EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 32017D1540

Απόφαση (ΕΕ) 2017/1540 της Επιτροπής, της 15ης Μαΐου 2017, σχετικά με το μέτρο SA.40454 2015/C (πρώην 2015/N) το οποίο η Γαλλία προτίθεται να εφαρμόσει υπέρ της κοινοπραξίας CEB [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2017) 3062] (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ )

C/2017/3062

OJ L 235, 13.9.2017, p. 1–31 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

Legal status of the document In force

ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2017/1540/oj

13.9.2017   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 235/1


ΑΠΌΦΑΣΗ (ΕΕ) 2017/1540 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 15ης Μαΐου 2017

σχετικά με το μέτρο SA.40454 2015/C (πρώην 2015/N) το οποίο η Γαλλία προτίθεται να εφαρμόσει υπέρ της κοινοπραξίας CEB

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2017) 3062]

(Το κείμενο στη γαλλική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 108 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο,

Έχοντας υπόψη τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, και ιδίως το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο α),

Αφού κάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σύμφωνα με τα ανωτέρω άρθρα (1) και έλαβε υπόψη αυτές τις παρατηρήσεις,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

1.   ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

(1)

Με επιστολή της 7ης Ιανουαρίου 2015, η Γαλλία κοινοποίησε στην Επιτροπή πρόσκληση υποβολής προσφορών σχετικά με την εγκατάσταση και την εκμετάλλευση σταθμού ηλεκτροπαραγωγής συνδυασμένου κύκλου με φυσικό αέριο («CCG») (2) στη Βρετάνη. Κοινοποίησε συμπληρωματικές πληροφορίες στην Επιτροπή με επιστολές της 5ης Ιουνίου 2015 και της 10ης και 17ης Σεπτεμβρίου 2015.

(2)

Με επιστολή της 13ης Νοεμβρίου 2015, η Επιτροπή ενημέρωσε τη Γαλλία σχετικά με την απόφασή της να κινήσει τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 108 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης («ΣΛΕΕ») σχετικά με το εν λόγω μέτρο («απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας»).

(3)

Η απόφαση της Επιτροπής για την κίνηση της διαδικασίας δημοσιεύθηκε στην Επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης  (3). Η Επιτροπή κάλεσε τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους για το εν λόγω μέτρο.

(4)

Η Επιτροπή έλαβε σχετικές παρατηρήσεις από ενδιαφερόμενα μέρη. Τις κοινοποίησε στη Γαλλία παρέχοντάς της τη δυνατότητα να τις σχολιάσει και έλαβε τις παρατηρήσεις της Γαλλίας με επιστολή της 8ης Ιουνίου 2016.

(5)

Στις 12 Μαΐου 2016 και στις 5 Σεπτεμβρίου 2016, η Επιτροπή απέστειλε κατάλογο ερωτήσεων στις γαλλικές αρχές, οι οποίες απάντησαν με επιστολές στις 8 Ιουνίου και στις 5 Οκτωβρίου 2016. Στις 5 Σεπτεμβρίου, η Επιτροπή απέστειλε νέο κατάλογο ερωτήσεων στις γαλλικές αρχές, οι οποίες απάντησαν στις 5 Οκτωβρίου 2016.

2.   ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ

(6)

Η πρόσκληση υποβολής προσφορών και το πλαίσιο εντός του οποίου δημοσιεύθηκε περιγράφονται αναλυτικά στην απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας (αιτιολογικές σκέψεις 4 έως 29). Στις επόμενες ενότητες περιγράφονται συνοπτικά.

2.1.   Η πρόσκληση υποβολής προσφορών

(7)

Οι γαλλικές αρχές θεωρούν ότι η ασφάλεια του εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια στη Βρετάνη απειλείται λόγω της χαμηλής δυναμικότητας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε αυτήν την περιοχή, περιορισμών του δικτύου, αύξησης της κατανάλωσης και υψηλής ευαισθησίας στη θερμοκρασία.

(8)

Το 2010, αρκετές γαλλικές αρχές υπέγραψαν το Pacte Electrique Breton («PEB») (σύμφωνο ηλεκτρικής ενέργειας της Βρετάνης) το οποίο βασίζεται στους ακόλουθους τρεις πυλώνες: καταρχάς, στον έλεγχο της ζήτησης, δεύτερον στην παραγωγή ανανεώσιμων μορφών ενέργειας και τη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού. Ο τρίτος πυλώνας συνίσταται, αφενός, στην ενίσχυση και την ανάπτυξη του τοπικού ηλεκτρικού δικτύου και, αφετέρου, στην εγκατάσταση ενός παραδοσιακού μέσου ηλεκτροπαραγωγής. Το κοινοποιηθέν από τη Γαλλία μέτρο αφορά το τελευταίο στοιχείο.

(9)

Η πρόσκληση υποβολής προσφορών εντάσσεται στο πλαίσιο του άρθρου L. 311-10 του ενεργειακού κώδικα. Η πρόσκληση υποβολής προσφορών αριθ. 2011/S 120-198224 δημοσιεύθηκε στην Επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 25 Ιουνίου 2011 από τον αρμόδιο υπουργό Ενέργειας. Στη συνέχεια, ο ίδιος επέλεξε το προκριθέν έργο σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της ρυθμιστικής αρχής ενέργειας (Commission de Régulation de l'Energie — «CRE»), η οποία διεξήγαγε τη διαδικασία σύμφωνα με τις διατάξεις της γαλλικής νομοθεσίας (4).

(10)

Σύμφωνα με τη συγγραφή υποχρεώσεων, η εγκατάσταση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει:

1)

να χρησιμοποιεί την τεχνολογία των συνδυασμένων κύκλων·

2)

να έχει εγγυημένη ενεργό ισχύ 450 MW (+ 15/– 10 %) την οποία ο παραγωγός δεσμεύεται ότι θα είναι σε θέση να εισαγάγει στο δίκτυο·

3)

να χρησιμοποιεί αποκλειστικά το φυσικό αέριο ως πηγή κύριας ενέργειας·

4)

να έχει ηλεκτρική απόδοση σε καθαρή θερμογόνο δύναμη (5) (ΚΘΔ) τουλάχιστον 54 %·

5)

να βρίσκεται εξολοκλήρου σε σαφώς οριοθετημένη περίμετρο (που τοποθετείται στο βορειοδυτικό τμήμα της Βρετάνης, στο διοικητικό διαμέρισμα Finistère)·

6)

να εξασφαλίζει ότι ο χρόνος συγκέντρωσης των προσφορών δεν υπερβαίνει τις δεκαπέντε ώρες όταν η μονάδα είναι σε κατάσταση στάσης και τις δύο ώρες όταν η μονάδα είναι σε λειτουργία·

7)

να εξασφαλίζει ότι η ελάχιστη διάρκεια προσαρμογής των προσφορών θα είναι μικρότερη από ή ίση με τρεις ώρες για μια μονάδα σε κατάσταση λειτουργίας και από οκτώ ώρες για μια μονάδα σε κατάσταση στάσης·

8)

να εξασφαλίζει ότι δεν θα υπάρχει περιορισμός στη μέγιστη διάρκεια για την ενεργοποίηση της προσαρμογής των προσφορών· και

9)

να είναι εξοπλισμένη με μετρητή τηλεμέτρησης μεταβολής φορτίου καθώς και με διατάξεις που επιτρέπουν την τηλεμέτρηση των βασικών μεγεθών της ηλεκτροπαραγωγής της.

(11)

Η κοινοποιηθείσα πρόσκληση υποβολής προσφορών προβλέπει ότι ο παραγωγός έχει την ευχέρεια να διαθέσει το σύνολο της παραγωγής του στην αγορά ή να πωλήσει μέρος αυτής στον συμπεφωνημένο αγοραστή, την εταιρεία Electricité de France SA («EDF»), στο πλαίσιο σύμβασης αγοράς σε τιμή που ανέρχεται σε ποσοστό 95 % της τιμής ανά ώρα που ισχύει στην αγορά EPEX SPOT.

(12)

Επιπλέον, στον παραγωγό θα καταβάλλεται πάγια ετήσια πριμοδότηση PT, η οποία θα υπολογίζεται ως το προϊόν της εγγυημένης ενεργού ισχύος (6) (Pgar) και πριμοδότηση P εκφρασμένη σε EUR/MW/έτος.

(13)

Η χορήγηση της πάγιας πριμοδότησης εξαρτάται από τη διατήρηση του συνόλου των αδειών εκμετάλλευσης και των συμβάσεων με τους διαχειριστές δικτύου, καθώς και από τη διατήρηση της εγγυημένης ισχύος, η οποία επαληθεύεται με τη χρήση συντελεστή διαθεσιμότητας.

(14)

Η πρόσκληση υποβολής προσφορών προβλέπει επίσης την εφαρμογή κυρώσεων σε περίπτωση μη έγκαιρης αποπεράτωσης της κατασκευής του σταθμού.

(15)

Η κατάταξη των προσφορών των υποψηφίων βασίζεται στα τρία ακόλουθα κριτήρια, τα οποία αναλύονται στη συγγραφή υποχρεώσεων της πρόσκλησης υποβολής προσφορών:

1)

το ύψος της πριμοδότησης (σε EUR/MW/έτος) που ζητεί ο υποψήφιος, με συντελεστή στάθμισης 45 %·

2)

την ημερομηνία έναρξης της λειτουργίας της εγκατάστασης, με συντελεστή στάθμισης 25 %, με την υψηλότερη βαθμολογία να αποδίδεται στο έργο με την πλησιέστερη ημερομηνία θέσης σε λειτουργία· και

3)

το κριτήριο «επιλογή του χώρου και του περιβάλλον», με συντελεστή στάθμισης 30 %.

2.2.   Στόχος της ενίσχυσης

(16)

Οι γαλλικές αρχές θεωρούν ότι ο πρωταρχικός στόχος του μέτρου είναι η διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού στη Βρετάνη. Αν και οι ηλεκτρικές ανάγκες της Βρετάνης συνίστανται κυρίως σε ανάγκη σε ισχύ (MW), υπάρχει επίσης ανάγκη σε ενέργεια (MWh (7)). Είναι, συνεπώς, αναγκαία η κατασκευή στη Βρετάνη μιας εγκατάστασης που θα λειτουργεί επί αρκετές χιλιάδες ώρες ετησίως, και όχι μόνο κατά τις ώρες αιχμής όπως ένας αεριοστρόβιλος καύσης («TAC»). Ο σταθμός CCG, ο οποίος λειτουργεί με αντιδραστήρα, επιτρέπει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε λίγα μόνο λεπτά. Η τεχνολογία αυτή είναι, συνεπώς, απολύτως ενδεδειγμένη για τη διασφάλιση της ισορροπίας μεταξύ παραγωγής και κατανάλωσης κατά τις αιχμές κατανάλωσης για διάστημα ορισμένων ωρών. Αυτή η νέα εγκατάσταση δεν θα παρέχει μόνο δυναμικότητα κατά την αιχμή της ζήτησης, αλλά και άεργο ισχύ όταν αυτή είναι αποτελεσματικότερη για τη διατήρηση του επιπέδου τάσης σε όλα τα σημεία του δικτύου και, κατ' επέκταση για τη διευκόλυνση της ενσωμάτωσης στο σύστημα διαλειπουσών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (υπηρεσίες συστήματος).

(17)

Για τους λόγους αυτούς, οι γαλλικές αρχές έκριναν αναγκαία την παραγωγή πρόσθετης ενέργειας σε κεντρικό επίπεδο στο βορειοδυτικό τμήμα της περιφέρειας κατά τις περιόδους υψηλής κατανάλωσης και όχι μόνο κατά τη χειμερινή περίοδο αιχμής που σχετίζεται με ακραίες θερμοκρασίες. Αυτό το μέσο παραγωγής θα πρέπει να συμπληρώνει την ενίσχυση του δικτύου και τα μέτρα ελέγχου της ενέργειας.

(18)

Σκοπός του μέτρου είναι επίσης η ελαχιστοποίηση του κόστους του για το κοινωνικό σύνολο και της επίπτωσής του στο περιβάλλον. Για τον λόγο αυτό, στην κατάταξη των υποψηφίων λαμβάνονται υπόψη η αιτούμενη πριμοδότηση, η καταλληλότητα της επιλεγείσας τοποθεσίας σε σχέση με το περιβάλλον, καθώς και η ποιότητα και η καταλληλότητα των συνοδευτικών μέτρων (αποφυγή, μείωση ή αντιστάθμιση των αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον) του έργου και των προβλεπόμενων ενεργειών για την περιβαλλοντική παρακολούθηση.

(19)

Ο σταθμός τον οποίο εκμεταλλεύεται η Compagnie Electrique de Bretagne (εφεξής «CEB»), που είναι ο δικαιούχος του έργου, θα εξασφαλίζει την παροχή υπηρεσιών εξισορρόπησης μέσω τριών πιθανών ενεργειών. Καταρχάς, την ενεργοποίηση της πρωτεύουσας και της δευτερεύουσας εφεδρείας (υπηρεσία συστήματος με αυτόματη ενεργοποίηση) και της επικουρικής εφεδρείας (προσαρμογή με χειροκίνητη ενεργοποίηση). Δεύτερον, όσον αφορά τις υπηρεσίες συστήματος, ο φορέας εκμετάλλευσης του σταθμού, η CEB, θα είναι υποχρεωμένος να διαθέτει την τεχνική ικανότητα να τις παρέχει. Τρίτον, όσον αφορά τον μηχανισμό προσαρμογής (επικουρική εφεδρεία), η CEB θα είναι υποχρεωμένη να παρέχει τη διαθέσιμη ισχύ της στην RTE (Réseau de Transport d'Electricité, εταιρεία συντήρησης και ανάπτυξης του γαλλικού δημόσιου δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας υψηλής και πολύ υψηλής τάσης, «RTE»). Αυτή η διαθεσιμότητα εκτός συμβάσεων εφεδρειών θα αμείβεται μόνο σε περίπτωση χρησιμοποίησης του μηχανισμού προσαρμογής. Προβλέπεται ότι η μονάδα θα λειτουργεί επί 3 000 ώρες περίπου ετησίως σε ισοδύναμο λειτουργίας στην ονομαστική της ισχύ από την ημέρα έναρξης της λειτουργίας του σταθμού. Δεδομένης της ισχύος της εγκατάστασης (422 MW), αυτή η διάρκεια λειτουργίας συνεπάγεται ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας περίπου 1 250 GWh.

2.3.   Ποσό της ενίσχυσης

(20)

Το ανώτατο ποσό της ενίσχυσης που καταβάλλεται στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβολής προσφορών ανέρχεται σε 94 000 EUR/MW/έτος, σε αξία στις 31 Νοεμβρίου 2011. Η πριμοδότηση θα καταβάλλεται για διάρκεια 20 ετών και θα προσαυξάνεται κατά τη διάρκεια ζωής του έργου, ώστε να λαμβάνεται υπόψη η εξέλιξη του κόστους εκμετάλλευσης και συντήρησης. Το ανώτατο ποσό της ενίσχυσης που καταβάλλεται στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβολής προσφορών ανέρχεται σε 40 εκατ. EUR ετησίως.

(21)

Η πριμοδότηση είναι συνδεδεμένη κατά 20 % με τις τιμές παραγωγής, κατά 20 % με το μισθολογικό κόστος, κατά 50 % με την τιμή μεταφοράς στο περιφερειακό δίκτυο, κατά 5 % με το κόστος ηλεκτρικής σύνδεσης και κατά 5 % με το κόστος σύνδεσης φυσικού αερίου.

(22)

Οι γαλλικές αρχές έχουν διευκρινίσει ότι το προταθέν από τον επιτυχόντα υποψήφιο ποσό είναι το αποτέλεσμα i) κατά το ένα τέταρτο, της αξίας της δυναμικότητας που ανέρχεται σε [50 000-60 000] (*1) EUR/MW/έτος, και κατά τα τρία τέταρτα συνδέεται με τη γεωγραφική θέση του έργου, συγκεκριμένα: ii) το επιπλέον κόστος μεταφοράς αερίου ύψους [20 000-40 000] EUR/MW/έτος, iii) το επιπλέον κόστος σύνδεσης ύψους 6 000 EUR/MW/έτος και iv) το επιπλέον κόστος των ειδικών περιβαλλοντικών μέτρων ύψους 2 000 EUR/MW/έτος.

(23)

Η αξία της δυναμικότητας αντιστοιχεί στο ποσό που καλύπτεται ως επιπλέον κόστος σε σχέση με την προβλεπόμενη ημερομηνία θέσης σε λειτουργία της εγκατάστασης. Οι υποψήφιοι έχουν υπολογίσει αυτό το επιπλέον κόστος ως τη διαφορά μεταξύ των εσόδων που δημιουργούνται από την πώληση ενέργειας στην αγορά και των εξόδων που σχετίζονται με την ταχεία θέση σε λειτουργία της εγκατάστασης. Η CRE αναφέρει ότι: «δεδομένων των υφισταμένων συνθηκών της αγοράς και της κατάστασης της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, η εκμετάλλευση ενός σταθμού του τύπου CCG δεν είναι οικονομικά αποδοτική. Κατά τα φαινόμενα, δεν θα είναι αποδοτική πριν από την παρέλευση αρκετών ετών. Υπάρχει, συνεπώς απώλεια κερδών για τον υποψήφιο, λόγω της προβλεπόμενης ημερομηνίας θέσης σε λειτουργία της εγκατάστασης, που θεωρείται ότι καλύπτεται από αυτό το στοιχείο της πριμοδότησης».

(24)

Απαιτείται νέος αγωγός φυσικού αερίου μήκους 111 km για την τροφοδότηση του σταθμού. Το εκτιμώμενο κόστος αυτού του έργου ανέρχεται περίπου σε 100 εκατ. EUR, το οποίο θα προχρηματοδοτηθεί από τη GRTgaz (γαλλική εταιρεία που ιδρύθηκε το 2005 με σκοπό τη διαχείριση του δικτύου μεταφοράς φυσικού αερίου στη Γαλλία). Η CEB θα συμβάλει στην αποδοτικότητά της χάρη στην πληρωμή της τιμής μεταφοράς φυσικού αερίου.

(25)

Ο νόμος αριθ. 2010-1488 της 7ης Δεκεμβρίου 2010 σχετικά με τη νέα οργάνωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας («ΝΟΑΕ») θέσπισε μηχανισμό δυναμικότητας με σκοπό τη διασφάλιση της ασφάλειας του εφοδιασμού της Γαλλίας με ηλεκτρική ενέργεια (8). Η εγκατάσταση που θα επιλεγεί μέσω της διαδικασίας υποβολής προσφορών στη Βρετάνη θα πρέπει να συμμετέχει στον εθνικό μηχανισμό δυναμικότητας. Η αμοιβή την οποία θα εισπράττει ο σταθμός γι' αυτόν τον μηχανισμό θα αφαιρείται κατά περίπτωση από την πριμοδότηση που καταβάλλεται στο πλαίσιο των προσφορών.

2.4.   Διάρκεια

(26)

Η πριμοδότηση χορηγείται για διάστημα είκοσι ετών από την ημερομηνία θέσης της εγκατάστασης σε λειτουργία.

2.5.   Δικαιούχος(-οι)

(27)

Ο υπουργός Ενέργειας, βάσει γνωμοδότησης της ρυθμιστικής αρχής ενέργειας (CRE), επέλεξε το έργο που βρίσκεται στην κοινότητα Landivisiau και υλοποιείται από την Compagnie Electrique de Bretagne («CEB»), κοινοπραξία της Direct Energie και της Siemens.

(28)

Ο επιτυχών υποψήφιος είναι παραγωγός με μικρό μερίδιο στη γαλλική αγορά ηλεκτροπαραγωγής και δεν κατέχει άλλη συμβατική μονάδα παραγωγής στη Βρετάνη.

(29)

Η προτεινόμενη από τη CEB εγγυημένη ισχύς της εγκατάστασης είναι 422 MW. Ο επιτυχών της διαδικασίας υποβολής προσφορών δεσμεύτηκε να θέσει σε βιομηχανική λειτουργία την εγκατάσταση ηλεκτροπαραγωγής του στις […] το αργότερο. Στο υπόμνημά τους της 5ης Οκτωβρίου 2016, οι γαλλικές αρχές περιγράφουν τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση του έργου. Η αναθεωρημένη ημερομηνία θέσης του εργοστασίου σε λειτουργία είναι η […].

(30)

Σύμφωνα με τα στοιχεία που υπέβαλε ο επιτυχών της διαδικασίας υποβολής προσφορών στην CRE, δεν ελάμβανε καμία άλλη ενίσχυση που θα μπορούσε να συσσωρευτεί με την ενίσχυση η οποία χορηγείται στο πλαίσιο της διαδικασίας υποβολής προσφορών και την οποία δεν έχει εισπράξει ακόμη. Επιπλέον, η αμοιβή την οποία θα εισπράττει ενδεχομένως ο σταθμός στο μέλλον θα αφαιρείται από την πριμοδότηση που καταβάλλεται στο πλαίσιο των προσφορών.

2.6.   Το κοινοποιηθέν από τη CEB επιχειρηματικό σχέδιο

(31)

Για την υποστήριξη της προσφοράς που υπέβαλε στις γαλλικές αρχές, η CEB κοινοποίησε επιχειρηματικό σχέδιο. Το εν λόγω επιχειρηματικό σχέδιο αναφέρει εσωτερικό συντελεστή απόδοσης («ΕΣΑ») μετά φόρων [5-10] %. Η αποδοτικότητα αυτή βασίζεται στις ακόλουθες κύριες παραδοχές: διάρκεια χρήσης περίπου [3 000-6 500] ωρών ετησίως· αρχική επένδυση ύψους [400-500] εκατ. EUR. Τα έσοδα βασίζονται αφενός σε πριμοδότηση ύψους […] EUR/MW/έτος και αφετέρου σε καθαρή αμοιβή που προκύπτει από σύμβαση tolling (μετατροπής ενέργειας), η οποία αντιστοιχεί σε μέση αμοιβή […] EUR ετησίως.

(32)

Η εν λόγω σύμβαση tolling είναι σύμβαση ιδιωτικού δικαίου που συνάφθηκε μεταξύ της CEB και μιας εταιρείας toller (αντισυμβαλλόμενος σύμβασης, π.χ. η EDF), η οποία προβλέπει την αγορά από αυτήν μιας σταθερής ποσότητας ηλεκτρικής ενέργειας. Τα έσοδα που προέρχονται από τη σύμβαση tolling καθορίζονται κατά τρόπο ώστε στο επιχειρηματικό σχέδιο να αποτυπώνονται οι όροι τους οποίους θα μπορούσε να αναμένει ότι θα επιτύχει η CEB κατά τον χρόνο υποβολής προσφορών. Το ύψος της tolling fee (αμοιβής tolling) αποτιμήθηκε βάσει στοχαστικού μοντέλου πρόβλεψης. Οι παραδοχές για τη σύμβαση αυτή βασίζονται στην πώληση από την εταιρεία toller ενέργειας παραγόμενης από τον σταθμό για αρχικό ποσό […] εκατ. EUR ετησίως από τον Μάρτιο του 1017 έως τον Οκτώβριο του 2036. Για την αμοιβή της CEB βάσει της σύμβασης tolling πραγματοποιήθηκε μελέτη ευαισθησίας. Χρησιμοποιείται δείκτης κατ' αποκοπήν επιχορήγησης για την αναγωγή της πριμοδότησης δυναμικότητας.

(33)

Η αμοιβή βάσει της σύμβασης tolling αντανακλά το κόστος της μετατροπής του φυσικού αερίου σε ηλεκτρική ενέργεια και της χρήσης των εγκαταστάσεων. Περιλαμβάνει μια μεταβλητή συνιστώσα που αποσκοπεί στην κάλυψη των δαπανών λειτουργίας και συντήρησης. Περιέχει επίσης μια σταθερή συνιστώσα που αποσκοπεί στην κάλυψη των πάγιων δαπανών εκμετάλλευσης και των εξόδων χρηματοδότησης και απόσβεσης. Η tolling fee διαιρείται επίσης σε μια συνιστώσα που τιμαριθμοποιείται και σε μια μη τιμαριθμοποιούμενη συνιστώσα. Σκοπός της τιμαριθμοποιούμενης συνιστώσας είναι η κάλυψη των πάγιων λειτουργικών δαπανών. Σκοπός της μη τιμαριθμοποιούμενης συνιστώσας είναι η κάλυψη του κόστους της υποδομής, όπως το κόστος χρηματοδότησης του έργου ή ακόμη τα έξοδα απόσβεσης των επενδύσεων που έχουν πραγματοποιηθεί. Δεν δημιουργήθηκε μοντέλο για την αγορά φυσικού αερίου, δεδομένης της ύπαρξης της σύμβασης tolling. Το επιχειρηματικό σχέδιο λαμβάνει άμεσα υπόψη ένα αναμενόμενο μέσο λειτουργικό περιθώριο για τη διάρκεια ζωής του έργου.

(34)

Το επιχειρηματικό σχέδιο προβλέπει επίσης την επικαιροποίηση διαφόρων παραδοχών κατά τη διάρκεια του έργου: του δείκτη του κόστους εργασίας, του δείκτη του κόστους παραγωγής, του τελικού κόστους σύνδεσης στο δίκτυο. Η επικαιροποίηση αυτή δικαιολογείται από τη διάρκεια του επιχειρηματικού σχεδίου που εκτείνεται σε περίοδο [15-20] ετών. Χορηγείται πριμοδότηση δυναμικότητας, η οποία επίσης ανάγεται σε παρούσα αξία, στον φορέα εκμετάλλευσης, ώστε η επένδυσή του να είναι αποδοτική. Η πριμοδότηση αυτή εξαρτάται από την πραγματική διαθεσιμότητα του σταθμού. Η πάγια πριμοδότηση εξαρτάται από έναν συντελεστή διαθεσιμότητας του σταθμού. Το επιχειρηματικό σχέδιο δεν προβλέπει συμμετοχή στον μηχανισμό δυναμικότητας πέραν της επανεξισορρόπησης. Εάν υπήρχε τέτοια συμμετοχή, η αμοιβή που θα προερχόταν από αυτήν τη συμμετοχή θα αφαιρούνταν από το ποσό της πριμοδότησης.

(35)

Το πάγιο κόστος μεταφοράς του φυσικού αερίου εκτιμάται σε [10-20] εκατ. EUR ετησίως.

(36)

Το μεταβλητό κόστος εκμετάλλευσης και συντήρησης είναι το γινόμενο ενός μεταβλητού κόστους εκμετάλλευσης και του αριθμού ισοδύναμων ωρών εκμετάλλευσης. Τα έξοδα εκμετάλλευσης και συντήρησης θα καταβληθούν από την toller στη CEB.

(37)

Η μελέτη ευαισθησίας πραγματοποιήθηκε επίσης και βάσει άλλων παραδοχών, π.χ. για τον πληθωρισμό και το μισθολογικό κόστος.

(38)

Η σύνδεση στο δίκτυο, αν και υλοποιείται από την RTE και τη GRTgaz, θα χρηματοδοτηθεί από τη CEB. Το κόστος σύνδεσης εκτιμάται αντίστοιχα σε [30-40] εκατ. EUR και [20-30] εκατ. EUR.

(39)

Σύμφωνα με τις υιοθετηθείσες παραδοχές, κατά τη λήξη του επιχειρηματικού σχεδίου, τα έξοδα μεταπώλησης του υφιστάμενου εξοπλισμού θα αντισταθμιστούν από τα έξοδα παροπλισμού, οπότε η τελική αξία του εργοστασίου θα είναι μηδενική.

(40)

Λαμβάνεται υπόψη ένας κύκλος εργασιών που προκύπτει από τις δραστηριότητες προσαρμογής. Οι παραδοχές αποτίμησης έχουν περιγραφεί από τις γαλλικές αρχές (9). Αυτό το έσοδο αντιστοιχεί σε ποσοστό χαμηλότερο από το 1,5 % των αναμενόμενων συνολικών εσόδων.

(41)

Στο υπόμνημά τους της 5ης Οκτωβρίου 2016, οι γαλλικές αρχές διευκρινίζουν ότι η έναρξη της λειτουργίας του εργοταξίου θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί […] στη βάση βιομηχανικής λειτουργίας […].

3.   ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΛΟΓΩΝ ΠΟΥ ΟΔΗΓΗΣΑΝ ΣΤΗΝ ΚΙΝΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

3.1.   Ανάλυση σχετικά με την ύπαρξη ενίσχυσης

(42)

Η Επιτροπή έκρινε ότι το κριτήριο του καταλογισμού που ορίζεται στο άρθρο 107 ΣΛΕΕ πληρούται. Στην προκειμένη περίπτωση, το μέτρο καταλογίζεται εν μέρει στο κράτος, εφόσον η πρόσκληση υποβολής προσφορών υποβλήθηκε από τον υπουργό Ενέργειας, ο οποίος επέλεξε και το έργο. Εξάλλου, η αμοιβή που καταβάλλεται στον ανάδοχο θα ανακτηθεί από τις τιμές λιανικής μέσω της συνεισφοράς στη δημόσια επιχείρηση ηλεκτρισμού (CSPE). Στην απόφασή της όμως σχετικά με την κρατική ενίσχυση αριθ. SA.36511 (2014/C), η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η CSPE συνιστούσε κρατικό πόρο, διότι ήταν «εισφορά επιβεβλημένη από το κράτος, την οποία εισπράττει και διαχειρίζεται μια οντότητα που ορίστηκε από το κράτος για να διαχειρίζεται το καθεστώς ενισχύσεων βάσει κανόνων καθοριζόμενων από το κράτος» (10).

(43)

Όσον αφορά την ύπαρξη πλεονεκτήματος για τις επιχειρήσεις, οι γαλλικές αρχές θεώρησαν ότι το κριτήριο αυτό δεν πληρούνταν διότι η πρόσκληση υποβολής προσφορών πληρούσε τα κριτήρια που ορίζονται στη νομολογία Altmark (11).

(44)

Η Επιτροπή έκρινε, ωστόσο, ότι τα κριτήρια που ορίζονται στην απόφαση Altmark δεν πληρούνταν. Για να μη χαρακτηριστεί μια δημόσια υπηρεσία ως κρατική ενίσχυση, πρέπει να πληρούνται σωρευτικά τα ακόλουθα τέσσερα κριτήρια: i) η δικαιούχος επιχείρηση πρέπει να είναι πράγματι επιφορτισμένη με την εκπλήρωση υποχρεώσεως παροχής δημόσιας υπηρεσίας, ενώ η υποχρέωση αυτή πρέπει να είναι σαφώς καθορισμένη, ii) οι βασικές παράμετροι βάσει των οποίων υπολογίζεται η αντιστάθμιση πρέπει να έχουν προσδιοριστεί προηγουμένως αντικειμενικά και με διαφάνεια, iii) η αντιστάθμιση δεν μπορεί να υπερβαίνει το μέτρο του αναγκαίου για την κάλυψη του συνόλου ή μέρους των δαπανών που πραγματοποιούνται για την εκπλήρωση υποχρεώσεως παροχής δημόσιας υπηρεσίας, λαμβανομένων υπόψη των σχετικών εσόδων και ενός ευλόγου κέρδους, iv) όταν η επιλογή της επιχειρήσεως στην οποία πρόκειται να ανατεθεί η εκπλήρωση υποχρεώσεως παροχής δημόσιας υπηρεσίας δεν πραγματοποιείται στο πλαίσιο διαδικασίας συνάψεως δημοσίας συμβάσεως, το επίπεδο της απαραίτητης αντισταθμίσεως πρέπει να καθορίζεται βάσει αναλύσεως των δαπανών στις οποίες θα προέβαινε μια μέση επιχείρηση, με χρηστή διαχείριση, λαμβάνοντας υπόψη τα σχετικά έσοδα και ένα εύλογο κέρδος από την εκπλήρωση των υποχρεώσεων αυτών. Αν και η Επιτροπή έκρινε ότι πληρούνταν το δεύτερο κριτήριο, εξέφρασε, παρ' όλα αυτά, τις ακόλουθες επιφυλάξεις ως προς τα τρία κατωτέρω κριτήρια:

1)

Αναφορικά με το πρώτο κριτήριο (ύπαρξη ΥΓΟΣ και σαφώς καθορισμένη εντολή), η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσον η εγκατάσταση και εκμετάλλευση του σταθμού του Landivisiau θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ΥΓΟΣ, κατά κύριο λόγο διότι δεν υποβλήθηκαν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι υπήρξε στο παρελθόν πρόβλημα ασφάλειας του εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια στη Βρετάνη και, κατά δεύτερο λόγο, διότι τα κράτη μέλη αδυνατούσαν να συνδυάσουν ειδικές υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας με υπηρεσίες οι οποίες παρέχονταν ήδη ή θα μπορούσαν να παρασχεθούν ικανοποιητικά με όρους συμβατούς προς το γενικό συμφέρον από επιχειρήσεις που λειτουργούσαν σε κανονικές συνθήκες αγοράς: στην προκειμένη περίπτωση, οι επιχειρήσεις που ασκούν τις δραστηριότητές τους σε κανονικές συνθήκες αγοράς θα μπορούσαν να παρέχουν την αναγκαία δυναμικότητα για να εξασφαλιστεί η ασφάλεια εφοδιασμού στη Βρετάνη, εάν η γαλλική νομοθεσία δεν εμπόδιζε το να εκπέμψουν οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας τα σωστά σήματα για την προσέλκυση επενδύσεων σε δυναμικότητα παραγωγής στην εν λόγω περιφέρεια. Τρίτον, το μέτρο έχει διακριτικό χαρακτήρα σε βάρος άλλων τεχνολογιών, εφόσον αφορά μόνο την τεχνολογία CCG. Κατά συνέπεια, το μέτρο δεν είναι ουδέτερο από τεχνολογική άποψη (12). Τέταρτον, το μέτρο δεν είναι αναλογικό, εφόσον οι γαλλικές αρχές δεν επιβεβαίωσαν την ανάγκη ενός μέσου παραγωγής 450 MW με τεκμηριωμένη ανάλυση των αναγκών της περιοχής σε πρόσθετες δυναμικότητες (13). Τέλος, μακροπρόθεσμα, η πρόσκληση υποβολής προσφορών μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα της ασφάλειας εφοδιασμού: καταρχάς, με τον αποκλεισμό από την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας των επενδύσεων που δεν ενισχύονται από το κράτος και, στη συνέχεια, με την απουσία ρύθμισης, ακόμη και την επιδείνωση του διαρθρωτικού προβλήματος της οικονομικής ζημίας (missing money)  (14) για τον παραγωγό και, τέλος, με τη μείωση των δυνατοτήτων ανάπτυξης άλλων τεχνολογιών.

2)

Όσον αφορά το τρίτο κριτήριο (υπεραντιστάθμιση), η Επιτροπή διατύπωσε αμφιβολίες για την απουσία υπεραντιστάθμισης, δεδομένων, αφενός, της απουσίας μηχανισμού κάλυψης των αναγκών ανάλογα με τις μελλοντικές συνθήκες στην αγορά και, αφετέρου, των λεπτομερειών της πρόσκλησης υποβολής προσφορών που δεν παρέχουν εγγυήσεις έναντι του κινδύνου υπεραντιστάθμισης.

3)

Όσον αφορά το τέταρτο κριτήριο (επιλογή του φθηνότερου παρόχου), η Επιτροπή έχει αμφιβολίες για το κατά πόσον η πρόσκληση υποβολής προσφορών επέτρεψε την επιλογή του παρόχου ο οποίος θα μπορούσε να παράσχει την υπηρεσία με το χαμηλότερο δυνατό κόστος για το κοινωνικό σύνολο, εξαιτίας των υπέρμετρα περιοριστικών κριτηρίων που δεν παρείχαν πραγματική δυνατότητα επιλογής του παρόχου υπηρεσιών: προτίμηση μόνο για την τεχνολογία CCG που δεν είναι αναγκαστικά αυτή με το χαμηλότερο κόστος, ποσό πριμοδότησης σταθμισμένο κατά 45 %, άκρως περιοριστικό γεωγραφικό πεδίο, κριτήρια επιλογής που συνεισφέρουν σε άλλα στοιχεία του PEB, όπως τα περιβαλλοντικά κριτήρια, τα οποία δεν μπορούν να συμβάλουν στην επιλογή της προσφοράς που αντιπροσωπεύει το χαμηλότερο κόστος για το κοινωνικό σύνολο.

(45)

Λόγω των αμφιβολιών που διατύπωσε η Επιτροπή για το κατά πόσον το μέτρο πληροί τους όρους της νομολογίας Altmark, η Επιτροπή έκρινε στην προκαταρκτική ανάλυσή της ότι το μέτρο μπορούσε να αποφέρει πλεονέκτημα στον επιτυχόντα της διαδικασίας υποβολής προσφορών, το οποίο ήταν επιλεκτικό, διότι παρεχόταν σε μία μόνον επιχείρηση, τη CEB.

(46)

Όσον αφορά την επίπτωση στον ανταγωνισμό και την επίδραση στις συναλλαγές, η Επιτροπή έκρινε ότι το μέτρο μπορούσε να επηρεάσει τις συναλλαγές και τον ανταγωνισμό στον βαθμό που ο επιτυχών της διαδικασίας υποβολής προσφορών, επωφελούμενος από ένα πλεονέκτημα, θα ασκεί ανταγωνισμό σε άλλους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας και άλλους προμηθευτές δυναμικότητας σε αγορές ανοικτές στον ανταγωνισμό (αγορά πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας, μηχανισμός προσαρμογής).

3.2.   Ανάλυση της συμβατότητας

3.2.1.   Υπενθύμιση του νομικού πλαισίου

(47)

Η Επιτροπή έκρινε στην απόφασή της για την κίνηση της διαδικασίας ότι το μέτρο έπρεπε να αξιολογηθεί βάσει του άρθρου 107 ΣΛΕΕ στην περίπτωση που επιβεβαιώνονταν οι αμφιβολίες της για το κατά πόσον πληρούνται όλα τα κριτήρια που ορίζονται στη νομολογία Altmark. Το μέτρο θα έπρεπε να αναλυθεί σε σχέση με τις Κατευθυντήριες γραμμές του 2014 για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας («ΚΓΕΠΕ») (15), οι οποίες ορίζουν τους όρους υπό τους οποίους οι ενισχύσεις στον τομέα της ενέργειας μπορούν να θεωρηθούν συμβατές με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 ΣΛΕΕ.

(48)

Επικουρικώς, η Επιτροπή ανέφερε ότι, σε περίπτωση που δεν θα επιβεβαιώνονταν οι αμφιβολίες που εκφράστηκαν ως προς τον ορισμό της υποχρέωσης παροχής δημόσιας υπηρεσίας, θα εφαρμοζόταν η εξέταση της συμβατότητας με βάση την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με το πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις κρατικές ενισχύσεις υπό μορφή αντιστάθμισης για την παροχή δημόσιας υπηρεσίας (2011).

3.2.2.   Αξιολόγηση της συμβατότητας

(49)

Όσον αφορά τον στόχο κοινού ενδιαφέροντος, η Επιτροπή διατύπωσε αμφιβολίες κατά πόσο το μέτρο συμβάλλει στην εξυπηρέτηση ενός κοινού στόχου που συνίσταται στη διασφάλιση της ασφάλειας εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια: αφενός, ο στόχος του μέτρου δεν φαίνεται να είναι καθορισμένος με επαρκή σαφήνεια (γενική έλλειψη δυναμικότητας, αιχμές ζήτησης) και, αφετέρου, το μέτρο ενδεχομένως δεν θα μπορούσε να διορθώσει μεσοπρόθεσμα τις δυσλειτουργίες της ρύθμισης και της αγοράς που εμποδίζουν επί του παρόντος ένα επαρκές επίπεδο επενδύσεων στη Βρετάνη.

(50)

Η αναγκαιότητα του μέτρου δεν έχει αποδειχθεί επαρκώς, λόγω μη ικανοποιητικού ποσοτικού προσδιορισμού της δυναμικότητας αιχμής σε εποχική βάση ή σε περιόδους αιχμής. Η αναγκαιότητα του μέτρου θα μπορούσε, εξάλλου, να αμφισβητηθεί λόγω της δυνατότητας εφαρμογής κατάλληλων τοπικών τιμών που αποτελούν ενδείξεις τιμών οι οποίες δημιουργούν κίνητρο για επενδύσεις, χωρίς προσφυγή στο μέτρο της ενίσχυσης.

(51)

Η Επιτροπή δεν είχε πεισθεί για την καταλληλότητα του μέτρου. Αφενός, φαινόταν ότι οι γαλλικές αρχές δεν είχαν μελετήσει επαρκώς εναλλακτικά μέτρα (διαχωρισμός της ζώνης τιμών σε τμήματα, χρήση ευφυών μετρητών, ενίσχυση του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας). Αφετέρου, διατυπώθηκαν αμφιβολίες λόγω του περιοριστικού χαρακτήρα του μέτρου, το οποίο εστιάζεται στους προμηθευτές δυναμικότητας που θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στην πρόσκληση υποβολής προσφορών (η οποία περιορίζεται σε ένα μόνο είδος τεχνολογίας — τους αεριοστρόβιλους συνδυασμένου κύκλου). Τέλος, το μέτρο δεν ενθάρρυνε τη χρησιμοποίηση δυναμικοτήτων απόκρισης στη ζήτηση.

(52)

Η Επιτροπή εξέφρασε επίσης αμφιβολίες και όσον αφορά την αναλογικότητα: ο περιοριστικός χαρακτήρας της πρόσκλησης υποβολής προσφορών θα μπορούσε να εμποδίσει τους ανταγωνιστές να συμμετάσχουν στη διαδικασία, η συμμετοχή των οποίων θα επέτρεπε να περιοριστεί στο ελάχιστο το ποσό της ενίσχυσης. Εξάλλου, το μέτρο δεν προέβλεπε μηχανισμό ανάκτησης σε περίπτωση απροσδόκητων κερδών.

(53)

Τέλος, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες ως προς την ικανότητα του μέτρου να αποτρέψει τις ανεπιθύμητες αρνητικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό και τις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών. Καταρχάς, το μέτρο δεν ήταν ουδέτερο από τεχνολογική άποψη. Δεν παρείχε τη δυνατότητα μέτρων που θα μπορούσαν επίσης να επιλύσουν τα προβλήματα επάρκειας δυναμικότητας, όπως: οι δυναμικότητες απόκρισης στη ζήτηση, οι διασυνδέσεις, οι λύσεις αποθήκευσης, καθώς και άλλες τεχνολογίες (αεριοστρόβιλοι καύσης). Δεύτερον, λαμβανομένης υπόψη της δυνατότητας που δόθηκε στη Direct Energie να πωλεί την παραγόμενη ενέργεια στην EDF με προεξοφλητικό επιτόκιο 5 % αντί να τη διαθέτει στην αγορά η ίδια, η Επιτροπή θεώρησε ότι υπήρχε κίνδυνος ενίσχυσης της θέσης της EDF στην αγορά παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.

4.   ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΜΕΡΩΝ

(54)

Εκτός από το γαλλικό κράτος, κατά την περίοδο των διαβουλεύσεων σχετικά με την απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας η Επιτροπή έλαβε 58 απαντήσεις από ενδιαφερόμενα μέρη. Αυτές οι παρατηρήσεις ομαδοποιούνται κατωτέρω σε θεματική βάση. Θα εξεταστούν κατά την εκτίμηση του μέτρου.

4.1.   Ανάλυση της συμβατότητας

4.1.1.   Κοινό συμφέρον

(55)

Τριάντα εννέα ενδιαφερόμενα μέρη θεωρούν ότι οι γαλλικές αρχές υπερεκτιμούν τον κίνδυνο διακοπής της ηλεκτροδότησης. Πράγματι, ακόμη και κατά το ακραίο κύμα ψύχους το 2012, δεν υπήρξαν διακοπές ρεύματος. Οι διακοπές ρεύματος που υπήρξαν στην περιοχή της Βρετάνης προκλήθηκαν από εξωτερικά στοιχεία της λειτουργίας του δικτύου (όπως οι πτώσεις δένδρων). Κατά την τελευταία σοβαρή βλάβη που συνέβη στη Γαλλία, το 1978, διακόπηκε η ηλεκτροδότηση στα τρία τέταρτα του εδάφους της χώρας για ορισμένες ώρες. Αυτό ωστόσο δεν επαναλήφθηκε ποτέ, διότι η RTE έλαβε τα αναγκαία μέτρα για να μη ξανασυμβεί παρόμοιο συμβάν.

(56)

Άλλες παρατηρήσεις των ενδιαφερομένων μερών επισημαίνουν τη συμβατότητα του μέτρου με τον στόχο κοινού ενδιαφέροντος. Είκοσι ενδιαφερόμενα μέρη εκτιμούν ότι δεν υπάρχει πραγματική ασφάλεια του εφοδιασμού στη Βρετάνη. Η ιδιαίτερη γεωγραφική θέση της Βρετάνης, που βρίσκεται στην άκρη του δικτύου, συνδυάζεται με χαμηλή τοπική παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, η οποία καλύπτει μόνο το 13,3 % της κατανάλωσης (16). Οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής της χαρακτηρίζονται από την έλλειψη βασικών μονάδων παραγωγής με δυναμικότητα ικανή να καλύψει αυτόνομα τη ζήτηση, γεγονός που θα δικαιολογούσε τη δημιουργία του σταθμού CCG. Πράγματι, παρότι αυξάνεται η παραγωγή ενέργειας στην περιοχή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η διαλείπουσα λειτουργία τους επιβάλλει τη δημιουργία ενός βασικού σταθμού παραγωγής που θα αντιμετωπίζει ενδεχόμενη αδυναμία ικανοποίησης των αιχμών ζήτησης.

4.1.2.   Αναγκαιότητα του μέτρου

4.1.2.1.   Ενίσχυση του δικτύου

(57)

Ορισμένα ενδιαφερόμενα μέρη αποδίδουν τη μη αναγκαιότητα του μέτρου στον κακό σχεδιασμό του δικτύου στην περιφέρεια αυτή. Υπάρχουν φαινόμενα μεγάλης συμφόρησης στις γραμμές 225 kV στη Βόρεια Βρετάνη. Ορισμένα μέρη θεωρούν, συνεπώς, ότι η μελλοντική κατασκευή μιας υπόγειας ηλεκτρικής γραμμής 225 kV που συνδέει τους υποσταθμούς Calan (Morbihan), Mûr-de-Bretagne και Plaine-Haute (Côtes d'Armor) θα διασφάλιζε την ηλεκτροδότηση στη Βρετάνη, επιτρέποντας την εισαγωγή επιπλέον 700 MW στη Βρετάνη και διευκολύνοντας την εύρυθμη μεταφορά της ηλεκτρικής ενέργειας που προέρχεται από τις εγκαταστάσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας της περιοχής (επίγειων και θαλάσσιων). Η θέση της σε λειτουργία, που προβλέπεται για τον Νοέμβριο του 2017, θα συμβάλει στην ολοκλήρωση του ηλεκτρικού δικτύου της περιοχής και στη διασφάλιση της συνεχούς ηλεκτροδότησης της βόρειας και κεντρικής Βρετάνης.

(58)

Διαπιστώνουν ότι και άλλες περιφέρειες της Γαλλίας εισάγουν ηλεκτρική ενέργεια: Ile de France, Bourgogne-Franche-Comté, και σε μικρότερο βαθμό οι περιφέρειες Pays de la Loire και Provence-Alpes-Côte d'Azur («PACA»). Στις εν λόγω περιφέρειες, δόθηκε προτεραιότητα στις επενδύσεις για την ενίσχυση του δικτύου αντί της δημιουργίας νέου σταθμού παραγωγής. Ενδεικτικά, η περιφέρεια PACA επέλεξε έναν μηχανισμό ασφαλείας αποτελούμενο από τρεις υπόγειες ηλεκτρικές γραμμές 225 kV, που της εξασφαλίζουν σήμερα μια εξίσου αποδοτική και αξιόπιστη ηλεκτροδότηση με αυτήν των άλλων περιοχών της Γαλλίας (17).

(59)

Κατά συνέπεια, αρκετά ενδιαφερόμενα μέρη προτείνουν λύση «δικτύου»: εκτιμούν ότι ο διπλασιασμός της γραμμής Plaine Haute-Domloup 400 kV ή η ενίσχυση της γραμμής 225 kV θα επέτρεπε την αύξηση της ικανότητας μεταφοράς και, κατ' επέκταση, την εισαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε επίπεδο επαρκές που θα εγγυάται την ασφάλεια του εφοδιασμού. Ως προς την τελευταία δυνατότητα, η ENGIE επισημαίνει ότι ο διπλασιασμός της γραμμής 400 kV θα παρείχε πρόσθετη ικανότητα μεταφοράς, που θα υπερέβαινε κατά πολύ τις πραγματικές ανάγκες, αλλά μακροπρόθεσμα, θα ήταν μια ελάχιστα δικαιολογημένη επένδυση. Η ενίσχυση της γραμμής των 225 kV θα ήταν, συνεπώς, πιο προσαρμοσμένη στις πραγματικές ανάγκες, αλλά θα απαιτούσε σημαντική ενίσχυση σε ένα μεγάλο μήκος του δικτύου.

4.1.2.2.   Εξέλιξη της ζήτησης

(60)

Αρκετά ενδιαφερόμενα μέρη θεωρούν ότι η εξέλιξη της ζήτησης δεν καθιστά το μέτρο αναγκαίο για την επίτευξη του στόχου της ασφάλειας του εφοδιασμού.

1)

Βασίζονται κυρίως σε έκθεση της RTE του 2014, σύμφωνα με την οποία η ευαισθησία στη θερμοκρασία παρουσιάζει τάση μείωσης. Το 2014, στη Βρετάνη, η κατανάλωση αυξήθηκε κατά 150 MW, όταν η θερμοκρασία μειώθηκε κατά έναν βαθμό. Στο παρελθόν, η αύξηση αυτή ήταν της τάξης των 200 MW για την απώλεια ενός βαθμού.

2)

Δεκαέξι ενδιαφερόμενα μέρη προβλέπουν μείωση της ζήτησης, η οποία ευνοείται από την εγκατάσταση ευφυών μετρητών και την υλοποίηση της πρωτοβουλίας Ecowatt. Η πρωτοβουλία αυτή επιτρέπει την ενημέρωση των πολιτών που το επιθυμούν, όταν υπάρχει αυξημένη τάση στο δίκτυο, ώστε να μειώνουν την κατανάλωσή τους ηλεκτρικού ρεύματος.

3)

Τα ενδιαφερόμενα μέρη θεωρούν ότι η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, που θα συμβάλει στον έλεγχο της αύξησης της ζήτησης, καταδεικνύει ότι το μέτρο δεν είναι αναγκαίο.

(61)

Αντιθέτως, ορισμένα μέρη που υποστηρίζουν το μέτρο, βασίζονται στην πρόβλεψη της αύξησης του πληθυσμού της Βρετάνης, σε συνδυασμό με την υψηλή ευαισθησία στη θερμοκρασία, για να αιτιολογήσουν την αναγκαιότητα του μέτρου για την ικανοποίηση της αναμενόμενης αύξησης της ζήτησης.

4.1.2.3.   Εξέλιξη της παραγωγής

(62)

Ορισμένα μέρη εκτιμούν ότι η εξέλιξη της παραγωγής δεν καθιστά αναγκαίο το μέτρο:

1)

Οι αντιτιθέμενοι στο μέτρο συνεκτιμούν καταρχάς το γεγονός ότι έχουν πραγματοποιηθεί ήδη επενδύσεις για την παράταση της διάρκειας ζωής των εγκαταστάσεων Brennilis και Dirinon, η ημερομηνία κλεισίματος των οποίων είναι πλέον το 2023 και όχι το 2017. Συνεπώς, πέντε ενδιαφερόμενα μέρη θεωρούν ότι το επίπεδο παραγωγής των υφισταμένων αεριοστροβίλων καύσης επιτρέπει την αντιμετώπιση των αιχμών κατανάλωσης και την αποφυγή του κινδύνου γενικευμένης διακοπής ρεύματος (blackout). Δέκα ενδιαφερόμενοι επισημαίνουν, εξάλλου, τη χρόνια ελλιπή χρησιμοποίηση των εν λόγω εγκαταστάσεων και ότι, ως εκ τούτου, δεν είναι αναγκαία η χορήγηση ενίσχυσης για την κατασκευή νέας μονάδας. Ενδεικτικά, η ένωση Consommation, Logement et Cadre de Vie αναφέρει ότι οι αεριοστρόβιλοι καύσης στο Brennilis και το Dirinon λειτουργούν μόνον ορισμένες δεκάδες ώρες (περίπου 70 ώρες το 2012) έως μερικές εκατοντάδες ώρες (περίπου 265 ώρες το 2010).

2)

Κατά δεύτερο λόγο, η ENGIE θεωρεί ότι ο αεριοστρόβιλος της SPEM Pointe, η οποία συνάπτει σύμβαση με διαδικασία υποβολής προσφορών για την παροχή γρήγορης εφεδρείας και συμπληρωματικά προς την εφεδρεία της RTE, με κόστος 25 000 EUR/MW/έτος, παρέχει πολλά πλεονεκτήματα σε σχέση με μια νέα εγκατάσταση, όπως η χαμηλή τιμή αγοράς του αεριοστροβίλου και οι ήδη αποσβεσθείσες δαπάνες σύνδεσης με το ηλεκτρικό δίκτυο. Η επιχείρηση αναφέρει ότι η καθορισθείσα από την RTE πριμοδότηση στο πλαίσιο αυτών των διαδικασιών υποβολής προσφορών είναι χαμηλότερη από την ετήσια πριμοδότηση των 40 000 000 EUR που απαιτείται για το έργο CCG, δηλαδή 94 000 EUR/MW/έτος.

3)

Τέλος, τα ενδιαφερόμενα μέρη αναφέρουν τη δυνατότητα «εισαγωγής» ηλεκτρικής ενέργειας από την περιφέρεια. Οι αντιτιθέμενοι στο έργο θεωρούν ότι η περιφέρεια μπορεί πράγματι να αποκτήσει την ηλεκτρική ενέργεια που έχει ανάγκη από τις γειτονικές περιφέρειες, και ιδίως από τον σταθμό ηλεκτροπαραγωγής με αεριοστρόβιλους καύσης του Cordemais.

(63)

Αντιθέτως, είκοσι ενδιαφερόμενοι θεωρούν ότι η εξέλιξη της παραγωγής δικαιολογεί την εφαρμογή του μέτρου. Πέντε ενδιαφερόμενα μέρη που υποστηρίζουν το μέτρο αναφέρουν ότι οι μόνοι σταθμοί παραγωγής που υπάρχουν σήμερα στη Βρετάνη είναι οι TAC Brennilis και Dirinon. Θεωρούν ότι το μέτρο καθίσταται ακόμη πιο αναγκαίο διότι οι TAC βρίσκονται προς το τέλος του κύκλου ζωής τους, εφόσον θα λειτουργούν το αργότερο μέχρι το 2023. Το προγραμματισμένο κλείσιμό τους επιβάλλει, συνεπώς, να προβλεφθεί αρκετά έγκαιρα μια εναλλακτική λύση. Τρεις ενδιαφερόμενοι που τάσσονται υπέρ της κατασκευής του σταθμού CCG υπενθυμίζουν ότι οι εν λόγω στρόβιλοι καυσίμου πρέπει να σταματήσουν να λειτουργούν το αργότερο το 2023 για περιβαλλοντικούς λόγους και ότι πρόκειται, συνεπώς, για μια βραχυπρόθεσμη λύση που είναι ανεπαρκής για να επιτευχθεί ο στόχος της ασφάλειας εφοδιασμού της περιφέρειας.

4.1.3.   Καταλληλότητα του μέτρου

(64)

Αρκετά ενδιαφερόμενα μέρη αμφισβητούν την καταλληλότητα του μέτρου:

1)

Όπως εξηγείται στην αιτιολογική σκέψη 61, οι αντιτιθέμενοι στο έργο θεωρούν ότι αυτό είναι υπέρμετρα μεγάλο σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες κατανάλωσης της Βρετάνης. Η αιχμή κατανάλωσης εκτιμάται σε 200 MW σε διάστημα 200 έως 400 ωρών ετησίως για την κατανάλωση αιχμής του Finistère. Ως εκ τούτου, το έργο που προωθείται από την κεντρική διοίκηση και το περιφερειακό συμβούλιο —450 MW για διάρκεια μεγαλύτερη των 3 000 ωρών ετησίως— είναι υπέρμετρα μεγάλο.

2)

Εξάλλου, σύμφωνα με τις αναλύσεις της RTE (18) τις οποίες επικαλέστηκαν ορισμένοι που αντιτίθενται στο έργο, η επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης της ζήτησης ενέργειας αποδίδεται σε διαρθρωτικά αίτια (επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης του πληθυσμού, αντίκτυπος της οικονομικής κρίσης και μέτρα ενεργειακής απόδοσης). Κατά την άποψή τους, θα πρέπει να τροποποιηθεί το PEB, ώστε να λαμβάνονται υπόψη αυτά τα στοιχεία. Ο ρυθμός αιχμής της κατανάλωσης είναι μάλλον σταθερός από το 2009, και μάλιστα μειώθηκε το 2014. Εξάλλου, η ευαισθησία στη θερμοκρασία παρουσιάζει τάση μείωσης (όπως εξηγείται στο σημείο 4.1.2.2), γεγονός που θα έπρεπε να οδηγήσει αυτόματα σε μείωση των αιχμών κατανάλωσης. Το επιχείρημα αυτό έχει ήδη αναπτυχθεί στην αιτιολογική σκέψη 60 σημείο 1).

3)

Τέλος, αναφέρουν ότι άλλα έργα θα μπορούσαν να ανταποκριθούν καλύτερα στα προβλήματα ασφάλειας του εφοδιασμού της Βρετάνης μακροπρόθεσμα, όπως το έργο διασύνδεσης με την Ιρλανδία ή η κατασκευή σταθμού στροβίλου και αντλίας («STEP»). Το πρώτο έργο θα επιτρέψει τον ηλεκτρικό εφοδιασμό της περιφέρειας σε μακροπρόθεσμη βάση και ανταποκρίνεται στους στόχους της εσωτερικής αγοράς ενέργειας. Επίσης, δύο ενδιαφερόμενα μέρη θεωρούν ότι και το έργο STEP του Guerdélan μπορεί επίσης να επιλύσει το πρόβλημα ενεργειακού ελλείμματος σε περίπτωση αιχμής της κατανάλωσης.

(65)

Τα μέρη που υποστηρίζουν το έργο αναπτύσσουν την ακόλουθη επιχειρηματολογία:

1)

Αρκετά ενδιαφερόμενα μέρη τονίζουν με έμφαση ότι είναι συμφέρουσα η επιλογή μιας μονάδας παραγωγής του τύπου CCG. Αυτή παρέχει, κατά την άποψή τους, καλύτερη απόδοση και σταθερότερη παραγωγή από τις εγκαταστάσεις που αξιοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Πολλοί υποστηρίζουν ότι αποτελεί τον καλύτερο συνδυασμό αποτελεσματικότητας και περιβαλλοντικής επίπτωσης.

2)

Μολονότι ορισμένα ενδιαφερόμενα μέρη επισημαίνουν το συμφέρον από την ανάπτυξη της συμπαραγωγής, το δυναμικό αυτών των εγκαταστάσεων είναι περιορισμένο (της τάξης των 150 MW) και θα απαιτούσε την κατασκευή πολλών σταθμών παραγωγής, καθώς και διαδικασίες σύνδεσης στο δίκτυο. Αντιθέτως, η δημιουργία νέας μονάδας παραγωγής του τύπου CCG θα μειώσει σημαντικά την ανάγκη για έργα ενίσχυσης του δικτύου (για τους λόγους που εξηγούνται στην αιτιολογική σκέψη 78).

3)

Εξάλλου, η ύπαρξη πολλών τερματικών σταθμών μεθανίου στη Γαλλία, και ιδίως η κατασκευή της νέας εγκατάστασης στη Δουνκέρκη, που ενθαρρύνεται από τη δυνατότητα απαλλαγής των επενδυτών από τη βασική αρχή περί της πρόσβασης τρίτων στο δίκτυο, εγγυάται την ασφάλεια εφοδιασμού με φυσικό αέριο, που είναι απαραίτητο για τη λειτουργία του σταθμού. Θα υπήρχε, συνεπώς, ισορροπία ανάμεσα στις τρέχουσες και τις μελλοντικές επενδύσεις.

4.1.4.   Χαρακτήρας κινήτρου

(66)

Σύμφωνα με την ενότητα 3.2.4 των ΚΓΕΠΕ, το μέτρο έχει χαρακτήρα κινήτρου όταν ενθαρρύνει τον δικαιούχο να αλλάξει συμπεριφορά με σκοπό τη βελτίωση της λειτουργίας της αγοράς ενέργειας. Αυτή η αλλαγή συμπεριφοράς δεν θα υπήρχε χωρίς την ενίσχυση.

(67)

Η ENGIE θεωρεί ότι το κίνητρο του μέτρου έχει αρνητικό χαρακτήρα. Η πριμοδότηση εκπέμπει αρνητικό οικονομικό σήμα στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στη Γαλλία, εφόσον ενθαρρύνει τον σταθμό να παράγει ποσότητα μεγαλύτερη σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς και αποκλείει άλλους φορείς της αγοράς.

4.1.5.   Αναλογικότητα

(68)

Η έλλειψη αναλογικότητας επισημαίνεται από αρκετά ενδιαφερόμενα μέρη:

1)

Αυτά καταγγέλλουν, καταρχάς, το επίπεδο της ενίσχυσης, που θεωρούν ότι είναι δυσανάλογα υψηλό και μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολικά μεγάλη αμοιβή για τον σταθμό: καταρχάς, το έργο θα καταστεί κερδοφόρο σε πέντε έτη, ενώ η πριμοδότηση θα καταβάλλεται για διάρκεια είκοσι ετών. Δεύτερον, θα επιτραπεί στην Direct Energie να πωλεί την ηλεκτρική ενέργεια στην αγορά, ενώ αυτά τα επιπλέον έσοδα δεν ελήφθησαν υπόψη στη σύνταξη της πρόσκλησης υποβολής προσφορών. Τρίτον, η μελέτη που υπέβαλε η ENGIE τονίζει τον απολύτως δυσανάλογο χαρακτήρα της πάγιας πριμοδότησης από τη CEB. Πράγματι, μια επιχορήγηση ύψους 20 εκατ. EUR ετησίως για διάστημα 20 ετών θα ήταν αρκετή για την εξασφάλιση της κερδοφορίας μιας μονάδας CCG στη Γαλλία. Η πριμοδότηση δυναμικότητας (χωρίς σύνδεση με το δίκτυο φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας) που εισέπραξε το έργο Landivisiau ανερχόταν σε 73 000 EUR/MW/έτος χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο πληθωρισμός. Το Landivisiau λαμβάνει, συνεπώς, επιχορήγηση 31 εκατ. EUR επί 20 έτη, κατά πολύ υψηλότερη από τα 20 εκατ. EUR ετησίως που είναι αναγκαία.

2)

Επιπλέον, πολλά ενδιαφερόμενα μέρη αμφισβητούν τον τρόπο χρηματοδότησης, μέσω της συνεισφοράς στη δημόσια επιχείρηση ηλεκτρισμού (CSPE), την οποία θεωρούν παράνομη. Οι γαλλικές αρχές προβλέπουν πράγματι ότι η αμοιβή που καταβάλλεται στον επιτυχόντα της διαδικασίας υποβολής προσφορών θα μετακυλιστεί στις τιμές λιανικής του ηλεκτρικού ρεύματος μέσω της CSPE. Αρκετά ενδιαφερόμενα μέρη θεωρούν ότι η χρηματοδότηση μέσω της CSPE είναι παράνομη. Θεωρούν ότι η χρηματοδότηση ενός σταθμού ηλεκτροπαραγωγής CCG δεν εντάσσεται στους στόχους της CSPE, που καθορίστηκε με τον νόμο αριθ. 2003-8 της 3ης Ιανουαρίου 2003, και ιδίως ότι ο βασικός σκοπός της CSPE είναι η προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, το οποίο αποκλείει τον σταθμό παραγωγής που αποτελεί το αντικείμενο του μέτρου.

(69)

Εξάλλου, η ENGIE επισημαίνει ότι το έργο Landivisiau λαμβάνει πριμοδότηση σύνδεσης με το δίκτυο φυσικού αερίου που κυμαίνεται από 40 000 EUR2018/MW/έτος έως 50 000 EUR2018/MW/έτος, με σκοπό την εκ των προτέρων αποζημίωση της επένδυσης για την ενίσχυση του αγωγού αερίου ύψους 100 εκατ. EUR. Η αμοιβή αυτή θα οδηγούσε σε εσωτερικό συντελεστή απόδοσης (ΕΣΑ έργου) από 9,8 % (υπόθεση 40 000 EUR/MW/έτος χωρίς να συνυπολογίζεται η επίδραση του πληθωρισμού) και 16,5 % (υπόθεση 50 000 EUR/MW/έτος με συνυπολογισμό του πληθωρισμού). Η ENGIE εκτιμά ότι ένα τέτοιο επίπεδο αμοιβής είναι πολύ υψηλό σε σύγκριση με τον πολύ χαμηλό κίνδυνο που διατρέχει η CEB, διότι η πριμοδότηση σύνδεσης με το δίκτυο αερίου συνιστά εγγυημένο εισόδημα από το γαλλικό κράτος, χωρίς άλλον κίνδυνο εκτός από τον κίνδυνο διαθεσιμότητας της μονάδας CCG του Landivisiau. Συγκριτικά, στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβολής προσφορών για τις θαλάσσιες αιολικές εγκαταστάσεις στη μητροπολιτική Γαλλία, η αποδοτικότητα της σύνδεσης με το δίκτυο RTE δεν πρέπει να υπερβαίνει ένα επίπεδο αποδοτικότητας προ φόρων 7,25 % (ήτοι ποσοστό μετά φόρων 5,5 %). Συνεπώς, η αποδοτικότητα μετά φόρων του έργου Landivisiau, που κυμαίνεται μεταξύ 9,8 % και 16,5 %, υπερβαίνει κατά πολύ αυτά τα όρια (19). Μια πριμοδότηση σύνδεσης με το δίκτυο αερίου ύψους 23 000 EUR/MW/έτος, χωρίς συνυπολογισμό του πληθωρισμού, είναι κατά την άποψη της ENGIE επαρκής για να εγγυηθεί ένα ποσοστό κερδοφορίας προ φόρων 7,25 %.

4.1.6.   Επιπτώσεις στον ανταγωνισμό και τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών

(70)

Τα ενδιαφερόμενα μέρη αναπτύσσουν το ζήτημα της επίπτωσης στον ανταγωνισμό από δύο οπτικές γωνίες. Αφενός, αντιτίθενται στην επίπτωση της ενίσχυσης στον υφιστάμενο ανταγωνισμό μεταξύ των παραγωγών και, αφετέρου, μεταξύ των χρησιμοποιούμενων τεχνολογιών που είναι εις βάρος των λιγότερο ρυπογόνων πηγών ενέργειας.

(71)

Όσον αφορά τη δυνητικά στρεβλωτική επίπτωση στον ανταγωνισμό, η ENGIE θεωρεί ότι η ενίσχυση θα συμβάλει στην ενδυνάμωση της δεσπόζουσας θέσης της EDF.

(72)

Στην απόφασή της για την κίνηση της διαδικασίας, η Επιτροπή υπενθύμισε ότι οι ΚΓΕΠΕ δεν επιτρέπουν την αδικαιολόγητη ενίσχυση της δεσπόζουσας θέσης του εγκατεστημένου φορέα στην αγορά. Η Επιτροπή υπενθύμισε επίσης ότι, στη Γαλλία «οι αγορές της παραγωγής και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας χαρακτηρίζονται από υψηλό βαθμό συγκέντρωσης, με κυρίαρχη θέση σε αυτές του εγκατεστημένου φορέα, της EDF, η οποία ελέγχει επί του παρόντος περίπου το 85 % της λιανικής αγοράς και άνω του 90 % της αγοράς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας» (19). Πράγματι, η καταβολή πρόσθετου ποσού με σκοπό την κάλυψη της έλλειψης κερδοφορίας ενός σταθμού συνδυασμένου κύκλου στη Γαλλία θα προκαλέσει νόθευση του ανταγωνισμού με τις υφιστάμενες μονάδες συνδυασμένου κύκλου που δεν λαμβάνουν καμία πριμοδότηση. Η πριμοδότηση αυτή συνιστά, επιπλέον, φραγμό στην είσοδο νέων παραγωγών στην αγορά, οι οποίοι δεν θα μπορούν να προκαταβάλουν με ίδιους πόρους τις αναγκαίες δαπάνες λειτουργίας των εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής. Με το να αποθαρρύνει ενδεχόμενες αποφάσεις για επενδύσεις στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας, η εξεταζόμενη πρόσκληση υποβολής προσφορών δεν θα επιτρέψει την αποτελεσματική διόρθωση της διαπιστωθείσας αδυναμίας της αγοράς, αλλά θα ενισχύσει κυρίως τη δεσπόζουσα θέση της EDF, μοναδικού παραγωγού που θα μπορούσε να αποφύγει τη διακοπή της λειτουργίας των εγκαταστάσεών της, παρά την αναπόφευκτη μείωση της μελλοντικής αποδοτικότητάς τους. Επιπλέον, η ENGIE θεωρεί ότι ο μηχανισμός προαιρετικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας που της έχει επιβληθεί θα ενισχύσει αναγκαστικά τη δεσπόζουσα θέση της EDF. Η CEB θα έχει, συνεπώς, κίνητρο να πωλεί την παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια στον εγκατεστημένο φορέα και όχι σε άλλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην αγορά.

(73)

Αντιθέτως, άλλα ενδιαφερόμενα μέρη υποστηρίζουν ότι το μέτρο που ευνοεί άμεσα την Direct Energie, εναλλακτικό προμηθευτή ο οποίος κατέχει μικρό μερίδιο αγοράς στη Γαλλία, θα έχει περιορισμένη επίπτωση στον ανταγωνισμό.

(74)

Όσον αφορά τον δυνητικά στρεβλωτικό χαρακτήρα του μέτρου για το είδος της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται, αρκετά μέρη επικρίνουν την επιλογή της τεχνολογίας στο πλαίσιο της διαδικασίας υποβολής προσφορών, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την επιχορήγηση ενός ρυπογόνου σταθμού παραγωγής, με κίνδυνο να αποβεί αυτό σε βάρος της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

5.   ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ

5.1.   Απάντηση στην απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας

(75)

Οι απαντήσεις των γαλλικών αρχών στην απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας της 17ης Δεκεμβρίου 2016 αφορούν, αφενός, τον χαρακτηρισμό του μέτρου ως υπηρεσίας γενικού οικονομικού συμφέροντος (ΥΓΟΣ) και, αφετέρου, τη συμβατότητά του με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας.

5.1.1.   Χαρακτηρισμός ως ΥΓΟΣ

5.1.1.1.   Πρώτο κριτήριο: αποστολή της ΥΓΟΣ

(76)

Η Γαλλία επισημαίνει ότι υπήρχε πραγματικός κίνδυνος για την ασφάλεια του εφοδιασμού στη Βρετάνη, ο οποίος διατυπώθηκε με σαφήνεια στις εκθέσεις επιτήρησης της ισορροπίας μεταξύ της προσφοράς και της ζήτησης, καθώς και από τον διαχειριστή του δικτύου (20) στην πρόβλεψη του ισοζυγίου προσφοράς — ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας. Οι κίνδυνοι αυτοί επιβεβαιώθηκαν παρά τις διαφορές ανάμεσα στις μελέτες επάρκειας και την πραγματικότητα.

(77)

Οι γαλλικές αρχές υποστηρίζουν ότι η Βρετάνη αντιμετωπίζει, αφενός, σημαντικό έλλειμμα δυναμικότητας με αποτέλεσμα να εισάγει το μεγαλύτερο μέρος της ηλεκτρικής της ενέργειας από άλλες περιφέρειες. Αφετέρου, ο ρυθμός αύξησης της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος στη Βρετάνη είναι πολύ ταχύτερος από αυτόν της Γαλλίας, λόγω της δημογραφικής της ανάπτυξης, με αποτέλεσμα η κατανάλωση ενέργειας σε αυτήν την περιφέρεια να παρουσιάζει μεγαλύτερη ευαισθησία στα κύματα ψύχους.

(78)

Εξάλλου, το γεωγραφικό σχήμα της Βρετάνης, που προσομοιάζει με χερσόνησο, περιορίζει τις δυνατότητες μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και θέτει σε κίνδυνο, κατά την άποψη των γαλλικών αρχών, τη διατήρηση της τάσης του δικτύου. Η τάση είναι μία από τις βασικές παραμέτρους της ασφάλειας του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας. Λόγω των μεγάλων αποστάσεων κατά τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας στη Βρετάνη (από την περιοχή Α de Loire και τις εκβολές του Λίγηρα), η κυκλοφορία του ρεύματος στη γραμμή προκαλεί πτώση της τάσης, η οποία είναι χαμηλότερη στην άκρη του δικτύου σε σχέση με την αρχή, με πολλαπλές συνέπειες: αύξηση των απωλειών μεταφοράς, υποβάθμιση της ποιότητας του τοπικού κύματος.

(79)

Οι γαλλικές αρχές τονίζουν επίσης τις ατέλειες που επηρεάζουν τις αποφάσεις εκμετάλλευσης και επενδύσεων και πλήττουν την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στη Γαλλία και τη Βρετάνη: απουσία συστήματος μέτρησης που θα επέτρεπε τη ρύθμιση της κατανάλωσης σε πραγματικό χρόνο· απουσία ζωνών διαφοροποίησης των τιμών με βάση τους περιορισμούς του δικτύου· ανεπαρκείς ενδείξεις τιμών που θα παρέχουν κίνητρο για τη διαφοροποίηση των πηγών ηλεκτρικού εφοδιασμού από ιδιώτες επενδυτές· απρόβλεπτα γεγονότα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τους όρους χρηματοδότησης των ιδιωτικών επενδύσεων. Επιπλέον, η εισαγωγή ζώνης αγοράς στη Βρετάνη δεν θα πληρούσε, κατά την άποψη των γαλλικών αρχών, τους συνήθεις όρους της αγοράς, διότι δεν θα παρείχε ειδικές ενδείξεις τιμών για τους ιδιώτες επενδυτές στις ζώνες με τις σημαντικότερες ανάγκες τάσης.

(80)

Η Γαλλία επισημαίνει ότι η υποχρέωση μη διάκρισης τηρείται διότι, κατά την άποψη των γαλλικών αρχών, δεν αφορά τις τεχνολογίες αλλά τις επιχειρήσεις.

(81)

Όσον αφορά τον σχεδιασμό της δυναμικότητας, οι γαλλικές αρχές επισημαίνουν ότι το έλλειμμα δυναμικότητας θα επιδεινωθεί με το προβλεπόμενο κλείσιμο των TAC Brennilis και Dirinon (320 MW), καθώς και λόγω του περιορισμού των δυναμικοτήτων στην εγκατάσταση Cordemais (1 400 MW και για τα δύο μέτρα) για περιβαλλοντικούς λόγους. Το έλλειμμα εκτιμάται μεταξύ 200 MW και 600 MW την περίοδο 2017-2020. Είναι βέβαιο ότι η λειτουργία τους θα διακοπεί το αργότερο το 2023.

