31.10.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 286/36

(1)

Οι φώκιες είναι όντα με συναίσθηση που μπορούν να αισθανθούν πόνο, αγωνία, φόβο και άλλου είδους ταλαιπωρία. Με τη δήλωσή του, της 26ης Σεπτεμβρίου 2006, για την απαγόρευση των προϊόντων φώκιας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (3), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητούσε από την Επιτροπή να καταρτίσει αμέσως κανονισμό περί απαγόρευσης των εισαγωγών, των εξαγωγών και της πώλησης όλων των προϊόντων γροιλανδικής και λοφιοφόρου φώκιας. Με το ψήφισμά του, της 12ης Οκτωβρίου 2006, σχετικά με κοινοτικό σχέδιο δράσης για την προστασία και την καλή μεταχείριση των ζώων κατά την περίοδο 2006-2010 (4), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλούσε την Επιτροπή να προτείνει συνολική απαγόρευση της εισαγωγής προϊόντων φώκιας. Με τη σύστασή της 1776 (2006), της 17ης Νοεμβρίου 2006, για τη θήρα φώκιας, η κοινοβουλευτική συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης συνέστησε να κληθούν τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης που επιδίδονται στη θήρα φώκιας να απαγορεύσουν όλες τις βάναυσες μεθόδους θήρας που δεν εγγυώνται τον ακαριαίο, χωρίς ταλαιπωρία, θάνατο των ζώων, να απαγορεύσουν την αναισθητοποίηση των ζώων με μέσα όπως τα hakapik, τα ρόπαλα και τα όπλα, και να προωθήσουν πρωτοβουλίες με στόχο την απαγόρευση του εμπορίου προϊόντων φώκιας.

(2)

Η εισαγωγή στα κράτη μέλη, για εμπορικούς σκοπούς, δερμάτων νεογνών της γροιλανδικής και της λοφιοφόρου φώκιας και προϊόντων που παράγονται από αυτά απαγορεύεται δυνάμει της οδηγίας 83/129/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 28ης Μαρτίου 1983, σχετικά με την εισαγωγή στα κράτη μέλη δερμάτων ορισμένων νεογνών φώκιας και προϊόντων που παράγονται από αυτά (5).

(3)

Οι φώκιες αποτελούν αντικείμενο θήρας εντός και εκτός Κοινότητας και χρησιμοποιούνται για την παραγωγή προϊόντων και ειδών, όπως κρέατος, ελαίου, λίπους, οργάνων, γουνοδερμάτων και αντικειμένων κατασκευασμένων από αυτά, τα οποία περιλαμβάνουν προϊόντα που ποικίλλουν από κάψουλες ωμέγα-3 έως είδη ενδύσεως με ενσωματωμένα κατεργασμένα δέρματα και γούνα φώκιας. Τα προϊόντα αυτά πωλούνται σε διάφορες αγορές, συμπεριλαμβανομένης της κοινοτικής αγοράς. Δεδομένης της φύσης των εν λόγω προϊόντων, είναι δύσκολο ή αδύνατον για τους καταναλωτές να τα διακρίνουν από παρόμοια προϊόντα που δεν προέρχονται από φώκια.

(4)

Η θήρα της φώκιας έχει προκαλέσει σοβαρό προβληματισμό στο κοινό και στις κυβερνήσεις που επιδεικνύουν ευαισθησία σε θέματα σχετικά με τη μεταχείριση των ζώων λόγω του πόνου, της αγωνίας, του φόβου και άλλης μορφής ταλαιπωρίας που προκαλούν στις φώκιες η θανάτωση και η εκδορά τους με τον τρόπο που συχνότατα διενεργούνται.

(5)

Ανταποκρινόμενα στον προβληματισμό πολιτών και καταναλωτών για τη θανάτωση και εκδορά της φώκιας, από την άποψη της καλής μεταχείρισης των ζώων, και για την πιθανή παρουσία στην αγορά προϊόντων που λαμβάνονται από ζώα που έχουν θανατωθεί και γδαρθεί με τρόπο που προκαλεί πόνο, αγωνία, φόβο και άλλα μαρτύρια, αρκετά κράτη μέλη θέσπισαν ή προτίθενται να θεσπίσουν νομοθεσία για τη ρύθμιση του εμπορίου προϊόντων φώκιας, απαγορεύοντας τις εισαγωγές και την παραγωγή τους, ενώ, σε άλλα κράτη μέλη, δεν επιβάλλονται περιορισμοί στο εμπόριο των προϊόντων αυτών.

(6)

Υπάρχουν, συνεπώς, διαφορές μεταξύ των εθνικών διατάξεων που διέπουν το εμπόριο, τις εισαγωγές, την παραγωγή και τη διάθεση στην αγορά προϊόντων φώκιας. Οι διαφορές αυτές επηρεάζουν δυσμενώς τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς στον τομέα των προϊόντων που περιέχουν ή ενδέχεται να περιέχουν προϊόντα φώκιας και συνιστούν φραγμούς στην εμπορία των εν λόγω προϊόντων.

(7)

Η ύπαρξη των ποικίλων αυτών διατάξεων μπορεί περαιτέρω να αποθαρρύνει τους καταναλωτές από την αγορά προϊόντων που δεν παράγονται μεν από φώκια αλλά μπορεί να μην διακρίνονται ευκόλως από παρόμοια αγαθά που παράγονται από φώκια ή προϊόντα που μπορεί να περιέχουν στοιχεία ή συστατικά που λαμβάνονται από φώκια χωρίς όμως τούτο να είναι σαφώς αναγνωρίσιμο, όπως είναι γούνες, κάψουλες ωμέγα-3 και έλαια και δερμάτινα είδη.

(8)

Τα μέτρα που προβλέπει ο παρών κανονισμός θα πρέπει να εναρμονίσουν, επομένως, τους κανόνες εντός της Κοινότητας που διέπουν τις εμπορικές δραστηριότητες όσον αφορά τα προϊόντα φώκιας, αποτρέποντας έτσι τη διατάραξη της εσωτερικής αγοράς για τα σχετικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων που είναι ισοδύναμα ή υποκατάστατα των προϊόντων φώκιας.

(9)

Σύμφωνα με το Πρωτόκολλο για την προστασία και την καλή μεταχείριση των ζώων, το οποίο προσαρτάται στη συνθήκη, η Κοινότητα λαμβάνει πλήρως υπόψη της τις ανάγκες καλής μεταχείρισης των ζώων κατά τη διαμόρφωση και την υλοποίηση, μεταξύ άλλων, της πολιτικής της, για την εσωτερική αγορά. Οι εναρμονισμένοι κανόνες που προβλέπονται από τον παρόντα κανονισμό θα πρέπει αναλόγως να λαμβάνουν πλήρως υπόψη την καλή μεταχείριση των ζώων.

(10)

Για να τερματισθεί ο υφιστάμενος κατακερματισμός της εσωτερικής αγοράς, είναι αναγκαίο να προβλεφθούν εναρμονισμένοι κανόνες, λαμβάνοντας ταυτοχρόνως υπόψη τον προβληματισμό περί καλής μεταχείρισης των ζώων. Προς καταπολέμηση των φραγμών στην ελεύθερη κυκλοφορία των σχετικών προϊόντων κατά τρόπον αποτελεσματικό και αναλογικό, η διάθεση προϊόντων φώκιας στην αγορά θα πρέπει, κατά κανόνα, να μην επιτρέπεται, ώστε να ανακτήσουν την εμπιστοσύνη οι καταναλωτές, ενώ ταυτοχρόνως θα εξασφαλίζεται ότι ικανοποιούνται πλήρως τα ζητήματα περί καλής μεταχείρισης των ζώων. Επειδή οι ανησυχίες πολιτών και καταναλωτών αφορούν και την ίδια τη θανάτωση και το γδάρσιμο της φώκιας, είναι επίσης αναγκαίο να αναληφθεί δράση προς μείωση της ζήτησης που οδηγεί στην εμπορία προϊόντων φώκιας και, ως εκ τούτου, της οικονομικής ζήτησης που κινεί τη θήρα της φώκιας για εμπορικούς λόγους. Για να εξασφαλισθεί, η αποτελεσματική επιβολή της εφαρμογής των διατάξεων, οι εναρμονισμένοι κανόνες θα πρέπει να επιβάλλονται κατά τη στιγμή ή το σημείο εισαγωγής, όσον αφορά τα εισαγόμενα προϊόντα.

(11)

Μολονότι θα μπορούσε να είναι δυνατή η θανάτωση και η εκδορά φώκιας χωρίς την περιττή πρόκληση πόνου, αγωνίας, φόβου και άλλων μαρτυρίων, δεδομένων των συνθηκών υπό τις οποίες διεξάγεται η θήρα φώκιας δεν είναι εφικτό να γίνεται συστηματική επαλήθευση και έλεγχος τού εάν τηρούνται από τους κυνηγούς οι απαιτήσεις καλής μεταχείρισης των ζώων, ή τουλάχιστον τούτο είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί αποτελεσματικά, όπως συμπέρανε η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων στις 6 Δεκεμβρίου 2007.

(12)

Επίσης είναι σαφές ότι άλλες μορφές εναρμονισμένων κανόνων, όπως οι απαιτήσεις σημάνσεως, δεν θα επιτύγχαναν το αυτό αποτέλεσμα. Επιπροσθέτως, το να απαιτείται από παραγωγούς, διανομείς ή εμπόρους λιανικής να θέτουν σήμανση σε προϊόντα που, εν όλω ή εν μέρει, παράγονται από φώκια θα τους επιβάρυνε σημαντικά και θα ήταν επίσης δυσανάλογα δαπανηρό στις περιπτώσεις όπου τα προϊόντα φώκιας αντιπροσωπεύουν μικρό τμήμα του σχετικού αγαθού. Αντιστρόφως, τα μέτρα που περιέχει ο παρών κανονισμός θα είναι πιο εύκολο να τηρηθούν ενώ ταυτόχρονα θα καθησυχάζουν και τους καταναλωτές.

(13)

Για να διασφαλισθεί ότι οι εναρμονισμένοι κανόνες που προβλέπει ο παρών κανονισμός είναι πλήρως αποτελεσματικοί, οι εν λόγω κανόνες θα πρέπει να ισχύουν όχι μόνον για προϊόντα φώκιας κοινοτικής προελεύσεως αλλά και για προϊόντα που εισάγονται στην Κοινότητα από τρίτες χώρες.

(14)

Δεν θα πρέπει εξάλλου να επηρεάζονται αρνητικά τα στοιχειώδη οικονομικά και κοινωνικά συμφέροντα των κοινοτήτων Inuit, οι οποίες επιδίδονται στη θήρα φώκιας για την επιβίωσή τους. Η θήρα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον πολιτισμό και την ταυτότητα των μελών της κοινωνίας των Inuit, γεγονός το οποίο αναγνωρίζεται από τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των αυτοχθόνων πληθυσμών. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να επιτραπεί η διάθεση στην αγορά των προϊόντων φώκιας που προέρχονται από τη θήρα στην οποία επιδίδονται παραδοσιακά οι Inuit και άλλοι αυτόχθονες πληθυσμοί και που συμβάλλουν στην επιβίωσή τους.

(15)

Ο παρών κανονισμός θεσπίζει εναρμονισμένους κανόνες που αφορούν τη διάθεση προϊόντων φώκιας στην αγορά. Ως εκ τούτου, δεν θίγει άλλους κοινοτικούς ή εθνικούς κανόνες που ρυθμίζουν τη θήρα φώκιας.

(16)

Τα αναγκαία μέτρα για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να θεσπισθούν σύμφωνα με την απόφαση 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 1999, για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή (6).

(17)

Ενδείκνυται ιδίως να εξουσιοδοτηθεί η Επιτροπή να καθορίσει τους όρους υπό τους οποίους επιτρέπεται να διατίθενται στην αγορά προϊόντα φώκιας που προέρχονται από θήρα στην οποία επιδίδονται παραδοσιακά οι Inuit και άλλες κοινότητες αυτοχθόνων πληθυσμών και που συμβάλλουν στην επιβίωσή τους, να καθορίσει τους όρους υπό τους οποίους επιτρέπεται η εισαγωγή προϊόντων φώκιας, η οποία είναι ευκαιριακού χαρακτήρα και συνίσταται αποκλειστικά σε αγαθά για προσωπική χρήση των ταξιδιωτών ή των οικογενειών τους· και να καθορίσει τους όρους υπό τους οποίους επιτρέπεται η διάθεση στην αγορά προϊόντων φώκιας που προέρχονται από θήρα και που ρυθμίζονται δυνάμει του εθνικού δικαίου με αποκλειστικό σκοπό την αειφόρο διαχείριση θαλασσίων πόρων. Δεδομένου ότι τα μέτρα αυτά είναι γενικής εμβελείας και έχουν ως αντικείμενο την τροποποίηση μη ουσιωδών στοιχείων του παρόντος κανονισμού διά συμπληρώσεώς του με νέα μη ουσιώδη στοιχεία, πρέπει να θεσπίζονται σύμφωνα με την κανονιστική διαδικασία με έλεγχο στην οποία παραπέμπει το άρθρο 5α της απόφασης 1999/468/ΕΚ.

(18)

Με στόχο τη διευκόλυνση της επιβολής της εφαρμογής εκ μέρους των οικείων αρχών των κρατών μελών η Επιτροπή θα πρέπει να εκδώσει οδηγίες τεχνικού χαρακτήρα με μη δεσμευτικές υποδείξεις για τους κωδικούς της συνδυασμένης ονοματολογίας, οι οποίοι μπορεί να διέπουν τα προϊόντα φώκιας που εμπίπτουν στον παρόντα κανονισμό.

(19)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν κανόνες σχετικά με τις κυρώσεις που θα ισχύουν για παραβάσεις των διατάξεων του παρόντος κανονισμού και να εξασφαλίζουν την εφαρμογή τους. Οι κυρώσεις αυτές θα πρέπει να είναι αποτελεσματικές, ανάλογες και αποτρεπτικές.

(20)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλλουν, ανά τακτά διαστήματα, εκθέσεις σχετικά με τα μέτρα που έλαβαν για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού. Με βάση τις εκθέσεις αυτές, η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού.

(21)

Δεδομένου ότι ο στόχος του παρόντος κανονισμού, και συγκεκριμένα η άρση των εμποδίων στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς με την εναρμόνιση –σε κοινοτικό επίπεδο– των εθνικών απαγορεύσεων εμπορίας προϊόντων φώκιας, δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη και, συνεπώς, δύναται να επιτευχθεί καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα μπορεί να θεσπίσει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ιδίου άρθρου, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του εν λόγω στόχου,

1)

«φώκια»: ζώα που ανήκουν σε όλα τα είδη πτερυγιοπόδων (Phocidae, Otariidae και Odobenidae)·

2)

«προϊόν φώκιας»: όλα τα προϊόντα, μεταποιημένα ή μη, που παράγονται ή λαμβάνονται από φώκιες, στα οποία περιλαμβάνονται το κρέας, το έλαιο, το λίπος, τα όργανα, τα ακατέργαστα γουνοδέρματα και τα δεψασμένα ή κατεργασμένα γουνοδέρματα, συμπεριλαμβανομένων των γουνοδερμάτων που είναι συρραμμένα σε φύλλα, σταυρούς και παρόμοιες μορφές, καθώς και τα αντικείμενα που είναι κατασκευασμένα από γουνοδέρματα·

3)

«διάθεση στην αγορά»: η είσοδος στην κοινοτική αγορά, η οποία συνεπάγεται την έναντι αντιτίμου διάθεση σε τρίτους·

4)

«Inuit»: αυτόχθονα μέλη της πατρίδας των Inuit, δηλαδή των αρκτικών και υποαρκτικών περιοχών στις οποίες, σήμερα ή κατά παράδοση, οι Inuit έχουν δικαιώματα και συμφέροντα ως αυτόχθονες, τα οποία αναγνωρίζονται από τους Inuit ως μέλη του λαού τους και περιλαμβάνουν τους Inupiat, Yupik (Αλάσκα), Inuit, Inuvialuit (Καναδάς), Kalaallit (Γροιλανδία) και Yupik (Ρωσία)·

5)

«εισαγωγή»: κάθε είσοδος εμπορευμάτων στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας.

α)

επιτρέπεται η εισαγωγή προϊόντων φώκιας επίσης οσάκις έχει ευκαιριακό χαρακτήρα και αφορά αποκλειστικά αγαθά που προορίζονται για προσωπική χρήση ταξιδιωτών ή των οικογενειών τους· η φύση και η ποσότητα των αγαθών αυτών δεν πρέπει να είναι τέτοια που να υποδεικνύει ότι εισάγονται για εμπορικούς σκοπούς·

β)

επιτρέπεται επίσης η διάθεση στην αγορά προϊόντων φώκιας εφόσον προέρχονται από παραπροϊόντα θήρας, η οποία υπόκειται σε ρύθμιση δυνάμει εθνικού δικαίου και διενεργείται με αποκλειστικό σκοπό την αειφόρο διαχείριση θαλασσίων πόρων. Αυτή η διάθεση στην αγορά επιτρέπεται μόνον επί μη κερδοσκοπικής βάσεως. Η φύση και η ποσότητα των αγαθών αυτών δεν πρέπει να είναι τέτοια που να υποδεικνύει ότι διατίθενται στην αγορά για εμπορικούς σκοπούς.