Σλοβακία

1) ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

Γνώμη της Επιτροπής [COM(97) 2004 τελικό - Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM (98) 703 τελικό - Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM (99) 511 τελικό - Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM(2000) 711 τελικό - Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM(2001) 700 τελικό - SEC (2001) 1754 - Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM(2002) 700 τελικό - SEC (2002) 1410 - Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM(2003) 675 τελικό - SEC (2003) 1208 - Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Συνθήκη προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση [Επίσημη Εφημερίδα L 236 της 23.09.2003]

2) ΣΥΝΟΨΗ

Στη γνώμη της του Ιουλίου 1997, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκρινε ότι, με προοπτική την προσχώρηση, η Σλοβακία δεν αναμενόταν να συναντήσει σοβαρά προβλήματα στον τομέα της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της νεολαίας. Η έκθεση του Νοεμβρίου 1998 δεν παρουσίαζε ιδιαίτερες μεταβολές στην πρώτη αυτή αξιολόγηση.

Στην έκθεσή της του Οκτωβρίου 1999, η Επιτροπή διαπίστωνε ότι ο νόμος περί εκπαίδευσης τροποποιήθηκε τον Ιανουάριο του 1999 προκειμένου να επανεισάγει τα δίγλωσσα πιστοποιητικά στις ζώνες όπου παρατηρείται υψηλή συγκέντρωση εθνικών μειονοτήτων. Στην έκθεση υπογραμμιζόταν επίσης η συνεχής συμμετοχή της Σλοβακίας στα κοινοτικά προγράμματα, όπως το Leonardo da Vinci και το Erasmus, στο πλαίσιο των οποίων πάνω από 500 σπουδαστές επωφελήθηκαν από υποτροφίες κινητικότητας για σπουδές στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) κατά το έτος 1998-1999. Αντίθετα, όσον αφορά την αμοιβαία αναγνώριση των πανεπιστημιακών τίτλων, δεν παρατηρήθηκε καμία σημαντική πρόοδος, παρά το γεγονός ότι υπήρχαν διμερείς συμφωνίες αναγνώρισης με τα κράτη μέλη. Ιδρύθηκε εθνικό παρατηρητήριο για την επαγγελματική κατάρτιση.

Στην έκθεση του Νοεμβρίου 2000 διαπιστώθηκε ότι σε γενικές γραμμές η Σλοβακία ακολουθούσε τον ορθό δρόμο αλλά ότι έπρεπε να προβεί σε περαιτέρω μεταρρυθμίσεις και να αυξήσει την οικονομική ενίσχυση στον τομέα αυτόν. Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, ο ρυθμός της μεταρρύθμισης του εκπαιδευτικού συστήματος και του συστήματος επαγγελματικής κατάρτισης παρέμενε αργός.

Στην έκθεση του Νοεμβρίου του 2001 υπογραμμιζόταν η πρόοδος που σημείωσε η Σλοβακία ύστερα από την υιοθέτηση, το Μάιο, μιας νέας στρατηγικής για την εκπαίδευση και την επαγγελματική κατάρτιση. Ωστόσο έπρεπε να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες σε θέματα επαγγελματικής κατάρτισης ώστε να βελτιωθεί ο συντονισμός της με τις υπηρεσίες απασχόλησης και με τις ιδιωτικές επιχειρήσεις.

Στην έκθεση του Οκτωβρίου του 2002 υπογραμμιζόταν ότι η Σλοβακία εξακολουθούσε να προοδεύει, ιδίως στο νομοθετικό επίπεδο. Ωστόσο, για την αποτελεσματική εφαρμογή της νομοθεσίας απαιτούνταν κατάλληλοι οικονομικοί πόροι και επαρκείς διοικητικές ικανότητες.

Στην έκθεση του Νοεμβρίου του 2003 διαπιστώνεται ότι η Σλοβακία ικανοποιεί τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, αλλά ότι πρέπει να εξασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου.

Η συνθήκη προσχώρησης υπογράφηκε στις 16 Απριλίου 2003 και η προσχώρηση πραγματοποιήθηκε την 1η Μαΐου 2004.

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΕΚΤΗΜΕΝΟ

Η Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπει:

• τη συμβολή της Κοινότητας στην ανάπτυξη παιδείας υψηλού επιπέδου, με την προώθηση της ευρωπαϊκής διάστασης, με την υποστήριξη και τη συμπλήρωση τη δράσης των κρατών μελών και με παράλληλο σεβασμό της πολιτιστικής και γλωσσικής πολυμορφίας τους (άρθρο 149, πρώην άρθρο 126) σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο της διδασκαλίας και την οργάνωση του εκπαιδευτικού συστήματος
• την υλοποίηση μιας πολιτικής για την επαγγελματική κατάρτιση, η οποία στηρίζει και συμπληρώνει τη δράση των κρατών μελών (άρθρο 150, πρώην άρθρο 127), με σκοπό τη διευκόλυνση της προσαρμογής στις βιομηχανικές αλλαγές και τη βελτίωση της ικανότητας ένταξης στην αγορά εργασίας.

Οι διατάξεις αυτές βρίσκουν εφαρμογή κυρίως σε τρία μεγάλα προγράμματα δράσης [ΣΩΚΡΑΤΗΣ (es de en fr), Leonardo da Vinci και Νεολαία για την Ευρώπη] τα οποία ανανεώθηκαν πρόσφατα από μία νέα γενιά προγραμμάτων (ΣΩΚΡΑΤΗΣ, Leonardo και Νεολαία).

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Η Σλοβακία εξακολούθησε να προοδεύει με τακτικούς ρυθμούς στο νομοθετικό επίπεδο, ωστόσο για την αποτελεσματική εφαρμογή της νομοθεσίας απαιτούνται κατάλληλοι οικονομικοί πόροι και επαρκείς διοικητικές ικανότητες.

Η Σλοβακία σημείωσε πρόοδο όσον αφορά τη χρήση των μειονοτικών γλωσσών στο εκπαιδευτικό σύστημα, η οποία δημιούργησε ορισμένα προβλήματα στο παρελθόν. Ιδίως η εφαρμογή του νόμου περί της γλώσσας του κράτους είχε ως συνέπεια ότι τα παραδοσιακά δίγλωσσα πιστοποιητικά αντικαταστάθηκαν από πιστοποιητικά αποκλειστικά στη σλοβακική γλώσσα. Η τροποποίηση, τον Ιανουάριο του 1999, του νόμου περί εκπαίδευσης, με την οποία εισήχθησαν εκ νέου τα δίγλωσσα πιστοποιητικά στις ζώνες με υψηλή συγκέντρωση εθνικών μειονοτήτων αντιμετωπίζει, εν μέρει, το πρόβλημα.

Το πρόγραμμα TEMPUS είχε συμβάλει ήδη στην υλοποίηση των στόχων της μεταρρύθμισης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και έθεσε τα θεμέλια συνεργασίας με τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η συμμετοχή της Σλοβακίας στα κοινοτικά προγράμματα ΣΩΚΡΑΤΗΣ, Leonardo da Vinci και ΝΕΟΛΑΙΑ έγινε δυνατή από το Μάρτιο του 1998.

Το Δεκέμβριο του 1999 και τον Ιανουάριο του 2000, η κυβέρνηση ενέκρινε δύο στρατηγικά έγγραφα στον τομέα της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης. Σε αυτά προτείνεται, μεταξύ άλλων, η καθιέρωση διαφοροποιημένου συστήματος εκπαίδευσης και η παράταση της διάρκειας της μέσης υποχρεωτικής εκπαίδευσης.

Το Μάιο του 2001, η κυβέρνηση ενέκρινε το εθνικό πρόγραμμα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης για τα 15 επόμενα έτη, ενθαρρύνοντας την αποκέντρωση της διαχείρισης από την εθνική στην περιφερειακή διοίκηση. Η έκδοση το 2002 του νόμου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, ο οποίος προβλέπει μεταξύ άλλων το μετασχηματισμό των κρατικών πανεπιστημίων σε δημόσια ιδρύματα, τη δημιουργία ιδρυμάτων ανώτερης εκπαίδευσης πλην των πανεπιστημίων και τη μεταρρύθμιση των κλάδων σπουδών, μεταρρύθμισε σε μεγάλο βαθμό τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Όσον αφορά την επαγγελματική κατάρτιση, το εθνικό πρόγραμμα για την απασχόληση 2001-2002 ασχολείται με τα προβλήματα που συνδέονται με τη μετάβαση από το σχολείο στην εργασία και εξετάζει την πιθανότητα δημιουργίας ενός συστήματος σχολείων δεύτερης ευκαιρίας για τους νέους χωρίς επαγγελματικά προσόντα, τους ανέργους, τους μεγαλύτερης ηλικίας εργαζομένους, κ.τ.λ. Από την έκδοση ενός νέου νόμου για την επαγγελματική κατάρτιση τον Ιούλιο του 2002, οι αρμοδιότητες αποκεντρώθηκαν σε μεγάλο βαθμό και μεταφέρθηκαν στις περιφερειακές αρχές, ενώ δημιουργήθηκε και ένα συμβούλιο επαγγελματικής κατάρτισης στα πλαίσια του υπουργείου Παιδείας.

Η οδηγία για την εκπαίδευση των παιδιών των διακινούμενων εργαζομένων εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2002. Η Σλοβακία πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειές της για την εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου σχετικά με την εκπαίδευση των παιδιών των διακινούμενων εργαζομένων.

Από τη γνώμη της Επιτροπής του 1997 και μετά η Σλοβακία προόδευσε με τακτικούς ρυθμούς. Οι διαπραγματεύσεις για το κεφάλαιο αυτό έχουν κλείσει προσωρινά (βλ. έκθεση του 2002). Η Σλοβακία δεν ζήτησε μεταβατικό καθεστώς στον τομέα αυτό.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 03.03.2004