31996D0478

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 10ης Ιανουαρίου 1996 σχετικά με διαδικασία εφαρμογής του άρθρου 85 της συνθήκης ΕΚ (Υπόθεση IV/34.279/F3 - ADALAT) (Το κείμενο στη γερμανική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό) (96/478/ΕΚ)

ΣΧΕΔΙΟ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ I ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Τμήμα I Το προϊόν

1. Φύση του προϊόντος

2. Αγορές στις οποίες διατίθεται το ADALAT

2.1. Στεφανιαία νόσος

2.2. Αρτηριακή υπέρταση

2.3. Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια

3. Σημασία του προϊόντος

3.1. Προϊόν μείζονος σημασίας για την Bayer

α) Για τον όμιλο

β) Προϊόν μείζονος σημασίας για τις στρατηγικές πωλήσεων των θυγατρικών στα διάφορα κράτη μέλη

3.2. Μερίδια αγοράς

α) Στη Γαλλία

β) Στην Ισπανία

γ) Στο Ηνωμένο Βασίλειο

δ) Στην Κοινότητα των Δώδεκα

ε) Συμπέρασμα

3.3. Παράλληλες εισαγωγές ADALAT

α) Σημαντικές διαφορές τιμών μεταξύ των κρατών μελών οι οποίες ευνοούν τις παράλληλες εισαγωγές

β) Σημασία των παράλληλων εισαγωγών

γ) Κόστος των παράλληλων εισαγωγών

3.4. Προοπτικές: Το ADALAT θα παραμείνει και στο μέλλον προϊόν μείζονος σημασίας για την Bayer

Τμήμα II Bayer

Τμήμα III Χονδρέμποροι φαρμάκων

1. Γενικές παρατηρήσεις

2. Η κατάσταση στη Γαλλία

2.1. Οι χονδρέμποροι που δραστηριοποιούνται στην αγορά (1990)

2.2. Η νομοθεσία που εφαρμόζεται στους χονδρεμπόρους-διανομείς

3. Η κατάσταση στην Ισπανία

3.1. Οι χονδρέμποροι που υπάρχουν στην αγορά (1990)

3.2. Η νομοθεσία που εφαρμόζεται στους χονδρεμπόρους

Τμήμα IV Αδιάλειπτες εμπορικές σχέσεις της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας με τους χονδρέμπορους πελάτες τους

1. Στη Γαλλία

1.1. Όσον αφορά την έναρξη των εμπορικών σχέσεων

1.2. Όσον αφορά τις συνήθεις εμπορικές σχέσεις

1.3. Τα τιμολόγια

1.4. Διαδικασίες σε περίπτωση προβλημάτων παράδοσης

2. Στην Ισπανία

Τμήμα V Παρεμπόδιση των παράλληλων εξαγωγών ADALAT στο Ηνωμένο Βασίλειο

I. ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ BAYER

1. Οι παράλληλες εξαγωγές: μόνιμο πρόβλημα για την Bayer

1.1. Μία γενική ανησυχία εδώ και πολλά χρόνια

1.2. Μελέτες και έρευνες για το πρόβλημα των παράλληλων εξαγωγών

2. Ολοκληρωμένο σύστημα πληροφόρησης σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές στο πλαίσιο του ομίλου Bayer

2.1. Μόνιμη ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές μεταξύ των διαφόρων εταρειών Bayer

2.2. Συγκέντρωση των πληροφοριών στο Λεβερκούζεν

2.3. Άλλα μέσα πληροφόρησης σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές

3. Επίσημες αποφάσεις στο πλαίσιο του ομίλου με σκοπό τη μείωση των παράλληλων εξαγωγών προς το Ηνωμένο Βασίλειο

II. ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝ ΛΟΓΩ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ

1. Η περίπτωση της Γαλλίας

1.1. Εντοπισμός από την Bayer Γαλλίας των πελατών-εξαγωγέων

1.2. Διακοπή των παραδόσεων στους πελάτες που εντοπίζονται

1.3. Το επίσημο επιχείρημα της Bayer Γαλλίας: η εξάντληση των αποθεμάτων

1.4. Αντιδράσεις των επιχειρήσεων χονδρικού εμπορίου στη συμπεριφορά της Bayer Γαλλίας

α) Υποβολή χρονοδιαγράμματος παραγγελιών στην Bayer Γαλλίας

β) Οι επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου συνειδητοποιούν τον πραγματικό στόχο της Bayer Γαλλίας

γ) Οι επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου οργανώνονται επιδιώκοντας την εκτέλεση των παραγγελιών τους

1.5. Αποτελέσματα

2. Η περίπτωση της Ισπανίας

2.1. Η Bayer Ισπανίας εντοπίζει τους πελάτες που πραγματοποιούν εξαγωγές

2.2. Διακοπή των παραδόσεων στους πελάτες που εντοπίζονται

2.3. Αντίδραση των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης έναντι των κωλυμάτων εκ μέρους της Bayer Ισπανίας

α) Οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης συνειδητοποιούν τον πραγματικό στόχο της Bayer Ισπανίας

β) Οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης οργανώνονται επιδιώκοντας την εκτέλεση των παραγγελιών τους

2.4. Αποτελέσματα

3. Η περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου: εντοπισμός της προέλευσης των παράλληλων εισαγωγών με προορισμό το Ηνωμένο Βασίλειο

4. Αποτελέσματα

4.1. Διαμαρυρτίες των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης των οποίων οι παραγγελίες δεν εκτελέστηκαν

4.2. Χρηματοοικονομικά αποτελέσματα της Bayer

ΚΕΦΑΛΑΙΟ II ΝΟΜΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ

Τμήμα I Καθορισμός της αγοράς

1. Γεωγραφική αγορά

2. Αγορά προϊόντων

3. Αγορά αναφοράς

Τμήμα II Άρθρο 85 παράγραφος 1

1. Συμφωνία

1.1. Απαγόρευση των εξαγωγών

α) Σύστημα εντοπισμού των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που πραγματοποιούν εξαγωγές

β) Σταδιακή μείωση των παραδόσεων της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας σε περίπτωση που οι χονδρέμποροι εξάγουν μέρος ή το σύνολο των προϊόντων

γ) Συμπεράσματα

1.2. Η απαγόρευση των εξαγωγών καθίσταται μόνιμο στοιχείο των σχέσεων της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας με τις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης που εφοδιάζουν

α) Το προηγούμενο της νομολογίας στην υπόθεση Sandoz

β) Αδιάλειπτες εμπορικές σχέσεις

γ) Η ένταξη της απαγόρευσης των εξαγωγών στο πλαίσιο των αδιάλειπτων εμπορικών σχέσεων

1.3. Γενικό συμπέρασμα

2. Περιορισμός του ανταγωνισμού

2.1. Ο περιορισμός του ανταγωνισμού ως αντικείμενο και αποτέλεσμα της συμφωνίας

2.2. Αισθητός περιορισμός του ανταγωνισμού

3. Αισθητός επηρεασμός του εμπορίου μεταξύ κρατών μελών

4. Συμπεράσματα

Τμήμα III Τα αντεπιχειρήματα της Bayer

1. Το επιχείρημα της ανεπάρκειας των αποθεμάτων

2. Το επιχείρημα της νομοθεσίας η οποία επιβάλλει ορισμένες υποχρεώσεις ως προς τον εφοδιασμό της εθνικής αγοράς

3. Το επιχείρημα της ύπαρξης διπλώματος ευρεσιτεχνίας για το ADALAT-RETARD

Τμήμα IV Άρθρο 85 παράγραφος 3

Τμήμα V Διάρκεια της παράβασης

1. Όσον αφορά την Ισπανία

2. Όσον αφορά τη Γαλλία

Τμήμα VI Κανονισμός αριθ. 17, άρθρο 3

Τμήμα VII Αποδέκτης της παρούσας απόφασης

Τμήμα VIII Κανονισμός αριθ. 17 άρθρο 15 παράγραφος 2

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,

τον κανονισμό αριθ. 17 του Συμβουλίου, της 6ης Φεβρουαρίου 1962, πρώτο κανονισμό εφαρμογής των άρθρων 85 και 86 της συνθήκης ΕΟΚ (1), όπως τροποποιήθηκε τελευταία από την πράξη προσχώρησης της Αυστρίας, της Φινλανδίας και της Σουηδίας, και ιδίως τα άρθρα 3, το άρθρο 15 παράγραφος 2 και το άρθρο 16 παράγραφος 1,

την απόφαση της Επιτροπής της 26ης Σεπτεμβρίου 1994 να κινήσει τη διαδικασία για την παρούσα υπόθεση,

Αφού έδωσε στις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις την ευκαιρία να γνωστοποιήσουν τις απόψεις τους σχετικά με τις αιτιάσεις που ελήφθησαν υπόψη από την Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 19 παράγραφος 1 του κανονισμού αριθ. 17 και του κανονισμού αριθ. 99/63/ΕΟΚ της Επιτροπής, της 25ης Ιουλίου 1963, περί των ακροάσεων που προβλέπονται στο άρθρο 19 παράγραφοι 1 και 2 του κανονισμού αριθ. 17 του Συμβουλίου (2),

Μετά από διαβούλευση της συμβουλευτικής επιτροπής σε θέματα συμπράξεων και δεσποζουσών θέσεων,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι

ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ (3)

ΤΜΗΜΑ Ι

Το προϊόν

1. Φύση του προϊόντος

(1) ADALAT (εκτός της Γαλλίας, όπου είναι ADALATE) είναι το σήμα μιας σειράς φαρμάκων των οποίων η κύρια δραστική ουσία είναι η νιφεδιπίνη. Η ουσία αυτή έχει σημαντικές φαρμακολογικές ιδιότητες.

(2) Τα διάφορα προϊόντα της σειράς ADALAT διατίθενται με τις ακόλουθες μορφές:

- κάψουλες (5 mg, 10 mg, 20 mg)

- δισκία (20 mg)

- Δισκίο βραδείας δράσης (10 mg, 20 mg, 5+15 mg)

- Δισκίο μιας λήψης ημερησίως (30 mg, 60 mg).

(3) Τα ανωτέρω προϊόντα διατίθενται στην αγορά της ODG, της Γαλλίας, της Ισπανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου με τις ακόλουθες μορφές:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

» 1

(4) Υπάρχουν επίσης προϊόντα της σειράς ADALAT που διατίθενται σε μορφή ενέσιμου διαλύματος και προορίζονται μόνο για νοσοκομειακή χρήση. Η παρούσα απόφαση δεν αφορά τα προϊόντα αυτά, αλλά περιορίζεται στα προϊόντα της σειράς ADALAT που διατίθενται στην αγορά των εξής τριών χωρών: Γαλλίας, Ισπανίας και Ηνωμένου Βασιλείου. Για το λόγο αυτό η παρούσα απόφαση αφορά μόνο τα εξής δύο προϊόντα της σειράς ADALAT: την κάψουλα των 10 mg (που διατίθεται στην αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ισπανίας με την ονομασία ADALAT και στην αγορά της Γαλλίας με την ονομασία ADALATE) και το δισκίο βραδείας δράσης (ή παρατεταμένης απελευθέρωσης) των 20 mg (που διατίθεται στην αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ισπανίας με την ονομασία ADALAT RETARD και στην αγορά της Γαλλίας με την ονομασία ADALATE 20 mg LP). Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που παρατίθενται στη συνέχεια της παρούσας απόφασης, οι σημαντικότεροι περιορισμοί των εξαγωγών αφορούν κυρίως το ADALAT RETARD. Πράγματι, το προϊόν αυτό έχει τη μεγαλύτερη ζήτηση για ιατρικούς λόγους.

Στο εξής ο όρος «ADALAT» θα αφορά αυτά τα δύο προϊόντα.

(5) Στη Γαλλία, το ADALATE 10 mg έχει εγκριθεί από το Μάιο του 1979 και το ADALATE 20 mg LP από το 1985. Τα δύο αυτά προϊόντα παρασκευάζονται, συσκευάζονται και διατίθενται στο εμπόριο από την Bayer Pharma SA (Γαλλία) (4)

(6) Στην Ισπανία, το ADALAT και το ADALAT Retard έχουν εγκριθεί από τον Ιανουάριο του 1986. Τα δύο αυτά προϊόντα παρασκευάζονται, συσκευάζονται και διατίθενται στο εμπόριο από την Quνmica Farmacιutica Bayer SA (Ισπανία) (5)

(7) Η Bayer δηλώνει ότι για το Ηνωμένο Βασίλειο ζητήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του '80 δίπλωμα ευρεσιτεχνίας σχετικά με το προϊόν ADALAT-RETARD 20 mg, το οποίο χορηγήθηκε τελικά στις αρχές του 1995.

2. Αγορές στις οποίες διατίθεται το ADALAT

(8) Το ADALAT ανήκει σε μια κατηγορία φαρμάκων που ονομάζονται «ανταγωνιστές του ασβεστίου» και χρησιμοποιείται στην αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών ασθενειών που διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες, τη στεφανιαία νόσο, την αρτηριακή υπέρταση και τη συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια. Ωστόσο, η τελευταία ασθένεια αποτελεί αγορά ελάσσονος σημασίας για την Bayer (6):

«Συγκρίνοντας τις δύο αγορές που παρουσιάζουν ενδιαφέρον σήμερα για την Bayer, δηλαδή την αγορά της στεφανιαίας νόσου και της υπέρτασης, είναι σαφές ότι η αγορά της υπέρτασης προηγείται με διαφορά σε ό,τι αφορά τις δυνατότητες ανάπτυξης. Τα τελευταία χρόνια σημειώθηκε σημαντική ανάπτυξη της αγοράς φαρμάκων για την υπέρταση, γεγονός που αναμένεται να συνεχισθεί και στο μέλλον. (. . .) Αντίθετα, αναμένεται μικρή ανάπτυξη της αγοράς φαρμάκων για τη στεφανιαία νόσο.» 2

2.1. Στεφανιαία νόσος

(9) Η στεφανιαία νόσος είναι μια ασθένεια που χαρακτηρίζεται από κρίσεις συμπιεστικού, οξέος πόνου στην προκάρδια χώρα. Η αγωγή που χρησιμοποιείται είναι τριών ειδών: ανταγωνιστές ασβεστίου, νιτρώδη και β αναστολείς.

«Οι ανταγωνιστές ασβεστίου κατέχουν κορυφαία θέση στην αγορά, σε ό,τι αφορά τα έσοδα από τις πωλήσεις. Διατηρούν την κορυφαία τους θέση από το 1985, οπότε το μερίδιο αγοράς τους ανερχόταν στο 34 %, ενώ το 1989 ανήλθε στο 40 %.

(. . .)

(Στην Ευρώπη), μεταξύ των κορυφαίων κατηγοριών προϊόντων συγκαταλέγονται οι ανταγωνιστές ασβεστίου (34 %) (. . .):

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Την περίοδο 1988-1989 το ADALAT χάνει ελαφρά έδαφος και στις πέντε ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Ιταλία Ισπανία) κυρίως λόγω του ανταγωνισμού της νιφεδιπίνης και της διλτιαζέμης.» 3

2.2. Αρτηριακή υπέρταση

(10) Η αρτηριακή υπέρταση είναι μια καρδιακή νόσος κατά την οποία η αύξηση της τάσης στις αρτηρίες αυξάνει την πίεση του αίματος.

«Η (παγκόσμια) αγορά φαρμάκων για την υπέρταση είναι η μεγαλύτερη αγορά φαρμακευτικών προϊόντων και κατά τα τελευταία πέντε χρόνια γνώρισε πολύ δυναμικό ρυθμό ανάπτυξης ύψους περίπου 10 % ετησίως. Κατ'αυτόν τον τρόπο, οι πωλήσεις στην αγορά αυτή αυξήθηκαν από 10,9 δισ. γερμανικά μάρκα το 1985 σε 14,5 δισεκατομμύρια γερμανικά μάρκα το 1989.» 4

(11) Για την αντιμετώπισή της χορηγούνται τεσσάρων ειδών φάρμακα: αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (ΜΕΑ), β αναστολείς, ανταγωνιστές του ασβεστίου και διουρητικά.

«Οι αναστολείς του ΜΕΑ κυριαρχούν στις αγορές όλης της Ευρώπης, όσον αφορά τα έσοδα από τις πωλήσεις. Η κυριαρχία τους είναι ιδιαίτερα έντονη στις μεσογειακές χώρες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο και στη Γερμανία οι ανταγωνιστές τους ασβεστίου και οι β αναστολείς κατέχουν σχετικά ισχυρότερη θέση, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

» 5

Η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες καλύπτουν άνω του 70 % της παγκόσμιας αγοράς.

2.3. Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια

(12) Η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια συνίσταται σε καρδιαγγειακή ανεπάρκεια και στις διαταραχές της κυκλοφορίας που προκύπτουν από αυτήν.

«Η παγκόσμια αγορά της συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας το 1989 αξιολογήθηκε στα 3,2 δισεκατομμύρια γερμανικά μάρκα (. . .):

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

» 6

Η Ευρώπη κάλυπτε το 40 % της παγκόσμιας αγοράς για την εν λόγω ασθένεια (Ιαπωνία: 14 %, Βόρειος Αμερική: 33 %, λοιπές αγορές: 13 %).

3. Σημασία του προϊόντος

(13) Το προϊόν ADALAT κατέλαβε την 9η θέση μεταξύ των 40 πρώτων φαρμακευτικών προϊόντων στον κόσμο κατά το 1992 έχοντας πραγματοποιήσει παγκόσμιες πωλήσεις ύψους [. . .] (7) εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ (περίπου [. . .] εκατομμύρια Ecu).

3.1. Προϊόν μείζονος σημασίας για την Bayer

α) Για τον όμιλο

(14) Από την ετήσια διαχειριστική έκθεση της Bayer (1990) προκύπτει ότι:

«Οι πολύ αποτελεσματικοί ανταγωνιστές του ασβεστίου συγκαταλέγονται μεταξύ των σημαντικότερων θεραπευτικών μέσων για την αντιμετώπιση της στεφανιαίας νόσου και της υπέρτασης. Το προϊόν ADALATE (νιφεδιπίνη) αφού δοκιμάστηκε επί πολλά έτη διατίθεται σήμερα σε περισσότερες από εκατό χώρες (. . .)» 7

(15) Στη συνέχεια η έκθεση επιβεβαιώνει ότι το ADALAT είναι το σημαντικότερο προϊόν της Bayer:

«Το Ψιπροβαζ (. . .) έγινε σε μικρό χρονικό διάστημα το σημαντικότερο φαρμακευτικό μας σκεύασμα μετά το ADALATE.» 8

(16) Εσωτερική έκθεση της Bayer επιβεβαιώνει ότι το ADALAT είναι προϊόν μείζονος σημασίας για την Bayer:

«Η σημερινή εικόνα της Bayer στον τομέα των καρδιαγγειακών παθήσεων συνδέεται στενά με την εμπορική επιτυχία του ADALAT που αποτελεί σήμερα ένα από τα κορυφαία προϊόντα για την αντιμετώπιση της υπέρτασης και της στεφανιαίας νόσου και το προϊόν στο οποίο παραπέμπουν οι ερευνητές σε όλο τον κόσμο.» 9

(17) Από άλλη έκθεση προκύπτει ότι το ADALAT είναι το πρώτο προϊόν της Bayer βάσει του κύκλου εργασιών ([. . .]εκατομμύρια γερμανικά μάρκα το 1991 [περίπου [. . .]εκατομμύρια Ecu], με αύξηση 7 % σε σχέση με το 1990).

(18) Το 1990 το ADALAT κάλυψε το [. . .] του κύκλου εργασιών του ομίλου που πραγματοποιήθηκε από τα φάρμακα που χορηγούνται με ιατρική συνταγή και το [. . .] του κύκλου εργασιών του ομίλου που πραγματοποιήθηκε στον τομέα των καρδιαγγειακών ασθενειών.

(19) Πολλά έγγραφα αναφέρονται στις ιδιότητες του ADALAT που το καθιστούν «κορυφαίο προϊόν με δυναμική παρουσία» 10. Οι ιδιότητες αυτές είναι οι εξής:

«- Στον τομέα των αναστολέων ασβεστίου, το εν λόγω προϊόν χρησιμοποιείται ως αναφορά

- βέβαιη αποτελεσματικότητα

- μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση συνδυασμού με άλλες παθολογικές καταστάσεις

- εύκολο στη χρήση

- ανοχή

- προϊόν της Bayer» 11

β) Ένα προϊόν μείζονος σημασίας στις στρατηγικές πωλήσεων των θυγατρικών στα κράτη μέλη

(20) Στην Ισπανία, το ADALAT είναι το πρώτο προϊόν σε πωλήσεις της Bayer Ισπανίας. Το 1992 ο κύκλος εργασιών που πραγματοποίησε η Bayer Ισπανίας από το ADALAT (όλα τα προϊόντα) αντιπροσώπευε το [. . . του συνολικού κύκλου εργασιών της και το [. . .] του κύκλου εργασιών που πραγματοποίησε στον τομέα των καρδιαγγειακών ασθενειών.

(21) Στη Γαλλία, για το 1992, το ADALATE κάλυψε το [. . .] του συνολικού κύκλου εργασιών και το [. . .] του κύκλου εργασιών που πραγματοποιήθηκε στον τομέα των καρδιαγγειακών ασθενειών.

(22) Στο Ηνωμένο Βασίλειο το ADALAT είναι σαφώς το πρώτο προϊόν ως προς τον κύκλο εργασιών της Bayer Ηνωμένου Βασιλείου για το 1992. Πράγματι, το ADALAT καλύπτει το [. . .] του συνολικού κύκλου εργασιών της Bayer Ηνωμένου Βασιλείου και σχεδόν το [. . .] του κύκλου εργασιών της στον τομέα των καρδιαγγειακών ασθενειών.

3.2. Μερίδια αγοράς

(23) Στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης παρατίθενται μόνο τα μερίδια αγοράς των υπό εξέταση χωρών, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι στο φαρμακευτικό τομέα οι αγορές είναι εθνικές (βλέπε κατωτέρω σημεία 150-152). Για τις ανάγκες της παρούσας απόφασης, τα μερίδια αγοράς καθορίζονται σε συνάρτηση με τις σημαντικότερες θεραπευτικές ενδείξεις του προϊόντος (στεφανιαία νόσος και υπέρταση).

α) Στη Γαλλία

(24) Η Bayer έχει δηλώσει τα ακόλουθα μερίδια αγοράς, υπολογιζόμενα σε αξία:

- στην αγορά της στεφανιαίας νόσου, το ADALATE (κάψουλες βραδείας δράσης) κατέχει το 5,1 %,

- στην αγορά της υπέρτασης, το ADALATE κατέχει το 4,1 %.

β) Στην Ισπανία

(25) Η Bayer έχει δηλώσει τα ακόλουθα μερίδια αγοράς, υπολογιζόμενα σε αξία:

- στην αγορά της στεφανιαίας νόσου, το ADALAT κατέχει το 7,4 %,

- στην αγορά της υπέρτασης, το ADALAT κατέχει το 8,7 % της αγοράς.

γ) Στο Ηνωμένο Βασίλειο

(26) Η Bayer έχει δηλώσει τα ακόλουθα μερίδια αγοράς, υπολογιζόμενα σε αξία:

- στην αγορά της στεφανιαίας νόσου, το ADALAT κατέχει το 19,6 %,

- στην αγορά της υπέρτασης, το ADALAT κατέχει το 16,6 %.

