ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 20.7.2016

COM(2016) 501 final

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Ευρωπαϊκή στρατηγική για την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών

{SWD(2016) 244 final}

1.Εισαγωγή

Η κινητικότητα χαμηλών εκπομπών αποτελεί μία από τις βασικές συνιστώσες της ευρύτερης μετάβασης προς μια κυκλική οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, η οποία είναι αναγκαία για να διατηρήσει η Ευρώπη την ανταγωνιστικότητά της και για να μπορέσει να καλύψει τις ανάγκες κινητικότητας των προσώπων και των αγαθών.

Ο τομέα των μεταφορών αντιπροσωπεύει στην Ευρώπη σχεδόν το ένα τέταρτο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και αποτελεί την πρωταρχική αιτία της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα αστικά κέντρα. Η μη αναστρέψιμη μετάβαση προς την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών άνθρακα και ατμοσφαιρικών ρύπων αποτελεί την απάντηση της Ευρώπης στις προκλήσεις. Η φιλοδοξία είναι σαφής: μέχρι τα μέσα του αιώνα, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις μεταφορές θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 60% χαμηλότερες σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 1 και να κινούνται σταθερά προς το σημείο μηδενισμού. Οι εκπομπές ατμοσφαιρικών που προέρχονται από τις μεταφορές και βλάπτουν την υγεία μας θα πρέπει να μειωθούν δραστικά χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση.

Ο τομέας των μεταφορών διαθέτει πλέον πολύ μεγαλύτερο δυναμικό απ' ό,τι στο παρελθόν για να συμβάλει στη μείωση των εκπομπών στην ΕΕ, σύμφωνα με τη δέσμευση που αναλάβαμε δυνάμει της συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή 2 και σύμφωνα με την Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Η μετάβαση προς την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών έχει ήδη ξεκινήσει σε παγκόσμιο επίπεδο, με ρυθμό που επιταχύνεται. Η μετάβαση αυτή προσφέρει μεγάλες ευκαιρίες: την ευκαιρία για τους Ευρωπαίους κατασκευαστές αυτοκινήτων να εκσυγχρονιστούν, να ενσωματώσουν περισσότερο τις νέες τεχνολογίες και να επανακτήσουν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών την ευκαιρία για άλλους βιομηχανικούς κλάδους και κατασκευαστές να επηρεάσουν τα παγκόσμια πρότυπα και να εξαγάγουν τα προϊόντα τους· την ευκαιρία, επίσης, για τις καινοτόμες επιχειρήσεις και τους καινοτόμους παρόχους υπηρεσιών του ενεργειακού τομέα, καθώς και για τους επενδυτές, να συμβάλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Η μετάβαση αυτή έχει ήδη ξεκινήσει με βάση τις ισχύουσες ευρωπαϊκές πολιτικές 3 . Τώρα ήρθε η στιγμή να επιταχύνει τον ρυθμό της με την παρούσα στρατηγική για την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών, ενώ συγχρόνως θα διασφαλίζει τις ανάγκες κινητικότητας μιας αποδοτικής εσωτερικής αγοράς, καθώς και της παγκόσμιας συνδεσιμότητας. Προς τον σκοπό αυτό, θα απαιτηθεί ευρύ φάσμα δράσεων. Το σχέδιο δράσης απαριθμεί τις ενέργειες που προτίθεται να λάβει η παρούσα Επιτροπή σύμφωνα με τις αρχές και τις διαδικασίες για τη βελτίωση της νομοθεσίας, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα τυχόν προτεινόμενα μέτρα θα είναι τεκμηριωμένα, αποτελεσματικά, αποδοτικά, αναλογικά, και απόλυτα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας. Οι δράσεις αυτές σκοπό έχουν να ενεργοποιήσουν τους βασικούς μοχλούς που θα κατευθύνουν τον τομέα των μεταφορών προς τη σωστή κατεύθυνση, τηρουμένης της τεχνολογικής ουδετερότητας, και θα συμβάλουν στην απασχόληση, στην ανάπτυξη και τις επενδύσεις: 1) μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα του συστήματος μεταφορών, 2) εναλλακτικές μορφές ενέργειας χαμηλών εκπομπών στις μεταφορές και 3) οχήματα χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών. Επιπλέον, οριζόντιοι παράγοντες διευκόλυνσης, όπως η στρατηγική για την Ενεργειακή Ένωση, η έρευνα και η καινοτομία, η βιομηχανική πολιτική και η πολιτική επενδύσεων, οι στρατηγικές για την ψηφιακή ενιαία αγορά και το θεματολόγιο δεξιοτήτων θα στηρίξουν τον εν λόγω μετασχηματισμό. Δεδομένου ότι οι οδικές μεταφορές ευθύνονται για ποσοστό άνω του 70% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και για μεγάλο μέρος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης 4 , η δράση θα επικεντρωθεί στον τομέα αυτό, ενώ όλοι οι κλάδοι των μεταφορών μπορούν και πρέπει να συμβάλουν στην προσπάθεια αυτή.

Με τις πρωτοβουλίες της, η ΕΕ θα δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες και θα παράσχει ισχυρά κίνητρα για την ενίσχυση της κινητικότητας χαμηλών εκπομπών. Οι δράσεις που αναγγέλλονται στην παρούσα ανακοίνωση αποτελούν μέρος ολιστικής προσέγγισης που προϋποθέτει τη μακροπρόθεσμη δέσμευση όλων των ενδιαφερομένων μερών, συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών, τα οποία θα πρέπει να καταβάλουν τις προσπάθειες που τους αναλογούν σε συνάρτηση με τις αρμοδιότητές τους. Οι Ευρωπαίοι ερευνητές, καθώς και οι μεταποιητικές βιομηχανίες και οι βιομηχανίες υπηρεσιών θα πρέπει να εξακολουθήσουν να καινοτομούν και να προχωρούν σε επιχειρηματικές επιλογές, έχοντας ως στόχο τα μέσα του αιώνα. Θα χρειαστούν τα σωστά κίνητρα και τις σωστές επενδύσεις, τη σωστή χρονική στιγμή, ώστε να φέρουν τις καινοτομίες τους στην ευρωπαϊκή και την παγκόσμια αγορά. Οι περιφέρειες και οι πόλεις, με τη σειρά τους, θα διαδραματίσουν επίσης σημαντικό ρόλο στην εφαρμογή λύσεων για την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών, εκεί ακριβώς όπου τα προβλήματα είναι περισσότερο αισθητά, και, σε τελική ανάλυση, η επιτυχία των προσπαθειών θα εξαρτηθεί από τις επιλογές συμπεριφοράς των χρηστών της κινητικότητας.

Μόνο με διαρκή δράση από όλους τους φορείς, θα μπορέσει η Ευρώπη να μετασχηματίσει με επιτυχία το σύστημα μεταφορών της, γεγονός που είναι καθοριστικό τόσο για τη δική της ευημερία όσο και για την ευημερία των πολιτών της.

2.Κανονιστικό πλαίσιο για την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών

Για να διευκολυνθεί η μετάβαση προς την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών και για να δημιουργηθεί αίσθημα ασφάλειας στους επενδυτές, το κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ πρέπει να αλλάξει. Πολλά από τα επιτεύγματα του παρελθόντος εξουδετερώθηκαν από την αύξηση της ζήτησης των μεταφορών. Επομένως, το σημείο αφετηρίας πρέπει να είναι ένα πιο αποτελεσματικό σύστημα μεταφορών. Οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας χαμηλών εκπομπών στις μεταφορές αντιπροσωπεύουν μια ευκαιρία για καινοτομία και για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, επιτρέπουν δε να μειωθεί η εξάρτηση της Ευρώπης από τις εισαγωγές πετρελαίου.

2.1Βελτιστοποίηση του συστήματος μεταφορών και βελτίωση της αποτελεσματικότητας του

Ο τρόπος με τον οποίο οργανώνεται η κινητικότητα αλλάζει χάρη στις νέες τεχνολογίες, στα νέα επιχειρηματικά μοντέλα και στα νέα μοντέλα κινητικότητας, όπως φαίνεται, για παράδειγμα, από την ταχεία επέκταση της συνεργατικής οικονομίας στον τομέα της κινητικότητας. Η κινητικότητα επηρεάζεται σε συνεχώς αυξανόμενο βαθμό από τη ζήτηση, με αποτέλεσμα να οδηγεί προς την καλύτερη χρήση των μεταφορικών πόρων. Τα δεδομένα, τα σαφέστερα μηνύματα των τιμών και το πολυτροπικό σύστημα μεταφορών υποστηρίζουν την εξέλιξη αυτή και, ως εκ τούτου, διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην προσέγγιση της ΕΕ για κινητικότητα χαμηλών εκπομπών.

