Σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση των ναρκωτικών (2000-2004)

Στοχεύοντας σε μια στενότερη συνεργασία σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, θεσπίστηκε ένα ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση της τοξικομανίας και της λαθρεμπορίας ναρκωτικών. Μέσω του εν λόγω σχεδίου δράσης, η Επιτροπή καθόρισε τις κατευθυντήριες γραμμές της δράσης της Ένωσης στον τομέα της καταπολέμησης των ναρκωτικών και της τοξικομανίας.

ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, της 26ης Μαΐου 1999, σχετικά με σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταπολέμηση των ναρκωτικών (2000-2004) [COM(1999) 239 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

ΣΥΝΟΨΗ

Τα κράτη μέλη εντατικοποίησαν τη συνεργασία τους όσον αφορά την καταπολέμηση της τοξικομανίας και της λαθρεμπορίας ναρκωτικών από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 και μετά. Από το 1990, εγκρίθηκαν διάφορα σχέδια και προγράμματα δράσης κατά τα Ευρωπαϊκά Συμβούλια, με σκοπό τη σφαιρική αντιμετώπιση του φαινομένου. Μετά τα συμπεράσματα των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων του Κάρντιφ (Ιούνιος 1998) και της Βιέννης (Δεκέμβριος 1998), το Συμβούλιο, η Επιτροπή και το Κοινοβούλιο κλήθηκαν να επεξεργαστούν ένα νέο σχέδιο σφαιρικής στρατηγικής για την καταπολέμηση των ναρκωτικών, το οποίο θα διαδεχθεί το ήδη υπάρχον για την περίοδο 1995-1999 (es de en fr). Η ανακοίνωση της Επιτροπής ανταποκρίνεται σε αυτό το αίτημα μέσω της παρουσίασης των πρόσφατων εξελίξεων όσον αφορά τη χρήση και τη λαθρεμπορία ναρκωτικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), καθώς και τις κατευθυντήριες γραμμές για τη δράση της Ένωσης κατά των ναρκωτικών τα πέντε προσεχή έτη.

Η ίδρυση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (ΕΚΠΝΤ) και της μονάδας ναρκωτικών της Europol (es de en fr) (η οποία αντικαταστάθηκε από 1ης Ιουλίου 1999 από την Ευρωπαϊκή Αστυνομική Υπηρεσία - Europol) επέτρεψαν μια καλύτερη γνώση του φαινομένου των ναρκωτικών, καθώς και τη διευκόλυνση της συνεργασίας των κρατών μελών όσον αφορά τη συγκέντρωση και ανταλλαγή πληροφοριών.

Χάρη στα στοιχεία που παρέσχον οι δύο αυτές δομές το 1998, κατέστη δυνατός ο προσδιορισμός των τάσεων όσον αφορά τη χρήση και τη λαθρεμπορία. Παρατηρείται στασιμότητα όσον αφορά την κατανάλωση κάνναβης, που παραμένει το πλέον διαδεδομένο ναρκωτικό στην ΕΕ, ενώ έχει αυξηθεί η χρήση αμφεταμινών και η κατάχρηση φαρμάκων. Όσον αφορά τη λαθρεμπορία, οι οδοί που ακολουθούν τα διάφορα ναρκωτικά είναι γνωστές, οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης όπως και τα Βαλκάνια αποτελούν συχνά σταυροδρόμι (για την ηρωίνη, την κοκαΐνη, την κάνναβη). Εξάλλου, η ΕΕ αποτελεί σημαντικό παραγωγό συνθετικών ναρκωτικών.

Το σχέδιο δράσης που προτείνει η Επιτροπή προβλέπει μια σφαιρική αντιμετώπιση, διεπιστημονική και ολοκληρωμένη, της καταπολέμησης των ναρκωτικών ώστε να εξασφαλιστεί αποτελεσματικότητα. Το πρόβλημα των ναρκωτικών περιλαμβάνει κοινωνικές και υγειονομικές πτυχές που πρέπει να ληφθούν υπόψη, όπως θα πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη και οι δεσμοί μεταξύ της χρήσης των ναρκωτικών, της εγκληματικότητας και του εγκλήματος. Απαραίτητη πλέον μια ισόρροπη αντιμετώπιση της μείωσης της ζήτησης και της προσφοράς. Επιπλέον, η μείωση της παραγωγής ναρκωτικών συνεπάγεται εταιρική σχέση μεταξύ των χωρών παραγωγής και κατανάλωσης ώστε να στηριχθεί η κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη των χωρών παραγωγής.