(82)

Οι γαλλικές αρχές θεωρούν ότι η πρόσκληση υποβολής προσφορών δεν θα επηρεάσει τις αποφάσεις για επενδύσεις που αφορούν άλλες τεχνολογίες, εφόσον το εξεταζόμενο μέτρο αποσκοπεί μόνο στην αντιστάθμιση των ειδικών πρόσθετων εξόδων της χρησιμοποιούμενης τεχνολογίας (κυρίως ενίσχυση των δικτύων φυσικού αερίου), καθώς και τους περιορισμούς ως προς τις προθεσμίες κατασκευής που δεν υποστηρίζονται από άλλες τεχνολογίες.

(83)

Για τους ίδιους λόγους, η Γαλλία επισημαίνει ότι η πρόσκληση υποβολής προσφορών δεν ενισχύει την οικονομική ζημία («Marina money») για άλλες δυναμικότητες, στον βαθμό που αποσκοπεί αποκλειστικά στην αντιστάθμιση των πρόσθετων δαπανών που αφορούν μόνο τη χρησιμοποιούμενη τεχνολογία (CCG). Επιπλέον, λόγω του κλεισίματος τεσσάρων σταθμών TAC μέχρι το 2023, ο αντίκτυπος της θέσης σε λειτουργία του νέου σταθμού CCG στο Landivisiau θα περιορίσει τον αντίκτυπο στην οικονομική ζημία («Marina money»).

(84)

Αντικρούοντας την αιτιολογική σκέψη 76 της απόφασης για την κίνηση της διαδικασίας, η Γαλλία θεωρεί ότι το μέτρο δεν έχει διακριτικό χαρακτήρα. Αναγνώρισε ότι το μέτρο δεν ήταν τεχνολογικά ουδέτερο, εφόσον η πρόσκληση υποβολής προσφορών επιβάλλει τη χρήση της τεχνολογίας CCG. Εντούτοις, η Γαλλία θεωρεί ότι η τήρηση της επιβαλλόμενης από την οδηγία 2009/72/ΕΚ υποχρέωσης μη διάκρισης δεν συνεπάγεται την απαγόρευση της επιλογής τεχνολογίας, ιδίως στο πλαίσιο μιας διαδικασίας υποβολής προσφορών για ικανότητα παραγωγής, εφόσον όλες οι επιχειρήσεις έχουν πρόσβαση σε αυτήν την τεχνολογία.

(85)

Τέλος, οι επενδύσεις στην ενίσχυση του δικτύου φυσικού αερίου θα διευκολύνουν την εγκατάσταση πρόσθετων μέσων που λειτουργούν με φυσικό αέριο.

5.1.1.2.   Τρίτο και τέταρτο κριτήριο: αναλογικότητα και επιλογή του φθηνότερου υποψηφίου

(86)

Οι γαλλικές αρχές υποστηρίζουν, καταρχάς, ότι η εισαγωγή μηχανισμού ανάκτησης θα μείωνε τις προσδοκίες των υποψηφίων για αναμενόμενα έσοδα από την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας στην αγορά και θα τους ωθούσε αυτομάτως να ζητήσουν υψηλότερη πριμοδότηση. Δεύτερον, υποστηρίζουν ότι, λόγω της υψηλής συσχέτισης, όσον αφορά την τεχνολογία CCG, μεταξύ των παραγόμενων προϊόντων και του κόστους του φυσικού αερίου, ο ΕΣΑ του έργου είναι σχετικά ανελαστικός στις διακυμάνσεις του κύκλου εργασιών. Τέλος, οι γαλλικές αρχές προβάλλουν πρακτικούς λόγους: θα ήταν δύσκολη η a posteriori εισαγωγή αυτού του μηχανισμού και θα μπορούσε να προκαλέσει ανασφάλεια δικαίου.

(87)

Κατά δεύτερο λόγο, οι γαλλικές αρχές εκτιμούν ότι ο αριθμός των επιλέξιμων τοποθεσιών για τις εγκαταστάσεις που θα μπορούσαν να υποδεχθούν έναν υποψήφιο ήταν αρκετά μεγάλος ώστε να μην αποκλειστεί κανένας υποψήφιος. Η επιλέξιμη ζώνη εκτιμάται ότι μπορεί να έχει έκταση ελεύθερων οικοπέδων από 2 000 km2 έως 4 000 km2 και 15 εκταρίων που είναι αναγκαία για την κατασκευή εργοταξίου σταθμού CCG. Οι υποψήφιοι θα μπορούσαν να επιλέξουν άλλες τοποθεσίες ζητώντας τροποποιήσεις του τοπικού χωροταξικού σχεδίου εντός προθεσμιών συμβατών με αυτές του ορίζονται στην πρόσκληση υποβολής προσφορών. Κατά την άποψη των γαλλικών αρχών, κανένας υποψήφιος δεν εμποδίστηκε να συμμετάσχει σε διαδικασία υποβολής προσφορών εξαιτίας έλλειψης τοποθεσίας.

(88)

Η Γαλλία μετριάζει τη σημασία των περιβαλλοντικών κριτηρίων στην επιλογή του επιτυχόντος υποψηφίου με την πολυμορφία των ενεργειών στις οποίες μπορεί να προβεί ένας υποψήφιος για να λάβει ικανοποιητικό βαθμό στο περιβαλλοντικό κριτήριο. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι οι τρεις φάκελοι υποψηφιοτήτων που κατατέθηκαν στη ρυθμιστική επιτροπή ενέργειας έλαβαν την ίδια βαθμολογία στο περιβαλλοντικό κριτήριο.

(89)

Όσον αφορά τον εν δυνάμει διακριτικό χαρακτήρα της επιλογής τεχνολογίας, οι γαλλικές αρχές δηλώνουν ότι η τεχνολογία αυτή είναι διαδεδομένη στην Ευρώπη και προσβάλαμε. Στη συνέχεια, τονίζουν ότι, λόγω της συγγένειας των εξεταζόμενων τεχνολογιών (OCG (21), CCG, TAC), δεν υπάρχει κανένας υποψήφιος που ειδικεύεται αποκλειστικά σε μία τεχνολογία φυσικού αερίου ο οποίος θα μπορούσε να επικαλεστεί ότι το μέτρο συνιστά διάκριση. Δεν αμφισβητείται, συνεπώς, η τεχνολογική ουδετερότητα του μέτρου.

5.1.2.   Συμβατότητα με τις κατευθυντήριες γραμμές

5.1.2.1.   Κοινό συμφέρον

(90)

Οι γαλλικές αρχές επαναλαμβάνουν ότι ο πρωταρχικός στόχος του μέτρου είναι η διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού στη Βρετάνη μέσω δύο στοιχείων: αφενός, διασφάλιση της ισορροπίας μεταξύ προσφοράς και ζήτησης και, αφετέρου, διασφάλιση της διατήρησης της τάσης στο ηλεκτρικό δίκτυο.

(91)

Οι γαλλικές αρχές διευκρινίζουν ότι η ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης θα διασφαλίζεται από το μέτρο που θα συμβάλλει στην αύξηση των δυναμικοτήτων παραγωγής, οι οποίες θα μπορούν να ενεργοποιούνται κατά την αιχμή κατανάλωσης και, ιδίως, στο δυτικό τμήμα της περιφέρειας (επάρκεια της προσφοράς στη ζήτηση αέργου ισχύος).

(92)

Τέλος, οι γαλλικές αρχές τονίζουν ότι το γεγονός ότι δεν υπήρξε στο παρελθόν καμία διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος δεν δικαιολογεί το να μη ληφθεί κανένα μέτρο έναντι δυνητικών και προσδιορισμένων κινδύνων.

5.1.2.2.   Αναγκαιότητα

(93)

Οι γαλλικές αρχές αιτιολογούν, καταρχάς, την αναγκαιότητα του μέτρου με ποσοτικά στοιχεία. Σε περίπτωση κλεισίματος τεσσάρων TAC στο Brennelis και Dirinon και των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με πετρέλαιο στην εγκατάσταση του Cordemais, το υπολειπόμενο έλλειμμα δυναμικότητας θα κυμαινόταν μεταξύ 200 MW και 600 MW ετησίως κατά την περίοδο 2017-2020. Η λειτουργία αυτών των σταθμών θα πρέπει να σταματήσει το αργότερο έως το 2023.

(94)

Δεύτερον, η Γαλλία αποδίδει την αναγκαιότητα του μέτρου και στις αδυναμίες της αγοράς, οι οποίες καταδεικνύονται ιδίως από την απουσία επενδύσεων στη Βρετάνη, μολονότι υπάρχει ανάγκη για το κοινωνικό σύνολο.

(95)

Τρίτον, οι γαλλικές αρχές εκτιμούν ότι η αναγκαιότητα δεν αφορά τη δημιουργία ζώνης τιμών της Βρετάνης. Καταρχάς, η ζώνη αυτή που θα κάλυπτε το σύνολο της Βρετάνης δεν θα επέτρεπε την επίτευξη του στόχου διατήρησης της τάσης ακόμη και στο εσωτερικό αυτής της ζώνης. Στη συνέχεια, μια τέτοια ζώνη, η οποία θα περιοριζόταν στη δυτική Βρετάνη, λόγω της απουσίας συμφόρησης στις διασυνδέσεις με την υπόλοιπη Βρετάνη, δεν θα παρείχε επαρκείς ενδείξεις τιμών για την πραγματοποίηση της επένδυσης. Η Γαλλία θεωρεί ότι η ελκυστικότητα της ζώνης αυτής είναι, πράγματι, περιορισμένη, λόγω της πολύ μικρής έκτασής της για να προσελκύσει τους μικρούς προμηθευτές. Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η ζώνη τιμών αντανακλά την πραγματική αξία ενός μέσου παραγωγής στη Βρετάνη και οδηγεί στην πραγματοποίηση επένδυσης σε αυτήν, καθώς δεν υπάρχουν φαινόμενα συμφόρησης του δικτύου. Δεν υπάρχει επίσης καμία βεβαιότητα ότι το κόστος αυτής της επένδυσης θα είναι μικρότερο για το κοινωνικό σύνολο σε σχέση με μια ειδική πρόσκληση υποβολής προσφορών. Τέλος, οι γαλλικές αρχές επισημαίνουν το κόστος που συνεπάγεται η δημιουργία ειδικής ζώνης τιμών για τη Βρετάνη: αναγκαίες προσαρμογές στις αγορές χονδρικής, κατανομή δικαιωμάτων μεταφοράς, τιμολογιακή εξίσωση (22) με σκοπό να μην επιβαρύνονται οι καταναλωτές της Βρετάνης. Οι προθεσμίες υλοποίησης ενδέχεται να μην αντιστοιχούν στις βραχυπρόθεσμες ανάγκες εφαρμογής ενός μηχανισμού ασφάλειας του εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια της Βρετάνης.

(96)

Τέταρτον, οι γαλλικές αρχές επισημαίνουν ότι η παραγωγή της Βρετάνης προέρχονται κατά κύριο λόγο από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, χάρη στην αιολική ενέργεια. Η διαχείριση των διακοπών στην παραγωγή αποτελεί, συνεπώς, σημαντικό ζήτημα στη Βρετάνη που επιβάλλει ολοένα και περισσότερο τη διαθεσιμότητα ευέλικτων μέσων παραγωγής όπως η μονάδα CCG του Landivisiau.

(97)

Πέμπτον, η κατασκευή ενός μέσου παραγωγής στη Βρετάνη θα μπορούσε να είναι επωφελής για όλους τους γάλλους καταναλωτές εκτός από τις περιόδους συμφόρησης στο δίκτυο, περιορίζοντας τον κίνδυνο διακοπής ρεύματος, συμβάλλοντας στη μείωση των απωλειών και βελτιώνοντας συνολικά το επίπεδο επάρκειας των δυναμικοτήτων.

(98)

Έκτον, η Γαλλία θεωρεί ότι η αναγκαιότητα του μέτρου ενισχύεται από την ανάγκη αποφυγής μιας διακοπής ρεύματος σε όλη τη Βρετάνη, η οποία δεν θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί μόνο με τη δημιουργία ηλεκτρικών γραμμών.

(99)

Τέλος, οι γαλλικές αρχές υπογραμμίζουν ότι, λαμβάνοντας υπόψη το κλείσιμο των TAC Brennilis και Dirinon, η διακύμανση της θερμοχωρητικότητας στην περιοχή θα είναι χαμηλή, της τάξης των 100 MW. Σε αυτό το πλαίσιο, η επίπτωση στην οικονομική ζημία («missing money») θα είναι πολύ χαμηλή.

5.1.2.3.   Καταλληλότητα του μέτρου

(100)

Όσον αφορά την αμοιβή, οι γαλλικές αρχές θεωρούν ότι αυτή είναι κατάλληλη, εφόσον είναι αμοιβή της δυναμικότητας και δεν παρέχει κανένα κίνητρο για παραγωγή.

(101)

Η διαίρεση της τιμολογιακής ζώνης σε τμήματα δεν είναι κατάλληλη, ιδίως για να εξασφαλιστεί η διατήρηση της τάσης, όπως εξηγείται στην αιτιολογική σκέψη 95.

(102)

Παρότι οι γαλλικές αρχές δεν αμφισβητούν τον επιλεκτικό χαρακτήρα του κοινοποιηθέντος μέτρου, θεωρούν, παρ' όλα αυτά, ότι η προκριθείσα τεχνολογία είναι, αφενός, αυτή που ανταποκρίνεται καλύτερα στην εντοπισθείσα ανάγκη και, συνεπώς, αυτή που θα επιλεγόταν με μια διαδικασία τεχνολογικά ουδέτερη και ότι, αφετέρου, το μέτρο δεν αντικαθιστά την ισόρροπη και δίκαιη ανάπτυξη του συνόλου των τεχνολογιών που είναι αναγκαίες για την ασφάλεια του εφοδιασμού, περιλαμβανομένων των δυναμικοτήτων απόκρισης στη ζήτηση, των διασυνδέσεων και της αποθήκευσης.

(103)

Επιπλέον, οι γαλλικές αρχές θεωρούν ότι η ισχύς των 450 MW δικαιολογείται βάσει του κριτηρίου της έλλειψης δυναμικότητας κατά τις αιχμές της κατανάλωσης (προβλέψεις RTE 2012).

(104)

Η καταλληλότητα της τεχνολογίας αποδεικνύεται στη συνέχεια από τα τεχνικά χαρακτηριστικά που είναι αναγκαία για την ικανοποίηση ειδικών αναγκών: μέγιστη προθεσμία κινητοποίησης δεκαπέντε ωρών (μονάδα σε κατάσταση στάσης) ή δύο ωρών (μονάδα σε κατάσταση λειτουργίας)· ελάχιστη διάρκεια προσφορών προσαρμογής το πολύ τριών (κατάσταση λειτουργίας) ή οκτώ ωρών (κατάσταση στάσης). Δεν υπάρχει όριο ανώτατης διάρκειας για την ενεργοποίηση των προσφορών προσαρμογής. Οι γαλλικές αρχές υποστηρίζουν ότι οι άλλες τεχνολογίες (ανοικτού κυκλώματος, TAC) και οι δυναμικότητες απόκρισης στη ζήτηση δεν μπορούν να ανταποκριθούν ικανοποιητικά σε αυτές τις τεχνικές απαιτήσεις.

(105)

Κατά την άποψη των γαλλικών αρχών, δεν μπορεί να κατηγορηθεί η Γαλλία ότι δεν περιέλαβε άλλες τεχνολογίες στην πρόσκληση υποβολής προσφορών πέραν της CCG (23). Οι γαλλικές αρχές επικαλούνται το άρθρο 194 ΣΛΕΕ που προβλέπει ότι τα μέτρα που λαμβάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορούν να επηρεάσουν το δικαίωμα ενός κράτους μέλους να καθορίσει τη γενική δομή του ενεργειακού του εφοδιασμού: η επιλογή της χρησιμοποίησης ενός σταθμού φυσικού αερίου υπάγεται στην αρμοδιότητα του κράτους μέλους και δεν μπορεί να συνιστά λόγο ασυμβατότητας του μέτρου.

(106)

Όσον αφορά τις δυναμικότητες απόκρισης στη ζήτηση, οι γαλλικές αρχές θεωρούν ότι ένας από τους στόχους του μέτρου είναι η διατήρηση της τοπικής τάσης, η οποία μπορεί να διασφαλιστεί μόνο με έγχυση ηλεκτρικής ενέργειας σε τοπικό επίπεδο, η οποία δεν μπορεί να ικανοποιηθεί από τις δυναμικότητες απόκρισης στη ζήτηση.

(107)

Οι άλλες τεχνολογίες δεν θα ήταν δυνατό να προκριθούν χωρίς να ζητηθεί υψηλότερη πριμοδότηση.

(108)

Η τεχνολογία CCG δικαιολογείται από τον μεγάλο αριθμό ωρών χρήσης για τη διατήρηση του επιπέδου τάσης. Οι αεριοστρόβιλοι καύσης είναι ανταγωνιστικοί μόνο για διάρκεια περίπου εκατό ωρών. Η χρήση αυτής της τεχνολογίας δικαιολογείται επίσης από τις ανάγκες εφοδιασμού με φυσικό αέριο: ένας TAC θα χρειαζόταν 50 % περισσότερο φυσικό αέριο. Ένας OCG είναι ασφαλώς φθηνότερος από έναν CCG, αλλά το υψηλό κόστος εφοδιασμού σε φυσικό αέριο δικαιολογεί τη χρήση αυτής της μηχανής που έχει μεγαλύτερη απόδοση.

(109)

Η τεχνολογία των δυναμικοτήτων απόκρισης στη ζήτηση δεν είναι συμβατή με την ανάγκη λειτουργίας διάρκειας χιλιάδων ωρών. Αυτή δεν επιτρέπει ούτε την ικανοποίηση μιας ανάγκης παραγωγής. Το ίδιο ισχύει για τις μονάδες παραγωγής που χρησιμοποιούν διαλείπουσες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, διότι δεν είναι δυνατόν να υπάρξει «κατά παραγγελία» παραγωγή. Οι αποκεντρωμένες τεχνολογίες αποθήκευσης έχουν υπέρμετρα υψηλό κόστος που τις καθιστά μη ανταγωνιστικές με τους CCG. Μια νέα διασύνδεση δεν θα ήταν, συνεπώς, αρκετή για να ανταγωνιστεί την τεχνολογία του CCG, λόγω του προβλήματος διατήρησης της τάσης.

(110)

Επιπλέον, οι δυναμικότητες αιολικής και φωτοβολταϊκής ενέργειας έχουν υπερβολικά έντονη διαλείπουσα λειτουργία ώστε να προταθεί μια δέσμευση διαθεσιμότητας σε ανταγωνιστική τιμή. Οι υφιστάμενες δυναμικότητες υδροηλεκτρικής παραγωγής είναι επίσης διαλείπουσες. Οι υφιστάμενες δυναμικότητες θερμικής παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας λαμβάνουν ήδη ενίσχυση από το Δημόσιο και θα μπορούσαν να συμμετάσχουν σε διαδικασία υποβολής προσφορών. Οι δυναμικότητες παραγωγής θερμικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα θα απαιτούσαν μεγάλες επενδύσεις μέχρι το 2023. Κατά την άποψη των γαλλικών αρχών, τα επιχειρήματα αυτά καταδεικνύουν την καταλληλότητα της προκριθείσας τεχνολογίας.

5.1.2.4.   Αναλογικότητα

(111)

Η Γαλλία υπογραμμίζει ότι η αποδοτικότητα του έργου, με ΕΣΑ [5-10] %, είναι χαμηλή σε σύγκριση με την αποδοτικότητα που απαιτούν οι επενδυτές για έργα αυτού του τύπου.

(112)

Οι γαλλικές αρχές έχουν διευκρινίσει ως προς αυτό ότι η εφαρμογή ενός μηχανισμού ανάκτησης έχει καθυστερήσει υπερβολικά και η εισαγωγή του, που θα οδηγούσε σε μείωση των εσόδων, θα συνεπαγόταν τη ζήτηση υψηλότερης πριμοδότησης, με αποτέλεσμα να εξουδετερωθεί η επίπτωσή του στην αποδοτικότητα του έργου.

(113)

Για τους ανωτέρω λόγους, η Γαλλία θεωρεί ότι το μέτρο έχει αναλογικό χαρακτήρα.

5.1.2.5.   Νόθευση του ανταγωνισμού

(114)

Σύμφωνα με τη Γαλλία, το μέτρο δεν μειώνει τα κίνητρα για επένδυση στις δυναμικότητες διασύνδεσης, ιδίως μεταξύ της Γαλλίας και της Ιρλανδίας.

(115)

Επίσης, το μέτρο δεν υπάρχει κίνδυνος να ενισχύσει τη δεσπόζουσα θέση της EDF. Ο επιτυχών υποψήφιος θα έχει πράγματι πρόσθετο συμφέρον να διαθέτει ο ίδιος στην αγορά την ηλεκτρική ενέργεια. Η πώληση στην EDF με προεξοφλητικό επιτόκιο 5 %, που αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη 53, είναι λιγότερο συμφέρουσα από την πώληση στο 100 % της τιμής της αγοράς. Είναι, συνεπώς, μια εφικτή από νομική άποψη επιλογή, αλλά ελάχιστα δικαιολογημένη από οικονομική άποψη.

5.2.   Απάντηση στις παρατηρήσεις των ενδιαφερομένων μερών

5.2.1.   Αναγκαιότητα του μέτρου

(116)

Οι γαλλικές αρχές θεωρούν ότι η αμφισβήτηση του έργου από διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη λόγω μικρότερης αύξησης της κατανάλωσης δεν είναι βάσιμη. Επισημαίνουν ότι η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στη Βρετάνη αυξήθηκε κατά 9,9 % από το 2006 έως το 2014, ενώ η μέση αύξηση στη Γαλλία ήταν μόλις 2,9 %. Παραθέτουν επίσης μελέτη σύμφωνα με την οποία η Βρετάνη θα ήταν η τρίτη ως προς το ποσοστό αύξησης της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας περιφέρεια της Γαλλίας (24).

(117)

Συμπληρωματικά, οι γαλλικές αρχές υπενθυμίζουν ότι η ειδική διάρθρωση της κατανάλωσης ηλεκτρισμού στην περιφέρεια, που κατά κύριο λόγο αφορά την κατανάλωση από κατοικίες και υπηρεσίες, συνεπάγεται μεγαλύτερη ευαισθησία της περιφερειακής κατανάλωσης στα κύματα ψύχους. Η Βρετάνη αντιπροσωπεύει το 6,3 % της αύξησης της αιχμής κατανάλωσης, ενώ αντιπροσωπεύει μόνο το 4,4 % της ετήσιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας.

(118)

Η επιβράδυνση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης και η πρόοδος της ενεργειακής απόδοσης λόγω της εξέλιξης του κανονιστικού πλαισίου, περιορίζουν την αύξηση της ζήτησης, η οποία σταθεροποιήθηκε για πρώτη φορά το 2014. Αντιστρόφως, η εξέλιξη του αριθμού νοικοκυριών λόγω της δημογραφικής ανάπτυξης, η εξέλιξη των συνηθειών διαβίωσης με την ανάπτυξη των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας, η έναρξη της διάδοσης των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων και η ανάπτυξη των αντλιών θερμότητας ενθαρρύνουν τη ζήτηση. Έτσι, σύμφωνα με τις γαλλικές αρχές, οι τελευταίες προβλέψεις για την αύξηση της ηλεκτρικής κατανάλωσης στη Βρετάνη εξακολουθούν να είναι υψηλότερες από τις προβλέψεις του μέσου όρου της χώρας.

(119)

Τέλος, οι γαλλικές αρχές επισημαίνουν ότι οι συγκρίσεις ανάμεσα στις προβλέψεις του PEB και στην πραγματική κατανάλωση πρέπει να αφορούν τα ίδια μεγέθη. Συνεπώς, οι προβλέψεις του PEB περιελάμβαναν τις καταναλώσεις που συνδέονται με τις απώλειες στα δίκτυα, γεγονός που δεν λαμβανόταν συστηματικά υπόψη από τις ενώσεις οι οποίες απάντησαν στην Επιτροπή όταν διενήργησαν τις συγκρίσεις. Οι γαλλικές αρχές θεωρούν ότι αυτό το σφάλμα οδηγεί σε λανθασμένη ανάγνωση των δεδομένων. Εξάλλου, εκτιμούν ότι αρκετές ενώσεις βασίζονται σε λανθασμένες αξιολογήσεις, ιδίως όσον αφορά τη διαθεσιμότητα διαλειπουσών πηγών ενέργειας, οι οποίες δεν θα μπορούσαν να υποκαταστήσουν τις αξιολογήσεις που διενήργησε η RTE.

5.2.2.   Νομιμότητα της χρηματοδότησης του μέτρου

(120)

Ορισμένα ενδιαφερόμενα μέρη θεωρούν, όπως εξηγείται στην αιτιολογική σκέψη 68 σημείο 2), ότι η χρηματοδότηση του μέτρου είναι παράνομη, κυρίως διότι η CSPE προορίζεται αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

(121)

Οι γαλλικές αρχές αμφισβητούν αυτό τον ισχυρισμό. Στην πραγματικότητα:

α)

Η νομική βάση της διαδικασίας υποβολής προσφορών είναι ο πολυετής προγραμματισμός των επενδύσεων του 2009, ο οποίος εντοπίζει τους κινδύνους για την ασφάλεια του εφοδιασμού στη Βρετάνη και υπογραμμίζει την ανάγκη εγκατάστασης ενός συμβατικού μέσου παραγωγής στην περιφέρεια αυτή.

β)

Το άρθρο L. 311-10 του κώδικα της ενέργειας ορίζει ότι προσκλήσεις υποβολής προσφορών μπορεί να προκηρύσσονται «όταν οι δυναμικότητες παραγωγής δεν ανταποκρίνονται στους στόχους του πολυετούς προγραμματισμού των επενδύσεων, και ιδίως στους στόχους που αφορούν τις τεχνικές παραγωγής και τη γεωγραφική θέση των εγκαταστάσεων». Αυτό ακριβώς συμβαίνει στην περίπτωση της παρούσας πρόσκλησης υποβολής προσφορών.

γ)

Τέλος, το σημείο 1 του άρθρου L. 121-7 του ενεργειακού κώδικα ορίζει ότι τα έξοδα που καταλογίζονται στις αποστολές δημόσιας υπηρεσίας περιλαμβάνουν «τα πρόσθετα έξοδα που προκύπτουν, κατά περίπτωση, από την εφαρμογή των άρθρων L. 311-10 έως L. 311-13-5».

Από τα ανωτέρω κείμενα συνάγεται ότι η χρηματοδότηση των διαδικασιών υποβολής προσφορών κατ' εφαρμογή του άρθρου L. 311-10 του ενεργειακού κώδικα μπορούσε να πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της αντιστάθμισης των εξόδων που καταλογίζονται στις αποστολές δημόσιας υπηρεσίας, ακόμη κι αν δεν πρόκειται για ανανεώσιμη ενέργεια.

(122)

Τέλος, οι γαλλικές αρχές δηλώνουν ότι η μεταρρύθμιση της CSPE που πραγματοποιήθηκε στα τέλη του 2015 δεν τροποποίησε αυτές τις ενδείξεις. Η χρηματοδότηση του μέτρου θα πραγματοποιηθεί με πιστώσεις του προϋπολογισμού.

5.2.3.   Επιπτώσεις στον ανταγωνισμό

(123)

Όπως εξηγείται στην αιτιολογική σκέψη 74, η ENGIE θεωρεί ότι η πρόσκληση υποβολής προσφορών θα έχει ως αποτέλεσμα την ενίσχυση της δεσπόζουσας θέσης του ομίλου EDF, για τον λόγο ότι θα ήταν ο μόνος παραγωγός που θα μπορούσε να αποφύγει τη διακοπή της λειτουργίας των εγκαταστάσεών της, παρά την αναπόφευκτη μείωση της μελλοντικής αποδοτικότητάς τους. Αντιθέτως, οι γαλλικές αρχές θεωρούν ότι η έλευση ενός νέου φορέα στην αγορά της παραγωγής συμβάλλει στην ενίσχυση του ανταγωνισμού.

5.2.4.   Διαφανής διαδικασία — Δημόσια διαβούλευση

5.2.4.1.   Ύπαρξη δημόσιου διαλόγου

(124)

Διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη έκριναν ότι ο δημόσιος διάλογος για το έργο δεν ήταν αρκετός. Αντιθέτως, οι γαλλικές αρχές εκτιμούν ότι η διαδικασία του δημόσιου διαλόγου είναι ικανοποιητική. Έτσι:

1)

Το έργο εγκρίθηκε με απόφαση της νομαρχιακής διοίκησης που καθορίζει τις διατάξεις τις οποίες θα πρέπει να τηρεί ο φορέας εκμετάλλευσης για την προστασία του περιβάλλοντος, στα πλαίσια της τήρησης του τίτλου 1 του Βιβλίου V του περιβαλλοντικού κώδικα σχετικά με τις χαρακτηρισμένες εγκαταστάσεις για την προστασία του περιβάλλοντος.

2)

Για το έργο διενεργήθηκε δημόσια έρευνα από τις 15 Σεπτεμβρίου 2014 έως τις 31 Οκτωβρίου 2014 βάσει των όρων που καθορίστηκαν στην απόφαση της νομαρχιακής διοίκησης της 18ης Αυγούστου 2014. Τα συμπεράσματα αυτής της δημόσιας έρευνας επισημαίνουν ότι η ενημέρωση του κοινού ήταν επαρκής και επέτρεψε την ουσιαστική διαβούλευση. Εξάλλου, οι γαλλικές αρχές τονίζουν πως το γεγονός ότι οι περισσότερες από τις απαντήσεις που έχουν ληφθεί είναι αρνητικές δεν θέτει υπό αμφισβήτηση την αιτιολογημένη απόφαση της επιτροπής διερεύνησης.

3)

Επιπλέον, οι γαλλικές αρχές υπενθύμισαν ότι ο διάλογος πραγματοποιήθηκε σε τοπικό και σε περιφερειακό επίπεδο και ότι η διαβούλευση, εκτός από την ενημέρωση των πολιτών, ήταν η αφορμή να συσταθούν ομάδες εργασίας με τη συμμετοχή ενώσεων που ήταν υπέρ ή κατά του έργου.

5.2.4.2.   Αντικείμενο της πριμοδότησης

(125)

Οι γαλλικές αρχές θεωρούν αβάσιμο τον ισχυρισμό ενός ενδιαφερόμενου μέρους ότι η πρόσκληση υποβολής προσφορών δεν ήταν διαφανής, διότι το αντικείμενο της πριμοδότησης δεν ήταν σαφώς καθορισμένο.

(126)

Το εν λόγω ενδιαφερόμενο μέρος ισχυρίζεται ότι, ενώ η πριμοδότηση προοριζόταν αποκλειστικά για την κάλυψη των πρόσθετων εξόδων που σχετίζονται με τη γεωγραφική θέση της εγκατάστασης, τη μεταφορά του φυσικού αερίου και την προβλεφθείσα ημερομηνία θέσης σε λειτουργία, ορισμένοι υποψήφιοι ζήτησαν στην προσφορά τους ένα πρόσθετο ποσό για την αποζημίωση της ελλιπούς αποδοτικότητας του σταθμού. Αυτό το πρόσθετο ποσό δεν είναι, κατά την άποψή τους, σύμφωνο με τη συγγραφή υποχρεώσεων και προκαλεί στρέβλωση του ανταγωνισμού σε βάρος των υφιστάμενων μονάδων συνδυασμένου κύκλου και, ως εκ τούτου, θα προκαλούσε ζημία.

(127)

Οι γαλλικές αρχές υπενθύμισαν ότι ο επιλεγείς υποψήφιος δεν μπορεί να λάβει μεγαλύτερη αμοιβή από το ποσό της προταθείσας πριμοδότησης. Κάθε προσφορά που αξιώνει επιπλέον ποσό από το ποσό της πάγιας πριμοδότησης, το αντικείμενο της οποίας περιγράφεται με απόλυτη σαφήνεια στη συγγραφή υποχρεώσεων, δεν είναι σύννομη. Δεν μπορεί, συνεπώς, να προβλεφθεί καμία πρόσθετη πληρωμή και, πολύ περισσότερο, να συνεκτιμηθεί κατά την αξιολόγηση του κριτηρίου πριμοδότησης. Το σημείο αυτό επισημάνθηκε από τη ρυθμιστική αρχή ενέργειας σε απάντηση ερώτησης που έθεσε ένας υποψήφιος στο πλαίσιο της διαδικασίας υποβολής προσφορών.

(128)

Κατά την άποψη των γαλλικών αρχών, το σημείο αυτό δεν δημιουργεί πλέον δυσκολίες ερμηνείας του στους υποψήφιους που υπέβαλαν προσφορά. Αυτοί ενσωμάτωσαν το επιπλέον κόστος για τη θέση σε λειτουργία της εγκατάστασης στο ποσό της προταθείσας πριμοδότησης σε μια δυσμενή οικονομική συγκυρία.

6.   ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ

6.1.   Ύπαρξη ενίσχυσης

(129)

Σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ, «ως κρατικές ενισχύσεις νοούνται οι ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή που απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές».

(130)

Από την ανωτέρω αιτιολογική σκέψη συνάγεται ότι, για να χαρακτηριστεί ένα μέτρο ως κρατική ενίσχυση, πρέπει να πληρούνται σωρευτικά οι τρεις ακόλουθες προϋποθέσεις: α) το μέτρο πρέπει να καταλογίζεται στο κράτος και να χορηγείται από κρατικούς πόρους· β) το μέτρο παρέχει επιλεκτικό πλεονέκτημα που μπορεί να ευνοήσει συγκεκριμένες επιχειρήσεις ή την παραγωγή ορισμένων προϊόντων· γ) το μέτρο πρέπει να νοθεύει ή να απειλεί να νοθεύσει τον ανταγωνισμό και να επηρεάσει τις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών.

6.1.1.   Ενίσχυση που καταλογίζεται στο κράτος και χορηγείται από κρατικούς πόρους

(131)

Για να χαρακτηριστεί ως κρατική ενίσχυση, ένα χρηματοδοτικό μέτρο πρέπει να είναι καταλογιστέο στο κράτος μέλος και να χορηγείται, άμεσα ή έμμεσα, από κρατικούς πόρους.

(132)

Στην παρούσα περίπτωση, προβλέπεται ότι η αμοιβή που καταβάλλεται στη CEB μετακυλίεται μέσω της CSPE στις τιμές λιανικής της ηλεκτρικής ενέργειας (βλέπε αιτιολογική σκέψη 42).

(133)

Όπως εξηγείται στην απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η CSPE συνιστά κρατικό πόρο, διότι είναι «εισφορά επιβεβλημένη από το κράτος, την οποία εισπράττει και διαχειρίζεται μια οντότητα που ορίστηκε από το κράτος για να διαχειρίζεται το καθεστώς ενισχύσεων βάσει κανόνων καθοριζόμενων από το κράτος». Σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου (25), τα κεφάλαια τα οποία τροφοδοτούνται μέσω υποχρεωτικών εισφορών επιβαλλόμενων από τη νομοθεσία του κράτους μέλους και των οποίων η διαχείριση και η κατανομή διέπεται από τη νομοθεσία αυτή μπορούν να θεωρούνται κρατικοί πόροι κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ, ακόμα και αν υπεύθυνοι για τη διαχείρισή τους είναι φορείς που διακρίνονται από τις δημόσιες αρχές (26).

(134)

Τέλος, το μέτρο καταλογίζεται στο κράτος, εφόσον η πρόσκληση υποβολής προσφορών δημοσιεύθηκε από τον υπουργό Ενέργειας, ο οποίος επέλεξε τον επιτυχόντα υποψήφιο.

6.1.2.   Οικονομικό πλεονέκτημα

(135)

Για να συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ, το μέτρο πρέπει να παρέχει πλεονέκτημα στη δικαιούχο επιχείρηση, το οποίο σημαίνει ότι η εν λόγω επιχείρηση δεν θα είχε αποκομίσει το πλεονέκτημα αυτό σε κανονικές συνθήκες της αγοράς, δηλαδή χωρίς την παρέμβαση του κράτους.

(136)

Οι γαλλικές αρχές θεωρούν ότι το μέτρο δεν συνιστά οικονομικό πλεονέκτημα, εφόσον πληροί όλα τα κριτήρια που ορίζονται στη νομολογία Altmark (27). Στην απόφασή της για την κίνηση της διαδικασίας, η Επιτροπή είχε διατυπώσει αμφιβολίες σχετικά με την εκτίμηση αυτή, και πιο συγκεκριμένα για το κατά πόσο πληρούται το πρώτο κριτήριο.

(137)

Πρέπει να αξιολογηθεί βάσει της νομολογίας Altmark (27) κατά πόσο το επίμαχο μέτρο παρέχει πλεονέκτημα στη CEB.

(138)

Στην απόφαση Altmark, το Δικαστήριο έκρινε ότι, «εφόσον μια κρατική παρέμβαση θεωρείται ως αντιστάθμιση αποτελούσα την αντιπαροχή έναντι παρεχομένων εκ μέρους των δικαιούχων επιχειρήσεων υπηρεσιών προς εκπλήρωση υποχρεώσεων δημόσιας υπηρεσίας, έτσι ώστε οι επιχειρήσεις αυτές να μην επωφελούνται στην πραγματικότητα από ένα οικονομικό πλεονέκτημα, με αποτέλεσμα να μη περιέρχονται οι επιχειρήσεις αυτές, λόγω της ως άνω παρεμβάσεως, σε ευνοϊκότερη θέση ως προς τον ανταγωνισμό σε σχέση με τις επιχειρήσεις που τις ανταγωνίζονται, η παρέμβαση αυτή δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 92, παράγραφος 1 της Συνθήκης» (28).

(139)

Υπενθυμίζεται ότι οι γαλλικές αρχές θεωρούν ότι το μέτρο δεν συνιστά οικονομικό πλεονέκτημα, εφόσον πληροί όλα τα κριτήρια που ορίζονται στη νομολογία Altmark.

(140)

Πράγματι, σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου (29), για να μη χαρακτηριστεί μια δημόσια υπηρεσία ως κρατική ενίσχυση, πρέπει να πληρούνται σωρευτικά τα ακόλουθα τέσσερα κριτήρια:

1)

η δικαιούχος επιχείρηση πρέπει να είναι πράγματι επιφορτισμένη με την εκπλήρωση υποχρεώσεως παροχής δημόσιας υπηρεσίας και οι υποχρεώσεις αυτές πρέπει να είναι σαφώς καθορισμένες·

2)

οι παράμετροι βάσει των οποίων υπολογίζεται η αντιστάθμιση πρέπει να έχουν προσδιοριστεί προηγουμένως αντικειμενικά και με διαφάνεια·

3)

η αντιστάθμιση δεν μπορεί να υπερβαίνει το μέτρο του αναγκαίου για την κάλυψη του συνόλου ή μέρους των δαπανών που πραγματοποιούνται για την εκπλήρωση υποχρέωσης παροχής δημόσιας υπηρεσίας, λαμβανομένων υπόψη των σχετικών εσόδων και ενός ευλόγου κέρδους· και

4)

όταν η επιλογή της επιχειρήσεως στην οποία έχει ανατεθεί η εκπλήρωση υποχρεώσεως παροχής δημόσιας υπηρεσίας δεν πραγματοποιείται στο πλαίσιο διαδικασίας διαγωνισμού, παρέχουσας τη δυνατότητα επιλογής του υποψηφίου που είναι σε θέση να παράσχει τις σχετικές υπηρεσίες με το μικρότερο για το κοινωνικό σύνολο κόστος, το επίπεδο της απαραίτητης αντισταθμίσεως πρέπει να καθορίζεται βάσει αναλύσεως των δαπανών στις οποίες θα προέβαινε μια μέση επιχείρηση, με χρηστή διαχείριση και κατάλληλα εξοπλισμένη με τα αναγκαία μέσα προς ικανοποίηση των απαιτήσεων σχετικά με την παροχή δημόσιας υπηρεσίας προκειμένου να εκπληρώσει τις ως άνω υποχρεώσεις, λαμβάνοντας υπόψη τα σχετικά έσοδα και ένα εύλογο κέρδος από την εκπλήρωση των υποχρεώσεων αυτών.

(141)

Αναφορικά με το πρώτο κριτήριο, αν και είναι αποδεκτό ότι τα κράτη μέλη διαθέτουν μεγάλη διακριτική ευχέρεια όσον αφορά τον χαρακτηρισμό συγκεκριμένων υπηρεσιών που συνιστούν υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας (30), το Δικαστήριο επιβεβαίωσε προσφάτως (31) ότι, όταν υπάρχουν ειδικοί κανόνες του δικαίου της Ένωσης οι οποίοι ρυθμίζουν τον καθορισμό του περιεχομένου και του πεδίου της ΥΓΟΣ, δεσμεύουν την εκτίμηση των κρατών μελών, σύμφωνα με το σημείο 46 της ανακοινώσεως της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις κρατικές ενισχύσεις στην αντιστάθμιση για παροχή δημόσιας υπηρεσίας γενικού οικονομικού συμφέροντος. Οι κανόνες αυτοί αποσκοπούν εν γένει στην εναρμόνιση των νομοθεσιών για την κατάργηση των εμποδίων στις ελευθερίες κυκλοφορίας και στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών. Το γεγονός ότι εκδίδονται βάσει διατάξεων της Συνθήκης διαφορετικών από τις διατάξεις που αφορούν τον έλεγχο των κρατικών ενισχύσεων, οι οποίες έχουν ως πρωταρχικό σκοπό την υλοποίηση της εσωτερικής αγοράς, ουδόλως περιορίζει την κρισιμότητά τους όσον αφορά το πρώτο από τα κριτήρια Altmark.

(142)

Λαμβανομένων υπόψη των παρατηρήσεων των ενδιαφερομένων μερών και των απαντήσεων της Γαλλίας (τμήμα 5), η Επιτροπή θεωρεί ότι το μέτρο δεν πληροί το πρώτο κριτήριο Altmark σχετικά με τον χαρακτηρισμό ως υποχρεώσεως παροχής δημόσιας υπηρεσίας («ΥΔΥ»), και ειδικότερα στον τομέα της ενέργειας, για δύο λόγους.

(143)

Πρώτον, όπως εξήγησε η Επιτροπή (32), δεν θα ήταν σκόπιμο να συνδέσει συγκεκριμένες υποχρεώσεις παροχής δημόσιων υπηρεσιών με μια δραστηριότητα που ήδη παρέχεται ή μπορεί να παρασχεθεί ικανοποιητικά υπό τις συνήθεις συνθήκες της αγοράς. Στην ανάλυση αυτή, πρέπει να ληφθούν επίσης υπόψη οι πιθανές βελτιώσεις της λειτουργίας της αγοράς που μπορούν να επιφέρουν τα κράτη μέλη. Πράγματι, εάν υπάρχει δυνατότητα τέτοιων βελτιώσεων, δεν είναι σκόπιμο η σχετική δραστηριότητα να χαρακτηριστεί ως υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας. Στην προκειμένη περίπτωση ωστόσο μπορεί να θεωρηθεί ότι υπάρχει δυσλειτουργία της αγοράς, στον βαθμό που δεν παρέχει επαρκείς ενδείξεις τιμών για την πραγματοποίηση της επένδυσης σε τοπικό επίπεδο. Αυτό αφορά ιδίως τις βραχυπρόθεσμες αγορές, όπως οι αγορές εξισορρόπησης των οποίων οι μηχανισμοί προσαρμογής δεν παρέχουν ακόμη μέχρι την ημερομηνία του έργου επαρκείς ενδείξεις τιμών σε τοπικό επίπεδο.

(144)

Δεύτερον, η ύπαρξη διάκρισης ως προς τις τεχνολογίες δεν επιτρέπει να χαρακτηριστεί η υπηρεσία ως υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας. Συναφώς, το άρθρο 3 παράγραφος 2 της οδηγίας για την ηλεκτρική ενέργεια (33) προβλέπει ειδικούς όρους σχετικά με τη δυνατότητα των κρατών μελών να επιβάλλουν ΥΔΥ στην απελευθερωμένη αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας. Συγκεκριμένα, το άρθρο 3 παράγραφος 2 περιορίζει τη δυνατότητα των κρατών μελών να επιβάλλουν ΥΔΥ στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας για συγκεκριμένους στόχους (34): «τα κράτη μέλη μπορούν να επιβάλλουν στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ηλεκτρικής ενεργείας, χάριν του γενικού οικονομικού συμφέροντος, υποχρεώσεις παροχής υπηρεσιών κοινής ωφέλειας οι οποίες μπορούν να αφορούν την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας του εφοδιασμού, την τακτική παροχή, την ποιότητα και τις τιμές παροχής, καθώς και την προστασία του περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης της ενεργειακής αποδοτικότητας, της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και της προστασίας του κλίματος.» Το ίδιο άρθρο 3 παράγραφος 2 προβλέπει ότι οι ΥΔΥ στον τομέα της ενέργειας πρέπει να είναι «διαφανείς, αμερόληπτες και επαληθεύσιμες και να διασφαλίζουν την ισότιμη πρόσβαση των επιχειρήσεων ηλεκτρικής ενεργείας της Κοινότητας στους εθνικούς καταναλωτές».

(145)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι το κριτήριο της μη διάκρισης, που εξετάζεται στο πλαίσιο της ύπαρξης υποχρέωσης παροχής δημόσιας υπηρεσίας, πρέπει να ερμηνεύεται συσταλτικά. Η υποβληθείσα από τη Γαλλία κοινοποίηση διευκρινίζει ότι η πρόσκληση υποβολής προσφορών αφορά την κατασκευή και εκμετάλλευση εγκατάστασης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας αποκλειστικά με τη χρησιμοποίηση της τεχνολογίας συνδυασμένου κύκλου (35). Με άλλους όρους, η πρόσκληση υποβολής προσφορών περιοριζόταν σε μία μόνο τεχνολογία (CCG), αποκλείοντας ιδίως τις συμβατικές τεχνολογίες του τύπου OCG ή TAC, οι οποίες θα μπορούσαν επίσης να παρέχουν τις υπηρεσίες που ζητούνται από τον δικαιούχο σταθμό.

(146)

Όπως εξηγείται στις αιτιολογικές σκέψεις 84 και 89, οι γαλλικές αρχές εκτιμούν ότι το γεγονός ότι το μέτρο δεν είναι τεχνολογικά ουδέτερο δεν συνιστά διάκριση κατά την έννοια του άρθρου 3 παράγραφος 2 της οδηγίας 2009/72/ΕΚ, εφόσον όλες οι επιχειρήσεις μπορούν να έχουν πρόσβαση στην τεχνολογία CCG, καθώς και σε όλες τις συμβατικές τεχνολογίες. Ωστόσο, τα μέτρα ενίσχυσης πρέπει να σχεδιάζονται κατά τρόπο ώστε όλες οι δυναμικότητες παραγωγής που μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στην επίλυση ενός προβλήματος επάρκειας των δυναμικοτήτων παραγωγής να συμμετέχουν στα εν λόγω μέτρα, και ιδίως για τη συμμετοχή των παραγωγών που χρησιμοποιούν διαφορετικές τεχνολογίες. Κατά συνέπεια, το επιχείρημα της Γαλλίας ότι όλες οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση στην τεχνολογία CCG δεν αποκλείει τον διακριτικό χαρακτήρα του μέτρου.

(147)

Η Επιτροπή επισημαίνει, επίσης, ότι η πρόσκληση υποβολής προσφορών αποσκοπούσε στην αύξηση του επιπέδου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της περιφέρειας για τη διατήρηση της ασφάλειας του εφοδιασμού, παρά το προγραμματισμένο κλείσιμο διαφόρων εγκαταστάσεων παραγωγής και την επίλυση του συχνού προβλήματος της τάσης στη Βρετάνη. Για να ανταποκριθεί σε αυτόν τον διπλό στόχο, η συγγραφή υποχρεώσεων απαριθμούσε πολλές απαιτήσεις τις οποίες θα έπρεπε να ικανοποιεί ο μελλοντικός δικαιούχος σταθμός. Ο σταθμός θα έπρεπε να έχει ενεργό ισχύ περίπου 450 MW (+/– 10 %), να βρίσκεται στη δυτική Βρετάνη και να είναι διαθέσιμος ανά πάσα στιγμή για την ενεργοποίησή του από την RTE, μέσω του μηχανισμού προσαρμογής. Αναφορικά με την τελευταία απαίτηση, η συγγραφή υποχρεώσεων διευκρίνιζε ότι ο σταθμός θα έπρεπε να μπορεί να τεθεί σε λειτουργία από την RTE το πολύ εντός 15 ωρών όταν η μονάδα είναι σε κατάσταση στάσης και εντός δύο ωρών όταν η μονάδα είναι σε κατάσταση λειτουργίας, ότι δεν έπρεπε να υπάρχουν περιορισμοί στη μέγιστη διάρκεια ενεργοποίησης των προσφορών προσαρμογής και ότι οι ελάχιστες διάρκειες των προσφορών προσαρμογής έπρεπε να είναι κατώτερες ή ίσες με τρεις ώρες για μια μονάδα σε κατάσταση λειτουργίας και με οκτώ ώρες για μια μονάδα σε κατάσταση στάσης. Σκοπός αυτών των όρων είναι να διασφαλιστεί η ικανότητα απόκρισης στη ζήτηση και η ευελιξία του σταθμού να ανταποκρίνεται σε μια συγκεκριμένη και προσωρινή ανάγκη, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη διατήρηση της τάσης και της ισορροπίας της περιοχής. Η Γαλλία δεν αμφισβητεί στις αιτιολογικές σκέψεις 107 και 108 ότι οι όροι αυτοί θα μπορούσαν να πληρούνται από όλους τους συμβατικούς σταθμούς, δηλαδή CCG, OCG και TAC.

(148)

Επίσης, η ανάλυση της επάρκειας των διαφόρων τεχνολογιών σε σχέση με τις υποχρεώσεις που ορίζονται στην πρόσκληση υποβολής προσφορών οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι τρεις συμβατικές τεχνολογίες (CCG, OCG και TAC) θα μπορούσαν να ανταποκρίνονται στις ανάγκες που προσδιόρισαν οι γαλλικές αρχές, αν και σε διαφορετικές συνθήκες επάρκειας. Ωστόσο, η πρόσκληση υποβολής προσφορών προβλέπει τη δημιουργία μόνο ενός σταθμού του τύπου CCG. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η πρόσκληση υποβολής προσφορών έχει διακριτικό χαρακτήρα.

(149)

Όπως επισημαίνεται στην αιτιολογική σκέψη 144, η υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας δεν πρέπει να έχει διακριτικό χαρακτήρα. Η διαπιστωθείσα διάκριση σε βάρος ορισμένων συμβατικών τεχνολογιών αποκλείει, συνεπώς, τον χαρακτηρισμό του μέτρου ως υποχρέωσης παροχής δημόσιας υπηρεσίας.

(150)

Ως εκ τούτου, το επιχείρημα της Γαλλίας, που παρουσιάζεται στην αιτιολογική σκέψη 84, ότι το μέτρο δεν συνιστά διάκριση έναντι άλλων τύπων συμβατικών τεχνολογιών, δεν είναι αποδεκτό. Συνεπώς, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το μέτρο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας. Κατά συνέπεια, δεν πληρούται το πρώτο κριτήριο της νομολογίας Altmark.

(151)

Επιπλέον, το μέτρο συνιστά πλεονέκτημα. Πράγματι, κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ, πλεονέκτημα είναι κάθε οικονομικό όφελος το οποίο δεν θα μπορούσε να αποκομίσει επιχείρηση υπό τις συνήθεις συνθήκες της αγοράς, δηλαδή χωρίς κρατική παρέμβαση. Στην προκειμένη περίπτωση, η κοινοπραξία θα λάβει πριμοδότηση η οποία δεν χορηγείται σε κανονικές συνθήκες λειτουργίας της αγοράς, αλλά είναι αποτέλεσμα δημόσιας επιχορήγησης. Κατά συνέπεια, το μέτρο μπορεί να θεωρηθεί ότι παρέχει πλεονέκτημα στον επιτυχόντα της διαδικασίας υποβολής προσφορών.

(152)

Κατά δεύτερο λόγο, για να θεωρηθεί επιλεκτική, κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ, μια ενίσχυση πρέπει να ευνοεί «συγκεκριμένες επιχειρήσεις ή την παραγωγή ορισμένων προϊόντων». Το εξεταζόμενο μέτρο παρέχεται αποκλειστικά στον επιτυχόντα της διαδικασίας υποβολής προσφορών και, ως εκ τούτου, κρίνεται επιλεκτικό.

(153)

Κατά συνέπεια, η Επιτροπή θεωρεί ότι το μέτρο παρέχει επιλεκτικό πλεονέκτημα κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ.

6.1.3.   Επιπτώσεις στον ανταγωνισμό και τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών

(154)

Οι κρατικές ενισχύσεις σε επιχειρήσεις βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης έχουν επίπτωση στον ανταγωνισμό μόνον εφόσον «νοθεύουν ή […] απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής» και μόνο κατά το μέτρο που «επηρεάζουν τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές». Ένα μέτρο που χορηγείται από το κράτος θεωρείται ότι νοθεύει ή απειλεί να νοθεύσει τον ανταγωνισμό, όταν είναι ικανό να βελτιώσει την ανταγωνιστική θέση της δικαιούχου επιχείρησης σε σχέση με άλλες επιχειρήσεις με τις οποίες ανταγωνίζεται (36). Στην πράξη, η στρέβλωση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ διαπιστώνεται γενικά όταν το κράτος παρέχει οικονομικό πλεονέκτημα σε μια επιχείρηση σε έναν τομέα στον οποίο ασκείται ανταγωνισμός (37). Στην προκειμένη περίπτωση, το μέτρο μπορεί να ενισχύσει την ανταγωνιστική θέση της κοινοπραξίας CEB έναντι των άλλων επιχειρήσεων, επιτρέποντάς τη να αυξήσει την ικανότητά ηλεκτροπαραγωγής της σε σχέση με τους ανταγωνιστές της.

(155)

Οι κρατικές ενισχύσεις σε επιχειρήσεις βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ έχουν επίπτωση στον ανταγωνισμό μόνον εφόσον «επηρεάζουν τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές». Η δημόσια στήριξη μπορεί να θεωρηθεί ικανή να επηρεάσει τις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών, ακόμη και εάν ο δικαιούχος δεν συμμετέχει άμεσα σε διασυνοριακές συναλλαγές. Εξάλλου, το σχετικά χαμηλό ύψος μιας ενισχύσεως ή το σχετικά μέτριο μέγεθος της επιχειρήσεως που λαμβάνει την ενίσχυση δεν αποκλείουν εξ ορισμού την πιθανότητα να επηρεάζεται το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών (38). Στην προκειμένη περίπτωση, ο δικαιούχος της ενίσχυσης θα αποκομίσει πλεονέκτημα που δεν θα μπορούν να έχουν οι ανταγωνιστές του, λόγω του επιλεκτικού χαρακτήρα του μέτρου.

(156)

Εξάλλου, η επίπτωση μιας ενίσχυσης στον ανταγωνισμό και στις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών μπορούν να διαπιστωθούν στον βαθμό που το μέτρο ωφελεί μια επιχείρηση δραστηριοποιούμενη σε τομέα ανοικτό στον ανταγωνισμό σε ευρωπαϊκό επίπεδο (39). Ο τομέας της ενέργειας είναι ανοικτός στον ανταγωνισμό.

(157)

Ως εκ τούτου, το μέτρο θα επηρεάσει τον ανταγωνισμό και τις συναλλαγές μεταξύ κρατών μελών.

6.1.4.   Συμπέρασμα σχετικά με την ύπαρξη ενίσχυσης

(158)

Για τους ανωτέρω λόγους, η Επιτροπή εμμένει στη θέση της ότι το μέτρο συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ.

6.2.   Νομιμότητα της ενίσχυσης

(159)

Το μέτρο δεν έχει τεθεί ακόμη σε εφαρμογή. Θα χορηγηθεί με τη θέση σε λειτουργία του σταθμού, από […]. Το μέτρο θα τεθεί, συνεπώς σε εφαρμογή μετά την έκδοση της παρούσας απόφασης. Ως εκ τούτου, δεν μπορεί να θεωρηθεί παράνομο.

6.3.   Συμβατότητα με την εσωτερική αγορά

6.3.1.   Αιτιολόγηση του χρησιμοποιούμενου πλαισίου ανάλυσης

(160)

Η υπηρεσία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί υποχρέωση παροχής δημόσιας υπηρεσίας, όπως εξηγείται στις αιτιολογικές σκέψεις 144 έως 147. Κατά συνέπεια, δεν εφαρμόζεται στην παρούσα υπόθεση η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με το πλαίσιο για τις ΥΓΟΣ.

(161)

Η Επιτροπή αξιολογεί, κατά συνέπεια, τη συμβατότητα του μέτρου με βάση την ενότητα 3.9 των ΚΓΕΠΕ. Τα σημεία 19 έως 34 των ΚΓΕΠΕ ορίζουν την επάρκεια παραγωγής ως i) το επίπεδο δυναμικότητας παραγωγής το οποίο θεωρείται επαρκές για την κάλυψη των επιπέδων ζήτησης στο κράτος μέλος σε οποιαδήποτε περίοδο, ii) καθοριζόμενης με βάση τη χρήση συμβατικού στατιστικού δείκτη που χρησιμοποιείται από σημαντικούς οργανισμούς (όπως το ευρωπαϊκό δίκτυο διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας — ΕΔΔΣΜ-ΗΕ).

(162)

Όσον αφορά το πρώτο κριτήριο, η Επιτροπή θεωρεί ότι το μέτρο αφορά πράγματι τη δημιουργία ενός επαρκούς επιπέδου παραγωγής για την ικανοποίηση της ζήτησης στη Βρετάνη, τόσο από ποσοτική (βλέπε αιτιολογική σκέψη 166) όσο και από ποιοτική άποψη (βλέπε αιτιολογική σκέψη 174).

(163)

Αναφορικά με το δεύτερο κριτήριο, η Επιτροπή θεωρεί ότι οι δείκτες που τεκμηριώνουν την επάρκεια της απόκρισης του σταθμού CCG στη ζήτηση είναι επαρκώς αντικειμενικοί (βλέπε αιτιολογική σκέψη 168).

6.3.2.   Στόχος κοινού ενδιαφέροντος και αναγκαιότητα

(164)

Η Επιτροπή εκτιμά ότι το μέτρο συμβάλλει στην υλοποίηση ενός στόχου κοινού ενδιαφέροντος και είναι αναγκαίο, σύμφωνα με τις ενότητες 3.9.1 και 3.9.2 των ΚΓΕΠΕ, εάν πληροί τους ακόλουθους όρους: i) το πρόβλημα της επάρκειας παραγωγής πρέπει να εντοπίζεται μέσω ενός ποσοτικά προσδιορίσιμου δείκτη και τα αποτελέσματα πρέπει να είναι συνεκτικά με την ανάλυση που πραγματοποιεί το ΕΔΔΣΜ-ΗΕ· ii) το μέτρο πρέπει να επιδιώκει έναν σαφώς καθορισμένο στόχο· iii) το μέτρο πρέπει να στοχεύει στον χαρακτήρα και τις αιτίες του προβλήματος, και ιδίως στην ανεπάρκεια της αγοράς η οποία την εμποδίζει να παρέχει το αναγκαίο επίπεδο δυναμικότητας, και iv) το κράτος μέλος πρέπει να έχει προβλέψει και άλλες εναλλακτικές επιλογές για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

(165)

Το πρόβλημα της επάρκειας παραγωγής. Το κλείσιμο, που έχει προγραμματιστεί για το 2017 ελλείψει επενδύσεων σε ικανότητα παραγωγής, τεσσάρων TAC στο Brennelis και Dirinon και των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με πετρέλαιο στην εγκατάσταση του Cordemais, θα δημιουργούσε το υπολειπόμενο έλλειμμα δυναμικότητας που εκτιμάται μεταξύ 200 MW και 600 MW ετησίως κατά την περίοδο 2017-2020, όπως εξηγείται στην αιτιολογική σκέψη 81. Ακόμη και αν προβλεπόταν παράταση της διάρκειας ζωής αυτών των σταθμών, η λειτουργία τους θα έπρεπε να διακοπεί το αργότερο το 2023. Ως προς αυτό, η Επιτροπή επισημαίνει τη χαμηλή ίδια παραγωγή στη Βρετάνη, που κάλυψε το 13,3 % της κατανάλωσης το 2014, εκ των οποίων το 11,8 % από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, γεγονός που δείχνει τον χαμηλό όγκο μη διαλείπουσας παραγωγής. Τα στοιχεία αυτά διαψεύδουν το επιχείρημα ορισμένων ενδιαφερομένων μερών (βλέπε αιτιολογική σκέψη 55). Αντιθέτως, επιβεβαιώνουν την επιχειρηματολογία τους που αναπτύσσεται στις αιτιολογικές σκέψεις 61, 63 και 81.

(166)

Επιπλέον, η Επιτροπή εκτιμά ότι ο κίνδυνος που σχετίζεται με τη διατήρηση της τάσης αντιμετωπίστηκε ικανοποιητικά από τις γαλλικές αρχές. Πράγματι, η RTE αποφάσισε να δημιουργήσει, σε τέσσερις περιπτώσεις το 2012, έναν ειδικό μηχανισμό για την καταπολέμηση κάθε συμβάντος διακοπής ρεύματος στη Βρετάνη. Αυτός ο μηχανισμός συνίσταται σε ένα σύστημα ενεργοποίησης μείωσης της κατανάλωσης που τίθεται σε εφαρμογή κατά τις πλέον κρίσιμες περιόδους.

(167)

Η αναγκαιότητα του μέτρου που παρουσίασαν οι γαλλικές αρχές βασίζεται σε ποσοτικά στοιχεία που προέρχονται από μελέτες της RTE στο πλαίσιο της ετήσιας διαφημιστικής της δραστηριότητας (40).

(168)

Η χρησιμοποιηθείσα μέθοδος είναι συμβατή με αυτήν που χρησιμοποιήθηκε στο ισοζύγιο προβλέψεων της RTE. Η μέθοδος αυτή βασίζεται σε στοχαστική προσέγγιση στην οποία τα επίπεδα προσφοράς και ζήτησης αντιπαραβάλλονται με προσομοίωση της λειτουργίας του ευρωπαϊκού ηλεκτρικού συστήματος ανά ώρα σε ένα πλήρες έτος. Ορισμένες παράμετροι, όπως η διαθεσιμότητα του συνόλου των μονάδων, βασίζονται στις παραμέτρους αναφοράς των μελετών του ΕΔΔΣΜ-ΗΕ.

(169)

Επί της ουσίας, τα κοινοποιηθέντα δεδομένα βασίζονται στα στοιχεία του ισοζυγίου που επιβεβαιώνουν i) μια δυναμική της κατανάλωσης κατά 2,7 φορές υψηλότερη από την εθνική τάση κατά την περίοδο 2006-2012 (αύξηση της κατανάλωσης κατά 1,6 % κατά μέσο όρο τα τελευταία έξι έτη στη Βρετάνη), ii) αιχμές κατανάλωσης που εξακολουθούν να είναι ευαίσθητες στις καιρικές συνθήκες και ανώτερες από τη μέση ευαισθησία στη Γαλλία, οι οποίες οφείλονται κυρίως στη διάρθρωση της κατανάλωσης της περιφέρειας με σημαντικό ποσοστό κατοικιών και υπηρεσιών, iii) ανεπαρκή τοπικά μέσα παραγωγής, εφόσον τα μέσα παραγωγής που βρίσκονται στη Βρετάνη παρέχουν μόνο το 13 % της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται στην περιοχή (βλέπε αιτιολογική σκέψη 166) και iv) βελτιώσεις στο δίκτυο που αντιμετωπίζουν εν μέρει μόνο το πρόβλημα της επάρκειας. Πράγματι, η ανισορροπία μεταξύ της τοπικής παραγωγής και κατανάλωσης ενέργειας θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια του εφοδιασμού της περιοχής και ιδίως τα ακόλουθα ευάλωτα σημεία: τη βόρεια Βρετάνη, που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος του διοικητικού διαμερίσματος Côtes d'Armor καθώς και τα πολεοδομικά συγκροτήματα Saint-Malo και Dinard, η ηλεκτροδότηση της οποίας θα διακοπτόταν σε περίπτωση μη διαθεσιμότητας του άξονα Domloup-Plaine Haute 44 kV, και ολόκληρη την περιφέρεια της Βρετάνης, η οποία υπόκειται σε κίνδυνο διακοπής της ηλεκτροδότησης λόγω της μεγάλης απόστασης μεταξύ των εγκαταστάσεων παραγωγής και των κέντρων κατανάλωσης. Η RTE έχει πραγματοποιήσει αρκετές επενδύσεις, και ιδίως την εγκατάσταση κατά το διάστημα 2011-2013 μέσων αντιστάθμισης κατανεμημένων σε όλο το δυτικό τμήμα της περιφέρειας, συνολικής δυναμικότητας 1 150 MVAR (μεγαβολταμπέρ αντιδραστικής ενέργειας), με στόχο την εξασφάλιση της αναγκαίας ισχύος κατά τις περιόδους ψύχους. Κατά την RTE, αυτά τα μέσα αντιστάθμισης θα πρέπει να συμπληρώνονται με τη σύνδεση της μονάδας CCG του Landivisiau για να αποκατασταθεί το αναγκαίο περιθώριο ασφαλείας έναντι του κινδύνου διακοπής της ηλεκτροδότησης και να υπάρξει επαρκές «δίχτυ ασφαλείας» (41).

(170)

Το μέτρο επιδιώκει επίσης έναν σαφώς καθορισμένο στόχο που είναι η αντιμετώπιση των ανεπαρκειών της αγοράς, δηλαδή της έλλειψης επενδύσεων παρά την αναγκαιότητά τους στη Βρετάνη, με σκοπό να αποτραπεί ενδεχόμενη διακοπή ρεύματος σε ολόκληρη την περιφέρεια· αυτό δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί μόνο με τη δημιουργία ηλεκτρικών γραμμών, όπως εξηγείται στην αιτιολογική σκέψη 98. Η Επιτροπή εγκρίνει το επιχείρημα ότι η περιφέρεια της Βρετάνης πλήττεται από οικονομική ζημία («missing money»), που εξηγείται από το γεγονός ότι οι τιμές δεν αυξάνονται αρκετά σε συνθήκες έλλειψης ηλεκτρικής ενέργειας στη Βρετάνη και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί, όπως εξηγείται στις αιτιολογικές σκέψεις 101 και 95, με τη διαίρεση της τιμολογιακής ζώνης σε τομείς. Επιπλέον, ο μηχανισμός δυναμικότητας δεν επιτρέπει ούτε την ικανοποίηση των ειδικών αναγκών της περιοχής (βλέπε αιτιολογική σκέψη 177).

(171)

Τα στοιχεία αυτά εξηγούν με τρόπο ικανοποιητικό, κατά την άποψη της Επιτροπής, την απουσία επένδυσης σε νέες δυναμικότητες παραγωγής χωρίς δημόσια χρηματοδότηση.

(172)

Το μέτρο στοχεύει στην αντιμετώπιση των αιτίων του προβλήματος και, ιδίως της ανεπάρκειας της αγοράς που την εμποδίζει να παρέχει την απαιτούμενη δυναμικότητα, σε δύο επίπεδα. Αφενός, την επιλογή της τεχνολογίας CCG που επιτρέπει ταυτόχρονα την ικανοποίηση των αναγκών σε ισχύ και των αναγκών σε διαθεσιμότητα, όπως προσδιορίζονται στο PEB. Η τεχνολογία CCG εγγυάται την ασφάλεια του εφοδιασμού και συμβάλλει στη διατήρηση της ηλεκτρικής τάσης της ζώνης. Το σημείο αυτό αναπτύσσεται στις αιτιολογικές σκέψεις 104 και επόμενες. Αφετέρου, το μερίδιο της μη διαλείπουσας και διαθέσιμης παραγωγής κατά τις χειμερινές αιχμές κατανάλωσης είναι πολύ μικρό, γεγονός που εγκυμονεί κίνδυνο.

(173)

Σχετικά με την αιτιολόγηση της αναγκαιότητας να διατηρηθεί σταθερό επίπεδο τάσης, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη την ύπαρξη αστάθειας του ηλεκτρικού δικτύου, που εντοπίστηκε από την RTE, στη βόρεια Βρετάνη. Η ζώνη της βόρειας Βρετάνης ηλεκτροδοτείται από μία γραμμή ενός μόνο κυκλώματος 400 kV και από δύο γραμμές 225 kV στο δυτικό τμήμα από τον υποσταθμό La Martyre. Σε περίπτωση διακοπής της ηλεκτρικής γραμμής μεταξύ Rennes και Saint-Brieuc, θα εκδηλωθούν υπερφορτίσεις στις δύο γραμμές 225 kV, που επιδεινώνονται από τις πτώσεις τάσης στη ζώνη της Rance. Η κατάσταση αυτή θα ενείχε κίνδυνο απώλειας της συνολικής ηλεκτροδότησης της ζώνης, εάν δεν υπάρξει αποβολή φορτίου στη ζώνη της βόρειας Βρετάνης. Εξάλλου, σε περίπτωση μεγάλης κατανάλωσης στο σύνολο της δυτικής ζώνης, σε ορισμένες ελλείψεις διαθεσιμότητας σταθμών ή σε συμβάντα συστήματος, η Βρετάνη είναι εκτεθειμένη σε κινδύνους προγραμματισμένης διακοπής της ηλεκτροδότησής της, αλλά και σε κίνδυνο γενικευμένου μπλακάουτ σε ολόκληρη την περιφέρεια.

(174)

Το κράτος μέλος αιτιολόγησε τη μη χρησιμοποίηση άλλων τεχνολογιών (όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας), της προσφυγής σε δυναμικότητες απόκρισης στη ζήτηση, της δημιουργίας μίας ζώνης τιμών ή της δημιουργίας γραμμών διασύνδεσης. Κατά την άποψη της Επιτροπής, κανένα από αυτά τα διορθωτικά μέτρα δεν θα μπορούσε από μόνο του να αντιμετωπίσει εξολοκλήρου τους κινδύνους που επισημάνθηκαν, και ιδίως τους κινδύνους πτώσης της τάσης, όπως εξηγείται στην αιτιολογική σκέψη 16.

(175)

Όσον αφορά την αιτιολόγηση της μη αποκλειστικής χρησιμοποίησης των γραμμών διασύνδεσης, η Επιτροπή σημειώνει ότι η Βρετάνη, ευρισκόμενη στο άκρο του δικτύου, δεν βρίσκεται σε συγκρίσιμη κατάσταση με αυτήν των άλλων περιφερειών της Γαλλίας που έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά (PACA, Franche Comté, Pays de la Loire, Κορσική). Ο ηλεκτρικός εφοδιασμός αυτών των περιφερειών διασφαλίζεται με πολλαπλές διασυνδέσεις με άλλες περιφέρειες. Η διατήρηση της τάσης δεν είναι προβληματική. Επιπλέον, δεν βρίσκονται σε άκρο δικτύου όπως η Βρετάνη. Η Κορσική, με χαμηλό βαθμό διασύνδεσης (42), διαθέτει σημαντικές δυναμικότητες παραγωγής στο έδαφός της.

(176)

Η Επιτροπή ενέκρινε στις 8 Νοεμβρίου 2016 το γαλλικό έργο μηχανισμού δυναμικότητας (43). Προβλέπεται κυρίως η συμμετοχή του σταθμού στον μηχανισμό δυναμικότητας μέσω της επανεξισορρόπησης, η οποία αντιπροσωπεύει μόνον ένα ελάχιστο μέρος των συνολικών εσόδων του σταθμού (περίπου το 1,5 % των συνολικών ετήσιων εσόδων), ενώ η επίπτωση αυτού του μηχανισμού στο έργο και ο συνυπολογισμός του στην αξιολόγηση του μέτρου είναι περιορισμένα. Το επιχειρηματικό σχέδιο δεν προβλέπει καμία συμμετοχή στον μηχανισμό δυναμικότητας πέραν της επανεξισορρόπησης. Εάν υπήρχε τέτοια συμμετοχή, η αμοιβή που θα προερχόταν από αυτή τη συμμετοχή θα αφαιρούνταν από το ποσό της πριμοδότησης.

(177)

Εξάλλου, στην τελική της έκθεση σχετικά με την τομεακή έρευνα όσον αφορά τους μηχανισμούς δυναμικότητας (44), η Επιτροπή έκρινε ότι, σε περίπτωση τοπικού προβλήματος επάρκειας της παραγωγής, η επιλογή της προσφυγής σε μηχανισμό δυναμικότητας εξαρτάται από τα ειδικά χαρακτηριστικά της σχετικής αγοράς (45). Στην προκειμένη περίπτωση, η ύπαρξη τοπικής ζήτησης στη Βρετάνη δεν θα συνεπαγόταν αυτομάτως την εμφάνιση προσφοράς εγκατεστημένης στη Βρετάνη. Πράγματι, η γαλλική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας δεν είναι σε θέση να αποκαλύψει την υφιστάμενη ζήτηση για δυναμικότητα σε τοπικό επίπεδο. Ο άκρως εντοπισμένος χαρακτήρας της έλλειψης δυναμικότητας παραγωγής δεν μπορεί να επιλυθεί επί του παρόντος μόνο με τον μηχανισμό δυναμικότητας που τέθηκε πρόσφατα σε εφαρμογή στη Γαλλία.

(178)

Για τους ανωτέρω λόγους, η Επιτροπή θεωρεί ότι το μέτρο, το οποίο εξυπηρετεί τον στόχο κοινού ενδιαφέροντος, ήτοι της διασφάλισης της ασφάλειας εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια, είναι πράγματι αναγκαίος στη Γαλλία.

6.3.3.   Καταλληλότητα της ενίσχυσης

(179)

Το σημείο 3.9.3 των ΚΓΕΠΕ απαιτεί το μέτρο ενίσχυσης να αποτελεί κατάλληλο μέσο πολιτικής για την επίτευξη του επιδιωκόμενου στόχου κοινού ενδιαφέροντος. Για να μπορεί να θεωρηθεί κατάλληλο, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις: i) η ενίσχυση πρέπει μόνο να αποζημιώνει την υπηρεσία της διάθεσης δυναμικότητας· ii) η ενίσχυση πρέπει να παρέχει επαρκείς ενδείξεις τόσο στους υφιστάμενους παραγωγούς όσο και στους μελλοντικούς παραγωγούς, καθώς και στις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν υποκατάστατες τεχνολογίες, όπως λύσεις προσαρμογής της ζήτησης ή αποθήκευσης· iii) η ενίσχυση πρέπει να λαμβάνει υπόψη τον βαθμό κατά τον οποίο οι δυναμικότητες διασύνδεσης θα μπορούσαν να επιλύσουν κάθε τυχόν πρόβλημα επάρκειας της παραγωγής.

(180)

Πρώτον, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η πριμοδότηση αποκλείει κάθε ανταμοιβή για την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτή αποτελείται i) κατά το ένα τέταρτο, από την αξία της δυναμικότητας που ανέρχεται σε [50 000-60 000] EUR/MW/ετησίως, και κατά τα τρία τέταρτα συνδέεται με τη γεωγραφική θέση του έργου, συγκεκριμένα: ii) κατά ένα τέταρτο από το επιπλέον κόστος μεταφοράς αερίου ύψους [20 000-40 000] EUR/MW/έτος, iii) κατά ένα τέταρτο με το επιπλέον κόστος σύνδεσης ύψους 6 000 EUR/MW/έτος και iv) κατά ένα τέταρτο με το επιπλέον κόστος των ειδικών περιβαλλοντικών μέτρων ύψους 2 000 EUR/MW/έτος. Κατά συνέπεια, η πριμοδότηση αφορά την αμοιβή για δυναμικότητα και αποκλείει κάθε ανταμοιβή για την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας.

(181)

Δεύτερον, παρότι η Επιτροπή έκρινε ότι η ενίσχυση χορηγήθηκε μέσω διαδικασίας υποβολής προσφορών που εισάγει διακρίσεις (βλέπε αιτιολογική σκέψη 145), θεωρεί ότι είναι θεμιτό να προκηρύξουν οι γαλλικές αρχές την πρόσκληση υποβολής προσφορών με συμμετοχή μόνο σταθμών του τύπου CCG. Πράγματι, αυτός ο περιορισμός εξηγείται από μια ειδική ανάγκη διατήρησης της τάσης με ικανοποιητικούς ενεργειακούς και περιβαλλοντικούς όρους. Μεταξύ των θερμοηλεκτρικών σταθμών, δηλαδή σε σχέση με τους σταθμούς με καύση άνθρακα και τις τεχνολογίες ηλεκτροπαραγωγής με πετρέλαιο, οι σταθμοί φυσικού αερίου είναι οι λιγότεροι ρυπογόνοι (βλέπε αιτιολογική σκέψη 102). Η επιλογή ενός σταθμού του τύπου CCG σε σχέση με άλλους τύπους σταθμών φυσικού αερίου, και ιδίως του τύπου OCG, είναι προτιμότερη από περιβαλλοντική άποψη, διότι πρόκειται για τρόπο παραγωγής υψηλής ενεργειακής απόδοσης που χρησιμοποιεί αποκλειστικά φυσικό αέριο, καύσιμο με τις χαμηλότερες εκπομπές CO2 από τα ορυκτά καύσιμα, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει την αναγκαία ευελιξία και ικανότητα απόκρισης για την αντιμετώπιση των εντοπιζόμενων ανεπαρκειών της αγοράς.

(182)

Τρίτον, το μέτρο ενίσχυσης λαμβάνει υπόψη τις δυναμικότητες διασυνδέσεων, αν και αυτή η επιλογή δεν επιτρέπει την ικανοποιητική αντιμετώπιση της ανάγκης διατήρησης του επιπέδου τάσης. Εξάλλου, η κατασκευή διασυνδέσεων εντάσσεται σε μια μακροπρόθεσμη προοπτική. Προετοιμάζονται ήδη έργα διασύνδεσης που αποσκοπούν στην αύξηση της δυναμικότητας διασύνδεσης μεταξύ της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου και μεταξύ της Γαλλίας και της Ιρλανδίας. Η Επιτροπή επισημαίνει ακόμη ότι το μέτρο δεν εμποδίζει την αύξηση των ροών που διέρχονται διαμέσου της Βρετάνης στο πλαίσιο της δημιουργίας της διασύνδεσης.

(183)

Επιπλέον, ορισμένα εναλλακτικά μέτρα δεν είναι κατάλληλα:

1)

Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, που λαμβάνονται εξάλλου υπόψη στο πλαίσιο του PEB, δεν εγγυώνται από μόνες τους, και σε αυτή την περιοχή που βρίσκεται στην άκρη του δικτύου, τη διατήρηση της τάσης ούτε την αποτελεσματική διαχείριση των αιχμών κατανάλωσης.

2)

Οι άλλες εγκαταστάσεις συμβατικής παραγωγής ενέργειας προσεγγίζουν τα όρια εκμετάλλευσής τους και οι προαναφερθέντες TAC της περιφέρειας θα κλείνουν από το 2023. Ο ρυπογόνος χαρακτήρας τους, που επισημαίνεται στην αιτιολογική σκέψη 81, εμποδίζει την πρόσθετη παράταση της διάρκειας ζωής τους.

3)

Το επίπεδο των επενδύσεων σε διασύνδεση, της τάξης των 45 εκατ. EUR το 2015, δεν αρκεί για να καλύψει επαρκώς τις ανάγκες της περιφέρειας σε δυναμικότητα. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι έχουν υλοποιηθεί ήδη σημαντικά έργα στο δίκτυο από την RTE, αλλά αυτά είναι ανεπαρκή για να επιτευχθεί ο στόχος της ασφάλειας του εφοδιασμού. Τα μέτρα αυτά ήταν τα ακόλουθα: ενίσχυση του «διχτυού ασφαλείας» της Βρετάνης κατά το διάστημα 2011-2013, εγκατάσταση ενός μετασχηματιστή μετατόπισης φάσεως στον υποσταθμό Brennilis (2015) και διπλασιασμός της ικανότητας μετασχηματισμού 400/225 kV στο Plaine Haute (2015). Παρ' όλα αυτά, μετά το 2017, ο μετασχηματιστής μετατόπισης φάσεως του Brennilis δεν θα είναι πλέον επαρκής για να εξασφαλίζει την ηλεκτροδότηση της βόρειας Βρετάνης. Το επιχείρημα αυτό ενισχύει τα στοιχεία που υπέβαλαν τα ενδιαφερόμενα μέρη και αναφέρονται στην αιτιολογική σκέψη 65 σημείο 2).

4)

Η δυναμικότητα απόκρισης στη ζήτηση δεν συνιστά κατάλληλο μέσο. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η ενσωμάτωση των δυναμικοτήτων απόκρισης στη ζήτηση στους διάφορους μηχανισμούς εξισορρόπησης έχει ασφαλώς ενισχυθεί: μετά την εφαρμογή τετραετούς προγράμματος, όλες οι αγορές (ενέργεια, εφεδρείες, υπηρεσίες συστήματος) είναι ανοικτές στη δυναμικότητα απόκρισης στη ζήτηση από την 1η Ιουλίου 2014. Παρ' όλα αυτά, η δυναμικότητα απόκρισης στη ζήτηση δεν μπορεί να επιτύχει τον στόχο του μέτρου, που είναι ταυτόχρονα η εξισορρόπηση ανάμεσα στην προσφορά και τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας και η διατήρηση της τάσης.

(1)

Όσον αφορά την ισορροπία ανάμεσα στην προσφορά και τη ζήτηση, η δυναμικότητα απόκρισης στη ζήτηση επιτρέπει πράγματι τη μείωση ή τη μεταφορά της κατανάλωσης. Εντούτοις, ο μηχανισμός αυτός δεν έχει γεωγραφική στόχευση. Εξάλλου, επί του παρόντος, είναι δύσκολη η κινητοποίηση επαρκών δυναμικοτήτων απόκρισης στη ζήτηση για την αντιμετώπιση της περιφερειακής ανισορροπίας. Ενδεικτικά, ένα πειραματικό πρόγραμμα που εφάρμοσε η RTE στη Βρετάνη και αποσκοπεί στην κινητοποίηση των τοπικών προσφορών δυναμικοτήτων απόκρισης στη ζήτηση επέτρεψε την κινητοποίηση 62 MW από την 1η Νοεμβρίου 2014 έως τις 31 Μαρτίου 2015 (46), με εκτιμώμενο υπολειπόμενο έλλειμμα μεταξύ 200 MW και 600 MW (αιτιολογική σκέψη 166). Ακόμη κι αν τεθεί σε εφαρμογή ένας μηχανισμός στο επίπεδο της Βρετάνης, αυτός δεν θα μπορούσε, από τη φύση του, να επιλύσει ένα τοπικό πρόβλημα διατήρησης της τάσης με την παροχή επαρκούς ισχύος.

(2)

Όσον αφορά τη διατήρηση της τάσης, παρότι η δυναμικότητα απόκρισης στη ζήτηση επιτρέπει την αποφόρτιση των πιέσεων στη ζήτηση κατά τις ώρες αιχμής και τον περιορισμό των αιχμών κατανάλωσης χωρίς την προσφυγή σε συμπληρωματικές πηγές παραγωγής, δεν επιτρέπει τη διατήρηση της τάσης, για την οποία απαιτείται, κατά την άποψη των γαλλικών αρχών, τοπική έγχυση φορτίου για χρονικά διαστήματα που δεν θα μπορούσαν να καλυφθούν από τις δυναμικότητες απόκρισης στη ζήτηση. Η δημιουργία νέων δυναμικοτήτων είναι, συνεπώς, αναγκαία για την πραγματοποίηση αυτής της έγχυσης φορτίου.

(184)

Τέλος, η Επιτροπή θεωρεί ότι το άρθρο 194 ΣΛΕΕ που έχουν επικαλεστεί οι γαλλικές αρχές (βλέπε αιτιολογική σκέψη 105) δεν τις απαλλάσσει από την υποχρέωση συμμόρφωσης προς τις ισχύουσες διατάξεις για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

(185)

Από τις προηγούμενες αιτιολογικές σκέψεις συνάγεται ότι το μέτρο είναι όντως κατάλληλο για την επίτευξη του καθορισμένου στόχου κοινού ενδιαφέροντος.

6.3.4.   Χαρακτήρας κινήτρου

(186)

Ο χαρακτήρας κινήτρου της ενίσχυσης θα αξιολογηθεί με βάση τους όρους που καθορίζονται στην ενότητα 3.2.4 των ΚΓΕΠΕ. Ο χαρακτήρας αυτός είναι υπαρκτός όταν η ενίσχυση ωθεί τον δικαιούχο να αλλάξει τη συμπεριφορά του με σκοπό να βελτιωθεί η λειτουργία της αγοράς ενέργειας· μια αλλαγή συμπεριφοράς που δεν θα υπήρχε χωρίς την ενίσχυση.

(187)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η πριμοδότηση επιτρέπει την επένδυση σε νέες δυναμικότητες, η οποία δεν θα υλοποιούνταν χωρίς την ενίσχυση, εξαιτίας των ιδιαιτεροτήτων της αγοράς της Βρετάνης. Χωρίς την πριμοδότηση, το έργο δεν θα επέτρεπε επαρκή αποδοτικότητα (αιτιολογική σκέψη 23). Υπό αυτό το πρίσμα, απορρίπτει το επιχείρημα των ενδιαφερομένων μερών που παρουσιάζεται στις αιτιολογικές σκέψεις 67 και 68.

(188)

Κατά συνέπεια, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το μέτρο έχει τον απαιτούμενο χαρακτήρα κινήτρου.

6.3.5.   Αναλογικότητα

(189)

Η Επιτροπή αξιολογεί την αναλογικότητα του μέτρου με βάση την ενότητα 3.9.5 των ΚΓΕΠΕ. Ένα μέτρο είναι αναλογικό εφόσον πληροί τους ακόλουθους όρους: i) η αντιστάθμιση επιτρέπει στους δικαιούχους να επιτύχουν εύλογο ποσοστό απόδοσης (στο πλαίσιο ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών βάσει σαφών, διαφανών και αμερόληπτων κριτηρίων), και ii) ενσωματώνει μηχανισμούς που θα διασφαλίζουν ότι δεν μπορούν να προκύψουν απροσδόκητα κέρδη.

(190)

Οι όροι αυτοί αξιολογούνται με βάση το κοινοποιηθέν επιχειρηματικό σχέδιο. Οι παραδοχές του επιχειρηματικού σχεδίου περιγράφονται στην ενότητα 2.6 της παρούσας απόφασης.

(191)

Η Επιτροπή επισημαίνει καταρχάς ότι η διάρκεια των 20 ετών είναι αναγκαία για την επίτευξη ενός εύλογου ΕΣΑ [5-10] % όσον αφορά την αντιστάθμιση του μέσου σταθμισμένου κόστους κεφαλαίου (βλέπε επόμενη αιτιολογική σκέψη). Μια μικρότερη διάρκεια του έργου θα συνεπαγόταν χαμηλότερο ΕΣΑ, το οποίο δεν είναι απαραίτητο, δεδομένου ότι το ύψος του ΕΣΑ έχει ήδη κριθεί αποδεκτό από την Επιτροπή. Το επιχείρημα αυτό αντικρούει την υπόθεση που αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη 68 σημείο 1).

(192)

Η Επιτροπή τονίζει στη συνέχεια ότι ο ΕΣΑ του έργου είναι [5-10] %. Ο αναλογικός χαρακτήρας αυτού του ΕΣΑ αξιολογείται με τη σύγκρισή του με το μέσο σταθμισμένο κόστος κεφαλαίου (WACC). Το μέσο σταθμισμένο κόστος κεφαλαίου του έργου αντανακλά τους μη διαφοροποιούμενους ειδικούς κινδύνους του έργου. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η αξιολόγηση του ΕΣΑ μπορεί να πραγματοποιηθεί με τη σύγκρισή του με το WACC ενός συνόλου συγκρίσιμων εταιρειών, ο μέσος όρος του οποίου ανήλθε σε 6,6 % την περίοδο 2007-2016, το οποίο προσεγγίζει τον ΕΣΑ του έργου. Η Επιτροπή τονίζει, συνεπώς, την εγγύτητα μεταξύ του ΕΣΑ και του υπολογισθέντος κατάλληλου εύρους τιμών του WACC, γεγονός που της επιτρέπει να κρίνει θετικά την αναλογικότητα του μέτρου.

(193)

Η αξιοπιστία της αναλογικότητας ενισχύεται από τις προταθείσες μελέτες ευαισθησίας. Έχουν διενεργηθεί πράγματι μελέτες σε συνάρτηση με ενδεχόμενες ποινές λόγω καθυστέρησης, σε συνάρτηση με τον πληθωρισμό και με τη συνεκτίμηση μιας τελικής αξίας. Ελήφθησαν υπόψη αρκετές υποθέσεις τιμών για να υπολογιστούν οι επιπτώσεις της σύμβασης tolling στο επιχειρηματικό σχέδιο.

(194)

Όσον αφορά την αποτροπή του κινδύνου δημιουργίας απροσδόκητων κερδών, η Επιτροπή επισημαίνει ότι το υποβληθέν από την κοινοπραξία επιχειρηματικό σχέδιο δεν επιτρέπει, λόγω της δομής του, την πραγματοποίηση απροσδόκητων κερδών. Οι δύο βασικές συνιστώσες των εσόδων είναι, αφενός, η εισπραττόμενη πριμοδότηση η οποία εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα του σταθμού, που καθορίζεται συμβατικά με διαπραγμάτευση και, ως εκ τούτου δεν επιτρέπει τη δημιουργία απροσδόκητων κερδών. Αφετέρου, η αμοιβή βάσει της σύμβασης tolling καθορίζεται επίσης στη σύμβαση με διαπραγμάτευση και δεν παρέχει στην κοινοπραξία τη δυνατότητα να αποκομίσει απροσδόκητα κέρδη.

(195)

Τέλος, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η κοινοπραξία θα έχει τη δυνατότητα να συμμετέχει στον μηχανισμό δυναμικότητας βάσει των όρων που παρατίθενται στην αιτιολογική σκέψη 25. Σε κάθε περίπτωση, η αμοιβή από την ενδεχόμενη συμμετοχή στον μηχανισμό δυναμικότητας θα αφαιρείται από την πριμοδότηση. Η απουσία διπλής αμοιβής κρίνεται, συνεπώς, ως στοιχείο που τεκμηριώνει την αναλογικότητα του μέτρου.

(196)

Η Επιτροπή θεωρεί συνεπώς ότι ο μηχανισμός είναι ανάλογος με τον στόχο του.

6.3.6.   Αποφυγή αρνητικών επιπτώσεων στον ανταγωνισμό και τις συναλλαγές

(197)

Σύμφωνα με την ενότητα 3.9.6 των ΚΓΕΠΕ, για να κριθούν συμβατές, οι ενισχύσεις πρέπει να πληρούν τους ακόλουθους όρους: i) να έχουν πρόσβαση σε αυτές όλοι οι προμηθευτές ωφέλιμης δυναμικότητας, εφόσον αυτό είναι τεχνικά και πρακτικά εφικτό· ii) να μη μειώνουν τα κίνητρα για επενδύσεις στη δυναμικότητα διασύνδεσης και να μην υπονομεύουν τη σύζευξη των αγορών· iii) να μην υπονομεύουν τις επενδυτικές αποφάσεις για παραγωγή ενέργειας που προηγήθηκαν του μέτρου· iv) να μην ενισχύουν αδικαιολόγητα τη δεσπόζουσα θέση στην αγορά· και v) να δίνουν προτεραιότητα στους φορείς παραγωγής που χρησιμοποιούν τεχνολογίες χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, σε περίπτωση ισοδύναμων τεχνικών και οικονομικών παραμέτρων.

(198)

Σε σχέση με το πρώτο κριτήριο, η αιτιολογική σκέψη 232 των ΚΓΕΠΕ διευκρινίζει ότι ο περιορισμός της συμμετοχής στους μηχανισμούς δυναμικότητας «μπορεί να δικαιολογείται μόνο βάσει ανεπαρκών τεχνικών επιδόσεων που απαιτούνται για την αντιμετώπιση του προβλήματος επάρκειας παραγωγής» (47). Στην προκειμένη περίπτωση, η Επιτροπή θεωρεί ότι οι τεχνικές επιδόσεις ορισμένων μονάδων παραγωγής, ιδίως των CCG, είναι σαφώς καταλληλότερες για την αποτελεσματική επίλυση του προβλήματος της επάρκειας παραγωγής από τις τεχνικές επιδόσεις κάποιων άλλων μονάδων, ιδίως των OCG και των TACs. Ειδικότερα, οι τεχνικές επιδόσεις των TACs δεν επιτρέπουν τη βελτιστοποίηση της ενεργειακής, και κατά συνέπεια της οικονομικής, απόδοσης του επενδυτικού σχεδίου, εάν ληφθούν υπόψη οι τρόποι και η διάρκεια λειτουργίας του μέσου παραγωγής που επιδιώκουν οι γαλλικές αρχές, για την αντιμετώπιση του προβλήματος της επάρκειας παραγωγής.

(199)

Στην παρούσα υπόθεση, η Επιτροπή επισημαίνει πράγματι ότι όλες οι συμβατικές τεχνολογίες δεν έχουν ισοδύναμες τεχνικές επιδόσεις ώστε να ανταποκρίνονται με αρκετά αποτελεσματικό και αξιόπιστο τρόπο σε όλες τις ανάγκες που προσδιορίζονται στην παράγραφο 3.3 της συγγραφής υποχρεώσεων.

(200)

Καταρχάς, όσον αφορά τη σύγκριση με τις μονάδες OCG, οι μελέτες του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας — Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΕ-ΔΟΑΕ) «Projected Costs of Generating Electricity 2015 Edition» καταδεικνύουν ότι η τεχνολογία CCG αποτελεί σημαντικά οικονομικότερο μέσο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, όταν πρόκειται για σημαντικά μεγάλες περιόδους λειτουργίας. Τα κόστη αναφοράς της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που παρουσιάζονται σε αυτή τη μελέτη, καθώς και το LCOE (48) ενός σταθμού OCG κατασκευασμένου στο Βέλγιο ή τη Γερμανία (49) είναι σαφώς υψηλότερα από το LCOE των σταθμών CCG στο Βέλγιο ή τη Γερμανία. Εκφρασμένα σε EUR/MWh, τόσο το κόστος επένδυσης όσο και το κόστος εκμετάλλευσης και συντήρησης είναι υψηλότερα για έναν σταθμό OCG όσο και για έναν σταθμό CCG. Τα συμπεράσματα αυτής της μελέτης παρουσιάζονται στον πίνακα κατωτέρω:

Συνολικό μέσο κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας

Table 3.9: Levelised cost of electricity for natural gas plants

Country

Technology

Net capacity (50)

(MWe)

Electrical conversion efficiency

(%)

Investmens cost (51)

(USD/MWh)

3 %

7 %

10 %

Belgium

CCGT

420

60

9,65

13,82

17,45

OCGT

280

44

14,54

20,82

26,28

France

CCGT

575

61

6,92

11,37

15,40

Germany

CCGT

500

60

6,77

10,90

14,56

OCGT

50

40

39,90

60,80

79,19

Hungary

CCGT (dual fuel)

448

59

7,53

11,79

15,67

Japan

CCGT

441

55

8,67

13,96

18,64

Korea

CCGT

396

58

7,03

11,29

15,04

CCGT

791

61

5,86

9,40

12,52

Netherlands

CCGT

870

59

7,89

12,70

16,96

New Zealand

CCGT

475

45

10,09

15,38

20,03

OCGT

200

30

28,31

43,13

56,18

Portugal

CCGT

445

60

8,35

12,72

16,57

United Kingdom

CCGT

900

59

7,64

12,02

16,03

OCGT

565

39

48,11

74,54

98,37

United States

CCGT

550

60

8,06

13,24

17,94

Non-OECD countries

China

CCGT

350

55 %

4,36

7,03

9,38

(Συνέχεια του πίνακα — δεξιά πλευρά)

Refurbishment and decommissioning costs (USD/MWh)

Fuel cost

(USD/MWh)

Carbon cost

(USD/MWh)

O&M costs

(USD/MWh)

LCOE

(USD/MWh)

Country

3 %

7 %

10 %

3 %

7 %

10 %

0,21

0,12

0,07

74,62

10,08

3,97

98,54

102,61

106,19

Belgium

0,32

0,17

0,11

100,91

14,01

5,35

135,13

141,26

146,66

0,11

0,05

0,02

68,99

10,56

6,25

92,83

97,21

101,23

France

0,11

0,05

0,02

74,00

9,90

7,71

98,49

102,56

106,20

Germany

0,76

0,36

0,20

111,00

15,15

29,68

196,50

216,99

235,23

0,00

0,00

0,00

71,21

10,56

7,64

96,94

101,20

105,08

Hungary

0,15

0,06

0,03

104,07

10,95

9,38

133,21

138,42

143,07

Japan

0,00

0,00

0,00

98,97

10,27

5,55

121,82

126,08

129,82

Korea

0,10

0,04

0,02

95,21

9,89

4,05

115,11

118,60

121,70

0,13

0,05

0,03

75,25

9,90

3,53

96,71

101,45

105,68

Netherlands

0,19

0,09

0,05

46,75

11,22

7,38

75,64

80,82

85,43

New Zealand

0,54

0,26

0,14

69,26

16,62

14,39

129,11

143,65

156,58

0,16

0,08

0,04

74,00

9,90

6,24

98,65

102,93

106,75

Portugal

0,00

0,00

0,0

75,51

9,43

6,63

99,21

103,59

107,59

United Kingdom

0,00

0,00

0,00

113,85

14,22

36,45

212,63

239,06

262,89

0,13

0,05

0,03

36,90

11,10

4,65

60,84

65,95

70,62

United States

Non-OECD counrtries

0,07

0,03

0,01

71,47

11,02

3,25

90,17

92,79

95,13

China

Note: CGTs were modelled under an assumed capacity factor 85 %. OCGTs were modelled under nationally provides capacity factors.

Πηγή:

Υπόμνημα των γαλλικών αρχών της 20ής Μαρτίου 2017 που βασίζεται στη μελέτη του ΔΟΕ-ΔΟΑΕ του 2015, σ. 48-49.

(201)

Με βάση εκτιμώμενη διάρκεια λειτουργίας μεταξύ [3 000 — 6 500] ωρών ετησίως και ετήσιας παραγωγής περίπου 1 600 GWh (52), η Επιτροπή εκτιμά ότι οι τεχνικές επιδόσεις των OCG θα συνεπάγονταν, εφόσον όλες οι άλλες παράμετροι είναι οι ίδιες και λαμβανομένου υπόψη του ύψους της ενίσχυσης που εισέπραξε η CEB, κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας κυμαινόμενο περίπου μεταξύ 60 εκατ. EUR και 190 εκατ. EUR, σε σύγκριση με κύκλο εργασιών περίπου 90 εκατ. EUR ετησίως. Η προσφυγή στην τεχνολογία OCG θα αλλοίωνε, συνεπώς, υπέρμετρα την οικονομική ισορροπία του έργου και θα έθετε σε κίνδυνο τη βιωσιμότητά του. Η Επιτροπή καταλήγει, συνεπώς, αναγκαστικά στο συμπέρασμα ότι οι τεχνικές επιδόσεις ενός σταθμού OCG είναι ανεπαρκείς και δεν μπορούν να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητά του έργου και, κατά συνέπεια, δεν θα μπορούσαν να επιλύσουν το πρόβλημα της επάρκειας παραγωγής.

(202)

Εκτός από αυτήν τη μελέτη, η Επιτροπή επισημαίνει ότι το υψηλότερο κόστος παραγωγής των OCG αποδίδεται και στη χαμηλότερη ενεργειακή τους απόδοση. Η ενεργειακή απόδοση ενός σταθμού OCG είναι κατά 40 %, ακόμη και κατά 55 % χαμηλότερη από την απόδοση ενός CCG. Ένας σταθμός OCG θα χρειαζόταν, συνεπώς, τουλάχιστον 40 % περισσότερο φυσικό αέριο από ένα σταθμό CCG της ίδιας ισχύος (53).

(203)

Δεύτερον, όσον αφορά τη σύγκριση με τους TAC, η Επιτροπή επισημαίνει ότι αυτή η τεχνολογία, όπως και η τεχνολογία των OCG, παρουσιάζει οριακά ανώτερο κόστος λειτουργίας από το κόστος των σταθμών CCG. Μετά από 200 ώρες λειτουργίας ετησίως για όλους τους TAC (1 000 ωρών για τους OCG), η τεχνολογία αυτή είναι ακριβότερη από την τεχνολογία CCG. Η τεχνολογία TAC είναι, συνεπώς, λιγότερο αποδοτική από την τεχνολογία OCG για διάρκεια λειτουργίας μεγαλύτερη των 1 000 ωρών, όπως συμβαίνει στην προκειμένη περίπτωση. Δεδομένου ότι η Επιτροπή έχει συμπεράνει ότι ένας σταθμός OCG υπό αυτές τις συνθήκες λειτουργίας θα έθετε σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα του έργου, με αμετάβλητες όλες τις άλλες παραμέτρους, η επιλογή της τεχνολογίας TAC θα θέσει σε κίνδυνο κατά μείζονα λόγο τη βιωσιμότητα του έργου.

(204)

Έχει επίσης σημασία να εξεταστεί, στην περίπτωση του κοινοποιηθέντος μέτρου, η επίπτωση της ενεργειακής απόδοσης στο συνολικό κόστος του έργου. Πράγματι, μια καλύτερη απόδοση συμβάλλει στη μείωση της ποσότητας φυσικού αερίου που πρέπει να μεταφερθεί μέχρι την εγκατάσταση, για την ίδια ηλεκτρική ισχύ. Εφόσον η ενεργειακή απόδοση ενός σταθμού OCG είναι κατώτερη κατά 40 %, και σε σχέση με τους CCG τουλάχιστον κατά 55 %, ένας σταθμός OCG θα χρειαζόταν τη μεταφορά τουλάχιστον κατά 40 % μεγαλύτερης ποσότητας φυσικού αερίου από έναν σταθμό CCG της ίδιας ισχύος. Το σημείο αυτό έχει καθοριστική σημασία στην περίπτωση της υποβολής προσφορών στη Βρετάνη, στην οποία προβλέπεται ενίσχυση του δικτύου φυσικού αερίου, διότι αποτελεί σημαντικό μερίδιο του κόστους που δικαιολογεί τη χορήγηση κρατικής ενίσχυσης. Υπενθυμίζεται ότι το ποσοστό της πριμοδότησης που αντιστοιχεί στη μεταφορά αερίου αντιπροσωπεύει το 33 % της συνολικής πριμοδότησης που καταβάλλεται στον επιτυχόντα. Η μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση ενός σταθμού CCG επιτρέπει επίσης να μειωθεί η αναγκαία δυναμικότητα μεταφοράς φυσικού αερίου και, κατά συνέπεια, το κόστος αυτού του έργου που επιβάλλει την ενίσχυση του δικτύου μεταφοράς φυσικού αερίου στη Βρετάνη.

(205)

Το μέτρο είναι συνεπώς ανοικτό στους προμηθευτές δυναμικότητας που μπορούν να επιλύσουν αποτελεσματικά το πρόβλημα της επάρκειας παραγωγής που προσδιόρισε η Γαλλία.

(206)

Αναφορικά με το δεύτερο κριτήριο, η Επιτροπή επισημαίνει ότι το μέτρο δεν μειώνει τα κίνητρα για επενδύσεις στη δυναμικότητα διασύνδεσης ούτε υπονομεύει τη σύζευξη των αγορών. Μελετώνται ήδη έργα διασύνδεσης που αποσκοπούν στην αύξηση της δυναμικότητας διασύνδεσης μεταξύ της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου για το 2022 και μεταξύ της Γαλλίας και της Ιρλανδίας για το 2025. Το μέτρο θα επιτρέψει την αύξηση των ροών ηλεκτρικής ενέργειας διαμέσου της Βρετάνης στο πλαίσιο της δημιουργίας της διασύνδεσης.

(207)

Η Επιτροπή επισημαίνει ακόμη ότι οι λεπτομέρειες της πρόσκλησης υποβολής προσφορών σχεδιάστηκαν έτσι ώστε να αποφευχθεί τυχόν στρέβλωση στη συμμετοχή του CCG στις διάφορες συμβάσεις. Η εγκατάσταση δεν πρέπει κατ' ανάγκη να διατηρεί εφεδρεία της ισχύος της για τον μηχανισμό προσαρμογής. Εάν ο σταθμός πωλεί τελικά τη συνολική ισχύ του στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και παράγει τη μέγιστη ισχύ του, δεν θα είναι αναγκαίο να υποβάλλει προσφορές στον μηχανισμό προσαρμογής για το αντίστοιχο διάστημα.

(208)

Συμπληρωματικά, η Επιτροπή επισημαίνει ότι τα έσοδα του έργου που διατίθενται για την επανεξισορρόπηση είναι ελάχιστα (περίπου το 1,5 % των ετήσιων εσόδων) και δεν είναι, συνεπώς, δυνατό να θεωρηθεί ότι αντιπροσωπεύουν σημαντικό κίνδυνο στην αγορά της προσαρμογής.

(209)

Όσον αφορά το τρίτο κριτήριο, η Επιτροπή τονίζει ότι ένας σταθμός συνδυασμένου κύκλου, αν και δεν αποτελεί τη μοναδική τεχνολογία που επιτρέπει τη διατήρηση της τάσης για μεγάλο χρονικό διάστημα, είναι η μόνη τεχνολογία που ανταποκρίνεται στην ανάγκη διατήρησης της τάσης με τους πλέον αποδεκτούς όρους απόδοσης, όπως εξηγείται στις αιτιολογικές σκέψεις 199 έως 204.

(210)

Ως προς το τέταρτο κριτήριο, η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι επιχειρήσεις που απαρτίζουν την κοινοπραξία CEB δεν κατέχουν δεσπόζουσα θέση στη γαλλική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Κατά συνέπεια, το μέτρο δεν θα συμβάλει στην ενδυνάμωση της θέσης του άμεσου δικαιούχου της ενίσχυσης. Πράγματι, το μέτρο συμβάλλει στην ενίσχυση του ανταγωνισμού στη Γαλλία, δεδομένου του μεριδίου αγοράς της Direct Energie, εναλλακτικού προμηθευτή και παραγωγού. Το στοιχείο αυτό επιβεβαιώνει επίσης την επιχειρηματολογία που παρατίθεται στην αιτιολογική σκέψη 73.

(211)

Η Επιτροπή τονίζει στη συνέχεια ότι το μέτρο ενέχει κίνδυνο να ενισχυθεί η επιχείρηση που κατέχει δεσπόζουσα θέση στην αγορά.

(212)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η EDF, φορέας με δεσπόζουσα θέση, κατέχει σημαντικά μερίδια αγοράς στη Γαλλία. Η EDF κατέχει μερίδιο 83,5 % της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και 89,4 % της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος στη Γαλλία (54). Η EDF διαθέτει ένα τεράστιο σύνολο μονάδων παραγωγής στη Γαλλία, και ως προς το μέγεθος και ως προς την ποικιλομορφία του. Πρόκειται κυρίως για ηλεκτροπαραγωγή από πυρηνικές και υδροηλεκτρικές μονάδες.

(213)

Η κοινοπραξία CEB θα έχει δύο επιλογές. Θα μπορεί είτε να πωλεί την παραγόμενη ενέργεια στον δεσπόζοντα φορέα της αγοράς, στο 95 % της αγοραίας τιμής (βλέπε αιτιολογική σκέψη 11), είτε να πωλεί την ηλεκτρική ενέργεια με σύμβαση tolling σύμφωνα με τους όρους που περιγράφονται στην αιτιολογική σκέψη 32.

(214)

Οι εναλλακτικές αυτές δυνατότητες, εάν εφαρμόζονταν, θα μπορούσαν να ενισχύσουν τη θέση του εγκατεστημένου φορέα στην αγορά, θέτοντας στη διάθεσή του τις παραγόμενες από τον σταθμό ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας.

(215)

Καταρχάς, ο έλεγχος της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από έναν φορέα της αγοράς συμβάλλει στην έλλειψη ρευστότητας στις αγορές χονδρικής και είναι εις βάρος των άλλων προμηθευτών. Η EDF ελέγχει ποσοστό άνω του 80 % της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη Γαλλία. Ο έλεγχος αυτός θα ενισχυόταν σε περίπτωση σύναψης σύμβασης με την κοινοπραξία CEB, είτε με σύμβαση tolling είτε με μακροπρόθεσμη σύμβαση αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτή η ενισχυμένη θέση της EDF θα έπληττε την ικανότητα εφοδιασμού των εναλλακτικών προμηθευτών στις αγορές χονδρικής με ανταγωνιστικούς όρους, εκθέτοντάς τους τόσο σε κίνδυνο έλλειψης ρευστότητας όσο και σε κίνδυνο αστάθειας των τιμών. Σε αυτό το πλαίσιο, η πρόσβαση των εναλλακτικών προμηθευτών σε ίδιες δυναμικότητες παραγωγής θα τους επέτρεπε να μην εκτίθενται σε τέτοιους κινδύνους. Πρέπει συνεπώς να εξασφαλιστεί γι' αυτούς η εν λόγω πρόσβαση σε ίδιες δυναμικότητες παραγωγής.

(216)

Κατά δεύτερο λόγο, η δεσπόζουσα θέση μιας καθετοποιημένης επιχείρησης στον τομέα της παραγωγής παρέχει σε αυτήν επίσης σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην προμήθεια ενέργειας. Δεδομένης της σημασίας του κόστους παραγωγής στο συνολικό κόστος προμήθειας, ο έλεγχος της παραγωγής επεκτείνεται και στην προμήθεια λιανικής. Οι ανταγωνιστές της EDF διαθέτουν ελάχιστη, ή και καμία δυναμικότητα παραγωγής για να εξασφαλίσουν έστω και μια βασική προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος με μεταβαλλόμενο κόστος παραγωγής εξίσου χαμηλό με αυτό που εξασφαλίζουν οι μονάδες παραγωγής της EDF. Η EDF κατέχει επί του παρόντος μερίδιο αγοράς περίπου 86 % στη λιανική αγορά (55). Η δυνατότητα της EDF να καταστεί μέρος της σύμβασης tolling ή να αγοράζει το σύνολο της παραγόμενης από τον σταθμό ενέργειας χάρη στη μακροπρόθεσμη σύμβαση αγοράς θα αύξανε συνεπώς την ικανότητα απόκρισής της στη ζήτηση στη λιανική αγορά. Η πρόσβαση των εναλλακτικών προμηθευτών σε ίδιες δυναμικότητες παραγωγής θα συνέβαλε συνεπώς και στο να αποτραπεί η ενίσχυση της δεσπόζουσας θέσης του εγκατεστημένου φορέα στη λιανική αγορά.

(217)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτοί οι κίνδυνοι ενίσχυσης της δεσπόζουσας θέσης της EDF στη χονδρική και τη λιανική αγορά θα μπορούσαν να καλυφθούν με την ανάληψη δέσμευσης εκ μέρους των γαλλικών αρχών να λάβουν τα αναγκαία μέτρα που θα διασφάλιζαν ότι ο δικαιούχος της ενίσχυσης δεν θα συνάψει, για κανέναν από αυτούς τους δύο συμβατικούς μηχανισμούς, σύμβαση με ένα φορέα ο οποίος κατέχει στη γαλλική αγορά ενέργειας ποσοστό άνω του 40 % της δυναμικότητας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

(218)

Δεδομένων των πολύ ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της γαλλικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, αυτός ο περιορισμός στο 40 % είναι αναλογικός. Επιτρέπει, πράγματι, να αποφευχθεί η ενίσχυση της θέσης στην αγορά του δεσπόζοντα φορέα, η οποία θα ήταν ενδεχομένως το έμμεσο αποτέλεσμα του μέτρου ενίσχυσης μέσω των συμβατικών μηχανισμών που αναφέρονται στην αιτιολογική σκέψη 214.

(219)

Λαμβανομένων υπόψη των στοιχείων που παρατίθενται σε αυτή την ενότητα και, παράλληλα, εάν τηρηθεί η προϋπόθεση που αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη 218, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι το μέτρο δεν πλήττει τον ανταγωνισμό ούτε τις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών με τρόπο που θα υπονόμευε την επίτευξη του στόχου κοινού ενδιαφέροντος.

(220)

Εν κατακλείδι, λαμβανομένων υπόψη των προταθέντων από τη Γαλλία διορθωτικών μέτρων, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το μέτρο δεν απειλεί να στρεβλώσει αδικαιολόγητα τον ανταγωνισμό ούτε τις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών.

6.3.7.   Διαφάνεια

(221)

Οι αρχές οφείλουν να μεριμνήσουν για τη δημοσίευση του κειμένου σχετικά με το καθεστώς ενισχύσεων, της ταυτότητας της χορηγούσας αρχής ή αρχών, της ταυτότητας του δικαιούχου, της μορφής και του ύψους της χορηγούμενης ενίσχυσης, της ημερομηνίας χορήγησης, του είδους της σχετικής επιχείρησης, της περιφέρειας όπου είναι εγκατεστημένος ο δικαιούχος και του οικονομικού τομέα στον οποίο ασκεί κατά κύριο λόγο τις δραστηριότητές του.

(222)

Στην προκειμένη περίπτωση, οι γαλλικές αρχές έχουν τηρήσει τις υποχρεώσεις διαφάνειας που προβλέπονται στις ΚΓΕΠΕ. Οι δημοσιευόμενες πληροφορίες αφορούν την απόφαση χορήγησης της ενίσχυσης και τους τρόπους εφαρμογής της, την ταυτότητα της χορηγούσας αρχής, την ταυτότητα του δικαιούχου, τη μορφή και το ύψος της χορηγούμενης ενίσχυσης, το είδος της σχετικής επιχείρησης, την περιφέρεια στην οποία είναι εγκατεστημένος ο δικαιούχος και τον οικονομικό τομέα στον οποίο ασκεί κατά κύριο λόγο τις δραστηριότητές του.

(223)

Επίσης, ο διαδικτυακός τόπος http://www.europe-en-france.gouv.fr/Centre-de-ressources/Aides-d-Etat/Regimes-d-aides παρουσιάζει το σύνολο των καθεστώτων ενίσχυσης που έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη Γαλλία, μεταξύ άλλων και την παρούσα πρόσκληση υποβολής προσφορών. Τέλος, τα ετήσια ποσά των ενισχύσεων που χορηγούνται στην επιχείρηση θα δημοσιεύονται σε ετήσια βάση στον ίδιο διαδικτυακό τόπο.

(224)

Ως εκ τούτου, πληρούνται οι προϋποθέσεις διαφάνειας που ορίζονται στις ΚΓΕΠΕ.

7.   ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

(225)

Το μέτρο που χορήγησε η Γαλλία στην κοινοπραξία CEB συνιστά ενίσχυση.

(226)

Το μέτρο θα είναι συμβατό με τις Κατευθυντήριες γραμμές του 2014 για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας, εφόσον οι γαλλικές αρχές θα λάβουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι ο δικαιούχος της ενίσχυσης δεν θα διαθέσει, για τη συνολική διάρκεια της ενίσχυσης, την παραγόμενη από τον σταθμό ενέργεια σε φορέα ο οποίος κατέχει στη γαλλική αγορά μερίδιο άνω του 40 % των δυναμικοτήτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, είτε μέσω συμφωνίας tolling είτε μέσω μακροπρόθεσμης σύμβασης πώλησης της ενέργειας που παράγεται από τον σταθμό έναντι τιμήματος ίσου με το 95 % της τιμής της αγοράς,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Το μέτρο που προτίθεται να εφαρμόσει η Γαλλία υπέρ της κοινοπραξίας CEB, το οποίο συνίσταται στη χορήγηση πριμοδότησης 94 000 EUR/MW/έτος σε τιμές της 31ης Νοεμβρίου 2011 και θα καταβάλλεται για διάρκεια 20 ετών, συνιστά κρατική ενίσχυση βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 1 ΣΛΕΕ, η οποία συμβιβάζεται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 ΣΛΕΕ, με τους όρους που προβλέπονται στο άρθρο 2.

Άρθρο 2

Η Γαλλία λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα ώστε να εξασφαλίσει ότι, καθ' όλη τη διάρκεια της ενίσχυσης που αναφέρεται στο άρθρο 1, ο δικαιούχος του μέτρου δεν μπορεί να διαθέσει την παραγόμενη από τον σταθμό ενέργεια σε φορέα ο οποίος κατέχει στη γαλλική αγορά μερίδιο άνω του 40 % των δυναμικοτήτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, είτε μέσω συμφωνίας tolling είτε μέσω μακροπρόθεσμης σύμβασης πώλησης της ενέργειας που παράγεται από τον σταθμό.

Άρθρο 3

Η Επιτροπή επιτρέπει την ενίσχυση που αναφέρεται στο άρθρο 1, η οποία θα χορηγηθεί με την καταβολή πριμοδότησης στην κοινοπραξία CEB για τη διάρκεια χρήσης του σταθμού, ήτοι για μέγιστο διάστημα είκοσι ετών. Σε περίπτωση διατήρησής του, το μέτρο αυτό θα πρέπει να κοινοποιηθεί εκ νέου μετά την εν λόγω περίοδο.

Άρθρο 4

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στη Γαλλική Δημοκρατία.

Βρυξέλλες, 15 Μαΐου 2017.

Για την Επιτροπή

Margrethe VESTAGER

Μέλος της Επιτροπής


(1)  ΕΕ C 46 της 5.2.2016, σ. 69.

(2)  Combined cycle gas turbine (αεριοστρόβιλος συνδυασμένου κύκλου).

(3)  Βλέπε υποσημείωση 1.

(4)  Το διάταγμα αριθ. 2002-1434 της 4ης Δεκεμβρίου 2002 σχετικά με τη διαδικασία υποβολής προσφορών για τις εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας περιγράφει όλα τα στάδια της διαδικασίας υποβολής προσφορών. Πρόκειται για τη διαδικασία που εφαρμόζεται στο πλαίσιο της κοινοποιηθείσας πρόσκλησης υποβολής προσφορών.

(5)  Η καθαρή θερμογόνος δύναμη αποτελεί ιδιότητα των καυσίμων. Είναι η ποσότητα θερμότητας που εκλύεται από την πλήρη καύση μιας μονάδας καυσίμου, χωρίς συμπύκνωση του υδρατμού και ανάκτηση της θερμότητας.

(6)  Μέση εγκατεστημένη ισχύς του σταθμού.

(7)  Το Watt (ένα MW ισοδυναμεί με ένα εκατομμύριο βατ) είναι η μονάδα μέτρησης της ηλεκτρικής ισχύος. Μία MWh είναι η παραγωγή ενός MW σε μία ώρα.

(*1)  Επιχειρηματικό απόρρητο.

(8)  Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το γαλλικό έργο μηχανισμού δυναμικότητας στις 8 Νοεμβρίου 2016, με αριθμό SA.39621.

(9)  Υπόμνημα των γαλλικών αρχών της 5ης Οκτωβρίου 2016.

(10)  Απόφαση της Επιτροπής C (2014) 1315 final, της 27ης Μαρτίου 2014, στην υπόθεση SA.36511 (2014/C) (πρώην 2013/NN) — Γαλλία, Μηχανισμός στήριξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ανώτατα όρια της CSPE.

(11)  Απόφαση του ΔΕΕ, της 24ης Ιουλίου 2003, στην υπόθεση C-280/00, Altmark Trans GmbH και Regierungspräsidium Magdeburg κατά Nahverkehrsgesellschaft Altmark GmbH.

(12)  Όπως ορίζει το άρθρο 3 παράγραφος 2 της οδηγίας 2009/72/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενεργείας και για την κατάργηση της οδηγίας 2003/54/ΕΚ (ΕΕ L 211 της 14.8.2009, σ. 55).

(13)  Άρθρο 3 παράγραφος 2 της οδηγίας 2009/72/ΕΚ, απόφαση της 21ης Δεκεμβρίου 2011 στην υπόθεση C-242/10, Enel Produzione SpA κατά Autorita per l'energia elettrica e il gas (σκέψη 42)· απόφαση της 20ής Απριλίου 2010 στην υπόθεση C-265/08 Federutility κ.ά. (σκέψη 33).

(14)  Κατάσταση κατά την οποία η υπέρβαση της ζήτησης σε σχέση με τη διαθέσιμη δυναμικότητα δεν επιτρέπει στην αγορά να καλύψει τη ζήτηση με την αύξηση της δυναμικότητας.

(15)  Κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας για την περίοδο 2014-2020 (ΕΕ C 200 της 28.6.2014, σ. 1).

(16)  RTE, Ηλεκτρικό ισοζύγιο της Βρετάνης, 2014.

(17)  Βλέπε: http://www.rte-france.com/fr/projet/filet-de-securite-paca-pour-une-securisation-electrique-durable-de-la-region.

(18)  RTE, Ηλεκτρικό ισοζύγιο της Βρετάνης, 2014.

(19)  Απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κίνηση της διαδικασίας, της 13ης Νοεμβρίου 2015, SA.40454 (2015/C) (πρώην 2015/N), αιτιολογική σκέψη 137.

(20)  Ισοζύγιο προβλέψεων 2013 της RTE.

(21)  Open cycle gas turbine: αεριοστρόβιλος ανοικτού κυκλώματος.

(22)  Η τιμολογιακή εξίσωση είναι μέσο που εξασφαλίζει την εφαρμογή των ίδιων ακριβώς τιμών σε όλη την επικράτεια.

(23)  Αιτιολογική σκέψη 6 της απάντησης των γαλλικών αρχών της 17ης Δεκεμβρίου 2015.

(24)  Σύνθεση των περιφερειακών ισοζυγίων ηλεκτρικής ενέργειας, βλέπε παράρτημα 1.

(25)  Απόφαση του ΔΕΕ της 19ης Δεκεμβρίου 2013 στην υπόθεση C-262/12, Vent de Colère! κατά Ministre de l'écologie.

(26)  Απόφαση του ΔΕΕ της 2ας Ιουλίου 1974 στην υπόθεση 173/73, Ιταλία κατά Επιτροπής, Συλλογή P.709, σκέψη 35.

(27)  Απόφαση του ΔΕΕ, της 24ης Ιουλίου 2003, στην υπόθεση C-280/00, Altmark Trans GmbH και Regierungspräsidium Magdeburg κατά Nahverkehrsgesellschaft Altmark GmbH.

(28)  Όπ.π., σκέψη 87.

(29)  Όπ.π., σκέψεις 88-94.

(30)  Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις κρατικές ενισχύσεις στην αντιστάθμιση για παροχή δημόσιας υπηρεσίας γενικού οικονομικού συμφέροντος (ΕΕ C 8 της 11.1.2012, σ. 4), σημείο 46.

(31)  Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της 1ης Μαρτίου 2017 στην υπόθεση T-454/13, SNCM κατά Επιτροπής, σκέψη 113.

(32)  Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις κρατικές ενισχύσεις στην αντιστάθμιση για παροχή δημόσιας υπηρεσίας γενικού οικονομικού συμφέροντος, σημείο 48.

(33)  Οδηγία 2009/72/ΕΚ.

(34)  Υπόθεση C-242/10 — Enel Produzione, σκέψη 42, ECLI:EU:C:2011:861.

(35)  Σημείο 20 της κοινοποίησης που υπέβαλε η Γαλλία.

(36)  Απόφαση του Δικαστηρίου της 17ης Σεπτεμβρίου 1980 στην υπόθεση 730/79, Philip Morris.

(37)  Απόφαση του Πρωτοδικείου της 15ης Ιουνίου 2000 στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις T-298/97, T-312/97, Alzetta.

(38)  Απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου της 14ης Ιανουαρίου 2015 στην υπόθεση C-518/13, Eventech/Parking Adjudicator.

(39)  Απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου της 10ης Ιανουαρίου 2006 στην υπόθεση C-222/04.

(40)  Ισοζύγιο προβλέψεων 2013 της RTE.

(41)  Ισοζύγιο προβλέψεων 2013 της RTE, σ. 42.

(42)  Η ισχύς της υποθαλάσσιας σύνδεσης με τη Σαρδηνία (ένα μόνο καλώδιο) είναι 100 MW από το 2010 (πηγή: Έκθεση για τα νησιωτικά συστήματα ενέργειας — Κορσική, Ιούλιος 2015).

(43)  Υπόθεση SA.39621 — Μηχανισμός δυναμικότητας στη Γαλλία.

(44)  Έκθεση της Επιτροπής — Τελική έκθεση της τομεακής έρευνας για τους μηχανισμούς δυναμικότητας, 30 Νοεμβρίου 2016 (http://ec.europa.eu/competition/sectors/energy/capacity_mechanisms_final_report_fr.pdf)

(45)  Έκθεση της Επιτροπής — Τελική έκθεση της τομεακής έρευνας για τους μηχανισμούς δυναμικότητας, σ. 17.

(46)  RTE — Προβλεπόμενο ισοζύγιο προσφοράς-ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στη Γαλλία το 2015, σ. 67

(47)  Αιτιολογική σκέψη 232 στοιχείο α) των ΚΓΕΠΕ.

(48)  «Levelized cost of electricity»: κόστος της παραγόμενης ενέργειας.

(49)  Η μελέτη αυτή δεν παρουσιάζει το κόστος ενός σταθμού OCG στη Γαλλία, εφόσον κανένα πρόσφατο έργο ή μελλοντικό δεν επιτρέπει τον καθορισμό ενός κόστους αναφοράς για τη χώρα μας.

(50)  Net capacity may refer to the unit capacity or to the combined capacity of multiple units on the same site.

(51)  Investment cost includes overnight cost (with contingency) as the implied IDC.

(52)  Πηγή: επιχειρηματικό σχέδιο της CEB.

(53)  Υπόμνημα των γαλλικών αρχών της 20ής Μαρτίου 2017.

(54)  Δεδομένα για το έτος 2015. Πηγή: Ρυθμιστική αρχή ενέργειας και RTE.

(55)  Έκθεση της ρυθμιστικής αρχής ενέργειας, Παρατηρητήριο της λιανικής αγοράς, στοιχεία του Σεπτεμβρίου 2016.


Top