31.7.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 204/1

(1)

Η απόφαση αριθ. 1639/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3) θεσπίζει το πρόγραμμα-πλαίσιο για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία (ΠΑΚ) με διάφορους τύπους εφαρμοστικών μέτρων που επιδιώκονται με συγκεκριμένα προγράμματα, από τα οποία το πρόγραμμα στήριξης της πολιτικής των Τεχνολογιών Πληροφοριών και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) παρέχει στήριξη στην ενδυνάμωση της εσωτερικής αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών ΤΠΕ και προϊόντων και υπηρεσιών βασιζόμενων στις ΤΠΕ και στοχεύει στην τόνωση της καινοτομίας μέσω της ευρύτερης υιοθέτησης των ΤΠΕ και επενδύσεων σε αυτές.

(2)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 680/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4) καθορίζει τους γενικούς κανόνες για τη χορήγηση οικονομικής συνδρομής της Ένωσης στον τομέα των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών και ενέργειας και ταυτοχρόνως δημιουργεί το μέσο καταμερισμού κινδύνου «μέσο Εγγύησης Δανείων για έργα ΔΕΔ-Μεταφορών (“ΔΕΔ-Μ”)».

(3)

Κατά την προσεχή δεκαετία, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Επιτροπής, προκειμένου να προωθηθεί η υλοποίηση των στόχων πολιτικής της «Ευρώπης 2020», και ιδιαίτερα οι στόχοι για το κλίμα και η μετάβαση προς μια οικονομία με αποτελεσματική χρήση των πόρων και με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μέσω της ανάπτυξης ευφυών, αναβαθμισμένων και διασυνδεόμενων υποδομών, και να ενισχυθεί η ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς, θα απαιτηθεί ύψος επενδύσεων χωρίς προηγούμενο στα δίκτυα μεταφορών, ενέργειας, πληροφοριών και επικοινωνιών της Ευρώπης.

(4)

Η χρηματοδότηση από την αγορά δανειακών κεφαλαίων δεν είναι ευχερώς διαθέσιμη για έργα υποδομής στην Ένωση. Οι δυσχέρειες προκειμένου να επιτευχθεί η πρόσβαση των έργων υποδομής σε μακροπρόθεσμη ιδιωτική χρηματοδότηση ή δημόσια χρηματοδότηση δεν θα πρέπει να οδηγούν σε επιδείνωση των επιδόσεων των συστημάτων μεταφορών, τηλεπικοινωνιών και ενέργειας ούτε σε επιβράδυνση της διείσδυσης της ευρυζωνικότητας. Λόγω του κατακερματισμού των αγορών ομολογιακών δανείων σε όλη την Ένωση, σε συνδυασμό με το μέγεθος και την πολυπλοκότητα των έργων υποδομής τα οποία απαιτούν μακρόχρονες προκαταρκτικές ενέργειες για την προετοιμασία του έργου, είναι σκόπιμη η αντιμετώπιση του θέματος αυτού σε ενωσιακό επίπεδο.

(5)

Τα χρηματοπιστωτικά μέσα, που διέπονται από τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2002, για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (5), μπορούν, σε ορισμένες περιπτώσεις, να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα των δαπανών του προϋπολογισμού και να επιτύχουν πολύ σημαντικά φαινόμενα πολλαπλασιαστή από άποψη προσέλκυσης χρηματοδότησης από τον ιδιωτικό τομέα. Αυτό ισχύει κυρίως στο πλαίσιο της δυσχερούς πρόσβασης σε πιστώσεις, των περιορισμών στα δημόσια οικονομικά, καθώς και ενόψει της ανάγκης να ενισχυθεί η οικονομική ανάκαμψη της Ευρώπης.

(6)

Στο ψήφισμά του της 8ης Ιουνίου 2011 σχετικά με τις επενδύσεις στο μέλλον: νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) για Ευρώπη ανταγωνιστική, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επικρότησε την πρωτοβουλία για ομόλογα έργων στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», ως μηχανισμό καταμερισμού κινδύνων με την ΕΤΕπ που παρέχει στήριξη μέχρι ενός ορισμένου ορίου από τον προϋπολογισμό της Ένωσης, ο οποίος έχει σχεδιαστεί για να εξασφαλίσει μόχλευση των χρηματοδοτήσεων της ΕΕ και να προσελκύσει μεγαλύτερο ενδιαφέρον από ιδιώτες επενδυτές για συμμετοχή σε έργα προτεραιότητας τα οποία συμβαδίζουν με τους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Στα συμπεράσματά του της 12ης Ιουλίου 2011 σχετικά με την Πράξη ενιαίας αγοράς, το Συμβούλιο υπενθύμισε ότι τα χρηματοπιστωτικά μέσα πρέπει να αξιολογούνται από άποψη φαινομένων μόχλευσης σε σύγκριση με υφιστάμενα μέσα, κινδύνους που ενδέχεται να προστεθούν σε κρατικά ισοζύγια πληρωμών και ενδεχόμενο παραγκωνισμό ιδιωτικών οργανισμών. Η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με πιλοτική φάση της πρωτοβουλίας για ομόλογα έργων στην «Ευρώπη 2020» και η εκτίμηση των σχετικών επιπτώσεων, που βασίζονται σε δημόσια διαβούλευση, εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο.

