέτει φωτοβολταϊκό σύστημα (ηλιακούς συλλέκτες) ή τοπικό υδροηλεκτρικό, γεωθερμικό, αιολικό ή σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα, όπου παράγεται ή θα παράγεται τουλάχιστον το 20 % της συνολικής ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται ανά έτος (2 βαθμοί).

Το τουριστικό κατάλυμα εισάγει στο δίκτυο καθαρή ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (2 βαθμοί).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από φάκελο τεκμηρίωσης σχετικά με το σύστημα φωτοβολταϊκής, υδροηλεκτρικής, γεωθερμικής, αιολικής ή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα, και δεδομένα σχετικά με τη δυνητική και την πραγματική παραγωγή, καθώς και έγγραφα σχετικά με τις ροές ηλεκτρικής ενέργειας από και προς το δίκτυο ως απόδειξη κάθε καθαρής εισφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στο δίκτυο.

31.   Ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (μέχρι 2 βαθμοί)

Τουλάχιστον 70 % της συνολικής ενέργειας που χρησιμοποιείται για τη θέρμανση ή την ψύξη των δωματίων και για τη θέρμανση του νερού οικιακής χρήσης πρέπει να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές (1,5 βαθμοί, 2 βαθμοί για την περίπτωση που το 100 % της ενέργειας του τουριστικού καταλύματος που χρησιμοποιείται για τον σκοπό αυτό, προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από δεδομένα σχετικά με την ενέργεια που καταναλώνεται για τη θέρμανση των δωματίων και του νερού χρήσης, και έγγραφα από τα οποία να προκύπτει ότι τουλάχιστον 70 % ή το 100 % της ενέργειας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές.

32.   Ενεργειακή απόδοση λέβητα (1,5 βαθμοί)

Το τουριστικό κατάλυμα διαθέτει λέβητες τεσσάρων αστέρων, όπως ορίζεται στην οδηγία 92/42/ΕΟΚ.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από επαρκή τεκμηρίωση.

33.   Εκπομπές NOx από τους λέβητες (1,5 βαθμοί)

Οι λέβητες είναι κατηγορίας 5, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ 297 prA3 σχετικά με τις εκπομπές NOx, και εκπέμπουν λιγότερο από 60 mg NOx/kWh (αεριολέβητες συμπύκνωσης) ή 70 mg NOx/kWh (λέβητες που δεν συμπυκνώνουν αέρια με ονομαστική παραγωγή έως 120 kW).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από έκθεση ή τεχνικές προδιαγραφές από τον τεχνικό που είναι υπεύθυνος για την πώληση ή/και τη συντήρηση του λέβητα.

34.   Τηλεθέρμανση (1,5 βαθμοί)

Η θέρμανση του τουριστικού καταλύματος παρέχεται μέσω αποδοτικής τηλεθέρμανσης, που για τους σκοπούς του οικολογικού σήματος ορίζεται ως εξής:

Η παραγωγή θερμότητας γίνεται είτε σε μονάδες συμπαραγωγής υψηλής απόδοσης, όπως ορίζεται στην οδηγία 2004/8/ΕΚ και σε οποιαδήποτε άλλη πράξη της Επιτροπής εγκρίνεται κατ’ εφαρμογήν της οδηγίας αυτής, ή σε λέβητες παραγωγής μόνον θερμότητας με απόδοση που αντιστοιχεί ή υπερβαίνει τις ισχύουσες τιμές αναφοράς που καθορίζονται στην απόφαση 2007/74/ΕΚ της Επιτροπής (15).

Και επιπλέον:

Οι σωληνώσεις στο δίκτυο διανομής τηλεθέρμανσης πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζονται στα ισχύοντα πρότυπα CEN για σωληνώσεις τέτοιου είδους.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από έγγραφο τεκμηρίωσης της σύνδεσης με την τηλεθέρμανση.

35.   Συνδυασμένη παραγωγή θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας — (συμπαραγωγή) (1,5 βαθμοί)

Η ηλεκτρική ενέργεια και η θέρμανση του τουριστικού καταλύματος παρέχονται από μία υψηλής απόδοσης μονάδα συμπαραγωγής, σύμφωνα με την οδηγία 2004/8/ΕΚ. Εάν η υπηρεσία τουριστικού καταλύματος διαθέτει τέτοια μονάδα συμπαραγωγής στον χώρο της, η παραγωγή της σε θερμότητα και ηλεκτρική ενέργεια παρέχει τουλάχιστον το 70 % της συνολικής επιτόπιας κατανάλωσης θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας. Η παροχή υπολογίζεται σύμφωνα με τη μεθοδολογία που ορίζεται στην οδηγία 2004/8/ΕΚ.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από φάκελο τεκμηρίωσης της συνδυασμένης παραγωγής θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας.

36.   Αντλία θερμότητας (μέχρι 2 βαθμοί)

Το τουριστικό κατάλυμα διαθέτει αντλία θερμότητας για τη θέρμανση ή/και τον κλιματισμό (1,5 βαθμοί). Το τουριστικό κατάλυμα θα διαθέτει αντλία θερμότητας με το κοινοτικό οικολογικό σήμα ή άλλο οικολογικό σήμα τύπου ISO I (2 βαθμοί).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από φάκελο τεκμηρίωσης σχετικά με την αντλία θερμότητας.

37.   Ανάκτηση θερμότητας (μέχρι 1,5 βαθμοί)

Το τουριστικό κατάλυμα διαθέτει σύστημα ανάκτησης θερμότητας για μία (1 βαθμός) ή δύο (1,5 βαθμοί) από τις εξής κατηγορίες: συστήματα ψύξης, εξαεριστήρες, πλυντήρια ρούχων, πλυντήρια πιάτων, πισίνα(-ες), λύματα νερού χρήσης.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από φάκελο τεκμηρίωσης σχετικά με τα συστήματα ανάκτησης θερμότητας.

38.   Ρύθμιση θερμοκρασίας (1,5 βαθμοί)

Η θερμοκρασία σε κάθε κοινόχρηστο χώρο και δωμάτιο ρυθμίζεται αυτόνομα.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από φάκελο τεκμηρίωσης σχετικά με τα συστήματα ρύθμισης θερμοκρασίας.

