Ασφάλεια δικαίου στο διεθνές εμπόριο για τις επιχειρήσεις της ΕΕ που χρησιμοποιούν συμφωνίες παρέκτασης της δικαιοδοσίας

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ:

Απόφαση 2009/397/ΕΚ σχετικά με την υπογραφή της σύμβασης για τις συμφωνίες παρέκτασης της δικαιοδοσίας

Απόφαση 2014/887/ΕΕ σχετικά με την έγκριση της σύμβασης της Χάγης για τις συμφωνίες παρέκτασης της δικαιοδοσίας μεταξύ μερών στις διεθνείς συναλλαγές

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ;

• Εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), υπογράφουν και εγκρίνουν τη σύμβαση της Χάγης, της 30ής Ιουνίου 2005, για τις συμφωνίες παρέκτασης της δικαιοδοσίας*.
• Η σύμβαση διασαφηνίζει τους κανόνες που διέπουν τις διεθνείς εμπορικές διαφορές, για τις οποίες τα μέρη έχουν επιλέξει ένα δικαστήριο ως αποκλειστικά αρμόδιο.
• Η σύμβαση επιφέρει περισσότερη ασφάλεια δικαίου για τις εταιρείες της ΕΕ που συναλλάσσονται με επιχειρήσεις εκτός της ΕΕ διασφαλίζοντας ότι η επιλογή τους για το δικαστήριο που θα επιληφθεί της διαφοράς γίνεται σεβαστή.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Πεδίο εφαρμογής της σύμβασης

• Η σύμβαση εφαρμόζεται για συμφωνίες παρέκτασης αποκλειστικής δικαιοδοσίας σε διεθνείς αστικές και εμπορικές υποθέσεις στις οποίες εμπλέκονται χώρες που εφαρμόζουν τη σύμβαση.
• Μια συμφωνία παρέκτασης της δικαιοδοσίας θεωρείται αποκλειστική, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά από τα μέρη.
• Ορισμένα θέματα εξαιρούνται. Παραδείγματα αυτών των εξαιρέσεων αποτελούν τα εξής:
  • οι συμβάσεις καταναλωτών και απασχόλησης,
  • η ικανότητα δικαίου (φυσικών) προσώπων,
  • η εγκυρότητα νομικών προσώπων και δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας και οι υποθέσεις οικογενειακού δικαίου,
  • η διαδικασία εναλλακτικής επίλυσης* διαφορών.
• Επιπλέον, τα μέρη της σύμβασης ενδέχεται να αποκλείσουν ορισμένα άλλα θέματα από το πεδίο εφαρμογής της. Σε αυτήν τη βάση, η ΕΕ προέβη σε δήλωση περί μη εφαρμογής της σύμβασης σε ορισμένες υποθέσεις ασφάλισης.

Διασφάλιση της τήρησης της συμφωνίας παρέκτασης της δικαιοδοσίας

• Βούληση των μερών – τα μέρη μιας σύμβασης μπορούν να συνάψουν συμφωνία παρέκτασης αποκλειστικής δικαιοδοσίας για να ορίσουν το δικαστήριο μίας από τις χώρες που εφαρμόζουν τη σύμβαση ως αρμόδιο για να επιληφθεί των διαφορών. Η συμφωνία πρέπει να συνάπτεται εγγράφως ή με άλλα μέσα που επιτρέπουν τη μεταγενέστερη πρόσβαση στις πληροφορίες.
• Αρμοδιότητα δικαστηρίου – το ορισθέν δικαστήριο αποτελεί το μόνο δικαστήριο το οποίο είναι αρμόδιο για την εκδίκαση των διαφορών που καλύπτονται από τη συμφωνία παρέκτασης της δικαιοδοσίας, εκτός εάν αποφασίσει ότι η συμφωνία δεν είναι έγκυρη βάσει του εθνικού δικαίου. Κάθε μη επιλεγέν δικαστήριο πρέπει να αναστείλει ή να διακόψει την εκδίκαση υποθέσεων που παρουσιάζονται ενώπιόν του κατά παράβαση της συμφωνίας παρέκτασης της δικαιοδοσίας, εκτός από τις εξής περιπτώσεις:
  • εάν η συμφωνία είναι άκυρη βάσει της νομοθεσίας του κράτους του επιλεγέντος δικαστηρίου·
  • εάν ένα μέρος δεν είχε ικανότητα σύναψης της συμφωνίας βάσει του εθνικού δικαίου του επιληφθέντος δικαστηρίου·
  • εάν η εφαρμογή της συμφωνίας αντιβαίνει στη δημόσια τάξη του κράτους του μη επιλεγέντος δικαστηρίου·
  • εάν δεν είναι εφικτή η εφαρμογή της συμφωνίας και
  • εάν το ορισθέν δικαστήριο αποφασίσει κατά της εκδίκασης της υπόθεσης.
• Αναγνώριση και εκτέλεση – τα άλλα κράτη που εφαρμόζουν τη σύμβαση πρέπει να αναγνωρίζουν και να εκτελούν τις αποφάσεις που εκδίδει το επιλεγέν δικαστήριο. Ωστόσο, η εκτέλεση μπορεί να ανασταλεί εάν έχει ασκηθεί ένδικο μέσο κατά της απόφασης στο κράτος προέλευσης ή εάν δεν έχει εκπνεύσει η προθεσμία για την άσκηση των τακτικών ένδικων μέσων. Η σύμβαση προβλέπει επίσης ορισμένες άλλες περιπτώσεις κατά τις οποίες η αναγνώριση και η εκτέλεση μπορεί να απορριφθούν (για παράδειγμα, όταν μια δικαστική απόφαση είναι απόρροια απάτης). Επιπλέον, στο κείμενο αναφέρονται τα απαιτούμενα έγγραφα για την υποβολή αίτησης αναγνώρισης και εκτέλεσης.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΣΥΜΒΑΣΗ;

Σύμφωνα με την απόφαση 2014/887/ΕΕ, η ΕΕ επικύρωσε τη σύμβαση στις 15 Ιουνίου 2015, καθιστώντας την δεσμευτική για όλες τις χώρες της ΕΕ (εκτός της Δανίας) και για τις άλλες χώρες που την επικύρωσαν από τη στιγμή της έναρξης της ισχύος της, την 1η Δεκεμβρίου 2015.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

• Η σύμβαση για τις συμφωνίες παρέκτασης της δικαιοδοσίας συνήφθη στο πλαίσιο της συνδιάσκεψης της Χάγης για το ιδιωτικό διεθνές δίκαιο στις 30 Ιουνίου 2005. Η σύμβαση υπογράφηκε από την ΕΕ το 2009. Τα μέρη της σύμβασης περιλαμβάνουν τόσο χώρες της ΕΕ όσο και χώρες εκτός της ΕΕ.
• Οι εσωτερικοί κανόνες της ΕΕ σχετικά με την αναγνώριση και την εκτέλεση των αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις [κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1215/2012] μεταρρυθμίστηκαν για την εξασφάλιση της συνοχής με τη σύμβαση.
• Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στα εξής:
  • «Σύμβαση για τις συμφωνίες παρέκτασης της δικαιοδοσίας: Οι επιχειρήσεις της ΕΕ λαμβάνουν μεγάλη ώθηση για το διεθνές εμπόριο» – δελτίο Tύπου (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
  • Αστικές και εμπορικές υποθέσεις (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Απόφαση 2009/397/ΕΚ του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2009, σχετικά με την υπογραφή εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας της σύμβασης για τις συμφωνίες παρέκτασης της δικαιοδοσίας (ΕΕ L 133 της 29.5.2009, σ. 1-13)

Απόφαση 2014/887/ΕΕ του Συμβουλίου, της 4ης Δεκεμβρίου 2014, σχετικά με την έγκριση, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της σύμβασης της Χάγης, της 30ής Ιουνίου 2005, για τις συμφωνίες παρέκτασης της δικαιοδοσίας (ΕΕ L 353 της 10.12.2014, σ. 5-8)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕE) αριθ. 1215/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2012, για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 351 της 20.12.2012, σ. 1-32)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1215/2012 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Η παρούσα ενοποιημένη έκδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης

τελευταία ενημέρωση 24.07.2017