EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 32017D2286

Εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2017/2286 της Επιτροπής, της 6ης Δεκεμβρίου 2017, σχετικά με την αναγνώριση συμμόρφωσης των απαιτήσεων του συστήματος οικολογικής διαχείρισης Eco-Lighthouse με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του συστήματος οικολογικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου (EMAS) σύμφωνα με το άρθρο 45 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1221/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί της εκούσιας συμμετοχής οργανισμών σε κοινοτικό σύστημα οικολογικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2017) 8082] (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ )

C/2017/8082

OJ L 328, 12.12.2017, p. 87–117 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

Legal status of the document In force

ELI: http://data.europa.eu/eli/dec_impl/2017/2286/oj

12.12.2017   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 328/87


ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΉ ΑΠΌΦΑΣΗ (ΕΕ) 2017/2286 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 6ης Δεκεμβρίου 2017

σχετικά με την αναγνώριση συμμόρφωσης των απαιτήσεων του συστήματος οικολογικής διαχείρισης Eco-Lighthouse με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του συστήματος οικολογικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου (EMAS) σύμφωνα με το άρθρο 45 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1221/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου περί της εκούσιας συμμετοχής οργανισμών σε κοινοτικό σύστημα οικολογικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2017) 8082]

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1221/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Νοεμβρίου 2009, περί της εκούσιας συμμετοχής οργανισμών σε κοινοτικό σύστημα οικολογικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου (EMAS) και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 761/2001 και των αποφάσεων της Επιτροπής 2001/681/ΕΚ και 2006/193/ΕΚ (1), και ειδικότερα το άρθρο 45,

Μετά από διαβουλεύσεις με την επιτροπή που συστάθηκε βάσει του άρθρου 49 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1221/2009,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Σκοπός του ΕΜΑS είναι να προωθήσει τη συνεχή βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των οργανισμών με την καθιέρωση και εφαρμογή συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης, την αξιολόγηση των επιδόσεων του συστήματος αυτού, την ενημέρωση ως προς τις περιβαλλοντικές επιδόσεις, τον ανοικτό διάλογο με το κοινό και άλλους ενδιαφερόμενους, καθώς και με την ενεργό συμμετοχή των εργαζομένων.

(2)

Θα πρέπει να καταστεί δυνατόν να στραφούν όσο το δυνατόν ευκολότερα στο ΕΜΑS οι οργανισμοί οι οποίοι το επιθυμούν και οι οποίοι σήμερα εφαρμόζουν άλλα συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης. Οι συνδέσεις με άλλα συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης θα πρέπει να θεωρείται ότι διευκολύνουν την εφαρμογή του EMAS χωρίς να επικαλύπτουν τις υφιστάμενες πρακτικές και διαδικασίες.

(3)

Για να διευκολυνθεί η εφαρμογή του EMAS και να αποφευχθεί η επικάλυψη με υφιστάμενες πρακτικές και διαδικασίες με βάση άλλα συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης που πιστοποιούνται με τις κατάλληλες διαδικασίες, τα αντίστοιχα μέρη άλλων συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης τα οποία αναγνωρίζεται από την Επιτροπή ότι συμμορφώνονται με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS θεωρούνται ισοδύναμα με τις απαιτήσεις αυτές.

(4)

Η αναγνώριση αυτή θα πρέπει να βασίζεται στην ανάλυση των απαιτήσεων και των διαδικασιών των εν λόγω άλλων συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης και στην ικανότητά τους να επιτυγχάνουν τους ίδιους στόχους με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1221/2009.

(5)

Η Νορβηγία έστειλε γραπτή αίτηση για την αναγνώριση του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης Eco-Lighthouse στην Επιτροπή στις 26 Ιανουαρίου 2016. Η αίτηση αυτη συνοδεύεται από συμπληρωματικές πληροφορίες που παρέχουν στην Επιτροπή όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την αξιολόγηση των σχετικών τμημάτων του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης με την απαίτηση του συστήματος EMAS,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Με βάση τα στοιχεία που παρείχαν οι νορβηγικές αρχές η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι τα μέρη του συστήματος Eco-Lighthouse που καθορίζονται στο παράρτημα της παρούσας απόφασης συμμορφώνονται με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1221/2009.

Άρθρο 2

Τυχόν αλλαγές των απαιτήσεων του συστήματος Eco-Lighthouse που επηρεάζουν την παρούσα αναγνώριση πρέπει να διαβιβάζονται στην Επιτροπή τουλάχιστον σε ετήσια βάση. Σε περίπτωση αλλαγών στις απαιτήσεις αυτές ή στις απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1221/2009 η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να ανακαλέσει ή να τροποποιήσει την παρούσα απόφαση.

Άρθρο 3

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες, 6 Δεκεμβρίου 2017.

Για την Επιτροπή

Karmenu VELLA

Μέλος της Επιτροπής


(1)  ΕΕ L 342 της 22.12.2009, σ. 1.


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Εισαγωγή

Ο κανονισμός EMAS (1) θεσπίζει ένα υψηλής ποιότητας μέσο διαχείρισης για τους οργανισμούς με στόχο την αξιολόγηση, την αναφορά και τη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεών τους σε προαιρετική βάση. Το EMAS είναι διαθέσιμο σε όλους τους οργανισμούς που επιθυμούν να βελτιώσουν τις περιβαλλοντικές επιδόσεις τους. Καλύπτει γενικά τομείς της οικονομίας και των υπηρεσιών και μπορεί να εφαρμοστεί σε παγκόσμιο επίπεδο.

Σκοπός του ΕΜAS είναι να προωθήσει τη συνεχή βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των οργανισμών με την καθιέρωση και εφαρμογή συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης, με τη συστηματική, αντικειμενική και περιοδική αξιολόγηση των επιδόσεων των συστημάτων αυτών, με την ενημέρωση ως προς τις περιβαλλοντικές επιδόσεις, μέσα από τον ανοικτό διάλογο με το κοινό και την ενεργή συμμετοχή των εργαζομένων στους οργανισμούς, καθώς και την παροχή κατάλληλης εκπαίδευσης.

Ο κανονισμός EMAS εξασφαλίζει την αξιοπιστία και τη διαφάνεια των περιβαλλοντικών επιδόσεων των καταχωρισμένων στον EMAS οργανισμών μέσω συστήματος επαλήθευσης η οποία διενεργείται από τρίτους επαληθευτές, διαπιστευμένους ή κατόχους άδειας.

Προκειμένου να διευκολυνθεί η καταχώριση οργανισμών που εφάρμοζαν άλλα συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης και επιθυμούν να μεταπηδήσουν στο EMAS, ο κανονισμός ορίζει (2) ότι η Επιτροπή αναγνωρίζει άλλα εθνικά ή περιφερειακά συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης, ή μέρη αυτών, τα οποία συμμορφώνονται με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του κανονισμού, εφόσον πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις.

Το άρθρο 45 του κανονισμού ορίζει ότι τα κράτη μέλη δύνανται να υποβάλλουν γραπτή αίτηση στην Επιτροπή προκειμένου να αναγνωρισθούν ως συμμορφούμενα με τις σχετικές απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού υφιστάμενα συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης, ή μέρη αυτών, τα οποία έχουν πιστοποιηθεί σύμφωνα με κατάλληλες διαδικασίες πιστοποίησης, αναγνωρισμένες σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο.

Αφού εξετάσει την εν λόγω αίτηση, και αποφασίζοντας σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 49 παράγραφος 2 του κανονισμού, η Επιτροπή αναγνωρίζει τα σχετικά μέρη των συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης και τις απαιτήσεις για τη διαπίστευση ή την αδειοδότηση των φορέων πιστοποίησης, εφόσον κρίνει ότι το κράτος μέλος έχει:

προσδιορίσει με επάρκεια και σαφήνεια στην αίτησή του τα σχετικά μέρη των συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης και τις αντίστοιχες απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού,

έχει τεκμηριώσει επαρκώς την ισοδυναμία του παρόντος κανονισμού με όλα τα αντίστοιχα μέρη του οικείου συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης.

Συνέπεια της αναγνώρισης: σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 3 του κανονισμού, οι οργανισμοί που επιθυμούν να λάβουν καταχώριση EMAS και διαθέτουν πιστοποιημένο σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης, αναγνωρισμένο σύμφωνα με το άρθρο 45, δεν υποχρεούνται να υλοποιήσουν τα μέρη εκείνα που έχουν αναγνωρισθεί ως ισοδύναμα του παρόντος κανονισμού.

Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι, κατά την επαλήθευση για την προετοιμασία της καταχώρισης EMAS ή για την ανανέωση της καταχώρισης, ισχύει η διάταξη του άρθρου 18.

Ένας διαπιστευμένος ή κάτοχος άδειας επαληθευτής του EMAS αξιολογεί αν οι απαιτούμενες διαδικασίες όπως η περιβαλλοντική ανασκόπηση, η περιβαλλοντική πολιτική, το σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης ή οι διαδικασίες περιβαλλοντικού ελέγχου ενός οργανισμού, και η εκτέλεσή τους, συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του κανονισμού. Τα μέρη των άλλων συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης που έχουν αναγνωριστεί βάσει του άρθρου 45 ως συμμορφούμενα με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1221/2009 υποβάλλονται, συνεπώς, και αυτά σε επαλήθευση, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι η εκτέλεσή τους συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις που προσδιορίζονται ως ισοδύναμες στην εν λόγω αναγνώριση.

Π.χ., το γεγονός ότι η διαδικασία τεκμηρίωσης άλλου συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης αναγνωρίζεται ως ισοδύναμη δεν αποκλείει επαλήθευση της ορθής εκτέλεσης της εν λόγω διαδικασίας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι περιλαμβάνει τις απαιτούμενες ουσιώδεις πληροφορίες.

Η οδηγία για τις δημόσιες προμήθειες (3) αναφέρεται επίσης στη συγκεκριμένη αναγνώριση όταν ορίζει στο άρθρο 62 παράγραφος 2 ότι τα άλλα συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης που έχουν αναγνωριστεί σύμφωνα με το άρθρο 45 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1221/2009 αποτελούν έναν από τους τρεις τύπους πιστοποιητικών στα οποία μπορούν να παραπέμπουν οι αναθέτουσες αρχές που απαιτούν προσκόμιση πιστοποιητικών συμμόρφωσης με ορισμένα συστήματα ή πρότυπα περιβαλλοντικής διαχείρισης στο πλαίσιο διαδικασίας δημόσιων προμηθειών.

Στις 26 Ιανουαρίου 2016, η Νορβηγία υπέβαλε προκαταρκτική αίτηση αναγνώρισης, σύμφωνα με τον κανονισμό EMAS, του εθνικού της συστήματος περιβαλλοντικής πιστοποίησης, του επονομαζόμενου Eco-Lighthouse (ELH). Ακολούθησε υποβολή συμπληρωματικών πληροφοριών που σκοπό είχαν να παρουσιάσουν λεπτομερώς και με σαφήνεια τις απαιτήσεις του συστήματος διαχείρισης Eco-Lighthouse και τις αντίστοιχες απαιτήσεις του κανονισμού EMAS (συμπεριλαμβανομένων των παραρτημάτων) και να παράσχουν στην Επιτροπή τα αναγκαία αποδεικτικά στοιχεία για την τεκμηρίωση της ισοδυναμίας των συναφών μερών του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης.

Με βάση τα αποδεικτικά στοιχεία, η Επιτροπή μπόρεσε να διαπιστώσει το επίπεδο συμμόρφωσης των απαιτήσεων του οικείου συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του κανονισμού EMAS όπως παρατίθενται στο ακόλουθο έγγραφο.

Επεξηγηματικός πίνακας για το ELH — έννοιες

Έννοια ELH (EL)

Έννοια ELH (NO)

Ορισμός έννοιας από το ELH

Ίδρυμα Eco-Lighthouse (Eco-Lighthouse/ELH)

Stiftelsen Miljøfyrtårn (Miljøfyrtårn)

Η νομική οντότητα που διευθύνει, παρακολουθεί και αναπτύσσει το σύστημα πιστοποίησης ELH.

Περιβαλλοντική δήλωση του ELH

Miljøkartlegging

Έκθεση που υποβάλλεται διαδικτυακά με βάση κατάλογο κριτηρίων ο οποίος καταρτίζεται από σύμβουλο. Η επιχείρηση τεκμηριώνει τη συμμόρφωση με τα κριτήρια. Ο επαληθευτής εγκρίνει τελικώς την έκθεση Miljøkartlegging επιβεβαιώνοντας με τον τρόπο αυτό τη συμμόρφωση με τα κριτήρια ELH.

Γενικά κλαδικά κριτήρια

Felles kriterier

Κριτήρια τα οποία ισχύουν για όλες τις επιχειρήσεις που επιθυμούν να λάβουν πιστοποίηση από το ELH. Η επιχείρηση δηλώνει επίσης αν είναι ιδιοκτήτρια ή αν μισθώνει τις εγκαταστάσεις της, και αποφασίζει ποια κριτήρια έχουν εφαρμογή, π.χ., όσον αφορά την ενέργεια, τη διάθεση των αποβλήτων κ.λπ. Τα γενικά κλαδικά κριτήρια άπτονται των πιο σημαντικών περιβαλλοντικών πτυχών που είναι κοινές για όλες τις επιχειρήσεις.

Ειδικά κλαδικά κριτήρια

Bransjespesifikke kriterier

Κριτήρια που έχουν εφαρμογή στις επιχειρήσεις επιμέρους κλάδων που επιθυμούν να λάβουν πιστοποίηση από το ELH. Τα ειδικά κλαδικά κριτήρια άπτονται των πιο σημαντικών περιβαλλοντικών πτυχών που είναι κοινές για τις επιχειρήσεις του εκάστοτε κλάδου.

Υπεύθυνος περιβαλλοντικής διαχείρισης

miljøfyrtårnansvarlig

Το πρόσωπο εντός της επιχείρησης το οποίο ορίζεται από τη διοίκηση ως υπεύθυνος για την εφαρμογή του ELH.

Ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση

årlig Klima- og miljørapport

Η επιχείρηση υποβάλλει την έκθεση έως την 1η Απριλίου κάθε έτους στη δικτυακή πύλη του ELH. Δείκτες: ορισμένοι είναι γενικοί· άλλοι αναπτύσσονται με βάση τα επιλεγέντα κριτήρια. Στην έκθεση παρατίθεται επίσης το σχέδιο δράσης. Η ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση πρέπει να διατίθεται στο ευρύ κοινό.

σχέδιο δράσης/περιβαλλοντικό πρόγραμμα

handlingsplan

Το σχέδιο δράσης της επιχείρησης για το επόμενο έτος, για κάθε επιμέρους περιβαλλοντικό θεματικό πεδίο και όπως παρατίθεται στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση. Οι αρμοδιότητες και οι προθεσμίες μπορούν να αναφέρονται στην περιβαλλοντική δήλωση (Miljøkartlegging) ή εσωτερικά στα συστήματα των ίδιων των επιχειρήσεων.

ετήσια ανασκόπηση από τη διοίκηση

ledelsens gjennomgang

Οι γενικοί διευθυντές και τα μεσαία διοικητικά στελέχη πραγματοποιούν ετήσιες συνεδριάσεις για την ανασκόπηση και αξιολόγηση του συστήματος ΥΑΠ, του συστήματος ποιοτικού ελέγχου, της εφαρμογής του ELH και άλλων θεμάτων που αφορούν την επιχείρηση.

ομάδα περιβαλλοντικής διαχείρισης

miljøgruppe

Η ομάδα εργασίας που διορίζεται για τη συνδρομή του υπευθύνου περιβαλλοντικής διαχείρισης στην εφαρμογή του ELH. Μπορεί να περιλαμβάνει τον υπεύθυνο ΥΑΠ και άλλα σχετιζόμενα μέρη.

Δικτυακή πύλη Eco-Lighthouse

Miljøfyrtårnportalen

Η δικτυακή πύλη διά της οποίας πραγματοποιείται η τεκμηρίωση για τις επιχειρήσεις, τους δήμους, τους συμβούλους και τους επαληθευτές, και στην οποία περιέχεται το σύνολο της τεκμηρίωσης που αφορά τη συμμόρφωση με τα κριτήρια και την πιστοποίηση.

ειδικοί δείκτες επιχείρησης

virksomhetsspesifikke sjekkpunkter

Δείκτες που καταρτίζονται εξατομικευμένα κατόπιν αιτήματος της επιχείρησης και εντάσσονται στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση. Πρόκειται για υπηρεσία επί πληρωμή.

Εσωτερικός σύμβουλος

Internkonsulent

Υπάλληλος επιχείρησης αρμόδιος για την πιστοποίηση ELH. Ο υπάλληλος παρακολουθεί την εκπαίδευση συμβούλων του ELH, ώστε να είναι σε θέση να καθοδηγήσει την επιχείρηση κατά τη διαδικασία πιστοποίησης, αποφεύγοντας έτσι την ανάγκη πρόσληψης εξωτερικού συμβούλου ELH κατά την πρώτη πιστοποίηση.

Κατάλογος ελέγχου ΥΑΠ

HMS sjekkliste

Ο εσωτερικός κατάλογος ελέγχου της επιχείρησης για την ετήσια ανασκόπηση ΥΑΠ. Περιλαμβάνει τα ακόλουθα βασικά σημεία: επικαιροποίηση των νομικών απαιτήσεων, εσωτερική εκπαίδευση προσωπικού και διοίκησης, περιβαλλοντική πολιτική, στόχοι και επιτεύγματα στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση, χειρισμός της μη συμμόρφωσης.

Περιβαλλοντική πολιτική

Miljøpolicy

Προθέσεις και κατευθύνσεις όσον αφορά τις περιβαλλοντικές επιδόσεις, όπως διαμορφώνονται από την ανώτατη διοίκηση μιας επιχείρησης.

Περιβαλλοντική πτυχή

miljøaspekt

Στοιχείο των δραστηριοτήτων, προϊόντων ή υπηρεσιών που εκτελούνται ή παράγονται από μια επιχείρηση, το οποίο ενδέχεται να έχει επιπτώσεις στο περιβάλλον.

Άμεση περιβαλλοντική πτυχή

Direkte miljøaspekt

Στοιχείο των δραστηριοτήτων, προϊόντων ή υπηρεσιών που εκτελούνται ή παράγονται από μια επιχείρηση, το οποίο τελεί υπό τον άμεσο έλεγχο της επιχείρησης.

Έμμεση περιβαλλοντική πτυχή

Indirekte miljøaspekt

Στοιχείο των δραστηριοτήτων, προϊόντων ή υπηρεσιών που εκτελούνται ή παράγονται από μια επιχείρηση, το οποίο δεν τελεί μεν υπό τον άμεσο έλεγχο της επιχείρησης, αλλά στο οποίο δύναται να ασκήσει επιρροή η επιχείρηση.

περιβαλλοντικός σκοπός

miljømål

Οι περιβαλλοντικοί σκοποί που πρέπει να επιτευχθούν κατά το προσεχές έτος, όπως παρατίθενται στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση.

σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης (ΣΠΔ)

miljøledelsessystem

Ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης το οποίο αποτυπώνει τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο της επιχείρησης και χρησιμοποιεί μια δέσμη περιβαλλοντικών κριτηρίων για τη διαχείριση αυτού του αντικτύπου. Το ΣΠΔ είναι προσαρμοσμένο στη λειτουργία της επιχείρησης, περιέχει σαφείς στόχους, σχέδια δράσης με απτά μέτρα προς εφαρμογή και εξασφαλίζει τη συνεχή βελτίωση.

ουσιαστική αλλαγή

stor endring

Οποιαδήποτε μεταβολή στη δραστηριότητα— συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων και υπηρεσιών—, την τοποθεσία, την οργάνωση ή τη διοίκηση της επιχείρησης η οποία έχει σημαντικό αντίκτυπο στο σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης ή στις περιβαλλοντικές πτυχές που σχετίζονται με την επιχείρηση.

Μη συμμόρφωση

Avvik

Απόκλιση από νομική απαίτηση ή από κριτήριο του ELH, ή και τα δύο εάν η νομική απαίτηση αποτελεί επίσης κριτήριο του ELH. Οι βασικές νομικές απαιτήσεις σε σχέση με το περιβάλλον αποτελούν και κριτήρια του ELH. Αν διαπιστωθεί μη συμμόρφωση με κριτήριο του ELH, η επιχείρηση δεν μπορεί πιστοποιηθεί.

Μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε για την εξέταση των παραπομπών του αναγνωρισμένου συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης

Σκοπός του παρόντος εγγράφου είναι η περιγραφή των απαιτήσεων του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης «Eco-Lighthouse» και η αξιολόγηση της συμμόρφωσης αυτών των απαιτήσεων με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του κανονισμού EMAS. Η αξιολόγηση αυτή εξυπηρετεί δύο βασικούς στόχους:

1.

τη διευκόλυνση της μετάβασης στο EMAS για οργανισμούς που εφάρμοζαν άλλο σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης και επιθυμούν να μεταπηδήσουν στο EMAS·

2.

τη διευκόλυνση της σύγκρισης ανάμεσα στις απαιτήσεις του Eco-Lighthouse και τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS.

Εν είδει προετοιμασίας για την αξιολόγηση, η Επιτροπή πραγματοποίησε ανάλυση διαφορών μεταξύ των απαιτήσεων των δύο συστημάτων. Μετά την ανάλυση, οι συναφείς απαιτήσεις ομαδοποιήθηκαν στις βασικές απαιτήσεις που αντιστοιχούν στα διάφορα μέρη του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης. Ακολούθως αξιολογήθηκε η συμμόρφωση αυτών των μερών με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του κανονισμού EMAS.

Στις επόμενες σελίδες της παρούσας έκθεσης αναλύονται τα ακόλουθα μέρη του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης:

1.

δέσμευση και συμμετοχή της ανώτατης διοίκησης·

2.

διενέργεια περιβαλλοντικής ανασκόπησης – προκαταρκτικής ανάλυσης·

3.

χάραξη περιβαλλοντικής πολιτικής·

4.

διασφάλιση της συμμόρφωσης με τις κείμενες διατάξεις·

5.

καθορισμός σκοπών και περιβαλλοντικού προγράμματος με στόχο τη συνεχή βελτίωση·

6.

