9.2.2018   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 50/38

—

έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με το Καζαχστάν, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της 18ης Απριλίου 2013 (1), της 15ης Μαρτίου 2012 (2), της 22ας Νοεμβρίου 2012 που περιέχουν τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς το Συμβούλιο, την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για μια Ενισχυμένη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας ΕΕ-Καζαχστάν (3), της 15ης Δεκεμβρίου 2011 σχετικά με την κατάσταση της εφαρμογής της στρατηγικής της ΕΕ για την Κεντρική Ασία (4), και της 17ης Σεπτεμβρίου 2009 σχετικά με την περίπτωση του Yevgeny Zhovtis στο Καζαχστάν (5),

—

έχοντας υπόψη τις παρατηρήσεις της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, Federica Mogherini, μετά την υπογραφή της Ενισχυμένης Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας ΕΕ-Καζαχστάν, στις 21 Δεκεμβρίου 2015,

—

έχοντας υπόψη τον έβδομο γύρο του ετήσιου διαλόγου ανθρωπίνων δικαιωμάτων ΕΕ-Καζαχστάν στην Αστάνα στις 26 Νοεμβρίου 2015,

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 22ας Ιουνίου 2015 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την Κεντρική Ασία,

—

έχοντας υπόψη την τέταρτη έκθεση προόδου της 13ης Ιανουαρίου 2015 σχετικά με την εφαρμογή της στρατηγικής της ΕΕ για την Κεντρική Ασία που εγκρίθηκε το 2007,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση του Ειδικού Εισηγητή σχετικά με τα δικαιώματα της ελευθερίας του συνέρχεσθαι ειρηνικώς και του συνεταιρίζεσθαι, Maina Kiai, σε συνέχεια της αποστολής του στο Καζαχστάν στις 16 Ιουνίου 2015,

—

έχοντας υπόψη την Ενισχυμένη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας που υπογράφηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2015,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 19 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα,

—

έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του 1948,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 20 του Συντάγματος του Καζαχστάν,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 135 παράγραφος 5 και το άρθρο 123 παράγραφος 4 του Κανονισμού,