39.   Έλεγχοι ενεργειακής απόδοσης για κτίρια (1,5 βαθμοί)

Το τουριστικό κατάλυμα υπόκειται δύο φορές ανά έτος σε έλεγχο ενεργειακής απόδοσης από ανεξάρτητο εμπειρογνώμονα και υλοποιεί τουλάχιστον δύο συστάσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης που θα προκύψουν από τον έλεγχο.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει έκθεση του ελέγχου ενεργειακής απόδοσης και λεπτομερή τεκμηρίωση των τρόπων με τους οποίους το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο.

40.   Κλιματισμός (μέχρι 2 βαθμοί)

Όλα τα οικιακά συστήματα κλιματισμού στο τουριστικό κατάλυμα έχουν ενεργειακή απόδοση κατά 15 % υψηλότερη του κατώτατου ορίου για κατάταξη στην τάξη Α της οδηγίας 2002/31/ΕΚ (1,5 βαθμοί). Όλα τα οικιακά συστήματα κλιματισμού στο τουριστικό κατάλυμα έχουν ενεργειακή απόδοση κατά 30 % υψηλότερη του κατώτατου ορίου για κατάταξη στην τάξη Α της οδηγίας 2002/31/ΕΚ (2 βαθμοί).

Το κριτήριο αυτό δεν ισχύει για συσκευές οι οποίες είναι δυνατό να χρησιμοποιούν επίσης άλλες πηγές ενέργειας, συσκευές αέρα-νερού και νερού-νερού ή μονάδες των οποίων η παραγωγή (ψυκτική ισχύς) είναι μεγαλύτερη από 12 kW.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο.

41.   Αυτόματη διακοπή λειτουργίας κλιματισμού και συστημάτων θέρμανσης (1,5 βαθμοί)

Αυτόματο σύστημα διακόπτει τη λειτουργία του κλιματισμού και της θέρμανσης όταν τα παράθυρα είναι ανοικτά.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει τεχνική έκθεση από τους τεχνικούς που είναι υπεύθυνοι για την εγκατάσταση, την πώληση ή/και τη συντήρηση του συστήματος κλιματισμού.

42.   Βιοκλιματική αρχιτεκτονική (3 βαθμοί)

Το τουριστικό κατάλυμα είναι κατασκευασμένο σύμφωνα με τις αρχές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει λεπτομερείς εξηγήσεις του τρόπου με τον οποίο το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, μαζί με τον κατάλληλο φάκελο τεκμηρίωσης.

43.   Ενεργειακή απόδοση ψυγείων (1 βαθμός), φούρνων (1 βαθμός), πλυντηρίων πιάτων (1 βαθμός), πλυντηρίων ρούχων (1 βαθμός), περιστροφικών στεγνωτηρίων (1 βαθμός) και εξοπλισμού γραφείου (1 βαθμός) — (3 βαθμοί κατά μέγιστο)

α)

(1 βαθμός): Η ενεργειακή απόδοση όλων των οικιακών ψυγείων είναι τάξης A + ή A++, σύμφωνα με την οδηγία 94/2/ΕΚ της Επιτροπής (16), ενώ η ενεργειακή απόδοση όλων των ψυγείων μπαρ ή μίνι μπαρ είναι τουλάχιστον τάξης Β.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει φάκελο τεκμηρίωσης όπου δηλώνεται η ενεργειακή τάξη όλων των ψυγείων και ψυγείων μπαρ ή μίνι μπαρ.

β)

(1 βαθμός): Η ενεργειακή απόδοση όλων των οικιακών φούρνων είναι τάξης Α, σύμφωνα με την οδηγία 2002/40/ΕΚ της Επιτροπής (17).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει φάκελο τεκμηρίωσης όπου δηλώνεται η ενεργειακή τάξη όλων των οικιακών ηλεκτρικών φούρνων.

Σημείωση: Το κριτήριο δεν ισχύει για φούρνους που δεν λειτουργούν με ηλεκτρική ενέργεια ή δεν καλύπτονται άλλως από την οδηγία 2002/40/ΕΚ της Επιτροπής (π.χ. επαγγελματικοί φούρνοι).

γ)

(1 βαθμός): Η ενεργειακή απόδοση όλων των οικιακών πλυντηρίων πιάτων είναι τάξης Α, σύμφωνα με την οδηγία 97/17/ΕΚ της Επιτροπής (18).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει φάκελο τεκμηρίωσης όπου δηλώνεται η ενεργειακή τάξη όλων των πλυντηρίων πιάτων.

Σημείωση: Το κριτήριο δεν ισχύει για τα πλυντήρια πιάτων που δεν καλύπτονται από την οδηγία 97/17/ΕΚ (π.χ. επαγγελματικά πλυντήρια πιάτων).

δ)

(1 βαθμός): Η ενεργειακή απόδοση όλων των οικιακών πλυντηρίων ρούχων είναι τάξης Α, σύμφωνα με την οδηγία 95/12/ΕΚ της Επιτροπής (19).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει φάκελο τεκμηρίωσης όπου δηλώνεται η ενεργειακή τάξη όλων των πλυντηρίων ρούχων.

Σημείωση: Το κριτήριο δεν ισχύει για τα πλυντήρια ρούχων που δεν καλύπτονται από την οδηγία 95/12/ΕΚ (π.χ. επαγγελματικά πλυντήρια ρούχων).

ε)

(1 βαθμός): Τουλάχιστον το 80 % του εξοπλισμού γραφείου (ηλεκτρονικοί υπολογιστές, οθόνες, τηλεομοιοτυπικά, εκτυπωτές, σαρωτές (scanner), φωτοαντιγραφικές μηχανές) πληροί τις προϋποθέσεις για την επισήμανση «energy star», όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 106/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (20) και την απόφαση 2003/168/ΕΚ της Επιτροπής (21).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει φάκελο τεκμηρίωσης όπου δηλώνεται ότι πληρούνται τα κριτήρια για την επισήμανση του γραφειακού εξοπλισμού με «energy star».

