Υπόθεση C‑60/16

Mohammad Khir Amayry

κατά

Migrationsverket

(αίτηση του Kammarrätten i Stockholm – Migrationsöverdomstolen
για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Προδικαστική παραπομπή – Κανονισμός (ΕΕ) 604/2013 – Προσδιορισμός του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αιτήσεως διεθνούς προστασίας η οποία υποβλήθηκε σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας – Άρθρο 28 – Θέση του αιτούντος διεθνή προστασία υπό κράτηση για τον σκοπό της μεταφοράς του προς το υπεύθυνο κράτος μέλος – Προθεσμία για την πραγματοποίηση της μεταφοράς – Ανώτατη διάρκεια της κρατήσεως – Υπολογισμός – Αποδοχή του αιτήματος αναδοχής πριν από τη θέση υπό κράτηση – Αναστολή εκτελέσεως της αποφάσεως μεταφοράς»

Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 13ης Σεπτεμβρίου 2017

1. Συνοριακοί έλεγχοι, άσυλο και μετανάστευση–Πολιτική ασύλου–Κριτήρια και μηχανισμοί για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας–Κανονισμός 604/2013–Κράτηση για τον σκοπό της μεταφοράς–Θέση υπό κράτηση μετά την αποδοχή του αιτήματος αναδοχής–Ανώτατη διάρκεια–Δύο μήνες–Προϋποθέσεις–Έλεγχος από τον εθνικό δικαστή

   (Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 6· κανονισμός 604/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 28)

2. Συνοριακοί έλεγχοι, άσυλο και μετανάστευση–Πολιτική ασύλου–Κριτήρια και μηχανισμοί για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας–Κανονισμός 604/2013–Κράτηση για τον σκοπό της μεταφοράς–Θέση υπό κράτηση μετά την αποδοχή του αιτήματος αναδοχής ή εκ νέου αναλήψεως και πριν παύσει το ανασταλτικό αποτέλεσμα του ένδικου βοηθήματος ή της αιτήσεως επανεξετάσεως κατά της αποφάσεως περί μεταφοράς–Παύση του ανασταλτικού αποτελέσματος–Προθεσμία για την πραγματοποίηση της μεταφοράς–Υπολογισμός–Μη συνυπολογισμός του διαστήματος κρατήσεως που έχει προηγηθεί

   (Κανονισμός 604/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 28 § 3)

3. Συνοριακοί έλεγχοι, άσυλο και μετανάστευση–Πολιτική ασύλου–Κριτήρια και μηχανισμοί για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας–Κανονισμός 604/2013–Κράτηση για τον σκοπό της μεταφοράς–Παύση του ανασταλτικού αποτελέσματος του ένδικου βοηθήματος ή της αιτήσεως επανεξετάσεως κατά της αποφάσεως περί μεταφοράς–Προθεσμία για την πραγματοποίηση της μεταφοράς–Παράλειψη υποβολής προηγούμενου αιτήματος αναστολής της εν λόγω αποφάσεως μεταφοράς από τον ενδιαφερόμενο–Δεν ασκεί επιρροή

   (Κανονισμός 604/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 28 § 3)

1.  Το άρθρο 28 του κανονισμού (ΕΕ) 604/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας ή από απάτριδα, υπό το πρίσμα του άρθρου 6 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει την έννοια ότι:

   –

   δεν αντιτίθεται σε εθνική κανονιστική ρύθμιση, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία προβλέπει ότι όταν ο αιτών διεθνή προστασία τίθεται υπό κράτηση αφού έχει γίνει δεκτό από το οικείο κράτος μέλος το αίτημα αναδοχής, η κράτηση μπορεί να διαρκέσει δύο μήνες κατ’ ανώτατο όριο, εφόσον, αφενός, η διάρκεια της κρατήσεως δεν υπερβαίνει το αναγκαίο για τη διαδικασία μεταφοράς διάστημα, όπως αυτό υπολογίζεται βάσει των συγκεκριμένων αναγκών της διαδικασίας μεταφοράς σε κάθε περίπτωση και, αφετέρου, η διάρκεια αυτή δεν παρατείνεται περισσότερο από έξι εβδομάδες από την ημερομηνία κατά την οποία το ένδικο βοήθημα ή αίτηση επανεξετάσεως παύει να έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα –εφόσον συντρέχει τέτοια περίπτωση– και

   –	αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία επιτρέπει, υπό τις περιστάσεις αυτές, να διατηρηθεί η κράτηση για διάστημα τριών ή δώδεκα μηνών εντός του οποίου θα αναμενόταν να πραγματοποιηθεί η μεταφορά.

   Συνεπώς, το άρθρο 28, παράγραφος 3, τρίτο εδάφιο, του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι η προβλεπόμενη στη διάταξη αυτή ανώτατη προθεσμία των έξι εβδομάδων εντός της οποίας πρέπει να πραγματοποιείται η μεταφορά προσώπου που τελεί υπό κράτηση εφαρμόζεται μόνο στην περίπτωση που το εν λόγω πρόσωπο κρατείται ήδη όταν πραγματοποιείται ένα από τα δύο γεγονότα στα οποία αναφέρεται η εν λόγω διάταξη. Κατά συνέπεια, όταν κάποιο πρόσωπο τίθεται υπό κράτηση, εν αναμονή της μεταφοράς του, αφού έχει γίνει δεκτή η αίτηση αναδοχής από το κράτος μέλος προς το οποίο αυτή απευθύνθηκε, η διάρκεια της κρατήσεως περιορίζεται από μία από τις συγκεκριμένες προθεσμίες του άρθρου 28, παράγραφος 3, του εν λόγω κανονισμού μόνον –εφόσον συντρέχει τέτοια περίπτωση– από την ημερομηνία κατά την οποία χάνει το ανασταλτικό του αποτέλεσμα το ένδικο βοήθημα ή η επανεξέταση σύμφωνα με το άρθρο 27, παράγραφος 3, του εν λόγω κανονισμού.

   Ελλείψει καθορισμού ανώτατης διάρκειας κρατήσεως από τον κανονισμό Δουβλίνο ΙΙΙ, η κράτηση αυτή πρέπει, ωστόσο, να τηρεί, καταρχάς, την αρχή που κατοχυρώνεται στο άρθρο 28, παράγραφος 3, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού αυτού, κατά την οποία η κράτηση είναι όσο το δυνατόν συντομότερη και δεν διαρκεί περισσότερο από τον χρόνο που εύλογα απαιτείται για την ολοκλήρωση των αναγκαίων διοικητικών διαδικασιών με τη δέουσα επιμέλεια μέχρι την εκτέλεση της μεταφοράς. Επίσης, το πρόσωπο αυτό δεν μπορεί να κρατηθεί για διάστημα που υπερβαίνει κατά πολύ τη διάρκεια των έξι εβδομάδων εντός της οποίας θα αναμενόταν να πραγματοποιηθεί η μεταφορά, καθώς από το άρθρο 28, παράγραφος 3, τρίτο εδάφιο, του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ προκύπτει ότι το διάστημα αυτό είναι κατ’ αρχήν επαρκές –δεδομένης ιδίως της απλουστευμένης διαδικασίας μεταφοράς μεταξύ των κρατών μελών την οποία θεσπίζει ο κανονισμός αυτός– προκειμένου οι αρμόδιες αρχές να προβούν στη μεταφορά (βλ., κατ’ αναλογία, απόφαση της 16ης Ιουλίου 2015, Lanigan,C‑237/15 PPU, EU:C:2015:474, σκέψη 60).

   Συνεπώς, καθώς το γεγονός ότι η κράτηση του αιτούντος διεθνή προστασία ξεκινά αφού έχει γίνει δεκτό το αίτημα αναδοχής από το κράτος προς το οποίο είχε υποβληθεί δεν μπορεί να καταστήσει ιδιαίτερα δύσκολη τη μεταφορά του εν λόγω προσώπου, κράτηση που διαρκεί τρεις ή δώδεκα μήνες, εντός των οποίων θα αναμενόταν να πραγματοποιηθεί η μεταφορά, υπερβαίνει την αναγκαία εύλογη διάρκεια για την ολοκλήρωση, με τη δέουσα επιμέλεια, των απαιτούμενων διοικητικών διαδικασιών μέχρι την εκτέλεση της μεταφοράς.

   Αντιθέτως, υπό τις περιστάσεις αυτές, δεδομένης της διακριτικής ευχέρειας που διαθέτουν τα κράτη μέλη κατά τη λήψη των μέτρων εφαρμογής της νομοθεσίας της Ένωσης, διάρκεια κρατήσεως δύο μηνών δεν μπορεί να θεωρηθεί κατ’ ανάγκη υπερβολική, το κατά πόσον όμως ανταποκρίνεται στα χαρακτηριστικά κάθε συγκεκριμένης περιπτώσεως πρέπει να εξετάζεται από την αρμόδια αρχή, υπό τον έλεγχο των εθνικών δικαστηρίων.

   (βλ. σκέψεις 39-41, 45-47, 49, διατακτ. 1)

2.  Το άρθρο 28, παράγραφος 3, του κανονισμού 604/2013 έχει την έννοια ότι από την προβλεπόμενη σε αυτό προθεσμία των έξι εβδομάδων από τη στιγμή που παύει το ανασταλτικό αποτέλεσμα του ένδικου βοηθήματος ή της επανεξετάσεως δεν πρέπει να αφαιρείται ο αριθμός των ημερών κατά τις οποίες ο ενδιαφερόμενος έχει ήδη κρατηθεί μετά την αποδοχή του αιτήματος αναδοχής ή εκ νέου αναλήψεως από κράτος μέλος.

   Το γεγονός ότι το οικείο πρόσωπο τελεί ήδη υπό κράτηση τη στιγμή που παύει το ανασταλτικό αποτέλεσμα του ένδικου βοηθήματος ή της επανεξετάσεως δεν είναι αφεαυτού ικανό να διευκολύνει σημαντικά τη μεταφορά, καθώς τα κράτη μέλη δεν μπορούν να ρυθμίσουν τις τεχνικές λεπτομέρειες της μεταφοράς όταν η μεταφορά αυτή δεν είναι δεδομένη ούτε επί της αρχής ούτε ως προς την ημερομηνία της.

   Εξάλλου, στις περιπτώσεις στις οποίες ο ενδιαφερόμενος ασκεί ένδικο βοήθημα ή επανεξέταση μετά την πάροδο πολλών εβδομάδων κρατήσεως, τυχόν μείωση της δεύτερης προθεσμίας του άρθρου 28, παράγραφος 3, τρίτο εδάφιο, του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ ίση προς τις ημέρες που έχει ήδη διαρκέσει η κράτηση θα μπορούσε, στην πράξη, να στερήσει από την αρμόδια αρχή κάθε δυνατότητα πραγματοποιήσεως της μεταφοράς πριν από τη λήξη της κρατήσεως και να την εμποδίσει, κατ’ αυτόν τον τρόπο, να αξιοποιήσει αποτελεσματικά την προβλεφθείσα από τον νομοθέτη της Ένωσης δυνατότητα να προβαίνει στην κράτηση του οικείου προσώπου προς αποτροπή σημαντικού κινδύνου διαφυγής του.

   (βλ. σκέψεις 57-59, διατακτ. 2)

3.  Το άρθρο 28, παράγραφος 3, του κανονισμού 604/2013 έχει την έννοια ότι η προβλεπόμενη σε αυτό προθεσμία των έξι εβδομάδων από τη στιγμή που παύει το ανασταλτικό αποτέλεσμα του ένδικου βοηθήματος ή της επανεξετάσεως ισχύει και σε περίπτωση που δεν έχει υποβληθεί από τον ενδιαφερόμενο συγκεκριμένο αίτημα αναστολής.

   Διαπιστώνεται, περαιτέρω, ότι ο νομοθέτης της Ένωσης αναφέρθηκε στην παύση του ανασταλτικού αποτελέσματος «σύμφωνα με το άρθρο 27, παράγραφος 3» του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ, χωρίς να προβαίνει σε διάκριση μεταξύ των κρατών μελών που αποφάσισαν να αναγνωρίσουν στο ένδικο βοήθημα ή στην επανεξέταση αυτόματο ανασταλτικό αποτέλεσμα, βάσει του άρθρου 27, παράγραφος 3, στοιχεία αʹ και βʹ, του εν λόγω κανονισμού, και των κρατών μελών που επέλεξαν να εξαρτήσουν το ανασταλτικό αποτέλεσμα από την προηγούμενη έκδοση σχετικής δικαστικής αποφάσεως κατόπιν αιτήματος του ενδιαφερομένου, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 27, παράγραφος 3, στοιχείο γʹ, του εν λόγω κανονισμού.

   Το άρθρο 28, παράγραφος 3, του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ δεν αναφέρεται βέβαια ευθέως στη προβλεπόμενη από το άρθρο 27, παράγραφος 4, του κανονισμού αυτού περίπτωση, κατά την οποία η αναστολή εκτελέσεως της μεταφοράς προκύπτει όχι ως συνέπεια νόμου ή δικαστικής αποφάσεως αλλά με απόφαση της αρμόδιας αρχής. Ωστόσο, σε μια τέτοια περίπτωση ο ενδιαφερόμενους τελεί σε κατάσταση καθ’ όλα συγκρίσιμη με αυτή ενός προσώπου του οποίου το ένδικο βοήθημα ή η επανεξέταση έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 27, παράγραφος 3, του εν λόγω κανονισμού.

   (βλ. σκέψεις 64, 67, 68, 73, διατακτ. 3)