52017DC0554

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 27.9.2017

COM(2017) 554 final

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

10η ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
σχετικά με το ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΕΓΤΑΑ)
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016

Πίνακας περιεχομένων

1. 1. Διαδικασία του προϋπολογισμού

1.1. 1.1. Δημοσιονομικό πλαίσιο

1.2. 1.2. Σχέδιο προϋπολογισμού (ΣΠ) του 2016

1.3. 1.3. Έγκριση του προϋπολογισμού του 2016

1.4. 1.4. Έγκριση των διορθωτικών προϋπολογισμών

2. 2. Διαχείριση των πιστώσεων

2.1. 2.1. Διαχείριση πισ τώσεων ανάληψης υποχρεώσεων

2.1.1. 2.1.1. Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ

2.1.2. 2.1.2. Τεχνική βοήθεια

2.2. 2.2. Διαχείριση πιστώσεων πληρωμών

2.2.1. 2.2.1. Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ

2.2.2. 2.2.2. Τεχνική βοήθεια

3. 3. Εκτέλεση του προϋπολογισμού του ΕΓΤΑΑ για το 2016

3.1. 3.1. Εκτέλεση πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων

3.1.1. 3.1.1. Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ

3.1.2. 3.1.2. Τεχνική βοήθεια

3.2. 3.2. Εκτέλεση πιστώσεων πληρωμών

3.2.1. 3.2.1. Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ

3.2.2. 3.2.2. Τεχνική βοήθεια

3.3. 3.3. Ανάλυση δαπάνης που δηλώνεται ανά άξονα και/ή μέτρο

3.4. 3.4. Υλοποίηση των προγραμμάτων του ΕΓΤΑΑ

3.4.1. 3.4.1. Περίοδος προγραμματισμού 2007-2013

3.4.2. 3.4.2. Περίοδος προγραμματισμού 2014-2020

1. Διαδικασία του προϋπολογισμού

1.1. Δημοσιονομικό πλαίσιο

Οι δαπάνες για προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης για το 2016 χρηματοδοτούνται από δύο πολυετή δημοσιονομικά πλαίσια (ΠΔΠ): 2007-2013 και 2014-2020. Το δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2014-2020 προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου. Στον πίνακα 1 παρουσιάζονται τα κονδύλια για την αγροτική ανάπτυξη, καθώς και τα κονδύλια για δαπάνες που σχετίζονται με την αγορά και για άμεσες ενισχύσεις μετά την ετήσια τεχνική προσαρμογή του ΠΔΠ.

Πίνακας 1 – Δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2014-2020

ΤΟΜΕΑΣ 2.	Σε εκατ. EUR· τρέχουσες τιμές
Διατηρήσιμη ανάπτυξη: φυσικοί πόροι	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
ΣΥΝΟΛΟ	49 857	64 692	64 262	60 191	60 267	60 344	60 421
εκ των οποίων:
- Αγροτική Ανάπτυξη α), β), γ), δ), ε)	5 299	18 184	18 684	14 371	14 381	14 330	14 333
- Δαπάνες σχετιζόμενες με την αγορά και άμεσες ενισχύσεις, α), β), γ), δ)	43 778	44 190	43 950	44 146	44 162	44 241	44 263

α) Μετά από καθαρή μεταφορά 351,9 εκατ. EUR μεταξύ ΕΓΤΕ και ΕΓΤΑΑ για το οικονομικό έτος 2014 (ανατρέξτε στη σημείωση στ) για λεπτομέρειες)
β) Μετά από καθαρή μεταφορά 51,6 εκατ. EUR μεταξύ ΕΓΤΕ και ΕΓΤΑΑ για το οικονομικό έτος 2015 (ανατρέξτε στη σημείωση στ) για λεπτομέρειες)
γ) Μετά από καθαρή μεταφορά 28 εκατ. EUR μεταξύ ΕΓΤΕ και ΕΓΤΑΑ για τα οικονομικά έτη 2014-2020 (ανατρέξτε στη σημείωση στ) για λεπτομέρειες)
δ) Μετά από καθαρή μεταφορά 3 577,2 εκατ. EUR μεταξύ ΕΓΤΕ και ΕΓΤΑΑ για τα οικονομικά έτη 2015-2020 (ανατρέξτε στη σημείωση στ) για λεπτομέρειες)
ε) Μετά τον αναπρογραμματισμό των κονδυλίων του ΕΓΤΑΑ για το έτος 2014, ακολούθως της εφαρμογής του άρθρου 19 του κανονισμού ΠΔΠ (ΕΕ) αριθ. 1311/2013, συνολικό ποσό ύψους 8 705 εκατ. EUR, το οποίο είχε αφαιρεθεί από αναλήψεις υποχρεώσεων του 2014, κατανεμήθηκε ισόποσα σε αναλήψεις υποχρεώσεων για τα έτη 2015 και 2016
στ) Οι μεταφορές στην αγροτική ανάπτυξη (ΕΓΤΑΑ) που αναφέρονται στις σημειώσεις α) έως δ) παραπάνω περιλαμβάνουν τα ακόλουθα: 4 εκατ. EUR τα οποία μεταφέρονται ετησίως για ολόκληρη την περίοδο 2014-2020 από τον τομέα του βαμβακιού (EL) βάσει του άρθρου 66 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, 296,3 εκατ. EUR που είχαν οριστεί για την προαιρετική προσαρμογή και μεταφέρθηκαν για το οικονομικό έτος 2014 (UK) βάσει του άρθρου 10β και 10γ παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 73/2009, 51,6 εκατ. EUR για αδιάθετα ποσά που μεταφέρονται κάθε χρόνο για τα οικονομικά έτη 2014 και 2015 (SE και DE) βάσει των άρθρων 136 και 136β του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 73/2009, και 3 577,2 εκατ. EUR για τη μείωση των ενισχύσεων και την ευελιξία μεταξύ πυλώνων βάσει των άρθρων 7 παράγραφος 2 και 14 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013

1.2. Σχέδιο προϋπολογισμού (ΣΠ) του 2016

Το σχέδιο προϋπολογισμού (ΣΠ) του 2016 εγκρίθηκε από την Επιτροπή και προτάθηκε στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή στις 24 Ιουνίου 2015.

Το σχέδιο προϋπολογισμού περιλάμβανε 3 268 εκατ. EUR σε πιστώσεις πληρωμών για το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013. Δεν ζητήθηκαν πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων για το έτος 2016 καθώς η περίοδος προγραμματισμού 2007-2013 έληξε στο τέλος του 2013. Για την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020, το ΣΠ του 2016 περιλάμβανε 18 672 εκατ. EUR σε πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και 8 594 εκατ. EUR σε πιστώσεις πληρωμών.

