EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την ανάπτυξη του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1315/2013 περί των προσανατολισμών για την ανάπτυξη του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

Ο κανονισμός:

  • θεσπίζει προσανατολισμούς για την ανάπτυξη ενός διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) που αποτελείται από το εκτεταμένο δίκτυο και το κεντρικό δίκτυο, το οποίο συγκροτείται επί τη βάσει του εκτεταμένου δικτύου·
  • καθορίζει έργα κοινού ενδιαφέροντος και προσδιορίζει τις απαιτήσεις που πρέπει να τηρούνται για τη διαχείριση των υποδομών του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών·
  • καθορίζει κανόνες όσον αφορά τα μέτρα υλοποίησης του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών. Η εκτέλεση έργων κοινού ενδιαφέροντος εξαρτάται από τον βαθμό ωριμότητάς τους, τη συμμόρφωσή τους προς τις νομικές διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και εθνικές νομικές διαδικασίες, καθώς και τη διαθεσιμότητα των χρηματοοικονομικών πόρων, με επιφύλαξη της ανάληψης δέσμευσης για χρηματοδότηση από ένα κράτος μέλος της ΕΕ ή από την ΕΕ·
  • Τα παραρτήματα του κανονισμού έχουν τροποποιηθεί αρκετές φορές μέσω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που εγκρίθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Οι κατευθυντήριες γραμμές:

  • καθορίζουν μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για την ανάπτυξη ολοκληρωμένου διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), που θα περιλαμβάνει υποδομές για τις σιδηροδρομικές, θαλάσσιες και αεροπορικές μεταφορές, τις οδικές μεταφορές, την εσωτερική ναυσιπλοΐα και τους τερματικούς σταθμούς οδικών-σιδηροδρομικών μεταφορών·
  • καλύπτουν τα τεχνικά πρότυπα, καθώς και τις απαιτήσεις για τη διαλειτουργικότητα των υποδομών·
  • καθορίζουν τις προτεραιότητες για την ανάπτυξη του ΔΕΔ-Μ.

Ο κανονισμός αντικαθιστά τις κατευθυντήριες γραμμές που είχαν συμφωνηθεί αρχικά το 1996 και θεσπίζει ένα δίκτυο με δομή δύο επιπέδων που συνίσταται σε ένα εκτεταμένο δίκτυο και ένα κεντρικό δίκτυο. Στόχος είναι η ολοκλήρωση του κεντρικού δικτύου έως το2030, ενώ για το εκτεταμένο δίκτυο η δεσμευτική προθεσμία λήγει το 2050.

Κεντρικό και εκτεταμένο δίκτυο μεταφορών

  • Το εκτεταμένο δίκτυο θα διασφαλίσει την προσβασιμότητα και τη συνδεσιμότητα όλων των περιφερειών στην ΕΕ.
  • Το κεντρικό δίκτυο θα αποτελείται από τα μέρη του εκτεταμένου δικτύου που έχουν τη μεγαλύτερη στρατηγική σημασία για την επίτευξη των στόχων της ανάπτυξης του ΔΕΔ-Μ, συνδέοντας τους αστικούς και άλλου είδους κόμβους με τη μεγαλύτερη στρατηγική σημασία (π.χ. λιμένες, αερολιμένες και σημεία διασυνοριακής διέλευσης).
  • Και τα δύο μέρη του δικτύου περιλαμβάνουν όλους τους τρόπους μεταφοράς και τις διασυνδέσεις τους.

Ανάπτυξη του δικτύου

  • Οι κατευθυντήριες γραμμές καθιστούν δυνατό τον ορισμό έργων κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος για την ανάπτυξη του δικτύου.
  • Τα εν λόγω έργα θα δημιουργήσουν νέες υποδομές μεταφορών και θα αναβαθμίσουν τις υπάρχουσες υποδομές μεταφορών.
  • Περαιτέρω μέτρα θα προωθήσουν την αποδοτική χρήση των πόρων του δικτύου.
  • Η χρηματοδότηση της ΕΕ διατίθεται για τα εν λόγω έργα στο πλαίσιο του Μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη», βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1153 (βλέπε σύνοψη).

Παραδείγματα των ειδών προβλημάτων που αντιμετωπίζονται

Στόχος του κανονισμού είναι η αντιμετώπιση των βασικών προβλημάτων που προκύπτουν:

  • ελλείποντες κρίκοι, ιδίως σε διασυνοριακά τμήματα·
  • διαφορές στις υποδομές μεταξύ και εντός των κρατών μελών·
  • ανεπαρκείς πολυτροπικές συνδέσεις (συνδέσεις μεταξύ διαφορετικών τρόπων μεταφοράς)·
  • εξαιρετικά υψηλά επίπεδα εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τις μεταφορές και ανεπαρκής διαλειτουργικότητα (συμβατότητα των διαφορετικών συστημάτων σχετικά με τις μεταφορές).

Παραρτήματα

Ο κανονισμός συμπληρώνεται με τρία παραστήματα.

  • Παράρτημα I. Χάρτες του κεντρικού δικτύου και του εκτεταμένου δικτύου.
  • Παράρτημα II. Κατάλογος των κόμβων του κεντρικού και του εκτεταμένου δικτύου.
  • Παράρτημα IΙΙ.Ενδεικτικοί χάρτες της επέκτασης του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών σε ορισμένες γειτονικές χώρες.

Κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1315/2013

  • Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 473/2014 συμπληρώνει το παράρτημα III με νέους ενδεικτικούς χάρτες βάσει μιας συμφωνίας υψηλού επιπέδου μεταξύ της ΕΕ και των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσεις (Αρμενία, Αζερμπαϊτζάν, Λευκορωσία, Γεωργία, Μολδαβία και Ουκρανία), όσον αφορά τις σιδηροδρομικές γραμμές και τα οδικά δίκτυα, καθώς και λιμένες, αερολιμένες και τερματικούς σιδηροδρομικούς σταθμούς.
  • Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2016/758 προσαρμόζει το παράρτημα III σύμφωνα βάσει:
    • μιας συμφωνίας υψηλού επιπέδου μεταξύ της ΕΕ και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων (Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Κόσοβο (*1), Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία και Σερβία) — η συμφωνία αφορά τις σιδηροδρομικές γραμμές και τα οδικά δίκτυα, καθώς και λιμένες και αερολιμένες·
    • μιας συμφωνίας υψηλού επιπέδου μεταξύ της ΕΕ και της Ισλανδίας και της Νορβηγίας, λαμβάνοντας υπόψη έναν περιορισμένο αριθμό προσαρμογών στους χάρτες του δικτύου οδών, λιμένων και αερολιμένων, ώστε να αντικατοπτρίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια τον ενδεικτικό ΔΕΔ-Μ, σύμφωνα με τη μεθοδολογία του ΔΕΔ-Μ.
  • Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2017/849 τροποποιεί τους χάρτες του παραρτήματος I και τον κατάλογο του παραρτήματος II για να αντικατοπτρίζει:
    • την ανάγκη να συμπεριληφθούν στο εκτεταμένο δίκτυο πλατφόρμες υλικοτεχνικής υποστήριξης, τερματικοί σταθμοί οδικών-σιδηροδρομικών μεταφορών, λιμένες θαλάσσιας και εσωτερικής ναυσιπλοΐας και αερολιμένες των οποίων ο μέσος όγκος κυκλοφορίας κατά την τελευταία διετία υπερέβη το αντίστοιχο όριο·
    • την πρόοδο όσον αφορά την ολοκλήρωση του δικτύου που απαιτεί προσαρμογή των χαρτών για υποδομές οδών, σιδηροδρόμων και εσωτερικών πλωτών οδών.
  • Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2019/254 προσαρμόζει τους ενδεικτικούς χάρτες του εκτεταμένου δικτύου, και ιδίως τον προσδιορισμό του ενδεικτικού κεντρικού δικτύου στο παράρτημα III, ώστε να επιτρέψει στην ΕΕ να στοχοθετήσει καλύτερα τη συνεργασία της με τις οικείες χώρες της ανατολικής εταιρικής σχέσης.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Η οδηγία εφαρμόζεται από τις 21 Δεκεμβρίου 2013.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1315/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, περί των προσανατολισμών της Ένωσης για την ανάπτυξη του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών και για την κατάργηση της απόφασης αριθ. 661/2010/EE (EE L 348 της 20.12.2013, σ. 1–128)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1315/2013 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1153 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 2021, για τη σύσταση του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1316/2013 και (ΕΕ) αριθ. 283/2014 (ΕΕ L 249 της 14.7.2021, σ. 38–81)

τελευταία ενημέρωση 06.09.2021



(*1
* Η ονομασία αυτή χρησιμοποιείται με επιφύλαξη των θέσεων ως προς το καθεστώς και συνάδει με την απόφαση 1244/99 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τη γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου για τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου.

Top