30.5.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 135/21

(1)

Σύμφωνα με το άρθρο 104 της συνθήκης, τα κράτη μέλη αποφεύγουν τα υπερβολικά δημοσιονομικά ελλείμματα.

(2)

Το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης βασίζεται στον στόχο της επίτευξης υγιών δημόσιων οικονομικών ως μέσου ενίσχυσης των προϋποθέσεων για τη σταθερότητα των τιμών και την ισχυρή διατηρήσιμη ανάπτυξη, οι οποίες ευνοούν τη δημιουργία απασχόλησης.

(3)

Η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ), δυνάμει του άρθρου 104 της συνθήκης, όπως διευκρινίζεται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1467/97 του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 1997, για την επιτάχυνση και τη διασαφήνιση της εφαρμογής της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (1) (που αποτελεί μέρος του συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης), προβλέπει τη λήψη απόφασης για την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος. Το Πρωτόκολλο για τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος που προσαρτάται στη συνθήκη περιλαμβάνει περαιτέρω διατάξεις για την εφαρμογή της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 3605/93 του Συμβουλίου (2) καθορίζει λεπτομερείς κανόνες και ορισμούς για την εφαρμογή των διατάξεων του εν λόγω Πρωτοκόλλου.

(4)

Η από το 2005 μεταρρύθμιση του συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης επεδίωκε την ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς του και των οικονομικών του ερεισμάτων, καθώς επίσης και τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών. Απέβλεπε να διασφαλίσει ιδίως ότι το οικονομικό και δημοσιονομικό υπόβαθρο λαμβάνεται πλήρως υπόψη σε όλα τα στάδια της ΔΥΕ. Κατ’ αυτό τον τρόπο, το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης παρέχει το πλαίσιο στήριξης των κυβερνητικών πολιτικών για την άμεση επιστροφή σε υγιείς δημοσιονομικές θέσεις λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική κατάσταση.

(5)

Το άρθρο 104 παράγραφος 5 της συνθήκης ορίζει ότι εάν η Επιτροπή κρίνει ότι υπάρχει ή ότι μπορεί να εμφανισθεί υπερβολικό έλλειμμα σε ένα κράτος μέλος, τότε απευθύνει γνώμη προς το Συμβούλιο. Με γνώμονα την έκθεση αυτή σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 3 και λαμβάνοντας υπόψη τη γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 4, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι στην Ελλάδα υπάρχει υπερβολικό έλλειμμα. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή απηύθυνε τη γνώμη αυτή προς το Συμβούλιο σχετικά με την Ελλάδα στις 24 Μαρτίου 2009 (3).

(6)

Το άρθρο 104 παράγραφος 6 της συνθήκης ορίζει ότι το Συμβούλιο θα πρέπει να λάβει υπόψη τις παρατηρήσεις που ενδέχεται να υποβάλει το οικείο κράτος μέλος πριν να αποφασίσει, μετά από συνολική εκτίμηση, αν υφίσταται υπερβολικό έλλειμμα. Στην περίπτωση της Ελλάδας, η συνολική αυτή εκτίμηση οδηγεί στα εξής συμπεράσματα.

(7)

Το έλλειμμα του ευρύτερου δημόσιου τομέα στην Ελλάδα ανήλθε στο 3,5 % του ΑΕΠ το 2007, υπερβαίνοντας την τιμή αναφοράς του 3 % του ΑΕΠ. Σύμφωνα με τις ενδιάμεσες προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του Ιανουαρίου 2009, το έλλειμμα του ευρύτερου δημόσιου τομέα, εξαιρουμένων των εκτάκτων εσόδων, υπολογίζεται στο 3,6 % του ΑΕΠ το 2008 (ή 3,4 % του ΑΕΠ συμπεριλαμβανομένων των εκτάκτων εσόδων). Η εκτίμηση αυτή βασίζεται σε ρυθμό αύξησης 2,9 % του πραγματικού ΑΕΠ το 2008 και λαμβάνει υπόψη τις πλέον πρόσφατες πληροφορίες σχετικά με την εφαρμογή του δημοσιονομικού νόμου του 2008. Όσον αφορά το 2009, οι ενδιάμεσες προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του Ιανουαρίου 2009 υπολογίζουν το έλλειμμα του ευρύτερου δημόσιου τομέα, εξαιρουμένων των εκτάκτων εσόδων, στο 4,4 % του ΑΕΠ (3,7 % συμπεριλαμβανομένων των εκτάκτων εσόδων) με βάση πρόβλεψη αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ 0,2 % και συντηρητική εκτίμηση του δημοσιονομικού νόμου του 2009 που εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο στις 21 Δεκεμβρίου. Υπό τη συνήθη παραδοχή της μη μεταβολής της ακολουθούμενης πολιτικής και υποθέτοντας ότι τα έκτακτα μέτρα θα διακοπούν, το έλλειμμα του 2010 υπολογίζεται στο 4,2 % του ΑΕΠ. Αυτό σημαίνει ότι το κριτήριο του ελλείμματος που ορίζει η συνθήκη δεν ικανοποιείται.

(8)

Το ακαθάριστο δημόσιο χρέος ανήλθε στο 94,8 % του ΑΕΠ το 2007 και στο 94,6 % του ΑΕΠ το 2008, σαφώς υψηλότερο της τιμής αναφοράς του 60 % του ΑΕΠ που καθορίζει η συνθήκη. Σύμφωνα με τις ενδιάμεσες προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του Ιανουαρίου 2009, ο δείκτης του δημοσίου χρέους προβλέπεται να αυξηθεί περαιτέρω στο 96,25 % το 2009 και στο 98,5 % του ΑΕΠ το 2010. Τα τρέχοντα επίπεδα του ελλείμματος και οι εκτιμήσεις μεσοπρόθεσμης ανάπτυξης δεν συνάδουν με τη μείωση του δείκτη του χρέους σε επίπεδο κάτω του 60 % του ΑΕΠ. Ο δείκτης του χρέους δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι μειώνεται επαρκώς και ότι πλησιάζει την τιμή αναφοράς με ικανοποιητικό ρυθμό κατά την έννοια της συνθήκης και του συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

(9)

Σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1467/97, οι «σχετικοί παράγοντες» μπορούν να ληφθούν υπόψη στη διαδικασία που οδηγεί στη λήψη απόφασης σχετικά με την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος, σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 6, μόνον εφόσον ικανοποιείται πλήρως η διπλή προϋπόθεση — δηλαδή ότι το έλλειμμα παραμένει κοντά στην τιμή αναφοράς και η υπέρβαση της τιμής αναφοράς είναι προσωρινή. Στην περίπτωση της Ελλάδας, η διπλή αυτή προϋπόθεση δεν πληρούται. Κατά συνέπεια, οι σχετικοί παράγοντες δεν λαμβάνονται υπόψη κατά τη διαδικασία που οδηγεί στη λήψη της εν λόγω απόφασης,