δ) Στην Κοινότητα των Δώδεκα

(27) Η Bayer έχει δηλώσει τα ακόλουθα μερίδια αγοράς, υπολογιζόμενα σε αξία:

- στην αγορά της στεφανιαίας νόσου το ADALAT, κατέχει το 7,6 %,

- στην αγορά της υπέρτασης το ADALAT, κατέχει το 5,8 % της αγοράς.

ε) Συμπέρασμα

(28) Πρέπει να σημειωθεί ότι στον τομέα των φαρμάκων οι γιατροί και οι ασθενείς συχνά είναι προσηλωμένοι σ' ένα προϊόν με συγκεκριμένο σήμα, ιδιαίτερα για τις χρόνιες ασθένειες. Τούτο ισχύει για το ADALAT, που επωφελείται από τη φήμη της Bayer και που αναγνωρίζεται ως ένα από τα σημαντικότερα προϊόντα για την αντιμετώπιση των εν λόγω ασθενειών. Πρέπει λοιπόν να ληφθεί υπόψη ότι, σε περίπτωση συνταγογράφησης του προϊόντος ADALAT από τον ιατρό, δεν υπάρχουν πολλές πιθανότητες να αντικατασταθεί από ένα άλλο ανταγωνιστικό προϊόν, για παράδειγμα από ένα φάρμακο που φέρει σαν ονομασία την ονομασία της δραστικής ουσίας (generic). Τούτο συμβαίνει τόσο για λόγους ψυχολογικούς (ενδοιασμοί του ασθενούς), όσο και για λόγους κανονιστικών ρυθμίσεων (σε ορισμένες χώρες απαγορεύεται στους φαρμακοποιούς να αντικαταστήσουν το προϊόν που αναφέρει ρητά στη συνταγή του ένας ιατρός με ένα άλλο προϊόν με όμοιες θεραπευτικές ιδιότητες). Το στοιχείο αυτό προσδίδει μια ιδιαίτερη αξία στα μερίδια αγοράς που κατέχει η Bayer στο προϊόν ADALAT, που είναι ήδη σχετικά μεγάλα, ιδιαίτερα στο Ηνωμένο Βασίλειο.

3.3. Παράλληλες εισαγωγές ADALAT

α) Σημαντικές διαφορές τιμών μεταξύ των κρατών μελών οι οποίες ευνοούν τις παράλληλες εισαγωγές

(29) Πάρα πολλά έγγραφα που έχουν βρεθεί στις εγκαταστάσεις διαφόρων εταιρειών της Bayer όπου διενεργήθηκε έλεγχος αναφέρουν τις τιμές των προϊόντων ADALAT στις διάφορες χώρες. Για παράδειγμα, ένα έγγραφο συγκρίνει τις τιμές στις διάφορες χώρες στις 14 Οκτωβρίου 1991:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

» 12

(30) Τα ανωτέρω στοιχεία επαναλαμβάνονται σε πολλά έγγραφα όπου υπολογίζεται η διαφορά των τιμών μεταξύ ορισμένων χωρών. Χειρόγραφες παρατηρήσεις επισημαίνουν καθαρά τις διαφορές μεταξύ χωρών όπου υπάρχουν χαμηλές τιμές και του Ηνωμένου Βασιλείου.

(31) Το πιο πρόσφατο έγγραφο (18/03/92) παραθέτει τα ακόλουθα συγκριτικά στοιχεία για τις τιμές:

«

Σύγκριση των τιμών ανά περιοχή

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

» 13

Εδώ μπορούμε να παρατηρήσουμε ιδιαίτερα ότι, όσον αφορά τα δισκία ADALAT RETARD των 20 mg, η τιμή στην Ισπανία είναι, ανάλογα με τη συσκευασία, από 35 έως 47 % χαμηλότερη από την τιμή στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ η τιμή στη Γαλλία είναι χαμηλότερη κατά 24 %. Όσον αφορά τις κάψουλες ADALAT των 10 mg, ανάλογα με τη συσκευασία, η τιμή στην Ισπανία είναι από 48 έως 55 % χαμηλότερη από την τιμή στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η τιμή στη Γαλλία είναι χαμηλότερη από 39 έως 45 % από τη βρετανική τιμή.

β) Σημασία των παράλληλων εισαγωγών

i) Προέλευση των παράλληλων εισαγωγών

(32) Πάρα πολλά έγγραφα με στατιστικά στοιχεία που βρέθηκαν στις εγκαταστάσεις διαφόρων εταιρειών του ομίλου Bayer όπου πραγματοποιήθηκε έλεγχος καταγράφουν τακτικά, με στοιχεία που ενημερώνονται μηνιαίως, τις παράλληλες εισαγωγές, σημειώνοντας το ύψος τους και τη χώρα προέλευσης.

(33) Ο επόμενος πίνακας παραθέτει στοιχεία σχετικά με τη χώρα προέλευσης των παράλληλων εισαγωγών για το 1990 και το 1991. Αποτελεί σύνοψη των διαθέσιμων στοιχείων για τα δύο αυτά έτη ως προς την προέλευση των παράλληλων εισαγωγών.

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

»14

ii) Μερίδια αγοράς των παράλληλων εισαγωγών

(34) Τα μερίδια αγοράς (Ευρώπη) των παράλληλων εισαγωγών είναι τα ακόλουθα:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

» 15

γ) Κόστος των παράλληλων εισαγωγών

(35) Πάρα πολλά έγγραφα αναφέρουν ότι οι παράλληλες εισαγωγές συγκαταλέγονται μεταξύ των «αδύνατων σημείων» ή «των απειλών» για το ADALAT.

Λόγω της τιμής του προϊόντος, όπως αναφέρεται και ανωτέρω, το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μία από τις σημαντικότερες χώρες προορισμού των παράλληλων εισαγωγών. Το 1989 έκθεση της ABPI (Association of British Pharmaceutical Industry) κατέληγε στο εξής συμπέρασμα:

«Οι συνολικές επιπτώσεις των παράλληλων εισαγωγών στην οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου είναι επιβλαβείς (. . .) κατά την εκτίμησή μας η ζημία που υπέστησαν οι παραγωγοί του Ηνωμένου Βασιλείου κατά την περίοδο 1987-1988, λόγω της ανάπτυξης των παράληλων εισαγωγών εις βάρος των πωληθέντων εγχώριων παρασκευασμάτων ανέρχεται σε 350 εκατ. λίρες στερλίνες, ποσό που αντιστοιχεί στο 0,1 % του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος το 1987.» 16

Το 1992 έκθεση της Bayer Ηνωμένου Βασιλείου κατέληγε στο εξής συμπέρασμα:

«Υπολογίζεται ότι οι ζημίες για την αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου λόγω των παράλληλων εισαγωγών θα ήταν 1,4 δισ. λίρες στερλίνες, εάν υπήρχε απόλυτη ελευθερία στο εμπόριο και απεριόριστη προμήθεια από χώρες όπου το κόστος είναι χαμηλό». 17

3.4. Προοπτικές: Το ADALAT θα παραμείνει και στο μέλλον προϊόν μείζονος σημασίας για την Bayer

(36) Το επόμενο έγγραφο φανερώνει τους στόχους της Bayer για το ADALAT:

«Στόχος της Bayer στον τομέα των καρδιαγγειακών παθήσεων είναι να γίνει το ADALAT το [. . .] προϊόν σε κέρδη και συνταγογράφηση και για τις δύο ενδείξεις (στεφανιαία νόσος και υπέρταση) μέχρι το [. . .].» 18

Η ετήσια έκθεση (1992) του ομίλου Bayer επιβεβαιώνει την επιτυχία του προϊόντος ADALAT:

«Από τα στοιχεία σχετικά με τον κύκλο εργασιών, αποδεικνύεται ότι προωθούμε με συνέπεια το κορυφαίο μας προϊόν, το φάρμακο για την καρδιά και το κυκλοφορικό σύστημα ADALAT (. . .). Τούτο μας επέτρεψε να ισχυροποιήσουμε τη θέση μας ως κορυφαία εταιρεία σε παγκόσμιο επίπεδο στον τομέα των φαρμάκων για την καρδιά και το κυκλοφορικό.» 19

ΤΜΗΜΑ ΙΙ

Bayer

(37) Η Bayer είναι διεθνής όμιλος χημικών προϊόντων που δραστηριοποιείται σε πολλούς διαφορετικούς τομείς. Οι δραστηριότητές του εκτεινονται σε 180 περίπου χώρες και αφορούν 6 τομείς: πολυμερή, οργανικά στοιχεία, βιομηχανικά προϊόντα, υγεία, γεωργία και τεχνικές πληροφόρησης. Ο κύκλος εργασιών του ομίλου Bayer ανήλθε το 1992 στα 41,195 εκατομμύρια γερμανικά μάρκα (περίπου 22,029 εκατομμύρια Ecu). Ο κύκλος εργασιών του τομέα της υγείας ανήλθε το 1992 σε 7,198 εκατομμύρια γερμανικά μάρκα (περίπου 3,849 εκατομμύρια Ecu).

Το 1991-92, στον φαρμακευτικό τομέα ο όμιλος Bayer κατέλαβε παγκοσμίως την όγδοη θέση με πωλήσεις ύψους 4 309,1 εκατομμύρια δολαρίων ΗΠΑ (περίπου 3 264 εκατομμυρίων Ecu).

ΤΜΗΜΑ ΙΙΙ

Χονδρέμποροι φαρμάκων

1. Γενικές παρατηρήσεις

(38) Η διάθεση φαρμακευτικών προϊόντων στην Ευρώπη γίνεται μέσω τριών διαφορετικών οδών: των νοσοκομείων, των φαρμακείων και drugstores και των χονδρεμπόρων.

Τα νοσοκομεία εφοδιάζονται εν γένει άμεσα από τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις ή μέσω ενώσεων συλλογικών αγορών. Τα νοσοκομεία απευθύνονται στους χονδρεμπόρους κατ'εξαίρεση. Υπάρχουν περίπου 6 000 νοσοκομεία στην Κοινότητα των Δώδεκα. Η ζήτηση εκ μέρους των νοσοκομείων καλύπτει στη Γαλλία το 11 %, στην Ισπανία το 12 % και στο Ηνωμένο Βασίλειο το 5 %.

Τα φαρμακεία και drugstores εφοδιάζονται σε μικρό ποσοστό άμεσα από τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις. Στην Κοινότητα των Δώδεκα υπάρχουν σήμερα 103 500 φαρμακεία και 14 650 drugstores. Οι άμεσες πωλήσεις φαρμακευτικών σκευασμάτων στα φαρμακεία καλύπτει στη Γαλλία το 7 % των πωλήσεων, στην Ισπανία το 3 % και στο Ηνωμένο Βασίλειο το 19 %.

Οι χονδρέμποροι φαρμάκων είναι συνεπώς στην Κοινότητα των Δώδεκα οι κυριότεροι μεσάζοντες ανάμεσα στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις και τους εμπόρους λιανικής. Οι ευρωπαίοι χονδρέμποροι προμηθεύουν κατ'αυτόν τον τρόπο το 90 % των φαρμάκων. Είναι περίπου 500 στον αριθμό. Τα φαρμακευτικά σκευάσματα καλύπτουν το 75 έως 95 % του κύκλου εργασιών τους και το περιθώριο κέρδους τους κυμαίνεται από 9,7 έως 16,5 %.

2. Η κατάσταση στη Γαλλία

2.1. Οι χονδρέμποροι που δραστηριοποιούνται στην αγορά (1990)

(39) «>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

» 20

2.2. Η νομοθεσία που εφαρμόζεται στους χονδρεμπόρους

(40) Η γαλλική νομοθεσία (8) που εφαρμόζεται στους χονδρεμπόρους βασίζεται στα εξής:

- στα άρθρα νομοθετικού περιεχομένου L 596, L 596-1, L 598, L 599, L 600 του code de la santι publique (κώδικας Δημόσιας Υγείας) (9),

- στα άρθρα κανονιστικού περιεχομένου σχετικά με τις επιχειρήσεις παρασκευής και χονδρικής πώλησης φαρμακευτικών προϊόντων, άρθρα R.5105 έως R.5516 τον code de la santι publique,

- στην απόφαση της 3ης Οκτωβρίου 1962 (10) που καθορίζει τις υποχρεώσεις των χονδρεμπόρων όσον αφορά τον εφοδιασμό των φαρμακείων με φάρμακα.

Τα ανωτέρω νομοθετικά μέτρα θέτουν τους ακόλουθους κανόνες:

- πρέπει να υπάρχει ένας υπεύθυνος φαρμακοποιός (άρθρο L 596),

- για να συστηθεί μια φαρμακευτική επιχείρηση (που μπορεί να διαθέτει φάρμακα χονδρικώς) πρέπει να εκδοθεί διοικητική άδεια (άρθρο L 598),

- οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις πρέπει να λειτουργούν υπό συνθήκες που παρέχουν όλες τις απαραίτητες εγγυήσεις για τη δημόσια υγεία (ειδικά διαμορφωμένες εγκαταστάσεις, ύπαρξη εξοπλισμού, απαραίτητα μέσα και προσωπικό (άρθρο R.5115-6),

- οι χονδρέμποροι πρέπει να διαθέτουν επαρκές απόθεμα φαρμάκων ώστε να εξασφαλίζεται ο εφοδιασμός των ενδιαφερόμενων φαρμακείων (άρθρο R 5115-6, παράγραφος 3).

- το τελευταίο αυτό άρθρο διευκρινίζεται από την απόφαση της 3ης Οκτωβρίου 1962 που προβλέπει ιδιαίτερα ότι

«Kάqe κατάστημα χονδρικής πώλησης φαρμακευτικών προϊόντων (. . .) καθώς και τα υποκαταστήματά του πρέπει να διαθέτουν επί μονίμου βάσεως ένα απόθεμα φαρμακευτικών σκευασμάτων, ώστε να εξασφαλίζεται η κάλυψη της μηνιαίας κατανάλωσης των φαρμακείων του τομέα που εξυπηρετούν και τα οποία ανήκουν στη συνήθη πελατεία του.

Το εν λόγω απόθεμα φαρμακευτικών προϊόντων πρέπει να συνιστά, ως προς τη φύση του, μία "συλλογή" φαρμακευτικών σκευασμάτων όπου θα περιλαμβάνονται τουλάχιστον τα δύο τρίτα του αριθμού των σκευασμάτων που χρησιμοποιούνται ήδη και, ως προς την αξία του, πρέπει να ισοδυναμεί με τη μέση τιμή των μηνιαίων κύκλων εργασιών του προηγούμενου έτους (άρθρο 1).

Κάθε κατάστημα χονδρικής πώλησης φαρμακευτικών προϊόντων, καθώς και τα υποκαταστήματά του πρέπει να είναι σε θέση να εξασφαλίζουν την παράδοση κάθε φαρμακευτικού σκευάσματος χρησιμοποιούμενου σε οποιοδήποτε φαρμακείο που ανήκει στη συνήθη πελατεία του και ευρίσκεται στην περιοχή που εφοδιάζει το κατάστημα εντός είκοσι τεσσάρων ωρών από τη λήψη της παραγγελίας για οποιοδήποτε από τα προϊόντα της "συλλογής".

Οφείλουν να ελέγχουν την προμήθεια σκευασμάτων ώστε να αποφεύγεται ενδεχόμενη εξάντληση των αποθεμάτων τους (άρθρο 2).

Ο τομέας που αναφέρεται στο άρθρο 2 συνίσταται στη γεωγραφική περιοχή στην οποία ο υπεύθυνος φαρμακοποιός του καταστήματος χονδρικής πώλησης φαρμακευτικών προϊόντων ή του υποκαταστήματός του έχει δηλώσει ότι ασκεί τη δραστηριότητά του (άρθρο 3).» 21

(41) Η γαλλική νομοθεσία δεν απαγορεύει τις εξαγωγές. Από την εξέταση του ανωτέρω νομοθετικού κειμένου δεν συνάγεται κανένα έμμεσο εμπόδιο στις εξαγωγές. Συνεπώς, είναι σαφές ότι, κατά τον νομοθέτη, οι εξαγωγές επιτρέπονται.

Αυτή είναι η ερμηνεία και η πρακτική που πάντοτε επικρατούσαν. Ο πρόσφατος νόμος του 1992 και τα διατάγματα εφαρμογής του διευκρινίζουν το θέμα στην κατεύθυνση αυτή και ορίζουν ρητά ό,τι ο νόμος προέβλεπε ήδη κατά τρόπο έμμεσο: ή γαλλική νομοθεσία παραχωρεί στον χονδρέμπορο το μονοπώλιο της διάθεσης φαρμάκων στα φαρμακεία. Ως αντιστάθμισμα στο μονοπώλιο επιβάλλει ορισμένες υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας. Το έδαφος της Κοινότητας εξομειώνεται από το νόμο με το έδαφος της Γαλλίας και οι χονδρέμποροι έχουν κάθε δικαίωμα, εφόσον έχουν εκπληρώσει την υποχρέωση παροχής της δημόσιας υπηρεσίας, να πραγματοποιούν εξαγωγές σε άλλες χώρες της Κοινότητας.

(42) Οι παραγωγοί δεν υπόκεινται σε καμία νομική υποχρέωση ως προς τις παραδόσεις στους χονδρεμπόρους ή τον εφοδιασμό της εθνικής αγοράς.

3. Η κατάσταση στην Ισπανία

3.1. Οι χονδρέμποροι που υπάρχουν στην αγορά (1990)

(43) «>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

» 22

3.2. Η νομοθεσία που εφαρμόζεται στους χονδρεμπόρους

(44) Η ισπανική νομοθεσία που εφαρμόζεται στους χονδρεμπόρους φαρμάκων βασίζεται στο υπουργικό διάταγμα της 7ης Απριλίου 1964 (11) που συμπληρώνεται από το υπουργικό διάταγμα της 5ης Μαΐου 1965 (12). Το 1990 εκδόθηκε συμπληρωματικά ο νόμος περί φαρμάκων που διευκρινίζει τον προηγούμενο νόμο χωρίς να τον τροποποιεί (13).

Η εν λόγω νομοθεσία βασίζεται σε κανόνες παρόμοιους με τους κανόνες της γαλλικής νομοθεσίας:

- πρέπει να υπάρχει ένας υπεύθυνος φαρμακοποιός (κεφάλαιο IV, άρθρο 14 και επόμενα του διατάγματος του 1964),

- για να συσταθεί φαρμακευτική επιχείρηση πρέπει να εκδοθεί διοικητική άδεια (κεφάλαιο Ι, άρθρο 1 και επόμενα του υπουργικού διατάγματος του 1964),

- οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις πρέπει να λειτουργούν με συνθήκες που παρέχουν κάθε εγγύηση για τη δημόσια υγεία (κεφάλαιο ΙΙ, άρθρο 9 και επόμενα του υπουργικού διατάγματος του 1964),

- οι χονδρέμποροι πρέπει να διατηρούν μόνιμα επαρκές απόθεμα για την περιφέρεια όπου ασκούν τις δραστηριότητές τους (κεφάλαιο ΙΙΙ, άρθρο 12 του υπουργικού διατάγματος του 1964). Το 1964 ο όρος «περιφέρεια» σήμαινε τις επαρχίες. Σήμερα σημαίνει τις αυτόνομες κοινότητες. Το «επαρκές απόθεμα» προσδιορίστηκε σε κατάλογο που δημοσιεύθηκε στο υπουργικό διάταγμα του 1965. Ο κατάλογος αυτός δεν έχει ενημερωθεί από το 1965.

(45) - Η ισπανική νομοθεσία δεν προβλέπει την υποχρέωση εφοδιασμού των φαρμακείων.

- Όσον αφορά τις εξαγωγές, ο νόμος του 1990, επιβεβαιώνοντας την εφαρμοζόμενη πρακτική, προβλέπει ρητά στο άρθρο 82 το δικαίωμα των χονδρεμπόρων φαρμάκων να πραγματοποιούν εξαγωγές.

(46) - Οι παραγωγοί δεν υπόκεινται σε καμία νομική υποχρέωση όσον αφορά τις παραδόσεις στους χονδρεμπόρους ή τον εφοδιασμό της εθνικής αγοράς.

ΤΜΗΜΑ IV

Αδιάλειπτες εμπορικές σχέσεις της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας με τους χονδρέμπορους πελάτες τους

1. Στη Γαλλία

(47) Η Bayer Γαλλίας διατηρεί αδιαλείπτως επιχειρηματικές σχέσεις με τους χονδρεμπόρους που της παραγγέλλουν τακτικά το ADALATE και άλλα φάρμακα για να καλύψουν τη ζήτηση των φαρμακείων που πρέπει να εφοδιάσουν. Οι άμεσες παραδόσεις του παραγωγού στα φαρμακεία είναι σπάνιες και δεν περιλαμβάνονται στη γενική εμπορική πολιτική της Bayer Γαλλίας.

Οι χονδρέμποροι φαρμακευτικών προϊόντων συνιστούν συνεπώς τη φυσική πελατεία της Bayer Γαλλίας που, κατά κανόνα, τους εφοδιάζει κατόπιν παραγγελίας τους, εκτός ιδιαιτέρων περιπτώσεων.

Σε καθεμία από τις τρεις μεγαλύτερες επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου στη Γαλλία, την OCP, την CERP Rouen και την CERP Lorraine (που καλύπτουν μόνον αυτές τουλάχιστον το 80 % της αγοράς), εφαρμόζονται παραπλήσιες διαδικασίες:

1.1. Όσον αφορά την έναρξη των εμπορικών σχέσεων

(48) - Οι εμπορικές σχέσεις της OCP και της Bayer Γαλλίας χρονολογούνται από τις αρχές του αιώνα. Δημιουργήθηκαν από τη σύσταση των δύο εταιρειών και δεν έχουν διακοπεί ποτέ έκτοτε. Ο χονδρέμπορος είναι ο κλασικός πελάτης κάθε παραγωγού φαρμακευτικών προϊόντων που θέλει να διαθέσει τα προϊόντα του στη Γαλλία.

- H CERP Rouen έδωσε παρόμοιες πληροφορίες: οι εμπορικές σχέσεις υφίστανται από την ίδρυση της CERP Rouen το 1919. Έκτοτε η CERP Rouen εφοδιάζεται ανέκαθεν από την Bayer Γαλλίας.

- Η CERP Lorraine έδωσε παρόμοιες πληροφορίες: οι εμπορικές σχέσεις χρονολογούνται από την ίδρυση της CERP Lorraine το 1935 και δεν έχουν διακοπεί καθ'όλη τη διάρκεια λειτουργίας της CERP Lorraine και της Bayer Γαλλίας στη Γαλλία.

1.2. Όσον αφορά τις συνήθεις εμπορικές σχέσεις

(49) - Για την OCP η παραγγελία γίνεται συνήθως τηλεφωνικώς. Το τιμολόγιο αποστέλλεται αργότερα από την Bayer Γαλλίας. Η εξόφληση γίνεται συνήθως εντός των επόμενων 90 ημερών

- Για την CERP Rouen οι παραγγελίες γίνονται συνήθως σε εβδομαδιαία βάση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Η παραγγελία εκτελείται από την Bayer Γαλλίας συνήθως μέσα σε λίγες ημέρες και σπανίως σε διάστημα μεγαλύτερο της εβδομάδας. Η CERP Rouen εκδίδει κατά την παράδοση απόδειξη παραλαβής που της επιτρέπει να ελέγχει τις παραδόσεις. Η Bayer Γαλλίας αποστέλλει το τιμολόγιο αργότερα.