Η Επιτροπή επιθυμεί η αξιολόγηση, από μέρους ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων των ενεργειών, πολιτικών και στρατηγικών που εφαρμόζει η ΕΕ για την καταπολέμηση των ναρκωτικών να είναι περισσότερο συστηματική. Θα πραγματοποιήσει ενδιάμεση αξιολόγηση του μελλοντικού σχεδίου δράσης. Εξάλλου, τα στοιχεία που παρέχουν το ΕΚΠΝΤ και η Europol σχετικά με τη χρήση και λαθρεμπορία θα παράσχουν τη δυνατότητα παρακολούθησης της εξέλιξης της κατάστασης και ενδεχομένως αναπροσαρμογής της δράσης της Ένωσης.

Το προβλεπόμενο σχέδιο για την περίοδο 2000-2004 καθορίζει ορισμένες προτεραιότητες:

• καταπολέμηση της χρήσης και παραγωγής κάνναβης, αμφεταμινών και έκστασης·
• εφαρμογή ολοκληρωμένου σχεδίου για την καταπολέμηση της αστικής εγκληματικότητας ιδίως των νέων·
• ενέργειες στον υγειονομικό τομέα (καταπολέμηση της ηπατίτιδας), στον τομέα του κοινωνικού αποκλεισμού και της ποινικής δικαιοσύνης·
• προετοιμασία της διεύρυνσης με τη συμμετοχή των υποψήφιων για προσχώρηση χωρών στα προγράμματα του ΕΚΠΝΤ και της ΕΕ στον τομέα της τοξικομανίας και σε ενέργειες στο πλαίσιο του προγράμματος PHARE.

Η συνθήκη του Άμστερνταμ παρέχει ένα νέο νομικό πλαίσιο για την επίτευξη των μεγαλόπνοων αυτών στόχων. Το άρθρο 152 της συνθήκης ΕΟΚ επιβάλλει την υποχρέωση να λαμβάνεται υπόψη το θέμα της υγείας σε όλες τις πολιτικές και ενέργειες της Κοινότητας. Επιπλέον, τα ναρκωτικά περιλαμβάνονται ως προτεραιότητα στην κοινοτική δράση για τη δημόσια υγεία. Αποτελούν επίσης προτεραιότητα για τη συνεργασία στους τομείς της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων (τίτλος VI της συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης) όπου προβλέπονται τρεις μέθοδοι:

• άμεση αστυνομική και τελωνειακή συνεργασία μεταξύ των υπηρεσιών των κρατών μελών ή μέσω της Europol,
• δικαστική συνεργασία,
• προσέγγιση, εάν είναι αναγκαίο, των κανόνων ποινικού δικαίου των κρατών μελών.

Όσον αφορά τη διεθνή συνεργασία, η καταπολέμηση των ναρκωτικών παραμένει σημαντικό θέμα, δεν έχει όμως προβλεφθεί κανένα νέο μέσο. Οι πολυμερείς και διμερείς ενέργειες συνεχίζονται.

Γι' αυτό το σχέδιο δράσης έχουν καθοριστεί πέντε γενικοί στόχοι:

• διατήρηση της καταπολέμησης των ναρκωτικών ως μείζονος προτεραιότητας της εσωτερικής και εξωτερικής δράσης της ΕΕ·
• ολοκληρωμένη και ισόρροπη αντιμετώπιση που θα συνδυάζει μείωση της προσφοράς και της ζήτησης·
• συνέχιση της επεξεργασίας δεδομένων χάρη στο ΕΚΠΝΤ και τη Europol·
• προώθηση της διεθνούς συνεργασίας ιδίως μέσω των Ηνωμένων Εθνών·
• κινητοποίηση των κατάλληλων πόρων.