(7)

Θα πρέπει να δρομολογηθεί πιλοτική φάση για την πρωτοβουλία για ομόλογα έργων στην «Ευρώπη 2020» με στόχο να συμβάλει στη χρηματοδότηση έργων προτεραιότητας με σαφή ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία και να διευκολύνει μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση από την κεφαλαιαγορά οικονομικά βιώσιμων έργων στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και των υποδομών για ΤΠΕ. Το μέσο αυτό θα προαγάγει έργα με ανάλογες χρηματοπιστωτικές ανάγκες και, χάρη στις συνέργειες μεταξύ των τομέων, αναμένεται ότι θα αποδώσει σημαντικότερα ωφελήματα από άποψη επίδρασης στην αγορά, διοικητικής αποτελεσματικότητας και χρησιμοποίησης πόρων. Αναμένεται ότι θα εξασφαλίσει ένα συνεκτικό μέσο στους συμφεροντούχους στον τομέα των έργων υποδομής όπως χρηματοδότες, δημόσιες αρχές, υπεύθυνους διαχείρισης υποδομών, κατασκευαστικές επιχειρήσεις και επιχειρηματίες και θα προσανατολίζεται με βάση τη ζήτηση της αγοράς.

(8)

Κατά τη διάρκεια της πιλοτικής φάσης για την πρωτοβουλία για ομόλογα έργων στην «Ευρώπη 2020», ο προϋπολογισμός της Ένωσης πρόκειται να χρησιμοποιείται παράλληλα με χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ υπό μορφή κοινού μέσου καταμερισμού κινδύνου για ομόλογα έργων που εκδίδονται από επιχειρήσεις εκτέλεσης έργων. Το μέσο αυτό επιδιώκει να αμβλύνει τον κίνδυνο εξυπηρέτησης χρέους για ένα έργο και τον πιστωτικό κίνδυνο για τους κατόχους ομολόγων σε βαθμό ώστε οι συμμετέχοντες από την κεφαλαιαγορά, όπως ταμεία συντάξεων, ασφαλιστικές επιχειρήσεις και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, να είναι πρόθυμοι να επενδύσουν σε μεγαλύτερο όγκο ομολόγων για έργα υποδομής σε σχέση με αυτόν που θα ήταν εφικτός χωρίς στήριξη από την Ένωση.

(9)

Με βάση τη μακρά πείρα της ΕΤΕπ και δεδομένου ότι είναι ο μείζων χρηματοδότης έργων υποδομής και ο χρηματοπιστωτικός φορέας της ΕΕ που συστάθηκε από τη Συνθήκη, η Επιτροπή πρέπει να περιλάβει την ΕΤΕπ στην εκτέλεση της πιλοτικής φάσης. Οι κύριοι όροι, προϋποθέσεις και διαδικασίες του μέσου καταμερισμού κινδύνου για ομόλογα έργων θα πρέπει να θεσπίζονται μέσω του παρόντος κανονισμού. Λεπτομερέστεροι όροι και προϋποθέσεις, περιλαμβανομένων του καταμερισμού κινδύνου, της αμοιβής, της παρακολούθησης και του ελέγχου, θα πρέπει να καθοριστούν σε συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής και της ΕΤΕπ. Η συμφωνία αυτή συνεργασίας θα πρέπει να εγκριθεί από την Επιτροπή και την ΕΤΕπ σύμφωνα με τις αντίστοιχες διαδικασίες τους.

(10)

Η πιλοτική φάση της πρωτοβουλίας ομόλογα έργων στην «Ευρώπη 2020» πρέπει να αρχίσει το συντομότερο δυνατόν κατά τη διάρκεια του τρέχοντος δημοσιονομικού πλαισίου και να εφαρμοστεί χωρίς περιττή καθυστέρηση ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσον και σε ποιο βαθμό αυτά τα χρηματοδοτικά μέσα καταμερισμού των κινδύνων προσφέρουν προστιθέμενη αξία στον τομέα της χρηματοδότησης των υποδομών και για την ανάπτυξη της χρηματοδότησης έργων υποδομής από την αγορά δανειακών κεφαλαίων.

