9.6.2016   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 152/47

(1)

Το 2011 χορηγήθηκε στην εταιρεία Finnfjord AS («Finnfjord») κρατική ενίσχυση ύψους 175 εκατ. NOK από το καθεστώς του Ταμείου Ενέργειας (βλέπε κατωτέρω) για την κατασκευή συστήματος ανάκτησης ενέργειας στη μονάδα παραγωγής σιδηροπυριτίου της εν λόγω εταιρείας. Η χορήγηση της ενίσχυσης αυτής εγκρίθηκε από την Αρχή με την απόφαση αριθ. 39/11/COL (1).

(2)

Κατόπιν συζητήσεων πριν από την κοινοποίηση, οι οποίες ξεκίνησαν τον Νοέμβριο του 2012, οι νορβηγικές αρχές με επιστολή της 26ης Ιουνίου 2013 κοινοποίησαν την πρόσθετη ενίσχυση από την Innovation Norway («IN») υπέρ της Finnfjord, δυνάμει του άρθρου 1 παράγραφος 3 του μέρους I του πρωτοκόλλου 3 (2). Το μέτρο αυτό αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας απόφασης.

(3)

Με επιστολή της 5ης Ιουλίου 2013 (3) η Αρχή ζήτησε από τις νορβηγικές αρχές συμπληρωματικές πληροφορίες. Οι νορβηγικές αρχές απάντησαν με επιστολή της 19ης Αυγούστου 2013 (4). Με επιστολή της 28ης Αυγούστου 2013 (5) η Αρχή υπέβαλε νέο αίτημα για πληροφορίες, στο οποίο οι νορβηγικές αρχές απάντησαν με επιστολή της 18ης Σεπτεμβρίου 2013 (6). Με επιστολή της 13ης Νοεμβρίου 2013 (7) η Αρχή ενημέρωσε τις νορβηγικές αρχές ότι εξέδωσε την απόφαση αριθ. 445/13/COL για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας σχετικά με το κοινοποιηθέν μέτρο.

(4)

Με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της 21ης Φεβρουαρίου 2014 (8) οι νορβηγικές αρχές υπέβαλαν παρατηρήσεις σχετικά με την απόφαση αυτή. Στις 10 Απριλίου 2014, έπειτα από εκτενείς συζητήσεις με τις νορβηγικές αρχές και τη Finnfjord σχετικά με τις εμπιστευτικές πληροφορίες, η απόφαση δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο συμπλήρωμα ΕΟΧ (9). Η Finnfjord ήταν το μοναδικό τρίτο μέρος που υπέβαλε παρατηρήσεις (10). Με επιστολή της 13ης Μαΐου 2014 (11) οι παρατηρήσεις αυτές διαβιβάστηκαν στις νορβηγικές αρχές. Με επιστολή της 6ης Ιουνίου 2014 (12) οι νορβηγικές αρχές υπέβαλαν σχόλια επί των εν λόγω παρατηρήσεων τρίτου μέρους. Με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της 25ης Σεπτεμβρίου 2014 (13) η Finnfjord υπέβαλε περαιτέρω παρατηρήσεις. Με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της 8ης Οκτωβρίου 2014 (14) η Αρχή ζήτησε περαιτέρω πληροφορίες από τη Finnfjord, η οποία ανταποκρίθηκε στο αίτημα με μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στις 24 και 27 Οκτωβρίου 2014 (15). Με επιστολή της 27ης Οκτωβρίου 2014 (16) οι πρόσθετες παρατηρήσεις και πληροφορίες διαβιβάστηκαν στις νορβηγικές αρχές. Οι νορβηγικές αρχές απάντησαν με την επιστολή της 12ης Νοεμβρίου 2014 (17). Μεταξύ Νοεμβρίου 2014 και Ιανουαρίου 2015 η Αρχή είχε ανεπίσημες επαφές μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τηλεφώνου με τις νορβηγικές αρχές και τη Finnfjord.

(5)

Το κοινοποιηθέν σχεδιαζόμενο μέτρο συνίσταται σε άμεση επιχορήγηση ύψους 16 εκατ. NOK από την IN στη Finnfjord, η οποία προορίζεται να καλύψει μέρος της αύξησης των δαπανών του έργου, που από [680-720] εκατ. NOK αυξήθηκαν σε [περίπου 800] εκατ. NOK.

(6)

Η IN ενημέρωσε τη Finnfjord για την απόφασή της να εφαρμόσει το κοινοποιηθέν μέτρο με επιστολή της 10ης Δεκεμβρίου 2012.

(7)

Η IN έχει εξηγήσει ότι η Finnfjord χρειαζόταν επιπλέον [80-95] εκατ. NOK για την ολοκλήρωση του έργου ανάκτησης ενέργειας. Ως εκ τούτου, το ποσό των 16 εκατ. NOK καλύπτει μέρος μόνο της αύξησης των δαπανών.

(8)

Ταυτόχρονα με την παροχή της άμεσης επιχορήγησης ύψους 16 εκατ. NOK στη Finnfjord, η IN χορήγησε επίσης στη Finnfjord δάνειο ύψους 18 εκατ. NOK. Εκείνη την περίοδο η Finnfjord είχε ήδη δανειστεί 100 εκατ. NOK από την IN σχετικά με το ίδιο έργο. Κανένα από τα δάνεια αυτά δεν έχουν κοινοποιηθεί στην Αρχή. Η IN υποστηρίζει ότι τα δάνεια αυτά χορηγήθηκαν με όρους της αγοράς και ότι, ως εκ τούτου, δεν συνεπάγονται κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ.

(9)

Παράλληλα με το δάνειο των 18 εκατ. NOK από την IN, η Finnfjord εξασφάλισε δάνειο ύψους [45-60] εκατ. NOK από το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα SpareBank 1 Nord-Norge («SNN»). Τα υφιστάμενα δάνεια που έχει λάβει η Finnfjord από το SNN σε σχέση με το έργο ανήλθαν σε συνολικό ύψος [300-325] εκατ. NOK.

(10)

Αθροιστικά, η άμεση επιχορήγηση ύψους 16 εκατ. NOK και τα δύο δάνεια ύψους 18 εκατ. NOK και [45-60] εκατ. NOK κάλυψαν την αύξηση κόστους ύψους [80-95] εκατ. NOK.

(11)

Η IN είναι ένας δημόσιος φορέας που συστάθηκε με τον νόμο για την Innovation Norway (18). Ανήκει στο νορβηγικό κράτος μέσω του Υπουργείου Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Περιφερειακής Ανάπτυξης (51 %) και στο σύνολο των 19 τοπικών αρχών των νορβηγικών κομητειών (49 %). Η IN χρηματοδοτείται με κρατικούς πόρους.

(12)

Η Enova SF («Enova») είναι κρατική επιχείρηση (19) η οποία ανήκει εξολοκλήρου στο νορβηγικό κράτος μέσω του Υπουργείου Πετρελαίου και Ενέργειας. Είναι αρμόδια για τη διαχείριση του καθεστώτος του Ταμείου Ενέργειας, το οποίο αποτελεί καθεστώς κρατικών ενισχύσεων για την προαγωγή της περιβαλλοντικής προστασίας που εγκρίθηκε από την Αρχή με τις αποφάσεις αριθ. 125/06/COL (20) και αριθ. 248/11/COL (21). Η Enova χρηματοδοτείται με κρατικούς πόρους.

(13)

Βάσει του καθεστώτος του Ταμείου Ενέργειας, η Enova διοργανώνει διαγωνισμούς για τη χορήγηση ενισχύσεων, στους οποίους τα σχέδια που βραβεύονται είναι εκείνα που αποφέρουν το βέλτιστο ενεργειακό αποτέλεσμα ανά NOK ενίσχυσης (22).

(14)

Η Enova προβαίνει στην εκταμίευση του τελευταίου 20 % ενός μέτρου μεμονωμένης ενίσχυσης μόνον αφού εγκρίνει την τελική έκθεση σχετικά με το έργο (23). Σύμφωνα με δελτίο Τύπου της Finnfjord (24), το σύστημα ανάκτησης ενέργειας είχε ήδη τεθεί σε λειτουργία στις 30 Οκτωβρίου 2012. Στις 22 Νοεμβρίου 2012 η Enova ενέκρινε την τελική έκθεση της Finnfjord. Στις 23 Νοεμβρίου 2012 η Enova εκταμίευσε την τελευταία δόση της ενίσχυσης ύψους 35 εκατ. NOK (20 % του συνολικού ποσού της ενίσχυσης ύψους 175 εκατ. NOK).

(15)

Η Finnfjord είναι μια οικογενειακή εταιρεία περιορισμένης ευθύνης. Η μονάδα που θα λάβει στήριξη μέσω της σχεδιαζόμενης ενίσχυσης βρίσκεται στο Finnsnes στην κομητεία Troms, η οποία είναι η δεύτερη βορειότερη κομητεία της Νορβηγίας.

(16)

Στην κοινοποίηση που οδήγησε στην απόφαση της Αρχής αριθ. 39/11/COL, της 9ης Φεβρουαρίου 2011, για την έγκριση της χορήγησης ενίσχυσης ύψους 175 εκατ. NOK από την Enova στη Finnfjord, η εκτίμηση αναφορικά με τον προϋπολογισμό του έργου ανάκτησης ενέργειας της Finnfjord ανερχόταν σε 511,66 εκατ. NOK. Η ενίσχυση χορηγήθηκε για την αντικατάσταση του υπάρχοντος συστήματος ψύξης από μια μονάδα ανάκτησης ενέργειας. Σκοπός ήταν η ετήσια παραγωγή 224 GWh ηλεκτρικής ενέργειας και η ανάκτηση 125 GWh ατμού διεργασιών. Η εκτιμώμενη ετήσια παραγωγή ενέργειας ανερχόταν ως εκ τούτου σε 349 GWh.

(17)

Σύμφωνα με την τρέχουσα κοινοποίηση, έως τον Φεβρουάριο του 2011 ο εκτιμώμενος προϋπολογισμός είχε ήδη αυξηθεί κατά 190 εκατ. NOK, ανερχόμενος από 511,66 εκατ. NOK σε 700 εκατ. NOK. Παρά τη σημαντική αυτή αύξηση, στις 7 Φεβρουαρίου 2011 το διοικητικό συμβούλιο της Finnfjord αποφάσισε να προχωρήσει στην υλοποίηση του έργου. Κατά τη δεδομένη χρονική στιγμή η Finnfjord δεν υπέβαλε αίτηση για περαιτέρω ενίσχυση. Η κοινοποιηθείσα ενίσχυση δεν προορίζεται για την κάλυψη των αυξήσεων κόστους που οδήγησαν στην εκτίμηση των 700 εκατ. NOK.

(18)

Η αύξηση κόστους προέκυψε κυρίως από την απόφαση της Finnfjord για αποκλειστική εστίαση του έργου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ατμό (και όχι στην ανάκτηση ατμού διεργασιών) προβαίνοντας στην αγορά ισχυρότερου ατμοστροβίλου. Η παραγγελία του στροβίλου έγινε στις 7 Ιανουαρίου 2011. Στις 23 Φεβρουαρίου 2011 συνάφθηκε νομικά δεσμευτική σύμβαση για τον στρόβιλο. Με επιστολή της 16ης Φεβρουαρίου 2011 η Finnfjord ενημέρωσε την Enova ότι είχε παραγγείλει ισχυρότερο στρόβιλο, ο οποίος ήταν σε θέση να παράγει 344,5 GWh ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως. Η αυξημένη αυτή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προσέγγιζε συνεπώς την εκτιμώμενη συνολική παραγωγή των 349 GWh ηλεκτρικής ενέργειας και ατμού. Βάσει των ανωτέρω, η Finnfjord ζήτησε να εξαιρεθεί η παραγωγή ατμού από το ενισχυόμενο έργο. Με επιστολή της 17ης Φεβρουαρίου 2011 η Enova ενέκρινε την αλλαγή στο έργο.

(19)

Καθ' όλη τη διάρκεια της υλοποίησης του έργου η Finnfjord υπέβαλλε στην Enova εκθέσεις προόδου. Στην έκθεσή της με ημερομηνία 30 Απριλίου 2012 η Finnfjord ανέφερε περαιτέρω αυξήσεις κόστους που συνδέονταν με το κτίριο του στροβίλου, τους αγωγούς ατμού και συμπύκνωσης και τις τάφρους. Οι πρόσθετες δαπάνες ανέρχονταν σε 5 εκατ. NOK περίπου. Η Finnfjord εξακολουθούσε να έχει ως στόχο το συνολικό κόστος του έργου να μην υπερβεί την εκτίμηση των 700 εκατ. NOK.

(20)

Στην έκθεση προόδου που υπέβαλε με ημερομηνία 29 Ιουνίου 2012 η εκτίμηση του συνολικού κόστους εξακολουθούσε να μην υπερβαίνει τα 700 εκατ. NOK. Ωστόσο, έως την εν λόγω ημερομηνία είχε εκτιμηθεί ότι για το έργο θα απαιτούνταν πρόσθετες δαπάνες ύψους [5-10] εκατ. NOK. Αυτή η αύξηση κόστους συζητήθηκε από το διοικητικό συμβούλιο της Finnfjord στη συνεδρίαση της 19ης Ιουνίου 2012. Οι νορβηγικές αρχές δεν έχουν παράσχει εξήγηση για το γεγονός ότι η αύξηση του συνολικού κόστους κατά [10-15] εκατ. NOK ([…]) δεν οδήγησε σε αναπροσαρμογή του εκτιμώμενου συνολικού κόστους των 700 εκατ. NOK στην έκθεση προόδου της 29ης Ιουνίου 2012.

(21)

Οι νορβηγικές αρχές ανέφεραν ότι η Finnfjord σε μια δεδομένη χρονική στιγμή την άνοιξη του 2012 ξεκίνησε ανεπίσημες συζητήσεις με την Enova σχετικά με τη χορήγηση πρόσθετης ενίσχυσης για την κάλυψη της αύξησης κόστους του έργου. Στις 5 Ιουλίου 2012, σε συνέχεια των ανεπίσημων επαφών, η Finnfjord υπέβαλε επίσημο αίτημα για πρόσθετη ενίσχυση από την Enova. Κατά τη δεδομένη χρονική στιγμή η Finnfjord είχε αναθεωρήσει την εκτίμηση του συνολικού κόστους καταλήγοντας σε ποσό ύψους [730-760] εκατ. NOK.

(22)

Από τις πληροφορίες που διαβιβάστηκαν στην Αρχή προκύπτει ότι η Finnfjord, βάσει αναθεώρησης του προϋπολογισμού που οριστικοποιήθηκε στις 31 Ιουλίου 2012, είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι για το έργο θα απαιτούνταν πρόσθετες δαπάνες, και η εκτίμηση του συνολικού κόστους είχε αυξηθεί σε ποσό που κυμαινόταν μεταξύ [740] εκατ. NOK και [περίπου 800] εκατ. NOK. Οι αυξήσεις κόστους αφορούσαν: προσαρμογές σε υφιστάμενα μηχανήματα, προσαρμογές σε τρεις υφιστάμενες καμίνους, προσαρμογές σε αγωγούς καπνού, εγκαταστάσεις στο κτίριο του στροβίλου και σε άλλα κτίρια, ελλείμματα παραγωγής με διάρκεια μεγαλύτερη της αναμενόμενης και ολοκλήρωση των εργασιών και των εγκαταστάσεων. Η Finnfjord ζήτησε πρόσθετη ενίσχυση από την Enova ώστε να διασφαλίσει ότι το έργο θα πληρούσε τις εσωτερικές απαιτήσεις αποδοτικότητας. Η Finnfjord ανέπτυξε τους λόγους στους οποίους οφείλονται οι αυξήσεις κόστους στην έκθεση προόδου που υπέβαλε στις 12 Σεπτεμβρίου 2012.

(23)

Στις αρχές Αυγούστου 2012 η Finnfjord προέβη σε ανεπίσημες συζητήσεις με την Enova σχετικά με το ενδεχόμενο αναβολής των εργασιών στην τρίτη κάμινο και τον χαρακτηρισμό τους ως χωριστού έργου, προκειμένου να υποβάλει αίτηση για περαιτέρω ενίσχυση από την Enova με το αιτιολογικό ότι οι εργασίες αυτές θα αποτελέσουν νέο έργο.

(24)

Με επιστολή της 20ής Αυγούστου 2012 η Enova απέρριψε την αίτηση για χορήγηση ενίσχυσης.

(25)

Κατά τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Finnfjord στις 25 Σεπτεμβρίου 2012 η εκτίμηση του συνολικού κόστους ορίστηκε σε [περίπου 800] εκατ. NOK. Στην εν λόγω συνεδρίαση το διοικητικό συμβούλιο της Finnfjord εξέτασε τρεις εναλλακτικούς τρόπους δράσης:

(26)

Το διοικητικό συμβούλιο αποφάσισε να ακολουθήσει την τρίτη εναλλακτική.

(27)

Η IN έχει παράσχει στην Αρχή απόσπασμα των πρακτικών της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου σχετικά με την τρίτη εναλλακτική επιλογή. Όσον αφορά τις αιτήσεις προς την Enova και την IN για περαιτέρω ενίσχυση, το απόσπασμα αναφέρει τα ακόλουθα:

«Πιθανές επιχορηγήσεις/δάνεια από την Enova και την [IN] θα χρησιμοποιηθούν απευθείας για τη μείωση του αιτούμενου δανείου ενίσχυσης ρευστότητας [από το SNN]» (25).

(28)

Σύμφωνα με την IN, το διοικητικό συμβούλιο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πρώτη εναλλακτική επιλογή θα είχε επί της ουσίας ως αποτέλεσμα χρηματοδότηση του έργου εις βάρος των πιστωτών της Finnfjord, κάτι το οποίο δεν θα ήταν σκόπιμο από νομική άποψη και δεν αποτελούσε εφικτή λύση μακροπρόθεσμα. Επίσης, σύμφωνα με την IN, το διοικητικό συμβούλιο δεν θεώρησε ότι η δεύτερη εναλλακτική συνιστούσε βιώσιμο τρόπο δράσης, καθώς κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αναβολή των εργασιών στην τρίτη κάμινο θα ήταν απαγορευτικά δαπανηρή.

(29)

Στις παρατηρήσεις τους επί της απόφασης της Αρχής για κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας οι νορβηγικές αρχές διευκρίνισαν ότι το τελικό συνολικό κόστος ανερχόταν σε [περίπου 800] εκατ. NOK. Οι νορβηγικές αρχές δεν έχουν διευκρινίσει πότε καθορίστηκε αυτό.

(30)

Στις 28 Αυγούστου 2012 η Finnfjord ξεκίνησε ανεπίσημο διάλογο με την IN και το SNN προκειμένου να εξασφαλίσει τα [80-95] εκατ. NOK που ήταν αναγκαία για τη χρηματοδότηση της ολοκλήρωσης του έργου.

(31)

Με επιστολή της 1ης Οκτωβρίου 2012 η Finnfjord υπέβαλε επισήμως αίτηση για πρόσθετα δάνεια από το SNN. Η Finnfjord υπέβαλε αίτηση για πρόσθετα δάνεια και επιχορηγήσεις από την IN στις 11 Οκτωβρίου 2012, χωρίς να διευκρινίζει το ποσό της ενίσχυσης.

(32)

Από στοιχεία προκύπτει ότι το SNN είχε προσφέρει πριν από τα μέσα Οκτωβρίου 2012 στη Finnfjord δάνειο [80-95] εκατ. NOK. Ωστόσο, η προσφορά του SNN προϋπέθετε ασφάλειες που έβαιναν εις βάρος των ασφαλειών προϋπάρχοντος δανείου από την IN (26), και η IN δεν αποδέχθηκε τη λύση αυτή. Αντ' αυτής, η Finnfjord, το SNN και η IN προέβησαν σε διαπραγματεύσεις σχετικά με την κάτωθι δέσμη χρηματοδότησης ύψους [80-95] εκατ. NOK:

(33)

Η δέσμη χρηματοδότησης ύψους [80-95] εκατ. NOK οριστικοποιήθηκε και έγινε αποδεκτή από τη Finnfjord μέσω συμπληρωματικής συμφωνίας συντονισμού που υπεγράφη από το SNN, την IN και τη Finnfjord στις 12 Δεκεμβρίου 2012. Η συμφωνία αυτή, που είχε ως στόχο τη ρύθμιση της σχέσης μεταξύ των τριών μερών, κάλυπτε τη δανειακή συμφωνία μεταξύ της Finnfjord και του SNN της 12ης Δεκεμβρίου 2012 και τη δανειακή συμφωνία μεταξύ της Finnfjord και της IN της 10ης Δεκεμβρίου 2012.

(34)

Ενώ τα δάνεια από την IN και το SNN έχουν εκταμιευτεί, η ενίσχυση ύψους 16 εκατ. NOK προς τη Finnfjord θα εκταμιευτεί μόνο μετά την έγκριση της Αρχής.

(35)

Η IN επισημαίνει ότι, κατά τον χρόνο κατά τον οποίο έλαβε την απόφαση για την υπό όρους επιχορήγηση των 16 εκατ. NOK, δεν εξέτασε το ενδεχόμενο χορήγησης του ποσού αυτού στη Finnfjord ως δανείου, καθώς η εταιρεία δεν διέθετε επαρκείς ασφάλειες για την κάλυψη νέων δανείων ύψους έως [80-95] εκατ. NOK.

(36)

Όσον αφορά τους λόγους για τους οποίους η Finnfjord δεν υπέβαλε αίτηση για περαιτέρω ενίσχυση από την Enova τον Φεβρουάριο του 2011, η IN διευκρινίζει ότι η Enova μείωσε μονομερώς το ποσό από 200 εκατ. NOK και επισήμανε ότι η επιχορήγηση ύψους 175 εκατ. NOK αντιστοιχούσε σε εξαιρετικά υψηλή ένταση ενίσχυσης και ότι κανένα άλλο έργο δεν θα μπορούσε να λάβει παρόμοια στήριξη. Ως εκ τούτου, η Finnfjord θεώρησε ότι η αίτηση για περαιτέρω ενίσχυση δεν θα ήταν επιτυχής. Ωστόσο, η εταιρεία μετέβαλε την προσέγγισή της όταν πληροφορήθηκε την απόφαση της Enova να χορηγήσει ενίσχυση ύψους 350 εκατ. NOK σε ένα σχεδόν πανομοιότυπο έργο που εκτελούνταν από την Elkem AS (28).

(37)

Η IN έχει υποβάλει αναθεωρημένο λογιστικό φύλλο στο οποίο έχουν ληφθεί υπόψη οι παρατηρήσεις που διατύπωσε η Αρχή στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας έρευνας. Βάσει του τελικού κόστους του έργου ύψους [περίπου 800] εκατ. NOK, διάρκειας ζωής του έργου που θα ανέρχεται σε 15 έτη και επαληθευμένης σταδιακής αύξησης της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας κατά τη διάρκεια των πρώτων τριών ετών που θα φτάνει σε μέγιστη ετήσια παραγωγική ικανότητα 344,5 GWh, με χρήση του μοντέλου Enova, ο συντελεστής απόδοσης χωρίς την ενίσχυση των 16 εκατ. NOK υπολογίζεται σε [περίπου 9] %. Με την ενίσχυση, ο συντελεστής απόδοσης θα ανερχόταν σε [περίπου 11] %. Η IN υποστηρίζει ότι, κατά συνέπεια, το έργο δεν είναι κερδοφόρο, δεδομένης της γενικής επενδυτικής πολιτικής της Finnfjord βάσει της οποίας απαιτείται συντελεστής απόδοσης της τάξης του [10-20] % για τέτοιου είδους επενδύσεις που δεν εμπίπτουν στις βασικές επιχειρηματικές δραστηριότητες της εταιρείας.

(38)

Η IN τονίζει ότι η βάση για την απόφαση της Finnfjord να εκτελέσει το έργο ήταν οι δικοί της εσωτερικοί υπολογισμοί, οι οποίοι διαφέρουν από τους υπολογισμούς που παρατίθενται ανωτέρω (βάσει του μοντέλου της Enova). Η IN επισημαίνει ότι δεν της έχουν παρασχεθεί οι εσωτερικοί υπολογισμοί της Finnfjord. Σημειώνει δε ότι οι φαινομενικά αντικρουόμενες απόψεις μεταξύ της IN και της Enova απορρέουν κατά πάσα πιθανότητα από τις διαφορές μεταξύ των εσωτερικών κανόνων και πρακτικών που ακολουθούν η Enova και η IN.

(39)

Η Finnfjord παραπέμπει σε μια, κατά την άποψή της, εμφανή αντίφαση στην απόφαση της Αρχής, καθώς η Αρχή αφενός δεν αποκλείει εκ προοιμίου ότι η ενίσχυση θα μπορούσε να έχει χαρακτήρα κινήτρου στην παρούσα υπόθεση, αλλά ταυτόχρονα εγείρει το ζήτημα του κατά πόσον η Finnfjord εξέτασε το ενδεχόμενο να διακόψει, να περιορίσει ή να αναστείλει την εκτέλεση του έργου. Η Finnfjord τονίζει ότι, μολονότι το διοικητικό συμβούλιό της φιλοδοξούσε, έως τη συνεδρίασή του στις 25 Σεπτεμβρίου 2012, να ολοκληρώσει το έργο, αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί έκφραση επιθυμίας ή ικανότητα να ολοκληρωθεί το έργο με κάθε κόστος. Σύμφωνα με την εταιρεία, τα πραγματικά περιστατικά και τα αριθμητικά στοιχεία που τέθηκαν στη διάθεση της Αρχής καταδεικνύουν σαφώς ότι η Finnfjord δεν θα ήταν σε θέση να καταβάλει τα αναγκαία ποσά για την ολοκλήρωση του έργου χωρίς πρόσθετη χρηματοδότηση. Η Finnfjord δεν μπορούσε να παράσχει καμία πρόσθετη ασφάλεια και, ως εκ τούτου, δεν μπορούσε να εξασφαλίσει περαιτέρω χρηματοδότηση μέσω δανείων. Η Finnfjord, συνεπώς, απορρίπτει την προκαταρκτική άποψη της Αρχής ότι η ενίσχυση θα πρέπει να θεωρηθεί ευπρόσδεκτο αλλά όχι αυστηρώς αναγκαίο στοιχείο της δέσμης χρηματοδότησης.

(40)

Όπως και η IN, η Finnfjord τονίζει ότι η μείωση της ενίσχυσης από την Enova από 200 εκατ. NOK σε 175 εκατ. NOK αποτέλεσε μονομερή απόφαση πολιτικής του διοικητικού συμβουλίου της Enova. Η Finnfjord επισημαίνει διάφορα σημεία στις δηλώσεις της Enova σχετικά με τον χαρακτήρα κινήτρου της πρόσθετης ενίσχυσης υπέρ του έργου, τα οποία χαρακτηρίζει ασυνέπειες, και τονίζει ότι οι φαινομενικά αντικρουόμενες απόψεις της Enova και της IN ως προς τον χαρακτήρα κινήτρου της ενίσχυσης είναι άνευ σημασίας, καθώς η πολιτική της Enova είναι πιο περιοριστική από τα προβλεπόμενα στις κατευθυντήριες γραμμές για τις περιβαλλοντικές ενισχύσεις («ΚΓΠΕ») (29).

(41)

Ως προς την εξέταση του κατά πόσον η ενίσχυση συνιστά το κατάλληλο μέσο, η Finnfjord φαίνεται ότι απορρίπτει την ιδέα ότι το εν λόγω ζήτημα πρέπει να εξεταστεί με βάση τις συγκεκριμένες περιστάσεις της παρούσας υπόθεσης και, αντιθέτως, παραπέμπει στην απόφαση αριθ. 39/11/COL, στην οποία η Αρχή έκρινε ότι η αρχική επιχορήγηση των 175 εκατ. NOK αποτελούσε κατάλληλο μέσο για την προαγωγή των επενδύσεων για το έργο πριν από την εκτέλεσή του.

(42)

Όσον αφορά το ζήτημα της αναλογικότητας, η εταιρεία επισημαίνει ότι το κόστος του έργου έχει υπερδιπλασιαστεί σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις. Ο συντελεστής απόδοσης της τάξης του 12,35 % ήταν στο κατώτατο όριο του εύρους αποδοτικότητας που απαιτεί η Finnfjord. Ο επικαιροποιημένος συντελεστής απόδοσης του [περίπου 9] % χωρίς την ενίσχυση των 16 εκατ. NOK, όπως διευκρινίζεται, είναι κατά πολύ κατώτερος από αυτόν που θα αποδεχόταν η Finnfjord «εάν μπορούσε να δράσει αυτοβούλως». Ακόμη και ο συντελεστής απόδοσης της τάξης του [περίπου 11] % με την ενίσχυση των 16 εκατ. NOK θεωρείται μάλλον περιορισμένη απόδοση. Η Finnfjord χαρακτηρίζει τη χορήγηση της ενίσχυσης εύλογο επιμερισμό των επιβαρύνσεων μεταξύ της IN και του SNN και υπογραμμίζει ότι τα δανειακά κεφάλαια του έργου έχουν αυξηθεί σημαντικά. Ο κίνδυνος αθέτησης υποχρεώσεων βαρύνει αποκλειστικά την εταιρεία. Ως εκ τούτου, κατά την άποψη της Finnfjord, είναι σαφές ότι η ενίσχυση δεν οδηγεί σε υπεραντιστάθμιση.

(43)

Η Finnfjord εκφράζει την άποψη ότι η πρόσθετη ενίσχυση από την IN δεν θα υπονομεύσει τον μηχανισμό ανταγωνισμού στο πλαίσιο του καθεστώτος του Ταμείου Ενέργειας. Η Finnfjord επισημαίνει ότι με τον μηχανισμό ανταγωνισμού στο πλαίσιο του καθεστώτος του Ταμείου Ενέργειας αποτρέπεται απλώς το ενδεχόμενο να λάβουν ενίσχυση τα λιγότερο αποδοτικά έργα σε περίπτωση που τα αιτούμενα ποσά υπερβαίνουν τον προϋπολογισμό του καθεστώτος. Η εταιρεία καλεί την Αρχή να εξετάσει κατά πόσον η προτίμηση για τον μηχανισμό ανταγωνισμού στο πλαίσιο του καθεστώτος του Ταμείου Ενέργειας παρεμποδίζει ενδεχομένως το δικαίωμα των νορβηγικών αρχών να οργανώνουν τη διαχείριση των δημόσιων πόρων τους. Εν προκειμένω, η Finnfjord εκφράζει αμφιβολίες σχετικά με το κατά πόσον η Αρχή, πέραν των κανόνων σώρευσης, διαθέτει έγκυρη νομική βάση ούτως ώστε να διασφαλίσει ότι η χορήγηση μεμονωμένων ενισχύσεων δεν παρεμβαίνει στη λειτουργία του καθεστώτος ενίσχυσης. Η Finnfjord εξηγεί ότι η κοινοποιηθείσα ενίσχυση διανέμεται με ανοικτό και διαφανή τρόπο.

(44)

Κατά τη διάρκεια της επίσημης έρευνας η Αρχή έλαβε δεύτερη σειρά παρατηρήσεων τρίτου μέρους από τη Finnfjord, στην οποία η εταιρεία αναλύει τον τρόπο με τον οποίο η έλλειψη ρευστότητας το φθινόπωρο του 2012 θα είχε οδηγήσει στη διακοπή της εκτέλεσης του έργου χωρίς την πρόσθετη δέσμη χρηματοδότησης, έναυσμα για την οποία αποτέλεσε η χορήγηση της ενίσχυσης από την IN. Η Finnfjord παραπέμπει στην απόφαση της Αρχής στην υπόθεση Helguvík Aluminium Smelter (30) για να τεκμηριώσει τους λόγους για τους οποίους η κοινοποιηθείσα ενίσχυση υπέρ της Finnfjord έχει χαρακτήρα κινήτρου.

(45)

Η εταιρεία διαβιβάζει δηλώσεις του SNN, του λογιστή και του προέδρου της Finnfjord ως αποδεικτικά στοιχεία για την αναγκαιότητα της ενίσχυσης. Η εταιρεία παρέχει επιπλέον λογιστικό φύλλο στο οποίο παρουσιάζεται επικαιροποιημένος υπολογισμός της καθαρής παρούσας αξίας του έργου (επαληθευμένος από την IN), από τον οποίο προκύπτει [οριακά αρνητική απόδοση] %, με την ενίσχυση. Η Finnfjord παραπέμπει στην πρακτική της Αρχής και της Επιτροπής (31) σχετικά με υποθέσεις απρόβλεπτων δαπανών σε καινοτόμα έργα, στο πλαίσιο των οποίων η χορήγηση ενισχύσεων που εκφράζονταν όχι ως προκαθορισμένο ποσό αλλά ως ποσοστό του συνολικού κόστους το οποίο δεν ήταν γνωστό είχαν κριθεί συμβιβάσιμες με τη λειτουργία των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις.

(46)

Κατόπιν αιτήματος της Αρχής, η Finnfjord υπέβαλε στη συνέχεια αντίγραφα των δύο συμφωνιών χρηματοδότησης που συνάφθηκαν μεταξύ του SNN, της IN και της Finnfjord στις 14 Ιουνίου 2011 και στις 12 Δεκεμβρίου 2012, καθώς και έγγραφα σχετικά με την απουσία μη ενεχυριασμένων ασφαλειών.

(47)

Οι νορβηγικές αρχές υπέβαλαν σχόλια σχετικά και με τις δύο σειρές παρατηρήσεων τρίτου μέρους που υποβλήθηκαν από τη Finnfjord. Οι νορβηγικές αρχές συμφωνούν με τη Finnfjord και διευκρινίζουν επουσιώδη πραγματικά ζητήματα σχετικά με την πηγή της χρηματοδότησης της σχεδιαζόμενης επιχορήγησης των 16 εκατ. NOK. Δεδομένου ότι η εκταμίευση των κεφαλαίων από τις σχετικές πηγές πραγματοποιείται με ομοιόμορφο τρόπο, οι διευκρινίσεις αυτές δεν αποδείχθηκαν σημαντικές για την εκτίμηση του κοινοποιηθέντος μέτρου από την Αρχή.

(48)

Στο άρθρο 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ ορίζονται τα εξής:

«Ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οιαδήποτε μορφή από τα κράτη μέλη της ΕΚ, τα κράτη της ΕΖΕΣ ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής, είναι ασυμβίβαστες με τη λειτουργία της παρούσας συμφωνίας, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ των συμβαλλομένων μερών συναλλαγές, εκτός εάν η παρούσα συμφωνία ορίζει άλλως».

(49)

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι ένα μέτρο συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: το μέτρο: i) χορηγείται από το κράτος ή με κρατικούς πόρους· ii) παρέχει επιλεκτικό οικονομικό πλεονέκτημα στον δικαιούχο· iii) δύναται να επηρεάζει τις μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών συναλλαγές και να νοθεύσει τον ανταγωνισμό.

(50)

Το μέτρο ενίσχυσης πρέπει να χορηγείται από το κράτος ή με κρατικούς πόρους. Στο πλαίσιο αυτό, υπενθυμίζεται ότι η IN συνιστά δημόσιο φορέα. Οι επιχορηγήσεις της χρηματοδοτούνται από το νορβηγικό κράτος. Κατά συνέπεια, το κοινοποιηθέν μέτρο χρηματοδοτείται με κρατικούς πόρους που είναι μεταβιβάσιμοι στη Finnfjord υπό τον έλεγχο δημόσιου φορέα που με τη σειρά του υπόκειται σε κρατικό έλεγχο. Ως εκ τούτου, η Αρχή θεωρεί ότι περιλαμβάνονται κρατικοί πόροι.

(51)

Για να συνιστά κρατική ενίσχυση, το κοινοποιηθέν μέτρο πρέπει να παρέχει στη Finnfjord πλεονεκτήματα που την απαλλάσσουν από επιβαρύνσεις που καλύπτονται κανονικά από τον προϋπολογισμό της. Το μέτρο πρέπει επιπλέον να είναι επιλεκτικό υπό την έννοια ότι συνιστά ευνοϊκή μεταχείριση «ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής». Η άμεση επιχορήγηση ύψους 16 εκατ. NOK συνιστά μεταβίβαση μετρητών, τα οποία η Finnfjord δεν θα είχε εξασφαλίσει στο πλαίσιο της συνήθους επιχειρηματικής δραστηριότητάς της. Η σχεδιαζόμενη επιχορήγηση προορίζεται αποκλειστικά για τη Finnfjord. Συνεπώς, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η εν λόγω άμεση επιχορήγηση παρέχει επιλεκτικό οικονομικό πλεονέκτημα στη Finnfjord.

(52)

Για να θεωρηθεί το μέτρο κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1, πρέπει να συμβάλλει στη νόθευση του ανταγωνισμού και να επηρεάζει τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών της συμφωνίας για τον ΕΟΧ. Σύμφωνα με την πάγια νομολογία, απλώς και μόνο το γεγονός ότι ένα μέτρο ενισχύει τη θέση μιας επιχείρησης σε σχέση με αυτή άλλων επιχειρήσεων που την ανταγωνίζονται στο εμπόριο στο εσωτερικό του ΕΟΧ θεωρείται επαρκές για να συναχθεί το συμπέρασμα ότι το μέτρο δύναται να επηρεάσει τις συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών και να νοθεύσει τον ανταγωνισμό μεταξύ επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες σε άλλα κράτη του ΕΟΧ (32). Η Finnfjord παράγει σιδηροπυρίτιο και μικροπυρίτιο, των οποίων προβαίνει στην πώληση στην ευρωπαϊκή αγορά (33). Ως εκ τούτου, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ενίσχυση επηρεάζει τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών στη συμφωνία για τον ΕΟΧ και νοθεύει τον ανταγωνισμό στον ΕΟΧ, καθώς ο δικαιούχος δραστηριοποιείται σε τομέα στον οποίο πραγματοποιούνται εμπορικές συναλλαγές μεταξύ συμβαλλόμενων μερών.

(53)

Βάσει των ανωτέρων διαπιστώσεων, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το κοινοποιηθέν μέτρο με τη μορφή άμεσης επιχορήγησης ύψους 16 εκατ. NOK από την IN στη Finnfjord συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ.

(54)

Σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 3 του μέρους I του πρωτοκόλλου 3, «η Εποπτεύουσα Αρχή της ΕΖΕΣ ενημερώνεται εγκαίρως για τα σχέδια που αποβλέπουν στο να θεσπίσουν ή να τροποποιήσουν τις ενισχύσεις, ώστε να μπορεί να υποβάλει τις παρατηρήσεις της. […] Το ενδιαφερόμενο κράτος δεν μπορεί να εφαρμόσει τα σχεδιαζόμενα μέτρα πριν να καταλήξει η διαδικασία αυτή σε τελική απόφαση».

(55)

Με επιστολή της 26ης Ιουνίου 2013 οι νορβηγικές αρχές κοινοποίησαν το μέτρο ενίσχυσης ύψους 16 εκατ. NOK. Η ενίσχυση χορηγείται υπό τον όρο της έγκρισής της από την Αρχή και, ως εκ τούτου, δεν έχει εκταμιευτεί.

(56)

Από τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν προκύπτει ότι η ενίσχυση χορηγείται βάσει καθεστώτος ενισχύσεων που δεν είχε κοινοποιηθεί στην Αρχή, καθώς οι νορβηγικές αρχές είχαν κρίνει ότι το καθεστώς ενέπιπτε στο πεδίο εφαρμογής του τότε ισχύοντος γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία («ΓΚΑΚ») (34). Οι επιχορηγήσεις από την Enova και την IN συνιστούν επενδυτική ενίσχυση προς την ίδια επιχείρηση για το ίδιο επενδυτικό έργο. Κατά συνέπεια, οι νορβηγικές αρχές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ενίσχυση υπέρ της Finnfjord έπρεπε να κοινοποιηθεί μεμονωμένα καθώς, σε συνδυασμό με την ενίσχυση από την Enova, υπερέβαινε το όριο άνω του οποίου οι μεμονωμένες ενισχύσεις υπόκεινται στην υποχρέωση κοινοποίησης (35).

(57)

Βάσει των ανωτέρω, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι νορβηγικές αρχές συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που υπέχουν δυνάμει του άρθρου 1 παράγραφος 3 του μέρους I του πρωτοκόλλου 3.

(58)

Η IN ισχυρίζεται ότι η ενίσχυση υπέρ της Finnfjord είναι συμβιβάσιμη με το άρθρο 61 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συμφωνίας για τον ΕΟΧ ως ενίσχυση για την προστασία του περιβάλλοντος. Η IN τονίζει ότι η υπό εξέταση ενίσχυση δεν συνιστά μορφή ενίσχυσης διάσωσης.

(59)

Βάσει του άρθρου 61 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συμφωνίας για τον ΕΟΧ, «οι ενισχύσεις για την προώθηση της αναπτύξεως ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων ή οικονομικών περιοχών» δύνανται να θεωρηθούν ότι συμβιβάζονται με τη λειτουργία της συμφωνίας για τον ΕΟΧ, εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών και του ανταγωνισμού στον ΕΟΧ κατά τρόπο που αντίκειται στο κοινό συμφέρον.

(60)

Με την απόφαση αριθ. 39/11/COL η Αρχή ενέκρινε την αρχική ενίσχυση από το καθεστώς του Ταμείου Ενέργειας προς το έργο ανάκτησης ενέργειας της Finnfjord, αφού διενέργησε διεξοδική εκτίμηση της εν λόγω ενίσχυσης σύμφωνα με το κεφάλαιο 5 των ΚΓΠΕ. Η Αρχή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κοινοποιηθείσα ενίσχυση από την Enova συνέβαλλε στην προστασία του περιβάλλοντος δημιουργώντας κίνητρα για την υλοποίηση από τη Finnfjord μέτρου εξοικονόμησης ενέργειας το οποίο δεν θα είχε υλοποιηθεί χωρίς την ενίσχυση.

(61)

Στις 16 Ιουλίου 2014, μετά την κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας, η Αρχή εξέδωσε νέα σειρά κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας 2014-2020 («ΚΓΕΠΕ») (36), οι οποίες αντικατέστησαν τις ΚΓΠΕ (37). Η Αρχή εφαρμόζει τις ΚΓΕΠΕ από την ημερομηνία της έκδοσής τους (38), μεταξύ άλλων και για τις χορηγήσεις μεμονωμένων ενισχύσεων που κοινοποιήθηκαν πριν από την έκδοση των ΚΓΕΠΕ στις περιπτώσεις που καλείται να λάβει απόφαση μετά την ημερομηνία έκδοσης (39).

(62)

Η Αρχή ενέκρινε την ενίσχυση από την Enova ως μέτρο εξοικονόμησης ενέργειας. Οι ΚΓΕΠΕ δεν περιλαμβάνουν κεφάλαιο για την εξοικονόμηση ενέργειας. Αντιθέτως, έχει προστεθεί ένα κεφάλαιο για την ενεργειακή απόδοση (40). Η Αρχή αξιολογεί το συμβιβάσιμο της κοινοποιηθείσας ενίσχυσης βάσει του κεφαλαίου των ΚΓΕΠΕ για την ενεργειακή απόδοση.

(63)

Η Αρχή επισημαίνει ότι η αξιολόγησή της σχετικά με το συμβιβάσιμο του κοινοποιηθέντος μέτρου στην παρούσα υπόθεση δεν θα είχε ουσιώδεις διαφορές από την αξιολόγηση στην οποία θα είχε προβεί εάν είχε εφαρμόσει τις ΚΓΠΕ. Προς επίρρωση αυτού, τα κατωτέρω παραπέμπουν στις σχετικές αρχές τόσο των ΚΓΕΠΕ όσο και των ΚΓΠΕ.

(64)

Στην απόφαση για την κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας και για την εκτίμηση του κοινοποιηθέντος μέτρου με βάση τις τότε ισχύουσες ΚΓΠΕ, η Αρχή τόνισε ότι, δεδομένου του γεγονότος ότι είχε ήδη αξιολογήσει το συμβιβάσιμο της ενίσχυσης που χορηγήθηκε από την Enova στο έργο ανάκτησης ενέργειας της Finnfjord, δεν διατηρούσε αμφιβολίες ότι η πρόσθετη ενίσχυση, λόγω του σχετικά μικρού σε σύγκριση με την αρχική ενίσχυση χορηγούμενου ποσού, αποσκοπεί στην αντιμετώπιση ανεπάρκειας της αγοράς. Επιπλέον, θεωρώντας ότι η ενίσχυση έχει χαρακτήρα κινήτρου και είναι αναγκαία, η Αρχή δεν εξέφρασε αμφιβολίες ως προς το ότι η νόθευση του ανταγωνισμού και η επίπτωση στο εμπόριο θα είναι περιορισμένες κατά τρόπο ώστε το συνολικό αποτέλεσμα να είναι θετικό. Τα ζητήματα αυτά, ως εκ τούτου, δεν θα αναλυθούν κατωτέρω.

(65)

Το αντικείμενο της ακόλουθης εκτίμησης είναι κατά πόσον η κοινοποιηθείσα ενίσχυση έχει χαρακτήρα κινήτρου και είναι αναγκαία.

(66)

Σύμφωνα με τις ΚΓΕΠΕ (41), για να είναι συμβιβάσιμη με τη λειτουργία της συμφωνίας για τον ΕΟΧ, η ενίσχυση πρέπει να έχει χαρακτήρα κινήτρου. Το κατά πόσον η κοινοποιηθείσα ενίσχυση είναι απαραίτητη ώστε να αποτελέσει πραγματικό κίνητρο για την ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών οι οποίες σε διαφορετική περίπτωση δεν θα πραγματοποιούνταν είναι στοιχείο καίριας σημασίας στο πλαίσιο της αξιολόγησης του συμβιβάσιμου. Πρέπει να επαληθευτεί αν η ενίσχυση είναι αναγκαία για να παράσχει κίνητρο για τις επενδύσεις, δηλαδή κατά πόσον η ενίσχυση συμβάλλει πράγματι στη μεταβολή της συμπεριφοράς του δικαιούχου ώστε να αυξηθεί το επίπεδο της προστασίας του περιβάλλοντος (42).

(67)

Κατά γενικό κανόνα, η Αρχή θα θεωρεί ότι δεν υφίσταται χαρακτήρας κινήτρου όταν η εκτέλεση του έργου έχει ξεκινήσει πριν από την υποβολή αίτησης από τον δικαιούχο για τη χορήγηση ενίσχυσης (43). Δεδομένου ότι η παρούσα υπόθεση αφορά ζήτημα πρόσθετης ενίσχυσης για την κάλυψη αύξησης του κόστους ενός εν εξελίξει έργου, η Αρχή δεν μπορεί να βασιστεί στο τεκμήριο της ύπαρξης χαρακτήρα κινήτρου που συνδέεται με τις αιτήσεις ενίσχυσης που υποβάλλονται πριν από την έναρξη των εργασιών. Τον Φεβρουάριο του 2011 η Finnfjord ξεκίνησε το έργο των 700 εκατ. NOK βασιζόμενη σε ποσό ύψους 175 εκατ. NOK που έλαβε ως ενίσχυση.

(68)

Ωστόσο, η Αρχή δεν αποκλείει τον χαρακτήρα κινήτρου της ενίσχυσης που χορηγείται υπέρ ενός έργου που έχει ήδη ξεκινήσει όταν η χορήγηση της ενίσχυσης εξασφαλίζει αδιαμφισβήτητα την ολοκλήρωση έργων που σε άλλη περίπτωση δεν θα είχαν ολοκληρωθεί ή που παρέχουν πρόσθετη περιβαλλοντική προστασία η οποία σε διαφορετική περίπτωση δεν θα είχε επιτευχθεί (44). Κατά την αξιολόγηση του χαρακτήρα κινήτρου της ενίσχυσης υπό το πρίσμα αυτό, το αντιπαράδειγμα, δηλαδή το τι θα έκανε η εταιρεία χωρίς την ενίσχυση, πρέπει να εξεταστεί ενδελεχώς.

(69)

Η εταιρεία ολοκλήρωσε το έργο τον Οκτώβριο του 2012 χωρίς την εκταμίευση της ενίσχυσης. Βάσει των πληροφοριών και των αποδεικτικών στοιχείων που παρασχέθηκαν, η Αρχή δεν θεωρεί ότι η Finnfjord εξέτασε ρεαλιστικά το ενδεχόμενο να διακόψει τις εργασίες, να μειώσει την έκταση του έργου ή να το αναστείλει μετά τον Φεβρουάριο του 2011 έως την ολοκλήρωσή του τον Οκτώβριο του 2012. Ειδικότερα, και με βάση τα συμπεράσματα της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου της 25ης Σεπτεμβρίου 2012, φαίνεται ότι η εταιρεία, λόγω του απαγορευτικού κόστους, δεν είχε εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο παύσης ή αναστολής του έργου, στο σύνολό του ή εν μέρει, ή μείωσης της έκτασής του. Στα πρακτικά της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου της 25ης Σεπτεμβρίου 2012 αναφέρεται ότι η Finnfjord είχε την πρόθεση να αναζητήσει πρόσθετη χρηματοδότηση μέσω δανείου από το SNN και πρόσθετη ενίσχυση από τις Enova και ΙΝ, και ότι κάθε δυνητική ενίσχυση θα είχε χρησιμοποιηθεί απευθείας για τη μείωση του δανείου που θα επιδίωκε να λάβει η Finnfjord από το SNN.

(70)

Το συμπέρασμα αυτό υποστηρίχθηκε από την εταιρεία στις παρατηρήσεις της επί της απόφασης της Αρχής για την κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας. Παρ' ότι η εταιρεία αναφέρεται στην ανάγκη πρόσθετης χρηματοδότησης ύψους [80-95] εκατ. NOK και φαίνεται να δηλώνει ότι η ίδια η κατάσταση στην οποία βρέθηκε υποδηλώνει ότι η εταιρεία εξέτασε το ενδεχόμενο να εγκαταλείψει το έργο, αυτό αντικρούεται από άλλες δηλώσεις της εταιρείας στις οποίες γίνεται λόγος για την απουσία ελεύθερης βούλησης (βλέπε αιτιολογική σκέψη 42 ανωτέρω) και κυρίως από το γεγονός ότι η Finnfjord ολοκλήρωσε το έργο χωρίς να εκταμιευτεί η ενίσχυση.

(71)

Εάν η εταιρεία θεωρούσε ότι δεν είχε άλλη επιλογή πέραν της συνέχισης του έργου, η ενίσχυση δεν θα παρείχε στην εταιρεία κανένα κίνητρο, καθώς η εταιρεία θα ολοκλήρωνε το έργο με ή χωρίς την ενίσχυση. Με άλλα λόγια, το αντιπαράδειγμα είναι ότι η Finnfjord θα ολοκλήρωνε το έργο χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς να μειώσει την έκτασή του ακόμη και χωρίς την ενίσχυση.

(72)

Η Αρχή δεν πείθεται από το επιχείρημα ότι η ενίσχυση αποτέλεσε το έναυσμα για τη δέσμη χρηματοδότησης των [80-95] εκατ. NOK και ότι ήταν αναγκαία, ειδικότερα, για την εξασφάλιση δανείου ύψους [45-60] εκατ. NOK από το SNN. Ακόμη και αν ως όρος για το δάνειο από το SNN προβλέπεται η χορήγηση της ενίσχυσης των 16 εκατ. NOK, τα κεφάλαια (τόσο από το SNN όσο και από την IN) εκταμιεύθηκαν χωρίς την προηγούμενη έγκριση της Αρχής για την πρόσθετη ενίσχυση. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει τη δυνατότητα διαχωρισμού των δανείων από τη χορήγηση της ενίσχυσης. Ένας πιστωτής που θα είχε θέσει την πραγματική εκταμίευση της ενίσχυσης ως προϋπόθεση για περαιτέρω χρηματοδότηση δεν θα είχε καταβάλει περαιτέρω δανειακά κεφάλαια πριν από την έγκριση της Αρχής, εφόσον αυτό καθορίζει την ύπαρξη της δέσμης χρηματοδότησης. Επιπλέον, από τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν στην Αρχή δεν προκύπτει ότι η Finnfjord ήταν υποχρεωμένη να αποπληρώσει αμέσως τα δάνεια στην περίπτωση που η Αρχή δεν ενέκρινε την ενίσχυση.

(73)

Για να είναι συμβιβάσιμη με τη λειτουργία της συμφωνίας για τον ΕΟΧ, η ενίσχυση πρέπει να είναι αναγκαία. Οι ενισχύσεις δεν πρέπει να επιδοτούν το κόστος μιας δραστηριότητας με το οποίο θα επιβαρυνθεί ούτως ή άλλως μια επιχείρηση και δεν πρέπει να αντισταθμίζουν τον συνήθη επιχειρηματικό κίνδυνο μιας οικονομικής δραστηριότητας (45). Ωστόσο, η ενίσχυση για πρόσθετες δαπάνες που προέκυψαν λόγω απρόβλεπτων εξωτερικών παραγόντων, που δεν μπορούν να θεωρηθούν μέρος του συνήθους επιχειρηματικού κινδύνου της εν λόγω οικονομικής δραστηριότητας, μπορεί να κριθεί συμβιβάσιμη με τη λειτουργία της συμφωνίας για τον ΕΟΧ (46).

(74)

Η Αρχή επισημαίνει ότι η Finnfjord αποφάσισε τον Φεβρουάριο του 2011, όταν ήρθε αντιμέτωπη με αύξηση του κόστους από 511,66 εκατ. NOK σε 700 εκατ. NOK, να προχωρήσει με την εκτέλεση του έργου χωρίς να υποβάλει αίτηση για περαιτέρω ενίσχυση. Ως εκ τούτου, οι σχετικές για την παρούσα έρευνα δαπάνες είναι η αύξηση κατά [80-95] εκατ. NOK, δηλαδή από 700 εκατ. NOK σε [περίπου 800] εκατ. NOK. Αυτό αντιστοιχεί σε αύξηση της τάξης του […]%.

(75)

Βάσει των πληροφοριών που παρασχέθηκαν, όπως περιγράφεται στην αιτιολογική σκέψη 22 ανωτέρω, οι αυξήσεις του κόστους προέκυψαν από: προσαρμογές σε υφιστάμενα μηχανήματα, προσαρμογές σε τρεις υφιστάμενες καμίνους, προσαρμογές σε αγωγούς καπνού, εγκαταστάσεις στο κτίριο του στροβίλου και σε άλλα κτίρια, ελλείμματα παραγωγής με διάρκεια μεγαλύτερη της αναμενόμενης και ολοκλήρωση των εργασιών και των εγκαταστάσεων. Πρόκειται για είδη αύξησης δαπανών που η εταιρεία αναμένεται να λαμβάνει υπόψη κατά τον σχεδιασμό αυτού του είδους έργων και συνιστούν συνήθη επιχειρηματικό κίνδυνο της υπό εξέταση οικονομικής δραστηριότητας. Δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι προκαλούνται από εξωτερικούς παράγοντες και δεν φαίνεται να είναι απρόβλεπτες ως προς τη φύση τους. Η υπό εξέταση υπόθεση διαφοροποιείται, ως εκ τούτου, από την υπόθεση Helguvík Aluminium Smelter (47), στην οποία παραπέμπει η Finnfjord. Σε εκείνη την υπόθεση ο δικαιούχος της ενίσχυσης αντιμετώπιζε δυσχέρειες ως προς την εξασφάλιση χρηματοδότησης κατά τη διάρκεια της μη αναμενόμενης χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 στην Ισλανδία, περίσταση που μπορεί δικαίως να χαρακτηριστεί ως απρόβλεπτος εξωτερικός παράγοντας. Βάσει των ανωτέρω, κατά την άποψη της Αρχής, οι νορβηγικές αρχές προτίθενται με το κοινοποιηθέν μέτρο ενίσχυσης να αντισταθμίσουν τον συνήθη επιχειρηματικό κίνδυνο που βαρύνει τη Finnfjord για το έργο που ανέλαβε.

(76)

Η Αρχή αναγνωρίζει ότι το αποτέλεσμα της εκτίμησής της θα μπορούσε ενδεχομένως να ήταν διαφορετικό, εάν οι νορβηγικές αρχές, αντί να προτείνουν την καταβολή δύο προκαθορισμένων ποσών ενίσχυσης (από την Enova και έπειτα από την IN), είχαν χορηγήσει ενίσχυση για να καλύψουν ένα συγκεκριμένο ποσοστό των επιλέξιμων δαπανών του έργου. Αυτό θα ίσχυε ιδίως στην περίπτωση που η έκταση του απρόβλεπτου επιπλέον κόστους ήταν σημαντική και συνδεόταν με το γεγονός ότι το έργο είναι καινοτόμο και ότι, κατά συνέπεια, το κόστος είναι από τη φύση του δύσκολο να εκτιμηθεί εκ των προτέρων. Ωστόσο, ο ισχυρισμός αυτός δεν είναι συναφής για τη σειρά των πραγματικών περιστατικών που εξετάζει η Αρχή στην παρούσα υπόθεση.

(77)

Η Αρχή τονίζει ότι εναπόκειται στις νορβηγικές αρχές να καταδείξουν ότι πληρούνται οι όροι της παρέκκλισης από το άρθρο 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ (48). Από τα πραγματικά περιστατικά και τα επιχειρήματα που παρουσίασαν οι νορβηγικές αρχές (και η Finnfjord) η Αρχή δεν έχει πειστεί ότι η κοινοποιηθείσα ενίσχυση από την IN έχει χαρακτήρα κινήτρου, ούτε ότι είναι αναγκαία.

(78)

Βάσει των ανωτέρω, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κοινοποιηθείσα ενίσχυση υπέρ της Finnfjord από την IN δεν διαθέτει χαρακτήρα κινήτρου και δεν είναι αναγκαία. Δεδομένου ότι, για τους λόγους αυτούς και μόνο, η ενίσχυση δεν είναι συμβιβάσιμη με τη λειτουργία της συμφωνίας για τον ΕΟΧ, η Αρχή δεν θα αξιολογήσει την καταλληλότητα ούτε την αναλογικότητας της ενίσχυσης.

(79)

Βάσει των πληροφοριών που υπέβαλαν οι νορβηγικές αρχές, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η σχεδιαζόμενη επιχορήγηση σε μετρητά ύψους 16 εκατ. NOK από την ΙΝ υπέρ της Finnfjord συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ.

(80)

Η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η εν λόγω ενίσχυση είναι ασυμβίβαστη με τη λειτουργία της συμφωνίας για τον ΕΟΧ. Ως εκ τούτου, δεν επιτρέπεται στις νορβηγικές αρχές να εφαρμόσουν το μέτρο ενίσχυσης.

(81)

Η Αρχή καλεί τις νορβηγικές αρχές να διαβιβάσουν αντίγραφο της παρούσας απόφασης στη Finnfjord αμελλητί.