ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.           ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς (ΑΚΧΑ) συνιστούν σημαντική πηγή βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, επιχειρήσεις και κυβερνήσεις. Στην Ευρώπη, το 22% περίπου των βραχυπρόθεσμων χρεογράφων που εκδίδονται από κυβερνήσεις ή από τον τομέα των επιχειρήσεων κατέχονται από ΑΚΧΑ. Τα ΑΚΧΑ αντιπροσωπεύουν το 38% των βραχυπρόθεσμων χρεογράφων που εκδίδονται από τον τραπεζικό τομέα.

Από πλευράς ζήτησης, τα ΑΚΧΑ προσφέρουν ένα εργαλείο βραχυπρόθεσμης διαχείρισης ρευστών διαθεσίμων το οποίο εξασφαλίζει υψηλό βαθμό ρευστότητας, διαφοροποίησης και σταθερότητας της αξίας σε συνδυασμό με την απόδοση βάσει της αγοράς. Τα ΑΚΧΑ χρησιμοποιούνται κυρίως από εταιρείες που επιδιώκουν να επενδύσουν τα πλεονάζοντα ρευστά διαθέσιμά τους για σύντομο χρονικό διάστημα, για παράδειγμα, έως την εξόφληση σημαντικών ποσών, όπως αυτών της μισθοδοσίας.

Ως εκ τούτου, τα ΑΚΧΑ αποτελούν κρίσιμο σύνδεσμο μεταξύ ζήτησης και προσφοράς βραχυπρόθεσμων χρηματικών ποσών. Με υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία ύψους περίπου 1.000 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα ΑΚΧΑ αποτελούν κατηγορία κεφαλαίων διαφορετική από το σύνολο των υπόλοιπων αμοιβαίων κεφαλαίων. Η πλειονότητα των ΑΚΧΑ, ήτοι περίπου το 80% των στοιχείων ενεργητικού και το 60% των κεφαλαίων, λειτουργούν βάσει των κανόνων της οδηγίας 2009/65/EΚ για τους Οργανισμούς Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες (ΟΣΕΚΑ). Τα υπόλοιπα ΑΚΧΑ πρέπει να λειτουργούν, από τον Ιούλιο του 2013, βάσει των κανόνων της οδηγίας 2011/61/ΕΕ σχετικά με τους διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων (ΔΟΕΕ). Το μέσο μέγεθος ενός ΑΚΧΑ υπερβαίνει σημαντικά το μέσο μέγεθος του κεφαλαίου ενός ΟΣΕΚΑ. Για παράδειγμα, το μέγεθος ενός μεμονωμένου ΑΚΧΑ μπορεί να ανέρχεται σε 50 δισεκατομμύρια ευρώ. Τα ΑΚΧΑ εδρεύουν σε λίγα κράτη μέλη, εκ των οποίων η Γαλλία, η Ιρλανδία και το Λουξεμβούργο αντιπροσωπεύουν ποσοστό μεγαλύτερο του 95% της αγοράς. Πάντως, η αγορά συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με άλλες χώρες, λόγω του υψηλού ποσοστού διασυνοριακών επενδύσεων και επενδυτών και των σχέσεων διασυνοριακής μετάδοσης μεταξύ των ΑΚΧΑ και των χορηγών τους που εδρεύουν σε άλλες χώρες.

Λόγω των συστημικών διασυνδέσεων των ΑΚΧΑ αφενός με τον τραπεζικό τομέα και αφετέρου με τη χρηματοδότηση εταιρειών και κυβερνήσεων, η λειτουργία των ΑΚΧΑ βρίσκεται στο επίκεντρο των διεθνών εργασιών για το σκιώδες τραπεζικό σύστημα. Το Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (FSB) και άλλοι θεσμικοί φορείς, όπως η Διεθνής Οργάνωση Επιτροπών Εποπτείας Χρηματιστηρίων (IOSCO) και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ESRB) έχουν πραγματοποιήσει αναλύσεις για τα ΑΚΧΑ και τις συστημικές επιπτώσεις τους. Όσον αφορά τον τομέα της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων, τα ΑΚΧΑ διακρίθηκαν για τη συστημική σημασία τους. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα σχετικά με το σκιώδες τραπεζικό σύστημα τον Νοέμβριο του 2012, με το οποίο καλεί την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση με ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα των ΑΚΧΑ[1].

Το ESRB παρουσίασε εμπεριστατωμένη ανάλυση των συστημικών κινδύνων που είναι εγγενείς στη λειτουργία των ΑΚΧΑ. Οι συστάσεις του αφορούσαν ιδίως τη σταθερότητα και τη ρευστότητα των ΑΚΧΑ και περιλάμβαναν επίσης πρόσθετους κανόνες για τη διαφάνεια και την υποβολή στοιχείων. Οι συστάσεις αυτές αντικατοπτρίζονται ευρέως στην πρόταση της Επιτροπής, ενώ έχουν επίσης ληφθεί υπόψη οι πιθανές αρνητικές επιπτώσεις τους για τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής οικονομίας.

Τα ΑΚΧΑ αποτελούν κατάλληλο εργαλείο για τους επενδυτές, διότι προσφέρουν δυνατότητες ανάλογες των τραπεζικών καταθέσεων: άμεση πρόσβαση σε ρευστότητα και σχετικά σταθερή αξία. Βάσει των χαρακτηριστικών αυτών, οι επενδυτές θεωρούν τα ΑΚΧΑ ασφαλή και πιο διαφοροποιημένη εναλλακτική λύση σε σχέση με τις τραπεζικές καταθέσεις. Ωστόσο, στην πραγματικότητα, τα ΑΚΧΑ είναι κλασικά επενδυτικά κεφάλαια που ενέχουν τους εγγενείς κινδύνους της αγοράς που συνδέονται με οποιαδήποτε κεφαλαιακή επένδυση. Ως εκ τούτου, όταν αρχίσουν να μειώνονται οι τιμές των περιουσιακών στοιχείων στα οποία επενδύονται τα ΑΚΧΑ, ιδίως σε ακραίες συνθήκες της αγοράς, ένα ΑΚΧΑ δεν είναι πάντα σε θέση να εγγυηθεί την άμεση εξαγορά και τη διατήρηση της αξίας της μονάδας ή του μεριδίου που εκδίδεται από τα ΑΚΧΑ για τους επενδυτές. Κάποιοι χορηγοί (κυρίως τράπεζες) ίσως είναι σε θέση να παράσχουν στήριξη για τη διατήρηση του ύψους της αξίας των μεριδίων, ενώ άλλοι (κυρίως διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων) ίσως δεν διαθέτουν το απαραίτητο κεφάλαιο. Λόγω της αναντίστοιχης ληκτότητας μεταξύ της ημερήσιας ρευστότητας που προσφέρει ένα ΑΚΧΑ στους επενδυτές και της ρευστότητας των περιουσιακών στοιχείων του χαρτοφυλακίου του ΑΚΧΑ, ίσως να μην είναι πάντα δυνατή η άμεση εξαγορά. Συχνά, μία βαθμολόγηση AAA δίνει έμφαση στην υπόσχεση για σταθερές τιμές εξαγοράς. Το μειονέκτημα είναι ότι μόλις οι επενδυτές αντιληφθούν κίνδυνο πιθανής αδυναμίας των ΑΚΧΑ να τηρήσουν την υπόσχεση για ρευστότητα και σταθερή απόσβεση ανά πάσα στιγμή, θα προβούν σε ρευστοποίηση, προκαλώντας πιθανόν μαζική απόσυρση επενδυτών («φυγή»).

Οι επενδυτικές «φυγές» χαρακτηρίζονται από μαζικά και αιφνίδια αιτήματα εξαγοράς από μεγάλη ομάδα επενδυτών που έχουν ως στόχο να αποφύγουν απώλειες και να είναι σε θέση να εξασφαλίσουν εξαγορά στην υψηλότερη δυνατή τιμή. Οι επενδυτικές «φυγές» είναι συστημικής σημασίας δεδομένου ότι εξαναγκάζουν τα ΑΚΧΑ να πουλήσουν εσπευσμένα τα περιουσιακά στοιχεία τους προκειμένου να ανταποκριθούν στα εκκρεμή αιτήματα εξαγοράς. Ο ίδιος ο φαύλος κύκλος των εξαγορών επιταχύνει τη μείωση της καθαρής αξίας του ενεργητικού (ΚΑΕ) του αμοιβαίου κεφαλαίου, επιδεινώνοντας έτσι την πτώση της ΚΑΕ και το φόβο ότι η χρηματαγορά στο σύνολό της είναι ασταθής. Δεδομένου ότι τα ΑΚΧΑ διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση οντοτήτων όπως τράπεζες, εταιρείες ή κυβερνήσεις, οι «φυγές» επενδυτών από ΑΚΧΑ πιθανόν να έχουν ευρύτερες μακροοικονομικές συνέπειες. Ενώ οι τράπεζες εκδίδουν σε ΑΚΧΑ το μεγαλύτερο μέρος (85%) του συνόλου των 1.000 δισ. ευρώ των χρηματοδοτικών μέσων, οι κυβερνήσεις αντιπροσωπεύουν μερίδιο ύψους 10% και οι μεγάλες επιχειρήσεις περίπου το 5%. Οι κυβερνήσεις και οι πολύ μεγάλες εταιρείες χρησιμοποιούν τη χρηματαγορά ως μέσο εξασφάλισης βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης, παράλληλα με τις τραπεζικές πιστώσεις.

Τα προβλήματα που συνδέονται με τις μαζικές επενδυτικές «φυγές» είναι συστημικού χαρακτήρα λόγω: (1) της στενής σύνδεσης των ΑΚΧΑ με την πραγματική οικονομία (ο ρόλος των ΑΚΧΑ για την ικανοποίηση των βραχυπρόθεσμων χρηματοδοτικών αναγκών οντοτήτων που χρησιμοποιούν τη χρηματαγορά ως εργαλείο χρηματοδότησης) και (2) της σύνδεσής τους με τους χορηγούς. Επιπλέον, όσον αφορά τις εν λόγω «φυγές», τίθεται ζήτημα προστασίας των επενδυτών, δεδομένου ότι όσοι εξαγοράζουν αργά (συνήθως ιδιώτες επενδυτές) βρίσκονται εγγενώς σε μειονεκτική θέση σε σχέση με όσους εξαγοράζουν νωρίς.

Ο προτεινόμενος κανονισμός αντιμετωπίζει τα εν λόγω προβλήματα. Θεσπίζει κοινά πρότυπα για την αύξηση της ρευστότητας των ΑΚΧΑ και για την εξασφάλιση της σταθερότητας της δομής τους. Θα θεσπιστούν ενιαίοι κανόνες για την εξασφάλιση κατώτατου ορίου ημερήσιων και εβδομαδιαίων ρευστοποιήσιμων περιουσιακών στοιχείων. Θα θεσπιστεί πάγια πολιτική που θα επιτρέπει στον διαχειριστή του κεφαλαίου καλύτερη κατανόηση της επενδυτικής του βάσης. Θεσπίζονται επίσης κοινοί κανόνες ώστε να εγγυηθούν ότι τα ΑΚΧΑ επενδύουν σε υψηλής ποιότητας και διαφοροποιημένα περιουσιακά στοιχεία καλής πιστωτικής ποιότητας. Τα μέτρα αυτά διασφαλίζουν ότι η ρευστότητα του κεφαλαίου επαρκεί για την αντιμετώπιση των αιτημάτων εξαγοράς από τους επενδυτές.

Η σταθερότητα του ΑΚΧΑ θα εξασφαλίζεται μέσω της δημιουργίας σαφών και εναρμονισμένων κανόνων αποτίμησης για τα περιουσιακά στοιχεία στα οποία επενδύουν τα ΑΚΧΑ. Αυτοί οι κανόνες αποτίμησης θα αποκαταστήσουν την προφανή αλήθεια ότι τα ΑΚΧΑ είναι κανονικά αμοιβαία κεφάλαια των οποίων τα επενδυτικά στοιχεία ενεργητικού υπόκεινται σε διακυμάνσεις τιμών.

Ορισμένα ΑΚΧΑ έχουν τη δυνατότητα να διατηρούν τη λογιστική μέθοδο που επιτρέπει σταθερή τιμή εγγραφής και εξαγοράς, με την προϋπόθεση ότι έχουν συγκεντρώσει τα κατάλληλα ταμειακά αποθέματα. Αυτό το λεγόμενο «αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ» («NAV buffer») χρησιμεύει στην απορρόφηση των μεταβολών της αγοράς που είναι εγγενείς στις αγορές κεφαλαίου. Έτσι θα αποτραπεί επίσης το ενδεχόμενο μη ετοιμότητας των χορηγών σε περίπτωση που τα ΑΚΧΑ τους απαιτούν εξωτερική στήριξη. Το αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ θα ανέρχεται στο 3% της αξίας των περιουσιακών στοιχείων υπό τη διαχείριση του ΑΚΧΑ. Σύμφωνα με τις παρατηρηθείσες περιπτώσεις στήριξης από χορηγούς κατά τη διάρκεια της κρίσης (123 περιπτώσεις σε ΑΚΧΑ των ΗΠΑ), η στήριξη υπερέβη το 3% μόνο 3 φορές. Όταν το Reserve Primary Fund αντιμετώπισε αδυναμία πληρωμής το 2008, είχε απώλειες 3% για έκθεση 1,5% σε περιουσιακά στοιχεία της Lehman. Το αποθεματικό ασφαλείας δεν θα παρέχει πλήρη εγγύηση στους κατόχους μεριδίων σταθερής ΚΑΕ, θα επιτευχθεί ωστόσο ισορροπία μεταξύ της ανάγκης για ισχυρό και ασφαλές μοντέλο σταθερής ΚΑΕ και των χρηματοδοτικών δυνατοτήτων των διαχειριστών. Το κόστος για τα ΑΚΧΑ θα εξαρτάται από το κόστος χρηματοδότησης του κάθε διαχειριστή. Το κόστος αυτό μπορεί να κυμαίνεται μεταξύ 3% και 10% ετησίως. Αν εφαρμοζόταν σε αποθεματικό ασφαλείας της τάξης του 3%, θα οδηγούσε σε αύξηση των τελών διαχείρισης, ύψους από 0,09% έως 0,30% ετησίως. Αναμένεται ότι μέρος αυτής της αύξησης του κόστους θα καταβάλλεται από τον διαχειριστή, ενώ το υπόλοιπο θα μετακυλίεται στους επενδυτές. Η αύξηση των τελών θα έχει αντίκτυπο στην απόδοση που μπορούν να επιτύχουν οι επενδυτές επενδύοντας σε ΑΚΧΑ, αλλά, από την άλλη πλευρά, θα επωφεληθούν από ένα προϊόν με επιπρόσθετη προστασία κατά της κίνησης της αγοράς όσον αφορά τα υποκείμενα περιουσιακά στοιχεία.

Εκτός των διατάξεων αυτών, οι κοινοί κανόνες αξιολόγησης θα εξασφαλίσουν ότι οι διαχειριστές των κεφαλαίων και οι επενδυτές θα σταματήσουν να βασίζονται σε εξωτερικές πιστοληπτικές αξιολογήσεις οι οποίες πιθανόν να είναι επιζήμιες για τη λειτουργία της χρηματαγοράς σε περιπτώσεις υποβάθμισης. Τα μέτρα αυτά θα συνοδεύονται από αυξημένες απαιτήσεις διαφάνειας, ώστε να εξασφαλιστεί ότι ο επενδυτής κατανοεί ορθά το προφίλ κινδύνου και ανταμοιβής της επένδυσής του.

Ο προτεινόμενος κανονισμός θα βασίζεται στις υπάρχουσες διαδικασίες έγκρισης για ΟΣΕΚΑ οι οποίες εναρμονίζονται με την οδηγία για ΟΣΕΚΑ. Θα θεσπίσει εναρμονισμένη διαδικασία έγκρισης για ΑΚΧΑ ΟΕΕ, καθώς η οδηγία για τους ΔΟΕΕ αφήνει την έγκριση ΟΕΕ στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών. Η εναρμονισμένη διαδικασία για ΑΚΧΑ ΟΕΕ θα αντικατοπτρίζει την εναρμονισμένη διαδικασία έγκρισης που προβλέπεται για τους ΟΣΕΚΑ. Οι διαχειριστές θα εξακολουθήσουν να υπόκεινται στην οδηγία για τους ΟΣΕΚΑ ή τους ΔΟΕΕ, αλλά οι διαχειριστές και τα κεφάλαια που εντάσσονται στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να συμμορφώνονται με τους επιπρόσθετους κανόνες για τα προϊόντα ΑΚΧΑ.

Αυτοί οι ενιαίοι κανόνες στοχεύουν στη διαφύλαξη της ακεραιότητας της εσωτερικής αγοράς και στην αύξηση της ανθεκτικότητάς της για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων πιθανής νέας κρίσης. Οι επενδυτές θα ευαισθητοποιηθούν ως προς του κινδύνους που ενέχουν αυτά τα ρυθμιζόμενα προϊόντα και θα ενισχυθεί η βεβαιότητά τους για την ομοιογενή επενδυτική πρόταση που συνδέεται με τα κεφάλαια της χρηματαγοράς στην Ένωση. Οι επενδυτές θα επωφεληθούν από τους εναρμονισμένους κανόνες προϊόντων ανά την Ευρώπη. Οι εκδότες μέσων της χρηματαγοράς θα κερδίσουν από τη διαμόρφωση σταθερότερου περιβάλλοντος το οποίο θα διατηρήσει τον ρόλο των ΑΚΧΑ ως χρηματοδοτικών εργαλείων.

2.           ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

2.1.        Διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Από τις αρχές του 2012, η Επιτροπή συμμετέχει σε εκτενή διαβούλευση με εκπροσώπους πολλών οργανισμών. Οι επαφές είχαν τη μορφή διμερών και πολυμερών συνεδριάσεων, μίας δημόσιας διαβούλευσης για το σκιώδες τραπεζικό σύστημα, μίας δημόσιας διαβούλευσης για ζητήματα διαχείρισης ενεργητικού, συμπεριλαμβανομένων ΑΚΧΑ, και μίας δημόσιας διάσκεψης για το σκιώδες τραπεζικό σύστημα. Μέσω της διαδικασίας αυτής, η Επιτροπή απέκτησε πλήθος πολύτιμων πληροφοριών σχετικά με τη λειτουργία της αγοράς ΑΚΧΑ και των ποικίλων τμημάτων της, καθώς και γνώμες για ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν και τους τρόπους επίλυσής τους.

2.1.1.     Πράσινη Βίβλος για το σκιώδες τραπεζικό σύστημα

Η ανταπόκριση στην Πράσινη Βίβλο επέτρεψε τη διαμόρφωση ευρείας εικόνας για το ευρωπαϊκό σκιώδες τραπεζικό σύστημα. Αυτό επέτρεψε τη διατύπωση πιο στοχευμένων ερωτημάτων σχετικά με τη λειτουργία των ΑΚΧΑ, στο πλαίσιο δημόσιας διαβούλευσης για τη διαχείριση ενεργητικού που ξεκίνησε τον Ιούλιο 2012. Σε δημόσια διάσκεψη τον Απρίλιο 2012, όπου παραβρέθηκαν ενδιαφερόμενοι από την ΕΕ και τις ΗΠΑ, υπήρξε επίσης μια ενότητα αφιερωμένη στα ΑΚΧΑ. Εκπρόσωποι των ρυθμιστικών αρχών και του τομέα της βιομηχανίας, που διαμόρφωσαν το πλαίσιο για τα ΑΚΧΑ, παρουσίασαν τις απόψεις τους σχετικά με την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις στην αγορά ΑΚΧΑ της ΕΕ.

2.1.2.     Διαβούλευση για τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων

Ένα κεφάλαιο περί ΑΚΧΑ συμπεριλήφθηκε στην ευρύτερη δημόσια διαβούλευση για ποικίλα ζητήματα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων που δημοσιεύτηκε στις 26 Ιουλίου 2012 (η εν λόγω διαβούλευση ολοκληρώθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2012). Οι υπηρεσίες της Επιτροπής έλαβαν 56 απαντήσεις σχετικά με τη σχετική με τα ΑΚΧΑ ενότητα.

2.2.        Εκτίμηση επιπτώσεων

Σύμφωνα με την πολιτική της για τη «βελτίωση της νομοθεσίας», η Επιτροπή πραγματοποίησε εκτίμηση επιπτώσεων των διάφορων εναλλακτικών επιλογών πολιτικής. Προκειμένου να εξασφαλιστεί η ρευστότητα και η σταθερότητα των ΑΚΧΑ, αναλύθηκαν συνολικά 16 επιλογές. Όλες αυτές οι επιλογές αναλύθηκαν βάσει των γενικών στόχων, ήτοι της ενίσχυσης της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην ενιαία αγορά και της αύξησης της προστασίας των επενδυτών ΑΚΧΑ, αλλά και βάσει των ειδικότερων στόχων της πρωτοβουλίας αυτής: (i) αποτροπή του κινδύνου μετάδοσης στην πραγματική οικονομία, (ii) αποτροπή του κινδύνου μετάδοσης στον χορηγό και, (iii) περιορισμός των μειονεκτημάτων για τους τελευταίους εξαγοραστές, ιδίως όσον αφορά τις εξαγορές σε ακραίες συνθήκες της αγοράς.

Αναλύθηκαν οι επιπτώσεις που περιλαμβάνουν το κόστος και τα οφέλη για τους ενδιαφερόμενους, τους επενδυτές, τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων, τους εκδότες βραχυπρόθεσμων χρεογράφων και τους χορηγούς. Το πόρισμα της ανάλυσης αυτής ήταν υπέρ της δημιουργίας ανθεκτικότερου πλαισίου για τα ΑΚΧΑ: αυξημένα επίπεδα ρευστότητας και σταθερότερη δομή. Ο αντίκτυπος των προτιμητέων επιλογών αναμένεται να εξασφαλίσει οφέλη για τα ΑΚΧΑ και τη χρηματαγορά εν γένει, βελτιώνοντας την ανθεκτικότητά τους έναντι ακραίων συνθηκών της αγοράς. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα σταθερότερο περιβάλλον χρηματαγοράς στην Ευρώπη που θα ωφελήσει επενδυτές, εκδότες βραχυπρόθεσμων χρεογράφων και τράπεζες χορηγούς ΑΚΧΑ.

Οι υπηρεσίες της ΓΔ MARKT πραγματοποίησαν συνάντηση με την επιτροπή εκτίμησης επιπτώσεων στις 16 Ιανουαρίου 2013. Η επιτροπή ανέλυσε την εν λόγω εκτίμηση επιπτώσεων και γνωμοδότησε θετικά στις 18 Ιανουαρίου 2013. Κατά τη διάρκεια της συνδιάσκεψης, τα μέλη της επιτροπής παρείχαν στις υπηρεσίες της ΓΔ MARKT σχόλια για τη βελτίωση του περιεχομένου της εκτίμησης επιπτώσεων, επιφέροντας ορισμένες αλλαγές στο τελικό σχέδιο. Ο ορισμός του προβλήματος βελτιώθηκε ώστε να παρέχει περισσότερες λεπτομέρειες για τις αγορές ΑΚΧΑ και η περιγραφή του εμπλουτίστηκε με περαιτέρω παραδείγματα εντός της Ένωσης, τα οποία καταδεικνύουν ιδίως τη διασυνοριακή διάσταση των προβλημάτων. Οι στόχοι και οι επιλογές συνδέθηκαν καλύτερα με τα εντοπισμένα προβλήματα και χρησιμοποιήθηκαν περισσότεροι ποσοτικοί λειτουργικοί στόχοι. Οι επιπτώσεις στους επενδυτές, καθώς και το κόστος συμμόρφωσης που θα περιελάμβαναν τα προβλεπόμενα μέτρα, έχουν επεξηγηθεί λεπτομερέστερα. Επίσης, έχουν περιγραφεί καλύτερα οι επιπτώσεις για τα κράτη μέλη και τη διεθνή ρυθμιστική συνοχή. Τέλος, υιοθετήθηκαν συστηματικά οι απόψεις των ενδιαφερόμενων, ιδίως στα τμήματα που αφορούν την ανάλυση και τη σύγκριση των επιλογών.

3.           ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

3.1.        Νομική βάση και επιλογή της νομικής μορφής

Το άρθρο 114 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ παρέχει τη νομική βάση για κανονισμό που ορίζει ενιαίες διατάξεις με στόχο τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Οι προληπτικοί κανόνες για τα προϊόντα οριοθετούν τους κινδύνους που συνδέονται με τα ΑΚΧΑ. Λόγω του προληπτικού χαρακτήρα τους, δεν ρυθμίζουν την πρόσβαση σε δραστηριότητες διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων, διέπουν όμως τον τρόπο διεξαγωγής των δραστηριοτήτων αυτών για την εξασφάλιση της προστασίας των επενδυτών και της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Στηρίζουν επίσης την ορθή και σταθερή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

Προς επίτευξη τους σκοπού της ακεραιότητας της εσωτερικής αγοράς, το προτεινόμενο νομοθετικό μέτρο θα δημιουργήσει κανονιστικό πλαίσιο για τα ΑΚΧΑ, στοχεύοντας στην εξασφάλιση αυξημένης προστασίας των επενδυτών ΑΚΧΑ, καθώς και στην ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, αποτρέποντας τον κίνδυνο μετάδοσης. Οι προτεινόμενες διατάξεις θα στοχεύουν συγκεκριμένα στην εξασφάλιση επαρκούς ρευστότητας του κεφαλαίου, ώστε να αντιμετωπίζονται τα αιτήματα εξαγοράς των επενδυτών και να γίνουν τα ΑΚΧΑ αρκετά ασφαλή ώστε να ανθίστανται σε δυσμενείς συνθήκες της αγοράς. Ο κανονισμός θεωρείται το καταλληλότερο νομικό μέσο για τη θέσπιση ενιαίων απαιτήσεων που θα σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με το πεδίο της διαχείρισης των περιουσιακών στοιχείων, τους κανόνες διαφοροποίησης, τους κανόνες που συνδέονται με το πιστωτικό άνοιγμα, τα επιτόκια και τους κινδύνους ρευστότητας, καθώς και με κανόνες για την έγκριση των αμοιβαίων κεφαλαίων που προτίθενται να επιδοθούν σε επενδύσεις στη χρηματαγορά. Αυτοί είναι κυρίως προληπτικοί κανόνες για τα προϊόντα οι οποίοι αποσκοπούν να καταστήσουν τα ΑΚΧΑ πιο ασφαλή και αποτελεσματικά, μετριάζοντας τις ανησυχίες για συστημικούς κινδύνους που συνδέονται με αυτά.

