EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 32009H0531

Σύσταση του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2009 , σχετικά με την επικαιροποίηση το 2009 των γενικών προσανατολισμών των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών και της Κοινότητας και με την εφαρμογή των πολιτικών απασχόλησης των κρατών μελών

OJ L 183, 15.7.2009, p. 1–26 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

Legal status of the document In force

ELI: http://data.europa.eu/eli/reco/2009/531/oj

15.7.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 183/1


ΣΫΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ

της 25ης Ιουνίου 2009

σχετικά με την επικαιροποίηση το 2009 των γενικών προσανατολισμών των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών και της Κοινότητας και με την εφαρμογή των πολιτικών απασχόλησης των κρατών μελών

(2009/531/ΕΚ)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 99 παράγραφος 2 και το άρθρο 128 παράγραφος 4,

τη σύσταση της Επιτροπής,

τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 13ης και 14ης Μαρτίου 2009,

τη γνώμη της επιτροπής απασχόλησης,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Το Συμβούλιο, στις 12 Ιουλίου 2005, υιοθέτησε τη σύσταση 2005/601/ΕΚ σχετικά με τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για τις οικονομικές πολιτικές των κρατών μελών και της Κοινότητας (2005 έως το 2008) (1) και εξέδωσε την απόφαση 2005/600/ΕΚ για τις κατευθυντήριες γραμμές των πολιτικών απασχόλησης των κρατών μελών (2), που αποτελούν από κοινού τις «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη και την απασχόληση». Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να λάβουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές στα εθνικά τους προγράμματα μεταρρυθμίσεων (εφεξής: «ΕΠΜ»).

(2)

Τα εαρινά Ευρωπαϊκά Συμβούλια του 2006, 2007 και 2008 εντόπισαν και επιβεβαίωσαν τέσσερις τομείς προτεραιότητας (έρευνα και ανάπτυξη και καινοτομία, επιχειρηματικό περιβάλλον, ευκαιρίες απασχόλησης και μια ολοκληρωμένη πολιτική ενέργειας/υποδομών) που αποτελούν τους πυλώνες της ανανεωμένης στρατηγικής της Λισαβόνας. Στο πλαίσιο αυτών των τομέων το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε σχετικά με περιορισμένο αριθμό ειδικών δράσεων, τις οποίες τα κράτη μέλη πρέπει να ολοκληρώσουν επειγόντως εντός συγκεκριμένων προθεσμιών.

(3)

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του εαρινού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του 2006, τα κράτη μέλη υποβάλλουν ετήσιες εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή των εθνικών τους προγραμμάτων μεταρρυθμίσεων (εφεξής: «εκθέσεις εφαρμογής»).

(4)

Με βάση την ανάλυση της Επιτροπής, εκδόθηκαν για κάθε χώρα ορισμένες συστάσεις οι οποίες απευθύνονταν στα κράτη μέλη το 2007 και το 2008.

(5)

Για να συνεχιστεί η στρατηγική της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση κατά τρόπο συνεκτικό και ολοκληρωμένο, οι συστάσεις αυτές εγκρίθηκαν με μία και μοναδική πράξη. Αυτή η προσέγγιση αντανακλούσε την ολοκληρωμένη διάρθρωση των ΕΠΜ και των εκθέσεων εφαρμογής, καθώς και την απαιτούμενη συνεκτικότητα μεταξύ των κατευθυντηρίων γραμμών για την απασχόληση και των γενικών προσανατολισμών των οικονομικών πολιτικών σύμφωνα με το άρθρο 99 παράγραφος 2 της συνθήκης, όπως υπογραμμίζεται στο άρθρο της 128 παράγραφος 2.

(6)

Το εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του 2008 εγκαινίασε δεύτερο κύκλο της ανανεωμένης στρατηγικής της Λισαβόνας, που θα ολοκληρωθεί το 2010. Στις 14 Μαΐου 2008, το Συμβούλιο ενέκρινε τη σύσταση 2008/390/ΕΚ σχετικά με τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών και της Κοινότητας (2008 έως το 2010) (3) και, στις 15 Ιουλίου 2008, την απόφαση αριθ. 2008/618/ΕΚ σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις πολιτικές απασχόλησης των κρατών μελών (4), που αποτελούν από κοινού τις υφιστάμενες «ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη και την απασχόληση».

(7)

Κατόπιν τούτου, τα κράτη μέλη επικύρωσαν, επικαιροποίησαν ή κατήρτισαν νέα ΕΠΜ, τα οποία υπέβαλαν στην Επιτροπή μέχρι τον Οκτώβριο του 2008 μαζί με έκθεση εφαρμογής. Για να ενισχυθεί ο συντονισμός των μεταρρυθμίσεων και να αναβαθμισθεί η διαδικασία πολυμερούς εποπτείας στο Συμβούλιο, το εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του 2008 κάλεσε τα κράτη μέλη να καθορίσουν λεπτομερείς και συγκεκριμένες δράσεις σχετικά με τις ειδικές πολιτικές ανταπόκρισής τους στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές, στις ανά χώρα συστάσεις και στα «σημεία που απαιτούν προσοχή» στο πλαίσιο των ΕΠΜ και των επακόλουθων ετήσιων εκθέσεων εφαρμογής.

(8)

Στο πλαίσιο της παρούσας οικονομικής κάμψης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου 2008 ενέκρινε Ευρωπαϊκό Σχέδιο για την Ανάκαμψη της Οικονομίας (εφεξής «σχέδιο ανάκαμψης»), βασιζόμενο σε πρόταση της Επιτροπής. Αυτό το σχέδιο προβλέπει συντονισμένη δέσμη δημοσιονομικών κινήτρων, εντός του πλαισίου του συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, για να τονωθεί η ζήτηση και να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη, λαμβάνοντας υπόψη τις θέσεις εκκίνησης των κρατών μελών και τις προσπάθειες που έχουν ήδη καταβάλει για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων. Το σχέδιο ανάκαμψης καθορίζει ότι τα δημοσιονομικά κίνητρα πρέπει να συνοδεύονται από επίσπευση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, βασιζόμενων στη στρατηγική της Λισαβόνας, για να τονωθεί η οικονομία και να ενισχυθεί παράλληλα το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης της Ένωσης, ιδίως με την προώθηση της μετάβασης προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2 και υψηλής έντασης γνώσεων. Παρουσιάζει επίσης προτάσεις για την τόνωση των αγορών εργασίας της ΕΕ, ιδίως μέσω της εφαρμογής ολοκληρωμένων πολιτικών για ευελιξία με ασφάλεια που θα επικεντρώνονται σε μέτρα ενεργοποίησης και στις δεξιότητες. Οι προτάσεις αυτές έχουν καθοριστική σημασία για την προώθηση της απασχολησιμότητας και για τη διασφάλιση της ταχείας ένταξης στην αγορά εργασίας.

(9)

Η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα αξιολογήσουν τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, μεταξύ άλλων λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την ανάγκη να αντιστραφεί η τάση δημοσιονομικής επιδείνωσης, να βελτιωθεί η χάραξη δημοσιονομικής πολιτικής και να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών.

(10)

Οι συστάσεις ανά χώρα που περιλαμβάνονται στη σύσταση 2008/399/ΕΚ, της 14ης Μαΐου 2008, σχετικά με την επικαιροποίηση, για το 2008, των γενικών προσανατολισμών των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών και της Κοινότητας και σχετικά με την εφαρμογή των πολιτικών απασχόλησης των κρατών μελών (5) θα πρέπει τώρα να επικαιροποιηθούν ώστε να αντανακλούν τις προόδους που σημειώθηκαν με την εφαρμογή των ΕΠΜ και τις αρχές του σχεδίου ανάκαμψης. Οι εν λόγω συστάσεις θα πρέπει να εφαρμοστούν ταχέως. Η Επιτροπή παρέχει βοήθεια στο πλαίσιο της εταιρικής σχέσης της Λισαβόνας, παρακολουθεί και υποβάλλει τακτικά εκθέσεις προόδου.

(11)

Για να εφαρμοστεί πλήρως η στρατηγική της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η παρούσα σύσταση θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει ειδικές συστάσεις προς τα κράτη μέλη που υπάγονται στην ευρωζώνη.

(12)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε ψήφισμα όσον αφορά την παρούσα σύσταση (6),

ΣΥΝΙΣΤΑ στα κράτη μέλη να αναλάβουν δράση σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές που καθορίζονται στο παράρτημα.

Λουξεμβούργο, 25 Ιουνίου 2009.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

L. MIKO


(1)  ΕΕ L 205 της 6.8.2005, σ. 28.

(2)  ΕΕ L 205 της 6.8.2005, σ. 21.

(3)  ΕΕ L 137 της 27.5.2008, σ. 13.

(4)  ΕΕ L 198 της 26.7.2008, σ. 47.

(5)  ΕΕ L 139 της 29.5.2008, σ. 57.

(6)  Γνώμη της 11ης Μαρτίου 2009 (δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη στην Επίσημη Εφημερίδα).


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΒΕΛΓΙΟ

1.

Η αύξηση του ΑΕγχΠ επιβραδύνθηκε σημαντικά σε 1,3 % το 2008. Τούτο οφειλόταν στη μείωση της εξωτερικής και στην εξασθένιση της εσωτερικής ζήτησης κυρίως λόγω του υψηλού πληθωρισμού και των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης. Η οικονομική κατάσταση αναμένεται να εξασθενήσει περαιτέρω το 2009. Υπολογίζεται ότι το 2008 ο πληθωρισμός διπλασιάστηκε σε σχέση με τα στοιχεία του 2007 και καθορίστηκε γύρω στο 4,5 %, πράγμα που οφείλεται κυρίως στις υψηλότερες εγχώριες ενεργειακές τιμές. Η πτώση των παγκόσμιων ενεργειακών τιμών αναμένεται να συμβάλει στη μείωση του πληθωρισμού το 2009. Για το 2008, η Επιτροπή αναμένει δημοσιονομικό έλλειμμα περίπου 0,9 % του ΑΕγχΠ, ενώ το ακαθάριστο χρέος αναμένεται να ανέλθει στο 88 % του ΑΕγχΠ το 2008. Το κατά παράδοση πλεονασματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών μετετράπη σε ελλειμματικό το 2008 και αναμένεται να μειωθεί περισσότερο το 2009.

2.

Η ανάπτυξη της απασχόλησης ήταν θετική το 2008 και ο συντελεστής της ανεργίας μειώθηκε στο 6,9 %. Εντούτοις, οι προοπτικές για το 2009 είναι πολύ λιγότερο θετικές και αναμένεται αύξηση της ανεργίας. Οι τομείς που έχουν επηρεαστεί περισσότερο από την κρίση είναι οι αυτοκινητοβιομηχανίες και η βιομηχανία χάλυβα, καθώς και ο χρηματοπιστωτικός τομέας.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, το Βέλγιο έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, γεγονός που θα συμβάλει επίσης στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτό, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας, και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επιπλέον, σε αντίδραση στην οικονομική κάμψη, πρόσφατα το Βέλγιο εξήγγειλε μέτρα, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται η οικονομική ενίσχυση των ΜΜΕ.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε το Βέλγιο για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα αξιολογήσουν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Το Βέλγιο συνέχισε την εφαρμογή του ΕΠΜ. Εξαγγέλθηκαν μέτρα για περαιτέρω μείωση της φορολογίας της εργασίας με την αύξηση του ποσού των απαλλασσόμενων εισοδημάτων για τους εργαζόμενους με χαμηλά και μέσα εισοδήματα, παρόλο που πρέπει ενδεχομένως να ληφθούν ακόμη ορισμένα μέτρα. Απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες για να βελτιωθούν οι επιδόσεις της αγοράς εργασίας, ιδίως για τους ηλικιωμένους εργαζόμενους και τις μειονεκτούσες ομάδες, να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, να αυξηθεί ο ανταγωνισμός στις αγορές του φυσικού αερίου και του ηλεκτρισμού και να βελτιωθούν οι επιδόσεις της έρευνας και ανάπτυξης.

6.

Το Βέλγιο είναι μια οικονομία με εξαγωγικό προσανατολισμό, πράγμα που καθιστά ιδιαίτερα σημαντική τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας. Σ’ αυτό το πλαίσιο η ανάπτυξη του κόστους εργασίας ανά μονάδα σύμφωνα με τους πιο σημαντικούς εμπορικούς εταίρους έχει ζωτική σημασία. Εντούτοις, η ανταγωνιστικότητα του κόστους επιδεινώθηκε το 2008. Η βελτίωση του ανταγωνισμού στις αγορές φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού θα ήταν ιδιαίτερα ωφέλιμη. Η συνεχής επένδυση στην έρευνα και ανάπτυξη και στις δεξιότητες αποτελούν σημαντικούς παράγοντες που επιταχύνουν την αύξηση της παραγωγικότητας και προάγουν την ανταγωνιστικότητα. Η χαμηλή συμμετοχή στην αγορά εργασίας, η αύξηση των δαπανών που συνδέονται με τη γήρανση του πληθυσμού και το υψηλό δημόσιο χρέος θέτουν σε κίνδυνο τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να αυξηθούν τα πρωτογενή πλεονάσματα και να εφαρμοστούν πολιτικές που υποστηρίζουν την ανάπτυξη και την απασχόληση. Μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων μπορεί να επιταχύνει την επίτευξη απτών αποτελεσμάτων στο Βέλγιο. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στο Βέλγιο να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα συνιστάται στο Βέλγιο:

να μειώσει περαιτέρω τη φορολογική επιβάρυνση της εργασίας, μειώνοντας ιδίως το μη μισθολογικό κόστος στους χαμηλόμισθους εργαζόμενους και παράλληλα να βελτιώσει μεσοπρόθεσμα την περικοπή δαπανών για την ενίσχυση της δημοσιονομικής εξυγίανσης,

να βελτιώσει τον ανταγωνισμό στις αγορές του φυσικού αερίου και του ηλεκτρισμού με την υιοθέτηση ενός ρυθμιστικού πλαισίου που προάγει τον ανταγωνισμό, με τη δημιουργία ανεξάρτητων και αποτελεσματικών ρυθμιστικών αρχών, και να συνεχίσει τις προσπάθειες όσον αφορά τους διαχειριστές των δικτύων μεταφοράς και διανομής,

στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για την ευελιξία με ασφάλεια, να επιταχύνει την εφαρμογή συντονισμένων μέτρων πολιτικής που βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα της αγοράς εργασίας, να επανεξετάσει τα επιδόματα ανεργίας για να διευκολύνεται η ταχεία επιστροφή των ανέργων στην αγορά εργασίας, να προωθήσει τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας (ιδίως για τους ηλικιωμένους εργαζόμενους και τα άτομα που προέρχονται από οικογένειες μεταναστών), να μειώσει τις περιφερειακές ανισότητες και να αυξήσει τη συμμετοχή στη διά βίου μάθηση σε όλες τις περιφέρειες.

ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ

1.

Χάρη στην ισχυρή εγχώρια ζήτηση, το ΑΕγχΠ στη Βουλγαρία αυξήθηκε κατά 7 % κατά τους πρώτους εννέα μήνες του 2008 και το κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ έφθασε το 40 % του μέσου όρου της ΕΕ. Η μεγέθυνση αναμένεται να μετριαστεί το 2009 λόγω του ταχέως επιδεινούμενου εξωτερικού περιβάλλοντος και των αυστηρότερων όρων δανειοδότησης. Ο ετήσιος μέσος πληθωρισμός έφθασε σε ύψος-ρεκόρ το 2008 (12 %)· αυτό οφείλεται στην εξωγενή άνοδο των τιμών των προϊόντων, ενισχύθηκε από την εγχώρια ζήτηση και τροφοδοτήθηκε από μεγάλες μισθολογικές αυξήσεις, οι οποίες υπερέβαιναν κατά πολύ την αύξηση της παραγωγικότητας. Ο πληθωρισμός παρουσιάζει καθοδική τάση, όμως αναμένεται ότι θα παραμείνει άνω του μέσου ενωσιακού όρου. Η δημοσιονομική κατάσταση παραμένει ισχυρή με δημοσιονομικό πλεόνασμα άνω του 3 % του ΑΕγχΠ το 2008, χάρη στην ευνοϊκή συμπόρευση ανάπτυξης και βελτίωσης της είσπραξης φόρων. Εντούτοις, η ισχυρή εγχώρια ζήτηση, ιδίως σε επενδύσεις, η οποία απετέλεσε την αιτία για υψηλές εισαγωγές επενδυτικών προϊόντων, συνέβαλε στην αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών είναι υψηλό: ανέρχεται σε σχεδόν 25 % του ΑΕγχΠ.

2.

Η απασχόληση σημείωσε άνοδο που υπερέβη το 3 % το 2008, αλλά αυτός ο συντελεστής ανάπτυξης θα επιβραδυνθεί τα επόμενα δύο έτη. Η ανεργία μειώθηκε σε 6 % το 2008, αλλά αναμένεται να αυξηθεί κατά τι το 2009. Η πρόσφατη επιδείνωση του επιχειρηματικού κλίματος και η μείωση της ζήτησης σε πολλούς τομείς, ιδίως στη μεταποιητική βιομηχανία και στον κατασκευαστικό τομέα, εκτιμάται ότι θα μειώσουν την απασχόληση σ’ αυτούς και στους συναφείς οικονομικούς τομείς.

3.

Η Βουλγαρία συνέχισε την εφαρμογή μακροοικονομικών και δημοσιονομικών πολιτικών που προσβλέπουν στη σταθερότητα και πρόσφατα εξήγγειλε μέτρα στα οποία συγκαταλέγεται και η βελτίωση του ανταγωνισμού στον ενεργειακό τομέα και στον τομέα του λιανικού εμπορίου.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Βουλγαρία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σύγκλισης με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Σε αυτό το πλαίσιο, η Βουλγαρία πρέπει να διατηρήσει αυστηρή δημοσιονομική τακτική και να διορθώσει επειγόντως τις μακροοικονομικές ανισορροπίες της. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Βουλγαρία εξακολούθησε την εφαρμογή του εθνικού της προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Η πρόοδος υπήρξε συγκρατημένη, παρότι στο δεύτερο εξάμηνο τα μέτρα επιταχύνθηκαν χάρη σε σοβαρές αποφάσεις της κυβέρνησης. Η Βουλγαρία συνέχισε τη δημοσιονομική της πολιτική, παρόλο που μπορεί να βελτιωθεί ακόμη η αποτελεσματικότητα των δημόσιων δαπανών. Θεσπίστηκαν επίσης ενθαρρυντικά μέτρα για την προώθηση της οργάνωσης και της ποιότητας της εκπαίδευσης, αλλά απαιτείται περαιτέρω εκσυγχρονισμός για να βελτιωθούν η διακυβέρνηση και τα αποτελέσματα. Απαιτείται να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας της δημόσιας διοίκησης, ενώ θα πρέπει να υποβληθεί έγκαιρα η εξαγγελθείσα ανεξάρτητη αναθεώρηση της λειτουργίας προκειμένου να βελτιωθεί ουσιαστικά η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Πρέπει επίσης να σημειωθεί ακόμη μεγαλύτερη πρόοδος όσον αφορά την εξάλειψη της γραφειοκρατίας, την πραγματοποίηση περισσότερων επενδύσεων σε δεξιότητες και τη μεταρρύθμιση του δημόσιου συστήματος έρευνας και ανάπτυξης.

6.

Στο πλαίσιο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης είναι ακόμη πιο σημαντική η ανάγκη για τη Βουλγαρία να αντιμετωπίσει τις μακροοικονομικές ανισορροπίες της (υψηλός πληθωρισμός και μεγάλο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών), διατηρώντας την αυστηρή δημοσιονομική πολιτική της και επιταχύνοντας τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της. Η Βουλγαρία πρέπει να αυξήσει το ρυθμό μετατροπής της οικονομίας της από μια οικονομία που στηρίζεται ουσιαστικά σε πλεονεκτήματα από πλευράς κόστους σε μια πιο παραγωγική οικονομία υψηλής έντασης γνώσεων. Στο σημερινό οικονομικό πλαίσιο, αυτές οι μεταρρυθμίσεις είναι επίσης σημαντικές για να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα της βουλγαρικής οικονομίας. Η αποτελεσματική εφαρμογή των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα της Βουλγαρίας να βελτιώσει επειγόντως την απόδοση και την αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στη Βουλγαρία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στη Βουλγαρία:

να ενισχύσει περαιτέρω, κατά προτεραιότητα, την απόδοση και την αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης, με ιδιαίτερη έμφαση ιδίως σε βασικές κρατικές λειτουργίες, περιλαμβανομένων των αρχών του ανταγωνισμού, των εποπτικών και ρυθμιστικών αρχών και της δικαστικής εξουσίας, και να θεσπίσει όλα τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλιστούν αποτελεσματικοί δημοσιονομικοί έλεγχοι και χρηστή διαχείριση των διαρθρωτικών πόρων,

να διατηρήσει την αυστηρή δημοσιονομική πολιτική, να βελτιώσει την ποιότητα και την απόδοση των δημόσιων δαπανών, να εξισορροπήσει την αύξηση των μισθών με τις αυξήσεις της παραγωγικότητας και να προωθήσει τον πραγματικό ανταγωνισμό προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και να μειωθούν οι εξωτερικές ανισορροπίες,

να υιοθετήσει άμεσα και να εφαρμόσει νέα μέτρα για την ουσιαστική εξάλειψη της γραφειοκρατίας σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο και να περιορίσει τις διαδικαστικές καθυστερήσεις ώστε να βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον, που θα συμβάλει επίσης στην καταπολέμηση της διαφθοράς,

ως μέρος μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης ευελιξίας με ασφάλεια, πρέπει να δώσει έμφαση στην αύξηση της ποιότητας της παροχής εργασίας και του συντελεστή απασχόλησης με τη βελτίωση της απόδοσης, της αποτελεσματικότητας και της στοχοθέτησης ενεργών πολιτικών για την αγορά εργασίας και με τον περαιτέρω εκσυγχρονισμό και την προσαρμογή του τρόπου διαχείρισης της εκπαίδευσης, ώστε να αυξηθούν οι δεξιότητες σε επίπεδα που ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες της αγοράς εργασίας, και με τη μείωση της πρόωρης αποχώρησης από το σχολείο.

ΤΣΕΧΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

1.

Η αύξηση του ΑΕγχΠ εκτιμάται ότι επιβραδύνθηκε σε 4 % το 2008 και η Επιτροπή αναμένει περαιτέρω μείωση το 2009. Ο μέσος πληθωρισμός, ο οποίος ανήλθε στο 6,3 % σε ετήσια βάση, αναμένεται να μειωθεί λόγω της πτώσης των επιπτώσεων των παλαιότερων φορολογικών αυξήσεων και των χαμηλότερων ενεργειακών τιμών. Το δημοσιονομικό έλλειμμα μειώθηκε σταδιακά κατά τη διάρκεια αρκετών ετών και έφθασε στο 1,2 % του ΑΕγχΠ το 2008. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών ανήλθε σε 1 % του ΑΕγχΠ το 2008 και υπάρχει σημαντικό εμπορικό πλεόνασμα.

2.

Ο συντελεστής της απασχόλησης αυξανόταν ετησίως κατά 1,8 ποσοστιαίες μονάδες από το 2005 και έφθασε στο 66,6 % το 2008. Ο συντελεστής ανεργίας μειώθηκε σε 4,3 % το τρίτο τρίμηνο του 2008, φθάνοντας έτσι στο χαμηλότερο επίπεδό του των τελευταίων 12 ετών. Οι σημερινές προβλέψεις δείχνουν μικρή μείωση της απασχόλησης και αύξηση της ανεργίας. Λόγω της μειωμένης ζήτησης των εξαγωγών, αναμένεται ότι η ανεργία θα πλήξει ιδίως τους εργαζόμενους στην αυτοκινητοβιομηχανία και σε άλλες βιομηχανίες με εξαγωγικό προσανατολισμό.

3.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Τσεχική Δημοκρατία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σύγκλισης με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στην παράγραφο 6, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

4.

Η Τσεχική Δημοκρατία συνέχισε την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Έγιναν πολλές μεταρρυθμίσεις για να βελτιωθεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, να μειωθούν οι διοικητικές επιβαρύνσεις, να αυξηθούν οι επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη, να μεταρρυθμισθεί το εκπαιδευτικό σύστημα, να εξασφαλιστεί η παράταση του επαγγελματικού βίου και για να αναπτυχθεί μια προσέγγιση που θα ενσωματώνει την ευελιξία με ασφάλεια στη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας. Απαιτούνται συμπληρωματικές προσπάθειες για να βελτιωθεί η πρόσβαση στη χρηματοδότηση, να αυξηθούν περαιτέρω οι επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη, να ενισχυθεί η επιβολή των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και να ενσωματωθούν οι μειονεκτούσες ομάδες στην αγορά εργασίας.

5.

Η γήρανση του τσεχικού πληθυσμού είναι ταχύτερη σε σχέση με εκείνη της ΕΕ και αυτό θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στο συνταξιοδοτικό σύστημα και στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης. Οι κυριότερες διαρθρωτικές προκλήσεις επομένως συνίστανται στην εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών και στη μετάβαση προς μια οικονομία που στηρίζεται στις γνώσεις. Η αντιμετώπιση αυτών των διαρθρωτικών προκλήσεων θα βελτιώσει το δυναμικό ανάπτυξης, θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας και θα καταστήσει την οικονομία πιο ανθεκτική σε εξωτερικούς κλονισμούς. Όλα τα ανωτέρω απαιτούν περαιτέρω μεταρρυθμίσεις στους τομείς της έρευνας και ανάπτυξης, της καινοτομίας, της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης, μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση ευελιξίας με ασφάλεια στη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας και περαιτέρω βελτιώσεις των συνθηκών για τις επιχειρηματικές δραστηριότητες. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

6.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στην Τσεχική Δημοκρατία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα συνιστάται στην Τσεχική Δημοκρατία:

να βελτιώσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών και να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό σύστημα και στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης,

να ενισχύσει τις προσπάθειες για τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, πανεπιστημίων και δημόσιων οργανισμών έρευνας και ανάπτυξης, να προωθήσει την παροχή ανθρώπινων πόρων για έρευνα και ανάπτυξη και να αυξήσει την αποτελεσματικότητα και το ύψος των επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη ώστε να υλοποιηθεί ο εθνικός στόχος για τις δαπάνες στην έρευνα και ανάπτυξη,

να εκσυγχρονίσει περαιτέρω την προστασία της απασχόλησης, στο πλαίσιο ολοκληρωμένης προσέγγισης ευελιξίας με ασφάλεια, να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και την ισότητα στην εκπαίδευση και κατάρτιση, ιδίως όσον αφορά το βαθμό ανταπόκρισής τους στις ανάγκες της αγοράς εργασίας, να παρέχει κίνητρα για επενδύσεις στην κατάρτιση, κυρίως όσον αφορά τους ηλικιωμένους και τους λιγότερο ειδικευμένους εργαζομένους.

ΔΑΝΙΑ

1.

H αύξηση του ΑΕγχΠ σημείωσε αισθητή επιβράδυνση το 2008. Η προς τα κάτω διόρθωση των τιμών των κατοικιών ανέκοψε την εγχώρια ζήτηση, μειώνοντας την ιδιωτική κατανάλωση και την οικοδομική δραστηριότητα. Είναι πιθανό ότι οι αυστηρότεροι όροι χρηματοδότησης θα επισπεύσουν την πτώση των τιμών των κατοικιών, επιδεινώνοντας τον αντίκτυπο της παγκόσμιας οικονομικής επιβράδυνσης. Ο πληθωρισμός, που αυξήθηκε λόγω των υψηλότερων τιμών της ενέργειας και των ειδών διατροφής, προσέγγισε το 3,6 % το 2008, αλλά έχει αρχίσει να μειώνεται. Το δημοσιονομικό πλεόνασμα θα μπορούσε να υπερβεί το 3 % του ΑΕγχΠ το 2008, αναμένεται όμως να μειωθεί σημαντικά, προς ισοσκελισμό, το 2009. Εκτιμάται ότι το 2008 και το 2009 η Δανία θα διαθέτει μικρό πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

2.

Η απασχόληση αυξήθηκε το 2008, αλλά αναμένεται να μειωθεί το 2009. Ομοίως, το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε τους τελευταίους μήνες του 2008 και αναμένεται να αυξηθεί και άλλο το 2009. Παρότι η κατάσταση αυτή θα πρέπει να μειώσει βραχυπρόθεσμα τις πιέσεις στην αγορά εργασίας, είναι σημαντικό να ληφθούν μέτρα για να αντιμετωπιστούν οι συνεχιζόμενες ελλείψεις εργατικού δυναμικού και να διευκολυνθούν περαιτέρω οι μεταβολές στην αγορά εργασίας. Μεσοπρόθεσμα, ο στόχος της απασχόλησης εξακολουθεί να είναι η αύξηση του συνολικού μεγέθους και των ικανοτήτων του εργατικού δυναμικού. Βραχυπρόθεσμα, μια φορολογική μεταρρύθμιση θα υποστηρίξει τα μέτρα που θα ληφθούν στον τομέα αυτό.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, η Δανία έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, γεγονός που θα συμβάλει επίσης στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτό, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επιπλέον, η συνολική δημοσιονομική πολιτική επεκτείνεται κατά 1 % περίπου του ΑΕγχΠ εάν περιληφθούν οι φορολογικές ελαφρύνσεις και οι αυξήσεις των δαπανών του 2009.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που έλαβε η Δανία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σύγκλισης με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

5.

Η Δανία εξακολούθησε να εφαρμόζει το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Έχει σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος στο πλαίσιο προγραμμάτων μεταρρυθμίσεων που εφαρμόζονται ήδη, ιδίως όσον αφορά την τόνωση της προσφοράς εργατικού δυναμικού και τις μειώσεις των οριακών φόρων το 2009. Διάφορα άλλα μεταρρυθμιστικά σχέδια στον φορολογικό τομέα και στον τομέα της αγοράς εργασίας που λαμβάνουν υπόψη την αντιμετώπιση της γήρανσης του πληθυσμού βρίσκονται υπό επεξεργασία.

6.

Το δυναμικό ανάπτυξης της Δανίας εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από την ενίσχυση της προσφοράς και της παραγωγικότητας του εργατικού δυναμικού και από την καλύτερη απόδοση των επενδύσεων σε ανθρώπινο κεφάλαιο, έρευνα και καινοτομία. Η γήρανση του πληθυσμού έχει αρχίσει να αντανακλάται στην προσφορά εργατικού δυναμικού και επιτείνει ακόμη περισσότερο την ανάγκη μεταρρυθμίσεων που αποβλέπουν στην αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας και των ωρών εργασίας που πραγματοποιούνται. Είναι σκόπιμο επίσης να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός, ούτως ώστε να μειωθεί το σχετικά υψηλό επίπεδο των τιμών κατανάλωσης στη Δανία. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ

1.

Στη Γερμανία, η αύξηση του ΑΕγχΠ σημείωσε κάμψη, από 2,5 % το 2007 σε 1,3 % το 2008, δεδομένου ότι η παγκόσμια κάμψη προκάλεσε μεγάλη μείωση των εξαγωγών. Επιπλέον, είναι πιθανό να μειωθούν οι επενδύσεις λόγω των αυστηρότερων όρων χρηματοδότησης και της επιδείνωσης των οικονομικών προοπτικών. Επομένως, η οικονομική δραστηριότητα πρόκειται να επιβραδυνθεί αισθητά το 2009. Παράλληλα με την αύξηση των τιμών των βασικών προϊόντων το πρώτο εξάμηνο του 2008, ο πληθωρισμός σημείωσε μέγιστη αύξηση 3,2 % περίπου αλλά αναμένεται να μειωθεί το 2009. Ο δημόσιος προϋπολογισμός ήταν σχεδόν ισοσκελισμένος το 2008 και η Επιτροπή αναμένει το 2009 να εμφανίσει έλλειμμα περίπου 3 %. Κατά τα τελευταία έτη, τα σημαντικά κέρδη που προήλθαν από την ανταγωνιστικότητα των τιμών έχουν συμβάλει σε πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών που υπερβαίνει το 7 % του ΑΕγχΠ το 2008.

2.

Το 2008, η απασχόληση αυξήθηκε κατά 1,3 %, αλλά προβλέπεται ότι η επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας θα πλήξει την αγορά εργασίας, με αύξηση της ανεργίας το 2009. Λόγω της τρέχουσας συρρίκνωσης του εργατικού δυναμικού εξαιτίας των δημογραφικών μεταβολών, οι εταιρείες ενδέχεται να προσπαθήσουν να κρατήσουν το εξειδικευμένο προσωπικό τους, με αποτέλεσμα να θιγούν κυρίως οι λιγότερο ειδικευμένοι και οι προσωρινοί εργαζόμενοι από τις απολύσεις.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, η Γερμανία έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, γεγονός που θα συμβάλει επίσης στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτό, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επιπλέον, σε αντίδραση στην οικονομική κάμψη, η Γερμανία έλαβε πρόσφατα διάφορα μέτρα, όπως οι επενδύσεις σε εκπαιδευτικές και άλλες υποδομές, η διασφάλιση της παροχής πιστώσεων σε επιχειρήσεις, οι φορολογικές μειώσεις και οι μειώσεις των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και μέτρα για την αποφυγή απολύσεων και την αναβάθμιση των επαγγελματικών προσόντων.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Γερμανία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Γερμανία εξακολούθησε να εφαρμόζει το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Ελήφθησαν ορισμένα θετικά μέτρα για να ευνοηθεί η δημιουργία κοινωνίας των γνώσεων, να προωθηθεί η οικολογική καινοτομία και να γίνει μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας. Η πρόοδος όσον αφορά τον μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο και την ποιότητα των δημόσιων οικονομικών ήταν ικανοποιητική. Απαιτούνται επιπλέον μέτρα για να ενθαρρυνθεί ο ανταγωνισμός στον τομέα των υπηρεσιών, να βελτιωθεί το επιχειρηματικό κλίμα και να μειωθεί η διαρθρωτική ανεργία.

6.

Με τη βελτίωση της αύξησης της παραγωγικότητας και τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της υψηλής ανεργίας μεταξύ των λιγότερο ειδικευμένων, ιδίως στο ανατολικό τμήμα της Γερμανίας, θα πρέπει να μπορέσουν να διατηρηθούν οι ισχυρές οικονομικές επιδόσεις της χώρας στο μέλλον. Εν προκειμένω, οι βελτιώσεις στον τομέα της Ε & Α και της καινοτομίας είναι ιδιαίτερα ωφέλιμες. Ωστόσο, με τη βελτίωση της λειτουργίας των αγορών υπηρεσιών, ιδίως των επαγγελματικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών του ενεργειακού και του σιδηροδρομικού τομέα, καθώς και με τις βελτιώσεις του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, θα αυξηθεί περαιτέρω το δυναμικό ανάπτυξης της γερμανικής οικονομίας. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

7.

Με βάση την εκτίμηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στη Γερμανία να εξακολουθήσει να εφαρμόζει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Ειδικότερα, συνιστάται στη Γερμανία:

να βελτιώσει το πλαίσιο ανταγωνισμού στον τομέα των υπηρεσιών με τη βελτίωση των διαδικασιών ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων, να χαλαρώσει περισσότερο τα περιοριστικά μέτρα στον τομέα των νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελματικών κλάδων και υπηρεσιών, και να βελτιώσει περαιτέρω την πρόσβαση στο σιδηροδρομικό δίκτυο,

να εφαρμόσει τα προβλεπόμενα μέτρα για την ενίσχυση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών ευρέσεως εργασίας και να προαγάγει την ένταξη στην αγορά εργασίας των λιγότερο ειδικευμένων και των επί μακρόν ανέργων με προσέγγιση βασιζόμενη στην αρχή της ευελιξίας με ασφάλεια, η οποία συνδυάζει την καλύτερη πρόσβαση στους επαγγελματικούς τίτλους με τη βελτίωση των κινήτρων προς εργασία.

ΕΣΘΟΝΙΑ

1.

Μετά από αύξηση του ΑΕγχΠ κατά 6,3 % το 2007, η οικονομία συρρικνώθηκε το 2008. Το 2009 αναμένεται μεγαλύτερη συρρίκνωση. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στη μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων σε ένα πλαίσιο υψηλού πληθωρισμού στο παρελθόν και αυστηρότερων όρων δανεισμού. Ο πληθωρισμός υποχωρεί παράλληλα με τη μείωση των μισθολογικών αυξήσεων και των τιμών των βασικών προϊόντων διεθνώς. Τα δημόσια οικονομικά επιδεινώθηκαν αισθητά και, παρά τις σημαντικές περικοπές των δαπανών, σημειώθηκε έλλειμμα του προϋπολογισμού το 2008 μετά από πλεόνασμα 2,7 % του ΑΕγχΠ το 2007. Το έλλειμμα του ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε αισθητά σε 10 % του ΑΕγχΠ το 2008 και η Επιτροπή προβλέπει περαιτέρω μείωση.

2.

Η επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας επηρεάζει την αγορά εργασίας και η ανεργία αυξάνεται ταχύτατα. Οι τρέχουσες προβλέψεις της Επιτροπής αναφέρονται σε αύξηση του συντελεστή ανεργίας το 2009, ο οποίος ανερχόταν σε 5 % περίπου το 2008. Είναι πολύ πιθανό ότι οι τομείς που θα θιγούν περισσότερο είναι ο οικοδομικός, ο στεγαστικός και ο τομέας του λιανικού εμπορίου. Αναμένεται σημαντική επιβράδυνση στις αυξήσεις των μισθών, καθώς και πιθανή μείωση των μισθών τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Οι συνθήκες στην αγορά εργασίας είναι ιδιαίτερα δυσχερείς για τους εργαζόμενους μεγαλύτερης ηλικίας και για τους νέους.

3.

Σε αντίδραση στην οικονομική κάμψη, η Εσθονία εξήγγειλε πρόσφατα μέτρα, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται επενδύσεις σε υποδομές και για τη βελτίωση δεξιοτήτων.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Εσθονία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σύγκλισης με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, η Εσθονία θα συνεχίσει τη δημοσιονομική εξυγίανση. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Εσθονία εξακολούθησε να εφαρμόζει το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρύθμισης. Έχουν ληφθεί ορισμένα μέτρα για τη βελτίωση της Ε & Α και των αποτελεσμάτων στον τομέα της καινοτομίας, για την ενίσχυση του ανταγωνισμού και την ενθάρρυνση της διά βίου μάθησης. Η πολιτική αντίδραση ήταν πιο ανομοιογενής όσον αφορά τη δημοσιονομική πολιτική και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που αποβλέπουν στη διευκόλυνση της προσαρμογής στην αγορά εργασίας (ειδικότερα τις ενεργές πολιτικές στον τομέα της αγοράς εργασίας), οι οποίες θα μπορούσαν να συμβάλουν στην τιθάσευση του πληθωρισμού και των πληθωριστικών πιέσεων στους μισθούς. Λαμβανομένου υπόψη του καθοριστικού ρόλου των διαρθρωτικών κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση των μέτρων στο πλαίσιο του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων, είναι σημαντικό να ενισχυθεί η διοικητική ικανότητα για την εφαρμογή των προγραμμάτων.

6.

Οι εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών αποτελούν καθοριστικό στοιχείο των συνολικών οικονομικών επιδόσεων της χώρας. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι επιτακτικά αναγκαίες για τη στήριξη της απαιτούμενης ανακατανομής των πόρων σε τομείς προσανατολισμένους στη ζήτηση, που δημιουργούν μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία. Είναι αναγκαίο να συνεχιστούν οι επενδύσεις στον τομέα της Ε & Α, της καινοτομίας και της εκπαίδευσης, ώστε να αντισταθμιστεί η απώλεια της ανταγωνιστικότητας κόστους σε τομείς υψηλής έντασης εργασίας και να διασφαλιστεί η μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη αύξηση της παραγωγικότητας και της παραγωγής. Η επιδείνωση της κατάστασης της αγοράς εργασίας θα απαιτήσει μεγαλύτερη έμφαση σε ενεργές πολιτικές στον τομέα της αγοράς εργασίας και της διά βίου μάθησης, ούτως ώστε να ανταποκριθεί στις εξελισσόμενες ανάγκες της εν λόγω αγοράς. Μια άλλη σημαντική πτυχή για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας είναι να εξασφαλιστεί ότι οι εξελίξεις των μισθών συμβαδίζουν με τις εξελίξεις στον τομέα της παραγωγικότητας. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων για τη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας πρέπει να παρακολουθείται εκ του σύνεγγυς, για να αποφευχθούν οι δυσκαμψίες στην αγορά εργασίας. Για να βελτιωθεί η μακροοικονομική σταθερότητα, απαιτείται μια αποφασιστική δημοσιονομική πολιτική που να προσβλέπει στη σταθερότητα, μια αποτελεσματική πολιτική ανταγωνισμού και καλύτερη ενεργειακή απόδοση. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στην Εσθονία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στην Εσθονία:

να επισπεύσει την υλοποίηση της νέας σειράς μέτρων στον τομέα της απασχόλησης και να αυξήσει την αποδοτικότητα των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης, ιδίως με καλά στοχοθετημένες ενεργές πολιτικές στον τομέα της αγοράς εργασίας, που αποβλέπουν στη διευκόλυνση των μεταβολών στην αγορά εργασίας.

ΙΡΛΑΝΔΙΑ

1.

Λόγω της επιδείνωσης της αγοράς ακινήτων, που μεγεθύνθηκε με τη χρηματοπιστωτική κρίση, το ΑΕγχΠ αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 2 % το 2008 (ενώ είχε αυξηθεί σε 6 % το 2007). Επιπλέον, η Ιρλανδία είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένη στις προοπτικές χαμηλής ανάπτυξης όσον αφορά τους κυριότερους εμπορικούς εταίρους της και το πραγματικό ΑΕγχΠ αναμένεται να συρρικνωθεί περισσότερο το 2009. Ο πληθωρισμός σημείωσε το υψηλότερο ποσοστό του στα μέσα του 2008 (σχεδόν 4 %), αλλά σημείωσε σημαντική μείωση στα τέλη του 2008 και η Επιτροπή αναμένει να υποχωρήσει και άλλο το 2009. Τα δημόσια οικονομικά έχουν επιδεινωθεί λόγω των ιδιαίτερα μειωμένων φορολογικών εσόδων σε σχέση με τις διορθωτικές κινήσεις της αγοράς ακινήτων και της γενικότερης ύφεσης. Το 2008, το δημοσιονομικό έλλειμμα ανήλθε σε 6 % του ΑΕγχΠ, ανατρέποντας τα ελαφρά πλεονάσματα των τελευταίων ετών, και το έλλειμμα αυτό υπάρχει κίνδυνος να διευρυνθεί ακόμη περισσότερο. Το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών επιδεινώθηκε κατά τα τελευταία έτη λόγω της μείωσης της ανταγωνιστικότητας του κόστους και η Επιτροπή προβλέπει έλλειμμα των τρεχουσών συναλλαγών για το 2008 (περίπου 6 % του ΑΕγχΠ) που θα μειωθεί ελαφρά το 2009.

2.

Οι τρέχουσες εκτιμήσεις στον τομέα της αγοράς εργασίας δείχνουν ότι τα αριθμητικά στοιχεία για την απασχόληση μειώθηκαν το 2008 και ότι θα εξακολουθήσουν να μειώνονται το 2009. Ο ποσοστό ανεργίας εκτιμάται ότι αυξήθηκε σε 6,5 % το 2008 και αναμένεται να αυξηθεί περισσότερο το 2009. Ο μέσος αριθμός ατόμων που ζητούν επιδόματα ανεργίας ανήλθε σε 40 % το 2008 σε σύγκριση με το 2007. Εκείνοι που πλήττονται περισσότερο από την αυξανόμενη ανεργία είναι οι εργαζόμενοι στον οικοδομικό τομέα και ιδίως οι νεαροί άνδρες.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, η Ιρλανδία έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, γεγονός που θα συμβάλει επίσης στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτό, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επιπλέον, σε αντίδραση στην οικονομική κάμψη, η Ιρλανδία εξήγγειλε πρόσφατα μέτρα, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται η στήριξη του τομέα των ακινήτων και του εισοδήματος των πλέον ευάλωτων.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Ιρλανδία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Ιρλανδία εξακολούθησε να εφαρμόζει το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρύθμισης. Ελήφθησαν μέτρα για να αυξηθούν οι θέσεις στις υπηρεσίες φροντίδας των παιδιών και να βελτιωθούν οι ικανότητες. Παρότι απαιτούνται πρόσθετες προσπάθειες, βρίσκονται υπό εξέλιξη εργασίες για την παρουσίαση πλαισίου για πιο μακροπρόθεσμη συνταξιοδοτική πολιτική. Οι εξελίξεις στην αγορά ακινήτων είχαν δυσμενέστερες επιπτώσεις στα δημόσια οικονομικά και στην αύξηση του ΑΕγχΠ απ’ ό,τι αναμενόταν.

6.

Τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει τη στιγμή αυτή η Ιρλανδία προκλήθηκαν από την εκρηκτική ανάπτυξη της αγοράς ακινήτων και τη χρηματοπιστωτική κρίση. Ωστόσο, η ιρλανδική οικονομία έχει καταστεί επίσης περισσότερο ευάλωτη, δεδομένου ότι η ανταγωνιστική της θέση έχει υποδαυλιστεί σταδιακά. Τώρα είναι επιτακτικά αναγκαίο να επανεξισορροπηθεί η ανάπτυξη και να αποκατασταθεί η ανταγωνιστικότητα με μέτρα για την ενίσχυση της ανάπτυξης της παραγωγικότητας και κατάλληλες μισθολογικές πολιτικές. Μεσοπρόθεσμα, απαιτείται περαιτέρω μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα. Δεδομένου ότι η κατάσταση του προϋπολογισμού έχει επίσης επιδεινωθεί σημαντικά, η αποκατάσταση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα. Μαζί με μια προσεκτική ιεράρχηση των δημόσιων δαπανών και την προώθηση των μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν τη μεγαλύτερη αύξηση της παραγωγικότητας με την ανάπτυξη και τη βελτίωση του υλικού και ανθρώπινου κεφαλαίου, το μέτρο αυτό θα βελτιώσει την ικανότητα της ιρλανδικής οικονομίας να προσαρμοστεί και να επανέλθει σταδιακά στη μεσοπρόθεσμη βιώσιμη ανάπτυξη. Σε αυτή τη συνάρτηση, απαιτείται ενίσχυση του ανταγωνισμού, μεταξύ άλλων και στον τομέα του λιανικού εμπορίου. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στην Ιρλανδία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στην Ιρλανδία:

να αποκαταστήσει σταδιακά τη δημοσιονομική βιωσιμότητα,

να ενθαρρύνει την ταχεία προσαρμογή στη βιώσιμη μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη με μέτρα για την ενίσχυση της παραγωγικότητας που θα συμβάλουν στην αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας και κατάλληλες μισθολογικές πολιτικές.

ΕΛΛΑΔΑ

1.

Η αύξηση του ΑΕγχΠ επιβραδύνθηκε κάπως το 2008, μόλις κάτω του 3 %, ιδίως λόγω της εξασθένισης της εξωτερικής ζήτησης. Κατά την Επιτροπή, αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω το 2009, λόγω της συρρίκνωσης του τομέα των ακινήτων και του μικρότερου δυναμισμού των επενδύσεων. Ο πληθωρισμός, που αυξήθηκε λόγω των τιμών της ενέργειας και των ειδών διατροφής, υπερέβη το 4 % το 2008, αλλά αναμένεται να μειωθεί το 2009. Το δημοσιονομικό έλλειμμα ανήλθε στο 3,4 % του ΑΕγχΠ το 2008 λόγω της μείωσης των εισοδημάτων και, σε μικρότερο βαθμό, των υπερβάσεων των δαπανών. Το ακαθάριστο χρέος αναμένεται να ανέλθει στο 94 % του ΑΕγχΠ το 2008. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών θα καταγραφεί στο 13,4 % του ΑΕγχΠ για το 2008 και η Επιτροπή αναμένει μείωσή του το 2009.

2.

Η απασχόληση αυξήθηκε το 2008, αν και με ρυθμό χαμηλότερο από εκείνον του προηγούμενου έτους. Η αύξηση αυτή αναμένεται να είναι αρνητική το 2009. Η ανεργία προβλέπεται να αυξηθεί σε 9 % το 2009. Η χρηματοπιστωτική κρίση αναμένεται να πλήξει τις μικρές και μεσαίες ιδίως επιχειρήσεις, εξαιτίας των αυστηρότερων όρων δανεισμού. Οι επιπτώσεις της είναι ήδη αισθητές στον οικοδομικό τομέα και στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, η Ελλάδα έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, γεγονός που θα συμβάλει επίσης στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτό, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επιπλέον, σε αντίδραση στην οικονομική κάμψη, πρόσφατα η Ελλάδα εξήγγειλε στοχοθετημένα μέτρα, στα οποία περιλαμβάνεται η στήριξη των ΜΜΕ και των οικονομικά ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Ελλάδα για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Ελλάδα εξακολούθησε να εφαρμόζει το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρύθμισης. Έχουν ληφθεί ορισμένα μέτρα για τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος. Οι δημοσιονομικές αποκλίσεις του 2007 τόνισαν την ανάγκη συνέχισης της δημοσιονομικής εξυγίανσης που ξεκίνησε το 2004. Κατά ενθαρρυντικό τρόπο, η Ελλάδα έδωσε έμφαση στην πολιτική μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης, της οποίας η επιτυχία εξαρτάται τώρα από την ουσιαστική εφαρμογή. Απαιτούνται περισσότερες πολιτικές προσπάθειες, ιδίως όσον αφορά τις ενεργές πολιτικές στον τομέα της αγοράς εργασίας και τα μέτρα για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας για να μπορέσει η Ελλάδα να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις στον τομέα της αγοράς εργασίας. Πρέπει να επισπευσθεί η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.

6.

Λόγω του δυσμενούς διεθνούς περιβάλλοντος είναι επιτακτικά αναγκαίο για την Ελλάδα να εντατικοποιήσει τις προσπάθειές της για την αντιμετώπιση των μακροοικονομικών ανισορροπιών και των διαρθρωτικών αδυναμιών της οικονομίας της. Είναι απαραίτητο να συνεχιστούν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και του δυναμικού ανάπτυξης. Η Ελλάδα πρέπει κυρίως να εστιάσει την προσοχή της στην εφαρμογή πολιτικών που αποβλέπουν σε επενδύσεις στο ανθρώπινο κεφάλαιο, στον τομέα της Ε & Α και της καινοτομίας, στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος με τη δημιουργία, μεταξύ άλλων, μονοαπευθυντικών θυρίδων, στην αύξηση της αποδοτικότητας της δημόσιας διοίκησης και στη δημιουργία βιώσιμου μακροοικονομικού περιβάλλοντος. Μια άλλη σημαντική πτυχή για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας είναι να εξασφαλιστεί ότι οι εξελίξεις των μισθών συμβαδίζουν με τις εξελίξεις στον τομέα της παραγωγικότητας. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στην Ελλάδα να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στην Ελλάδα:

να συνεχίσει τη δημοσιονομική εξυγίανση μεσοπρόθεσμα και να βελτιώσει την αποδοτικότητα των πρωτογενών δαπανών, να επιταχύνει τις υπό εξέλιξη μεταρρυθμίσεις στη φορολογική διοίκηση και στη διαδικασία του προϋπολογισμού, να μειώσει το λόγο δημόσιου χρέους/ΑΕγχΠ και να προχωρήσει το ταχύτερο δυνατό στη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος,

προκειμένου να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα και να εξασφαλισθούν κατάλληλες εξελίξεις όσον αφορά το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, να λάβει μέτρα για την αύξηση του ανταγωνισμού στον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών, να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις για την αύξηση των επενδύσεων στον τομέα έρευνας και ανάπτυξης· και να χρησιμοποιήσει τα διαρθρωτικά ταμεία με αποτελεσματικότερο τρόπο για να επισπεύσει τα επενδυτικά έργα με προσανατολισμό την ανάπτυξη,

να υλοποιήσει τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης με τη δημιουργία αποτελεσματικών ρυθμιστικών και ελεγκτικών μηχανισμών, καθώς και μηχανισμών επιβολής, δίνοντας έμφαση στην απλούστευση του κανονιστικού πλαισίου για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες και στη μείωση της γραφειοκρατίας,

σύμφωνα με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση βασιζόμενη στην αρχή της ευελιξίας με ασφάλεια, να εκσυγχρονίσει τη νομοθεσία για την προστασία της απασχόλησης, να μειώσει το έμμεσο εργασιακό κόστος στους χαμηλόμισθους, να ενισχύσει περισσότερο τις ενεργές πολιτικές στον τομέα της αγοράς εργασίας και να μετατρέψει την αδήλωτη εργασία σε επίσημη απασχόληση· τέλος, να επισπεύσει την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, να αυξήσει τη συμμετοχή στη διά βίου μάθηση και να διευκολύνει την πρόσβαση στην αγορά εργασίας, ιδίως για τους νέους.

ΙΣΠΑΝΙΑ

1.

Η αύξηση του πραγματικού ΑΕγχΠ της Ισπανίας επιβραδύνθηκε σημαντικά στο 1,2 % το 2008. Περαιτέρω επιβράδυνση είναι πιθανή για το 2009. Αυτή η εξέλιξη οφείλεται στη συνεχιζόμενη συρρίκνωση της κατασκευής κατοικιών, και έχει επιδεινωθεί από την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση και τους αυστηρότερους όρους δανεισμού, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα την κατακόρυφη πτώση της εγχώριας ζήτησης. Ο πληθωρισμός αυξήθηκε σε 4,1 % το 2008, αλλά αναμένεται σημαντικός μετριασμός. Το 2008 ο κρατικός προϋπολογισμός παρουσίασε έλλειμμα ύψους 3,4 % του ΑΕγχΠ, που σημαίνει επιδείνωση κατά άνω των πέντε ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με το 2007. Το έλλειμμα των τρεχουσών συναλλαγών ανήλθε σχεδόν στο 9,5 % του ΑΕγχΠ το 2008, αν και η Επιτροπή αναμένει να μετριασθεί το 2009.

2.

Η απασχόληση μειώθηκε το 2008 και θα εξακολουθήσει να μειώνεται το 2009, έστω και αν η συμμετοχή, ιδιαίτερα γυναικών, παρέμεινε έντονη. Αυτό ώθησε τον δείκτη ανεργίας πάνω από το 11 % το 2008, ενώ αναμένεται και περαιτέρω άνοδος άνω του 16 % για το 2009. Περισσότερο πλήττονται οι μετανάστες, οι νέοι και λιγότερο εξειδικευμένοι εργαζόμενοι, ιδίως οι άνδρες ηλικίας 25-54 ετών, ενώ ιδιαίτερους κινδύνους αντιμετωπίζουν οι τομείς της κατασκευής κατοικιών και της αυτοκινητοβιομηχανίας.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, η Ισπανία έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, γεγονός που θα συμβάλλει επίσης στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτό, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επιπλέον, σε αντίδραση στην οικονομική κάμψη, η Ισπανία εξήγγειλε πρόσφατα μέτρα που περιλαμβάνουν επενδύσεις σε δημόσια έργα, διευκόλυνση της χρηματοδότησης των ΜΜΕ και στήριξη στους άνεργους.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Ισπανία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Ισπανία εξακολούθησε την εφαρμογή του εθνικού της προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Σημειώθηκε πρόοδος στο πλαίσιο του προγράμματος για τη βελτίωση της νομοθεσίας, καθώς επίσης και ως προς τη βελτίωση της πρόσβασης σε υπηρεσίες παιδικής μέριμνας, βελτίωση της λειτουργίας του τομέα της ενέργειας, ειδικότερα όσον αφορά τη διασύνδεση με τις γειτονικές χώρες.

6.

Βασική πρόκληση μεσοπρόθεσμα αποτελεί η συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ώστε να υποστηριχτεί το αναπτυξιακό δυναμικό, να διορθωθεί το έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και να διευκολυνθεί η ανασυγκρότηση του στεγαστικού τομέα. Βασικό ως προς αυτό είναι να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα. Για το σκοπό αυτό, σημαντικές προτεραιότητες είναι η τόνωση της καινοτομίας, η ενίσχυση του ανταγωνισμού, ιδίως στον τομέα των υπηρεσιών, η βελτίωση της ρύθμισης της αγοράς ενοικίου και η βελτίωση της ποιότητας του ανθρώπινου κεφαλαίου με διά βίου μάθηση και η εφαρμογή της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Μια άλλη σημαντική πτυχή για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας είναι να εξασφαλιστεί ότι οι εξελίξεις των μισθών συμβαδίζουν με τις εξελίξεις στον τομέα της παραγωγικότητας σε επίπεδο εταιρειών, στο πλαίσιο του κοινωνικού διαλόγου. Η συνέχιση της αναδιάρθρωσης των δημοσίων δαπανών με στοιχεία που αποβλέπουν στην ενίσχυση της παραγωγικότητας, όπως π.χ. η Ε & Α και η καινοτομία, θα συμβάλει στη στήριξη της απασχόλησης και της οικονομικής δραστηριότητας. Ο αυξημένος ανταγωνισμός στον τομέα των υπηρεσιών θα συμβάλει στη συγκράτηση του πληθωρισμού και θα αυξήσει την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στη Γαλλία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στην Ισπανία:

να προωθήσει την ταχεία μετάβαση στην απασχόληση, με περαιτέρω ενθάρρυνση της κινητικότητας, με την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την καταπολέμηση του κατακερματισμού της αγοράς εργασίας,

να εξασφαλίσει την ουσιαστική εφαρμογή των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων, μεταξύ άλλων και σε περιφερειακό επίπεδο, με κύριους στόχους την αποφυγή της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και την αύξηση του ποσοστού αποφοίτων από τα σχολεία ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και να διασφαλίσει ότι τα πανεπιστήμια προσαρμόζονται ταχέως στη διαδικασία της Μπολόνια,

να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα, αυξάνοντας τον ανταγωνισμό στον τομέα των υπηρεσιών, περιλαμβανομένων των επαγγελματικών υπηρεσιών, καθώς και στον τομέα των δικτύων (λιμάνια, σιδηρόδρομοι, μεταφορές εμπορευμάτων, τηλεπικοινωνίες και ηλεκτρισμός) και να συνεχίσει να σημειώνει προόδους για τη βελτίωση των επιδόσεων της έρευνας και ανάπτυξης. Στον τομέα του ηλεκτρισμού, η Ισπανία θα πρέπει να συνεχίσει την κατάργηση των τιμολογίων προκειμένου να εξασφαλιστεί η απουσία στρέβλωσης των τιμών.

ΓΑΛΛΙΑ

1.

Η αύξηση του ΑΕγχΠ στη Γαλλία μειώθηκε σημαντικά στο 0,7 % το 2008, κυρίως λόγω της χαμηλής εγχώριας ζήτησης. Η ανάπτυξη των επενδύσεων κεφαλαίων και κατοικίας λιμνάζει λόγω της επιδείνωσης των οικονομικών προοπτικών και αυστηρότερων όρων δανεισμού. Οι χαμηλές αναπτυξιακές επιδόσεις αναμένεται ότι θα συνεχιστούν το 2009. Ο δείκτης πληθωρισμού αυξήθηκε το 2008 σε 3,2 %, αλλά θα μειωθεί το 2009. Το δημόσιο έλλειμμα ήταν 3,2 % του ΑΕγχΠ το 2008. Η παγκόσμια επιβράδυνση πλήττει τις εξαγωγές και συμβάλλει στη διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών σε περίπου 3,8 % του ΑΕγχΠ το 2008 που, κατά την Επιτροπή, φαίνεται ότι θα συνεχιστεί.

2.

Ο ρυθμός αύξησης της απασχόλησης ήταν σχεδόν στάσιμος το 2008 και αναμένεται ότι θα γίνει αρνητικός το 2009. Η ανεργία παρέμεινε στο 8 % περίπου το 2008 αλλά αναμένεται να αυξηθεί το 2009. Η σημερινή οικονομική επιβράδυνση έχει αρχίσει να επηρεάζει σημαντικά την αγορά εργασίας και στον τομέα της βιομηχανίας, ειδικότερα της αυτοκινητοβιομηχανίας, όπου σημειώνονται περικοπές θέσεων απασχόλησης.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, η Γαλλία έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, γεγονός που θα συμβάλλει επίσης στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτό, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επιπλέον, σε αντίδραση στην οικονομική κάμψη, η Γαλλία εξήγγειλε πρόσφατα μέτρα, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται και επενδύσεις σε υποδομές, ενεργειακή απόδοση και παραγωγή, καθώς επίσης και στήριξη των ΜΜΕ και του κλάδου κατασκευών.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Γαλλία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Γαλλία εξακολούθησε την εφαρμογή του εθνικού της προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Στο πλαίσιο ενός συνολικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων ελήφθησαν διάφορα μέτρα, μεταξύ άλλων και στους τομείς της στήριξης των ΜΜΕ, της χρήσης των ΤΠΕ, της απόδοσης της Ε & Α, των περιβαλλοντικών πολιτικών, της μεταρρύθμισης στον τομέα του λιανικού εμπορίου και της αγοράς εργασίας, καθώς και της βελτίωσης του κοινωνικού διαλόγου και του σχεδιασμού της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής πολιτικής. Χρειάζεται να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για να βελτιωθούν μεσοπρόθεσμα η δημοσιονομική σταθεροποίηση, ο ανταγωνισμός στους τομείς της ενέργειας και των σιδηροδρομικών μεταφορών, καθώς και στα νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα, να εκσυγχρονιστεί περαιτέρω το εργατικό δίκαιο και να αυξηθούν οι ευκαιρίες στην επαγγελματική κατάρτιση.

6.

Οι κυριότερες προκλήσεις μεσοπρόθεσμα για τη Γαλλία είναι να συνεχιστεί ο εκσυγχρονισμός της αγοράς εργασίας ώστε να βελτιωθεί η λειτουργία της και να αντιμετωπιστεί ο κατακερματισμός της αγοράς εργασίας και να συνεχιστεί η βελτίωση του γενικού ανταγωνιστικού πλαισίου στον τομέα των υπηρεσιών και η παρακολούθηση της προόδου στον τομέα του λιανικού εμπορίου. Αυτές οι προκλήσεις πρέπει να αντιμετωπιστούν, ενώ παράλληλα πρέπει να τηρηθεί αυστηρά ο στόχος δαπανών που έχει εξαγγελθεί από την κυβέρνηση, μηδενικής αύξησής τους για το κράτος. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στη Γαλλία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στη Γαλλία:

να ενισχύσει τον ρυθμό της δημοσιονομικής εξυγίανσης και μείωσης του χρέους παραμένοντας επικεντρωμένη στους στόχους δαπανών και μεταξύ άλλων τηρώντας τη μηδενική αύξηση των κρατικών δαπανών. Κάτι τέτοιο θα συμβαδίζει με την περαιτέρω βελτίωση του συνταξιοδοτικού συστήματος για να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών,

να βελτιώσει το γενικό ανταγωνιστικό πλαίσιο, με ιδιαίτερη έμφαση στα ακόλουθα: στον τομέα των δικτύων (φυσικό αέριο, ηλεκτρισμός και σιδηροδρομικές μεταφορές), στη χαλάρωση των περιοριστικών ρυθμίσεων στους νομοθετικά κατοχυρωμένους κλάδους και επαγγέλματα, ειδικότερα στον κλάδο των υπηρεσιών και να αξιοποιήσει τις εξουσίες της αρχής ανταγωνισμού και της ρυθμιστικής αρχής στον τομέα των σιδηροδρομικών υπηρεσιών,

στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης που θα χαρακτηρίζεται από ευελιξία με ασφάλεια, να εκσυγχρονίσει περαιτέρω την αγορά εργασίας προκειμένου να μειώσει τον κατακερματισμό της αγοράς εργασίας μεταξύ διαφόρων τύπων συμβάσεων και να στηρίξει την είσοδο και τη μετάβαση στην αγορά εργασίας και να βελτιώσει τις ευκαιρίες διά βίου μάθησης ώστε να ευθυγραμμίζονται καλύτερα με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.

ΙΤΑΛΙΑ

1.

Το 2008 η οικονομία στην Ιταλία συρρικνώθηκε κατά 0,6 % περίπου. Ο υψηλός πληθωρισμός, οι αρνητικές επιπτώσεις στον πλούτο και η αυξανόμενη αβεβαιότητα συγκράτησαν την ιδιωτική κατανάλωση, ενώ η μείωση της ζήτησης και οι αυστηρότεροι όροι δανεισμού είχαν ως αποτέλεσμα χαμηλότερες επενδύσεις. Η επιδεινούμενη ανταγωνιστικότητα κόστους και η χαμηλότερη ζήτηση σε παγκόσμιο επίπεδο έπληξαν επίσης και τις εξαγωγές. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Επιτροπής, το ΑΕγχΠ αναμένεται να συρρικνωθεί περαιτέρω κατά 2 % το 2009. Ο πληθωρισμός έφτασε στο υψηλότερο σημείο κατά το τρίτο τρίμηνο του 2008, και αναμένεται ότι η άνοδός του θα ανακοπεί. Μετά από τη μείωσή του στο 1,6 % του ΑΕγχΠ το 2007, το δημοσιονομικό έλλειμμα άρχισε πάλι να αυξάνεται. Αναμένεται ότι το ακαθάριστο χρέος θα φθάσει περίπου το 105 % του ΑΕγχΠ το 2008 και θα αυξηθεί και άλλο κατά τα έτη 2009 και 2010. Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται από την Επιτροπή να υπερβεί το 2 % του ΑΕγχΠ το 2008, αλλά εκτιμάται ότι θα συγκρατηθεί κατά τα έτη 2009 και 2010.

2.

Ενώ η αύξηση της απασχόλησης εκτιμάται ότι παρέμεινε θετική το 2008, αναμένεται ότι θα καταστεί αρνητική το 2009. Η αύξηση του εργατικού δυναμικού είναι μεγαλύτερη από την αύξηση της απασχόλησης, και ο δείκτης ανεργίας αυξήθηκε το 2008, για πρώτη φορά εντός δέκα ετών, και αυτή η αρνητική τάση αναμένεται ότι θα συνεχιστεί το 2009. Οι λιγότερο ειδικευμένοι εργαζόμενοι, και οι εργαζόμενοι με άτυπες συμβάσεις αποτελούν ομάδες μεταξύ εκείνων που πιθανότατα θα πληγούν από την κρίση.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, η Ιταλία έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, γεγονός που θα συμβάλλει επίσης στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτό, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επιπλέον, σε αντίδραση στην οικονομική κάμψη, η Ιταλία θέσπισε μέτρα που αποσκοπούν στη διατήρηση της ιδιωτικής κατανάλωσης, παρέχοντας κυρίως στήριξη στα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, και των επενδύσεων.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Ιταλία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Ιταλία εξακολούθησε την εφαρμογή του εθνικού της προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Η πρόοδος είναι ειδικότερα ορατή στον τομέα της δημοσιονομικής προσαρμογής. Ελήφθησαν ορισμένα μέτρα για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, κυρίως μέσω της κατάργησης αρκετών περιττών νόμων και της βελτίωσης της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης. Τέθηκε ο στόχος για μείωση των διοικητικών επιβαρύνσεων των επιχειρήσεων κατά 25 % έως το 2012, ενώ ολοκληρώνεται το σχέδιο για τη μέτρηση των επιβαρύνσεων. Έχουν γίνει τα πρώτα βήματα προς μια προσέγγιση που θα στηρίζεται στην ευελιξία με ασφάλεια, και απομένει να διαπιστωθεί ο αντίκτυπος που θα έχουν τα νέα μέτρα στον τομέα της εκπαίδευσης και της έρευνας. Χρειάζεται να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για να τονωθεί και άλλο ο ανταγωνισμός.

6.

Επί αρκετά έτη η οικονομία της Ιταλίας έχει συγκρατηθεί από ασθενή αύξηση της παραγωγικότητας και επίπεδα δημόσιου χρέους σταθερά άνω του ΑΕγχΠ, παρότι το χρέος του εταιρικού τομέα και των νοικοκυριών είναι σχετικά χαμηλό. Το δημόσιο χρέος επιβαρύνει τη δημοσιονομική βιωσιμότητα. Βασικές πολιτικές, αναγκαίες για να αντιμετωπιστεί η πρόκληση της παραγωγικότητας, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων βαθιές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, όπως η ενίσχυση του πλαισίου για τον ανταγωνισμό, η περαιτέρω βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος με περιορισμό της διοικητικής γραφειοκρατίας σε όλα τα κρατικά επίπεδα, η βελτίωση της λειτουργίας της αγοράς εργασίας, και η προαγωγή της έρευνας και ανάπτυξης. Πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στη δημιουργία ανθρωπίνου κεφαλαίου, ενώ θα πρέπει να αξιοποιηθεί καλύτερα το αχρησιμοποίητο εργατικό δυναμικό, ιδιαίτερα στον Νότο. Μια ακόμα σημαντική πτυχή ως προς την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας είναι να εξασφαλιστεί η ευθυγράμμιση της μισθολογικής εξέλιξης με τις εξελίξεις στον τομέα της παραγωγικότητας μέσω της περαιτέρω αποκέντρωσης του μηχανισμού καθορισμού των αμοιβών. Για να υπάρξει συνέχεια στις δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις που θεσπίστηκαν τον Ιούλιο 2008, είναι σημαντικό, μεσοπρόθεσμα, να διατηρηθούν τα δημόσια οικονομικά σε μια σταθερή, βιώσιμη πορεία ώστε να δημιουργηθούν ευνοϊκές προϋποθέσεις για επενδύσεις, και να υπάρξει περιθώριο να αυξηθούν οι δαπάνες για ανθρώπινο κεφάλαιο και υποδομές. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στην Ιταλία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στην Ιταλία:

να συνεχίσει μεσοπρόθεσμα τη δημοσιονομική εξυγίανση με σκοπό τη βελτίωση της διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών, κυρίως περικόπτοντας τις αυξήσεις στις τρέχουσες πρωτογενείς δαπάνες, βελτιώνοντας παράλληλα την αποδοτικότητα των δαπανών, και να αναπτύξει το πλαίσιο για τον επερχόμενο δημοσιονομικό φεντεραλισμό, ώστε να υποστηριχθεί αυτός ο στόχος,

να συνεχίσει και, όπου είναι δυνατό, να επιταχύνει τις προσπάθειες για: να θεσπίσει και να επιβάλει ολοκληρωμένες μεταρρυθμίσεις ώστε να ενισχύσει τον ανταγωνισμό στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών, να απλουστεύσει τη νομοθεσία, να περιορίσει τις διοικητικές επιβαρύνσεις σε όλα τα επίπεδα της διακυβέρνησης και να μεταρρυθμίσει τη δημόσια διοίκηση αυξάνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο, την παραγωγικότητά της,

στο πλαίσιο μιας προσέγγισης που θα διέπεται από ευελιξία με ασφάλεια και με σκοπό τη μείωση των περιφερειακών διαφορών, να εξασφαλίσει την αποτελεσματική λειτουργία των υπηρεσιών απασχόλησης, να προαγάγει τη διά βίου μάθηση, να συνεχίσει να ανακατανέμει τις κοινωνικές δαπάνες εντός των ορίων των δημόσιων οικονομικών ώστε να καθιερωθεί σταδιακά ένα συνολικό σύστημα επιδομάτων ανεργίας και τέλος να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της αδήλωτης εργασίας. να βελτιώσει την αποδοτικότητα, τις επιδόσεις και τα πρότυπα του εκπαιδευτικού συστήματος.

ΚΥΠΡΟΣ

1.

Η πραγματική αύξηση του ΑΕγχΠ ανακόπηκε ελάχιστα στο 3,6 % το 2008, δεδομένου ότι συνεχίστηκε η δυναμική αύξηση της εγχώριας ζήτησης και ιδιαίτερα της ιδιωτικής κατανάλωσης. Σύμφωνα με τις προβολές της Επιτροπής, η μεγέθυνση αναμένεται να μετριασθεί το 2009 στο 1 % περίπου, κυρίως λόγω του αντικτύπου που θα έχει η μείωση της οικονομικής δραστηριότητας των βασικότερων εμπορικών εταίρων της Κύπρου στους τομείς του τουρισμού και της ζήτησης ακινήτων από ξένους. Την ιδιωτική κατανάλωση εκτιμάται ότι θα επηρεάσει επίσης αρνητικά το αυξανόμενο βάρος των χρεών των νοικοκυριών. Ο δείκτης πληθωρισμού το 2008 ανήλθε σε 4,4 % και ήταν διπλάσιος από τον δείκτη του 2007, κυρίως λόγω των υψηλότερων εισαγωγών πετρελαίου και τροφίμων. Η Επιτροπή αναμένει μείωσή του το 2009 σε 2 %. Ο κρατικός προϋπολογισμός αναμένεται να παρουσιάσει πλεόνασμα 1 % του ΑΕγχΠ το 2008. Ο περιορισμός της εξωτερικής ζήτησης, η μείωση των εισοδημάτων από τον τουρισμό, η σημαντική αύξηση των τιμών πετρελαίου και βασικών αγαθών και οι ονομαστικές αυξήσεις των μισθών επηρέασαν την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας και διεύρυναν το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών σε ποσοστό άνω του 13 % του ΑΕγχΠ το 2008. Αναμένεται ότι θα περιοριστεί σε 12 % το 2009. Πρέπει να ανακτηθεί ανταγωνιστικότητα με μέτρα για την ενίσχυση της ανάπτυξης της παραγωγικότητας και κατάλληλες εξελίξεις όσον αφορά το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος.

2.

Οι τρέχουσες εκτιμήσεις σχετικά με την αγορά εργασίας καταδεικνύουν ότι η ανάπτυξη της απασχόλησης ήταν περίπου 2 % το 2008 και ότι ο δείκτης ανεργίας παραμένει γύρω στο 4 %. Προβλέπεται ότι η αύξηση της απασχόλησης θα περιοριστεί το 2009, με συνέπεια την αύξηση της ανεργίας σε περίπου 5 %. Οι τρέχουσες εξελίξεις στην αγορά εργασίας δηλώνουν ότι οι συνέπειες της κρίσης θα πλήξουν κατά πάσα πιθανότητα περισσότερο τον τουριστικό και τον κατασκευαστικό τομέα, καθώς και το σε μεγάλο βαθμό λιγότερο ειδικευμένο αλλοδαπό εργατικό δυναμικό που απασχολείται σε αυτούς τους τομείς.

3.

Ως αντίδραση στην οικονομική κάμψη, η Κύπρος εξήγγειλε πρόσφατα μέτρα στα οποία περιλαμβάνεται η στήριξη των νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος και των χαμηλών στεγαστικών δανείων. Εξαγγέλθηκαν επίσης μέτρα για τη στήριξη του τουριστικού και του κατασκευαστικού τομέα που περιλαμβάνουν ρυθμίσεις για την επιτάχυνση των διαδικασιών προκειμένου να διευκολυνθεί η εφαρμογή έργων υποδομών.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Κύπρος για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Κύπρος εξακολούθησε την εφαρμογή του εθνικού της προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Οι σημαντικές επιδόσεις της Κύπρου κατά το 2008 οφείλονται σε μεγάλο βαθμό αφενός σε μικροοικονομικές πολιτικές που αποβλέπουν στην ανάπτυξη της κοινωνίας της πληροφορίας και στη δημιουργία συνθηκών βιώσιμης ανάπτυξης και αφετέρου σε ολοκληρωμένες πολιτικές κοινωνικής ένταξης. Υποβλήθηκαν προς έγκριση στη Βουλή των Αντιπροσώπων μέτρα που συμβάλλουν στην εξασφάλιση μακροπρόθεσμης δημοσιονομικής βιωσιμότητας, ιδιαίτερα στον συνταξιοδοτικό τομέα. Προς συμπλήρωση αυτού, είναι αναγκαία περαιτέρω μέτρα για τη μεταρρύθμιση του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης. Στην Κύπρο προωθούνται μέτρα για τη βελτίωση της καινοτομίας και όχι τόσο της έρευνας και ανάπτυξης, δεδομένου ότι η οικονομία είναι προσανατολισμένη στον τομέα των υπηρεσιών και του μικρού μεγέθους της πλειονότητας των εταιρειών. Η στρατηγική για τη διά βίου μάθηση βρίσκεται στο στάδιο της εφαρμογής, ενώ θα πρέπει να συνεχιστούν περαιτέρω δράσεις για τη μεταρρύθμιση της δευτεροβάθμιας τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης και του συστήματος μαθητείας. Στον μικροοικονομικό τομέα, μερικά νέα μέτρα συνέβαλαν στην αντιμετώπιση του προβλήματος του ανεπαρκούς ανταγωνισμού στις επαγγελματικές υπηρεσίες.

6.

Η κυπριακή οικονομία παρουσιάζει υψηλό βαθμό εξειδίκευσης που, σε συνδυασμό με το άνοιγμα της χώρας, αυξάνει την έκθεσή της σε εξωτερικούς κλονισμούς. Η υπό εξέλιξη μετάβαση προς μια πιο διαφοροποιημένη οικονομία, προσανατολισμένη προς την καινοτομία, είναι σημαντική διότι ενισχύει την ανθεκτικότητά της στον ανταγωνισμό από οικονομίες χαμηλότερου κόστους. Απαιτούνται προσπάθειες για να αυξηθεί η παραγωγικότητα της εργασίας μέσω επενδύσεων σε γνώσεις, νέες τεχνολογίες, δεξιότητες, βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και καινοτομία. Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας συνιστά σημαντική πρόκληση για την πολιτική. Λόγω των σχετικά μεγάλων εξωτερικών ανισορροπιών, θα είναι σημαντικό να ενταθούν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα συντελέσουν στην αύξηση της παραγωγικότητας και στην ευθυγράμμιση των μισθών με την παραγωγικότητα. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στην Κύπρο να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στην Κύπρο:

να εξακολουθήσει τις προσπάθειες διεύρυνσης των ευκαιριών διά βίου μάθησης, ειδικότερα για ομάδες όπως οι λιγότερο ειδικευμένοι εργαζόμενοι, οι άνεργοι και οι μειονεκτούντες, με την επέκταση της εφαρμογής δράσεων στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής διά βίου μάθησης ώστε να περιλάβουν τις μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση, στην επαγγελματική εκπαίδευση, στην κατάρτιση και το νέο σύγχρονο πρόγραμμα μαθητείας.

ΛΕΤΤΟΝΙΑ

1.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η ανάπτυξη του ΑΕγχΠ της Λεττονίας επιδεινώθηκε δραματικά το 2008, από άνω του 10 % το 2007 σε αναμενόμενη συρρίκνωση της τάξης του 2 % περίπου. Η ασθενής οικονομική κατάσταση και η χρηματοοικονομική κρίση περιόρισαν τις πιστωτικές δυνατότητες, μειώνοντας την ιδιωτική κατανάλωση και την αγορά στέγης. Ιδιαίτερα εθίγησαν οι επενδύσεις, οι οποίες αναμένεται ότι το 2008 θα συρρικνωθούν κατά 9 % περίπου. Το ΑΕγχΠ θα συνεχίσει πιθανότατα να συρρικνώνεται σημαντικά για αρκετό καιρό. Το 2008, ο πληθωρισμός έφθασε στο ύψος του 15,3 %, αλλά θα κατέβει το 2009. Η βαθιά ύφεση θα έχει αρνητική επίπτωση στο κρατικό ισοζύγιο, το οποίο η Επιτροπή αναμένει να σημειώσει για το 2008 έλλειμμα της τάξης του 3,5 % του ΑΕγχΠ. Η μειούμενη εσωτερική ζήτηση συνέβαλε στη δημιουργία μεγάλων εξωτερικών ελλειμμάτων. Οι εισαγωγές μειώθηκαν σημαντικά το 2008, γεγονός που συνέβαλε στη μείωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών σε περίπου 15 % του ΑΕγχΠ.

2.

Η απασχόληση θα μειωθεί αισθητά το 2009. Η ανεργία σημειώνει τώρα άνοδο και αναμένεται ότι θα αυξηθεί σημαντικά, από 6,5 % περίπου το 2008. Μέχρι στιγμής οι απώλειες θέσεων απασχόλησης σημειώθηκαν σε λιγότερο ειδικευμένους εργαζομένους του κατασκευαστικού τομέα και του τομέα λιανικού εμπορίου, αλλά και άλλες ομάδες πλήττονται πλέον όλο και περισσότερο. Είναι πιθανό ότι θα πληγούν διάφορες μειονεκτικές ομάδες καθώς και νέοι, ανατρέποντας την κατάσταση των βελτιώσεων που είχαν σημειωθεί στις ομάδες αυτές κατά το πρόσφατο παρελθόν ως προς την απασχόληση.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και σε συνδυασμό με τη διεθνή χρηματοδοτική βοήθεια που συμφωνήθηκε το 2008, η Λεττονία έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, γεγονός που θα συμβάλει επίσης στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτό, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Κατά τη διάρκεια του 2008 η Λεττονία γνώρισε μια παρατεταμένη και έντονη κάμψη. Οι πιέσεις που ασκήθηκαν στην κεφαλαιαγορά και τη χρηματαγορά της Λεττονίας καθώς και στο τραπεζικό της σύστημα ανάγκασαν τις αρχές να παραδεχτούν την επείγουσα ανάγκη χρηματοδοτικής βοήθειας. Στο πλαίσιο αυτό, στις 12 Δεκεμβρίου 2008, το Κοινοβούλιο της Λεττονίας ενέκρινε πρόγραμμα οικονομικής σταθεροποίησης και ανάκαμψης της οικονομικής ανάπτυξης, το οποίο αναμένεται να συμβάλει στη διατήρηση της εγχώριας και διεθνούς εμπιστοσύνης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, να συμβάλει άμεσα και έμμεσα στην αναστολή και αναστροφή της επιδεινούμενης ανταγωνιστικότητας του κόστους και των πληθωριστικών πιέσεων με περικοπές στις μισθολογικές δαπάνες στον δημόσιο τομέα, ως κεντρικό στοιχείο μιας πολύ αυστηρότερης δημοσιονομικής πολιτικής, και να ενισχύσει το δυναμικό ανάπτυξης της οικονομίας με σειρά διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Λεττονία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σύγκλισης με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, η Λεττονία θα πρέπει να τηρήσει τους στόχους για τα δημόσια οικονομικά που έχουν καθοριστεί στο πρόγραμμα οικονομικής σταθερότητας, να αντιμετωπίσει επειγόντως τις μακροοικονομικές ανισορροπίες, και να εφαρμόσει πλήρως το υπόμνημα για το ισοζύγιο πληρωμών. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Λεττονία εξακολούθησε την εφαρμογή του εθνικού της προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Η κυβέρνηση περιόρισε τις προγραμματισμένες δαπάνες και πρότεινε μέτρα για τον περιορισμό των αυξήσεων στους μισθούς του δημόσιου τομέα. Ελήφθησαν μέτρα για να βελτιωθούν οι επιδόσεις ως προς την έρευνα και ανάπτυξη. Αναλήφθηκαν αξιοσημείωτες ενέργειες για να αυξηθεί μακροπρόθεσμα η προσφορά εργασίας, αλλά χρειάζεται να γίνουν περισσότερα για να αναπτυχθεί μια στρατηγική διά βίου μάθησης. Το ρυθμιστικό περιβάλλον σημείωσε περαιτέρω βελτιώσεις, ενώ κάποια πρόοδος σημειώθηκε επίσης ως προς τη βελτίωση της πρόσβασης σε υπηρεσίες παιδικής μέριμνας.

6.

Η άμεση πρόκληση ως προς την οικονομική πολιτική της Λεττονίας είναι να εξασφαλιστεί μακροοικονομική σταθερότητα δεδομένου ότι υπάρχει κίνδυνος παρατεταμένης και έντονης κάμψης. Μεσοπρόθεσμα, οι επενδύσεις τόνωσης της παραγωγικότητας στην έρευνα και ανάπτυξη, την καινοτομία και την εκπαίδευση πρέπει να διευκολύνουν τη μετάβαση από τομείς που διέπονται από την εγχώρια ζήτηση σε εμπορευματικούς τομείς. Υπάρχει επείγουσα ανάγκη διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα προαγάγουν την ευελιξία της αγοράς εργασίας και θα στηρίξουν τη μετάβαση, κατά κύριο λόγο μέσω αποτελεσματικότερης ενεργοποίησης και κατάρτισης. Η πολιτική των μισθών στο δημόσιο τομέα θα πρέπει να δώσει το έναυσμα για περικοπές μισθών στον ιδιωτικό τομέα, συμβάλλοντας έτσι στη συγκράτηση του πληθωρισμού και τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας ως προς το κόστος των εξαγωγών. Η έγκαιρη και αποφασιστική εφαρμογή των προγραμμάτων των διαρθρωτικών ταμείων θα έχει θετικό αντίκτυπο στην ενίσχυση των δυνατοτήτων προσφοράς της οικονομίας, θα στηρίξει την απασχόληση και θα διασφαλίσει την πρόσβαση των επιχειρήσεων σε χρηματοδότηση. Για την εφαρμογή των προγραμμάτων έχει καθοριστική σημασία η διατήρηση της διοικητικής ικανότητας. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στη Λεττονία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στη Λεττονία:

να συνεχίσει μια περιοριστική δημοσιονομική πολιτική, στο πλαίσιο της οποίας θα ιεραρχούνται προσεκτικά οι δαπάνες, και τόσο τα φορολογικά μέτρα όσο και οι δαπάνες θα επικεντρώνονται στην ενίσχυση των δυνατοτήτων προσφοράς της οικονομίας· αυτό θα διευκολυνθεί με τη θέσπιση ενός ισχυρού, μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου με αυστηρά ανώτατα όρια δαπανών,

για να μειωθεί ο πληθωρισμός και να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα, να ενθαρρύνει τη συγκράτηση των μισθών στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα,

στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης ευελιξίας με ασφάλεια, να εντείνει τις προσπάθειες αύξησης της προσφοράς εργασίας και της παραγωγικότητας με την ενίσχυση μέτρων ενεργοποίησης και με βελτίωση της ανταπόκρισης των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης στις ανάγκες της αγοράς εργασίας, μεταξύ άλλων και με εφαρμογή μιας συνεκτικής στρατηγικής διά βίου μάθησης,

να συμπεριλάβει πολιτικές έρευνας και ανάπτυξης και καινοτομίας, ιδίως με εταιρικές σχέσεις μεταξύ των βασικών φορέων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, και με επιπρόσθετα κίνητρα επενδύσεων στον ιδιωτικό τομέα.

ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ

1.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, το ΑΕγχΠ αναμένεται ότι θα αυξηθεί κατά 3,4 % το 2008, πολύ λιγότερο απ’ όσο το 2007 (8,9 %). Με την αποκατάσταση της στεγαστικής αγοράς οι επενδύσεις συρρικνώθηκαν. Αυστηρότεροι όροι δανεισμού, η διάβρωση του πραγματικού εισοδήματος και η μείωση της εμπιστοσύνης μεταξύ επιχειρηματιών και καταναλωτών προβλέπεται ότι θα μειώσουν την εγχώρια ζήτηση το 2009. Ο πληθωρισμός έφθασε έως το 11,1 % το 2008, εξαιτίας των υψηλών τιμών των βασικών προϊόντων και των εσωτερικών μισθολογικών πιέσεων. Λόγω της επιδείνωσης της παγκόσμιας οικονομικής κατάστασης και των πρόσθετων δαπανών, το κρατικό έλλειμμα αυξήθηκε. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Επιτροπής ανήλθε σε σχεδόν 3 % του ΑΕγχΠ το 2008 και αναμένεται να κυμανθεί στα αυτά επίπεδα το 2009 λόγω της έγκρισης μέτρων εξοικονόμησης. Οι σημαντικές μισθολογικές αυξήσεις εκτιμάται ότι υποδαύλισαν την εξωτερική ανταγωνιστικότητα, γεγονός που, σε συνδυασμό με την ασθενή εξωτερική ζήτηση, θα πρέπει να επιβραδύνει την αύξηση των εξαγωγών το 2009. Εντούτοις, στα επόμενα χρόνια αναμένεται επιβράδυνση της ονομαστικής αύξησης των μισθών. Εκτός αυτού, η μικρή εγχώρια ζήτηση θα οδηγήσει κατά πάσα πιθανότητα σε μείωση των εισαγωγών, οδηγώντας σε μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών από το προβλεπόμενο 12,6 % του ΑΕγχΠ το 2008. Εν συνεχεία, η χώρα θα πρέπει να προετοιμαστεί για τις επιπτώσεις που θα έχει το συμφωνηθέν κλείσιμο του πυρηνικού σταθμού Ignalina το 2010 στο ΑΕγχΠ και στις εγχώριες ενεργειακές τιμές.

2.

Τα σημερινά στοιχεία της αγοράς εργασίας υποδηλώνουν ότι το 2008 η αύξηση της απασχόλησης σημείωσε αρνητικές τιμές και αναμένεται ότι η ανεργία θα αυξηθεί πάνω από 5 %. Ήδη αυξάνεται ο αριθμός απολύσεων μεγάλης κλίμακας, πλήττοντας ιδιαίτερα τους ανειδίκευτους, τους νέους με χαμηλά προσόντα, τους κατοίκους της υπαίθρου και τους μεγαλύτερης ηλικίας εργαζόμενους. Είναι πιθανό να καταστούν εντονότερες οι περιφερειακές διαφορές ως προς την απασχόληση.

3.

Στις 9 Δεκεμβρίου 2008, η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση θέσπισε ένα κυβερνητικό πρόγραμμα αντιμετώπισης της κρίσης, με το οποίο εξήγγειλε ορισμένα δημοσιονομικά μέτρα για την αντιμετώπιση των μακροοικονομικών ανισορροπιών της χώρας και για τη μείωση του γενικού κρατικού ελλείμματος από το 2009 και μετά.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Λιθουανία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σύγκλισης με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, η Λιθουανία θα πρέπει να τηρήσει τους στόχους ως προς τα δημόσια οικονομικά όπως αυτοί καθορίζονται στο πρόγραμμά της για την αντιμετώπιση της κρίσης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Λιθουανία εξακολούθησε την εφαρμογή του εθνικού της προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Εφαρμόστηκαν ορισμένα μέτρα για να βελτιωθεί η ικανότητα πρόσληψης νέων και για να παρασχεθεί κατάρτιση στη δημιουργία επιχειρήσεων. Χρειάζεται να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για να αντιμετωπιστούν οι βασικοί τομείς πολιτικής ώστε να βελτιωθεί η μακροοικονομική σταθερότητα και να αναχαιτιστεί ο πληθωρισμός. Επί πλέον θα χρειαστεί περαιτέρω στήριξη για να ενθαρρυνθούν οι ξένες άμεσες επενδύσεις, να βελτιωθεί η απόδοση της έρευνας και ανάπτυξης και της καινοτομίας, το ρυθμιστικό περιβάλλον, να αυξηθεί η παιδική μέριμνα και να βελτιωθεί η υγεία και η ασφάλεια.

6.

Η υψηλή οικονομική ανάπτυξη και η μετανάστευση έχουν καταστήσει αυστηρότερη την αγορά εργασίας και πυροδότησαν αυξήσεις του κόστους εργασίας, υποδαυλίζοντας με τον τρόπο αυτό την ανταγωνιστικότητα της Λιθουανίας. Η τρέχουσα οικονομική επιβράδυνση όμως θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη ανεργία και ως εκ τούτου είναι ζωτικής σημασίας να υπάρξει μια ενεργός πολιτική στον τομέα της αγοράς εργασίας. Εντούτοις, η πλέον επείγουσα πρόκληση παραμένει η μείωση των σημαντικών μακροοικονομικών ανισορροπιών. Για να αναχαιτιστεί ο πληθωρισμός και να ανακοπεί η επιδείνωση της ανταγωνιστικότητας θα πρέπει οι εξελίξεις στον τομέα των μισθών να ευθυγραμμισθούν περισσότερο με την παραγωγικότητα. Έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή ορισμένα μέτρα που αφορούν τις μισθολογικές εξελίξεις στον δημόσιο τομέα, σύμφωνα με τη γενικότερη πολιτική εξοικονόμησης των δαπανών. Το επιχειρηματικό περιβάλλον θα πρέπει να βελτιωθεί και η διοικητική ικανότητα να ενισχυθεί. Επί πλέον, η ανάπτυξη της παραγωγικότητας πρέπει να ενισχυθεί με βελτίωση των δεξιοτήτων και αύξηση της απόδοσης της καινοτομίας, μεταξύ άλλων με την προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στη Λιθουανία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στη Λιθουανία:

με βάση τον προϋπολογισμό του 2009, να ενισχύσει τη μακροοικονομική σταθερότητα ακολουθώντας μια περιοριστική δημοσιονομική πολιτική, στο πλαίσιο της οποίας θα ιεραρχούνται προσεκτικά οι δαπάνες,

να διατηρήσει την εξωτερική ανταγωνιστικότητα ευθυγραμμίζοντας περισσότερο τις εξελίξεις στον μισθολογικό τομέα προς τα κέρδη όσον αφορά την παραγωγικότητα, μεταξύ άλλων και σε τομεακό επίπεδο,

να υποστηρίξει την οικονομική δραστηριότητα με την προώθηση της εφαρμογής ενωσιακών προγραμμάτων χρηματοδοτούμενων από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ καθώς και να εξασφαλίσει ότι η εφαρμογή της διαρθρωτικής μεταρρύθμισης των συστημάτων έρευνας και ανάπτυξης και καινοτομίας παραμένει προτεραιότητα με αντίστοιχη επαρκή χρηματοδότηση, με μεγαλύτερη επικέντρωση της προσοχής στους ανθρώπινους πόρους για την έρευνα και ανάπτυξη και μεγαλύτερη δέσμευση των επιχειρήσεων όσον αφορά την καινοτομία,

να εντείνει τις προσπάθειες για τη μεταρρύθμιση των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης ώστε να εξασφαλιστούν η ποιότητά τους και η σχέση τους με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, καθώς και για την προαγωγή της διά βίου κατάρτισης, ειδικότερα για τους μεγαλύτερης ηλικίας εργαζόμενους.

ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ

1.

Η ανάπτυξη του ΑΕγχΠ του Λουξεμβούργου επιβραδύνθηκε το 2008 σε περίπου 1 %, με ρυθμό πολύ μικρότερο από τον αντίστοιχο του 2007 (5,2 %) καθώς άρχισε ο αντίκτυπος της επιβράδυνσης της διεθνούς οικονομίας. Αυτή η επιβράδυνση αναμένεται ότι θα συνεχιστεί και το 2009. Καθοριστικοί παράγοντες για την εξέλιξη αυτή είναι η χαμηλή εξωτερική ζήτηση και οι ιδιωτικές επενδύσεις. Ο πληθωρισμός έφτασε πάνω από 4 % το 2008 εξαιτίας των αυξήσεων των τιμών των ενεργειακών προϊόντων και των τροφίμων, αλλά αναμένεται ότι θα μειωθεί το 2009. Η οικονομική επιβράδυνση πιθανότατα έχει μειώσει το πλεόνασμα του προϋπολογισμού στο 3 % του ΑΕγχΠ το 2008. Σύμφωνα με την Επιτροπή, το Λουξεμβούργο θα πρέπει να εμφανίσει πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών άνω του 8 % του ΑΕγχΠ το 2008, που μάλλον θα μειωθεί ελαφρά το 2009.

2.

Η απασχόληση συνέχισε να αυξάνεται το 2008 και ο δείκτης ανεργίας παρέμεινε στο 4,1 %. Για το 2009 η κατάσταση προβλέπεται λιγότερο θετική. Η ανάπτυξη της απασχόλησης θα επιβραδυνθεί και η ανεργία θα αυξηθεί. Το Λουξεμβούργο θα αντιμετωπίσει προκλήσεις που δημιουργεί η παρούσα κρίση και οι οποίες πιθανότατα θα επηρεάσουν τους τομείς χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, μεταφορών και χάλυβα καθώς και τις επιχειρήσεις που σχετίζονται με την αυτοκινητοβιομηχανία.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, το Λουξεμβούργο έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, γεγονός που θα συμβάλλει επίσης στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτό, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επιπλέον, σε αντίδραση στην οικονομική κάμψη, το Λουξεμβούργο εξήγγειλε πρόσφατα μέτρα, μεταξύ των οποίων και μειωμένη φορολογία για τις επιχειρήσεις και στήριξη νοικοκυριών χαμηλού εισοδήματος.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε το Λουξεμβούργο για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

5.

Το Λουξεμβούργο εξακολούθησε την εφαρμογή του εθνικού του προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Το Λουξεμβούργο πραγματοποίησε πρόοδο ως προς την αύξηση του δείκτη απασχόλησης μεγαλύτερης ηλικίας εργαζομένων, τη μείωση του αριθμού των μαθητών που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο, και την άρση τεχνητών φραγμών στο εκπαιδευτικό σύστημα, καθώς επίσης στο ότι κατέστησε ελκυστικότερο το επιχειρηματικό περιβάλλον. Για την αντιμετώπιση των προκλήσεων χρειάζονται περαιτέρω μέτρα.

6.

Επειδή ο χρηματοπιστωτικός τομέας καλύπτει μερίδα μεγαλύτερη από το 25 % του ΑΕγχΠ, η παρούσα χρηματοοικονομική κρίση θα μπορούσε να επηρεάσει σοβαρά τη χώρα. Επί πλέον, η σχετικά ταχεία αύξηση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος είναι πιθανόν ότι θα επηρεάσει αρνητικά την ανταγωνιστικότητα. Αυτή η επιδείνωση θα συνεχιστεί πιθανότητα κατά τα προσεχή έτη διότι η παραγωγικότητα αναμένεται ότι θα μειωθεί το 2008 και το 2009. Στο πλαίσιο μακρότερων προοπτικών, το συνταξιοδοτικό σύστημα χρειάζεται μεταρρύθμιση για να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά του. Ο δείκτης απασχόλησης του μόνιμου πληθυσμού παραμένει κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με ιδιαίτερα χαμηλό το μέρος που αφορά τους μεγαλύτερης ηλικίας εργαζόμενους. Το Λουξεμβούργο πρέπει επίσης να καταστήσει ακόμα πιο ελκυστικό το επιχειρηματικό περιβάλλον. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

ΟΥΓΓΑΡΙΑ

1.

Ύστερα από απότομη πτώση στο 1,1 % το 2007 (κυρίως λόγω του προγράμματος δημοσιονομικής εξυγίανσης που ξεκίνησε στα μέσα του 2006), το 2008 η αύξηση του ΑΕγχΠ παρουσίασε επιβράδυνση και σταθεροποιήθηκε στο 0,9 % παρά τη σημαντική αγροτική παραγωγή. Μελλοντικά, αναμένεται σημαντική οικονομική κάμψη ενόψει του ραγδαία επιδεινούμενου εξωτερικού περιβάλλοντος. Η οικονομική κρίση είχε ιδιαιτέρως σοβαρές αρνητικές συνέπειες στην οικονομική αγορά και την αγορά ξένου συναλλάγματος της Ουγγαρίας, πράγμα που οδήγησε σε προσωρινή καθήλωση της αγοράς κρατικών ομολόγων, σε απότομη πτώση στο χρηματιστήριο, και σε ισχυρή υποτίμηση του νομίσματος. Ο πληθωρισμός υπερέβη το 6 % το 2008, αλλά από τα μέσα του 2007 η τάση υπήρξε καθοδική και αναμένεται να συνεχιστεί η πτωτική τάση. Παρά την επιβράδυνση, το 2008 η Επιτροπή αναμένει μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 3,3 % του ΑΕγχΠ, ενώ οι αρχές προγραμματίζουν περαιτέρω προσαρμογές. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών σημείωσε κάποια αύξηση και το 2008 έφθασε στο 7 % του ΑΕγχΠ περίπου.

2.

Η απασχόληση μειώθηκε το 2008 κατά 1 % περίπου και η τάση αυτή θα συνεχιστεί και το 2009. Αναμένεται να συνεχιστεί η αύξηση του ποσοστού ανεργίας σε σχέση με τα ποσοστά του 2008 που κυμαίνονταν στο 7,7 % περίπου. Ανάλογα με την ένταση της οικονομικής επιβράδυνσης, η ανεργία ενδέχεται να μην περιοριστεί μόνο στις λιγότερο ειδικευμένες και στις μειονεκτούσες ομάδες εργαζομένων και γεωγραφικές περιοχές.

3.

Στο πλαίσιο της χορήγησης ενός κοινοτικού δανείου ισοζυγίου πληρωμών για τη στήριξη της αντίδρασης της Ουγγαρίας στη χρηματοπιστωτική κρίση, στις 19 Νοεμβρίου 2008, οι αρχές υπέγραψαν μνημόνιο συμφωνίας με το οποίο θεσπίζονται οι όροι οικονομικής πολιτικής που συνδέονται με την εκταμίευση του δανείου, ιδίως όσον αφορά τη δημοσιονομική εξυγίανση και τη μεταρρύθμιση της δημοσιονομικής διακυβέρνησης.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Ουγγαρία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σύγκλισης με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, η Ουγγαρία θα πρέπει να εφαρμόσει πλήρως το μνημόνιό της όσον αφορά το ισοζύγιο πληρωμών. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Ουγγαρία συνέχισε να εφαρμόζει το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Η δημοσιονομική πολιτική ενδέχεται να οδηγήσει και πάλι το 2008 σε επίπεδο εξυγίανσης καλύτερο του στοχευόμενου. Απαιτούνται επιπλέον προσπάθειες για τη διαρθρωτική μεταρρύθμιση και τη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας. Τα διαρθρωτικά ταμεία διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην εφαρμογή του ΕΠΜ και η εκτέλεσή του βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό εντός τους χρονοδιαγράμματος. Εξαιτίας της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής αναταραχής, οι ουγγρικές αρχές υιοθέτησαν σειρά μέτρων για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στην αγορά· τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν επιτάχυνση της μείωσης του ελλείμματος, βελτίωση της δημοσιονομικής διακυβέρνησης και ενίσχυση της ρύθμισης και της εποπτείας του χρηματοπιστωτικού τομέα.

6.

Η πρόκληση πολιτικής για την Ουγγαρία είναι να μετριάσει τον αρνητικό αντίκτυπο της χρηματοπιστωτικής κρίσης, διατηρώντας παράλληλα τη δημοσιονομική σταθερότητα και ενισχύοντας την αξιοπιστία της οικονομικής πολιτικής. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να αποτραπεί η περαιτέρω επιδείνωση της εξωτερικής ανταγωνιστικότητας και να διασφαλιστεί η εναρμόνιση των μισθολογικών αυξήσεων με την παραγωγικότητα. Προέχει να καταβληθούν μεσοπρόθεσμα προσπάθειες για τη βελτίωση της μακροοικονομικής και δημοσιονομικής σταθερότητας. Αυτό απαιτεί αύξηση της αποδοτικότητας του δημόσιου τομέα και του τομέα υγειονομικής περίθαλψης και βελτίωση της λειτουργίας της αγοράς εργασίας· για να αποδώσει αυτό το έργο, θα πρέπει να συνεχισθεί η μεταρρύθμιση του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης Παρά την πρόοδο που σημειώθηκε από το μέσα του 2006,υπάρχουν ακόμη περιθώρια εξοικονόμησης στον δημόσιο τομέα. Το συνολικό ποσοστό απασχόλησης στην Ουγγαρία (57,3 %) ήταν το 2007 το τρίτο χαμηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ ιδιαίτερα χαμηλή ήταν η συμμετοχή των νέων και των μεγαλύτερης ηλικίας ατόμων, καθώς και άλλων μειονεκτουσών ομάδων. Πρέπει να εξελιχθεί περισσότερο η δυνατότητα ανταπόκρισης των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης στις ανάγκες της αγοράς εργασίας ώστε να μειωθεί αποτελεσματικά το πρόβλημα της αναντιστοιχίας των επαγγελματικών προσόντων. Ιδιαίτερη προσοχή θα απαιτηθεί για την εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και των κλιματικών αλλαγών που συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στην Ουγγαρία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στην Ουγγαρία:

με βάση τη σημαντική πρόοδο που σημειώθηκε στη δημοσιονομική εξυγίανση, να θέσει σε εφαρμογή τα αναγκαία μέτρα για τη διασφάλιση μόνιμης μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος και του δείκτη του δημόσιου χρέους, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο θέμα των δαπανών,

να συνεχίσει τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, της υγειονομικής περίθαλψης, του συνταξιοδοτικού και του εκπαιδευτικού συστήματος με σκοπό την εξασφάλιση μακροπρόθεσμης δημοσιονομικής βιωσιμότητας και τη βελτίωση της οικονομικής αποδοτικότητας. Η διαδικασία αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα για την περαιτέρω αύξηση της πραγματικής ηλικίας συνταξιοδότησης, την απαρέγκλιτη εφαρμογή της εγκριθείσας μεταρρύθμισης του συστήματος συντάξεων αναπηρίας και την περαιτέρω αναδιάρθρωση της υγειονομικής περίθαλψης,

να ενισχύσει περαιτέρω και να στοχοθετεί καλύτερα ενεργές πολιτικές για την αγορά εργασίας με στόχο τη βελτίωση της κατάστασης της αγοράς εργασίας, ιδίως όσον αφορά μειονεκτούσες ομάδες και γεωγραφικές περιοχές,

να συνεχίσει να αναβαθμίζει τα επίπεδα των δεξιοτήτων, αυξάνοντας επίσης τη συμμετοχή ενηλίκων σε προγράμματα διά βίου μάθησης· να βελτιώσει ακόμη περισσότερο τη δυνατότητα ανταπόκρισης των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης στις ανάγκες της αγοράς εργασίας και να διασφαλίσει την πρόσβαση όλων σε εκπαίδευση και κατάρτιση υψηλής ποιότητας.

ΜΑΛΤΑ

1.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι το 2008 η αύξηση του ΑΕγχΠ θα είναι χαμηλότερη κατά 2,1 % σε σχέση με το 3,9 % του 2007. Η αύξηση του ΑΕγχΠ αναμένεται να εξασθενίσει το 2009. Ο πληθωρισμός επιταχύνθηκε και έφθασε το 5,7 % τον Οκτώβριο του 2008, εξαιτίας των υψηλότερων διεθνών τιμών στα τρόφιμα και το πετρέλαιο, και ενδεχομένως ενισχύθηκε από τον ισχνό εγχώριο ανταγωνισμό και την υψηλή εξάρτηση από τις εισαγωγές ενέργειας. Η δημοσιονομική θέση επιδεινώθηκε το 2008, ενώ το δημοσιονομικό έλλειμμα ανήλθε στο 3,5 % του ΑΕγχΠ. Η ασθενέστερη παγκόσμια ζήτηση οδήγησε σε διεύρυνση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών.

2.

Η αύξηση της απασχόλησης επιβραδύνθηκε το 2008 και τούτο προβλέπεται να συνεχιστεί το 2009, καθώς επιβραδύνεται ο ρυθμός των οικονομικών δραστηριοτήτων. Η απασχόληση των γυναικών αυξήθηκε ελαφρά το 2007, αλλά έχοντας σταθεροποιηθεί στο 36,9 % παραμένει η χαμηλότερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ποσοστό απασχόλησης μεταξύ των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας σημείωσε πτώση (28,3 %) το 2007. Η ανεργία ενδέχεται να αυξηθεί από 6,5 % το 2008, επηρεάζοντας κυρίως τους λιγότερο ειδικευμένους εργαζομένους στους τομείς της μεταποίησης και του τουρισμού, μολονότι και άλλοι τομείς αντιμετωπίζουν πλέον όλο και μεγαλύτερο κίνδυνο.

3.

Η Μάλτα εξήγγειλε πρόσφατα τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης· τα μέτρα περιλαμβάνουν τολμηρές επενδύσεις στις υποδομές, το περιβάλλον και τον τουρισμό, και μειωμένη φορολογία για τα νοικοκυριά.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Μάλτα για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Μάλτα συνέχισε την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Σημειώθηκε πρόοδος όσον αφορά τον ανταγωνισμό και τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας. Οι θετικές πρωτοβουλίες που ελήφθησαν το 2008 περιλαμβάνουν σημαντικά μέτρα για την ιδιωτικοποίηση των ναυπηγείων, την καθιέρωση μιας ενοποιημένης πορείας ευελιξίας με ασφάλεια, καθώς και τον καθορισμό ενός στόχου για τη μείωση του διοικητικού φόρτου. Απαιτείται η λήψη πρόσθετων μέτρων για τη βελτίωση της βιωσιμότητας του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης, του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, καθώς και της λειτουργίας της αγοράς ενέργειας. Η πρόοδος επιβραδύνθηκε όσον αφορά τη συνέχιση της δημοσιονομικής εξυγίανσης για το 2008.

6.

Η Μάλτα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εισαγόμενη ενέργεια, τους φυσικούς πόρους, τις εισροές προϊόντων και τα καταναλωτικά αγαθά. Η βάση της οικονομικής ανάπτυξης της Μάλτας είναι οι ανθρώπινοι πόροι της, τομέας στον οποίο απαιτούνται σημαντικές βελτιώσεις, ιδίως όσον αφορά τη διά βίου μάθηση των λιγότερο ειδικευμένων και την περαιτέρω μείωση της πρώιμης εγκατάλειψης του σχολείου. Το μικρό μέγεθος της οικονομίας καθιστά ιδιαίτερα σημαντικά τα θέματα του ανταγωνισμού και απαιτεί βελτιώσεις στο επιχειρηματικό περιβάλλον. Μια αποδοτικότερη αξιοποίηση των δημόσιων οικονομικών απαιτεί περαιτέρω μεταρρύθμιση του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης. Παρά το γεγονός ότι η Μάλτα διαφοροποιεί την οικονομική της βάση, απαιτείται ακόμη μεγαλύτερη πρόοδος για την αντιμετώπιση της σημερινής έντονης εξάρτησης από τον τουρισμό και την κατασκευή ηλεκτρονικών. Η πρόκληση της διασφάλισης της ανταγωνιστικότητας απαιτεί περαιτέρω διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα βελτιώσουν την παραγωγικότητα, καθώς και μισθολογικές αυξήσεις εναρμονισμένες με τις αυξήσεις της παραγωγικότητας. Ιδιαίτερη προσοχή θα απαιτηθεί για την εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και των κλιματικών αλλαγών που συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στη Μάλτα να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Συγκεκριμένα, συνιστάται στη Μάλτα:

να ενισχύσει τον ανταγωνισμό με σκοπό τη συγκράτηση του πληθωρισμού και τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας, κυρίως μέσω της μείωσης των κρατικών ενισχύσεων και του επαναπροσανατολισμού τους προς οριζόντιους στόχους, καθώς και μέσω της ενίσχυσης της αρχής ανταγωνισμού,

να επιταχύνει τις προσπάθειες για να προσελκύσει περισσότερα άτομα στην αγορά εργασίας, ειδικότερα τις γυναίκες και τους μεγαλύτερης ηλικίας εργαζομένους, μεταξύ άλλων, διευκολύνοντας τη μέριμνα για τα παιδιά, εντατικοποιώντας τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας, ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας και καθιστώντας το σύστημα κοινωνικών παροχών επωφελέστερο για όσους συμμετέχουν στην αγορά εργασίας.

ΚΑΤΩ ΧΩΡΕΣ

1.

Η πραγματική αύξηση του ΑΕγχΠ στις Κάτω Χώρες σημείωσε επιβράδυνση και έπεσε στο 1,9 % το 2008 από 3,5 % το 2007. Προβλέπεται κάμψη της ανάπτυξης το 2009, ως αποτέλεσμα της παγκόσμιας κάμψης, συρρίκνωση των επενδύσεων και σημαντική επιβράδυνση της ιδιωτικής κατανάλωσης. Ενισχυμένος από την προγενέστερη αύξηση των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας, ο πληθωρισμός ανήλθε το 2008 στο 2,2 %. Το πλεόνασμα προϋπολογισμού αυξήθηκε το 2008 στο 1,1 % του ΑΕγχΠ. Εντούτοις, η Επιτροπή αναμένει το πλεόνασμα να μετατραπεί σε έλλειμμα της τάξεως του 1,4 % του ΑΕγχΠ το 2009 και του 2,7 % το 2010. Παρά την παγκόσμια κάμψη, οι Κάτω Χώρες αναμένεται να εμφανίσουν πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών άνω του 8 % το 2008, το οποίο το 2009 αναμένεται να περιοριστεί στο 6,5 % του ΑΕγχΠ.

2.

Η αύξηση της απασχόλησης, σε ποσοστό περίπου 2 %, συνεχίστηκε το 2008, αλλά αναμένεται να καταστεί αρνητική το 2009. Εξαιτίας της κατάστασης αυτής, η ανεργία σημείωσε πτώση το 2008, αλλά αναμένεται να αυξηθεί το 2009. Οι εργοδότες εμφανίστηκαν έτσι σε μεγάλο βαθμό απρόθυμοι να προσφύγουν σε απολύσεις, δεδομένου ότι φοβούνται ότι δεν θα μπορέσουν να βρουν εξειδικευμένο προσωπικό όταν επιτευχθεί ανάκαμψη της οικονομίας. Οι τομείς που ενδέχεται να πληγούν περισσότερο είναι ο βιομηχανικός και ο χρηματοπιστωτικός τομέας.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο μιας συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, οι Κάτω Χώρες έλαβαν μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, γεγονός που θα συμβάλει επίσης στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτό, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επιπλέον, σε αντίδραση στην οικονομική κάμψη, οι Κάτω Χώρες εξήγγειλαν πρόσφατα τη λήψη μέτρων όπως η μείωση της εταιρικής φορολογίας για τις ΜΜΕ και η μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης για τους εργαζομένους, καθώς και μειώσεις του χρόνου εργασίας και έλαβε πρόσθετα μέτρα για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των ΜΜΕ και των μεγαλύτερων εταιρειών στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισαν οι Κάτω Χώρες για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Οι Κάτω Χώρες συνέχισαν την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Ελήφθησαν μέτρα για την αύξηση της προσφοράς εργασίας, αλλά απαιτείται μεγαλύτερη αύξηση του συνολικού χρόνου εργασίας. Παρά τη στασιμότητα των δαπανών για την έρευνα και ανάπτυξη, σημειώθηκε πρόοδος όσον αφορά τη βελτίωση της συνεκτικότητας των διαφόρων πολιτικών με τη θέσπιση νέων δομών διακυβέρνησης, την εφαρμογή μιας συνεκτικής στρατηγικής για την έρευνα και ανάπτυξη και την καινοτομία, καθώς και τον εξορθολογισμό του συνδυασμού πολιτικών για την καινοτομία.

6.

Η αύξηση του συνολικού αριθμού ωρών εργασίας και η βελτίωση των επιδόσεων της έρευνας και ανάπτυξης και της καινοτομίας θα συμβάλουν στη διατήρηση των σημαντικών οικονομικών επιδόσεων και στο μέλλον. Η πρόκληση είναι να μετουσιωθεί η μακροπρόθεσμη στρατηγική έρευνας ανάπτυξης και καινοτομίας σε μια σειρά συνεκτικών και αποτελεσματικών μέτρων πολιτικής για να τονωθούν ιδίως οι ιδιωτικές δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη. Ενόψει της γήρανσης του πληθυσμού και της συνεπαγόμενης μείωσης της προσφοράς εργασίας, θα πρέπει να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Ιδιαίτερη προσοχή θα απαιτηθεί για την εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και των κλιματικών αλλαγών που συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στις Κάτω Χώρες να συνεχίσουν την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στις Κάτω Χώρες:

να αναπτύξουν περαιτέρω μέτρα, ενθαρρύνοντας, μεταξύ άλλων, τις μετακινήσεις στην αγορά εργασίας στο πλαίσιο μιας ενοποιημένης προσέγγισης ευελιξίας με ασφάλεια, ώστε να βελτιωθεί η συμμετοχή των γυναικών, των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας και των μειονεκτουσών ομάδων με σκοπό την αύξηση του συνολικού χρόνου εργασίας.

ΑΥΣΤΡΙΑ

1.

Η αύξηση του ΑΕγχΠ σημείωσε επιβράδυνση το 2008, με επακόλουθη πτώση από το 3,1 % το 2007 στο 1,7 %. Αναμένεται συγκράτηση της ανάπτυξης κατά 1 % και πλέον, παράλληλα με τη μείωση των εξαγωγών και των επενδύσεων. Ο συνολικός πληθωρισμός έφθασε σχεδόν το 4 % στα μέσα του 2008, αλλά έχει αρχίσει να υποχωρεί με ταχείς ρυθμούς. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η Αυστρία σημείωσε το 2008 μικρό έλλειμμα του προϋπολογισμού της τάξης του 0,6 % του ΑΕγχΠ, το οποίο προβλέπεται να διευρυνθεί σημαντικά το 2009. Τα εξωτερικά ισοζύγια είναι υγιή, αφού το αναμενόμενο πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών για το 2008 υπερβαίνει το 3 % του ΑΕγχΠ και προβλέπεται ότι θα παραμείνει σε ανάλογα επίπεδα το 2009 και το 2010.

2.

Η απασχόληση αυξήθηκε σε ποσοστό 1,6 % το 2008, αλλά αναμένεται συρρίκνωση το 2009, ενώ η ανεργία αναμένεται να αυξηθεί και πάλι, ύστερα από τρία σχεδόν έτη μείωσης. Οι ομάδες της αγοράς εργασίας που έχουν παραδοσιακά περιορισμένη προοπτική απασχόλησης, ιδίως οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας και οι λιγότερο ειδικευμένοι εργαζόμενοι, είναι πιθανό να πληγούν περισσότερο. Αρχικά μειώθηκαν οι θέσεις απασχόλησης για προσωρινούς ειδικευμένους εργάτες στον βιομηχανικό τομέα. Σήμερα, η αυτοκινητοβιομηχανία είναι το τμήμα της οικονομίας που θίγεται περισσότερο.

3.

Σε αντίδραση στην οικονομική ύφεση και στο πλαίσιο μιας συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, η Αυστρία έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα για τη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, πράγμα που θα πρέπει να συμβάλει επίσης στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και τη στήριξη, με τον τρόπο αυτό, της ευρύτερης οικονομίας και την ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επίσης, η Αυστρία εξήγγειλε πρόσφατα μέτρα για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης, μεταξύ των οποίων μείωση της φορολογίας και πρόσθετη χρηματοδοτική στήριξη για τα νοικοκυριά, διευκόλυνση της πρόσβαση των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση, καθώς και τολμηρές επενδύσεις σε υποδομές, ενεργειακή απόδοση και έρευνα και ανάπτυξη.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Αυστρία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα αξιολογήσουν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Αυστρία συνέχισε την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Καταβλήθηκαν προσπάθειες για την αύξηση του ποσοστού απασχόλησης εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας, για την αποτελεσματική εκπαίδευση μειονεκτούντων νεαρών ατόμων, για την αντιμετώπιση της διάκρισης των φύλων στην αγορά εργασίας, καθώς και για την ενίσχυση της εκπαίδευσης στον τομέα της επιχειρηματικότητας. Απαιτούνται επιπλέον μέτρα για τη μεσοπρόθεσμη ενίσχυση της δημοσιονομικής εξυγίανσης και την αύξηση του ανταγωνισμού.

6.

Η κυριότερη μεσοπρόθεσμη πρόκληση που αντιμετωπίζει η Αυστρία είναι ο μετασχηματισμός της σε μια κοινωνία που να βασίζεται στη γνώση. Η Αυστρία αύξησε σημαντικά τις δαπάνες για την έρευνα και ανάπτυξη. Θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή όχι μόνο στην αύξηση των δαπανών για την έρευνα, αλλά και στην εκπαίδευση του ανθρώπινου κεφαλαίου. Οι συγκρατημένες μισθολογικές αυξήσεις ενίσχυσαν τη συνολική ανταγωνιστική θέση της Αυστρίας, πράγμα που οδήγησε στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης για μεγαλύτερο μέρος του εργατικού δυναμικού. Μια πρόκληση για την Αυστρία είναι να διασφαλίσει καλύτερη αξιοποίηση των ανθρώπινων πόρων, ιδίως των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας, και να βελτιώσει την ένταξη, την εκπαίδευση και την κατάρτιση μειονεκτουσών ομάδων. Η εξασφάλιση της βιωσιμότητας του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας εξαρτάται από τις μεταρρυθμίσεις και από τη διαρκή δημοσιονομική εξυγίανση, η οποία θα πρέπει να συνδυαστεί με ενίσχυση των δημόσιων δαπανών σε τομείς κρίσιμους για τη μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη. Ιδιαίτερη προσοχή θα απαιτηθεί για την εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και των κλιματικών αλλαγών που συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στην Αυστρία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στην Αυστρία:

να εντείνει τα κίνητρα για τους εργαζόμενους μεγαλύτερης ηλικίας ώστε να συνεχίσουν να εργάζονται, εφαρμόζοντας μια ολοκληρωμένη στρατηγική που θα περιλαμβάνει κατάρτιση σχετική με τη θέση απασχόλησης, προσαρμογή των συνθηκών εργασίας και των προσπαθειών μεταρρύθμισης των συστημάτων πρόωρης συνταξιοδότησης επικεντρώνοντας ιδιαίτερα την προσοχή στο σύστημα των συντάξεων αναπηρίας· επίσης να βελτιώσει τα αποτελέσματα της εκπαίδευσης για τις ομάδες νέων με μειονεκτήματα.

ΠΟΛΩΝΙΑ

1.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η αύξηση του ΑΕγχΠ της Πολωνίας σημείωσε επιβράδυνση το 2008 και έφθασε στο 5 %, ύστερα από αύξηση το 2007 της τάξης του 6,7 %. Ο έντονος αυτός ρυθμός ανάπτυξης οφείλεται κυρίως στην ιδιωτική κατανάλωση και στον δυναμισμό των επενδύσεων. Η αύξηση του ΑΕγχΠ θα σημειώσει περαιτέρω επιβράδυνση το 2009, παράλληλα με τη μείωση της δυναμικής των εξαγωγών και των επενδύσεων. Ο πληθωρισμός ανήλθε το 2008 στο 4,25 % περίπου, αλλά αναμένεται μείωση το 2009. Το 2008 αναμένεται ελαφρά διεύρυνση του ελλείμματος του προϋπολογισμού της τάξης του 2,5 % του ΑΕγχΠ, ενώ για το 2009 η Επιτροπή προβλέπει περαιτέρω επιδείνωση τουλάχιστον κατά 1 %. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο το 2008 ανήλθε στο 5,6 % του ΑΕγχΠ, ενδέχεται το 2009 να παραμείνει στα ίδια επίπεδα.

2.

Η απασχόληση αυξήθηκε κατά 3 % το 2008, ενώ η ανεργία μειώθηκε ακόμη περισσότερο φθάνοντας το 7,4 %. Ωστόσο, η αύξηση της απασχόλησης θα ελαττωθεί σημαντικά το 2009, ενώ η ανεργία αναμένεται να αυξηθεί στο 8,4 %. Οι τρέχουσες εξελίξεις στην αγορά εργασίας φανερώνουν ότι οι τομείς που πλήττονται περισσότερο από την επιβράδυνση των οικονομικών δραστηριοτήτων είναι οι εξαγωγές, η μεταποίηση, οι κατασκευές και οι μεταφορές. Θα ασκηθεί μεγαλύτερη πίεση για την αύξηση της απασχόλησης και τη βελτίωση της διατομεακής και διακλαδικής κινητικότητας, πράγμα που θα συμβάλει επίσης στην αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας μετά την περίοδο της ταχείας ανάπτυξης της απασχόλησης και των μισθολογικών αυξήσεων.

3.

Πρόσφατα η Πολωνία εξήγγειλε μέτρα για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης στα οποία περιλαμβάνεται στήριξη προς τις ΜΜΕ και τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, όμως οι προσπάθειές της εξακολουθούν να επικεντρώνονται στις περικοπές των δαπανών και στη διασφάλιση της βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Πολωνία για την αντιμετώπιση της οικονομικής ς σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σύγκλισης με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Πολωνία συνέχισε την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Ελήφθησαν ορισμένα μέτρα για τη βελτίωση του ανταγωνισμού στους κλάδους των δικτύων, για την ενίσχυση ενεργών πολιτικών στην αγορά εργασίας, για τη βελτίωση του νομικού περιβάλλοντος για τους επιχειρηματίες, καθώς και για τη σύνδεση της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης με την αγορά εργασίας. Χρειάζεται να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες ώστε να βελτιωθεί ο έλεγχος των δαπανών, να δοθεί ώθηση στην έρευνα και ανάπτυξη, να επανεξεταστούν τα συστήματα κοινωνικών παροχών και να αυξηθεί η συμμετοχή στη διά βίου μάθηση.

6.

Οι οικονομικές επιδόσεις της Πολωνίας ανακόπτονται από ορισμένα αλληλένδετα διαρθρωτικά προβλήματα, το χαμηλό επίπεδο παραγωγικότητας της εργασίας και το χαμηλό ποσοστό αξιοποίησης του εργατικού δυναμικού. Ο συνδυασμός των προσπαθειών για ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης με την αύξηση του αριθμού των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας θα μπορούσαν ταυτόχρονα να ενισχύσουν την προσφορά εργατικού δυναμικού και να βελτιώσουν τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Η ανάπτυξη και η απασχόληση θα μπορούσαν να επωφεληθούν από την περαιτέρω βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, την ανάπτυξη των υποδομών και τη βελτίωση της ποιότητας του ανθρώπινου κεφαλαίου. Ιδιαίτερη προσοχή θα απαιτηθεί για την εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και των κλιματικών αλλαγών που συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στην Πολωνία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στην Πολωνία:

να ενισχύσει τη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική πειθαρχία και να θεσπίσει περαιτέρω μηχανισμούς για τη βελτίωση του ελέγχου των δαπανών, ιδίως μέσω της μεταρρύθμισης του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης των αγροτών,

να συνεχίσει τη μεταρρύθμιση στον τομέα της δημόσιας έρευνας με σκοπό να δοθεί ώθηση στην έρευνα και ανάπτυξη και την καινοτομία, και να ενθαρρύνει την έρευνα και ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα,

να επιταχύνει τις επενδύσεις για υποδομές στους τομείς της ενέργειας και των μεταφορών μέσω της αποδοτικής αξιοποίησης των διαρθρωτικών ταμείων,

να αναπτύξει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στον τομέα της ευελιξίας με ασφάλεια εκπονώντας στρατηγική για την παράταση του ενεργού βίου, συνεχίζοντας τις δράσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση της πολιτικής για την ενεργοποίηση της αγοράς εργασίας, ιδίως για τις μειονεκτούσες ομάδες, επανεξετάζοντας τα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας με σκοπό τη βελτίωση των κινήτρων προς εργασία και θέτοντας σε εφαρμογή τη στρατηγική διά βίου μάθησης.

ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ

1.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η αύξηση του ΑΕγχΠ της Πορτογαλίας σημείωσε πτώση το 2008 φθάνοντας στο 0,2 %, έναντι 2 % περίπου το 2007. Η επιβράδυνση αυτή οφείλεται στους νωθρούς ρυθμούς επενδύσεων και στις ασθενέστερες επιδόσεις στον τομέα των εξαγωγών, σε συνδυασμό με την επιβράδυνση της εξωτερικής ζήτησης. Το 2009, αναμένεται περαιτέρω εξασθένιση της εγχώριας ζήτησης, πράγμα που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη επιβράδυνση της ανάπτυξης. Ο πληθωρισμός επιταχύνθηκε το 2008 στο 2,7 %, αλλά παρέμεινε κάτω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης και βρίσκεται σε επιβράδυνση λόγω της πρόσφατης πτωτικής τάσης των παγκόσμιων τιμών και της μειωμένης ζήτησης. Σε συνέχεια της συρρίκνωσης των τελευταίων ετών, το 2008 το δημοσιονομικό έλλειμμα της Πορτογαλίας ήταν λίγο μεγαλύτερο από το 2 % του ΑΕγχΠ. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε το 2008 στο 11,8 % του ΑΕγχΠ περίπου λόγω της βραδύτερης αύξησης των εξαγωγών και των υψηλών τιμών των βασικών προϊόντων. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών ενδέχεται να βελτιωθεί το 2009.

2.

Η απασχόληση σημείωσε ελαφρά αύξηση στην Πορτογαλία το 2007, και ο δείκτης απασχόλησης σταθεροποιήθηκε στο 68 % περίπου. Η ανεργία ανήλθε στο 8,1 % το 2007, αλλά σημείωσε μέτρια κάμψη το 2008. Η ασθενής ζήτηση από το εξωτερικό αρχίζει να επηρεάζει την απασχόληση στον μεγάλο τομέα των εξαγωγών. Καθώς η οικονομία διέρχεται μια ακόμη μεταβατική φάση, η διαρθρωτική ανεργία θα συνεχίσει να αυξάνεται, επηρεάζοντας κυρίως τους λιγότερο ειδικευμένους εργαζομένους και τις μειονεκτούσες ομάδες.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο μιας συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, η Πορτογαλία έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα για τη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, τα οποία θα πρέπει επίσης να συμβάλουν στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτό, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επίσης, για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης και στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης, η Πορτογαλία ενέκρινε πρόσφατα νέο πρόγραμμα για τη χρηματοδότηση μιας ολοκληρωμένης πρωτοβουλίας (πρωτοβουλία για τις επενδύσεις και την απασχόληση) για την ενίσχυση στοχοθετημένων δημόσιων επενδύσεων και για τη στήριξη των ιδιωτικών επενδύσεων και της απασχόλησης. Η πρωτοβουλία αυτή προστίθεται σε προηγούμενες αποφάσεις για τη μείωση της φορολογίας και για τη στήριξη των οικογενειών χαμηλού εισοδήματος.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Πορτογαλία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Πορτογαλία συνέχισε την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Έγιναν σημαντικά βήματα για τη βιώσιμη μείωση του ελλείμματος του δημόσιου τομέα, τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης και τη βελτίωση της βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών. Ελήφθησαν μέτρα για την επίτευξη του στόχου έρευνας και ανάπτυξης στον δημόσιο τομέα και επίσης ορισμένα μέτρα για την αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων, καθώς και για την αντιμετώπιση των αδυναμιών του συστήματος καινοτομίας. Το εκπαιδευτικό σύστημα έγινε πιο αποδοτικό, και επιτεύχθηκε συμφωνία με τους κοινωνικούς εταίρους για την αναθεώρηση του εργατικού κώδικα, την οποία έχει ήδη εγκρίνει το Κοινοβούλιο. Απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες για να συνεχιστεί ο επαναπροσανατολισμός των δημόσιων δαπανών προς χρήσεις που θα στηρίζουν περισσότερο το δυναμικό ανάπτυξης, για την παρακολούθηση των αποτελεσμάτων, και για την αύξηση του αποτελεσματικού ανταγωνισμού στις αγορές ενέργειας.

6.

Τα δημόσια οικονομικά είναι υγιή λόγω σημαντικής μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος και της προόδου που σημειώθηκε στον τομέα της δημοσιονομικής εξυγίανσης και της μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης. Βελτιώθηκε το επιχειρηματικό περιβάλλον, καθώς και η εκπαίδευση και η επαγγελματική κατάρτιση. Παρά ταύτα, η Πορτογαλία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει ορισμένες σημαντικές προκλήσεις προκειμένου να εξασφαλίσει μεγαλύτερη αύξηση της παραγωγικότητας και ένα πιο ισοσκελισμένο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών. Στο πλαίσιο αυτό, η Πορτογαλία θα μπορούσε να επωφεληθεί από τη συνέχιση της εφαρμογής και της παρακολούθησης μιας πιο ενοποιημένης πολιτικής προσέγγισης, που θα βασίζεται σε συνεργίες μεταξύ των διαφόρων πολιτικών, και θα ασχολείται με την ποιότητα των δημόσιων δαπανών, τη βελτίωση της λειτουργίας των αγορών, την αύξηση της αποδοτικότητας των συστημάτων εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης και την αντιμετώπιση θεμάτων ανταγωνιστικότητας. Μια άλλη σημαντική πτυχή για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας είναι να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη εναρμόνιση των μισθολογικών εξελίξεων με τις εξελίξεις στον τομέα της παραγωγικότητας. Ιδιαίτερη προσοχή θα απαιτηθεί για την εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και των κλιματικών αλλαγών που συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Τα σχετικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέτρα που εφαρμόσθηκαν τα τελευταία έτη, καθώς και εκείνα που αποφασίσθηκαν στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για τις Επενδύσεις και την Απασχόληση, συνιστούν σημαντικά στοιχεία προόδου.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στην Πορτογαλία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στην Πορτογαλία:

στο πλαίσιο της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής εξυγίανσης και της μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης, να εντείνει τις προσπάθειες επαναπροσανατολισμού των δημόσιων δαπανών προς δραστηριότητες που ευνοούν περισσότερο την άνοδο του δυναμικού ανάπτυξης της χώρας και της εξωτερικής ανταγωνιστικότητας, και παράλληλα να διατηρήσει τον αυστηρό συνολικό έλεγχο των δημόσιων δαπανών,

να συνεχίσει τις προσπάθειες για τη σταθερή βελτίωση της συνολικής αποδοτικότητας του εκπαιδευτικού συστήματος, και να συνεχίσει την ανάπτυξη ενός συστήματος επαγγελματικής κατάρτισης συναφούς με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, με την πλήρη επίτευξη του εθνικού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων και με τη συμμετοχή των κατάλληλων ενδιαφερόμενων φορέων,

να εφαρμόσει τη νομοθεσία για τον εκσυγχρονισμό της προστασίας της απασχόλησης, ειδικότερα δε τον εγκριθέντα Εργατικό Κώδικα, με σκοπό να αντιμετωπίσει την κατάτμηση της αγοράς εργασίας, υιοθετώντας την προσέγγιση της ευελιξίας με ασφάλεια.

ΡΟΥΜΑΝΙΑ

1.

Η αύξηση του ΑΕγχΠ της Ρουμανίας επιταχύνθηκε για να φτάσει περίπου στο 7,8 % το 2008, κυρίως λόγω της πρωτοφανούς αύξησης της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων. Εντούτοις, είναι πιθανό να γνωρίσει σημαντική επιβράδυνση το 2009, λόγω των σημαντικά αυστηρότερων όρων δανεισμού, της μειωμένης εμπιστοσύνης των καταναλωτών και των επενδυτών και της ασθενέστερης εξωτερικής ζήτησης. Ενώ ο πληθωρισμός έφτασε σχεδόν το 8 % το 2008, η Επιτροπή αναμένει ότι θα μειωθεί το 2009. Το δημοσιονομικό έλλειμμα έφτασε το 5,2 % του ΑΕγχΠ το 2008 και αν δεν υπάρξουν αλλαγές πολιτικής είναι πιθανή η περαιτέρω αύξησή του το 2009. Παρά το γεγονός ότι υπήρξε κάποια βελτίωση λόγω της ασθενέστερης εσωτερικής ζήτησης, η Επιτροπή αναμένει ότι το έλλειμμα ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών θα παραμείνει υψηλό το 2008, ανερχόμενο στο 13 % του ΑΕγχΠ, και να διατηρηθεί σε διψήφιο επίπεδο το 2009.

2.

Το ποσοστό απασχόλησης αναμένεται, το 2009, να παραμείνει χαμηλότερο του 60 % και η ανεργία να αυξηθεί ελαφρά. Η ανεργία των νέων, η οποία υπερβαίνει το 20 %, συγκαταλέγεται μεταξύ των υψηλότερων ποσοστών στην ΕΕ. Η παγκόσμια κάμψη αναμένεται να οδηγήσει σε υψηλότερη ανεργία, ιδιαίτερα σε ορισμένους οικονομικούς τομείς, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που γνωρίζουν έλλειψη εργατικού δυναμικού (τομείς αυτοκινήτων, κλωστοϋφαντουργίας, πετροχημικών προϊόντων και οικοδομών). Θα επηρεάσει ιδιαίτερα τους λιγότερο ειδικευμένους εργαζομένους και τους νέους.

3.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Ρουμανία για την κατοχύρωση της δημοσιονομικής εξυγίανσης και την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα αξιολογήσουν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σύγκλισης με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η Ρουμανία θα πρέπει να εντατικοποιήσει τις προσπάθειες για τη συνέχιση της δημοσιονομικής εξυγίανσης και να διορθώσει επειγόντως τις μακροοικονομικές ανισορροπίες της. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στην παράγραφο 6, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

4.

Η Ρουμανία συνέχισε την εφαρμογή του εθνικού της προγράμματος μεταρρυθμίσεων, αν και η πρόοδος υπήρξε περιορισμένη. Η Ρουμανία εξακολούθησε να εφαρμόζει χαλαρή δημοσιονομική πολιτική, η οποία συνέβαλε στη δημιουργία μακροοικονομικών και δημοσιονομικών ανισορροπιών. Η Ρουμανία εφάρμοσε διάφορα μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης, αλλά πρέπει να ληφθούν και άλλα μέτρα. Επίσης, η Ρουμανία συνέχισε την εφαρμογή της οικείας στρατηγικής έρευνας και ανάπτυξης. Απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες για να βελτιωθούν η απόδοση και η αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης. Υπάρχει ακόμα μεγάλο περιθώριο προόδου μέχρι να επιτευχθούν τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα και χρειάζεται να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στην ανάπτυξη δεξιοτήτων.

5.

Στο σημερινό οικονομικό πλαίσιο, η πρώτη προτεραιότητα της Ρουμανίας θα πρέπει να είναι η καταπολέμηση των μακροοικονομικών και δημοσιονομικών ανισορροπιών που θέτουν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα του μεσοπρόθεσμου και του μακροπρόθεσμου ρυθμού ανάπτυξής της. Ταυτόχρονα, δεδομένου ότι τα οφέλη που αποκομίζει από τις χαμηλές της δαπάνες εξασθενούν βαθμιαία, η Ρουμανία θα πρέπει να επιταχύνει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για να μετασχηματίσει την οικονομία της από οικονομία βασιζόμενη στις χαμηλές δαπάνες σε οικονομία που βασίζεται περισσότερο στην παραγωγικότητα, την καινοτομία και τη γνώση, αξιοποιώντας νέες πηγές ανάπτυξης. Η αποτελεσματική εφαρμογή των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα της Ρουμανίας να ενισχύσει επειγόντως την αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησής της. Η εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και της αλλαγής του κλίματος που συμφώνησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτήσει ιδιαίτερη προσοχή.

6.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στη Ρουμανία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στη Ρουμανία:

να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα, την αποδοτικότητα και την ανεξαρτησία της δημόσιας διοίκησης, σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο, δημιουργώντας αποτελεσματικό κανονιστικό, ελεγκτικό και εκτελεστικό πλαίσιο,

για να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα στις εξωτερικές αγορές και να περιοριστούν το έλλειμμα ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών και ο πληθωρισμός, να θεσπίσει αυστηρή δημοσιονομική πολιτική και να θέσει επειγόντως σε εφαρμογή ένα μεσοπρόθεσμο δεσμευτικό δημοσιονομικό πλαίσιο, να αναθεωρήσει τη σύνθεση των δαπανών με σκοπό να αυξήσει το μέρος δαπανών που ευνοούν την ανάπτυξη, χάρη κυρίως στη μείωση των κρατικών ενισχύσεων και στον επαναπροσανατολισμό τους προς οριζόντιους στόχους, και να μεριμνήσει ώστε οι μισθολογικές εξελίξεις να ακολουθούν την ανάπτυξη της παραγωγικότητας,

στο πλαίσιο συνεκτικής πολιτικής για τη βελτίωση της νομοθεσίας, να εφαρμόσει επειγόντως για να μειώσει ουσιαστικά τις διοικητικές διαδικασίες και τις καθυστερήσεις για την απόκτηση των αδειών, προκειμένου να βελτιώσει το επιχειρηματικό κλίμα, πράγμα που θα συμβάλει και στην καταπολέμηση της διαφθοράς,

να βελτιώσει την ποιότητα των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, συμπεριλαμβανομένης της διά βίου μάθησης, να μειώσει τα φαινόμενα πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, και να διευκολύνει τη μετάβαση των νέων στον ενεργό βίο, ιδίως μέσω της κατάρτισης με βάση την εργασία.

ΣΛΟΒΕΝΙΑ

1.

Κατά την Επιτροπή, η αύξηση του ΑΕγχΠ της Σλοβενίας επιβραδύνθηκε, περνώντας από 6,8 % το 2007 σε 4 % το 2008, ενώ αναμένεται περαιτέρω επιβράδυνση το 2009. Ο πληθωρισμός αυξήθηκε σημαντικά το 2007 λόγω της αύξησης των τιμών των ειδών διατροφής και της ενέργειας και των ασκούμενων ισχυρών πιέσεων στη ζήτηση, αλλά, στα τέλη του 2008, μειώθηκε από 6,5 % σε 1,8 %. Το έλλειμμα ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να έχει υπερβεί το 6 % του ΑΕγχΠ το 2008. Η Επιτροπή αναμένει ότι κατάσταση αυτή θα βελτιωθεί μόνον ελαφρά το 2009. Τα δημόσια οικονομικά που είχαν σημειώσει πλεόνασμα το 2007 αναμένεται να παρουσιάσουν έλλειμμα το 2008.

2.

Παράλληλα με την οικονομική δραστηριότητα, η αύξηση της απασχόλησης επιβραδύνθηκε το 2008 και αναμένεται να εξασθενήσει περαιτέρω το 2009. Το ποσοστό απασχόλησης αναμένεται να μειωθεί στο 4,5 % το 2008 και να αυξηθεί το 2009. Οι υπάρχουσες ενδείξεις αφήνουν να εννοηθεί ότι η ανεργία πρόκειται να αυξηθεί σε ασχολούμενες με τις εξαγωγές και υψηλής έντασης εργατικού δυναμικού υπηρεσίες και θα επηρεάσει κυρίως τους εργαζόμενους που έχουν σύμβαση ορισμένου χρόνου (κυρίως τους νέους και τους αλλοδαπούς) και τους λιγότερο ειδικευμένους.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, η Σλοβενία έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, γεγονός που θα συμβάλει και στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτό, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επιπλέον, αντιδρώντας στην οικονομική κάμψη, η κυβέρνηση θέσπισε δημοσιονομικά κίνητρα τον Δεκέμβριο του 2008.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Σλοβενία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα αξιολογήσουν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Σλοβενία συνέχισε την εφαρμογή του εθνικού της προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Ελήφθησαν σημαντικά μέτρα για να ενισχυθεί ο δεσμός μεταξύ του εκπαιδευτικού συστήματος και της αγοράς εργασίας. Πρέπει να καταβληθούν και άλλες προσπάθειες για να βελτιωθεί η μακροπρόθεσμη δημοσιονομική βιωσιμότητα, να αναπτυχθεί περαιτέρω ο συνδυασμός ευελιξίας και ασφάλειας, να βελτιωθούν οι επιδόσεις στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης και ο ανταγωνισμός, και να συνεχιστεί η εφαρμογή μέτρων για την ενεργειακή απόδοση. Σημειώθηκε επίσης κάποια πρόοδος όσον αφορά την αξιοποίηση του δυναμικού των επιχειρήσεων.

6.

Η Σλοβενία αντιμετωπίζει προκλήσεις στον τομέα της μεταρρύθμισης των συντάξεων και της παράτασης του επαγγελματικού βίου για να μετριαστούν οι δημοσιονομικές συνέπειες ενός γηράσκοντας πληθυσμού. Η εξάλειψη των διαρθρωτικών δυσκαμψιών στις αγορές εργασίας και προϊόντων θα συντελούσε στην απορρόφηση των ειδικών για τη χώρα κλυδωνισμών και θα ενίσχυε την ικανότητα προσαρμογής της Σλοβενίας στο εσωτερικό της ζώνης ευρώ. Είναι επίσης σημαντικό να αποφευχθούν μισθολογικές εξελίξεις ταχύτερες από την ανάπτυξη της παραγωγικότητας, για να εξασφαλιστεί η διαρκής ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα. Ιδιαίτερη προσοχή θα απαιτηθεί για την εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και των κλιματικών αλλαγών που συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στη Σλοβενία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στη Σλοβενία:

να μεταρρυθμίσει το συνταξιοδοτικό σύστημα και να εφαρμόσει πολιτική παράτασης του επαγγελματικού βίου, προκειμένου να αυξήσει το ποσοστό απασχόλησης των μεγαλύτερης ηλικίας εργαζομένων και να βελτιώσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών,

στο πλαίσιο ολοκληρωμένης προσέγγισης που συνδυάζει ευελιξία και ασφάλεια, να καταπολεμήσει τον κατακερματισμό της αγοράς απασχόλησης, κυρίως επανεξετάζοντας την προστασία της απασχόλησης στις περιπτώσεις συμβάσεων αορίστου χρόνου και τους όρους που αφορούν την αποκαλούμενη «φοιτητική εργασία».

ΣΛΟΒΑΚΙΑ

1.

Κατά την Επιτροπή, η αύξηση του σλοβακικού ΑΕγχΠ επιβραδύνθηκε το 2008, ανερχόμενη σε 7,1 % έναντι του 10,4 % το 2007, κυρίως λόγω της επιβράδυνσης της εξωτερικής ζήτησης. Η ανάπτυξη υποστηρίχθηκε από την έντονη εγχώρια ζήτηση, η οποία χαρακτηρίστηκε ταυτόχρονα από ισχυρή δημόσια και ιδιωτική κατανάλωση και από το δυναμισμό των επενδύσεων στον οικοδομικό τομέα. Το 2009, η σλοβακική οικονομία θα γνωρίσει πιο περιορισμένη ανάπτυξη. Ο πληθωρισμός αυξήθηκε στο 4 % το 2008, αλλά αναμένεται να μειωθεί το 2009. Η Επιτροπή αναμένει ότι το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού θα ανέλθει σε ποσοστό ανώτερο του 2,2 % του ΑΕγχΠ το 2008. Το έλλειμμα ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο 6 % του ΑΕγχΠ το 2008, και ότι θα παραμείνει στα ίδια επίπεδα το 2009.

2.

Η απασχόληση αυξήθηκε κατά 2,3 % το 2008, αλλά αυτή η αυξητική τάση αναμένεται να επιβραδυνθεί το 2009. Η ανεργία φαίνεται ότι θα παραμείνει υψηλή, υπερβαίνοντας το 10 % κατά το 2009. Κατά πάσα πιθανότητα, οι επιχειρήσεις που ασχολούνται με τις εξαγωγές, ιδίως δε η αυτοκινητοβιομηχανία, και οι απασχολούμενοι βάσει άτυπων συμβάσεων θα είναι οι πλέον θιγόμενοι από την ύφεση.

3.

Η Σλοβακία θέσπισε πρόσφατα μέτρα, μεταξύ των οποίων και ενίσχυση υπέρ των ΜΜΕ, για να αντιμετωπίσει την οικονομική κάμψη.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Σλοβακία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα αξιολογήσουν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Η Σλοβακία εξακολούθησε να εφαρμόζει το εθνικό της πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Έχουν ληφθεί ορισμένα μέτρα για να βελτιωθεί το επιχειρηματικό κλίμα, και να αναμορφωθεί το σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης. Απαιτούνται συμπληρωματικά μέτρα για τη βελτίωση του επιχειρηματικού πνεύματος, τη βελτίωση του ανταγωνισμού στον τομέα του ενεργειακού εφοδιασμού, την εκπόνηση στρατηγικής για την παράταση του επαγγελματικού βίου και την προώθηση της απασχόλησης των νέων.

6.

Οι βασικές μεσοπρόθεσμες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Σλοβακία είναι η συνέχιση της προσπάθειας μείωσης της ανεργίας, κυρίως της μακροχρόνιας ανεργίας, η βελτίωση του συστήματος εκπαίδευσης και κατάρτισης, η ενίσχυση της απασχολησιμότητας ορισμένων ομάδων, και η σταδιακή μείωση των περιφερειακών διαφορών από την άποψη του εισοδήματος και της απασχόλησης. Στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης και της καινοτομίας, θα είναι σημαντικό να αυξηθεί η ποιότητα της παραγωγής και να εξασφαλιστεί η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα. Με την προοπτική της μελλοντικής εισόδου της στη ζώνη ευρώ, η Σλοβακία πρέπει επίσης να δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στη δημοσιονομική πειθαρχία, για να εξασφαλίσει τη μακροοικονομική σταθερότητά της και να βελτιώσει την ικανότητα προσαρμογής της οικονομίας. Ιδιαίτερη προσοχή θα απαιτηθεί για την εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και των κλιματικών αλλαγών που συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στη Σλοβακία να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στη Σλοβακία:

να εφαρμόσει, μεσοπρόθεσμα, συμπληρωματικά μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης, προκειμένου να διατηρήσει τη μακροοικονομική σταθερότητα, εξακολουθώντας να ανακατανέμει τις δαπάνες προς την εκπαίδευση, την έρευνα και ανάπτυξη και την καινοτομία, δημιουργώντας περαιτέρω κίνητρα για τον ιδιωτικό τομέα υπέρ της έρευνας και ανάπτυξης και της καινοτομίας και εφαρμόζοντας συνεκτική στρατηγική έρευνας και ανάπτυξης και καινοτομίας, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στη θεσμική μεταρρύθμιση και στην ουσιαστική βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των επιχειρήσεων και του τομέα της έρευνας,

να εφαρμόσει συνολική στρατηγική για τη βελτίωση της νομοθεσίας, να πραγματοποιήσει εκτιμήσεις αντικτύπου και να εξακολουθήσει να απλουστεύει την ισχύουσα νομοθεσία, εντατικοποιώντας ταυτόχρονα τη μείωση του διοικητικού φόρτου για τις επιχειρήσεις, και ιδίως τις ΜΜΕ,

να προχωρήσει, στο πλαίσιο ολοκληρωμένης προσέγγισης όσον αφορά το συνδυασμό ασφάλειας και ευελιξίας, στην εφαρμογή της στρατηγικής της διά βίου μάθησης και να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, για να καταπολεμήσει το πρόβλημα της αναντιστοιχίας των δεξιοτήτων, να εφαρμόσει στρατηγική παράτασης του επαγγελματικού βίου και να ευνοήσει την πρόσβαση στην απασχόληση των μακροχρόνιων ανέργων και των μειονεκτουσών ομάδων.

ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ

1.

Η αύξηση του ΑΕγχΠ της Φινλανδίας επιβραδύνθηκε, φτάνοντας το 1,5 % το 2008, λόγω της εξασθένισης της εξωτερικής ζήτησης και των επενδύσεων. Η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να εξασθενίσει περαιτέρω το 2009. Ο πληθωρισμός αυξήθηκε έντονα, ανερχόμενος σε ποσοστό 3,9 % το 2008, το οποίο αντικατοπτρίζει τις συνολικές αυξήσεις των τιμών τροφίμων και καυσίμων και τις σχετικά υψηλές αυξήσεις των μισθών. Εντούτοις, η πτώση των τιμών των βασικών προϊόντων σε παγκόσμιο επίπεδο θα πρέπει να οδηγήσει σε σημαντική επιβράδυνση του πληθωρισμού κατά το 2009. Το δημοσιονομικό πλεόνασμα της Φινλανδίας θα πρέπει να έχει φτάσει το 4,5 % του ΑΕγχΠ το 2008. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο ανήλθε στο 4,2 % του ΑΕγχΠ αναμένεται να μετριαστεί κάπως.

2.

Η απασχόληση αυξήθηκε το 2008, αλλά με βραδύτερο ρυθμό από ότι κατά το 2007. Αυτή η αύξηση αναμένεται να αντιστραφεί το 2009. Η πρόσφατη στενότητα που παρατηρείται στην αγορά εργασίας αναμένεται να μειώσει την άμεση επίπτωση της κάμψης στην ανεργία, η οποία αναμένεται να αυξηθεί στις εξαγωγικές βιομηχανίες και μεταξύ των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας και των νέων.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, η Φινλανδία έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, γεγονός που θα συμβάλει και στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτόν, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επιπλέον, σε αντίδραση στην οικονομική κάμψη, η Φινλανδία εξήγγειλε πρόσφατα τη λήψη μέτρων, μεταξύ των οποίων τη χρηματοοικονομική στήριξη των ΜΜΕ και την προώθηση των οικοδομικών δραστηριοτήτων.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Φινλανδία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σταθερότητας με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

5.

Η Φινλανδία συνέχισε την εφαρμογή του εθνικού της προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Καταβλήθηκαν προσπάθειες στο πλαίσιο προηγούμενων σχεδίων μεταρρύθμισης, ιδίως όσον αφορά την εφαρμογή του νόμου περί περιορισμών του ανταγωνισμού και της οδηγίας σχετικά με τις υπηρεσίες. Εντούτοις, εναπομένει ακόμα να εφαρμοστεί η βελτίωση της εφαρμογής των κανόνων του ανταγωνισμού. Ορισμένες μεταρρυθμίσεις συνεχίζονται για να αντιμετωπιστούν οι συμφορήσεις στις αγορές εργασίας, αλλά πρέπει να ενισχυθεί η εφαρμογή των μέτρων για να εξισορροπηθούν οι έμμονες διαφορές μεταξύ της προσφοράς και της ζήτησης απασχόλησης. Επιπλέον, διενεργείται η επανεξέταση του συστήματος κοινωνικής ασφάλειας και τέθηκε σε εφαρμογή μια νέα στρατηγική για το κλίμα και την ενέργεια με στόχο να εξασφαλιστεί βιωσιμότερη οικονομική ανάπτυξη.

6.

Η φινλανδική οικονομία, η οποία είναι σαφώς προσανατολισμένη προς τις εξαγωγές, σημείωσε εξαιρετικές επιδόσεις κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Εντούτοις, η οικονομική ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα εμποδίζονται από την έλλειψη εργατικού δυναμικού, η οποία θα επιδεινωθεί μεσοπρόθεσμα λόγω της ταχείας γήρανσης του πληθυσμού. Δεδομένου του ήδη υψηλού επιπέδου απασχόλησης, οι κύριες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν θα είναι η περαιτέρω ανάπτυξη των ποσοστών συμμετοχής και η μείωση της διαρθρωτικής ανεργίας που απορρέει από τις διαφορές μεταξύ περιφερειών και τομέων και από τις αναντιστοιχίες μεταξύ των διαφόρων δεξιοτήτων. Η θέσπιση και η εφαρμογή της νέας στρατηγικής στον τομέα της καινοτομίας θα μπορούσε επίσης να συμβάλει στην εξασφάλιση μακροπρόθεσμης βιώσιμης ανάπτυξης. Δεδομένου ότι η φινλανδική οικονομία είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρος, η ανάπτυξή της και το δυναμικό παραγωγικότητάς της θα επωφεληθούν από τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. Ιδιαίτερη προσοχή θα απαιτηθεί για την εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και των κλιματικών αλλαγών που συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

ΣΟΥΗΔΙΑ

1.

Στη Σουηδία, η αύξηση του ΑΕγχΠ επιβραδύνθηκε, περνώντας από 2,5 % το 2007 σε περίπου 0,5 % το 2008, λόγω της χαμηλής εξωτερικής ζήτησης, της ταχείας εξασθένισης της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και των επιχειρήσεων, της πτώσης των χρηματιστηρίων και της εξασθένισης της στεγαστικής αγοράς. Περαιτέρω επιβράδυνση αναμένεται το 2009. Κατά το 2008, ο πληθωρισμός ανήλθε σε 3,3 %, αλλά αναμένεται να μειωθεί το 2009. Η Σουηδία σημείωσε πλεόνασμα προϋπολογισμού ύψους 2,3 % του ΑΕγχΠ το 2008. Η Σουηδία εξακολούθησε να εμφανίζει σημαντικά πλεονάσματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (6,2 % του ΑΕγχΠ) το 2008.

2.

Παράλληλα με την οικονομική επιβράδυνση, σημειώνεται επίσης επιβράδυνση όσον αφορά την ανάπτυξη της απασχόλησης. Η ανεργία αναμένεται να σημειώσει έντονη αύξηση σε σχέση με το σημερινό της επίπεδο που ανέρχεται περίπου σε 6 %. Οι τομείς που ενδέχεται να επηρεαστούν περισσότερο από την κρίση είναι ο μεταποιητικός και ο οικοδομικός τομέας, καθώς και ο τομέας των ιδιωτικών υπηρεσιών και της λιανικής πώλησης.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, η Σουηδία έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, γεγονός που θα συμβάλει και στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτόν, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επιπλέον, σε αντίδραση στην οικονομική κάμψη, η Σουηδία εξήγγειλε πρόσφατα τη λήψη μέτρων, μεταξύ των οποίων τη στήριξη της αυτοκινητοβιομηχανίας και του οικοδομικού τομέα και τη μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε η Σουηδία για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σύγκλισης με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

5.

Η Σουηδία συνέχισε την εφαρμογή του εθνικού της προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Αναγνωρίζοντας την ανάγκη επικέντρωσης των προσπαθειών στον ανταγωνισμό, η κυβέρνηση ανέθεσε την εκπόνηση μελέτης για τους λόγους απουσίας ανταγωνισμού. Προκειμένου να αυξηθεί η προσφορά εργατικού δυναμικού, εξαγγέλθηκαν μέτρα για την περαιτέρω μείωση των φόρων και των εργοδοτικών εισφορών, και την αύξηση της παραγωγικότητας και της απασχολησιμότητας των ατόμων.

6.

Είναι σαφές ότι η σουηδική οικονομία είναι εύρωστη και η οικονομική μεταρρύθμιση βρίσκεται σε καλό δρόμο, αλλά θα μπορούσαν να υπάρξουν βελτιώσεις όσον αφορά την ενίσχυση του ανταγωνισμού και την αύξηση των ποσοστών απασχόλησης στο εσωτερικό συγκεκριμένων ομάδων. Η ενίσχυση του ανταγωνισμού θα επέτρεπε την αύξηση της παραγωγικότητας και της ανάπτυξης και τη μείωση του χάσματος τιμών μεταξύ της Σουηδίας και του υπολοίπου της ΕΕ. Η αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας των μακροχρόνιων ανέργων, των εργαζομένων που επιστρέφουν από άδεια ασθένειας, των νέων και των μεταναστών θα μπορούσε επίσης να αυξήσει την ανάπτυξη και να βελτιώσει περαιτέρω τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Ιδιαίτερη προσοχή θα απαιτηθεί για την εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και των κλιματικών αλλαγών που συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ

1.

Η βρετανική οικονομία σημείωσε σημαντική επιβράδυνση, ενώ η αύξηση του ΑΕγχΠ μειώθηκε από 3 % το 2007 σε 0,7 % το 2008 και αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω το 2009. Αυτή η επιβράδυνση αντικατοπτρίζει τον αντίκτυπο της παρούσας χρηματοπιστωτικής κρίσης και τη σαφή κάμψη της αγοράς ακινήτων, που οδήγησαν σε έντονη εξασθένιση της εσωτερικής ζήτησης, συνοδευόμενη από μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων. Ο πληθωρισμός έφτασε τα ανώτατα επίπεδά του αγγίζοντας περίπου το 4 % κατά τη διάρκεια του 2008, αλλά αναμένεται να επανέλθει σε πολύ χαμηλά επίπεδα το 2009. Τα δημόσια οικονομικά παρουσιάζουν ταχεία επιδείνωση λόγω της κάμψης και των επιλεκτικών μέτρων δημοσιονομικής χαλάρωσης. Το δημοσιονομικό έλλειμμα αναμένεται να ανέλθει στο 5,7 % του ΑΕγχΠ κατά το οικονομικό έτος 2008/2009 και να διευρυνθεί περαιτέρω κατά το επόμενο οικονομικό έτος. Από τα μέσα του 2007, έχει επέλθει σημαντική υποτίμηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας. Το έλλειμμα ισοζυγίου των τρεχουσών συναλλαγών, που ανήλθε περίπου στο 2,3 % του ΑΕγχΠ το 2008, αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά το 2009.

2.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Επιτροπής, το ποσοστό απασχόλησης αυξήθηκε ελάχιστα το 2008 αλλά αναμένεται να μειωθεί λόγω της συρρίκνωσης της οικονομίας το 2009. Η ανεργία αυξήθηκε, φτάνοντας περίπου το 6 % το 2008, και υπολογίζεται ότι θα αυξηθεί περαιτέρω το 2009. Οι τομείς που εθίγησαν αρχικά περισσότερο από απώλειες θέσεων απασχόλησης υπήρξαν οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και ο οικοδομικός τομέας, αλλά οι επιπτώσεις στην απασχόληση είναι ευρύτερες λόγω της εντεινόμενης εξασθένισης της ζήτησης εργατικού δυναμικού. Μέχρι στιγμής, η ανεργία θίγει ιδίως τους άνδρες και ορισμένες περιοχές, χωρίς σημαντικές διαφορές μεταξύ ηλικιακών ομάδων.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο συντονισμένης κοινοτικής προσέγγισης, το Ηνωμένο Βασίλειο έλαβε μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα, γεγονός που θα συμβάλει και στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτό, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Επιπλέον, σε αντίδραση στην οικονομική κάμψη, το Ηνωμένο Βασίλειο εξήγγειλε πρόσφατα τη λήψη μέτρων, μεταξύ των οποίων την προσωρινή μείωση του ΦΠΑ, την προώθηση δημόσιων επενδύσεων ύψους 3 δισεκατ. λιρών στερλινών (GBP), την αύξηση των φορολογικών απαλλαγών για το προσωπικό εισόδημα, την προώθηση της προγραμματισμένης αύξησης των πιστώσεων για τις παροχές τέκνου και των φορολογικών εκπτώσεων για παιδιά, την παροχή στήριξης στους συνταξιούχους, τη χρηματοπιστωτική στήριξη των ΜΜΕ, τη στήριξη των δανείων προς την αυτοκινητοβιομηχανία, και την αύξηση των δυνατοτήτων κατάρτισης και άλλων μορφών στήριξης για τους ανέργους, και την προώθηση των επενδύσεων.

4.

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τα μέτρα που θέσπισε το Ηνωμένο Βασίλειο για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή και το Συμβούλιο αξιολόγησαν τη συμβατότητα του επικαιροποιημένου προγράμματος σύγκλισης με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Το Ηνωμένο Βασίλειο συνέχισε την εφαρμογή του εθνικού του προγράμματος μεταρρυθμίσεων. Ελήφθησαν ορισμένα μέτρα για να αυξηθεί το επίπεδο των δεξιοτήτων και να βελτιωθούν περαιτέρω οι προοπτικές απασχόλησης για τους πλέον μειονεκτούντες. Εξαγγέλθηκαν βραχυπρόθεσμα μέτρα για τη στήριξη των ιδιωτών και των εργοδοτών προκειμένου να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους κατά τη διάρκεια της κάμψης. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε σημαντική πρόοδος όσον αφορά την εφαρμογή της πολιτικής έρευνας και ανάπτυξης και καινοτομίας. Παρά το γεγονός ότι ελήφθησαν μέτρα για την αύξηση της προσφοράς στέγης μεσοπρόθεσμα, είναι δύσκολο να εκτιμηθεί η αποτελεσματικότητά τους λαμβάνοντας υπόψη τις σημερινές συνθήκες της αγοράς.

6.

Λαμβάνοντας υπόψη τον υψηλό βαθμό χρέωσης των βρετανικών νοικοκυριών, της σημασίας του χρηματοπιστωτικού τομέα για την οικονομία και της ευρείας συνεχιζόμενης προσαρμογής της αγοράς ακινήτων, το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένο στην ισχυρή επιδείνωση της κατάστασης των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών αγορών. Το δυναμικό ανάπτυξης φαίνεται να έχει θιγεί από την οικονομική κρίση. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις διευκόλυναν την πρόσφατη ανάκαμψη της παραγωγικότητας, αλλά το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις όσον αφορά την παραγωγικότητα. Οι συνεχείς προσπάθειες μεταρρύθμισης, ιδίως με την εφαρμογή πολιτικών για τη βελτίωση των δεξιοτήτων, της έρευνας και ανάπτυξης και της καινοτομίας, σε συνδυασμό με μέτρα που προορίζονται να ευνοήσουν τη σταθερή βελτίωση της δημοσιονομικής κατάστασης του Ηνωμένου Βασιλείου μεσοπρόθεσμα, θα αποτελέσουν ουσιαστικές προϋποθέσεις για την ενίσχυση του δυναμικού ανάπτυξης και της ανθεκτικότητας της βρετανικής οικονομίας σε μελλοντικούς κλυδωνισμούς. Ιδιαίτερη προσοχή θα απαιτηθεί για την εφαρμογή της δέσμης μέτρων στον τομέα της ενέργειας και των κλιματικών αλλαγών που συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της Επιτροπής για την επιτευχθείσα πρόοδο, το Συμβούλιο συνιστά στο Ηνωμένο Βασίλειο να συνεχίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στο Ηνωμένο Βασίλειο:

να εξασφαλίσει βιώσιμη δημοσιονομική κατάσταση μεσοπρόθεσμα, ιδίως λαμβάνοντας μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης για να βελτιώσει την ποιότητα των δημόσιων οικονομικών,

να συνεχίσει την εφαρμογή σχεδίων για την ουσιαστική βελτίωση του επιπέδου δεξιοτήτων και την εκπόνηση ολοκληρωμένης στρατηγικής για την απασχόληση και τις δεξιότητες προκειμένου να αυξήσει την παραγωγικότητα και να διευρύνει τις δυνατότητες που προσφέρονται στα μειονεκτούντα άτομα.

ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΖΩΝΗΣ ΕΥΡΩ

1.

Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση έπληξε σκληρά τη ζώνη ευρώ, η οποία διανύει τώρα περίοδο ύφεσης. Η κατάσταση στις χρηματοπιστωτικές αγορές φαίνεται να είναι προβληματική για μεγαλύτερη περίοδο από την προβλεπόμενη. Η εμπιστοσύνη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων περιορίστηκε σημαντικά και η επέκταση της κρίσης έχει αρνητικά αποτελέσματα στις εξαγωγές των χωρών της ζώνης ευρώ. Ο πληθωρισμός έπεσε κάθετα, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2008 και αναμένεται να συνεχίσει να πέφτει σε ποσοστό περίπου 1 % κατά τη διάρκεια του 2009. Σημειώθηκε πρόοδος όσον αφορά τη σταθεροποίηση των δημόσιων οικονομικών κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Ωστόσο, τα δημοσιονομικά ελλείμματα και το δημόσιο χρέος προβλέπεται τώρα να αυξηθούν, αντικατοπτρίζοντας την οικονομική κάμψη, τα μέτρα τόνωσης στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Σχεδίου για την Ανάκαμψη της Οικονομίας και τον αντίκτυπο των μέτρων στήριξης του χρηματοοικονομικού τομέα στα δημόσια οικονομικά.

2.

Η αγορά εργασίας άντεξε σχετικά καλά, μέχρι πρόσφατα, στην οικονομική επιβράδυνση κυρίως λόγω προηγούμενων μεταρρυθμίσεων της αγοράς εργασίας αλλά θα επηρεαστεί αρνητικά κατά το άμεσο μέλλον, όπου η ανεργία αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά. Ενώ ορισμένες χώρες θίγονται περισσότερο από άλλες, πρακτικά κανένα από τα κράτη μέλη της ζώνης ευρώ δεν πρόκειται να παραμείνει αλώβητο.

3.

Σε αντίδραση στη χρηματοπιστωτική κρίση και στο πλαίσιο κοινής και συντονισμένης ενωσιακής προσέγγισης, πολλά κράτη μέλη της ζώνης ευρώ έλαβαν μέτρα στήριξης του χρηματοπιστωτικού τομέα που αποβλέπουν στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τους τομέα, γεγονός που θα συμβάλει στη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και, με τον τρόπο αυτό, στη στήριξη της ευρύτερης οικονομίας και στην ενίσχυση της μακροοικονομικής σταθερότητας. Η επιβεβλημένη εφαρμογή αυτών των εθνικών σχεδίων αναμένεται ότι θα συμβάλει στη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, στην αποκατάσταση της κανονικής λειτουργίας των πιστωτικών αγορών και στην υποστήριξη της δανειοληπτικής ικανότητας των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, ενώ παράλληλα θα διατηρήσει ίσους όρους στην εσωτερική αγορά. Επιπλέον, δεδομένου του εκτεταμένου χαρακτήρα των κλυδωνισμών, των σημαντικών κινδύνων που συνδέονται με την ισχυρότερη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας και της ταχείας πτώσης του πληθωρισμού, διευκολύνθηκαν οι μακροοικονομικές πολιτικές. Στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης, πολλά κράτη μέλη της ζώνης ευρώ εξήγγειλαν ή θέσπισαν μέτρα για στήριξη της ζήτησης, την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και την άμβλυνση των επιπτώσεων της κρίσης.

4.

Η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα εξακολουθήσουν να αξιολογούν τα μέτρα που θεσπίζουν τα κράτη μέλη της ζώνης ευρώ για την αντιμετώπιση της οικονομικής κάμψης σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο σχέδιο ανάκαμψης που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Πέραν της άμεσης εφαρμογής των μέτρων που συνιστώνται στο σημείο 7, πρέπει να ενθαρρυνθούν, αφενός η μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2, και αφετέρου τα μέτρα που αυξάνουν το μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης.

5.

Τα κράτη μέλη της ζώνης ευρώ συνέχισαν την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που ανταποκρίνονται στις συστάσεις της ζώνης ευρώ και στις οποίες αντικατοπτρίζεται η διάσταση της ζώνης ευρώ, παρά τις επιμέρους διαφορές στις γενικές στρατηγικές μεταρρύθμισης που ανακοινώθηκαν στα ΕΠΜ. Η ευαίσθητη οικονομική κατάσταση τονίζει την ανάγκη αντιμετώπισης των διαρθρωτικών αδυναμιών που παραμένουν και στις αγορές προϊόντων και εργασίας, που πρέπει οπωσδήποτε να προσαρμοσθούν σε μια νομισματική ένωση.

6.

Το δυναμικό ανάπτυξης των κρατών μελών της ζώνης ευρώ εξαρτάται σε καθοριστικό βαθμό από την εντατικοποίηση μεταρρυθμίσεων που διευκολύνουν τις αναπροσαρμογές της αγοράς εργασίας και βελτιώνουν τον ανταγωνισμό στον τομέα των υπηρεσιών. Επιπλέον, ιδιαίτερα στην περίπτωση οικονομιών με μεγάλες εξωτερικές ανισορροπίες, οι εξελίξεις που αφορούν το κόστος της εργασίας πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ανταγωνιστικές θέσεις που ισχύουν εντός της ζώνης ευρώ.

7.

Με βάση την αξιολόγηση της προόδου από την Επιτροπή, το Συμβούλιο συνιστά στα κράτη μέλη της ζώνης ευρώ να επιταχύνουν την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, συνιστάται στα κράτη μέλη της ζώνης ευρώ:

να εξασφαλίσουν την έγκαιρη και συνεκτική εφαρμογή όλων των νέων και εκκρεμουσών νομοθετικών ρυθμίσεων της ΕΕ που αφορούν τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και να λάβουν μέτρα για να εμβαθύνουν τη συνεργασία μεταξύ εθνικών αρχών εντός της ΕΕ στους τομείς της πρόληψης, διαχείρισης και επίλυσης της κρίσης,

λαμβάνοντας υπόψη τα δημοσιονομικά κίνητρα που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της παρούσας οικονομικής κρίσης, να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών τους σύμφωνα με το σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Όπου ενδείκνυται, συνιστάται να αντιμετωπιστούν οι μακροοικονομικές ανισορροπίες, να περιοριστούν οι εμμένουσες διαφορές πληθωρισμού ή οι τάσεις άνισης ανάπτυξης,

να βελτιώσουν την ποιότητα των δημόσιων οικονομικών με την αναπροσαρμογή των δημόσιων δαπανών και του φορολογικού συστήματος καθώς και με τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, με στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας και της καινοτομίας και την επιδίωξη δυναμικής και ανταγωνιστικής ενιαίας αγοράς, συμβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στην οικονομική ανάπτυξη, στην απασχόληση και στη δημοσιονομική σταθερότητα,

να εφαρμόσουν αυστηρά τις κοινές αρχές της ΕΕ για ευελιξία με ασφάλεια σύμφωνα με τις ειδικές συνθήκες κάθε κράτους μέλους και σε πλήρη συμβατότητα με υγιή και βιώσιμα δημόσια οικονομικά· και να θεσπίσουν μέτρα για την προώθηση της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού πέραν των συνόρων, των περιφερειών, των τομέων και των απασχολήσεων· καλύτερη ευθυγράμμιση της αύξησης των μισθών με την παραγωγικότητα, την ανάπτυξη της απασχόλησης και την ανταγωνιστικότητα σε συνολικό, τομεακό, περιφερειακό και επαγγελματικό επίπεδο,

να επιταχύνουν τις μεταρρυθμίσεις που αυξάνουν την ευελιξία και τον ανταγωνισμό στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών και συμβάλλουν στην εμβάθυνση της εσωτερικής αγοράς.

8.

Για να μεγιστοποιήσουν τις συνεργίες ανάμεσα στις πολιτικές, οι οποίες είναι ισχυρότερες σε μια νομισματική ένωση, και να ενισχύσουν την ανάληψη της πολιτικής ευθύνης για τις μεταρρυθμίσεις, τα κράτη μέλη της ζώνης ευρώ πρέπει να συνεχίσουν να ενισχύουν τον συντονισμό των πολιτικών στο πλαίσιο της ευρωομάδας. Στόχος είναι να βελτιώσουν την αποδοτικότητα των δημοσιονομικών μέτρων, να εφαρμόσουν τη συμφωνηθείσα παρακολούθηση των εξελίξεων στο χώρο της ανταγωνιστικότητας και να προβαίνουν στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, καθώς και να εξακολουθήσουν να λαμβάνουν συντονισμένες θέσεις στα διεθνή φόρουμ κατά ταχύ και αποτελεσματικό τρόπο. Προς το σκοπό αυτό, θα πρέπει να εφαρμόζονται πλήρως ισχύουσες συμφωνίες για την εξωτερική εκπροσώπηση της ζώνης ευρώ.


Top