Πίνακας 2

Σχέδιο προϋπολογισμού του 2016
Θέση προϋπολογισμού	Πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων (σε EUR)	Πιστώσεις πληρωμών (σε EUR)
2007-2013
05.040501 (Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης)	-	3 268 000 000
05.040502 (Επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια)	-	-
2014-2020
05.046001 (Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης)	18 650 559 495	8 574 000 000
05.046002 (Επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια)	21 363 000	20 025 443

Το Συμβούλιο εξέδωσε γνώμη επί του σχεδίου προϋπολογισμού για το 2016 στις 4 Σεπτεμβρίου 2015 και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε γνώμη στις 28 Οκτωβρίου 2015. Κατέστη αναγκαία η σύγκληση της επιτροπής συνδιαλλαγής και η επιτροπή συμφώνησε επί κοινού σχεδίου εντός της προθεσμίας των 21 ημερών. Το Συμβούλιο ενέκρινε το κοινό σχέδιο στις 24 Νοεμβρίου 2015 και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το ενέκρινε στις 25 Νοεμβρίου 2015.

Ο προϋπολογισμός του 2016 εγκρίθηκε τελικά στις 25 Νοεμβρίου 2015, μειώνοντας τις πιστώσεις πληρωμών κατά 120 εκατ. EUR, εκ των οποίων 33 εκατ. EUR για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013 και 87 εκατ. EUR για την περίοδο 2014-2020.

1.3. Έγκριση του προϋπολογισμού του 2016

Ο προϋπολογισμός του 2016 που εγκρίθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2015 περιλάμβανε για το ΕΓΤΑΑ στο κεφάλαιο 05 04 ποσό ύψους 3 235 εκατ. EUR σε πιστώσεις πληρωμών για την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013 και σε 18 672 εκατ. EUR σε πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και 8 507 εκατ. EUR σε πιστώσεις πληρωμών για την περίοδο 2014-2020.

Πίνακας 3

Εγκριθείς προϋπολογισμός 2016
Θέση προϋπολογισμού	Πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων (σε EUR)	Πιστώσεις πληρωμών (σε EUR)
2007-2013
05.040501 (Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης)	-	3 235 000 000
05.040502 (Επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια)	-	-
2014-2020
05.046001 (Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης)	18 650 559 495		8 487 000 000
05.046002 (Επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια)	21 363 000		20 025 443

1.4. Έγκριση των διορθωτικών προϋπολογισμών

Κανένας από τους διορθωτικούς προϋπολογισμούς δεν αφορούσε το ΕΓΤΑΑ.

2. Διαχείριση των πιστώσεων

2.1. Διαχείριση πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων

2.1.1. Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ

Όσον αφορά τις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων, ο ψηφισθείς προϋπολογισμός του 2016 ανήλθε σε 18 651 εκατ. EUR, σε πλήρη συνάφεια με τα προγράμματα της περιόδου 2014-2020.

Ο προϋπολογισμός του 2016 δεν περιλάμβανε πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων για προγράμματα του ΕΓΤΑΑ της περιόδου 2007-2013.

Πίνακας 4

Διαχείριση πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων το 2016 – ΕΓΤΑΑ	Θέση προϋπολογισμού 05.040501 (ποσά σε EUR)	Θέση προϋπολογισμού 05.046001 (ποσά σε EUR)
Πιστώσεις στις αρχές του 2016	-	18 650 559 495
Διαθέσιμες πιστώσεις το 2016	-	18 650 559 495
Χρησιμοποιηθείσες πιστώσεις το 2016 1	-	18 649 599 495

2.1.2. Τεχνική βοήθεια

Το άρθρο 51 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 προβλέπει ότι το ΕΓΤΑΑ έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί ποσοστό έως και 0,25% των ετήσιων κονδυλίων του για χρηματοδότηση δράσεων τεχνικής βοήθειας με πρωτοβουλία της Επιτροπής. Στον προϋπολογισμό του 2016 το αρχικό διαθέσιμο ποσό για τον σκοπό αυτό ήταν 4,4 εκατ. EUR για μη επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια και 21,4 εκατ. EUR για επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια.

2.2. Διαχείριση πιστώσεων πληρωμών

2.2.1. Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ

Για τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης της περιόδου 2014-2020, οι πιστώσεις πληρωμών του ψηφισθέντος προϋπολογισμού του 2016 ανήλθαν σε 8 487 εκατ. EUR. Οι πιστώσεις πληρωμών ενισχύθηκαν με τη μεταφορά 1,0 εκατ. EUR από τη γραμμή για την ολοκλήρωση της αγροτικής ανάπτυξης που χρηματοδοτήθηκε από το Τμήμα Εγγυήσεων του ΕΓΤΠΕ (θέση 05.040114), όπου δεν απαιτούνταν πιστώσεις. Από την άλλη πλευρά, οι πιστώσεις πληρωμών μειώθηκαν από δύο μεταφορές συνολικού ύψους 32,1 εκατ. EUR, που μεταφέρθηκαν στο Τμήμα Προσανατολισμού του ΕΓΤΠΕ για την περίοδο 2000-2006 προκειμένου να κλείσει ένα από τα παλιά προγράμματα του στόχου αριθ. 1. Επιπλέον, 646,1 εκατ. EUR μεταφέρθηκαν για την κάλυψη των επειγουσών αναγκών που σχετίζονται με το κλείσιμο των προγραμμάτων του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο 2007-2013. Λαμβάνοντας υπόψη όλες τις μεταφορές, το συνολικό ποσό πιστώσεων πληρωμών που ήταν διαθέσιμο το 2016 ανήλθε σε 7 809,9 εκατ. EUR. Όλες οι πιστώσεις του 2016 χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους.

Για τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης της περιόδου 2007-2013, οι πιστώσεις πληρωμών του ψηφισθέντος προϋπολογισμού του 2016 ανήλθαν σε 3 235 εκατ. EUR. Επιπλέον, τα διαθέσιμα έσοδα ειδικού προορισμού που μεταφέρθηκαν από το 2015 ή εισπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους, ανήλθαν σε 359,1 εκατ. EUR. Στο τέλος του έτους, το κλείσιμο των 64 προγραμμάτων απαιτούσε επιπλέον πιστώσεις πληρωμών. Αυτές καλύφθηκαν μερικώς με μια μεταφορά από τη γραμμή των προγραμμάτων του ΕΓΤΠΕ για την περίοδο 2014-2020 (646,1 εκατ. EUR), τη γραμμή τεχνικής βοήθειας (3,0 εκατ. EUR) και τη μεταφορά στο τέλος του έτους (264,7 εκατ. EUR). Το συνολικό ποσό των πιστώσεων πληρωμών που ήταν διαθέσιμο το 2016 ήταν 4 507,9 εκατ. EUR. Από το εν λόγω ποσό, 12,1 εκατ. EUR των εσόδων για ειδικό προορισμό μεταφέρθηκαν αυτόματα στο 2017.