Η έναρξη δραστηριοτήτων διαχειριστών κεφαλαίου ρυθμίζεται είτε από την οδηγία για τους ΟΣΕΚΑ είτε από την οδηγία για τους ΔΟΕΕ. Οι δραστηριότητες των διαχειριστών θα εξακολουθήσουν να υπόκεινται στην οδηγία για τους ΔΟΕΕ και την οδηγία για τους ΟΣΕΚΑ, αλλά οι κανόνες για τα προϊόντα στο πλαίσιο των ΟΣΕΚΑ θα συμπληρωθούν από τους κανόνες για τα προϊόντα οι οποίοι περιλαμβάνονται στον παρόντα νέο κανονισμό.

3.2.        Επικουρικότητα και αναλογικότητα

Οι εθνικές ρυθμιστικές προσεγγίσεις περιορίζονται εγγενώς στο αντίστοιχο κράτος μέλος. Η ρύθμιση του προφίλ προϊόντος και ρευστότητας του ΑΚΧΑ σε εθνικό επίπεδο, συνεπάγεται μόνο κίνδυνο πώλησης διαφορετικών προϊόντων ως ΑΚΧΑ στο σύνολό τους. Κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε σύγχυση στους επενδυτές και θα εμπόδιζε την εξασφάλιση ισότιμης συμμετοχής σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για όσους προσφέρουν ΑΚΧΑ σε επαγγελματίες ή μικροεπενδυτές. Επίσης, διαφορετικές εθνικές προσεγγίσεις όσον αφορά τα κύρια χαρακτηριστικά ενός ΑΚΧΑ θα αύξαναν τον κίνδυνο διασυνοριακής μετάδοσης, ιδίως όταν οι εκδότες και τα ΑΚΧΑ εδρεύουν σε διαφορετικά κράτη μέλη. Καθώς τα ΑΚΧΑ επενδύουν σε ευρύ φάσμα χρηματοδοτικών μέσων ανά την ΕΕ, η αποτυχία ενός ΑΚΧΑ (λόγω ανεπαρκών ρυθμίσεων σε εθνικό επίπεδο) θα είχε επιπτώσεις στη χρηματοδότηση κυβερνήσεων και επιχειρήσεων σε όλη την ΕΕ.

Επιπλέον, δεδομένου ότι πολλοί φορείς που προσφέρουν ΑΚΧΑ στην Ευρώπη εδρεύουν σε κράτη μέλη διαφορετικά από εκείνα όπου διατίθενται τα κεφάλαια, απαιτείται η δημιουργία ισχυρού πλαισίου για την αποφυγή διασυνοριακής μετάδοσης. Η διασυνοριακή μετάδοση πρέπει επίσης να αποφεύγεται μεταξύ ΑΚΧΑ και του χορηγού του ο οποίος συχνά εδρεύει σε διαφορετικό κράτος μέλος. Το πρόβλημα αυτό είναι ιδιαίτερα οξύ όταν ο χορηγός βρίσκεται σε κράτος μέλος που πιθανόν να μην διαθέτει τους δημοσιονομικούς πόρους για να διασώσει έναν χορηγό σε κίνδυνο.

Ως προς την αναλογικότητα, επιτυγχάνεται με την πρόταση η κατάλληλη ισορροπία μεταξύ του διακυβευόμενου δημόσιου συμφέροντος και τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας του μέτρου. Οι απαιτήσεις που προβάλλονται στα διάφορα μέρη έχουν βαθμονομηθεί προσεκτικά. Όταν υπήρχε η δυνατότητα, οι απαιτήσεις τέθηκαν ως ελάχιστες απαιτήσεις (π.χ. ημερήσια ή εβδομαδιαία ρευστότητα, όρια συγκέντρωσης εκδότη) και οι ρυθμιστικές απαιτήσεις διαμορφώθηκαν έτσι ώστε να μην διαταράσσουν χωρίς λόγο τα υπάρχοντα επιχειρηματικά μοντέλα (π.χ. μεριμνώντας για κατάλληλες μεταβατικές περιόδους πριν από τη μετατροπή της ΚΑΕ ενός ΑΚΧΑ σε κυμαινόμενη ή δίνοντας στους φορείς την επιλογή μεταξύ αυστηρότατων κεφαλαιακών απαιτήσεων και μετατροπής της ΚΑΕ του ΑΚΧΑ τους σε κυμαινόμενη). Ιδίως η ανάγκη εξισορρόπησης της προστασίας των επενδυτών, η αποφυγή διασυνοριακής μετάδοσης, η αποτελεσματικότητα των αγορών, η χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και το κόστος για τη βιομηχανία είναι οι παράγοντες που λήφθηκαν υπόψη για τον καθορισμό αυτών των απαιτήσεων.

3.3.        Επιπτώσεις σε ζητήματα θεμελιωδών δικαιωμάτων

Η πρόταση είναι σημαντική όσον αφορά τις επιπτώσεις σε δύο θεμελιώδη δικαιώματα του Ευρωπαϊκού Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, ήτοι το δικαίωμα της επιχειρηματικής ελευθερίας (άρθρα 16 και 22) και της προστασίας του καταναλωτή (άρθρο 38).

Ο γενικός στόχος ενδιαφέροντος της πρότασης, ο οποίος δικαιολογεί ορισμένους περιορισμούς των ανωτέρω δικαιωμάτων, είναι η εξασφάλιση της ακεραιότητας και της σταθερότητας της αγοράς. Η επιχειρηματική ελευθερία μπορεί να επηρεαστεί από την ανάγκη επίτευξης ορισμένων στόχων για την εξασφάλιση επαρκούς ρευστότητας, προλαμβάνοντας τον κίνδυνο μετάδοσης και ενισχύοντας τη διασφάλιση των συμφερόντων των επενδυτών. Ωστόσο, η πρόταση σέβεται πλήρως την ουσία αυτής της θεμελιώδους ελευθερίας. Οι προτεινόμενοι νέοι κανόνες θα ενισχύσουν συνολικά το δικαίωμα στην προστασία του καταναλωτή (άρθρο 38), με σεβασμό στα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρώντας τις αρχές που αναγνωρίζονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως κατοχυρώνονται στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

3.4.        Λεπτομερής επεξήγηση της πρότασης

Η πρόταση κανονισμού για τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς (ΑΚΧΑ) διαρθρώνεται σε εννέα κεφάλαια.

3.4.1.     Κεφάλαιο Ι –Γενικές διατάξεις (άρθρα 1-6)

Το κεφάλαιο Ι αφορά γενικούς κανόνες, όπως το αντικείμενο και το πεδίο εφαρμογής των προτεινόμενων κανόνων, ορισμούς, την έγκριση των ΑΚΧΑ και την αλληλεπίδραση του προτεινόμενου κανονισμού με υφιστάμενους κανόνες που περιλαμβάνονται στις οδηγίες 2009/65/EΚ (ΟΣΕΚΑ) και 2011/61/EΕ (ΔΟΕΕ).

Στο άρθρο 1 καθορίζεται το αντικείμενο του προτεινόμενου κανονισμού και ως πεδίο εφαρμογής του ορίζεται το σύνολο των υφιστάμενων ΑΚΧΑ, υπό διαχείριση ή/και διάθεση στην Ένωση. Επίσης διευκρινίζεται ότι στόχος είναι οι απαιτήσεις που περιλαμβάνονται στον κανονισμό να έχουν εξαντλητικό χαρακτήρα, ήτοι να μην αφήνουν περιθώρια περαιτέρω επεμβάσεων σε εθνικό επίπεδο. Τα ΑΚΧΑ είναι είτε ΟΣΕΚΑ είτε ΔΟΕΕ που επενδύουν σε βραχυπρόθεσμα χρηματοδοτικά μέσα και έχουν συγκεκριμένους στόχους. Το άρθρο 2 περιλαμβάνει βασικούς ορισμούς, απαραίτητους για την ενιαία εφαρμογή του προτεινόμενου κανονισμού. Το άρθρο 3 απαιτεί τη ρητή έγκριση οργανισμών συλλογικών επενδύσεων ως ΑΚΧΑ, είτε ως μέρος της εναρμονισμένης διαδικασίας έγκρισης ΟΣΕΚΑ είτε βάσει της νέας εναρμονισμένης διαδικασίας όπως ορίζεται στο άρθρο 4 για τους ΟΕΕ. Το άρθρο 5 αποδίδει την ονομασία «ΑΚΧΑ» αποκλειστικά σε κεφάλαια που συμμορφώνονται προς τον κανονισμό. Το άρθρο 6 περιγράφει την αλληλεπίδραση μεταξύ των υφιστάμενων κανόνων των οδηγιών για τους ΟΣΕΚΑ και τους ΔΟΕΕ και τον νέο κανονισμό για τα ΑΚΧΑ, ορίζοντας ιδιαίτερα ότι η συμμόρφωση με τον κανονισμό εμπίπτει στον διαχειριστή του ΑΚΧΑ.

3.4.2.     Κεφάλαιο ΙΙ – Υποχρεώσεις σχετικά με τις επενδυτικές πολιτικές των ΑΚΧΑ (άρθρα 7-20)

Στο κεφάλαιο ΙΙ περιλαμβάνονται οι κανόνες για τις επιτρεπόμενες πολιτικές που μπορεί να υιοθετήσει ένα ΑΚΧΑ, όπως αποδεκτά περιουσιακά στοιχεία, διαφοροποίηση, συγκέντρωση και πιστωτική ποιότητα επενδυτικών περιουσιακών στοιχείων.

Στο άρθρο 7 περιγράφεται η σχέση με τους κανόνες για τους ΟΣΕΚΑ σχετικά με τις επενδυτικές πολιτικές και τους προτεινόμενους κανόνες για τις επενδυτικές πολιτικές των ΑΚΧΑ, λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΑΚΧΑ αποτελεί κανόνα ειδικού δικαίου (lex specialis) σε σχέση με τους κανόνες για τους ΟΣΕΚΑ που απαριθμώνται ειδικά στο άρθρο 7. Στο άρθρο 8 περιγράφονται τέσσερεις κατηγορίες χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων στα οποία μπορεί να επενδύσουν τα ΑΚΧΑ: μέσα χρηματαγοράς, καταθέσεις σε πιστωτικούς οργανισμούς, χρηματοοικονομικά παράγωγα και συμφωνίες αγοράς και επαναπώλησης. Από την άλλη πλευρά, ένα ΑΚΧΑ δεν μπορεί να επενδύσει σε οποιοδήποτε άλλο περιουσιακό στοιχείο, να προβεί σε ανοικτή πώληση μέσων χρηματαγοράς, να έχει πρόσβαση σε μετοχές ή εμπορεύματα, να συμμετέχει σε συμφωνίες δανειοδοσίας ή δανειοληψίας τίτλων, να συμμετέχει σε συμφωνίες επαναγοράς, να δανείζεται ή να δανείζει χρήματα, καθώς αυτές οι κατηγορίες στοιχείων του ενεργητικού και οι εν λόγω πρακτικές θα υπονόμευαν το προφίλ ρευστότητας του ΑΚΧΑ. Στα άρθρα 9 έως 13 περιγράφονται περαιτέρω οι συνθήκες επιλεξιμότητας για τις τέσσερις κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων στα οποία μπορεί να επενδύσει ένα ΑΚΧΑ. Ειδικότερα, το άρθρο 13 περιέχει κανόνες που αποσκοπούν να διασφαλίσουν ότι η ασφάλεια που λαμβάνεται σε αντάλλαγμα για τη συμφωνία αγοράς και επαναπώλησης είναι επαρκώς ρευστή ώστε, όταν χρειάζεται, να επιτρέπεται η ταχεία πώλησή της.

Στο άρθρο 14 περιλαμβάνονται λεπτομερείς κανόνες για τη διαφοροποίηση των επιλέξιμων επενδυτικών περιουσιακών στοιχείων στους οποίους πρέπει να συμμορφώνεται κάθε ΑΚΧΑ, όπως τα ανώτατα όρια που μπορεί να αντιπροσωπεύει μεμονωμένος χρήστης (ως ποσοστό των υπό διαχείριση περιουσιακών στοιχείων του ΑΚΧΑ) και κανόνες για την ανώτατη έκθεση κινδύνου ενός ΑΚΧΑ έναντι μεμονωμένου αντισυμβαλλόμενου. Από την άλλη πλευρά, το άρθρο 15 αναφέρεται στα ανώτατα όρια συμμετοχής ενός ΑΚΧΑ (ως επενδυτή) σε έναν μεμονωμένο εκδότη (όρια συγκέντρωσης). Προκειμένου να μειωθεί η μηχανιστική εξάρτηση από εξωτερικές αξιολογήσεις, τα άρθρα 16 έως 18 περιλαμβάνουν λεπτομερείς κανόνες για εσωτερική αξιολόγηση της πιστωτικής ποιότητας των επενδυτικών μέσων των ΑΚΧΑ. Στο άρθρο 20 περιγράφονται οι απαιτήσεις διακυβέρνησης που διέπουν την εσωτερική διαδικασία πιστωτικής αξιολόγησης, ιδίως ο ρόλος της ανώτατης διοίκησης.

3.4.3.     Κεφάλαιο ΙΙΙ – Υποχρεώσεις σχετικά με τη διαχείριση κινδύνου των ΑΚΧΑ (άρθρα 21-25)

Το κεφάλαιο ΙΙΙ πραγματεύεται τις πτυχές της διαχείρισης κινδύνου, όπως το προφίλ ληκτότητας και ρευστότητας των περιουσιακών στοιχείων των ΑΚΧΑ, την απαίτηση για αξιολογήσεις και τις πολιτικές «γνωρίστε τους πελάτες σας», καθώς και την προσομοίωση ακραίων καταστάσεων που το ΑΚΧΑ υποχρεούται να καθιερώσει.

Οι νέοι κανόνες για τη σταθμισμένη μέση ληκτότητα (ΣΜΛ) και τη σταθμισμένη μέση διάρκεια ζωής (ΣΜΔΖ), σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις για τα διαθέσιμα των ημερησίως και εβδομαδιαίως ληξιπρόθεσμων περιουσιακών στοιχείων, αποτελούν σημαντικά βήματα για την αύξηση του προφίλ της ρευστότητας ενός ΑΚΧΑ και, κατά συνέπεια, της δυνατότητάς του να εξοφλεί τους επενδυτές. Το άρθρο 21 περιλαμβάνει τη σημαντική διάταξη για το προφίλ ληκτότητας με το οποίο πρέπει να συμμορφώνονται τα βραχυπρόθεσμα ΑΚΧΑ. Το άρθρο 22 περιλαμβάνει αντίστοιχους κανόνες σχετικά με τα πρότυπα ΑΚΧΑ τα οποία επενδύουν σε μέσα πιο μακροπρόθεσμα σε σχέση με τα βραχυπρόθεσμα ΑΚΧΑ. Τα πρότυπα ΑΚΧΑ διαθέτουν διαφορετικά όρια ληκτότητας, όπως ΣΜΔΖ και ΣΜΛ, και μπορούν να χρησιμοποιήσουν κατώτερο όριο διαφοροποίησης για τις επενδύσεις σε μέσα χρηματαγοράς που εκδίδονται από την ίδια οντότητα. Τα χαρακτηριστικά αυτά είναι συνεπή με τους στόχους των πρότυπων ΑΚΧΑ να προσφέρουν ελαφρώς υψηλότερες αποδόσεις από αυτές των επιτοκίων της χρηματαγοράς. Τα χαρακτηριστικά αυτής της κατηγορίας ΑΚΧΑ είναι επίσης συνεπή με το γεγονός ότι τα πρότυπα ΑΚΧΑ δεν μπορούν να τυγχάνουν της ίδιας διαχείρισης με τα ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ (άρθρο 22 παράγραφος 5), συνεπώς είναι λιγότερο επιρρεπή σε μαζικές εκροές.

Το άρθρο 23 αποτρέπει τα ΑΚΧΑ από το να ζητούν ή να χρηματοδοτούν εξωτερικές αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας και, κατά συνέπεια, συμπληρώνει τους κανόνες περί εσωτερικών αξιολογήσεων που περιλαμβάνονται στα άρθρα 16 έως 19. Στο άρθρο 24 καθορίζονται οι απαιτήσεις για την πολιτική «γνωρίστε τους πελάτες σας». Αυτοί οι κανόνες αποσκοπούν στο να επιτρέψουν στα ΑΚΧΑ να προλαμβάνουν καλύτερα τους κύκλους εξαγοράς. Στο άρθρο 25 περιλαμβάνονται κανόνες για την προσομοίωση ακραίων καταστάσεων.

3.4.4.     Κεφάλαιο IV – Κανόνες αποτίμησης (άρθρα 26-28)

Το κεφάλαιο IV αφορά την αποτίμηση των επενδυτικών περιουσιακών στοιχείων ενός ΑΚΧΑ και τον υπολογισμό της καθαρής αξίας ενεργητικού ενός ΑΚΧΑ ανά μονάδα ή μερίδιο.

Στα άρθρα 26 έως 28 περιλαμβάνονται κανόνες για το πώς ένα ΑΚΧΑ πρέπει να αξιολογεί τα επενδυτικά περιουσιακά του στοιχεία, να υπολογίζει την καθαρή αξία του ενεργητικού του (ΚΑΕ) ανά μονάδα ή μερίδιο του ΑΚΧΑ, καθώς και για τη συχνότητα αμφότερων των συνόλων αποτιμήσεων. Αν και υπάρχει γενικός κανόνας που ευνοεί την αποτίμηση βάσει των τρεχουσών τιμών της αγοράς (mark-to-market), τα ΑΚΧΑ μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν τη μέθοδο αποτίμησης βάσει υποδείγματος θεωρητικών τιμών (marking to model), όπου η πρώτη πρακτική δεν είναι δυνατή λόγω ανεπαρκούς ποιότητας των δεδομένων της αγοράς. Μόνο ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ μπορούν επίσης να αποτιμούν περιουσιακά στοιχεία σε αποσβεσμένο κόστος. Η μέθοδος που επελέγη για τον υπολογισμό της ΚΑΕ είναι ιδιαίτερα σημαντική κατά την έκδοση ή την εξαγορά μεριδίων ή μονάδων σε ένα ΑΚΧΑ (άρθρο 26).

3.4.5.     Κεφάλαιο V – Ειδικές απαιτήσεις για τα ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ (άρθρα 29-34)

Στο κεφάλαιο V περιλαμβάνονται ειδικές απαιτήσεις για τα ΑΚΧΑ που αποτιμούν τα περιουσιακά τους στοιχεία σε αποσβεσμένο κόστος ή ανακοινώνουν σταθερή ΚΑΕ ανά μονάδα ή μερίδιο ή στρογγυλοποιούν τη σταθερή ΚΑΕ ανά μονάδα ή μερίδιο στην πλησιέστερη ποσοστιαία μονάδα –γνωστά ως ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ.

Στο άρθρο 29 περιλαμβάνονται οι ειδικές απαιτήσεις έγκρισης που υλοποιούνται μόνο στα ΑΚΧΑ που χρησιμοποιούν αποσβεσμένο κόστος για την αποτίμηση των περιουσιακών τους στοιχείων ή ανακοινώνουν σταθερή ΚΑΕ ανά μονάδα ή μερίδιο ή στρογγυλοποιούν τη σταθερή ΚΑΕ ανά μονάδα ή μερίδιο στην πλησιέστερη ποσοστιαία μονάδα. Τα εν λόγω ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ πρέπει να καθιερώσουν και να διατηρούν πάντα αποθεματικό ασφαλείας το οποίο θα ανέρχεται στο 3% τουλάχιστον της συνολικής αξίας των περιουσιακών τους στοιχείων. Στο άρθρο 30 περιγράφεται η καθιέρωση του αποθεματικού ασφαλείας («αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ»), ενώ στο άρθρο 31 περιγράφεται η λειτουργία του. Σημαντικότερο είναι το γεγονός ότι στο άρθρο 31 συμπεριλαμβάνεται ο κανόνας ότι το αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για να αντισταθμιστεί η διαφορά μεταξύ της σταθερής ΚΑΕ ανά μονάδα ή μερίδιο και της «πραγματικής» αξίας μονάδας ή μεριδίου. Επιπλέον, στο άρθρο 31 συμπεριλαμβάνονται κανόνες για το πότε πρέπει να χρεωθεί και πότε μπορεί να πιστωθεί το αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ. Τέλος, στα άρθρα 32 έως 34 συμπεριλαμβάνονται η υποχρέωση ανατροφοδότησης του αποθεματικού ασφαλείας και οι συνέπειες της μη ανατροφοδότησής του.

3.4.6.     Κεφάλαιο VI – Εξωτερική στήριξη (άρθρα 35-36)

Στο κεφάλαιο VI συμπεριλαμβάνονται κανόνες για την εξωτερική στήριξη. Θεσπίζεται ο κανόνας ότι τα ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ μπορούν να δέχονται εξωτερική στήριξη μόνο μέσω του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ, ενώ άλλα ΑΚΧΑ κατά κανόνα απαγορεύεται να δεχτούν εξωτερική βοήθεια.

Στο άρθρο 35 περιγράφονται όσα πρέπει να γίνουν κατανοητά από την εξωτερική στήριξη και συμπεριλαμβάνεται μη εξαντλητική απαρίθμηση των περιπτώσεων εξωτερικής βοήθειας. Ο στόχος του άρθρου αυτού είναι διττός: εξασφάλιση ότι το σύνολο της στήριξης του «χορηγού» παρέχεται σε ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ μέσω του διαφανούς μηχανισμού για τον οποίον γίνεται λόγος στο άρθρο 31, καταφεύγοντας σε προκαθορισμένο αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ ή, εάν η στήριξη του χορηγού παρέχεται σε άλλα ΑΚΧΑ, ότι οι αρμόδιες αρχές θα επιτρέπουν αυτή τη στήριξη μόνο αν εξαιρετικές περιστάσεις που συνδέονται με τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας δικαιολογούν την ad hoc παροχή της στήριξης του χορηγού (άρθρο 36).

3.4.7.     Κεφάλαιο VIΙ – Απαιτήσεις διαφάνειας (άρθρα 37-38)

Στο κεφάλαιο VIΙ συμπεριλαμβάνονται οι κανόνες διαφάνειας όταν τα ΑΚΧΑ διαφημίζονται στους επενδυτές και οι απατήσεις υποβολής στοιχείων στις αρμόδιες αρχές.

Το άρθρο 37 περιλαμβάνει ειδικές απαιτήσεις διαφάνειας. Στο άρθρο 38 καθορίζονται οι απαιτήσεις υποβολής στοιχείων για όλα τα ΑΚΧΑ που υποβάλλουν αιτήσεις, πέραν των απαιτήσεων βάσει των οδηγιών 2009/65 και 2011/61.

3.4.8.     Κεφάλαιο VIΙΙ – Επιτήρηση (άρθρα 39-42)

Στο κεφάλαιο VIΙΙ συμπεριλαμβάνονται οι εφαρμοστέοι κανόνες για την επίβλεψη των ΑΚΧΑ: Στο άρθρο 39 επεξηγούνται οι αντίστοιχοι ρόλοι των αρμόδιων αρχών των ΑΚΧΑ και του διαχειριστή του ΑΚΧΑ. Στο άρθρο 40 δηλώνεται ότι οι εξουσίες των αρμόδιων αρχών βάσει των οδηγιών για τους ΟΣΕΚΑ και τους ΔΟΕΕ πρέπει να ασκούνται επίσης βάσει του προτεινόμενου κανονισμού. Το άρθρο 41 αναφέρεται στις εξουσίες της ΕΑΚΑΑ, ενώ το άρθρο 42 μεριμνά για τη συνεργασία μεταξύ αρχών.

3.4.9.     Κεφάλαιο IX – Τελικές διατάξεις (άρθρα 43-46)

Το Κεφάλαιο IX περιέχει κανόνες σχετικά με την αντιμετώπιση των υφιστάμενων ΟΣΕΚΑ και των ΟΕΕ που ενεργούν ως ΑΚΧΑ, ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωσή τους με τους νέους κανόνες για τα ΑΚΧΑ, καθώς και ρήτρα επανεξέτασης για την εφαρμογή αποθεματικών ασφαλείας ΚΑΕ σε ορισμένα ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ. Συγκεκριμένα, στο άρθρο 43 αναφέρεται πώς οι υφιστάμενοι ΟΣΕΚΑ και οι ΟΕΕ που πληρούν τα κριτήρια ώστε να ορίζονται ως ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ θα πρέπει να συστήσουν σταδιακά το αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ. Το άρθρο 45 ορίζει ότι η εφαρμογή αποθεματικών ασφαλείας ΚΑΕ σε ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ που συγκεντρώνουν τα χαρτοφυλάκιά τους σε χρεόγραφα τα οποία εκδίδουν ή εγγυώνται κράτη μέλη θα πρέπει να επανεξεταστεί τρία έτη μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού.

4.           ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Οι εργασίες περί μεταρρυθμίσεων σχετικά με τα ΑΚΧΑ συντονίστηκαν στενά από την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ). Οι εμπειρογνώμονες της Επιτροπής στον τομέα της διαχείρισης κεφαλαίων ήταν σε στενή επαφή με τους ομολόγους τους στην ΕΑΚΑΑ, στο πλαίσιο της λειτουργικής ομάδας εργασίας για τα ΑΚΧΑ και της μόνιμης επιτροπής για τις υπηρεσίες διαχείρισης επενδύσεων που συστάθηκε στην ΕΑΚΑΑ.

Πράγματι, η ΕΑΚΑΑ ανέστειλε τις εργασίες σε εξέλιξη για τα ΑΚΧΑ επειδή η Επιτροπή ανακοίνωσε την πρόθεσή της να προτείνει νομοθεσία σε αυτόν τον τομέα, μεταξύ άλλων ζητημάτων, κατοχυρώνοντας ορισμένες αρχές που συμπεριλαμβάνονταν σε προϋπάρχουσες κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ρυθμιστικών Αρχών των Αγορών Κινητών Αξιών και της ΕΑΚΑΑ για τα ΑΚΧΑ στο πρωτογενές δίκαιο. Αυτή η αναστολή εντάσσεται στο πλαίσιο της ΕΑΚΑΑ η οποία ήδη είχε αρχίσει σειρά εργασιών για τις «εναλλακτικές μεθόδους αξιολόγησης». Αυτή η σειρά εργασιών ξεκίνησε προκειμένου να αντικατασταθούν οι αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας για μέσα χρηματαγοράς τις οποίες εξέδωσαν οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας. Η ΕΑΚΑΑ ανέστειλε αυτή τη σειρά εργασιών για να αναμείνει την επίσημη εντολή για τις εργασίες αυτές βάσει της προτεινόμενης νομοθεσίας. Επιπλέον, ως μέρος των προσπαθειών της για επίτευξη σύγκλισης στον τομέα των ΑΚΧΑ, η ΕΑΚΑΑ ήδη συμμετέχει στη δημιουργία βάσης δεδομένων σχετικά με τις πρακτικές επιτήρησης και την προσήλωση στις υφιστάμενες κατευθυντήριες γραμμές της.

Συνεπώς, η ΕΑΚΑΑ είναι ήδη άρτια εξοπλισμένη ώστε να εκπληρώσει την εντολή του προτεινόμενου κανονισμού. Πράγματι, όλες αυτές οι εργασίες είχαν ήδη ξεκινήσει πριν την πρόταση της Επιτροπής για τα ΑΚΧΑ.

Υπό αυτές τις περιστάσεις, η Επιτροπή δεν έχει επισημάνει επιπτώσεις για τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Βάσει των ανωτέρω, δεν θα απαιτηθεί πρόσθετη χρηματοδότηση ούτε επιπλέον θέσεις προκειμένου να φέρει σε πέρας η ΕΑΚΑΑ τα καθήκοντα που θα της ανατεθούν από την προτεινόμενη νομοθεσία: ανάπτυξη εναλλακτικής μεθόδου αξιολόγησης και δημιουργία βάσης δεδομένων εγκεκριμένων ΑΚΧΑ. Όπως εξηγήθηκε παραπάνω, τα καθήκοντα αυτά εντάσσονται ήδη σε καθιερωμένη σειρά εργασιών στο πλαίσιο της ΕΑΚΑΑ.

Οι εργασίες προσδιορισμού των λειτουργικών κανόνων στον τομέα των ΑΚΧΑ ήδη εντάσσονται στο πλαίσιο των υφιστάμενων αρμοδιοτήτων της ΕΑΚΑΑ. Ως μέρος των συνολικών αρμοδιοτήτων της για επιτήρηση και δημιουργία κανονιστικής σύγκλισης όσον αφορά τα κεφάλαια ΟΣΕΚΑ, η ΕΑΚΑΑ έχει ήδη διαθέσει πόρους προσωπικού για την ανάπτυξη εργαλείων πολιτικής και εποπτείας όσον αφορά τα ΑΚΧΑ, ιδιαίτερη κατηγορία κεφαλαίων που ρυθμίζονται ως ΟΣΕΚΑ ή ΟΕΕ.

Προς επίρρωση των προσπαθειών αυτών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ρυθμιστικών Αρχών των Αγορών Κινητών Αξιών (CESR), πρόδρομος της ΕΑΚΑΑ, εξέδωσε τον Μάιο 2010 εκτενείς κατευθυντήριες γραμμές για τα ΑΚΧΑ (CESR 10/049).

Το 2012, η ΕΑΚΑΑ πραγματοποίησε έντασης πόρων αξιολόγηση από ομοτίμους προκειμένου να αξιολογηθεί πώς τα κράτη μέλη υλοποίησαν τις κατευθυντήριες γραμμές στην πράξη (12 κράτη μέλη υλοποίησαν τις κατευθυντήριες γραμμές, ενώ οκτώ δεν τις είχαν ενσωματώσει στη ρυθμιστική πρακτική τους).

Το 2013, οι κατευθυντήριες γραμμές για τα ΑΚΧΑ συμπληρώθηκαν από λεπτομερείς Ε&Α.

2013/0306 (COD)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 114,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής[2],

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)       Τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς (ΑΚΧΑ) παρέχουν βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, επιχειρήσεις και κυβερνήσεις. Με την παροχή χρηματοδότησης σε αυτές τις οντότητες, τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς συμβάλλουν στη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής οικονομίας.

(2)       Όσον αφορά τη ζήτηση, τα ΑΚΧΑ αποτελούν εργαλείο βραχυπρόθεσμης διαχείρισης ρευστών διαθεσίμων, το οποίο εξασφαλίζει υψηλή ρευστότητα, διαφοροποίηση, σταθερότητα της αξίας και απόδοση βάσει της αγοράς. Τα ΑΚΧΑ χρησιμοποιούνται κυρίως από εταιρείες που επιδιώκουν να επενδύσουν τα πλεονάζοντα ρευστά διαθέσιμά τους για σύντομο χρονικό διάστημα. Ως εκ τούτου, τα ΑΚΧΑ αποτελούν κρίσιμο σύνδεσμο μεταξύ ζήτησης και προσφοράς βραχυπρόθεσμων διαθέσιμων χρηματικών ποσών.

(3)       Με τα γεγονότα κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης αποσαφηνίστηκαν πολλά χαρακτηριστικά των ΑΚΧΑ που τα καθιστούν ευάλωτα όταν εμφανίζονται δυσχέρειες στις χρηματοπιστωτικές αγορές και, συνεπώς, πιθανόν να επεκτείνουν ή να διευρύνουν τους κινδύνους εντός του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Όταν αρχίσουν να μειώνονται οι τιμές των περιουσιακών στοιχείων στα οποία επενδύονται τα ΑΚΧΑ, ιδίως σε ακραίες συνθήκες της αγοράς, τα ΑΚΧΑ αδυνατούν να εγγυηθούν πάντα την άμεση εξαγορά και τη διατήρηση της αξίας της μονάδας ή του μεριδίου που εκδίδεται από τα ΑΚΧΑ για τους επενδυτές. Αυτή η κατάσταση ίσως πυροδοτήσει μαζικά και αιφνίδια αιτήματα εξαγοράς, προκαλώντας ενδεχομένως ευρύτερες μακροοικονομικές συνέπειες.

(4)       Πολύ μεγάλα αιτήματα εξαγοράς αναγκάζουν τα ΑΚΧΑ να πουλήσουν κάποια από τα επενδυτικά περιουσιακά στοιχεία τους σε παρακμάζουσα αγορά, τροφοδοτώντας έτσι κρίση ρευστότητας. Υπό αυτές τις περιστάσεις, εάν στερέψει η αγορά εμπορικών χρεογράφων και άλλων μέσων της χρηματαγοράς, οι εκδότες της χρηματαγοράς μπορεί να αντιμετωπίσουν σοβαρές δυσκολίες χρηματοδότησης. Οποιαδήποτε μετάδοση στην αγορά βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης θα μπορούσε επίσης να επιφέρει άμεσες και σημαντικές δυσκολίες στη χρηματοδότηση των χρηματοπιστωτικών οργανισμών, των επιχειρήσεων και των κυβερνήσεων, και επομένως της οικονομίας.

(5)       Οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων, με την αρωγή χορηγών, ίσως αποφασίσουν να παράσχουν στήριξη κατά διακριτική ευχέρεια για τη διατήρηση της ρευστότητας και της σταθερότητας των ΑΚΧΑ τους. Οι χορηγοί αναγκάζονται συχνά να στηρίξουν τα ΑΚΧΑ τους όταν η αξία τους μειώνεται λόγω κινδύνου φήμης και φοβούνται ότι ο πανικός θα μπορούσε να εξαπλωθεί σε άλλες επιχειρήσεις. Ανάλογα με το μέγεθος του κεφαλαίου και την έκταση της πίεσης εξαγοράς, η στήριξη του χορηγού μπορεί να λάβει διαστάσεις που υπερβαίνουν τα άμεσα διαθέσιμα αποθέματα. Συνεπώς, είναι σημαντική η μέριμνα για πλαίσιο ενιαίων κανόνων για την πρόληψη της αφερεγγυότητας του χορηγού και της μετάδοσης κινδύνου σε άλλες οντότητες-χορηγούς ΑΚΧΑ.

(6)       Για τη διατήρηση της ακεραιότητας και της σταθερότητας της εσωτερικής αγοράς μέσω της προώθησης ανθεκτικότερων ΑΚΧΑ και του περιορισμού των καναλιών μετάδοσης, είναι σημαντική η θέσπιση κανόνων για τη λειτουργία των ΑΚΧΑ, ιδίως για τη σύσταση του χαρτοφυλακίου των ΑΚΧΑ. Οι ενιαίοι κανόνες ανά την Ευρώπη είναι αναγκαίοι ώστε να διασφαλιστεί ότι τα ΑΚΧΑ είναι σε θέση να εξοφλήσουν άμεσα τους επενδυτές, ιδίως εν μέσω ακραίων συνθηκών της αγοράς. Απαιτούνται επίσης ενιαίοι κανόνες για το χαρτοφυλάκιο των αμοιβαίων κεφαλαίων της αγοράς προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι τα ΑΚΧΑ είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν μαζικά και αιφνίδια αιτήματα εξαγοράς από μεγάλο αριθμό επενδυτών.

(7)       Οι ενιαίοι κανόνες για τα ΑΚΧΑ απαιτούνται επίσης για την ομαλή λειτουργία της βραχυπρόθεσμης αγοράς χρηματοδότησης για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, εταιρικούς εκδότες βραχυπρόθεσμων χρεογράφων και κυβερνήσεις. Είναι επίσης αναγκαίοι ώστε να εξασφαλιστεί η ίση μεταχείριση των επενδυτών ΑΚΧΑ και να αποφευχθούν πρόσθετες δυσκολίες για τους τελευταίους εξαγοραστές όταν οι εξαγορές αναστέλλονται προσωρινά ή όταν ρευστοποιείται το ΑΚΧΑ.

(8)       Είναι απαραίτητο να υπάρξει μέριμνα για την εναρμόνιση των προληπτικών απαιτήσεων που σχετίζονται με τα ΑΚΧΑ, θεσπίζοντας σαφείς κανόνες που επιβάλλουν άμεσες υποχρεώσεις στα ΑΚΧΑ και τους διαχειριστές τους σε ολόκληρη την Ένωση. Θα ενισχυθεί έτσι η σταθερότητα των ΑΚΧΑ ως πηγών βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης για κυβερνήσεις και επιχειρήσεις στην Ένωση. Αυτό θα εξασφαλίσει επίσης ότι τα ΑΚΧΑ θα εξακολουθήσουν να αποτελούν αξιόπιστο εργαλείο για τις ανάγκες διαχείρισης ρευστών διαθεσίμων της βιομηχανίας της Ένωσης.

(9)       Οι κατευθυντήριες γραμμές για τα ΑΚΧΑ που θεσπίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ρυθμιστικών Αρχών των Αγορών Κινητών Αξιών (CESR) με στόχο την επίτευξη ελάχιστου επιπέδου όρων ανταγωνισμού για τα ΑΚΧΑ στην Ένωση, τέθηκαν σε εφαρμογή ένα έτος μετά την έναρξη ισχύος τους, μόνο από 12 κράτη μέλη, αποδεικνύοντας έτσι την επιμονή των αποκλινόντων εθνικών κανόνων. Όπως αποδείχθηκε κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι διαφορετικές εθνικές προσεγγίσεις δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν την τρωτότητα των χρηματαγορών της Ένωσης και να μετριάσουν τους κινδύνους μετάδοσης, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη λειτουργία και τη σταθερότητα της εσωτερικής αγοράς. Συνεπώς, οι εν λόγω κοινοί κανόνες για τα ΑΚΧΑ πρέπει να παρέχουν υψηλού επιπέδου προστασία στους επενδυτές και να προλαμβάνουν και να μετριάζουν κάθε πιθανό κίνδυνο μετάδοσης που απορρέει από πιθανές φυγές επενδυτών από ΑΚΧΑ.

(10)     Σε περίπτωση απουσίας κανονισμού που θεσπίζει κανόνες για τα ΑΚΧΑ, ίσως υιοθετηθούν αποκλίνοντα μέτρα σε εθνικό επίπεδο, τα οποία είναι πιθανό να προκαλέσουν σημαντικές στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό, λόγω καίριων διαφορών σε βασικά πρότυπα επενδυτικής προστασίας. Αποκλίνουσες απαιτήσεις σχετικά με τη σύνθεση του χαρτοφυλακίου, τα αποδεκτά περιουσιακά στοιχεία, τη ληκτότητα, τη ρευστότητα και τη διαφοροποίησή τους, καθώς και την πιστωτική ποιότητα των εκδοτών μέσων της χρηματαγοράς, οδηγούν σε διαφορετικά επίπεδα προστασίας του επενδυτή λόγω των διαφορετικών επιπέδων κινδύνου που συνδέονται με την επενδυτική πρόταση σε σχέση με συγκεκριμένο αμοιβαίο κεφάλαιο της χρηματαγοράς. Η μη θέσπιση αυστηρών κοινών κανόνων εφαρμοστέων στα ΑΚΧΑ στην εσωτερική αγορά αποτρέπει την ενιαία προστασία του επενδυτή και προσφέρει στους επενδυτές ποικίλα κίνητρα για εξαγορά των επενδύσεών τους και, κατά συνέπεια, πρόκληση «φυγής». Επομένως, η θέσπιση ενιαίων κανόνων είναι αναγκαία ώστε να αποφευχθεί μετάδοση στην αγορά βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης και στους χορηγούς ΑΚΧΑ, η οποία θα έθετε σε μεγάλο βαθμό σε κίνδυνο τη σταθερότητα της χρηματοπιστωτικής αγοράς της Ένωσης.

(11)     Οι νέοι κανόνες για τα ΑΚΧΑ συνδέονται στενά με την οδηγία 2009/65/ΕΚ[3] και την οδηγία 2011/61/ΕΕ[4], καθώς αυτές αποτελούν το νομικό πλαίσιο που διέπει τη δημιουργία, τη διαχείριση και την εμπορία των ΑΚΧΑ στην Ένωση.

(12)     Στην Ένωση, οι οργανισμοί συλλογικών επενδύσεων μπορούν να λειτουργούν ως οργανισμοί συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) υπό τη διαχείριση διαχειριστών ΟΣΕΚΑ ή επενδυτικών εταιριών εγκεκριμένων βάσει της οδηγίας 2009/65/EΚ ή ως οργανισμοί εναλλακτικών επενδύσεων (ΟΕΕ) υπό τη διαχείριση διαχειριστών ΟΕΕ (ΔΟΕΕ) εγκεκριμένων ή καταχωρισμένων βάσει της οδηγίας 2011/61/EΕ. Οι νέοι κανόνες για τα ΑΚΧΑ συμπληρώνουν τις διατάξεις αυτών των οδηγιών. Συνεπώς, οι νέοι ενιαίοι κανόνες για τα ΑΚΧΑ πρέπει να υλοποιούνται επιπλέον εκείνων που θεσπίστηκαν από τις οδηγίες 2009/65/EΚ και 2011/61/EΕ. Παράλληλα, πρέπει να διακοπεί ρητά η υλοποίηση της σειράς κανόνων για τις επενδυτικές πολιτικές των ΟΣΕΚΑ που θεσπίστηκε στο κεφάλαιο VII της οδηγίας 2009/65/EΚ και να οριστούν ειδικοί κανόνες προϊόντων στις νέες ενιαίες διατάξεις για τα ΑΚΧΑ.

(13)     Οι εναρμονισμένοι κανόνες πρέπει να εφαρμόζονται σε οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων τα χαρακτηριστικά των οποίων ομοιάζουν με εκείνα των ΑΚΧΑ. Για ΟΣΕΚΑ και ΟΕΕ που επενδύουν σε βραχυπρόθεσμα περιουσιακά στοιχεία, όπως μέσα χρηματαγοράς ή καταθέσεις, ή συμμετέχουν σε συμφωνίες αγοράς και επαναπώλησης ή ορισμένες συμβάσεις παραγώγων με μοναδικό στόχο την αντιστάθμιση κινδύνων εγγενών σε άλλες επενδύσεις του κεφαλαίου και που στοχεύουν σε αποδόσεις εναρμονισμένες με τα επιτόκια της χρηματαγοράς ή στη διατήρηση της αξίας της επένδυσης, η συμμόρφωση με τους νέους κανόνες για τα ΑΚΧΑ πρέπει να είναι υποχρεωτική.

(14)     Η ιδιαιτερότητα των ΑΚΧΑ πηγάζει από τον συνδυασμό των περιουσιακών στοιχείων στα οποία επενδύουν και τους στόχους που επιδιώκουν. Ο στόχος για επίτευξη απόδοσης εναρμονισμένης με τα επιτόκια της χρηματαγοράς και ο στόχος για διατήρηση της αξίας μίας επένδυσης δεν αποκλείονται αμοιβαία. Ένα ΑΚΧΑ μπορεί να επιδιώκει έναν εξ αυτών ή αμφότερους τους στόχους.

(15)     Ο στόχος για επίτευξη απόδοσης εναρμονισμένης με τα επιτόκια της χρηματαγοράς πρέπει να εκλαμβάνεται υπό την ευρεία έννοια. Η αναμενόμενη απόδοση δεν χρειάζεται να εναρμονίζεται πλήρως με τα EONIA, Libor, Euribor ή οποιοδήποτε άλλο σχετικό επιτόκιο της χρηματαγοράς. Ο στόχος για υπέρβαση του επιτοκίου της χρηματαγοράς με μικρή διαφορά δεν θα πρέπει να θεωρείται ότι αποκλείει έναν ΟΣΕΚΑ ή ΟΕΕ από το πεδίο εφαρμογής των νέων ενιαίων κανόνων.

(16)     Ο στόχος διατήρησης της αξίας της επένδυσης δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως υπόσχεση για κεφαλαιακή εγγύηση εκ μέρους του αμοιβαίου κεφαλαίου. Πρέπει να εκλαμβάνεται ως στόχος την επίτευξη του οποίου επιδιώκουν οι ΟΣΕΚΑ ή οι ΟΕΕ. Ενδεχόμενη μείωση της αξίας των επενδύσεων δεν πρέπει να θεωρείται ένδειξη ότι ο οργανισμός συλλογικών επενδύσεων έχει διαφοροποιήσει τον στόχο του για διατήρηση της αξίας δεδομένης επένδυσης.

(17)     Είναι σημαντικό οι ΟΣΕΚΑ και οι ΟΕΕ με χαρακτηριστικά ΑΚΧΑ να αναγνωρίζονται ως ΑΚΧΑ και να εξακριβώνεται ρητά η ικανότητά τους να συμμορφώνονται με την υπό διαμόρφωση βάση των νέων ενιαίων κανόνων για τα ΑΚΧΑ. Προς τον σκοπό αυτό, οι ΑΚΧΑ πρέπει να εγκρίνονται από τις αρμόδιες αρχές . Για τους ΟΣΕΚΑ, η έγκριση ως ΑΚΧΑ πρέπει να εντάσσεται στην έγκριση ως ΟΣΕΚΑ, σύμφωνα με τις εναρμονισμένες διαδικασίες που προβλέπονται στην οδηγία 2009/65/EΚ. Για τους ΟΕΕ, δεδομένου ότι δεν υπόκεινται στις εναρμονισμένες διαδικασίες έγκρισης και εποπτείας δυνάμει της οδηγίας 2011/61/EΕ, είναι απαραίτητη η θεμελίωση κοινών βασικών κανόνων περί έγκρισης οι οποίοι θα αντικατοπτρίζουν τους υφιστάμενους εναρμονισμένους κανόνες για τους ΟΣΕΚΑ. Οι διαδικασίες αυτές πρέπει να εξασφαλίζουν ότι ΟΕΕ εγκεκριμένοι ως ΑΚΧΑ διαθέτουν ως διαχειριστή ΔΟΕΕ εγκεκριμένο σύμφωνα με την οδηγία 2011/61/EΕ.

(18)     Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι όλοι οι οργανισμοί συλλογικών επενδύσεων με χαρακτηριστικά στοιχεία ΑΚΧΑ υπόκεινται στους νέους ενιαίους κανόνες για τα ΑΚΧΑ, απαιτείται η απαγόρευση χρήσης της ονομασίας «ΑΚΧΑ» ή οποιουδήποτε άλλου όρου με τον οποίον υπονοείται ότι οργανισμός συλλογικών επενδύσεων διαθέτει χαρακτηριστικά στοιχεία ΑΚΧΑ, εκτός αν συμμορφώνεται με τον παρόντα κανονισμό. Για την πρόληψη της καταστρατήγησης των κανόνων για τα ΑΚΧΑ, οι αρμόδιες αρχές πρέπει να παρακολουθούν τις πρακτικές της αγοράς περί οργανισμών συλλογικών επενδύσεων που καθιερώθηκαν ή προωθούνται εμπορικά εντός της δικαιοδοσίας τους, ώστε να εξακριβωθεί ότι δεν χρησιμοποιούν καταχρηστικά την ονομασία «ΑΚΧΑ» χωρίς να συμμορφώνονται με το νέο κανονιστικό πλαίσιο.

(19)     Οι νέοι κανόνες που εφαρμόζονται στα ΑΚΧΑ πρέπει να ενισχύουν το υπάρχον κανονιστικό πλαίσιο που καθορίστηκε με τις οδηγίες 2009/65/EΚ και 2011/61/EΕ και τις υιοθετηθείσες πράξεις σχετικά με την υλοποίησή τους. Συνεπώς, οι κανόνες για τα προϊόντα σχετικά με τα ΑΚΧΑ υλοποιούνται ως προσθήκη στους κανόνες των προϊόντων που καθορίστηκαν από την υφιστάμενη νομοθεσία της Ένωσης, εκτός αν έχει διακοπεί η υλοποίησή τους. Επιπλέον, οι κανόνες διαχείρισης και εμπορίας που θεσπίζονται από το υφιστάμενο πλαίσιο πρέπει να εφαρμόζονται στα ΑΚΧΑ, λαμβάνοντας υπόψη αν πρόκειται για ΟΣΕΚΑ ή ΟΕΕ. Εξίσου, οι κανόνες για τη διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών και την ελευθερία εγκατάστασης που θεσπίζονται στις οδηγίες 2009/65/EΚ και 2011/61/ΕΕ πρέπει να εφαρμόζονται αντίστοιχα στις διασυνοριακές δραστηριότητες των ΑΚΧΑ.

(20)     Δεδομένου ότι οι ΟΣΕΚΑ και οι ΟΕΕ μπορούν να λάβουν διάφορες νομικές μορφές που δεν τους προσδίδουν απαραίτητα νομική προσωπικότητα, οι διατάξεις που υποχρεώνουν ΑΚΧΑ να αναλάβουν δράση πρέπει να θεωρείται ότι αναφέρονται στον διαχειριστή του ΑΚΧΑ στις περιπτώσεις όπου το ΑΚΧΑ συγκροτείται ως ΟΣΕΚΑ ή ΟΕΕ που δεν είναι σε θέση να ενεργεί από μόνο του επειδή δεν έχει νομική προσωπικότητα.

(21)     Οι κανόνες για το χαρτοφυλάκιο των ΑΚΧΑ απαιτούν σαφή καθορισμό των κατηγοριών των περιουσιακών στοιχείων που είναι επιλέξιμα για επενδύσεις από ΑΚΧΑ και των προϋποθέσεων βάσει των οποίων είναι επιλέξιμα. Για την εξασφάλιση της ακεραιότητας των ΑΚΧΑ είναι επίσης επιθυμητό να απαγορεύεται σε ΑΚΧΑ η συμμετοχή σε ορισμένες χρηματοπιστωτικές συναλλαγές που θα έθεταν σε κίνδυνο την επενδυτική τους στρατηγική και τους στόχους τους.

(22)     Τα μέσα της χρηματαγοράς είναι μεταβιβάσιμα μέσα τα οποία κανονικά αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης στη χρηματαγορά, όπως γραμμάτια του Δημοσίου και των τοπικών αρχών, πιστοποιητικά καταθέσεων, εμπορικά χρεόγραφα, τραπεζικές συναλλαγματικές, μεσοπρόθεσμα ή βραχυπρόθεσμα ομόλογα. Πρέπει να είναι επιλέξιμα για επένδυση από ΑΚΧΑ μόνο στο μέτρο που συμμορφώνονται με τα όρια ληκτότητας και που το ΑΚΧΑ θεωρεί ότι είναι υψηλής πιστωτικής ποιότητας.

(23)     Τα εμπορικά χρεόγραφα προερχόμενα από τιτλοποίηση (ABCP) πρέπει να θεωρούνται επιλέξιμα μέσα της χρηματαγοράς, στο βαθμό που σέβονται πρόσθετες απαιτήσεις. Επειδή κατά τη διάρκεια της κρίσης ορισμένες τιτλοποιήσεις ήταν ιδιαίτερα ασταθείς, είναι αναγκαίο να επιβληθούν όρια ληκτότητας και ποιοτικά κριτήρια σχετικά με τα υποκείμενα περιουσιακά στοιχεία. Δεν πρέπει να είναι επιλέξιμες όλες οι κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, καθώς ορισμένες εκτίθενται περισσότερο σε αστάθεια σε σχέση με άλλες. Για τον λόγο αυτό, τα υποκείμενα περιουσιακά στοιχεία πρέπει να αποτελούνται αποκλειστικά από βραχυπρόθεσμα χρεόγραφα που έχουν εκδοθεί από επιχειρήσεις κατά την άσκηση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, όπως εμπορικές απαιτήσεις. Μέσα όπως δάνεια και μισθώσεις αυτοκινήτων, μισθώσεις εξοπλισμού, καταναλωτικά δάνεια, ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια, απαιτήσεις πιστωτικών καρτών ή οποιοδήποτε άλλο είδος μέσου που συνδέεται με την απόκτηση ή χρηματοδότηση υπηρεσιών ή προϊόντων από καταναλωτές δεν πρέπει να είναι επιλέξιμα. Η ΕΑΚΑΑ θα πρέπει να αναλάβει την κατάρτιση ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων που θα υποβληθούν προς έγκριση από την Επιτροπή σχετικά με τους όρους και τις συνθήκες υπό τις οποίες το υποκείμενο άνοιγμα ή δέσμη ανοιγμάτων θεωρείται ότι αποτελείται αποκλειστικά από εταιρικό χρέος, καθώς και των όρων και των αριθμητικών ορίων που προσδιορίζουν πότε το εταιρικό χρέος είναι υψηλής πιστωτικής ποιότητας και ρευστό.

(24)     Πρέπει να επιτρέπεται σε ΑΚΧΑ να επενδύει σε καταθέσεις στον βαθμό που είναι σε θέση να αποσύρει τα μετρητά ανά πάσα στιγμή. Η πραγματική δυνατότητα απόσυρσης θα θιγόταν αν το ύψος των κυρώσεων που συνδέονται με την πρόωρη απόσυρση υπερέβαινε τους τόκους πριν την απόσυρση. Για τον λόγο αυτόν, τα ΑΚΧΑ πρέπει να φροντίσουν ώστε να μην πραγματοποιούν καταθέσεις σε πιστωτικό ίδρυμα το οποίο απαιτεί κυρώσεις υψηλότερες του μέσου όρου ή να μην συμμετέχουν σε μεγάλες καταθέσεις όπου αυτό συνεπάγεται υπερβολικά υψηλές κυρώσεις.

(25)     Τα χρηματοοικονομικά παράγωγα μέσα που είναι επιλέξιμα για επενδύσεις από ΑΚΧΑ θα πρέπει να εξυπηρετούν μόνο τον σκοπό της αντιστάθμισης κινδύνου επιτοκίου και συναλλαγματικού κινδύνου και θα πρέπει να έχουν ως υποκείμενο μέσο τα επιτόκια, το συνάλλαγμα ή δείκτες που αντιπροσωπεύουν αυτές τις κατηγορίες. Χρήση παράγωγων μέσων για άλλον σκοπό ή επί άλλου υποκειμένου πρέπει να απαγορεύεται. Τα παράγωγα μέσα πρέπει να χρησιμοποιούνται αποκλειστικά ως συμπλήρωμα της στρατηγικής του κεφαλαίου και όχι ως το βασικό μέσο επίτευξης του στόχου του. Σε περίπτωση που ένα ΑΚΧΑ επενδύει σε περιουσιακά στοιχεία νομίσματος διαφορετικού από το δικό του, αναμένεται ότι ο διαχειριστής του ΑΚΧΑ θα αντισταθμίσει ολόκληρη την έκθεση σε συναλλαγματικό κίνδυνο, μεταξύ άλλων και μέσω παραγώγων.