οργανωτική δομή, εκπαίδευση και συμμετοχή των εργαζομένων·

7.

απαιτήσεις τεκμηρίωσης·

8.

έλεγχος λειτουργίας·

9.

ετοιμότητα και ανταπόκριση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης·

10.

έλεγχοι, εσωτερικός έλεγχος και διορθωτικές ενέργειες·

11.

επικοινωνία (εσωτερική και εξωτερική)·

12.

ανασκόπηση από τη διοίκηση.

Επιπροσθέτως, η παρούσα έκθεση αξιολογεί επίσης τις απαιτήσεις για τη διαπίστευση ή αδειοδότηση οι οποίες επιτρέπουν την επαλήθευση των συστημάτων από εξουσιοδοτημένο τρίτο επιθεωρητή.

Για κάθε ένα από τα ανωτέρω μέρη, η αξιολόγηση που ακολουθεί περιγράφει λεπτομερώς σε ποιο βαθμό οι απαιτήσεις του ELH συμμορφώνονται με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS. Για να αξιολογήσει τη συμμόρφωση, η Επιτροπή εξέτασε αν οι απαιτήσεις του ELH είναι σε θέση να επιτυγχάνουν τους στόχους των αντίστοιχων απαιτήσεων του EMAS με την ίδια στιβαρότητα και αξιοπιστία (4).

Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες μέρη του ELH αντιστοιχούν σε κάποιο βαθμό με τις απαιτήσεις του EMAS χωρίς να συμμορφώνονται πλήρως με τις εν λόγω απαιτήσεις. Με στόχο μια πιο διαβαθμισμένη αξιολόγηση, τα εν λόγω μέρη χαρακτηρίζονται ως «Μερικώς σύμφωνα με τις απαιτήσεις του EMAS», ενώ παρέχονται εξηγήσεις για τη συνδρομή των πιστοποιημένων από το ELH οργανισμών που θα ενδιαφέρονταν να μειώσουν την απόσταση με το EMAS.

Μετά την αξιολόγησή τους τα διάφορα μέρη κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες:

Δεν συμφωνεί με τις απαιτήσεις του EMAS

Συμφωνεί μερικώς με τις απαιτήσεις του EMAS

Συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις του EMAS

Τα μέρη που αναγνωρίζονται ως συμμορφούμενα με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS (τρίτη κατηγορία) θεωρούνται ισοδύναμα.

Περιγραφή του Eco-Lighthouse

Το σύστημα πιστοποίησης Eco-Lighthouse είναι το ευρύτερα χρησιμοποιούμενο σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης της Νορβηγίας, έχοντας χορηγήσει περισσότερα από 5 000 έγκυρα πιστοποιητικά σε οργανισμούς μικρού, μεσαίου και μεγάλου μεγέθους (το ELH δεν απευθύνεται σε εταιρείες που παρουσιάζουν σύνθετες περιβαλλοντικές προκλήσεις (5)). Μέσω εύκολα εφαρμόσιμων, απτών, συναφών και κερδοφόρων (με την ευρύτερη έννοια: τοπικών, περιφερειακών, παγκόσμιων) μέτρων, οι επιχειρήσεις μπορούν να βελτιώσουν τις περιβαλλοντικές επιδόσεις τους, να ελέγξουν τον περιβαλλοντικό αντίκτυπό τους και να αποδείξουν την προσήλωσή τους στην εταιρική ευθύνη.

Το σύστημα πιστοποίησης του Eco-Lighthouse εντάσσει την περιβαλλοντική διαχείριση τόσο των εσωτερικών όσο και των εξωτερικών περιβαλλοντικών πτυχών στο νομικό πλαίσιο των νορβηγικών κανονισμών σχετικά με τις συστηματικές δραστηριότητες για την υγεία, το περιβάλλον και την ασφάλεια στις επιχειρήσεις.

Μια επιχείρηση που επιθυμεί να λάβει πιστοποίηση από το Eco-Lighthouse πρέπει:

Πριν από την πιστοποίηση

1.

Να προσλάβει εξουσιοδοτημένο σύμβουλο Eco-Lighthouse ο οποίος είναι εκπαιδευμένος, εγκεκριμένος και παρακολουθείται από το ELH, για:

α)

τη διενέργεια περιβαλλοντικής ανασκόπησης (miljøanalyse) της επιχείρησης. Με βάση αυτή την προκαταρκτική ανάλυση, ο σύμβουλος επιλέγει τα ειδικά κλαδικά κριτήρια (bransjespesifikke kriterier) που αφορούν την επιχείρηση επιπροσθέτως των γενικών κλαδικών κριτηρίων (6) που έχουν εφαρμογή σε όλους τους οργανισμούς·

β)

την κατάρτιση και τη συνδρομή στη συμπλήρωση της περιβαλλοντικής δήλωσης (7) (Miljøkartlegging) στη δικτυακή πύλη του ELH·

γ)

με τη βοήθεια αυτού του διαδικτυακού εργαλείου (Miljøkartlegging), τον συντονισμό και την τεκμηρίωση της εκπλήρωσης των συναφών κριτηρίων·

δ)

την εκπαίδευση του εσωτερικού υπευθύνου περιβαλλοντικής διαχείρισης (miljøfyrtårnansvarlig) που ορίζεται από τον οργανισμό στη χρήση της δικτυακής πύλης του ELH, συμπεριλαμβανομένης της περιβαλλοντικής δήλωσης·

ε)

την εκπαίδευση του εσωτερικού υπευθύνου περιβαλλοντικής διαχείρισης στη συμπλήρωση της πρώτης έκδοσης της ετήσιας κλιματικής και περιβαλλοντικής έκθεσης η οποία υποβάλλεται σε ετήσια βάση (μετά την πιστοποίηση) για το προηγούμενο πλήρες ημερολογιακό έτος·

στ)

την καθοδήγηση της διαδικασίας εκπλήρωσης των κριτηρίων.

2.

Ο οργανισμός, μέσω της διαδικτυακής αυτοαξιολόγησής του στην περιβαλλοντική δήλωση, επιβεβαιώνει το καθεστώς συμμόρφωσης με μια δέσμη γενικών και ειδικών κλαδικών κριτηρίων πριν από τη διενέργεια της διαδικασίας πιστοποίησης. Για τη χορήγηση της πιστοποίησης πρέπει να πληρούνται όλα τα γενικά και τα ειδικά κλαδικά κριτήρια. Ένα γραπτό αποτύπωμα αυτής της «προκαταρκτικής» διαδικασίας αυτοκαταγραφής φυλάσσεται ως μέρος της περιβαλλοντικής δήλωσης.

3.

Τα γενικά και τα ειδικά κλαδικά κριτήρια αναπτύσσονται από το ELH σε συνεργασία με τους σχετικούς κρατικούς φορείς, επιστήμονες, οργανώσεις συμφερόντων, πελάτες και έμπειρους συμβούλους και πιστοποιητές με στόχο τον προσδιορισμό και τη ρύθμιση των συναφών περιβαλλοντικών πτυχών και αποτελεσματικών μέτρων του εκάστοτε κλάδου, τα οποία υποβάλλονται σε περιοδικές ανασκοπήσεις.

4.

Τα κριτήρια αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του συστήματος διαχείρισης, και διασφαλίζουν ότι το σύστημα λειτουργεί όπως πρέπει. Η συμμόρφωση με το σύνολο των κριτηρίων καταγράφεται στη δικτυακή πύλη του Eco-Lighthouse μέσω της περιβαλλοντικής δήλωσης.

5.

Η κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση (Klima- og miljørapport) συμπληρώνεται και υποβάλλεται στη δικτυακή πύλη του ELH, συνδυάζοντας γενικούς δείκτες και παραμέτρους που ισχύουν για όλους τους κλάδους με ειδικούς δείκτες που αναπτύσσονται μέσα από την επιλογή των συναφών κριτηρίων.

6.

Όταν η επιχείρηση κρίνει ότι πληρούνται όλα τα κριτήρια και μετά την υποβολή της πρώτης κλιματικής και περιβαλλοντικής έκθεσης, διενεργείται η πιστοποίηση από πιστοποιητή/επαληθευτή. Ο τελευταίος/-α έχει πρόσβαση στις σχετικές πληροφορίες στη δικτυακή πύλη πριν από την επίσκεψή του/της στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης και τη διεξαγωγή συνεντεύξεων και ελέγχων. Ο πιστοποιητής/επαληθευτής διενεργεί την πιστοποίηση εξ ονόματος του δήμου στον οποίο είναι εγκατεστημένη η επιχείρηση, αλλά εκπαιδεύεται, εγκρίνεται (αδειοδοτείται) και παρακολουθείται από την κεντρική διοίκηση του Eco-lighthouse συμπεριλαμβανομένης (από το 2017) της επιτόπιας παρατήρησης. Οι αποκλίσεις από τα κριτήρια και ο περιορισμός των αποκλίσεων τεκμηριώνονται στην περιβαλλοντική δήλωση.

7.

Τα τεκμηριωμένα αποτελέσματα της διαδικασίας συνολικά ελέγχονται από το Ίδρυμα ELH και εκδίδεται το σχετικό πιστοποιητικό. Μόνο σε αυτό το στάδιο εκδίδεται αντίστοιχη έκθεση πιστοποίησης και επιστολή αναγνώρισης.

Μετά την πιστοποίηση

Μετά την πιστοποίηση, υποβάλλεται έως την 1η Απριλίου κάθε έτους η κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση στην οποία περιγράφεται η κατάσταση μιας σειράς παραμέτρων, η επίτευξη των προηγούμενων περιβαλλοντικών στόχων και λεπτομερής αποτύπωση των μελλοντικών στόχων. Η ετήσια έκθεση συντάσσεται από τον υπεύθυνο περιβαλλοντικής διαχείρισης.

Η επαναπιστοποίηση διενεργείται ανά τριετία.

Η διαδικασία είναι η ίδια —αν και δεν υφίσταται υποχρέωση πρόσληψης συμβούλου για την επαναπιστοποίηση. Αντί αυτού, ο υπεύθυνος περιβαλλοντικής διαχείρισης (Miljøfyrtårnansvarlig) είναι αρμόδιος για την οργάνωση της επαναπιστοποίησης, τον έλεγχο της διαρκούς συμμόρφωσης με τα κριτήρια, τη συμπλήρωση της περιβαλλοντικής δήλωσης και τη διάθεση της τεκμηρίωσης στον πιστοποιητή/επαληθευτή μέσω πρόσβασης στην επιχείρηση από τη δικτυακή πύλη του ELH. Η νέα περιβαλλοντική δήλωση με την αντίστοιχη τεκμηρίωση και οι υποβληθείσες κλιματικές και περιβαλλοντικές εκθέσεις των προηγούμενων ετών αποτελούν τον κύριο όγκο των στοιχείων που πρέπει να υποβληθούν για την επαναπιστοποίηση, ενώ στη συνάντηση με την επιχείρηση ο πιστοποιητής/επαληθευτής διεξάγει συνεντεύξεις, επιτόπιους ελέγχους και επιθεώρηση των εγκαταστάσεων, όπως και κατά την πρώτη πιστοποίηση.

Σημειώνεται ότι:

Περισσότεροι από 300 νορβηγικοί δήμοι, από ένα σύνολο περίπου 430, είναι μέλη και καταβάλλουν τέλη στο σύστημα πιστοποίησης Eco-Lighthouse. Η συμμετοχή συνεπάγεται διευκόλυνση της πιστοποίησης ELH για τις τοπικές επιχειρήσεις, καθώς διασφαλίζει την παρουσία πιστοποιητή/επαληθευτή για τις επιχειρήσεις της περιοχής. Υπάρχει επίσης η προσδοκία ότι οι δήμοι θα συνδράμουν στην πιστοποίηση των επιχειρήσεων στην περιοχή δικαιοδοσίας τους.

Οι επαληθευτές/πιστοποιητές που συμμετέχουν στη φάση της πιστοποίησης μπορεί να απασχολούνται από την εκάστοτε δημοτική/επαρχιακή διοίκηση ή από ιδιωτική εταιρεία και εκπαιδεύονται, εγκρίνονται και παρακολουθούνται από το Ίδρυμα Eco-Lighthouse. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι, στο σύστημα Eco-Lighthouse, ο δήμος είναι ο φορέας πιστοποίησης, καθώς οι πιστοποιητές (που αδειοδοτούνται από το ELH) ενεργούν εξ ονόματος του δήμου, και όχι της διοίκησης του Eco-Lighthouse.

Το Ίδρυμα Eco-Lighthouse έλαβε πιστοποίηση σύμφωνα με το πρότυπο ISO-9001:2015 τον Μάιο του 2016.

Γενικό χρονοδιάγραμμα — Εφαρμογή του ELH και του EMAS

Image

ΜΕΡΟΣ 1

Δέσμευση και συμμετοχή της ανώτατης διοίκησης

Αντίστοιχη απαίτηση στο πλαίσιο του EMAS

1.

Εμπλοκή και δέσμευση της ανώτατης διοίκησης Στο EMAS η ανώτατη διοίκηση καθορίζει την περιβαλλοντική πολιτική του οργανισμού (1.1) και είναι υπεύθυνη για την ορθή εφαρμογή του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης (1.2), συμπεριλαμβανομένου του διορισμού εκπροσώπου περιβαλλοντικής διαχείρισης (1.3). Νομική βάση: άρθρο 2 παράγραφος 1 και παράρτημα II, Α2, Α4

2.

Η διοίκηση οφείλει να αξιολογεί τακτικά την πρόοδο που σημειώνεται και να αντιμετωπίζει τυχόν θέματα που ανακύπτουν. Κρίνεται αναγκαία η τακτική συμμετοχή της διοίκησης στις συναντήσεις και πρωτοβουλίες στο πλαίσιο του ΣΠΔ. (Παράρτημα II, Α6)

Αξιολόγηση των αντίστοιχων απαιτήσεων στο πλαίσιο του ELH

1.   Εμπλοκή και δέσμευση της ανώτατης διοίκησης

1.1.   Καθορισμός της περιβαλλοντικής πολιτικής του οργανισμού:

Το ΓΚΚ 1945 (8) ορίζει ότι οι οργανισμοί οφείλουν να χαράσσουν περιβαλλοντική πολιτική. Επιπλέον, η απόφαση συμμετοχής στο σύστημα και η δέσμευση για συμμόρφωση με τα διάφορα κριτήρια εγκρίνεται από τη διοίκηση.

1.2.   Ευθύνη για την ορθή εφαρμογή του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης:

Σύμφωνα με το ΓΚΚ 6, η διοίκηση πρέπει να διενεργεί ετήσια ανασκόπηση του συστήματος ΥΑΠ και των διαδικασιών του Eco-Lighthouse, προκειμένου να αξιολογήσει αν λειτουργούν όπως πρέπει.

Υπογράφοντας τους όρους και τις προϋποθέσεις του ELH και τα πρακτικά της ανασκόπησης από τη διοίκηση σε ετήσια βάση, η ανώτατη διοίκηση καθίσταται υπεύθυνη για την αποτελεσματική εφαρμογή του συστήματος διαχείρισης και την ορθότητα της ετήσιας κλιματικής και περιβαλλοντικής έκθεσης (Klima- og miljørapport).

1.3.   Διορισμός εκπροσώπου περιβαλλοντικής διαχείρισης:

Ένα μέλος του προσωπικού ορίζεται υπεύθυνος περιβαλλοντικής διαχείρισης (Miljøfyrtårnansvarlig). Δεν πρόκειται απαραιτήτως για εργασία πλήρους απασχόλησης, ανάλογα και με το μέγεθος του οργανισμού. Ο υπεύθυνος περιβαλλοντικής διαχείρισης μπορεί να εκπαιδευθεί από τον σύμβουλο κατά την πρώτη πιστοποίηση, ή να μαθητεύσει δίπλα στον προηγούμενο υπεύθυνο. Στους μεγαλύτερους οργανισμούς, ο υπεύθυνος περιβαλλοντικής διαχείρισης συμμετέχει ενίοτε στο πρόγραμμα κατάρτισης του συμβούλου ELH [αποκτώντας έτσι τα προσόντα για να λειτουργήσει ως εσωτερικός σύμβουλος (internkonsulent)]. Τα καθήκοντά του/της περιγράφονται στο μέρος 6 (Οργανωτική δομή, κατάρτιση και συμμετοχή των εργαζομένων).

2.   Η διοίκηση αξιολογεί τακτικά την πρόοδο που σημειώνεται και αντιμετωπίζει τυχόν θέματα που ανακύπτουν.

Αυτό γίνεται μέσω της ετήσιας ανασκόπησης από τη διοίκηση (9) (ledelsens gjennomgang) που λαμβάνει έγκριση από τη διοίκηση (με υπογραφή των πρακτικών της συνεδρίασης για την ετήσια ανασκόπηση από τη διοίκηση). Υποβάλλεται έκθεση για τις περιπτώσεις μη συμμόρφωσης (με τις κείμενες διατάξεις και/ή με τα κριτήρια του ELH) και η ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση. Η τελευταία περιλαμβάνει αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων και τους περιβαλλοντικούς στόχους για το επόμενο έτος. Οι εκθέσεις (επανα)πιστοποίησης μπορούν επίσης να υποβάλλονται, ιδίως όταν διαπιστώνεται μη συμμόρφωση.

Η ετήσια αυτή αξιολόγηση συνιστά, επομένως, έναν έλεγχο ποιότητας (ικανοποίηση πελατών, οργάνωση, διαπίστωση μη συμμόρφωσης) αλλά άπτεται επίσης της επίτευξης των περιβαλλοντικών στόχων και του σχεδίου δράσης, και εξετάζει την πρόοδο που έχει σημειωθεί σε ζητήματα όπως τα απόβλητα, η χρήση ενέργειας και οι περιβαλλοντικοί δείκτες που σχετίζονται με τον κλάδο. Εάν έχει διαπιστωθεί μη συμμόρφωση σε σχέση με το ELH και/ή το εξωτερικό περιβάλλον, είναι η στιγμή να αντιμετωπιστεί (είτε άμεσα είτε —αν αυτό δεν είναι δυνατό— με ένταξη στο σχέδιο δράσης για το επόμενο έτος).

Το γενικό κλαδικό κριτήριο 1950 ορίζει: «Η επιχείρηση πρέπει να θεσπίζει διαδικασίες για την αναφορά και τον χειρισμό της μη συμμόρφωσης» (10). Η διοίκηση είναι, συνεπώς, υπεύθυνη για την περιβαλλοντική πολιτική, τους στόχους και τα επιτεύγματα στο πλαίσιο του ELH μέσω (τουλάχιστον) ετήσιας επικαιροποίησης και επαναβεβαίωσης της δέσμευσης.

Επιπροσθέτως, το συμπληρωματικό σύστημα ΥΑΠ που επιβάλλεται από τη νορβηγική νομοθεσία (11) διασφαλίζει ότι οι περιβαλλοντικοί σκοποί που περιέχονται στο σχέδιο δράσης και παρουσιάζονται στην ενότητα των επιτευγμάτων της ετήσιας κλιματικής και περιβαλλοντικής έκθεσης επιτυγχάνονται και ότι οι οδηγίες ακολουθούνται.

Συμπέρασμα της Επιτροπής

Η ανώτατη διοίκηση προσυπογράφει τους όρους και τις δεσμεύσεις του ELH στο αρχικό στάδιο της διαδικασίας πιστοποίησης (μέσω της δικτυακής πύλης). Το γενικό κλαδικό κριτήριο 1945 ορίζει ότι οι οργανισμοί οφείλουν να χαράσσουν περιβαλλοντική πολιτική. Η εκτενής, τακτική συμμετοχή της διοίκησης επιτυγχάνεται μέσω ελέγχων σε διάφορες χρονικές στιγμές καθ' όλη τη διάρκεια του έτους και μέσω της ετήσιας ανασκόπησης από τη διοίκηση. Ο οργανισμός που εφαρμόζει το ELH πρέπει επίσης να ορίσει υπεύθυνο περιβαλλοντικής διαχείρισης ο οποίος λογοδοτεί στην ανώτατη διοίκηση (ή αποτελεί μέρος της ανώτατης διοίκησης) και είναι ο σύνδεσμος με το προσωπικό για τα θέματα του ELH. -

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι το μέρος του ELH που αφορά τη «Δέσμευση και συμμετοχή της ανώτατης διοίκησης»συμμορφώνεται με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS και μπορεί, ως εξ αυτού, να θεωρηθεί ισοδύναμο.

ΜΕΡΟΣ 2

Διενέργεια περιβαλλοντικής ανασκόπησης (προκαταρκτικής ανάλυσης)

Αντίστοιχες απαιτήσεις στο πλαίσιο του EMAS

Πριν από την καταχώρισή του, ο οργανισμός διενεργεί περιβαλλοντική ανασκόπηση σύμφωνα με το παράρτημα I του κανονισμού - Άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο α), παράρτημα I, τμήμα A.3.1 του παραρτήματος II.

Η προκαταρκτική αυτή ανάλυση καλύπτει τα ακόλουθα πεδία:

1.

προσδιορισμός των εφαρμοστέων νομικών απαιτήσεων σχετικά με το περιβάλλον·

2.

προσδιορισμός όλων των άμεσων και έμμεσων περιβαλλοντικών πτυχών με σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, με ποιοτική και ποσοτική εκτίμηση, κατά περίπτωση, και με συμπερίληψη όσων κρίνονται σημαντικές σε σχετικό μητρώο·

3.

περιγραφή των κριτηρίων για την εκτίμηση της σημασίας των περιβαλλοντικών επιπτώσεων·

4.

εξέταση όλων των υφιστάμενων πρακτικών και διαδικασιών περιβαλλοντικής διαχείρισης·

5.

αξιολόγηση των πορισμάτων από τη διερεύνηση προηγούμενων περιστατικών.

Η ανασκόπηση ελέγχεται από εξωτερικό επαληθευτή.