Πίνακας 5

Διαχείριση πιστώσεων πληρωμών το 2016
(σε EUR)

ΕΓΤΑΑ (2014-2020)
Θέση προϋπολογισμού - 05.046001
Πιστώσεις στις αρχές του 2016	8 487 000 000
Μεταφορά σε ΕΓΤΠΕ-Προσανατολισμός – περιφέρειες στόχου αριθ. 1 (2000 έως 2006)	-5 124 931
Μεταφορά σε ΕΓΤΠΕ-Προσανατολισμός – περιφέρειες στόχου αριθ. 1 (2000 έως 2006)	-26 940 235
Μεταφορά από Τμήμα Εγγυήσεων ΕΓΤΠΕ για την περίοδο 2000-2006	1 006 524
Μεταφορά σε ΕΓΤΑΑ 2007-2013	-646 066 430
Διαθέσιμες πιστώσεις το 2016	7 809 874 928
Χρησιμοποιηθείσες πιστώσεις το 2016	7 809 874 920

ΕΓΤΑΑ (2007-2013)
Θέση προϋπολογισμού - 05.040501
Πιστώσεις στις αρχές του 2016	3 235 000 000
Έσοδα ειδικού προορισμού εκ μεταφοράς από το 2015	22 697 504
Έσοδα ειδικού προορισμού που εισπράχθηκαν το 2016	336 400 606
Μεταφορά από ΕΓΤΑΑ για την περίοδο 2014-2020	646 066 430
Μεταφορά από τα κονδύλια για τεχνική βοήθεια (ΤΒ) του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο 2014-2020	3 000 000
Μεταφορά στο τέλος του έτους	264 739 750
Διαθέσιμες πιστώσεις το 2016	4 507 904 290
Χρησιμοποιηθείσες πιστώσεις το 2016	4 495 770 025

2.2.2. Τεχνική βοήθεια

Όσον αφορά το ΕΓΤΑΑ, το σύνολο των πιστώσεων πληρωμών στον προϋπολογισμό του 2016 ανήλθε σε 20,0 εκατ. EUR. 3,0 εκατ. EUR μεταφέρθηκαν στη γραμμή για τα προγράμματα του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο 2007-2013 προκειμένου να καλυφθεί το κλείσιμο των προγραμμάτων του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο 2007-2013. Οι οριστικές πιστώσεις πληρωμών ανήλθαν σε 17,0 εκατ. EUR. Οι συνολικές πληρωμές ανήλθαν σε 12,8 εκατ. EUR.

3. Εκτέλεση του προϋπολογισμού του ΕΓΤΑΑ για το 2016

3.1. Εκτέλεση πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων

3.1.1. Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ

Από το συνολικό ποσό πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων που είναι διαθέσιμο στον προϋπολογισμό του 2016 για τα προγράμματα του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο 2014-2020 (18 650,6 εκατ. EUR), ανελήφθησαν υποχρεώσεις ύψους 18 649,6 εκατ. EUR. Δεν έγινε ανάληψη υποχρεώσεων για το μικρό ποσό (0,96 εκατ. EUR) λόγω μιας τροποποίησης των κονδυλίων για το Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία καθορίστηκε στο παράρτημα I του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 2 (βλέπε υποσημείωση 1).

Ο πίνακας 6 παρουσιάζει τα κονδύλια ανά κράτος μέλος που καθορίστηκαν από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 της 17/12/2013, όπως τροποποιήθηκε τελευταία με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2016/142 της Επιτροπής, της 2/12/20151 και τα ποσά για τα οποία αναλήφθηκε υποχρέωση το 2016.

Πίνακας 6

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 (όπως τροποποιήθηκε) – σύγκριση με τα ποσά που είχαν αναληφθεί στο τέλος του 2016
Θέση προϋπολογισμού: 05.046001		(σε EUR)
Κράτος μέλος	Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1305/2013	Ποσά για τα οποία αναλήφθηκαν υποχρεώσεις το 2016
	Κονδύλια 2016
	α)	β)
AT	560 883 465	560 883 465
BE	109 821 794	109 821 794
BG	505 020 057	505 020 057
CY	28 345 126	28 345 126
CZ	503 130 504	503 130 504
DE	1 685 574 112	1 685 574 112
DK	136 397 742	136 397 742
EE	111 192 345	111 192 345
ES	1 780 403 445	1 780 403 445
FI	338 456 263	338 456 263
FR	2 363 567 980	2 363 567 980
GR	1 007 736 821	1 007 736 821
HR	448 426 250	448 426 250
HU	737 099 981	737 099 981
IE	469 724 442	469 724 442
IT	2 231 599 688	2 231 599 688
LT	230 431 887	230 431 887
LU	21 432 133	21 432 133
LV	153 066 059	153 066 059
MT	20 878 690	20 878 690
NL	118 496 585	118 496 585
PL	1 193 429 059	1 193 429 059
PT	578 913 888	578 913 888
RO	1 751 613 412	1 751 613 412
SE	378 153 207	378 153 207
SI	119 342 187	119 342 187
SK	215 603 053	215 603 053
UK	850 859 320	850 859 320
Σύνολο	18 649 599 495	18 649 599 495

3.1.2. Τεχνική βοήθεια

Για την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020, το ποσό των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων για επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια στον προϋπολογισμό του 2016 ανήλθε σε 21,4 εκατ. EUR. Η γραμμή αυτή ενισχύθηκε κατά 1,0 εκατ. EUR που μεταφέρθηκε από τη γραμμή των προγραμμάτων του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο 2014-2020 προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες σε σχέση με τη συνεισφορά του ΕΓΤΑΑ προς το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης. Στον πίνακα 7 παρουσιάζεται η απορρόφηση των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων για τεχνική βοήθεια το 2016. Το σημαντικότερο μέρος αφορά την Τεχνική Συμβουλευτική Πλατφόρμα για Χρηματοδοτικά Μέσα και το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Αγροτικής Ανάπτυξης.

Πίνακας 7

Τεχνική βοήθεια – Εκτέλεση πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων
Θέση προϋπολογισμού: 05.046002	(σε EUR)
Περιγραφή	Ποσό για το οποίο αναλήφθηκαν υποχρεώσεις
Τεχνική Συμβουλευτική Πλατφόρμα για Χρηματοδοτικά Μέσα	4 800 000
Ευρωπαϊκό Δίκτυο για την Αγροτική Ανάπτυξη	4 455 468
Τεχνολογία πληροφοριών*	3 094 064
Εταιρική επικοινωνία	2 600 000
Ευρωπαϊκή σύμπραξη καινοτομίας	2 570 801
Ευρωπαϊκό δίκτυο αξιολόγησης	1 845 650
Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης	1 300 000
Εσωτερικοί και άλλοι έλεγχοι	1 269 555
Προστασία των συμβόλων	57 093
Σύνολο	21 992 630

* Συμπεριλαμβανομένων των BCO (Broadband Competence Offices – αρμόδια γραφεία ευρυζωνικότητας)

3.2. Εκτέλεση πιστώσεων πληρωμών

3.2.1. Προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ

Όσον αφορά την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020, χρησιμοποιήθηκαν σχεδόν όλες οι πιστώσεις πληρωμών που είναι διαθέσιμες μετά τις μεταφορές (7 810 εκατ. EUR), εκ των οποίων ποσό ύψους 1 001 εκατ. EUR προορίστηκε για προχρηματοδότηση.