(26)     Οι συμφωνίες αγοράς και επαναπώλησης θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τα ΑΚΧΑ ως μέσο επένδυσης αποθεματικών μετρητών σε πολύ βραχυπρόθεσμο στάδιο, με την προϋπόθεση ότι η θέση είναι πλήρως εξασφαλισμένη. Για την προστασία των συμφερόντων των επενδυτών, είναι αναγκαίο να εξασφαλιστεί ότι στο πλαίσιο των συμφωνιών αγοράς και επαναπώλησης παρέχεται ασφάλεια υψηλής ποιότητας. Καμία άλλη αποτελεσματική τεχνική διαχείρισης χαρτοφυλακίου, συμπεριλαμβανομένης της δανειοδοσίας και δανειοληψίας τίτλων, δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται από το ΑΚΧΑ, καθώς είναι πιθανό να δημιουργηθούν προβλήματα στην επίτευξη των επενδυτικών στόχων του ΑΚΧΑ.

(27)     Προκειμένου να περιοριστεί η ανάληψη κινδύνου από τα ΑΚΧΑ, είναι σημαντικό να μειωθεί ο κίνδυνος των αντισυμβαλλόμενων, με την εφαρμογή σαφών απαιτήσεων διαφοροποίησης στο χαρτοφυλάκιο των ΑΚΧΑ. Για τον σκοπό αυτόν είναι επίσης απαραίτητο να εξασφαλίζονται πλήρως οι συμφωνίες αγοράς και επαναπώλησης και, για τον περιορισμό του λειτουργικού κινδύνου, ο αντισυμβαλλόμενος συμφωνίας αγοράς και επαναπώλησης να μην μπορεί να αντιπροσωπεύει ποσοστό μεγαλύτερο του 20% των περιουσιακών στοιχείων του ΑΚΧΑ. Όλα τα εξωχρηματιστηριακά παράγωγα θα πρέπει να υπόκεινται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 648/2012[5].

(28)     Για προληπτικούς λόγους και προς αποφυγή της άσκησης σημαντικής επιρροής ΑΚΧΑ στη διαχείριση εκδοτικού φορέα, είναι απαραίτητο να αποφευχθεί από πλευράς ΑΚΧΑ η υπερβολική συγκέντρωση επενδύσεων στον ίδιο οργανισμό που εξέδωσε τους τίτλους.

(29)     Το ΑΚΧΑ θα πρέπει να έχει την ευθύνη να επενδύσει σε υψηλής ποιότητας επιλέξιμα περιουσιακά στοιχεία. Συνεπώς, τα ΑΚΧΑ πρέπει να διαθέτουν συνετή και αυστηρή εσωτερική διαδικασία αξιολόγησης για τον προσδιορισμό της πιστωτικής ποιότητας των μέσων της χρηματαγοράς στα οποία προτίθενται να επενδύσουν. Σύμφωνα με την ενωσιακή νομοθεσία που περιορίζει την υπερβολική εξάρτηση από αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας, είναι σημαντικό τα ΑΚΧΑ να αποφεύγουν κάθε μηχανιστική εξάρτηση από οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας όταν αξιολογείται η ποιότητα των επιλέξιμων περιουσιακών στοιχείων. Για τον σκοπό αυτόν, τα ΑΚΧΑ θα πρέπει να θεσπίσουν εσωτερικό σύστημα αξιολόγησης βασισμένο σε εναρμονισμένη κλίμακα αξιολόγησης και εσωτερική διαδικασία αξιολόγησης.

(30)     Προκειμένου να αποφευχθεί η χρήση διαφορετικών κριτηρίων αξιολόγησης από διαχειριστές ΑΚΧΑ σχετικά με την εκτίμηση του πιστωτικού κινδύνου που ενέχει δεδομένο μέσο της χρηματαγοράς και, κατά συνέπεια, η απόδοση διαφορετικών χαρακτηριστικών κινδύνου στο ίδιο μέσο, είναι απαραίτητο οι διαχειριστές να στηρίζονται στα ίδια κριτήρια. Για τον σκοπό αυτόν, τα κριτήρια αξιολόγησης πρέπει να είναι σαφώς καθορισμένα και εναρμονισμένα. Παραδείγματα εσωτερικών κριτηρίων αξιολόγησης αποτελούν ποσοτικά μέτρα για τον εκδότη του μέσου, όπως χρηματοοικονομικοί δείκτες, η δυναμική του ισολογισμού, κατευθυντήριες γραμμές της κερδοφορίας, οι οποίες αξιολογούνται και συγκρίνονται με εκείνες των ομολόγων και των ομάδων της βιομηχανίας, και ποιοτικά μέτρα για τον εκδότη του μέσου, όπως η αποτελεσματικότητα της διαχείρισης και η εταιρική στρατηγική, τα οποία αναλύονται με σκοπό να προσδιοριστεί ότι η συνολική στρατηγική του εκδότη δεν επηρεάζει αρνητικά τη μελλοντική πιστωτική ποιότητα του. Οι υψηλότερες εσωτερικές αξιολογήσεις πρέπει να αντικατοπτρίζουν το γεγονός ότι η πιστοληπτική ικανότητα του εκδότη των μέσων διατηρείται ανά πάσα στιγμή στα υψηλότερα δυνατά επίπεδα.

(31)     Για την ανάπτυξη διαφανούς και συνεκτικού εσωτερικού συστήματος αξιολόγησης, ο διαχειριστής θα πρέπει να τεκμηριώνει τις διαδικασίες που χρησιμοποιούνται για την εσωτερική αξιολόγηση. Έτσι θα εξασφαλίζεται ότι η διαδικασία ακολουθεί σαφείς κανόνες που μπορούν να παρακολουθούνται και ότι η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται γνωστοποιείται κατόπιν αιτήματος στους ενδιαφερόμενους.

(32)     Για τη μείωση του κινδύνου χαρτοφυλακίου του ΑΚΧΑ είναι σημαντικό να τεθούν περιορισμοί περί ληκτότητας σχετικά με τη σταθμισμένη μέση ληκτότητα (ΣΜΛ) και τη σταθμισμένη μέση διάρκεια ζωής (ΣΜΔΖ).

(33)     Η ΣΜΛ χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της επίδρασης που υφίσταται ένα ΑΚΧΑ λόγω μεταβολών στα επιτόκια της χρηματαγοράς. Κατά τον προσδιορισμό της ΣΜΛ, οι διαχειριστές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την επίδραση των χρηματοοικονομικών παράγωγων μέσων, των καταθέσεων και των συμφωνιών αγοράς και επαναπώλησης και να αποτυπώνεται η επίδρασή τους στον κίνδυνο επιτοκίου του ΑΚΧΑ. Όταν ΑΚΧΑ συμμετέχει σε πράξη ανταλλαγής προκειμένου να αναλάβει χρηματοδοτικό άνοιγμα σε μέσο σταθερού επιτοκίου έναντι κυμαινόμενου, αυτό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για τον καθορισμό της ΣΜΛ.

(34)     Η ΣΜΔΖ χρησιμοποιείται για τη μέτρηση του πιστωτικού κινδύνου, καθώς, όσο αναβάλλεται η επιστροφή του κεφαλαίου, τόσο αυξάνεται ο πιστωτικός κίνδυνος. Η ΣΜΔΖ χρησιμοποιείται επίσης για τον περιορισμό του κινδύνου ρευστότητας. Σε αντίθεση προς τον υπολογισμό της ΣΜΛ, κατά τον υπολογισμό της ΣΜΔΖ των τίτλων κυμαινόμενου επιτοκίου και των δομημένων χρηματοδοτικών μέσων δεν επιτρέπεται η χρήση των ημερομηνιών επανακαθορισμού του επιτοκίου και, αντ’ αυτών, λαμβάνεται υπόψη αποκλειστικά η ρητά καθορισμένη οριστική ημερομηνία λήξης του τίτλου. Η ληκτότητα που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της ΣΜΔΖ είναι η εναπομένουσα διάρκεια έως τη νόμιμη εξαγορά, δεδομένου ότι αυτή είναι η μόνη ημερομηνία κατά την οποία η εταιρεία διαχείρισης μπορεί να είναι σίγουρη για την εξόφληση του μέσου. Χαρακτηριστικά μέσου, όπως η δυνατότητα εξαγοράς σε συγκεκριμένες ημερομηνίες («put options») δεν μπορούν να λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της ΣΜΔΖ.

(35)     Για την ενίσχυση της ικανότητας των ΑΚΧΑ να αντιμετωπίζουν τις εξαγορές και να προλαμβάνουν τη ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων των ΑΚΧΑ σε υπερβολικά μειωμένες τιμές, τα ΑΚΧΑ πρέπει να επιμείνουν στην υπάρχουσα πρακτική των ελάχιστων ρευστών διαθεσίμων που λήγουν ημερησίως ή εβδομαδιαίως. Για τον υπολογισμό του ποσοστού των περιουσιακών στοιχείων ημερήσιας και εβδομαδιαίας ωρίμανσης, πρέπει να χρησιμοποιείται η νόμιμη ημερομηνία εξαγοράς τους. Μπορεί να ληφθεί υπόψη η δυνατότητα του διαχειριστή να διακόψει τη σύμβαση σε βραχυπρόθεσμη βάση. Για παράδειγμα, εάν συμφωνία αγοράς και επαναπώλησης μπορεί να διακοπεί με προηγούμενη γνωστοποίηση μίας ημέρας, πρέπει να θεωρείται περιουσιακό στοιχείο ημερήσιας ωρίμανσης. Εάν ο διαχειριστής έχει τη δυνατότητα να αποσύρει μετρητά από καταθετικό λογαριασμό με προηγούμενη γνωστοποίηση μίας ημέρας, μπορεί να θεωρείται περιουσιακό στοιχείο ημερήσιας ωρίμανσης.

(36)     Δεδομένου ότι τα ΑΚΧΑ μπορούν να επενδύουν σε περιουσιακά στοιχεία διαφορετικής κλίμακας ληκτότητας, οι επενδυτές θα πρέπει να είναι σε θέση να διακρίνουν μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών ΑΚΧΑ. Ως εκ τούτου, τα ΑΚΧΑ πρέπει να ταξινομούνται ως βραχυπρόθεσμα ΑΚΧΑ ή ως πρότυπα ΑΚΧΑ. Τα βραχυπρόθεσμα ΑΚΧΑ έχουν ως στόχο να προσφέρουν αποδόσεις των επιτοκίων της χρηματαγοράς, εξασφαλίζοντας παράλληλα το υψηλότερο δυνατό επίπεδο ασφάλειας για τους επενδυτές. Με χαμηλή ΣΜΛ και ΣΜΔΖ, ο κίνδυνος διάρκειας και ο πιστωτικός κίνδυνος των βραχυπρόθεσμων ΑΚΧΑ διατηρούνται σε χαμηλά επίπεδα.

(37)     Τα πρότυπα ΑΚΧΑ στοχεύουν σε αποδόσεις κατά τι υψηλότερες από τις αποδόσεις της χρηματαγοράς, συνεπώς επενδύουν σε περιουσιακά στοιχεία εκτεταμένης διάρκειας. Επιπλέον, προκειμένου να επιτύχουν αυτήν την υπεραπόδοση, πρέπει να παρέχεται η δυνατότητα σε αυτήν την κατηγορία ΑΚΧΑ να εφαρμόζουν εκτεταμένα όρια για τον κίνδυνο χαρτοφυλακίου, όπως σταθμισμένη μέση ληκτότητα και σταθμισμένη μέση διάρκεια ζωής.

(38)     Δυνάμει των κανόνων που θεσπίζονται στο άρθρο 84 της οδηγίας 2009/65/EΚ, οι διαχειριστές των ΑΚΧΑ ΟΣΕΚΑ έχουν τη δυνατότητα να αναστέλλουν προσωρινά τις εξαγορές, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν το επιβάλλουν οι περιστάσεις. Σύμφωνα με τους κανόνες που προβλέπονται στο άρθρο 16 της οδηγίας 2011/61/ΕΕ και το άρθρο 47 του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 231/2013[6], οι διαχειριστές των ΑΚΧΑ ΟΕΕ μπορούν να χρησιμοποιούν ειδικές ρυθμίσεις προκειμένου να αντιμετωπίζουν επιγενόμενη έλλειψη ρευστότητας των περιουσιακών στοιχείων των ταμείων.

(39)     Είναι σημαντικό η διαχείριση κινδύνου των ΑΚΧΑ να μην προκαταλαμβάνεται από βραχυπρόθεσμες αποφάσεις που επηρεάζονται από την πιθανή αξιολόγηση του ΑΚΧΑ. Συνεπώς, είναι απαραίτητο να απαγορεύεται σε ΑΚΧΑ ή στον διαχειριστή του να ζητά αξιολόγηση από οργανισμό αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, προκειμένου να αποφεύγεται να χρησιμοποιείται αυτή η εξωτερική αξιολόγηση για σκοπούς εμπορικής προώθησης. Το ΑΚΧΑ ή ο διαχειριστής του πρέπει επίσης να απέχουν από οποιαδήποτε εναλλακτική μέθοδο λήψης αξιολόγησης για το ΑΚΧΑ. Σε περίπτωση που πραγματοποιείται εξωτερική αξιολόγηση του ΑΚΧΑ, είτε με πρωτοβουλία του οργανισμού αξιολόγησης είτε κατόπιν αιτήματος τρίτου μέρους που είναι ανεξάρτητο από το ΑΚΧΑ ή τον διαχειριστή και που δεν ενεργεί εξ ονόματός τους, ο διαχειριστής του ΑΚΧΑ πρέπει να αποφεύγει να βασίζεται σε κριτήρια που συνδέονται με την εν λόγω εξωτερική αξιολόγηση. Για τη διασφάλιση κατάλληλης διαχείρισης της ρευστότητας είναι απαραίτητο τα ΑΚΧΑ να καθιερώσουν υγιείς πολιτικές και διαδικασίες προκειμένου να γνωρίσουν τους επενδυτές τους. Οι πολιτικές που απαιτείται να υλοποιηθούν από τον διαχειριστή θα πρέπει να συμβάλλουν στην κατανόηση της βάσης επενδυτών του ΑΚΧΑ, σε βαθμό τέτοιο που να είναι αναμενόμενες πολύ μεγάλες εξαγορές. Προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο το ΑΚΧΑ να βρεθεί αντιμέτωπο με αιφνίδιες μαζικές εξαγορές, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στους μεγάλους επενδυτές που αντιπροσωπεύουν σημαντικό τμήμα των περιουσιακών στοιχείων του ΑΚΧΑ, όπως και όταν ένας επενδυτής αντιπροσωπεύει ποσοστό μεγαλύτερο από αυτό των περιουσιακών στοιχείων ημερήσιας ωρίμανσης. Σε αυτήν την περίπτωση, το ΑΚΧΑ πρέπει να αυξήσει τα ποσοστά των περιουσιακών στοιχείων ημερήσιας ωρίμανσης που διαθέτει στα ποσοστά του εν λόγω επενδυτή. Ο διαχειριστής πρέπει, όπου υπάρχει η δυνατότητα, να ελέγχει την ταυτότητα των επενδυτών, ακόμα και όταν εκπροσωπούνται από λογαριασμούς εντολοδόχων ή άλλον έμμεσο αγοραστή.

(40)     Στο πλαίσιο της προληπτικής διαχείρισης κινδύνου, τα ΑΚΧΑ πρέπει να πραγματοποιούν περιοδικές προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων. Οι διαχειριστές των ΑΚΧΑ απαιτείται να αναλαμβάνουν δράση για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του ΑΚΧΑ, όπου τα πορίσματα των προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων καταδεικνύουν τρωτά σημεία.

(41)     Προκειμένου να αντικατοπτρίζεται η πραγματική αξία των περιουσιακών στοιχείων, προτιμητέα μέθοδος για την αξιολόγηση των περιουσιακών στοιχείων των ΑΚΧΑ πρέπει να είναι η αποτίμηση βάσει των τρεχουσών τιμών της αγοράς («mark to market»). Όταν η μέθοδος «mark to market» παρέχει αξιόπιστες τιμές για την αξία των περιουσιακών στοιχείων, δεν πρέπει να επιτρέπεται στον διαχειριστή να χρησιμοποιεί τη μέθοδο αποτίμησης βάσει υποδείγματος θεωρητικών τιμών («mark to model»), καθώς η μέθοδος «mark to model» είναι επιρρεπής σε πιο ανακριβείς αποτιμήσεις. Γραμμάτια του Δημοσίου και των τοπικών αρχών και μεσοπρόθεσμα ή βραχυπρόθεσμα ομόλογα είναι εν γένει τα περιουσιακά στοιχεία που αναμένεται να έχουν αξιόπιστη αξιολόγηση βάσει των τιμών της αγοράς. Όσον αφορά την αποτίμηση εμπορικών γραμματίων ή πιστοποιητικών καταθέσεων, ο διαχειριστής πρέπει να ελέγχει αν η ακριβής αποτίμηση παρέχεται από δευτερεύουσα αγορά. Η τιμή εξαγοράς που προσφέρεται από τον εκδότη θα πρέπει επίσης να θεωρείται ότι αντιπροσωπεύει ορθή εκτίμηση της αξίας του εμπορικού γραμματίου. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, ο διαχειριστής πρέπει να αποτιμά την αξία χρησιμοποιώντας, για παράδειγμα, τα δεδομένα της αγοράς, όπως αποδόσεις παρεμφερών εκδόσεων και εκδοτών.

(42)     Τα ΑΚΧΑ σταθερής καθαρής αξίας ενεργητικού (ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ) στοχεύουν στη διατήρηση του κεφαλαίου της επένδυσης, εξασφαλίζοντας παράλληλα υψηλό βαθμό ρευστότητας. Η πλειονότητα των ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ έχουν καθαρή αξία ενεργητικού (ΚΑΕ) ανά μονάδα ή σύνολο μεριδίων, για παράδειγμα, 1 ευρώ, δολάριο ΗΠΑ ή λίρα Αγγλίας όταν τα έσοδα διανέμονται στους επενδυτές. Τα υπόλοιπα συγκεντρώνουν έσοδα στην ΚΑΕ του κεφαλαίου, διατηρώντας παράλληλα την εσωτερική αξία των περιουσιακών στοιχείων σε σταθερό επίπεδο.

(43)     Προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες των ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ, είναι απαραίτητο να τους επιτραπεί να χρησιμοποιούν επίσης τη μέθοδο αποτίμησης αποσβεσμένου κόστους για τον προσδιορισμό της καθαρής αξίας ενεργητικού (ΚΑΕ) ανά μερίδιο ή μετοχή. Παρά το γεγονός αυτό και με σκοπό την εξασφάλιση ανά πάσα στιγμή της παρακολούθησης της διαφοράς μεταξύ σταθερής ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή και της ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή, τα ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ θα πρέπει επίσης να υπολογίζουν την αξία των περιουσιακών τους στοιχείων βάσει των μεθόδων «marking to market» ή «marking to model».

(44)     Αφού το ΑΚΧΑ πρέπει να δημοσιεύει ΚΑΕ που αντικατοπτρίζει τις μεταβολές της αξίας των περιουσιακών του στοιχείων, η ΚΑΕ που δημοσιεύεται θα πρέπει να στρογγυλοποιείται στο μέγιστο πλησιέστερο σημείο βάσης ή στο ισοδύναμό της. Κατά συνέπεια, όταν η ΚΑΕ δημοσιεύεται σε συγκεκριμένο νόμισμα, για παράδειγμα 1 ευρώ, η οριακή αλλαγή αξίας πρέπει να συντελείται ανά 0,0001 ευρώ. Στην περίπτωση ΚΑΕ ύψους 100 ευρώ, η σταδιακή αλλαγή αξίας πρέπει να συντελείται ανά 0,01 ευρώ. Μόνο αν πρόκειται για ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ μπορεί το ΑΚΧΑ να εκδώσει τιμή που δεν ακολουθεί απόλυτα τις μεταβολές της αξίας των περιουσιακών του στοιχείων. Στην περίπτωση αυτή, η ΚΑΕ μπορεί να στρογγυλοποιείται στο πλησιέστερο λεπτό για ΚΑΕ 1 ευρώ (ανά μεταβολή 0,01 ευρώ).

(45)     Προκειμένου να είναι σε θέση να απορροφά τις ημερήσιες διακυμάνσεις της αξίας των περιουσιακών στοιχείων ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ και να του επιτρέπεται να προσφέρει σταθερή ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή, το ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ θα πρέπει να διαθέτει ανά πάσα στιγμή αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ ύψους τουλάχιστον 3% των περιουσιακών του στοιχείων. Το αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ θα πρέπει να χρησιμεύει ως μηχανισμός απορρόφησης για τη διατήρηση της σταθερής ΚΑΕ. Όλες οι διαφορές μεταξύ σταθερής ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή και ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή θα πρέπει να εξουδετερωθούν με τη χρήση του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ. Σε καταστάσεις ακραίων συνθηκών της αγοράς, όταν οι διαφορές μπορούν να αυξηθούν ραγδαία, πρέπει μέσω συγκεκριμένης διαδικασίας να διασφαλίζεται η συμμετοχή όλων των επιπέδων της διοίκησης. Αυτή η διαδικασία κλιμάκωσης θα πρέπει να επιτρέπει στην ανώτερη διοίκηση να λαμβάνει άμεσα διορθωτικά μέτρα.

(46)     Δεδομένου ότι ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ που δεν διατηρούν το αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ στο απαιτούμενο επίπεδο δεν είναι σε θέση να διατηρούν σταθερή ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή, θα πρέπει να υποχρεούνται να καταστήσουν την ΚΑΕ κυμαινόμενη και να πάψουν να είναι ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ. Ως εκ τούτου, όπου, παρά τη χρήση της διαδικασίας κλιμάκωσης, το ποσό του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ παραμένει για έναν μήνα κάτω από το απαιτούμενο 3% κατά 10 μονάδες βάσης, το ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ θα πρέπει να μετατρέπεται αυτόματα σε ΑΚΧΑ που δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιεί αποτίμηση και στρογγυλοποίηση αποσβεσμένου κόστους στην πλησιέστερη ποσοστιαία μονάδα. Εάν, πριν από το τέλος του μήνα που παραχωρείται για την αναπλήρωση, η αρμόδια αρχή έχει βάσιμους λόγους που αποδεικνύουν την ανικανότητα του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ να ανατροφοδοτήσει το αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ, θα πρέπει να έχει την εξουσία να μετατρέψει το ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ σε ΑΚΧΑ άλλης φύσης. Το αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ είναι το μόνο μέσο για την παροχή εξωτερικής υποστήριξης σε ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ.

(47)     Η εξωτερική υποστήριξη που παρέχεται σε ΑΚΧΑ διαφορετικό από ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ με την πρόθεση να εξασφαλιστεί η ρευστότητα ή η σταθερότητα του ΑΚΧΑ ή που εκ των πραγμάτων έχει τέτοια αποτελέσματα, αυξάνει τον κίνδυνο μετάδοσης μεταξύ των ΑΚΧΑ και του υπόλοιπου χρηματοπιστωτικού τομέα. Τα τρίτα μέρη που παρέχουν τέτοια στήριξη το πράττουν για ίδιο όφελος, είτε επειδή έχουν οικονομικά συμφέροντα στην εταιρεία διαχείρισης του ΑΚΧΑ είτε επειδή θέλουν να αποφύγουν τυχόν δυσφήμηση αν το όνομα τους συνδεθεί με την αφερεγγυότητα κάποιου ΑΚΧΑ. Επειδή αυτά τα τρίτα μέρη δεν δεσμεύονται ρητά για την παροχή ή την εξασφάλιση της υποστήριξης, υπάρχει αβεβαιότητα για το κατά πόσον η στήριξη θα χορηγηθεί όταν το ΑΚΧΑ έχει ανάγκη. Υπό τις συνθήκες αυτές, το γεγονός ότι η φύση της στήριξη του χορηγού παρέχεται κατά διακριτική ευχέρεια επιδεινώνει την αβεβαιότητα μεταξύ συμμετεχόντων στην αγορά σχετικά με το ποιος θα επωμιστεί τις απώλειες του ΑΚΧΑ όταν αυτές υπάρξουν. Η αβεβαιότητα αυτή πιθανόν καθιστά τα ΑΚΧΑ ακόμη πιο ευάλωτα σε «φυγές» σε περιόδους οικονομικής αστάθειας, όταν είναι εντονότερος ο ευρύτερος χρηματοπιστωτικός κίνδυνος και όταν προκύπτουν προβληματισμοί για την ευρωστία των χορηγών και την ικανότητά τους να παρέχουν υποστήριξη σε συνδεόμενα ΑΚΧΑ. Για τους λόγους αυτούς, τα ΑΚΧΑ δεν θα πρέπει να βασίζονται σε εξωτερική στήριξη για τη διατήρηση της ρευστότητας και της σταθερότητας της ΚΑΕ τους ανά μερίδιο ή μετοχή, εκτός αν η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ επιτρέψει ειδικά την εξωτερική στήριξη προκειμένου να διατηρηθεί η σταθερότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών.

(48)     Πριν επενδύσουν σε ΑΚΧΑ, οι επενδυτές θα πρέπει να ενημερώνονται με σαφήνεια αν το ΑΚΧΑ είναι βραχυπρόθεσμο ή πρότυπο και αν είναι σταθερής ΚΑΕ ή όχι. Προκειμένου να αποφευχθούν άστοχες προσδοκίες του επενδυτή, πρέπει επίσης να αναφέρεται σαφώς σε κάθε έγγραφο εμπορικής προώθησης ότι τα ΑΚΧΑ δεν αποτελούν εγγυημένο επενδυτικό μέσο. Τα ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ θα πρέπει να επεξηγούν με σαφήνεια στους επενδυτές τον μηχανισμό αποθεματικού ασφαλείας που χρησιμοποιούν για τη διατήρηση της σταθερής ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή.