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 21 Δεκεμβρίου 2015, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Καζαχστάν υπέγραψαν Ενισχυμένη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας (ΕΣΕΣΣ), η οποία αποβλέπει στο να προσφέρει ένα ευρύ πλαίσιο για ενισχυμένο πολιτικό διάλογο, συνεργασία σε εσωτερικές υποθέσεις και στον τομέα της δικαιοσύνης και σε πολλούς άλλους τομείς· ότι η συμφωνία αυτή δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη δημοκρατία και στο κράτος δικαίου, στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες και στη βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς και στη συνεργασία της κοινωνίας των πολιτών·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Καζαχστάν είναι σημαντικός διεθνής παράγοντας και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην πολιτική και κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη, καθώς και στην κατάσταση από πλευράς ασφαλείας ολόκληρης της περιοχής· ότι το Καζαχστάν έχει διαδραματίσει θετικό ρόλο στην Κεντρική Ασία, καταβάλλοντας προσπάθειες για την ανάπτυξη σχέσεων καλής γειτονίας με τις όμορες χώρες, για την επανάληψη της περιφερειακής συνεργασίας και την επίλυση όλων των διμερών ζητημάτων με ειρηνικά μέσα· ότι η ΕΕ έχει ζωτικό συμφέρον να επιταχύνει την πολιτική και οικονομική συνεργασία καθώς και τη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας με την περιοχή της Κεντρικής Ασίας μέσω μιας ισχυρής, ανοικτής και στρατηγικής σχέσης ΕΕ-Καζαχστάν·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΣΕΣΣ θα πρέπει να κυρωθεί από τα κοινοβούλια και των 28 κρατών μελών και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο· ότι η συμφωνία αυτή όχι μόνο θα ενισχύσει τον πολιτικό διάλογο μεταξύ της ΕΕ και του Καζαχστάν και θα χρησιμεύσει για την προώθηση του αμοιβαίου εμπορίου και των επενδύσεων, αλλά επίσης ότι δίνει έντονη έμφαση στις διεθνείς υποχρεώσεις· ότι μπορούμε να αναγνωρίσουμε ότι κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την ΕΣΕΣΣ σημειώθηκαν βελτιώσεις από την πλευρά της συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών με μέτρα που ελήφθησαν προκειμένου να προωθηθεί η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η γενική κατάσταση όσον αφορά την ελευθερία της έκφρασης έχει επιδεινωθεί τα πρόσφατα χρόνια· ότι το Δεκέμβριο του 2015, οι αρχές του Καζαχστάν συνέλαβαν τη Guzal Baidalinova, δημοσιογράφο και ιδιοκτήτρια του διαδικτυακού ειδησεογραφικού ιστοτόπου Nakanune.kz, σε σχέση με ποινική υπόθεση με την κατηγορία της «σκόπιμης δημοσίευσης ψευδών πληροφοριών»· ότι εκφράστηκαν ανησυχίες μετά τη σύλληψη της Guzal Baidalinova σε σχέση με την όχληση κατά των ανεξάρτητων μέσων στο Καζαχστάν· ότι στις 29 Φεβρουαρίου 2016 δικαστήριο απάλλαξε τη δημοσιογράφο Yulia Kozlova, η οποία γράφει στο Nakanune.kz·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει υπό εξέλιξη ποινική έρευνα κατά του Seytkazy Matayev, επικεφαλής της Εθνικής Λέσχης Τύπου και του συνδικάτου των δημοσιογράφων, ο οποίος κατηγορείται ότι καταχράσθηκε εκατομμύρια τενγκέ Καχαζστάν (ΚΖΤ) από δημόσια κεφάλαια· ότι στις 22 Φεβρουαρίου 2016 ο Seytkazy Matayev, ο οποίος αρνείται τις κατηγορίες, και ο γιός του Aset Matayev, ο οποίος είναι διευθυντής του ανεξάρτητου ειδησεογραφικού πρακτορείου KazTag, συνελήφθησαν· ότι ο Aset Matayev αφέθηκε ελεύθερος αφού του υποβλήθηκαν ερωτήσεις·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 22 Ιανουαρίου 2016, δικαστήριο βρήκε ενόχους τον Ermek Narymbaev και τον Serikzhan Mambetalin — υπεύθυνους ιστολογίων οι οποίοι συνελήφθησαν τον Οκτώβριο 2015 με την κατηγορία της «υποδαύλισης εθνικής διχόνοιας» — και τους καταδίκασε σε ποινή φυλάκισης