Όσον αφορά την περίοδο προγραμματισμού 2007-2013, εκτελέστηκαν όλες οι πιστώσεις πληρωμών που ήταν διαθέσιμες στον προϋπολογισμό (3 235 εκατ. EUR). Πρόσθετες πληρωμές ύψους 1 261 εκατ. EUR πραγματοποιήθηκαν με πιστώσεις από τη γραμμή του προγράμματος του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο 2014-2020, τη γραμμή επιχειρησιακής τεχνικής βοήθειας, τα έσοδα ειδικού προορισμού και από μεταφορά στο τέλος του έτους. Στο τέλος του 2016, το συνολικό ποσό που καταβλήθηκε για προγράμματα του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο 2007-2013, συμπεριλαμβανομένου του κλεισίματος 64 προγραμμάτων, ανήλθε σε 4 496 εκατ. EUR.

Ο πίνακας 8 παρουσιάζει την κατανομή των πληρωμών που έγιναν το 2016 ανά περίοδο δήλωσης:

Πίνακας 8

Πληρωμές κατά το 2016 για προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης του ΕΓΤΑΑ (σε εκατ. EUR)	2007-2013	2014-2020
	Θέση 05.040501	Θέση 05.046001
Προχρηματοδότηση 2014-2020	0,00	1 000,59
Εξόφληση αιτήσεων πληρωμής πριν από το Τ4 2015	277,49	554,36
Εξόφληση αιτήσεων πληρωμής Τ4 2015	1 547,84	1 346,31
Εξόφληση αιτήσεων πληρωμής Τ1 2016	8,01	1 257,34
Εξόφληση αιτήσεων πληρωμής Τ2 2016	0,00	2 038,53
Εξόφληση αιτήσεων πληρωμής Τ3 2016	0,00	1 612,74
Πληρωμές κλεισίματος 2007-2013	2 662,43	0,00
Σύνολο 2016	4 495,77	7 809,87

Η μηνιαία απορρόφηση των πιστώσεων πληρωμών κατά τη διάρκεια του έτους (Ιανουάριος έως Δεκέμβριος 2016) παρουσιάζεται στο παρακάτω γράφημα.

Γράφημα 1

Η κατανομή ανά κράτος μέλος και ανά περίοδο δήλωσης των ποσών που κατέβαλε η Επιτροπή για το δημοσιονομικό έτος 2016 παρουσιάζεται στους πίνακες 9α και 9β.

Πίνακας 9α

Πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν όντως μεταξύ 1/1/2016 και 31/12/2016
ΕΓΤΑΑ 2007-2013 - Θέση προϋπολογισμού 05.040501 (σε EUR)
Κράτος μέλος	Πριν από το Τ4 2015	Τ4 2015	Θετικές πληρωμές, κυρίως μετά τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης	Κλείσιμο	Σύνολο
AT	0			201 048 843	201 048 843
BE	0			11 915 307	11 915 307
BG	211 263	104 910 087			105 121 350
CY	0			8 138 265	8 138 265
CZ	0		584 299	138 417 270	139 001 569
DE	10 959 942	995 397		388 608 987	400 564 326
DK	7 243 066			20 963 291	28 206 357
EE	0			35 481 510	35 481 510
ES	49 444 612	254 214 733	28 301	138 757 741	442 445 387
FI	0		927 828	73 189 520	74 117 347
FR	24 430 594	34 997 367	4 746 784		64 174 744
GR	3 215 169	451 499 242	1 726 644		456 441 055
HU	0			100 146 037	100 146 037
IE	0			123 238 683	123 238 683
IT	123 857 373	215 437 259		117 416 941	456 711 574
LT	0			86 077 487	86 077 487
LU	0			4 310 828	4 310 828
LV	0		303 187	52 512 931	52 816 118
MT	1 310 503	560 059		2 656 238	4 526 801
NL	0			27 849 916	27 849 916
PL	0			654 646 405	654 646 405
PT	0	3 922 417		166 884 840	170 807 257
RO	54 175 098	481 300 950			535 476 048
SE	0			39 280 927	39 280 927
SI	0			42 697 633	42 697 633
SK	0			86 339 546	86 339 546
UK	2 637 812			141 550 893	144 188 705
Σύνολο	277 485 432	1 547 837 509	8 317 043	2 662 130 040	4 495 770 025

Πίνακας 9β

Πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν όντως μεταξύ 1/1/2016 και 31/12/2016
ΕΓΤΑΑ 2014-2020 - Θέση προϋπολογισμού 05.046001							(σε EUR)
Κράτος μέλος	Προχρηματοδότηση	Πριν από το Τ4 2015	Τ4 2015	Τ1 2016	Τ2 2016	Τ3 2016	Σύνολο
AT	39 375 520		3 265 091	17 539 570	339 778 144	33 993 775	433 952 101
BE	6 477 978	4 864 566	3 635 803	2 443 352	20 679 176	7 880 154	45 981 029
BG	23 667 170			84 793 197	15 018 210	29 248 636	152 727 213
CY	1 322 444		54 702	2 367 776	3 429 608	1 325 612	8 500 142
CZ	23 056 740	4 850 094	31 962 882	50 356 787	60 232 281	34 480 775	204 939 559
DE	93 607 201	17 663 132	218 875 742	165 939 180	148 021 290	97 342 001	741 448 545
DK	14 976 097	991 945	20 595 204	17 020 883	17 784 549	18 536 432	89 905 110
EE	8 233 416	4 138 495	6 567 382	48 892 142	13 093 427	15 209 984	96 134 846
ES	82 973 888	14 051 954	67 590 620	81 033 254	68 486 032	147 428 430	461 564 178
FI	23 804 083	48 031 959	106 332 534	5 276 183	57 387 698	110 154 555	350 987 012
FR	113 848 442	315 907 655	90 883 881	22 904 483	41 866 580	52 994 771	638 405 812
GR	47 182 918			8 494 055	26 664 899	192 679 994	275 021 867
HR	20 262 225	388 120	10 181 227	5 305 518	72 442 372	42 726 922	151 306 384
HU	34 306 645				196 249 540	12 218 585	242 774 769
IE	21 905 922	49 948 020	77 659 945	10 385 332	8 342 894	107 486 601	275 728 714
IT	104 443 808	11 074 939	40 546 961	64 506 841	174 280 211	129 139 789	523 992 549
LT	16 130 882	1 147 244	32 577 397	33 299 991	61 974 997	44 957 701	190 088 212
LU	1 005 746	13 645	3 306 700	867 396		2 168 098	7 361 586
LV	10 756 038	2 527 228	31 848 828	33 063 678	19 549 712	21 843 592	119 589 076
MT	973 269				565 944	23 513	1 562 726
NL	10 812 454	943 989	4 002 744	23 346 116	5 065 312	1 091 765	45 262 379
PL	88 961 088			73 652 412	238 330 817	50 868 806	451 813 122
PT	40 601 404	35 704 235	284 545 887	114 089 541	51 094 441	51 511 050	577 546 557
RO	81 279 964			56 984 320	231 935 189	235 097 590	605 297 063
SE	17 455 653	430 800	51 589 535	55 384 861	15 530 153	68 470 024	208 861 025
SI	8 378 498	1 163 339	22 175 367	26 250 286	26 101 394	1 570 151	85 639 035
SK	15 885 298	673 179	34 644 205	6 584 291	37 635 408	26 144 967	121 567 349
UK	48 906 195	39 849 997	203 467 861	246 560 880	86 990 969	76 141 057	701 916 960
Σύνολο	1 000 590 984	554 364 534	1 346 310 501	1 257 342 323	2 038 531 245	1 612 735 333	7 809 874 920

Στον πίνακα 10α και 10β γίνεται σύγκριση, για κάθε κράτος μέλος, των πληρωμών ΕΓΤΑΑ που πραγματοποιήθηκαν το 2016 με τις πληρωμές του 2015. Οι συνολικές πληρωμές για προγράμματα του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο 2007-2013 μειώθηκαν κατά 31% (4,5 δισ. έναντι 6,5 δισ. EUR), αντανακλώντας το γεγονός ότι η επιλεξιμότητα των δαπανών της Ένωσης για τα προγράμματα της περιόδου 2007-2013 έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2015 και επομένως οι πληρωμές του 2016 καλύπτουν τις επιστροφές για το 4ο τρίμηνο του 2015 καθώς και τις πληρωμές για τα προγράμματα του ΕΓΤΑΑ που έκλεισαν το 2016. Παράλληλα, οι πληρωμές ΕΓΤΑΑ για την περίοδο 2014-2020 αυξήθηκαν σημαντικά (κατά 49%) σε σύγκριση με το 2015 (7,8 δισ. EUR έναντι 5,3 δισ. EUR).

Πίνακας 10α

Πληρωμές που καταβλήθηκαν σε κράτη μέλη - Σύγκριση 2016 και 2015 - ΕΓΤΑΑ 2007-2013							(σε EUR)

Κράτος μέλος	2015			2016			Διαφορά μεταξύ 2016 και 2015
	Ενδιάμεσες πληρωμές	Κλείσιμο	Σύνολο	Ενδιάμεσες πληρωμές	Κλείσιμο	Σύνολο	(σε €)	(σε %)
AT	0	0	0	0	201 048 843	201 048 843	201 048 843	-
BE	5 360 020	0	5 360 020	0	11 915 307	11 915 307	6 555 287	122,30%
BG	404 510 426	0	404 510 426	105 121 350		105 121 350	-299 389 076	-74,01%
CY	18 280 429	0	18 280 429	0	8 138 265	8 138 265	-10 142 164	-55,48%
CZ	0	0	0	584 299	138 417 270	139 001 569	139 001 569	-
DE	287 887 731	0	287 887 731	11 955 339	388 608 987	400 564 326	112 676 595	39,14%
DK	60 727 573	0	60 727 573	7 243 066	20 963 291	28 206 357	-32 521 216	-53,55%
EE	0	0	0	0	35 481 510	35 481 510	35 481 510	-
ES	953 334 892	0	953 334 892	303 687 646	138 757 741	442 445 387	-510 889 505	-53,59%
FI	0	0	0	927 828	73 189 520	74 117 347	74 117 347	-
FR	239 865 433	0	239 865 433	64 174 744		64 174 744	-175 690 689	-73,25%
GR	379 109 303	0	379 109 303	456 441 055		456 441 055	77 331 752	20,40%
HR	0	0	0	0	0	0	0	-
HU	382 092 959	0	382 092 959	0	100 146 037	100 146 037	-281 946 922	-73,79%
IE	0	0	0	0	123 238 683	123 238 683	123 238 683	-
IT	1 143 347 348	0	1 143 347 348	339 294 632	117 416 941	456 711 574	-686 635 774	-60,05%
LT	38 115 984	0	38 115 984	0	86 077 487	86 077 487	47 961 503	125,83%
LU	0	0	0	0	4 310 828	4 310 828	4 310 828	-
LV	0	0	0	303 187	52 512 931	52 816 118	52 816 118	-
MT	8 590 730	0	8 590 730	1 870 562	2 656 238	4 526 801	-4 063 929	-47,31%
NL	10 583 063	0	10 583 063	0	27 849 916	27 849 916	17 266 853	163,16%
PL	1 170 599 020	0	1 170 599 020	0	654 646 405	654 646 405	-515 952 615	-44,08%
PT	31 039 518	0	31 039 518	3 922 417	166 884 840	170 807 257	139 767 739	450,29%
RO	1 257 624 319	0	1 257 624 319	535 476 048		535 476 048	-722 148 271	-57,42%
SE	0	0	0	0	39 280 927	39 280 927	39 280 927	-
SI	0	0	0	0	42 697 633	42 697 633	42 697 633	-
SK	29 960 498	0	29 960 498	0	86 339 546	86 339 546	56 379 048	188,18%
UK	43 269 312	0	43 269 312	2 637 812	141 550 893	144 188 705	100 919 393	233,24%
Σύνολο	6 464 298 560	0	6 464 298 560	1 833 639 985	2 662 130 040	4 495 770 025	-1 968 528 535	-30,45%

Πίνακας 10β

Πληρωμές που καταβλήθηκαν σε κράτη μέλη - Σύγκριση 2016 και 2015 - ΕΓΤΑΑ 2014-2020							(σε EUR)

Κράτος μέλος	2015			2016			Διαφορά μεταξύ 2016 και 2015
	Ενδιάμεσες πληρωμές	Προχρηματοδότηση	Σύνολο	Ενδιάμεσες πληρωμές	Προχρηματοδότηση	Σύνολο	(σε €)	(σε %)
AT	381 361 904	39 375 520	420 737 424	394 576 581	39 375 520	433 952 101	13 214 677	3,14%
BE	60 955 847	12 955 955	73 911 803	39 503 051	6 477 978	45 981 029	-27 930 774	-37,79%
BG	0	47 334 339	47 334 339	129 060 043	23 667 170	152 727 213	105 392 874	222,66%
CY	0	3 967 331	3 967 331	7 177 699	1 322 444	8 500 142	4 532 811	114,25%
CZ	187 621 864	46 113 480	233 735 344	181 882 819	23 056 740	204 939 559	-28 795 785	-12,32%
DE	270 520 722	171 219 696	441 740 417	647 841 345	93 607 201	741 448 545	299 708 128	67,85%
DK	1 704 161	6 294 007	7 998 168	74 929 013	14 976 097	89 905 110	81 906 942	1024,07%
EE	31 042 916	16 466 831	47 509 747	87 901 431	8 233 416	96 134 846	48 625 099	102,35%
ES	12 750 662	207 434 721	220 185 382	378 590 289	82 973 888	461 564 178	241 378 796	109,63%
FI	382 518 728	24 011 173	406 529 902	327 182 929	23 804 083	350 987 012	-55 542 890	-13,66%
FR	345 362 039	227 696 885	573 058 924	524 557 370	113 848 442	638 405 812	65 346 888	11,40%
GR	0	141 548 754	141 548 754	227 838 949	47 182 918	275 021 867	133 473 113	94,29%
HR	54 335 233	40 524 450	94 859 683	131 044 159	20 262 225	151 306 384	56 446 701	59,51%
HU	0	68 613 290	68 613 290	208 468 125	34 306 645	242 774 769	174 161 479	253,83%
IE	327 135 539	54 764 804	381 900 343	253 822 792	21 905 922	275 728 714	-106 171 629	-27,80%
IT	7 578 868	208 887 615	216 466 483	419 548 741	104 443 808	523 992 549	307 526 066	142,07%
LT	38 414 223	32 261 765	70 675 988	173 957 330	16 130 882	190 088 212	119 412 224	168,96%
LU	12 209 640	2 011 492	14 221 132	6 355 840	1 005 746	7 361 586	-6 859 546	-48,23%
LV	53 339 164	21 512 076	74 851 240	108 833 038	10 756 038	119 589 076	44 737 836	59,77%
MT	0	1 946 538	1 946 538	589 457	973 269	1 562 726	-383 812	-19,72%
NL	27 621 653	12 146 107	39 767 761	34 449 926	10 812 454	45 262 379	5 494 618	13,82%
PL	174 360 865	85 982 808	260 343 673	362 852 034	88 961 088	451 813 122	191 469 449	73,54%
PT	226 596 314	47 698 857	274 295 171	536 945 153	40 601 404	577 546 557	303 251 386	110,56%
RO	0	243 839 892	243 839 892	524 017 099	81 279 964	605 297 063	361 457 171	148,24%
SE	140 723 643	34 911 305	175 634 948	191 405 372	17 455 653	208 861 025	33 226 077	18,92%
SI	29 933 496	16 756 996	46 690 492	77 260 537	8 378 498	85 639 035	38 948 543	83,42%
SK	61 667 351	30 905 457	92 572 808	105 682 050	15 885 298	121 567 349	28 994 541	31,32%
UK	479 188 117	98 067 330	577 255 447	653 010 765	48 906 195	701 916 960	124 661 513	21,60%
Σύνολο	3 306 942 948	1 945 249 474	5 252 192 422	6 809 283 936	1 000 590 984	7 809 874 920	2 557 682 498	48,70%

