Φορολόγηση εισοδημάτων από αποταμιεύσεις

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) επιθυμεί να παρασχεθεί η δυνατότητα να φορολογούνται πραγματικά οι τόκοι από αποταμιεύσεις, οι οποίοι εισπράττονται σε μια χώρα της ΕΕ από φυσικά πρόσωπα που έχουν τη φορολογική τους κατοικία σε μια άλλη χώρα της ΕΕ, σύμφωνα με τις φορολογικές διατάξεις της εν λόγω χώρας φορολογικής κατοικίας.

ΠΡΑΞΗ

Οδηγία 2003/48/ΕΚ του Συμβουλίου της 3ης Ιουνίου 2003 για τη φορολόγηση των υπό μορφή τόκων εισοδημάτων από αποταμιεύσεις.

ΣΥΝΟΨΗ

Στο πλαίσιο της δέσμης φορολογικών μέτρων που αποσκοπούν στην καταπολέμηση του επιζήμιου φορολογικού ανταγωνισμού, το 2003 η ΕΕ εξέδωσε οδηγία για τον περιορισμό των υφιστάμενων στρεβλώσεων στην πραγματική φορολόγηση των υπό μορφή τόκων εισοδημάτων από αποταμιεύσεις.

Στόχος της οδηγίας είναι να καταστεί δυνατή η πραγματική φορολογία αυτών των τόκων που καταβάλλονται σε μια χώρα της ΕΕ σε φυσικά πρόσωπα με φορολογική κατοικία σε άλλη χώρα (πραγματικοί δικαιούχοι), σύμφωνα με τη νομοθεσία της χώρας.

Πεδίο εφαρμογής

Η οδηγία περιορίζεται στη φορολόγηση των εισοδημάτων από αποταμιεύσεις υπό μορφή καταβολής τόκων από απαιτήσεις και αποκλείει τις περιπτώσεις που συνδέονται με τη φορολόγηση συντάξεων και ασφαλιστικών παροχών. Σε γεωγραφικό επίπεδο, η οδηγία εφαρμόζεται για τους τόκους που καταβάλλονται από έναν φορέα πληρωμής, ήτοι οικονομικό φορέα (π.χ. χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, τράπεζα ή ταμείο επενδύσεων) που καταβάλλει τους τόκους ή εξασφαλίζει την πληρωμή τους στους πραγματικούς δικαιούχους που είναι εγκατεστημένος στο έδαφος της ΕΕ. Κάθε φορέας εγκατεστημένος σε χώρα της ΕΕ στον οποίο καταβάλλονται τόκοι ή για τον οποίο εξασφαλίζεται η καταβολή τόκων προς όφελος του πραγματικού δικαιούχου θεωρείται φορέας πληρωμής κατά την έννοια της οδηγίας. Ως εκ τούτου, ο φορέας πληρωμής είναι ο τελευταίος κρίκος της αλυσίδας των μεσαζόντων που καταβάλλει τους τόκους απευθείας στον πραγματικό δικαιούχο.

ΤΟ ΓΕΝΙΚΌ ΚΑΘΕΣΤΏΣ: Η ΑΝΤΑΛΛΑΓΉ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΏΝ

Κοινοποίηση στοιχείων από το φορέα πληρωμής

Εφόσον ο πραγματικός δικαιούχος των τόκων είναι μόνιμος κάτοικος χώρας της ΕΕ διαφορετικής από εκείνη όπου είναι εγκατεστημένος ο φορέας πληρωμής, η οδηγία επιβάλλει στον εν λόγω φορέα πληρωμής να ανακοινώνει στην αρμόδια αρχή της χώρας της ΕΕ όπου είναι εγκατεστημένος, ορισμένες ελάχιστες πληροφορίες όπως είναι η ταυτότητα και η κατοικία του πραγματικού δικαιούχου, το όνομα ή η εταιρική επωνυμία και η διεύθυνση του φορέα πληρωμής, ο αριθμός λογαριασμού του πραγματικού δικαιούχου ή, ελλείψει αυτού, τα στοιχεία της τοκοφόρας απαίτησης, καθώς και πληροφορίες σχετικά με την καταβολή των τόκων.

Το ελάχιστο περιεχόμενο των πληροφοριών που πρέπει να κοινοποιεί ο φορέας πληρωμής πρέπει να διαφοροποιεί τους τόκους ανάλογα με τα είδη που απαριθμούνται στην οδηγία. Εντούτοις, οι χώρες της ΕΕ δύνανται να περιορίζουν το εν λόγω ελάχιστο περιεχόμενο πληροφοριών, για παράδειγμα, στο συνολικό ποσό των τόκων ή των εσόδων.

Αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών

Η οδηγία επιβάλλει στην αρμόδια αρχή της χώρας της ΕΕ του φορέα πληρωμής να κοινοποιεί στοιχεία μία φορά το χρόνο στην αρμόδια αρχή της χώρας της ΕΕ όπου βρίσκεται η κατοικία του πραγματικού δικαιούχου. Η κοινοποίηση αυτή πρέπει να πραγματοποιείται εντός έξι μηνών από τη λήξη του φορολογικού έτους στην χώρα της ΕΕ όπου βρίσκεται ο φορέας πληρωμής.

ΟΙ ΝΈΟΙ ΚΑΝΌΝΕΣ ΠΟΥ ΕΦΑΡΜΌΖΟΝΤΑΙ ΑΠΌ ΤΗΝ 1.1.2016

Διαπιστώθηκε ότι ορισμένα χρηματοπιστωτικά μέσα που είναι ισοδύναμα με τοκοφόρους τίτλους και ορισμένα έμμεσα μέσα κατοχής των τίτλων αυτών δεν καλύπτονταν από την οδηγία 2003/48/ΕΚ. Επομένως, εκδόθηκε μια νέα οδηγία, η οδηγία 2014/48/ΕΕ, η οποία θα πρέπει να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο των χωρών της ΕΕ έως την 1.1.2016 για να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση.

Η οδηγία αποσκοπεί στα εξής:

• ενίσχυση των υφιστάμενων κανόνων για την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τα εισοδήματα από αποταμιεύσεις για να μπορέσουν οι χώρες της ΕΕ να καταπολεμήσουν καλύτερα την απάτη και τη φοροδιαφυγή·
• προώθηση διαφανούς προσέγγισης με βάση την υποχρέωση δέουσας μέριμνας για τον πελάτη, που αποτρέπει τα άτομα από το να παρακάμπτουν την οδηγία χρησιμοποιώντας παρένθετη νομική οντότητα (π.χ. ένα ίδρυμα) ή νομικό μόρφωμα (π.χ. ένα καταπίστευμα) που βρίσκεται σε χώρα εκτός της ΕΕ, η οποία δεν εξασφαλίζει την πραγματική φορολόγηση αυτής της νομικής οντότητας/αυτού του νομικού μορφώματος για το σύνολο των εισοδημάτων της/του από χρηματοπιστωτικά προϊόντα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας·
• βελτίωση των κανόνων που αποσκοπούν στην αποτροπή της παράκαμψης της οδηγίας χρησιμοποιώντας παρένθετη νομική οντότητα (ίδρυμα) ή μόρφωμα (καταπίστευμα) που βρίσκεται σε χώρα της ΕΕ. Οι εν λόγω κανόνες επιβάλλουν την κοινοποίηση στοιχείων από την εν λόγω νομική οντότητα ή το νομικό μόρφωμα·
• επέκταση του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας προκειμένου να συμπεριλάβει τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα που παρουσιάζουν χαρακτηριστικά εισπρακτέων οφειλών (π.χ. τίτλοι με σταθερό/εγγυημένο ποσοστό απόδοσης και ορισμένα προϊόντα ασφάλισης ζωής), αλλά δεν έχουν χαρακτηριστεί ως τέτοια από νομικής άποψης·
• συνεκτίμηση των συνολικών εισοδημάτων από ταμεία επενδύσεων που αποκτάται εντός και εκτός της ΕΕ, καθώς και των εισοδημάτων από οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες σύμφωνα με την οδηγία 85/611/ΕΟΚ (ΟΣΕΚΑ), που περιλαμβάνονται ήδη στην ισχύουσα οδηγία.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 25.01.2015