στ)

(1 βαθμός): Η ενεργειακή απόδοση όλων των ηλεκτρικών περιστροφικών στεγνωτηρίων ρούχων είναι τάξης Α, σύμφωνα με την οδηγία 1995/13/ΕΚ (22).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει φάκελο τεκμηρίωσης όπου δηλώνεται η ενεργειακή τάξη όλων των ηλεκτρικών στεγνωτηρίων ρούχων.

Σημείωση: Το κριτήριο δεν ισχύει για τα ηλεκτρικά στεγνωτήρια ρούχων που δεν καλύπτονται από την οδηγία 1995/13/ΕΚ (π.χ. επαγγελματικά στεγνωτήρια ρούχων).

44.   Ηλεκτρικοί στεγνωτήρες χεριών και μαλλιών με αισθητήρα απόστασης (μέχρι 2 βαθμοί)

Όλοι οι ηλεκτρικοί στεγνωτήρες χεριών (1 βαθμός) και μαλλιών (1 βαθμός) διαθέτουν αισθητήρες απόστασης ή έχουν λάβει οικολογικό σήμα ISO τύπου I.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει κατάλληλα υποστηρικτικά έγγραφα τεκμηρίωσης των τρόπων με τους οποίους το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο.

45.   Σημείο τοποθέτησης ψυγείου (1 βαθμός)

Το (τα) ψυγείο(-α) της κουζίνας, του εστιατορίου και του μπαρ τοποθετείται(-ούνται) και ρυθμίζεται(-ονται) σύμφωνα με τις αρχές εξοικονόμησης ενέργειας, με σκοπό τη μείωση της κατασπατάλησης ενέργειας.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει λεπτομερή επεξήγηση του τρόπου με τον οποίο πληρούται αυτό το κριτήριο στο τουριστικό κατάλυμα.

46.   Αυτόματος διακόπτης φωτισμού στα δωμάτια των επισκεπτών (1,5 βαθμοί)

Αυτόματα συστήματα που διακόπτουν τον φωτισμό όταν οι επισκέπτες εγκαταλείπουν τα δωμάτιά τους τοποθετούνται στο 95 % των χώρων του τουριστικού καταλύματος.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει τεχνική έκθεση προδιαγραφών από επαγγελματίες τεχνικούς που είναι υπεύθυνοι για την εγκατάσταση ή/και τη συντήρηση αυτών των συστημάτων.

47.   Χρονοδιακόπτης σάουνας (1 βαθμός)

Όλες οι σάουνες και τα χαμάμ διαθέτουν χρονοδιακόπτη ή διαδικασία που ακολουθεί το προσωπικό και ρυθμίζει την έναρξη και τη διακοπή της λειτουργίας τους.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει τεχνική έκθεση προδιαγραφών από επαγγελματίες τεχνικούς που είναι υπεύθυνοι για την εγκατάσταση ή/και τη συντήρηση αυτών των συστημάτων.

48.   Θέρμανση πισίνας με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (μέχρι 1,5 βαθμοί)

Η ενέργεια που χρησιμοποιείται για τη θέρμανση του νερού της πισίνας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τουλάχιστον 50 %: 1 βαθμός, 100 %: 1,5 βαθμοί.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, καθώς και δεδομένα σχετικά με την ενέργεια που καταναλώνεται για τη θέρμανση του νερού της πισίνας και έγγραφα που αναφέρουν τη χρησιμοποιούμενη ποσότητα ενέργειας που προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

49.   Αυτόματοι διακόπτες φωτισμού εξωτερικών χώρων (1,5 βαθμοί)

Ο φωτισμός σε εξωτερικούς χώρους που δεν είναι αναγκαίος για λόγους ασφαλείας διακόπτεται αυτομάτως μετά το πέρας ορισμένου χρόνου ή ενεργοποιείται μέσω αισθητήρα απόστασης.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει τεχνική έκθεση προδιαγραφών από επαγγελματίες τεχνικούς που είναι υπεύθυνοι για την εγκατάσταση ή/και τη συντήρηση αυτών των συστημάτων.

ΝΕΡΟ

50.   Χρήση βρόχινου (2 βαθμοί) και ανακυκλωμένου (2 βαθμοί) νερού

α)

(2 βαθμοί): Το βρόχινο νερό συλλέγεται και δεν χρησιμοποιείται για εγκαταστάσεις υγιεινής και ως πόσιμο.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση του τρόπου με τον οποίο το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τον κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης, καθώς και τις κατάλληλες εγγυήσεις ότι είναι τελείως ξεχωριστή η υδροδότηση με νερό χρήσης και πόσιμο.

β)

(2 βαθμοί): Το ανακυκλωμένο νερό συλλέγεται και δεν χρησιμοποιείται για εγκαταστάσεις υγιεινής και ως πόσιμο.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση του τρόπου με τον οποίο το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τον κατάλληλο φάκελο τεκμηρίωσης, καθώς και τις κατάλληλες εγγυήσεις ότι είναι τελείως ξεχωριστή η υδροδότηση με νερό χρήσης και πόσιμο.

51.   Αυτόματα συστήματα ποτίσματος των εξωτερικών χώρων (1,5 βαθμοί)

Το τουριστικό κατάλυμα χρησιμοποιεί αυτόματο σύστημα που βελτιστοποιεί τους χρόνους ποτίσματος και την κατανάλωση νερού για τους εξωτερικούς χώρους/χώρους πρασίνου.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση του τρόπου με τον οποίο το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τον κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης.

52.   Παροχή νερού από τις βρύσες και τις κεφαλές των ντους (1,5 βαθμοί)

Η μέση παροχή από όλες τις βρύσες και τις κεφαλές των ντους, εξαιρουμένων των κρουνών σε λουτήρες, δεν υπερβαίνει τα 8 λίτρα/λεπτό.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση του τρόπου με τον οποίο το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης.

53.   Απόπλυση αποχωρητηρίων (1,5 βαθμοί)

Τουλάχιστον το 95 % των αποχωρητηρίων καταναλώνουν 6 λίτρα ανά απόπλυση ή λιγότερο.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση του τρόπου με τον οποίο το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης.