Ψηφιακές λύσεις για την κινητικότητα

Οι ψηφιακές τεχνολογίες είναι ικανές να συμβάλουν σε πιο ασφαλείς και αποτελεσματικές μεταφορές χωρίς αποκλεισμούς. Επιτρέπουν απρόσκοπτη κινητικότητα από πόρτα σε πόρτα, ολοκληρωμένο σύστημα εφοδιαστικής και υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας. Για την αξιοποίηση του δυναμικού αυτού με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, οι τεχνολογίες αυτές πρέπει να ενσωματωθούν με τον κατάλληλο τρόπο στις αντιλήψεις της βιώσιμης κινητικότητας. Για τον λόγο αυτό, η ανάπτυξη των Ευφυών Συστημάτων Μεταφορών για όλους των τρόπους μεταφορών συνιστά πλέον αναπόσπαστο μέρος της εξέλιξης του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών 5 .

Στον τομέα των οδικών μεταφορών καταβάλλονται σημαντικές προσπάθειες για να τονωθεί η ανάπτυξη και να διαδοθούν τα Συνεργατικά Ευφυή Συστήματα Μεταφορών. Προς τον σκοπό αυτή, η Επιτροπή έχει αναλάβει να καθορίσει πλαίσιο για την ταχεία και συντονισμένη διάδοση των συστημάτων αυτών σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Δίκαιες και αποτελεσματικές τιμές στον τομέα των μεταφορών

Από οικονομικής πλευράς, η μετάδοση σωστών μηνυμάτων ως προς τις τιμές και η συνεκτίμηση των εξωτερικών παραγόντων αποτελούν έναν από τους πιο ορθολογικούς τρόπους παροχής κινήτρων στις μεταφορικές δραστηριότητες με υψηλότερη ενεργειακή απόδοση, στις πηγές ενέργειας χαμηλών εκπομπών και στην ταχύτερη ανανέωση του στόλου των οχημάτων. Στο επίπεδο της ΕΕ επιβάλλονται ήδη τέλη για τα φορτηγά και τους σιδηροδρόμους, αλλά υπάρχει περιθώριο δράσης στα κράτη μέλη και τους δήμους όσον αφορά τις μετακινήσεις των επιβατών. Τα τέλη αυτά θα πρέπει να λειτουργούν συμπληρωματικά προς την υφιστάμενη φορολογία των καυσίμων.

Η επιβολή τελών σε ολόκληρη την ΕΕ θα πρέπει να κινηθεί προς την κατεύθυνση των συστημάτων επιβολής τελών με βάση την απόσταση, και συγκεκριμένα τα πραγματικά χιλιόμετρα που διανύθηκαν, ούτων ώστε να αντανακλούν καλύτερα τις αρχές «ο ρυπαίνων πληρώνει» και «ο χρήστης πληρώνει». Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή αναπτύσσει πρότυπα για διαλειτουργικά ηλεκτρονικά συστήματα επιβολής διοδίων εντός της ΕΕ, προκειμένου να διευκολύνει την πρόσβαση των νέων παρόχων υπηρεσιών διοδίων στις αγορές και να μειώσει το συνολικό κόστος του συστήματος 6 . Επιπλέον, η Επιτροπή θα αναθεωρήσει την οδηγία σχετικά με την επιβολή τελών στα φορτηγά, ώστε να επιτρέψει επίσης την επιβολή τελών με βάση τη διαφοροποίηση των επιπέδων διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και να επεκτείνει ορισμένες από τις αρχές της οδηγίας στα λεωφορεία και τα πούλμαν, καθώς και στα επιβατικά αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά 7 .

Προώθηση της πολυτροπικότητας

Τα μέτρα για την υποστήριξη ενός πολυτροπικού ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου μεταφορών διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην επίτευξη της κινητικότητας χαμηλών εκπομπών με την παροχή κινήτρων για τη μετάβαση σε τρόπους μεταφορών με χαμηλότερες εκπομπές, όπως οι μεταφορές μέσω εσωτερικών πλωτών οδών, οι θαλάσσιες μεταφορές σε μικρές αποστάσεις και οι σιδηροδρομικές μεταφορές.

Το αναθεωρημένο κανονιστικό πλαίσιο για τον σιδηροδρομικό τομέα, για παράδειγμα 8 , έχει σχεδιαστεί, προκειμένου να καταστήσει τις σιδηροδρομικές μεταφορές πιο ανταγωνιστικές και ελκυστικές για τους επιβάτες και για τη μεταφορά εμπορευμάτων. Για την περαιτέρω προώθηση της διατροπικότητας, η Επιτροπή θα επικαροποιήσει τα κίνητρα για τις συνδυασμένες μεταφορές 9 και προετοιμάζει μέτρα για να ενισχύσει την ικανότητα και την αποτελεσματικότητα της χρήσης των διαδρόμων για τις σιδηροδρομικές εμπορευματικές μεταφορές 10 . Η Επιτροπή στηρίζει την εξάπλωση των πολυτροπικών διαδρόμων του κύριου δικτύου με την εκπόνηση σχεδίων εργασίας δεύτερης γενιάς και τη διευκόλυνση των μέτρων για την υλοποίηση του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών 11 .

Για να ενισχύσει περισσότερο τις δημόσιες μεταφορές και να συμβάλει στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τις οδικές μεταφορές, η Επιτροπή προετοιμάζει μέτρα που σκοπό έχουν να ευνοήσουν την περαιτέρω ανάπτυξη των εσωτερικών υπηρεσιών μεταφορών με πούλμαν και λεωφορεία.

2.2Εντατικοτερη χρήση των εναλλακτικών μορφών ενέργειας χαμηλών εκπομπών στις μεταφορές

Στην ΕΕ, οι ενεργειακές ανάγκες των μεταφορές εξακολουθούν να εξαρτώνται από το πετρέλαιο σε ποσοστό περίπου 94%, ποσοστό πολύ υψηλότερο σε σχέση με οποιονδήποτε άλλον τομέα, έτσι ώστε οι μεταφορές να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές. Η μετάβαση προς έναν τομέα μεταφορών βασιζόμενο στην εναλλακτική ενέργεια χαμηλών εκπομπών έχει ήδη αρχίσει, αλλά θα πρέπει να επιταχυνθεί εντός της προσεχούς δεκαετίας. Είναι ευκαιρία για την Ευρώπη να αποκτήσει ηγετικό ρόλο σε νέα προϊόντα, όπως τα προηγμένα βιοκαύσιμα. Προς τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω η σχετική υποδομή.

Αποτελεσματικό πλαίσιο για τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας χαμηλών εκπομπών

Στο πλαίσιο της αναθεώρησης της ισχύουσας νομοθεσίας όσον αφορά τα καύσιμα και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας 12 , η Επιτροπή εξετάζει τους τρόπους για την παροχή ισχυρών κινήτρων για καινοτομία στις απαιτούμενες μορφές ενέργειας με σκοπό τη μακροπρόθεσμη απαλλαγή από τον άνθρακα. Ένας τρόπος, για παράδειγμα, θα ήταν να επιβληθεί η υποχρέωση στους προμηθευτές καυσίμων να παρέχουν ένα ορισμένο ποσοστό εναλλακτικής ανανεώσιμης ενέργειας, δηλ. προηγμένα βιοκαύσιμα και συνθετικά καύσιμα, για παράδειγμα υπό μορφή υποχρέωσης πρόσμειξης ή μείωσης των επιπτώσεων των αερίων του θερμοκηπίου από την παρεχόμενη ενέργεια.

Η Επιτροπή έχει ήδη δηλώσει ότι τα βασιζόμενα σε εδώδιμα φυτά βιοκαύσιμα δεν συμβάλλουν σε σημαντικό βαθμό στην απαλλαγή του τομέα των μεταφορών από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και ότι δεν θα πρέπει να λαμβάνουν δημόσια στήριξη μετά το 2020 13 . Στο πλαίσιο των εν εξελίξει αναλυτικών εργασιών για την υποστήριξη της αναθεώρησης της ισχύουσας νομοθεσίας για τα καύσιμα και τις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας, η Επιτροπή επικεντρώνεται στη σταδιακή κατάργησή τους και την αντικατάσταση τους από πιο προηγμένα βιοκαύσιμα. Οι επιπτώσεις θα πρέπει να αξιολογηθούν με προσοχή, λαμβανομένων υπόψη των επενδυτικών αναγκών σε προηγμένα βιοκαύσιμα και του γεγονότος ότι, χωρίς υποστήριξη στο στάδιο αυτό, τα προηγμένα βιοκαύσιμα δεν θα είναι σε θέση να ανταγωνιστούν τα ορυκτά καύσιμα ή τα βασιζόμενα σε εδώδιμα φυτά βιοκαύσιμα 14 .

