Τσεχική Δημοκρατία

1) ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

Γνώμη της Επιτροπής [COM(97) 2009 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM(98) 708 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM(99) 503 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM(2000) 703 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM(2000) 700 τελικό - SEC(2001)1746 - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM(2000) 700 τελικό - SEC(2001)1402 - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Συνθήκη προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση [Επίσημη Εφημερίδα L 236 της 23.09.2003]

2) ΣΥΝΟΨΗ

Στη γνώμη που διατύπωσε τον Ιούλιο του 1997, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκρινε ότι στον τομέα της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων οι απαιτούμενες δομές φαινόταν ότι υπήρχαν, αλλά δεν ήταν πάντα εύκολο να εκτιμηθεί η πραγματική εφαρμογή τους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκρινε επίσης ότι η Τσεχική Δημοκρατία θα ήταν σε θέση να συμμορφωθεί με τους ισχύοντες στην Ευρωπαϊκή Ένωση κανόνες στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων κατά τα προσεχή έτη, εάν η πρόοδος που έχει σημειωθεί εξακολουθούσε με τον κεκτημένο ρυθμό. Αντίθετα, ο δικαστικός μηχανισμός και οι αστυνομικές υπηρεσίες απαιτούσαν ιδιαίτερη προσοχή, όπως και η εξέλιξη της προσπάθειας που έχει καταβάλει η Τσεχική Δημοκρατία για την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών και του οργανωμένου εγκλήματος.

Η έκθεση του Νοεμβρίου του 1998 διαπίστωνε καθυστερήσεις στην εφαρμογή του κεκτημένου, ιδίως όσον αφορά τη βελτίωση των μεθοριακών ελέγχων. Κατά συνέπεια, εκτιμούσε ότι είναι αναγκαίο η νέα κυβέρνηση να επιταχύνει το ρυθμό των μεταρρυθμίσεων για να μπορέσει να τηρήσει τις μεσοπρόθεσμες προτεραιότητες της συμφωνίας προσχώρησης, ιδίως με την καθιέρωση αποτελεσματικότερων μεθοριακών ελέγχων και την ενίσχυση της καταπολέμησης των ναρκωτικών και του οργανωμένου εγκλήματος.

Η έκθεση του Οκτωβρίου του 1999 διαπίστωσε γενικά επιτάχυνση των προπαρασκευαστικών εργασιών για την υιοθέτηση του κοινοτικού κεκτημένου στον τομέα αυτόν, αλλά έκρινε επίσης ότι το έργο αυτό δεν έχει ακόμη προχωρήσει ούτε στο νομοθετικό τομέα, εκτός από την καταπολέμηση των ναρκωτικών, ούτε στις διοικητικές δομές. Ήταν σημαντικό να εγκρίνει το τσεχικό κοινοβούλιο τους διάφορους προτεινόμενους νόμους και να αρχίσει σύντομα η εφαρμογή τους. Για το σκοπό αυτό θα έπρεπε να διατεθούν ανθρώπινο δυναμικό και οικονομικοί πόροι.

Η έκθεση του Νοεμβρίου του 2000 υπογράμμισε ότι σημειώθηκε σημαντική πρόοδος από την Τσεχική Δημοκρατία στους τομείς των θεωρήσεων, της μετανάστευσης και της προστασίας των δεδομένων. Αντίθετα σημειώθηκε πολύ μικρή πρόοδος όσον αφορά την αστυνομική συνεργασία για την αποτελεσματική καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης, της διαφθοράς και της απάτης. Η Επιτροπή διαπιστώνει κατ' αυτόν τον τρόπο τις διοικητικές και εκτελεστικές ανεπάρκειες.

Στην έκθεση του Νοεμβρίου του 2001, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι πραγματοποιήθηκε σημαντική πρόοδος από την Τσεχική Δημοκρατία σε ότι αφορά την προστασία δεδομένων, τον έλεγχο των συνόρων, τις θεωρήσεις, την μετανάστευση και την αστυνομική συνεργασία. Θα πρέπει να αναληφθούν συμπληρωματικές προσπάθειες σε ότι αφορά την καταπολέμηση του εγκλήματος.

Στην έκθεση του Οκτωβρίου του 2002 διαπιστώνεται ότι η Τσεχική Δημοκρατία έχει μεταφέρει στη νομοθεσία της σχεδόν ολόκληρο το κεκτημένο στον τομέα της δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων (ΔΕΥ). Σημειώθηκε επίσης σημαντική πρόοδος στον χώρο της θεσμικής ικανότητας και της γενικότερης εφαρμογής της. Εντούτοις, η έλλειψη αποτελεσματικότητας στην καταπολέμηση της εγκληματικότητας και της δωροδοκίας παραμένει το κύριο αδύνατο σημείο.