3.2.2. Τεχνική βοήθεια

Για την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020, το ποσό των πιστώσεων πληρωμών για την τεχνική βοήθεια ανερχόταν στα 20,0 εκατ. EUR. Μέρος αυτών των πιστώσεων (3,0 εκατ. EUR) μεταφέρθηκε για να καλυφθούν οι ανάγκες σε πληρωμές σε σχέση με τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης στο πλαίσιο του ΕΓΤΑΑ για την περίοδο 2007-2013.

Στον πίνακα 11 που ακολουθεί εμφαίνονται οι πληρωμές, ομαδοποιημένες κατά κύριες δραστηριότητες. Το σημαντικότερο μέρος αφορά το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Αγροτικής Ανάπτυξης.

Πίνακας 11

Τεχνική βοήθεια – Εκτέλεση πιστώσεων πληρωμών
Θέση προϋπολογισμού: 05.046002	(σε EUR)
Περιγραφή	Καταβληθέν ποσό
Ευρωπαϊκό Δίκτυο για την Αγροτική Ανάπτυξη	3 807 289
Τεχνολογία πληροφοριών	2 331 319
Τεχνική Συμβουλευτική Πλατφόρμα για Χρηματοδοτικά Μέσα	2 198 479
Ευρωπαϊκή σύμπραξη καινοτομίας	2 159 784
Ευρωπαϊκό δίκτυο αξιολόγησης	1 404 023
Εσωτερικοί και άλλοι έλεγχοι	812 715
Προστασία των συμβόλων	100 000
Εκδηλώσεις	214
Σύνολο	12 813 822

3.3. Ανάλυση δαπάνης που δηλώνεται ανά άξονα και/ή μέτρο

Στους πίνακες 12α και 12β εμφαίνονται οι αιτήσεις πληρωμών που δηλώθηκαν ανά κράτος μέλος και άξονα/μέτρο για την αγροτική ανάπτυξη το 2016 (τέταρτο τρίμηνο του 2015 έως τρίτο τρίμηνο του 2016), οι σωρευτικές δαπάνες που δηλώθηκαν από την έναρξη των προγραμμάτων και τα χρηματοδοτικά σχέδια των προγραμμάτων του ΕΓΤΑΑ.

Επισημαίνεται ότι όσον αφορά το ΕΓΤΑΑ για την περίοδο 2007-2013 το 4ο τρίμηνο του 2015 ήταν το τελευταίο τρίμηνο δήλωσης των δαπανών. Κατά το εν λόγω τρίμηνο η δαπάνη συγκεντρώθηκε στον άξονα 1 (40,3%) και ακολουθεί ο άξονας 2 με 23,3%, ο άξονας 3 με 20,8% και ο άξονας 4 με 12,8%. Οι σωρευτικές δηλωθείσες δαπάνες από την έναρξη των προγραμμάτων (32,0%, 47,7%, 12,4% και 5,9% για τους άξονες 1 έως 4 αντίστοιχα) εναρμονίζονται σε μεγάλο βαθμό με τον προγραμματισμό ανά άξονα.

Τα μέτρα του άξονα 2 αφορούν κυρίως ετήσιες πληρωμές (π.χ. γεωργοπεριβαλλοντικά μέτρα), ενώ τα μέτρα των αξόνων 1 και 3 και, σε μικρότερο βαθμό, του άξονα 4 αφορούν κυρίως πολυετή μέτρα των οποίων η διαδικασία έγκρισης και εφαρμογής απαιτεί περισσότερο χρόνο (π.χ. επενδυτικά σχέδια).

Το 2016, η δαπάνη ΕΓΤΑΑ για την περίοδο 2014-2020 επικεντρώθηκε κυρίως στο μέτρο 13 (Ενισχύσεις σε περιοχές που αντιμετωπίζουν φυσικά ή άλλα ειδικά μειονεκτήμτα) και στο μέτρο 10 (Γεωργία-περιβάλλον-κλίμα).

Πίνακας 12α

Δηλωθείσα δαπάνη ΕΓΤΑΑ το 2016 (Τ4 2015) και συνολική σωρευτική δαπάνη (Τ4 2006 έως Τ4 2015)
σε σύγκριση με τα χρηματοδοτικά σχέδια - ΕΓΤΑΑ 2007-2013
	Δηλωθείσες δαπάνες 2016 (Τ4 2015)		Δηλωθείσα σωρευτική δαπάνη (Τ4 2006 έως Τ4 2015)		Χρηματοδοτικά σχέδια 2007-2013
Άξονας / Μέτρο ΕΓΤΑΑ	(εκατ. EUR)	(%)	(εκατ. EUR)	(%)	(εκατ. EUR)	(%)
111 Δράσεις επαγγελματικής κατάρτισης και ενημέρωσης	53,4	1,0%	840,5	0,9%	902,3	0,9%
112 Εγκατάσταση νέων αγροτών	348,9	6,9%	3 271,4	3,5%	3 310,8	3,5%
113 Πρόωρη συνταξιοδότηση	67,8	1,3%	2 655,2	2,8%	2 593,8	2,7%
114 Χρήση συμβουλευτικών υπηρεσιών	3,7	0,1%	133,3	0,1%	139,4	0,1%
115 Σύσταση υπηρεσιών διαχείρισης, αντικατάστασης και …	1,2	0,0%	31,7	0,0%	33,8	0,0%
121 Εκσυγχρονισμός των γεωργικών εκμεταλλεύσεων	656,4	12,9%	11 693,4	12,5%	11 828,7	12,3%
122 Βελτίωση της οικονομικής αξίας των δασών	6,5	0,1%	308,7	0,3%	324,1	0,3%
123 Αύξηση της αξίας των γεωργικών και δασοκομικών ...	318,0	6,2%	4 412,6	4,7%	4 643,0	4,8%
124 Συνεργασία για την ανάπτυξη νέων προϊόντων	28,7	0,6%	234,3	0,2%	252,5	0,3%
125 Υποδομές σχετικές με την ανάπτυξη …	477,4	9,4%	4 317,6	4,6%	4 366,9	4,6%
126 Αποκατάσταση του γεωργικού παραγωγικού δυναμικού	36,5	0,7%	648,5	0,7%	652,9	0,7%
131 Εκπλήρωση των προτύπων με βάση την κοινοτική ...	0,1	0,0%	62,1	0,1%	64,1	0,1%
132 Συμμετοχή γεωργών σε συστήματα για την ποιότητα τροφίμων	3,0	0,1%	91,3	0,1%	99,4	0,1%
133 Δραστηριότητες ενημέρωσης και προώθησης	11,8	0,2%	128,4	0,1%	131,3	0,1%
141 Γεωργία ημιαυτοσυντήρησης	27,5	0,5%	771,6	0,8%	792,2	0,8%
142 Ομάδες παραγωγών	10,5	0,2%	234,9	0,3%	250,7	0,3%
143 Άμεσες ενισχύσεις (BG + RO)	0,0	0,0%	9,5	0,0%	15,7	0,0%
144 Γεωργικές εκμεταλλεύσεις υπό αναδιάρθρωση	0,1	0,0%	180,8	0,2%	190,0	0,2%
Άξονας 1	2 051,6	40,3%	30 025,7	32,0%	30 591,8	31,9%
211 Ενισχύσεις λόγω φυσικών μειονεκτημάτων στους γεωργούς ...	181,1	3,6%	7 391,1	7,9%	7 128,0	7,4%
212 Ενισχύσεις λόγω φυσικών μειονεκτημάτων στους γεωργούς περιοχών...	87,9	1,7%	7 681,4	8,2%	8 062,5	8,4%
213 Ενισχύσεις Natura 2000 και ενισχύσεις που συνδέονται με..	13,3	0,3%	267,5	0,3%	272,6	0,3%
214 Γεωργοπεριβαλλοντικές ενισχύσεις	464,2	9,1%	23 619,4	25,2%	23 845,5	24,9%
215 Ενισχύσεις για την καλή μεταχείριση των ζώων	106,3	2,1%	1 006,2	1,1%	1 040,6	1,1%
216 Μη παραγωγικές επενδύσεις	40,2	0,8%	621,0	0,7%	656,4	0,7%
221 Πρώτη δάσωση γεωργικής γης	41,8	0,8%	1 585,5	1,7%	1 584,4	1,7%
222 Πρώτη εγκατάσταση γεωργοδασοκομικών συστημάτων …	0,3	0,0%	1,5	0,0%	2,5	0,0%
223 Πρώτη δάσωση μη γεωργικής γης	7,6	0,1%	168,2	0,2%	176,1	0,2%
224 Ενισχύσεις Natura 2000	11,8	0,2%	74,3	0,1%	69,6	0,1%
225 Δασοπεριβαλλοντικές ενισχύσεις	8,0	0,2%	70,1	0,1%	79,4	0,1%
226 Αποκατάσταση του δασοκομικού δυναμικού και …	148,8	2,9%	1 542,1	1,6%	1 603,3	1,7%
227 Μη παραγωγικές επενδύσεις	75,2	1,5%	698,6	0,7%	738,5	0,8%
Άξονας 2	1 186,4	23,3%	44 727,1	47,7%	45 259,23	47,2%
311 Διαφοροποίηση προς μη γεωργικές δραστηριότητες	74,6	1,5%	1 078,8	1,1%	1 110,5	1,2%
312 Δημιουργία και ανάπτυξη επιχειρήσεων	111,5	2,2%	1 430,3	1,5%	1 570,0	1,6%
313 Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων	96,1	1,9%	887,9	0,9%	1 112,0	1,2%
321 Βασικές υπηρεσίες για την οικονομία και τον αγροτικό …	522,1	10,3%	3 683,0	3,9%	3 745,6	3,9%
322 Ανάπλαση και ανάπτυξη χωριών	164,3	3,2%	3 199,6	3,4%	3 327,0	3,5%
323 Διατήρηση και αναβάθμιση της αγροτικής …	85,8	1,7%	1 154,9	1,2%	1 194,2	1,2%
331 Κατάρτιση και ενημέρωση	2,7	0,1%	92,2	0,1%	96,4	0,1%
341 Απόκτηση δεξιοτήτων, προώθηση και εφαρμογή...	4,3	0,1%	100,4	0,1%	101,0	0,1%
Άξονας 3	1 061,3	20,8%	11 627,1	12,4%	12 256,8	12,8%
411 Εφαρμογή στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης…	80,1	1,6%	471,5	0,5%	505,2	0,5%
412 Εφαρμογή στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης…	7,5	0,1%	58,9	0,1%	73,8	0,1%
413 Εφαρμογή στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης…	456,4	9,0%	3 977,0	4,2%	4 059,9	4,2%
421 Υλοποίηση σχεδίων συνεργασίας	39,1	0,8%	170,8	0,2%	189,9	0,2%
431 Λειτουργία της ομάδας τοπικής δράσης, απόκτηση...	70,9	1,4%	897,7	1,0%	928,6	1,0%
Άξονας 4	654,0	12,8%	5 575,9	5,9%	5 757,4	6,0%
511 Τεχνική βοήθεια	139,6	2,7%	1 440,7	1,5%	1 531,1	1,6%
611 Άμεσες ενισχύσεις BG + RO	0,0	0,0%	436,4	0,5%	437,4	0,5%
Γενικό σύνολο	5 092,8	100,0%	93 832,7	100,0%	95 833,8	100,0%

Πίνακας 12β

Δηλωθείσα δαπάνη ΕΓΤΑΑ το 2016 (Τ4 2015-Τ3 2016) και συνολική σωρευτική δαπάνη (Τ4 2014 έως Τ3 2016)
σε σύγκριση με τα χρηματοδοτικά σχέδια - ΕΓΤΑΑ 2014-2020
		Δηλωθείσα δαπάνη το 2016 (Τ4 2015 έως Τ3 2016)		Δηλωθείσα σωρευτική δαπάνη (Τ4 2014 έως Τ3 2016)		Χρηματοδοτικά σχέδια 2014-2020
Μέτρα ΕΓΤΑΑ		(εκατ. EUR)	(%)	(εκατ. EUR)	(%)	(εκατ. EUR)	(%)
Μέτρο 01	Δράσεις μεταφοράς γνώσεων και ενημέρωσης	20,3	0,3%	21,9	0,2%	1 132,8	1,1%
Μέτρο 02	Συμβουλευτικές υπηρεσίες, υπηρεσίες διαχείρισης γεωργικής εκμετάλλευσης και υπηρεσίες αντικατάστασης στην εκμετάλλευση	10,7	0,2%	11,4	0,1%	865,9	0,9%
Μέτρο 03	Συστήματα ποιότητας γεωργικών προϊόντων και τροφίμων	8,8	0,1%	10,5	0,1%	379,1	0,4%
Μέτρο 04	Επενδύσεις σε υλικά στοιχεία του ενεργητικού	963,6	15,0%	1 183,4	11,7%	22 679,2	22,8%
Μέτρο 05	Αποκατάσταση του γεωργικού παραγωγικού δυναμικού που επλήγη από φυσικές καταστροφές και καταστροφικά συμβάντα, και ανάληψη κατάλληλων προληπτικών δράσεων	38,0	0,6%	53,1	0,5%	906,2	0,9%
Μέτρο 06	Ανάπτυξη γεωργικών εκμεταλλεύσεων και επιχειρήσεων	344,7	5,4%	416,0	4,1%	7 399,6	7,4%
Μέτρο 07	Βασικές υπηρεσίες και ανάπλαση χωριών σε αγροτικές περιοχές	117,4	1,8%	120,3	1,2%	6 664,3	6,7%
Μέτρο 08	Επενδύσεις για την ανάπτυξη δασικών περιοχών και τη βελτίωση της βιωσιμότητας των δασών	247,8	3,9%	328,2	3,2%	4 557,5	4,6%
Μέτρο 09	Σύσταση ομάδων και οργανώσεων παραγωγών	16,0	0,2%	16,0	0,2%	476,3	0,5%
Μέτρο 10	Γεωργία-περιβάλλον-κλίμα	1 734,3	27,1%	3 098,0	30,5%	16 365,7	16,5%
Μέτρο 11	Βιολογική γεωργία	583,7	9,1%	799,7	7,9%	6 444,6	6,5%
Μέτρο 12	Ενισχύσεις στο πλαίσιο του Natura 2000 και της οδηγίας πλαισίου για τα ύδατα	61,1	1,0%	95,9	0,9%	573,9	0,6%
Μέτρο 13	Ενισχύσεις σε περιοχές με φυσικά μειονεκτήματα ή άλλα ειδικά μειονεκτήματα	1 704,5	26,6%	3 217,7	31,7%	16 059,2	16,2%
Μέτρο 14	Καλή μεταχείριση των ζώων	182,5	2,8%	231,5	2,3%	1 475,2	1,5%
Μέτρο 15	Δασοπεριβαλλοντικές και κλιματικές υπηρεσίες και διατήρηση των δασών	6,8	0,1%	9,4	0,1%	266,4	0,3%
Μέτρο 16	Συνεργασία	20,7	0,3%	21,9	0,2%	1 762,6	1,8%
Μέτρο 17	Διαχείριση κινδύνου	10,4	0,2%	15,6	0,2%	1 715,9	1,7%
Μέτρο 18	Χρηματοδότηση συμπληρωματικών εθνικών άμεσων ενισχύσεων για την Κροατία	36,1	0,6%	90,7	0,9%	111,9	0,1%
Μέτρο 19	Στήριξη στην τοπική ανάπτυξη στο πλαίσιο του LEADER - τοπική ανάπτυξη με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων (ΤΑΠΤΚ)	116,8	1,8%	125,7	1,2%	6 900,4	6,9%
Μέτρο 20	Τεχνική συνδρομή των κρατών μελών	65,4	1,0%	83,7	0,8%	2 080,9	2,1%
Μέτρο 113	Πρόωρη συνταξιοδότηση	117,0	1,8%	197,7	1,9%	529,2	0,5%
Μέτρο 131	Τήρηση των προτύπων που βασίζονται στην κοινοτική νομοθεσία	0,0	0,0%	0,0	0,0%	0,0	0,0%
Μέτρο 341	Απόκτηση δεξιοτήτων, εμψύχωση και εφαρμογή	0,0	0,0%	0,0	0,0%	0,6	0,0%
Γενικό σύνολο		6 406,6	100,0%	10 148,5	100,0%	99 347,5	100,0%

* Τα κράτη μέλη δηλώνουν τις δαπάνες τους σε τριμηνιαία βάση. Ωστόσο, για το έτος ν, οι δηλώσεις Τ4 υποβάλλονται τον Ιανουάριο του έτους ν+1. Συνεπώς, οι αντίστοιχες επιστροφές από την Επιτροπή στα κράτη μέλη για το έτος ν πραγματοποιούνται από το Τ4 του έτους ν-1 έως το Τ3 του έτους ν.

3.4. Υλοποίηση των προγραμμάτων του ΕΓΤΑΑ

3.4.1. Περίοδος προγραμματισμού 2007-2013

Στο γράφημα 2 παρουσιάζεται το ποσοστό απορρόφησης των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης της περιόδου 2007-2013 ανά κράτος μέλος: πληρωμές από την αρχή της περιόδου προγραμματισμού έως την 31η Δεκεμβρίου 2016, συμπεριλαμβανομένων πληρωμών κλεισίματος για τα προγράμματα που έχουν ήδη κλείσει έως αυτή την ημερομηνία, σε σύγκριση με τα συνολικά κονδύλια 2007-2013.

Έως τα τέλη του 2016, η εφαρμογή του κανόνα Ν+2 οδήγησε σε αποδεσμεύσεις που αντιστοιχούν συνολικά σε 1 722 εκατ. EUR. Το ποσό αυτό αφορά τα έτη 2008-2013.

3.4.2. Περίοδος προγραμματισμού 2014-2020

Στο γράφημα 3 παρουσιάζεται το ποσοστό απορρόφησης των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης της περιόδου 2014-2020 ανά κράτος μέλος: πληρωμές από την αρχή της περιόδου προγραμματισμού, συμπεριλαμβανομένων πληρωμών οι οποίες πραγματοποιήθηκαν για το 4ο τρίμηνο του 2016, που επιστράφηκαν το οικονομικό έτος 2017 σε σύγκριση με τα συνολικά κονδύλια για την περίοδο 2014-2020.

(1) Σύμφωνα με μια συναινετική απόφαση ανώτατου δικαστηρίου (High Court) του Ηνωμένου Βασιλείου της 12ης Δεκεμβρίου 2014, οι αναλήψεις υποχρεώσεων του προγράμματος του Ηνωμένου Βασιλείου-Ουαλίας μειώθηκαν κατά 4,2 εκατ. EUR, επηρεάζοντας τα έτη 2016-2020, το οποίο προστέθηκε στο ανώτατο όριο των αμέσων ενισχύσεων του Ηνωμένου Βασιλείου. Η υστέρηση εκτέλεσης ύψους 960 000 EUR είναι ο ετήσιος αντίκτυπος της συνολικής μείωσης το 2016.

(2) ΚΑΤ' ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2016/142 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ, της 2ας Δεκεμβρίου 2015, για την τροποποίηση του παραρτήματος I του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του παραρτήματος III του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 28 της 4.2.2016, σ. 8).