τριών και δύο ετών αντιστοίχως· ότι ο υπεύθυνος ιστολογίου Bolatbek Blyalov τέθηκε σε μερικό κατ' οίκον περιορισμό·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αρχές του Καζαχστάν έχουν κλείσει ανεξάρτητα ειδησεογραφικά πρακτορεία και μέσα που πρόσκεινται στην αντιπολίτευση, μεταξύ των οποίων τα Assandi Times, Pravdivaya καθώς και τις εφημερίδες ADAM bol και ADAM· ότι στα τέλη του 2012, οι αρχές του Καζαχστάν μήνυσαν ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και μέσα που πρόσκεινται στην αντιπολίτευση, και ιδίως τις εφημερίδες Golos Respubliki και Vzglyad, καθώς και συμβεβλημένες με αυτά εφημερίδες και ιστοτόπους, και τις διαδικτυακές τηλεοπτικές πύλες K+ και Stan.TV·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τον Οκτώβριο 2014 δικαστήριο της Almaty επέβαλε ποινές ύψους 34 εκατομμυρίων ΚΖΤ εναντίον του πρακτορείου Havas Worldwide Kazakhstan·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Μέσο για τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (EIDHR) αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο χρηματοδότησης που αποβλέπει στη στήριξη οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και του εκδημοκρατισμού στη συγκεκριμένη χώρα και γενικότερα στην περιοχή·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την ILGA (τη Διεθνή Ένωση Λεσβιών, Ομοφυλοφίλων, Αμφιφυλόφιλων, Διεμφυλικών και Μεσοφυλικών Ατόμων), τα άτομα ΛΟΑΔΜ στο Καζαχστάν αντιμετωπίζουν νομικά προβλήματα και διακρίσεις που δεν τα αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι μη ΛΟΑΔΜ· ότι τόσο η ανδρική όσο και η γυναικεία ομοερωτική σεξουαλική δραστηριότητα είναι νόμιμες στο Καζαχστάν, αλλά ότι τα ομόφυλα ζευγάρια και τα νοικοκυριά με επικεφαλής ομόφυλα ζευγάρια δεν είναι επιλέξιμα για το ίδιο επίπεδο νομικής προστασίας που είναι διαθέσιμο στα έγγαμα ετερόφυλα ζευγάρια·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 20 Μαρτίου 2016 θα διεξαχθούν στο Καζαχστάν πρόωρες βουλευτικές εκλογές, οι οποίες, προκειμένου να θεωρηθούν ελεύθερες και δίκαιες, πρέπει προηγουμένως να εξασφαλιστεί η ελευθερία της έκφρασης στην κοινωνία και να καταστεί δυνατή η ευχερής και διαφανής καταχώριση των πολιτικών κομμάτων· ότι σύμφωνα με την Τελική Έκθεση της Αποστολής Παρατήρησης Εκλογών του ΟΑΣΕ της 3ης Απριλίου 2012, οι εκλογές του 2012 στιγματίστηκαν από «σημαντικές παρατυπίες» (6)·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι την 1η Ιανουαρίου 2015 τέθηκαν σε ισχύ νέος Ποινικός Κώδικας, νέος Κώδικας Διοικητικών Παραβάσεων και νέος Κώδικας Ποινικής Δικονομίας·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Καζαχστάν κατατάσσεται στην 160ή θέση μεταξύ 180 χωρών στον Δείκτη Ελευθερίας Τύπου της Οργάνωσης «Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα» για το 2015·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει συνεργαστεί με συνέπεια με το Καζαχστάν στη διαδικασία προσχώρησης της χώρας στον ΠΟΕ, η οποία έχει πλέον οδηγήσει στην ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για προσχώρηση στον ΠΟΕ· ότι είναι σημαντικό το Καζαχστάν να ακολουθήσει κατεύθυνση κράτους δικαίου και να σεβαστεί τις διεθνείς υποχρεώσεις του και να εγγυηθεί την ασφάλεια δικαίου για τις διεθνείς εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα, και την προστασία των επενδύσεών τους·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναπτυξιακή συνεργασία με το Καζαχστάν εστιάζεται στην ενίσχυση της ικανότητας των αρχών περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης, στην υποστήριξη της μεταρρύθμισης του τομέα της δικαιοσύνης και στη βελτίωση της ικανότητας του δημόσιου τομέα να εισάγει κοινωνικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις·

1.

τονίζει τη σημασία των σχέσεων ΕΕ-Καζαχστάν και την ανάγκη ενίσχυσης της οικονομικής και πολιτικής συνεργασίας σε όλους τους τομείς· τονίζει το μεγάλο ενδιαφέρον που έχει για την ΕΕ η βιώσιμη σχέση με το Καζαχστάν από πλευράς πολιτικής και οικονομικής συνεργασίας·

2.

εκφράζει τις ανησυχίες του για το κλίμα που έχει δημιουργηθεί για τα μέσα ενημέρωσης και την ελευθερία του λόγου στο Καζαχστάν· ανησυχεί ιδιαίτερα για την πίεση που ασκείται σε ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και τις ενδεχόμενες αρνητικές συνέπειες του νέου νομοσχεδίου για τη χρηματοδότηση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών· επισημαίνει ότι η ελευθερία του λόγου για τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, τους υπεύθυνους ιστολογίων και τους επιμέρους πολίτες είναι μια αδιαπραγμάτευτη οικουμενική αξία·

3.

εκφράζει τη λύπη του για την ενέργεια των αρχών να κλείσουν αδιακρίτως ειδησεογραφικούς ιστοτόπους, κοινωνικά μέσα και άλλους ιστοτόπους με το αιτιολογικό ότι δημοσιεύουν παράνομο περιεχόμενο και καλεί τις αρχές τους Καζαχστάν να εξασφαλίσουν ότι οποιαδήποτε μέτρα για τον περιορισμό της πρόσβασης στο Διαδίκτυο βασίζονται στο νόμο· ανησυχεί για τις τροποποιήσεις του Νόμου περί Επικοινωνιών που θεσπίστηκε το 2014·

4.

εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για την περιφρόνηση και την παραβίαση των δικαιωμάτων των κρατουμένων στο σωφρονιστικό σύστημα του Καζαχστάν· εκφράζει ανησυχία για τη σωματική και ψυχική ευεξία των κρατουμένων Vladimir Kozlov, Vadim Kuramshin (ο οποίος βραβεύτηκε με το Διεθνές Βραβείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Ludovic Trarieux το 2013) και Aron Atabek, οι οποίοι έχουν καταδικαστεί για πολιτικούς λόγους και ζητεί να τους δοθεί άμεση πρόσβαση στην απαραίτητη ιατρική περίθαλψη και να τους επιτραπούν τακτικές επισκέψεις, μεταξύ άλλων από μέλη της οικογενείας τους, νομικούς εκπροσώπους και εκπροσώπους οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δικαιωμάτων των κρατουμένων·

5.

αναγνωρίζει το «πρόγραμμα των 100 βημάτων» ως μια προσπάθεια για την αντιμετώπιση επειγουσών μεταρρυθμίσεων στο Καζαχστάν· καλεί το Καζαχστάν να εφαρμόσει τον Εθνικό Μηχανισμό Πρόληψης των Βασανιστηρίων και να ανοίξει συζήτηση για το νέο Ποινικό του Κώδικα·

6.

υπογραμμίζει ότι οι βαθύτερες πολιτικές και οικονομικές σχέσεις με την ΕΕ, όπως αυτές που προβλέπονται στην πρόσφατα υπογραφείσα Ενισχυμένη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας πρέπει να βασίζονται σε κοινές αξίες και να αντιστοιχούν σε μια ενεργητική και απτή δέσμευση του Καζαχστάν να εφαρμόσει πολιτικές και δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις που απορρέουν από τις διεθνείς υποχρεώσεις και δεσμεύσεις του·

7.

χαιρετίζει την απελευθέρωση, μετά τον τελευταίο Διάλογο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ορισμένων κρατουμένων ακτιβιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συνδικαλιστών·

8.

υπογραμμίζει ότι η θεμιτή καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως πρόσχημα για την απαγόρευση της δραστηριότητας της αντιπολίτευσης, την παρακώλυση της ελεύθερης έκφρασης ή την περιστολή της ανεξαρτησίας των δικαστικών αρχών·

9.

ζητεί επανεξέταση των άρθρων του Ποινικού Κώδικα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ποινικοποίηση νόμιμης συμπεριφοράς που προστατεύεται από το δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και ιδίως για το άρθρο 174 σχετικά με την «υποδαύλιση διχασμού σε βάση κοινωνική, εθνική, γενών, φυλών, τάξεων ή θρησκείας»·

10.

καλεί τις αρχές του Καζαχστάν να ακυρώσουν τις καταδίκες των υπευθύνων ιστολογίων, συμπεριλαμβανομένων μεταξύ άλλων των Ermek Narymbaev, Serikzhan Mambetalin και Bolatbek Blyalov· ζητεί την απελευθέρωση της Guzal Baidalinova· ζητεί να τερματιστούν οι διώξεις εναντίον του Seytkazy και του Aset Matayev· από την άποψη αυτή, οι δίκες των δημοσιογράφων πρέπει να είναι δημόσιες και δεν πρέπει να υπάρχουν οχλήσεις κατά τη διαδικασία·

11.

ζητεί την απελευθέρωση του ηγέτη της αντιπολίτευσης Vladimir Kozlov, ο οποίος κρατείται αυτή τη στιγμή υπό συνθήκες αυστηρής φυλάκισης, σε αναμονή της ανεξάρτητης και αμερόληπτης επανεξέτασης της υπόθεσής του·

12.

εκφράζει την βαθιά ανησυχία του για το Νόμο σχετικά με τις ΜΚΟ, ο οποίος υπονομεύει την ύπαρξη και την ανεξαρτησία των ΜΚΟ στο Καζαχστάν· παροτρύνει τις αρχές του Καζαχστάν να εγγυώνται σε κάθε περίπτωση ότι όλοι οι ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και οι ΜΚΟ του Καζαχστάν είναι σε θέση να ασκούν τις θεμιτές δραστηριότητές τους στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, χωρίς φόβο για αντίποινα και απαλλαγμένοι από κάθε περιορισμό·

13.

χαιρετίζει τη φιλοδοξία του Καζαχστάν να αποδυθεί ενεργητικά ως μεσολαβητής σε ζητήματα διεθνούς ασφαλείας που αφορούν την ευρύτερη περιοχή· παροτρύνει τις αρχές του Καζαχστάν να τιμήσουν τις διεθνείς δεσμεύσεις που έχουν υπογράψει, συμπεριλαμβανομένων όσων συνδέονται με το κράτος δικαίου και την ανεξαρτησία των δικαστικών αρχών·

14.

χαιρετίζει τους τακτικούς διαλόγους ανθρωπίνων δικαιωμάτων ΕΕ-Καζαχστάν· υπογραμμίζει τη σημασία των διαλόγων ανθρωπίνων δικαιωμάτων μεταξύ της ΕΕ και των αρχών του Καζαχστάν· ζητεί ενίσχυση των διαλόγων ώστε να οδηγούν στην ίδρυση ενός βήματος όπου τα ζητήματα θα μπορούν να θίγονται ανοιχτά· τονίζει ότι οι διάλογοι αυτοί πρέπει να είναι αποτελεσματικοί και προσανατολισμένοι στα αποτελέσματα·

15.

καλεί την ΕΕ και ιδίως την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, να παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις στο Καζαχστάν, να εκφράζουν τις ανησυχίες τους στις αρχές του Καζαχστάν όποτε αυτό απαιτείται, να προσφέρουν βοήθεια και να υποβάλλουν τακτικά εκθέσεις στο Κοινοβούλιο· καλεί την αντιπροσωπεία της ΕΕ στην Αστάνα να συνεχίσει να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην παρακολούθηση της κατάστασης και να θέτει τα ζητήματα ελευθερίας της έκφρασης σε όλες τις σχετικές διμερείς συναντήσεις με το Καζαχστάν·

16.

παροτρύνει τις αρχές του Καζαχστάν να εφαρμόσουν πλήρως τις συστάσεις του ΟΑΣΕ/Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων πριν από τις βουλευτικές εκλογές και να λάβουν απτά μέτρα για να υλοποιήσουν τις συστάσεις που διατύπωσε ο Ειδικός Εισηγητής των Ηνωμένων Εθνών για την ελευθερία του ειρηνικώς συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι· υπενθυμίζει στο Καζαχστάν τη φιλοδοξία του για υποψηφιότητα μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για την περίοδο 2017-2018·

17.

καλεί τις αρχές του Καζαχστάν να δεσμευτούν στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης που συμφωνήθηκαν πρόσφατα σε διεθνές επίπεδο·

18.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, στον Ειδικό Εκπρόσωπο της ΕΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, το Συμβούλιο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο του Καζαχστάν.