Οδηγία 2003/33/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου

της 26ης Μαΐου 2003

για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών όσον αφορά τη διαφήμιση και τη χορηγία υπέρ των προϊόντων καπνού

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 47 παράγραφος 2 και τα άρθρα 55 και 95,

την πρόταση της Επιτροπής(1),

τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής(2),

Αφού ζητήθηκε η γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 251 της συνθήκης(3),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1) Yπάρχουν διαφορές μεταξύ των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών που διέπουν τη διαφήμιση των προϊόντων καπνού και τη σχετική με αυτά χορηγία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η εν λόγω διαφήμιση και χορηγία περνούν τα σύνορα των κρατών μελών ή αφορούν εκδηλώσεις διοργανωμένες σε διεθνές επίπεδο, και αποτελούν δραστηριότητες στις οποίες έχει εφαρμογή το άρθρο 49 της συνθήκης. Οι διαφορές στις εθνικές νομοθεσίες είναι δυνατόν να παρεμβάλλουν ολοένα και περισσότερους φραγμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία, μεταξύ των κρατών μελών, των προϊόντων ή υπηρεσιών που αποτελούν τα μέσα της συγκεκριμένης διαφήμισης και χορηγίας. Στη διαφήμιση στον Τύπο, υπάρχουν ήδη ορισμένοι φραγμοί. Στην περίπτωση της χορηγίας, υπάρχει πιθανότητα αύξησης των στρεβλώσεων των όρων ανταγωνισμού, οι οποίες έχουν ήδη διαπιστωθεί στη διοργάνωση ορισμένων μεγάλων αθλητικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων.

(2) Θα πρέπει, συνεπώς, να καταργηθούν οι ανωτέρω φραγμοί και, προς τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να επιδιωχθεί, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, η προσέγγιση των κανόνων που διέπουν τη διαφήμιση των προϊόντων καπνού και τη σχετική χορηγία. Ειδικότερα, είναι αναγκαίο να προσδιορισθεί ο βαθμός στον οποίο επιτρέπεται η διαφήμιση του καπνού σε ορισμένες κατηγορίες εντύπων.

(3) Το άρθρο 95 παράγραφος 3 της συνθήκης επιβάλλει στην Επιτροπή να βασίζει σε υψηλό επίπεδο προστασίας τις προτάσεις της που αφορούν την εγκαθίδρυση και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς στον τομέα της υγείας. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο επίσης επιδιώκουν να επιτύχουν τον ίδιο στόχο, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους. Οι νομοθεσίες των κρατών μελών που αποτελούν το αντικείμενο της προσέγγισης αποσκοπούν στην προστασία της δημόσιας υγείας, με τη ρύθμιση της προώθησης στην αγορά του καπνού προϊόντος το οποίο προκαλεί εθισμό και ευθύνεται για το θάνατο περισσότερων από μισό εκατομμύριο ανθρώπων στην Κοινότητα κάθε χρόνο, ώστε να μην αρχίζουν οι νέοι να καπνίζουν πολύ νωρίς, παρασυρόμενοι από την προώθηση του προϊόντος, και να εθίζονται.

(4) Η κυκλοφορία, στην εσωτερική αγορά, εντύπων, όπως εφημερίδες, περιοδικά και λοιπές περιοδικές εκδόσεις, διατρέχει σημαντικό κίνδυνο να προσκρούσει σε φραγμούς, λόγω των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών που απαγορεύουν ή ρυθμίζουν τη διαφήμιση του καπνού σ' αυτά τα μέσα ενημέρωσης. Για να εξασφαλισθεί η ελεύθερη κυκλοφορία σε όλη την εσωτερική αγορά όλων αυτών των μέσων ενημέρωσης, είναι αναγκαίο να περιορισθεί η μέσω αυτών διαφήμιση του καπνού σε όσες περιοδικές εκδόσεις και περιοδικά δεν προορίζονται για το ευρύ κοινό, όπως τα έντυπα που προορίζονται αποκλειστικώς για τους επαγγελματίες του κλάδου του καπνού και τα έντυπα που τυπώνονται και εκδίδονται σε τρίτες χώρες και δεν προορίζονται κυρίως για την κοινοτική αγορά.

(5) Οι νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις των κρατών μελών σχετικά με ορισμένα είδη χορηγίας υπέρ των προϊόντων καπνού, με διασυνοριακό αντίκτυπο, δημιουργούν σημαντικό κίνδυνο στρέβλωσης των όρων ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά, όσον αφορά τη δραστηριότητα αυτή. Για να εξαλειφθούν αυτές οι στρεβλώσεις, είναι αναγκαίο να απαγορευθεί η χορηγία εκείνων μόνον των δραστηριοτήτων ή εκδηλώσεων που έχουν διασυνοριακό αντίκτυπο, δεδομένου ότι, σε αντίθετη περίπτωση, η χορηγία θα μπορούσε να αποτελέσει μέσο καταστρατήγησης των περιορισμών που επιβάλλονται στην άμεση διαφήμιση, χωρίς ρύθμιση όμως της χορηγίας σε καθαρά εθνικό επίπεδο.

(6) Οι υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας αποτελούν ένα μέσο διαφήμισης των προϊόντων καπνού, η χρήση του οποίου αυξάνεται με την αύξηση της πρόσβασης του κοινού στις υπηρεσίες αυτές και τη διάδοση της χρήσης τους. Οι εν λόγω υπηρεσίες, καθώς και οι ραδιοφωνικές εκπομπές, που μπορούν να μεταδίδονται και μέσω των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, προσελκύουν ιδιαίτερα τους νέους καταναλωτές και είναι εύκολα προσπελάσιμες από αυτούς. Η διαφήμιση του καπνού και από τα δύο αυτά μέσα έχει από τη φύση της διασυνοριακό χαρακτήρα και θα πρέπει να ρυθμισθεί σε κοινοτικό επίπεδο.

(7) Η δωρεάν διανομή προϊόντων καπνού υπόκειται σε περιορισμούς σε πολλά κράτη μέλη, δεδομένου ότι υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες να αυξηθεί ο εθισμός. Έχουν σημειωθεί περιπτώσεις δωρεάν διανομής στο πλαίσιο της χορηγίας εκδηλώσεων με διασυνοριακό αντίκτυπο, πράγμα το οποίο θα πρέπει επομένως να απαγορευθεί.

(8) Η καθιέρωση προτύπων διεθνούς ισχύος για τη διαφήμιση των προϊόντων καπνού και τη σχετική χορηγία, αποτελεί αντικείμενο διαπραγματεύσεων με σκοπό την κατάρτιση σύμβασης-πλαίσιο της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας για τον έλεγχο του καπνού. Οι διαπραγματεύσεις αυτές επιδιώκεται να καταλήξουν σε δεσμευτικούς διεθνείς κανόνες, που θα συμπληρώνουν τους κανόνες οι οποίοι περιέχονται στην παρούσα οδηγία.

(9) Η Επιτροπή θα πρέπει να καταρτίσει έκθεση για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας. Στα σχετικά κοινοτικά προγράμματα θα πρέπει να προβλεφθεί η παρακολούθηση του αντίκτυπου της παρούσας οδηγίας στη δημόσια υγεία.

(10) Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν κατάλληλα και αποτελεσματικά μέτρα για να διασφαλίζεται ο έλεγχος της εφαρμογής των διατάξεων που θεσπίζουν βάσει της παρούσας οδηγίας, σύμφωνα με την εθνική τους νομοθεσία, όπως προβλέπεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με το ρόλο των κυρώσεων για τη θέση σε εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας στον τομέα της εσωτερικής αγοράς, καθώς και στο ψήφισμα του Συμβουλίου, της 29ης Ιουνίου 1995, για την ενιαία και αποτελεσματική εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου και για τις κυρώσεις κατά των παραβάσεων των διατάξεών του περί εσωτερικής αγοράς(4). Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να περιλαμβάνουν την πρόβλεψη δυνατότητας παρέμβασης προσώπων ή οργανώσεων τα οποία έχουν έννομο συμφέρον για την καταστολή δραστηριοτήτων που δεν είναι σύμφωνες με την παρούσα οδηγία.

(11) Οι κυρώσεις που προβλέπονται από την παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να θίγουν τυχόν άλλες κυρώσεις ή ένδικα μέσα που προβλέπονται από το εθνικό δίκαιο.

(12) Η παρούσα οδηγία ρυθμίζει τη διαφήμιση των προϊόντων καπνού στα μέσα μαζικής ενημέρωσης εκτός από την τηλεόραση, δηλαδή στον τύπο και άλλα έντυπα μέσα, στο ραδιόφωνο, και στις υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας. Ρυθμίζει επίσης τη χορηγία, από εταιρείες του τομέα του καπνού, ραδιοφωνικών προγραμμάτων και εκδηλώσεων ή δραστηριοτήτων στις οποίες συμμετέχουν περισσότερα του ενός κράτη μέλη ή οι οποίες διεξάγονται σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη ή έχουν με άλλον τρόπο διασυνοριακό αντίκτυπο, συμπεριλαμβανόμενης της δωρεάν ή με έκπτωση διανομής προϊόντων καπνού. Άλλες μορφές διαφήμισης, όπως η έμμεση διαφήμιση, καθώς και η χορηγία εκδηλώσεων ή δραστηριοτήτων χωρίς διασυνοριακό αντίκτυπο, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας. Τα κράτη μέλη διατηρούν την αρμοδιότητα να ρυθμίζουν τα ζητήματα αυτά, όπως το κρίνουν σκόπιμο, προκειμένου να εξασφαλίσουν την προστασία της ανθρώπινης υγείας, τηρουμένης της συνθήκης.

(13) H διαφήμιση των φαρμακευτικών προϊόντων για ανθρώπινη χρήση καλύπτεται από την οδηγία 2001/83/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Νοεμβρίου 2001, περί κοινοτικού κώδικος για τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση(5). H διαφήμιση που αφορά προϊόντα τα οποία προορίζονται να χρησιμοποιηθούν για την καταπολέμηση του εθισμού του καπνίσματος δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας.

(14) Η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να θίξει την οδηγία 89/552/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 3ης Οκτωβρίου 1989, για το συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την άσκηση τηλεοπτικών δραστηριοτήτων(6), η οποία απαγορεύει κάθε μορφή τηλεοπτικής διαφήμισης τσιγάρων και άλλων προϊόντων καπνού. Η οδηγία 89/552/ΕΟΚ ορίζει ότι δεν επιτρέπεται η χορηγία τηλεοπτικών προγραμμάτων από επιχειρήσεις που έχουν ως κύρια δραστηριότητα την παραγωγή ή την πώληση τσιγάρων ή άλλων προϊόντων καπνού ή την παροχή υπηρεσιών, η διαφήμιση των οποίων απαγορεύεται από την εν λόγω οδηγία. Με την οδηγία 89/552/ΕΟΚ, απαγορεύεται επίσης η τηλεαγορά προϊόντων καπνού.

(15) Ο διασυνοριακός χαρακτήρας της διαφήμισης αναγνωρίζεται με την οδηγία 84/450/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 10ης Σεπτεμβρίου 1984, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παραπλανητική διαφήμιση(7). Η οδηγία 2001/37/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουνίου 2001, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παραγωγή, την παρουσίαση και την πώληση των προϊόντων καπνού(8) περιλαμβάνει διατάξεις για τη χρήση παραπλανητικών χαρακτηρισμών στη σήμανση των προϊόντων καπνού, ο διασυνοριακός αντίκτυπος της οποίας έχει επίσης αναγνωρισθεί.

(16) Η οδηγία 98/43/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Ιουλίου 1998, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών όσον αφορά τη διαφήμιση και τη χορηγία υπέρ των προϊόντων καπνού(9), ακυρώθηκε από το Δικαστήριο στην υπόθεση C-376/98 Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας κατά Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης(10). Οι παραπομπές στην οδηγία 98/43/ΕΚ θα πρέπει συνεπώς να ερμηνεύονται ως παραπομπές στην παρούσα οδηγία.

(17) Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, είναι αναγκαίο και σκόπιμο, για την επίτευξη του βασικού στόχου της εύρυθμης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς, να θεσπισθούν μέτρα για τη διαφήμιση των προϊόντων καπνού και τη σχετική χορηγία. Η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των επιδιωκομένων στόχων σύμφωνα με το άρθρο 5 τρίτο εδάφιο της συνθήκης.

(18) Η παρούσα οδηγία σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται, ιδίως από το Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα, η παρούσα πράξη αποσκοπεί στην εξασφάλιση του σεβασμού του θεμελιώδους δικαιώματος της ελευθερίας έκφρασης,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής

1. Στόχος της παρούσας οδηγίας είναι η προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών που αφορούν τη διαφήμιση των προϊόντων καπνού και την προώθησή τους:

α) στον Τύπο και σε άλλα έντυπα μέσα·

β) στο ραδιόφωνο·

γ) στις υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας και

δ) μέσω χορηγιών συνδεόμενων με τον καπνό, συμπεριλαμβανομένης της δωρεάν διανομής προϊόντων καπνού.

2. Η παρούσα οδηγία προτίθεται να εξασφαλίσει την ελεύθερη κυκλοφορία των οικείων μέσων ενημέρωσης και των συναφών υπηρεσιών και να άρει τα εμπόδια στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, νοούνται ως:

α) "προϊόντα καπνού": όλα τα προϊόντα που προορίζονται για κάπνισμα, εισρόφηση από τη μύτη, εκμύζηση ή μάσηση, εφόσον αποτελούνται, έστω και εν μέρει, από καπνό·

β) "διαφήμιση": κάθε μορφή εμπορικής ανακοίνωσης με σκοπό ή με άμεσο ή έμμεσο αποτέλεσμα την προώθηση ενός προϊόντος καπνού·

γ) "χορηγία": κάθε δημόσια ή ιδιωτική συμβολή σε εκδήλωση, δραστηριότητα, ή σε άτομο με σκοπό ή με άμεσο ή έμμεσο αποτέλεσμα την προώθηση ενός προϊόντος καπνού·

δ) "υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας": οι υπηρεσίες κατά την έννοια του άρθρου 1, παράγραφος 2 της οδηγίας 98/34/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Ιουνίου 1998, για την καθιέρωση μιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τομέα των τεχνικών προτύπων και κανονισμών και των κανόνων σχετικά με τις υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας(11).

Άρθρο 3

Διαφήμιση σε έντυπα μέσα ενημέρωσης και σε υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας

1. Η διαφήμιση στον Τύπο και σε άλλα έντυπα μέσα περιορίζεται σε έντυπα που προορίζονται αποκλειστικά για τους επαγγελματίες του εμπορίου καπνού και σε έντυπα που τυπώνονται και εκδίδονται σε τρίτες χώρες, εφόσον η κοινοτική αγορά δεν είναι ο κύριος προορισμός των εντύπων αυτών.

Κάθε άλλη διαφήμιση στον τύπο και σε άλλα έντυπα μέσα απαγορεύεται.

2. Η διαφήμιση που δεν επιτρέπεται στον τύπο και σε άλλα έντυπα μέσα δεν επιτρέπεται ούτε στις υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας.

Άρθρο 4

Ραδιοφωνική διαφήμιση και χορηγία

1. Απαγορεύεται κάθε μορφή ραδιοφωνικής διαφήμισης των προϊόντων καπνού.

2. Τα ραδιοφωνικά προγράμματα δεν λαμβάνουν χορηγίες από επιχειρήσεις η κύρια δραστηριότητα των οποίων είναι η παρασκευή ή πώληση προϊόντων καπνού.

Άρθρο 5

Χορηγία υπέρ εκδηλώσεων

1. Απαγορεύεται η χορηγία υπέρ εκδηλώσεων ή δραστηριοτήτων στις οποίες συμμετέχουν περισσότερα του ενός κράτη μέλη ή οι οποίες διεξάγονται σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη ή έχουν με άλλο τρόπο διασυνοριακό αντίκτυπο.

2. Απαγορεύεται η διανομή προϊόντων καπνού δωρεάν στα πλαίσια χορηγίας των εκδηλώσεων που αναφέρονται στην παράγραφο 1 και αποσκοπούν ή έχουν ως άμεσο ή έμμεσο αντίκτυπο την προώθηση των εν λόγω προϊόντων.

Άρθρο 6

Υποβολή εκθέσεων

Το αργότερο στις 20 Ιουνίου 2008, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο και στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή έκθεση σχετική με την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας. Η έκθεση αυτή συνοδεύεται, ενδεχομένως, από προτάσεις τροποποίησης της παρούσας οδηγίας, οι οποίες κρίνονται αναγκαίες από την Επιτροπή.

Άρθρο 7

Κυρώσεις και επιβολή της εφαρμογής

Τα κράτη μέλη θεσπίζουν τους κανόνες για τις κυρώσεις που επιβάλλονται στις παραβιάσεις των εθνικών διατάξεων οι οποίες θεσπίζονται σύμφωνα με την παρούσα οδηγία και λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσουν την εκτέλεσή τους. Οι προβλεπόμενες κυρώσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν τους εν λόγω κανόνες στην Επιτροπή το αργότερο μέχρι την ημερομηνία που αναφέρεται στο άρθρο 10 και κοινοποιούν αμελλητί κάθε μεταγενέστερη τροποποίηση, η οποία τους επηρεάζει.

Οι εν λόγω κανόνες περιλαμβάνουν διατάξεις βάσει των οποίων τα πρόσωπα ή οι οργανώσεις,τα οποία, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, έχουν έννομο συμφέρον για την κατάργηση διαφημίσεων, χορηγιών ή άλλων δραστηριοτήτων ασυμβίβαστων προς την παρούσα οδηγία, δύνανται να προσφεύγουν κατά των διαφημίσεων ή χορηγιών αυτών στα δικαστήρια φέρουν τη συγκεκριμένη διαφήμιση ή χορηγία ενώπιον διοικητικού οργάνου το οποίο είναι αρμόδιο είτε να αποφαίνεται επί των αιτιάσεων είτε να κινεί τη δέουσα δικαστική διαδικασία.

Άρθρο 8

Ελεύθερη κυκλοφορία προϊόντων και υπηρεσιών

Τα κράτη μέλη δεν απαγορεύουν ούτε περιορίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία προϊόντων ή υπηρεσιών που συμφωνούν με την παρούσα οδηγία.

Άρθρο 9

Αναφορές στην οδηγία 98/43/ΕΚ

Οι αναφορές στην καταργηθείσα οδηγία 98/43/ΕΚ νοούνται ως αναφορές στην παρούσα οδηγία.

Άρθρο 10

Εφαρμογή

1. Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν προς την παρούσα οδηγία το αργότερο έως τις 31 Ιουλίου 2005. Ενημερώνουν αμέσως την Επιτροπή σχετικά.

Οι διατάξεις αυτές, όταν θεσπίζονται από τα κράτη μέλη, αναφέρονται στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από την αναφορά αυτή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Ο τρόπος της αναφοράς αυτής καθορίζεται από τα κράτη μέλη.

2. Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των κυρίων διατάξεων εσωτερικού δικαίου που θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.

Άρθρο 11

Έναρξη ισχύος

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Άρθρο 12

Αποδέκτες

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες, 26 Μαΐου 2003.

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Ο Πρόεδρος

P. Cox

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

Γ. Δρυς

(1) ΕΕ C 270 Ε της 25.9.2001, σ. 97.

(2) ΕΕ C 36 της 8.2.2002, σ. 104.

(3) Γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 20ής Νοεμβρίου 2002 (δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Συμβουλίου, της 27ης Μαρτίου 2003.

(4) ΕΕ C 188 της 22.7.1995, σ. 1.

(5) ΕΕ L 311 της 28.11.2001, σ. 67.

(6) ΕΕ L 298 της 17.10.1989, σ. 23· οδηγία όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 97/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 202 της 30.7.1997, σ. 60).

(7) ΕΕ L 250 της 19.9.1984, σ. 17· οδηγία όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 97/55/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 290 της 23.10.1997, σ. 18).

(8) ΕΕ L 194 της 18.7.2001, σ. 26.

(9) ΕΕ L 213 της 30.7.1998, σ. 9.

(10) Συλλογή ΔΕΚ 2000, σ. Ι-8419.

(11) ΕΕ L 204 της 21.7.1998, σ. 37· οδηγία όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 98/48/ΕΚ (ΕΕ L 217 της 5.8.1998, σ. 18).