(49)     Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι αρμόδιες αρχές είναι σε θέση να ανιχνεύουν, να παρακολουθούν και να ανταποκρίνονται σε κινδύνους της αγοράς ΑΚΧΑ, τα ΑΚΧΑ πρέπει να καταθέτουν στις αρμόδιες αρχές τους λεπτομερή κατάλογο πληροφοριών, πέραν της αναφοράς που απαιτείται ήδη βάσει των οδηγιών 2009/65/ΕΚ ή 2011/61/ΕΕ. Οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να συλλέγουν τα στοιχεία αυτά με ενιαίο τρόπο σε ολόκληρη την Ένωση ώστε να λάβουν ουσιαστική γνώση για τις βασικές εξελίξεις στην αγορά ΑΚΧΑ. Για να διευκολυνθεί η συλλογική ανάλυση των πιθανών επιπτώσεων της αγοράς ΑΚΧΑ στην Ένωση, τα δεδομένα αυτά πρέπει να διαβιβάζονται στην Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ) η οποία θα πρέπει να δημιουργήσει κεντρική βάση δεδομένων για τα ΑΚΧΑ.

(50)     Η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ θα πρέπει να ελέγχει αν ένα ΑΚΧΑ είναι σε θέση να συμμορφώνεται με τον παρόντα κανονισμό σε συνεχή βάση. Δεδομένου ότι οι αρμόδιες αρχές διαθέτουν ήδη εκτεταμένες εξουσίες βάσει των οδηγιών 2009/65/ΕΚ και 2011/61/ΕΕ, είναι απαραίτητο οι εξουσίες αυτές να επεκταθούν ώστε να ασκούνται σε σχέση με τους νέους κοινούς κανόνες για τα ΑΚΧΑ. Οι αρμόδιες αρχές για τους ΟΣΕΚΑ ή τους ΟΕΕ πρέπει επίσης να ελέγχουν τη συμμόρφωση όλων των οργανισμών συλλογικών επενδύσεων που εμφανίζουν χαρακτηριστικά ΑΚΧΑ που υφίστανται όταν τεθεί σε ισχύ ο παρών κανονισμός.

(51)     Η Επιτροπή θα πρέπει να εγκρίνει τις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις στον τομέα της εσωτερικής διαδικασίας αξιολόγησης σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχει ιδιαίτερη σημασία να προβαίνει η Επιτροπή σε κατάλληλες διαβουλεύσεις κατά τη διάρκεια του προπαρασκευαστικού έργου της, μεταξύ άλλων και σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων.

(52)     Η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να εξουσιοδοτείται να εκδίδει εκτελεστικά τεχνικά πρότυπα μέσω εκτελεστικών πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 291 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σύμφωνα με το άρθρο 15 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1095/2010[7]. Στην ΕΑΚΑΑ θα πρέπει να ανατεθεί η κατάρτιση εκτελεστικών τεχνικών προτύπων προς υποβολή στην Επιτροπή σχετικά με πρότυπο αναφοράς στις αρμόδιες αρχές το οποίο περιέχει πληροφορίες για ΑΚΧΑ.

(53)     Η ΕΑΚΑΑ θα πρέπει να είναι σε θέση να ασκεί όλες τις αρμοδιότητες που ανατίθενται δυνάμει των οδηγιών 2009/65/ΕΚ και 2011/61/ΕΕ όσον αφορά τον παρόντα κανονισμό. Είναι επίσης επιφορτισμένη με την κατάρτιση ρυθμιστικών και εκτελεστικών τεχνικών προτύπων.

(54)     Είναι απαραίτητο να προβεί σε επανεξέταση του παρόντος κανονισμού, προκειμένου να αξιολογήσει την καταλληλότητα της εξαίρεσης ορισμένων ΑΚΧΑ ρυθμιστικής ΚΑΕ που συγκεντρώνουν τα επενδυτικά τους χαρτοφυλάκια σε χρεόγραφα που εκδίδονται από τα κράτη μέλη από την υποχρέωση να δημιουργηθεί κεφαλαιακό απόθεμα ασφαλείας που ανέρχεται τουλάχιστον στο 3% της συνολικής αξίας των περιουσιακών στοιχείων του ΑΚΧΑ ρυθμιστικής ΚΑΕ. Ως εκ τούτου, κατά τα τρία έτη μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού η Επιτροπή θα πρέπει να αναλύσει την πείρα που αποκτήθηκε από την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και τις επιπτώσεις στις διάφορες οικονομικές πτυχές που συνδέονται με τα ΑΚΧΑ. Τα χρεόγραφα που εκδίδουν ή εγγυώνται τα κράτη μέλη αποτελούν διακριτή κατηγορία επενδύσεων που εμφανίζει ειδικά χαρακτηριστικά πίστωσης και ρευστότητας. Επιπλέον, το δημόσιο χρέος διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στη χρηματοδότηση των κρατών μελών. Η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει την εξέλιξη της αγοράς για τα χρεόγραφα που εκδίδουν ή εγγυώνται τα κράτη μέλη και τη δυνατότητα να δημιουργηθεί ειδικό πλαίσιο για τα ΑΚΧΑ η επενδυτική πολιτική των οποίων συγκεντρώνεται σε αυτό το είδος χρεογράφων.

(55)     Οι νέοι ενιαίοι κανόνες για τα ΑΚΧΑ θα πρέπει να συμμορφώνονται με τις διατάξεις της οδηγίας 95/46/ΕΚ[8] και με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 45/2001[9].

(56)     Δεδομένου ότι οι στόχοι του παρόντος κανονισμού, ήτοι η διασφάλιση ενιαίων προληπτικών απαιτήσεων για ΑΚΧΑ σε όλη την Ένωση, λαμβάνοντας πλήρως υπόψη την ανάγκη εξισορρόπησης της ασφάλειας και της αξιοπιστίας των ΑΚΧΑ με την αποτελεσματική λειτουργία των χρηματαγορών και το κόστος για τα διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη, δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη και συνεπώς μπορούν, λόγω της κλίμακας και των αποτελεσμάτων της, να επιτευχθούν καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση μπορεί να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, όπως καθορίζεται στο εν λόγω άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των στόχων αυτών.

(57)     Οι νέοι ενιαίοι κανόνες για τα ΑΚΧΑ σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρούν τις αρχές που αναγνωρίζονται ιδίως από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κυρίως την προστασία των καταναλωτών, την επιχειρηματική ελευθερία και την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Οι νέοι ενιαίοι κανόνες για τα ΑΚΧΑ θα πρέπει να υλοποιούνται σύμφωνα με τα εν λόγω δικαιώματα και αρχές,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Κεφάλαιο Ι Γενικές διατάξεις

Άρθρο 1 Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής

1.           Ο παρών κανονισμός θεσπίζει κανόνες σχετικά με τα επιλέξιμα χρηματοπιστωτικά μέσα για επενδύσεις από αμοιβαίο κεφάλαιο της χρηματαγοράς (ΑΚΧΑ), το χαρτοφυλάκιο και την αποτίμησή του, καθώς και τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων για ΑΚΧΑ που έχουν καθιερωθεί και βρίσκονται υπό διαχείριση ή διατίθενται στην Ένωση.

Ο παρών κανονισμός ισχύει για τους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων που απαιτούν άδεια λειτουργίας ως ΟΣΕΚΑ δυνάμει της οδηγίας 2009/65/ΕΚ ή είναι ΟΕΕ δυνάμει της οδηγίας 2011/61/ΕΕ, επενδύουν σε βραχυπρόθεσμα περιουσιακά στοιχεία και στοχεύουν επιμέρους ή συνολικά σε αποδόσεις ανάλογα με τα επιτόκια της χρηματαγοράς ή στη διατήρηση της αξίας της επένδυσης.

2.           Τα κράτη μέλη δεν πρέπει να προσθέτουν επιπλέον απαιτήσεις στο πεδίο που καλύπτεται από τον παρόντα κανονισμό.

Άρθρο 2 Ορισμοί

Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

(1) Ως «βραχυπρόθεσμα περιουσιακά στοιχεία» νοούνται τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία με εναπομένουσα διάρκεια που δεν υπερβαίνει τα δύο έτη.

(2) Ως «μέσα της χρηματαγοράς» νοούνται τα μέσα της χρηματαγοράς όπως ορίζονται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο ιε) της οδηγίας 2009/65/ΕΚ.

(3) Ως «κινητές αξίες» νοούνται οι κινητές αξίες όπως ορίζονται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο ιδ) της οδηγίας 2009/65/ΕΚ.

(4) Ως «συμφωνία επαναγοράς» νοείται κάθε συμφωνία στην οποία ένα μέρος μεταβιβάζει τίτλους ή τυχόν δικαιώματα που συνδέονται με αυτόν τον τίτλο σε αντισυμβαλλόμενο, με την παράλληλη υποχρέωση να τα επαναγοράσει σε καθορισμένη τιμή και μελλοντική ημερομηνία καθορισμένη ή που θα καθοριστεί.

(5) Ως «συμφωνία αγοράς και επαναπώλησης» νοείται κάθε συμφωνία βάσει της οποίας ένα μέρος λαμβάνει τίτλους, ή τυχόν δικαιώματα που σχετίζονται με τίτλο από αντισυμβαλλόμενο που υπόκειται σε δέσμευση επαναπώλησης σε καθορισμένη τιμή και μελλοντική ημερομηνία καθορισμένη ή που θα καθοριστεί.

(6) Ως «δανειοδοσία τίτλων» και «δανειοληψία τίτλων» νοείται οιαδήποτε συναλλαγή στην οποία ίδρυμα ή ο αντισυμβαλλόμενός του μεταβιβάζει τίτλους υπό την προϋπόθεση ότι ο δανειζόμενος αναλαμβάνει την υποχρέωση να επιστρέψει αντίστοιχης αξίας τίτλους σε κάποια μελλοντική ημερομηνία ή όταν του το ζητήσει ο μεταβιβάζων. Η συναλλαγή είναι «δανειοδοσία τίτλων» για το ίδρυμα που μεταβιβάζει τους τίτλους και «δανειοληψία τίτλων» για το ίδρυμα προς το οποίο μεταβιβάζονται οι εν λόγω τίτλοι.

(7) Ως «τιτλοποίηση» νοείται η τιτλοποίηση όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο 61) του κανονισμού 575/2013[10].

(8) Ως «εταιρικά ομόλογα» νοούνται τα χρεωστικά μέσα που εκδίδονται από επιχείρηση που ουσιαστικά ασχολείται με την παραγωγή ή την εμπορία αγαθών ή μη χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.

(9) Ως «αποτίμηση βάσει των τιμών της αγοράς» νοείται η αποτίμηση θέσεων σε τιμές εκκαθάρισης άμεσα διαθέσιμες και προερχόμενες από ανεξάρτητη πηγή, συμπεριλαμβανομένων τιμών χρηματιστηρίου, τιμών που είναι διαθέσιμες ηλεκτρονικά και τιμών προερχόμενων από περισσότερες ανεξάρτητες και έγκυρες χρηματιστηριακές εταιρείες.

(10) Ως «αποτίμηση βάσει υποδείγματος» νοείται κάθε αποτίμηση η οποία πρέπει να γίνεται με τη μέθοδο της συγκριτικής αξιολόγησης ή της παρέκτασης ή να υπολογισθεί άλλως με βάση δεδομένα της αγοράς.

(11) Ως «μέθοδος αποσβεσμένου κόστους» νοείται η μέθοδος αποτίμησης η οποία λαμβάνει το κόστος απόκτησης περιουσιακού στοιχείου και προσαρμόζει την τιμή αυτή για απόσβεση ασφαλίστρων (ή εκπτώσεων) έως τη λήξη.

(12) Ως «αμοιβαίο κεφάλαιο της χρηματαγοράς σταθερής καθαρής αξίας ενεργητικού» (ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ) νοείται αμοιβαίο κεφάλαιο της χρηματαγοράς που διατηρεί αμετάβλητη αξία ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή και του οποίου τα έσοδα προκύπτουν σε ημερήσια βάση ή μπορούν είτε να καταβληθούν στον επενδυτή είτε τα περιουσιακά στοιχεία γενικά αποτιμώνται σύμφωνα με τη μέθοδο αποσβεσμένου κόστους ή η ΚΑΕ στρογγυλοποιείται στην πλησιέστερη ποσοστιαία μονάδα ή σε ισοδύναμό της νόμισμα.

(13) Ως «βραχυπρόθεσμο ΑΚΧΑ» νοείται το αμοιβαίο κεφάλαιο της χρηματαγοράς που επενδύει σε επιλέξιμα μέσα της χρηματαγοράς που αναφέρονται στο άρθρο 9 παράγραφος 1.

(14) Ως «πρότυπο ΑΚΧΑ» νοείται το αμοιβαίο κεφάλαιο της χρηματαγοράς που επενδύει σε επιλέξιμα μέσα της χρηματαγοράς που αναφέρονται στο άρθρο 9 παράγραφοι 1 και 2.

(15) Ως «πιστωτικά ιδρύματα» νοούνται τα πιστωτικά ιδρύματα όπως ορίζονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο 1) του κανονισμού 575/2013.

(16) Ως «αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ» νοείται:

α)      για τους ΟΣΕΚΑ, η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους καταγωγής του ΟΣΕΚΑ που ορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 97 της οδηγίας 2009/65/ΕΚ

β)      για ΟΕΕ στην ΕΕ, η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους καταγωγής του ΟΕΕ, όπως ορίζεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο ιστ) της οδηγίας 2011/61/ΕΕ.

γ)      για ΟΕΕ εκτός ΕΕ:

(i)      η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους όπου ο εκτός ΕΕ ΟΕΕ προωθείται εμπορικά στην αγορά της Ένωσης χωρίς διαβατήριο,

(ii)      η αρμόδια αρχή του ΔΟΕΕ της ΕΕ που διαχειρίζεται τον εκτός ΕΕ ΟΕΕ, όπου ο εκτός ΕΕ ΟΕΕ προωθείται εμπορικά στην αγορά της Ένωσης με διαβατήριο ή δεν προωθείται στην Ένωση,

(iii)     η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους αναφοράς, εάν ο εκτός ΕΕ ΟΕΕ δεν βρίσκεται υπό τη διαχείριση ΔΟΕΕ της ΕΕ και προωθείται εμπορικά στην Ένωση με διαβατήριο.

(17) Ως «κράτος μέλος καταγωγής του ΑΚΧΑ» νοείται το κράτος μέλος όπου το ΑΚΧΑ έχει άδεια.

(18) Ως «σταθμισμένη μέση ληκτότητα (ΣΜΛ)» νοείται η μέση χρονική διάρκεια έως τη νομική λήξη ή, εάν είναι συντομότερη, έως την επόμενη επαναφορά των επιτοκίων σε επιτόκιο της χρηματαγοράς, για όλα τα υποκείμενα στοιχεία ενεργητικού του κεφαλαίου που αντικατοπτρίζει τις σχετικές συμμετοχές σε κάθε περιουσιακό στοιχείο.

(19) Ως «σταθμισμένη μέση διάρκεια ζωής (ΣΜΔΖ)» νοείται η μέση χρονική διάρκεια έως τη νομική λήξη όλων των υποκείμενων στοιχείων ενεργητικού του κεφαλαίου που αντικατοπτρίζει τις σχετικές συμμετοχές σε κάθε περιουσιακό στοιχείο.

(20) Ως «νομική λήξη» νοείται η ημερομηνία επιστροφής του κεφαλαίου ενός τίτλου στο ακέραιο για την οποία δεν υπάρχει δυνατότητα επιλογής.

(21) Ως «εναπομένουσα διάρκεια» νοείται το χρονικό διάστημα έως τη νομική λήξη.

(22) Ως «ανοικτή πώληση» νοείται η ακάλυπτη πώληση μέσων της χρηματαγοράς.

Άρθρο 3 Χορήγηση άδειας σε ΑΚΧΑ

1.           Κανένας οργανισμός συλλογικών επενδύσεων δεν εγκαθιδρύεται, προωθείται στην αγορά ή βρίσκεται υπό διαχείριση στην Ένωση ως ΑΚΧΑ, εκτός αν του έχει χορηγηθεί άδεια σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό.

Αυτή η άδεια ισχύει για όλα τα κράτη μέλη.

2.           Οργανισμός συλλογικών επενδύσεων που απαιτεί άδεια ως ΟΣΕΚΑ σύμφωνα με την οδηγία 2009/65/ΕΚ εγκρίνεται ως ΑΚΧΑ, όπως απαιτεί η διαδικασία αδειοδότησης δυνάμει της οδηγίας 2009/65/ΕΚ.

3.           Οργανισμός συλλογικών επενδύσεων που είναι ΟΕΕ, εγκρίνεται ως ΑΚΧΑ σύμφωνα με τη διαδικασία έγκρισης που προβλέπεται στο άρθρο 4.

4.           Κανένας οργανισμός συλλογικών επενδύσεων δεν εγκρίνεται ως ΑΚΧΑ, εκτός αν η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ είναι πεπεισμένη ότι το ΑΚΧΑ θα είναι σε θέση να ικανοποιήσει όλες τις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού.

5.           Για τους σκοπούς της έγκρισης, το ΑΚΧΑ υποβάλλει στην αρμόδια αρχή του τα ακόλουθα έγγραφα:

α)      κανονισμούς ή καταστατικά έγγραφα του ταμείου,

β)      ταυτότητα του διαχειριστή,

γ)      ταυτότητα του θεματοφύλακα,

δ)      περιγραφή ή τυχόν πληροφορίες στη διάθεση των επενδυτών σχετικά με το ΑΚΧΑ,

ε)      περιγραφή ή τυχόν πληροφορίες σχετικά με τις ρυθμίσεις και τις διαδικασίες που απαιτούνται για τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις που αναφέρονται στα κεφάλαια II έως VII,

στ)    τυχόν άλλη πληροφορία ή έγγραφο που ζητείται από την αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ ώστε να ελεγχθεί η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού.

6.           Οι αρμόδιες αρχές ενημερώνουν την ΕΑΚΑΑ σε τριμηνιαία βάση για τις άδειες που χορηγούνται ή ανακαλούνται δυνάμει του παρόντος κανονισμού.

7.           Η ΕΑΚΑΑ τηρεί κεντρικό δημόσιο μητρώο στο οποίο προσδιορίζεται κάθε εγκεκριμένο ΑΚΧΑ δυνάμει του παρόντος κανονισμού, η τυπολογία του, ο διαχειριστής του και η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ. Το μητρώο καθίσταται διαθέσιμο σε ηλεκτρονική μορφή.

Άρθρο 4 Διαδικασία χορήγησης άδειας σε ΑΚΧΑ ΟΕΕ

8.           ΟΕΕ εγκρίνεται ως ΑΚΧΑ μόνο αν η αρμόδια αρχή του έχει εγκρίνει την εφαρμογή ΔΟΕΕ εγκεκριμένου δυνάμει της οδηγίας 2011/61/ΕΕ για τη διαχείριση του ΟΕΕ, τους κανόνες του κεφαλαίου και την εκλογή του θεματοφύλακα.

9.           Κατά την υποβολή της αίτησης για τη διαχείριση του ΟΕΕ ο εγκεκριμένος ΔΟΕΕ πρέπει να παρέχει στην αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ τα εξής:

α)      τη γραπτή συμφωνία με τον θεματοφύλακα,

β)      πληροφορίες σχετικά με τις διευθετήσεις ανάθεσης για το χαρτοφυλάκιο και τη διαχείριση κινδύνων και τη διοίκηση όσον αφορά τον ΟΕΕ,

γ)      πληροφορίες σχετικά με τις επενδυτικές στρατηγικές, το προφίλ κινδύνου και άλλα χαρακτηριστικά των ΟΕΕ που ο ΔΟΕΕ είναι εγκεκριμένος να διαχειρίζεται.

Η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ μπορεί να ζητήσει από την αρμόδια αρχή του ΔΟΕΕ διευκρινίσεις και πληροφορίες για τα έγγραφα που αναφέρονται στο προηγούμενο εδάφιο ή βεβαίωση για το αν ΑΚΧΑ εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της έγκρισης της διοίκησης του ΟΕΕ. Η αρμόδια αρχή του ΔΟΕΕ υποχρεούται να απαντήσει εντός 10 εργάσιμων ημερών από την αίτηση της αρμόδιας αρχής του ΑΚΧΑ.

10.         Τυχόν μεταγενέστερες τροποποιήσεις στα έγγραφα που αναφέρονται στην παράγραφο 2 πρέπει να κοινοποιούνται αμελλητί από τον ΔΟΕΕ στην αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ.

11.         Η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ μπορεί να αρνηθεί την εφαρμογή του ΔΟΕΕ μόνο αν:

α)      ο ΔΟΕΕ δεν συμμορφώνεται με τον παρόντα κανονισμό,

β)      ο ΔΟΕΕ δεν συμμορφώνεται με την οδηγία 2011/61/ΕΕ,

γ)      ο ΔΟΕΕ δεν έχει λάβει άδεια από την αρμόδια αρχή του να διαχειρίζεται ΑΚΧΑ,

δ)      ο ΔΟΕΕ δεν έχει υποβάλει τα έγγραφα που αναφέρονται στην παράγραφο 2.

Πριν από την απόρριψη αίτησης, η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ συμμετέχει σε διαβουλεύσεις με την αρμόδια αρχή του ΔΟΕΕ.

12.         Η έγκριση του ΟΕΕ ως ΑΚΧΑ δεν υπόκειται σε απαίτηση ο ΟΕΕ να βρίσκεται υπό διαχείριση ΔΟΕΕ με άδεια λειτουργίας στο κράτος μέλος καταγωγής του ΟΕΕ ούτε σε απαίτηση ο ΔΟΕΕ να συνεχίσει ή να αναθέσει οποιεσδήποτε δραστηριότητες στο κράτος μέλος καταγωγής του ΟΕΕ.

13.         Ο ΔΟΕΕ ενημερώνεται εντός δύο μηνών από την υποβολή πλήρους αίτησης για τη χορήγηση ή την απόρριψη της άδειας του ΟΕΕ ως ΑΚΧΑ.

14.         Η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ δεν χορηγεί άδεια λειτουργίας εάν ο νόμος απαγορεύει στον ΟΕΕ να προωθεί στην αγορά μερίδια ή μετοχές του στο κράτος μέλος καταγωγής του.

Άρθρο 5 Χρήση της ονομασίας «ΑΚΧΑ»

15.         ΟΣΕΚΑ ή ΟΕΕ χρησιμοποιούν την ονομασία «αμοιβαίο κεφάλαιο της χρηματαγοράς» ή «ΑΚΧΑ» σε σχέση με την ίδια την ύπαρξή τους ή τα μερίδια ή τις μετοχές που εκδίδουν, μόνον όταν οι ΟΣΕΚΑ ή ΟΕΕ έχουν εγκριθεί σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό.

ΟΣΕΚΑ ή ΟΕΕ χρησιμοποιούν ονομασία που παραπέμπει σε αμοιβαίο κεφάλαιο της χρηματαγοράς ή όρους όπως «μετρητά», «ρευστό», «χρήματα», «έτοιμα περιουσιακά στοιχεία», «καταθετικός» ή παρόμοιες λέξεις, μόνον εφόσον έχουν εγκριθεί σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό.

16.         Η χρήση της ονομασίας «αμοιβαίο κεφάλαιο της χρηματαγοράς», «ΑΚΧΑ» ή ονομασίας που παραπέμπει σε ΑΚΧΑ ή η χρήση των όρων που αναφέρονται στην παράγραφο 1 πρέπει να περιλαμβάνει τη χρήση του σε οποιαδήποτε εξωτερικά ή εσωτερικά έγγραφα, εκθέσεις, δηλώσεις, διαφημίσεις, ανακοινώσεις , επιστολές ή οποιοδήποτε άλλο υλικό που απευθύνεται ή προορίζεται για διανομή σε υποψήφιους επενδυτές, μεριδιούχους, μετόχους ή αρμόδιες αρχές, σε γραπτή, προφορική, ηλεκτρονική ή οποιαδήποτε άλλη μορφή.

Άρθρο 6 Ισχύοντες κανόνες

17.         Τα ΑΚΧΑ πρέπει να συμμορφώνονται πάντα με τις διατάξεις του παρόντος κανονισμού.

18.         Για ΑΚΧΑ που είναι ΟΣΕΚΑ ο διαχειριστής του πάντα συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις της οδηγίας 2009/65/ΕΚ, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στον παρόντα κανονισμό.

19.         Για ΑΚΧΑ που είναι ΟΕΕ ο διαχειριστής του πάντα συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις της οδηγίας 2011/61/ΕΕ, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στον παρόντα κανονισμό.

20.         Ο διαχειριστής του ΑΚΧΑ είναι υπεύθυνος για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με τον παρόντα κανονισμό. Ο διαχειριστής είναι υπεύθυνος για οποιαδήποτε απώλεια ή ζημία που απορρέει από τη μη συμμόρφωση με τον παρόντα κανονισμό.

21.         Ο παρών κανονισμός δεν παρεμποδίζει ΑΚΧΑ να εφαρμόσουν επενδυτικά όρια αυστηρότερα από εκείνα που απαιτεί ο παρών κανονισμός.

Κεφάλαιο ΙΙ Υποχρεώσεις σχετικά με τις επενδυτικές πολιτικές των ΑΚΧΑ

Ενότητα Ι Γενικοί κανόνες και αποδεκτά περιουσιακά στοιχεία

Άρθρο 7 Γενικές αρχές

22.         Όταν ΑΚΧΑ περιλαμβάνει περισσότερα από ένα επενδυτικά τμήματα, κάθε τμήμα θεωρείται χωριστό ΑΚΧΑ για τους σκοπούς των κεφαλαίων II έως VII.

23.         Τα ΑΚΧΑ που εγκρίνονται ως ΟΣΕΚΑ δεν υπόκεινται στις υποχρεώσεις όσον αφορά την επενδυτική πολιτική των ΟΣΕΚΑ που καθορίζονται στα άρθρα 49, 50, 50α, 51 παράγραφος 2, και 52 έως 57 της οδηγίας 2009/65/ΕΚ, εκτός αν ρητά ορίζεται διαφορετικά στον παρόντα κανονισμό.

Άρθρο 8 Επιλέξιμα περιουσιακά στοιχεία

24.         Τα ΑΚΧΑ επενδύουν μόνο σε μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες κατηγορίες χρηματοπιστωτικών περιουσιακών στοιχείων και μόνον υπό τους όρους που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό:

α)      μέσα της χρηματαγοράς,

β)      καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα,

γ)      χρηματοοικονομικά παράγωγα μέσα,

δ)      συμφωνίες αγοράς και επαναπώλησης.

25.         Τα ΑΚΧΑ δεν εμπλέκονται σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες δραστηριότητες:

α)      επενδύσεις σε περιουσιακά στοιχεία, εκτός από εκείνα που αναφέρονται στην παράγραφο 1,

β)      ανοικτή πώληση μέσων της χρηματαγοράς,

γ)      άμεση ή έμμεση έκθεση σε μετοχές ή εμπορεύματα, μεταξύ άλλων μέσω παραγώγων, πιστοποιητικών που τους εκπροσωπούν, δεικτών που βασίζονται σε αυτά ή οποιουδήποτε άλλου μέσου που θα μπορούσε να τα εκθέσει σε αυτά,

δ)      σύναψη συμφωνιών δανειοδοσίας ή δανειοληψίας τίτλων και συμφωνιών επαναγοράς, ή οποιασδήποτε άλλης συμφωνίας που θα επιβάρυνε τα περιουσιακά στοιχεία του ΑΚΧΑ,

ε)      δανειοληψία και δανειοδοσία μετρητών.

Άρθρο 9 Επιλέξιμα μέσα της χρηματαγοράς

26.         Ένα μέσο της χρηματαγοράς είναι επιλέξιμο προς επένδυση από ΑΚΧΑ με την προϋπόθεση ότι πληροί όλες τις ακόλουθες απαιτήσεις:

α)      εμπίπτει σε μία από τις κατηγορίες των μέσων της χρηματαγοράς που αναφέρονται στο άρθρο 50 παράγραφος 1 στοιχεία α), β), γ) και η) της οδηγίας 2009/65/ΕΚ.

β)      εμφανίζει ένα από τα ακόλουθα εναλλακτικά χαρακτηριστικά:

(i)      έχει νομική λήξη 397 ή λιγότερων ημερών κατά την έκδοσή του,

(ii)      έχει εναπομένουσα διάρκεια 397 ή λιγότερων ημερών.

γ)      στον εκδότη του μέσου της χρηματαγοράς έχει αποδοθεί μία από τις δύο υψηλότερες εσωτερικές αξιολογήσεις σύμφωνα με τους κανόνες που προβλέπονται στα άρθρα 16 έως 19 του παρόντος κανονισμού.

δ)      Όταν εκτίθεται σε τιτλοποίηση, πρέπει να υπόκειται στις συμπληρωματικές απαιτήσεις που προβλέπονται στο άρθρο 10.

27.         Τα πρότυπα ΑΚΧΑ επιτρέπεται να επενδύουν σε μέσο της χρηματαγοράς που υποβάλλεται σε τακτικές αναπροσαρμογές της απόδοσης ανάλογα με τις συνθήκες της χρηματαγοράς κάθε 397 ημέρες ή σε πιο συχνή βάση, ενώ δεν έχουν εναπομένουσα διάρκεια άνω των 2 ετών.

28.         Η παράγραφος 1 στοιχείο γ) δεν εφαρμόζεται σε μέσα της χρηματαγοράς που έχουν εκδοθεί ή είναι εγγυημένα από κεντρική αρχή ή κεντρική τράπεζα κράτους μέλους, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας ή την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Άρθρο 10 Επιλέξιμες τιτλοποιήσεις

29.         Η τιτλοποίηση πρέπει να θεωρείται επιλέξιμη υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται όλες οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)      το υποκείμενο άνοιγμα ή η δέσμη ανοιγμάτων αποτελείται αποκλειστικά από εταιρικά ομόλογα,

β)      το υποκείμενο εταιρικό ομόλογο είναι υψηλής πιστωτικής ποιότητας και ρευστοποιήσιμο,

γ)      το υποκείμενο εταιρικό ομόλογο έχει νομική διάρκεια 397 ή λιγότερων ημερών κατά την έκδοσή του ή έχει εναπομένουσα διάρκεια 397 ή λιγότερων ημερών.

30.         Για τη συνεπή εφαρμογή της παραγράφου 1, η ΕΑΚΑΑ καταρτίζει σχέδια ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων, καθορίζοντας:

α)      τους όρους και τις συνθήκες υπό τις οποίες το υποκείμενο άνοιγμα ή η δέσμη ανοιγμάτων θεωρείται ότι συνίσταται αποκλειστικά από εταιρικό χρέος,

β)      όρους και αριθμητικά όρια που προσδιορίζουν πότε εταιρικό ομόλογο είναι υψηλής πιστωτικής ποιότητας και ρευστοποιήσιμο.

Η ΕΑΚΑΑ υποβάλλει τα σχέδια ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο στην Επιτροπή έως την [...].

Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εγκρίνει τα κανονιστικά τεχνικά πρότυπα στα οποία αναφέρεται το πρώτο εδάφιο, σύμφωνα με τα άρθρα 10 έως 14 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1095/2010.

Άρθρο 11 Επιλέξιμες καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα

Κατάθεση σε πιστωτικό ίδρυμα πρέπει να είναι επιλέξιμη για επένδυση από ΑΚΧΑ υπό την προϋπόθεση ότι ικανοποιούνται όλες οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)           η κατάθεση είναι αποπληρωτέα κατ’ απαίτηση ή μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή,

β)           η κατάθεση καθίσταται ληξιπρόθεσμη το πολύ σε 12 μήνες,

γ)           το πιστωτικό ίδρυμα έχει την καταστατική του έδρα σε κράτος μέλος ή, σε περίπτωση που το πιστωτικό ίδρυμα έχει την καταστατική του έδρα σε τρίτη χώρα, υπόκειται σε κανόνες προληπτικής εποπτείας που θεωρούνται από τις αρμόδιες αρχές για την εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων στο κράτος μέλος καταγωγής του ΑΚΧΑ ως ισοδύναμοι με εκείνους που ορίζονται στο ενωσιακό δίκαιο σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 107 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013.

Άρθρο 12 Επιλέξιμα χρηματοοικονομικά παράγωγα μέσα

Παράγωγο χρηματοπιστωτικό μέσο είναι επιλέξιμο για επένδυση από ΑΚΧΑ εάν αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένη αγορά που αναφέρεται στο άρθρο 50 παράγραφος 1 στοιχεία α), β) ή γ) της οδηγίας 2009/65/ΕΚ ή εξωχρηματιστηριακό παράγωγο (OTC) και υπό τον όρο ότι σε κάθε περίπτωση πληρούνται όλες οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)           το υποκείμενο του παράγωγου μέσου αποτελείται από τα επιτόκια, τις συναλλαγματικές ισοτιμίες, νομίσματα ή δείκτες που εκπροσωπούν μία από αυτές τις κατηγορίες,

β)           το παράγωγο μέσο εξυπηρετεί μόνον τον σκοπό της αντιστάθμισης της διάρκειας και των συναλλαγματικών κινδύνων που ενυπάρχουν σε άλλες επενδύσεις του ΑΚΧΑ,

γ)           οι αντισυμβαλλόμενοι σε πράξεις εξωχρηματιστηριακών παραγώγων είναι ιδρύματα υποκείμενα σε προληπτική ρύθμιση και εποπτεία και ανήκουν στις κατηγορίες που έχουν εγκριθεί από τις αρμόδιες αρχές του κράτους μέλους καταγωγής του ΑΚΧΑ

δ)           τα εξωχρηματιστηριακά παράγωγα υπόκεινται σε αξιόπιστη και επαληθεύσιμη αποτίμηση σε καθημερινή βάση και μπορούν να πωλούνται, να ρευστοποιούνται ή να ακυρώνονται με αντισταθμιστική πράξη ανά πάσα στιγμή και σε δίκαιη τιμή ύστερα από πρωτοβουλία του ΑΚΧΑ.

Άρθρο 13 Επιλέξιμες συμφωνίες αγοράς και επαναπώλησης

31.         Η συμφωνία αγοράς και επαναπώλησης πρέπει να είναι επιλέξιμη από ΑΚΧΑ υπό την προϋπόθεση ότι ικανοποιούνται όλες οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)      το ΑΚΧΑ έχει το δικαίωμα να καταγγείλει τη σύμβαση ανά πάσα στιγμή κατόπιν ειδοποίησης το πολύ δύο εργάσιμων ημερών,

β)      η αγοραία αξία των περιουσιακών στοιχείων που ελήφθησαν στο πλαίσιο της συμφωνίας αγοράς και επαναπώλησης είναι ανά πάσα στιγμή τουλάχιστον ίση με την αξία των μετρητών που καταβλήθηκαν.

32.         Τα περιουσιακά στοιχεία που λαμβάνει το ΑΚΧΑ ως μέρος της συμφωνίας αγοράς και επαναπώλησης είναι μέσα της χρηματαγοράς συμβατά με το άρθρο 9.

33.         Τιτλοποιήσεις, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 10, δεν θα πρέπει να λαμβάνονται από το ΑΚΧΑ ως μέρος της συμφωνίας αγοράς και επαναπώλησης. Τα περιουσιακά στοιχεία που λαμβάνει το ΑΚΧΑ ως μέρος της συμφωνίας αγοράς και επαναπώλησης δεν πρέπει να πωλούνται, επανεπενδύονται, δεσμεύονται ή άλλως να μεταβιβάζονται.

34.         Τα περιουσιακά στοιχεία που λαμβάνει το ΑΚΧΑ ως μέρος της συμφωνίας αγοράς και επαναπώλησης πρέπει να περιλαμβάνονται για τον υπολογισμό των ορίων της διαφοροποίησης και της συγκέντρωσης που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό.

35.         Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 2, τα ΑΚΧΑ μπορούν να λαμβάνουν ως μέρος συμφωνίας αγοράς και επαναπώλησης ρευστές κινητές αξίες ή μέσα χρηματαγοράς, πλην εκείνων που συμμορφώνεται με το άρθρο 9, υπό τον όρο ότι αυτά τα περιουσιακά στοιχεία πληρούν μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)      είναι υψηλής πιστωτικής ποιότητας και έχουν εκδοθεί ή είναι εγγυημένα από κεντρική αρχή ή κεντρική τράπεζα κράτους μέλους, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Ένωση, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων,

β)      έχουν εκδοθεί ή είναι εγγυημένα από κεντρική αρχή ή κεντρική τράπεζα τρίτης χώρας, υπό την προϋπόθεση ότι η οντότητα της τρίτης χώρας που εκδίδει το περιουσιακό στοιχείο αξιολογείται με μία από τις δύο υψηλότερες εσωτερικές βαθμίδες σύμφωνα με τους κανόνες που προβλέπονται στα άρθρα 16 έως 19.

Τα περιουσιακά στοιχεία που λαμβάνονται ως μέρος της συμφωνίας αγοράς και επαναπώλησης, σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο, γνωστοποιούνται στους επενδυτές ΑΚΧΑ.

Τα περιουσιακά στοιχεία που λαμβάνονται ως μέρος της συμφωνίας αγοράς και επαναπώλησης, σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο, υπόκεινται στους κανόνες που καθορίζονται στο άρθρο 14 παράγραφος 6.

36.         Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 44 όπου καθορίζονται ποσοτικές και ποιοτικές ανάγκες ρευστότητας που ισχύουν για περιουσιακά στοιχεία που αναφέρονται στην παράγραφο 5 και ποσοτικές και ποιοτικές απαιτήσεις πιστοληπτικής διαβάθμισης που εφαρμόζονται σε περιουσιακά στοιχεία που αναφέρονται στην παράγραφο 5 στοιχείο α).

Για τον σκοπό αυτόν, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη την έκθεση που αναφέρεται στο άρθρο 509 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013.

Η Επιτροπή εγκρίνει την κατ' εξουσιοδότηση πράξη που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο, το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2014.

Ενότητα ΙΙ Διατάξεις για την επενδυτική πολιτική

Άρθρο 14 Διαφοροποίηση

37.         Ένα ΑΚΧΑ δεν επενδύει άνω του 5% του ενεργητικού του σε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:

α)      μέσα της χρηματαγοράς που εκδίδονται από τον ίδιο φορέα,

β)      καταθέσεις στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα.

38.         Το σύνολο όλων των ανοιγμάτων σε τιτλοποιήσεις δεν πρέπει να υπερβαίνει το 10% των στοιχείων ενεργητικού του ΑΚΧΑ.

39.         Η συνολική έκθεση σε κίνδυνο στον ίδιο αντισυμβαλλόμενο του ΑΚΧΑ που προκύπτει από συναλλαγές σε εξωχρηματιστηριακά παράγωγα δεν υπερβαίνει το 5% του ενεργητικού του.

40.         Το συνολικό ποσό των μετρητών που παρέχονται στον ίδιο αντισυμβαλλόμενο του ΑΚΧΑ σε συμφωνίες αγοράς και επαναπώλησης δεν υπερβαίνει το 20% του ενεργητικού του.

41.         Παρά τα επιμέρους όρια που καθορίζονται στις παραγράφους 1 και 3, το ΑΚΧΑ δεν συνδυάζει, εάν αυτό θα οδηγούσε σε επενδύσεις άνω του 10% του ενεργητικού του στον ίδιο οργανισμό, οποιαδήποτε από τα ακόλουθα:

α)      επενδύσεις σε μέσα της χρηματαγοράς που εκδίδονται από τον οργανισμό,

β)      καταθέσεις στον εν λόγω οργανισμό,

γ)      εξωχρηματιστηριακά χρηματοοικονομικά παράγωγα μέσα που ενέχουν κίνδυνο αντισυμβαλλόμενου για έκθεση στον εν λόγω οργανισμό.

42.         Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1 εδάφιο α), μια αρμόδια αρχή μπορεί να επιτρέπει σε ΑΚΧΑ να επενδύει σύμφωνα με την αρχή της διασποράς κινδύνου μέχρι το 100% του ενεργητικού του σε διάφορα μέσα της χρηματαγοράς που έχουν εκδοθεί ή είναι εγγυημένα από κεντρική, περιφερειακή ή τοπική αρχή, από κεντρική τράπεζα κράτους μέλους, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Ένωση, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας ή την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, κεντρική αρχή ή κεντρική τράπεζα τρίτης χώρας ή από δημόσιο διεθνή οργανισμό με ένα ή περισσότερα κράτη μέλη.

Το πρώτο εδάφιο εφαρμόζεται μόνον εφόσον πληρούνται όλες οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)      το ΑΚΧΑ κατέχει μέσα της χρηματαγοράς από τουλάχιστον έξι διαφορετικές εκδόσεις από τον αντίστοιχο εκδότη,

β)      το ΑΚΧΑ περιορίζει τις επενδύσεις σε μέσα της χρηματαγοράς από την ίδια έκδοση στο ανώτατο όριο του 30% του ενεργητικού του,

γ)      το ΑΚΧΑ κάνει ρητή αναφορά στον κανονισμό του κεφαλαίου ή τα καταστατικά έγγραφα της κεντρικής, περιφερειακής ή τοπικής αρχή, της κεντρικής τράπεζας κράτους μέλους, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της Ένωσης, του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας ή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, κεντρικής αρχής ή κεντρικής τράπεζας τρίτης χώρας, ή του δημόσιου διεθνούς οργανισμού με ένα ή περισσότερα κράτη μέλη που εκδίδουν ή εγγυώνται μέσα της χρηματαγοράς στα οποία προτίθεται να επενδύσει περισσότερο από το 5% του ενεργητικού του,

δ)      το ΑΚΧΑ περιλαμβάνει εμφανή δήλωση στο ενημερωτικό δελτίο του και στις ανακοινώσεις εμπορικής προώθησης εφιστώντας την προσοχή στη χρήση της παρέκκλισης αυτής και υποδεικνύει την κεντρική, περιφερειακή ή τοπική αρχή ή κεντρική τράπεζα κράτους μέλους, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, κεντρική αρχή ή κεντρική τράπεζα τρίτης χώρας, ή τον δημόσιο διεθνή οργανισμό με ένα ή περισσότερα κράτη μέλη που εκδίδουν ή εγγυώνται μέσα της χρηματαγοράς στα οποία προτίθεται να επενδύσει περισσότερο από το 5% του ενεργητικού του.

43.         Οι εταιρείες που συμπεριλαμβάνονται στην ίδια ομάδα για τους σκοπούς των ενοποιημένων λογαριασμών, όπως ρυθμίζονται από την οδηγία 83/349/ΕΟΚ[11] ή σύμφωνα με τους διεθνώς αναγνωρισμένους λογιστικούς κανόνες, θεωρούνται ως ενιαίος οργανισμός για τον υπολογισμό των ορίων που αναφέρονται στις παραγράφους 1 έως 5.

Άρθρο 15 Συγκέντρωση

44.         Το ΑΚΧΑ δεν μπορεί να κατέχει περισσότερο από το 10% των μέσων της χρηματαγοράς που εκδίδονται από ενιαίο φορέα.

45.         Το όριο που προβλέπεται στην παράγραφο 1 δεν εφαρμόζεται όσον αφορά τις εκμεταλλεύσεις των μέσων χρηματαγοράς που έχουν εκδοθεί ή είναι εγγυημένα από κεντρική, περιφερειακή ή τοπική αρχή ή κεντρική τράπεζα κράτους μέλους, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Ένωση, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας ή την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, κεντρική αρχή ή κεντρική τράπεζα τρίτης χώρας, ή τον δημόσιο διεθνή οργανισμό με ένα ή περισσότερα κράτη μέλη.

ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙΙ ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΜΕΣΩΝ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΑΓΟΡΑΣ

Άρθρο 16 Εσωτερική διαδικασία αξιολόγησης

46.         Ο διαχειριστής του ΑΚΧΑ θεσπίζει και εφαρμόζει με συνέπεια συνετή και αυστηρή εσωτερική διαδικασία αξιολόγησης για τον προσδιορισμό της πιστωτικής ικανότητας των μέσων της χρηματαγοράς, λαμβάνοντας υπόψη τον εκδότη του μέσου και τα χαρακτηριστικά του ίδιου του μέσου.

47.         Η εσωτερική διαδικασία αξιολόγησης θα πρέπει να βασίζεται σε εσωτερικό σύστημα βαθμολόγησης και συνετή, αυστηρή, συστηματική και συνεχή μεθοδολογία απόδοσης βαθμολογίας. Η μεθοδολογία επικυρώνεται από τον διαχειριστή με βάση τα ιστορικά δεδομένα και τις εμπειρικές ενδείξεις, συμπεριλαμβανομένου ελέγχου εκ των υστέρων.

48.         Η εσωτερική διαδικασία αξιολόγησης πρέπει να συμμορφώνεται με τις ακόλουθες απαιτήσεις:

α)      ο διαχειριστής του ΑΚΧΑ εξασφαλίζει ότι οι πληροφορίες που χρησιμοποιούνται κατά την απόδοση εσωτερικής βαθμολόγησης για την πιστοληπτική ικανότητα είναι ποιοτικά επαρκείς, επικαιροποιημένες και προέρχονται από αξιόπιστες πηγές. Ο διαχειριστής εφαρμόζει και τηρεί αποτελεσματική διαδικασία συγκέντρωσης και επικαιροποίησης των κατάλληλων πληροφοριών για τα χαρακτηριστικά του εκδότη,

β)      ο διαχειριστής του ΑΚΧΑ εγκρίνει και εφαρμόζει κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίζεται ότι η απόδοση εσωτερικής βαθμολόγησης για την πιστοληπτική του ικανότητα βασίζεται σε λεπτομερή ανάλυση όλων των διαθέσιμων και κατάλληλων πληροφοριών και περιλαμβάνει όλους τους σχετικούς παράγοντες που είναι καθοριστικοί για την πιστοληπτική ικανότητα του εκδότη,

γ)      ο διαχειριστής του ΑΚΧΑ παρακολουθεί τις εσωτερικές αξιολογήσεις σε συνεχή βάση και εξετάζει όλες τις βαθμολογήσεις τουλάχιστον σε ετήσια βάση. Ο εν λόγω διαχειριστής εξετάζει τη βαθμολόγηση κάθε φορά που υπάρχει ουσιώδης μεταβολή που θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στην εσωτερική αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας. Ο διαχειριστής θεσπίζει εσωτερικές διαδικασίες για την παρακολούθηση της επίδρασης στις εσωτερικές αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας από μεταβολές στη μακροοικονομία, τη χρηματοπιστωτική αγορά ή σε ειδικές συνθήκες που αφορούν τον εκδότη,

δ)      όταν οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγοράς (ΕΑΚΑΑ) αξιολογεί την πιστοληπτική ικανότητα εκδότη μέσων της χρηματαγοράς, η υποβάθμιση κάτω από τις δύο υψηλότερες βραχυπρόθεσμες αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας που χρησιμοποιούνται από τον οργανισμό αυτόν θεωρείται ουσιώδης μεταβολή για τους σκοπούς του σημείου γ) και απαιτείται από τον διαχειριστή να υιοθετήσει νέα διαδικασία βαθμολόγησης,

ε)      η μεθοδολογία αξιολόγησης επανεξετάζεται τουλάχιστον σε ετήσια βάση για να διαπιστωθεί αν εξακολουθεί να είναι κατάλληλη για το τρέχον χαρτοφυλάκιο και τις εξωτερικές συνθήκες,

στ)    όταν αλλάζουν η μεθοδολογία, τα πρότυπα ή οι βασικές παραδοχές αξιολόγησης που χρησιμοποιούνται στις εσωτερικές διαδικασίες αξιολόγησης, ο διαχειριστής ενός ΑΚΧΑ επανεξετάζει όλες τις σχετικές εσωτερικές αξιολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότητας το συντομότερο δυνατόν και το αργότερο έναν μήνα μετά την αλλαγή,

ζ)      τις εσωτερικές αξιολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότητας και τις περιοδικές αναθεωρήσεις τους από τον διαχειριστή του ΑΚΧΑ δεν αναλαμβάνουν άτομα που πραγματοποιούν ή είναι υπεύθυνα για τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου του ΑΚΧΑ.

Άρθρο 17 Εσωτερικό σύστημα διαβάθμισης

49.         Σε κάθε εκδότη μέσου της χρηματαγοράς στο οποίο προτίθεται να επενδύσει ένα ΑΚΧΑ πρέπει να αποδίδεται εσωτερική αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας, σύμφωνα με τη διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης.

50.         Η δομή του εσωτερικού συστήματος διαβάθμισης συμμορφώνεται με όλες τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)      το εσωτερικό σύστημα διαβάθμισης βασίζεται σε ενιαία κλίμακα αξιολόγησης που αντικατοπτρίζει αποκλειστικά την ποσοτικοποίηση του κινδύνου πιστοληπτικής ικανότητας του εκδότη. Η κλίμακα διαβάθμισης διαθέτει έξι βαθμίδες για τους συνεπείς εκδότες και μία για τους ασυνεπείς εκδότες,

β)      υπάρχει σαφής σχέση μεταξύ των βαθμίδων εκδότη που φανερώνουν τον πιστωτικό κίνδυνο ενός εκδότη και των κριτηρίων διαβάθμισης που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό αυτού του επιπέδου πιστωτικού κινδύνου,

γ)      το εσωτερικό σύστημα διαβάθμισης λαμβάνει υπόψη τη βραχυπρόθεσμη φύση των μέσων της χρηματαγοράς.

51.         Τα κριτήρια αξιολόγησης που αναφέρονται στην παράγραφο 2 στοιχείο β) πληρούν όλες τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)      περιλαμβάνουν τουλάχιστον ποσοτικούς και ποιοτικούς δείκτες σχετικά με τον εκδότη του μέσου και τη μακροοικονομική και χρηματοπιστωτική κατάσταση της αγοράς,

β)      αναφέρονται στις κοινές αριθμητικές και ποιοτικές τιμές αναφοράς που χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση των ποσοτικών και ποιοτικών δεικτών,

γ)      είναι κατάλληλα για τον συγκεκριμένο τύπο εκδότη. Διακρίνονται τουλάχιστον τα ακόλουθα είδη εκδοτών: κυρίαρχη, περιφερειακή ή τοπική δημόσια αρχή, χρηματοπιστωτικές και μη χρηματοπιστωτικές εταιρείες.

δ)      Σε περίπτωση ανοίγματος σε τιτλοποιήσεις, να λαμβάνονται υπόψη ο πιστωτικός κίνδυνος του εκδότη, η δομή της τιτλοποίησης και ο πιστωτικός κίνδυνος των υποκείμενων περιουσιακών στοιχείων.

Άρθρο 18 Τεκμηρίωση

52.         Ο διαχειριστής ΑΚΧΑ τεκμηριώνει την εσωτερική διαδικασία αξιολόγησης του ταμείου και το εσωτερικό σύστημα διαβάθμισης. Η τεκμηρίωση περιλαμβάνει:

α)      τα στοιχεία σχεδιασμού και λειτουργίας των εσωτερικών διαδικασιών αξιολόγησης και των εσωτερικών συστημάτων διαβάθμισης, με τρόπο που να επιτρέπει στις αρμόδιες αρχές να κατανοούν την απόδοση συγκεκριμένου βαθμού και να αξιολογούν την καταλληλότητά του,

β)      τη λογική και την ανάλυση που στηρίζουν την επιλογή του διαχειριστή για τα κριτήρια αξιολόγησης και τη συχνότητα ελέγχου. Η ανάλυση αυτή περιλαμβάνει τις παραμέτρους, το δείγμα και τα όρια του δείγματος που χρησιμοποιούνται για την επιλογή των κριτηρίων αξιολόγησης,

γ)      όλες τις σημαντικές μεταβολές στη διαδικασία της εσωτερικής αξιολόγησης, συμπεριλαμβανομένου του εντοπισμού των εναυσμάτων για αλλαγές,

δ)      την οργάνωση της διαδικασίας εσωτερικής αξιολόγησης, συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας απόδοσης αξιολόγησης και την εσωτερική δομή ελέγχου,

ε)      τα πλήρη εσωτερικά ιστορικά δεδομένα για τις διαβαθμίσεις των εκδοτών και των αποδεκτών εγγυητών,

στ)    τις ημερομηνίες απόδοσης εσωτερικών αξιολογήσεων,

ζ)      τα κυριότερα δεδομένα και τη μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκαν για την εσωτερική αξιολόγηση, συμπεριλαμβανομένων των βασικών παραδοχών αξιολόγησης,

η)      το πρόσωπο ή τα πρόσωπα που είναι υπεύθυνα για την εσωτερική αξιολόγηση.

53.         Η εσωτερική διαδικασία αξιολόγησης περιγράφεται λεπτομερώς στον κανονισμό του κεφαλαίου ή τους καταστατικούς κανόνες του ΑΚΧΑ και όλα τα έγγραφα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 πρέπει να διατίθενται κατόπιν αιτήματος των αρμόδιων αρχών του ΑΚΧΑ και των αρμόδιων αρχών του διαχειριστή του ΑΚΧΑ.

Άρθρο 19 Κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να θεσπίζει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 44 της Συνθήκης, σχετικά με την αποσαφήνιση των ακόλουθων σημείων:

α)           των προϋποθέσεων βάσει των οποίων η μεθοδολογία αξιολόγησης θεωρείται συνετή, αυστηρή, συστηματική και συνεχής και των προϋποθέσεων επικύρωσης, όπως αναφέρονται στο άρθρο 16 παράγραφος 2,

β)           των ορισμών κάθε βαθμού σε σχέση με την ποσοτικοποίηση του πιστωτικού κινδύνου εκδότη που αναφέρεται στο άρθρο 17 παράγραφος 2 στοιχείο α), καθώς και των κριτηρίων για τον προσδιορισμό της ποσοτικοποίησης του πιστωτικού κινδύνου που αναφέρεται στο άρθρο 17 παράγραφος 2 στοιχείο β),

γ)           των ακριβών τιμών αναφοράς για κάθε ποιοτικό κριτήριο και των αριθμητικών τιμών αναφοράς για κάθε ποσοτικό δείκτη. Οι εν λόγω τιμές αναφοράς των δεικτών θα πρέπει να καθορίζονται για κάθε βαθμίδα αξιολόγησης, λαμβάνοντας υπόψη τα κριτήρια του άρθρου 17 παράγραφος 3.

