3.12.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 353/56

—

έχοντας υπόψη τα άρθρα 165 και 166 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

—

έχοντας υπόψη τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 14,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 23ης Νοεμβρίου 2011 με τίτλο «Ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης 2012» (COM(2011)0815),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 20ής Δεκεμβρίου 2011 με τίτλο «Εκπαίδευση και κατάρτιση σε μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη» (COM(2011)0902),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 3ης Μαρτίου 2010 με τίτλο «Ευρώπη 2020: Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 11ης Μαΐου 2010 σχετικά με την κοινωνική διάσταση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης (1),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 12ης Μαΐου 2009 σχετικά με ένα στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης («ΕΚ 2020») (2),

—

έχοντας υπόψη τη σύσταση του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 2011 με τίτλο «Νεολαία σε κίνηση – προώθηση της μαθησιακής κινητικότητας των νέων» (3),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 1ης Δεκεμβρίου 2011 για την αντιμετώπιση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου (4),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Μαΐου 2011 σχετικά με τη μάθηση κατά τα πρώτα έτη της ζωής στην Ευρωπαϊκή Ένωση (5),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Μαΐου 2010 σχετικά με βασικές ικανότητες για έναν κόσμο που αλλάζει: εφαρμογή του προγράμματος εργασίας «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010» (6),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Δεκεμβρίου 2008 για την παροχή διά βίου μάθησης για γνώση, δημιουργικότητα και καινοτομία - Εφαρμογή του προγράμματος εργασίας «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010» (7),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (Α7-0247/2012),

Α.

εκτιμώντας ότι, παρά τη σχετική βελτίωση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, για την πλειονότητα του πληθυσμού της ΕΕ η διά βίου μάθηση (ΔΒΜ) δεν αποτελεί ακόμη πραγματικότητα και ότι ορισμένοι δείκτες είναι, πράγματι, ανησυχητικοί· εκτιμώντας ότι είναι απαραίτητο να ενισχυθεί η σημασία της εκπαίδευσης ενηλίκων και της άτυπης μάθησης, παράλληλα με την εκπαίδευση ενηλίκων και την άτυπη εκπαίδευση·

Β.

εκτιμώντας ότι οι στρατηγικές ΔΒΜ ουσιαστικά δεν έχουν εφαρμοστεί σε πολλά κράτη μέλη, μολονότι αποτελούν βασικό τμήμα της στρατηγικής Ευρώπη 2020·

Γ.

εκτιμώντας ότι οι πολιτικές εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να παρέχουν ευκαιρίες ΔΒΜ για όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας, αναπηρίας, φύλου, φυλής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποίθησης, σεξουαλικού προσανατολισμού, γλωσσικού και κοινωνικοοικονομικού υπόβαθρου·

Δ.

εκτιμώντας ότι εξακολουθούν να υπάρχουν περιορισμένες προσφορές μάθησης, ελάχιστα προσαρμοσμένες στις ανάγκες διαφόρων ομάδων· εκτιμώντας επίσης ότι τόσο οι αυτόχθονες πληθυσμοί όσο και οι γλωσσικές και πολιτιστικές μειονότητες πρέπει να μπορούν να παρακολουθούν τα μαθήματα στη μητρική τους γλώσσα·

Ε.

εκτιμώντας ότι η οικονομική ανάπτυξη πρέπει κατά προτεραιότητα να βασίζεται στην εκπαίδευση, τη γνώση και την καινοτομία καθώς και στις κοινωνικές πολιτικές που έχουν υιοθετηθεί προκειμένου να εξέλθει η ΕΕ από τη σημερινή κρίση και ότι η πραγματική και ολοκληρωμένη εφαρμογή των πολιτικών στον εν λόγω τομέα στο πλαίσιο της στρατηγικής Ευρώπη 2020 είναι σημαντική για την έξοδο από αυτήν την κρίσιμη περίοδο·

ΣΤ.

εκτιμώντας ότι η χάραξη πολιτικών εκπαίδευσης και κατάρτισης αποτελεί δημόσια ευθύνη των κρατών μελών και ότι για τους εν λόγω τομείς απαιτείται η χορήγηση επαρκών δημοσίων κονδυλίων, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση χωρίς κοινωνικές, οικονομικές, πολιτιστικές, φυλετικές ή πολιτικές διακρίσεις·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα λιτότητας και οι επακόλουθες περικοπές στον προϋπολογισμό για τα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης σε ολόκληρη την ΕΕ θέτουν σε κίνδυνο έναν από τους βασικούς παράγοντες προώθησης της συνοχής και της ανάπτυξης και υπονομεύουν τον στόχο εδραίωσης στην Ευρώπη μιας οικονομίας που θα βασίζεται στη γνώση·

Η.

