Σύμβαση για τη βιολογική ποικιλομορφία

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ:

Απόφαση 93/626/EΟΚ σχετικά με τη σύναψη της σύμβασης για τη βιολογική ποικιλομορφία

Σύμβαση για τη βιολογική ποικιλομορφία

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ;

Η απόφαση 93/626/ΕΟΚ σηματοδοτεί την έγκριση από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα (πλέον ΕΕ) της Σύμβασης για τη βιολογική ποικιλομορφία του ΟΗΕ που υπεγράφη στο Ρίο ντε Τζανέιρο τον Ιούνιο του 1992. Η απόφαση επιβεβαιώνει τη δέσμευση των χωρών της ΕΕ για την εφαρμογή των άρθρων της σύμβασης.

Η σύμβαση έχει 3 στόχους:

• τη διατήρηση της βιολογικής ποικιλομορφίας (δηλ. της ποικιλίας των έμβιων όντων που υπάρχουν στη Γη)·
• την αυτοσυντηρούμενη χρησιμοποίηση των συστατικών της βιολογικής ποικιλομορφίας·
• τον ορθό και ισότιμο καταμερισμό των πλεονεκτημάτων που θα προκύψουν από τη χρησιμοποίηση των γενετικών πόρων.

Η βιολογική ποικιλομορφία προσφέρει μεγάλα οικολογικά, γενετικά, κοινωνικά, οικονομικά, επιστημονικά, εκπαιδευτικά, πολιτιστικά, ψυχαγωγικά και αισθητικά ωφελήματα.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η σύμβαση προβλέπει ότι κάθε κυβέρνηση που έχει υπογράψει:

• θα συνεργάζεται με άλλες κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς για να διασφαλιστεί η διατήρηση και η αυτοσυντηρούμενη χρησιμοποίηση της βιολογικής ποικιλομορφίας·
• θα αναπτύσσει κατάλληλες στρατηγικές και θα ενσωματώνει την προστασία της βιολογικής ποικιλομορφίας στην εθνική διαδικασία λήψης αποφάσεων, τα διακλαδικά σχέδια, τα προγράμματα και τις πολιτικές·
• θα επιλέγει και θα παρακολουθεί τη βιολογική ποικιλομορφία και τους παράγοντες που την επηρεάζουν·
• θα διατηρεί τη βιολογική ποικιλομορφία μέσω:
  • της εγκατάστασης και της καλής διαχείρισης των προστατευομένων περιοχών, καθώς και της προστασίας των οικοσυστημάτων και των φυσικών οικότοπων·
  • της προαγωγής μιας περιβαλλοντολογικά συνετής και αυτοσυντηρούμενης ανάπτυξης σε περιοχές γειτονικές των προστατευόμενων περιοχών·
  • της αποκατάστασης των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων και της προαγωγής της ανασύστασης των απειλουμένων ειδών·
  • της ρύθμισης, της διαχείρισης ή του ελέγχου των κινδύνων που συνδέονται με τη χρησιμοποίηση και απελευθέρωση ζώντων τροποποιημένων βιοτεχνολογικά οργανισμών (δηλ. γενετικά τροποποιημένων οργανισμών)·
  • της πρόληψης της εισαγωγής, του ελέγχου ή της εξάλειψης των χωροκατακτητικών ξένων ειδών·
  • της προστασίας και της ενθάρρυνσης της παραδοσιακής χρήσης των βιολογικών πόρων·
  • της θέσπιση συμπληρωματικών μέτρων διατήρησης.

Η σύμβαση προβλέπει επίσης ότι οι υπογράφοντες θα πρέπει:

• να ενσωματώνουν την προβληματική σχετικά με τη βιολογική ποικιλομορφία στο εθνικό σύστημα λήψεως αποφάσεων·
• να αποφεύγουν ή να ελαχιστοποιούν αρνητικές επιπτώσεις από τη χρήση των βιολογικών πόρων (π.χ. μέσω των αξιολογήσεων των περιβαλλοντικών επιπτώσεων)·
• να ενθαρρύνουν τη συνεργασία για τη διατήρηση της βιολογικής ποικιλομορφίας μεταξύ των αρχών και του ιδιωτικού τομέα και να θεσπίζουν κίνητρα·
• να βοηθούν τις αναπτυσσόμενες χώρες στον εντοπισμό, τη διατήρηση και την αυτοσυντηρούμενη χρησιμοποίηση της βιολογικής ποικιλομορφίας τους, παρέχοντας έρευνα, επιστημονική και τεχνική εκπαίδευση, καθώς και την κατάλληλη επιμόρφωση·
• να προάγουν την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού σχετικά με τη σημασία της βιολογικής ποικιλομορφίας·
• να αξιολογούν τον αντίκτυπο που μπορεί να έχουν οι αποφάσεις στη βιολογική ποικιλομορφία ή στους γείτονές τους.

Οι εθνικές κυβερνήσεις θα διευκολύνουν την πρόσβαση στους γενετικούς πόρους τους για περιβαλλοντικά συνεπή αξιοποίηση με αμοιβαία συμφωνηθέντες όρους, που θα υπόκεινται σε εκ των προτέρων συναίνεση.

Τα συμβαλλόμενα μέρη εξασφαλίζουν δίκαιη κατανομή των χρηματικών και μη χρηματικών ωφελημάτων από τη χρησιμοποίηση (έρευνα και ανάπτυξη) των εν λόγω γενετικών πόρων.

Οι εθνικές κυβερνήσεις συμφωνούν:

• να μοιράζονται τεχνολογία, ειδικά με τις αναπτυσσόμενες χώρες·
• να ανταλλάσσουν δημόσια διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τη διατήρηση και την αυτοσυντηρούμενη χρησιμοποίηση της βιολογικής ποικιλομορφίας·
• να προωθούν τη διεθνή και επιστημονική συνεργασία·
• να μοιράζονται τα αποτελέσματα και τα ωφελήματα που προκύπτουν από τις βιοτεχνολογίες από γενετικούς πόρους·

Το Global Environment Facility παρέχει οικονομικούς πόρους στις αναπτυσσόμενες χώρες για την υλοποίηση της σύμβασης. Ο πυρήνας του προϋπολογισμού του προέρχεται από εθνικές κυβερνήσεις με σημαντικές πρόσθετες εθελοντικές συνεισφορές.

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΙΣΧΥΟΣ

Η σύμβαση τέθηκε σε ισχύ στις 29 Δεκεμβρίου 1993.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Δύο πρωτόκολλα έχουν συμφωνηθεί στο πλαίσιο της σύμβασης. Το πρωτόκολλο της Καρταχένα για τη βιοασφάλεια διέπει τις μετακινήσεις των ζώντων τροποποιημένων οργανισμών της σύγχρονης βιοτεχνολογίας από τη μία χώρα στην άλλη. Το δεύτερο είναι το πρωτόκολλο της Ναγκόγια για την πρόσβαση και τον καταμερισμό των οφελών. Η ΕΕ είναι συμβαλλόμενο μέρος και στα δύο.

Τον Οκτώβριο του 2010 στη Ναγκόγια της Ιαπωνίας, τα συμβαλλόμενα μέρη της σύμβασης συμφώνησαν σε ένα 10ετές στρατηγικό σχέδιο για την καταπολέμηση της απώλειας της βιολογικής ποικιλομορφίας και όρισαν 20 στόχους, γνωστούς ως στόχους του Aichi, για την επίτευξη αυτού του σκοπού. Οι δεσμεύσεις αυτές αντικατοπτρίζονται στη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα για το 2020.

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Φύση και βιοποικιλότητα (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Απόφαση 93/626/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 1993, σχετικά με τη σύναψη της σύμβασης για τη βιολογική ποικιλομορφία (ΕΕ L 309 της 13.12.1993, σ. 1-2)

Σύμβαση για τη βιολογική ποικιλομορφία (ΕΕ L 309 της 13.12.1993, σ. 3-20)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Πρωτόκολλο της Καρταχένα για τη βιοασφάλεια που επισυνάπτεται στη σύμβαση για τη βιοποικιλότητα (ΕΕ L 201 της 31.7.2002, σ. 50-65)

Πρωτόκολλο της Ναγκόγια για την πρόσβαση στους γενετικούς πόρους και τον δίκαιο και ισότιμο καταμερισμό των οφελών που απορρέουν από τη χρησιμοποίησή τους, το οποίο επισυνάπτεται στη σύμβαση για τη βιολογική ποικιλομορφία (ΕΕ L 150 της 20.5.2014, σ. 234-249)

Κανονισμός (EΕ) αριθ. 1143/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2014, για την πρόληψη και διαχείριση της εισαγωγής και εξάπλωσης χωροκατακτητικών ξένων ειδών (ΕΕ L 317 της 4.11.2014, σ. 35-55)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1143/2014 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Η παρούσα ενοποιημένη απόδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.

τελευταία ενημέρωση 10.07.2020