Οι προοπτικές για τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας χαμηλών εκπομπών διαφέρουν ανάλογα με τους τρόπους μεταφοράς. Επί του παρόντος, τα επιβατικά αυτοκίνητα και τα λεωφορεία διαθέτουν μεγαλύτερο εύρος επιλογών, ενώ οι σιδηρόδρομοι μπορούν να βασίζονται στην αρκετά απλή λύση της ηλεκτροδότησης. Μεσοπρόθεσμα τα προηγμένα βιοκαύσιμα θα είναι ιδιαιτέρως σημαντικά τόσο για τις αεροπορικές μεταφορές, όσο και για τα φορτηγά και τα πούλμαν. Το φυσικό αέριο αναμένεται να χρησιμοποιείται σε συνεχώς αυξανόμενο βαθμό ως εναλλακτική λύση αντί των καυσίμων των πλοίων στις θαλάσσιες μεταφορές και του ντίζελ στα φορτηγά και τα πούλμαν. Οι δυνατότητές του μπορούν να αυξηθούν σημαντικά με τη χρήση του βιομεθανίου και του συνθετικού μεθανίου (τεχνολογίες μετατροπής ηλεκτρικής ενέργειας σε αέριο καύσιμο).

Ανάπτυξη υποδομών για τα εναλλακτικά καύσιμα

Μεγάλο μέρος των εναλλακτικών καυσίμων (συμπεριλαμβανομένης και της ηλεκτρικής ενέργειας) απαιτεί ειδικές υποδομές που δεν εντάσσονται στο σημερινό σύστημα ανεφοδιασμού. Η οδηγία για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων 15 προβλέπει διατάξεις στον τομέα των κοινών προτύπων στην εσωτερική αγορά, την εγκατάσταση επαρκών υποδομών και την ενημέρωση των καταναλωτών όσον αφορά τη συμβατότητα των καυσίμων και των οχημάτων. Μια μέθοδος για τη σύγκριση των τιμών των καυσίμων βρίσκεται στο στάδιο της επεξεργασίας.

Σύμφωνα με την εν λόγω οδηγία, μέχρι τον Νοέμβριο του 2016 τα κράτη μέλη θα επεξεργαστούν τα πλαίσια πολιτικής για την ανάπτυξη δημόσια διαθέσιμων σημείων ηλεκτρικής επαναφόρτισης και σταθμών ανεφοδιασμού με φυσικό αέριο, και ενδεχομένως, σε προαιρετική βάση, σταθμών ανεφοδιασμού με υδρογόνο 16 . Για να γενικευθεί η αποδοχή και χρησιμοποίηση των ηλεκτρικών οχημάτων, οι υποδομές φόρτισης και συντήρησής τους θα πρέπει να είναι ευρέως διαθέσιμες σε ολόκληρη την Ευρώπη Ο απώτερος στόχος είναι να μπορεί ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο να διασχίζει ολόκληρη την Ευρώπη, αφού η επαναφόρτισή του θα είναι εξίσου εύκολη με τον ανεφοδιασμό από πρατήριο βενζίνης.

Η ΕΕ στηρίζει την ανάπτυξη της υποδομής αυτή τόσο οικονομικά όσο και με πλατφόρμες των ενδιαφερομένων μερών 17 . Στα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη, περίπου 100, εξετάζεται το οικονομικό συμφέρον και ελέγχεται η εφικτότητα με δοκιμές υπό πραγματικές συνθήκες, συγκεντρώνονται δε ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις άνω του 1 δισ. EUR και οικονομική στήριξη ύψους σχεδόν 600 εκατ. EUR από την ΕΕ 18 . Στο πλαίσιο αυτό επίσης, θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν ευκαιρίες χρηματοδότησης που παρέχει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων. Η Επιτροπή θα αξιολογήσει την ανάγκη της προσαρμογής των υφιστάμενων χρηματοδοτικών μέσων ώστε να διευκολυνθεί η εκτέλεση των διασυνοριακών επενδυτικών έργων που προορίζονται για την επαναφόρτιση και για τα εναλλακτικά καύσιμα. Στο πλαίσιο των εργασιών της για την ενεργειακή απόδοση, η Επιτροπή εξετάζει τις πιθανές δυνατότητες για την προώθηση της εγκατάστασης στα κτίρια σημείων επαναφόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.

Διαλειτουργικότητα και τυποποίηση της ηλεκτρικής κινητικότητας

Η τυποποίηση και η διαλειτουργικότητα είναι καθοριστικής σημασίας για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του μεγέθους της εσωτερικής αγοράς, ιδίως όσον αφορά την ηλεκτροκινητικότητα και την εξάλειψη των εμποδίων για τη φόρτιση των ηλεκτρικών οχημάτων σε ολόκληρη την ΕΕ. Θα πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για την προώθηση της δημιουργίας, σε επίπεδο ΕΕ, αγοράς υπηρεσιών για την ηλεκτροκινητικότητα, όπως η διασυνοριακή διαλειτουργικότητα των πληρωμών και η παροχή πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τα σημεία φόρτισης.

Τη στιγμή αυτή αναπτύσσονται πρότυπα, στο επίπεδο της ΕΕ, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη της ΕΕ, τη βιομηχανία και τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης. Υπάρχει ήδη πρότυπο κοινού ρευματολήπτη για τα αυτοκίνητα, ενώ το επόμενο βήμα θα είναι η τυποποίηση της φόρτισης με επαγωγή, καθώς και των συσσωρευτών και των βυσμάτων φόρτισης για τα ηλεκτρικά λεωφορεία και τις μοτοσικλέτες. Η Επιτροπή εγκαινίασε επίσης ένα ειδικό εργαστήριο για να εξασφαλίσει ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τα έξυπνα δίκτυα της επόμενης γενιάς θα είναι πλήρως διαλειτουργικά και θα βασίζονται σε εναρμονισμένα πρότυπα και μεθόδους τεχνολογικής επικύρωσης και δοκιμής. Η ΕΕ συμμετέχει επίσης στις διεθνείς προσπάθειες στον εν λόγω τομέα, ιδίως από κοινού με τις ΗΠΑ και την Οικονομική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη.

2.3Η μετάβαση στα οχήματα μηδενικών εκπομπών

Η βελτίωση της αποδοτικότητας του συστήματος των μεταφορών και η μετάβαση προς τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας χαμηλών εκπομπών θα πρέπει να συμπληρωθούν από πολιτικές που θα ενισχύουν την αποδοτικότητα και την καινοτομία στα οχήματα, καθώς και τη ζήτηση για τέτοια προϊόντα.

Στις οδικές μεταφορές, θα εξακολουθήσουν να απαιτούνται περαιτέρω βελτιώσεις στον κινητήρα εσωτερικής καύσης. Ωστόσο, ο μετασχηματισμός αυτός προς την κατεύθυνση των οχημάτων με χαμηλές ή μηδενικές εκπομπές θα πρέπει να υποστηριχθεί από εκτεταμένη σειρά μέτρων σε όλα τα επίπεδα χάραξης πολιτικής, με τη συμμετοχή τόσο των κατασκευαστών όσο και των χρηστών. Σε σχέση με το παρελθόν, οι πολιτικές θα πρέπει επίσης να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στα φορτηγά, τα λεωφορεία και τα πούλμαν.

Βελτιώσεις στις δοκιμές των οχημάτων για την επανάκτηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών

Κατά το παρελθόν έτος, η Επιτροπή προχώρησε σε ριζικές αλλαγές στον τρόπο μέτρησης και επαλήθευσης των εκπομπών των οχημάτων. Οι νέες δοκιμές εκπομπών σε πραγματικές συνθήκες οδήγησης 19 θα υλοποιηθούν σύντομα, ώστε οι οριακές τιμές για τις εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων να έχουν ισχυρότερο αντίκτυπο στην πράξη και να επανακτηθεί η επιστοσύνη των καταναλωτών. Ένα νέο πλαίσιο έγκρισης τύπου θα ενισχύσει τις ανεξάρτητες δοκιμές, την εποπτεία της αγοράς και την επιβολή των κανόνων αυτών στην Ευρώπη 20 . Εν προκειμένω, η διαφάνεια 21 και η αξιοπιστία των περιβαλλοντικών επιδόσεων των οχημάτων θα επιτρέψουν να επανακτηθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών και θα προσφέρουν πρόσθετα εργαλεία για την αντιμετώπιση των σοβαρών προβλημάτων της ποιότητας του αέρα σε ολόκληρη την ΕΕ.

