Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 — στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

Ο κανονισμός:

• καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) συνεισφέρει στην ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών και του αγροτικού τομέα κατά την περίοδο 2014-2020, προκειμένου ο εν λόγω τομέας να καταστεί:
  • ανθεκτικός, ανταγωνιστικός και καινοτόμος·,
  • φιλικός προς το κλίμα και περιβαλλοντικά ισορροπημένος,
  • κοινωνικά προσβάσιμος·
• καθορίζει τους κανόνες που διέπουν τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για την αγροτική ανάπτυξη, που χρηματοδοτείται από το ΕΓΤΑΑ·
• εξηγεί τους στόχους του ΕΓΤΑΑ και πώς λειτουργεί.

Ο κανονισμός τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/2393, ο οποίος εισήγαγε ορισμένες τεχνικές τροποποιήσεις στους ακόλουθους πέντε κανονισμούς σχετικά με την κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ) της ΕΕ:

• στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013·
• στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 σχετικά με τη χρηματοδότηση, τη διαχείριση και την παρακολούθηση της ΚΓΠ·
• στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 σχετικά με τους κανόνες για άμεσες ενισχύσεις στους γεωργούς·
• στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 για την κοινή οργάνωση των αγορών γεωργικών προϊόντων·
• στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 652/2014 σχετικά με τη διαχείριση των δαπανών.

Τροποποιήθηκε περαιτέρω από τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/2220, ο οποίος, μεταξύ άλλων, θεσπίζει μεταβατικές διατάξεις για την εφαρμογή του ΕΓΤΑΑ, συμπεριλαμβανομένων ειδικών πόρων που θα βοηθήσουν στην ανάκαμψη του γεωργικού τομέα της ΕΕ και των αγροτικών περιοχών μετά την πανδημία της νόσου COVID-19.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Στόχοι

Το ΕΓΤΑΑ στοχεύει στα εξής:

• στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας στη γεωργία·
• στη διασφάλιση αφενός της βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων και αφετέρου της αποδοτικής υλοποίησης των μέτρων αντιμετώπισης της αλλαγής του κλίματος·
• στην επίτευξη ισορροπημένης εδαφικής ανάπτυξης των αγροτικών περιοχών σε ολόκληρη την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας και της διατήρησης θέσεων απασχόλησης.

Προτεραιότητες

Η ΕΕ στηρίζει τη δράση για την επίτευξη έξι στόχων προτεραιότητας:

• προώθηση της μεταφοράς γνώσεων και της καινοτομίας·
• ενίσχυση της βιωσιμότητας και της ανταγωνιστικότητας όλων των τύπων γεωργίας, καθώς και της βιώσιμης διαχείρισης των δασών·
• προώθηση της οργάνωσης της αλυσίδας τροφίμων, περιλαμβανομένης της επεξεργασίας και εμπορίας γεωργικών προϊόντων, της καλής διαβίωσης των ζώων και της διαχείρισης κινδύνων·
• αποκατάσταση, διατήρηση και ενίσχυση των οικοσυστημάτων που συνδέονται με τη γεωργία και τη δασοπονία·
• προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων και της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα·
• προώθηση της κοινωνικής ένταξης, της μείωσης της φτώχειας και της οικονομικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές.

Τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες της ΕΕ μπορούν επίσης να διαχειριστούν ζητήματα ιδιαίτερης σημασίας στην περιοχή τους όπως τα εξής:

• οι νέοι γεωργοί·
• οι μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις·
• οι ορεινές περιοχές·
• οι γυναίκες στις αγροτικές περιοχές·
• ο μετριασμός της αλλαγής του κλίματος, η προσαρμογή σε αυτήν και η βιοποικιλότητα.