Η συνθήκη προσχώρησης υπογράφηκε στις 16 Απριλίου 2003 και η προσχώρηση πραγματοποιήθηκε την 1η Μαΐου 2004.

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΕΚΤΗΜΕΝΟ

Η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων

Η αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής όλων των ευρωπαίων πολιτών προβλέπεται από το άρθρο 14 (πρώην άρθρο 7Α της συνθήκης, καθώς και από τις διατάξεις που αφορούν την ευρωπαϊκή ιθαγένεια (άρθρο 18, πρώην άρθρο 8Α). Η συνθήκη του Μάαστριχτ είχε τοποθετήσει ανάμεσα στα ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος για τα κράτη μέλη την πολιτική ασύλου, τη διάβαση των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης και την πολιτική μετανάστευσης. Η συνθήκη του Άμστερνταμ, η οποία άρχισε να ισχύει την 1η Μαΐου 1999, περιέλαβε τα εν λόγω ζητήματα στο πλαίσιο της συνθήκης ΕΚ (άρθρα 61 έως 69), προβλέποντας ωστόσο πενταετή μεταβατική περίοδο πριν εφαρμοσθούν πλήρως οι κοινοτικές διαδικασίες. Απώτερο στόχο αποτελεί η δημιουργία ενός «χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης» χωρίς έλεγχο των προσώπων στα εσωτερικά σύνορα, ανεξάρτητα από την εθνικότητά τους.

Παράλληλα, πρέπει να εφαρμοστούν κοινοί κανόνες όσον αφορά τους ελέγχους στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης, τις θεωρήσεις, την πολιτική ασύλου και μετανάστευσης. Το σχέδιο δράσης του Συμβουλίου και της Επιτροπής της 3ης Δεκεμβρίου 1998 καθορίζει ένα χρονοδιάγραμμα των μέτρων που πρέπει να θεσπισθούν για την επίτευξη των ανωτέρω στόχων στην επόμενη πενταετία.

Ορισμένα κράτη μέλη εφαρμόζουν ήδη τους κοινούς κανόνες στους εν λόγω τομείς χάρη στις συμφωνίες του Σένγκεν, η πρώτη από τις οποίες υπογράφηκε το 1985. Αυτές οι διακυβερνητικές συμφωνίες εντάχθηκαν στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά τη θέση σε ισχύ της συνθήκης του Άμστερνταμ και αποτελούν πλέον μέρος του κοινοτικού κεκτημένου το οποίο πρέπει να υιοθετήσουν οι υποψήφιες χώρες.

Η Τσεχική Δημοκρατία δήλωσε ότι επιθυμεί να συμμορφωθεί προς τις διατάξεις της συμφωνίας του Σένγκεν. Έχει ξεκινήσει τη σχετική προετοιμασία και ζήτησε τη συνδρομή των κρατών μελών σχετικά, ιδίως όσον αφορά την ενίσχυση των ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα. Οι απαραίτητες τροποποιήσεις των νόμων που αφορούν τον έλεγχο στα σύνορα καθώς και τους αλλοδαπούς περιλαμβάνονται ήδη στο τριετές πρόγραμμα της κυβέρνησης.

Η πολιτική ασύλου

Η ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου, που αποτελεί θέμα κοινού ενδιαφέροντος για τα κράτη μέλη μετά από την εφαρμογή της Συνθήκης του Μάαστριχτ, βασίζεται ουσιαστικά σε μέσα χωρίς νομική ισχύ όπως, παραδείγματος χάριν, τα ψηφίσματα του Λονδίνου του 1992 για τις εμφανώς αβάσιμες αιτήσεις παροχής ασύλου και η αρχή της «τρίτης χώρας υποδοχής», ή σε διεθνείς συμβάσεις όπως η Σύμβαση της Γενεύης του 1951, σχετικά με το καθεστώς των προσφύγων.

Στο πλαίσιο των συμφωνιών του Σένγκεν, τα κράτη μέλη υπέγραψαν στις 15 Ιουνίου 1990 τη Σύμβαση του Δουβλίνου, η οποία άρχισε να ισχύει την 1η Σεπτεμβρίου του 1997, σχετικά με τον καθορισμό του κράτους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης ασύλου, η οποία υποβάλλεται σε ένα από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το εν λόγω ζήτημα δεν είχε ρυθμιστεί από τη Σύμβαση της Γενεύης. Στη συνέχεια εγκρίθηκαν διάφορα μέτρα εφαρμογής από την επιτροπή που συστάθηκε από τη σύμβαση αυτή.