Προκειμένου να επιτευχθούν πιο ρεαλιστικές και ακριβείς τιμές του διοξειδίου του άνθρακα και της κατανάλωσης καυσίμων 22 θα υλοποιηθεί μια νέα διαδικασία δοκιμών, η εναρμονισμένη παγκοσμίως διαδικασία δοκιμών ελαφρών οχημάτων (WLTP). Η νέα αυτή διαδικασία δοκιμών θα χρησιμεύσει ως βάση για τη θέσπιση των προτύπων που θα εφαρμόζονται στα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά μετά το 2020, κατά τον καθορισμό των οποίων θα είναι αναγκαίο να λαμβάνονται υπόψη οι αυστηρότερες απαιτήσεις των νέων δοκιμών.

Η Επιτροπή διερευνά επίσης κατά πόσον είναι εφικτό να υπολογιστούν η κατανάλωση καυσίμων και οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σε πραγματικές συνθήκες οδήγησης, καθώς και να χρησιμοποιηθούν, ενδεχομένως, τα δεδομένα αυτά για την ενημέρωση των καταναλωτών και τον έλεγχο της ακρίβειας των διαδικασιών δοκιμής 23 .

Η στρατηγική για τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά μετά το 2020

Έχει αποδειχτεί ότι τα πρότυπα της ΕΕ για την απόδοσης καυσίμων των νέων αυτοκινήτων και ημιφορτηγών αποτελούν ισχυρό κίνητρο για την καινοτομία και την αποδοτικότητα στην τεχνολογία των αυτοκινήτων 24 . Χάρη στη δευτερογενή αγορά οχημάτων, τα οφέλη τους επεκτείνονται σταδιακά σε ολόκληρο τον στόλο των οχημάτων. Οι εκπομπές των συμβατικών κινητήρων εσωτερικής καύσης θα πρέπει να μειωθούν περαιτέρω μετά το 2020, ενώ η χρήση των οχημάτων χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών θα πρέπει να διαδοθεί, ώστε να αποκτήσει σημαντικό μερίδιο της αγοράς έως το 2030. Για τη στήριξη της μετάβασης αυτής απαιτούνται κίνητρα τόσο από την πλευρά της προσφοράς όσο και της ζήτησης, με μέτρα τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο.

Η Επιτροπή εργάζεται για τη θέσπιση προτύπων, τα οποία θα ισχύσουν μετά το 2020, σχετικά με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα των αυτοκινήτων και ημιφορτηγών, αξιολογώντας το κόστος και τα οφέλη τους, τον αντίκτυπο τους στην ανταγωνιστικότητα και τις εξελίξεις της βιομηχανικής πολιτικής σε ενωσιακό και παγκόσμιο επίπεδο. Επιπλέον, θα αναλύσει τον αντίκτυπο των διαφορετικών μεθόδων παροχής κινήτρων για τη χρήση οχημάτων χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών, τηρουμένης της τεχνολογικής ουδετερότητας, όπως ο καθορισμός συγκεκριμένων στόχων. Τα εν λόγω οχήματα θα πρέπει να οριστούν με κατάλληλο τρόπο 25 , και, μεταξύ άλλων, θα πρέπει να γίνει ενδεχομένως διάκριση μεταξύ των οχημάτων χαμηλών εκπομπών και των οχημάτων μηδενικών εκπομπών. Επιπλέον, θα αξιολογηθεί το συνολικό χρονοδιάγραμμα για το πλαίσιο που θα δημιουργηθεί μετά το 2020, και ειδικότερα ο καθορισμός ενδιάμεσου στόχου πριν από το 2030. Οι χρόνοι ανανέωσης του στόλου οχημάτων απαιτούν ανάληψη δράσης όσο το δυνατό νωρίτερα. Η Επιτροπή δρομολογεί δημόσια διαβούλευση όσον αφορά τις επιλογές αυτές, συγχρόνως με την παρούσα στρατηγική.

Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να υποστηριχθούν από την ανάπτυξη της εγχώριας παραγωγικής βάσης των στοιχείων ηλεκτρικών συσσωρευτών νέας γενιάς.

Όσον αφορά την αποδοχή τους από τους καταναλωτές, πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα προκειμένου να δημιουργηθούν αγορές οχημάτων χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή εργάζεται για τη βελτίωση της πληροφόρησης των καταναλωτών μέσω της σήμανσης των αυτοκινήτων 26 και για τη στήριξή τους μέσω των κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις. Τα κράτη μέλη, οι τοπικές και οι δημοτικές αρχές, καθώς και οι ίδιοι οι παραγωγοί, μπορούν να παρέχουν αυτά τα απολύτως αναγκαία κίνητρα.

Η ευαισθητοποίηση των καταναλωτών συνιστά ένα ιδιαίτερο πρόβλημα για τα ηλεκτρικά οχήματα και τα οχήματα κυψέλης καυσίμου. Χάρη στην τεχνολογική βελτίωση των συσσωρευτών, οι τύποι των οχημάτων αυξάνονται, το κόστος αγοράς μειώνεται και το κόστος ανεφοδιασμού και συντήρησης είναι σημαντικά χαμηλότερο σε σχέση με το κόστος των συμβατικών καυσίμων. Οι πιθανοί χρήστες θα πρέπει ευαισθητοποιηθούν περισσότερο ως προς τα εν λόγω οφέλη. Μια πιο ολιστική προσέγγιση που θα επισημαίνει τις εκπομπές σε σχέση με το καύσιμο ή την ενέργεια που χρησιμοποιείται θα μπορούσε να επηρεάσει περαιτέρω την επιλογή των καταναλωτών και να ενισχύσει τον ρόλο των εναλλακτικών καυσίμων, καθώς και να συμβάλει στη μεγαλύτερη μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Τα φορολογικά μέσα είναι πολύ αποτελεσματικά και επηρεάζουν σημαντικά τη συμπεριφορά των καταναλωτών. Τα κράτη μέλη εξακολουθούν να εφαρμόζουν πληθώρα αντιφατικών φορολογικών κινήτρων που αποθαρρύνουν την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών. Πρόκειται ιδίως για τις επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων, για παράδειγμα, μέσω χαμηλών συντελεστών για ορισμένα καύσιμα και φορολογικών διευκολύνσεων για τα εταιρικά αυτοκίνητα. Τα καθεστώτα αυτά, που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των κρατών μελών, πρέπει να επανεξεταστούν, ώστε να διασφαλιστεί η παροχή θετικών κίνητρων για τα οχήματα και τις μορφές ενέργειας χαμηλών εκπομπών στον τομέα των μεταφορών. Για τα εταιρικά αυτοκίνητα, ένα καλά σχεδιασμένο πλαίσιο θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά την κατάσταση με σκοπό την καθιέρωση οχημάτων χαμηλών και μηδενικών εκπομπών, δεδομένου ότι τα οχήματα αυτά αντιπροσωπεύουν μεγάλο στόλο οχημάτων που ανανεώνεται συχνά.

Η στρατηγική για τα φορτηγά, τα λεωφορεία και τα πούλμαν μετά το 2020

Οι εκπομπές από τα φορτηγά, τα λεωφορεία και τα πούλμαν αντιπροσωπεύουν σήμερα περίπου το ένα τέταρτο των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα στις οδικές μεταφορές, ποσοστό που αναμένεται να αυξηθεί έως και 10% περίπου μεταξύ του 2010 και του 2030 27 . Παρότι τα φορτηγά, τα λεωφορεία και τα πούλμαν υπόκεινται σε πρότυπα για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης παρόμοια με εκείνα που προβλέπονται για τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά, τα οποία θα πρέπει πλέον να τηρούν υπό πραγματικές συνθήκες οδήγησης, η ΕΕ δεν έχει ορίσει πρότυπα απόδοσης καυσίμου για αυτές τις κατηγορίες οχημάτων ούτε καθεστώς ελέγχου του διοξειδίου του άνθρακα, όπως στην περίπτωση των αυτοκινήτων και των ημιφορτηγών.