54.   Κατανάλωση νερού από τα πλυντήρια πιάτων (1 βαθμός)

Η κατανάλωση νερού από τα πλυντήρια πιάτων [εκφραζόμενη ως W(μετρηθέν)] πρέπει να είναι χαμηλότερη ή ίση ως προς το όριο που ορίζεται στην κατωτέρω εξίσωση, χρησιμοποιώντας την ίδια μέθοδο δοκιμής που προβλέπεται στο EN 50242 και στο πρόγραμμα που επιλέχθηκε για την οδηγία 97/17/ΕΚ:

W(μετρηθέν) ≤ (0,625 × S) + 9,25

όπου:

W((μετρηθέν))= μετρηθείσα κατανάλωση νερού του πλυντηρίου πιάτων, σε λίτρα ανά κύκλο προγράμματος, εκφραζόμενη μέχρι το πρώτο δεκαδικό ψηφίο

S= ο ισχύων αριθμός τυποποιημένων θέσεων σκευών στο πλυντήριο πιάτων.

Το κριτήριο ισχύει μόνο για οικιακά πλυντήρια πιάτων.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει τεχνική έκθεση προδιαγραφών από επαγγελματίες τεχνικούς που είναι υπεύθυνοι για την εγκατάσταση, την πώληση ή/και τη συντήρηση των πλυντηρίων πιάτων, ή απόδειξη ότι για τα πλυντήρια πιάτων έχει χορηγηθεί το κοινοτικό οικολογικό σήμα.

55.   Κατανάλωση νερού από τα πλυντήρια ρούχων (1 βαθμός)

Τα πλυντήρια ρούχων που χρησιμοποιούνται στο τουριστικό κατάλυμα από τους επισκέπτες και το προσωπικό ή από εκείνους που τους ανατίθεται η παροχή υπηρεσίας πλυντηρίου καταναλώνουν κατά ανώτατο όριο 12 λίτρα νερού ανά kg πλύσης, που μετράται σύμφωνα με το πρότυπο EN 60456, χρησιμοποιώντας τον κανονικό κύκλο προγράμματος για βαμβακερά σε θερμοκρασία 60 °C που επιλέχθηκε για την οδηγία 95/12/ΕΚ.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει τεχνική έκθεση προδιαγραφών από τους επαγγελματίες τεχνικούς που είναι υπεύθυνοι για την κατασκευή, την πώληση ή/και τη συντήρηση των πλυντηρίων ρούχων ή απόδειξη ότι για τα πλυντήρια ρούχων έχει χορηγηθεί κοινοτικό οικολογικό σήμα. Από τη διεύθυνση του τουριστικού καταλύματος παρέχεται τεχνικός φάκελος τεκμηρίωσης από τον πάροχο υπηρεσιών πλυντηρίου σύμφωνα με τον οποίο τεκμηριώνεται ότι τα πλυντήρια ρούχων του πληρούν το εν λόγω κριτήριο.

56.   Θερμοκρασία και παροχή νερού από τις βρύσες (1 βαθμός)

Τουλάχιστον το 95 % των βρυσών καθιστούν δυνατή την ακριβή και γρήγορη ρύθμιση της θερμοκρασίας και της παροχής νερού.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση του τρόπου με τον οποίο το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης.

57.   Χρονοδιακόπτες καταιονιστήρων (1,5 βαθμοί)

Οι καταιονιστήρες σε χώρους του προσωπικού, σε εξωτερικούς και σε κοινόχρηστους χώρους διαθέτουν χρονοδιακόπτη/αισθητήρα απόστασης για τη διακοπή της παροχής νερού αυτομάτως μετά από την παρέλευση ορισμένου χρόνου ή εφόσον δεν χρησιμοποιούνται.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση του τρόπου με τον οποίο το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης.

58.   Κάλυμμα πισίνας (1 βαθμός)

Κατά τη νύχτα ή όταν η πλήρης πισίνα δεν χρησιμοποιείται για διάστημα μεγαλύτερο της μιας ημέρας, καλύπτεται για να μην παγώσει το νερό της πισίνας και για να μειωθεί η εξάτμισή του.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση του τρόπου με τον οποίο το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης.

59.   Αποπάγωση (μέχρι 1,5 βαθμοί)

Όταν είναι αναγκαία η αποπάγωση των δρόμων, χρησιμοποιούνται μηχανικά μέσα ή αμμοχάλικο, προκειμένου να καταστούν οι δρόμοι του τουριστικού καταλύματος ασφαλείς σε περίπτωση παγετού/χιονιού (1,5 βαθμοί).

Εάν χρησιμοποιούνται χημικά μέσα αποπάγωσης, χρησιμοποιούνται ουσίες που δεν περιέχουν περισσότερα από 1 % ιόντα χλωρίου (Cl) (1 βαθμός) ή μέσα αποπάγωσης που έχουν λάβει το κοινοτικό οικολογικό σήμα ή άλλο εθνικό ή περιφερειακό οικολογικό σήμα ISO τύπου I (1,5 βαθμοί).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση του τρόπου με τον οποίο το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης.

60.   Ενδείξεις σκληρότητας του νερού (μέχρι 2 βαθμοί)

Πλησίον χώρων πλυντηρίων ρούχων και πιάτων υπάρχουν σε εμφανή σημεία εξηγήσεις για τη σκληρότητα του τοπικού νερού (1 βαθμός), ώστε να επιτρέπεται η καλύτερη χρήση των απορρυπαντικών από τους επισκέπτες και το προσωπικό, ή χρησιμοποιείται αυτόματο σύστημα δοσολογίας (1 βαθμός) που βελτιστοποιεί τη χρήση απορρυπαντικού ανάλογα με τη σκληρότητα του νερού.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από σχετικό φάκελο τεκμηρίωσης που αναφέρει τους τρόπους ενημέρωσης των επισκεπτών.

61.   Εξοικονόμηση νερού στα ουρητήρια (1,5 βαθμοί)

Όλα τα ουρητήρια χρησιμοποιούν άνυδρο σύστημα ή διαθέτουν χειροκίνητο/ηλεκτρονικό σύστημα απόπλυσης, το οποίο επιτρέπει τη μεμονωμένη απόπλυση κάθε ουρητηρίου μόνο όταν αυτό χρησιμοποιείται.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση του τρόπου με τον οποίο το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο.