Έχουν επίσης καθορισθεί πέντε ειδικοί στόχοι:

• Πληροφόρηση: Η χάραξη σφαιρικής στρατηγικής απαιτεί αξιόπιστες πληροφορίες για τη συστηματική αξιολόγηση του ύψους και της φύσης της χρήσης ναρκωτικών (δίκτυο REITOX του ΕΚΠΝΤ, συνεργασία με το ΕΚΠΝΤ και τη Eurostat) καθώς και γνώσεις που επιτυγχάνονται μέσω ερευνητικών εργασιών και αξιολογήσεων των προηγούμενων προγραμμάτων.
• Δράση για τη μείωση της ζήτησης:Πρόκειται για τη μέσα σε μία πενταετία μείωση της χρήσης ναρκωτικών από μέρους νέων κάτω των 18 ετών καθώς και του αριθμού θανάτων από τοξικομανία. Οι στόχοι αυτοί συνεπάγονται δράση στον τομέα της δημόσιας υγείας, της εκπαίδευσης και της ευαισθητοποίησης (εκστρατείες πληροφόρησης στα σχολεία). Η έρευνα ζητείται επίσης μέσω του 5ου προγράμματος πλαισίου με στόχο την καλύτερη κατανόηση των παραγόντων χρήσης και των συνεπειών από υγειονομικής και κοινωνικής πλευράς, καθώς και τον καθορισμό αποτελεσματικότερων μεθόδων θεραπείας. Άλλοι τομείς θα πρέπει επίσης να μελετηθούν κατά προτεραιότητα: η επίδραση της κατανάλωσης ναρκωτικών στη συμπεριφορά και η χρήση αναβολικών στον αθλητισμό.
• Δράση για τη μείωση του λαθρεμπορίου ναρκωτικών και ψυχοτρόπων ουσιών: Όσον αφορά την εκτροπή της πορείας των πρόδρομων και ψυχοτρόπων ουσιών, ο έλεγχος για να είναι αποτελεσματικός θα πρέπει να πραγματοποιείται σε συγκεκριμένα προϊόντα. Η σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1998 προβλέπει πίνακα 22 ουσιών. Αυτές που δεν περιλαμβάνονται πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο «ειδικής επίβλεψης» σε συνεργασία με τις βιομηχανίες.Όσον αφορά το θέμα της νομιμοποίησης παρανόμων προσόδων, η Επιτροπή επιθυμεί να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας του 1991. Επιπλέον πραγματοποιούνται διάφορες ενέργειες σε διεθνές επίπεδο στο πλαίσιο των προγραμμάτων PHARE και TACIS.Η χρήση νέων τεχνολογιών, ιδίως του Διαδικτύου, θα πρέπει να είναι περισσότερο ασφαλής (εγκρίθηκε σχέδιο δράσης τον Ιανουάριο 1999). Μόνο οι εθνικές αρχές είναι αρμόδιες για να κινήσουν ποινική δίωξη ή να επιβάλουν κυρώσεις. Μπορούν βέβαια να καταφύγουν στη βοήθεια της Europol εάν αυτό χρειάζεται.Ειδική σημασία θα αποδίδεται από τη νομοθεσία στα συνθετικά ναρκωτικά και θα υπάρχει πρακτική συνεργασία στο πλαίσιο της Ένωσης και σε διεθνές επίπεδο.Τέλος, προβλέπονται πολλά βραχυπρόθεσμα μέτρα στο σχέδιο δράσης για τον καθορισμό ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης.
• Δράση σε διεθνές επίπεδο: Η δράση αυτή πραγματοποιείται βάσει εθνικών ή/και περιφερειακών σχεδίων και διέπεται από διάφορες αρχές μεταξύ των οποίων ο καταμερισμός αρμοδιοτήτων, η εισαγωγή του θέματος του ελέγχου των ναρκωτικών στις κυριότερες αναπτυξιακές πολιτικές και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι κύριες περιφέρειες τις οποίες αφορά το θέμα είναι οι υποψήφιες για προσχώρηση χώρες, η Λατινική Αμερική, η Καραϊβική και η Κεντρική Ασία (μέχρι την Υπερκαυκασία), οι μεσογειακές χώρες (ιδίως το Μαρόκο), η Αφρική και η Ασία (Κίνα). Η ενίσχυση της συνεργασίας με τις βιομηχανικές χώρες και στα διεθνή forum (π.χ. των G8) θα έχει ως στόχο την προώθηση του διαλόγου και τη θέσπιση ολοκληρωμένων ή/και περιφερειακών πολιτικών και προγραμμάτων. Η συνεργασία με τους διεθνείς οργανισμούς, όπως το πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για τον διεθνή έλεγχο των ναρκωτικών (UNDCP), θα πρέπει να ενισχυθεί.
• Συντονισμός: Το φαινόμενο των ναρκωτικών αφορά διάφορους τομείς και υπάγεται σε διάφορες νομικές βάσεις. Η Επιτροπή κρίνει ότι η συνεργασία είναι πρωταρχικής σημασίας και θα πρέπει να συμμετέχουν όλα τα όργανα και οι φορείς της ΕΕ, ιδιαίτερα όσον αφορά τα θέματα της τοξικομανίας.

