31980L1107

ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 27ης Νοεμβρίου περί προστασίας των εργαζομένων από τους κινδύνους που παρουσιάζονται συνεπεία εκθέσεώς τους, κατά τη διάρκεια της εργασίας, σε χημικά, φυσικά ή βιολογικά μέσα

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητος, και ιδίως το άρθρο 100,

την πρόταση της Επιτροπής(1), την οποία συνέταξε αφού συμβουλεύθηκε τη Συμβουλευτική Επιτροπή για την ασφάλεια, την υγιεινή και την προστασία της υγείας στον τόπο εργασίας,

τη γνώμη της Συνελεύσεως(2),

τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής(3),

Εκτιμώντας:

ότι το ψήφισμα του Συμβουλίου της 29ης Ιουνίου 1978 περί προγράμματος δράσεως των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σε θέματα ασφαλείας και υγείας στον τόπο εργασίας(4) προβλέπει την εναρμόνιση των διατάξεων και των μέτρων που αφορούν την προστασία των εργαζομένων από ορισμένα χημικά, φυσικά και βιολογικά μέσα- ότι πρέπει, ως εκ τούτου, να αναληφθεί προσπάθεια εναρμονίσεως με στόχο την πρόοδο των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των Κρατών Μελών σύμφωνα με το άρθρο 117 της συνθήκης-

ότι η εξέταση των μέτρων προστασίας των εργαζομένων από τους κινδύνους που διατρέχουν όταν εκτίθενται σε χημικά, φυσικά και βιολογικά μέσα κατά τη διάρκεια της εργασίας, τα οποία έχουν λάβει τα Κράτη Μέλη, καταδεικνύει ορισμένες διαφορές- ότι ενδείκνυται, συνεπώς, προς διασφάλιση μιας εξισορροπημένης εξελίξεως, η προσέγγιση και βελτίωση των μέτρων αυτών που έχουν άμεση επίπτωση στη λειτουργία της κοινής αγοράς- ότι αυτή η προσέγγιση και βελτίωση πρέπει να βασίζονται σε κοινές αρχές-

ότι η εν λόγω προστασία πρέπει, στο μέτρο του δυνατού, να διασφαλισθεί με τη λήψη μέτρων που αποβλέπουν στην αποφυγή εκθέσεως ή τη διατήρηση αυτής σε επίπεδο τόσο χαμηλό, όσο είναι λογικά εφικτό-

ότι πρέπει, προς το σκοπό αυτόν, τα Κράτη Μέλη, όταν θεσπίζουν διατάξεις σε αυτόν τον τομέα, να συμμορφώνονται προς ένα σύνολο κανόνων, που περιλαμβάνει κυρίως τον καθορισμό οριακών τιμών- ότι ένας αρχικός κατάλογος μέσων δύναται να υιοθετηθεί στην παρούσα οδηγία για την εφαρμογή συμπληρωματικών ειδικοτέρων κανόνων- ότι τα Κράτη Μέλη καθορίζουν εάν και μέχρι ποίου βαθμού εφαρμόζεται στο συγκεκριμένο μέσο καθένας από αυτούς τους κανόνες-

ότι πρέπει, εντός των προθεσμιών που καθορίζονται από την παρούσα οδηγία, να προβλεφθεί η εφαρμογή για περιορισμένο αριθμό μέσων, διατάξεων προς διασφάλιση καταλλήλου επιθεωρήσεως της καταστάσεως της υγείας των ενδιαφερομένων εργαζομένων και καταλλήλου πληροφορήσεώς τους-

ότι το Συμβούλιο θα καθορίσει τις οριακές τιμές και άλλους ειδικούς κανόνες σε οδηγίες ειδικοτέρου περιεχομένου-

ότι ορισμένα θέματα τεχνικής φύσεως σχετικά με τους ειδικούς κανόνες που πρέπει να ορισθούν σε ειδικότερες οδηγίες θα είναι δυνατόν να επανεξετασθούν με βάση την κτηθείσα πείρα και την πρόοδο που θα έχει επιτευχθεί στον τεχνικό και επιστημονικό τομέα-

ότι, πρέπει στον τομέα της προστασίας των εργαζομένων, να διαδραματίζουν ρόλο οι κοινωνικοί εταίροι-

ότι, επειδή η Ελληνική Δημοκρατία καθίσταται μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητος την 1η Ιανουαρίου 1981, σύμφωνα με την πράξη προσχωρήσεως του 1979, πρέπει να προβλεφθεί συμπληρωματική προθεσμία υπέρ αυτής της χώρας, για τη θέση σε εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, ώστε να δυνηθεί να δημιουργήσει τις αναγκαίες νομοθετικές, κοινωνικές και τεχνικές δομές και ιδίως εκείνες που αφορούν τη διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, την καθιέρωση επιθεωρήσεως της καταστάσεως της υγείας των εργαζομένων καθώς και του ελέγχου της εφαρμογής της,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

1. Η παρούσα οδηγία έχει ως αντικείμενο την προστασία των εργαζομένων έναντι των κινδύνων για την υγεία και την ασφάλειά τους, περιλαμβανομένης της προλήψεως των κινδύνων αυτών, στους οποίους είναι εκτεθειμένοι ή είναι ενδεχόμενο να εκτεθούν κατά τη διάρκεια της εργασίας τους, συνεπεία εκθέσεως σε χημικά, φυσικά ή βιολογικά μέσα που θεωρούνται βλαβερά.

2. Η παρούσα οδηγία δεν εφαρμόζεται:

- στους εργαζομένους που εκτίθενται στις ακτινοβολίες που υπάγονται στη συνθήκη περί ιδρύσεως των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων Ατομικής Ενεργείας,

- στη θαλάσσια ναυσιπλοΐα,

- στην αεροπλοΐα.

Άρθρο 2

Κατά την έννοια της παρούσας οδηγίας:

α) ως μέσο νοείται το κάθε χημικό, φυσικό ή βιολογικό μέσο που είναι παρόν κατά τη διάρκεια της εργασίας και είναι ενδεχόμενο να προκαλέσει κίνδυνο για την υγεία-

β) ως εργαζόμενος νοείται κάθε μισθωτός που είναι εκτεθειμένος ή είναι ενδεχόμενο να εκτεθεί σε μέσο κατά τη διάρκεια της εργασίας του-

γ) ως οριακή τιμή νοείται το όριο εκθέσεως ή η οριακή τιμή ενός βιολογικού δείκτη στο κατάλληλο περιβάλλον, ανάλογα με το μέσο.

Άρθρο 3

1. Προκειμένου να αποφευχθεί η έκθεση των εργαζομένων σε μέσα ή να διατηρηθεί σε επίπεδο τόσο χαμηλό όσο είναι λογικά εφικτό, τα Κράτη Μέλη, όταν θεσπίζουν για την προστασία των εργαζομένων διατάξεις που αφορούν ένα μέσο, λαμβάνουν:

- τα μέτρα που προβλέπονται στο άρθρο 4,

- τα συμπληρωματικά μέτρα που προβλέπονται στο άρθρο 5, όταν πρόκειται για ένα των μέσων, ένας πρώτος κατάλογος των οποίων παρατίθεται στο παράρτημα I.

2. Για την εφαρμογή της παραγράφου 1, τα Κράτη Μέλη καθορίζουν σε ποιο μέτρο εφαρμόζεται, κατά περίπτωση, κάθε μέτρο που προβλέπεται στα άρθρα 4 και 5, λαμβανομένων υπόψη της φύσεως του μέσου, της σημασίας και της διαρκείας της εκθέσεως, της βαρύτητος του κινδύνου και των διαθεσίμων γνώσεων των σχετικών με αυτόν, καθώς και του επείγοντος των μέτρων που πρέπει να ληφθούν.

3. Τα Κράτη Μέλη λαμβάνουν τα μέτρα που είναι αναγκαία για να εξασφαλισθεί:

- όσον αφορά τα μέσα που αναφέρονται στο παράρτημα II μέρος Α, κατάλληλη επιθεώρηση της καταστάσεως της υγείας των εργαζομένων κατά την περίοδο εκθέσεως,

- όσον αφορά τα μέσα που αναφέρονται στο παράρτημα II μέρος Β, πρόσβαση των εργαζομένων και/ή των εκπροσώπων τους στον τόπο εργασίας σε κατάλληλη πληροφόρηση επί των κινδύνων που παρουσιάζουν τα εν λόγω μέσα.

4. Η λήψη από τα Κράτη Μέλη των μέτρων που αναφέρονται στην παράγραφο 3 δεν συνεπάγεται υποχρέωση εφαρμογής των παραγράφων 1 και 2.

Άρθρο 4

Τα μέτρα που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 πρώτο εδάφιο είναι:

1. ο περιορισμός της χρήσεως των μέσων στον τόπο εργασίας-

2. ο περιορισμός του αριθμού των εργαζομένων που είναι εκτεθειμένοι ή που είναι ενδεχόμενο να εκτεθούν-

3. προληπτικά τεχνικά μέτρα-

4. ο καθορισμός οριακών τιμών καθώς και μεθόδων δειγματοληψίας, μετρήσεως και εκτιμήσεως των αποτελεσμάτων-

5. προστατευτικά μέτρα που περιλαμβάνουν εφαρμογή καταλλήλων τρόπων και μεθόδων εργασίας-

6. συλλογικά προστατευτικά μέτρα-

7. ατομικά προστατευτικά μέτρα, όταν η έκθεση δεν είναι δυνατόν να αποφευχθεί λογικά με άλλους τρόπους-

8. μέτρα υγιεινής-

9. η πληροφόρηση των εργαζομένων επί των δυνητικών κινδύνων που συνδέονται με την έκθεση, επί των τεχνικών μέτρων προλήψεως που πρέπει να τηρηθούν και επί των προφυλάξεων που λαμβάνει ο εργοδότης και που πρέπει να λάβουν οι εργαζόμενοι-

10. η σήμανση, προειδοποιητική και ασφαλείας-

11. η επιθεώρηση της υγείας των εργαζομένων-

12. η τήρηση και ενημέρωση βιβλίων που αναφέρουν τα επίπεδα εκθέσεως, καταλόγων των εκτιθεμένων εργαζομένων και ιατρικών φακέλων-

13. επείγοντα μέτρα προς εφαρμογή σε περίπτωση μη κανονικής εκθέσεως-

14. εάν είναι αναγκαίο, η περιορισμένη ή γενική απαγόρευση των μέσων όταν η χρησιμοποίηση των άλλων διαθεσίμων μέτρων δεν επιτρέπει να εξασφαλισθεί επαρκής προστασία.

Άρθρο 5

Τα συμπληρωματικά μέτρα που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 δεύτερη περίπτωση είναι:

1. η καθιέρωση ιατρικής επιθεωρήσεως των εργαζομένων προ της εκθέσεώς τους και, κατόπιν, κατά τακτικά διαστήματα. Σε ειδικές περιπτώσεις, οι εργαζόμενοι που έχουν εκτεθεί στο μέσο θα πρέπει να μπορούν να τυγχάνουν παρακολουθήσεως, με τον κατάλληλο τρόπο, της καταστάσεως της υγείας τους και μετά την παύση της εκθέσεως-

2. η πρόσβαση των εργαζομένων και/ή των εκπροσώπων τους στον τόπο εργασίας στα αποτελέσματα των μετρήσεων εκθέσεως και των συλλογικών ανωνύμων αποτελεσμάτων των βιολογικών εξετάσεων ενδεικτικών της εκθέσεως, όταν προβλέπονται τέτοιες εξετάσεις-

3. η πρόσβαση κάθε ενδιαφερομένου εργαζομένου στα αποτελέσματα των ιδίων του βιολογικών εξετάσεων, ενδεικτικών της εκθέσεως-

4. η πληροφόρηση των εργαζομένων ή/και των εκπροσώπων τους στον τόπο εργασίας, σε περίπτωση υπερβάσεως των οριακών τιμών που αναφέρονται στο άρθρο 4, περί των αιτίων της υπερβάσεως και των μέτρων που έχουν ληφθεί ή πρόκειται να ληφθούν για να αντιμετωπισθεί.

5. η πρόσβαση των εργαζομένων και/ή των εκπροσώπων τους σε κατάλληλη πληροφόρηση, ικανή να βελτιώσει την εκ μέρους τους γνώση των κινδύνων στους οποίους είναι εκτεθειμένοι.

Άρθρο 6

Τα Κράτη Μέλη φροντίζουν:

- να ζητείται η γνώμη των οργανώσεων των εργαζομένων και των εργοδοτών προ της υιοθετήσεως των ρυθμίσεων για την εφαρμογή των μέτρων που αναφέρονται στο άρθρο 3, καθώς και να δύνανται οι εκπρόσωποι των εργαζομένων στο πλαίσιο των επιχειρήσεων ή των εγκαταστάσεων στις οποίες υπάρχουν, να ελέγχουν την εφαρμογή τους ή να συμβάλλουν σε αυτή,

- να τοποθετείται σε άλλη θέση εργασίας, κατά το μέτρο του δυνατού, κάθε εργαζόμενος ο οποίος έχει απομακρυνθεί, για ιατρικούς λόγους και σύμφωνα με τις εθνικές νομοθεσίες ή πρακτικές, από τη δράση ενός μέσου,

- τα μέτρα που λαμβάνονται κατ' εφαρμογή της παρούσας οδηγίας να είναι σύμφωνα με την ανάγκη προστασίας της υγείας του πληθυσμού και του περιβάλλοντος.

Άρθρο 7

Η παρούσα οδηγία και οι ειδικές οδηγίες που αναφέρονται στο άρθρο 8 δεν θίγουν την ευχέρεια των Κρατών Μελών να εφαρμόζουν ή να εισάγουν νομοθετικές, κανονιστικές ή διοικητικές ρυθμίσεις, οι οποίες εξασφαλίζουν ισχυρότερη προστασία των εργαζομένων.

Άρθρο 8

1. Το Συμβούλιο καθορίζει, προτάσει της Επιτροπής, στις ειδικές οδηγίες που εκδίδει για τα μέσα που αναφέρονται στο παράρτημα I, την ή τις οριακές τιμές καθώς και τις λοιπές συγκεκριμένες ρυθμίσεις.

2. Οι ειδικές οδηγίες περιλαμβάνουν αύξοντα αριθμό στον τίτλο τους.

3. Η προσαρμογή στην τεχνική πρόοδο, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 10, περιορίζεται στις τεχνικές απόψεις που αναφέρονται στο παράρτημα III υπό τους όρους που καθορίζονται στις ειδικές οδηγίες.

Άρθρο 9

1. Προς το σκοπό της προσαρμογής στην τεχνική πρόοδο που αναφέρεται στο άρθρο 8 παράγραφος 3, δημιουργείται επιτροπή αποτελουμένη από αντιπροσώπους των Κρατών Μελών και προεδρευομένη από αντιπρόσωπο της Επιτροπής.

2. Η επιτροπή αυτή καταρτίζει τον κανονισμό της.

Άρθρο 10

1. Στην περίπτωση που γίνεται αναφορά στη διαδικασία που καθορίζεται στο παρόν άρθρο, η επιτροπή συγκαλείται από τον πρόεδρό της είτε με δική του πρωτοβουλία είτε κατόπιν αιτήσεως του αντιπροσώπου ενός από τα Κράτη Μέλη.

2. Ο αντιπρόσωπος της Επιτροπής υποβάλλει στην επιτροπή σχέδιο των προς λήψη μέτρων. Η επιτροπή διατυπώνει τη γνώμη της επί του σχεδίου εντός προθεσμίας, την οποία ο πρόεδρος δύναται να ορίσει ανάλογα με το επείγον του θέματος. Αποφασίζει με πλειοψηφία σαράντα μιας ψήφων και οι ψήφοι των Κρατών Μελών σταθμίζονται κατά το άρθρο 148 παράγραφος 2 της συνθήκης. Ο πρόεδρος δεν ψηφίζει.

3. α) Η Επιτροπή λαμβάνει τα σχεδιαζόμενα μέτρα όταν είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής.

β) Όταν τα σχεδιαζόμενα μέτρα δεν είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής, ή σε περίπτωση μη διατυπώσεως γνώμης, η Επιτροπή υποβάλλει αμελλητί στο Συμβούλιο πρόταση σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν. Το Συμβούλιο αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία.

γ) Αν, κατά την εκπνοή προθεσμίας τριών μηνών από της παραπομπής του θέματος στο Συμβούλιο, το Συμβούλιο δεν έχει αποφασίσει, τα προτεινόμενα μέτρα θεσπίζονται από την Επιτροπή.

Άρθρο 11

1. Τα Κράτη Μέλη θέτουν σε εφαρμογή τις νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις που είναι αναγκαίες για να συμμορφωθούν προς την παρούσα οδηγία εντός προθεσμίας τριών ετών από της κοινοποιήσεώς της. Ενημερώνουν σχετικά αμέσως την Επιτροπή.

Όσον αφορά πάντως το άρθρο 3 παράγραφος 3 πρώτη περίπτωση, η προθεσμία αυτή είναι τετραετής.

Κατ' εξαίρεση από τις προηγούμενες διατάξεις, οι προθεσμίες που αναφέρονται στο πρώτο και δεύτερο εδάφιο είναι αντιστοίχως τεσσάρων και πέντε ετών όσον αφορά την Ελληνική Δημοκρατία.

2. Τα Κράτη Μέλη γνωστοποιούν στην Επιτροπή τις διατάξεις εσωτερικού δικαίου που θεσπίζουν στον ρυθμιζόμενο από την παρούσα οδηγία τομέα.

Άρθρο 12

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα Κράτη Μέλη.

Έγινε στις Βρυξέλλες, στις 27 Νοεμβρίου 1980.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

J. SANTER

(1) ΕΕ αριθ. Α 89 της 5.4.1979, σ. 6.

(2) ΕΕ αριθ. Α 59 της 10.3.1980, σ. 73.

(3) EΕ αριθ. Α 297 της 28.11.1979, σ. 5.

(4) ΕΕ αριθ. Α 165 της 11.7.1978, σ. 1.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

Κατάλογος των μέσων που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 δεύτερη περίπτωση και στο άρθρο 8 παράγραφος 1 Ακρυλονιτρίλιο

Αμίαντος

Αρσενικό και ενώσεις του

Βενζόλιο

Κάδμιο και ενώσεις του

Υδράργυρος και ενώσεις του

Νικέλιο και ενώσεις του

Μόλυβδος και ενώσεις του

Χλωριούχοι υδρογονάνθρακες: - χλωροφόρμιο

- παρα-διχλωροβενζόλιο

- τετραχλωράνθρακας

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II

Α. Κατάλογος των μέσων που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 3 πρώτη περίπτωση 1. Αμίαντος

2. Μόλυβδος και ενώσεις του

Β. Κατάλογος των μέσων που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 3 δεύτερη περίπτωση 1. Αμίαντος

2. Αρσενικό και ενώσεις του

3. Κάδμιο και ενώσεις του

4. Υδράργυρος και ενώσεις του

5. Μόλυβδος και ενώσεις του

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III

Τεχνικές πλευρές αναφερόμενες στο άρθρο 8 παράγραφος 3 1. Τρόποι λήψεως δειγμάτων και μετρήσεως (περιλαμβανομένου και του ελέγχου ποιότητος) ως προς τις οριακές τιμές, στο μέτρο που οι τρόποι αυτοί δεν έχουν επίπτωση στην ποσοτική σημασία αυτών των οριακών τιμών.

2. Πρακτικές συστάσεις όσον αφορά την ιατρική επιθεώρηση πριν και κατά την έκθεση και μετά την παύση της, καθώς και τήρηση βιβλίων σχετικά με τα αποτελέσματα αυτής της ιατρικής επιθεωρήσεως.

3. Πρακτικές λεπτομέρειες για τη δημιουργία και την τήρηση βιβλίων σχετικά με τα αποτελέσματα των μέτρων περιβάλλοντος και καταλόγων των εκτιθεμένων εργαζομένων.

4. Πρακτικές συστάσεις σχετικά με τα συστήματα κινδύνου που πρέπει να τοποθετηθούν στον τόπο εργασίας όπου υπάρχει κίνδυνος να υπάρξουν μη κανονικές εκθέσεις.

5. Πρακτικές συστάσεις σχετικά με τα επείγοντα μέτρα που πρέπει να ληφθούν σε περίπτωση μη κανονικών εκπομπών.

6. Συλλογικά και ατομικά μέτρα προστασίας που πρέπει να προβλεφθούν στην περίπτωση ορισμένων εργασιών (παράδειγμα η συντήρηση και οι επισκευές) για τις οποίες δεν είναι δυνατόν να υπάρξει εγγύηση της διατηρήσεως των συγκεντρώσεων ή της εντάσεως των μέσων σε επίπεδο χαμηλότερο των οριακών τιμών.

7. Τρόποι εφαρμογής των γενικών κανόνων υγιεινής και μέσα εξασφαλίσεως της ατομικής υγιεινής.

8. Σήμανση που πρέπει να τοποθετηθεί για τη δήλωση των ζωνών στις οποίες είναι πιθανό να υπάρξει σημαντική έκθεση και για την αναφορά των προφυλάξεων που πρέπει να ληφθούν.