62.   Χρήση αυτόχθονων φυτών για νέα φύτευση σε εξωτερικούς χώρους (1 βαθμός)

Όλα οι δενδροφυτεύσεις και οι φράκτες από φυτά σε εξωτερικούς χώρους αποτελούνται από αυτόχθονα φυτικά είδη.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση του τρόπου με τον οποίο το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης από εμπειρογνώμονα.

ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΠΟΛΥΜΑΝΤΙΚΑ

63.   Απορρυπαντικά (μέχρι 3 βαθμοί)

Για τουλάχιστον 80 % κατά βάρος των απορρυπαντικών πλυσίματος πιάτων με το χέρι, ή/και των απορρυπαντικών για πλυντήρια πιάτων, ή/και των απορρυπαντικών πλυντηρίων ρούχων, ή/και των καθαριστικών παντός σκοπού, ή/και των σαπουνιών και σαμπουάν που χρησιμοποιούνται από το τουριστικό κατάλυμα έχει χορηγηθεί κοινοτικό οικολογικό σήμα ή άλλο εθνικό ή περιφερειακό οικολογικό σήμα ISO τύπου I (1 βαθμός για κάθε μία από τις αυτές τις κατηγορίες απορρυπαντικών με μέγιστη βαθμολογία τους 3 βαθμούς).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δεδομένα και φάκελο τεκμηρίωσης (όπου περιλαμβάνονται σχετικά τιμολόγια) από όπου προκύπτουν οι ποσότητες των εν λόγω προϊόντων που χρησιμοποιήθηκαν και οι ποσότητες με οικολογικό σήμα.

64.   Χρώματα και βερνίκια εσωτερικού και εξωτερικού χώρου (μέχρι 2 βαθμοί)

Τουλάχιστον 50 % των εσωτερικών ή/και των εξωτερικών χώρων του τουριστικού καταλύματος έχουν βαφεί με χρώματα και βερνίκια εσωτερικού ή/και εξωτερικού χώρου για τα οποία έχει χορηγηθεί κοινοτικό οικολογικό σήμα ή άλλο εθνικό ή περιφερειακό οικολογικό σήμα ISO τύπου Ι (1 βαθμός για χρώματα και βερνίκια εσωτερικού χώρου και 1 βαθμός για εξωτερικού χώρου).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δεδομένα και φάκελο τεκμηρίωσης (όπου περιλαμβάνονται σχετικά τιμολόγια) από όπου προκύπτουν οι ποσότητες των εν λόγω προϊόντων που χρησιμοποιήθηκαν και οι ποσότητες με οικολογικό σήμα.

65.   Υποστήριξη εναλλακτικών μέσων έναντι των τεχνητών μέσων αφής ψησταριάς (1 βαθμός)

Εκτός από τεχνητά μέσα αφής της ψησταριάς ή του τζακιού, στους χώρους του τουριστικού καταλύματος πωλούνται ή παρέχονται εναλλακτικά προϊόντα, όπως κραμβέλαιο ή προϊόντα κάνναβης.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο.

66.   Πισίνες: Δόση απολυμαντικού (1 βαθμός) ή φυσικές/οικολογικές πισίνες (1 βαθμός)

Η πισίνα διαθέτει αυτόματο σύστημα δοσιμετρίας που χρησιμοποιεί το ελάχιστο ποσό απολυμαντικού για τις κατάλληλες συνθήκες υγιεινής (1 βαθμός),

ή

η πισίνα είναι οικολογικού/φυσικού τύπου με την υγιεινή και την ασφάλεια των λουομένων να διασφαλίζεται αποκλειστικά μέσω φυσικών στοιχείων (1 βαθμός).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει τεχνικό φάκελο τεκμηρίωσης σχετικά με το αυτόματο σύστημα δοσιμετρίας ή τον τύπο της οικολογικής/φυσικής πισίνας και της συντήρησής της.

67.   Μηχανικός καθαρισμός (1 βαθμός)

Στο τουριστικό κατάλυμα προβλέπονται ακριβείς διαδικασίες για τον καθαρισμό χωρίς χημικές ουσίες, όπως η χρήση προϊόντων από μικροΐνες ή άλλων μη χημικών υλικών καθαρισμού, ή μέτρα με συναφή αποτελέσματα.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση σχετικά με τον τρόπο που το κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τον κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης, κατά περίπτωση.

68.   Οικολογικοί κήποι (2 βαθμοί)

Στους χώρους πρασίνου πρέπει είτε να μην χρησιμοποιούνται καθόλου ζιζανιοκτόνα είτε να πληρούνται οι αρχές της βιολογικής γεωργίας, όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 834/2007 του Συμβουλίου (23), ή όπως ορίζονται στην εθνική νομοθεσία ή στα αναγνωρισμένα εθνικά προγράμματα βιολογικής καλλιέργειας.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση σχετικά με τον τρόπο που το κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τον κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης, κατά περίπτωση.

69.   Εντομοκτόνα και ζιζανιοκτόνα (μέχρι 2 βαθμοί)

Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός του καταλύματος και οι πρακτικές υγιεινής σε αυτό (όπως η οικοδόμηση σε υπερυψωμένους πυλώνες για να αποτρέπεται η είσοδος τρωκτικών στο κατάλυμα, η χρήση αντικουνουπικών δικτύων και αντικουνουπικών σπειρωμάτων) διασφαλίζουν ότι η χρήση εντομοκτόνων και ζιζανιοκτόνων στο τουριστικό κατάλυμα είναι η απολύτως αναγκαία (1 βαθμός).

Εάν χρησιμοποιούνται εντομοκτόνα και ζιζανιοκτόνα, χρησιμοποιούνται αποκλειστικά ουσίες που επιτρέπονται στη βιολογική γεωργία (όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 834/2007) ή στις οποίες έχει απονεμηθεί το κοινοτικό οικολογικό σήμα ή άλλα εθνικά ή περιφερειακά οικολογικά σήματα τύπου ISO I (1 βαθμός).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση σχετικά με τον τρόπο που το κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τον κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης, κατά περίπτωση.

ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ

70.   Λιπασματοποίηση (μέχρι 2 βαθμοί)

Στο τουριστικό κατάλυμα διαχωρίζονται τα οργανικά απορρίμματα (απορρίμματα κηπουρικής 1 βαθμός· απορρίμματα μαγειρείων 1 βαθμός) και εξασφαλίζεται ότι η λιπασματοποίησή τους πληροί τις κατευθυντήριες γραμμές τοπικής αρχής (π.χ. από την τοπική αυτοδιοίκηση, από το τουριστικό κατάλυμα ή από ιδιωτικό φορέα).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση σχετικά με τον τρόπο που το κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τον κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης, κατά περίπτωση.

71.   Δοχεία αναψυκτικών μιας χρήσης (2 βαθμοί)

Δεν προσφέρονται αναλώσιμα δοχεία αναψυκτικών μιας χρήσης σε χώρους υπό την ιδιοκτησία ή την άμεση διαχείριση του τουριστικού καταλύματος.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από αναφορά των τυχόν εν λόγω προϊόντων μιας χρήσης που χρησιμοποιούνται και της νομοθεσίας που το απαιτεί.

72.   Διάθεση λιπών/ελαίων (μέχρι 2 βαθμοί)

Εγκαθίστανται διαχωριστές λιπών και συλλέγονται και διατίθενται καταλλήλως τα λίπη/έλαια από τηγάνια και τα λίπη/έλαια από φριτέζες (1 βαθμός).

Παρέχεται στους επισκέπτες κατάλληλη διάθεση των δικών τους λιπών/ελαίων, κατά περίπτωση (π.χ. σε ενοικιαζόμενα δωμάτια) (1 βαθμός).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση σχετικά με τον τρόπο που το κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τον κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης.

73.   Χρησιμοποιημένα υφάσματα, έπιπλα και άλλα προϊόντα (μέχρι 2 βαθμοί)

Χρησιμοποιημένα έπιπλα, υφάσματα και άλλα προϊόντα, όπως ηλεκτρονικός εξοπλισμός, δίδονται για φιλανθρωπικούς σκοπούς σύμφωνα με την πολιτική του τουριστικού καταλύματος (2 βαθμοί) ή πωλούνται (1 βαθμός) σε ενώσεις που συλλέγουν και αναδιανέμουν τέτοια αγαθά.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση σχετικά με τον τρόπο που το κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τον κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης από τις εν λόγω ενώσεις.

ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

74.   Εξωραϊσμός της στέγης (2 βαθμοί)

Τουλάχιστον το 50 % των στεγών των κτιρίων του τουριστικού καταλύματος που είναι κατάλληλες (επίπεδες στέγες ή στέγες με μικρή γωνία κλίσης) και δεν χρησιμοποιούνται για άλλους σκοπούς φυτεύονται ή καλύπτονται με γρασίδι.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει εξήγηση των τρόπων με τους οποίους το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τον κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης.

75.   Περιβαλλοντική ενημέρωση και εκπαίδευση (μέχρι 3 βαθμοί)

Στο τουριστικό κατάλυμα παρέχονται προς τους επισκέπτες περιβαλλοντικές πληροφορίες και εκπαιδευτικό υλικό σχετικά με την τοπική βιοποικιλότητα, το τοπίο και τα μέτρα διατήρησης της φύσης (1,5 βαθμοί). Στην ψυχαγωγία των επισκεπτών περιλαμβάνονται στοιχεία περιβαλλοντικής εκπαίδευσης (1,5 βαθμοί).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση των τρόπων με τους οποίους το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τον κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης.

76.   Απαγόρευση καπνίσματος στους κοινόχρηστους χώρους και στα δωμάτια (μέχρι 1,5 βαθμοί)

Το κάπνισμα απαγορεύεται στο 100 % των εσωτερικών κοινόχρηστων χώρων και σε τουλάχιστον 70 % των δωματίων (1 βαθμός) ή σε τουλάχιστον 95 % (1,5 βαθμοί) των δωματίων.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών δηλώνει το πλήθος και το είδος των περιοχών, καθώς και σε ποιες από αυτές απαγορεύεται το κάπνισμα.

77.   Ποδήλατα (1,5 βαθμοί)

Στους επισκέπτες διατίθενται ποδήλατα (τουλάχιστον 3 ποδήλατα για κάθε 50 δωμάτια).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει εξήγηση των τρόπων με τους οποίους το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο.

78.   Υπηρεσία μεταφοράς επισκεπτών (1 βαθμός)

Το τουριστικό κατάλυμα παρέχει στους επισκέπτες που ταξιδεύουν με τις δημόσιες συγκοινωνίες μεταφορά μετά την άφιξή τους με φιλικά προς το περιβάλλον μέσα μεταφοράς όπως ηλεκτρικά αυτοκίνητα ή ιππήλατα έλκηθρα.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει εξήγηση των τρόπων με τους οποίους το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο καθώς και παράδειγμα του τρόπου γνωστοποίησής του προς τους επισκέπτες.

79.   Επιστρεφόμενες ή επαναπληρώσιμες φιάλες (μέχρι 3 βαθμοί)

Στο τουριστικό κατάλυμα προσφέρονται τα ακόλουθα ποτά σε επιστρεφόμενες/επαναπληρώσιμες φιάλες: μη αλκοολούχα αναψυκτικά (1 βαθμός), μπίρα (1 βαθμός) και νερό (1 βαθμός).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση των τρόπων με τους οποίους το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τα κατάλληλα έγγραφα τεκμηρίωσης από τους προμηθευτές των φιαλών.

80.   Χρήση επαναφορτιζόμενων προϊόντων (μέχρι 2 βαθμοί)

Το τουριστικό κατάλυμα χρησιμοποιεί μόνο επαναφορτιζόμενες μπαταρίες για τα χειριστήρια της τηλεόρασης (1 βαθμός), ή/και επαναγεμιζόμενα δοχεία toner για εκτυπωτές και φωτοαντιγραφικά μηχανήματα (1 βαθμός).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση των τρόπων με τους οποίους το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τα κατάλληλα έγγραφα τεκμηρίωσης από τους προμηθευτές των μπαταριών ή/και των ανταλλακτικών των δοχείων toner.

81.   Προϊόντα χαρτιού (μέχρι 3 βαθμοί)

Για τουλάχιστον 80 % του χρησιμοποιούμενου χαρτιού υγείας/υγιεινής ή/και του χαρτιού γραφείου ή/και εκτυπωτών έχει χορηγηθεί κοινοτικό οικολογικό σήμα ή άλλο εθνικό ή περιφερειακό οικολογικό σήμα ISO τύπου I (1 βαθμός για κάθε μία από αυτές τις τρεις κατηγορίες προϊόντων χαρτιού).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δεδομένα και φάκελο τεκμηρίωσης (όπου περιλαμβάνονται σχετικά τιμολόγια) από όπου προκύπτουν οι ποσότητες των εν λόγω προϊόντων που χρησιμοποιήθηκαν και οι ποσότητες με οικολογικό σήμα.

82.   Μη αναλώσιμα αγαθά διαρκείας (μέχρι 3 βαθμοί)

Για τουλάχιστον 30 % οποιασδήποτε κατηγορίας μη αναλώσιμων προϊόντων (όπως κλινοσκεπάσματα, πετσέτες, τραπεζομάντιλα, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, φορητές συσκευές, τηλεοράσεις, στρώματα ύπνου, έπιπλα, πλυντήρια ρούχων, πλυντήρια πιάτων, ψυγεία, ηλεκτρικές σκούπες, σκληρές επικαλύψεις δαπέδου, λαμπτήρες) που υπάρχουν στο τουριστικό κατάλυμα, συμπεριλαμβανομένων των ενοικιαζόμενων δωματίων, έχει χορηγηθεί κοινοτικό οικολογικό σήμα ή άλλο εθνικό ή περιφερειακό οικολογικό σήμα ISO τύπου I (1 βαθμός για κάθε μία από τις τρεις κατηγορίες μη αναλώσιμων προϊόντων).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δεδομένα και φάκελο τεκμηρίωσης όπου αναφέρονται οι ποσότητες των εν λόγω προϊόντων που κατέχει και οι ποσότητες με οικολογικό σήμα.

83.   Τρόφιμα τοπικής παραγωγής (μέχρι 3 βαθμοί)

Τουλάχιστον δύο προϊόντα από τρόφιμα τοπικής παραγωγής και εποχής (όσον αφορά τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά) προσφέρονται σε κάθε γεύμα, συμπεριλαμβανομένου του πρωινού (1,5 βαθμοί).

Κατά περίπτωση, απαγορεύεται η κατανάλωση τοπικών απειλούμενων ειδών, όπως συγκεκριμένων ειδών ψαριών και οστρακόδερμων, κρέατος θηραμάτων και γαρίδων από μακρόβια δάση που θέτει σε κίνδυνο τις καλλιέργειες (1,5 βαθμοί).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τον κατάλληλο υποστηρικτικό φάκελο τεκμηρίωσης.

84.   Οργανικά τρόφιμα (μέχρι 2 βαθμοί)

Τα κύρια συστατικά τουλάχιστον δύο εδεσμάτων (1 βαθμός) ή ολόκληρου του καταλόγου συμπεριλαμβανομένου του πρωινού (2 βαθμοί) έχουν παραχθεί με βιολογικές μεθόδους καλλιέργειας, όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 834/2007 ή σύμφωνα με κάποιο οικολογικό σήμα τύπου ISO I.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τον κατάλληλο φάκελο τεκμηρίωσης.

85.   Ποιότητα του αέρα στους εσωτερικούς χώρους (μέχρι 4 βαθμοί)

Το τουριστικό κατάλυμα παρέχει τη βέλτιστη ποιότητα αέρα στους εσωτερικούς χώρους μέσω ενός ή αμφότερων των ακόλουθων μέτρων:

Τα δωμάτια και οι κοινόχρηστοι χώροι ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις που καθορίζονται στο σημείο 3 του παραρτήματος Ι της οδηγίας 89/106/ΕΟΚ και περιλαμβάνουν μόνο βαφές, διακοσμητικά, έπιπλα και άλλα υλικά που έχουν πιστοποιηθεί με το ευρωπαϊκό οικολογικό σήμα ή άλλο ισοδύναμο οικολογικό σήμα για τις χαμηλές εκπομπές τύπου ISO I (2 βαθμοί).

Τα δωμάτια και οι κοινόχρηστοι χώροι δεν αρωματίζονται, τα σεντόνια, οι πετσέτες και τα υφάσματα πλένονται με άοσμα απορρυπαντικά (1 βαθμός) και ο καθαρισμός εκτελείται με άοσμα μέσα (1 βαθμός).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από τον κατάλληλο φάκελο τεκμηρίωσης. Όσον αφορά την απαίτηση για άοσμα μέσα, θεωρείται επαρκής ένας κατάλογος στοιχείων/συστατικών των άοσμων μέσων πλύσης και καθαρισμού.

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ

86.   Καταχώριση EMAS (3 βαθμοί) ή πιστοποίηση ISO (2 βαθμοί) του τουριστικού καταλύματος

Το τουριστικό κατάλυμα έχει καταχωριστεί υπό το κοινοτικό σύστημα οικολογικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου (EMAS) (3 βαθμοί) ή έχει πιστοποιηθεί σύμφωνα με το πρότυπο ISO 14001 (2 βαθμοί).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει την κατάλληλη απόδειξη καταχώρισης EMAS ή πιστοποίησης ISO 14001.

87.   Καταχώριση EMAS (1,5 βαθμοί) ή πιστοποίηση ISO (1 βαθμός) των προμηθευτών

Τουλάχιστον ένας από τους βασικούς προμηθευτές ή παρόχους υπηρεσιών στο τουριστικό κατάλυμα είναι καταχωρισμένος υπό το EMAS (1,5 βαθμοί) ή πιστοποιημένος σύμφωνα με το πρότυπο ISO 14001 (1 βαθμός).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει την κατάλληλη απόδειξη καταχώρισης EMAS ή πιστοποίησης ISO 14001 από τουλάχιστον έναν των βασικών προμηθευτών του.

88.   Συμμόρφωση των υπεργολάβων με τα υποχρεωτικά κριτήρια (μέχρι 4 βαθμοί)

Όπου οι πρόσθετες υπηρεσίες σίτισης ή δραστηριοτήτων αναψυχής/εκγύμνασης ανατίθενται σε υπεργολάβους, αυτές θα πρέπει να συμμορφώνονται με όλα τα υποχρεωτικά κριτήρια του παρόντος παραρτήματος τα οποία ισχύουν για τις συγκεκριμένες υπηρεσίες (2 βαθμοί για κάθε υπηρεσία σίτισης ή/και δραστηριοτήτων αναψυχής/εκγύμνασης που παρέχονται στο τουριστικό κατάλυμα).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει κατάλληλα έγγραφα συμβατικών συμφωνιών με τους υπεργολάβους του όσον αφορά τη συμμόρφωση αυτών με τα υποχρεωτικά κριτήρια.

89.   Μετρητές νερού και ενέργειας (1 βαθμός)

Στο τουριστικό κατάλυμα είναι τοποθετημένοι πρόσθετοι μετρητές ενέργειας και νερού, ώστε να είναι δυνατή η συλλογή δεδομένων σχετικά με την κατανάλωση κατά τις διάφορες δραστηριότητες ή από τις διάφορες μηχανές, όπως στα δωμάτια, στους χώρους των πλυντηρίων ρούχων, στις κουζίνες ή/και σε συγκεκριμένα μηχανήματα, όπως ψυγεία, πλυντήρια ρούχων κ.λπ.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών παρέχει λεπτομερή εξήγηση του τρόπου με τον οποίο το τουριστικό κατάλυμα πληροί το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από ανάλυση των δεδομένων που συλλέχθηκαν (εάν είναι ήδη διαθέσιμα).

90.   Πρόσθετες περιβαλλοντικές ενέργειες (3 βαθμοί κατά μέγιστο)

Είτε:

α)

πρόσθετες περιβαλλοντικές ενέργειες (μέχρι 1,5 βαθμοί για κάθε ενέργεια και 3 βαθμοί κατά μέγιστο): η διαχείριση του τουριστικού καταλύματος λαμβάνει πρόσθετα μέτρα, πέραν των κριτηρίων του παρόντος τμήματος ή του τμήματος Α, για να βελτιώσει τις περιβαλλοντικές επιδόσεις του τουριστικού καταλύματος. Ο αρμόδιος φορέας που αξιολογεί την αίτηση απονέμει σε αυτά τα μέτρα βαθμό ο οποίος δεν υπερβαίνει τους 1,5 βαθμούς ανά δράση.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει δήλωση συμμόρφωσης με το εν λόγω κριτήριο, συνοδευόμενη από πλήρη περιγραφή κάθε πρόσθετου μέτρου που ο αιτών επιθυμεί να ληφθεί υπόψη.

ή:

β)

απονομή οικολογικού σήματος (3 βαθμοί): στο τουριστικό κατάλυμα απονέμεται εθνικό ή περιφερειακό οικολογικό σήμα ISO τύπου Ι.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών προσκομίζει κατάλληλη απόδειξη ότι του έχει απονεμηθεί οικολογικό σήμα.


(1)  ΕΕ L 283 της 27.10.2001, σ. 33.

(2)  ΕΕ L 52 της 21.2.2004, σ. 50.

(3)  ΕΕ L 167 της 22.6.1992, σ. 17.

(4)  Το άρθρο 3 της οδηγίας 92/42/ΕΟΚ εξαιρεί τους ακόλουθους λέβητες: λέβητες παραγωγής ζεστού νερού που μπορούν να τροφοδοτούνται με διάφορα καύσιμα μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται και τα στερεά· μονάδες στιγμιαίας παραγωγής ζεστού νερού για οικιακή χρήση· λέβητες που έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να τροφοδοτούνται με καύσιμα των οποίων οι ιδιότητες διαφέρουν σημαντικά από αυτές των αερίων και υγρών καυσίμων που συνήθως κυκλοφορούν στο εμπόριο (κατάλοιπα βιομηχανικά αέρια, βιοαέρια κ.λπ.)· μαγειρικές συσκευές και συσκευές που έχουν σχεδιαστεί για να θερμαίνουν κατά κύριο λόγο τον χώρο στον οποίο είναι εγκατεστημένες και παρέχουν επίσης, αλλά δευτερευόντως, ζεστό νερό για κεντρική θέρμανση και οικιακή χρήση.

(5)  ΕΕ L 86 της 3.4.2002, σ. 26.

(6)  ΕΕ L 1 της 4.1.2003, σ. 65.

(7)  ΕΕ L 40 της 11.2.1989, σ. 12.

(8)  ΕΕ L 71 της 10.3.1998, σ. 1.

(9)  ΕΕ L 372 της 27.12.2006, σ. 19.

(10)  ΕΕ L 226 της 6.9.2000, σ. 3.

(11)  ΕΕ L 37 της 13.2.2003, σ. 24.

(12)  ΕΕ L 37 της 13.2.2003, σ. 19.

(13)  ΕΕ L 114 της 24.4.2001, σ. 1.

(14)  ΕΕ L 161 της 14.6.2006, σ. 1.

(15)  ΕΕ L 32 της 6.2.2007, σ. 183.

(16)  ΕΕ L 45 της 17.2.1994, σ. 1.

(17)  ΕΕ L 128 της 15.5.2002, σ. 45.

(18)  ΕΕ L 118 της 7.5.1997, σ. 1.

(19)  ΕΕ L 136 της 21.6.1995, σ. 1.

(20)  ΕΕ L 39 της 13.2.2008, σ. 1.

(21)  ΕΕ L 67 της 12.3.2003, σ. 22.

(22)  ΕΕ L 136 της 21.6.1995, σ. 28.

(23)  ΕΕ L 189 της 20.7.2007, σ. 1.