Επισυνάπτονται σε παράρτημα μια αξιολόγηση του σχεδίου δράσης 1995-1999, πίνακας των σύγχρονων τάσεων όσον αφορά τη μείωση της ζήτησης, η εξέλιξη της νομοθεσίας και της πρακτικής καθώς και πίνακας των κονδυλίων του προϋπολογισμού βάσει των οποίων θα πραγματοποιηθούν οι ενέργειες για την καταπολέμηση των ναρκωτικών.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, της 22ας Οκτωβρίου 2004, σχετικά με τα αποτελέσματα της τελικής αξιολόγησης της στρατηγικής και του σχεδίου δράσης (2000-2004) της ΕΕ για τα ναρκωτικά [Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Το σχέδιο δράσης (2000-2004) της ΕΕ για τα ναρκωτικά προβλέπει μια ενδιάμεση αξιολόγηση και μια τελική αξιολόγηση της εφαρμογής του σχεδίου δράσης εκ μέρους της Επιτροπής. Η εν λόγω ανακοίνωση παρουσιάζει τα αποτελέσματα της τελικής αξιολόγησης. Εξάλλου, θέτει τις βάσεις της μελλοντικής πολιτικής της ΕΕ για τα ναρκωτικά βασιζόμενη στα διδάγματα που προέκυψαν από την εφαρμογή της τρέχουσας πολιτικής.

Η ανακοίνωση περιγράφει λεπτομερώς τα βασικά επιτεύγματα που πραγματοποιήθηκαν με βάση το σχέδιο δράσης και προσδιορίζει τους τομείς όπου απαιτείται περαιτέρω πρόοδος.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Εξάλλου, η ανακοίνωση καταλήγει στα ακόλουθα συμπεράσματα:

• πραγματοποιήθηκε ή βρίσκεται στο στάδιο της πραγματοποίησης το 95 % περίπου των ενεργειών που προβλέπει το σχέδιο δράσης·
• όλα σχεδόν τα κράτη μέλη υιοθέτησαν εθνικές στρατηγικές ή σχέδια δράσης για τα ναρκωτικά·
• με βάση τα μέσα αξιολόγησης δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι επιτεύχθηκε ο στόχος σημαντικής μείωσης της τοξικομανίας ή ότι μειώθηκε ο αριθμός των νέων που καταναλώνουν ναρκωτικά. Ωστόσο, από τα δεδομένα του πίνακα προκύπτει ότι συνολικά φαίνεται μια ανακοπή της ανοδικής τάσης της τοξικομανίας·
• επίσης, από τις διαθέσιμες πληροφορίες δεν μπορεί να συναχθεί ότι υπάρχει ουσιαστική μείωση στη διάθεση των ναρκωτικών. Πάντως, ορισμένες πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν σε επίπεδο ΕΕ επέτρεψαν να ενισχυθούν τα μέτρα καταστολής της παράνομης διακίνησης και προσφοράς ναρκωτικών·
• αναλήφθηκαν ορισμένες σημαντικές πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Ιδίως, τα κράτη μέλη συμμετέχουν σε μια σειρά πρωτοβουλιών για την καταπολέμηση της εκτροπής των παράνομων ουσιών, όπως η κοινή ευρωπαϊκή μονάδα για τις πρόδρομες ουσίες.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Όσον αφορά τη μελλοντική στρατηγική για τα ναρκωτικά, η ανακοίνωση διατυπώνει τις ακόλουθες προτάσεις:

• η μελλοντική στρατηγική της ΕΕ για τα ναρκωτικά θα πρέπει να έχει σαφείς και συγκεκριμένους στόχους και προτεραιότητες που μπορούν να εκφραστούν σε επιχειρησιακό επίπεδο με δείκτες και ενέργειες στα μελλοντικά σχέδια δράσης, με σαφώς καθορισμένες ευθύνες και προθεσμίες για την εφαρμογή τους·
• θα πρέπει να συνεχιστεί η βελτίωση της διάθεσης, της ποιότητας και της συγκρισιμότητας των πληροφοριών για την παρακολούθηση του προβλήματος των ναρκωτικών·
• οι στόχοι της νέας στρατηγικής και των σχεδίων δράσης για τα ναρκωτικά θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στο πολυετές πρόγραμμα για την παγίωση του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης·
• η οριζόντια ομάδα του Συμβουλίου για τα ναρκωτικά θα πρέπει να εστιάζει τις εργασίες της κυρίως στην προώθηση και παρακολούθηση της εφαρμογής των ενεργειών που θα περιέχονται στα μελλοντικά σχέδια δράσης της ΕΕ για τα ναρκωτικά. Η ομάδα αυτή θα πρέπει επίσης να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στο συντονισμό των εργασιών των άλλων ομάδων του Συμβουλίου για θέματα ναρκωτικών·
• θα πρέπει να υπάρχει ευρύτερη διάδοση των αποτελεσμάτων πολλών δραστηριοτήτων στον τομέα των ναρκωτικών, ώστε να προωθούνται ανάλογες δραστηριότητες και αλλού·
• η παρούσα τελική αξιολόγηση θα πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά τη χάραξη της νέας στρατηγικής για την περίοδο 2005-2012.

Η Επιτροπή θα υποβάλει στις αρχές του 2005 μια πρόταση σχετικά με ένα σχέδιο δράσης για τα ναρκωτικά (2005-2008). Εξάλλου, θα προβεί σε ετήσια εξέταση της εφαρμογής του σχεδίου αυτού και θα οργανώσει μια ανάλυση των αποτελεσμάτων το 2008, ώστε να προτείνει ένα δεύτερο σχέδιο δράσης για την περίοδο 2009-2012. Το 2012, προβλέπεται να οργανώσει μια σφαιρική αξιολόγηση της στρατηγικής και των σχεδίων δράσης για τα ναρκωτικά στην ΕΕ.

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, της 4ης Νοεμβρίου 2002, για την ενδιάμεση αξιολόγηση του σχεδίου δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταπολέμηση των ναρκωτικών (2000-2004) [COM(2002) 599 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Η αξιολόγηση καλύπτει τις πέντε βασικές πτυχές του σχεδίου δράσης: συντονισμός, ενημέρωση και αξιολόγηση, μείωση της ζήτησης και πρόληψη της κατανάλωσης ναρκωτικών καθώς και της εγκληματικότητας που συνδέεται με τα ναρκωτικά, μείωση της προσφοράς και διεθνής συνεργασία. Η αξιολόγηση βασίζεται σε τέσσερις βασικές πηγές πληροφόρησης:

• τις απαντήσεις των κρατών μελών σε ερωτηματολόγιο σχετικά με τις προόδους που συντελέστηκαν σε εθνικό επίπεδο·
• τον πίνακα παρακολούθησης σχετικά με τις δραστηριότητες της Επιτροπής, του ΕΚΠΝΤ και της Europol·
• την αξιολόγηση των συστημάτων καταστολής των κρατών μελών και του ρόλου τους στην καταπολέμηση της εμπορίας ναρκωτικών·
• τις πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν σε επίπεδο ΕΕ, είτε από την Επιτροπή είτε από τα κράτη μέλη, και οι οποίες εγκρίθηκαν ή είναι υπό εξέταση.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΝΔΙΑΜΕΣΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Μετά τη λεπτομερή αξιολόγηση καθεμίας από τις πέντε βασικές πτυχές του σχεδίου, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι παρά τις σημαντικές προόδους παραμένουν να γίνουν πολλά, ιδίως στους ακόλουθους τομείς:

