61992J0125

++++

1. Σύμβαση για τη διεθνή δικαιοδοσία και την εκτέλεση αποφάσεων * Κανόνες διεθνούς δικαιοδοσίας * Αυτοτελής ερμηνεία

2. Σύμβαση για τη διεθνή δικαιοδοσία και την εκτέλεση αποφάσεων * Ειδικές δικαιοδοσίες * Δικαστήριο του τόπου εκπληρώσεως της παροχής εκ συμβάσεως * Σύμβαση εργασίας * Τόπος εκπληρώσεως της χαρακτηρίζουσας τη σύμβαση παροχής * Αυτοτελής έννοια * Τόπος ασκήσεως από εργαζόμενο των συμφωνηθεισών δραστηριοτήτων * 'Ασκηση εντός περισσοτέρων του ενός συμβαλλομένων κρατών * Τόπος στον οποίο ή από τον οποίο ο εργαζόμενος εκπληρώνει κατά κύριο λόγο τις υποχρεώσεις του

(Σύμβαση της 27ης Σεπτεμβρίου 1968 άρθρο 5, περίπτωση 1)

1. Οι όροι που χρησιμοποιούνται στη Σύμβαση της 27ης Σεπτεμβρίου 1968, για τη διεθνή δικαιοδοσία και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις πρέπει να ερμηνεύονται κατά τρόπο αυτοτελή. Πράγματι, μόνον μια τέτοια ερμηνεία μπορεί να διασφαλίζει την ομοιόμορφη εφαρμογή της Συμβάσεως, ο σκοπός της οποίας συνίσταται, ιδίως, στην ενοποίηση των κανόνων περί διεθνούς δικαιοδοσίας των δικαστηρίων των συμβαλλομένων κρατών, καθώς αποφεύγεται, στο μέτρο του δυνατού, η αύξηση των αρμοδίων όσον αφορά την ίδια έννομη σχέση δικαστηρίων και ενισχύεται η έννομη προστασία των εγκατεστημένων στην Κοινότηττα προσώπων, επιτρέποντας τόσο στον ενάγοντα να εντοπίζει ευκόλως το δικαστήριο στο οποίο μπορεί να προσφύγει όσο και στον εναγόμενο να προβλέπει λογικώς το δικαστήριο ενώπιον του οποίου μπορεί να εναχθεί.

2. Ενόψει του ιδιάζοντος χαρακτήρα της συμβάσεως εργασίας, ο τόπος εκπληρώσεως της σχετικής υποχρεώσεως, για την εφαρμογή του άρθρου 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως της 27ης Σεπτεμβρίου 1968 για τη διεθνή δικαιοδοσία και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, πρέπει, όσον αφορά μια τέτοια σύμβαση, να προσδιορίζεται όχι σε αναφορά προς την εθνική νομοθεσία που εφαρμόζεται, σύμφωνα με τους κανόνες ιδιωτικού δικαίου του επιληφθέντος δικαστηρίου, αλλά, αντιθέτως, βάσει ομοιομόρφων κριτηρίων που έχουν καθοριστεί από το δικαστήριο ενόψει του συστήματος και των σκοπών της συμβάσεως. Σχετικός τόπος είναι αυτός όποιυ ο εργαζόμενος πράγματι ασκεί τις συμφωνηθείσες με τον εργοδότη του δραστηριότητες.

'Οταν η εκτέλεση της ανατεθείσας σ' ένα μισθωτό εργασίας εκτείνεται στο έδαφος περισσοτέρων του ενός συμβαλλομένων κρατών, έχει σημασία η εκπλήρωση της συμβατικής κατά την έννοια του άρθρου 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως παροχής να εντοπισθεί στον τόπο στον οποίο ή από τον οποίο ο εργαζόμενος εκπληρώνει κατά κύριο λόγο τις έναντι του εργοδότη του υποχρεώσεις.

Στην υπόθεση C-125/92,

που έχει ως αντικείμενο αίτηση του cour d' appel de Chambery (Γαλλία), τμήμα ασφαλιστικών υποθέσεων, προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογήν του Πρωτοκόλλου της 3ης Ιουνίου 1971 για την ερμηνεία από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της Συμβάσεως της 27ης Σεπτεμβρίου 1968 για τη διεθνή δικαιοδοσία και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις (ΕΕ 1990, C 189, σ. 25) με την οποία ζητείται, στο πλαίσιο της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου μεταξύ

Mulox IBC Ltd

και

Hendrick Geels,

η έκδοση προδικαστικής αποφάσεως ως προς την ερμηνεία του άρθρου 5, περίπτωση 1, της προπαρατεθείσας Συμβάσεως της 27ης Σεπτεμβρίου 1968, όπως αυτή έχει τροποποιηθεί με τη Σύμβαση της 9ης Οκτωβρίου 1978 σχετικά με την προσχώρηση του Βασιλείου της Δανίας, της Ιρλανδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας (JO L 304, σ. 1),

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ,

συγκείμενο από τους O. Due, Πρόεδρο, M. Zuleeg και J. L. Murray, προέδρους τμήματος, G. F. Mancini, F. A. Schockweiler, J. C. Moitinho de Almeida, F. Grevisse, M. Diez de Velasco και P. J. G. Kapteyn, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: F. G. Jacobs

γραμματέας: J.-G. Giraud

λαμβάνοντας υπόψη τις γραπτές παρατηρήσεις που κατέθεσαν:

* η Κυβέρνηση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, εκπροσωπούμενη από τον Ch. Boehmer, Ministerialrat στο Ομοσπονδιακό Υπουργείο Δικαιοσύνης,

* η Κυβέρνηση της Γαλλικής Δημοκρατίας, εκπροσωπούμενη από την E. Belliard, βοηθό διευθυντή στη διεύθυνση νομικών υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών, και την H. Duchene, γραμματέα εξωτερικών υποθέσεων της διευθύνσεως νομικών υποθέσεων του ίδιου υπουργείου,

* η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από τους P. Van Nuffel, μέλος της Νομικής Υπηρεσίας, και Τ. Μαργέλλο, εθνικό υπάλληλο αποσπασμένο στη Νομική Υπηρεσία της Επιτροπής βάσει του συστήματος αποσπάσεως εθνικών εμπειρογνωμόνων,

έχοντας υπόψη την έκθεση τoν εισηγητή δικαστή,

αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 26ης Μαΐου 1993,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1 Με απόφαση της 17ης Μαρτίου 1992, που περιήλθε στο Δικαστήριο στις 17 Απριλίου 1992, το cour d' appel de Chambery υπέβαλε, δυνάμει του Πρωτοκόλλου της 3ης Ιουνίου 1971 για την ερμηνεία από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της Συμβάσεως της 27ης Σεπτεμβρίου 1968 για τη διεθνή δικαιοδοσία και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις (ΕΕ 1990, C 189, σ. 25), όπως αυτή έχει τροποποιηθεί με τη Σύμβαση της 9ης Οκτωβρίου 1978 σχετικά με την προσχώρηση του Βασιλείου της Δανίας, της Ιρλανδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας (JO L 304, σ. 1, στο εξής: Σύμβαση), προδικαστικό ερώτημα ως προς την ερμηνεία του άρθρου 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως.

2 Το ερώτημα αυτό ανέκυψε στο πλαίσιο διαφοράς μεταξύ της εταιρίας αγγλικού δικαίου Mulox IBC Limited, με έδρα το Λονδίνο (στο εξής: Mulox), και του πρώην υπαλλήλου της Hendrick Geels, Ολλανδού υπηκόου, κατοίκου Aix-les-Bains (Γαλλία), κατόπιν της καταγγελίας από τον εργοδότη του της συμβάσεώς του εργασίας.

3 'Οπως προκύπτει από τη διαβιβασθείσα στο Δικαστήριο δικογραφία, ο Geels, ο οποίος είχε προσληφθεί από τη Mulox ως προϊστάμενος της διευθύνσεως προωθήσεως προϊόντων στις αγορές εξωτερικού από την 1η Νοεμβρίου 1988, είχε εγκαταστήσει το γραφείο του στην κατοικία του, στην Aix-les-Bains, και ασχολήθηκε με την προώθηση των προϊόντων της Mulox, σε μια πρώτη φάση, στη Γερμανία, στο Βέλγιο, στις Κάτω Χώρες καθώς και στις Σκανδιναβικές χώρες, όπου μετέβαινε συχνά. Από τον Ιανουάριο του 1990, ο Geels άρχισε να ασκεί τις δραστηριότητές του και στη Γαλλία.

4 Κατόπιν της καταγγελίας της συμβάσεώς του εργασίας, ο Geels ενήγαγε τον πρώην εργοδότη του ενώπιον του conseil de prud' hommes της Aix-les-Bains, ζητώντας την καταβολή αποζημιώσεως για απόλυση χωρίς προειδοποίηση καθώς και την αποκατάσταση της επελθούσας σ' αυτόν ζημίας.

5 Με απόφαση της 4ης Δεκεμβρίου 1990, το εν λόγω δικαιοδοτικό όργανο έκρινε ότι ήταν αρμόδιο βάσει του άρθρου 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως και, κατ' εφαρμογήν της γαλλικής νομοθεσίας, υποχρέωσε τη Mulox να καταβάλει στον Geels διάφορα ποσά ως αποζημίωση.

6 Κατόπιν τούτου, η Mulox άσκησε έφεση ενώπιον του cour d' appel de Chambery, ισχυριζόμενη ότι τα γαλλικά δικαστήρια στερούνταν διεθνούς δικαιοδοσίας προς επίλυση της διαφοράς, και τούτο λόγω του ότι ο τόπος εκτελέσεως της επίμαχης συμβάσεως εργασίας δεν περιοριζόταν στη Γαλλία και λόγω του ότι η Mulox είχε την έδρα της στο Ηνωμένο Βασίλειο.

7 Διατηρώντας αμφιβολίες ως προς τη διεθνή δικαιοδοσία των γαλλικών δικαστηρίων προς επίλυση της διαφοράς αυτής, το cour d' appel de Chambery αποφάσισε να αναστείλει τη σχετική διαδικασία έως ότου το Δικαστήριο αποφανθεί επί του εξής προδικαστικού ερωτήματος:

"Απαιτεί η εφαρμογή του κριτηρίου διεθνούς δικαιοδοσίας που προβλέπει το άρθρο 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως των Βρυξελλών της 27ης Σεπτεμβρίου 1968 να έχει η παροχή η οποία χαρακτηρίζει μια σύμβαση εργασίας εξ ολοκλήρου εκπληρωθεί στο έδαφος και μόνον του κράτους του επιληφθέντος της διαφοράς δικαστηρίου ή αρκεί, για την εφαρμογή του κριτηρίου αυτού, να έχει εκπληρωθεί στο έδαφος του κράτους αυτού ένα μέρος, ενδεχομένως το κύριο, της παροχής;"

8 Στην έκθεση ακροατηρίου αναπτύσσονται διεξοδικά η εξέλιξη της διαδικασίας καθώς και οι γραπτές παρατηρήσεις που κατατέθηκαν στο Δικαστήριο. Τα στοιχεία αυτά της δικογραφίας δεν επαναλαμβάνονται κατωτέρω παρά μόνο καθόσον απαιτείται για τη συλλογιστική του Δικαστηρίου.

9 Για να δοθεί απάντηση στο υποβληθέν από το αιτούν δικαστήριο ερώτημα, πρέπει, καταρχάς, να υπομνηστεί ότι, κατά παρέκκλιση της γενικής αρχής του άρθρου 2, πρώτο εδάφιο, της Συμβάσεως, δηλαδή της διεθνούς δικαιοδοσίας των δικαστηρίων του συμβαλλομένου κράτους στο έδαφος του οποίου ο εναγόμενος έχει την κατοικία του, το άρθρο 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως προβλέπει ότι

"πρόσωπο που έχει την κατοικία του στο έδαφος συμβαλλομένου κράτους μπορεί να εναχθεί σε άλλο συμβαλλόμενο κράτος:

1. ως προς διαφορές εκ συμβάσεως, ενώπιον του δικαστηρίου του τόπου όπου εκπληρώθηκε ή οφείλει να εκπληρωθεί η παροχή."

10 Πρέπει, στη συνέχεια, να επισημανθεί ότι, όπως προκύπτει από πάγια νομολογία του, το Δικαστήριο αποφαίνεται υπέρ μιας αυτοτελούς στο μέτρο του δυνατού ερμηνείας των χρησιμοποιουμένων στη Σύμβαση όρων, κατά τρόπον ώστε να διασφαλίζεται η πλήρης αποτελεσματικότητά της ενόψει των σκοπών του άρθρου 220 της Συνθήκης ΕΟΚ, για την εφαρμογή του οποίου και έχει συναφθεί η Σύμβαση αυτή.

11 Πράγματι, μια τέτοια αυτοτελής ερμηνεία είναι η μόνη που μπορεί να διασφαλίσει την ομοιόμορφη εφαρμογή της Συμβάσεως, ο σκοπός της οποίας συνίσταται, ιδίως, στην ενοποίηση των κανόνων περί διεθνούς δικαιοδοσίας των δικαστηρίων των συμβαλλομένων κρατών καθώς αποφεύγεται, στο μέτρο του δυνατού, η αύξηση των αρμοδίων όσον αφορά την ίδια έννομη σχέση δικαστηρίων και ενισχύεται η έννομη προστασία των εγκατεστημένων στην Κοινότητα προσώπων, επιτρέποντας, αφενός στον ενάγοντα να εντοπίζει ευκόλως το δικαστήριο στο οποίο μπορεί να προσφύγει και αφετέρου στον εναγόμενο να προβλέπει λογικώς το δικαστήριο ενώπιον του οποίου μπορεί να εναχθεί.

12 Είναι αληθές ότι, όσον αφορά τον κανόνα ειδικής δικαιοδοσίας που προβλέπεται από το άρθρο 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως, το Δικαστήριο έχει ήδη κρίνει (απόφαση της 6ης Οκτωβρίου 1976, 12/76, Tessili, Συλλογή τόμος 1976, σ. 533) ότι, όσον αφορά γενικώς τις συμβάσεις, ο "τόπος όπου εκπληρώθηκε ή οφείλει να εκπληρωθεί η παροχή", κατά την έννοια της διατάξεως αυτής, πρέπει να προσδιορίζεται μόνο βάσει της νομοθεσίας που διέπει, σύμφωνα με τους κανόνες ιδιωτικού διεθνούς δικαίου του επιληφθέντος δικαστηρίου, την επίδικη παροχή.

13 Για να αιτιολογήσει την κρίση του αυτή, το Δικαστήριο στηρίχθηκε στο γεγονός ότι στα διάφορα συμβαλλόμενα κράτη επικρατούν όλως διαφορετικές αντιλήψεις σχετικά με τον τόπο εκπληρώσεως της ασκούσας επιρροή παροχής εκ συμβάσεως, όπως η επίμαχη στην υπόθεση εκείνη πώληση.

14 Ωστόσο, τέτοιο πρόβλημα δεν τίθεται στις συμβάσεις εργασίας. Πράγματι, όπως το Δικαστήριο έχει παγίως κρίνει λόγω του ιδιάζοντος χαρακτήρα αυτού του τύπου συμβάσεων (αποφάσεις της 26ης Μαΐου 1982, 133/81, Ivenel, Συλλογή 1982, σ. 1891, σκέψη 20, της 15ης Ιανουαρίου 1987, 266/85, Shenavai, Συλλογή 1987, σ. 239, σκέψη 11, και της 15ης Φεβρουαρίου 1989, 32/88, Six Constructions, Συλλογή 1989, σ. 341, σκέψη 10), υποχρέωση που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για την εφαρμογή του άρθρου 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως στις συμβάσεις εργασίας είναι πάντοτε αυτή που χαρακτηρίζει τέτοιες συμβάσεις, δηλαδή η ανάληψη από τον εργαζόμενο της υποχρεώσεως προς εκτέλεση των συμφωνηθεισών εργασιών.

15 Συγκεκριμένα, το Δικαστήριο έχει δεχθεί, με τις προαναφερθείσες αποφάσεις του Ivenel, Shenavai, και Six Constructions, ότι τέτοιες συμβάσεις παρουσιάζουν ορισμένες ιδιαιτερότητες σε σχέση με τις λοιπές συμβάσεις, εφόσον αυτές δημιουργούν μια διαρκή σχέση εντάσσουσα τον εργαζόμενο στο πλαίσιο ορισμένης οργανώσεως των υποθέσεων του εργοδότη και εφόσον αυτές εντοπίζονται στον τόπο ασκήσεως των δραστηριοτήτων, πράγμα που επιβάλλει την εφαρμογή διατάξεων κανόνων αναγκαστικού δικαίου καθώς και συλλογικών συμβάσεων που προστατεύουν τον εργαζόμενο.

16 Εξ αυτού έπεται ότι, όταν πρόκειται για σύμβαση εργασίας, ο τόπος εκπληρώσεως της παροχής πρέπει να προσδιορίζεται, για την εφαρμογή του άρθρου 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως, όχι εν αναφορά προς την εθνική νομοθεσία που εφαρμόζεται σύμφωνα με τους κανόνες του ιδιωτικού διεθνούς δικαίου του επιληφθέντος δικαστηρίου, αλλά, αντιθέτως, βάσει ομοιομόρφων κριτηρίων που στο Δικαστήριο εναπόκειται να καθορίσει με βάση το σύστημα και τους σκοπούς της Συμβάσεως.

17 Για να προσδιορισθεί συγκεκριμένως ο τόπος αυτός, πρέπει καταρχάς να επισημανθεί ότι, με τις προαναφερθείσες αποφάσεις του Ivenel και Shenavai, το Δικαστήριο δέχθηκε ότι ο κανόνας περί διεθνούς δικαιοδοσίας του άρθρου 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως δικαιολογείται από την ύπαρξη, προς τον σκοπό της επωφελούς οργανώσεως της δίκης, ενός ιδιαζόντως στενού συνδέσμου μεταξύ της διαφοράς και του δικαστηρίου που καλείται να την εκδικάσει. Με τις προαναφερθείσες αποφάσεις Shenavai και Six Constructions, το Δικαστήριο προσέθεσε ότι οι ιδιαιτερότητες που χαρακτηρίζουν τη σύμβαση εργασίας συνεπάγονται ότι το δικαστήριο του τόπου όπου πρέπει να εκπληρωθεί η υποχρέωση εκτελέσεως της εργασίας είναι το πλέον κατάλληλο για την επίλυση των διαφορών που είναι δυνατόν να αναφυούν από μία ή περισσότερες από τις απορρέουσες από τις συμβάσεις αυτές υποχρεώσεις.

18 Περαιτέρω, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι, με τις προαναφερθείσες αποφάσεις του Ivenel και Six Constructions, το Δικαστήριο έκρινε ότι αυτή η διάταξη της Συμβάσεως πρέπει να ερμηνεύεται με βάση τη μέριμνα διασφαλίσεως της κατάλληλης προστασίας στον συμβαλλόμενο που είναι ο πλέον αδύναμος από κοινωνική άποψη, δηλαδή στον εργαζόμενο.

19 Τέτοια κατάλληλη προστασία διασφαλίζεται καλύτερα αν οι σχετικές με τη σύμβαση εργασίας διαφορές υπαχθούν στη δικαιοδοσία των δικαστηρίων του τόπου όπου ο εργαζόμενος εκπληρώνει τις υποχρεώσεις που υπέχει έναντι του εργοδότη του. Πράγματι, αυτός ακριβώς είναι ο τόπος όπου ο εργαζόμενος μπορεί, με τα λιγότερα έξοδα, να προσφεύγει στα δικαστήρια ή να αμύνεται ενώπιον αυτών.

20 Εξ αυτού έπεται ότι σε διαφορές εκ συμβάσεων εργασίας η έννοια του τόπου εκπληρώσεως της παροχής πρέπει να ερμηνεύεται ως παραπέμπουσα, για τις ανάγκες της εφαρμογής του άρθρου 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως, στον τόπο όπου ο εργαζόμενος πράγματι εκτελεί τις συμφωνηθείσες με τον εργοδότη του εργασίες.

21 Στην περίπτωση όπου, όπως συμβαίνει στην υπόθεση της κύριας δίκης, η εργασία εκτελείται σε περισσότερα του ενός συμβαλλόμενα κράτη, αυτό που προέχει είναι οι διατάξεις της Συμβάσεως να ερμηνεύονται κατά τρόπον ώστε να αποφεύγεται η αύξηση των αρμοδίων δικαστηρίων, ώστε να προλαμβάνεται ο κίνδυνος εκδόσεως αντιφατικών αποφάσεων και να διευκολύνεται η αναγνώριση και η εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων εκτός του κράτους εκδόσεώς τους (βλ. την απόφαση της 11ης Ιανουαρίου 1990, C-220/88, Dumez, Συλλογή 1990, σ. Ι-49, σκέψη 18).

22 Συναφώς, το Δικαστήριο έχει ήδη κρίνει ότι, στην περίπτωση που από μια και την αυτή σύμβαση απορρέουν περισσότερες της μιας παροχές οι οποίες και αποτελούν τη βάση της ασκηθείσας από τον ενάγοντα αγωγής, αυτή που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό της δικαιοδοσίας είναι η κύρια παροχή (προπαρατεθείσα απόφαση Shenavai, σκέψη 19).

23 Εξ αυτού έπεται ότι το άρθρο 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως δεν μπορεί να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι παρέχει συντρέχουσα διεθνή δικαιοδοσία στα δικαστήρια κάθε συμβαλλομένου κράτους στο έδαφος του οποίου ο εργαζόμενος ασκεί μέρος των επαγγελματικών του δραστηριοτήτων.

24 'Οταν η εκτέλεση της ανατεθείσας στον μισθωτό εργασίας εκτείνεται στο έδαφος περισσοτέρων του ενός συμβαλλομένων κρατών, έχει σημασία η εκπλήρωση της συμβατικής κατά την έννοια του άρθρου 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως παροχής να εντοπιστεί στον τόπο στον οποίο ή από τον οποίο ο εργαζόμενος εκπληρώνει κατά κύριο λόγο τις έναντι του εργοδότη του υποχρεώσεις.

25 Για τον προσδιορισμό αυτού του τόπου, πράγμα που εμπίπτει στην αρμοδιότητα του εθνικού δικαστηρίου, πρέπει να ληφθεί υπόψη το γεγονός, όπως έχει εν προκειμένω επισημανθεί στη διαφορά της κύριας δίκης, ότι η εκτέλεση της ανατεθείσας στον μισθωτό αποστολής γινόταν από γραφείο κείμενο εντός συμβαλλομένου κράτους όπου ο εργαζόμενος είχε την κατοικία του, γραφείο από το οποίο ασκούσε τις δραστηριότητές του και στο οποίο επέστρεφε ύστερα από κάθε επαγγελματικό του ταξίδι. Εξάλλου, το εθνικό δικαστήριο θα μπορούσε να λάβει υπόψη το γεγονός ότι κατά τον χρόνο γενέσεως της εκκρεμούσας ενώπιόν του διαφοράς ο μισθωτός εκτελούσε την εργασία του αποκλειστικώς στο έδαφος αυτού του συμβαλλομένου κράτους. Ελλείψει άλλων καθοριστικών παραγόνων, ο τόπος αυτός πρέπει να θεωρηθεί ότι αποτελεί, όσον αφορά την εφαρμογή του άρθρου 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως, τον τόπο εκπληρώσεως της παροχής που χρησιμεύει ως βάση για αίτημα στηριζόμενο σε σύμβαση εργασίας.

26 Απ' όλες τις ανωτέρω σκέψεις προκύπτει ότι το άρθρο 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι, στην περίπτωση συμβάσεως εργασίας για την εκτέλεση της οποίας ο μισθωτός ασκεί τις δραστηριότητές του σε περισσότερα του ενός συμβαλλόμενα κράτη, ο τόπος όπου εκπληρώνεται ή οφείλει να εκπληρώνεται η παροχή που χαρακτηρίζει τη σύμβαση, κατά την έννοια της διατάξεως αυτής, είναι αυτός στον οποίο ή από τον οποίο ο εργαζόμενος εκτελεί κατά κύριο λόγο τις έναντι του εργοδότη του υποχρεώσεις του.

Επί των δικαστικών εξόδων

27 Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν η Γερμανική και η Γαλλική Κυβέρνηση καθώς και η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, οι οποίες κατέθεσαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, δεν αποδίδονται. Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ' αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων.

Για τους λόγους αυτούς,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ,

κρίνοντας επί του ερωτήματος που του υπέβαλε, με απόφαση της 17ης Μαρτίου 1992, το cour d' appel de Chambery, αποφαίνεται:

Το άρθρο 5, περίπτωση 1, της Συμβάσεως της 27ης Σεπτεμβρίου 1968 για τη διεθνή δικαιοδοσία και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι, στην περίπτωση συμβάσεως εργασίας για την εκτέλεση της οποίας ο μισθωτός ασκεί τις δραστηριότητές του σε περισσότερα του ενός συμβαλλόμενα κράτη, ο τόπος όπου εκπληρώνεται ή οφείλει να εκπληρώνεται η παροχή που χαρακτηρίζει τη σύμβαση, κατά την έννοια της διατάξεως αυτής, είναι αυτός στον οποίο ή από τον οποίο ο εργαζόμενος εκτελεί κατά κύριο λόγο τις έναντι του εργοδότη του υποχρεώσεις του.