Σε πρώτο στάδιο, η Επιτροπή εξετάζει δυο προτάσεις: μία σχετικά με την πιστοποίηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και της κατανάλωσης καυσίμων σε αυτά τα οχήματα και μία σχετικά με την παρακολούθηση και την αναφορά των πιστοποιημένων αυτών στοιχείων. Τα μέτρα αυτά θα αυξήσουν τη διαφάνεια και θα διευκολύνουν τη διαφοροποίηση όσον αφορά την επιβολή τελών για τη χρήση των οδικών υποδομών.

Η ΕΕ θα πρέπει επίσης να θεσπίσει μέτρα με σκοπό να περιοριστούν δραστικά οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τα φορτηγά, τα λεωφορεία και τα πούλμαν. Σε άλλες περιοχές του κόσμου, όπως στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Κίνα, στην Ιαπωνία και τον Καναδά, έχουν ήδη αρχίσει να εφαρμόζονται ανάλογα πρότυπα και ορισμένοι Ευρωπαίοι κατασκευαστές συμμετέχουν ήδη σε αυτά τα συστήματα. Η Ευρώπη δεν θα πρέπει να μείνει πίσω. Το χαμηλότερο κόστος λειτουργίας για τη μεταφορά εμπορευμάτων, καθώς και τα πιο αποδοτικά οχήματα ως προς την κατανάλωση καυσίμων, θα ωφελήσουν την οικονομία στο σύνολο της και, σε τελική ανάλυση, τους καταναλωτές και τους επιβάτες. Χάρη στη δευτερογενή αγορά, τα οφέλη θα επεκταθούν σε μικρούς και μεσαίους μεταφορείς.

Η Επιτροπή θα επιταχύνει, συνεπώς, την αναλυτική εξέταση των επιλογών σχεδιασμού για τα πρότυπα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στα οχήματα αυτά και θα διοργανώσει δημόσια διαβούλευση, ώστε να προετοιμάσει το έδαφος για την υποβολή πρότασης κατά τη διάρκεια της παρούσας εντολής. Δεδομένου ότι η μέση διάρκεια ζωής ενός φορτηγού είναι περίπου 10 έτη, τα οχήματα που θα πωληθούν το 2020 θα κυκλοφορούν ακόμη στους ευρωπαϊκούς δρόμους το 2030. Για να μπορέσει να σημειωθεί ταχεία πρόοδος στον τομέα αυτό, ώστε να μειωθούν οι εκπομπές πολύ πριν από το 2030, θα πρέπει να εξεταστούν διάφορες επιλογές όσον αφορά τα πρότυπα που θα ισχύουν μόνο για τους κινητήρες ή για ολόκληρο το όχημα. Στην ανάλυσή της, η Επιτροπή θα αξιοποιήσει πλήρως όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, καθώς και το εργαλείο προσομοίωσης 28 που αναπτύχθηκε σε στενή συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Οι δυνατότητες ανάπτυξης τεχνολογιών που θα διασφαλίζουν χαμηλές ή μηδενικές εκπομπές διαφέρουν μεταξύ των κατηγοριών των οχημάτων αυτών. Για ορισμένες κατηγορίες, όπως τα αστικά λεωφορεία, φαίνεται ότι είναι εφικτή η έγκαιρη υιοθέτηση τεχνολογιών μηδενικών εκπομπών. Θα πρέπει, επομένως, να διερευνηθεί χωριστός στόχος για τις μηδενικές εκπομπές. Οι δημόσιες συμβάσεις αποτελούν ισχυρό εργαλείο για τη δημιουργία αγορών για καινοτόμα προϊόντα και θα πρέπει να αξιοποιηθούν για να ευνοηθεί η διάδοση των εν λόγω οχημάτων. Δεδομένου ότι οι δημοτικές και οι τοπικές αρχές αναλαμβάνουν μεγάλο μέρος των δημοσίων συμβάσεων, υπάρχει σημαντικό δυναμικό για τη χρησιμοποίηση εναλλακτικών μορφών ενέργειας χαμηλών εκπομπών στα οχήματα δημόσιων συγκοινωνιών, όπως τα λεωφορεία. Για να βελτιωθεί ακόμη περισσότερο η αποτελεσματικότητα των εν λόγω δημοσίων συμβάσεων, η Επιτροπή έχει αναλάβει επί του παρόντος την αναθεώρηση της οδηγίας για τα καθαρά οχήματα 29 , η οποία καθιέρωσε υποχρεώσεις σχετικά με τη βιωσιμότητα στις δημόσιες συμβάσεις στην ΕΕ. Οι επιλογές που αξιολογούνται αυτή τη στιγμή περιλαμβάνουν τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής, καθώς και αυστηρότερες απαιτήσεις συμμόρφωσης και καθορισμό των στόχων στον τομέα των δημόσιων συμβάσεων.

3.Δημιουργία ευνοϊκού πλαισίου για την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών

Πολλές από τις οριζόντιες πρωτοβουλίες και δράσεις σε όλα τα επίπεδα θα στηρίξουν τη μετάβαση προς την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών .

Ενεργειακή Ένωση: σύνδεση των συστημάτων μεταφορών και ενέργειας

Η κινητικότητα χαμηλών εκπομπών θα μπορούσε να επηρεάσει την προσφορά ενέργειας, με την αύξηση της ζήτησης για ορισμένες πηγές ενέργειας και τον περιορισμό της για άλλες. Οι προμηθευτές ορυκτών καυσίμων θα πρέπει να αναπτύξουν τις νέες ευκαιρίες που συνδέονται με τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας χαμηλών εκπομπών στις μεταφορές. Η κινητικότητα χαμηλών εκπομπών θα μπορούσε να αυξήσει τη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια, καθώς και τις πιέσεις στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας για την απαλλαγή από τον άνθρακα στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ.

Αν και οι υφιστάμενες υποδομές παροχής ηλεκτρικής ενέργειας έχουν, εν γένει, τη δυνατότητα να ανταποκρίνονται στη διαδεδομένη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας στις μεταφορές 30 , εμφανίζονται, εντούτοις, προβλήματα διανομής κατά τις ώρες αιχμής. Για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα αυτά, η Επιτροπή, στο πλαίσιο της στρατηγικής για την Ενεργειακή Ένωση 31 , επεξεργάζεται πρόταση για την οργάνωση της αγοράς ενέργειας, η οποία αποβλέπει στη διευκόλυνση της ηλεκτροκινητικότητας ενθαρρύνοντας τη φόρτιση σε ώρες που η ηλεκτρική ενέργεια κοστίζει λιγότερο, επειδή η ζήτηση είναι χαμηλή ή η προσφορά υψηλή. Η πρόταση θα μπορούσε επίσης να μειώσει τα εμπόδια για την αυτόνομη παραγωγή, την αποθήκευση και την κατανάλωση ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας. Με αυτόν τον τρόπο, οι καταναλωτές θα μπορούν, για παράδειγμα, να φορτίζουν ευκολότερα τα οχήματά τους με ηλεκτρική ενέργεια η οποία θα παράγεται από τους δικούς τους ηλιακούς συλλέκτες.

Μακροπρόθεσμα, οι συσσωρευτές των οχημάτων θα μπορούν να αποτελέσουν αναπόσπαστο μέρος του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας και να παρέχουν ενέργεια στο δίκτυο, όταν είναι αναγκαίο. Ομοίως, το υδρογόνο, το βιομεθάνιο και τα συνθετικά καύσιμα θα μπορούσαν να παραχθούν από ηλεκτρική ενέργεια, τις ώρες που οι τιμές είναι χαμηλές, προσφέροντας με τον τρόπο αυτό μια μορφή αποθήκευσης ενέργειας.

Έρευνα, καινοτομία και ανταγωνιστικότητα

Οι προσπάθειες προς την κατεύθυνση της έρευνας και της καινοτομίας, με στόχο τη στήριξη της μακροπρόθεσμης μετάβασης προς την κινητικότητα μηδενικών εκπομπών ρύπων, θα πρέπει να εντατικοποιηθούν. Αργότερα, εντός του έτους, η Επιτροπή σκοπεύει να παρουσιάσει ολοκληρωμένη στρατηγική σχετικά με την έρευνα, την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα για την Ενεργειακή Ένωση, η οποία θα συνδυάζει τρεις αλληλένδετους άξονες: τις ενεργειακές τεχνολογίες, τις μεταφορές και τη βιομηχανία. Ο στόχος είναι να διασφαλιστεί η συνοχή με τις εν εξελίξει οριζόντιες συνομιλίες σχετικά με τη γενική πολιτική στον τομέα της έρευνας, της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας.

Στο εξής, οι πόροι θα πρέπει να επικεντρώνονται σε καινοτομές επιλογές μηδενικών και χαμηλών εκπομπών και στη διάδοσή τους. Είναι σημαντικό να καθοριστούν σαφείς προτεραιότητες και να μεγιστοποιηθούν οι συνέργειες, ιδίως μεταξύ των συστημάτων μεταφορών και ενέργειας, για παράδειγμα με την ανάπτυξη λύσεων αποθήκευσης της ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των συσσωρευτών νέας γενιάς, που να ανταποκρίνονται στη ζήτηση μεταφορών και να επιτρέπουν στην Ευρώπη να αναπτύξει βιομηχανική βάση για τη μαζική παραγωγή τέτοιων λύσεων. Όσον αφορά τις μεταφορές, οι παραδοσιακές αγορές που βασίζονταν στα ορυκτά καύσιμα θα συρρικνωθούν και θα δημιουργηθούν νέες δυνατότητες εφοδιασμού με εναλλακτικές μορφές ενέργειας χαμηλών εκπομπών. Οι ερευνητικές δραστηριότητες θα πρέπει, επομένως, να εστιάσουν επίσης στα προηγμένα βιοκαύσιμα και συνθετικά καύσιμα, που είναι σημαντικά για την απαλλαγή του υπάρχοντος στόλου οδικών οχημάτων από τις ανθρακούχες εκπομπές, καθώς και στους τομείς που θα μπορούσαν να εξακολουθήσουν να εξαρτώνται, εν μέρει τουλάχιστον, από τα υγρά καύσιμα, όπως οι αεροπορικές μεταφορές.

Ο κλάδος παραγωγής επενδύει σε δραστηριότητες έρευνας και καινοτομίας, και η Ευρώπη ανέκαθεν κατείχε ισχυρή θέση στον τομέα της μεταποιητικής βιομηχανίας που συνδέεται με τις μεταφορές. Η θέση αυτή πρέπει να διατηρηθεί. Στον τομέα των οδικών μεταφορών, ενώ η Ευρώπη εξακολουθεί να ηγείται όσον αφορά τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας για τη βελτίωση των κινητήρων εσωτερικής καύσης, στις υπόλοιπες περιοχές του κόσμου ο αριθμός των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας για τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας είναι μεγαλύτερος, ενώ οι αγορές για τα οχήματα χαμηλών εκπομπών αυξάνονται ταχύτερα εκτός της ΕΕ. Η ΕΕ δεν μπορεί, απλά, να επιτρέψει να πραγματοποιηθούν οι καινοτομίες και η ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών κατά κύριο λόγο εκτός των συνόρων της, μαζί με τις νέες θέσεις εργασίας που συνεπάγονται. Η Ευρώπη πρέπει να διατηρήσει την ηγετική της θέση στη διαδικασία θέσπισης διεθνών προτύπων.

Η κινητικότητα χαμηλών εκπομπών και η καινοτομία θα πρέπει να αποτελέσουν αναπόσπαστο τμήμα της βιομηχανικής πολιτικής όλων των κρατών μελών. Το ζήτημα της ανταγωνιστικότητας δεν αφορά μόνο τους μεγάλους κατασκευαστές οχημάτων, είτε αυτοκινήτων ή βαρέων επαγγελματικών οχημάτων, είτε αεροσκαφών, σιδηροδρόμων ή πλοίων. Κατασκευαστές εξαρτημάτων, συνήθως μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αποτελούν ζωτικό μέρος της ευρωπαϊκής μεταποιητικής βιομηχανίας.

Ψηφιακές τεχνολογίες

Οι ψηφιακές τεχνολογίες προσφέρουν τεράστιες δυνατότητες για τη βελτιστοποίηση του συστήματος μεταφορών και διανοίγουν νέες ευκαιρίες στον τομέα της μεταποιητικής βιομηχανίας και των υπηρεσιών. Οι ψηφιακές τεχνολογίες στηρίζουν επίσης την ολοκλήρωση των μεταφορών με άλλα συστήματα, όπως το ενεργειακό σύστημα, και να καταστήσουν αποτελεσματικότερο τον τομέα της κινητικότητας.

Ωστόσο, για να αξιοποιηθούν πλήρως τα πλεονεκτήματα της ψηφιοποίησης στον τομέα των μεταφορών, είναι αναγκαίο να δημιουργηθούν κανονιστικά πλαίσια για την παροχή κινήτρων στην ανάπτυξη και την εμπορία των τεχνολογιών αυτών, καθώς και να καθοριστούν πρότυπα που διασφαλίζουν τη διαλειτουργικότητα, ακόμα και σε διασυνοριακό επίπεδο, και επιτρέπουν την ανταλλαγή δεδομένων, ενώ παράλληλα ρυθμίζουν τα ζητήματα προστασίας των δεδομένων και της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο. Στο πλαίσιο της στρατηγικής για την ψηφιακή ενιαία αγορά 32 , η Επιτροπή προετοιμάζει πρωτοβουλία για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων, ούτως ώστε να αποτρέπονται οι αδικαιολόγητοι περιορισμοί όσον αφορά τη γεωγραφική θέση των δεδομένων και να αντιμετωπίζονται τα ζητήματα πρόσβασης σε δεδομένα και χρήσης των δεδομένων αυτών, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών σχετικά με τις μεταφορές και την κυκλοφορία. Στην ανακοίνωση σχετικά με την ψηφιοποίηση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας 33 , η Επιτροπή παρουσίασε ήδη μέτρα για την υποστήριξη των νέων επιχειρηματικών μοντέλων, συμπεριλαμβανομένης και της συνεργατικής οικονομίας.

Δεξιότητες

Εκτιμάται ότι ο κλάδος των μεταφορών, εν γένει, απασχολεί άνω των 15 εκατ. Εργαζομένων, ήτοι το 7% της συνολικής απασχόλησης στην ΕΕ 34 . Θα απαιτηθούν νέες δεξιότητες για να συνοδεύσουν την τεχνολογική μετάβαση προς την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών. Η ανακοίνωση που εξέδωσε η Επιτροπή σχετικά με το νέο θεματολόγιο δεξιοτήτων για την Ευρώπη 35 αποβλέπει στην αντιμετώπιση αυτής ακριβώς της πρόκλησης. Η τεχνολογία του αυτοκινήτου και οι θαλάσσιες τεχνολογίες θα αποτελέσουν τους δύο από τους πρωταρχικούς τομείς που θα καλύψει η πρωτοβουλία «σχέδιο στρατηγικής για τη διατομεακή συνεργασία στον τομέα των δεξιοτήτων».

Επενδύσεις

Η παρούσα στρατηγική για την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών έχει ως στόχο να δημιουργήσει κλίμα ασφάλειας για τους επενδυτές. Τα επενδυτικά εργαλεία της ΕΕ θα στραφούν προς την υψηλότερη αποτελεσματικότητα του συστήματος μεταφορών, τηρουμένης της τεχνολογικής ουδετερότητας, τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας χαμηλών εκπομπών για τις μεταφορές και τα οχήματα χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών.

Το επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη είναι πρωταρχικής σημασίας για τη στήριξη αυτών των στόχων πολιτικής. Σημαντική πρόοδος έχει συντελεστεί όσον αφορά την υλοποίηση του σκέλους των μεταφορών του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων. Για τη στήριξη έργων που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην πρόσβαση σε μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση, η έμφαση έχει δοθεί στην κινητοποίηση των απαραίτητων ιδιωτικών και δημοσίων επενδύσεων, στην αύξηση της δυνατότητας απορρόφησης των κινδύνων και στην εξασφάλιση παράδοσης. 36 . Η στήριξη μπορεί να περιλαμβάνει επίσης τη δημιουργία πλατφορμών και άλλων συναφών δραστηριοτήτων που συμβάλλουν στη συγκέντρωση και τη μόχλευση της χρηματοδότησης, καθώς και την παροχή τεχνικής βοήθειας μέσω του Ευρωπαϊκού Κόμβου Επενδυτικών Συμβουλών.

Επιπλέον, διατίθεται σειρά ειδικών κονδυλίων της ΕΕ. Τα κονδύλια για τις μεταφορές στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων ανέρχονται στα 70 δισ. EUR, τα οποία περιλαμβάνουν 39 δισ. EUR για τη στήριξη της μετάβασης προς την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών. Από το τελευταία αυτό ποσό, 12 δισ. EUR προορίζονται για την ανάπτυξη πολυτροπικής και βιώσιμης αστικής κινητικότητας χαμηλών εκπομπών. Η Διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη» προσφέρει 24 δισ. EUR. Ένα σημαντικό τμήμα του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» για την καινοτομία και την έρευνα στις μεταφορές, το οποίο υπολογίζεται στα 6,4 δισ. EUR, επικεντρώνεται στην κινητικότητα χαμηλών εκπομπών αερίων.

Δράσεις σε επίπεδο αστικών κέντρων

Οι αστικές μεταφορές είναι υπεύθυνες για το 23% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ. Είναι επίσης ένας από τους λόγους που πολλές αστικές περιοχές παραβαίνουν τα επιτρεπτά όρια ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Η εφαρμογή της παρούσας στρατηγικής θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις πόλεις και τις τοπικές αρχές, δεδομένου ότι οι πόλεις βρίσκονται ήδη στην πρώτη γραμμή όσον αφορά τη μετάβαση προς την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών. Εφαρμόζουν κίνητρα για τη χρήση εναλλακτικών μορφών ενέργειας και οχημάτων χαμηλών εκπομπών. Στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης μέσα από τον σχεδιασμό της βιώσιμης αστικής κινητικότητας, την ενσωμάτωση του χωροταξικού σχεδιασμού και την εξέταση της ζήτησης για κινητικότητα, οι πόλεις ενθαρρύνουν την αλλαγή του τρόπου μεταφοράς με στροφή προς την ενεργητική μετακίνηση (ποδηλασία και πεζοπορία), τα μέσα μαζικής μεταφοράς και/ή τα κοινά συστήματα κινητικότητας, δηλ. τη συλλογική χρήση ποδηλάτων, τον συνεπιβατισμό και την κοινοπραξία χρήσης αυτοκινήτων, ώστε να μειωθούν η κυκλοφοριακή συμφόρηση και η ρύπανση στις πόλεις.

Πολλές ευρωπαϊκές πόλεις σχεδιάζουν φιλόδοξα σχέδια για να συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων για την κλιματική αλλαγή, που καθορίστηκαν στη συμφωνία του Παρισιού, και η Επιτροπή σκοπεύει να στηρίξει περαιτέρω αυτή την προσπάθεια, συν τοις άλλοις στο πλαίσιο του αστικού θεματολογίου για την ΕΕ και τις εταιρικές σχέσεις της. Η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών σε τοπικό επίπεδο θα πρέπει να διευκολυνθούν μέσω πρωτοβουλιών, όπως το Σύμφωνο των Δημάρχων, η Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας για τις Έξυπνες Πόλεις και Κοινότητες και η πρωτοβουλία CIVITAS για καθαρότερες και καλύτερες αστικές μετακινήσεις.

Παγκόσμια δράση για τις διεθνείς μεταφορές

Πολυάριθμες δράσεις αναλαμβάνονται στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών για τη μείωση των εκπομπών, που περιλαμβάνουν σημαντικές τεχνολογικές προόδους, αποδοτικότερη χρήση καυσίμων στα αεροσκάφη, καθώς και βελτιώσεις στη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας. Περαιτέρω πρόοδος πρέπει να επιτευχθεί, ειδικά σε διεθνές επίπεδο, δεδομένου ότι η αύξηση της αεροπορικής κυκλοφορίας έχει υπερβεί τις μειώσεις των εκπομπών. Στη φετινή Συνέλευση του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ΔΟΠΑ), η ΕΕ δεσμεύεται πλήρως για την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με έναν παγκόσμιο αγορακεντρικό μηχανισμό για την αντιμετώπιση των εκπομπών στις διεθνείς αερομεταφορές και την επίτευξη ανάπτυξης με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα από το 2020 και μετά. Αυτό το Παγκόσμιο Αγορακεντρικό Μέτρο και διάφορα άλλα μέτρα, όπως το προσφάτως συμφωνηθέν διεθνές πρότυπο διοξειδίου του άνθρακα για τα νέα αεροσκάφη, στοχεύουν στη διασφάλιση της ανάπτυξης με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα στις διεθνείς αερομεταφορές από το 2020 και μετά. Η ΕΕ θα αναθεωρήσει το δικό της εσωτερικό μέτρο (σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ για τις αερομεταφορές), με βάση τα συμπεράσματα της Συνέλευσης.

Με βάση ην εισαγωγή «ονομαστικού δείκτη ενεργειακής απόδοσης» για τα νέα πλοία που εκτελούν διεθνείς μεταφορές, η ΕΕ δεσμεύεται επίσης πλήρως να διασφαλίσει ισχυρή και δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία για τη συγκέντρωση στοιχείων και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τη διεθνή ναυτιλία εντός του έτους, στο πλαίσιο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού. Η συμφωνία αυτή θα πρέπει να συμπληρωθεί σύντομα από διεθνή συμφωνία αναφορικά με τον στόχο της μείωσης των εκπομπών στον τομέα της ναυτιλίας, που θα πρέπει επίσης να συνοδευθεί από μέτρα για τον περιορισμό των εκπομπών στο πλαίσιο της διεθνούς ναυτιλίας. Η ΕΕ έχει ήδη θεσπίσει τη νομοθεσία που θα απαιτεί, από το 2018 και μετά, την παρακολούθηση, την καταγραφή και την επιβεβαίωση των εκπομπών από τα πλοία που θα χρησιμοποιούν λιμένες της ΕΕ. Η ΕΕ μπορεί μελλοντικά να προχωρήσει στην εναρμόνιση της νομοθεσίας αυτής με διεθνή συμφωνία για ένα παγκόσμιο σύστημα. Όσον αφορά τους ατμοσφαιρικούς ρύπους, η Επιτροπή υποστηρίζει περαιτέρω μέτρα που προωθεί ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός για τη μείωση των εκπομπών αυτών, όπως τον καθορισμό πρόσθετων περιοχών ελέγχου των εκπομπών και την εφαρμογή ανώτατου ορίου περιεκτικότητας των καυσίμων σε θείο το 2020.

Η ΕΕ είναι αποφασισμένη, όχι μόνο να συμβάλει στη μείωση των εκπομπών, αλλά και στην παροχή οικονομικής και τεχνικής στήριξης για την ανάπτυξη των ικανοτήτων σε παγκόσμιο επίπεδο. Συμμετέχει ήδη σε έργα για την ανάπτυξη των ικανοτήτων σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, και συνεργάζεται με τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας και τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό για να διασφαλίσει ότι θα αναπτυχθούν πράγματι συνολικές ικανότητες για να αντιμετωπιστούν οι μελλοντικές προκλήσεις, ακόμη και σε ολόκληρη την αφρικανική ήπειρο, και σε συνεργασία επίσης με μερικές από τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες και τις μικρές νησιωτικές χώρες.

4.Συμπεράσματα

Η παρούσα στρατηγική για την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών θα συμβάλει σημαντικά στον εκσυγχρονισμό της οικονομίας της ΕΕ χάρη στη μείωση των εκπομπών στον τομέα των μεταφορών και στην τήρηση των δεσμεύσεων της ΕΕ στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού.

Η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών να εγκρίνουν την στρατηγική και παροτρύνει όλους τους παράγοντες να συμμετάσχουν ενεργά και να συμβάλουν στην επιτυχία της στρατηγικής αυτής μέσω της συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα και σε όλους τους τομείς.

Παράλληλα με τη στρατηγική αυτή, η Επιτροπή θα διοργανώσει δημόσιες διαβουλεύσεις όσον αφορά την προσέγγιση που θα ακολουθηθεί για τη μείωση των εκπομπών στις οδικές μεταφορές, δηλ. στα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά αυτοκίνητα, καθώς και στα φορτηγά, τα λεωφορεία και τα πούλμαν.

(1)

COM (2011) 144 Λευκή Βίβλος: Χάρτης πορείας για έναν Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Μεταφορών – Για ένα ανταγωνιστικό και ενεργειακά αποδοτικό σύστημα μεταφορών.

(2)

Ο τομέας των μεταφορών συντρέχει στην επίτευξη των εθνικών στόχων για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου σύμφωνα με την πρόταση κανονισμού για τον επιμερισμό των προσπαθειών, COM(2016)482.

(3)

Βλ. την επισκόπηση των υφιστάμενων πολιτικών στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που συνοδεύει την παρούσα ανακοίνωση.