• το ζήτημα των συνθετικών ναρκωτικών·
• τη συνέχιση της αξιολόγησης των πολιτικών και των δραστηριοτήτων στον τομέα των ναρκωτικών που διεξάχθηκαν σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο χρησιμοποιώντας αξιόπιστα δεδομένα (σημασία της έρευνας)·
• τη στενή συνεργασία με τις υποψήφιες χώρες·
• τον αποτελεσματικότερο συντονισμό των δράσεων που διεξάχθηκαν σε τρίτες χώρες (ιδίως όσον αφορά τις βασικές χώρες παραγωγούς και διέλευσης).

Για να μπορέσουν να υπάρξουν πρόοδοι στην εφαρμογή του σχεδίου δράσης κατά των ναρκωτικών της ΕΕ, η Επιτροπή παρουσιάζει τις ακόλουθες προτάσεις:

• θα πρέπει να προσδιοριστούν οι δραστηριότητες προτεραιότητας μεταξύ των δραστηριοτήτων που καθορίστηκαν στο σχέδιο δράσης κατά τρόπο ώστε να επικεντρωθούν οι προσπάθειες σε αυτές τις ουσιώδεις δραστηριότητες (για παράδειγμα, καθορίζοντας προθεσμίες υλοποίησης)·
• μια ομάδα καθοδήγησης, που αποτελείται από εκπροσώπους της Επιτροπής, της προεδρίας του Συμβουλίου, της Europol και του ΕΚΠΝΤ, θα πρέπει να θεσπιστεί το 2003 από την προεδρία και την Επιτροπή. Το Κοινοβούλιο θα πρέπει επίσης να ορίσει τον εκπρόσωπό του. Η ομάδα θα στοχεύει στο να δώσει κατευθυντήριες γραμμές και να παρακολουθήσει την προετοιμασία της τελικής αξιολόγησης·
• οι προβλεπόμενες πρωτοβουλίες στον τομέα των ναρκωτικών θα πρέπει να επικεντρωθούν στην ολοκλήρωση των δράσεων που καθορίστηκαν στο σχέδιο δράσης·
• ενόψει της τελικής αξιολόγησης του σχεδίου δράσης, το ΕΚΠΝΤ και η Europol θα πρέπει να συγκρίνουν τα δεδομένα για τα ναρκωτικά του 2003 με τα αντίστοιχα του 1999·
• για να συνδεθεί η κοινωνία των πολιτών με τη μελλοντική ανάπτυξη της πολιτικής για την καταπολέμηση των ναρκωτικών της ΕΕ, θα μπορούσε να οργανωθεί μια διάσκεψη το 2004·
• η Επιτροπή θα υποβάλει ανακοίνωση σχετικά με την τελική αξιολόγηση του σχεδίου δράσης μέχρι τα τέλη του 2004.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο, της 12ης Νοεμβρίου 2003, για το συντονισμό της καταπολέμησης των ναρκωτικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση [COM(2003) 681 τελικό - Επίσημη Εφημερίδα C 96 της 21.4.2004]