(11)

Η πιλοτική φάση πρέπει να χρηματοδοτηθεί με αναδιάταξη του προϋπολογισμού τα έτη 2012 και 2013 για υφιστάμενα προγράμματα μεταφορών, ενέργειας και τηλεπικοινωνιών. Προς τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να είναι εφικτό να ανακατανεμηθούν μέχρι 200 εκατ. EUR για αυτή την πρωτοβουλία από τον προϋπολογισμό ΔΕΔ-Μ, μέχρι 20 εκατ. EUR από τον προϋπολογισμό του προγράμματος-πλαισίου ανταγωνιστικότητας και καινοτομίας και μέχρι 10 εκατ. EUR από τον προϋπολογισμό ΔΕΔ-Ενέργειας («ΔΕΔ-Ε»). Τα διαθέσιμα κονδύλια του προϋπολογισμού περιορίζουν τόσο το πεδίο εφαρμογής της πρωτοβουλίας όσο και το πλήθος έργων που είναι δυνατόν να στηριχθούν.

(12)

Τα κονδύλια του προϋπολογισμού πρέπει να ζητηθούν από την ΕΤΕπ με βάση σειρά έργων, τα οποία η ΕΤΕπ και η Επιτροπή θεωρούν κατάλληλα, σύμφωνα με τους μακροπρόθεσμους στόχους πολιτικής της Ένωσης, και υλοποιήσιμα. Όλες αυτές οι αιτήσεις και οι αντίστοιχες αναλήψεις υποχρεώσεων πρέπει να υλοποιηθούν πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2013. Λόγω της πολυπλοκότητας των μεγάλων έργων υποδομής, θα πρέπει να είναι δυνατή η πραγματική έγκριση από το Συμβούλιο των Διοικητών της ΕΤΕπ σε μεταγενέστερη ημερομηνία, αλλά όχι μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2014.

(13)

Η αίτηση για στήριξη, επιλογή και εκτέλεση όλων των έργων θα πρέπει να διέπεται από το δίκαιο της Ένωσης, ειδικότερα όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις, και να επιδιώκει την αποφυγή δημιουργίας ή επίτασης στρεβλώσεων της αγοράς.

(14)

Επιπροσθέτως προς την απαίτηση υποβολής εκθέσεων του άρθρου 49 της διοργανικής συμφωνίας της 17ης Μαΐου 2006, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (6), η Επιτροπή θα πρέπει, με τη στήριξη της ΕΤΕπ, να υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο κάθε έξι μήνες κατά τη διάρκεια της πιλοτικής φάσης μετά την υπογραφή της συμφωνίας συνεργασίας και να υποβάλουν ενδιάμεση έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο το δεύτερο εξάμηνο του 2013. Το 2015 θα πρέπει να διενεργηθεί πλήρης ανεξάρτητη αξιολόγηση.

(15)

Με βάση την πλήρη αυτή ανεξάρτητη αξιολόγηση, η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει τη συνάφεια της πρωτοβουλίας για ομόλογα έργων στην «Ευρώπη 2020» καθώς και την αποτελεσματικότητά της από άποψη αύξησης του όγκου των επενδύσεων σε έργα προτεραιότητας και βελτίωσης της αποτελεσματικότητας των δαπανών της Ένωσης.

(16)

Η πιλοτική φάση της πρωτοβουλίας για ομόλογα έργων στην «Ευρώπη 2020» πρέπει να αρχίσει με την προετοιμασία της προταθείσας από την Επιτροπή διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη». Και τούτο χωρίς να θίγονται τυχόν αποφάσεις σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) μετά το 2013 και την ενδεχόμενη περαιτέρω χρήση εισροών από χρηματοπιστωτικά μέσα στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τον δημοσιονομικό κανονισμό που εφαρμόζεται στον ετήσιο προϋπολογισμό της Ένωσης.

(17)

Για την εκτέλεση της πιλοτικής φάσης της πρωτοβουλίας για ομόλογα έργων στην «Ευρώπη 2020», η απόφαση αριθ. 1639/2006/ΕΚ και ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 680/2007 πρέπει να τροποποιηθούν αναλόγως.

(18)

Για να αποβούν αποτελεσματικά τα μέτρα τα προβλεπόμενα στον παρόντα κανονισμό, λόγω της περιορισμένης διάρκειας της πιλοτικής φάσης, ο παρών κανονισμός πρέπει να αρχίσει να ισχύει την ημέρα μετά τη δημοσίευσή του,

1)

Στο άρθρο 8 προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:

«5α.   Με την επιφύλαξη των παραγράφων 1 έως 5, για έργα που εκτελούνται στο πλαίσιο του μέσου καταμερισμού κινδύνου για ομόλογα έργων που αναφέρεται στο άρθρο 31 παράγραφος 2, η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) υποβάλλουν ενδιάμεση έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο το δεύτερο εξάμηνο του 2013. Το 2015 διενεργείται πλήρης ανεξάρτητη αξιολόγηση.

Με βάση την εν λόγω αξιολόγηση, η Επιτροπή αξιολογεί τη συνάφεια της πρωτοβουλίας για ομόλογα έργων στην “Ευρώπη 2020” και την αποτελεσματικότητά της από άποψη αύξησης του όγκου των επενδύσεων σε έργα προτεραιότητας και βελτίωσης της αποτελεσματικότητας των δαπανών της Ένωσης. Βάσει της αξιολόγησης αυτής, η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις επιλογές, μελετά το ενδεχόμενο να προτείνει κατάλληλες κανονιστικές αλλαγές, περιλαμβανομένων νομοθετικών αλλαγών, συγκεκριμένα εάν η προβλεπόμενη αποδοχή από την αγορά δεν είναι ικανοποιητική ή σε περίπτωση που καταστούν διαθέσιμοι επαρκείς εναλλακτικοί πόροι μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης με δανειακά κεφάλαια.

Η ενδιάμεση έκθεση που προβλέπεται στο πρώτο εδάφιο περιλαμβάνει κατάλογο των έργων που επωφελήθηκαν από το μέσο καταμερισμού κινδύνου για τα ομόλογα έργων, που αναφέρεται στο άρθρο 31 παράγραφοι 2α έως 2ε με πληροφορίες σχετικά με τους όρους των εκδοθέντων ομολόγων και τους τύπους των τρεχόντων και δυνητικών μελλοντικών επενδυτών.».

2)

Στο άρθρο 26 παράγραφος 2, το στοιχείο β) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

3)

Το άρθρο 31 τροποποιείται ως εξής:

4)

Προστίθεται το ακόλουθο παράρτημα:

1)

Στο άρθρο 2, προστίθενται τα ακόλουθα σημεία:

2)

Στο άρθρο 4 πρώτο εδάφιο, προστίθεται η ακόλουθη φράση:

«Οι αιτήσεις για κάλυψη κινδύνου δυνάμει του μέσου καταμερισμού κινδύνου για ομόλογα έργων βάσει του άρθρου 6 παράγραφος 1 στοιχείο ζ) απευθύνονται στην ΕΤΕπ σύμφωνα με τη συνήθη διαδικασία υποβολής αιτήσεων της ΕΤΕπ.».

3)

Το άρθρο 6 παράγραφος 1 τροποποιείται ως ακολούθως:

4)

Στο άρθρο 16 προστίθεται η εξής παράγραφος:

«2α.   Με την επιφύλαξη των παραγράφων 1 και 2, για έργα που εκτελούνται στο πλαίσιο του μέσου καταμερισμού κινδύνου για ομόλογα έργων που αναφέρεται στο άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο ζ), η Επιτροπή και η ΕΤΕπ υποβάλλουν ενδιάμεση έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο το δεύτερο εξάμηνο του 2013. Το 2015 διενεργείται πλήρης ανεξάρτητη αξιολόγηση.

Με βάση την εν λόγω αξιολόγηση, η Επιτροπή αξιολογεί τη συνάφεια της πρωτοβουλίας για ομόλογα έργων στην “Ευρώπη 2020” και την αποτελεσματικότητά της από άποψη αύξησης του όγκου των επενδύσεων σε έργα προτεραιότητας και βελτίωσης της αποτελεσματικότητας των δαπανών της Ένωσης. Βάσει της αξιολόγησης αυτής, η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις επιλογές, μελετά το ενδεχόμενο να προτείνει κατάλληλες κανονιστικές αλλαγές, περιλαμβανομένων νομοθετικών αλλαγών, συγκεκριμένα εάν η προβλεπόμενη αποδοχή από την αγορά δεν είναι ικανοποιητική ή σε περίπτωση που καταστούν διαθέσιμοι επαρκείς εναλλακτικοί πόροι μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης με δανειακά κεφάλαια.».

5)

Στο άρθρο 17 παράγραφος 1 προστίθεται το ακόλουθο εδάφιο:

«Η ενδιάμεση έκθεση που προβλέπεται στο άρθρο 16 παράγραφος 2α περιλαμβάνει επίσης κατάλογο των έργων που επωφελήθηκαν από το μέσο καταμερισμού κινδύνου για ομόλογα έργων που αναφέρεται στο άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο ζ), με πληροφορίες σχετικά με τους όρους των εκδοθέντων ομολόγων και τους τύπους των τρεχόντων και δυνητικών μελλοντικών επενδυτών.».

6)

Το παράρτημα γίνεται παράρτημα I και οι λέξεις «το παράρτημα» στο άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο δ) αντικαθίστανται ακολούθως από «το παράρτημα I».

7)

Προστίθεται το ακόλουθο παράρτημα: