EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52013XC0622(08)
Publication of an amendment application pursuant to Article 50(2)(a) of Regulation (EU) No 1151/2012 of the European Parliament and of the Council on quality schemes for agricultural products and foodstuffs
Δημοσίευση αίτησης σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 2 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων
Δημοσίευση αίτησης σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 2 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων
OJ C 177, 22.6.2013, p. 24–29
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
22.6.2013 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 177/24 |
Δημοσίευση αίτησης σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 2 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων
2013/C 177/10
Η παρούσα δημοσίευση παρέχει το δικαίωμα ένστασης κατά την έννοια του άρθρου 51 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1)
ΑΙΤΗΣΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 510/2006 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και των ονομασιών προέλευσης των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων (2)
ΑΙΤΗΣΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 9
«MONTES DE GRANADA»
Αριθ. ΕΚ: ES-PDO-0105-0169-28.07.2008
ΠΓΕ ( ) ΠΟΠ ( X )
1. Κεφάλαιο των προδιαγραφών προϊόντος που αφορά η τροποποίηση
— |
|
Ονομασία του προϊόντος |
— |
|
Περιγραφή του προϊόντος |
— |
☒ |
Γεωγραφική περιοχή |
— |
☒ |
Απόδειξη της καταγωγής |
— |
☒ |
Μέθοδος παραγωγής |
— |
☒ |
Δεσμός |
— |
|
Επισήμανση |
— |
☒ |
Εθνικές απαιτήσεις |
— |
☒ |
Άλλο (Οργανισμός ελέγχου) |
2. Τύπος τροποποίησης(-εων)
— |
☒ |
Τροποποίηση του ενιαίου εγγράφου ή της σύνοψης |
— |
|
Τροποποίηση των προδιαγραφών της καταχωρισμένης ΠΟΠ ή ΠΓΕ για την οποία δεν έχει δημοσιευθεί ούτε ενιαίο έγγραφο ούτε σύνοψη |
— |
|
Τροποποίηση των προδιαγραφών που δεν απαιτεί τροποποίηση του δημοσιευμένου ενιαίου εγγράφου [άρθρο 9 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006] |
— |
|
Προσωρινή τροποποίηση των προδιαγραφών λόγω της επιβολής υποχρεωτικών υγειονομικών ή φυτοϋγειονομικών μέτρων από τις δημόσιες αρχές [άρθρο 9 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006] |
3. Τροποποίηση(-εις)
3.1. Γεωγραφική περιοχή
Η γεωγραφική περιοχή παραγωγής και μεταποίησης του Montes de Granada ποπ επεκτάθηκε σε 22 επιπλέον κοινότητες.
Περιλαμβάνει, αφενός, τους δήμους του Peligros και Víznar, στα περίχωρα της Sierra Arana και, αφετέρου, τους ακόλουθους δήμους, που βρίσκονται στο υψίπεδο της Γρανάδας:
Beas de Guadix, Benalúa de Guadix, Cortes y Graena, κοινότητα Gor (με εξαίρεση το τμήμα της περιοχής το οποίο περιλαμβάνεται στο φυσικό πάρκο «Sierra de Baza»), Gorafe, Guadix, Marchal, Purullena, οι κοινότητες Baza και Caniles (με εξαίρεση το τμήμα αμφότερων των περιοχών το οποίο περιλαμβάνεται στο φυσικό πάρκο «Sierra de Baza»), Benamaurel, Cortes de Baza, Cúllar, Cuevas del Campo, Freila, Zújar, Castilléjar, Castril, Galera και Huéscar.
Η προσθήκη αυτών των κοινοτήτων στην περιοχή παραγωγής του προϊόντος με την ονομασία προέλευσης «Montes de Granada» οφείλεται στο γεγονός ότι αυτές σχηματίζουν, μαζί με την υφιστάμενη περιοχή, ένα ομοιογενές σύνολο, τόσο από φυσική άποψη (ανάγλυφο, γεωλογία, εδαφολογία, κλιματολογία, κ.λπ.) όσο και από την άποψη του ανθρώπινου παράγοντα (χρησιμοποιούμενες ποικιλίες ελαιοδέντρων, τεχνικές καλλιέργειας και παραγωγής του παρθένου ελαιολάδου), επιπλέον του γεγονότος ότι το παραγόμενο ελαιόλαδο στις κοινότητες που προτείνεται να ενσωματωθούν στην περιοχή παρουσιάζει τα ίδια φυσικοχημικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά με αυτά που καλύπτονται από την ΠΟΠ «Montes de Granada».
3.2. Συσκευασία
Απαλείφεται ο περιορισμός της συσκευασίας στον τόπο καταγωγής, καθώς έχουν προβλεφθεί τα αναγκαία μέσα για να διασφαλίζεται η ιχνηλασιμότητα του προστατευόμενου προϊόντος.
3.3. Δεσμός
Τροποποιείται η διατύπωση του κειμένου που αφορά τον δεσμό ώστε να αντιστοιχεί στη δομή του σημείου 5, «Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή», του ενιαίου εγγράφου.
3.4. Οργανισμός ελέγχου
Προσδιορίζεται η αρμόδια αρχή που είναι υπεύθυνη για τους ελέγχους και αναφέρεται η διαδικτυακή της διεύθυνση, στην οποία είναι καταχωρισμένοι οι φορείς που είναι επιφορτισμένοι με τον έλεγχο της τήρησης των προδιαγραφών πριν από τη διάθεση του προϊόντος στο εμπόριο.
3.5. Εθνικές απαιτήσεις
Επικαιροποιούνται οι νομοθετικές απαιτήσεις με αναλυτική παράθεση της ισχύουσας νομοθεσίας.
ΕΝΙΑΙΟ ΕΓΓΡΑΦΟ
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 510/2006 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και των ονομασιών προέλευσης των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων (3)
«MONTES DE GRANADA»
Αριθ. ΕΚ: ES-PDO-0105-0169-28.07.2008
ΠΓΕ ( ) ΠΟΠ ( X )
1. Ονομασία
«Montes de Granada»
2. Κράτος μέλος ή τρίτη χώρα
Ισπανία
3. Περιγραφή του γεωργικού προϊόντος ή toy τροφίμου
3.1. Τύπος προϊόντος
Κλάση 1.5. |
Έλαια και λίπη (βούτυρο, μαργαρίνη, λάδι, κ.λπ.) |
3.2. Περιγραφή του προϊόντος για το οποίο ισχύει η ονομασία υπό 1
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο προερχόμενο από υγιείς και ώριμους καρπούς ελαιοδέντρων (Olea europea) κύριων ποικιλιών (Picual, Lucio και Loaime) και δευτερευουσών (Escarabajuelo, Negrillo de Iznalloz, Hojiblanca και Gordal de Granada), καλλιεργούμενων εντός της οριοθετημένης περιοχής.
Τα λαμβανόμενα ελαιόλαδα είναι προϊόν της κοινής σύνθλιψης ελαιοκάρπου των κύριων και δευτερευουσών ποικιλιών, επομένως πρόκειται για πολυποικιλιακά λάδια των οποίων τα χαρακτηριστικά εμπλουτίζονται χάρη στην παρουσία πολλών ποικιλιών. Όσον αφορά τα οργανοληπτικά τους χαρακτηριστικά, επικρατεί ο έντονος χαρακτήρας τον οποίο προσδίδει η δεσπόζουσα ποικιλία Picual (πράσινο χρώμα, μέση έως έντονη πικρότητα και φρουτώδη αρώματα) και ο οποίος μετριάζεται από την παρουσία των ποικιλιών Lucio και Loaime, καθώς και δευτερευουσών ποικιλιών οι οποίες προσδίδουν φρέσκα αρώματα που θυμίζουν διάφορα φρούτα, λιγότερο πικρή γεύση και πιο χρυσοκίτρινα χρώματα.
Στο σύνολό τους, τα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα που παράγονται στην περιοχή διαθέτουν φρουτώδες άρωμα και γεύση (μέτριας έως υψηλής έντασης) που θυμίζουν τις ελιές που μόλις έχουν συνθλιβεί ή είναι ώριμες, γεύση ελαφρώς πικρή και σώμα στο στόμα με ποικίλη ένταση αναλόγως του βαθμού ωριμότητας της ελιάς πριν τη σύνθλιψη. Έχουν χαμηλή οξύτητα και τα χρώματά τους ποικίλλουν στην κλίμακα του πράσινου, από το πιο έντονο έως το πρασινοκίτρινο.
Όσον αφορά τον λιπιδικό τύπο των ελαιολάδων, υπογραμμίζεται η υψηλή περιεκτικότητά τους σε ελαϊκό οξύ, η οποία είναι γενικά μεγαλύτερη από 80 %, φθάνοντας ενίοτε σε 83 %. Παρουσιάζουν επίσης υψηλή αναλογία μονοακόρεστων/πολυακόρεστων οξέων (12 έως 20) και, κατά συνέπεια, υψηλή διαιτητική αξία και σταθερότητα στην οξείδωση. Διαθέτουν μεγάλη χημική σταθερότητα οφειλόμενη, σε μεγάλο βαθμό, στα πολυφαινολικά συστατικά τα οποία είναι υπεύθυνα για την πικρή γεύση, γεγονός που τα καθιστά πιο σταθερά στην οξείδωση σε σύγκριση με άλλα παρθένα ελαιόλαδα.
3.3. Πρώτες ύλες (μόνο για μεταποιημένα προϊόντα)
Δεν έχει εφαρμογή.
3.4. Ζωοτροφές (μόνο για προϊόντα ζωικής προέλευσης)
Δεν έχει εφαρμογή.
3.5. Ειδικά στάδια της παραγωγής τα οποία πρέπει να εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής
Η παραγωγή των ελιών και η μεταποίησή τους στο προϊόν εκτελούνται εντός της οριοθετούμενης στο σημείο 4 γεωγραφικής περιοχής.
3.6. Ειδικοί κανόνες για τον τεμαχισμό, το τρίψιμο, τη συσκευασία κ.λπ.
Η συσκευασία εκτελείται σε κατάλληλες συνθήκες και σε δοχεία κατάλληλα για χρήση στα τρόφιμα προκειμένου να εξασφαλίζεται μεγάλη διάρκεια εμπορικής ζωής του προϊόντος. Το συσκευασμένο προϊόν πρέπει να διατηρείται προφυλαγμένο από το φως και τη θερμότητα ώστε να φθάνει στον καταναλωτή σε βέλτιστες συνθήκες.
3.7. Ειδικοί κανόνες για την επισήμανση
Το προϊόν πρέπει να διαθέτει σήμα συμμόρφωσης (συμπληρωματική ετικέτα) που ταυτοποιείται με αλφαριθμητικό κωδικό και τοποθετείται με τρόπο ώστε να είναι αδύνατη η επαναχρησιμοποίησή του, ώστε να εξασφαλίζεται η ιχνηλασιμότητα του προϊόντος.
4. Συνοπτική οριοθέτηση της γεωγραφικής περιοχής
Η προστατευόμενη γεωγραφική περιοχή περιλαμβάνει τις ακόλουθες κοινότητες: Alamedilla, Alfacar, Alicún de Ortega, Beas de Guadix, Benalúa de Guadix, Benalúa de las Villas, Benamaurel, Calicasas, Campotéjar, Castillejar, Castril, Cogollos Vega, Colomera, Cortes de Baza, Cortes y Graena, Cúllar, Cuevas del Campo, Darro, Dehesas de Guadix, Deifontes, Diezma, Fonelas, Freila, Galera, Gobernador, Gorafe, Guadahortuna, Guadix, Güevéjar, Huélago, Huéscar, Iznalloz, το βόρειο τμήμα της κοινότητας La Peza (έως τον ποταμό Fardes), Marchal, Montejícar, Montillana, Morelábor, Nívar, Pedro Martínez, Píñar, Peligros, Purullena, Torrecardela, Villanueva de las Torres, Víznar, Zújar, την ανατολική περιοχή του δήμου του Moclín έως το φυσικό όριο που σχηματίζει ο ποταμός Velillos, το βόρειο τμήμα της κοινότητας Albolote y Atarfe, που περικλείεται από το φυσικό όριο το οποίο σχηματίζεται από τους ποταμούς Cubillas και Colomera έως τη συμβολή τους, και τις κοινότητες Baza, Caniles και Gor (με εξαίρεση, για τις τρεις τελευταίες κοινότητες, τα εδάφη που ανήκουν στο φυσικό πάρκο «Sierra de Baza»).
5. Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή
5.1. Ιδιαιτερότητα της γεωγραφικής περιοχής
Το γεωπονικό περιβάλλον της οριοθετημένης περιοχής «Montes de Granada» είναι ένα ομοιογενές περιβάλλον, μοναδικό για την ελαιοκαλλιέργεια στην Ιβηρική Χερσόνησο.
Αυτό το περιβάλλον έχει την ιδιαιτερότητα να αποτελεί την ελαιοκομική περιοχή με το μεγαλύτερο μέσο υψόμετρο στην Ιβηρική χερσόνησο, δηλαδή μεγαλύτερο από 900 m, και αποτελεί τμήμα του ορεινού συστήματος των Υπο-βετικών Ορέων. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ύπαρξη μιας σημαντικής έκτασης ελαιώνων σε sierra ή media montaña (ορεινή περιοχή μέσου υψομέτρου) στην επαρχία της Γρανάδας, περιοχή παραδοσιακά γνωστή με την ονομασία «Montes de Granada». Οι πρώτες αναφορές στη γεωγραφική ένδειξη «Montes de Granada», που μιλούν για «ορεινά εδάφη» και για «ελαιοκαλλιέργεια» στην περιοχή Montes de Granada, ανάγονται στον 16ο αιώνα. Πρόκειται για ένα έγγραφο των «Repartimientos» (συστήματα κατανομής των γαιών) μετά την ανάκτηση της Γρανάδας από τους καθολικούς βασιλείς, στο οποίο εμφανίζεται η ακόλουθη φράση «… κάθε σπιτικό έλαβε επίσης τμήμα των ελαιοκαλλιεργειών που,…» [Peinado Santaella, 1989, La repoblación de la tierra de Granada: Los Montes (Η επανεγκατάσταση στη γη της Γρανάδας: τα Όρη), Universidad de Granada (Πανεπιστήμιο της Γρανάδας)].
Η περιοχή παρουσιάζει ένα τοπίο στο οποίο εναλλάσσονται τα βυθίσματα υψομέτρου περίπου 750 m έως 900 m και οι οροσειρές με κατεύθυνση από ανατολικά προς δυτικά, που έχουν μέγιστο υψόμετρο 1 400 έως 2 000 m. Γενικά, τα τοπία αυτά παρουσιάζουν περισσότερο απόκρημνες διαμορφώσεις στις ασβεστολιθικές οροσειρές και άλλου είδους μορφολογίες που ανταποκρίνονται επίσης σε έντονο ανάγλυφο, συντιθέμενο από λόφους και ασβεστογενείς κλιτύες, ασβεστογενείς μάργες και μάργες. Προχωρώντας προς τα ανατολικά, από το Peligros, που είναι η νοτιοδυτικότερη κοινότητα της οριοθετημένης περιοχής, κοντά στην Vega de Granada (ενδοβετικό βύθισμα), το τοπίο εξομαλύνεται σταδιακά και σχηματίζει υψίπεδο υψομέτρου 1 200 m, όπου τα Βετικά Όρη συγχωνεύονται με το ενδοβετικό βύθισμα στο ύψος της κοινότητας Huéscar, στο βορειοανατολικότερο άκρο της οριοθετημένης περιοχής «Montes de Granada».
Τα κλιματικά χαρακτηριστικά της οριοθετημένης περιοχής των Montes de Granada είναι ιδιαίτερα και καθοριστικά για τις ιδιότητες των παρθένων ελαιολάδων που παράγονται εκεί.
Η περιοχή χαρακτηρίζεται από ηπειρωτικό μεσογειακό κλίμα, που εμφανίζει ιδίως σημαντικό θερμοκρασιακό εύρος, τόσο ημερήσιο όσο και μεταξύ των εποχών. Το κύριο χαρακτηριστικό είναι οι παρατεταμένοι και ψυχροί χειμώνες, οι οποίοι διαρκούν από Νοέμβριο έως Μάρτιο, με μέση θερμοκρασία 5 έως 6 °C, μέσο όρο των ελάχιστων τιμών μικρότερο από 2 °C και συχνές χιονοπτώσεις που οφείλονται στο μεγάλο υψόμετρο (750 έως 2 000 m). Αφετέρου, λόγω της νότιας θέσης της επαρχίας της Γρανάδας, τα καλοκαίρια είναι μακριά και θερμά και διαρκούν από τα τέλη Μαΐου έως τον Οκτώβριο, με μέσο όρο των μέγιστων τιμών μεγαλύτερο από 30 °C. Το μέσο ετήσιο ύψος βροχοπτώσεων κυμαίνεται από 400 έως 600 mm και είναι μικρότερο κατά τα έτη που επικρατεί ξηρασία.
Αυτός ο τύπος χειμώνα θυμίζει αυτόν της Meseta, στη βόρεια Ιβηρική χερσόνησο, αν και η περιοχή βρίσκεται στον Νότο. Αυτό το θερμοκρασιακό καθεστώς, που δεν είναι καθόλου σύνηθες σε αυτά τα νότια γεωγραφικά πλάτη, εξηγείται από τη γεωγραφική θέση της οριοθετημένης περιοχής Montes de Granada, στη μέση ενός τετράπλευρου του οποίου οι πλευρές συμπίπτουν με ορεινά συστήματα στα οποία επικρατούν οι χαμηλότερες θερμοκρασίες όλης της νότιας Ιβηρικής Χερσονήσου. Η οριοθετημένη περιοχή συνορεύει, νοτιοδυτικά, με την οροσειρά Sierra Nevada (μέση ετήσια θερμοκρασία 8 έως 10 °C), βορειοδυτικά, με τις οροσειρές Sierra Mágina-Sierra de Lucena-Montejícar (μέση ετήσια θερμοκρασία 10 έως 12 °C), νοτιοανατολικά, με την οροσειρά Sierra de Baza (μέση ετήσια θερμοκρασία 10 έως 12 °C) και βορειοανατολικά, με τις οροσειρές Sierra de Castril και Sierra de la Sagra (μέση ετήσια θερμοκρασία 8 έως 10 °C).
Αυτές οι ακραίες κλιματικές συνθήκες καθόρισαν τις πρακτικές ελαιοκαλλιέργειας στην περιοχή Montes de Granada με την πάροδο των αιώνων, από την επιλογή ποικιλιών ελαιοδέντρων προσαρμοσμένων στους δριμείς χειμώνες έως πρακτικές όπως η «πρώιμη συγκομιδή» για να αποφεύγονται οι παγετοί του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου ή ακόμη την εφαρμογή αραίωσης που αποβλέπει στη διατήρηση της καλύτερης αναλογίας φύλλων-ξύλου ώστε να είναι προστατευμένα τα ελαιόδεντρα σε περίπτωση ισχυρών χειμερινών παγετών. Επιπλέον, αυτές οι κλιματικές συνθήκες εμπόδισαν τη διάδοση ενδημικών ασθενειών και παρασίτων στις ελαιοκομικές περιοχές της Ανδαλουσίας, όπως ο «δάκος της ελιάς» και το «κυκλοκόνιο», και ευνόησαν με τον τρόπο αυτό την ποιότητα του καρπού (χαμηλή οξύτητα των ελιών) και, ως εκ τούτου, την ποιότητα του ελαιολάδου.
Οι αυτόχθονες ποικιλίες ελιάς της οριοθετημένης περιοχής Montes de Granada, όπως οι Lucio, Loaime, Escarabajuelo και Negrillo de Iznalloz, επιλέχθηκαν με την πάροδο των ετών λόγω της προσαρμογής τους σε ακραίες γεωπονικές συνθήκες, και ιδίως για την αντοχή τους στον παγετό και την πρώιμη ωρίμαση των καρπών τους, που είναι προτιμητέα προκειμένου η συγκομιδή να γίνεται πριν από τον χειμερινό παγετό. Σε γραπτές μαρτυρίες του 1634 γίνεται αναφορά σε «εκλεκτές ελιές», στην κοινότητα του Cogollos Vega, καθώς και σε ψηλά δέντρα με μεγάλη απόδοση σε καρπούς ποιότητας [Libro de apeos de Cogollos Vega (Βίβλος για τις σφαγές de Cogollos Vega), Real Chancillería de Granada (Βασιλική Καγκελαρία Γρανάδας)]. Ακόμη και σήμερα υπάρχουν στην περιοχή των Montes de Granada δένδρα ηλικίας άνω των 500 ετών που ανήκουν στην ποικιλία Loaime, όνομα αραβικής προέλευσης, και φυτεύτηκαν εκεί μετά την ανάκτηση της Γρανάδας από τους καθολικούς βασιλείς.
Η προσαρμογή της ποικιλίας Picual (δεσπόζουσα ποικιλία) στο γεωπονικό περιβάλλον, η οποία εισήχθη στην περιοχή στα μέσα του 19ου αιώνα και είναι λιγότερο παρενιαυτοφόρος και πιο εύρωστη από τις προαναφερόμενες αυτόχθονες ποικιλίες, επέτρεψε την ανάπτυξη του μεγαλύτερου τμήματος των σύγχρονων ελαιώνων με συνύπαρξη με τις παλιότερες αυτόχθονες ποικιλίες.
Ένα σημαντικό ιστορικό κείμενο [Diccionario geográfico estadístico e histórico (Γεωγραφικό, στατιστικό και ιστορικό λεξικό), Pascual Madoz, 1845, επανέκδοση Bosque Maurel, 1987), των μέσων του 19ου αιώνα, εγκωμιάζει την ποιότητα του ελαιώνα της περιοχής και τη λεπτότητα του ελαιολάδου του ως εξής: «Montes de Granada […] και παρόλο που το πόσιμο νερό σπανίζει, τα νερά του Cubillos, του Benalúa και του Moclín χρησιμοποιούνται για την άρδευση ορισμένων παρόχθιων γαιών και παράγονται κάθε είδους σιτηρά, ελαιόλαδο πολύ διαυγές και εύγευστο, κρασί και μεγάλη ποικιλία σπόρων […]».
5.2. Ιδιοτυπία του προϊόντος
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που προσδιορίζουν το ελαιόλαδο «Montes de Granada» είναι:
— |
ιδιαίτερος λιπιδικός τύπος, χαρακτηριζόμενος από υψηλή περιεκτικότητα σε ελαϊκό οξύ (πάνω από 80 %, που μπορεί να φθάσει το 83 %). Παρουσιάζει επίσης υψηλή αναλογία μονοακόρεστων προς πολυακόρεστα οξέα (12 έως 20), που καθορίζει την υψηλή διαιτητική αξία του προϊόντος· |
— |
χαμηλή οξύτητα· |
— |
ποικίλα χρώματα που εκτείνονται από το έντονο πράσινο έως το πρασινοκίτρινο αναλόγως του σταδίου ωρίμασης και της σύστασης του πολυποικιλιακού ελαιολάδου· |
— |
άρωμα και γεύση φρουτώδη, φρέσκων και ώριμων φρούτων, με μέσες και υψηλές εντάσεις (διάμεσος φρουτώδους ≥ 3)· |
— |
γεύση ελαφρώς πικρή και καυστική, ποικίλης έντασης αναλόγως του σταδίου ωρίμασης της ελιάς και του επιπέδου πολυφαινολών του ελαιολάδου. |
5.3. Αιτιώδης σχέση που συνδέει τη γεωγραφική περιοχή με την ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά του προϊόντος (για τις ΠΟΠ) ή με μια συγκεκριμένη ποιότητα, τη φήμη ή άλλα χαρακτηριστικά του προϊόντος (για τις ΠΓΕ)
Το μεγάλο υψόμετρο της περιοχής παραγωγής Montes de Granada, σε συνδυασμό με τις ακραίες θερμοκρασίες που καταγράφονται το φθινόπωρο και τον χειμώνα, εποχή ωρίμασης των ελιών, είναι καθοριστικά για την ποιότητα των συγκεκριμένων ελαιολάδων.
Η επίδραση της θερμοκρασίας περιβάλλοντος και του υψομέτρου των περιοχών παραγωγής των ελιών στις διαδικασίες ωρίμασης το φθινόπωρο και τον χειμώνα έχει εδραιωθεί επιστημονικά. Ο τύπος των λιπαρών οξέων του ελαιολάδου και η περιεκτικότητα σε χλωροφύλλη που είναι υπεύθυνη για το πράσινο χρώμα του ελαιολάδου επηρεάζονται σημαντικά από αυτές τις συνθήκες. Έτσι, όσο μεγαλύτερο είναι το υψόμετρο και όσο χαμηλότερη η θερμοκρασία περιβάλλοντος, ιδίως κατά τους μήνες ωρίμασης του καρπού (φθινόπωρο-χειμώνα), τόσο υψηλότερη είναι η περιεκτικότητα του ελαιολάδου σε ακόρεστα λιπαρά οξέα (ιδίως ελαϊκό οξύ) και σε χλωροφύλλη, λόγω της αργής ωρίμασης της ελιάς σε χαμηλή θερμοκρασία, διαδικασία μοναδική, χαρακτηριστική της περιοχής παραγωγής Montes de Granada. Η ποικιλία των ελιών επιδρά επίσης, καθώς η ποικιλία Picual (η οποία δεσπόζει στην περιοχή παραγωγής) είναι εκείνη με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε ελαϊκό οξύ από όλες τις ποικιλίες που καλλιεργούνται στην Ισπανία. Από την άποψη αυτή, η περιεκτικότητα των ελαιολάδων Montes de Granada σε ελαϊκό οξύ (80 έως 83 %) κατατάσσεται μεταξύ των υψηλότερων που απαντώνται στα παρθένα ελαιόλαδα. Για τους ίδιους λόγους, η αναλογία μονοακόρεστων προς πολυακόρεστα λιπαρά οξέα είναι πολύ υψηλή σε αυτά τα ελαιόλαδα και κυμαίνεται μεταξύ 12 και 20. Η αναλογία αυτή μετριάζεται εν μέρει υπό την επίδραση των αυτόχθονων ποικιλιών Lucio και Loime, που έχουν αναλογία κατώτερη από αυτήν της ποικιλίας Picual. Επιπλέον, η τελευταία είναι υπεύθυνη για το πράσινο χρώμα του ελαιολάδου Montes de Granada, του οποίου η ένταση ποικίλλει από έντονο πράσινο έως πρασινοκίτρινο. Αυτή η ποικιλία ελιών παρουσιάζει μία από τις υψηλότερες περιεκτικότητες σε χλωροφύλλη της Ισπανίας και η αργή ωρίμασή της υπό την επίδραση της περιοχής παραγωγής καθιστά εντονότερο το εν λόγω χαρακτηριστικό.
Επίσης, το μεγάλο μέσο υψόμετρο της ελαιοκομικής περιοχής Montes de Granada, μεγαλύτερο από 900 m, έχει ως αποτέλεσμα μια σημαντική ορεινή έκταση που παράγει ελιές με χαμηλή οξύτητα λόγω χαμηλών θερμοκρασιών κατά τη διάρκεια της συγκομιδής (το χειμώνα), καθώς η δραστικότητα των λιπασών μειώνεται με τη μείωση της θερμοκρασίας. Επιπλέον, η χαμηλή συχνότητα εμφάνισης ορισμένων παρασίτων, όπως ο «δάκος», εμποδίζει τη λιπόλυση στον καρπό το φθινόπωρο.
Τέλος, η επίδραση του γεωπονικού περιβάλλοντος στην οργανοληπτική ποιότητα των παρθένων ελαιολάδων είναι γνωστή από παλιά. Χάρη σε αυτήν, όταν οι ελιές καλλιεργούνται σε ορεινές περιοχές, τα ελαιόλαδα είναι πιο αρωματικά και γευστικά από εκείνα που παράγονται σε περιοχές χαμηλού υψομέτρου ή πεδινές. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στο ασαπωνοποίητο κλάσμα των λαμβανόμενων παρθένων ελαιολάδων, το οποίο δημιουργεί τα αρώματα και αυξάνεται με το υψόμετρο. Έτσι, η βραδύτερη ωρίμαση του καρπού σε αυτό το ορεινό γεωπονικό περιβάλλον (Sierra ή Monte Bajo) προσφέρει ένα ελαιόλαδο το οποίο φέρει μεγαλύτερο αρωματικό φορτίο. Η αργή ωρίμαση, που συνδέεται με τυπικές συνθήκες περιβαλλοντικής πίεσης στην περιοχή Montes de Granada κατά το φθινόπωρο και το χειμώνα (χαμηλές θερμοκρασίες και λειψυδρία), προκαλεί αύξηση της περιεκτικότητας σε πολυφαινολικά συστατικά και, επομένως, ενίσχυση της πικρής και καυστικής γεύσης των ελαιολάδων. Η επίδραση της ποικιλίας είναι επίσης σημαντική για αυτά τα πολυφαινολικά συστατικά και η ποικιλία Picual είναι αυτή που παρουσιάζει τη μεγαλύτερη συγκέντρωση μεταξύ όλων των ποικιλιών ελιάς που καλλιεργούνται στην Ισπανία.
Παραπομπή στη δημοσίευση των προδιαγραφών
[Άρθρο 5 παράγραφος 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006 (4)]
Το πλήρες κείμενο των προδιαγραφών της ονομασίας μπορεί να αναζητηθεί στο Διαδίκτυο, στην ακόλουθη διεύθυνση:
http://www.juntadeandalucia.es/agriculturaypesca/portal/export/sites/default/comun/galerias/galeriaDescargas/cap/industrias-agroalimentarias/denominacion-de-origen/Pliegos/PliegoMontesdeGranadamodificado.pdf
(1) ΕΕ L 343 της 14.12.2012, σ. 1.
(2) Αντικαταστάθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1151/2012.
(3) Βλέπε υποσημείωση 2.
(4) Βλέπε υποσημείωση 2.