Η Επιτροπή, η οποία επιθυμεί να ενισχύσει το συντονισμό στον τομέα των ναρκωτικών σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, εξηγεί τις κύριες προκλήσεις και τα διακυβευόμενα στο πλαίσιο του συντονισμού, υπενθυμίζει τα βασικά υπάρχοντα πρότυπα συντονισμού και υπογραμμίζει τα κύρια στοιχεία για έναν αποτελεσματικό συντονισμό. Συνιστά ιδίως ότι ο συντονισμός πρέπει να περιλαμβάνει όλες τις πτυχές της πολιτικής στον τομέα των ναρκωτικών (συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών και υγειονομικών πτυχών, των κατασταλτικών μέτρων, καθώς και της πολιτικής που ακολουθείται όσον αφορά τη νεολαία), τη στενή συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών για την εφαρμογή του νόμου καθώς επίσης και το συντονισμό μεταξύ τους καθώς και με τις κοινωνικές και υγειονομικές υπηρεσίες και τη συστηματική ανάπτυξη στρατηγικών και δραστηριοτήτων στον τομέα αυτό.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, της 8ης Ιουνίου 2001, για τη θέση σε εφαρμογή του σχεδίου δράσης για την καταπολέμηση των ναρκωτικών της ΕΕ (2000-2004) [COM(2001) 301 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Ο κύριος στόχος της ανακοίνωσης είναι να προταθούν μέτρα που θα διευκολύνουν να αξιολογηθεί το σχέδιο δράσης κατά των ναρκωτικών, να καταρτιστεί η μέθοδος που προτίθεται να ακολουθήσει η Επιτροπή για την αξιολόγηση και να παρουσιαστούν ορισμένες ενέργειες που ήδη έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο του σχεδίου. Η ανακοίνωση πραγματοποιήθηκε με τις συμβολές του ΕΚΠΝΤ και της Europol.

Όσον αφορά την αξιολόγηση του βαθμού υλοποίησης των δραστηριοτήτων που προβλέπονται στο σχέδιο δράσης, η Επιτροπή προτείνει ένα νέο μέσο, τον πίνακα παρακολούθησης, για να εξασφαλισθεί καλή αξιολόγηση.

Η αξιολόγηση των επιπτώσεων στο φαινόμενο των ναρκωτικών θα εξαρτηθεί εν μέρει από τις πληροφορίες που παρέχει το ΕΚΠΝΤ και η Europol. Οι δύο οργανισμοί έχουν ήδη συστήσει δύο ομάδες εργασίας για τα «κριτήρια αξιολόγησης του αντικτύπου». Ωστόσο, η Επιτροπή αναφέρει ότι, ελλείψει αξιόπιστων και συγκρίσιμων δεδομένων για τις επιδημιολογικές και ποινικές πλευρές, η ενδιάμεση αξιολόγηση (2002) του σχεδίου δράσης θα περιοριστεί στην αξιολόγηση του βαθμού υλοποίησης των δραστηριοτήτων του σχεδίου δράσης.

Όσον αφορά τη διεύρυνση, η ενίσχυση της καταπολέμησης των ναρκωτικών στις υποψήφιες χώρες παραμένει προτεραιότητα. Η Κοινότητα ξεκίνησε διάφορες πρωτοβουλίες τα τελευταία έτη, συμπεριλαμβανομένης της έναρξης των διαπραγματεύσεων για τη συμμετοχή των υποψήφιων χωρών στο δίκτυο REITOX του ΕΚΠΝΤ . Η Επιτροπή προτείνει επίσης να δημιουργηθεί βάση δεδομένων που θα συγκεντρώνει όλες τις πληροφορίες σχετικά με τα σχέδια των κρατών μελών ή της Επιτροπής στις χώρες αυτές για να αποφευχθεί η διπλή απασχόληση.

Όσον αφορά την εξωτερική δράση, η ΕΕ συνεχίζει τις σημαντικές δραστηριότητές της. Θα δοθεί προτεραιότητα στα κύρια κυκλώματα διοχέτευσης ναρκωτικών προς την Ευρωπαϊκή Ένωση (ιδίως το κύκλωμα της κοκαΐνης και το δρόμο της ηρωίνης).

Ο συντονισμός των φορέων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την καταπολέμηση των ναρκωτικών. Σύμφωνα με τις διατάξεις του σχεδίου δράσης, η Επιτροπή ανέλαβε τη διεξαγωγή μελέτης για τους μηχανισμούς συντονισμού στον τομέα αυτό. Η μελέτη θα υποβληθεί στο άμεσο μέλλον. Θα πρέπει να ενισχυθεί ο συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών και της Επιτροπής. Για το σκοπό αυτό η Επιτροπή θα υποβάλει, στην οριζόντια ομάδα «ναρκωτικά» (GHD) του Συμβουλίου, προτάσεις να θεσπιστούν πρακτικές λεπτομέρειες εφαρμογής.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 14.04.2005