- Για την CERP Lorraine οι παραγγελίες χωρίζονται συνήθως ανάλογα με τον προορισμό τους: όσον αφορά τις παραγγελίες που προορίζονται για τη Γαλλία, οι παραγγελίες γίνονται αυτόματα από την «αλυσίδα εφοδιασμού», ο υπολογιστής της οποίας παραγγέλει αυτομάτως ανάλογα με το ύψος των αποθεμάτων. Όσον αφορά τις παραγγελίες που προορίζονται για εξαγωγή (κράτη μέλη και τρίτες χώρες), δεν είναι τακτικές διότι εξαρτώνται από τη ζήτηση των ξένων πελατών, των οποίων οι ανάγκες δεν μπορούν να εκτιμηθούν με ακρίβεια εκ των προτέρων από την CERP Lorraine. Για τον λόγο αυτόν οι παραγγελίες αυτές διαβιβάζονται χωριστά από τις παραγγελίες για τη Γαλλία. Οι συνήθεις παραγγελίες γίνονται μέσω τηλεομοιοτυπίας ή τηλεφώνου και σπανιότερα δι' απλής επιστολής. Η Bayer Γαλλίας στέλνει αργότερα το τιμολόγιο.

1.3. Τα τιμολόγια

(50) Στα τιμολόγια που στέλνει η Bayer Γαλλίας στους χονδρεμπόρους πελάτες της αναγράφονται οι γενικοί όροι πώλησης. Το γαλλικό τιμολόγιο περιλαμβάνει στην εμπρόσθια όψη του μια σαφή ένδειξη στο αριστερό κάτω μέρος του εγγράφου με κεφαλαία γράμματα που παραπέμπει στην οπίσθια όψη του:

«Βλ. στην οπίσθια όψη τους γενικούς όρους πώλησης» 23

Οι όροι αυτοί είναι ουδέτεροι: είναι οι συνήθεις όροι μιας σύμβασης προμήθειας εμπορευμάτων.

1.4. Διαδικασίες σε περίπτωση προβλημάτων παράδοσης

(51) Τα συνήθη προβλήματα παράδοσης διευθετούνται εν γένει τηλεφωνικώς. Όσον αφορά τα ιδιαίτερα προβλήματα που παρουσιάζονται στην εν λόγω υπόθεση, όλοι οι χονδρέμποροι έχουν διαμαρτυρηθεί τηλεφωνικώς, έχουν αποστείλει (σπανίως) επιστολές διαμαρτυρίας και ακόμη, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχουν αποστείλει τις παραγγελίες τους με συστημένη επιστολή προσπαθώντας να υποχρεώσουν την Bayer Γαλλίας να εκτελέσει την παράδοση (ματαίως). Τα στοιχεία αυτά παρατίθενται κατωτέρω κατά την λεπτομερή έκθεση των περιπτώσεων ακύρωσης παραδόσεων και της αιτιολογίας τους, που αποτελούν το αντικείμενο της παρούσας απόφασης.

2. Στην Ισπανία

(52) Η κατάσταση που επικρατεί είναι παρόμοια με εκείνη της Γαλλίας.

Όσον αφορά τις αδιάλειπτες εμπορικές σχέσεις, οι επαφές μεταξύ των χονδρεμπόρων φαρμακευτικών προϊόντων και της Bayer Ισπανίας είναι τακτικές και συχνές. Οι παραγγελίες γίνονται συνήθως μέσω τηλεφώνου ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τα τιμολόγια αποστέλλονται αργότερα.

Στο ισπανικό τιμολόγιο στους «όρους πώλησης» 24 αναφέρεται ότι:

«Η αποδοχή των εμπορευμάτων συνεπάγεται τη συμμόρφωση με τους ακόλουθους όρους πώλησης.» 25

Ακολουθούν οι συνήθεις όροι μιας σύμβασης προμήθειας εμπορευμάτων.

ΤΜΗΜΑ V

Παρεμπόδιση των παράλληλων εξαγωγών ADALAT στο Ηνωμένο Βασίλειο

Ι. ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ BAYER

1. Οι παράλληλες εξαγωγές: μόνιμο πρόβλημα για την Bayer

1.1. Γενικότερη ανησυχία εδώ και πολλά χρόνια

(53) Σε πάρα πολλά έγγραφα διατυπώνεται η μόνιμη ανησυχία που δημιουργούν οι παράλληλες εισαγωγές ADALAT, ιδιαίτερα για το Ηνωμένο Βασίλειο.

(54) Για παράδειγμα, το 1988 ένα υπόμνημα για εσωτερική χρήση της Bayer Ηνωμένου Βασιλείου αναφέρει:

«Σύσκεψη ανταλλαγής ιδεών σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές.»

«Στόχος της παρούσας σύσκεψης ανταλλαγής ιδεών σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές είναι να διερευνηθούν ιδέες για την περιστολή της δυνητικής αύξησης της ζήτησης για ADALAT από το εξωτερικό (. . .).» 26

(55) Το 1989 διατυπώνεται η ίδια ανησυχία:

«Αναμφίβολα η κύρια αιτία της συνολικής μείωσης των πωλήσεων κατά το διάστημα αυτό είναι η σημαντική αύξηση των παράλληλων εισαγωγών της σειράς προϊόντων ADALAT, και ιδιαίτερα του σκευάσματος των 20 mg του ADALAT RETARD. Οι παράλληλες εισαγωγές ADALAT RETARD 20 mg καλύπτουν σήμερα περίου το 25 % των πωλήσεων του εν λόγω προϊόντος στο Ηνωμένο Βασίλειο.» 27.

Στο τέλος του 1989 η ABPI (Association of British Pharmaceutical Industry) αποφασίζει να εκπονήσει μελέτη για να προσδιορισθεί το ύψος των παράλληλων εισαγωγών. Το σχέδιο στηρίζεται από όλους τους μεγάλους παραγωγούς και η Bayer Ηνωμένου Βασιλείου αναφέρει:

«Προσπαθούμε να προσδιορίσουμε το πραγματικό ύψος των παράλληλων εισαγωγών, που τοποθετείται από επίσημες πηγές μεταξύ των 70-300 εκατ. λιρών στερλινών. Το ADALAT επηρεάζεται αρνητικά και έχουμε όφελος να στηρίξουμε το πρόγραμμα.» 28

(56) Το 1990, στις εκθέσεις της Bayer Ηνωμένου Βασιλείου επισημαίνεται η πηγή των προβλημάτων:

«Η PH (PHARMA) (14) παρά τη διαρκή πτώση των πωλήσεων του ADALAT λόγω των παράλληλων εισαγωγών είχε πολύ καλή πορεία (. . .).(14) PH (=PHARMA): Τμήμα φαρμακευτικών προϊόντων της εταιρείας.» 29

(. . .) «Το τμήμα φαρμακευτικών προϊόντων της εταιρείας εξακολουθεί να υφίσταται μείωση των πωλήσεων του ADALAT λόγω των παράλληλων εισαγωγών (. . .).» 30

(57) Το 1991 νέες εκθέσεις αναφέρουν ότι οι παράλληλες εισαγωγές συνεχίζονται:

(. . .) «πρόοδος του ADALAT RETARD των 20 mg παρά τις παράλληλες εισαγωγές !» 31

(58) Το 1992 το πρόβλημα εξακολουθεί να επισημαίνεται σε έγγραφα:

«Τα πρώτα δείγματα από τη διάθεση στην αγορά του ADALAT LA εξακολουθούν να είναι θετικά και βελτιώνονται κάθε εβδομάδα (. . .) Εν τούτοις, υπάρχει έντονη ανησυχία σχετικά με τη διαρκή αύξηση των παράλληλων εισαγωγών που επηρεάζουν δυσμενώς τον τομέα μας.» 32

1.2. Μελέτες και έρευνες για το πρόβλημα των παράλληλων εξαγωγών

(59) Για να μελετήσει το πρόβλημα η Bayer δημιούργησε ομάδες για την εξεύρεση λύσεων.

(60) Το 1988 πραγματοποιήθηκε στην Bayer Ηνωμένου Βασιλείου «Σύσκεψη για την ανταλλαγή ιδεών σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές» 33. Κατά τη σύσκεψη αυτή προτάθηκαν διάφορα μέσα για την περιστολή της προβλεπόμενης αύξησης της ζήτησης για το «ξένο» ADALAT.

«Στόχος αυτής της ανταλλαγής ιδεών σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές ήταν να διερευνηθούν προτάσεις για την περιστολή της δυνητικής αύξησης της ζήτησης για ADALAT από το εξωτερικό. Οι ιδέες που προτάθηκαν στη σύσκεψη μπορούν να χωρισθούν σε τέσσερις ομάδες.

Δράση στον τομέα της προώθησης

Ενέργειες με βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα που μπορούν να τεθούν άμεσα σε εφαρμογή

Διοχέτευση αποθεμάτων από το Ηνωμένο Βασίλειο στην εταιρεία που πραγματοποιεί παράλληλες εισαγωγές

Μείωση της τιμής στο Ηνωμένο Βασίλειο

Συμμετοχή σε εμπορικές εκθέσεις για την προώθηση του προϊόντος σε τοπικό επίπεδο

Αίτηση παροχής δωρεάν αποθέματος από την Bayer ΟΔΓ για την χρηματοδότηση του τομέα της προώθησης των προϊόντων

Προσαρμογή της διαδικασίας πίστωσης/τιμολόγησης κατά τρόπο που να βοηθά τους χονδρεμπόρους

Δωρεάν διάθεση αποθεμάτων του HB στα νοσοκομεία

Αύξηση των απευθείας πωλήσεων

Χρησιμοποίηση μεθόδων πωλήσεων από απόσταση

Στόχευση προβληματικών περιοχών και πραγματοποίηση εντατικών πωλήσεων στους διανομείς

Αύξηση της έκπτωσης προς τις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης κατά 0,34 % για την εξάλειψη των προβαλλόμενων επιχειρημάτων περί μη απόσβεσης των πραγματοποιηθεισών επενδύσεων από τις εν λόγω επιχειρήσεις.

Ενέργειες στον τομέα του μάρκετινγκ

Μεσοπρόθεσμα μέτρα

Διεξαγωγή προγράμματος ενημέρωσης για τις καρδιαγγειακές παθήσεις

Ένταση των προσπαθειών για την κατάρτιση των γενικών γιατρών

Προώθηση ειδικών σειρών προϊόντων που διατίθενται αποκλειστικά στο Ηνωμένο Βασίλειο

Συσκευασίες που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των ασθενών

Διάθεση συσκευασίας ποικίλλων μεγεθών στο Ηνωμένο Βασίλειο

Δημιουργία αριθμών σειρών ειδικά για το Ηνωμένο Βασίλειο

Έκδοση ιατρικού ενημερωτικού φυλλαδίου για την πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων

Διακοπή της προώθησης της κάψουλας

Διακοπή της διάθεσης του ADALAT RETARD των 20 mg για ένα διάστημα

Αναγραφή της ένδειξης Bayer Ηνωμένου Βασιλείου στη συσκευασία της κάψουλας

Διεξαγωγή ενημερωτικής εκστρατείας στον τύπο όλης της χώρας

Πρόσληψη ομιλητή για συσκέψεις με χονδρεμπόρους

Ανάπτυξη στενότερων σχέσεων με την Royal Pharmaceutical Society.

Νομικά μέτρα

Παροχή βοήθειας στους φαρμακοποιούς για την εξάλειψη του "clawback"

Άσκηση αγωγής εναντίων όλων των χρηστών που δεν διαθέτουν άδεια

Παροχή πληροφοριών σχετικά με τους λογαριασμούς πελατών στις αρμόδιες για τον ΦΠΑ αρχές, στην εφορία, στα τελωνεία κλπ.

Προβολή των παράνομων παράλληλων εισαγωγών

Δράση της εταιρείας

Μακροπρόθεσμα μέτρα

Διεξαγωγή συζητήσεων με Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων

Περιορισμός της προμήθειας από το εξωτερικό

Κατανομή των αποθεμάτων ADALAT από την Bayer AG αντίθετα με τις αυστηρές προβλέψεις της αγοράς

Συνεργασία με άλλους παραγωγούς

Εξαγορά χονδρεμπόρου

Καμία ενέργεια

Ορισμένες από τις ιδέες αυτές είναι προφανώς ακραίες, αλλά σκοπός της σύσκεψης ήταν να διερευνηθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι τρόποι δράσης.» 34

(61) Το 1989 συνεδρίασε η ομάδα προβληματισμού «ΕΚ 92». Στα πρακτικά της σύσκεψης αναφέρεται κυρίως:

«Εν γένει, όλοι οι εκπρόσωποι από χώρες όπου επικρατούν χαμηλές τιμές αναφέρθηκαν στον κίνδυνο παράλληλων εισαγωγών από τις χώρες τους.» 35

Κατά τη σύσκεψη αυτή δημιουργήθηκαν ομάδες που τέθηκαν υπό την ευθύνη ανώτατων στελεχών της Bayer. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η ομάδα «Τιμές μεταβίβασης, παράλληλες εισαγωγές και επανεισαγωγές.» 36

(62) Το 1990 η ομάδα προβληματισμού «ΕΚ 92» πραγματοποιεί επανειλημμένα συσκέψεις:

«Πώς μπορούμε να κερδίσουμε τον έλεγχο των "ευρω-αγορών" από τις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης και τα νοσοκομεία;»

(. . .)«η ομάδα έκανε τις ακόλουθες συστάσεις: (. . .) 3. Εντοπισμός των πιθανών ευρωπαϊκών επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης.» 37

(63) Το 1991 η ίδια ομάδα εξακολουθεί να διατυπώνει προτάσεις:

«(. . .) Προς το παρόν, η παραγωγή της ΡΗ θα παραμείνει στην Ισπανία (. . .). Πρέπει, ωστόσο, να συζητηθεί η μελλοντική στρατηγική διανομής, ιδιαίτερα όσον αφορά την πιθανή συνεργασία με επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης του Ηνωμένου Βασιλείου.» 38

(64) Το 1992 πραγματοποιεί σύσκεψη η «ομάδα εργασίας των χονδρεμπόρων» και αναφέρει ότι οι παράλληλες εισαγωγές συνεχίζονται και ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα όπως τα εξής:

«(. . .)

Πρόγραμμα πολλαπλών σταδίων:

1. Να καταστεί κατανοητό στους χονδρεμπόρους ότι ο άμεσος εφοδιασμός είναι αντίδραση στις εισαγωγές (απειλή)

2. Περιφερειακός **άμεσος εφοδιασμός φαρμακείων από χονδρεμπόρους με συνεργεία ταχείας παράδοσης

(3) Μερίδιο σε χονδρεμπόρους που καλύπτουν όλη τη χώρα***

(> 75 %), ώστε να είμαστε παρόντες στον ανταγωνισμό των υποκαταστάτων (ενδεχομένως περαιτέρω ανάπτυξη των χονδρεμπόρων σε ένα μέρος της σειράς των προϊόντων

*) Δεν αποζημιώνονται οι επιστροφές εισαγωγών

*) πιθανό Εκστρατεία ενημέρωσης ενδιαφερομένων με παρεμφερή συμφέροντα σχετικά με το ύψος των τιμών (π.χ. ABDA, χονδρεμπόριο)

**) εναλλακτική λύση Συνεργασία με περιφερειακούς χονδρεμπόρους, καθόλου ιδανική περίπτωση λόγω του κινδύνου εξάρτησης

***) εναλλακτική λύση Συγκρότηση νέας επιχείρησης χονδρικού εμπορίου "MPS-eigenen", αλλά θα χρειαζόταν περισσότερο χρόνο από ό,τι η εξαγορά (2 έτη) και η σχέση κόστους ωφέλειας είναι αμφισβητήσιμη

(. . .)» 39

2. Ολοκληρωμένο σύστημα πληροφόρησης σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές στο πλαίσιο του ομίλου Bayer

2.1. Μόνιμη ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές μεταξύ των διαφόρων εταιρειών Bayer

(65) Μετά τη «Haupt´lndertreffen» του Travemόnde (22. 9. 1991) κατά τη διάρκεια της οποίας ελήφθησαν μείζονος σημασίας αποφάσεις (βλέπε κατωτέρω, σημείο 76), η Bayer Ηνωμένου Βασιλείου αποστέλλει εγκύκλιο σε όλες τις χώρες όπου οι τιμές είναι χαμηλές:

«Αγαπητέ κ. Acebillo,

ADALAT/Παράλληλες εισαγωγές

Αναφέρομαι στις πρόσφατες συζητήσεις μας κατά τη "Κορυφαία σύσκεψη χωρών" και θα ήθελα να σας αποστείλω πρόσφατα στοιχεία σχετικά με τις ποσότητες παράλληλων εισαγωγών ADALAT στο Ηνωμένο Βασίλειο. Συνημμένα θα βρείτε:

1. Ποσότητες των διαφόρων μορφών και συσκευασιών που πωλήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο τους τελευταίους δώδεκα μήνες μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1991.

2. Τις χώρες προέλευσης.

Τα στοιχεία αυτά προέρχονται από το IMS (Βρετανικός Φαρμακευτικός Οδηγός) και την Taylor Nelson Healthcare (έλεγχος των παράλληλων εισαγωγών). Ωστόσο, και οι δύο εταιρείες διεξαγωγής ερευνών μας παρέχουν μόνο ποσότητες και τα αντίστοιχα μεγέθη της συσκευασίας. Συνδέουμε τα κουτιά με τις χώρες προέλευσης ως εξής:

1. Κάψουλες ADALAT των 5 mg

16.190 κουτιά - Βέλγιο

4.282 κουτιά - Γαλλία

2. Κάψουλες ADALAT των 10 mg

66.238 κουτιά - Γερμανία

55.691 κουτιά - Γαλλία

147.665 κουτιά - Βέλγιο/Γαλλία

3. Δισκία ADALAT RETARD των 20 mg

249.945 κουτιά - Ιταλία

1.005.042 κουτιά - Ελλάδα/Ισπανία

257.838 κουτιά - Ισπανία

Νομίζω ότι όλοι συμφωνήσαμε να συζητηθεί το θέμα με αντικειμενικότητα και να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να συγκεντρώσουμε στοιχεία και να συζητήσουμε με βάση αυτά αντί να διατυπώνουμε υποθέσεις Όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη θα έπρεπε να συνεργαστούν στενά για την ανεύρεση των στοιχείων. Ωστόσο, θα σας παρακαλούσα να διαβιβάσετε στους συνεργάτες σας την παράκληση να εργαστούν με σύμπνοια αντί να υπερασπίζουν απλώς τις θέσεις τους!

Σας ευχαριστώ για τη συνεργασίας σας

Με εκτίμηση

Klaus Behrend

Κοινοποίηση

Dr. Kley - Region 2

David St George

Roger Cuff

Κοινοποιήθηκε επίσης στους:

Δρα G Pecci - Ιταλία

K F Schφnig - Γαλλία

Δρα K Bohle - Βέλγιο

K A Zumbaum - Λεβερκούζεν» 40

Όλοι οι παραλήπτες της ανωτέρω επιστολής είναι είτε γενικοί διευθυντές της εταιρείας είτε ειδικοί στις έρευνες αγοράς και τις παράλληλες εισαγωγές. Συνεπώς, το θέμα των παράλληλων εισαγωγών μελετάται στο υψηλότερο επίπεδο λήψης αποφάσεων και ευθύνης.

(66) Οι απαντήσεις που ελήφθησαν και περιλαμβάνονται στο φάκελο είναι οι εξής:

Στην απάντηση της Bayer Ελλάδος αναφέρεται:

«(. . .) Αντίθετα με τις πληροφορίες σας σχετικά με τον όγκο των εξαγωγών από την Ελλάδα και την Ισπανία, πρέπει να σας ενημερώσουμε ότι κατά τη γνώμη μας οι αναφερόμενες ποσότητες είναι ανακριβείς.

Σας πληροφορούμε ότι σχεδιάζουμε να πωλήσουμε 1 220 000 κουτιά το 1991. Υποθέτουμε ότι 850 000 κουτιά από αυτά θα χρησιμοποιηθούν στην Ελλάδα.» 41

Αντίγραφο της επιστολής αυτής διαβιβάστηκε στην Bayer ΑΓ στο Leverkousen (14).

Στην απάντηση της Bayer Βελγίου αναφέρεται:

«Κατανοούμε τα ερωτήματά σας.

Ωστόσο, τα στοιχεία για τα Βέλγιο έχουν ως εξής:

(1) Κάψουλες ADALAT των 5 mg:

Εικαζόμενες εξαγωγές προς το Ηνωμένο Βασίλειο: 16.190 κουτιά.

Εικαζόμενες εξαγωγές προς την Κύπρο: περίπου 30.000 κουτιά, δηλαδή συνολικά περίπου 46.000 κουτιά.

Φέτος (Ιαν.-Νοέμ.) η Bayer Βελγίου πώλησε 19.349 κουτιά στο Βέλγιο.

Σχόλιο: εξ όσων γνωρίζουμε, δεν έχει γίνει σχεδόν καμία εξαγωγή.

(2) Κάψουλες ADALAT των 10 mg:

147.665 Βέλγιο/Γαλλία;

Αδυνατούμε να καταλάβουμε τι σημαίνει Βέλγιο/Γαλλία.

Εφέτος (Ιαν.-Νοέμ.) η Bayer Βελγίου πώλησε 760.817 κουτιά.

Σχόλιο: οι εξαγωγές των αναφερόμενων ποσοτήτων κάψουλας ADALAT των 10 mg στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι εξαιρετικά απίθανες.

Μήπως τα εν λόγω εμπορεύματα είναι προϊόν παραποίησης; (. . .)» 42

Αντίγραφο της επιστολής αυτής διαβιβάστηκε στο Leverkusen.

Για τη Γαλλία, αντίγραφο της επιστολής της Bayer Ηνωμένου Βασιλείου περιλαμβάνεται στο φάκελο με τις εξής χειρόγραφες σημειώσεις: «Αδύνατο» 43 (δίπλα στον αριθμό που αποδίδεται στη Γαλλία για τις κάψουλες των 5 mg) και «Ποια από τις δύο;» 44 (δίπλα στον αριθμό που αποδίδεται στη Γαλλία και το Βέλγιο για τις κάψουλες των 10 mg).

(67) Άλλα έγγραφα δείχνουν ότι η Bayer Ηνωμένου Βασιλείου ενημερώνεται συχνά από τις άλλες θυγατρικές. Για παράδειγμα, από την Ιρλανδία και το Βέλγιο:

«Θα είχατε την καλοσύνη να με ενημερώσετε για τη σημερινή κατάσταση σχετικά με τη νιφεδιπίνη (Elan), διότι η Γερμανία μας θέτει και πάλι ερωτήματα για το θέμα αυτό.» 45

Μια χειρόγραφη σημείωση αναφέρει ότι το κείμενο εστάλη με τέλεξ στο Leverkusen.

(68) «Η Bayer Δανίας μας πληροφορεί ότι επαγρυπνούν για το ενδεχόμενο παράλληλων εισαγωγών. Καθώς πρόκειται για μια τόσο μικρή χώρα με τόσο μικρό κύκλο εργασιών, κάτι τέτοιο θα γινόταν γρήγορα αντιληπτό.» 46

2.2. Συγκέντρωση των πληροφοριών στο Leverkusen

(69) Τα έγγραφα που παρατίθενται στις παραγράφους 65-68 δείχνουν ότι όλες οι πληροφορίες που συγκεντρώνονται από τις θυγατρικές διαβιβάζονται συστηματικά στο Leverkusen.

Για παράδειγμα σε επιστολή της Bayer Γαλλίας προς το Leverkusen αναφέρεται:

«Θέμα: Ηνωμένο Βασίλειο

Σας ευχαριστώ για τις στατιστικές σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές προς το Ηνωμένο Βασίλειο. Τα στοιχεία είναι διαφωτιστικά.