Εκτός από το σχέδιο δράσης της 3ης Δεκεμβρίου 1998 της Επιτροπής και του Συμβουλίου, απαιτείται συνολική στρατηγική. Το Συμβούλιο δημιούργησε, συνεπώς, «task force» για το άσυλο και τη μετανάστευση προκειμένου να καλυφθεί η ανάγκη αυτή.

Η πολιτική μετανάστευσης

Θέμα κοινού ενδιαφέροντος μετά από τη συνθήκη του Μάαστριχτ που εμπίπτει στο πεδίο της διακυβερνητικής συνεργασίας στον τομέα των εσωτερικών υποθέσεων, δεν υφίσταται ακόμη ως ευρωπαϊκή πολιτική. Δεν έχει θεσπισθεί κανένας κανόνας όσον αφορά την είσοδο στο έδαφος και τη διαμονή των υπηκόων τρίτων χωρών. Εντούτοις, το σχέδιο δράσης της 3ης Δεκεμβρίου 1998 προβλέπει την έγκριση ειδικών μέτρων στον εν λόγω τομέα.

Η δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις

Λίγα μέτρα έχουν θεσπιστεί στον τομέα αυτόν, στον οποίο η ΕΕ μπορεί να ενεργήσει μετά τη συνθήκη του Μάαστριχτ. Το σημαντικότερο, μέχρι σήμερα, είναι η Σύμβαση για την επίδοση και κοινοποίηση δικαστικών πράξεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις στην ΕΕ. Τα κυριότερα μέσα που διευκολύνουν τη δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις καταρτίστηκαν σε διεθνές επίπεδο (συμβάσεις των Βρυξελλών και της Ρώμης, για παράδειγμα). Η θέσπιση νέων κανόνων προβλέπεται επίσης από το σχέδιο δράσης της 3ης Δεκεμβρίου του 1998 του Συμβουλίου και της Επιτροπής.

Αστυνομική, τελωνειακή και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις

Το κεκτημένο στους εν λόγω τομείς απορρέει κυρίως από το πλαίσιο συνεργασίας που έχει οριστεί στον τίτλο VI της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση ή « τρίτο πυλώνα ». Η συνθήκη του Άμστερνταμ τροποποίησε τις σχετικές δικαστικές διατάξεις. Στο εξής, ο τίτλος VI αφορά κυρίως την αστυνομική συνεργασία, την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών, την καταπολέμηση της διαφθοράς και της απάτης, τη δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις και την τελωνειακή συνεργασία. Διατηρεί τις ίδιες διακυβερνητικές διαδικασίες που θεσπίστηκαν με τη συνθήκη του Μάαστριχτ το 1993Το κεκτημένο σε θέματα δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων προϋποθέτει υψηλό βαθμό συγκεκριμένης συνεργασίας ανάμεσα στις διοικήσεις, καθώς και τη θέσπιση ρυθμίσεων και την πραγματική εφαρμογή τους. Για τον σκοπό αυτό, το πρώτο πρόγραμμα «Octopus» χρηματοδοτήθηκε μεταξύ 1996 και 1998 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο της Ευρώπης. Στόχος του «Octopus ΙΙ» (1999-2000) είναι να διευκολύνει την έγκριση νέων νομοθετικών και συνταγματικών μέτρων από τις χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης (ΧΚΑΕ) καθώς και από ορισμένα νέα ανεξάρτητα κράτη, κατά το πρότυπο των κανόνων που ισχύουν στην ΕΕ, με την παροχή κατάρτισης και συνδρομής σε όλους τους αρμοδίους για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος. Εξάλλου, στις 28 Μαΐου 1998 υπογράφηκε σύμφωνο για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος ανάμεσα στην ΕΕ και τις ΧΚΑΕ.