δ)           της έννοιας της ουσιώδους μεταβολής, όπως αναφέρεται στο άρθρο 16 παράγραφος 3 στοιχείο γ).

Άρθρο 20 Διακυβέρνηση της αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας

54.         Οι εσωτερικές διαδικασίες αξιολόγησης εγκρίνονται από τα ανώτερα διοικητικά στελέχη, το διοικητικό συμβούλιο και, εφόσον υφίσταται, την εποπτική λειτουργία του διαχειριστή του ΑΚΧΑ.

Τα εν λόγω μέρη πρέπει να κατανοούν επαρκώς τις εσωτερικές διαδικασίες αξιολόγησης, τα εσωτερικά συστήματα διαβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας και τη μεθοδολογία απόδοσης διαβαθμίσεων του διαχειριστή και να κατανοούν λεπτομερώς τις σχετικές εκθέσεις.

55.         Η ανάλυση του προφίλ πιστωτικού κινδύνου του ΑΚΧΑ βάσει των εσωτερικών αξιολογήσεων αποτελεί ουσιαστικό μέρος της αναφοράς στα μέρη που αναφέρονται στην παράγραφο 1. Οι εκθέσεις αυτές περιλαμβάνουν τουλάχιστον το προφίλ κινδύνου ανά βαθμίδα, τις μεταβολές μεταξύ βαθμίδων, τις εκτιμήσεις των σχετικών παραμέτρων ανά βαθμίδα και τις συγκρίσεις μεταξύ πραγματικών ποσοστών αθέτησης. Η συχνότητα υποβολής των εκθέσεων εξαρτώνται από τη σημασία και το είδος των πληροφοριών και θα πρέπει να είναι τουλάχιστον ετήσια.

56.         Η ανώτατη διοίκηση εξασφαλίζει σε συνεχή βάση ότι η εσωτερική διαδικασία αξιολόγησης λειτουργεί σωστά.

Η ανώτατη διοίκηση ενημερώνεται τακτικά για την εκτέλεση της διαδικασίας εσωτερικής αξιολόγησης, τους τομείς στους οποίους εντοπίστηκαν ελλείψεις, καθώς και την πορεία των προσπαθειών και των δράσεων που πραγματοποιούνται για τη βελτίωση των δυσλειτουργιών που έχουν διαπιστωθεί.

Κεφάλαιο ΙΙΙ Υποχρεώσεις σχετικά με τη διαχείριση κινδύνων των ΑΚΧΑ

Άρθρο 21 Κανόνες χαρτοφυλακίου για βραχυπρόθεσμα ΑΚΧΑ

Τα βραχυπρόθεσμα ΑΚΧΑ συμμορφώνονται πάντα με όλες τις ακόλουθες απαιτήσεις του χαρτοφυλακίου:

α)           η σταθμισμένη μέση ληκτότητα (ΣΜΛ) του χαρτοφυλακίου του δεν υπερβαίνει τις 60 ημέρες,

β)           η σταθμισμένη μέση διάρκεια ζωής (ΣΜΔΖ) του χαρτοφυλακίου του δεν υπερβαίνει τις 120 ημέρες,

γ)           τουλάχιστον το 10% του ενεργητικού του αποτελείται από περιουσιακά στοιχεία ημερήσιας ωρίμανσης. Τα βραχυπρόθεσμα ΑΚΧΑ δεν αγοράζουν κανένα περιουσιακό στοιχείο, εκτός περιουσιακών στοιχείων ημερήσιας ωρίμανσης, όταν η εν λόγω αγορά έχει ως αποτέλεσμα το βραχυπρόθεσμο ΑΚΧΑ να επενδύει λιγότερο από το 10% του χαρτοφυλακίου του σε περιουσιακά στοιχεία ημερήσιας ωρίμανσης,

δ)           τουλάχιστον το 20% του ενεργητικού του αποτελείται από περιουσιακά στοιχεία εβδομαδιαίας ωρίμανσης. Τα βραχυπρόθεσμα ΑΚΧΑ δεν αγοράζουν κανένα περιουσιακό στοιχείο, εκτός περιουσιακών στοιχείων εβδομαδιαίας ωρίμανσης, όταν η εν λόγω αγορά έχει ως αποτέλεσμα το βραχυπρόθεσμο ΑΚΧΑ να επενδύει λιγότερο από το 20% του χαρτοφυλακίου του σε περιουσιακά στοιχεία εβδομαδιαίας ωρίμανσης.

Άρθρο 22 Κανόνες χαρτοφυλακίου για πρότυπα ΑΚΧΑ

57.         Το πρότυπο ΑΚΧΑ συμμορφώνεται πάντα με όλες τις ακόλουθες απαιτήσεις:

α)      το χαρτοφυλάκιό του έχει ανά πάσα στιγμή ΣΜΛ που δεν υπερβαίνει τους 6 μήνες,

β)      το χαρτοφυλάκιό του έχει ανά πάσα στιγμή ΣΜΔΖ που δεν υπερβαίνει τους 12 μήνες,

γ)      τουλάχιστον το 10% του ενεργητικού του αποτελείται από περιουσιακά στοιχεία ημερήσιας ωρίμανσης. Τα πρότυπα ΑΚΧΑ δεν αγοράζουν κανένα περιουσιακό στοιχείο, εκτός περιουσιακών στοιχείων ημερήσιας ωρίμανσης, όταν η εν λόγω αγορά έχει ως αποτέλεσμα το πρότυπο ΑΚΧΑ να επενδύει λιγότερο από το 10% του χαρτοφυλακίου του σε περιουσιακά στοιχεία ημερήσιας ωρίμανσης,

δ)      τουλάχιστον το 20% του ενεργητικού του αποτελείται από περιουσιακά στοιχεία εβδομαδιαίας ωρίμανσης. Τα πρότυπα ΑΚΧΑ δεν αγοράζουν κανένα περιουσιακό στοιχείο, εκτός περιουσιακών στοιχείων εβδομαδιαίας ωρίμανσης, όταν η εν λόγω αγορά έχει ως αποτέλεσμα το πρότυπο ΑΚΧΑ να επενδύει λιγότερο από το 20% του χαρτοφυλακίου του σε περιουσιακά στοιχεία εβδομαδιαίας ωρίμανσης.

58.         Ένα πρότυπο ΑΚΧΑ μπορεί να επενδύει έως 10% του ενεργητικού του σε μέσα της χρηματαγοράς που εκδίδονται από ενιαίο φορέα.

59.         Παρά τα επιμέρους όρια που καθορίζονται στην παράγραφο 2, το πρότυπο ΑΚΧΑ μπορεί να συνδυάζει, εάν αυτό θα οδηγούσε σε επενδύσεις άνω του 15% του ενεργητικού του σε ενιαίο οργανισμό, οποιαδήποτε από τα ακόλουθα:

α)      επενδύσεις σε μέσα της χρηματαγοράς που εκδίδονται από τον οργανισμό,

β)      καταθέσεις στον εν λόγω οργανισμό,

γ)      εξωχρηματιστηριακά χρηματοοικονομικά παράγωγα μέσα που ενέχουν κίνδυνο αντισυμβαλλόμενου για έκθεση στον εν λόγω οργανισμό.

60.         Όλα τα περιουσιακά στοιχεία χαρτοφυλακίου που ένα πρότυπο ΑΚΧΑ επενδύει σύμφωνα με τις παραγράφους 2 και 3 αποκαλύπτονται στους επενδυτές ΑΚΧΑ.

61.         Τα πρότυπα ΑΚΧΑ δεν λαμβάνουν τη μορφή ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ.

Άρθρο 23 Αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας του ΑΚΧΑ

Το ΑΚΧΑ ή ο διαχειριστής του ΑΚΧΑ δεν ζητούν αξιολόγηση του ΑΚΧΑ από οργανισμό αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας ούτε τη χρηματοδοτούν.

Άρθρο 24 Πολιτική «Γνωρίστε τον πελάτη σας»

62.         Ο διαχειριστής του ΑΚΧΑ πρέπει να καθιερώνει και να εφαρμόζει τις διαδικασίες και να επιμελείται δεόντως τον προσδιορισμό του αριθμού των επενδυτών σε ΑΚΧΑ, τις ανάγκες και τη συμπεριφορά τους, καθώς και το ποσό της συμμετοχής τους, με σκοπό να προβλέπονται ορθά οι επιπτώσεις ταυτόχρονων εξαγορών από διάφορους επενδυτές. Για τον σκοπό αυτόν, ο διαχειριστής του ΑΚΧΑ εξετάζει τουλάχιστον τους ακόλουθους παράγοντες:

α)      αναγνωρίσιμα πρότυπα στις ταμειακές ανάγκες των επενδυτών,

β)      την πολυπλοκότητα των διαφόρων επενδυτών,

γ)      την αποστροφή των διαφόρων επενδυτών για τον κίνδυνο,

δ)      τον βαθμό συσχετισμού ή τις στενές διασυνδέσεις μεταξύ διαφόρων επενδυτών στο ΑΚΧΑ.

63.         Ο διαχειριστής του ΑΚΧΑ εξασφαλίζει ότι:

α)      η αξία των μεριδίων ή των μετοχών που κατέχει ένας μόνο επενδυτής δεν υπερβαίνει ανά πάσα στιγμή την αξία των περιουσιακών στοιχείων ημερήσιας ωρίμανσης,

β)      η εξαγορά από επενδυτή δεν επηρεάζει σημαντικά το προφίλ ρευστότητας του ΑΚΧΑ.

Άρθρο 25 Προσομοίωση ακραίων καταστάσεων

64.         Για κάθε ΑΚΧΑ καθιερώνονται άρτιες διαδικασίες προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων που επιτρέπουν τον εντοπισμό ενδεχόμενων γεγονότων ή μελλοντικών μεταβολών στις οικονομικές συνθήκες που θα μπορούσαν να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στο ΑΚΧΑ. Ο διαχειριστής του ΑΚΧΑ διεξάγει τακτικά προσομοίωση ακραίων καταστάσεων και αναπτύσσει σχέδια δράσης για διάφορα πιθανά σενάρια.

Οι προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων βασίζονται σε αντικειμενικά κριτήρια και εξετάζουν τις επιπτώσεις σοβαρών πιθανών σεναρίων. Τα σενάρια προσομοίωσης λαμβάνουν τουλάχιστον υπόψη παραμέτρους αναφοράς, συμπεριλαμβανομένων των ακόλουθων παραγόντων:

α)      υποθετικές μεταβολές στο επίπεδο ρευστότητας των περιουσιακών στοιχείων στο χαρτοφυλάκιο του ΑΚΧΑ,

β)      υποθετικές μεταβολές στο επίπεδο του πιστωτικού κινδύνου των περιουσιακών στοιχείων στο χαρτοφυλάκιο του ΑΚΧΑ, συμπεριλαμβανομένων των πιστωτικών γεγονότων και των μεταβολών της αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας,

γ)      υποθετικές κινήσεις επιτοκίων,

δ)      υποθετικά επίπεδα εξαγοράς.

65.         Επιπλέον, στην περίπτωση ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ, οι προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων εκτιμούν για τα διάφορα σενάρια τη διαφορά μεταξύ σταθερής ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή και της ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων της διαφοράς στη ρυθμιστική ΚΑΕ.

66.         Όταν οι προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων αποκαλύπτουν ευπάθεια του ΑΚΧΑ, ο διαχειριστής του ΑΚΧΑ αναλαμβάνει δράση για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του ΑΚΧΑ, συμπεριλαμβανομένων δράσεων που ενισχύουν τη ρευστότητα και την ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων του ΑΚΧΑ.

67.         Οι προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων διεξάγονται με συχνότητα που καθορίζεται από το διοικητικό συμβούλιο του διαχειριστή του ΑΚΧΑ, καθορίζοντας ποιο είναι το κατάλληλο και εύλογο χρονικό διάστημα υπό το πρίσμα των συνθηκών της αγοράς και λαμβάνοντας υπόψη τυχόν προβλεπόμενες αλλαγές στο χαρτοφυλάκιο του ΑΚΧΑ. Η εν λόγω συχνότητα πρέπει να είναι τουλάχιστον ετήσια.

68.         Λεπτομερής έκθεση με τα αποτελέσματα της προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων υποβάλλεται προς εξέταση στο διοικητικό συμβούλιο του διαχειριστή του ΑΚΧΑ του. Το διοικητικό συμβούλιο τροποποιεί το προτεινόμενο σχέδιο δράσης, αν κριθεί σκόπιμο, και εγκρίνει το τελικό σχέδιο δράσης.

Η έκθεση στην οποία συνοψίζονται τα αποτελέσματα των προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων και το σχέδιο δράσης συντάσσονται σε γραπτή μορφή και διατηρούνται για περίοδο τουλάχιστον πέντε ετών.

69.         Η έκθεση με τα αποτελέσματα των προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων υποβάλλεται στις αρμόδιες αρχές του διαχειριστή και του ΑΚΧΑ. Οι αρμόδιες αρχές διαβιβάζουν την έκθεση στην ΕΑΚΑΑ.

70.         Η ΕΑΚΑΑ εκδίδει κατευθυντήριες γραμμές, στοχεύοντας στη θέσπιση κοινών παραμέτρων αναφοράς στα σενάρια προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων που πρέπει να περιλαμβάνονται στις προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων, λαμβάνοντας υπόψη τα κριτήρια που αναφέρονται στην παράγραφο 1. Οι κατευθυντήριες γραμμές επικαιροποιούνται τουλάχιστον σε ετήσια βάση λαμβάνοντας υπόψη τις τελευταίες εξελίξεις της αγοράς.

Κεφάλαιο IV Κανόνες αποτίμησης

Άρθρο 26 Αποτίμηση ενεργητικού ΑΚΧΑ

71.         Τα περιουσιακά στοιχεία του ΑΚΧΑ πρέπει να αποτιμώνται τουλάχιστον σε καθημερινή βάση.

72.         Τα περιουσιακά στοιχεία του ΑΚΧΑ αποτιμώνται βάσει των τιμών της αγοράς, όποτε είναι δυνατόν.

73.         Όταν τα περιουσιακά στοιχεία αποτιμώνται βάσει των τιμών της αγοράς, η αποτίμηση γίνεται με βάση την πλέον συνετή τιμή προσφοράς και ζήτησης, εκτός αν το ίδρυμα μπορεί να πραγματοποιήσει εκκαθάριση σε μέση αγοραία τιμή.

Όταν τα περιουσιακά στοιχεία αποτιμώνται βάσει των τιμών της αγοράς, χρησιμοποιούνται μόνο ποιοτικά δεδομένα της αγοράς. Η ποιότητα των δεδομένων της αγοράς αξιολογείται βάσει όλων των ακόλουθων παραγόντων:

α)      τον αριθμό και την ποιότητα των αντισυμβαλλομένων,

β)      τον όγκο και τον κύκλο εργασιών στην αγορά του εν λόγω περιουσιακού στοιχείου,

γ)      το μέγεθος της έκδοσης και το μέρος της έκδοσης που το ΑΚΧΑ σχεδιάζει να αγοράσει ή να πουλήσει.

74.         Όταν δεν είναι δυνατή η αποτίμηση βάσει των τιμών της αγοράς ή τα στοιχεία της αγοράς είναι ανεπαρκούς ποιότητας, τα περιουσιακά στοιχεία ΑΚΧΑ πρέπει να αποτιμώνται συντηρητικά χρησιμοποιώντας την αποτίμηση βάσει υποδείγματος.

Το υπόδειγμα υπολογίζει με ακρίβεια την πραγματική αξία του περιουσιακού στοιχείου, βάσει των ακόλουθων μέχρι τούδε βασικών παραγόντων:

α)      τον όγκο και τον κύκλο εργασιών στην αγορά του εν λόγω περιουσιακού στοιχείου,

β)      το μέγεθος και το τμήμα της έκδοσης που το ΑΚΧΑ σχεδιάζει να αγοράσει ή να πουλήσει,

γ)      τον κίνδυνο αγοράς, τον κίνδυνο επιτοκίου και τον πιστωτικό κίνδυνο που συνδέεται με το περιουσιακό στοιχείο.

Κατά την αποτίμηση βάσει υποδείγματος, δεν χρησιμοποιείται κανένα μοντέλο αποτίμησης που βασίζεται στο αποσβεσμένο κόστος.

75.         Εκτός της αποτίμησης βάσει των τιμών της αγοράς που αναφέρεται στις παραγράφους 2 και 3 και της αποτίμησης βάσει τιμών υποδείγματος που αναφέρεται στην παράγραφο 4, τα περιουσιακά στοιχεία ενός ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ μπορούν επίσης να αποτιμώνται με τη χρήση της μεθόδου αποσβεσμένου κόστους.

Άρθρο 27 Υπολογισμός ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή

76.         Η «Καθαρή Αξία Ενεργητικού (ΚΑΕ) ανά μερίδιο ή μετοχή» υπολογίζεται ως η διαφορά μεταξύ του αθροίσματος όλων των περιουσιακών στοιχείων του ΑΚΧΑ και το άθροισμα όλων των υποχρεώσεων του ΑΚΧΑ που αποτιμώνται βάσει των τιμών της αγοράς, διαιρώντας με τον αριθμό των εκκρεμών μεριδίων ή μετοχών του ΑΚΧΑ.

Η ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή υπολογίζεται για κάθε ΑΚΧΑ, ανεξάρτητα αν πρόκειται για ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ ή όχι.

77.         Η ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή στρογγυλοποιείται προς το πλησιέστερο σημείο βάσης ή το ισοδύναμό της, όταν η ΚΑΕ έχει δημοσιευθεί σε νόμισμα.

78.         Η ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή του ΑΚΧΑ υπολογίζεται τουλάχιστον σε καθημερινή βάση.

79.         Η «σταθερή ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή» υπολογίζεται ως η διαφορά μεταξύ του αθροίσματος όλων των περιουσιακών στοιχείων ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ και του αθροίσματος όλων των υποχρεώσεων του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ που αποτιμώνται σύμφωνα με τη μέθοδο αποσβεσμένου κόστους, διαιρώντας με τον αριθμό των εκκρεμών μεριδίων ή μετοχών του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ.

80.         Η σταθερή ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ μπορεί να στρογγυλοποιείται στην πλησιέστερη ποσοστιαία μονάδα ή το ισοδύναμό της, όταν η ΚΑΕ έχει δημοσιευθεί σε νόμισμα.

81.         Η διαφορά μεταξύ σταθερής ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή και ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ παρακολουθείται συνεχώς.

Άρθρο 28 Τιμή έκδοσης και εξαγοράς

82.         Τα μερίδια ή μετοχές ΑΚΧΑ εκδίδονται ή εξαγοράζονται σε τιμή ίση με την ΚΑΕ του ΑΚΧΑ ανά μερίδιο ή μετοχή.

83.         Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1, τα μερίδια ή οι μετοχές ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ εκδίδονται ή εξαγοράζονται σε τιμή ίση με τη σταθερή ΚΑΕ ΑΚΧΑ ανά μερίδιο ή μετοχή.

Κεφάλαιο V Ειδικές απαιτήσεις για ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ

Άρθρο 29 Πρόσθετες απαιτήσεις για ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ

84.         Τα ΑΚΧΑ δεν χρησιμοποιούν τη μέθοδο αποσβεσμένου κόστους για την αποτίμηση, δεν διαφημίζουν σταθερή ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή ούτε στρογγυλοποιούν τη σταθερή ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή στην πλησιέστερη ποσοστιαία μονάδα ή το ισοδύναμό της, όταν η ΚΑΕ δημοσιεύεται σε νομισματική μονάδα, εκτός αν τους έχει επιτραπεί ρητά ως ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ.

85.         ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ πληροί όλες τις ακόλουθες πρόσθετες απαιτήσεις:

α)      έχει δημιουργήσει αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ σύμφωνα με τις απαιτήσεις του άρθρου 30,

β)      η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ είναι ικανοποιημένη με λεπτομερές σχέδιο του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ το οποίο προσδιορίζει τις λεπτομέρειες της χρήσης του αποθεματικού ασφαλείας σύμφωνα με το άρθρο 31,

γ)      η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ είναι ικανοποιημένη με τις ρυθμίσεις του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ για αναπλήρωση του αποθεματικού ασφαλείας και την οικονομική ευρωστία της οντότητας που αναμένεται να χρηματοδοτήσει την αναπλήρωση,

δ)      οι κανόνες ή τα καταστατικά έγγραφα του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ προβλέπουν σαφείς διαδικασίες για τη μετατροπή του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ σε ΑΚΧΑ που δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιεί τις μεθόδους αποτίμησης και στρογγυλοποίησης αποσβεσμένου κόστους,

ε)      το ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ και ο διαχειριστής του διαθέτουν σαφείς και διαφανείς δομές διακυβέρνησης που προσδιορίζουν σαφώς και αναθέτουν αρμοδιότητες για τα διάφορα επίπεδα διακυβέρνησης,

στ)    το ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ έχει θεσπίσει σαφή και αποτελεσματικά μέσα επικοινωνίας με τους επενδυτές που εξασφαλίζουν την έγκαιρη ενημέρωση σε σχέση με τη χρήση ή την αναπλήρωση της ρυθμιστικής ΚΑΕ και τη μετατροπή του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ,

ζ)      οι κανόνες ή τα καταστατικά έγγραφα του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ αναφέρουν σαφώς ότι το ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ δεν μπορεί να λαμβάνει εξωτερική υποστήριξη παρά μόνο μέσω της ρυθμιστικής ΚΑΕ.

Άρθρο 30 Αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ

86.         Κάθε ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ καθιερώνει και διατηρεί αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ που ανέρχεται ανά πάσα στιγμή τουλάχιστον στο 3% της συνολικής αξίας των περιουσιακών στοιχείων του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ. Η συνολική αξία των περιουσιακών στοιχείων του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ υπολογίζεται ως το άθροισμα των αξιών κάθε περιουσιακού στοιχείου του ΑΚΧΑ που καθορίζονται σύμφωνα με το άρθρο 26 παράγραφοι 3 και 4.

Το αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την κάλυψη των διαφορών μεταξύ της σταθερής ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ και της ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ, όπως προβλέπεται στο άρθρο 31.

87.         Τα ποσά του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ δεν συμπεριλαμβάνονται στον υπολογισμό της ΚΑΕ ή της σταθερής ΚΑΕ του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ.

88.         Το αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ αποτελείται μόνο από μετρητά.

89.         Το αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ τηρείται σε προστατευμένο λογαριασμό αποθεματικού που ανοίχτηκε σε πιστωτικό ίδρυμα που πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 11 σημείο γ), στο όνομα και για λογαριασμό του ΑΚΧΑ.

Ο λογαριασμός αποθεματικού διαχωρίζεται από οποιοδήποτε άλλο λογαριασμό του ΑΚΧΑ, από τους λογαριασμούς του διαχειριστή του ΑΚΧΑ, από τους λογαριασμούς των λοιπών πελατών του πιστωτικού ιδρύματος, και από τους λογαριασμούς οποιασδήποτε άλλης οντότητας που χρηματοδοτεί τη ρυθμιστική ΚΑΕ.

Ο λογαριασμός αποθεματικού ή τυχόν ποσά στο λογαριασμό αποθεματικού δεν αποτελούν ενέχυρο ούτε συνδέονται με υποθήκευση ή συμφωνία παροχής ασφάλειας. Σε περίπτωση αφερεγγυότητας του διαχειριστή του ΑΚΧΑ ή του πιστωτικού ιδρύματος όπου έχει ανοιχθεί ο λογαριασμός ή οποιασδήποτε οντότητας που χρηματοδότησε τη ρυθμιστική ΚΑΕ, ο λογαριασμός αποθεματικού δεν είναι διαθέσιμος για κατανομή στους πιστωτές της αφερέγγυας οντότητας ή ρευστοποίηση προς όφελός τους.

90.         Ο λογαριασμός αποθεματικού χρησιμοποιείται αποκλειστικά προς όφελος του ΑΚΧΑ. Η μεταφορά κεφαλαίων από τον λογαριασμό αποθεματικού γίνεται μόνο υπό τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στο άρθρο 31 παράγραφος 2 στοιχείο β) και το άρθρο 31 παράγραφος 3 στοιχείο α).

91.         Ο θεματοφύλακας του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ επαληθεύει ότι κάθε μεταφορά από τον λογαριασμό αποθεματικού είναι σύμφωνη με τις διατάξεις του παρόντος κεφαλαίου.

92.         Το ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ καταρτίζει γραπτώς σαφείς και λεπτομερείς ρυθμίσεις για την οντότητα που αναμένεται να χρηματοδοτήσει την αναπλήρωση του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ. Οι ρυθμίσεις περιέχουν σαφή δέσμευση για χρηματοδότηση της αναπλήρωσης και απαιτούν η οντότητα να τη χρηματοδοτήσει με τους δικούς της οικονομικούς πόρους.

Οι ρυθμίσεις για την αναπλήρωση και την ταυτότητα της οντότητας που αναμένεται να τη χρηματοδοτήσει συμπεριλαμβάνονται στους κανόνες του κεφαλαίου ή τα καταστατικά έγγραφα του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ.

Άρθρο 31 Χρήση του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ

93.         Το αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ χρησιμοποιείται μόνο στην περίπτωση εγγραφών και εξαγορών για την ισοστάθμιση της διαφοράς μεταξύ σταθερής ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή και ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή.

94.         Για τους σκοπούς της παραγράφου 1, σε περίπτωση εγγραφών:

α)      όταν η σταθερή ΚΑΕ εγγραφής για μερίδιο ή μετοχή είναι υψηλότερη από την ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή, η θετική διαφορά πιστώνεται στον λογαριασμό αποθεματικού,

β)      όταν η σταθερή ΚΑΕ εγγραφής για μερίδιο ή μετοχή είναι χαμηλότερη από την ΚΑΕ, η αρνητική διαφορά χρεώνεται στον λογαριασμό αποθεματικού.

95.         Για τους σκοπούς της παραγράφου 1, σε περίπτωση εξαγορών:

α)      όταν η σταθερή ΚΑΕ στην οποία εξαγοράζεται μερίδιο ή μετοχή είναι υψηλότερη από την ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή, η αρνητική διαφορά χρεώνεται στον λογαριασμό,

β)      όταν η σταθερή ΚΑΕ στην οποία εξαγοράζεται μερίδιο ή μετοχή είναι χαμηλότερη από την ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή, η θετική διαφορά πιστώνεται στον λογαριασμό αποθεματικού.