εκτιμώντας ότι τα κράτη μέλη πρέπει να συνεχίσουν να συνεργάζονται και να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές, προκειμένου να προωθούν την εθνική τους εκπαίδευση και τα συστήματα κατάρτισης·

Θ.

εκτιμώντας ότι οι ανεπαρκείς γλωσσικές γνώσεις εξακολουθούν να αποτελούν τεράστιο εμπόδιο για την κινητικότητα·

Ι.

εκτιμώντας ότι μια επιτυχημένη στρατηγική εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να στοχεύει επίσης στο να εξοπλίσει τους μαθητές με δεξιότητες και ικανότητες που είναι αναγκαίες για την προσωπική ανάπτυξη και την ενεργό συμμετοχή τους ως πολιτών·

ΙΑ.

εκτιμώντας ότι η ΔΒΜ θα πρέπει να σημαίνει πραγματικά διά βίου εντός του σημερινού δημογραφικού πλαισίου και ότι θα πρέπει να ληφθούν περαιτέρω υπόψη οι προοπτικές των ηλικιωμένων ατόμων που διαθέτουν συσσωρευμένες γνώσεις·

ΙΒ.

εκτιμώντας ότι οι δεξιότητες στις νέες τεχνολογίες διευκολύνουν σημαντικά τους στόχους του Προγράμματος Διά Βίου Μάθησης (ΠΔΒΜ)·

ΙΓ.

εκτιμώντας ότι η ΔΒΜ είναι συνεχής διαδικασία που πρέπει να διαρκεί για ολόκληρη τη ζωή ενός ατόμου, από την ποιοτική προσχολική εκπαίδευση έως την κατάρτιση μετά τη συνταξιοδότηση·

ΙΔ.

εκτιμώντας ότι η παροχή ποιοτικής προσχολικής εκπαίδευσης σε όλα τα παιδιά αποτελεί επένδυση για το μέλλον και προσφέρει σημαντικό όφελος τόσο στο άτομο όσο και στην κοινωνία·

ΙΕ.

εκτιμώντας ότι η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου έχει σοβαρές επιπτώσεις για το άτομο και την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ·

ΙΣΤ.

εκτιμώντας ότι θα πρέπει να εξεταστεί η περαιτέρω καινοτομία στον τομέα των φοιτητικών υποτροφιών σε προπανεπιστημιακό στάδιο·

ΙΖ.

εκτιμώντας ότι η δυνατότητα πρόσβασης στην εκπαίδευση και την κατάρτιση συνιστά καίρια πρόκληση, μεταξύ άλλων και για την περαιτέρω συμβολή στην κοινωνική ένταξη, τη συνοχή και την καταπολέμηση της φτώχειας·

ΙΗ.

εκτιμώντας ότι οι ευρωπαϊκές, εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές πρέπει να συνεργαστούν για την επιτυχή αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη·

1.

χαιρετίζει την ανωτέρω ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Εκπαίδευση και κατάρτιση σε μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη»·

2.

υπενθυμίζει ότι, πριν τη σημερινή κρίση, η επίδοση των κρατών μελών όσον αφορά τη συμμετοχή όλων των ηλικιακών ομάδων στην εκπαίδευση, την κατάρτιση και τη ΔΒΜ παρουσίαζε μεγάλη διακύμανση και ο συνολικός μέσος όρος της ΕΕ υστερούσε σε σχέση με τους διεθνείς μέσους όρους·

3.

επισημαίνει ότι, εξαιτίας της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης, ορισμένα κράτη μέλη πραγματοποίησαν περικοπές στον προϋπολογισμό τους για την εκπαίδευση και την κατάρτιση, αλλά θεωρεί ότι αυτές οι επενδύσεις, με τη μέγιστη στρατηγική αξία θα πρέπει να διαφυλαχθούν, και μάλιστα να αυξηθούν· τονίζει ότι το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της Ένωσης προβλέπει για την εκπαίδευση και τους σχετικούς τομείς το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης στο πλαίσιο του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ·

4.

επισημαίνει την ανάγκη έγκρισης της αύξησης του προϋπολογισμού που προορίζεται για την εκπαίδευση και σχετικούς τομείς στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου· καλεί τα κράτη μέλη να εγκρίνουν τις εθνικές τους στρατηγικές για τη ΔΒΜ, με τα κατάλληλα επίπεδα χρηματοδοτικών πόρων, ως το καλύτερο δυνατό διαθέσιμο εργαλείο για την επίτευξη των στόχων που περιγράφονται στη στρατηγική «Εκπαίδευση & κατάρτιση 2020»·

5.

τονίζει ότι το οικονομικό κόστος των συνεπειών των περιορισμένων εκπαιδευτικών επιδόσεων, συμπεριλαμβανομένης της εγκατάλειψης του σχολείου και των κοινωνικών ανισοτήτων εντός των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, και ο αντίκτυπός τους στην ανάπτυξη των κρατών μελών, είναι κατά πολύ υψηλότερα από το κόστος της χρηματοπιστωτικής κρίσης, και τα κράτη μέλη ήδη καταβάλλουν το τίμημα κάθε χρόνο·

6.

ζητεί από τα κράτη μέλη να θέσουν προτεραιότητες σχετικά με τις δαπάνες τους για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία, τη διά βίου μάθηση, την έρευνα, την καινοτομία και τη γλωσσική και πολιτιστική ποικιλομορφία, οι οποίες αποτελούν επένδυση για μελλοντική ανάπτυξη και οικονομική ισορροπία, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την προστιθέμενη αξία αυτής της επένδυσης· επαναλαμβάνει, στο πλαίσιο αυτό, το αίτημα συνολικών επενδύσεων στην ανώτατη εκπαίδευση σε ποσοστό τουλάχιστον 2 % του ΑΕΠ, όπως συνέστησε η Επιτροπή στην Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης και της Απασχόλησης, που αποτελεί την ελάχιστη απαίτηση για οικονομίες που βασίζονται στη γνώση·

7.

υπενθυμίζει ότι, προκειμένου να μπορέσουν να συναγωνιστούν στο μέλλον με τις νέες παγκόσμιες δυνάμεις, τα κράτη μέλη της ΕΕ καλούνται να επιτύχουν τους βασικούς στόχους της Ευρώπης 2020, οι οποίοι, στον τομέα της εκπαίδευσης, συνίστανται στην επίτευξη του 3 % των επενδύσεων για την έρευνα, την αύξηση του ποσοστού των νέων με πανεπιστημιακή εκπαίδευση στο 40 % και τη μείωση του ποσοστού εγκατάλειψης του σχολείου κάτω του 10 %·

8.

υπενθυμίζει τη σημασία της έρευνας στο πλαίσιο μιας φιλόδοξης στρατηγικής για την εκπαίδευση και την κατάρτιση· ζητεί, ως εκ τούτου, από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν όσες ενέργειές τους στοχεύουν στην αύξηση του αριθμού των νέων που κινούνται εντός αυτού του πεδίου·

9.

υπενθυμίζει ότι πρέπει να υπάρξει ειδική εστίαση στους νέους, λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ έχει αυξηθεί πάνω από το 20 %, με ανώτερο ποσοστό άνω του 50 % σε ορισμένα κράτη μέλη ή ορισμένες περιφέρειες, και ότι οι νέοι, ιδίως αυτοί με τα λιγότερα προσόντα, έχουν πληγεί ιδιαιτέρως από τη σημερινή κρίση· τονίζει κυρίως τις καταστροφικές επιπτώσεις των προγραμμάτων λιτότητας όσον αφορά την ανεργία των νέων σε ορισμένα κράτη της ΕΕ, και ιδιαίτερα στα κράτη του Νότου, οι οποίες οδηγούν, για παράδειγμα, σε μια σημαντική διαρροή εγκεφάλων σε άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των τρίτων χωρών· υπενθυμίζει επίσης ότι ένας στους επτά σημερινούς μαθητές (14,4 %) εγκαταλείπει το εκπαιδευτικό σύστημα με μέγιστο επίπεδο εκπαίδευσης αυτό της δευτεροβάθμιας και δεν συμμετέχει σε περαιτέρω εκπαίδευση ή κατάρτιση·

10.

υπενθυμίζει τα διπολικά συστήματα επαγγελματικής κατάρτισης ορισμένων κρατών μελών, τα οποία εξασφαλίζουν τη σύνδεση θεωρίας και πράξης και διευκολύνουν περισσότερο την είσοδο στον επαγγελματικό βίο σε σχέση με τις καθαρά σχολικές μορφές εκπαίδευσης·

11.

προτείνει στα κράτη μέλη να αφαιρέσουν τις επενδύσεις για την εκπαίδευση και την κατάρτιση από τον υπολογισμό του εθνικού ελλείμματος στο πλαίσιο του δημοσιονομικού συμφώνου, καθώς θεωρούνται βασικοί παράγοντες προώθησης μιας υγιούς ανάκαμψης σύμφωνα με τους στόχους της στρατηγικής ΕΕ 2020·

12.

καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να καταβάλουν περαιτέρω προσπάθειες για τη χάραξη σαφέστερων και πιο στοχοθετημένων πολιτικών σε επίπεδο ΕΕ, οι οποίες να είναι προσαρμοσμένες στην αντιμετώπιση των νέων κοινωνικών προκλήσεων· η σημερινή γενιά νέων αισθάνεται ότι δεν θα μπορέσει να απολαύσει το ίδιο επίπεδο ευημερίας με την προηγούμενη γενιά·

13.

ζητεί, ειδικότερα, από τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μέτρα που να απευθύνονται στους νέους που ενδέχεται να εγκαταλείψουν πρόωρα το σχολείο ή που δεν συμμετέχουν στην εκπαίδευση, την κατάρτιση ή την απασχόληση, έτσι ώστε να τους προσφέρουν ποιοτικές ευκαιρίες μάθησης και να τους παράσχουν συστήματα κατάρτισης και εγγύησης για νέους, τα οποία θα τους επιτρέψουν να αποκτήσουν τις δεξιότητες και τις εμπειρίες που απαιτούνται για την επαγγελματική τους ένταξη, καθώς και για να διευκολύνουν την επανένταξη ορισμένων εξ αυτών στο εκπαιδευτικό σύστημα· ζητεί, παράλληλα, να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην επαγγελματική κατάρτιση και την κατάρτιση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, λαμβάνοντας υπόψη την πολυμορφία των εθνικών εκπαιδευτικών συστημάτων· καλεί τα κράτη μέλη να επιτείνουν τις προσπάθειές τους για να διασφαλίσουν ότι οι νέοι μπορούν να αποκτήσουν πραγματική εργασιακή πείρα και να ενταχθούν ταχέως στην αγορά εργασίας· τονίζει ότι οι περίοδοι μαθητείας πρέπει να είναι σημαντικές για τις σπουδές και να αποτελούν μέρος του προγράμματος σπουδών·

14.

υπογραμμίζει ότι, εν μέσω κρίσης, η απασχόληση των νέων απειλείται ακόμη περισσότερο· τονίζει ότι είναι σημαντικό να παρακολουθείται το πόσο γρήγορα οι νέοι πτυχιούχοι βρίσκουν απασχόληση που αρμόζει στην εκπαίδευση και τις γνώσεις τους μετά το τέλος των σπουδών τους και να πραγματοποιείται αξιολόγηση, βάσει των λόγω στοιχείων, της ποιότητας των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης καθώς και της ανάγκης και δυνατότητας πραγματοποίησης προσαρμογών·

15.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εργασθούν με συνέπεια για τη θέσπιση, την εφαρμογή και την περαιτέρω ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ακαδημαϊκών Μονάδων για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ECVET), του Europass και του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Επαγγελματικών Προσόντων·

16.

τονίζει ότι οι νέοι θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην επίτευξη των πρωταρχικών στόχων της ΕΕ για το 2020 όσον αφορά την απασχόληση, την έρευνα και την καινοτομία, το κλίμα και την ενέργεια, την εκπαίδευση και την καταπολέμηση της φτώχειας·

17.

τονίζει τη σημασία της ανεπίσημης και άτυπης εκπαίδευσης για την ανάπτυξη των αξιών, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων, κυρίως των νέων, καθώς και για την εκμάθηση της ενεργού και δημοκρατικής συμμετοχής· ζητεί από την Επιτροπή να εξασφαλίσει, μεταξύ άλλων, οικονομική στήριξη για την ανεπίσημη και άτυπη εκπαίδευση στο πλαίσιο των νέων προγραμμάτων για θέματα εκπαίδευσης και νεολαίας καθώς και όσον αφορά την ενεργό συμμετοχή των πολιτών·

18.

καλεί τα πανεπιστήμια να διευρύνουν την πρόσβαση στη μάθηση και να εκσυγχρονίσουν τα προγράμματα σπουδών τους, ώστε να αντιμετωπίζουν τις νέες προκλήσεις για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ευρωπαϊκού πληθυσμού, χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο την ακαδημαϊκή τους αποστολή όσον αφορά τη μετάδοση της γνώσης και λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημογραφική αλλαγή αποτελεί αναντίρρητη πραγματικότητα στην Ευρώπη· επισημαίνει, εν προκειμένω, τη σημασία της στήριξης και αναγνώρισης της ανεπίσημης εκπαίδευσης και της άτυπης μάθησης·

19.

ενθαρρύνει τον διάλογο μεταξύ των ιδιωτικών φορέων, κυρίως των ΜΜΕ, των τοπικών και περιφερειακών αρχών, των φορέων της κοινωνίας των πολιτών και των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης/πανεπιστημίων, έτσι ώστε οι φοιτητές να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες που θα διευκολύνουν την ένταξή τους στην αγορά εργασίας· υπενθυμίζει στους εργοδότες πόσο σημαντική είναι η επαγγελματική μύηση για τους νέους, καθώς ευνοεί την προσαρμογή τους στον επαγγελματικό βίο·

20.

υπενθυμίζει ότι η δημιουργικότητα είναι θεμελιώδες στοιχείο της νέας οικονομίας, η οποία βασίζεται στη γνώση· υπογραμμίζει ότι ο δημιουργικός τομέας έχει ισχυρή και αυξανόμενη συνεισφορά στην οικονομία, η οποία ανέρχεται στο 4,5 % του ΑΕΠ της ΕΕ και αντιστοιχεί σε 8,5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας·

21.

υπενθυμίζει ότι είναι απαραίτητη η συνεργία μεταξύ της προσφοράς εργασίας και της δυνατότητας απορρόφησής της από την αγορά εργασίας·

22.

τονίζει τον ουσιαστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης στις πολιτικές στήριξης και παροχής συμβουλών στους αναζητούντες εργασία, κυρίως όσον αφορά την αρωγή κατά την αναζήτηση εργασίας ή κατάρτισης· επιμένει ότι πρέπει να προσφέρεται σε αυξανόμενο αριθμό αναζητούντων εργασία η δυνατότητα πρόσβασης στην κατάλληλη κατάρτιση μέσω της οποίας θα διευκολυνθεί η επανένταξή τους στην αγορά εργασίας και, ως εκ τούτου, ζητεί από τα κράτη μέλη να διαθέσουν εν προκειμένω τους απαιτούμενους πόρους·

23.

τονίζει την καθοριστική σημασία της ενδυνάμωσης της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρίες στη ΔΒΜ, όχι μόνο μέσω του σχεδιασμού και της υλοποίησης στοχευμένων προγραμμάτων αλλά και μέσω της συνεκτίμησης της διάστασης της αναπηρίας σε όλα τα προγράμματα που απευθύνονται στον γενικό πληθυσμό· ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί, στο πλαίσιο αυτό, στη σχέση αναπηρίας και ΔΒΜ, έτσι ώστε να αποτραπούν φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού και να ενισχυθεί πραγματικά η θέση των ατόμων με αναπηρία στην αγορά εργασίας, δεδομένου ότι, σύμφωνα με όλες τις σχετικές μελέτες, αφενός το εκπαιδευτικό επίπεδο των ατόμων με αναπηρία είναι χαμηλότερο από το λοιπό μέσο όρο, ενώ η συμμετοχή τους στα εν λόγω προγράμματα είναι εξαιρετικά χαμηλή·

24.

υπενθυμίζει ότι οι εργοδότες έχουν βασική ευθύνη να καταστήσουν πραγματικότητα για όλους τη ΔΒΜ, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την ισότητα των φύλων· ενθαρρύνει τους εργοδότες να διευκολύνουν τη συνεχιζόμενη κατάρτιση σε όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας των εργαζομένων, προβάλλοντας περισσότερο τα δικαιώματα στην κατάρτιση, διασφαλίζοντας ότι η κατάρτιση είναι διαθέσιμη σε όλους τους εργαζομένους και επιβραβεύοντας δεόντως τους εργαζομένους για την κατάρτιση που έλαβαν στο πλαίσιο της σταδιοδρομίας τους, καθιστώντας έτσι δυνατή την περαιτέρω ειδίκευση και δημιουργώντας ευκαιρίες για ανέλιξη στη σταδιοδρομία·

25.

ζητεί να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες προκειμένου να θεσπιστεί και να εφαρμοστεί ένα ευρωπαϊκό σύστημα πιστοποίησης και αναγνώρισης των προσόντων, της επίσημης και ανεπίσημης μάθησης, συμπεριλαμβανομένης της εθελοντικής υπηρεσίας, έτσι ώστε να ενισχυθούν οι ζωτικοί σύνδεσμοι μεταξύ της ανεπίσημης μάθησης και της επίσημης εκπαίδευσης και παράλληλα να βελτιωθεί η εθνική και η διασυνοριακή κινητικότητα στην αγορά εργασίας·

26.

σημειώνει τη μεγάλη ανομοιογένεια στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης από χώρα σε χώρα και, στο πνεύμα της αρχής της επικουρικότητας, προτείνει η έκθεση προόδου να συνοδεύεται από ένα εγχειρίδιο για κάθε κράτος μέλος ξεχωριστά, με συστάσεις για την αναβάθμιση των υφιστάμενων πολιτικών και την ανάπτυξη των εθνικών εκπαιδευτικών συστημάτων·

27.

ζητεί να ενισχυθεί η εξωτερική διάσταση των πολιτικών της ΕΕ μέσω αναβαθμισμένου πολιτικού διαλόγου και μέσω της συνεργασίας στους τομείς της εκπαίδευσης και της κατάρτισης μεταξύ της Ένωσης και των διεθνών εταίρων της και των γειτονικών χωρών με στόχο α) την ανάδειξη των αυξανόμενων οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών αλληλεξαρτήσεων, β) τη συμβολή στην υλοποίηση της εξωτερικής διάστασης της στρατηγικής Ευρώπη 2020, και γ) τη στήριξη της σταθερότητας, της ευημερίας και των καλύτερων προοπτικών απασχόλησης για τους πολίτες των χωρών εταίρων θεσπίζοντας παράλληλα καλύτερα μέσα για τη διαχείριση και τη διευκόλυνση της μετανάστευσης των ειδικευμένων εργαζομένων στην Ευρώπη, έτσι ώστε να αντισταθμιστούν οι ανεπάρκειες και τα κενά προσόντων που οφείλονται στις ευρωπαϊκές δημογραφικές εξελίξεις·

28.

υπενθυμίζει ότι, ως παράγοντες της παγκόσμιας εκπαιδευτικής αγοράς, τα εθνικά συστήματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ) πρέπει να είναι συνδεδεμένα με τον ευρύτερο κόσμο, προκειμένου να παραμένουν επικαιροποιημένα και ανταγωνιστικά, και ότι πρέπει να έχουν μεγαλύτερη ικανότητα να προσελκύουν μαθητές από άλλες ευρωπαϊκές και τρίτες χώρες, παρέχοντάς τους εκπαίδευση και κατάρτιση, καθώς και διευκολύνοντάς τους στην αναγνώριση των δεξιοτήτων τους· τονίζει ότι οι δημογραφικές αλλαγές και η διεθνής μετανάστευση καθιστούν τα εν λόγω ζητήματα ακόμα πιο σημαντικά·

29.

τονίζει ότι, παρότι αναδύεται ένας ευρωπαϊκός χώρος εκπαίδευσης και κατάρτισης, ο στόχος της εξάλειψης των εμποδίων στην κινητικότητα δεν έχει επιτευχθεί ακόμα και η κινητικότητα των μαθητών στα ΕΕΚ παραμένει χαμηλή· υπογραμμίζει ότι η ουσιαστική αύξηση της διακρατικής κινητικότητας των μαθητών και δασκάλων των ΕΕΚ και η αναγνώριση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και ικανοτήτων που έχουν αποκτήσει στο εξωτερικό, αποτελούν σημαντικές προκλήσεις για το μέλλον, και ότι απαιτείται επίσης καλύτερη και στοχοθετημένη παροχή πληροφοριών και καθοδήγησης προκειμένου να προσελκυθούν περισσότεροι αλλοδαποί μαθητές στα συστήματα ΕΕΚ που διαθέτουμε·

30.

λυπάται για το γεγονός ότι η ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Εκπαίδευση και κατάρτιση σε μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη» δεν παρέχει επαρκή κάλυψη στο ζήτημα της προσχολικής ανάπτυξης, ιδίως όσον αφορά τη γλωσσική της διάσταση, παρά το γεγονός ότι περιλαμβάνει έναν βασικό στόχο της στρατηγικής Ευρώπη 2020· πιστεύει ότι το στάδιο αυτό στην εκπαίδευση πρέπει να θεωρείται το πλέον κρίσιμο για τα μελλοντικά ατομικά εκπαιδευτικά επιτεύγματα και για την ατομική και κοινωνική ανάπτυξη· πιστεύει ότι τα παιδιά θα ωφεληθούν από την προσχολική εκπαίδευση που στοχεύει στην ενίσχυση των κινητικών και κοινωνικών δεξιοτήτων, ενώ ταυτόχρονα προωθεί την ισορροπημένη συναισθηματική ανάπτυξη και παράλληλα οιστρηλατεί τη διανοητική περιέργεια·

31.

ζητεί από την Επιτροπή να ενθαρρύνει και να συνδράμει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν συνοδευτικά μέτρα για μια ουσιαστική εκπαιδευτική πορεία των παιδιών, ξεκινώντας από την πολύ νεαρή ηλικία·

32.