(4)

Οι οδικές μεταφορές αποτελούν τη μεγαλύτερη πηγή εκπομπών διοξειδίου του αζώτου (39%) και σημαντική πηγή εκπομπών σωματιδίων (13%).

(5)

Το δίκτυο αυτό περιλαμβάνει το Ευρωπαϊκό Σύστημα Διαχείρισης Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας ( για τους σιδηροδρόμους), την Έρευνα για τη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας στον Ενιαίο Ευρωπαϊκό Ουρανό (για τις αεροπορικές μεταφορές) και τις υπηρεσίες πληροφοριών εσωτερικής ναυσιπλοΐας στον τομέα των μεταφορών (για τις εσωτερικές πλωτές οδούς).

(6)

Αναθεώρηση της οδηγίας 2004/52/ΕΚ και της απόφασης 2009/750/ΕΚ της Επιτροπής σχετικά με την ευρωπαϊκή υπηρεσία τηλεδιοδίων.

(7)

Αναθεώρηση της οδηγίας για το ευρωπαϊκό σήμα τελών κυκλοφορίας (1999/62/ΕΚ).

(8)

Νομοθεσία που θεσπίστηκε εν μέρει από τους συννομοθέτες και εν μέρει αναμένεται να εγκριθεί (COM(2013)26, COM(2013)28 και COM (2013)29).

(9)

Μια πρόσφατη αξιολόγηση της οδηγίας για τις συνδυασμένες μεταφορές κατέδειξε ότι είναι αναγκαίο να απλουστευθεί η οδηγία και να αναθεωρηθούν τα οικονομικά κίνητρα για τις διατροπικές μεταφορές.

(10)

Αναθεώρηση του κανονισμού 913/2010 σχετικά με το ευρωπαϊκό σιδηροδρομικό δίκτυο για ανταγωνιστικές εμπορευματικές μεταφορές.

(11)

Πρόταση κανονισμού σχετικά με τον εξορθολογισμό των μέτρων για την ταχύτερη εφαρμογή των σχεδίων κοινού ενδιαφέροντος για το διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών.

(12)

Οδηγία 2009/28/ΕΚ σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και οδηγία 98/70/ΕΚ σχετικά με την ποιότητα των καυσίμων βενζίνης και ντίζελ.

(13)

COM (2014) 15 Πλαίσιο πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια κατά την περίοδο από το 2020 έως το 2030.

(14)

Μπορεί να χορηγηθεί περαιτέρω στήριξη στα προηγμένα βιοκαύσιμα, εάν πληρούνται οι όροι που αναφέρονται στις κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της ενέργειας και του περιβάλλοντος.

(15)

Οδηγία 2014/94/ΕΕ.

(16)

Στον βαθμό που οι πολιτικές των κρατών μελών προβλέπουν τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων, θα πρέπει να συμμορφώνονται με εφαρμοστέους κανόνες στον τομέα αυτό.

(17)

Όπως το φόρουμ για τις βιώσιμες μεταφορές.

(18)

Με τη συγχρηματοδότηση ιδιωτικών και δημόσιων κεφαλαίων, συμπεριλαμβανομένης της διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη» και των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων.

(19)

Κανονισμός (ΕΕ) 2016/427 της Επιτροπής, της 10ης Μαρτίου 2016, (1η δέσμη κανονιστικών ρυθμίσεων για τις εκπομπές σε πραγματικές συνθήκες οδήγησης) και κανονισμός (ΕΕ) 2016/646 της Επιτροπής, της 20ής Απριλίου 2016 (2η δέσμη κανονιστικών ρυθμίσεων για τις εκπομπές σε πραγματικές συνθήκες οδήγησης)

(20)

Πρόταση νέου κανονισμού που εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 27 Ιανουαρίου 2016, COM(2016)31.

(21)

Η Επιτροπή θα προτείνει επίσης να αναγράφεται ο συντελεστής συμμόρφωσης κάθε οχήματος στο πιστοποιητικό συμμόρφωσης, ούτως ώστε οι επιδόσεις του οχήματος ως προς τις εκπομπές να είναι απόλυτα διαφανής στον καταναλωτή. Το θέμα αυτό θα εξεταστεί στην 3ης δέσμη κανονιστικών ρυθμίσεων για τις εκπομπές σε πραγματικές συνθήκες οδήγησης, η οποία βρίσκεται επί του παρόντος υπό προετοιμασία.

(22)

Στις 14 Ιουνίου 2016, η τεχνική ρυθμιστική επιτροπή που συγκεντρώνει αντιπροσώπους των κρατών μελών (τεχνική επιτροπή για τα μηχανοκίνητα οχήματα) υπερψήφισε το σχέδιο κανονισμού της Επιτροπής σχετικά με την εισαγωγή της εναρμονισμένης παγκοσμίως διαδικασία δοκιμής ελαφρών επαγγελματικών οχημάτων.

(23)

Ο ανεξάρτητος μηχανισμός επιστημονικών συμβουλών (Scientific Advice Mechanism) εξετάζει την επιστημονική αξιολόγηση των επιλογών που διαθέτει η Επιτροπή.

(24)

Αξιολόγηση των κανονισμών 443/2009 και 510/2011 που καθορίζουν τα πρότυπα μείωσης των εκπομπών για τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά.

(25)

Οι ισχύοντες κανονισμοί 443/2009 και 510/2011 καθορίζουν καθεστώς για τα υπερμόρια στα οχήματα με εκπομπές του αγωγού εξαγωγής κάτω των 50 g/km (στο οποίο συμπεριλαμβάνονται, επομένως, ορισμένα υβριδικά με ρευματολήπτη, τα αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τα οχήματα κυψέλης καυσίμου, δηλ. τα υδρογονοκίνητα).

(26)

Σε πρώτο στάδιο, η αξιολόγηση της οδηγίας σχετικά με τη σήμανση των αυτοκινήτων (οδηγία 1999/94/ΕΚ) δημοσιεύεται μαζί με την παρούσα στρατηγική. Η Επιτροπή μπορεί επίσης να εξετάσει το ενδεχόμενο επέκτασης της επισήμανσης, ώστε να καλυφθούν και άλλοι ρύποι.

(27)

Σενάριο αναφοράς της ΕΕ για το 2016: Ενέργεια, μεταφορές και εκπομπές αερίων θερμοκηπίου - Τάσεις έως το 2050.

(28)

Εργαλείο υπολογισμού της ενεργειακής κατανάλωσης του οχήματος.

(29)

Οδηγία 2009/33/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2009, σχετικά με την προώθηση καθαρών και ενεργειακώς αποδοτικών οχημάτων οδικών μεταφορών.

(30)

Η πρόσθετη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια στις μεταφορές λόγω των βελτιώσεων που θα επιτευχθούν στο τομέα της ενεργειακής απόδοσης θα αντισταθμιστεί από τη χαμηλότερη ζήτηση σε άλλους τομείς.

(31)

COM (2015) 80 Στρατηγική-πλαίσιο για μια ανθεκτική Ενεργειακή Ένωση με μακρόπνοη πολιτική για την κλιματική αλλαγή.

(32)

COM(2015) 192.

(33)

COM(2016) 180.

(34)

Στοιχεία του 2014 σύμφωνα με έρευνα της Eurostat για το εργατικό δυναμικό (15-64 ετών). Περίπου 11 εκατομμύρια θέσεις εργασίας αντιστοιχούν σε υπηρεσίες μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των ταχυδρομικών υπηρεσιών και των ταχυμεταφορών, και άνω των 4 εκατομμυρίων στον τομέα της κατασκευής εξοπλισμού μεταφορών.

(35)

COM (2016) 381.

(36)

Για παράδειγμα, οι εργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη σχετικά με την ανάπτυξη χρηματοπιστωτικών προϊόντων για την αποδέσμευση επενδύσεων σε στόλους λεωφορείων χαμηλών εκπομπών ή τη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των πλοίων.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 20.7.2016

COM(2016) 501 final

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

στην

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Ευρωπαϊκή στρατηγική για την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών

{SWD(2016) 244 final}

Παράρτημα: Σχέδιο δράσης για την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών 1

(1)

Οι δράσεις που απαριθμούνται στο παρόν σχέδιο δράσης θα υποβληθούν σε κατάλληλη αξιολόγηση, διαβούλευση και εκτίμηση των επιπτώσεων, σύμφωνα με τις αρχές βελτίωσης της νομοθεσίας της ΕΕ, καθώς και τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας.