Πρόγραμμα δράσης για την προώθηση της ασφαλέστερης χρήσης του Διαδικτύου 1999-2004 («Safer Internet»)

Το πρόγραμμα δράσης «Safer Internet» στοχεύει στην ενθάρρυνση της δημιουργίας ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη της βιομηχανίας που σχετίζεται με το Διαδίκτυο, μέσω της προώθησης της ασφαλούς χρήσης του Διαδικτύου και της καταπολέμησης του παράνομου και επιβλαβούς περιεχομένου. Το πρόγραμμα διαρθρώνεται γύρω από τρεις άξονες:

- τη δημιουργία ενός ασφαλέστερου περιβάλλοντος με την καθιέρωση ενός ευρωπαϊκού δικτύου απευθείας γραμμών, την ενθάρρυνση της αυτορρύθμισης και την εκπόνηση κωδίκων δεοντολογίας·

- την ανάπτυξη συστημάτων φιλτραρίσματος και διαβάθμισης·

- δράσεις ευαισθητοποίησης.

ΠΡΑΞΗ

Απόφαση αριθ. 276/1999/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Ιανουαρίου 1999, για ένα πολυετές κοινοτικό πρόγραμμα δράσης για την προώθηση της ασφαλέστερης χρήσης του Διαδικτύου μέσω της καταπολέμησης του παράνομου και βλαβερού περιεχομένου στα παγκόσμια δίκτυα [Βλέπε πράξεις τροποποίησης]

ΣΥΝΟΨΗ

Παράνομο περιεχόμενο/βλαβερό περιεχόμενο

Η διάκριση μεταξύ παράνομου και βλαβερού περιεχομένου είναι σημαντική, διότι οι δύο αυτοί τύποι περιεχομένου αντιμετωπίζονται διαφορετικά:

• το παράνομο περιεχόμενο πρέπει να αντιμετωπίζεται στην πηγή από τις αστυνομικές και δικαστικές αρχές, οι δραστηριότητες των οποίων καλύπτονται από τους κανόνες της εθνικής νομοθεσίας και τις συμφωνίες δικαστικής συνεργασίας. Η βιομηχανία πάντως μπορεί να προσφέρει σημαντική βοήθεια για τη μείωση της κυκλοφορίας παράνομου περιεχομένου (ιδιαίτερα περιεχομένου σχετικού με παιδική πορνογραφία, ρατσισμό και αντισημιτισμό) μέσω της θέσπισης αποτελεσματικών μηχανισμών αυτορρύθμισης (όπως οι κώδικες καλής συμπεριφοράς και η δημιουργία ανοικτών τηλεφωνικών γραμμών), που θα διέπονται και θα υποστηρίζονται από νομικές διατάξεις και θα έχουν την υποστήριξη των καταναλωτών·
• το βλαβερό περιεχόμενο είναι το επιτρεπόμενο περιεχόμενο αλλά του οποίου συγχρόνως η διάδοση είναι περιορισμένη (για παράδειγμα, απευθύνεται στους ενήλικους) και το οποίο μπορεί να θίξει ορισμένους χρήστες, ακόμη και αν η διάδοσή του δεν είναι περιορισμένη, βάσει της αρχής της ελευθερίας έκφρασης. Για την αντιμετώπιση του βλαβερού περιεχομένου, οι δράσεις προτεραιότητας θα πρέπει να είναι: η παροχή στους χρήστες της δυνατότητας να αρνούνται το βλαβερό περιεχόμενο με την ανάπτυξη τεχνολογικών λύσεων (συστήματα φιλτραρίσματος και διαβάθμισης περιεχομένου), η αύξηση της ευαισθητοποίησης των γονέων και η ανάπτυξη της αυτορρύθμισης, η οποία μπορεί να προσφέρει ένα επαρκές πλαίσιο, ιδιαίτερα για την προστασία των ανηλίκων.

Διάρκεια, δημοσιονομικό κονδύλιο

Το πρόγραμμα δράσης έχει τετραετή διάρκεια (από την 1η Ιανουαρίου 1999 έως την 31η Δεκεμβρίου 2002). Έχει προϋπολογισμό ύψους 25 εκατ. ευρώ.

Γενικός στόχος

Το πρόγραμμα δράσης αποσκοπεί στην προώθηση μιας ασφαλέστερης χρήσης του Διαδικτύου και την ενθάρρυνση, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενός περιβάλλοντος ευνοϊκού για την ανάπτυξη της βιομηχανίας που σχετίζεται με το Διαδίκτυο.

Γραμμές δράσης

Το πρόγραμμα δράσης περιλαμβάνει τέσσερις γραμμές δράσης:

• δημιουργία ενός ασφαλέστερου περιβάλλοντος μέσω ενός ευρωπαϊκού δικτύου ανοικτών τηλεφωνικών γραμμών («hot lines») και με την ενθάρρυνση της αυτορρύθμισης και της θέσπισης κωδίκων δεοντολογίας·
• ανάπτυξη των συστημάτων φιλτραρίσματος και διαβάθμισης, αποδεικνύοντας κυρίως τα πλεονεκτήματα αυτών των διαδικασιών και διευκολύνοντας μια διεθνή συμφωνία σχετικά με το σχεδιασμό ενός συστήματος διαβάθμισης·
• ενθάρρυνση των δράσεων ευαισθητοποίησης σε όλα τα επίπεδα, με στόχο την καλύτερη ενημέρωση των γονέων και όλων όσοι ασχολούνται με παιδιά (εκπαιδευτικοί, κοινωνικοί λειτουργοί κ.λπ.) σχετικά με τον αποτελεσματικότερο τρόπο προστασίας των ανηλίκων από την έκθεσή τους σε περιεχόμενο που θα μπορούσε να βλάψει την ανάπτυξή τους·
• δράσεις υποστήριξης για την αξιολόγηση των νομικών συνεπειών, το συντονισμό με τις ανάλογες διεθνείς πρωτοβουλίες και την αξιολόγηση του αντίκτυπου των κοινοτικών μέτρων.

Δράσεις

Για να επιτευχθούν οι στόχοι του προγράμματος, αναλαμβάνονται οι παρακάτω δράσεις με ευθύνη της Επιτροπής:

• προώθηση της αυτορρύθμισης εκ μέρους της βιομηχανίας και της ανάπτυξης συστημάτων παρακολούθησης του περιεχομένου (ιδίως όσον αφορά περιεχόμενο όπως η παιδική πορνογραφία, ο ρατσισμός ή ο αντισημιτισμός)·
• ενθάρρυνση της βιομηχανίας να αναπτύξει συστήματα φιλτραρίσματος και μηχανισμούς διαβάθμισης που να επιτρέπουν στους γονείς και τους εκπαιδευτικούς να επιλέγουν κατάλληλα περιεχόμενα για τα παιδιά των οποίων έχουν τη μέριμνα, δίνοντας παράλληλα στους ενήλικους τη δυνατότητα να επιλέγουν το νόμιμο περιεχόμενο στο οποίο επιθυμούν να έχουν πρόσβαση·
• μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση των χρηστών, και ιδιαίτερα των γονέων, των εκπαιδευτικών και των παιδιών, όσον αφορά τις υπηρεσίες που προσφέρει η βιομηχανία, ώστε να κατανοήσουν και να αξιοποιούν καλύτερα τις ευκαιρίες που προσφέρει το Διαδίκτυο·
• δράσεις υποστήριξης, π.χ. για την αξιολόγηση των νομικών συνεπειών·
• δραστηριότητες που ευνοούν τη διεθνή συνεργασία.

Συμμετοχή

Εκτός από τα κράτη μέλη της ΕΕ, η συμμετοχή στο πρόγραμμα μπορεί να είναι ανοικτή σε νομικά πρόσωπα εγκατεστημένα σε χώρες της ΕΖΕΣ που είναι μέλη του ΕΟΧ και σε ευρωπαϊκούς διεθνείς οργανισμούς. Η συμμετοχή μπορεί επίσης να είναι ανοικτή σε νομικά πρόσωπα εγκατεστημένα σε τρίτες χώρες εκτός ΕΟΧ και σε μη ευρωπαϊκούς διεθνείς οργανισμούς, εφόσον η συμμετοχή αυτή συμβάλλει αποτελεσματικά στην υλοποίηση του προγράμματος.

Παράταση του προγράμματος έως το 2005

Το πρόγραμμα δράσης παρατάθηκε έως τις 31 Δεκεμβρίου 2004 και διαθέτει συμπληρωματικό προϋπολογισμό 13,3 εκατ. ευρώ για τα δύο επιπλέον έτη.

Νέο πρόγραμμα δράσης «Safer Internet Plus»

Το 2005, το Συμβούλιο εξέδωσε απόφαση θέσπισης του προγράμματος «Safer Internet Plus» με στόχο την προώθηση της ασφαλέστερης χρήσης του Διαδικτύου και των νέων επιγραμμικών τεχνολογιών. Το πρόγραμμα θα καλύψει την περίοδο 2005-2008 και θα αποτελέσει τη συνέχεια του προγράμματος «Safer Internet» (1999-2004).

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 6ης Νοεμβρίου 2006: Τελική αξιολόγηση της υλοποίησης του πολυετούς κοινοτικού προγράμματος δράσης για την προώθηση της ασφαλέστερης χρήσης του Διαδικτύου μέσω της καταπολέμησης του παράνομου και βλαβερού περιεχομένου στα παγκόσμια δίκτυα [COM(2006) 663 τελικό]

Οι ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες που διενήργησαν την αξιολόγηση του προγράμματος διαπίστωσαν και υπογράμμισαν την αποτελεσματικότητα του προγράμματος για την καταπολέμηση των παράνομων περιεχομένων στο Διαδίκτυο. Η επιτυχία του προγράμματος οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη δημιουργία εθνικών ανοικτών τηλεφωνικών γραμμών και κόμβων ευαισθητοποίησης σε όλα σχεδόν τα κράτη μέλη.

Τα ενδιαφερόμενα μέρη θεωρούν επίσης σημαντικό στοιχείο τις τεχνολογίες φιλτραρίσματος. Η εξοικείωση ωστόσο των γονέων με τις τεχνολογίες φιλτραρίσματος και η μέχρι τώρα εξέλιξη των τεχνολογιών αυτών είναι ακόμη ανεπαρκείς. Διαπιστώθηκαν επίσης σημαντικά βήματα προόδου σε ό,τι αφορά την αυτορρύθμιση του κλάδου, τους κώδικες δεοντολογίας και τις βέλτιστες πρακτικές.

Στη σχετική έκθεση αξιολόγησης διατυπώνονται διάφορες συστάσεις για τη συνέχεια της κοινοτικής δράσης στον συγκεκριμένο τομέα:

• βελτίωση της ορατότητας των ανοικτών τηλεφωνικών γραμμών·
• βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των ανοικτών τηλεφωνικών γραμμών και των άλλων ενδιαφερομένων·
• εστίαση της δράσης ευαισθητοποίησης σε συγκεκριμένες ομάδες-στόχους·
• συμμετοχή παιδιών και νεαρών ατόμων στον εντοπισμό των προβλημάτων και στην εξεύρεση λύσεων·
• αύξηση της ευαισθητοποίησης των τελικών χρηστών σχετικά με τις διαθέσιμες δυνατότητες φιλτραρίσματος βλαβερού περιεχομένου·
• ενθάρρυνση λύσεων αυτορρύθμισης στον κλάδο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο·
• χαρτογράφηση των δυνατοτήτων για μελλοντικές τεχνολογικές εξελίξεις και για επιλογές των χρηστών.

Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Νοεμβρίου 2003, σχετικά με την αξιολόγηση του πολυετούς κοινοτικού προγράμματος δράσης για την προώθηση της ασφαλέστερης χρήσης του Διαδικτύου και των νέων επιγραμμικών τεχνολογιών μέσω της καταπολέμησης του παράνομου και βλαβερού περιεχομένου, κυρίως στο πεδίο της προστασίας των παιδιών και των ανηλίκων [COM(2003) 653 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Η έκθεση υπογραμμίζει τις θετικές επιπτώσεις του σχεδίου δράσης, κυρίως όσον αφορά την προώθηση της δικτύωσης και της διάθεσης σημαντικής ποσότητας πληροφοριών σχετικά με τα προβλήματα ασφάλειας που θέτει η χρήση του Διαδικτύου. Ειδικότερα, η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα:

• το πρόγραμμα επέτρεψε την εκπόνηση πολλών λογισμικών φιλτραρίσματος, γεγονός που συνιστά σημαντική πρόοδο. Ωστόσο, η εφαρμογή της διαβάθμισης δεν είναι απολύτως ικανοποιητική. Επιπλέον, ορισμένα ενδιαφερόμενα μέρη εκτιμούν ότι το φιλτράρισμα δεν αποτελεί την καλύτερη προσέγγιση για την προστασία των παιδιών. Σε πολιτικό επίπεδο, το πρόγραμμα επέτρεψε να ενισχυθεί περισσότερο η θέση των θεμάτων που αφορούν την ανάπτυξη ασφαλέστερου Διαδικτύου στις δράσεις της ΕΕ και των κρατών μελών·
• σε επίπεδο γραμμών δράσης, η Επιτροπή μπόρεσε να προωθήσει τη συγκρότηση ενός δικτύου απευθείας γραμμών στην Ευρώπη, με συνδεδεμένα μέλη στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Αυστραλία. Η Επιτροπή χρηματοδότησε τις έρευνες για την ευαισθητοποίηση των χρηστών, ενίσχυσε την ανάπτυξη του φιλτραρίσματος και στήριξε την εκπόνηση ενός διεθνούς συστήματος διαβάθμισης·
• μια από τις επιτυχίες του προγράμματος είναι η σύναψη σχέσεων μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών με αποτέλεσμα τη συγκρότηση μιας «κοινότητας των φορέων». Ωστόσο, η Επιτροπή εκφράζει τη λύπη της για την πολύ μικρή συμμετοχή της βιομηχανίας, των οργανισμών αυτορρύθμισης και των ενώσεων καταναλωτών.

Εξάλλου, οι συντάκτες της αξιολόγησης συνιστούν να επεκταθούν οι στόχοι του προγράμματος στις νεοεμφανιζόμενες τεχνολογίες των επικοινωνιών (όπως η κινητή τηλεφωνία τρίτης γενιάς), στο βαθμό που αυτές θα έχουν επιπτώσεις στη χρήση του Διαδικτύου από τα παιδιά. Εν προκειμένω, η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι το συγκεκριμένο θέμα εγγράφεται πλέον στη δεύτερη φάση του προγράμματος 2003-2004.

ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «SAFER INTERNET PLUS» (2005-2008)

Απόφαση αριθ. 854/2005/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2005, για την καθιέρωση πολυετούς κοινοτικού προγράμματος για την προαγωγή της ασφαλέστερης χρησιμοποίησης του Διαδικτύου και των νέων επιγραμμικών τεχνολογιών (Επίσημη Εφημερίδα L 149 της 11.06.2005)

ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «SAFER INTERNET» ΕΩΣ ΤΟ 2005

Απόφαση αριθ. 1151/2003/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Ιουνίου 2003, για την τροποποίηση της απόφασης αριθ. 276/1999/ΕΚ για ένα πολυετές κοινοτικό πρόγραμμα δράσης για την προώθηση της ασφαλέστερης χρήσης του Διαδικτύου μέσω της καταπολέμησης του παράνομου και βλαβερού περιεχομένου στα παγκόσμια δίκτυα [Επίσημη Εφημερίδα L 162 της 01.07.2003].

See also

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την πρωτοβουλία «Safer Internet» μπορείτε να βρείτε στη διαδικτυακή πύλη Κοινωνία της Πληροφορίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΝ)

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 19.01.2007