Προϋπολογισμός

• Ο προϋπολογισμός του ΕΓΤΑΑ ορίστηκε στα 99,3 δισεκατομμύρια ευρώ για το 2015. Τουλάχιστον το 30% του εν λόγω ποσού πρέπει να χρησιμοποιηθεί σε μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος και την καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος, ενώ το 5% προορίζεται για τις στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης.
• Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2015/791 αναθεωρεί την κατανομή του προϋπολογισμού όσον αφορά τη στήριξη της ΕΕ για προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης [παράρτημα I του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013].

Τροποποίηση του κανονισμού το 2017

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/2393, ο οποίος εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2018, αποσκοπεί στην απλούστευση και τη βελτίωση της πρόσβασης των γεωργών στη χρηματοδότηση στο πλαίσιο της ΚΓΠ. Μεταξύ άλλων, ο κανονισμός εισάγει τα εξής:

• νέο ειδικό τομεακό μηχανισμό σταθεροποίησης εισοδήματος ο οποίος παρέχει αποζημίωση στους γεωργούς που έχουν υποστεί σοβαρή μείωση του εισοδήματός τους·
• στήριξη για ασφαλιστικά συμβόλαια στις περιπτώσεις κατά τις οποίες έχει καταστραφεί περισσότερο από το 20% της μέσης ετήσιας παραγωγής του γεωργού, για παράδειγμα λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών.

Εφαρμογή

Ο κανονισμός απαιτεί η πολιτική αγροτικής ανάπτυξης να συνάδει με άλλες πολιτικές σε αυτό τον τομέα. Υφίστανται κανόνες και συμφωνίες σε επίπεδο ΕΕ για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής χρήσης της χρηματοδότησης της ΕΕ, με την ελαχιστοποίηση των επικαλύψεων και των ασυνεπειών.

Πανδημία COVID-19

• Ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕΕ) 2020/872 προβλέπει την παροχή έκτακτης προσωρινής βοήθειας σε γεωργούς και σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) που δραστηριοποιούνται στη μεταποίηση, την εμπορία ή την ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων και βαμβακιού, στο πλαίσιο του ΕΓΤΑΑ.
• Τα κράτη μέλη πρέπει να κατευθύνουν τη στήριξη στους δικαιούχους που πλήττονται περισσότερο από την κρίση της νόσου COVID-19, με βάση τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και σύμφωνα με κριτήρια επιλογής, τα οποία είναι αντικειμενικά και χωρίς διακρίσεις.
• Η στήριξη πρέπει να λαμβάνει τη μορφή εφάπαξ ποσού που πρέπει να καταβληθεί έως τις 30 Ιουνίου 2021, βάσει των αιτήσεων παροχής στήριξης που εγκρίνονται από την εθνική αρμόδια αρχή έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020.
• Το ανώτατο ποσό στήριξης δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 7 000 ευρώ ανά γεωργό και τα 50 000 ευρώ ανά ΜΜΕ.

Έκτακτη προσωρινή στήριξη

• Ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕΕ) 2022/1033 θεσπίζει τη δυνατότητα των κρατών μελών να παρέχουν έκτακτη προσωρινή στήριξη ρευστότητας στο πλαίσιο του ΕΓΤΑΑ για γεωργούς και ΜΜΕ με σκοπό την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η στήριξη επιδιώκει να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που θέτουν σε κίνδυνο τη συνέχεια των γεωργικών δραστηριοτήτων και των μικρών επιχειρήσεων που επεξεργάζονται γεωργικά προϊόντα — σημαντικές αυξήσεις στο κόστος των εισροών, ιδίως για τις επιχειρήσεις ζωοτροφών και λιπασμάτων, και αυξημένο ενεργειακό κόστος.
• Οι γεωργοί και οι ΜΜΕ θα είναι σε θέση να λαμβάνουν στήριξη μέχρι 15 000 ευρώ και 100 000 ευρώ αντίστοιχα. Τα ποσά αυτά θα καταβληθούν έως τις 15 Οκτωβρίου 2023. Ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλουν μια τροποποίηση στα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης που εισάγουν αυτό το νέο μέτρο.