πιστεύει ακράδαντα ότι η επένδυση στην προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα, που θα είναι κατάλληλα προσαρμοσμένη στην περίοδο ευαισθησίας και το επίπεδο ωριμότητας κάθε ομάδας στόχου, αποδίδει περισσότερο από την επένδυση σε κάθε άλλο στάδιο της εκπαίδευσης· επισημαίνει ότι η επένδυση στην προσχολική εκπαίδευση αποδεδειγμένα μειώνει το μελλοντικό κόστος· πιστεύει, ακόμα, ότι η επιτυχία της εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα εξαρτάται από τους καλά κατηρτισμένους καθηγητές και από την συνεχώς προοδεύουσα επαγγελματική κατάρτιση, και, κατά συνέπεια, χρειάζονται επαρκείς επενδύσεις για την κατάρτιση των καθηγητών·

33.

υπογραμμίζει την ανάγκη για παροχή επαγγελματικής φροντίδας στα παιδιά με σκοπό την αντιμετώπιση του ζητήματος της κοινωνικοποίησης των παιδιών, ιδιαίτερα εκείνων που προέρχονται από οικογένειες που αντιμετωπίζουν κοινωνικές δυσκολίες·

34.

τονίζει την ανάγκη να αποκτούν όλοι εξαιρετικές γλωσσικές δεξιότητες από πολύ μικρή ηλικία, καλύπτοντας όχι μόνο τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ αλλά και τις περιφερειακές και μειονοτικές γλώσσες, καθώς τούτο θα επιτρέψει τη μεγαλύτερη κινητικότητα των ατόμων, παρέχοντάς τους περισσότερες ευκολίες πρόσβασης στην αγορά εργασίας και σημαντικά αυξημένες ευκαιρίες σπουδών, χρησιμεύοντας παράλληλα στην προώθηση των διαπολιτισμικών ανταλλαγών και της μεγαλύτερης ευρωπαϊκής συνοχής·

35.

εμμένει στο γεγονός ότι απαιτείται η ενθάρρυνση της κινητικότητας με σκοπό την εκμάθηση ξένων γλωσσών, έτσι ώστε να επιτευχθεί ο στόχος, όλοι οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να γνωρίζουν τουλάχιστον άλλες δύο γλώσσες εκτός από τη μητρική τους γλώσσα·

36.

σημειώνει την ανάγκη έναρξης της εκμάθησης γλωσσών ήδη πριν από την έναρξη του σχολείου και επικροτεί τις πρωτοβουλίες που επιτρέπουν στους μαθητές να μαθαίνουν τη γλώσσα καταγωγής τους γραπτώς και προφορικώς ως μάθημα επιλογής στο σχολείο και να αποκτούν έτσι πρόσθετες δεξιότητες·

37.

θεωρεί απαραίτητη την προώθηση της κινητικότητας με φιλόδοξα κοινοτικά προγράμματα για την εκπαίδευση και τον πολιτισμό, ειδικότερα μέσω των ανταλλαγών καθηγητών, φοιτητών και σπουδαστών, ιδίως στον τομέα των γλωσσών, προκειμένου να προωθηθούν η ενεργός συμμετοχή των πολιτών, οι ευρωπαϊκές αξίες, καθώς και οι γλωσσικές και άλλες πολύτιμες δεξιότητες και ικανότητες·

38.

ενθαρρύνει την Επιτροπή να στηρίξει την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων στο πεδίο της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, που θα μπορούσαν να προσαρμοσθούν με ευκολία σε σχέση με τις γλώσσες και με τους τεχνικούς όρους, και να δημιουργήσουν κινητικότητα στους τομείς που επηρεάζονται λιγότερο από το φαινόμενο της πολυγλωσσίας·

39.

αναγνωρίζει τη σημαντική συμβολή του ευρωπαϊκού έτους ενεργού γήρανσης και αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών 2012 και υπενθυμίζει ότι είναι σημαντικό να δοθεί στην ΕΕ και τους πολίτες της η ευκαιρία να συμμετάσχουν στην εκπαίδευση, σε όλες τις μορφές της, σε μεταγενέστερο ηλικιακό στάδιο και να εμπλακούν οι μεγαλύτεροι σε ηλικία μαθητές στον διάλογο με επαγγελματίες οι οποίοι εργάζονται στις υπηρεσίες που παρέχουν και στηρίζουν τη μάθηση·

40.

υπενθυμίζει ότι το πρόγραμμα Grundtvig έχει ως στόχο να βοηθήσει την ανάπτυξη του τομέα της εκπαίδευσης των ενηλίκων καθώς και να επιτρέψει σε περισσότερους τη συμμετοχή σε μαθησιακές εμπειρίες· επισημαίνει ότι το πρόγραμμα αυτό εστιάζει στις ανάγκες διδασκαλίας και σπουδών μαθητών και σπουδαστών οι οποίοι συμμετέχουν σε προγράμματα εκπαίδευσης ενηλίκων και σε «εναλλακτικά» προγράμματα εκπαίδευσης, καθώς και στους οργανισμούς που παρέχουν αυτές τις υπηρεσίες· ζητεί από τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την ποιότητα της εκπαίδευσης που παρέχεται από οργανισμούς εκπαίδευσης για ενηλίκους και να ενισχύσουν τη συνεργασία με αυτούς·

41.

τονίζει την ανάγκη προώθησης των υφιστάμενων ευρωπαϊκών μέσων και ιδιαίτερα των διαρθρωτικών κονδυλίων που προορίζονται για τον τομέα της κατάρτισης·

42.

τονίζει ότι η εκπαίδευση ενηλίκων εκτείνεται πέρα από τις δραστηριότητες που συνδέονται με την απασχόληση και περιλαμβάνει την προαγωγή των προσωπικών και κοινωνικών δεξιοτήτων για την άσκηση της ιδιότητας του πολίτη στο πλαίσιο των συστημάτων τυπικής εκπαίδευσης και διά βίου κατάρτισης, όπως προβλέπονται στο πρόγραμμα ΔΒΜ·

43.

αναγνωρίζει τα κοινωνικά οφέλη που απορρέουν εν γένει από τις δραστηριότητες των ανθρώπων μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίες ευνοούνται από τη συμμετοχή τους σε δραστηριότητες εκπαίδευσης και κατάρτισης για λόγους προσωπικής εκπλήρωσης ή κοινωνικής επαφής·

44.

επισημαίνει την ανάγκη για στατιστικές ΔΒΜ που καλύπτουν την ηλικιακή ομάδα άνω των 65 ετών· επισημαίνει ότι, καθώς το ηλικιακό όριο συνταξιοδότησης σε πολλές χώρες της ΕΕ αυξάνεται και πολλοί άνθρωποι εργάζονται μέχρι μεγαλύτερη ηλικία, έχει έρθει ο καιρός να συνεκτιμηθούν οι αλλαγές στον πληθυσμό που δεν εμπίπτει σε αυτό το ηλικιακό εύρος·

45.

αναγνωρίζει τον εκπαιδευτικό και επιμορφωτικό ρόλο του αθλητισμού και καλεί, κατά συνέπεια, τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις επενδύσεις στον αθλητισμό και να προωθήσουν τις αθλητικές δραστηριότητες στα σχολεία, ώστε να ευνοήσουν την ενσωμάτωση και να συνδράμουν στην ανάπτυξη θετικών αξιών για τους νέους Ευρωπαίους·

46.

τονίζει ότι η κατάρτιση των παικτών σε τοπικό επίπεδο έχει θεμελιώδη σημασία για την αειφόρο ανάπτυξη και τον κοινωνικό ρόλο του αθλητισμού και εκφράζει τη στήριξή του σε αθλητικούς διοικητικούς φορείς που ενθαρρύνουν τους συλλόγους/ομίλους να επενδύουν στην εκπαίδευση και την κατάρτιση των νεαρών παικτών σε τοπικό επίπεδο, μέσω μέτρων που ορίζουν ελάχιστο αριθμό καταρτιζόμενων παικτών σε τοπικό επίπεδο στην ομάδα του κάθε ομίλου, και τους ενθαρρύνει να συνεχίσουν·

47.

προτρέπει τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο καθιέρωσης ενός ευρύτερου συστήματος μικρών υποτροφιών με ελάχιστες γραφειοκρατικές διατυπώσεις για τους προπανεπιστημιακούς φοιτητές που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες, ώστε να τους ενθαρρύνουν να παραμείνουν στον χώρο της εκπαίδευσης, συνεισφέροντας με αυτόν τον τρόπο στην εξάλειψη της κοινωνικής ανισότητας και εξασφαλίζοντας περισσότερες ευκαιρίες εκπαίδευσης για όλους·

48.

θεωρεί ότι πρέπει να αναληφθεί περαιτέρω δράση για την αντιμετώπιση των διαφορών μεταξύ ανδρών και γυναικών που αποφοιτούν με πτυχία από τους κλάδους της επιστήμης, της τεχνολογίας, της μηχανολογίας και των μαθηματικών, όπως καταδεικνύεται από το γεγονός ότι μόνο το 20 % των αποφοίτων μηχανολογίας είναι γυναίκες·

49.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών.