Εταιρική σχέση για την προσχώρηση της Λεττονίας

Η εταιρική σχέση για την προσχώρηση είχε ως στόχο να βοηθήσει τις αρχές της υποψήφιας χώρας στις προσπάθειές τους ώστε να μπορέσει η χώρα να εκπληρώσει τα κριτήρια της προσχώρησης. Περιέγραφε λεπτομερώς τις προτεραιότητες της ενταξιακής προετοιμασίας της χώρας, ιδίως σχετικά με την υιοθέτηση του κεκτημένου, και αποτελούσε τη βάση του προγραμματισμού της προενταξιακής βοήθειας μέσω κοινοτικών προγραμμάτων, όπως το πρόγραμμα Phare.

Μετά την υπογραφή της συνθήκης προσχώρησης, στις 16 Απριλίου 2003, και την επίσημη ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την 1η Μαΐου 2004, η εταιρική σχέση για την προσχώρηση έπαψε να ισχύει.

Στην ανακοίνωση «Πρόγραμμα Δράσης 2000» (es de en fr), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διατύπωνε ορισμένες προτάσεις σχετικά με την ενίσχυση της προενταξιακής στρατηγικής για όλες τις υποψήφιες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (ΧΚΑΕ). Η στρατηγική αυτή έχει ως κύριο στόχο να παράσχει ένα συνεκτικό πρόγραμμα προετοιμασίας αυτών των χωρών για την προσχώρησή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και ειδικότερα:

• να συγκεντρώσει τις διάφορες μορφές συνδρομής που παρέχει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε ένα ενιαίο πλαίσιο, δηλαδή στις εταιρικές σχέσεις για την προσχώρηση,
• να εξοικειώσει τις υποψήφιες χώρες με τις διαδικασίες και τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να συμμετάσχουν σε κοινοτικά προγράμματα.

1) ΣΤΟΧΟΣ

Σκοπός της εταιρικής σχέσης για την προσχώρηση (που εγκρίθηκε τον Μάρτιο του 1998 και τροποποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 1999 και τον Ιανουάριο του 2002) είναι να ενταχθούν σε ένα ενιαίο νομικό πλαίσιο οι τομείς προτεραιότητας που επισημαίνονταν στη γνωμοδότηση της Επιτροπής για την αίτηση προσχώρησης της Λεττονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά μέσα που θα ενισχύσουν την εν λόγω χώρα στην προσπάθειά της να υλοποιήσει αυτές τις προτεραιότητες καθώς και οι όροι που διέπουν τη χορήγηση αυτής της συνδρομής. Η εταιρική σχέση αποτελεί τη βάση μιας σειράς μέσων που αποβλέπουν στη στήριξη της προσπάθειας των υποψηφίων χωρών στην πορεία τους προς την προσχώρηση.

Αυτά τα μέσα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, ένα εθνικό πρόγραμμα για υιοθέτηση του κοινοτικού κεκτημένου (ΕΠΥΚ), (που αναθεωρήθηκε τον Ιούνιο 2000), την από κοινού αξιολόγηση των μεσοπρόθεσμων προτεραιοτήτων της οικονομικής πολιτικής, το σύμφωνο για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, το σχέδιο εθνικής ανάπτυξης καθώς και άλλα τομεακά προγράμματα που είναι απαραίτητα για τη συμμετοχή της χώρας στα διαρθρωτικά ταμεία μετά την προσχώρηση και την υλοποίηση των μέσων ISPA και SAPARD πριν την προσχώρηση. Το 2002, η εταιρική σχέση για την προσχώρηση χρησίμευσε ως σημείο εκκίνησης για την εκπόνηση ενός σχεδίου δράσης για την ενίσχυση της διοικητικής και δικαστικής ικανότητας της Λεττονίας.

Αυτά τα μέσα δεν θα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της παρούσας εταιρικής σχέσης αλλά οι προτεραιότητές τους θα είναι σύμφωνες με αυτήν.

Η παρακολούθηση της εφαρμογής της εταιρικής σχέσης για την προσχώρηση θα εξασφαλισθεί στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής συμφωνίας μεταξύ της Ένωσης και της Λεττονίας.

2) ΟΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ

Οι προτεραιότητες κατανέμονται σε δύο ομάδες: στις βραχυπρόθεσμες και στις μεσοπρόθεσμες. Τα ζητήματα προτεραιότητας της πρώτης ομάδας είναι αυτά τα οποία η Λεττονία επρόκειτο να ρυθμίσει ή να προωθήσει κατά το έτος 2000. Η ρύθμιση των ζητημάτων προτεραιότητας της δεύτερης ομάδας αναμενόταν να έχει ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του 2003.

Η Λεττονία έχει τηρήσει τις προτεραιότητες όσον αφορά τα οικονομικά κριτήρια, την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, εμπορευμάτων και κεφαλαίων και τις στατιστικές. Στη συντριπτική πλειονότητα των τομέων, οι προτεραιότητες έχουν υλοποιηθεί εν μέρει.

Τον Δεκέμβριο του 1999, οι προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης για την προσχώρηση αποτέλεσαν το αντικείμενο αναθεώρησης (βλ. σελ. 3 του παραρτήματος της απόφασης 1999/854/ΕΚ). Μια τελευταία αναθεώρηση δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριου του 2002 (απόφαση 2002/88/ΕΚ). Αποτελεί την αναφορά στην οποία βασίστηκε η έκθεση της Επιτροπής για το 2002.

Οι τομείς προτεραιότητας είναι οι ακόλουθοι:

(Για να έχετε πρόσβαση σε πιο πρόσφατη ενημέρωση μπορείτε να ανατρέξετε στην ανάλυση της ανάκτησης του ευρωπαϊκού κεκτημένου)

• Πολιτικά κριτήρια
• Οικονομική μεταρρύθμιση
• Ενίσχυση των θεσμικών και διοικητικών δυνατοτήτων
• Εσωτερική αγορά
• Δικαιοσύνη και εσωτερικές υποθέσεις
• Περιβάλλον
• Οικονομική πολιτική
• Γεωργία
• Μεταφορές
• Απασχόληση και κοινωνικές υποθέσεις
• Περιφερειακή πολιτική και συνοχή

3) ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

PHARE

Το πρόγραμμα PHARE για τη Λεττονία προέβλεπε πιστώσεις ύψους 31,4 εκατ. ευρώ για το εθνικό πρόγραμμα. Συμπληρωματικό ποσό 3 εκατ. ευρώ είχε διατεθεί για το βαλτικό πρόγραμμα διασυνοριακής συνεργασίας. Το πρόγραμμα Phare 2002 προέβλεπε ποσό 27 εκατ. ευρώ για τη Λεττονία και 5 εκατ. επιπλέον στο πλαίσιο ενός μηχανισμού συμπληρωματικής χρηματοδότησης υπέρ της ενίσχυσης των θεσμών. Συμπληρωματικό ποσό 3 εκατ. ευρώ προορίζεται για το βαλτικό πρόγραμμα διασυνοριακής συνεργασίας.

Οι αρχές της χώρας εταίρου αναλαμβάνουν την ευθύνη για τη σύναψη των συμβάσεων και την πραγματοποίηση των πληρωμών που συνδέονται με τη συνδρομή. Εντούτοις, ο δημοσιονομικός κανονισμός των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων υποχρεώνει την Επιτροπή να εποπτεύει τη διαδικασία ανάθεσης των συμβάσεων και να εγκρίνει κάθε σύμβαση που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα PHARE και υπογράφεται από τη χώρα εταίρο, πριν αυτή τεθεί σε ισχύ.

Προενταξιακή ενίσχυση

Από το έτος 2000, η χρηματοδοτική συνδρομή περιλαμβάνει την ενίσχυση της γεωργίας και της αγροτικής ανάπτυξης (SAPARD) καθώς και ένα διαρθρωτικό μέσο (ISPA) στο πλαίσιο του οποίου αποδίδεται προτεραιότητα σε μέτρα στους τομείς των μεταφορών και του περιβάλλοντος. Ο κανονισμός που συντονίζει την ενίσχυση στο πλαίσιο του PHARE, του SAPARD και του ISPA, ο οποίος εκδόθηκε τον Ιούνιο του 1999, θα παράσχει στην Επιτροπή τη δυνατότητα να ασκεί εκ των υστέρων έλεγχο των συμβάσεων, όποτε κρίνει ότι ο δημοσιονομικός έλεγχος που διενήργησε η χώρα εταίρος είναι ανεπαρκής.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου 2000-2002, το σύνολο της διαθέσιμης ετησίως χρηματοδοτικής συνδρομής ανήλθε σε 90 εκατ. ευρώ για το PHARE, σε 66 εκατ. ευρώ για το SAPARD και μεταξύ 105 και 165 εκατ. ευρώ για το ISPA. Τα ετήσια ποσά ήταν 35 εκατ. ευρώ, 22,2 και μεταξύ 36,4 και 57,2 εκατ. ευρώ, προερχόμενα αντίστοιχα από το Phare, το SAPARD και το ISPA. Η ενδεικτική χρηματοδοτική δέσμη SAPARD 2002 για τη Λεττονία ήταν 22,9 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, η δέσμη ISPA κυμάνθηκε μεταξύ 38,1 και 59,9 εκατ. ευρώ.

Το 2002, για να στηριχθούν οι προσπάθειες των χωρών που διαπραγματεύονται την προσχώρησή τους στην Ένωση, η Επιτροπή κινητοποίησε ειδική χρηματοδοτική βοήθεια ύψους 250 εκατ. ευρώ.

4) ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

Απόφαση 98/263/ΕΚ, 30.3.1998Επίσημη Εφημερίδα L 121 της 23.4.1998

Απόφαση 99/854/ΕΚ, 6.12.1999Επίσημη Εφημερίδα L 335 της 28.12.1999

Γνώμη της Επιτροπής COM (97) 2005 τελικόΔεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Έκθεση της Επιτροπής COM(98) 704 τελικόΔεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Έκθεση της Επιτροπής COM(1999) 506 τελικόΔεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Έκθεση της Επιτροπής COM (2000) 706 τελικόΔεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα.

Έκθεση της Επιτροπής COM(2001) 700 τελικό - SEC (2001) 1749Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Απόφαση 2002/88/ΕΚ, 28.01.2002Επίσημη Εφημερίδα L44 της 14.2.2002

Έκθεση της Επιτροπής COM(2002) 700 τελικό - SEC (2002) 1405Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Συνθήκη προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση [Επίσημη Εφημερίδα L 236 της 23.9.2003]

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 19.11.2004