Το μέλλον της δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα στην Ευρώπη

Η δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα (Carbon Dioxide Capture and Storage — CCS) είναι μια τεχνική παγίδευσης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα προερχόμενων από μεγάλες πηγές, όπως τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, συμπιέζοντας και μεταφέροντάς τες για ασφαλέστερη αποθήκευση βαθιά μέσα στο έδαφος. Η τεχνολογία διαθέτει πολύ σημαντικό δυναμικό ώστε να συμβάλλει στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Εντούτοις, το σχετικό κόστος, ιδίως για τη δέσμευση των εκπομπών, είναι υψηλό.

ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με το μέλλον της δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα στην Ευρώπη [COM(2013) 180 final της 27.3.2013]

ΣΥΝΟΨΗ

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ;

Η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τονίζει ότι η CCS αποτελεί βασική τεχνολογία για τη μετάβαση σε ανταγωνιστική οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών έως το 2050. Έχει τη δυνατότητα να συμβιβάζει την αυξανόμενη ζήτηση για ορυκτά καύσιμα με την ανάγκη μείωσης των εκπομπών θερμοκηπικών αερίων. Η ανακοίνωση επισημαίνει την πρόοδο που έχει σημειωθεί έως σήμερα και επιδιώκει να συλλέξει τις απόψεις των ενδιαφερομένων σχετικά με σειρά επιλογών με στόχο την προώθηση της ευρύτερης καθώς και εμπορικά βιώσιμης χρήσης της τεχνολογίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Σε όλη την υφήλιο, εκτελούνται επιτυχώς περισσότερα από 20 έργα επίδειξης της τεχνολογίας CCS. Από αυτά, 8 πραγματοποιούν πλήρη δέσμευση, μεταφορά και αποθήκευση. Κανένα τους δεν βρίσκεται στην ΕΕ.

Η ανακοίνωση εντοπίζει τα εμπόδια στο ενδεχόμενο ευρύτερης χρήσης της CCS:

• απουσία οικονομικών λόγων για επενδύσεις στην CCS, δεδομένου του χαμηλού επιπέδου των τιμών των δικαιωμάτων ΣΕΔΕ,
• εναντίωση του κοινού στη χερσαία αποθήκευση CO₂ (βλ. «Πλαίσιο» παρακάτω),
• υπάρχει επαρκής χωρητικότητα αποθήκευσης, αλλά δεν είναι προσβάσιμη η συνολική χωρητικότητα ούτε βρίσκεται κοντά στις πηγές εκπομπής CO₂,
• ανάγκη διεθνούς συνεργασίας.

Διατίθεται χρηματοδότηση για μεγάλης κλίμακας έργα επίδειξης της CCS από το Ευρωπαϊκό Ενεργειακό Πρόγραμμα Ανάκαμψης και το πρόγραμμα NER300.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Το CO₂ μπορεί να αποθηκεύεται σε διάφορες τοποθεσίες, συγκεκριμένα σε αποθήκες πετρελαίου, φυσικού αερίου ή αλαταποθήκες μεγάλου βάθους και σε ανθρακωρυχεία που δεν μπορούν να τύχουν εκμετάλλευσης. Δεν πρέπει να έρχεται σε επαφή με την ατμόσφαιρα. Η νομοθετική πράξη σε ισχύ από το 2009 για την αποθήκευση του CO₂ σε γεωλογικούς σχηματισμούς, γνωστή ως οδηγία για τη CCS, αναφέρει τον τρόπο επιλογής, αδειοδότησης, λειτουργίας και κλεισίματος των τόπων αποθήκευσης. Αυτοί δεν θα πρέπει να εγκυμονούν σημαντικό κίνδυνο διαρροής ή βλαβερών επιπτώσεων για την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον.

Μια έκθεση του 2005 από τη Διακυβερνητική επιτροπή για την κλιματική αλλαγή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι αποθήκες γεωλογικών σχηματισμών, εφόσον επιλέγονται σωστά και τυγχάνουν σωστής διαχείρισης, είναι «πολύ πιθανό» να συγκρατήσουν περισσότερο από το 99% του αποθηκευμένου CO₂ για πάνω από 100 χρόνια, ενώ είναι «πιθανό» να συγκρατήσουν 99% για περισσότερο από 1 000 χρόνια.

Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στον δικτυακό τόπο για τη δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

τελευταία ενημέρωση 19.08.2015