Στο εσωτερικό της Ένωσης, το σχέδιο δράσης του Συμβουλίου και της Επιτροπής της 3ης Δεκεμβρίου 1998 αναφέρει τα διάφορα μέτρα που θα πρέπει να εγκριθούν βραχυπρόθεσμα (εντός διετίας) και μεσοπρόθεσμα (εντός πενταετίας) για τη δημιουργία πραγματικού χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Μεταξύ αυτών, σημειώνεται η ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Αστυνομικής Υπηρεσίας (Europol), η οργάνωση των σχέσεων ανάμεσα στην υπηρεσία και τις δικαστικές αρχές των κρατών μελών, η ένταξη του κεκτημένου του Σένγκεν σε θέματα αστυνομικής και τελωνειακής συνεργασίας και η οργάνωση της συλλογής και της αποθήκευσης των αναγκαίων πληροφοριών όσον αφορά τη διασυνοριακή εγκληματικότητα.

Η ευρωπαϊκή συμφωνία σύνδεσης και το Λευκό Βιβλίο για τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και την εσωτερική αγορά

Η ευρωπαϊκή συμφωνία σύνδεσης με την Τσεχική Δημοκρατία περιλαμβάνει διατάξεις για συνεργασία στον τομέα της καταπολέμησης της τοξικομανίας και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

Το Λευκό Βιβλίο για τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και την εσωτερική αγορά δεν ασχολείται άμεσα με τον τρίτο πυλώνα, αναφέρεται όμως σε ζητήματα όπως η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, τα οποία συνδέονται στενά με τον προβληματισμό σχετικά με τον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Όσον αφορά την προστασία των προσωπικών δεδομένων, κυρώθηκε η σύμβαση του 1981 του Συμβουλίου της Ευρώπης και τέθηκε σε ισχύ τον Νοέμβριο 2001. Άρχισε να λειτουργεί η υπηρεσία προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Αυτή ασχολείται με την υποβολή εκθέσεων στη δημοσιότητα σχετικά με τη δραστηριότητά της, τη διεξαγωγή ερευνών και την επιβολή ποινών. Πρέπει να καταβληθεί περαιτέρω προσπάθεια ώστε να καταστεί δυνατή η προσχώρηση της Τσεχικής Δημοκρατίας στη σύμβαση SID (τελωνειακό σύστημα πληροφοριών) καθώς και στη σύμβαση της Νάπολης ΙΙ (esdeenfr).

Η νομοθεσία ενισχύθηκε με τροποποίηση του νόμου για τα προσωπικά δεδομένα που θεσπίστηκε τον Ιούνιο 2002. Η προστασία των δεδομένων σχετικά με τον τελωνειακό τομέα θα εξασφαλιστεί με τροποποίηση του νόμου για τα τελωνεία που ισχύει από την 1η Ιουλίου 2002.

Η πολιτική των θεωρήσεων είναι γενικά ευθυγραμμισμένη προς το κεκτημένο. Ο νέος νόμος για τη διαμονή αλλοδαπών προβλέπει σημαντικές τροποποιήσεις (μείωση του χρόνου έκδοσης των θεωρήσεων, κατάργηση ορισμένων προϋποθέσεων για την είσοδο κλπ.). Εξάλλου, όσον αφορά την έκδοση θεωρήσεων, ένα σύστημα απευθείας σύνδεσης θα επιτρέπει τη σύνδεση του υπουργείου εξωτερικών με τις διπλωματικές αποστολές και τα κυριότερα σημεία διέλευσης των συνόρων. Τον Δεκέμβριο 2001, η Τσεχική Δημοκρατία ευθυγράμμισε προς το κεκτημένο τον κατάλογο χωρών των οποίων οι υπήκοοι έχουν υποχρέωση να εκδώσουν θεώρηση, και επί του παρόντος ετοιμάζει συμφωνία που αποσκοπεί στη σύσταση καθεστώτος εξαίρεσης από την υποχρέωση θεώρησης με ορισμένες χώρες, σύμφωνα προς το κοινοτικό καθεστώς ελεύθερης κυκλοφορίας. Επί πλέον, ο νόμος για το δικαίωμα διαμονής αλλοδαπών, που είχε τροποποιηθεί το 2001, τροποποιήθηκε και πάλι τον Μάιο 2002.

Η Τσεχική Δημοκρατία θέσπισε διάφορα μέτρα που αποσκοπούν στη βελτίωση των μεθοριακών ελέγχων (νέος εξοπλισμός, απόφαση σύστασης αστυνομικού σώματος αποτελούμενου από δυνάμεις της αστυνομίας αλλοδαπών και της μεθοριακής φρουράς για να εξασφαλίζεται ο έλεγχος των συνόρων και να καταπολεμείται η λαθρομετανάστευση). Τον Απρίλιο 2002 θεσπίστηκε νέος νόμος για την προστασία των συνόρων. Σε γενικές γραμμές η Επιτροπή διαπιστώνει ότι τα περισσότερα προβλήματα που είχαν επισημανθεί στην τακτική έκθεση του 2001 ευρίσκονται στο δρόμο της επίλυσης.

Η ευθυγράμμιση προς το κεκτημένο συνεχίστηκε όσον αφορά τα κριτήρια Σένγκεν. Για να καταστεί δυνατή η συμμετοχή της στο σύστημα πληροφόρησης SIS, η Τσεχική Δημοκρατία θέσπισε ένα πολύ λεπτομερές σχέδιο δράσης και σημείωσε σημαντική πρόοδο στην εφαρμογή αυτού του σχεδίου. Η διεύθυνση της αστυνομίας αποφάσισε τη σύσταση κεντρικής υπηρεσίας για την εποπτεία της εφαρμογής του εθνικού συστήματος πληροφόρησης του Σένγκεν.

Όσον αφορά τη μετανάστευση, ο νόμος περί της διαμονής των αλλοδαπών τροποποιήθηκε για να διευκρινισθούν ορισμένες έννοιες, όπως η επανένωση οικογενειών και η απέλαση. Η μερική ισχύς της θα αρχίσει την 1η Ιανουαρίου 2003 και η πλήρης εφαρμογή της θα συμπέσει με την άρση των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα. Εγκαινιάστηκαν διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνιών επανεισδοχής με διάφορες χώρες [Ιταλία, Μπενελούξ, Γιουγκοσλαβία, Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (πΓΔΜ), Αλγερία, Κίνα, Ινδία, Ιράκ, Ιράν κ.ά]. Με τη Σλοβακία συνήφθη τον Ιούλιο 2002 συμφωνία επανεισδοχής. Η επανεισδοχή λαθρομεταναστών που δεν φθάνουν στα σύνορα υπό συνοδεία παραμένει ακόμα σοβαρό πρόβλήμα.

Η τροποποίηση του νόμου για το άσυλο άρχισε να ισχύει την 1η Φεβρουαρίου 2002. Οι τροποποιήσεις που εγκλείουν τα μέσα προσφυγής κατά διοικητικών αποφάσεων στην περίπτωση ασύλου καθορίζουν την ιδέα του προφανώς μη θεμελιωμένου αιτήματος και θέτουν τα όρια της πρόσβασης σε απασχόληση για τους αιτούντες άσυλο. Το διοικητικό δυναμικό της υπηρεσίας «Πολιτική ασύλου» ενισχύθηκε και στους Τσετσένους πρόσφυγες αναγνωρίστηκε μια μορφή επικουρικής προστασίας. Πρόκειται συνεπώς για την εφαρμογή της επικουρικής προστασίας σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες και μόνο στη περίπτωση υπερβολικής συρροής προσφύγων.

Σημειώθηκε σημαντική πρόοδος όσον αφορά την αστυνομική συνεργασία και την καταπολέμηση της εγκληματικότητας, γεγονός που θα επιτρέψει στην Τσεχική Δημοκρατία να συμμετάσχει στη σύμβαση Europol. Η εθνική υπηρεσία δίωξης εγκλήματος, που δημιουργήθηκε τον Ιανουάριο 2001, συγκεντρώνει τις ειδικευμένες υπηρεσίες καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος, διακίνησης ναρκωτικών και δωροδοκίας. Εξάλλου, θα συσταθεί μια νέα υπηρεσία που θα ενσωματώνει την υπηρεσία δίωξης και τη δικαστική αστυνομία, μετά από τη συγχώνευση της ανακριτικής υπηρεσίας και της υπηρεσίας δίωξης.

Θεσπίστηκε ο κώδικας δεοντολογίας της αστυνομίας. Εξάλλου, η χώρα σημείωσε ουσιαστική πρόοδο στην εφαρμογή των κυριότερων δικαστικών και θεσμικών μεταρρυθμίσεων που αποφασίστηκαν κατά το προηγούμενο έτος. Ο νόμος για την προστασία των μαρτύρων καθώς και η τροποποίηση του νόμου για την αστυνομία τέθηκαν σε εφαρμογή, και δημιουργήθηκε νέα μονάδα επιφορτισμένη με την προστασία των μαρτύρων.

Προκειμένου περί της διεθνούς συνεργασίας, η Τσεχική Δημοκρατία υπέγραψε, στις 5 Μαρτίου 2002, τη συμφωνία με την Europol, που ετέθη σε ισχύ τον Σεπτέμβριο 2002.

Σχετικά με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η Τσεχική Δημοκρατία θέσπισε, τον Απρίλιο 2002, εθνικό σχέδιο δράσης μετά από τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις Ηνωμένες Πολιτείες. Άρχισε επίσης να προετοιμάζει την εναρμόνιση του ποινικού κώδικα της χώρας ενόψει της κύρωσης της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την καταστολή της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Θεσπίστηκε νέα νομοθεσία που προβλέπει μέτρα κατά της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

Όσον αφορά την καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς, πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες ώστε η Τσεχική Δημοκρατία να μπορέσει να συνεργαστεί με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) αμέσως μόλις προσχωρήσει στην Ένωση. Ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα παραμένει η διαφθορά των αστυνομικών δυνάμεων, ειδικότερα των υπηρεσιών που είναι επιφορτισμένες με τη χορήγηση αδειών ή την έκδοση άλλων επισήμων εγγράφων. Τον Απρίλιο 2002, η κυβέρνηση ενέκρινε έκθεση για τη δωροδοκία, στην οποία εμφαίνεται ότι η κατάσταση δεν έχει βελτιωθεί. Η μόνη πρόοδος είναι η προσχώρηση της Τσεχικής Δημοκρατίας στην ομάδα κρατών κατά της δωροδοκίας του Συμβουλίου της Ευρώπης (GRECO), τον Φεβρουάριο 2002, και η σύναψη συμφωνίας συνεργασίας με την OLAF, τον Ιανουάριο 2002.

Για την περίοδο 2001-2004 θεσπίστηκε νέα στρατηγική για τη χρήση ναρκωτικών που αποσκοπεί στην εφαρμογή του σχεδίου δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2000-2004). Τον Ιούνιο 2002 θεσπίστηκε μακροπρόθεσμο σχέδιο δράσης προκειμένου να τεθεί σε εφαρμογή το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την περίοδο 2000-2004. Μια διυπουργική επιτροπή συντονίζει τις ενέργειες για την καταπολέμηση των ναρκωτικών (λαμβάνει προληπτικά μέτρα και αποφασίζει ποινές). Συστάθηκε ένα εθνικό σημείο επαφών το 2002, το οποίο θα είναι πλήρως λειτουργικό τον Ιανουάριο 2003.

Πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες όσον αφορά την καταπολέμηση της νομιμοποίησης προσόδων από παράνομες δραστηριότητες διότι επί του παρόντος μόνο για μερικές υποθέσεις έχει καταστεί δυνατό να κινηθεί δίωξη. Πρέπει να ενισχυθούν τα μέτρα εξαναγκασμού, να αυξηθούν τα ανώτατα όρια ποινών (που ευρίσκονται χαμηλότερα από εκείνα που προβλέπονται για τις οικονομικές απάτες) και να παρασχεθεί ειδικευμένη κατάρτιση στις αρμόδιες υπηρεσίες. Η Τσεχική Δημοκρατία έθεσε σε εφαρμογή την τροποποίηση του κώδικα των ποινικών διαδικασιών του 2001

Η νομοθεσία για την τελωνειακή συνεργασία ευθυγραμμίστηκε σε μεγάλο βαθμό προς το κεκτημένο. Τον Ιούλιο 2002 τέθηκε σε ισχύ τροποποίηση του νόμου για τα τελωνεία με την οποία προβλέπεται η απλούστευση των υφιστάμενων διαδικασιών.

Όσον αφορά τη δικαστική συνεργασία, τροποποιήθηκε ο κώδικας ποινικής δικονομίας. Εξάλλου, σε αστικά θέματα, η Τσεχική Δημοκρατία προέβη στην κύρωση:

• της σύμβασης για τη διευκόλυνση της διεθνούς πρόσβασης στη δικαιοσύνη,
• των ευρωπαϊκών συμβάσεων για την άσκηση των δικαιωμάτων των παιδιών και το νομικό καθεστώς των παιδιών που έχουν γεννηθεί εκτός γάμου.

Τον Ιούλιο 2002 τέθηκαν σε ισχύ οι τροποποιήσεις του ποινικού κώδικα που αφορούν τη δικαστική συνεργασία του Σένγκεν, τους ορισμούς της εγκληματικής οργάνωσης, της εμπορίας ανθρώπων και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών.

Η Τσεχική Δημοκρατία έχει επικυρώσει σχεδόν όλα τα νομικά μέσα σχετικά με τα δικαιώματα του ανθρώπου στο πλαίσιο του κεκτημένου σε θέματα δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 11.12.2002