Μεταβατικοί κανόνες για τα έτη 2021 και 2022

• Ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕΕ) 2020/2220 καθιστά δυνατή τη συνεχή εφαρμογή των κανόνων στο πλαίσιο της ΚΓΠ την περίοδο 2014-2020 και διασφαλίζει τη συνέχεια των πληρωμών προς τους γεωργούς και άλλους δικαιούχους της στήριξης από το ΕΓΤΑΑ το 2021 και 2022, μέχρι το νέο πλαίσιο να εφαρμοστεί την 1η Ιανουαρίου 2023.
• Επιπλέον, η έκτακτη προσωρινή στήριξη σε γεωργούς και ΜΜΕ που πλήττονται ιδιαίτερα από την κρίση της νόσου COVID-19 θα αντιμετωπίσει τα συνεχιζόμενα προβλήματα ρευστότητας που απειλούν τη συνέχεια της γεωργίας και των μικρών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της μεταποίησης, της εμπορίας ή της ανάπτυξης γεωργικών προϊόντων.
• Το συνολικό ποσό της στήριξης της ΕΕ για την αγροτική ανάπτυξη από την 1η Ιανουαρίου 2021 έως την 31η Δεκεμβρίου 2022 θα ανέλθει σε 26 896 831 880 ευρώ σε τρέχουσες τιμές, σύμφωνα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για τα έτη 2021 έως 2027.
• Ένα επιπλέον ποσό, της τάξης των 8 070 486 840 ευρώ σε τρέχουσες τιμές, πρόκειται να διατεθεί ως πρόσθετοι πόροι στο πλαίσιο του ΕΓΤΑΑ για την ανάκαμψη του γεωργικού τομέα της ΕΕ και των αγροτικών περιοχών για τα έτη 2021 και 2022. Ο κανονισμός θεσπίζει λεπτομερείς κανόνες σχετικά με τον τρόπο κατανομής των εν λόγω πόρων σε προτεραιότητες όπως η οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, η δράση για το κλίμα, η καλή διαβίωση των ζώων, κ.λπ.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Ο κανονισμός εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2014.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Το ΕΓΤΑΑ είναι ένα από τα δύο ταμεία της ΕΕ που παρέχουν χρηματική ενίσχυση για την εφαρμογή της ΚΓΠ (το άλλο είναι το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων). Αποσκοπεί στην ενθάρρυνση της αγροτικής ανάπτυξης σε ολόκληρη την ΕΕ, παράλληλα με άλλες πρωτοβουλίες αυτού του τομέα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική χρήση της χρηματοδότησης της ΕΕ.

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 487-548).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 807/2014 της Επιτροπής, της 11ης Μαρτίου 2014, για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και για τη θέσπιση μεταβατικών διατάξεων (ΕΕ L 227 της 31.7.2014, σ. 1-17).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 808/2014 της Επιτροπής, της 17ης Ιουλίου 2014, σχετικά με τη θέσπιση κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) (ΕΕ L 227 της 31.7.2014, σ. 18-68).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 809/2014 της Επιτροπής, της 17ης Ιουλίου 2014, για τη θέσπιση κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου, τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης και την πολλαπλή συμμόρφωση (ΕΕ L 227 της 31.7.2014, σ. 69-124).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 320-469).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη χρηματοδότηση, τη διαχείριση και την παρακολούθηση της κοινής γεωργικής πολιτικής και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 352/78, (ΕΚ) αριθ. 165/94, (ΕΚ) αριθ. 2799/98, (ΕΚ) αριθ. 814/2000, (ΕΚ) αριθ. 1290/2005 και (ΕΚ) αριθ. 485/2008 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 549-607).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί θεσπίσεως κανόνων για άμεσες ενισχύσεις στους γεωργούς βάσει καθεστώτων στήριξης στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 637/2008 και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 73/2009 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 608-670).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθ. 234/79, (ΕΚ) αριθ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 671-854).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

τελευταία ενημέρωση 01.01.2023