Άρθρο 32 Διαδικασία κλιμάκωσης

96.         Τα ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ θεσπίζουν και εφαρμόζουν διαδικασία κλιμάκωσης που εξασφαλίζει ότι η αρνητική διαφορά μεταξύ σταθερής ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή και ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή εξετάζεται από πρόσωπα αρμόδια να εκπροσωπούν το ταμείο σε εύθετο χρόνο.

97.         Η διαδικασία κλιμάκωσης απαιτεί:

α)      ενημέρωση των ανώτερων διευθυντικών στελεχών του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ εάν η αρνητική διαφορά ανέρχεται στις 10 μονάδες βάσης ή ισοδύναμό της, όταν η ΚΑΕ έχει δημοσιευθεί σε κάποιο νόμισμα,

β)      ενημέρωση του διοικητικού συμβουλίου του διαχειριστή του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ, των αρμόδιων αρχών του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ και της ΕΑΚΑΑ, εάν η αρνητική διαφορά ανέρχεται στις 15 μονάδες βάσης ή ισοδύναμό της, όταν η ΚΑΕ έχει δημοσιευθεί σε κάποιο νόμισμα,

γ)      αξιολόγηση από τους αρμόδιους των αιτίων της αρνητικής διαφοράς και λήψη των κατάλληλων μέτρων για τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων.

Άρθρο 33 Αναπλήρωση του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ

98.         Όταν το ποσό του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ πέφτει κάτω από το 3% πρέπει να αναπληρώνεται.

99.         Όταν το αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ δεν έχει αναπληρωθεί και για έναν μήνα παραμένει κάτω από το 3%, που αναφέρεται στο άρθρο 30 παράγραφος 1, κατά 10 μονάδες βάσης, το ΑΚΧΑ παύει αυτόματα να είναι ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ και απαγορεύεται να χρησιμοποιεί τις μεθόδους αποσβεσμένου κόστους ή στρογγυλοποίησης.

Το ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ ενημερώνει αμελλητί κάθε επενδυτή του γραπτώς και με τρόπο σαφή και κατανοητό.

Άρθρο 34 Εξουσίες της αρμόδιας αρχής σχετικά με το αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ

100.       Η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ ειδοποιείται αμελλητί για οποιαδήποτε μείωση κάτω από το 3% του ποσού του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ.

101.       Η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ και η ΕΑΚΑΑ πρέπει να ειδοποιούνται αμελλητί όταν το ποσό του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ μειώνεται κατά 10 μονάδες βάσης κάτω από το 3% που αναφέρεται στο άρθρο 30 παράγραφος 1.

102.       Μετά την κοινοποίηση που αναφέρεται στην παράγραφο 1, η αρμόδια αρχή πρέπει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς το ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ.

103.       Μετά την κοινοποίηση της παραγράφου 2, η αρμόδια αρχή ελέγχει ότι η ρυθμιστική ΚΑΕ έχει αναπληρωθεί ή το ΑΚΧΑ έχει παύσει να θεωρεί εαυτόν ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ και έχει ενημερώσει σχετικά τους επενδυτές του.

Κεφάλαιο VI Εξωτερική στήριξη

Άρθρο 35 Εξωτερική στήριξη

104.       Τα ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ μπορούν να λάβουν εξωτερική στήριξη μόνον υπό τη μορφή και τους όρους που προβλέπονται στα άρθρα 30 έως 34.

105.       Τα ΑΚΧΑ, εκτός των ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ, δεν επιτρέπεται να λαμβάνουν εξωτερική στήριξη, παρά μόνον υπό τους όρους που προβλέπονται στο άρθρο 36.

106.       Ως εξωτερική στήριξη νοείται η άμεση ή έμμεση στήριξη που παρέχεται από τρίτο μέρος και προορίζεται για ή στην πράξη θα είχε ως αποτέλεσμα τη διασφάλιση της ρευστότητας του ΑΚΧΑ ή τη σταθεροποίηση της ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή του ΑΚΧΑ.

Η εξωτερική στήριξη περιλαμβάνει:

α)      εισφορές κεφαλαίου από τρίτα μέρη,

β)      αγορά από τρίτα μέρη των περιουσιακών στοιχείων του ΑΚΧΑ σε αυξημένη τιμή,

γ)      αγορά από τρίτους μεριδίων ή μετοχών του ΑΚΧΑ για την παροχή ρευστότητας στο αμοιβαίο κεφάλαιο,

δ)      έκδοση από τρίτους οποιουδήποτε είδους ρητής ή σιωπηρής εγγύησης ή επιστολής υποστήριξης προς όφελος του ΑΚΧΑ,

ε)      οποιαδήποτε ενέργεια από τρίτο μέρος με άμεσο ή έμμεσο στόχο τη διατήρηση του προφίλ ρευστότητας και της ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή του ΑΚΧΑ.

Άρθρο 36 Εξαιρετικές περιστάσεις

107.       Σε εξαιρετικές περιστάσεις που δικαιολογούνται από συστημικές επιπτώσεις ή δυσμενείς συνθήκες της αγοράς, η αρμόδια αρχή μπορεί να επιτρέψει σε ΑΚΧΑ που δεν είναι ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ να λάβει εξωτερική στήριξη που αναφέρεται στο άρθρο 35 και που προορίζεται να διασφαλίζει τη ρευστότητα του ΑΚΧΑ ή να σταθεροποιεί την ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή του ΑΚΧΑ, ή θα είχε αυτά τα αποτελέσματα στην πράξη, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται όλες οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)      το ΑΚΧΑ αιτιολογεί δεόντως την ανάγκη για εξωτερική στήριξη και καταδεικνύει με αποδεικτικά στοιχεία την επείγουσα ανάγκη για εξωτερική στήριξη,

β)      η εξωτερική στήριξη είναι περιορισμένη από άποψη χορηγούμενου ποσού και χρονικής περιόδου κατά την οποία γίνεται διαθέσιμη,

γ)      η αρμόδια αρχή είναι πεπεισμένη ότι ο πάροχος της εξωτερικής υποστήριξης είναι οικονομικά υγιής και διαθέτει επαρκείς οικονομικούς πόρους ώστε να αντέξει χωρίς δυσμενείς επιπτώσεις πιθανές ζημίες από τη χορηγούμενη εξωτερική υποστήριξη.

108.       Για τους σκοπούς της παραγράφου 1 στοιχείο γ), σε περίπτωση που ο πάροχος της εξωτερικής υποστήριξης είναι οντότητα που υπόκειται σε προληπτική εποπτεία, επιδιώκεται η συμφωνία της εποπτικής αρχής της εν λόγω οντότητας προκειμένου να διασφαλίζεται ότι η ενίσχυση που πρόκειται να χορηγηθεί από την οικονομική οντότητα υπόκειται σε επαρκή ίδια κεφάλαια που προβλέπονται από την εν λόγω οντότητα και είναι σύμφωνη με το σύστημα διαχείρισης κινδύνων της εν λόγω οντότητας.

109.       Όταν πληρούνται οι προϋποθέσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 για τη λήψη εξωτερικής υποστήριξης, το ΑΚΧΑ ενημερώνει αμελλητί κάθε επενδυτή του γραπτώς και με τρόπο σαφή και κατανοητό.

Κεφάλαιο VIΙ Απαιτήσεις διαφάνειας

Άρθρο 37 Διαφάνεια

110.       Τα ΑΚΧΑ αναφέρουν σαφώς αν είναι βραχυπρόθεσμα ή πρότυπα ΑΚΧΑ σε οποιοδήποτε εξωτερικό ή εσωτερικό έγγραφο, έκθεση, δήλωση, διαφήμιση, επιστολή ή κάθε άλλο γραπτό αποδεικτικό στοιχείο που εκδίδεται από το ΑΚΧΑ ή τον διαχειριστή του, που απευθύνεται ή προορίζεται για διανομή σε υποψήφιους επενδυτές, μεριδιούχους, μετόχους ή οι αρμόδιες αρχές του ΑΚΧΑ ή του διαχειριστή του.

Τα ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ αναφέρουν σαφώς ότι είναι ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ σε οποιοδήποτε εξωτερικό ή εσωτερικό έγγραφο, έκθεση, δήλωση, διαφήμιση, επιστολή ή κάθε άλλο γραπτό αποδεικτικό στοιχείο που εκδίδεται από το ΑΚΧΑ ή τον διαχειριστή του, που απευθύνεται ή προορίζεται για διανομή σε υποψήφιους επενδυτές, μεριδιούχους, μετόχους ή οι αρμόδιες αρχές του ΑΚΧΑ ή του διαχειριστή του.

111.       Κάθε έγγραφο του ΑΚΧΑ που χρησιμοποιείται για σκοπούς εμπορικής προώθησης πρέπει να περιλαμβάνει με σαφήνεια όλες τις ακόλουθες δηλώσεις:

α)      ότι το ΑΚΧΑ δεν αποτελεί εγγυημένη επένδυση,

β)      ότι το ΑΚΧΑ δεν βασίζεται σε εξωτερική στήριξη για τη διασφάλιση της ρευστότητας του ΑΚΧΑ ή τη σταθεροποίηση της ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή,

γ)      ότι τον κίνδυνο απώλειας του αρχικού κεφαλαίου επωμίζεται ο επενδυτής.

112.       Οι ανακοινώσεις από το ΑΚΧΑ ή τον διαχειριστή του προς τους επενδυτές ή πιθανούς επενδυτές δεν υποδηλώνουν σε καμία περίπτωση ότι μία επένδυση σε μερίδια ή μετοχές του ΑΚΧΑ είναι εγγυημένη.

113.       Οι επενδυτές σε ΑΚΧΑ πρέπει να ενημερώνονται σαφώς για τη μέθοδο ή τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται από το ΑΚΧΑ για την αποτίμηση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων του ΑΚΧΑ και τον υπολογισμό της ΚΑΕ.

114.       Εκτός από τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται σύμφωνα με τις παραγράφους 1 έως 4, το ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ εξηγεί με σαφήνεια στους επενδυτές και τους πιθανούς επενδυτές τη χρήση της μεθόδου αποσβεσμένου κόστους ή/και της στρογγυλοποίησης. Το ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ αναφέρει το ποσό του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ, τη διαδικασία ισοστάθμισης της σταθερής ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή και της ΚΑΕ ανά μερίδιο ή μετοχή και αναφέρει με σαφήνεια τον ρόλο του ρυθμιστικού ποσού και τους κινδύνους που σχετίζονται με αυτό. Το ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ αναφέρει με σαφήνεια τους όρους αναπλήρωσης της ρυθμιστικής ΚΑΕ και την οντότητα που αναμένεται να χρηματοδοτήσει του αποθεματικού ασφαλείας. Τίθενται στη διάθεση των επενδυτών όλες οι πληροφορίες για τη συμμόρφωση με τους όρους που καθορίζονται στο άρθρο 29 παράγραφος 2 στοιχεία α) έως ζ).

Άρθρο 38 Υποβολή εκθέσεων στις αρμόδιες αρχές

115.       Για κάθε διαχειριζόμενο ΑΚΧΑ, ο διαχειριστής του διαβιβάζει πληροφορίες στην αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ τουλάχιστον σε τριμηνιαία βάση. Ο διαχειριστής, κατόπιν αιτήματος, διαβιβάζει τις πληροφορίες και στην αρμόδια αρχή του διαχειριστή εάν αυτή διαφέρει από την αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ.

116.       Οι πληροφορίες που διαβιβάζονται σύμφωνα με την παράγραφο 1 πρέπει να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα στοιχεία:

α)      το είδος και τα χαρακτηριστικά του ΑΚΧΑ,

(a) β)         τους δείκτες του χαρτοφυλακίου, όπως τη συνολική αξία των περιουσιακών στοιχείων, την ΚΑΕ, τη ΣΜΛ, τη ΣΜΔΖ, την ανάλυση κατά διάρκεια, τη ρευστότητα και την απόδοση,

γ)      το μέγεθος και την εξέλιξη του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ,

δ)      τα αποτελέσματα των προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων,

ε)      πληροφορίες για τα περιουσιακά στοιχεία χαρτοφυλακίου του ΑΚΧΑ:

(i) τα χαρακτηριστικά κάθε περιουσιακού στοιχείου, όπως το όνομα, η χώρα, η κατηγορία εκδότη, ο κίνδυνος ή η ληκτότητα και οι ανατεθείσες εσωτερικές αξιολογήσεις,

(ii) το είδος του περιουσιακού στοιχείου, συμπεριλαμβανομένων των στοιχείων του αντισυμβαλλόμενου στην περίπτωση παραγώγων ή συμφωνιών αγοράς και επαναπώλησης,

στ)    πληροφορίες σχετικά με τις υποχρεώσεις του ΑΚΧΑ που συμπεριλαμβάνουν τα ακόλουθα σημεία:

(i) τη χώρα όπου είναι εγκατεστημένος ο επενδυτής,

(ii) την κατηγορία του επενδυτή,

(iii) δραστηριότητα εγγραφής και εξαγοράς.

Εάν είναι απαραίτητο και δεόντως αιτιολογημένο, οι αρμόδιες αρχές μπορούν να ζητούν πρόσθετες πληροφορίες.

117.       Η ΕΑΚΑΑ καταρτίζει σχέδια εκτελεστικών τεχνικών προτύπων προκειμένου να καθορίσει πρότυπο αναφοράς που περιέχει όλες τις πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο 2.

Εκχωρείται στην Επιτροπή εξουσία να εγκρίνει τα εκτελεστικά τεχνικά πρότυπα που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο σύμφωνα με το άρθρο 15 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1095/2010.

118.       Οι αρμόδιες αρχές διαβιβάζουν στην ΕΑΚΑΑ όλες τις πληροφορίες που λαμβάνονται δυνάμει του παρόντος άρθρου, καθώς και κάθε άλλη κοινοποίηση ή πληροφορίες που ανταλλάσσονται με το ΑΚΧΑ ή τον διαχειριστή του, δυνάμει του παρόντος κανονισμού. Οι πληροφορίες αυτές διαβιβάζονται στην ΕΑΚΑΑ το αργότερο 30 ημέρες μετά το πέρας του τριμήνου αναφοράς.

Η ΕΑΚΑΑ συλλέγει τις πληροφορίες για τη δημιουργία κεντρικής βάσης δεδομένων όλων των ΑΚΧΑ που εδρεύουν, βρίσκονται υπό διαχείριση ή προωθούνται εμπορικά στην Ένωση. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει δικαίωμα πρόσβασης σε αυτή τη βάση δεδομένων αποκλειστικά για στατιστικούς σκοπούς.

Κεφάλαιο VIΙΙ Εποπτεία

Άρθρο 39 Εποπτεία από τις αρμόδιες αρχές

119.       Οι αρμόδιες αρχές εποπτεύουν τη συμμόρφωση με τον παρόντα κανονισμό σε συνεχή βάση.

120.       Η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ είναι υπεύθυνη για την εποπτεία της συμμόρφωσης με τους κανόνες που καθορίζονται στα κεφάλαια II έως VII.

121.       Η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ είναι υπεύθυνη για την εποπτεία της συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις που ορίζονται στον κανονισμό του κεφαλαίου ή τα καταστατικά έγγραφα, καθώς και τις υποχρεώσεις που ορίζονται στο ενημερωτικό δελτίο, το οποίο θα πρέπει να είναι σύμφωνο με τον παρόντα κανονισμό.

122.       Η αρμόδια αρχή του διαχειριστή είναι υπεύθυνη για την εποπτεία της επάρκειας των ρυθμίσεων και της οργάνωσης του διαχειριστή, έτσι ώστε ο διαχειριστής του ΑΚΧΑ να είναι σε θέση να συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις και τους κανόνες σχετικά με τη σύσταση και τη λειτουργία όλων των ΑΚΧΑ που διαχειρίζεται.

123.       Οι αρμόδιες αρχές παρακολουθούν ΟΣΕΚΑ ή ΟΕΕ που είναι εγκατεστημένοι ή προωθούνται εμπορικά στην επικράτειά τους, ώστε να επιβεβαιώσουν ότι δεν χρησιμοποιούν την ονομασία «ΑΚΧΑ» ή υπονοούν ότι είναι ΑΚΧΑ, εκτός αν συμμορφώνονται με τον παρόντα κανονισμό.

Άρθρο 40 Εξουσίες αρμοδίων αρχών

124.       Στις αρμόδιες αρχές παρέχονται όλες οι εξουσίες εποπτείας και διερεύνησης που είναι αναγκαίες για την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό.

125.       Οι εξουσίες που ανατίθενται στην αρμόδια αρχή σύμφωνα με την οδηγία 2009/65/ΕΚ και την οδηγία 2011/61/ΕΕ ασκούνται επίσης σε σχέση με τον παρόντα κανονισμό.

Άρθρο 41 Εξουσίες και αρμοδιότητες της ΕΑΚΑΑ

126.       Η ΕΑΚΑΑ διαθέτει τις απαραίτητες εξουσίες για την εκτέλεση των καθηκόντων που της ανατίθενται με τον παρόντα κανονισμό.

127.       Οι εξουσίες της ΕΑΚΑΑ σύμφωνα με την οδηγία 2009/65/ΕΚ και την οδηγία 2011/61/ΕΕ ασκούνται επίσης σε σχέση με τον παρόντα κανονισμό και σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 45/2001.

128.       Για τους σκοπούς του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1095/2010, ο παρών κανονισμός συμπεριλαμβάνεται στο πλαίσιο κάθε άλλης νομικά δεσμευτικής πράξης της Ένωσης με την οποία ανατίθενται καθήκοντα στην Αρχή που αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1095/2010.

Άρθρο 42 Συνεργασία μεταξύ αρχών

129.       Η αρμόδια αρχή του ΑΚΧΑ και η αρμόδια αρχή του διαχειριστή, εάν είναι διαφορετικές, πρέπει να συνεργάζονται μεταξύ τους και να ανταλλάσσουν πληροφορίες με σκοπό την εκτέλεση των καθηκόντων τους δυνάμει του παρόντος κανονισμού.

130.       Οι αρμόδιες αρχές και η ΕΑΚΑΑ συνεργάζονται μεταξύ τους με σκοπό την εκτέλεση των αντίστοιχων καθηκόντων τους δυνάμει του παρόντος κανονισμού σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1095/2010.

131.       Οι αρμόδιες αρχές και η ΕΑΚΑΑ ανταλλάσσουν όλες τις πληροφορίες και την τεκμηρίωση που απαιτούνται για την εκτέλεση των αντίστοιχων καθηκόντων τους δυνάμει του παρόντος κανονισμού σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1095/2010, ιδίως προκειμένου να εντοπιστούν και να αντιμετωπιστούν οι παραβιάσεις του παρόντος κανονισμού.

Κεφάλαιο ΙΧ Τελικές διατάξεις

Άρθρο 43 Αντιμετώπιση υφιστάμενων ΟΣΕΚΑ και ΟΕΕ

132.       Εντός έξι μηνών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού, υφιστάμενος ΟΣΕΚΑ ή ΟΕΕ που επενδύει σε βραχυπρόθεσμα περιουσιακά στοιχεία και στοχεύει μεμονωμένα ή αθροιστικά σε αποδόσεις ανάλογα με τα επιτόκια της χρηματαγοράς ή τη διατήρηση της αξίας της επένδυσης, υποβάλλει αίτηση προς την αρμόδια αρχή του, επισυνάπτοντας όλα τα έγγραφα και στοιχεία που είναι αναγκαία για να αποδειχθεί η συμμόρφωση με τον παρόντα κανονισμό.

133.       Το αργότερο δύο μήνες μετά την παραλαβή της αίτησης, η αρμόδια αρχή αξιολογεί κατά πόσον οι ΟΣΕΚΑ ή ΟΕΕ συμμορφώνονται με τον παρόντα κανονισμό σύμφωνα με τα άρθρα 3 και 4. Η αρμόδια αρχή εκδίδει απόφαση και την κοινοποιεί αμελλητί στον ΟΣΕΚΑ ή τον ΟΕΕ.

134.       Κατά παρέκκλιση από την πρώτη πρόταση του άρθρου 30 παράγραφος 1, υφιστάμενος ΟΣΕΚΑ ή ΟΕΕ που πληροί τα κριτήρια για τον ορισμό ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ που ορίζεται στο άρθρο 2 παράγραφος 10 καθορίζει αποθεματικό ασφαλείας ΚΑΕ που ανέρχεται τουλάχιστον

α)      στο 1% της συνολικής αξίας των περιουσιακών στοιχείων σταθερής ΚΑΕ, εντός ενός έτους από την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού,

β)      στο 2% της συνολικής αξίας των περιουσιακών στοιχείων σταθερής ΚΑΕ, εντός δύο ετών από την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού,

γ)      στο 3% της συνολικής αξίας των περιουσιακών στοιχείων σταθερής ΚΑΕ, εντός τριών ετών από την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού

135.       Για τους σκοπούς της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου, η αναφορά στο 3% στα άρθρα 33 και 34 ερμηνεύεται ως αναφορά στα ποσά του αποθεματικού ασφαλείας ΚΑΕ που αναφέρονται αντίστοιχα στα στοιχεία α), β) και γ) της παραγράφου 3.

Άρθρο 44 Άσκηση της εξουσιοδότησης

136.       Η αρμοδιότητα έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων ανατίθεται στην Επιτροπή σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στο παρόν άρθρο.

137.       Η εξουσία έκδοσης των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που αναφέρονται στα άρθρα 13 και 19 ανατίθεται στην Επιτροπή για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού.

138.       Η ανάθεση της εξουσίας που αναφέρεται στα άρθρα 13 και 19 δύναται να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο. Η απόφαση ανάκλησης περατώνει την ανάθεση της αρμοδιότητας που προσδιορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Τίθεται σε ισχύ την επόμενη ημέρα από τη δημοσίευση της απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που ορίζεται σε αυτήν. Δεν επηρεάζει την εγκυρότητα οποιωνδήποτε κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που βρίσκονται ήδη σε ισχύ.

139.       Μόλις εκδώσει μια κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, η Επιτροπή την κοινοποιεί ταυτοχρόνως στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

140.       Οι κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που εγκρίνονται σύμφωνα με τα άρθρα 13 και 19 τίθενται σε ισχύ μόνο εφόσον δεν προβληθεί καμία ένσταση είτε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είτε από το Συμβούλιο, εντός προθεσμίας δύο μηνών από την κοινοποίηση της εν λόγω πράξης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ή εάν, πριν από τη λήξη της περιόδου αυτής, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενημερώσουν αμφότερα την Επιτροπή ότι δεν πρόκειται να προβάλουν ενστάσεις. Η περίοδος αυτή παρατείνεται κατά δύο μήνες με πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.

Άρθρο 45 Επανεξέταση

Έως τρία χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού η Επιτροπή προβαίνει σε επανεξέταση της επάρκειας του παρόντος κανονισμού από άποψη προληπτικής εποπτείας και οικονομική άποψη. Ιδίως, η επανεξέταση θα εξετάσει τη λειτουργία του αποθεματικού ασφαλείας σταθερής ΚΑΕ και τη λειτουργία του αποθεματικού ασφαλείας σταθερής ΚΑΕ σε εκείνες τις ΑΚΧΑ σταθερής ΚΑΕ οι οποίες, μελλοντικά, θα μπορούσαν να συγκεντρώνουν τα χαρτοφυλάκιά τους σε χρεόγραφα που εκδίδουν ή είναι εγγυώνται τα κράτη μέλη. Η επανεξέταση:

α)      αναλύει την πείρα που αποκτήθηκε κατά την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού, τις επιπτώσεις στους επενδυτές, τα ΑΚΧΑ και τους διαχειριστές ΑΚΧΑ στην Ένωση,

β)      αξιολογεί τον ρόλο που διαδραματίζουν τα ΑΚΧΑ στην αγορά χρεογράφων που εκδίδουν ή εγγυώνται τα κράτη μέλη,

γ)      λαμβάνει υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά του χρεογράφου που εκδίδουν ή εγγυώνται τα κράτη μέλη και τον ρόλο αυτού του χρεογράφου στη χρηματοδότηση των κρατών μελών,

δ)      λαμβάνει υπόψη την έκθεση που αναφέρεται στο άρθρο 509 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013,

ε)      λαμβάνει υπόψη τις εξελίξεις στον τομέα των κανονιστικών ρυθμίσεων σε διεθνές επίπεδο.

Τα αποτελέσματα της επανεξέτασης κοινοποιούνται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, συνοδευόμενα, ενδεχομένως, από τις κατάλληλες προτάσεις τροποποιήσεων.

Άρθρο 46 Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την επόμενη ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο                     Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος                                                   Ο Πρόεδρος

[1]               Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 20ής Νοεμβρίου 2012 σχετικά με το σκιώδες τραπεζικό σύστημα (έκθεση πρωτοβουλίας 2012/2115)

[2]               ΕΕ C , , σ. .

[3]               Οδηγία 2009/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Ιουλίου 2009 για τον συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με ορισμένους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) (ΕΕ L 302 της 17.11.2009, σ. 32).

[4]               Οδηγία 2011/61/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 8ης Ιουνίου 2011 σχετικά με τους διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων και για την τροποποίηση των οδηγιών 2003/41/ΕΚ και 2009/65/ΕΚ και των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 και (ΕΕ) αριθ. 1095/2010 (ΕΕ L 174 της 1.7.2011, σ. 1).

[5]               Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 648/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 4ης Ιουλίου 2012 για τα εξωχρηματιστηριακά παράγωγα, τους κεντρικούς αντισυμβαλλόμενους και τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών (ΕΕ L 201 της 27.7.2012, σ. 1).

[6]               Κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 231/2013 της Επιτροπής της 19ης Δεκεμβρίου 2012 προς συμπλήρωση της οδηγίας 2011/61/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις εξαιρέσεις, τους γενικούς όρους λειτουργίας, τους θεματοφύλακες, τη μόχλευση, τη διαφάνεια και την εποπτεία (ΕΕ L 83 της 22.3.2013, σ. 1).

[7]               Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1095/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Νοεμβρίου 2010, σχετικά με τη σύσταση Ευρωπαϊκής Εποπτικής Αρχής (Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών), την τροποποίηση της απόφασης αριθ. 716/2009/ΕΚ και την κατάργηση της απόφασης 2009/77/ΕΚ (ΕΕ L 331 της 15.12.2010, σ. 84).

[8]               Οδηγία 95/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Οκτωβρίου 1995 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών (ΕΕ L 281 της 23.11.1995, σ. 31).

[9]               Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 45/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2000, σχετικά με την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας και σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών (ΕΕ L 8 της 12.1.2001, σ. 1).

[10]             Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Ιουνίου 2013 σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012, ΕΕ L 176 της 27.06.2013, σ. 1-337

[11]             Έβδομη οδηγία 83/349/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 13ης Ιουνίου 1983, βασιζόμενη στο άρθρο 54 παράγραφος 3 στοιχείο ζ) της συνθήκης για τους ενοποιημένους λογαριασμούς ΕΕ L 193 της 18.7.1983, σ. 1-17