Αξιολόγηση των αντίστοιχων απαιτήσεων στο πλαίσιο του ELH

Γενική αξιολόγηση: Η προκαταρκτική ανάλυση του ELH, η επονομαζόμενη «περιβαλλοντική δήλωση» (Miljøkartlegging), διενεργείται από σύμβουλο (εκπαιδευμένο, εγκεκριμένο και παρακολουθούμενο από το ELH). Μετά από ανάλυση του οργανισμού, ο σύμβουλος επιλέγει τα συναφή κριτήρια που πρέπει να πληροί ο οργανισμός προκειμένου να λάβει την πιστοποίηση του ELH. Με βάση αυτή την ανάλυση, καταρτίζεται επιγραμμικά η λεγόμενη περιβαλλοντική δήλωση (Miljøkartlegging), ένας κατάλογος κριτηρίων προς εκπλήρωση, για την καθοδήγηση του οργανισμού ώστε να προσδιορίσει τον τομέα στον οποίο πρέπει να σημειωθεί πρόοδος. Ως επόμενο βήμα, η διαδραστική διαδικασία που προσφέρεται στη δικτυακή πύλη του ELH (Miljøfyrtårnportalen) επιτρέπει στον οργανισμό να καταγράφει την πρόοδο και να παρακολουθεί τον πλήρη κατάλογο των εφαρμοστέων κριτηρίων που πρέπει να ικανοποιούνται.

Το ELH προσφέρει γενικά κλαδικά κριτήρια που έχουν εφαρμογή σε όλους τους τομείς και, επιπροσθέτως, προκαθορισμένα ειδικά κριτήρια για επιμέρους κλάδους τα οποία αυτή τη στιγμή καλύπτουν 14 διαφορετικούς κλάδους (12).

1)   Προσδιορισμός των εφαρμοστέων νομικών απαιτήσεων σχετικά με το περιβάλλον

Στα γενικά κλαδικά κριτήρια περιλαμβάνεται επίσης ο έλεγχος της συμμόρφωσης με τις νομικές απαιτήσεις. Η συμμόρφωση ελέγχεται σύμφωνα με το ΓΚΚ 1944: Η επιχείρηση πρέπει να παρέχει πρόσβαση  (13) σε επικαιροποιημένη επισκόπηση των σχετικών νόμων και κανονισμών για την υγεία, το περιβάλλον και την ασφάλεια. Η πρόσβαση και η απαρίθμηση διευκολύνονται από τον δικτυακό τόπο Regelhjelp (14) της νορβηγικής κυβέρνησης στον οποίο η επιχείρηση εισάγει τον μοναδικό κωδικό οργανισμού της, ενεργοποιώντας τη δημιουργία καταλόγου των εφαρμοστέων νομικών απαιτήσεων που αφορούν την επιχείρηση, συμπεριλαμβανομένων όσων σχετίζονται με το περιβάλλον. Στα γενικά και στα ειδικά κριτήρια, όλα τα κριτήρια που απορρέουν από νόμους και κανονισμούς επισημαίνονται σαφώς με το σύμβολο § ώστε να δηλώνεται συγκεκριμένα ότι σκοπός του κριτηρίου είναι η συμμόρφωση με τις νομικές απαιτήσεις.

2)   Προσδιορισμός όλων των άμεσων και έμμεσων περιβαλλοντικών πτυχών με σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, με ποιοτική και ποσοτική εκτίμηση, κατά περίπτωση, και με κατάλογο όσων κρίνονται σημαντικές

Μέσω της διαδικασίας ανάπτυξης κλαδικών κριτηρίων, προσδιορίζονται και απαριθμούνται οι περιβαλλοντικές πτυχές που είναι κεντρικής σημασίας για τους κλάδους οι οποίοι καλύπτονται από το ELH. Τα προκαθορισμένα κριτήρια αναπτύσσονται σε συνεργασία με τους σχετικούς κλαδικούς οργανισμούς, ομάδες συμφερόντων, την κυβέρνηση, επιστήμονες/ερευνητές και τους βασικούς πελάτες. Η διαδραστική απαρίθμηση μιας προκαθορισμένης δέσμης κριτηρίων έχει ως στόχο να συνδράμει και να καθοδηγήσει τους οργανισμούς ώστε να δημιουργήσουν εύκολα ένα σαφές σημείο αναφοράς. Η διαδικασία αυτή είναι αναμφισβήτητα μία από τις βασικές διαφορές μεταξύ των μεθόδων του EMAS και του ELH. Ενώ η πρώτη μέθοδος εστιάζει στον προσδιορισμό των περιβαλλοντικών πτυχών σε επίπεδο οργανισμού, η δεύτερη προσδιορίζει τις εν λόγω πτυχές σε κλαδικό επίπεδο.

Από τα 31 γενικά κλαδικά κριτήρια, 35 % είναι συστημικά κριτήρια, 4 % αφορούν το εργασιακό περιβάλλον και 52 % σχετίζονται, κατά το ELH, με το εξωτερικό περιβάλλον (15). Μεταξύ των ειδικών κλαδικών κριτηρίων, σύμφωνα με το ELH κατά μέσο όρο 10 % είναι συστημικά κριτήρια, 20 % αφορούν το εργασιακό περιβάλλον και 70 % σχετίζονται με το εξωτερικό περιβάλλον (16). Μια προσεκτική ματιά στα κριτήρια με τα περισσότερα πιστοποιητικά (τα οποία ως αποτέλεσμα αναθεωρούνται και επικαιροποιούνται με τη μεγαλύτερη συχνότητα), όπως εκείνα που αφορούν τα ξενοδοχεία ή τη λιανική πώληση ειδών παντοπωλείου (17), επιβεβαιώνει ότι τα εν λόγω κριτήρια εμπεριέχουν μια σειρά συναφών βασικών περιβαλλοντικών πτυχών.

Στα γενικά κλαδικά κριτήρια (ΓΚΚ) περιλαμβάνεται επίσης το κριτήριο 1963 «Άλλες περιβαλλοντικές πτυχές» το οποίο επιβάλλει στις επιχειρήσεις να αξιολογούν και να εγκύπτουν σε συναφείς περιβαλλοντικές πτυχές που δεν καλύπτονται από τα γενικά και ειδικά κλαδικά κριτήρια: «Η επιχείρηση πρέπει να προσδιορίζει τις άλλες σημαντικές περιβαλλοντικές πτυχές της επιχείρησης, και να εξετάζει ενδεχόμενες αναγκαίες ενέργειες και/ή τη συμπερίληψη στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση και/ή την παρακολούθηση μέσω του σχεδίου δράσης.» Ωστόσο, το ELH δεν προσδιορίζει με ποιο τρόπο πρέπει να εφαρμόζεται το κριτήριο αυτό, π.χ. ποιες πτυχές εξετάζονται (άμεσες ή έμμεσες) και πώς εκτιμάται η σημασία των επιπτώσεών τους (18). Επίσης, δεν είναι σαφές πώς μπορεί να αξιολογηθεί η συμμόρφωση με το συγκεκριμένο κριτήριο, μεταξύ άλλων σε ποια βάση μπορεί ο πιστοποιητής του ELH να εξασφαλίσει ότι έχουν προσδιοριστεί όλες οι σημαντικές περιβαλλοντικές πτυχές (19).

Τα κριτήρια που απαριθμούνται ελέγχονται κατά την επαλήθευση/πιστοποίηση και πρέπει να πληρούνται στο σύνολό τους πριν (20) από τη χορήγηση της πιστοποίησης. Ανά τριετία τα κριτήρια υποβάλλονται σε εκ νέου επαλήθευση/επαναπιστοποίηση στο πλαίσιο της επαναπιστοποίησης.

3)   Περιγραφή των κριτηρίων για την εκτίμηση της σημασίας των περιβαλλοντικών επιπτώσεων

Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων διεξάγεται μέσω της διαδικασίας ανάπτυξης κλαδικών κριτηρίων. Η εν λόγω εκτίμηση δεν διενεργείται, συνεπώς, από τον οργανισμό αλλά εξετάζεται σε κλαδικό επίπεδο από σχετικούς παράγοντες του κλάδου. Το παράρτημα I (3) του EMAS περιλαμβάνει συγκεκριμένες κατευθύνσεις και κριτήρια για την εκτίμηση της σημασίας των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε επίπεδο οργανισμού. Το ELH δεν παρέχει αντίστοιχες κατευθύνσεις καθώς η εκτίμηση διενεργείται σε κλαδικό επίπεδο από συμβουλευτικές ομάδες εμπειρογνωμόνων.

4) και 5)   Υφιστάμενη πρακτική και διαδικασία διαχείρισης και αξιολόγηση των πορισμάτων από τη διερεύνηση προηγούμενων περιστατικών

Η υφιστάμενη πρακτική και διαδικασία διαχείρισης εξετάζεται και αξιολογείται μέσω των κλαδικών κριτηρίων. Πριν από την πιστοποίηση συντάσσεται μια πρώτη ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση η οποία επισυνάπτεται στην περιβαλλοντική δήλωση. Η εν λόγω έκθεση περιλαμβάνει τα θετικά σημεία και τις αδυναμίες της περιβαλλοντικής διαχείρισης στον οργανισμό. Λαμβάνει συγκεκριμένα υπόψη τις «Αναληφθείσες πρωτοβουλίες» (Gjennomførte tiltak) για τη διόρθωση καταστάσεων που απείχαν/απέχουν από το ιδανικό. Με βάση αυτές τις πληροφορίες εκπονείται σχέδιο δράσης (Handlingsplan med mål).

Συμπέρασμα της Επιτροπής

Η προκαταρκτική ανάλυση του ELH λαμβάνει υπόψη δέσμη κριτηρίων τα οποία βασίζονται στις περιβαλλοντικές πτυχές που έχουν προσδιοριστεί σε τομεακό επίπεδο. Σημαντικό μέρος των πιθανών περιβαλλοντικών πτυχών του οργανισμού μπορούν να ληφθούν δεόντως υπόψη από το ELH κατά τον καθορισμό των κλαδικών κριτηρίων. Ο οργανισμός θα εγκύψει ακολούθως σε αυτές τις πτυχές, όταν θα αξιολογήσει τη συμμόρφωσή του με τα καθορισμένα κριτήρια κατά την προετοιμασία για την πιστοποίηση.

Το EMAS προβλέπει εξατομικευμένη ανάλυση των ειδικών άμεσων και έμμεσων περιβαλλοντικών πτυχών του οργανισμού και επιβάλλει στον οργανισμό τη θέσπιση κριτηρίων για την εκτίμηση της σημασίας των επιπτώσεων που σχετίζονται με τις προσδιορισθείσες πτυχές στο επιμέρους πλαίσιο του οργανισμού. Η συγκεκριμένη προσέγγιση που έχει ως επίκεντρο τον οργανισμό αποσκοπεί στον προσδιορισμό των πτυχών που είναι σημαντικές στο επιμέρους πλαίσιο του οργανισμού, και όχι για τον κλάδο συνολικά. Αυτός ο εξατομικευμένος χαρακτήρας της προσέγγισης αποτελεί μία από τις βασικές διαφορές των δύο συστημάτων.

Η ύπαρξη του γενικού κριτηρίου 1963 του ELH το οποίο επιβάλλει επιπλέον την εξέταση των συναφών «άλλων περιβαλλοντικών πτυχών» μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διεύρυνση του πεδίου της ανάλυσης και την επίτευξη μιας πιο εξειδικευμένης ανασκόπησης. Το ELH, στις κατευθύνσεις του για το κριτήριο, συνιστά την εφαρμογή του σε σύνδεση με την ανάλυση κινδύνου. Ωστόσο, δεν προσδιορίζει πώς πρέπει να αξιολογείται η σημασία αυτών των πρόσθετων πτυχών.

Αν και αμφότερες οι προσεγγίσεις είναι πολύτιμες και παρουσιάζουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, οι εφαρμοζόμενες μεθοδολογίες διαφέρουν σημαντικά. Επιδιώκεται ο ίδιος στόχος —προσδιορισμός των σημαντικών περιβαλλοντικών πτυχών—, αλλά με διαφορετικές μεθόδους. Το ELH εστιάζει στον προσδιορισμό των περιβαλλοντικών πτυχών σε κλαδικό επίπεδο ενώ το EMAS επιδιώκει τον προσδιορισμό των σημαντικών πτυχών ειδικά για κάθε οργανισμό. Ως εκ τούτου, οι δύο προσεγγίσεις δεν είναι δυνατό να θεωρηθούν ισοδύναμες (21).

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η Επιτροπή θεωρεί ότι το μέρος του ELH που αφορά τη «Διενέργεια περιβαλλοντικής ανασκόπησης»συμφωνεί μερικώς με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS.

Ενδεχόμενα μέτρα για τον περιορισμό των αποκλίσεων από το EMAS

Παρόλο που το συγκεκριμένο μέρος του ELH δεν μπορεί να θεωρηθεί ισοδύναμο, η ανάλυση αποκαλύπτει μεγάλο βαθμό συμφωνίας με πολλές αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS. Για να επιτευχθεί συμμόρφωση με όλες τις αντίστοιχες απαιτήσεις πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή τα εξής συμπληρωματικά στοιχεία:

Μετάβαση από την προσέγγιση βάσει ανάλυσης κινδύνου σε μια προσέγγιση και μεθοδολογία που βασίζεται στο παράρτημα I του EMAS, με στόχο εκτός των άλλων τον προσδιορισμό σημαντικών περιβαλλοντικών πτυχών που δεν καλύπτονται από τα κλαδικά κριτήρια.

Υπό το πρίσμα αυτό, το ΓΚΚ 1963 πρέπει να εφαρμόζεται με βάση τις προβλέψεις της περιβαλλοντικής ανασκόπησης του EMAS.

Ο πιστοποιητής του ELH οφείλει, χρησιμοποιώντας την κατάλληλη μέθοδο, να διασφαλίζει ότι έχουν προσδιοριστεί και ληφθεί υπόψη τυχόν συμπληρωματικές περιβαλλοντικές πτυχές, δείκτες και νομικές απαιτήσεις.

ΜΕΡΟΣ 3

Χάραξη περιβαλλοντικής πολιτικής

Αντίστοιχη απαίτηση στο πλαίσιο του EMAS

Η ανώτατη διοίκηση καθορίζει την περιβαλλοντική πολιτική του οργανισμού. Η εν λόγω πολιτική εμπεριέχει τα διάφορα στοιχεία που αναφέρονται στο παράρτημα II του κανονισμού EMAS. [Άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο β) και παράρτημα II, Α2]

Αξιολόγηση των αντίστοιχων απαιτήσεων στο πλαίσιο του ELH

Το ELH περιλαμβάνει ρητή απαίτηση για καθορισμό σκοπών μέσω του κριτηρίου 1945 («Η επιχείρηση πρέπει να χαράσσει περιβαλλοντική πολιτική (22) και να θέτει στόχους για την υγεία, το περιβάλλον και την ασφάλεια. Αμφότερα πρέπει να τεκμηριώνονται στο σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης ή στο σχέδιο δράσης για την ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση του Eco-Lighthouse»). Η περιβαλλοντική πολιτική και οι ειδικοί περιβαλλοντικοί στόχοι περιλαμβάνουν αρχικά στον καθορισμό των κριτηρίων πριν από την πιστοποίηση και παρουσιάζονται στην περιβαλλοντική δήλωση (Miljøkartlegging). Σε δεύτερη φάση οι περιβαλλοντικές επιδόσεις ελέγχονται με βάση επιλεγμένους δείκτες στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση η οποία περιλαμβάνει επίσης σχέδιο δράσης για συνεχή βελτίωση.

Συμπέρασμα της Επιτροπής

Το άρτι αναθεωρημένο κριτήριο 1945 υποχρεώνει την επιχείρηση και χαράξει περιβαλλοντική πολιτική. Ο συνδυασμός της περιβαλλοντικής δήλωσης, με τη θέσπιση κριτηρίων, και της ετήσιας κλιματικής και περιβαλλοντικής έκθεσης, με τον έλεγχο των δεικτών και τον καθορισμό σκοπών, συμβάλλουν στη διαμόρφωση αυτής της περιβαλλοντικής πολιτικής και βοηθούν στην εφαρμογή της.

Η επιδίωξη πιστοποίησης μέσω του Eco-lighthouse και η υπογραφή των όρων και των δεσμεύσεων του ELH είναι ενδεικτική μιας πρόθεσης για αναβάθμιση της διαχείρισης των περιβαλλοντικών πτυχών και για συνεχή βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων. Μέσω του «σχεδίου δράσης» της, η ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση προσφέρει ώθηση για συνεχή βελτίωση.

Η ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση υποβάλλεται προς έγκριση στην ανώτατη διοίκηση κατά την ετήσια ανασκόπηση από τη διοίκηση.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι το μέρος του ELH που αφορά τη «Χάραξη περιβαλλοντικής πολιτικής» συμμορφώνεται με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS και μπορεί, ως εξ αυτού, να θεωρηθεί ισοδύναμο.

ΜΕΡΟΣ 4

Διασφάλιση της συμμόρφωσης με τις κείμενες διατάξεις

Αντίστοιχη απαίτηση στο πλαίσιο του EMAS

Το EMAS υποχρεώνει τους οργανισμούς:

1.

να προσδιορίζουν τις νομικές υποχρεώσεις τους σε σχέση με το περιβάλλον

2.

να θεσπίζουν διατάξεις για τη συμμόρφωση με τις εν λόγω απαιτήσεις

3.

να θεσπίζουν τις κατάλληλες διαδικασίες για την ικανοποίηση των εν λόγω απαιτήσεων σε μόνιμη βάση

4.

να προσκομίζουν ουσιώδη αποδεικτικά στοιχεία της συμμόρφωσής τους.

[Άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο β) και παράγραφος 4, παράρτημα II A3.2, B2, A5.2]

Αξιολόγηση των αντίστοιχων απαιτήσεων στο πλαίσιο του ELH

1.

Πριν από την πιστοποίηση του ELH, καταρτίζεται κατάλογος κριτηρίων από τον σύμβουλο. Βάσει του γενικού κλαδικού κριτηρίου 1944 (23) η επιχείρηση υποχρεούται να διασφαλίζει στον πιστοποιητή/επαληθευτή (και, επιπλέον, σε ολόκληρη την εταιρεία) πρόσβαση σε επικαιροποιημένη επισκόπηση των σχετικών νόμων και κανονισμών που έχουν εφαρμογή στην επιχείρηση.

Η συμμόρφωση με την υποχρέωση αυτή διευκολύνεται χάρη στον δικτυακό τόπο Regelhjelp  (24) της νορβηγικής κυβέρνησης, μέσω του οποίου κάθε επιχείρηση λαμβάνει κατάλογο της συναφούς νομοθεσίας εισάγοντας τον μοναδικό αριθμό οργανισμού που της έχει διατεθεί. Οι κανόνες και οι κανονισμοί που κρίνονται ως οι πιο συναφείς για τον κλάδο ενσωματώνονται στα γενικά και στα ειδικά κλαδικά κριτήρια (και επισημαίνονται με το σύμβολο §), η συμμόρφωση με τα οποία είναι απαραίτητη για την πιστοποίηση και την επαναπιστοποίηση. Η ετήσια επικαιροποίηση της επισκόπησης διασφαλίζεται με την ετήσια ανασκόπηση από τη διοίκηση (μέσω της ετήσιας ανασκόπησης ΥΑΠ).

Ο κατάλογος των κριτηρίων περιλαμβάνει επίσης κριτήρια σχετιζόμενα με τις ειδικές νομικές υποχρεώσεις που οφείλει να εκπληρώνει ο οργανισμός.

Παραδείγματα:

Νομικό γενικό κριτήριο 42: «τα επικίνδυνα απόβλητα (και ...) πρέπει να αποθηκεύονται με ασφάλεια και να μεταφέρονται σε […] εγκατάσταση σύμφωνα με τους «Κανονισμούς για την ανακύκλωση των αποβλήτων».

Νομικό ειδικό κριτήριο 311: «Διενεργείται δειγματοληψία και ανάλυση των υγρών αποβλήτων σύμφωνα με τους τοπικούς κανονισμούς και τον κανονισμό 15Α-3 και 4 σχετικά με τη ρύπανση». (μετάφραση)

2.

Μέσω της αυτοαξιολόγησης πριν από την πιστοποίηση, η επιχείρηση επιβεβαιώνει τη συμμόρφωση με τα εν λόγω κριτήρια. Τα κριτήρια επανελέγχονται ακολούθως από τον ανεξάρτητο, τρίτο επαληθευτή/πιστοποιητή στη διάρκεια της πιστοποίησης. Πριν από την έκδοση ενός πιστοποιητικού ELH, το Ίδρυμα ELH υποβάλλει και πάλι σε έλεγχο την εργασία που επιτελέστηκε από τον σύμβουλο, την επιχείρηση και τον επαληθευτή/πιστοποιητή και δίνει την έγκρισή του. Ο έλεγχος επαναλαμβάνεται κατά την ανά τριετία επαναπιστοποίηση. Για να πραγματοποιηθεί η διαδικασία της πιστοποίησης, απαιτείται συμμόρφωση με όλα τα κριτήρια, συμπεριλαμβανομένων των γενικών και των ειδικών κριτηρίων που έχουν ενσωματωθεί απευθείας από τη νορβηγική νομοθεσία στα κριτήρια του ELH (με το σύμβολο «§»). Η μη συμμόρφωση με νομική απαίτηση η οποία δεν αποτελεί κριτήριο ELH αποτελεί αντικείμενο του γενικού κλαδικού κριτηρίου 1950 το οποίο υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να θεσπίζουν διαδικασίες για την αναφορά και τον χειρισμό αυτής της μη συμμόρφωσης. Με βάση το εν λόγω κριτήριο η επιχείρηση μπορεί να λάβει πιστοποίηση εάν αποδείξει ότι διαθέτει σύστημα για τον χειρισμό της μη συμμόρφωσης. Ο πιστοποιητής/επαληθευτής ελέγχει τη συμμόρφωση με τα κριτήρια του ELA και επαληθεύει ότι η επιχείρηση έχει θεσπίσει διαδικασία για την αποκατάσταση της μη συμμόρφωσης με τις γενικές νομικές διατάξεις.

Σε αντίθεση με το EMAS, το ELH δεν υποχρεώνει τους οργανισμούς να παρέχουν στον πιστοποιητή αποδεικτικά στοιχεία πλήρους συμμόρφωσης με την περιβαλλοντική νομοθεσία (25) πέραν των ειδικών (νομικών) κριτηρίων.

3.

Κατά την επαναπιστοποίηση που διενεργείται ανά τριετία, επανελέγχονται όλα τα κριτήρια, συμπεριλαμβανομένου του ΓΚΚ 1950 που άπτεται της μη συμμόρφωσης. Αν διαπιστωθεί μη συμμόρφωση με τα κριτήρια, δεν εκδίδεται ανανέωση της πιστοποίησης.

Οι αποδείξεις της συμμόρφωσης με τις κείμενες διατάξεις αξιολογούνται από τον πιστοποιητή κατά την αξιολόγηση ενόψει της (επανα)πιστοποίησης, αλλά, ως εξ αυτού, περιορίζονται στην επάρκεια του πιστοποιητή (βλέπε απαίτηση σε σχέση με τη διαπίστευση). Ωστόσο, τα νομικά κριτήρια διατυπώνονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε ο εκπαιδευμένος πιστοποιητής/επαληθευτής να είναι σε θέση να αξιολογεί τη συμμόρφωση και να τεκμηριώνει τον βαθμό συμμόρφωσης. Ο πιστοποιητής/επαληθευτής επιβεβαιώνει ότι η επιχείρηση διαθέτει την επικαιροποιημένη επισκόπηση των νόμων και των κανόνων, καθώς και σύστημα χειρισμού της μη συμμόρφωσης.

Επίσης, η συμμόρφωση με τις νομικές απαιτήσεις διασφαλίζεται μέσω του ετήσιου εσωτερικού ελέγχου ΥΑΠ, ο οποίος εντάσσεται στην ετήσια ανασκόπηση από τη διοίκηση. Ο έλεγχος ΥΑΠ εγκύπτει σε οποιαδήποτε μορφή μη συμμόρφωσης με τις νομικές απαιτήσεις.

Η πύλη του ELH παρέχει κατευθύνσεις και παραδείγματα για τον χειρισμό της μη συμμόρφωσης (ΓΚΚ 1950).

4.

Όπως συνάγεται από το σημείο 2 της παρούσας ενότητας, η παρεχόμενη τεκμηρίωση περιορίζεται στις ειδικές νομικές απαιτήσεις που καλύπτονται από τα κριτήρια του ELH και δεν καλύπτει όλες τις εφαρμοζόμενες νομικές απαιτήσεις σχετικά με το περιβάλλον. Η τεκμηρίωση παρέχεται και αποθηκεύεται μέσω της ψηφιακής διεπαφής του ELH.

Συμπέρασμα της Επιτροπής

Όπως και στη διαδικασία που έχει θεσπιστεί για την περιβαλλοντική δήλωση (προκαταρκτική ανάλυση), το ELH στηρίζεται σε ένα σύστημα βάσει κριτηρίων για την αξιολόγηση της συμμόρφωσης των οργανισμών με τις κείμενες διατάξεις. Ένα τέτοιο σύστημα συνδυαζόμενο με τον κρατικό δικτυακό τόπο Regelhjelp  (26) θεωρείται ότι παρέχει ικανοποιητική επισκόπηση των νομικών απαιτήσεων που πρέπει να πληρούνται βάσει των απαιτήσεων του EMAS.

Η συμμόρφωση με όλα τα κριτήρια του ELH, συμπεριλαμβανομένων των νομικών κριτηρίων, υπόκειται αρχικά σε αυτοαξιολόγηση πριν από την πιστοποίηση και ελέγχεται από τον επαληθευτή/πιστοποιητή κατά τη διαδικασία της πιστοποίησης. Αν διαπιστωθεί μη συμμόρφωση με ένα μόλις από τα απαριθμούμενα κριτήρια, δεν μπορεί να εκδοθεί πιστοποιητικό.

Οι αποδείξεις της συμμόρφωσης με τα (νομικά) κριτήρια του ELH διατίθενται μέσω του συστήματος. Το ELH υποχρεώνει επίσης τους οργανισμούς να διαθέτουν διαδικασία για την αναφορά και τον χειρισμό των υπολοίπων περιπτώσεων μη συμμόρφωσης (27) με τις νομικές διατάξεις. Η συμμόρφωση με τους πιο σημαντικούς νόμους και κανονισμούς που σχετίζονται με τις δραστηριότητες υγείας, περιβάλλοντος και ασφάλειας ελέγχεται ετησίως μέσω καταλόγου ελέγχου ΥΑΠ ο οποίος βεβαιώνεται και υπογράφεται από τον γενικό διευθυντή, και αποτελεί αντικείμενο ανασκόπησης από τη διοίκηση. Οι οδηγίες για το ΓΚΚ 1944 αναφέρουν ρητώς ότι απαιτείται συμμόρφωση με, και όχι απλώς επισκόπηση των νομικών απαιτήσεων.

Ωστόσο, σε αντίθεση με το EMAS, το ELH δεν περιλαμβάνει κριτήριο το οποίο απαιτεί από τους οργανισμούς να συμμορφώνονται με όλες τις νομικές απαιτήσεις που σχετίζονται με το περιβάλλον. Αντί αυτού, το ELH δίνει έμφαση στην πιο σημαντική περιβαλλοντική νομοθεσία μέσω των συναφών κλαδικών κριτηρίων, αναδιατυπώνοντας την πιο συναφή νομοθεσία ώστε να είναι πλήρως κατανοητή για την επιχείρηση και για τον πιστοποιητή.

Επιπλέον, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με νομικές απαιτήσεις που δεν καλύπτονται από τα νομικά κριτήρια του ELH, η πιστοποίηση μπορεί να χορηγηθεί υπό την προϋπόθεση ότι έχουν θεσπιστεί διαδικασίες για την αναφορά και τον χειρισμό της μη συμμόρφωσης με τους κανονισμούς ΥΑΠ (28).

Μια άλλη αξιοσημείωτη διαφορά έγκειται στην επάρκεια του επαληθευτή. Οι επαληθευτές του EMAS πρέπει να είναι σε θέση να εντοπίζουν αν έχει παραλειφθεί μέρος της νομοθεσίας, και πρέπει, ως εκ τούτου, να διαθέτουν τα τυπικά προσόντα για κάτι τέτοιο. Αντιθέτως, οι επαληθευτές του ELH λαμβάνουν εκπαίδευση γενικού χαρακτήρα. Το ELH προβλέπει το γεγονός αυτό διατυπώνοντας τα (νομικά) κριτήρια με σαφή και εύληπτο τρόπο αλλά η ικανότητα του πιστοποιητή να εντοπίζει περιπτώσεις μη συμμόρφωσης οι οποίες υπερβαίνουν τα προκαθορισμένα νομικά κριτήρια είναι αμφισβητήσιμη.

Τέλος, σε σύγκριση με το EMAS, διαπιστώνεται επίσης διαφορά στη συχνότητα αυτής της εξωτερικής επαλήθευσης. Βάσει του ELH απαιτείται πλήρης επαναπιστοποίηση ανά τριετία. Στο πλαίσιο αυτής, επανελέγχονται όλα τα κριτήρια, συμπεριλαμβανομένων των κριτηρίων που σχετίζονται με τις νομικές απαιτήσεις. Βάσει του EMAS, οι επιδόσεις όσον αφορά τις νομικές διατάξεις περιλαμβάνονται επίσης στην ετήσια επικύρωση της περιβαλλοντικής δήλωσης από τον επαληθευτή του EMAS. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι το 98 % των επιχειρήσεων του ELH, αν ήταν κάτοχοι πιστοποίησης του EMAS, θα πληρούσαν τις προϋποθέσεις υπαγωγής στην παρέκκλιση για μικρούς οργανισμούς βάσει του άρθρου 7, με συνέπεια την προσέγγιση της συχνότητας του ετήσιου ελέγχου (ανά διετία) και της επαναπιστοποίησης (ανά τέσσερα έτη) με τις αντίστοιχες του ELH.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η Επιτροπή θεωρεί ότι το μέρος του ELH που αφορά τη «Διασφάλιση της συμμόρφωσης με τις κείμενες διατάξεις»συμφωνεί μερικώς με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS.

Ενδεχόμενα μέτρα για τον περιορισμό των αποκλίσεων από το EMAS

Παρόλο που το συγκεκριμένο μέρος του ELH δεν μπορεί να θεωρηθεί ισοδύναμο, η ανάλυση αποκαλύπτει μεγάλο βαθμό συμφωνίας με πολλές αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS. Για να επιτευχθεί συμμόρφωση με όλες τις αντίστοιχες απαιτήσεις πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή τα εξής συμπληρωματικά στοιχεία:

Προσαρμογή του κειμένου του ΓΚΚ 1944 ώστε να ορίζει ότι οι οργανισμοί πρέπει να μεριμνούν για τον προσδιορισμό και τη συμμόρφωση με όλες τις νομικές απαιτήσεις που σχετίζονται με το περιβάλλον πριν από την πιστοποίηση.

Υποχρεωτική παροχή από την επιχείρηση αποδεικτικών στοιχείων συμμόρφωσης με τις σχετικές νομικές περιβαλλοντικές απαιτήσεις, εφόσον της ζητηθούν.

Μέριμνα για επικύρωση της συμμόρφωσης με τις κείμενες διατάξεις από διαπιστευμένο ή κάτοχο άδειας τρίτο ελεγκτή σε ετήσια βάση για τους μεγάλους οργανισμούς και ανά διετία για τις ΜΜΕ.

ΜΕΡΟΣ 5

Καθορισμός σκοπών και περιβαλλοντικού προγράμματος με στόχο τη συνεχή βελτίωση

Αντίστοιχη απαίτηση στο πλαίσιο του EMAS

1.

Πρέπει να καθορίζονται σκοποί εντός του οργανισμού με στόχο τη συνεχή βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων [άρθρο 1, παράρτημα II, B3, B4(3)].

2.

Πρέπει να εκπονείται και να εφαρμόζεται περιβαλλοντικό πρόγραμμα δράσης με στόχο την επίτευξη αυτών των σκοπών [άρθρο 18 παράγραφος 7, παράρτημα II, A2, A3 (3)].

Αξιολόγηση των αντίστοιχων απαιτήσεων στο πλαίσιο του ELH

Οι διαδικασίες του ELH προβλέπουν ότι πριν από την πιστοποίηση ενός οργανισμού καταρτίζεται αναλυτική περιβαλλοντική δήλωση (Miljøkartlegging, ένας κατάλογος ελέγχου των συναφών γενικών και των συναφών ειδικών κριτηρίων που πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την πιστοποίηση) και συντάσσεται η πρώτη ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση, στην οποία περιέχονται οι περιβαλλοντικοί στόχοι και οι προβλεπόμενες ενέργειες για το επόμενο έτος καθώς και οι τρέχουσες περιβαλλοντικές επιδόσεις.

Κάθε χρόνο υποβάλλεται ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση (έως την 1η Απριλίου του επόμενου έτους) μέσω της δικτυακής πύλης του ELH. Οι περιβαλλοντικές επιδόσεις συγκρίνονται με τις αντίστοιχες του προηγούμενου έτους. Η έκθεση παρουσιάζει συνοπτικά τις πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν καθώς και τους σκοπούς και τους στόχους που επιτεύχθηκαν και παρουσιάζει ένα σχέδιο δράσης για το επόμενο έτος. Η ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση ελέγχεται από τον πιστοποιητή/επαληθευτή κατά την πρώτη πιστοποίηση και σε κάθε ανά τριετία επαναπιστοποίηση. Ελέγχεται επίσης ετησίως στη διάρκεια της ετήσιας ανασκόπησης από τη διοίκηση.

Η ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση συντάσσεται στη δικτυακή πύλη του ELH με βάση μια δέσμη γενικών δεικτών και δεικτών που αντιστοιχούν στα ειδικά κλαδικά κριτήρια. Οι περιβαλλοντικοί στόχοι και το σχέδιο δράσης στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση τεκμηριώνουν τη συνεχή βελτίωση. Η διαδικασία περιγράφεται στις κατευθυντήριες γραμμές για το γενικό κλαδικό κριτήριο (ΓΚΚ) 7 (29), στις σχετικές κατευθύνσεις και στη δικτυακή πύλη του ELH.

Επιπροσθέτως, το ΓΚΚ 1963 (Συμπληρωματικές περιβαλλοντικές πτυχές) ορίζει ότι: «Η επιχείρηση πρέπει να προσδιορίζει τις άλλες σημαντικές περιβαλλοντικές πτυχές της επιχείρησης, και να εξετάζει ενδεχόμενες αναγκαίες ενέργειες και/ή τη συμπερίληψη στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση και/ή την παρακολούθηση μέσω του σχεδίου δράσης.» Συνεπώς, το σχέδιο δράσης μπορεί να εμπεριέχει πτυχές που αφορούν ειδικά την επιχείρηση και δεν καλύπτονται από τα γενικά ή ειδικά κριτήρια.

Για τις επιχειρήσεις που επιθυμούν να διευρύνουν την ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση, το ELH προσφέρει υπηρεσία ανάπτυξης ειδικών δεικτών επιχείρησης (virksomhetsspesifikke sjekkpunkter), με την οποία προστίθενται στην έκθεση εξειδικευμένες ερωτήσεις και δείκτες που καθορίζονται από την επιχείρηση.

Συμπέρασμα της Επιτροπής

Κατά την πιστοποίηση, καταρτίζεται ένα αρχικό πρόγραμμα περιβαλλοντικής διαχείρισης το οποίο περιλαμβάνει κριτήρια αξιολόγησης και σκοπούς. Διενεργείται αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων του οργανισμού, της προόδου που έχει σημειωθεί και των περιβαλλοντικών σκοπών σε ετήσια βάση μέσω της ετήσιας κλιματικής και περιβαλλοντικής έκθεσης που συντάσσεται στη δικτυακή πύλη του ELH.

Το περιβαλλοντικό πρόγραμμα επικαιροποιείται και επαναξιολογείται μέσω ανανεούμενης περιβαλλοντικής δήλωσης ανά τριετία κατά τη διαδικασία επαναπιστοποίησης.

Παρά το γεγονός ότι εστιάζουν στις πτυχές που καλύπτονται από δέσμη κριτηρίων κατά τη θέσπιση του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης (συμπεριλαμβανομένων των συμπληρωματικών πτυχών που καλύπτονται από το ΓΚΚ 1963 (30)), οι εν λόγω διαδικασίες είναι ικανές να εξασφαλίσουν συνεχή βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων όσον αφορά τις συγκεκριμένες πτυχές.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι το μέρος του ELH που αφορά τον «Καθορισμό σκοπών και περιβαλλοντικού προγράμματος με στόχο τη συνεχή βελτίωση»συμμορφώνεται με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS και μπορεί, ως εξ αυτού, να θεωρηθεί ισοδύναμο.

ΜΕΡΟΣ 6

Οργανωτική δομή (ρόλοι και ευθύνες), εκπαίδευση και συμμετοχή των εργαζομένων:

Αντίστοιχη απαίτηση στο πλαίσιο του EMAS

1.

Η διοίκηση πρέπει να διασφαλίζει τη διαθεσιμότητα των απαραίτητων πόρων (συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπινων πόρων) για την εξασφάλιση της αποτελεσματικής λειτουργίας του συστήματος. Οι ρόλοι και οι ευθύνες πρέπει να καθορίζονται, να τεκμηριώνονται και να γνωστοποιούνται (παράρτημα II, Α.4.1).

2.

Η ανώτατη διοίκηση του οργανισμού πρέπει να ορίζει συγκεκριμένο(-ους) εκπρόσωπο(-ους) της διοίκησης με καθορισμένο ρόλο, ευθύνες και αρμοδιότητες, προκειμένου να εξασφαλίζει την ορθή εφαρμογή και διατήρηση του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης και να δίνει αναφορά στην ανώτατη διοίκηση σχετικά με τις επιδόσεις του εν λόγω συστήματος (παράρτημα II, Α.4.1).

3.

Οι εργαζόμενοι πρέπει να εκπαιδεύονται ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες του ΣΠΔ (άρθρο 1, παράρτημα II, A.4.2).

4.

Οι εργαζόμενοι πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων του οργανισμού (άρθρο 1, παράρτημα II, A.4.2 και B4).

1.   Δέσμευση της διοίκησης για ορθή εφαρμογή του συστήματος και παροχή των αναγκαίων πόρων:

Σύμφωνα με το ΓΚΚ 1946: «Η επιχείρηση πρέπει να καταρτίζει οργανόγραμμα ή ανάλογη επισκόπηση των βασικών ρόλων εντός του οργανισμού, όπως είναι το σημείο επαφής του Eco-Lighthouse, ο αντιπρόσωπος ασφάλειας, ο πρόεδρος της επιτροπής εργασιακού περιβάλλοντος, ο υπεύθυνος διαχείρισης ΥΑΠ, ο προϊστάμενος για τις συμβάσεις προμηθειών και ο υπεύθυνος πυρασφάλειας.»

Σύμφωνα με τη νορβηγική νομοθεσία, η ανώτατη διοίκηση είναι υπεύθυνη για τη διοίκηση της επιχείρησης, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης ΥΑΠ και, συνεπώς, έμμεσα για την εφαρμογή του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης. Αν δεν παρέχονται οι αναγκαίοι πόροι, οι ελλείψεις θα εμφανιστούν αυτομάτως στην επόμενη έκθεση ΥΑΠ και στην επόμενη ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση. Οι εν λόγω ελλείψεις λαμβάνονται κατόπιν υπόψη στη διάρκεια της ετήσιας ανασκόπησης από τη διοίκηση. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε επίσης να δημιουργήσει εμπόδια στην επόμενη επαναπιστοποίηση.

2.   Ειδικοί εκπρόσωποι για το σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης:

Ένα μέλος του προσωπικού ορίζεται υπεύθυνος περιβαλλοντικής διαχείρισης (Miljøfyrtårnansvarlig). Δεν πρόκειται απαραιτήτως για εργασία πλήρους απασχόλησης, ανάλογα και με το μέγεθος του οργανισμού. Ο υπεύθυνος περιβαλλοντικής διαχείρισης μπορεί να εκπαιδευθεί από τον σύμβουλο κατά την πρώτη πιστοποίηση, ή να μαθητεύσει δίπλα στον προηγούμενο υπεύθυνο. Τα καθήκοντά του/της είναι τα εξής:

εκπρόσωπος του συμβούλου (στην αρχή της διαδικασίας)

εκπρόσωπος του πιστοποιητή/επαληθευτή κατά την αρχική πιστοποίηση και την επαναπιστοποίηση

διασφάλιση της συμμόρφωσης με τα κλαδικά κριτήρια

εκπαίδευση και παροχή κινήτρων στους συναδέλφους του/της

εκπόνηση και υποβολή της ετήσιας κλιματικής και περιβαλλοντικής έκθεσης στη δικτυακή πύλη του ELH

συζήτηση της εν λόγω έκθεσης με τη διοίκηση στην ετήσια «ανασκόπηση από τη διοίκηση» (ledelsens gjennomgang), καθώς και με το προσωπικό στις συναντήσεις προσωπικού, διάχυση της ετήσιας έκθεσης μέσα στον οργανισμό, μέσω ενδοδικτύου ή άλλων διαύλων εσωτερικής επικοινωνίας

γνωστοποίηση, ειδικότερα, της γενικότερης περιβαλλοντικής πολιτικής και των στόχων και σκοπών του οργανισμού για το επόμενο έτος όπως περιγράφονται στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση στους συναδέλφους του/της

συμβολή στη βελτίωση σε μόνιμη βάση.

Το ELH προσφέρει κατάρτιση μέσω διαδικτύου για την εκπαίδευση του υπευθύνου περιβαλλοντικής διαχείρισης (Miljøfyrtårnansvarlig) στην εκπόνηση της ετήσιας κλιματικής και περιβαλλοντικής έκθεσης, και ειδικότερα στο πώς επιτυγχάνεται η επαναπιστοποίηση.

Το ELH προβλέπει ειδική οδηγία για τον υπεύθυνο περιβαλλοντικής διαχείρισης, όπως απαιτείται στο γενικό κλαδικό κριτήριο 1947: «Η επιχείρηση πρέπει να εκπονήσει γραπτές οδηγίες για τον υπάλληλο που είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή του Eco-Lighthouse. Ο υπεύθυνος περιβαλλοντικής διαχείρισης πρέπει να εμπλέκει και να κινητοποιεί όλους τους υπαλλήλους του οργανισμού χωρίς αποκλεισμούς. Το ELH πιστεύει ότι η ενεργή συμμετοχή των εργαζομένων αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο του συστήματος ELH.»

Στους μεγαλύτερους οργανισμούς, μπορεί να συμμετέχουν περισσότεροι εργαζόμενοι μέσω ομάδας περιβαλλοντικής διαχείρισης (31) (Miljøgruppe – ΟΠΔ). Η ΟΠΔ μπορεί να ενταχθεί στην ομάδα για την υγεία, το περιβάλλον και την ασφάλεια (ΥΑΠ) η οποία είναι εκ του νόμου υποχρεωτική για τους οργανισμούς με περισσότερους από 50 εργαζομένους.

3.   Εκπαίδευση:

Οι εταιρείες και οι οργανισμοί δεσμεύονται από το γενικό κλαδικό κριτήριο (ΓΚΚ) 1951: «Η επιχείρηση πρέπει να διαθέτει διαδικασίες για την εκπαίδευση των εργαζομένων στα βασικά στοιχεία ΥΑΠ και την ενημέρωσή τους σε περίπτωση αλλαγών. Η εκπαίδευση πρέπει να περιλαμβάνει αξιόπιστες διαδικασίες σε σχέση με το εξωτερικό περιβάλλον.»

Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι κατέχουν επαρκείς γνώσεις και δεξιότητες ώστε να επιτελούν σωστά το έργο τους σύμφωνα με τους κανονισμούς ΥΑΠ. Το εύρος της εκπαίδευσης των εργαζομένων εξαρτάται από τους κινδύνους που ενέχουν οι δραστηριότητες της επιχείρησης. Η βασική φιλοσοφία του ELH είναι ότι ο οργανισμός γνωρίζει καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο τον εαυτό του και τις ικανότητες/ανάγκες του προσωπικού του και ότι, ως εκ τούτου, μπορεί να κρίνει καλύτερα από οποιονδήποτε τι είδους εκπαίδευση απαιτείται. Το κριτήριο επαληθεύεται προφορικά (από τον πιστοποιητή/επαληθευτή) θέτοντας την ερώτηση ποιες διαδικασίες διαθέτει η επιχείρηση για την εκπαίδευση των εργαζομένων της και των νεοπροσλαμβανόμενων στα θέματα ΥΑΠ.

Το βασικό ερώτημα είναι κατά πόσον αυτή η εκπαίδευση είναι προσανατολισμένη στη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων, ή αν επικεντρώνεται αποκλειστικά σε διαδικαστικά ζητήματα του ELH και στη διαχείριση των κινδύνων ΥΑΠ. Ο κατάλογος ελέγχου ΥΑΠ που χρησιμοποιείται από το ELH προκειμένου να αξιολογηθεί εάν οι τυποποιημένες διαδικασίες του ELH είναι γνωστές στους εργαζομένους επιβεβαιώνει ότι το εύρος της εκπαίδευσης υπερβαίνει τις διαδικασίες και καλύπτει βασικούς περιβαλλοντικούς τομείς όπως η διαχείριση των αποβλήτων, η ενεργειακή απόδοση ή η διαχείριση των επικίνδυνων ουσιών.

4.   Συμμετοχή των εργαζομένων

Με στόχο τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του EMAS, οι εργαζόμενοι συμμετέχουν στη διαδικασία που έχει ως στόχο τη συνεχή βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων του οργανισμού.

Είναι αναγκαίος ο διορισμός περιβαλλοντικής ομάδας εντός του οργανισμού και η ενεργή συμμετοχή των εργαζομένων στις περιβαλλοντικές δραστηριότητες (32). Οι εργαζόμενοι ενημερώνονται σχετικά με το περιεχόμενο της κλιματικής και περιβαλλοντικής έκθεσης και συμμετέχουν επίσης ενεργά στις διαδικασίες που συμβάλλουν στη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων όπως ο διαχωρισμός των απορριμμάτων. Μια σειρά κριτηρίων (1953, 1962, 36) υποστηρίζουν τη συνεχή βελτίωση μέσω της χρήσης «τράπεζας ιδεών». Οι εν λόγω τράπεζες ιδεών που παρέχονται από το Ίδρυμα Eco-lighthouse περιέχουν διάφορα μέτρα με στόχο τη βελτίωση των επιδόσεων σε τομείς περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος όπως οι μεταφορές, τα απόβλητα ή η ενέργεια σε συνεργασία με τους εργαζομένους του οργανισμού.

Συμπέρασμα της Επιτροπής

Η διοίκηση υποχρεούται εκ του νόμου να προβλέπει τους ανθρώπινους πόρους για την ορθή λειτουργία των διαδικασιών ΥΑΠ και οφείλει επίσης —σύμφωνα με τους κανόνες του ELH— να ορίζει αντιπρόσωπο του ELH κατά παρεμφερή τρόπο με το EMAS. Πρέπει, συνεπώς, να διατίθενται στα αρμόδια πρόσωπα οι αναγκαίοι πόροι για τη σωστή λειτουργία.

Οι οργανισμοί υποχρεούνται επίσης να εκπαιδεύουν τους εργαζομένους τους στις δεξιότητες ΥΑΠ που εμπεριέχουν τη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων και να επιδιώκουν τη συμμετοχή των εργαζομένων στην εφαρμογή του ΣΠΔ και στις περιβαλλοντικές δραστηριότητες.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η Επιτροπή θεωρεί ότι το μέρος του ELH που αφορά την «Οργανωτική δομή, εκπαίδευση και συμμετοχή των εργαζομένων»συμμορφώνεται με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS και μπορεί, ως εξ αυτού, να θεωρηθεί ισοδύναμο.

ΜΕΡΟΣ 7

Απαιτήσεις τεκμηρίωσης

Αντίστοιχη απαίτηση στο πλαίσιο του EMAS

Το EMAS θεσπίζει απαιτήσεις τεκμηρίωσης σχετικά με την περιβαλλοντική πολιτική, τους στόχους, τα σχέδια δράσης, το πεδίο εφαρμογής του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης και τα κύρια στοιχεία του, όπως τα αρχεία που είναι αναγκαία για τον αποτελεσματικό σχεδιασμό και έλεγχο των διαδικασιών που σχετίζονται με τις σημαντικές περιβαλλοντικές πτυχές του.

Παράρτημα II, σημείο Α 4.4

Αξιολόγηση των αντίστοιχων απαιτήσεων στο πλαίσιο του ELH

Η τεκμηρίωση σχετικά με τον οργανισμό και την εφαρμογή των διαδικασιών και των στόχων του ΣΠΔ είναι υποχρεωτική.

Το ELH παρουσιάζει εκτεταμένο κατάλογο των υποχρεωτικών εγγράφων που απαιτούνται για την πιστοποίηση στον δικτυακό τόπο του, μαζί με άλλα έντυπα και χρήσιμα εργαλεία (verktøy) και με ανά κλάδο πληροφορίες (33) για την πιστοποίηση. Πολλά σχετικά έγγραφα είναι αποθηκευμένα στη δικτυακή πύλη του ELH (34) (Miljøfyrtårnportal). Το ELH συνιστά επίσης μια δομή αρχειοθέτησης της τεκμηρίωσης.

Στις κατευθυντήριες γραμμές του πιστοποιητή/επαληθευτή για το γενικό κλαδικό κριτήριο (ΓΚΚ) 1944, ανατίθεται στον πιστοποιητή/επαληθευτή να ελέγχει αν η τεκμηρίωση και το σύστημα ΥΑΠ είναι αποθηκευμένα με εύκολο και συστηματικό τρόπο, και αν η επιχείρηση γνωρίζει πώς μπορεί να έχει πρόσβαση στις πληροφορίες. Η τεκμηρίωση που σχετίζεται με τα κλαδικά κριτήρια αποθηκεύεται στην περιβαλλοντική δήλωση (Miljøkartlegging) και στη δικτυακή πύλη του ELH. Η επιχείρηση μπορεί να επιλέξει να την παρουσιάσει στον πιστοποιητή/επαληθευτή κατά τη συνάντηση των δύο πλευρών, καθώς δεν υφίσταται υποχρέωση αναφόρτωσης (upload) στην πύλη. Ο πιστοποιητής/επαληθευτής αποκτά εικόνα σχετικά με τον βαθμό εξοικείωσης των εργαζομένων με το σύστημα κατά τη συνάντηση για την πιστοποίηση ή την επαναπιστοποίηση.

Συμπέρασμα της Επιτροπής

Το παρόν μέρος εστιάζει στη διαθεσιμότητα της ενδεδειγμένης τεκμηρίωσης. Παρά το γεγονός ότι τα δύο συστήματα δεν είναι πανομοιότυπα, η διάρθρωση των πληροφοριών που προτείνονται από το ELH και της τεκμηρίωσης μπορούν να θεωρηθούν ικανοποιητικές.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι το μέρος του ELH που αφορά τις «Απαιτήσεις τεκμηρίωσης»συμμορφώνεται με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS και μπορεί, ως εξ αυτού, να θεωρηθεί ισοδύναμο.

Σημείωση: εξ ορισμού το πεδίο εφαρμογής της διαδικασίας τεκμηρίωσης του ELH είναι σχεδιασμένο ώστε να καλύπτει τις ανάγκες τεκμηρίωσης του συστήματος διαχείρισης του ELH. Αν ένας οργανισμός επιθυμεί να υποβάλει αίτηση για καταχώριση στο EMAS, το πεδίο εφαρμογής της διαδικασίας τεκμηρίωσης προσαρμόζεται ώστε να πληροί όλες τις απαιτήσεις του EMAS, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν καλύπτονται σήμερα από το ELH.

ΜΕΡΟΣ 8

Έλεγχος λειτουργίας

Αντίστοιχη απαίτηση στο πλαίσιο του EMAS

Οι λειτουργίες που συνδέονται με τις προσδιορισθείσες σημαντικές περιβαλλοντικές πτυχές εκτελούνται υπό καθορισμένες συνθήκες. Αυτό διασφαλίζεται από τον οργανισμό μέσω:

1.

της καθιέρωσης, εφαρμογής και διατήρησης τεκμηριωμένης(-ων) διαδικασίας(-ών) για τον έλεγχο καταστάσεων η απουσία των οποίων θα οδηγούσε σε παρέκκλιση από την περιβαλλοντική πολιτική, τους σκοπούς και στόχους·

2.

του καθορισμού των κριτηρίων λειτουργίας στην (στις) διαδικασία(-ες)·

3.

της καθιέρωσης, εφαρμογής και διατήρησης διαδικασιών που σχετίζονται με τις προσδιορισθείσες σημαντικές περιβαλλοντικές πτυχές των αγαθών και υπηρεσιών που χρησιμοποιούνται από τον οργανισμό και της γνωστοποίησης των εφαρμοστέων διαδικασιών και απαιτήσεων στους προμηθευτές, συμπεριλαμβανομένων των αναδόχων.

Αξιολόγηση των αντίστοιχων απαιτήσεων στο πλαίσιο του ELH

1. και 2.

Το ELH ορίζει ότι η επιχείρηση πρέπει να χαράσσει περιβαλλοντική πολιτική και να θέτει συγκεκριμένους σκοπούς όσον αφορά τις περιβαλλοντικές επιδόσεις. Επιπροσθέτως, οι νορβηγικές επιχειρήσεις υποχρεούνται να θεσπίζουν γενικούς σκοπούς για την ΥΑΠ στο πλαίσιο του κανονισμού περί εσωτερικού ελέγχου. Τα κριτήρια ΓΚΚ 1945 και 1947 του ELH ορίζουν ότι το σύστημα διαχείρισης πρέπει να περιλαμβάνει τεκμηριωμένες διαδικασίες για την επίτευξη αυτών των στόχων σε σχέση με την υγεία, το περιβάλλον και την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της συνεχούς συμμόρφωσης με τα κλαδικά κριτήρια. Πρέπει να θεσπίζονται διαδικασίες για τον χειρισμό της μη συμμόρφωσης (ΓΚΚ 1950). Άλλα κριτήρια του ELH (1949) υποχρεώνουν τις επιχειρήσεις να διενεργούν (επικαιροποιημένη) εκτίμηση κινδύνων και να εκπονούν αντίστοιχο σχέδιο δράσης.

Πρέπει να προβλέπονται ειδικές διαδικασίες για τους επιμέρους κλάδους όσον αφορά τον χειρισμό των επικίνδυνων προϊόντων που χρησιμοποιούνται συνήθως από τον εκάστοτε κλάδο (μεταξύ άλλων ΕΚΚ 983, 984 για τον κλάδο καθαρισμού, ΕΚΚ 1931, 1932, 1933 για τα συνεργεία επισκευής και βαφής αμαξωμάτων αυτοκινήτων, ΕΚΚ 14 για τα συνεργεία επισκευής αυτοκινήτων).

3.

Μετά την πιστοποίηση, η επιχείρηση πρέπει να ενημερώνει τους πελάτες και τους προμηθευτές της σχετικά με τις περιβαλλοντικές δραστηριότητές της (ΓΚΚ 5). Πρέπει να θεσπίζονται συναφή περιβαλλοντικά κριτήρια για όλες τις σημαντικές συμβάσεις προμηθειών (ΓΚΚ 1954) και η επιχείρηση πρέπει να ασκεί πιέσεις στους σημαντικότερους προμηθευτές της ώστε να κινήσουν διαδικασία περιβαλλοντικής πιστοποίησης. Η επιχείρηση πρέπει επίσης να κατευθύνει τους προμηθευτές της ώστε να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με προϊόντα τρίτων που φέρουν περιβαλλοντική σήμανση και περιλαμβάνονται στον κατάλογο προϊόντων τους καθώς και στατιστικά στοιχεία σχετικά με προϊόντα που φέρουν οικολογική σήμανση και διατίθενται από τους ίδιους (ΓΚΚ 1956).

Συμπέρασμα της Επιτροπής

Το παρόν μέρος εστιάζει στις υφιστάμενες διαδικασίες για τη διασφάλιση επαρκούς ελέγχου λειτουργίας. Η δομή των διαδικασιών που προτείνονται από το ELH σε συνδυασμό με τον νορβηγικό κανονισμό περί εσωτερικού ελέγχου, και οι σχετικές ροές πληροφοριών μπορούν να θεωρηθούν ικανοποιητικές.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι το μέρος του ELH που αφορά τον «Έλεγχο λειτουργίας»συμμορφώνεται με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS και μπορεί, ως εξ αυτού, να θεωρηθεί ισοδύναμο.

ΜΕΡΟΣ 9

Ετοιμότητα και ανταπόκριση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης

Αντίστοιχη απαίτηση στο πλαίσιο του EMAS

1.

Ο οργανισμός πρέπει να καθιερώνει, να εφαρμόζει και να διατηρεί διαδικασία(-ες) για την αναγνώριση ενδεχόμενων καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης και ατυχημάτων και τρόπο αντιμετώπισης τους.

2.

Ο οργανισμός ανταποκρίνεται στις πραγματικές καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης και ατυχήματα και προλαμβάνει ή περιορίζει τις σχετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

3.

Ο οργανισμός περιοδικά ανασκοπεί και, όπου είναι απαραίτητο, αναθεωρεί, τις διαδικασίες ετοιμότητας και ανταπόκρισης σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης.

4.

Ο οργανισμός επίσης, περιοδικά, δοκιμάζει αυτές τις διαδικασίες, όπου είναι πρακτικά εφικτό.

(Παράρτημα II, Α.4.7)

Αξιολόγηση των αντίστοιχων απαιτήσεων στο πλαίσιο του ELH

Ο τομέας αυτός διέπεται από το γενικό κλαδικό κριτήριο 1949: «Η επιχείρηση πρέπει να παρέχει επικαιροποιημένη εκτίμηση κινδύνων η οποία να καλύπτει το εργασιακό και το εξωτερικό περιβάλλον, και αντίστοιχο σχέδιο δράσης.»

Επιμέρους κλάδοι τους οποίους αφορά ιδιαιτέρως η διάταξη αυτή καλύπτονται από ειδικούς νόμους και κανονισμούς. Οι νορβηγικές επιχειρήσεις μπορούν εύκολα να διαπιστώσουν ποια νομοθεσία εφαρμόζεται σε αυτές με τη βοήθεια του κρατικού δικτυακού τόπου για τους κανόνες και κανονισμούς Regelhjelp  (35), όπου η επιχείρηση εισάγει τον μοναδικό αριθμό οργανισμού που της έχει διατεθεί για να λάβει κατάλογο της συναφούς νομοθεσίας. Παραδείγματα συναφών νόμων και κανονισμών που αφορούν την ετοιμότητα και ανταπόκριση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για τους διάφορους κλάδους διατίθενται επιγραμμικά στον δικτυακό τόπο της Πολιτικής Προστασίας (DSB) (36). Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι το ELH σε γενικές γραμμές δεν πιστοποιεί βαριές βιομηχανίες ή επιχειρήσεις με σύνθετες περιβαλλοντικές προκλήσεις.

Τα ειδικά κλαδικά κριτήρια του ELH περιλαμβάνουν επίσης διατάξεις για την ετοιμότητα και ανταπόκριση, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις όπως η ναυπηγική, αυτό μοιάζει να περιορίζεται σε καταλόγους επικίνδυνων ουσιών και σε προβλέψεις για μαθήματα πρώτων βοηθειών. Για τις επιχειρήσεις που κάνουν χρήση χημικών ή άλλων ουσιών (όπως τα στεγνοκαθαριστήρια), τα ειδικά κλαδικά κριτήρια ρυθμίζουν τα σχετικά ζητήματα.

Συμπέρασμα της Επιτροπής

Η ετοιμότητα και ανταπόκριση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης διέπεται από αυστηρούς κανόνες (37) στο πλαίσιο της νορβηγικής νομοθεσίας. Το ELH έρχεται να λειτουργήσει συμπληρωματικά με τη θέσπιση των γενικών κλαδικών κριτηρίων και των ειδικών κλαδικών κριτηρίων, κατά περίπτωση.

Κατά την πιστοποίηση, την επαναπιστοποίηση και τη διαδικασία που κορυφώνεται με την ετήσια ανασκόπηση από τη διοίκηση, ελέγχονται οι κανόνες σχετικά με την ευαισθητοποίηση, την ετοιμότητα και την ανταπόκριση στους κινδύνους καθώς και η αποτελεσματική εφαρμογή τους και η επανεξέταση των διαδικασιών.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι το μέρος του ELH που αφορά την «Ετοιμότητα και ανταπόκριση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης»συμμορφώνεται με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS και μπορεί, ως εξ αυτού, να θεωρηθεί ισοδύναμο.

ΜΕΡΟΣ 10

Έλεγχοι, εσωτερικός έλεγχος και διορθωτικές ενέργειες

Αντίστοιχη απαίτηση στο πλαίσιο του EMAS

1.

Στο πλαίσιο του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης και σε συμφωνία με τους σκοπούς του, ο οργανισμός πρέπει να καθιερώνει, να εφαρμόζει και να διατηρεί διαδικασία(-ες) για τον έλεγχο, σε τακτική βάση, των βασικών χαρακτηριστικών των λειτουργιών του, οι οποίες μπορεί να έχουν σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, και για την ανάληψη διορθωτικών ενεργειών, όπου χρειάζεται. (Παράρτημα II A.5.1.)

Ο οργανισμός διενεργεί εσωτερικό έλεγχο με σκοπό την αξιολόγηση των υφιστάμενων συστημάτων διαχείρισης και τη διαπίστωση της συμμόρφωσης με την πολιτική και το πρόγραμμα του οργανισμού (συμπεριλαμβανομένης της συμμόρφωσης με τις κείμενες διατάξεις) σύμφωνα με τις απαιτήσεις που θεσπίζονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο γ), στο άρθρο 9 και στο παράρτημα III. Ο έλεγχος διενεργείται από αρμόδιους ελεγκτές τουλάχιστον σε ετήσια βάση και ο κύκλος ελέγχου που καλύπτει όλες τις δραστηριότητες του οργανισμού ολοκληρώνεται ανά διαστήματα που δεν υπερβαίνουν τα τρία έτη (τέσσερα έτη για τις ΜΜΕ).

2.

Ο οργανισμός πρέπει να καθιερώνει, να εφαρμόζει και να διατηρεί διαδικασία(-ες) για τον εντοπισμό, τη διόρθωση και τη διερεύνηση διαπιστωμένων και δυνητικών περιπτώσεων μη συμμόρφωσης και για την ανάληψη διορθωτικών και προληπτικών ενεργειών. Τα αποτελέσματα των διορθωτικών και προληπτικών ενεργειών καταγράφονται και η αποτελεσματικότητά τους αξιολογείται. (Παράρτημα II, Α.5.3)

3.

Ο εσωτερικός έλεγχος πρέπει να ολοκληρώνεται με υποβολή έκθεσης στη διοίκηση σχετικά με τα συμπεράσματα και τα ευρήματα του ελέγχου.

Νομική βάση: άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχεία β) και γ), άρθρο 6 παράγραφος 2 στοιχείο α), άρθρο 9, παράρτημα II A.5 και παράρτημα III

Αξιολόγηση των αντίστοιχων απαιτήσεων στο πλαίσιο του ELH

1.   Έλεγχος των βασικών χαρακτηριστικών των λειτουργιών και αξιολόγηση της συμμόρφωσης του ΣΠΔ με την πολιτική και το πρόγραμμα του οργανισμού μέσω εσωτερικού ελέγχου

Με βάση το γενικό κλαδικό κριτήριο (ΓΚΚ) 6, «Η διοίκηση πρέπει να διενεργεί ετήσια ανασκόπηση του συστήματος ΥΑΠ και των διαδικασιών Eco-Lighthouse προκειμένου να αξιολογήσει εάν λειτουργούν όπως πρέπει». Σημειώνεται ότι το εν λόγω κριτήριο επισημαίνεται με το σύμβολο § που δηλώνει τη νομική βάση.

Οι κατευθυντήριες γραμμές για το ΓΚΚ 6 ορίζουν επίσης ότι «[ν]ομική βάση για το κριτήριο είναι οι κανονισμοί σχετικά με τις συστηματικές δραστηριότητες για την υγεία, το περιβάλλον και την ασφάλεια στις επιχειρήσεις (κανονισμοί περί εσωτερικού ελέγχου), ενότητα 5.8. Η επιχείρηση πρέπει να παρακολουθεί το σύστημα ΥΑΠ και να διενεργεί σε ετήσια βάση τον έλεγχο συστήματος και τον εσωτερικό έλεγχο ώστε να διασφαλίζεται ότι το σύστημα λειτουργεί όπως πρέπει. Οι διαδικασίες του Eco-Lighthouse για το εξωτερικό περιβάλλον πρέπει να εντάσσονται στο σύστημα ΥΑΠ και να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελέγχου. Η διοίκηση έχει τη βασική ευθύνη για το σύστημα ΥΑΠ και για τις ολοκληρωμένες διαδικασίες του Eco-Lighthouse, και πρέπει να διενεργεί ετήσια ανασκόπηση ώστε να διασφαλίζεται ότι λειτουργούν όπως πρέπει. Ο τρόπος με τον οποίο η διοίκηση διενεργεί πρακτικά την ανασκόπηση μπορεί να διαφέρει μεταξύ των επιχειρήσεων. Αυτό που έχει σημασία είναι η εξεύρεση πρακτικών λύσεων. […]»

Σημείωση: Επιπροσθέτως της εξέτασης των κριτηρίων που σχετίζονται με το σύστημα ΥΑΠ, είναι σημαντικό ο σύμβουλος/η επιχείρηση να εξετάζουν επίσης το σύστημα ΥΑΠ της επιχείρησης συνολικά. Ο σύμβουλος/η επιχείρηση πρέπει να εξετάζουν αν το σύστημα ΥΑΠ λειτουργεί αποτελεσματικά στην πράξη και αν είναι καλά δομημένο.

Η ετήσια ανασκόπηση από τη διοίκηση και οι συμπληρωματικές διαδικασίες και τεκμηρίωση που απαιτεί η πιστοποίηση του ELH συμβαδίζουν, επομένως, με τη νομική υποχρέωση για διενέργεια ετήσιου ελέγχου των δραστηριοτήτων ΥΑΠ των οργανισμών σύμφωνα με τους νορβηγικούς κανονισμούς περί εσωτερικού ελέγχου (38) (ΚΕΕ). Μέσω αυτής της ολοκληρωμένης διαδικασίας ανασκόπησης, η επιχείρηση πρέπει να εξετάζει αν το σύστημα ΥΑΠ λειτουργεί αποτελεσματικά στην πράξη και αν είναι καλά δομημένο.

Το αποτέλεσμα είναι η ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών διαδικασιών του ELH στο ήδη υφιστάμενο σύστημα ΥΑΠ και η ενίσχυση του συστήματος διαχείρισης συνολικά τόσο σε σχέση με το εργασιακό όσο και με το εξωτερικό περιβάλλον.

Ο εσωτερικός έλεγχος και οι έλεγχοι βασίζονται σε ειδικούς κλαδικούς καταλόγους ελέγχου, πρότυπα και υποδείγματα που παρέχονται από το Ίδρυμα ELH και αντικατοπτρίζουν το επίπεδο περιβαλλοντικού κινδύνου του εκάστοτε τομέα. Ο έλεγχος πρέπει επίσης να περιλαμβάνει ανασκόπηση των διαδικασιών του Eco-Lighthouse και των αυτοπροσδορισθέντων περιβαλλοντικών σκοπών, στόχων και επιτευγμάτων όπως ορίζονται στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση.

Ανάλογα με το μέγεθος της εταιρείας, το σύστημα μπορεί να ελέγχεται πριν από την ετήσια ανασκόπηση από τη διοίκηση από εσωτερικό ελεγκτή ή, για τις μικρές επιχειρήσεις, στη διάρκεια της ίδιας της συνάντησης. Στην ετήσια ανασκόπηση από τη διοίκηση, αξιολογούνται οι αποκλίσεις και τα επιτεύγματα, οι σκοποί και οι στόχοι, ενώ καθορίζονται και νέοι στόχοι.

Συμπληρώνοντας την ανασκόπηση από τη διοίκηση, η ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση παρέχει πρόσθετη τεκμηρίωση των περιβαλλοντικών στόχων και επιτευγμάτων. Αξιολογεί τα παραπάνω στοιχεία, ελέγχει αν έχει σημειωθεί πρόοδος και αν έχουν επιτευχθεί οι στόχοι και θέτει νέους στόχους για βελτιώσεις κατά το επόμενο έτος. Αξιολογείται από τη διοίκηση κάθε χρόνο κατά τη διάρκεια της ετήσιας ανασκόπησης από τη διοίκηση.

2.   Διορθωτικές ενέργειες σε περίπτωση μη συμμόρφωσης

Σκοπός της ανασκόπησης ΥΑΠ είναι να εντοπίζονται οι αδυναμίες και οι ανεπάρκειες και να σχεδιάζεται η διόρθωσή τους. Κάθε ανεπάρκεια πρέπει να οδηγεί στην εκπόνηση σχεδίου δράσης με στόχο τη διόρθωση αυτής της ανεπάρκειας (εντός συγκεκριμένης προθεσμίας).

Απαιτείται συμμόρφωση με όλα τα κριτήρια προκειμένου να μπορεί να διενεργηθεί πιστοποίηση ή επαναπιστοποίηση, ιδίως δε τα γενικά και ειδικά κριτήρια που έχουν ενσωματωθεί απευθείας από τη νορβηγική νομοθεσία. Η μη συμμόρφωση (και με τις νομικές διατάξεις εκτός του ELH) αποτελεί αντικείμενο του γενικού κλαδικού κριτηρίου 1950 το οποίο υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να θεσπίσουν διαδικασίες για την αναφορά και τον χειρισμό των περιπτώσεων μη συμμόρφωσης.

Η διαπίστωση μη συμμόρφωσης με κριτήριο κατά τη διαδικασία πιστοποίησης ή επαναπιστοποίησης συνεπάγεται αναστολή της διαδικασίας πιστοποίησης ELH.

3.   Υποβολή έκθεσης στη διοίκηση σχετικά με την ολοκλήρωση και τα πορίσματα του ελέγχου

Η ετήσια έκθεση ΥΑΠ με το συνακόλουθο σχέδιο δράσης και την ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση υποβάλλονται στη διοίκηση κατά την ετήσια ανασκόπηση από τη διοίκηση.

Συμπέρασμα της Επιτροπής

Η φάση του ελέγχου περιλαμβάνει τις διαδικασίες του ELH, τη συμμόρφωση με τις νομικές απαιτήσεις και με τις απαιτήσεις των νορβηγικών κανονισμών περί εσωτερικού ελέγχου (ΚΕΕ) (39). Τα αποτελέσματα των ελέγχων εξετάζονται ακολούθως στην ανασκόπηση από τη διοίκηση. Με στόχο τη διευκόλυνση της διαδικασίας, το πεδίο εφαρμογής των διενεργούμενων ελέγχων καθορίζεται μέσω κλαδικού καταλόγου ελέγχου ο οποίος παρέχεται από το Ίδρυμα ELH.

Οι διαδικασίες αυτές —έλεγχος ΥΑΠ, ανάλυση κινδύνου, έλεγχος και περιορισμός των περιπτώσεων μη συμμόρφωσης— συνδυάζονται για να αποτελέσουν τον εσωτερικό έλεγχο ο οποίος έχει ως κατάληξη συνακόλουθο έλεγχο των πτυχών ΥΑΠ και του συστήματος ELH. Το αποτέλεσμα υποβάλλεται σε ανασκόπηση από τη διοίκηση. Κατά την πιστοποίηση και επαναπιστοποίηση, ο περιβαλλοντικός πιστοποιητής επιβεβαιώνει επίσης ότι ο έλεγχος έχει διενεργηθεί όπως έπρεπε και ότι όλα τα συναφή στοιχεία έχουν ελεγχθεί και καταγραφεί.

Λόγω των αποκλίσεων μεταξύ των δύο συστημάτων, το πεδίο που καλύπτεται από τον έλεγχο μπορεί να διαφέρει παρά την εφαρμογή συγκρίσιμων διαδικασιών με σκοπό την επίτευξη παρεμφερών στόχων. Ωστόσο, οι υφιστάμενες διαδικασίες μπορούν να εφαρμοστούν με τροποποιημένο πεδίο (π.χ. να συμπεριλάβουν συμπληρωματικές ειδικές περιβαλλοντικές πτυχές) εάν ένας οργανισμός επιθυμεί να πραγματοποιήσει τη μετάβαση στο EMAS.

Ο υπεύθυνος περιβαλλοντικής διαχείρισης είναι αρμόδιος για τη σύνταξη της έκθεσης από τις διάφορες συνιστώσες του εσωτερικού ελέγχου και την υποβολή της έκθεσης προς ανασκόπηση από τη διοίκηση, στηρίζοντας έτσι το σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης και την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων υπό το φως της περιβαλλοντικής πολιτικής και του περιβαλλοντικού προγράμματος.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι το μέρος του ELH που αφορά «Ελέγχου, εσωτερικούς ελέγχους και διορθωτικές ενέργειες»συμμορφώνεται με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS και μπορεί, ως εξ αυτού, να θεωρηθεί ισοδύναμο.

Σημείωση: εξ ορισμού, οι τρέχουσες διαδικασίες ελέγχου του ELH είναι σχεδιασμένες ώστε να διασφαλίζουν συνακόλουθο έλεγχο του συστήματος διαχείρισης του ELH. Αν ένας οργανισμός επιθυμεί να υποβάλει αίτηση για καταχώριση στο EMAS, το πεδίο εφαρμογής του εσωτερικού ελέγχο προσαρμόζεται ώστε να πληροί όλες τις απαιτήσεις του EMAS, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν καλύπτονται σήμερα από το ELH.

ΜΕΡΟΣ 11

Επικοινωνία (εσωτερική και εξωτερική)

Αντίστοιχη απαίτηση στο πλαίσιο του EMAS

1.

Στο πλαίσιο του ΣΠΔ οι οργανισμοί καθιερώνουν διαδικασίες εσωτερικής και εξωτερικής επικοινωνίας. Μέσω της διαδικασίας εξωτερικής επικοινωνίας, οι οργανισμοί είναι μπορούν να αποδείξουν ότι διεξάγουν ανοικτό διάλογο με το κοινό και τα λοιπά ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών κοινοτήτων και των πελατών, σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των δραστηριοτήτων, προϊόντων και υπηρεσιών τους.

2.

Οι οργανισμοί μεριμνούν για διαφάνεια και περιοδική παροχή πληροφοριών σχετικά με το περιβάλλον σε εξωτερικούς ενδιαφερομένους με βάση τις απαιτήσεις του παραρτήματος IV (Υποβολή περιβαλλοντικών εκθέσεων).

Στις πληροφορίες αυτές περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων τα εξής: η περιβαλλοντική πολιτική του οργανισμού, περιγραφή όλων των σημαντικών περιβαλλοντικών πτυχών, περιγραφή των περιβαλλοντικών σκοπών και στόχων, έκθεση σχετικά με τους δείκτες που ορίζονται στο παράρτημα, επιδόσεις όσον αφορά τις νομικές διατάξεις και παραπομπή στις εφαρμοζόμενες νομικές απαιτήσεις.

Οι πληροφορίες αυτές επικυρώνονται από διαπιστευμένο ή κάτοχο άδειας επαληθευτή περιβάλλοντος σε ετήσια βάση (ή ανά διετία για τις ΜΜΕ).

Άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο δ), άρθρο 5 (παράγραφος 2 στοιχείο α), άρθρο 6 (παράγραφος 2 στοιχείο β), παράρτημα II B5, παράρτημα IV

Αξιολόγηση των αντίστοιχων απαιτήσεων στο πλαίσιο του ELH

1.

Η επικοινωνία βασίζεται στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση.

Η αρχική περιβαλλοντική ανασκόπηση του ELH (Miljøkartlegging), η οποία καταρτίζει τον πίνακα κριτηρίων προς συμμόρφωση, αναφορτώνεται στη δικτυακή πύλη του ELH αλλά δεν δημοσιοποιείται. Δεν θεωρείται επικοινωνιακό εργαλείο αλλά περισσότερο εργαλείο αξιολόγησης για τον οργανισμό. Υποχρεωτική είναι μόνον η δημοσίευση της ετήσιας κλιματικής και περιβαλλοντικής έκθεσης και της περιβαλλοντικής πολιτικής τους σύμφωνα με το ΓΚΚ 7.

Η ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση είναι ένα εργαλείο διαχείρισης για τις περιβαλλοντικές δραστηριότητες και υποβάλλεται έως την 1η Απριλίου κάθε έτους. Σκοπός της είναι η ετήσια καταγραφή από τις επιχειρήσεις σε μια περιβαλλοντική έκθεση των βελτιώσεων στις επιδόσεις τους.

Η έκθεση αποτελείται από δύο μέρη: καταγραφή των περιβαλλοντικών επιδόσεων του προηγούμενου έτους και σχέδιο δράσης για το επόμενο έτος.

Βασίζεται σε μια σειρά δεικτών, όπως:

ο αριθμός υπαλλήλων, οι απουσίες λόγω ασθενείας (άδειες ασθένειας), ο κύκλος εργασιών, οι «πράσινες» συμβάσεις προμηθειών και ο αριθμός προϊόντων με οικολογική σήμανση που παραγγέλλονται για ίδια χρήση, οι πιστοποιημένοι προμηθευτές, η χρήση χαρτιού, η συνολική χρήση ενέργειας, το εμβαδόν των θερμαινόμενων χώρων, η ενεργειακή κατάταξη, η κατάταξη της θέρμανσης (τύπος χρησιμοποιούμενης θέρμανσης), η χρήση καυσίμων, τα χιλιόμετρα που διανύθηκαν, ο τύπος και ο αριθμός οχημάτων, τα αεροπορικά ταξίδια, ο όγκος των απορριμμάτων που έχουν υποβληθεί σε διαλογή ή όχι, καθώς και άλλες περιβαλλοντικές πτυχές σε σχέση με τα κλαδικά κριτήρια που έχουν επιλεγεί. Ένα μέρος αυτών των δεικτών καθορίζεται εκ παραλλήλου με τη θέσπιση των κλαδικών κριτηρίων και, ως εκ τούτου, διαφοροποιείται ανάλογα με τον τομέα δραστηριότητας.

Παρόλο που το ELH δεν προορίζεται για βιομηχανικούς οργανισμούς, η έκθεση καλύπτει σειρά βασικών δεικτών του EMAS. Επί παραδείγματι, στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση που υποβλήθηκε από την εταιρεία χονδρικής πώλησης τροφίμων «Arne Sjule», γίνεται αναφορά σε δείκτες όπως η ενεργειακή απόδοση, η απόδοση υλικών στο πλαίσιο των συμβάσεων προμηθειών, τα απόβλητα και οι εκπομπές CO2 με βάση αξιολόγηση της χρήσης καυσίμων και των αεροπορικών πτήσεων που χρησιμοποιήθηκαν.

Ωστόσο, δεν αναφέρονται όλοι οι βασικοί δείκτες που απαριθμούνται στο παράρτημα IV και η καταγραφή δεν είναι όσο ποσοτικοποιημένη θα έπρεπε βάσει του EMAS. Αυτό σχετίζεται αναμφίβολα με το σύστημα των προκαθορισμένων κριτηρίων, το οποίο έχει τις ρίζες του στην προσέγγιση του ELH με τους προκαθορισμένους δείκτες που είναι σχεδιασμένοι ώστε να ανταποκρίνονται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε κλάδου. Επί παραδείγματι, στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση της ίδιας εταιρείας διανομής τροφίμων, δεν περιλαμβάνονταν δείκτες για τις χημικές ατμοσφαιρικές εκπομπές, (π.χ. NOx, PM), τις εκπομπές στα ύδατα και τη βιοποικιλότητα. Ωστόσο, παρόλο που η δέσμη των δεικτών που απαιτούνται από το EMAS είναι πιο διευρυμένη, πρέπει να σημειωθεί ότι ένας καταχωρισμένος στο EMAS οργανισμός μπορεί επίσης να αποφασίσει να μη συμπεριλάβει στην έκθεση ορισμένους δείκτες εφόσον μπορεί να αιτιολογήσει γιατί οι εν λόγω δείκτες δεν είναι σημαντικοί για τις σημαντικές άμεσες περιβαλλοντικές πτυχές του.

Στο πλαίσιο του ELH, υπάρχει πρόβλεψη για συμπληρωματικές σημαντικές περιβαλλοντικές πτυχές βάσει του ΓΚΚ 1963 («η επιχείρηση πρέπει να προσδιορίζει και να εγκύψει σε άλλες περιβαλλοντικές πτυχές») και η αναφορά στις πτυχές αυτές περιλαμβάνεται στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση. Οι επιχειρήσεις μπορούν να προχωρήσουν περισσότερο στη διαδικασία της υποβολής εκθέσεων και να προσθέσουν δείκτες στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση, μέσω της υπηρεσίας ανάπτυξης ειδικών δεικτών επιχείρησης κατόπιν αιτήματος (Virksomhetsspesifikke sjekkpunkter).

Το σχέδιο δράσης για το επόμενο έτος περιλαμβάνεται στην έκθεση, και εκπονείται σύμφωνα με τις οδηγίες της δικτυακής πύλης. Η πύλη επιβάλλει τη συμπλήρωση όλων των υποχρεωτικών πεδίων· άλλα πεδία επισημαίνονται ως προαιρετικά. Εάν υπάρχουν πεδία που δεν είναι συναφή για την επιχείρηση ή δεν μπορούν να απαντηθούν, πρέπει να δοθούν εξηγήσεις στο πεδίο των σχολίων.

Οι επιδόσεις σε σχέση με τη νομική διάταξη και η παραπομπή στην εφαρμοζόμενη νομική απαίτηση δεν περιλαμβάνονται επισήμως στην κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση. Οι διορθωτικές ενέργειες λόγω διαπιστωθείσας μη συμμόρφωσης μπορούν να αναφέρονται στην έκθεση.

2.

Η έκθεση συντάσσεται από υπάλληλο του οργανισμού (τον υπεύθυνο περιβαλλοντικής διαχείρισης) (όπως και στο EMAS). Ελέγχεται από τον πιστοποιητή/επαληθευτή κατά την πιστοποίηση και την ανά τριετία επαναπιστοποίηση.

Γνωστοποιείται στο προσωπικό (ΓΚΚ 1952) (στις συναντήσεις του προσωπικού και μέσω ενδοδικτύου) και στη διοίκηση (κατά την ετήσια ανασκόπηση από τη διοίκηση). Το αναθεωρημένο ΓΚΚ 7 (40) (που τέθηκε σε εφαρμογή τον Μάιο 2017) ενίσχυσε τη διαφάνεια του συστήματος υποχρεώνοντας τις επιχειρήσεις να δημοσιεύουν την έκθεση για το ευρύ κοινό, τους πελάτες, τους προμηθευτές και τους εταίρους συνεργασίας. Η δημοσίευση πρέπει να πραγματοποιείται κατά την πρώτη πιστοποίηση, και ακολούθως κάθε χρόνο.

Η δημοσίευση πρέπει να συμμορφώνεται με τους νορβηγικούς κανονισμούς για την προστασία των δεδομένων και με τη νομοθεσία για την προστασία της ιδιωτικής ζωής, παραλείποντας δείκτες όπως οι άδειες ασθενείας και ο ετήσιος κύκλος εργασιών.

Συμπέρασμα της Επιτροπής

Η ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση αποτελεί τη βάση της διαδικασίας υποβολής εκθέσεων στο πλαίσιο του ELH (εσωτερικής και απευθυνόμενης στο ευρύ κοινό). Παρέχει με διαφανή τρόπο επισκόπηση των επιδόσεων του οργανισμού σε σχέση με καθορισμένους δείκτες. Όπως και το σύστημα ELH συνολικά, η εν λόγω έκθεση βασίζεται σε μεθοδολογία σύμφωνα με την οποία οι κατάλογοι κριτηρίων/δείκτες είναι προκαθορισμένοι σε κλαδικό επίπεδο. Η μέθοδος αυτή διαφέρει από το σύστημα EMAS στο οποίο όλες οι πτυχές προσδιορίζονται και καταγράφονται με βάση εξατομικευμένη ανάλυση.

Υπάρχουν επίσης διαφορές όσο αφορά το περιεχόμενο των εκθέσεων. Όπως και το EMAS, η ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση του ELH περιλαμβάνει περιγραφή του οργανισμού και του ΣΠΔ, την περιβαλλοντική πολιτική του οργανισμού καθώς και τα κριτήρια που έχουν εφαρμοστεί και την κατάσταση του πιστοποιητικού. Ωστόσο, υπάρχουν διαφορές όσον αφορά τη μνεία των βασικών δεικτών που ισχύουν για όλους τους οργανισμούς, των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων σε σχέση με τις νομικές απαιτήσεις και των επιδόσεων του οργανισμού έναντι αυτών.

Η ετήσια έκθεση γνωστοποιείται στους εργαζομένους και στα ενδιαφερόμενα μέρη σύμφωνα με το ΓΚΚ 1952. Η ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση πρέπει να τεθεί στη διάθεση όλων των εργαζομένων στις συναντήσεις τους ή μέσω ενδοδικτύου. Η επιχείρηση είναι επίσης υποχρεωμένη να δημοσιεύσει την έκθεση για το ευρύ κοινό, τους πελάτες, τους προμηθευτές και τους εταίρους συνεργασίας. Η δημοσίευση πρέπει να πραγματοποιείται κατά την πρώτη πιστοποίηση, και ακολούθως κάθε χρόνο. Με τη δημοσίευσή της, η έκθεση διατίθεται όχι μόνο στο προσωπικό αλλά και σε τρίτους.

Η έκθεση του ELH επικυρώνεται από πιστοποιητή κατά την πιστοποίηση και κατόπιν ανά τριετία (επαναπιστοποίηση). Για το EMAS, απαιτείται επικύρωση από τρίτο επαληθευτή της «περιβαλλοντικής δήλωσης του EMAS» σε ετήσια βάση ή ανά δύο έτη για τις ΜΜΕ. Επισημαίνεται ότι 98 % των πιστοποιημένων από το ELH επιχειρήσεων θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τη συγκεκριμένη παρέκκλιση αν ήταν καταχωρισμένες στο EMAS.

Και οι δύο μέθοδοι υποβολής εκθέσεων έχουν ως στόχο να παρουσιάσουν μια αμερόληπτη επισκόπηση του οργανισμού βάσει δεικτών που σχετίζονται με τις περιβαλλοντικές πτυχές. Και οι δύο είναι ενδεδειγμένες για τη μεθοδολογία που χρησιμοποιείται από τα αντίστοιχα συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης. Ωστόσο, οι μεθοδολογικές διαφορές μεταξύ των δύο συστημάτων διαπιστώνονται και στο μέρος της υποβολής εκθέσεων. Επιπροσθέτως, η περιβαλλοντική δήλωση του EMAS περιλαμβάνει επίσης απαίτηση για επιβεβαίωση της συμμόρφωσης με τις κείμενες διατάξεις και επικυρώνεται από εξωτερικό επαληθευτή ετησίως ή ανά διετία για τις ΜΜΕ. Λόγω των διαφορών αυτών, το εν λόγω μέρος δεν μπορεί να θεωρηθεί ως συμμορφούμενο με όλες τις απαιτήσεις του EMAS.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η Επιτροπή θεωρεί ότι το μέρος του ELH που αφορά την «Επικοινωνία (εσωτερική και εξωτερική»συμφωνεί μερικώς με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS.

Ενδεχόμενα μέτρα για τον περιορισμό των αποκλίσεων από τις απαιτήσεις του EMAS

Παρόλο που το συγκεκριμένο μέρος του ELH δεν μπορεί να θεωρηθεί ισοδύναμο, η ανάλυση αποκαλύπτει μεγάλο βαθμό συμφωνίας με πολλές αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS. Για να επιτευχθεί συμμόρφωση με όλες τις αντίστοιχες απαιτήσεις πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή τα εξής συμπληρωματικά στοιχεία:

Η κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση που δημοσιεύεται από οργανισμό στο πλαίσιο του ELH θα πρέπει να συμπεριλάβει επίσης όλα τα στοιχεία που απαιτούνται από το παράρτημα IV του κανονισμού EMAS, και ειδικότερα:

περιγραφή των σημαντικών περιβαλλοντικών πτυχών του οργανισμού οι οποίες προσδιορίστηκαν με βάση τη διαδικασία που ορίζεται στο παράρτημα I του κανονισμού EMAS

καταγραφή των βασικών και των ειδικών δεικτών, κατά περίπτωση

αναφορά στις εφαρμοζόμενες νομικές απαιτήσεις σχετικά με το περιβάλλον και στις επιδόσεις όσον αφορά τις εν λόγω νομικές απαιτήσεις

Η κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση επικυρώνεται από διαπιστευμένο ή κάτοχο άδειας πιστοποιητή ετησίως ή ανά διετία για τις ΜΜΕ. Ο πιστοποιητής, χρησιμοποιώντας την κατάλληλη μέθοδο, διασφαλίζει ότι έχουν προσδιοριστεί και αντιμετωπιστεί όλες οι συναφείς περιβαλλοντικές πτυχές, δείκτες και νομικές απαιτήσεις.

ΜΕΡΟΣ 12

Ανασκόπηση από τη διοίκηση

Αντίστοιχη απαίτηση στο πλαίσιο του EMAS

Με βάση τους εσωτερικούς ελέγχους, την αξιολόγηση της συμμόρφωσης, τον διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη (συμπεριλαμβανομένων των καταγγελιών), τις περιβαλλοντικές επιδόσεις του οργανισμού ως προς τους στόχους, τις διορθωτικές και προληπτικές ενέργειες και την προηγούμενη ανασκόπηση από τη διοίκηση, η ανώτατη διοίκηση προβαίνει σε ανασκόπηση του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης του οργανισμού προκειμένου να διασφαλίζει τη συνεχιζόμενη καταλληλότητα, επάρκεια και αποτελεσματικότητά του. Η ανασκόπηση περιλαμβάνει την αξιολόγηση ευκαιριών βελτίωσης και τη σκοπιμότητα αλλαγών στο σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένης της περιβαλλοντικής πολιτικής και των περιβαλλοντικών σκοπών και στόχων. (Παράρτημα II, Α6)

Αξιολόγηση των αντίστοιχων απαιτήσεων στο πλαίσιο του ELH

Η ανασκόπηση από τη διοίκηση καλύπτεται τυπικά από το ΓΚΚ 6 που ορίζει ότι: «η διοίκηση πρέπει να διενεργεί ετήσια ανασκόπηση του συστήματος ΥΑΠ και των διαδικασιών του Eco-Lighthouse προκειμένου να αξιολογήσει εάν λειτουργούν όπως πρέπει».

Οι πληροφορίες από το ELH (41) δείχνουν ότι το παρόν μέρος συναρτάται σε μεγάλο βαθμό με την ετήσια ανασκόπηση από τη διοίκηση, η οποία συνδυάζει την ανασκόπηση του συστήματος ΥΑΠ και τις διαδικασίες του ELH, και περιλαμβάνει την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων όπως παρουσιάζονται στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση.

Ο γενικός διευθυντής και ο υπάλληλος που είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή του Eco-Lighthouse μαζί με τον αντιπρόσωπο ασφάλειας και αντιπρόσωπο από τον τομέα της επαγγελματικής υγείας πραγματοποιούν ετήσια σύσκεψη για την ανασκόπηση και αξιολόγηση του συστήματος.

Με βάση το παρεχόμενο παράδειγμα, η ετήσια ανασκόπηση από τη διοίκηση σε έναν οργανισμό του ELH καλύπτει τα ακόλουθα στοιχεία:

Ευκαιρίες για βελτίωση του συστήματος Εκπόνηση και ανασκόπηση σχεδίων δράσης

Αξιολόγηση των παραβιάσεων της νομοθεσίας ή των κανονισμών που διαπιστώνονται κατά την περίοδο αναφοράς

Αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων όπως παρουσιάζονται στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση

Καθορισμός νέων περιβαλλοντικών σκοπών και στόχων στο σχέδιο δράσης για την ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση.

Συμπεράσματα της Επιτροπής

Η κεντρική ιδέα της ανασκόπησης από τη διοίκηση του ELH βρίσκεται πολύ κοντά στο EMAS καθώς ταυτίζεται σε μεγάλο βαθμό με τις διατάξεις του κανονισμού σχετικά με την ανασκόπηση από τη διοίκηση.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι το μέρος του ELH που αφορά την «Ανασκόπηση από τη διοίκηση» συμμορφώνεται με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS και μπορεί, ως εξ αυτού, να θεωρηθεί ισοδύναμο.

Απαιτήσεις για τη διαπίστευση ή αδειοδότηση των φορέων πιστοποίησης

Η ανάλυση που ακολουθεί αξιολογεί τις απαιτήσεις διαπίστευσης ή αδειοδότησης που επιτρέπουν την επαλήθευση των συστημάτων από εξουσιοδοτημένο τρίτο ελεγκτή

Αντίστοιχη απαίτηση στο πλαίσιο του EMAS

1.

Το EMAS θεσπίζει υποχρέωση για επαλήθευση των βασικών στοιχείων του συστήματος διαχείρισης από ανεξάρτητο διαπιστευμένο ή κάτοχο άδειας επαληθευτή. Τα στοιχεία που υποβάλλονται σε επαλήθευση απαριθμούνται στο άρθρο 18 του κανονισμού EMAS.

2.

Πριν από την καταχώριση - άρθρο 4 παράγραφος 5 - η αρχική περιβαλλοντική ανασκόπηση, το σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης, η διαδικασία ελέγχου και η εφαρμογή της και η περιβαλλοντική δήλωση επαληθεύονται από διαπιστευμένο ή κάτοχο άδειας επαληθευτή περιβάλλοντος, ο οποίος επικυρώνει την περιβαλλοντική δήλωση.

3.

Για την ανανέωση της καταχώρισης - Άρθρο 6 - ο καταχωρισμένος οργανισμός πρέπει τουλάχιστον ανά τριετία να:

α)

μεριμνά για την επαλήθευση του πλήρους συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης και του προγράμματος ελέγχου και για την εφαρμογή τους·

β)

συντάσσει την περιβαλλοντική δήλωση σύμφωνα με τις απαιτήσεις που ορίζονται στο παράρτημα IV και μεριμνά για την επικύρωσή της από περιβαλλοντικό επαληθευτή·

και, με την επιφύλαξη των προηγούμενων σημείων, κατά τα μεσολαβούντα έτη, o καταχωρισμένος οργανισμός συντάσσει επικαιροποιημένη περιβαλλοντική δήλωση σύμφωνα με τις απαιτήσεις που ορίζονται στο παράρτημα IV και μεριμνά για την επικύρωσή της από περιβαλλοντικό επαληθευτή.

Το άρθρο 7 του κανονισμού προβλέπει την ακόλουθη παρέκκλιση για τους μικρούς οργανισμούς: παρατείνει την προαναφερόμενη συχνότητα από 3 σε 4 έτη ή από ένα σε δύο έτη, εφόσον πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

4.

Η επαλήθευση και η επικύρωση διενεργούνται από διαπιστευμένο ή κάτοχο άδειας επαληθευτή υπό τις συνθήκες που ορίζονται στα άρθρα 25 και 26.

5.

Οι επαληθευτές περιβάλλοντος διαπιστεύονται ή λαμβάνουν άδεια με βάση τις απαιτήσεις του άρθρου 20 του κανονισμού EMAS. Συγκεκριμένα, ο επαληθευτής περιβάλλοντος προσκομίζει κατάλληλα αποδεικτικά στοιχεία για την επάρκειά του, συμπεριλαμβανομένων των γνώσεων, της σχετικής εμπειρίας και των τεχνικών ικανοτήτων του στο πεδίο της ζητούμενης διαπίστευσης ή της ζητούμενης άδειας.

Αξιολόγηση των αντίστοιχων απαιτήσεων στο πλαίσιο του ELH

1.

Ανεξάρτητος επαληθευτής: Το ELH προβλέπει επαλήθευση της εφαρμογής του συστήματος από τρίτο πιστοποιητή/επαληθευτή. Ο εν λόγω πιστοποιητής/επαληθευτής είναι εκπαιδευμένος και εγκεκριμένος από το Ίδρυμα ELH και διορίζεται επισήμως από τον δήμο. Ο πιστοποιητής/επαληθευτής επικεντρώνει την αξιολόγησή του στη συμμόρφωση του οργανισμού με τα γενικά και τα ειδικά κλαδικά κριτήρια που έχουν επιλεγεί από τον σύμβουλο στο σύστημα του ELH. Το έργου του πιστοποιητή/επαληθευτή ελέγχεται από το ELH σε κάθε πιστοποίηση (ανά τριετία).

2.

Εξωτερική αξιολόγηση πριν από την πιστοποίηση: μετά την αυτοαξιολόγηση από την ίδια την επιχείρηση, διενεργείται η πιστοποίηση του ELH από τον πιστοποιητή/επαληθευτή. Η πιστοποίηση του ELH προϋποθέτει έλεγχο της συμμόρφωσης με τα προκαθορισμένα (γενικά και ειδικά κλαδικά) κριτήρια, γεγονός που συνεπάγεται ότι πρέπει να ελεγχθεί εάν ο οργανισμός διαθέτει επικαιροποιημένη επισκόπηση των νομικών απαιτήσεων στις οποίες υπάγεται, καθώς και σύστημα χειρισμού της μη συμμόρφωσης. Οι πιο συναφείς νομικές απαιτήσεις μετουσιώνονται σε κριτήρια του ELH τα οποία και ελέγχονται συγκεκριμένα. Συνεπώς, η διαδικασία επαλήθευσης συνοψίζεται στην επαλήθευση ενός καταλόγου ελέγχου με χρήση της περιβαλλοντικής δήλωσης μέσω τυποποιημένων διαδικτυακών εργαλείων με ειδικές κατευθυντήριες γραμμές για κάθε κριτήριο (42). Μετά την αξιολόγηση που διενεργεί ο πιστοποιητής, το Ίδρυμα ELH ελέγχει χωριστά την κάθε πιστοποίηση, παρέχοντάς έγκριση πριν από την έκδοση ή ανανέωση του πιστοποιητικού.

3.

Ανανέωση της καταχώρισης: ανά τριετία η άδεια του ELH πρέπει να ανανεώνεται.

Πριν από την επαναπιστοποίηση, ο οργανισμός πρέπει να έχει προχωρήσει σε ανασκόπηση των κριτηρίων και να έχει ελέγξει αν εξακολουθεί να πληροί τα έγκυρα κριτήρια. Η τεκμηρίωση αυτής της διαδικασίας πρέπει να διατίθεται στη δικτυακή πύλη.

Κατά την επαναπιστοποίηση, ο επαληθευτής ελέγχει αν έχουν υποβληθεί οι ετήσιες κλιματικές και περιβαλλοντικές εκθέσεις, όπως απαιτείται, σε ετήσια βάση. Αν όχι, οι ετήσιες εκθέσεις που λείπουν πρέπει να συνταχθούν αναδρομικά από την αρχή με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Η διαδικασία επαναπιστοποίησης είναι πανομοιότυπη με τη διαδικασία πιστοποίησης. Ο πιστοποιητής/επαληθευτής δίνει ιδιαίτερη προσοχή στη συνεχή (περιβαλλοντική) πρόοδο.

Δεν προβλέπεται εξωτερική επαλήθευση κατά τα ενδιάμεσα έτη. Οι ενδιάμεσες κλιματικές και περιβαλλοντικές εκθέσεις συντάσσονται εσωτερικά. Δεδομένου ότι το 98 % των πιστοποιημένων από το ELH επιχειρήσεων είναι μικροί οργανισμοί και με βάση τη διάταξη του άρθρου 7, η συχνότητα αυτή είναι συγκρίσιμη με την ανά διετία επαλήθευση στο πλαίσιο του EMAS.

4.

Απαιτήσεις σχετικά με την επαλήθευση και την επικύρωση: Η επαλήθευση διενεργείται σύμφωνα με τη διαδικασία που περιγράφηκε αναλυτικά πιο πάνω στο σημείο 2.

Οι πιστοποιητές έχουν γενικές γνώσεις και ασχολούνται με ευρύ φάσμα αδειών (δεν παρέχουν ειδική ανά τομέα αδειοδότηση). Όπως και οι επαληθευτές του EMAS, οι πιστοποιητές του ELH καθορίζουν με σαφήνεια και συμφωνούν με τον οργανισμό για το πεδίο εφαρμογής της πιστοποίησης (τα μέρη του οργανισμού που υπόκεινται στην πιστοποίηση), εξετάζουν την τεκμηρίωση, επισκέπτονται τον οργανισμό, διεξάγουν συνεντεύξεις και επιτόπιους ελέγχους. Σύμφωνα με το εγχειρίδιο πιστοποιητή του ELH, ο πιστοποιητής μπορεί εν μέρει να βασίζεται στη διαβεβαίωση του συμβούλου που προετοίμασε την πιστοποίηση (43). Ο πιστοποιητής μπορεί επίσης να τεκμηριώνει την ανασκόπησή του/της μέσω σημειώσεων και καταλόγων ελέγχου που μπορεί να καταγράφει.

Μετά την έγκριση της επιχείρησης, ο πιστοποιητής συντάσσει την τελική επιστολή αποδοχής με την οποία εγκρίνεται η Miljøkartlegging, καθώς και έκθεση σχετικά με περιπτώσεις μη συμμόρφωσης που ενδεχομένως εντοπίστηκαν και διορθώθηκαν. Και οι δύο αποθηκεύονται στη δικτυακή πύλη. Το Eco-Lighthouse ελέγχει κατόπιν την τεκμηρίωση και βεβαιώνεται ότι η διαδικασία είναι σύμφωνη με τους κανόνες και τις κατευθυντήριες γραμμές. Κατόπιν τούτου, το ELH εκδίδει πιστοποιητικό.

Η έγκριση, η εκπαίδευση και η εποπτεία του πιστοποιητή διενεργούνται από το Ίδρυμα Eco-lighthouse μέσω της δικτυακής πύλης του και οι οδηγίες για τη διενέργεια της πιστοποίησης περιλαμβάνονται στο εγχειρίδιο πιστοποιητή του ELH. Αυτό διασφαλίζει την ανεξαρτησία και τον επαγγελματισμό του επαληθευτή με βάση τις απαιτήσεις του ELH για την αδειοδότηση.

Όπως αναφέρθηκε στο σημείο 2 ανωτέρω, το ELH δεν προβλέπει συγκεκριμένη ετήσια διαδικασία επικύρωσης.

5.

Απαιτήσεις για τη διαπίστευση ή την αδειοδότηση:

Το ELH καθιέρωσε αυτόνομο σύστημα «αδειοδότησης» των ελεγκτών και των πιστοποιητών/επαληθευτών του. Ο πιστοποιητής/επαληθευτής εγκρίνεται, εκπαιδεύεται και παρακολουθείται από το ELH και ενεργεί εξ ονόματος του δήμου στον οποίο είναι εγκατεστημένη η επιχείρηση. Το έργο του/της παρακολουθείται στενά από το ELH αλλά, σε γενικές γραμμές, δεν λαμβάνει διαπίστευση από τυποποιημένο και αναγνωρισμένο σύστημα διαπίστευσης. Το Ίδρυμα ELH διαθέτει πιστοποίηση κατά ISO 9001 αλλά δεν πληροί το πρότυπο για παροχή πιστοποίησης (ISO 17021). Οι απαιτήσεις του ELH πρέπει, συνεπώς, να συγκρίνονται με την απαίτηση που θεσπίζεται από το άρθρο 20 του κανονισμού EMAS σχετικά με την αδειοδότηση.

Ο πιστοποιητής που είναι κάτοχος άδειας διορίζεται από τον δήμο. Έτσι, διατηρείται η πιστοποίηση από ανεξάρτητο τρίτο, όπως και η σύνδεση με τους δήμους που διαδραματίζουν ενεργό ρόλο. Με το σύστημα αυτό αποφεύγεται η πολυπλοκότητα και το κόστος διατηρείται χαμηλό. Η πρόσβαση σε τοπικά διαθέσιμους πιστοποιητές αποτελεί βασικό παράγοντα επιτυχίας για το σύστημα ELH, προκειμένου οι (κατά κύριο λόγο μικρές και μεσαίες) επιχειρήσεις με λίγες σημαντικές περιβαλλοντικές πτυχές να είναι σε θέση να λαμβάνουν πιστοποίηση με λογικό κόστος.

Οι απαιτήσεις που θεσπίζονται από το ELH σχετικά με τα προσόντα του επαληθευτή/πιστοποιητή εστιάζουν στα εξής στοιχεία:

οι πιστοποιητές/επαληθευτές του ELH εκπαιδεύονται ώστε να έχουν ικανοποιητική γνώση του ΣΠΔ το οποίο πιστοποιούν (ELH) και του συστήματος κριτηρίων του,

οι πιστοποιητές/επαληθευτές του ELH δεν διαπιστεύονται ανά κλάδο αλλά εγκρίνονται για εκπαίδευση με στόχο μια επάρκεια γενικού χαρακτήρα στους τομείς του περιβάλλοντος, της ΥΑΠ, του ελέγχου ποιότητας και/ή της αναθεώρησης. Το ELH στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ακρίβεια των κριτηρίων που πρέπει να ελεγχθούν. Η συγκεκριμένη προσέγγιση επιδιώκει τη διατήρηση του κόστους σε χαμηλό επίπεδο για τις εταιρείες αυξάνοντας τον αριθμό των πιστοποιητών και περιορίζοντας τις μετακινήσεις,

ομοίως, οι νομικές γνώσεις αντικαθίστανται από την αναφορά στα ειδικά κλαδικά κριτήρια, με ειδικό οδηγό για τον επαληθευτή,

οι γνώσεις των τεχνικών πτυχών εστιάζουν στα σημαντικότερα περιβαλλοντικά θέματα (μεταφορές, ενέργεια, απόβλητα κ.λπ.). Το Eco-Lighthouse πιστοποιεί επιχειρήσεις με περιορισμένο περιβαλλοντικό αντίκτυπο.

Για να είναι σε θέση να επιτελούν αυτά τα καθήκοντα, το ELH μεριμνά ώστε οι πιστοποιητές/επαληθευτές να διαθέτουν τα ακόλουθα προσόντα (Α) και να έχουν λάβει την ακόλουθη εκπαίδευση (B):

A.

Απαιτούμενα προσόντα για τους πιστοποιητές/επαληθευτές:

Γνώση των περιβαλλοντικών θεμάτων (ενέργεια, μεταφορές, απόβλητα, συμβάσεις προμηθειών, εκπομπές)

Ικανότητα για διενέργεια ελέγχου και/ή επαγγελματική εμπειρία

Σχετική επαγγελματική εμπειρία (περιβάλλον, ΥΑΠ, ISO 14001, EMAS κ.λπ.)

Σχετικό επαγγελματικό υπόβαθρο (επιστημονικά και περιβαλλοντικά αντικείμενα, ΥΑΠ, ISO 14001, EMAS κ.λπ.)

Άλλο συναφές επαγγελματικό υπόβαθρο ή επαγγελματική εμπειρία

B.

Εκπαίδευση του πιστοποιητή/επαληθευτή:

Ο πιστοποιητής/επαληθευτής, εφόσον γίνει δεκτός για εκπαίδευση, καταρτίζεται ατομικά από τον ELH. Η εκπαίδευση περιλαμβάνει:

Εισαγωγή στο Eco-Lighthouse. Σύντομο ιστορικό, το δίκτυο και η δομή του οργανισμού.

Οι διάφοροι ρόλοι και οι αρμοδιότητές τους: σύμβουλος, επαληθευτής, συντονιστής σε επίπεδο δήμου, διοίκηση και υπεύθυνος για το Eco-Lighthouse εντός της επιχείρησης.

Αν υπάρχει εξωτερικός σύμβουλος: σύντομη εισαγωγή από τον/τη σύμβουλο προκειμένου να εξηγηθούν οι πρακτικές πτυχές της διαδικασίας που οδηγεί στην πιστοποίηση, με στόχο την καλύτερη κατανόηση.

Η δικτυακή πύλη Eco-Lighthouse συμπεριλαμβανομένης της περιβαλλοντικής ανασκόπησης, η έκθεση πιστοποίησης.

Η ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση

Η διαδικασία πιστοποίησης και επαναπιστοποίησης του Eco-Lighthouse

Τεχνικές διενέργειας ελέγχου

Το 2017 πρόκειται να εφαρμοστούν τα ακόλουθα πρόσθετα μέτρα:

Εξέταση

Χρονικά περιορισμένη έγκριση της άσκησης δραστηριότητας

Παρατήρηση των πιστοποιητών/επαληθευτών από εξωτερικό φορέα.

Το ELH προτίθεται να εντατικοποιήσει τον διάλογό του με τους φορείς διαπίστευσης στη Νορβηγία και να συμμορφωθεί με τα πρότυπα και τις απαιτήσεις τους, αν και αποφεύγει την πραγματική διαπίστευση των πιστοποιητών/επαληθευτών λόγω της απότομης αύξησης κόστους που θα συνεπαγόταν κάτι τέτοιο για τις επιχειρήσεις που επιθυμούν να λάβουν πιστοποίηση από το ELH.

Συμπέρασμα της Επιτροπής

Η αξιολόγηση του συστήματος διαχείρισης ELH επιβεβαίωσε ότι παρατηρούνται διαφορές στη μέθοδο (βάσει κριτηρίων), στο πεδίο εφαρμογής (τομείς χωρίς σύνθετες περιβαλλοντικές πτυχές) και στους στοχευόμενους οργανισμούς (κυρίως ΜΜΕ) μεταξύ του EMAS και του ELH. Οι απαιτήσεις για τη διαπίστευση και την αδειοδότηση αντικατοπτρίζουν επίσης τις διαφορές αυτές όπως και ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του συστήματος ELH, π.χ. η συνεργασία με τους δήμους η βούληση για διατήρηση του χαμηλού κόστους.

Η προσέγγιση του ELH περιλαμβάνει πιστοποίηση από τρίτο πιστοποιητή ο οποίος εξυπηρετεί ικανοποιητικά τους στόχους του συστήματος. Οι βασικές διαφορές σε σύγκριση με την επαλήθευση του EMAS είναι οι εξής:

Η διαδικασία πιστοποίησης του ELH εστιάζει στην αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τη δέσμη κριτηρίων που αποτελούν τον πυρήνα του συστήματος ELH, συμπεριλαμβανομένης της συμμόρφωσης με τις πιο συναφείς νομικές απαιτήσεις. Αυτή η δομημένη προσέγγιση δεν ισχύει στο πλαίσιο του EMAS όπου ο επαληθευτής καλείται να αξιολογήσει την ορθή εφαρμογή των απαιτήσεων του κανονισμού στην επιμέρους περίπτωση του εκάστοτε οργανισμού, συμπεριλαμβανομένου του προσδιορισμού των συναφών περιβαλλοντικών πτυχών και της συμμόρφωσης με τις νομικές απαιτήσεις.

Η επάρκεια του πιστοποιητή του ELH επικεντρώνεται στην αξιολόγηση των κριτηρίων. Στο σύστημα EMAS η επάρκεια συνίσταται σε μια γενικότερη γνώση των περιβαλλοντικών πτυχών και στην ειδικότερη γνώση του εκάστοτε κλάδου.

Οι πιστοποιητές του ELH εκπαιδεύονται και εγκρίνονται από το Ίδρυμα ELH και το έργο τους εποπτεύεται ξεχωριστά για τον καθένα/καθεμιά. Οι επαληθευτές του EMAS είναι κάτοχοι διαπίστευσης ή άδειας και εποπτεύονται από διοικητικούς φορείς που ορίζονται από το κράτος σύμφωνα με τις απαιτήσεις του κανονισμού EMAS και/ή του ISO 17021.

Το EMAS περιλαμβάνει ετήσιο εξωτερικό έλεγχο για την επικύρωση της περιβαλλοντικής δήλωσης (ανά διετία για τις ΜΜΕ που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των οργανισμών στο πλαίσιο του ELH). Η πιστοποίηση του ELH διενεργείται ανά τριετία χωρίς ενδιάμεσες επαληθεύσεις.

Το σύστημα ELH, με τις προκαθορισμένες δέσμες κριτηρίων του, την επικέντρωσή του στους μικρούς οργανισμούς (λίγες επιχειρήσεις με περισσότερους από 250 υπαλλήλους, καμία επιχείρηση από τη βαριά βιομηχανία) και το σύστημα πιστοποίησής του που τελεί υπό την εποπτεία του Ιδρύματος ELH και λειτουργεί μέσω των δήμων, παρέχει μια αποδοτική και πρακτική προσέγγιση για τις ΜΜΕ που επιθυμούν να αξιολογήσουν και να βελτιώσουν τις πρακτικές τους σε σχέση με την υγεία, το περιβάλλον και την ασφάλεια.

Ωστόσο, λόγω της ίδιας της φύσης του συστήματος το οποίο διαρθρώνεται με άξονα τις δέσμες των κριτηρίων, δεν απαιτεί από τον επαληθευτή/πιστοποιητή να είναι σε θέση να εντοπίζει άλλα περιβαλλοντικά ζητήματα ή περιπτώσεις μη συμμόρφωσης που δεν εμπίπτουν στα κριτήρια. Επιπλέον, η έλλειψη ειδικών τομεακών γνώσεων ή νομικών γνώσεων μπορεί να μην του/της επιτρέπει να διενεργεί ειδικούς επιτόπιους ελέγχους ή να επαληθεύει την αξιοπιστία των ειδικών τεχνικών δεδομένων της νομικής κατάστασης. Μια τέτοια εξειδικευμένη ανάλυση μπορεί να είναι αναγκαία για την αξιολόγηση πτυχών που υπερβαίνουν τα κλαδικά κριτήρια, ιδίως δε των συμπληρωματικών πτυχών που προσδιορίζονται σύμφωνα με το ΓΚΚ 1963 (44), καθώς και για την επαλήθευση της συμμόρφωσης με τις κείμενες διατάξεις.

Με βάση την παραπάνω ανάλυση συνάγεται ότι το ELH περιλαμβάνει ένα συνεκτικό σύστημα πιστοποίησης από τρίτους πιστοποιητές το οποίο είναι κατάλληλο για τη δομή και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του συστήματος. Ωστόσο, οι απαιτήσεις που αφορούν την επάρκεια του επαληθευτή ELH δεν ταυτίζονται πλήρως με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του κανονισμού EMAS.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η Επιτροπή θεωρεί ότι το μέρος του ELH που αφορά τις «απαιτήσεις για τη διαπίστευση ή αδειοδότηση»συμφωνεί μερικώς με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS.

Συμπέρασμά

Το ELH είναι ένα στιβαρά δομημένο, σύγχρονο και αμερόληπτο σύστημα, το οποίο παρέχει περιβαλλοντική πιστοποίηση μετά από έλεγχο τρίτου σε πολλούς οργανισμούς διαφορετικού μεγέθους και σε διάφορους τομείς. Έχει ως άξονα μια δέσμη γενικών και ειδικών κριτηρίων τα οποία πρέπει να πληρούνται από τον οργανισμό που αιτείται την πιστοποίηση. Αυτή η διάρθρωση διαφέρει από την προσέγγιση του EMAS η οποία προβλέπει προκαταρκτικό προσδιορισμό των σημαντικών περιβαλλοντικών πτυχών που αφορούν ειδικά τον οργανισμό ως βάση για την υποστήριξη της εφαρμογής του συστήματος διαχείρισης.

Επίσης, τα δύο συστήματα έχουν διαφορετική στόχευση. Ενώ είναι σαφές ότι το ELH απευθύνεται στις ΜΜΕ, το EMAS μπορεί να εφαρμοστεί από οργανισμούς κάθε μεγέθους, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων βιομηχανικών οργανισμών. Όσον αφορά τη διακυβέρνηση, το Ίδρυμα ELH είναι υπεύθυνο για τη λειτουργία του συστήματος και καθορίζει τις απαιτήσεις του. Το Ίδρυμα ELH λειτουργεί επίσης ως φορέας αδειοδότησης υπεύθυνος για την εκπαίδευση και την έγκριση των πιστοποιητών που ασκούν το έργο τους στους διάφορους δήμους. Η διακυβέρνηση του EMAS βασίζεται σε νομοθετική πράξη (κανονισμό της ΕΕ), περιλαμβάνει φορείς που ορίζονται από τις αρχές και προβλέπει επαλήθευση από διαπιστευμένο ή κάτοχο άδειας επαληθευτή.

Όπως αναδεικνύεται σε ολόκληρο το κείμενο, τα δύο συστήματα επιδιώκουν τον ίδιο γενικό σκοπό (τη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των οργανισμών) μέσω διαφορετικών μεθόδων. Οι απαιτήσεις δεν είναι οι ίδιες. Ορισμένα μέρη του ELH συμφωνούν μερικώς με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS ενώ άλλα μέρη αναγνωρίζονται ως συμμορφούμενα με τις εν λόγω απαιτήσεις. Τα μέρη του ELH που δεν συμμορφώνονται πλήρως με τις απαιτήσεις του EMAS δεν μπορούν να αναγνωριστούν ως ισοδύναμα. Ωστόσο, οι οργανισμοί που επιθυμούν να πραγματοποιήσουν τη μετάβαση στο EMAS μπορούν να χρησιμοποιήσουν το παρόν έγγραφο για να αναπροσαρμόσουν τα εν λόγω μέρη πριν υποβάλουν αίτηση για καταχώριση στο EMAS.

Με βάση την εκτίμηση αυτή, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι:

τα ακόλουθα μέρη του Eco-Lighthouse συμμορφώνονται με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS. Τα μέρη αυτά μπορούν, συνεπώς, να θεωρηθούν ισοδύναμα με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS:

δέσμευση και συμμετοχή της ανώτατης διοίκησης·

χάραξη περιβαλλοντικής πολιτικής·

καθορισμός σκοπών και περιβαλλοντικού προγράμματος με στόχο τη συνεχή βελτίωση·

οργανωτική δομή, εκπαίδευση και συμμετοχή των εργαζομένων·

απαιτήσεις τεκμηρίωσης·

έλεγχος λειτουργίας·

ετοιμότητα και ανταπόκριση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης·

έλεγχοι, εσωτερικός έλεγχος και διορθωτικές ενέργειες·

ανασκόπηση από τη διοίκηση

τα ακόλουθα μέρη του Eco-Lighthouse συμφωνούν μερικώς με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS:

διενέργεια περιβαλλοντικής ανασκόπησης – προκαταρκτικής ανάλυσης·

διασφάλιση της συμμόρφωσης με τις κείμενες διατάξεις·

επικοινωνία (εσωτερική και εξωτερική)·

οι απαιτήσεις του Eco-Lighthouse σχετικά με τη διαπίστευση ή την αδειοδότηση για τους φορείς πιστοποίησης συμφωνούν μερικώς με τις αντίστοιχες απαιτήσεις του EMAS.


(1)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1221/2009.

(2)  Άρθρο 45 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1221/2009.

(3)  Οδηγία 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες και την κατάργηση της οδηγίας 2004/18/ΕΚ. (ΕΕ L 94 της 28.3.2014, σ. 65).

(4)  Αυτό το απαιτούμενο υψηλό επίπεδο συμμόρφωσης πρέπει να γίνεται αντιληπτό υπό το φως του άρθρου 4 του κανονισμού το οποίο καθορίζει τις προϋποθέσεις για καταχώριση στο EMAS. Η τρίτη παράγραφος του εν λόγω άρθρου απαλλάσσει τους οργανισμούς με πιστοποιημένο σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης, αναγνωρισμένο σύμφωνα με το άρθρο 45, από την υλοποίηση των μερών εκείνων που έχουν αναγνωρισθεί ως ισοδύναμα του παρόντος κανονισμού. Τα μέρη που αναγνωρίζονται ως ισοδύναμα θα πρέπει, επομένως, να είναι σε θέση να διασφαλίζουν την ίδια λειτουργία με τα αντίστοιχα μέρη του EMAS στο πλαίσιο της εφαρμογής του EMAS και της καταχώρισης στο EMAS.

(5)  Βλέπε δικτυακό τόπο του ELH http://eco-lighthouse.org/certification-scheme/

(6)  Για τις αγγλικές μεταφράσεις των κριτηρίων: http://eco-lighthouse.org/statistikk/ (έχουν μεταφραστεί τα γενικά κλαδικά κριτήρια και ένας μικρός αριθμός επιλεγμένων ειδικών κριτηρίων). Για τα νορβηγικά κείμενα: http://www.miljofyrtarn.no/dette-er-miljøfyrtårn/bransjekriterier/9-miljt/miljt/55-bransjekriterier-gruppert

(7)  Δεν πρέπει να συγχέεται με την «περιβαλλοντική δήλωση» του EMAS όπως προσδιορίζεται στο άρθρα 2 και 18 και στο παράρτημα IV, B του κανονισμού EMAS.

(8)  Όπως ορίζει: «Η επιχείρηση πρέπει να χαράσσει περιβαλλοντική πολιτική και να θέτει στόχους για την υγεία, το περιβάλλον και την ασφάλεια. Αμφότερα πρέπει να τεκμηριώνονται στο σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης ή στο σχέδιο δράσης για την ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση του Eco-Lighthouse».

(9)  Υποχρέωση λειτουργίας εσωτερικού ελέγχου: «Η υποχρέωση θέσπισης και διενέργειας εσωτερικού ελέγχου ανήκει στο «πρόσωπο που είναι υπεύθυνο» για την επιχείρηση. Με αυτό εννοείται η διοίκηση ή η ιδιοκτησία της επιχείρησης. Παρόλο που ο εσωτερικός έλεγχος πρέπει να διενεργείται σε όλα τα επίπεδα της επιχείρησης, η βασική ευθύνη για την καθιέρωση του συστήματος (και για τη διατήρησή του) ανήκει στην ανώτατη διοίκηση της επιχείρησης. Η παρούσα ενότητα αποσαφηνίζει, ωστόσο, ότι ο εσωτερικός έλεγχος πρέπει να θεσπίζεται και να διενεργείται σε συνεργασία με τους εργαζομένους, την επιτροπή εργασιακού περιβάλλοντος, τον αντιπρόσωπο(-ους) ασφάλειας και/ή τους εκπροσώπους των εργαζομένων, όπου υπάρχουν.

(10)  Η νομική βάση για το κριτήριο είναι οι κανονισμοί σχετικά με τις συστηματικές δραστηριότητες για την υγεία, το περιβάλλον και την ασφάλεια στις επιχειρήσεις (κανονισμοί περί εσωτερικού ελέγχου), ενότητα 5.7.

(11)  Σύνδεσμος νομικού περιεχομένου: https://www.arbeidstilsynet.no/hms/internkontroll/ και για περαιτέρω πληροφόρηση: http://www.hse.gov.uk/.

(12)  http://eco-lighthouse.org/statistikk/

(13)  Στον πιστοποιητή και στον οργανισμό εν γένει.

(14)  www.regelhjelp.no

(15)  http://www.miljofyrtarn.no/dokumenter/bransjekrav/844-general-industry-criteria/file και http://www.miljofyrtarn.no/dokumenter/bransjekrav/866-guidance-to-the-general-industry-criteria/file

(16)  Στατιστικά στοιχεία όπως παρέχονται από το ELH σχετικά με τα ξενοδοχεία: http://miljofyrtarn.no/dokumenter/bransjekrav/864-industry-criteria-hotel/file και σχετικά με τη λιανική πώληση ειδών παντοπωλείου: http://miljofyrtarn.no/dokumenter/bransjekrav/863-industry-criteria-retail-grocery-store/file

(17)  http://eco-lighthouse.org/statistikk/

(18)  Κατευθυντήριες γραμμές του Eco-lighthouse για τα γενικά κλαδικά κριτήρια της 4 Μαΐου2017 – Κριτήριο 1963: «Η χωριστή αξιολόγηση των άλλων περιβαλλοντικών πτυχών είναι αρκετή, εφόσον η επιχείρηση θεωρεί αναγκαία την εφαρμογή συμπληρωματικών μέτρων. Η επιχείρηση έχει την ευχέρεια να επιλέξει τη μέθοδο που επιθυμεί να εφαρμόσει για την αντιμετώπιση αυτών των περιβαλλοντικών πτυχών, αλλά η εν λόγω μέθοδος μπορεί να συνδεθεί με την ανάλυση κινδύνου για το εξωτερικό περιβάλλον».

(19)  Οι πιστοποιητές του ELH εκπαιδεύονται στην αξιολόγηση της συμμόρφωσης βάσει πραγματολογικών κριτηρίων, και όχι στη διενέργεια συγκεκριμένης αξιολόγησης των διαφόρων περιβαλλοντικών πτυχών.

(20)  Βλέπε επίσης απαίτηση 4: Συμμόρφωση με τις κείμενες διατάξεις.

(21)  Η ανάδειξη αυτών των μεθοδολογικών διαφορών αποκτά ιδιαίτερη σημασία υπό το φως του άρθρου 4 του κανονισμού. Η αντικατάσταση της περιβαλλοντικής ανασκόπησης του EMAS από την περιβαλλοντική δήλωση του ELH δεν θα λειτουργούσε σε ένα πλαίσιο εφαρμογής του EMAS.

(22)  Σύμφωνα με το παράρτημα II σημείο Α 2 του EMAS

(23)  ΓΚΚ 1944: Η επιχείρηση πρέπει να παρέχει πρόσβαση σε επικαιροποιημένη επισκόπηση των σχετικών νόμων και κανονισμών για την υγεία, το περιβάλλον και την ασφάλεια.

(24)  http://www.regelhjelp.no/ και http://www.miljofyrtarn.no/dette-er-milj%C3%B8fyrt%C3%A5rn/bransjekriterier

(25)  κανονισμός EMAS, παράρτημα II, B2 (2).

(26)  http://www.regelhjelp.no/

(27)  Σύμφωνα με το ΓΚΚ 1950: «Η επιχείρηση πρέπει να θεσπίζει διαδικασίες για την αναφορά και τον χειρισμό της μη συμμόρφωσης.»

(28)  http://eco-lighthouse.org/statistikk/· οι κατευθύνσεις για τα κριτήρια βρίσκονται στο τέλος του κειμένου.

(29)  http://eco-lighthouse.org/statistikk/· οι κατευθύνσεις για τα κριτήρια βρίσκονται στο τέλος του κειμένου.

(30)  ΓΚΚ 1933: «Η επιχείρηση πρέπει να προσδιορίζει τις άλλες σημαντικές περιβαλλοντικές πτυχές της επιχείρησης, και να εξετάζει ενδεχόμενες αναγκαίες ενέργειες και/ή τη συμπερίληψη στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση και/ή την παρακολούθηση μέσω του σχεδίου δράσης.»

(31)  Επισημαίνεται ότι η ομάδα ΥΑΠ (Arbeidsmiljøutvalg) και η ομάδα ELH (Miljøgruppe) είναι διαφορετικές οντότητες. Η ομάδα ΥΑΠ επιβάλλεται από τη νομοθεσία όταν οι εργαζόμενοι υπερβαίνουν τους 50. Δεν υφίσταται υποχρέωση σύστασης ομάδας ELH, ωστόσο είναι κάτι που συνιστάται από το ELH για τους οργανισμούς που υπερβαίνουν έναν ορισμένο αριθμό εργαζομένων. Οι δύο ομάδες είναι δυνατό να ταυτίζονται, προκειμένου να διασφαλίζεται η αποτελεσματική οργάνωση και ολοκλήρωση του ELH στις υφιστάμενες διοικητικές δομές.

(32)  Εγχειρίδιο πιστοποίησης του Eco-Lighthouse 2016 - 3.2.4 Σύσταση και διορισμός περιβαλλοντικής ομάδας/ομάδας έργου.

(33)  http://miljofyrtarn.no/nyeverktoy και (παράδειγμα) http://www.miljofyrtarn.no/2015-11-18-23-56-21/avfall

(34)  https://rapportering.miljofyrtarn.no/Account/Login?ReturnUrl=%2F Για πρόσβαση επικοινωνήστε με το ELH.

(35)  http://www.regelhjelp.no/

(36)  https://www.dsb.no/ Σύνδεσμος με τον δικτυακό τόπο lovdata (πυρκαγιές, εκρήξεις, επικίνδυνες ουσίες κ.λπ. ...): https://lovdata.no/dokument/NL/lov/2002-06-14-20#KAPITTEL_2

(37)  https://www.dsb.no/

(38)  Απόσπασμα από τις κατευθυντήριες γραμμές ΚΕΕ «Περιοδική ανασκόπηση των δραστηριοτήτων για την υγεία, το περιβάλλον και την ασφάλεια. Επιπροσθέτως της τακτικής παρακολούθησης (π.χ. επιθεωρήσεις ασφάλειας, συναντήσεις προσωπικού κ.λπ.), η επιχείρηση πρέπει, τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο, να διενεργεί μια πιο ολοκληρωμένη ανασκόπηση των δραστηριοτήτων ΥΑΠ και να αξιολογεί αν λειτουργούν στην πράξη. Η επιχείρηση πρέπει να διαθέτει έγγραφη τυποποιημένη διαδικασία για την ανασκόπηση. Τα αποτελέσματα της ανασκόπησης πρέπει να είναι άμεσα προσβάσιμα. Στόχος είναι ο εντοπισμός των αδυναμιών και των ελλείψεων και η αποκατάστασή τους. Είναι σημαντικό να διαπιστώνονται οι αιτίες και να λαμβάνεται μέριμνα ώστε να μην επαναλαμβάνονται τα ίδια φαινόμενα. Μετά την ολοκλήρωση της ανασκόπησης, πρέπει να καθορίζονται συγκεκριμένοι στόχοι για βελτίωση, επιπροσθέτως του γενικού σκοπού». Απόσπασμα προερχόμενο από: www.arbeidstilsynet.no/binfil/download2.php?tid=77839 (κατευθυντήριες γραμμές και κανονισμοί σχετικά με τις συστηματικές δραστηριότητες για την υγεία, το περιβάλλον και την ασφάλεια (ΥΑΠ) σε μορφή pdf). Για το πλήρες κείμενο του κανονισμού, βλέπε http://www.arbeidstilsynet.no/fakta.html?tid=78950 και μετάφραση στα αγγλικά, βλέπε: http://www.arbeidstilsynet.no/artikkel.html?tid=78622

(39)  http://www.arbeidstilsynet.no/artikkel.html?tid=78622

(40)  ΓΚΚ 7: «Κατά την πρώτη πιστοποίηση η επιχείρηση πρέπει να συντάξει κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση. Μετά την πρώτη πιστοποίηση, η ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση για όλο το προηγούμενο ημερολογιακό έτος πρέπει να συμπληρώνεται και να υποβάλλεται στην πύλη Eco- Lighthouse έως την 1η Απριλίου. Η ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση διατίθενται στο ευρύ κοινό, στους πελάτες, στους προμηθευτές και στους εταίρους συνεργασίας.»

(41)  Μεταξύ άλλων http://miljofyrtarn.no/nyeverktoy

(42)  Βλέπε μέρος 7.

(43)  Εγχειρίδιο πιστοποίησης του ELH - διαδικασία πιστοποίησης: «Δεν μπορούν όλα τα κριτήρια να ελεγχθούν εξίσου διεξοδικά, αλλά τα κριτήρια με την ένδειξη “D” (documentation) πρέπει να τεκμηριώνονται. Οι περιβαλλοντικές ανασκοπήσεις πρέπει να εμπνέουν εμπιστοσύνη και να διαπιστώνεται ότι είναι εξαντλητικές, και, συνεπώς, να συνιστούν την κύρια βάση για την απόφαση σχετικά με το τι πρέπει να ελεγχθεί. Ο πιστοποιητής αποφασίζει ποιες συνθήκες πρέπει να εξεταστούν διεξοδικά και ποια κριτήρια πρέπει να επαληθεύονται μέσω επιτόπιων ελέγχων. Αν ο σύμβουλος που διενεργεί την περιβαλλοντική ανασκόπηση διαβεβαιώνει ότι πληρούνται τα κλαδικά κριτήρια, ο πιστοποιητής μπορεί κατ' αρχήν να βασιστεί σε αυτό εφόσον δεν υπάρχουν ενδείξεις περί του αντιθέτου (ελλιπώς διενεργηθείσα περιβαλλοντική ανασκόπηση, μη αξιόπιστα συμπεράσματα, άλλες περιστάσεις)».

(44)  ΓΚΚ 1963: «Η επιχείρηση πρέπει να προσδιορίζει τις άλλες σημαντικές περιβαλλοντικές πτυχές της επιχείρησης, και να εξετάζει ενδεχόμενες αναγκαίες ενέργειες και/ή τη συμπερίληψη στην ετήσια κλιματική και περιβαλλοντική έκθεση και/ή την παρακολούθηση μέσω του σχεδίου δράσης.»


Top