Πρέπει να συμπεράνουμε ότι οι εισαγωγές από τη Γαλλία αυξήθηκαν με ταχύ ρυθμό από το τέταρτο τρίμηνο του 1989.

Η κατάσταση, όπως την επισημάνατε, επιβάλλει μεγάλη προσοχή με όλους τους πελάτες» 47

Σε επιστολή της Bayer Κάτω Χωρών στο Leverkusen αναφέρεται επίσης:

«Διά της παρούσης σας αποστέλλουμε πληροφορίες σχετικά με τις πωλήσεις και τη χώρα προέλευσης των παράλληλων εισαγωγών ADALAT στις Κάτω Χώρες.» 48

Ομοίως, το ακόλουθο υπόμνημα που διαβιβάστηκε στο Leverkusen αναφέρει:

«Έκθεση σχετικά με την επίσκεψη της Bayer Ιταλίας στις 18-19 Μαΐου 1991.

(1) ADALAT (. . .)

1.3. Οι παράλληλες εισαγωγές κάψουλας φαίνεται ότι συνεχίζονται. Υπολογίζονται σε 100.000 έως 150.000 κουτιά το 1990.» 49

Με πολλά έγγραφα κοινοποιούνται τακτικά στο Leverkusen στατιστικές σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές.

2.3. Άλλα μέσα πληροφόρησης σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές

α) Άλλα μέσα εκτός της Bayer

(70) Για να τελειοποιήσει τις γνώσεις της σχετικά με την αγορά η Bayer χρησιμοποιεί επίσης μέσα μέτρησης των παράλληλων εξαγωγών που δεν προέρχονται από τις υπηρεσίες της, όπως προκύπτει από την κατωτέρω έκθεση εξωτερικού συμβούλου στον οποίο ανέθεσε η Bayer μια μελέτη σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές:

«Περιγραφή του προγράμματος

Έχουν διατυπωθεί αμφιβολίες σχετικά με την αξιοπιστία μιας σειράς πηγών πληροφοριών του κλάδου για τη μέτρηση ορισμένων παραμέτρων. Το εν λόγω πρόγραμμα αφορά τη σύγκριση στοιχείων σχετικά με τις παράλληλες και ανά κατηγορία εισαγωγές που προέρχονται από μία πλειάδα βιομηχανικών πηγών και συγκεκριμένα τις ακόλουθες:

British Pharmaceutical Index (B.P.I.) - I.M.S. (16)

Medical Data Index (M.D.I.) - I.M.S.

Scriptcount - Taylor Nelson

Parallel Import Monitor - Taylor Nelson

D.H.S.S. data

Η σύγκριση έγινε με την εξέταση των στοιχείων για πέντε προϊόντα και συγκεκριμένα (. . .), το ADALAT, (. . .).

Πίνακας: Σύγκριση των στοιχείων για τις παράλληλες εισαγωγές της Parallel Import Monitor και της B.P.I. (. . .)(16) IMS = Intercontinental Medical Statistics.» 50

(71) Η Bayer Ηνωμένου Βασιλείου λαμβάνει τακτικά ενημερωμένα έγγραφα από την Parallel Import Monitor (Taylor Nelson). Τα έγγραφα αυτά αναφέρουν λεπτομερώς όλα τα διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με ορισμένα προϊόντα, ένα από τα οποία είναι και το ADALAT, ανά μήνα, ανά προϊόν (κάθε προϊόν της σειράς ADALAT), ανά χώρα, ανά δίκτυο διανομής (φαρμακεία, νοσοκομεία), ανά εισαγωγέα.

Η Bayer AG και όλες οι θυγατρικές της είναι συνδρομήτριες είτε απευθείας στην IMS, είτε στο εθνικό της αντιπρόσωπο, είτε σε μία εθνική ένωση που παρέχει παρόμοια στοιχεία.

Η διασταύρωση και μελέτη όλων των εξωτερικών στοιχείων, σε συνδυασμό με τις πληροφορίες που προέρχονται από τις θυγατρικές της επιτρέπει στο τμήμα «Έρευνες αγοράς» της Bayer AG να είναι άριστα ενημερωμένη επί μονίμου βάσεως σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές.

β) Μηχανογραφημένη κατάρτιση του ετήσιου προϋπολογισμού της Bayer

(72) Εσωτερικό έγγραφο της Bayer AG αναφέρει ότι, εν όψει της κατάρτισης του ετήσιου προϋπολογισμού του ομίλου, όλες οι θυγατρικές συνδέονται με ένα κεντρικό σύστημα μηχανογράφησης για την κατάρτιση του ετήσιου προϋπολογισμού στον τομέα της υγείας. Το έγγραφο δίνει οδηγίες για την καταχώρηση των στοιχείων στη δισκέτα. Το σύστημα χωρίζεται σε «GARTs» (είδος πράξης) ως εξής:

[. . .] 51

Αυτός ο διαχωρισμός των στοιχείων επιτρέπει τον ταχύ προσδιορισμό των πωλήσεων στην εθνική αγορά, καθώς και σε άλλες αγορές. Χρησιμοποιείται εν γένει στα έγγραφα ιδίως της Bayer Γαλλίας (και όχι μόνο στα σχετικά με τον προϋπολογισμό έγγραφα).

(73) Μεταξύ των «Σημαντικών συμβουλών προγραμματισμού» 52 υπάρχει η ακόλουθη οδηγία:

[. . .]53

Το προϊόν ADALAT και ορισμένα άλλα προϊόντα μείζονος σημασίας της Bayer έχουν, όπως φαίνεται, έναν ειδικό κωδικό αριθμό καταχώρησης στο σύστημα. Τα αριθμητικά στοιχεία δεν είναι ενοποιημένα όπως τα στοιχεία που εμφανίζονται στα GARTs. Καταχωρούνται αναλυτικά με τον ειδικό κωδικό αριθμό για κάθε προϊόν της σειράς ADALAT.

Στις ανωτέρω οδηγίες αναφέρεται ότι το Leverkusen πρέπει να ειδοποιηθεί άμεσα σε περίπτωση διαφοράς μεταξύ των στοιχείων που προέρχονται από τα διάφορα μηχανογραφημένα μέσα προγραμματισμού της εταιρείας.

Το σύστημα περιέχει τέλος ένα ιδιαίτερο τμήμα με τίτλο «Σχόλιο στον προγραμματισμό» 54 που περιέχει ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο για [. . .] προϊόντα ([. . .]) με τίτλο [. . .] 55

Το σύστημα μηχανογράφησης που επιτρέπει στην Bayer να καταρτίσει τον προϋπολογισμό της περιέχει λοιπόν τις απαραίτητες καταχωρήσεις ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες κάθε εθνικής αγοράς για κάθε προϊόν στρατηγικής σημασίας.

Η Bayer δεν περιορίζεται ωστόσο στο να τηρείται ενήμερη σχετικά με την εξέλιξη των αναγκών σε εθνικό επίπεδο και το ύψος των παράλληλων εισαγωγών διαθέτοντας επαρκή μέσα για το σκοπό αυτόν. Έχει επίσης συγκροτήσει μια πραγματική στρατηγική για να τις παρεμποδίσει ή τουλάχιστον να τις αναχαιτίσει και έχει λάβει για το σκοπό αυτόν επίσημες αποφάσεις.

3. Επίσημες αποφάσεις στο πλαίσιο του ομίλου με σκοπό τη μείωση των παράλληλων εξαγωγών προς το Ηνωμένο Βασίλειο

(74) Τα διευθυντικά στελέχη όλων των θυγατρικών συσκέπτονται σε τακτά διαστήματα στο πλαίσιο του «Hauptlδndertreffen». Στο περιθώριο των συσκέψεων αυτών οι διάφοροι διευθυντές έχουν μεταξύ τους ανεπίσημες επαφές. Τα διαθέσιμα έγγραφα σχετικά με τα αποτελέσματα των σημαντικών αυτών συσκέψεων είναι σπάνια.

(75) Μετά τις ανωτέρω συσκέψεις συντάσσονται πρακτικά υπό μορφή ανακεφαλαιωτικού πίνακα των παρεμβάσεων και των αποτελεσμάτων. Τα έγγραφα αυτά είναι ουδέτερα, ιδιαίτερα τα πρακτικά της σύσκεψης του Travemόnde.

(76) Ωστόσο, διευθυντικό στέλεχος της Bayer Ισπανίας συνέταξε για προσωπική του χρήση έκθεση της σύσκεψης του Travemόnde, όπου παραθέτει λεπτομερώς τις διάφορες αποφάσεις που ελήφθησαν στη σύσκεψη. Στο σημείο 19 της έκθεσης αυτής με τίτλο «Σχόλια για το Hauptlδndertreffen στο Travemόnde (23. 9. 1991)» 56 αναφέρεται:

«Θα συνεχισθούν οι προσπάθειες για την κατά το δυνατόν μεγαλύτερη μείωση των παράλληλων εισαγωγών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η κατάσταση στην Ισπανία είναι σταθερή, παρά το γεγονός ότι στη χώρα αυτή το ADALAT RETARD και οι κάψουλες ADALAT έχουν τη χαμηλότερη τιμή.» 57

(77) Το 1992 κατά το Hauptlδndertreffen του San Felice που πραγματοποιήθηκε από τις 27 έως τις 29 Απριλίου 1992, στα πρακτικά περιέχεται το ακόλουθο σχόλιο:

«Πολιτικά θέματα, καθώς και το θέμα των παράλληλων εισαγωγών είναι σημαντικά για τη στρατηγική στην Ευρώπη. Ωστόσο, η ύπαρξη ADALAT CC μας επιτρέπει να διαθέσουμε στις αγορές όλων των ευρωπαϊκών χωρών το ADALAT μιας λήψης ημερησίως, γεγονός που σημαίνει ότι μπορούμε ταυτόχρονα να προστατεύσουμε τις αγορές όπου επικρατούν υψηλές τιμές.» 58

ΙΙ. ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ

1. Η περίπτωση της Γαλλίας

1.1. Εντοπισμός από την Bayer Γαλλίας των πελατών-εξαγωγέων

(78) Ο διευθυντής του κέντρου παραγωγής του Sens αποστέλλει τακτικά ταχυδρομικώς στον διευθυντή της Bayer Γαλλίας καταστάσεις με τα ονόματα των πελατών και το ύψος των παραγγελιών τους από την Bayer Γαλλίας. Σε πολλά έγγραφα έχουν υπογραμμιστεί οι μεγάλες παραγγελίες ADALATE.

(79) Ένα έγγραφο καταγράφει λεπτομερή στοιχεία για έξι πελάτες για τα έτη 1990 και 1991 αναφέροντας ανά μήνα τις ποσότητες των παραγγελιών και την αύξηση του ποσού τους σε σχέση με τις στατιστικές του GERS (15) για την ίδια περίοδο.

(80) Τα στοιχεία συμπληρώνονται από τις πληροφορίες που κυκλοφορούν εντός του ομίλου που επιτρέπουν τη «διευκόλυνση των ελέγχων», όπως δείχνει το ακόλουθο έγγραφο (1. 10. 1990):

«Θέμα: Ηνωμένο Βασίλειο

Σας ευχαριστώ για τις στατιστικές σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές στο Ηνωμένο Βασίλειο. Τα στοιχεία είναι διαφωτιστικά.

Πρέπει να υποτεθεί ότι οι εισαγωγές από τη Γαλλία αυξήθηκαν με ταχύ ρυθμό από το τέταρτο τρίμηνο του 1989.

Η κατάσταση, όπως την επισημάνατε, απαιτεί μεγάλη προσοχή με όλους τους πελάτες.

Από την άλλη πλευρά, σας διαβεβαιώνουμε ότι δεν υποθάλψαμε σκόπιμα το φαινόμενο αυτό και δεν προσπαθήσαμε ποτέ να αναπτύξουμε τις δραστηριότητές μας εις βάρος μιας άλλης αγοράς, γεγονός που θα ήταν απολύτως απαράδεκτο για μας.

(. . .) Σας παρακαλούμε να μας τηρείτε ενήμερους σχετικά με τις περαιτέρω εξελίξεις στο θέμα των παράλληλων εισαγωγών στο Ηνωμένο Βασίλειο, παρέχοντάς μας λεπτομέρειες σχετικά με τους αριθμούς των παρτίδων κ.λπ. ώστε να διευκολύνετε τον έλεγχο που διενεργούμε.

Εσωκλείουμε αρκετά διαγράμματα όπου παρουσιάζονται συνοπτικά οι πωλήσεις μας.» 59

(81) Σε έκθεση της διοικούσας επιτροπής της Bayer Γαλλίας (5. 2. 1992) δίδεται η ακόλουθη εντολή:

«Λόγω του αυξανόμενου μεγέθους των παράλληλων εξαγωγών στο CA Gart 1 (Γαλλία) και για να μπορέσουμε να προσδιορίσουμε ακριβέστερα τις προοπτικές πώλησης της εταιρείας μας, η υπηρεσία τιμολόγησης θα αναφέρει μηνιαίως στην υπηρεσία ελέγχου τις ποσότητες των προϊόντων που ενδέχεται να εξαχθούν από τους σημαντικότερους πελάτες μας.» 60

Η εντολή δίδεται από τη διοικούσα επιτροπή, δηλαδή από το υψηλότερο επίπεδο λήψης αποφάσεων και ανάληψης ευθυνών εντός της Bayer Γαλλίας.

(82) Σε σημείωμα του διευθυντή του κέντρου του Sens προς τον διευθυντή της Bayer Γαλλίας αναφέρεται τέλος:

«Όπως συμφωνήσαμε, σας αποστέλλω τον πίνακα των πωλήσεων του ADALAT των 20 mg LP όπου παρουσιάζονται συνοπτικά οι πωλήσεις των οποίων ο τελικός προορισμός δεν ήταν κατά τα φαινόμενα το έδαφος της μητροπολιτικής Γαλλίας.» 61

1.2. Διακοπή των παραδόσεων στους πελάτες που εντοπίζονται

(83) Ορισμένα έγγραφα του φακέλου δείχνουν ότι η Bayer Γαλλίας διακόπτει τις παραδόσεις στους χονδρεμπόρους για τους οποίους έχει διαπιστωθεί ότι πραγματοποιούν εξαγωγές. Στις 21 Οκτωβρίου 1991 ο διευθυντής του κέντρου του Sens αναφέρει με υπηρεσιακό σημείωμα στον Γενικό Διευθυντή της Bayer Γαλλίας:

«Παραδόσεις ADALATE 20 mg LP προς την CERP Rouen.

Από το τέλος Σεπτεμβρίου δεν πραγματοποιούμε πλέον παραδόσεις στη CERP Boulogne, στην οποία οφείλουμε 40.000 κουτιά (. . .). Προς το παρόν έχουμε ακινητοποιήσει συνολικά 11 παραγγελίες (7 χονδρεμπόρων), ήτοι 137.000 κουτιά». 62

(84) Σε ορισμένα έγγραφα διαπιστώνεται η ύπαρξη «ποσοστώσεων» επί του ADALATE, όπως προκύπτει από το ακόλουθο έγγραφο (17. 2. 1992):

Επιστολή της CERP Rouen (κατάστημα Boulogne) προς την Bayer Γαλλίας:

«(. . .) Η Βουλώνη δεν έλαβε την παραγγελία της 10ης Φεβρουαρίου ύψους 3.200 κουτιών.

Η απάντηση που έδωσε η υπηρεσία αγορών σας ήταν ότι το εν λόγω προϊόν (ADALATE LP) δεν έπρεπε να υπερβεί ποσόστωση ύψους 2.000 κουτιών ανά μήνα και ότι για κάθε περαιτέρω παραγγελία πρέπει να αποσταλεί απ'ευθείας σε εσάς γραπτή αίτηση.» 63

Απάντηση της Bayer:

(. . .) «Μπορούμε να παραδίδουμε κάθε μήνα περίπου 5 έως 6.000 κουτιά ADALATE 20 mg LP για τις έκτακτες παραγγελίες χωρίς να διαταράσσουμε απαραίτητα τις παραδόσεις μας στους φαρμακοποιούς μέσω των χονδρεμπόρων διανομέων.

(. . .) Βεβαίως, η ανωτέρω ποσότητα των 5 έως 6.000 κουτιών αφορά όλες τις έκτακτες παραγγελίες. Εάν παραδώσουμε εμπορεύματα στη Βουλώνη, δεν θα παραδώσουμε στο St Etienne du Rouvray και αντίστροφα.» 64

(85) Χειρόγραφες σημειώσεις που βρέθηκαν καταχωρημένες στους φακέλους του διευθυντή του κέντρου του Sens δείχνουν την κατάσταση των πωλήσεων, μέσω της τακτικής κατάρτισης καταλόγων με τους πελάτες και τις παραγγελίες τους. Στις σημειώσεις αυτές αναφέρονται τα εξής:

«Ανέστειλα την παράδοση 2.000/3.000 κουτιών προς την CERP Hιrouville»

«Ανέστειλα την παράδοση 2.000/4.400 κουτιών προς την CERP St Lo»

«Να μην γίνουν παραδόσεις»

«Ανεστάλη» 65

1.3. Το επίσημο επιχείρημα της Bayer: η εξάντληση των αποθεμάτων

(86) Η Επιτροπή έχει στη διάθεσή της έγγραφα που αναφέρονται στην πιθανότητα εξάντλησης των αποθεμάτων προκειμένου να αιτιολογηθούν οι δυσκολίες παράδοσης. Στην περίπτωση της CERP Lorraine, από τον Ιούνιο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1991, η Bayer Γαλλίας παρέδωσε κατά μέσον όρο 67 300 κουτιά ADALATE των 20 mg μηνιαίως. Όμως το προηγούμενο έτος, το 1990, η Bayer Γαλλίας είχε παραδώσει μόνο 8 900 κουτιά τον Ιούλιο και 2 800 κουτιά τον Αύγουστο, ανταποκρινόμενη κατ' αυτόν τον τρόπο στις παραγγελίες της CERP Lorraine κατά το διάστημα αυτό. Εάν η Bayer Γαλλίας βάσιζε πράγματι τις προβλέψεις της σχετικά με την παραγωγή στις παραγγελίες που εκτέλεσε το προηγούμενο έτος, δεν θα ήταν σε θέση να ικανοποιήσει μια τόσο υψηλή αύξηση της ζήτησης για διάστημα 4 μηνών το 1991.

(87) Από τον Οκτώβριο του 1991 η CERP Lorraine εξακολουθεί να υποβάλει παραγγελίες με τον ίδιο ρυθμό όπως και τους προηγούμενους μήνες αλλά οι παραδόσεις της Bayer Γαλλίας αρχίζουν να μειώνονται πάρα πολύ, όπως φαίνεται από τον παρακάτω ανακεφαλαιωτικό πίνακα:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

» 66

Μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι η δραστική μείωση των παραδόσεων συμπίπτει με την ημερομηνία της απόφασης του Hauptlδndertreffen στο Travemόnde.

Από τον Φεβρουάριο του 1992 η CERP Lorraine αποστέλλει τις παραγγελίες της με συστημένες επιστολές. Η απάντηση της Bayer ήταν η εξής:

«(. . .) Υπενθυμίζετε ότι σας παραδίδαμε 75.000 κουτιά μηνιαίως από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο του 1991 και ισχυρίζεστε ότι στο εξής θα σας παρδίδουμε μόνο 5.000 κουτιά.

Δεν είπαμε ποτέ κάτι τέτοιο. Σας είπαμε κατά τη συζήτησή μας της 17ης Ιανουαρίου 1992 στο Sens ότι, για να αποφευχθεί η ανεπάρκεια των αποθεμάτων στη γαλλική αγορά, θα εκτελούμε κατά προτεραιότητα τις παραγγελίες των νοσοκομείων και των φαρμακείων.

Αντίθετα, οι υπόλοιπες παραγγελίες θα εκτελούνται ανάλογα με τις δυνατότητές μας. Εξ όσων γνωρίζουμε, τηρήσαμε αυτόν τον κανόνα.» 67

Στη συνέχεια της επιστολής παρατίθενται λεπτομερώς οι μηνιαίες αγορές της CERP Lorraine κατά το προηγούμενο έτος, προκειμένου να αποδειχθεί ότι οι ανάγκες της CERP Lorraine ανέρχονταν κατά μέσον όρο στα 9.000 κουτιά μηνιαίως. Για τον λόγο αυτόν η Bayer Γαλλίας υποστηρίζει ότι δεν ήταν σε θέση να ικανοποιήσει την αυξημένη ζήτηση του επόμενου έτους.

Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι η Bayer Γαλλίας σε διάστημα τεσσάρων μηνών μπόρεσε να ικανοποιήσει τη ζήτηση χωρίς εμφανές πρόβλημα, ενώ στη συνέχεια αιφνιδίως δεν ήταν σε θέση πλέον να το πράξει. Οι μονάδες παραγωγής της μπόρεσαν, όπως φάνηκε, να προσαρμοσθούν πολύ γρήγορα επί τέσσερις μήνες. Παρά την ταχεία αύξηση των παραγγελιών, ο χρόνος παράδοσης παρέμεινε 2 εβδομάδες.

Από τον Φεβρουάριο του 1992 οι παραδόσεις της Bayer μειώθηκαν στα 5 000 κουτιά μηνιαίως για να καλύψουν την πρώτη παραγγελία της CERP τον Φεβρουάριο (50 000 κουτιά) και στα 2 500 κουτιά μηνιαίως για να καλύψουν τη δεύτερη παραγγελία της CERP επίσης τον Φεβρουάριο (50 000).

Τέλος, μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι η διατύπωση της Bayer Γαλλίας δείχνει τη βούληση της τελευταίας να διατεθεί το εμπόρευμα μόνο στη γαλλική αγορά.

(88) Οι δύο άλλες επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου της Γαλλίας, η OCP και η CERP Rouen, βρέθηκαν στην ίδια κατάσταση με την CERP Lorraine. Οι δύο ανωτέρω επιχειρήσεις επιβεβαίωσαν το γεγονός αυτό κατά τους ελέγχους που έγιναν στις εγκαταστάσεις τους με τις προφορικές απαντήσεις τους στις ερωτήσεις των επιθεωρητών της Επιτροπής.

1.4. Αντιδράσεις των επιχειρήσεων χονδρικού εμπορίου στη συμπεριφορά της Bayer Γαλλίας

(89) Πριν από την αλλαγή της συμπεριφοράς της Bayer, οι επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου συνήθιζαν να αναφέρουν ρητά στις παραγγελίες τους ότι προορίζονταν για εξαγωγή. Συνεπώς, η Bayer Γαλλίας ήταν άριστα πληροφορημένη για τον τελικό προορισμό των προϊόντων που παρέδιδε.

Συχνά η ένδειξη αναφερόταν στο ίδιο το δελτίο παραγγελίας. Τούτο ήταν απλούστερο για τις επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου, για τις οποίες η εγχώρια ζήτηση έχει αρκετά τακτικό χαρακτήρα και μπορεί να ικανοποιηθεί σχεδόν αυτόματα σε συνάρτηση με το ύψος των διαθέσιμων αποθεμάτων της επιχείρησης, ενώ η ζήτηση από το εξωτερικό είναι πιο απρόβλεπτη.

Από τη στιγμή που η Bayer Γαλλίας διέκοψε την παράδοσή της επικαλούμενη προβλήματα παραγωγής και εξάντλησης των αποθεμάτων, οι επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου αντέδρασαν σε δύο χρόνους, όπως περιγράφεται κατωτέρω.

α) Υποβολή χρονοδιαγράμματος παραγγελιών στην Bayer Γαλλίας

(90) Οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης, αφού προσπάθησαν μάταια να εκτελεστούν οι παραγγελίες τους διαμαρτυρόμενες τηλεφωνικώς, πράγμα που αποτελεί τη συνήθη πρακτική στους κύκλους αυτούς, σκέφτηκαν να υποβάλουν στην Bayer Γαλλίας ένα χρονοδιάγραμμα των μελλοντικών τους αναγκών ώστε να της επιτρέψουν να οργανωθεί για να παράγει επαρκείς ποσότητες. Ηδη στις 20 Οκτωβρίου 1991, η CERP Rouen αποστέλλει στον διευθυντή του κέντρου παραγωγής του Sens την ακόλουθη επιστολή:

«(. . .) Εσωκλείω μηνιαίο χρονοδιάγραμμα των παραγγελιών ADALATE LP 20 mg.

Δεδομένου ότι δεν διαπιστώνεται καμία παρέκκλιση σε ό,τι αφορά τις παραδόσεις προϊόντων στη Γαλλία και λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι το ADALAT είναι ένα από τα προϊόντα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στην Ευρώπη, είμαστε απόλυτα πεπεισμένοι ότι δεν θα έχετε κανένα πρόβλημα με την παράδοση των ποσοτήτων που παραγγέλλουμε.

Εκτός από το χρονοδιάγραμμα αγορών, σας παραγγέλλουμε 45.000 κουτιά ADALATE LP 20 mg ανά μήνα που πρέπει να παραδοθούν στο κατάστημά μας στην Boulogne sur Mer (εδώ δεν λαμβάνεται υπόψη η παραγγελία 15.000 κουτιών του καταστήματος της Βουλώνης της 11. 10. 91 που δεν έχει ακόμη εκτελεσθεί.).

Εφόσον έχετε πλέον στη διάθεσή σας χρονοδιάγραμμα των αγορών, το επιχείρημα των προβλημάτων εφοδιασμού δεν μπορεί πλέον να προβάλλεται για πολύ ακόμη.(. . .).» 68

Η παραγγελόμενη ποσότητα στην επιστολή αυτή, λαμβάνοντας υπόψη το ύψος της, προορίζεται για εξαγωγή. Οι παραγγελίες για την εγχώρια κατανάλωση είναι πολύ μικρότερες. Επιπλέον, το κατάστημα της Βουλώνης εξειδικεύεται στις εξαγωγές προς το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με την εσωτερική οργάνωση της CERP Rouen. Ζητώντας την άμεση παράδοση στο κατάστημα αυτό, η CERP Rouen αποκαλύπτει ρητά και εκούσια τον προορισμό των προϊόντων που παραγγέλλει.

Η Bayer Γαλλίας δεν δίνει καμία συνέχεια στην επιστολή αυτή. Οι παραγγελίες δεν εκτελούνται, όπως αποδεικνύεται από τα κατοπινά τιμολόγια της Bayer Γαλλίας και από τα έγγραφα της CERP Rouen που προορίζονται να βεβαιώσουν τη συμφωνία των τιμολογίων σε σχέση με την παραλαβή των προϊόντων. Στα εν λόγω τιμολόγια κάτω από την ένδειξη «τιμολογημένη ποσότητα» 69 αναγράφεται η ποσότητα που παρήγγειλε η CERP Rouen. Όπως φαίνεται, η εν λόγω επιχείρηση χονδρικού εμπορίου παρήγγειλε μεγάλες ποσότητες ADALATE 20 mg προκειμένου να τις εξαγάγει. Κάτω από την ένδειξη «τιμή τιμολογίου ανά μονάδα»70 η Bayer Γαλλίας έχει αναγράψει «να ανανεωθεί η παραγγελία», 71 γεγονός που στην πράξη σημαίνει ότι η παραγγελία της CERP Rouen δεν είχε εκτελεστεί. Πολύ γρήγορα η CERP Rouen εγκαταλείπει τη μέθοδο αυτή που δεν της επιτρέπει να ικανοποιήσει τη ζήτηση των βρετανών πελατών της.

(91) Η OCP αντιδρά με τον ίδιο τρόπο αποστέλλοντας στις αρχές του 1992 χρονοδιάγραμμα των παραγγελιών της, ύψους 50 000 κουτιών για τον Μάρτιο, τον Απρίλιο και τον Μάιο του 1992. Η Bayer Γαλλίας και πάλι δεν ανταποκρίνεται στο χρονοδιάγραμμα αυτό. Οι παραδόσεις ακολουθούν ρυθμό βραδύτερο εκείνου που θα επιβαλλόταν βάσει των παραγγελιών των χονδρεμπόρων. Αυτό αποδεικνύεται από το ακόλουθο τηλέτυπο με ημερομηνία 6 Μαΐου 1992 της OCP προς την Bayer Γαλλίας:

«Μέχρι σήμερα δεν εκτελέστηκε καμία παραγγελία ADALATE LP CP BT 30 για τις μηνιαίες αποστολές μας στο εξωτερικό.

Οι τελευταίες ποσότητες που μας παραδώσατε ήταν:

15.000 κουτιά ADALATE CP BT 30, αριθ. τιμολογίου 701893 της 10. 02. 92

5.000 κουτιά ADALATE CP BT 30, αριθ. τιμολογίου 701993 της 04. 03. 92.

Εδώ και 2 μήνες δεν έχουμε προϊόντα. Οι πελάτες μας διαμαρτύρονται. Έχουμε δεσμευθεί ως προς την τιμή και την ποσότητα μέσω σχετικών υπολογισμών. Σήμερα διαπιστώνουμε αύξηση της ζήτησης. Είμαστε αναγκασμένοι να προσθέσουμε στο χρονοδιάγραμμά μας 80.000 κουτιά μηνιαίως.(. . .)» 72

Η Bayer Γαλλίας δεν ανταποκρίνεται στο ανωτέρω αίτημα. Πρέπει να σημειωθεί ότι η OCP αναφέρει ρητά ότι η παραγγελία προορίζεται για εξαγωγή. Συνεπώς, η Bayer Γαλλίας γνωρίζει άριστα ότι οι παραγγελθείσες ποσότητες προορίζονται για εξαγωγή.

(92) Η CERP Lorraine δεν καταφεύγει στη μέθοδο της αποστολής χρονοδιαγράμματος παραγγελιών. Αρχίζει να δίνει τις παραγγελίες της με συστημένες επιστολές, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με τις πολύ ευέλικτες μεθόδους συνήθους παραγγελίας μέσω απλού τηλεφωνήματος ή απλής επιστολής.

(93) Πολύ γρήγορα, μέσα σε μερικές εβδομάδες, δηλαδή στο τέλος του 1991, οι τρεις γαλλικές επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου καταλαβαίνουν σαφώς ότι οι προσπάθειές τους να εκτελεστούν υπό κανονικές συνθήκες οι παραγγελίες τους που προορίζονται για εξαγωγή είναι μάταιες. Ως εκ τούτου, οργανώνονται ανάλογα.

β) Οι επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου συνειδητοποιούν τον πραγματικό στόχο της Bayer Γαλλίας

(94) Όλες οι επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου ζήτησαν εξηγήσεις από την Bayer Γαλλίας. Τούτο φαίνεται από εσωτερικά έγγραφα της Bayer Γαλλίας, όπως το ακόλουθο σημείωμα του διευθυντή του κέντρου του Sens προς τον γενικό διευθυντή της Bayer Γαλλίας με ημερομηνία 21 Οκτωβρίου 1991:

«ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ

Απόρρητο

Είχα τηλεφωνική συνομιλία με την (. . .) CERP Rouen σχετικά με τις παραδόσεις ADALATE 20 mg LP.

Η CERP Rouen είναι ο τρίτος σημαντικότερος πελάτης μας, με κύκλο εργασιών (. . .) εκατ. φράγκων στις 30 Σεπτεμβρίου 1991.

(. . .) Από το τέλος Σεπτεμβρίου δεν παραδίδουμε εμπορεύματα στην CERP Boulogne, στην οποία οφείλουμε 40.000 κουτιά.

Θεωρεί ότι πρόκειται για σκόπιμη πολιτική της Bayer για να εμποδίσει την ανάπτυξη των παράλληλων εισαγωγών, διότι διαπίστωσε ότι η Bayer ακολουθεί την ίδια τακτική στο Βέλγιο και στην Ισπανία.

Η βελγική και η ισπανική αγορά είναι μικρές αγορές, αλλά η γαλλική αγορά είναι σημαντική. (. . .) Εξήγησα (. . .) ότι τα αποθέματά μας ήταν πολύ μικρά και ότι η πρώτιστη μέριμνά μας είναι ο εφοδιασμός της γαλλικής αγοράς. Με ρώτησε αν την ενέπαιζα, κ.λπ. (. . .)» 73

(95) Στις 17 Ιανουαρίου 1992 ο διευθυντής εξαγωγών της CERP Lorraine επισκέπτεται τον διευθυντή του κέντρου του Sens. Κατά τον έλεγχο στην CERP Lorraine δήλωσε τα ακόλουθα σχετικά με την επίσκεψη αυτή:

«Συνάντησα τον κ. Giraldi στο Sens στις 17/01/92 για να συζητήσουμε τα προβλήματα προμήθειας ADALATE LP 20 mg. Τον ρώτησα για ποιο λόγο, εφόσον μας παρέδιδαν κατά μέσον όρο 65.000 κουτιά μηνιαίως μεταξύ Απριλίου και Σεπτεμβρίου 91, δεν μπορούσαν πλέον να μας διαθέτουν τις ίδιες ποσότητες. Μου απάντησε ότι είχε λάβει αυστηρές οδηγίες από τη γενική διεύθυνση της Bayer να αναχαιτίσει τις παράλληλες εξαγωγές, ότι τούτο δεν θα αναφερόταν ποτέ γραπτώς και ότι επίσημα θα επικαλούνταν προβλήματα εφοδιασμού πρώτων υλών.» 74

γ) Οι επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου οργανώνονται επιδιώκοντας την εκτέλεση των παραγγελιών τους

i) Γενική περιγραφή

(96) Οι τρεις επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου χρησιμοποίησαν την ίδια μέθοδο: έπαψαν να δίνουν παραγγελίες με προορισμό την εξαγωγή και οργανώθηκαν σε εσωτερικό επίπεδο για να αυξήσουν τις παραγγελίες που προορίζονταν επίσημα για τη γαλλική αγορά.

Η Bayer Γαλλίας δέχεται αύξηση των παραγγελιών για τις ανάγκες της γαλλικής αγοράς κατά 10 % περίπου. Η αύξηση αυτή θεωρείται φυσιολογική. Οι επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου οργανώνονται μέσω ορισμένων καταστημάτων που είναι διασκορπισμένα στο γαλλικό έδαφος και εφοδιάζουν σε φυσιολογικές συνθήκες τους πελάτες της περιοχής.

Οι παραγγελίες για εγχώρια κατανάλωση που δίνουν τα καταστήματα αυτά αυξάνουν και δεν παρέχουν στην Bayer Γαλλίας καμία ένδειξη ότι προορίζονται για εξαγωγή. Αυτό που επιδιώκεται είναι να πιστέψει η Bayer Γαλλίας ότι έχει αυξηθεί η ζήτηση της Γαλλίας, επιμερίζοντάς την στα διάφορα καταστήματα. Στη συνέχεια οι ποσότητες που στην πραγματικότητα προορίζονται για εξαγωγή διοχετεύονται εκ νέου σε κάθε επιχείρηση χονδρικού εμπορίου προκειμένου να εξαχθούν.

ιι) Η περίπτωση της CERP Rouen

(97) Το πρώτο έγγραφο που πιστοποιεί τη συμπεριφορά αυτή εμφανίζεται πολύ νωρίς στη CERP Rouen, ήδη στις 18 Οκτωβρίου 1991, στην ακόλουθη επιστολή της κεντρικής υπηρεσίας αγορών προς τους διευθυντές καταστημάτων.

«ADALATE LP

Σε συνέχεια της σημερινής τηλεφωνικής μας συνομιλίας, σημειώσαμε ότι αποστέλλετε τις ακόλουθες ποσότητες στη Βουλώνη:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Ζητήσαμε από τη Βουλώνη να σας αποστείλει προσωπικά δελτίο παραγγελίας.

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία σας.» 75

Η Βουλώνη είναι το κατάστημα της CERP Rouen που εξειδικεύεται στις εξαγωγές προς το Ηνωμένο Βασίλειο. Η υπηρεσία αγορών παρακαλεί τα άλλα καταστήματα να της μεταβιβάσουν ένα τμήμα των παραγγελιών (προοριζομένων για τη γαλλική αγορά) που έχουν παραλάβει ώστε να μπορεί η Βουλώνη να καλύψει τη βρετανική ζήτηση.

(98) Τα μεταγενέστερα έγγραφα γίνονται ολοένα και σαφέστερα:

Σε επιστολή της κεντρικής υπηρεσίας αγορών της CERP Rouen προς τους διευθυντές καταστημάτων της 25ης Οκτωβρίου 1991 διατυπώνεται το ακόλουθο αίτημα:

«ΕΠΕΙΓΟΝ

Για να βοηθήσουμε το κατάστημα της Βουλώνης να συγκεντρώσει 20.000 ADALATE LP 20mg, κωδικός PHON:TE 360, σας παρακαλούμε να δώσετε την ακόλουθη παραγγελία:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Αμέσως μετά την παραλαβή, προωθήστε τα ανωτέρω προϊόντα στη Βουλώνη.

Σας ευχαριστούμε για τη συνεργασία και τη διακριτικότητά σας.» 76

(99) Στις 27 Νοεμβρίου 1991 η κεντρική υπηρεσία αγορών απευθύνει παρόμοια επιστολή στα καταστήματα.

Ωστόσο,το σύστημα δεν είναι πλέον αποτελεσματικό: η παραγγελία 20 000 κουτιών που επιμερίζεται στα καταστήματα με την επιστολή της 27ης Νοεμβρίου δεν εκτελείται από την Bayer Γαλλίας. Η επιχείρηση χονδρικού εμπορίου δεν μπορεί να περιοριστεί πλέον στην αύξηση των παραγγελιών των καταστημάτων της, επιμερίζοντάς τις ανάλογα με το ύψος της πραγματικής ζήτησης: πρέπει να δίνει παραγγελίες που προορίζονται μόνο για τη γαλλική αγορά και το ύψος τους είναι εύλογο κατά την Bayer Γαλλίας για τις ανάγκες μόνο της γαλλικής αγοράς.

Στη συνέχεια, στην αλληλογραφία της κεντρικής υπηρεσίας αγορών της CERP Rouen προς τα καταστήματα εμφανίζονται έγγραφα παρόμοια με το ακόλουθο:

«ADALATE LP

Η παραγγελία ADALATE LP που σας ζητήσαμε να κάνετε (βλ. σημείωμα της 27ης Νοεμβρίου 1991) δεν έφθασε σε κανένα κατάστημα - πιστεύουμε ότι δεν θα την λάβετε. Η Bayer είναι πολύ επιφυλακτική έναντι των παραγγελιών που υπερβαίνουν τα συνηθισμένα όρια.

Συνεπώς, για τις επόμενες τρεις παραγγελίες:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Ενσωματώστε το 1/3 της ποσότητας που ζητούμε σε καθεμία από τις εβδομαδιαίες παραγγελίες σας (ανάλογα με το μέγεθος) - Αμέσως μετά την παραλαβή προωθήστε τα εμπορεύματα στη ΒΟΥΛΩΝΗ.

Ευχαριστούμε για τις ενέργειές σας - σε καμία περίπτωση τηλεφωνική παραγγελία.» 77

Το ανωτέρω αίτημα, δηλαδή να μην γίνονται παραγγελίες τηλεφωνικώς, δείχνει ότι η κατάσταση δεν είναι φυσιολογική. Υπό κανονικές συνθήκες (βλέπε ανωτέρω, συμείο 49) οι παραγγελίες δίνονται με ένα απλό τηλεφώνημα. Το στοιχείο αυτό μπορεί επίσης να παραλληλισθεί με την επιστολή που παρατίθεται κατωτέρω (σημείο 115) κατά τη μελέτη της ισπανικής περίπτωσης της Comercial Genovι («Προσπαθώ να συγκεντρώσω αδιάσειστα στοιχεία έναντι των εργαστηρίων»). 78

Η CERP Rouen θα εφοδιασθεί τελικά με 7 000 κουτιά (1/3 των απαιτούμενων 20 000).

(100) Η CERP Rouen αποστέλλει στο εξής στα καταστήματά της επιστολές αυτού του είδους.

Το ακόλουθο έγγραφο της 27ης Ιανουαρίου 1992 της CERP Rouen εξηγεί τον μηχανισμό αυτόν:

«Κεντρική υπηρεσία αγορών Προς τους διευθυντές καταστημάτων

ADALATE LP - κωδικός αριθμός TE 360 -

Χρειαζόμαστε 50.000 κουτιά ADALATE LP για το κατάστημα ΒΟΥΛΩΝΗΣ για τον ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟ του 92.

Κατά τις επόμενες παραγγελίες:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Πρέπει να προσθέσετε το 1/3 της ανωτέρω ποσότητας σε καθεμία από τις εβδομαδιαίες παραγγελίες σας (ανάλογα με το μέγεθος) - Αμέσως μετά την παραλαβή, προωθήστε τα εμπορεύματα στη ΒΟΥΛΩΝΗ.

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία σας

Κεντρική Υπηρεσία Αγορών

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

» 79

(101) Το ίδιο και η ακόλουθη επιστολή:

«ADALATE LP - κωδικός αριθμός ΤΕ 360

Το κατάστημα της Βουλώνης χρειάζεται απόθεμα 8.000 έως 9.000 κουτιών ADALATE LP την εβδομάδα.

Σας παρακαλούμε να ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΕΤΕ να συγκεντρώσετε το εμπόρευμα αυτό προσθέτοντας τις κατωτέρω ποσότητες στις ανάγκες σας.

Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τις μηνιαίες ποσοστώσεις που μας επιβάλλει η Bayer για να μας εμποδίσει (παρανόμως) να πραγματοποιούμε εξαγωγές, θα αποστείλετε εμπορεύματα στη Βουλώνη μόνο αφού καλύψετε τις μηνιαίες ανάγκες σας.

(. . .).» 80

Η CERP Rouen αποστέλλει σε όλη τη διάρκεια του 1992 παρόμοιες επιστολές στα καταστήματά της.

iii) Η περίπτωση της CERP Lorraine

(102) Η CERP Lorraine χρησιμοποίησε το ίδιο σύστημα, όπως εξήγησαν προφορικά οι διευθυντές της, κατά τον έλεγχο στις εγκαταστάσεις της. Σε μια εσωτερική έκθεση της CERP Lorraine, το ακόλουθο απόσπασμα επιβεβαιώνει:

«(. . .) Αν και δεν προβλέπω θετική έκβαση στο εγγύς μέλλον σχετικά με τις προμήθειες της Bayer (κατορθώνουμε να αποκτήσουμε ελάχιστες ποσότητες προϊόντος μέσω των καταστημάτων), πιστεύω ότι θα είναι δυνατή η υλοποίηση των προβλέψεων του προϋπολογισμού μέχρι το τέλος του οικονομικού έτους.» 81

iv) Η περίπτωση της OCP

(103) Η OCP εφάρμοσε το ίδιο σύστημα, όπως εξήγησαν προφορικά οι διευθυντές της κατά τον έλεγχο.

1.5. Αποτελέσματα

(104) Οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης καταφέρνουν να εφοδιαστούν με ασήμαντες ποσότητες που δεν καλύπτουν τις ανάγκες τους. Η μέθοδος επιμερισμού των παραγγελιών στα κατά τόπους καταστήματα δεν τους επιτρέπει να ικανοποιήσουν την πραγματική ζήτηση. Εξάλλου, δημιουργεί πρόσθετα έξοδα φόρτωσης, διαχείρισης και μεταφοράς. Οι πελάτες των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης εν τέλει αποθαρρύνονται και η ζήτηση από το Ηνωμένο Βασίλειο παύει.

(105) Το ακόλουθο έγγραφο «Κατάσταση των εξαγωγών στις 30 Ιουνίου 1992» δίνει ένα παράδειγμα των ζημιών της CERP Lorraine λόγω των κωλυμάτων που προέβαλλε η Bayer Γαλλίας:

«Στο μέσον του οικονομικού έτους η κατάσταση των εξαγωγών όσον αφορά τον κύκλο εργασιών παρουσιάζει καθυστέρηση σε σχέση με την αρχική κατάρτιση του προϋπολογισμού.

Κύκλος εργασιών που προβλέπεται στον προϋπολογισμό (. . .)

Υλοποιηθείς κύκλος εργασιών (. . .), δηλαδή (. . .) (-5,06 %)

Η διαφορά αυτή οφείλεται κυρίως (αν όχι αποκλειστικά) στα προβλήματα εφοδιασμού που αντιμετωπίζουμε από τις αρχές Ιανουαρίου με τα εργαστήρια Bayer που παρεμποδίζουν τις παραδόσεις ADALATE LP 20 mg (βλ. το σημείωμά μου του Ιανουαρίου μετά τη συζήτησή μου με τον κ. Giraldi στο Sens στη Bayer).

Πράγματι, οι ελάχιστες μηνιαίες ανάγκες μας είναι (. . .) κουτιά, δηλαδή (. . .) κουτιά κατά τους τελευταίους 6 μήνες. Ωστόσο, μας έχουν παραδοθεί 10.000 κουτιά τον Ιανουάριο και 7.500 κουτιά μηνιαίως από τον Φεβρουάριο, δηλαδή συνολικά 55.000 κουτιά, με αποτέλεσμα να έχουμε έλλειψη (. . .) κουτιών. Αυτά τα (. . .) κουτιά αποτελούν διαφυγόντα κέρδη ύψους (. . .) (μη εκτελεσθείσες παραγγελίες)

Τούτο σημαίνει επίσης ότι, παρά τις δυσκολίες, καταφέραμε να αντισταθμίσουμε ένα μέρος της διαφοράς, εφόσον δεν υπολειπόμαστε κατά (. . .) εκατ. φράγκα του στόχου μας, αλλά κατά (. . .) εκατ. φράγκα. Επίσης, αν και δεν προβλέπω θετική έκβαση στο άμεσο μέλλον σχετικά με τις προμήθειες της Bayer (κατορθώνουμε να αποκτήσουμε ελάχιστες ποσότητες προϊόντος μέσω των καταστημάτων), πιστεύω ότι θα είναι δυνατή η υλοποίηση των προβλέψεων του προϋπολογισμού μέχρι το τέλος του οικονομικού έτους.» 82

(106) Για την CERP Rouen η ζήτηση έφθασε μέχρι τα 50 000 κουτιά μηνιαίως στις αρχές του 1992. Η CERP Rouen δεν μπόρεσε να καλύψει τη ζήτηση αυτή παρά μόνο μέχρι τα 7 000 κουτιά χάρη στην αύξηση των παραγγελιών της για τη Γαλλία (βλέπε ανωτέρω, σημείο 99).

(107) Για την OCP η ζήτηση έφθασε μέχρι τα 80 000 κουτιά μηνιαίως. Η OCP εφοδιάστηκε με ελάχιστες ποσότητες ανάλογα με τη ζήτηση. Η τηλεομοιτουπία που παρατίθεται στο σημείο 91 δείχνει ότι η OCP εφοδιάστηκε με 15 000 κουτιά τον Φεβρουάριο του 1992 (ενώ η ζήτηση ανήλθε στα 50 000 κουτιά) και με 5 000 κουτιά τον Μάρτιο (ενώ η ζήτηση ανήλθε σε 50 000 κουτιά). Το ακόλουθο έγγραφο δίνει ένα παράδειγμα των ζημιών της OCP:

«(. . .) Σας υπενθυμίζουμε ότι χάνουμε μηνιαίως κύκλο εργασιών ύψους (. . .) εκατ. φράγκων, καθώς και δυνητικούς πελάτες (. . .).» 83

(108) Στην Ισπανία δημιουργήθηκε παρόμοια κατάσταση. Τα έγγραφα που παρατίθενται κατωτέρω περιγράφουν τι συνέβη στην Ισπανία και είναι διαφωτιστικά και για την κατάσταση που επικράτησε στη Γαλλία.

2. Η περίπτωση της Ισπανίας

2.1 Η Bayer Ισπανίας εντοπίζει τους πελάτες που πραγματοποιούν εξαγωγές

(109) Η Επιτροπή βρήκε στις εγκαταστάσεις της Bayer Γαλλίας έγγραφο που προέρχεται από την Bayer Ισπανίας και περιέχει πλήρη περιγραφή του συστήματος που χρησιμοποίησε η Bayer Ισπανίας για να εντοπίσει μεταξύ των πελατών της αυτούς που πραγματοποιούν εξαγωγές. Το έγγραφο αναφέρει ότι διευθυντικό στέλεχος της Bayer Ισπανίας επισκέφθηκε την Bayer Γαλλίας για ενημερωτική σύσκεψη επί του θέματος «Σύστημα ελέγχου της διανομής (Ισπανία).» 84

Οι διαφάνειες που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη σύσκεψη αρχίζουν με την περιγραφή του προβλήματος:

«Το πρόβλημα

- Οι παραγγελίες ADALAT αυξήθηκαν μέσα σε λίγες εβδομάδες κατά 300 %

- εξάντληση των αποθεμάτων

- δεν εξασφαλίζεται η ομοιόμορφη διανομή σε όλη τη χώρα

- δυσαρέσκεια εκ μέρους των χονδρεμπόρων/της οργάνωσης των πωλήσεων εντός της χώρας και στο εξωτερικό: φαρμακοποιοί

- ο ρυθμός παραγωγής διαταράσσεται λόγω επειγουσών παραγγελιών ADALAT.» 85

Στη συνέχεια αναφέρεται η μέθοδος που ακολουθεί η Bayer Ισπανίας για τη λύση του προβλήματος:

«>ΑΡΧΗ ΓΡΑΦΗΚΟΥ>

>ΤΕΛΟΣ ΓΡΑΦΗΚΟΥ>

» 86

Ορισμένα στοιχεία του συστήματος είναι ιδιαίτερα σημαντικά:

«Πολύ σημαντικό

- Συζήτηση (όχι γραπτές πληροφορίες) των καθορισμένων ορίων με τους ενδιαφερόμενους χονδρεμπόρους . αποφυγή των νομικών προβλημάτων

- Εβδομαδιαίες αποστολές για να αποφευχθεί η συσσώρευση προϊόντος στις αποθήκες των χονδρεμπόρων η . εξαγωγή μικρών ποσοτήτων δεν ενδιαφέρει

- Το τμήμα διανομής (τα κατώτερα κλιμάκια) δίνει πάντα την ίδια πληροφορία . εξάντληση των αποθεμάτων λόγω μεγάλης αύξησης των πωλήσεων

- Ενημέρωση του φορέα πωλήσεων της ίδιας της εταιρείας

- Ανάθεση σε αρμόδιο πρόσωπο των άμεσων επαφών (τηλεφωνήματα και επισκέψεις) με τους χονδρεμπόρους

Οι χονδρέμποροι, οι αντιπρόσωποι, οι περιφερειακοί διευθυντές και οι διευθυντές πωλήσεων, καθώς και οι φαρμακοποιοί θα τηλεφωνούν συνεχώς για την αναθεώρηση των καθορισμένων ορίων.» 87

Ο ακόλουθος πίνακας δείχνει πώς λειτουργεί το σύστημα στην πράξη:

«>ΑΡΧΗ ΓΡΑΦΗΚΟΥ>

>ΤΕΛΟΣ ΓΡΑΦΗΚΟΥ>

» 88

Στο τέλος της σύσκεψης δίνονται παραδείγματα ώστε να γίνει καλά κατανοητό πώς αξιολογούνται και αντιμετωπίζονται οι παραγγελίες των πελατών:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Κατάλογος ισπανικών επιχειρήσεων χονδρικού εμπορίου με συμμετοχή ξένων κεφαλαίων

- Hermandad Fca. del Mediterrαneo (HEFAME) - Πολωνία

- HUFASA - Σεβίλλη (CERP)

- Genovι - Βαρκελώνη (CERP)

- Centro Europeo de Reparto - Πάλμα Μαγιόρκα (CERP)

- Centro Europeo de Reparto - Βαρκελώνη (CERP)

- Sisenz Gurb-Bik (CERP)

- Uniσn Fca. Guipuzcoana - Σαν Σεμπαστιάν (OCP)

- Centro Fco. Del Norte - Σανταντέρ (OCP)

Centro Fco. Asturiano - Οβιέδο (OCP)

Άλλοι εξαγωγείς

- Coop. Fca Espaρola (COFARES) - Μαδρίτη

- SAFA - Σαραγόσα

- Galenica - Βαρκελώνη

- Grupo J.J. (Farmacιn, Olmeda y Vinuesa, Sefarma, Difarma y S. Ortiz)

- Hermandad Fca. Del Mediterαnneo - Μουρκία

- Centro Coop. Farmacιutica - Βαλένθια

- CompaρνaFca. Madrileρa - Μαδρίτη

- Centro Fco. Nacional, S.A. - Μαδρίτη.» 89

2.2. Διακοπή των παραδόσεων στους πελάτες που εντοπίζονται

(110) Το ακόλουθο έγγραφο (4 Απριλίου 1989) δείχνει ότι η Bayer Ισπανίας από καιρό προβαίνει σε διακοπή των παραδόσεων της προς τις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης που γνωρίζει ότι πραγματοποιούν εξαγωγές:

«ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ADALAT 50 ΚΑΙ ADALAT RETARD

- Συμφωνήθηκε να περιοριστούν κατά το δυνατόν περισσότερο οι πωλήσεις στις τέσσερις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης που έχει διαπιστωθεί μέχρι σήμερα ότι πραγματοποιούν εξαγωγές.

- Το πρόγραμμα πωλήσεων στο Ρ3 θα αυξηθεί σε:

200.000 μηνιαίως για τις κάψουλες ADALAT 50

130.000 μηνιαίως για το ADALAT RETARD 60

- Συμφωνήθηκε να δημιουργηθεί ένα ειδικό απόθεμα (λογιστικούς λόγους στην αποθήκη του Felguera) ύψους 50.000 μονάδων και για τα δύο σκευάσματα, διατηρώντας το σύνηθες θεωρητικό απόθεμα στις τέσσερις και έξι εβδομάδες αντίστοιχα.

Το ειδικό απόθεμα θα ανανεώνεται κάθε μήνα με παραγγελία στο εργοστάσιο (Ρ3).

- Η διανομή θα αναφέρει κάθε ενδεχόμενη ανωμαλία σε σχέση με τις παραγγελλόμενες ποσότητες.» 90

Η επιστολή αυτή υπογράφεται από το διευθυντικό στέλεχος που συμμετείχε στην ενημερωτική σύσκεψη στη Γαλλία σχετικά με το σύστημα ελέγχου της διανομής στην Ισπανία (βλέπε ανωτέρω σημείο 109) και διαβιβάστηκε στο Leverkusen.

(111) Υπόμνημα του 1991 (που φέρει και πάλι την υπογραφή του ίδιου διευθυντικού στελέχους) αναφέρει:

«Τροποποίηση της εκτύπωσης του καταλόγου CLI 208

Έλεγχος των πωλήσεων του ADALAT

Πριν από δύο περίπου μήνες διατυπώθηκε προφορικά το αίτημα να τροποποιείται η καθημερινή εκτύπωση του καταλόγου αυτού, εφόσον στις αρχές του μήνα εξακολουθούν να συσσωρεύονται ποσότητες από τον προηγούμενο μήνα.

Σε διάφορες περιπτώσεις η ανακριβής αυτή πληροφορία οδήγησε σε συζητήσεις με επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης που, όπως είναι φυσικό, δεν επιβεβαίωσαν τα στοιχεία μας.

Δεν είναι ανάγκη να τονίσω τη σημασία της ακρίβειας των πληροφοριών για την ορθή διαχείριση αυτού του πολύ σύνθετου ζητήματος σχετικά με τους πελάτες και την ΡΗ Γερμανίας.

Σας παρακαλώ να λάβετε τα απαραίτητα μέτρα για τη διόρθωση του προγράμματος αμέσως.» 91

2.3. Αντίδραση των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης έναντι των κωλυμάτων εκ μέρους της Bayer Ισπανίας

α) Οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης συνειδητοποιούν τον πραγματικό στόχο της Bayer Ισπανίας

(112) Οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης γνώριζαν ότι η Bayer Ισπανίας ήθελε να εμποδίσει τις παράλληλες εξαγωγές. Είναι αποκαλυπτική η περίπτωση των τεσσάρων επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που μελετάται στη συνέχεια, δηλαδή της ομάδας των ισπανικών θυγατρικών του γαλλικού ομίλου CERP Rouen, Comercial Genovι, HUFASA και DISDASA (περίπου 4 % της αγοράς), του ομίλου SAFA, GALENICA. DFM (που είναι ενοποιημένες στο πλαίσιο της SAFA, περίπου 6,5 % της αγοράς), της Hermandad Farmacιutica del Mediterraneo (HEFAME, περίπου 6 % της αγοράς) και της COFARES (της μεγαλύτερης επιχείρησης χονδρικής πώλησης της Ισπανίας με 20,6 % της αγοράς). Οι ανωτέρω επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης καλύπτουν συνολικά περίπου το 40 % της ισπανικής αγοράς και είναι οι σημαντικότερες επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης στην αγορά, η οποία χαρκτηρίζεται από πολύ μεγάλη διασπορά (υπάρχουν περίπου 200 επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης στην Ισπανία, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων δραστηριοποιείται σε μία πολύ περιορισμένη αγορά με καθαρά τοπικό χαρακτήρα).

i) Η περίπτωση του ομίλου Comercial Genovι, HUFASA και DISDASA (ισπανικές θυγατρικές του ομίλου CERP Rouen)

(113) Ήδη από το πρώτο εξάμηνο του 1989, η Comercial Genovι αναφέρει στη διαχειριστική της έκθεση:

«Οι εξαγωγές έχουν μειωθεί (. . . εκατομμύρια), λόγω κυρίως των περιορισμών που επιβάλλει η (. . .) και η Bayer στην προμήθεια ADALAT RETARD και (. . .).» 92

Στις διαχειριστικές εκθέσεις των επόμενων ετών παρέχεται τακτικά η ίδια πληροφορία. Το κείμενο των εκθέσεων αυτών παρατίθεται κατά την εκτίμηση των αποτελεσμάτων (σημείο 132) της Bayer Ισπανίας.

(114) Η Comercial Genovι βρίσκεται μονίμως σε επαφή με τις άλλες επιχειρήσεις στις οποίες συμμετέχει η CERP Rouen, για παράδειγμα με την HUFASA. Η HUFASA συμμετείχε σε σύσκεψη με τα διευθυντικά στελέχη της Bayer Ισπανίας επιδιώκοντας να πετύχει τη διενέργεια παραδόσεων από την τελευταία. Μετά τη σύσκεψη αυτή, που πραγματοποιήθηκε στο τέλος του 1989, συντάχθηκε η σχετική έκθεση:

«Τα στελέχη της Bayer, σε συνέχεια της τελευταίας συνομιλίας μαζί τους, δήλωσαν ότι δεν μπορούν να αποδεχθούν τις ποσότητες που ζήτησε η HUFASA, διότι, αφενός, αντιστοιχούν στο 50 % της εθνικής αγοράς και, αφετέρου, διότι είναι κατά πολύ υψηλότερες των παραγγελιών των άλλων επιχειρήσεων της ίδιας περιοχής (. . .). Το γεγονός αυτό τους οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ένα μεγάλο ποσοστό των εμπορευμάτων προοριζόταν για εξαγωγή. (. . .)» 93.

Από τη συνέχεια της εν λόγω έκθεσης φαίνεται ότι η HUFASA διαπραγματεύτηκε σκληρά για να πετύχει την παράδοση μεγαλύτερων ποσοτήτων, επικαλούμενη την υψηλή εσωτερική ζήτηση. Το απόσπασμα αυτό παρατίθεται κατωτέρω (σημείο 127) κατά τη μελέτη των συστημάτων που χρησιμοποίησαν οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης για να εφοδιασθούν με εμπορεύματα, παρά τα κωλύματα της Bayer Ισπανίας.

(115) Πολλά έγγραφα που αντάλλαξαν η Comercial Genovι και η CERP Rouen, η μητρική της εταιρεία στη Γαλλία, δείχνουν ότι τα κίνητρα της Bayer Ισπανίας ήταν καθ' όλα γνωστά.

«Θέλω να έχω κάθε εβδομάδα για το ADALATE και (. . .) το αντίγραφο των δελτίων παραγγελίας προς τα εργαστήρια, καθώς και τα αντίστοιχα δελτία παράδοσης.

Προσπαθώ να συγκεντρώσω αδιάσειστα στοιχεία έναντι των εργαστηρίων (. . .).» 94

«Όσον αφορά την σημερινή σας τηλεομοιοτυπία σχετικά με τα εργαστήρια (. . .) και την Bayer, σας διαβεβαιώ ότι καταβάλλω κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε ο εφοδιασμός μας να είναι υψηλότερος από τις ανάγκες μας.

Τα εν λόγω εργαστήρια αρνούνται να δεχθούν οποιοδήποτε επιχείρημα. Γνωρίζουν ότι οι ποσότητες που μας παραδίδουν είναι επαρκείς για να καλύψουμε με άνεση τις ανάγκες της ισπανικής αγοράς. (. . .)» 95

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

(. . .)

Ο ανωτέρω πίνακας δείχνει την ανησυχητική κατάσταση των εισερχόμενων προϊόντων κατά τους τρεις τελευταίους μήνες. Όσον αφορά το ADALAT, γνωρίζω ότι ο νέος σύνδεσμός μας στην Bayer δεν μας διευκολύνει καθόλου, αλλά στην Disdasa και στην Γενοωέ δεν έχει γίνει καμία παράδοση από τις αρχές Ιουνίου. (. . .)» 96

(116) Τα ακόλουθα έγγραφα δείχνουν ότι δεν έγιναν παραδόσεις:

«Αγορές για εξαγωγή στην Αγγλία

Από το υπόμνημά μου της 13.08.90, θα έπρεπε να είχαμε διαπιστώσει την παράδοση εμπορευμάτων γύρω στις 20 του μηνός στην Disdasa, στην Genovι και στην Hufasa.

Ωστόσο, η κατάσταση έχει ως εξής:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

(. . .)

Σημείωση: Από την τελευταία ημερομηνία που αναφέρεται ανωτέρω δεν έχουμε ενημερωθεί για καμία άλλη παράδοση.» 97

«Αγορές για εξαγωγή στην Αγγλία

Αν και παραμένουν τα ίδια προβλήματα με την Bayer, δεν ισχύει το ίδιο για (. . .) (. . .). Υπενθυμίζω τις ποσότητες ADALAT που παραδόθηκαν τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο.» 98 (Ακολουθούν οι ποσότητες, είτε μηδενικές είτε ελάχιστες, ανά θυγατρική.)

«Έχω κουραστεί να ακούω την ίδια ιστορία κάθε φορά που διαβιβάζουμε μια νέα παραγγελία στην Ισπανία.

Διερωτώμαι τι άλλο μπορεί να εξάγει η Ισπανία εκτός από πορτοκάλια και φράουλες . . .» 99

(117) Τέλος, η κατωτέρω επιστολή:

«Σας παρακαλώ να καταρτίσετε την κατάσταση των εργαστηρίων που σας ζήτησα, τα οποία δήλωσαν "αδύνατο για εξαγωγή", δηλαδή όλων των προβληματικών προμηθευτών.

επείγον.» 100

Η απάντηση είναι η εξής:

«Το μόνο εργαστήριο που μας δήλωσε "αδύνατο για εξαγωγή" είναι αυτό που γνωρίζετε: (. . .). Τα υπόλοιπα, όταν ζητούμε ένα προϊόν με πολύ μικρές πωλήσεις στην αγορά μας ή όταν η ποσότητα που ζητούμε υπερβαίνει τις συνήθεις ανάγκες μας, παρά το γεγονός ότι το προϊόν έχει πολύ καλές πωλήσεις στην Ισπανία, καταλαβαίνουν ότι προορίζεται για εξαγωγή. Αυτά τα προβληματικά εργαστήρια είναι:

η Bayer

(. . .)

Αντίθετα, (. . .) μας δίνουν ό,τι τους ζητούμε.» 101

(118) Κατά τις σχέσεις της με τους πελάτες της η Comercial Genovι δίνει μερικές φορές εξηγήσεις για να δικαιολογηθεί για το γεγονός ότι δεν είναι σε θέση να πραγματοποιήσει παραδόσεις:

«(. . .) Λόγω δυσχερειών που παρατηρούνται στις παραδόσεις εμπορευμάτων από αυτά τα εργαστήρια, περιμέναμε μέχρι τώρα για να διαπιστώσουμε εάν θα μπορούσαμε να προμηθευτούμε μεγαλύτερες ποσότητες από τα προϊόντα αυτά.

Ωστόσο, η σημερινή κατάσταση έχει ως εξής:

δεν μπορούμε να δεχθούμε καμία νέα παραγγελία ADALAT ούτε (. . .).» 102

«(. . .) Δυστυχώς, δεν μπορούμε να σας προμηθεύσουμε κανένα από τα ανωτέρω δύο προϊόντα διότι οι παραγωγοί ελέγχουν τις παραγγελίες μας.

Η Bayer και η (. . .) δεν θέλουν να εμφανίζονται σε άλλες αγορές τα προϊόντα τους που παράγονται στην Ισπανία, με αποτέλεσμα να μην μας προμηθεύουν τις ποσότητες που ζητούμε. Το απόθεμά μας αρκεί μόνο για τη δική μας αγορά.» 103

«(. . .) Λυπάμαι που δεν θα μπορέσουμε να σας προμηθεύσουμε τα αναφερόμενα προϊόντα. Οι παραγωγοί μας παραδίδουν μικρές μόνο ποσότητες ADALAT, (. . .) καθώς και (. . .).» 104

ii) Η περίπτωση της Galenica

(119) Κατά τον έλεγχο που διενήργησε η Επιτροπή στην Galenica βρήκε έγγραφα που δείχνουν ότι η εταιρεία αυτή γνώριζε τα κίνητρα της Bayer:

«Μας ανησυχεί πολύ το γεγονός ότι η συναλλαγή με την εταιρεία σας καθίσταται συνεχώς δυσκολότερη λόγω της αδυναμίας σας να μας προμηθεύσετε τις ποσότητες ADALAT RETARD που ζητούμε.

Μπορείτε να μας εξηγήσετε για ποιο λόγο δεν μπορείτε να εκτελέσετε τις παραγγελίες μας;» 105

Η απάντηση της Galenica στον πελάτη της είναι η εξής:

«(. . .) Ζητώ συγνώμη για την αδυναμία μας να εκτελέσουμε τις παραγγελίες σας ADALAT RETARD.

Τούτο οφείλεται στο γεγονός ότι το εργαστήριο που το παράγει (η Bayer) δεν μας παραδίδει τις ποσότητες που παραγγέλλουμε διότι θέλει να αποφύγει κάθε εξαγωγή του εν λόγω προϊόντος και, ως εκ τούτου, μας παραδίδει μόνο τις ποσότητες που υπολογίζει ότι χρειαζόμαστε για την εγχώρια αγορά.» 106

iii) Η περίπτωση της HEFAME

(120) Η HEFAME έδωσε εξηγήσεις σε δυσαρεστημένους πελάτες στο Ηνωμένο Βασίλειο. Τα πιο εύγλωττα έγγραφα στο θέμα αυτό είναι τα ακόλουθα:

«Τη στιγμή αυτή στην Ισπανία υπάρχει πολύ μεγάλο πρόβλημα με το ADALAT, (. . .) διότι η Bayer και (. . .) δεν μας αποστέλλουν εμπορεύματα». 107

«Λυπάμαι για την τηλεομοιοτυπία σας. Αλλά τη στιγμή αυτή στην Ισπανία σε όλο το φάσμα των παράλληλων εξαγωγών έχουμε πρόβλημα με το ADALAT 10 mg, το RETARD 40, το RETARD 60, καθώς και το (. . .).

Σήμερα η κατάσταση έχει ως εξής:

Για το ADALAT είναι πολύ δύσκολη κάθε πρόβλεψη

(. . .) Έχω επίσης έτοιμα για σας 1.000 Χ 50 ADALAT 10 MG

Καταλαβαίνω ότι οι νέες αυτές εξελίξεις δεν είναι ευχάριστες για σας, αλλά μέσα σε ένα χρόνο η κατάσταση άλλαξε άρδην και οι παράλληλες εξαγωγές είναι πολύ υψηλές και ελέγχονται από τις πολυεθνικές». 108

«Bayer & (. . .): παρεμπόδιση των ελεύθερων συναλλαγών

Εδώ και αρκετό καιρό συναντούμε σοβαρές δυσκολίες στην προμήθεια επαρκών ποσοτήτων ADALAT RETARD, (. . .) και (. . .) από την Ισπανία.

Παραδέχομαι ότι και ο δεύτερος προμηθευτής μας αντιμετωπίζει επίσης προβλήματα.

Φαίνεται ότι, για άλλη μια φορά, η Bayer και η (. . .) καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να διατηρήσουν τη διάθεση των προϊόντων τους στην Ισπανία σε τέτοιο ύψος ώστε να καλύπτονται μόνο οι ανάγκες της ισπανικής αγοράς, όπως τις εκτιμούν, παρεμποδίζοντας κατ'αυτόν τον τρόπο τις ελεύθερες συναλλαγές εντός της ΕΚ.

Υπάρχει τρόπος να λάβετε μέτρα κατά των εταιρειών αυτών; Εάν δεν μπορείτε να εγγυηθείτε ότι, στο εγγύς μέλλον, θα είστε σε θέση να προμηθεύεστε αρκετές ποσότητες ώστε να καλύπτετε τις ανάγκες μας, φοβάμαι ότι θα αναγκαστούμε να απευθυνθούμε στις αγορές της Ιταλίας ή της Γαλλίας.» 109

iv) Η περίπτωση της COFARES

(121) H COFARES έκανε την ακόλουθη δήλωση κατά τον έλεγχο που διενεργήθηκε στις εγκαταστάσεις της:

«- Η εξαγωγική δραστηριότητα της COFARES αντιστοιχεί σε πολύ μικρό ποσοστό του συνόλου των τιμολογίων της, λόγω των δυσχερειών που παρεμβάλλουν ορισμένα εργαστήρια (συμπεριλαμβανομένης της Bayer) στις παραγγελίες που προορίζονται για εξαγωγή.

- Όταν η Bayer καθόρισε ποσόστωση για το ADALAT στην COFARES, η οποία αρχικά ήταν έκδηλα ανεπαρκής για να καλυφθούν οι ανάγκες της εγχώριας αγοράς, με την ιδιότητα του διευθυντή της COMPRAS τους προειδοποίησε για τις πιθανές διαμαρτυρίες λόγω των περιορισμών αυτών. Από τότε η Bayer προμηθεύει στην COFARES επαρκείς ποσότητες για την κάλυψη της εθνικής κατανάλωσης του εν λόγω προϊόντος.» 110

Από την ανωτέρω δήλωση προκύπτει ότι η COFARES υπέκυψε στην απαίτηση της Bayer Ισπανίας να περιοριστεί στην εθνική της αγορά.

β) Οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης οργανώνονται επιδιώκοντας την εκτέλεση των παραγγελιών τους

i) Η περίπτωση της HEFAME

(122) Η εταιρεία αυτή οργάνωσε σύστημα εφοδιασμού συνάπτοντας συμφωνίες με άλλες μικρές επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου και με φαρμακοποιούς που της παραχωρούσαν το ADALAT το οποίο αποκτούσαν μέσω παραγγελιών που προορίζονταν επίσημα για την Ισπανία. Αυτές οι μικρές επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου, που δραστηριοποιούνταν σε καθαρά τοπικό επίπεδο, δεν συγκαταλέγονταν μεταξύ των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που ελέγχονταν από την Bayer Ισπανίας. Με το σύστημα αυτό η HEFAME επεδίωκε να εφοδιαστεί με ποσότητες ADALAT προς εξαγωγή. Ο φάκελος περιλαμβάνει στο σημείο αυτό μια συμφωνία που συνήφθη από την HEFAME και μια μικρή επιχείρηση χονδρικής πώλησης που προέβλεπε ιδιαίτερα τα εξής:

«ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ

(. . .) ΤΡΙΤΟΝ: Ότι, παρά τα ανωτέρω, η "HEFAME", κατόπιν αιτήματος των πελατών της από το εξωτερικό και δεδομένου του ενδιαφέροντός της να επεκταθεί και να διεισδύσει σε νέες αγορές, σχεδιάζει να αποκτήσει, για εξαγωγή, νέα προϊόντα ή μεγαλύτερες ποσότητες των προϊόντων που ήδη έχει στη διάθεσή της.

ΤΕΤΑΡΤΟΝ: Ότι, επιπλέον, (. . .) είναι διατεθειμένη να προμηθεύσει στο Τμήμα Εξαγωγών της HEFAME νέα προϊόντα ή μεγαλύτερες ποσότητες υπαρχόντων προϊόντων, γεγονός που θα της επέτρεπε σε μεγάλο βαθμό να ικανοποιήσει τις ανάγκες των πελατών της HEFAME από το εξωτερικό και, ταυτόχρονα, θα διευκόλυνε τη HEFAME να εισέλθει σε νέες αγορές και να κερδίσει νέους πελάτες.

(. . .)

ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ

(. . .)

ΙΙΙ. Το πρώτο στοιχείο συνεργασίας είναι ότι η (. . .) συμφωνεί να διευκολύνει, προμηθεύοντας προϊόντα ή ποσότητες των προϊόντων που μπορεί να έχει στη διάθεσή της, πέραν όσων προμηθεύεται η HEFAME, την κανονική προμήθεια των απαιτούμενων ποσοτήτων για τους πελάτες της HEFAME από το εξωτερικό. Για να διευκολύνει τη συμφωνία με την (. . .), η HEFAME υποχρεούται να ειδοποιεί την (. . .) γρήγορα και παρέχοντάς της επαρκή χρονικά περιθώρια, σχετικά με τις ποσότητες των προϊόντων που έχει ανάγκη για να τα προμηθεύσει στους ανωτέρω πελάτες και, ταυτόχρονα, η (. . .) θα καλύψει τις εν λόγω ανάγκες κατά το δυνατόν συντομότερο, από το απόθεμα που έχει στη διάθεσή της, προκειμένου να καλύψει τις ελλείψεις για τις οποίες έχει ειδοποιηθεί.

IV. (. . .)

V. (. . .)

VI. (. . .)

Εάν σε μια παραγγελία περιλαμβάνονται προϊόντα που είναι δύσκολο να αποκτηθούν (π.χ. ADALAT) και άλλα που είναι εύκολο να αποκτηθούν, το Τμήμα Εξαγωγών της HEFAME αναλαμβάνει την υποχρέωση να ζητήσει από την (. . .) και να περιλάβει στην παραγγελία προϊόντων προς εξαγωγή την ποσότητα των εν λόγω υποθετικών προϊόντων σε ίση αναλογία με τα προϊόντα που προμηθεύει η (. . .) τα οποία είναι δύσκολο να αποκτηθούν σύμφωνα με το Τμήμα IV της παρούσας συμφωνίας (. . .).» 111

(123) Παρόμοια συμφωνία συνήφθη με μικρή επιχείρηση χονδρικής πώλησης που δραστηριοποιείται σε καθαρά τοπική αγορά και, ως εκ τούτου, δεν συγκαταλέγεται μεταξύ των επιχειρήσεων που ελέγχει η Bayer Ισπανίας.

«Τέθηκε σε εφαρμογή η συνεργασία μεταξύ των δύο εταιρειών στο εξαγωγικό εμπόριο, στο ίδιο πλαίσιο με τη συμφωνία μεταξύ της HEFAME και (. . .).»112 (της επιχείρησης χονδρικού εμπορίου που αναφέρεται στο σημείο 122).

(124) Η Επιτροπή έχει στη διάθεσή της ορισμένες επιστολές που δείχνουν ότι η συμφωνία ισχύει: παραγγελίες της HEFAME προς τη μικρή επιχείρηση χονδρικού εμπορίου, λεπτομέρειες της παράδοσης, τηλεομοιοτυπίες που αναφέρουν τις παραγγελθείσες ποσότητες, μερικές φορές με τη μορφή που ακολουθεί:

«(. . .) Η παραγγελία μας έχει ως εξής: όλο το ADALAT RETARD που μπορείτε να μας προμηθεύσετε (. . .).» 113

Τέλος, η Επιτροπή έχει στη διάθεσή της έγγραφα με παραγγελίες της HEFAME προς άλλες μικρές επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης, διά μέσου των οποίων η HEFAME κατόρθωνε να συγκεντρώνει μικρές ποσότητες ADALAT.

Λίγο καιρό μετά την έναρξη της συνεργασίας αυτού του είδους ανάμεσα στην HEFAME και άλλες μικρές επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης, η BAYER Ισπανίας εντόπισε (βλέπε σημείο 109, σύστημα μηχανογράφησης για τον εντοπισμό των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που πραγματοποιούν εξαγωγές) αυτές τις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης που παρήγγειλλανουν υπερβολικά υψηλές ποσότητες σε σχέση με τις «φυσιολογικές» ανάγκες τους στην ισπανική αγορά. Στη συνέχεια η Bayer Ισπανίας αρχίζει να τις ελέγχει και να τους παραδίδει μόνο τις ποσότητες που χρειάζονται για να καλύψουν τις ανάγκες τους στην τοπική αγορά.

ii) Η περίπτωση των επιχειρήσεων Comercial Genovι, HUFASA και DISDASA

(125) Η Comercial Genovι είναι, όπως αναφέρεται ανωτέρω, ισπανική θυγατρική του γαλλικού ομίλου CERP Rouen. Η περίπτωση της CERP Rouen περιγράφηκε λεπτομερώς στα σημεία 97-101.

(126) Στην Comercial Genovι βρέθηκαν έγγραφα που δείχνουν ότι η CERP Rouen χρησιμοποίησε τις ισπανικές θυγατρικές της, Comercial Genovι, HUFASA και DISDASA για να ανταποκριθεί στη ζήτηση από το Ηνωμένο Βασίλειο. Η CERP Rouen συμπεριφέρθηκε ως διεθνής όμιλος που αξιοποίησε κάθε δυνατότητα, τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ισπανία, για να προμηθευθεί τις απαραίτητες ποσότητες για τους βρετανούς πελάτες της. Στο πλαίσιο του συστήματος αυτού οι ισπανικές θυγατρικές της χρησιμοποιήθηκαν κατά τον ίδιο τρόπο με τα περιφερειακά γαλλικά καταστήματα: τους απευθύνθηκε η παράκληση να αυξήσουν σε εύλογο βαθμό τις παραγγελίες τους για την ισπανική αγορά και οι ποσότητες που συγκεντρώθηκαν κατ' αυτόν τον τρόπο διατέθηκαν στους βρετανούς πελάτες για λογαριασμό της CERP Rouen. Η ακόλουθη επιστολή της CERP Rouen προς τους υπεύθυνους αγορών των τριών θυγατρικών της επιβεβαιώνει το μηχανισμό αυτόν που περιγράφηκε από τα διευθυντικά στελέχη της Comercial Genovι κατά τον έλεγχο:

«ΕΞΑΓΩΓΕΣ

Οι διακοπές έχουν τελειώσει και ελπίζω ότι οι παραδόσεις των τριών προβληματικών προϊόντων θα επανέλθουν στον κανονικό ρυθμό: μπορείτε να πάρετε από την αρχή το χρονοδιάγραμμα των παραγγελιών και να προσπαθήσετε να προμηθευτείτε τις ποσότητες αυτές. Αρνούμαι κάθε παραγγελία από νέους πελάτες γιατί προτιμώ να μην αυξηθεί ο αριθμός των δυσαρεστημένων. Χρειαζόμαστε μέσω της GENOVE, της HUFASA και της DISDASA:

100.000 ADALAT RETARD, συσκευασία των 60 ή των 40

(. . .)

ΚΑΘΕ ΜΗΝΑ για να καλύψουμε τις ανάγκες των δύο σημαντικότερων πελατών μας: (. . .)

Ζητώ από τον (. . .), αφού συζητήσει το πρόβλημα με (. . .) και (. . .) να μου στείλει τις προβλέψεις αγορών για την DISDASA και την GENOVE και από τον (. . .) για τα καταστήματα της HUFASA. Ας προσπαθήσουμε να βελτιώσουμε την κατάσταση εκμεταλλευόμενοι την επιστροφή από τις διακοπές.» 114

Το έγγραφο αυτό γίνεται καλύτερα κατανοητό, εάν τοποθετηθεί στο ευρύτερο πλαίσιο του επιμερισμού των παραγγελιών που εφαρμόσθηκε στη Γαλλία: οι μηχανισμοί είναι παραπλήσιοι, η DISDASA και η Genovι είναι μικρές επιχειρήσεις, η HUFASA, που είναι ισχυρότερη, επιμερίζει τις παραγγελίες της στα διάφορα καταστήματά της.

(127) Από τα πρακτικά μίας σύσκεψης της HUFASA με την Bayer Ισπανίας καθίσταται φανερό ότι η εταιρεία αυτή διεξήγαγε σκληρές διαπραγματεύσεις με την Bayer Ισπανίας ώστε να πείσει την τελευταία ότι οι εθνικές ανάγκες είχαν αυξηθεί και ότι έπρεπε να ικανοποιηθούν. Η HUFASA δέχεται λοιπόν καθ'ολοκληρία τα επιχειρήματα της Bayer Ισπανίας: πρέπει να περιορισθεί στις εθνικές πωλήσεις. Ωστόσο, τα πρακτικά είναι σαφή: οι διαπραγματεύσεις αυτές που διεξήχθησαν στην Bayer Ισπανίας με βάση επιχειρήματα περί εσωτερικής αγοράς ήταν στην πραγματικότητα ένα μέσο που χρησιμοποίησε η HUFASA για αποκτήσει ποσότητες με σκοπό την εξαγωγή τους:

«Τα στελέχη της Bayer, σε συνέχεια της τελευταίας συνομιλίας μαζί τους, δήλωσαν ότι δεν μπορούν να αποδεχθούν τις ποσότητες που ζήτησε η HUFASA, διότι, αφενός, αντιστοιχούν στο 50 % της εθνικής αγοράς και, αφετέρου, διότι είναι κατά πολύ υψηλότερες των παραγγελιών των άλλων επιχειρήσεων της ίδιας περιοχής (. . .). Το γεγονός αυτό τους οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ένα μεγάλο ποσοστό των εμπορευμάτων προοριζόταν για εξαγωγή.

Για να απαντήσω στις θέσεις τους ανέφερα ότι η HUFASA χρειάζεται μεγάλες ποσότητες ADALAT διότι:

- τα στοιχεία τους για την HUFASA βασίζονται στο οικονομικό έτος 1988, κατά το οποίο παρατηρήθηκε μεγάλη μείωση των αγορών λόγω της κρίσης της εταιρείας.

- Επειδή οι ποσότητες που παραδίδουν είναι μικρότερες από τις πραγματικές ανάγκες, πρέπει να κάνουμε μεγαλύτερες παραγγελίες, ώστε να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε απόθεμα, εφόσον τούτο ήταν αδύνατο μέχρι σήμερα, λόγω των μικρών ποσοτήτων που μας παραδίδονταν, οι οποίες μας υποχρέωσαν να αναφέρουμε ελλείψεις στις παραγγελίες μας.

- Σήμερα όχι μόνο έχουμε ανακτήσει την αγορά, αλλά και βρισκόμαστε σε καλύτερη κατάσταση σε σχέση με το 1987, έτος που μπορεί να θεωρηθεί κανονικό για την HUFASA.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω επιχειρήματα και μια πολύ αποφασιστική στάση έναντι της Bayer, έγινε δεκτό να μας προμηθεύσουν περισσότερο ADALAT ρετ. σε ποσότητες ανάλογες με την (. . .), αν και δεν μπορούσαν να μας προμηθεύσουν όλες τις ποσότητες που ζητήσαμε, λόγω έλλειψης πρώτων υλών από τη Γερμανία.

Οι ποσότητες που ζητήσαμε ήταν:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Η Bayer συμφώνησε να παραδώσει τις ποσότητες ADALAT που χρειαζόμαστε, αν και δεν δεσμεύτηκε ως προς τις ανωτέρω ποσότητες που θεώρησαν πολύ υψηλές. Ζήτησα τις ανωτέρω ποσότητες λαμβάνοντας υπόψη τις πληροφορίες που συγκέντρωσα από (. . .) αυξάνοντάς τις κατά 30 %.

Αφού παρατήρησα στον (. . .) ότι η Bayer θα κατέβαλλε κάθε δυνατή προσπάθεια για να μας προμηθεύσει μεγάλες ποσότητες ADALAT χωρίς όμως να φθάσει στο ύψος των ποσοτήτων που ζητήσαμε, ζήτησα από τον (. . .) να μειώσει ελαφρά τις ποσότητες των παραγγελιών προς την Bayer, εφόσον, αφενός, δεν θα λάμβαναν υπόψη τις ποσότητες που ζητούμε και, αφετέρου, καταλήξαμε σε συμφωνία με την Bayer να μας παραδίδουν μεγαλύτερες ποσότητες ADALAT, θα ήταν προτιμότερο να μην ζητούμε ποσότητες που δεν θα γίνονταν αποδεκτές για την Ηθφασα και θα αποκάλυπταν το ενδιαφέρον μας να πραγματοποιήσουμε μεγάλες εξαγωγές. Για τον λόγο αυτόν έκρινα ότι είναι σημαντικότερο να προμηθευτούμε μία ποσότητα ADALAT προς εξαγωγή ζητώντας ευλογοφανείς ποσότητες, αντί να παραγγέλλουμε πολύ μεγάλες ποσότητες που όμως στη συνέχεια δεν παραδίδονται. Σημασία έχει τι προμηθευόμαστε και όχι τι παραγγέλλουμε. Αυτός είναι μάλλον ο λόγος για τον οποίο (. . .)παραγγέλλει μικρότερες πσοότητες από τις προβλεπόμενες.» 115

(128) Η ακόλουθη επιστολή της CERP Rouen προς τις ισπανικές θυγατρικές της έχει ως αντικείμενο την ίδια ανησυχία: πρέπει να γίνουν σκληρές διαπραγματεύσεις με την Bayer Ισπανίας.

«ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΕΞΑΓΩΓΗ

Γνωρίζω ότι διανύουμε μια δύσκολη περίοδο, αλλά σήμερα οι ποσότητες των προϊόντων που παραλαμβάνουμε είναι χαμηλότερες από κάθε άλλη φορά και, κατά τη γνώμη μου, δεν ασκούμε μεγαλύτερη πίεση στα εργαστήρια για τη βελτίωση της κατάστασης.

Η κατάσταση έχει αρχίσει να επιδεινώνεται από τις αρχές Μαρτίου. Θα ήμουν ευγνώμων στους υπεύθυνους εάν έρχονταν σε προσωπική επαφή με τα εργαστήρια (. . . Bayer και . . .) και με ενημέρωναν άμεσα. Δεν είναι δυνατόν να έχουν εξαντληθεί ταυτόχρονα τα αποθέματα των εργαστηρίων (. . .).

Λυπάμαι που χρειάστηκε να παρέμβω για άλλη μία φορά, αλλά χρειαζόμαστε ποσότητες για τις πωλήσεις.» 116

(129) Τα ακόλουθα έγγραφα επιβεβαιώνουν τις προσπάθειες που καταβάλλονται:

«Όσον αφορά την σημερινή σας τηλεομοιοτυπία σχετικά με τα εργαστήρια (. . .) και Bayer, σας δίνω το λόγο μου ότι κάνω ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό για να καταφέρω ο εφοδιασμός μας να είναι υψηλότερος από τις ανάγκες μας.

Τα εν λόγω εργαστήρια αρνούνται να δεχθούν οποιοδήποτε επιχείρημα. Γνωρίζουν ότι οι ποσότητες που μας παραδίδουν είναι επαρκείς για να καλύψουμε με άνεση τις ανάγκες της ισπανικής αγοράς.» 117

Στο τέλος της επιστολής που παρατίθεται ανωτέρω (σημείο 117), όπου υπάρχει κατάλογος με τα εργαστήρια που παρακωλύουν το παράλληλο εμπόριο, φαίνεται ότι η Comercial Genovι επιχειρεί, παρά τις δυσκολίες, να εφοδιασθεί εφαρμόζοντας το σύστημα της ευλογοφανούς αύξησης, έναντι της Bayer Ισπανίας, της εγχώριας ζήτησης και παραλαμβάνοντας εμπορεύματα, χωρίς ωστόσο να εξηγεί με ποιον τρόπο, από την DISDASA, άλλη μία θυγατρική του ίδιου ομίλου (ο μηχανισμός αυτός εξηγήθηκε ανωτέρω, στα σημεία 97-101 για την CERP Rouen):

«(. . .) εάν θέλουμε ένα προϊόν με υψηλές πωλήσεις στην αγορά μας, μπορούμε να το παραγγείλουμε με τις συνήθεις παραγγελίες μας, αλλά εάν είναι σπάνιο δεν θα μπορέσουμε να το αποκρύψουμε.

Από την άλλη πλευρά, η DISDASA μας δίνει εμπορεύματα.» 118

iii) Η περίπτωση της Galenica

(130) Η GALENICA επιβεβαίωσε και αυτή προφορικά στους επιθεωρητές της Επιτροπής ότι συναντούσε δυσκολίες εφοδιασμού. Επιπλέον, κατά τον έλεγχο στις εγκαταστάσεις της βρέθηκαν «Συνοπτικά στοιχεία για τα "δύσκολα" προϊόντα», 119 που έχουν την ακόλουθη μορφή:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

» 120

Λαμβάνοντας υπόψη τα ευρύτερα δεδομένα της υπόθεσης και τις πρακτικές των άλλων επιχειρήσεων χονδρικού εμπορίου που έχουν ήδη μελετηθεί λεπτομερώς, το έγγραφο αυτό δείχνει ότι οι παραγγελίες της Galenica είχαν επιμερισθεί στις τρεις εταιρείες του ομίλου προκειμένου να αποκτηθεί επαρκής ποσότητα προϊόντος.

iv) Η περίπτωση της COFARES

(131) Απαντώντας στις ερωτήσεις των επιθεωρητών της Επιτροπής κατά τον έλεγχο στις εγκαταστάσεις της, η COFARES δήλωσε ότι προτίμησε να περιοριστεί στην εγχώρια αγορά, λαμβάνοντας υπόψη τις πιέσεις της Bayer Ισπανίας (βλέπε ανωτέρω σημείο 121).

2.4. Αποτελέσματα

α) Το παράδειγμα της Comercial Genovι

(132) Η διαχειριστική έκθεση της Comercial Genovι για το πρώτο εξάμηνο του 1989 αναφέρει:

«Οι εξαγωγές έχουν μειωθεί (. . . εκατομμύρια), κυρίως λόγω των περιορισμών που επέβαλε η (. . .) και η Bayer στην προμήθεια ADALAT RETARD και (. . .).

Στις εξαγωγές παρατηρήθηκε μεγαλύτερη απόκλιση, δεδομένου ότι ο προβλεπόμενος κύκλος εργασιών ήταν (. . .) εκατ. πεσέτες και ο πραγματικός κύκλος εργασιών ήταν (. . .) εκατ. πεσέτες λόγω των προβλημάτων που αναφέρονται ανωτέρω σχετικά με την προμήθεια προϊόντων.» 121

Η διαχειριστική έκθεση της Comercial Genovι για το 1990 αναφέρει:

«Όσον αφορά τις εξαγωγές, η προμήθεια προϊόντος για την κάλυψη της υπάρχουσας ζήτησης καθίσταται ολοένα και δυσκολότερη, γεγονός που σημαίνει ότι το ύψος τους είναι χαμηλότερο σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ως εκ τούτου, οι προσπάθειές μας επικεντρώθηκαν στην εγχώρια αγορά.» 122

Η διαχειριστική έκθεση της Comercial Genovι για το 1991 αναφέρει:

«Οι εξελίξεις στην εγχώρια αγορά, όπου σημειώθηκε ανάπτυξη κατά 25,2 %, ήταν ικανοποιητικές, ενώ η αγορά των εξαγωγών γνώρισε μεγαλύτερες δυσκολίες (-25,8 %) λόγω των προβλημάτων που δεν παύουν να δημιουργούν τα εργαστήρια σχετικά με την προμήθεια προϊόντων προς εξαγωγή.» 123

(133) Πολλά έγγραφα του φακέλου, όπως για παράδειγμα η επιστολή που ακολουθεί, δείχνουν εξάλλου ότι η Comercial Genovι έχει αρνηθεί παραγγελίες που προέρχονται από βρετανούς πελάτες:

«Λυπόμαστε που δεν μπορούμε να δεχθούμε άλλες παραγγελίες ADALAT, ADALAT RETARD, (. . .), όσο η κατάσταση στην Ισπανία παραμένει συγκεχυμένη (. . .).» 124

(134) Ομοίως, τα τιμολόγια που συγκεντρώθηκαν κατά τον έλεγχο δείχνουν ότι οι παραδόσεις είναι σπάνιες και γίνονται με δυσκολία.

β) Το παράδειγμα της Galenica

(135) Κατά τον έλεγχο συγκεντρώθηκαν στοιχεία για τα «δύσκολα» προϊόντα για κάθε μήνα κατά την περίοδο από τον Φεβρουάριο του 1991 έως τον Αύγουστο του 1991. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι οι παραδόσεις ADALAT ήταν ελάχιστες (μερικές εκατοντάδες κουτιά μηνιαίως, συχνά απολύτως τίποτα).

γ) Το παράδειγμα της HEFAME

(136) Τα διευθυντικά στελέχη της HEFAME απάντησαν στις ερωτήσεις των υπαλλήλων της Επιτροπής κατά τον έλεγχο ότι οι παραδόσεις ADALAT μειώθηκαν δραστικά από το 1989.

δ) Το παράδειγμα της COFARES

(137) Μετά από αίτημα των υπαλλήλων της Επιτροπής, η COFARES παρέσχε έναν πίνακα όπου συνοψίζονται οι πωλήσεις της στο εξωτερικό από το 1989, οι οποίες διατηρούνται σε πολύ χαμηλό επίπεδο.

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

» 125

Η COFARES δέχθηκε το καθεστώς που επέβαλε η Bayer Ισπανίας περιοριζόμενη αυστηρά στην εθνική ισπανική αγορά.

3. Η περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου: εντοπισμός της προέλευσης των παράλληλων εισαγωγών με προορισμό το Ηνωμένο Βασίλειο

(138) Ένα εσωτερικό υπόμνημα της Bayer Ηνωμένου Βασιλείου της 26ης Ιουλίου 1990 αναφέρει ότι:

«Σε συνέχεια των πρόσφατων συζητήσεών μας σχετικά με τη χώρα προέλευσης των παράλληλων εισαγωγών ADALAT και τις διαφορές τιμών στις ευρωπαϊκές χώρες, έχω ερευνήσει και επισυνάπτω τα ακόλουθα:

1. Σύγκριση της τιμής του ADALAT στις ευρωπαϊκές χώρες (πηγή: Bayer Leverkusen/πληροφορίες σχετικά με το μάρκετινγκ).

2. Στοιχεία του IMS (BPI Απρίλιος 1990).

3. Έλεγχος των παράλληλων εισαγωγών από την Taylor Nelson - στοιχεία σχετικά με τη χώρα προέλευσης (διαγράμματα).

Χρησιμοποίησα τα στοιχεία σχετικά με τις τιμές για να συγκρίνω τις τιμές των διαφόρων συσκευασιών με την αντίστοιχη τιμή στο Ηνωμένο Βασίλειο προκειμένου να εντοπίσω την πιθανότερη χώρα προέλευσης για κάθε συγκεκριμένη συσκευασία και τις αντίστοιχες διαφορές τιμών. Χρησιμοποίησα επίσης τα στοιχεία του IMS για τις παράλληλες εισαγωγές ADALAT για να διαπιστώσω ποιες συσκευασίες προϊόντων που προέρχονται από παράλληλες εισαγωγές κυκλοφορούν συνηθέστερα στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Από την εξέταση των στοιχείων προέκυψαν τα ακόλουθα:

ADALAT retard 20

Τους 12 τελευταίους μήνες μέχρι τον Απρίλιο του 1990 οι παράλληλες εισαγωγές του ADALAT retard γίνονται κατά κύριο λόγο στη συσκευασία των 30 δισκίων. Οι φθηνότερες πηγές φαίνεται να είναι η Γαλλία και η Ελλάδα.

Τα κουτιά των 60 δισκίων φαίνεται ότι διατίθενται μόνο στην Ισπανία και σε πολύ φθηνότερη τιμή (δείκτης 66). Το προϊόν των πωλήσεων των προϊόντων στη συσκευασία αυτή ανέρχεται σε 2,4 εκατ. λίρες στερλίνες (τιμές NHS) κατά την ανωτέρω περίοδο.

Τούτο συμφωνεί σε μεγάλο βαθμό με τις τάσεις ως προς τη χώρα προέλευσης που προκύπτουν από τα στοιχεία της Taylor Nelson (βλ. διάγραμμα). Η Γαλλία και η Ιταλία προμηθεύουν σε μόνιμη βάση παράλληλες εξαγωγές, αν και παρατηρούνται διακυμάνσεις στο ύψος τους, ενώ οι παράλληλες εξαγωγές από την Ισπανία αυξήθηκαν κατά το 1988 και ενδεχομένως όλα τα κουτιά των 60 δισκίων προέρχονται από τη χώρα αυτή.

ADALAT 5 mg

Οι παράλληλες εξαγωγές ADALAT 5 mg καλύπτουν πολύ μικρό ποσοστό του συνόλου. Η συσκευασία των 50mg είναι συνηθέστερη στην Πορτογαλία και το Βέλγιο, όπου και είναι φθηνότερη.

ADALAT 10 mg

Οι περισσότερες παράλληλες εισαγωγές ADALAT 10 mg έγιναν στη συσκευασία των 50 δισκίων κατά τους 12 τελευταίους μήνες μέχρι τον Απρίλιο του 1990. Σήμερα οι ευρωπαϊκές χώρες όπου η συσκευασία αυτή διατίθεται στη φθηνότερη τιμή είναι η Ισπανία και η Πορτογαλία, ενώ η τιμή της στην Ιταλία και στο Βέλγιο είναι επίσης κατώτερη από την αντίστοιχη τιμή στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Παρατηρούνται επίσης παράλληλες εισαγωγές της συσκευασίας των 30 δισκίων, που είναι κατά πολύ φθηνότερη στη Γαλλία.

Τα στοιχεία της Taylor Nelson συνθέτουν την ίδια εικόνα, όπου και πάλι η Ισπανία κερδίζει έδαφος κατά το 1989.

Πρέπει να σημειωθεί βεβαίως ότι οι παράλληλες εισαγωγές είναι πάντοτε επιρρεπείς σε διακυμάνσεις, δεδομένου ότι οι συναλλαγματικές ισοτιμίες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο θέμα αυτό. Είναι επίσης σαφές ότι τα αποθέματα των διαφόρων συσκευασιών ποικίλλουν ανάλογα με τον χρόνο.

Ελπίζω ότι οι ανωτέρω πληροφορίες παρουσιάζουν ενδιαφέρον.» 126

(139) Πολλά άλλα κείμενα παρέχουν παρόμοιες πληροφορίες:

«(. . .) Το ύψος των παράλληλων εισαγωγών ανέρχεται σήμερα στο 35,34 % (το ποσοστό αυτό έχει υπολογισθεί χωρίς να ληφθεί υπόψη το ADALAT RETARD 10).

Οι συνολικές παράλληλες εισαγωγές ADALAT σύμφωνα με την πηγή αυτή (έλεγχος των παράλληλων εισαγωγών από την Scriptcount) ανέρχονται σήμερα σε ποσοστό 51,13 %. Ωστόσο, στα στοιχεία αυτά δεν λαμβάνεται υπόψη η Boots και, συνεπώς, είναι απλώς ενδεικτικό μιας τάσης.

Το Βέλγιο εξακολουθεί να είναι η χώρα από όπου προέρχονται οι μεγαλύτερες ποσότητες ADALAT 10 mg (30 %), ενώ ακολουθούν η Ιταλία (28 %) και η Ισπανία (21 %). Όσον αφορά το ADALAT RETARD 20, οι μεγαλύτερες ποσότητες των παράλληλων εισαγωγών προέρχονται από την Ελλάδα (43 %), ενώ ακολουθούν η Γαλλία (19 %), η Ιταλία (10 %) και η Ισπανία (10 % εκάστη).» 127

(140) Μια επιστολή της Bayer Ηνωμένου Βασιλείου προς την Bayer AG αναφέρει:

«Συνημμένα θα βρείτε φυλλάδια με πληροφορίες προς τους ασθενείς και άδεια κουτιά ADALAT RETARD που βρέθηκαν στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης του Ηνωμένου Βασιλείου που πραγματοποιεί παράλληλες εισαγωγές (. . .). Σύμφωνα με την πηγή μας, εθεάθηκαν περίπου 8.000 φυλλάδια σχετικά με το ισπανικό ADALAT RETARD. Σύμφωνα με τον δρα Ebsworth, η Ισπανία έχει καταφέρει να ελέγχει την πλειοψηφία του προϊόντος αυτού και επομένως οι αριθμοί σειράς στα 3 κουτιά ίσως οδηγήσουν στους ισπανούς χονδρεμπόρους που εξάγουν προς το Ηνωμένο Βασίλειο. Σας παρακαλώ να με τηρείτε ενήμερο για κάθε εξέλιξη.» 128

(141) Ένα υπόμνημα της 05/05/92 αναφέρει:

«Θέμα: ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ

Σε συνέχεια της παράκλησής σας, θα βρείτε συνημμένα στοιχεία σχετικά με τις παράλληλες εισαγωγές ανά χώρα προέλευσης από τον Ιανουάριο του 91.

Τόσο η Γαλλία, όσο και η Ελλάδα εξακολουθούν να κατέχουν τη μερίδα του λέοντος, χωρίς να υπάρχουν ενδείξεις περιορισμού του φαινομένου.» 129

4. Αποτελέσματα

4.1. Διαμαρτυρίες των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης των οποίων οι παραγγελίες δεν εκτελέστηκαν

(142) Στις 2 Φεβρουαρίου 1990, η Bayer Ισπανίας διαβιβάζει με τηλεομοιοτυπία στο Leverkusen την ακόλουθη επιστολή της επιχείρησης χονδρικής πώλησης HEFAME.

«Μου προξενεί μεγάλη έκπληξη το γεγονός ότι, ακόμη και κατά το νέο έτος, η παράδοση ADALAT σε όλες τις φαρμακευτικές μορφές του δεν έχει επανέλθει στο κανονικό.

Θα ήμουν ευτυχής εάν μπορούσατε να μας ενημερώσετε γραπτώς για ποιους λόγους τα αποθέματα είναι συνεχώς χαμηλά και η προμήθεια του εν λόγω προϊόντος στην αγορά γίνεται με ρυθμό κατώτερο των αναγκών της, ώστε να μπορέσουμε να εξηγήσουμε την κατάσταση στις ισπανικές υγειονομικές αρχές, εάν χρειασθεί.

Η εταιρεία μας, Hefame, με τα δώδεκα καταστήματά της που καλύπτουν σχεδόν τη μισή Ισπανία είναι ασφαλώς αρκετά σημαντική για σας, ώστε να φροντίσετε να αρθούν τα προβλήματα στις παραδόσεις κατά το δυνατόν συντομότερο.

Ελπίζω ότι στο μέλλον θα λάβετε υπόψη όλα τα ανωτέρω και οι παραδόσεις θα επανέλθουν στον κανονικό τους ρυθμό.» 130(143) Ένα εσωτερικό υπόμνημα της Bayer Ισπανίας της 21/05/90 δείχνει καθαρά ότι η COFARES, η σημαντικότερη ισπανική επιχείρηση χονδρικής πώλησης, ζητά εξηγήσεις για τις περιορισμένες παραδόσεις που λαμβάνει:

«Σημειώσεις για τη συζήτηση με την Cofares σχετικά με το θέμα της «μείωσης της προμήθειας ADALAT και ADALAT RETARD».

Από το πρώτο τρίμηνο του 1989 η ζήτηση για το ADALAT και το ADALAT RETARD ήταν υψηλότερη από τις ανάγκες της ισπανικής αγοράς και οι παραγγελίες που μας διαβιβάσθηκαν ήταν κατά 50 %-100 % ανώτερες από τις συνήθεις. Προσδιορίσαμε τις ανάγκες της ισπανικής αγοράς χρησιμοποιώντας τα ακόλουθα στοιχεία:

(α) Ιστορικό των πωλήσεων τα τελευταία χρόνια προς τις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης στις διάφορες επαρχίες,

(β) Στατιστικές πωλήσεων των μεγαλύτερων επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που εφοδιάσαμε σε μια ορισμένη χρονική περίοδο,

(γ) Μερίδια αγοράς του IMS και μερίδια στις περιφερειακές αγορές φαρμακευτικών προϊόντων.

Βάσει των μεσοπρόθεσμων προβλέψεών της, των αναγκών σε πρώτες ύλες και των παραγωγικών ικανοτήτων, η Q.F.B. μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της ισπανικής αγοράς μόνο όσον αφορά την επέκταση της αγοράς και τους αναμενόμενους ρυθμούς ανάπτυξης των εν λόγω προϊόντων. Για να μην μείνουν τμήματα της αγοράς χωρίς καθόλου προμήθειες, γεγονός που θα ερχόταν σε αντίθεση με την κύρια ηθική υποχρέωση μιας ισπανικής φαρμακευτικής εταιρείας, συγκεκριμένα την κάλυψη των αναγκών της εγχώριας αγοράς, είμαστε υποχρεωμένοι προς το παρόν να εφοδιάζουμε τους πελάτες μας με προϊόντα ανάλογα με το δυναμικό πωλήσεών τους και να περιορίζουμε τις υπερβολικά μεγάλες παραγγελίες. Επιπλέον, εφόσον ορισμένες επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης δεν εφοδιάζουν ορισμένα φαρμακεία, σε ορισμένες επαρχίες είμαστε επίσης υποχρεωμένοι να εφοδιάζουμε άμεσα τα φαρμακεία για να εξασφαλίσουμε την προμήθεια φαρμάκων σε ασθενείς που πάσχουν από σοβαρές ασθένειες όπως η στηθάγχη και η υπέρταση.

Οι συμφωνηθείσες ποσότητες που παραδίδονται στην Cofares λαμβάνουν υπόψη τη συνεχή ανάπτυξη και διείσδυση των αλυσίδων αυτών χονδρικής πώλησης σε νέες ισπανικές επαρχίες.» 131

(144) Ένα σημείωμα του διευθυντή του κέντρου παραγωγής της Bayer Γαλλίας στο Sens που απευθύνεται στον γενικό διευθυντή της Bayer Γαλλίας στις 21 Οκτωβρίου 1991 (έγγραφο που έχει ήδη παρατεθεί εν μέρει ανωτέρω, στο σημείο 94) αναφέρει ότι:

«ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ

Εμπιστευτικό

Παραδόσεις ADALATE 20 mg LP προς την CERP Rouen.»

«(. . .) Από το τέλος Σεπτεμβρίου δεν πραγματοποιούμε πλέον παραδόσεις στη CERP Boulogne, στην οποία οφείλουμε 40.000 κουτιά.

Θεωρεί ότι πρόκειται για μια σκόπιμη πολιτική της Bayer για να εμποδισθεί η ανάπτυξη των παράλληλων εισαγωγών, διότι διαπίστωσε ότι η Bayer ακολουθεί την ίδια τακτική στο Βέλγιο και στην Ισπανία.

Η βελγική και η ισπανική αγορά είναι μικρές αγορές, αλλά η γαλλική αγορά είναι σημαντική. (. . .)

Εξήγησα (. . .) ότι τα αποθέματά μας ήταν πολύ μικρά και ότι η πρώτιστη μέριμνά μας είναι ο εφοδιασμός της γαλλικής αγοράς. Με ρώτησε αν την ενέπαιζα, κλπ(. . .)

Προς το παρόν έχουμε ακινητοποιήσει συνολικά 11 παραγγελίες (7 χονδρεμπόρων), ήτοι 137.000 κουτιά.

Πρέπει λοιπόν να λάβουμε γρήγορα μια απόφαση για να καθορίσουμε με ακρίβεια τη θέση μας στην υπόθεση αυτή». 132

(145) Επιστολή της γαλλικής επιχείρησης χονδρικού εμπορίου CERP Lorraine προς την Bayer Γαλλίας με ημερομηνία 5 Μαρτίου 1992 αναφέρει:

«(. . .) Επιτρέψτε μας να σας κοινοποιήσουμε τις σκέψεις μας (. . .) Είναι φανερό, εάν λάβουμε υπόψη τις παραγγελίες μας από τον Ιούνιο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 91, ότι παρεμβάλλονται εμπόδια εκ μέρους των εργαστηρίων Bayer στην προμήθεια προϊόντων προς την εταιρεία μας.

Πράγματι, μεταξύ Ιουνίου και Σεπτεμβρίου 91, σας δώσαμε παραγγελία για 300.000 κουτιά περίπου ADALATE 20 mg LP. Οι παραγγελίες αυτές εκτελέσθηκαν, όπως φαίνεται και από τα τιμολόγιά σας. Επομένως, κατά μέσον όρο μας παραδίδατε 75.000 κουτιά το μήνα. Επίσης, μας είναι δύσκολο να κατανοήσουμε την ανεπάρκεια των αποθεμάτων ή τα προβλήματα παραγωγής που επικαλείσθε για να μη μας παραδίδετε σήμερα προϊόντα με τον ίδιο ρυθμό. Ως εκ τούτου, οι προτάσεις σας σχετικά με τις παραδόσεις (5.000 κουτιά μηνιαίως) θα μπορούσαν να εξομειωθούν με συγκεκαλυμμένη άρνηση πώλησης.» 133

(146) Επιστολή της 3ης Αυγούστου 1992 της CERP Rouen προς την Bayer Γαλλίας αναφέρει:

«Σας ενημερώνουμε ότι τα αποθέματα ADALATE LP στο κατάστημά μας στο LAIGNEVILLE δεν επαρκούν διότι δεν εκτελέσατε παραγγελίες μας με πρόφαση ποσοστώσεις που αποσκοπούν να μας εμποδίσουν να πραγματοποιούμε εξαγωγές σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ωστόσο, το κατάστημά μας στο LAIGNEVILLE γνώρισε συνολική ανάπτυξη άνω του 15 % από την αρχή του έτους και 34 % τον Ιούλιο. Δεν μπορούμε πλέον να αποδεχθούμε αδιαμαρτύρητα την άρνησή σας να μας πωλήσετε προϊόντα λαμβάνοντας υπόψη τη ζημία που υφιστάμεθα και για την οποία είστε υπεύθυνοι.

Σας ζητούμε να εκτελείτε στο εξής τις παραγγελίες μας στο σύνολό τους (. . .).» 134

4.2. Χρηματοοικονομικά αποτελέσματα της Bayer

(147) Έκθεση της διευθυντικής επιτροπής της Bayer Γαλλίας της 8 Απριλίου 1992 αναφέρει:

«Μετά από επισταμένο έλεγχο των διαφόρων επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης κατορθώσαμε -παρά τις έντονες πιέσεις εκ μέρους τους- να μειώσουμε τη συχνότητα επανεξαγωγών των προϊόντων μας. Giraldi.» 135

(148) Τα αποτελέσματα της Bayer Ηνωμένου Βασιλείου κατά τα έτη 1990, 1991, 1992 και 1993 δείχνουν συνεχή ανοδική πορεία (πωλήσεις ADALAT στη βρετανική αγορά):

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

(149) Παράλληλα, μπορούμε να παρατηρήσουμε την ακόλουθη εξέλιξη των πωλήσεων στην Bayer Γαλλίας όπου, μετά το 1991, αφενός ο κύκλος εργασιών (σε εκατομμύρια γαλλικά φράγκα) του ADALAT (Γαλλία και εξαγωγές) ελαττώνεται και, αφετέρου, ο κύκλος εργασιών από τις εξαγωγές ελαχιστοποιείται:«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

» 136

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ

ΝΟΜΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΤΜΗΜΑ Ι

Καθορισμός της αγοράς

1. Γεωγραφική αγορά

(150) Κατά την αρχική περίοδο της παράβασης - το 1989 για την Ισπανία και το 1991 για τη Γαλλία - η δραστηριότητα της φαρμακοβιομηχανίας περιοριζόταν ουσιαστικά στα εθνικά όρια. Ιδιαίτερα, για τη διάθεση οποιουδήποτε φαρμάκου στο εμπόριο ήταν απαραίτητη η προηγούμενη έγκριση της αρμόδιας εθνικής αρχής και η σχετική απόφαση έγκρισης για τη διάθεση φαρμάκων στο εμπόριο ανήκε στην αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών μελών.

Από την 1η Ιανουαρίου 1995, η εναρμόνιση της τεχνικής νομοθεσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η θέση σε ισχύ νέων διαδικασιών έγκρισης της εμπορίας φαρμάκων συνέβαλαν στην υλοποίηση του προγράμματος της ενιαίας αγοράς από άποψη επιστημονικών και τεχνικών προτεραιοτήτων στον τομέα των φαρμάκων. Από τις αρχές του 1995, οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν τη δυνατότητα (και την υποχρέωση για τα προϊόντα της βιοτεχνολογίας) να υποβάλουν αίτηση για έγκριση νέων φαρμάκων στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Αξιολόγησης Φαρμακευτικών Προϊόντων, ο οποίος στη συνέχεια θα υποβάλει γνώμη στην Επιτροπή. Η σχετική απόφαση της Επιτροπής είναι δεσμευτική για όλα τα κράτη μέλη.

(151) Η πώληση φαρμάκων επηρεάζεται από τις διοικητικές πρακτικές ή τις συνήθεις προμήθειες της αγοράς που ακολουθούν οι εθνικές υπηρεσίες υγείας των κρατών μελών. Π.χ., ορισμένες χώρες λαμβάνουν άμεσα ή έμμεσα μέτρα με στόχο τον επηρεασμό των τιμών και υφίστανται διάφορα επίπεδα επιστροφής εξόδων από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης για διάφορες κατηγορίες φαρμάκων. Στη Γαλλία και στην Ισπανία, οι τιμές καθορίζονται άμεσα από την αρμόδια εθνική διοίκηση. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, χρησιμοποιείται ένας έμμεσος τρόπος ελέγχου των τιμών των φαρμακευτικών προϊόντων με εμπορικό σήμα, μέσω νομοθετικής ρύθμισης για τη συνολική αποδοτικότητα των εταιρειών. Οι σχετικοί υπολογισμοί γίνονται με βάση τις πωλήσεις που πραγματοποιούν οι εταιρείες στο εθνικό βρετανικό σύστημα υγείας. Οι διαφορές αυτές μεταξύ των μηχανισμών καθορισμού των τιμών, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι όροι επιστροφής, προκαλούν μεγάλες αποκλίσεις στις τιμές των φαρμάκων στα κράτη μέλη.

(152) Για τον λόγο αυτό οι εθνικές αγορές θεωρήθηκαν σχετικές για τους σκοπούς της παρούσας υπόθεσης.

2. Αγορά προϊόντων

(153) Η αγορά προϊόντων καθορίζεται για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης με βάση το κριτήριο της ίδιας θεραπευτικής χρήσης των διάφορων ανταγωνιστικών προϊόντων. Το ADALAT, καθώς και τα ανταγωνιστικά του προϊόντα που μπορούν να το αντικαταστήσουν, χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση τριών καρδιαγγειακών ασθενειών: της στεφανιαίας νόσου, της αρτηριακής υπέρτασης και της συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας. Η υπέρταση και η στεφανιαία νόσος αποτελούν τις σημαντικότερες ενδείξεις του ADALAT (βλέπε σημείο 8).

3. Αγορά αναφοράς

(154) Λαμβάνοντας υπόψη τη συμπεριφορά που περιγράφεται στην παρούσα απόφαση, η οποία συνίσταται σε παρεμπόδιση των παράλληλων εξαγωγών προς το Ηνωμένο Βασίλειο, η αγορά αναφοράς θα είναι:

- Κατά πρώτο λόγο το Ηνωμένο Βασίλειο, για τις δύο ασθένειες, τη στεφανιαία νόσο και την αρτηριακή υπέρταση, θα θεωρηθεί ως η σημαντικότερη αγορά αναφοράς, στο μέτρο που οι συμφωνίες έχουν άμεσες συνέπειες στην αγορά αυτή προστατεύοντάς την από τις παράλληλες εισαγωγές. Πράγματι, στην αγορά αυτή η Bayer ασκεί τις σημαντικότερες δραστηριότητές της διά μέσου της βρετανικής θυγατρικής της και οι συνέπειες των συμφωνιών εντοπίζονται σαφέστερα. Στην αγορά αυτή μπορεί να παρατηρηθεί αύξηση των πωλήσεων στους βρετανούς πελάτες με τη βρετανική τιμή.

- Κατά δεύτερο λόγο, οι αγορές από τις οποίες προέρχονται οι παράλληλες εισαγωγές, δηλαδή η Γαλλία και η Ισπανία για τις δύο ασθένειες, τη στεφανιαία νόσο και την αρτηριακή υπέρταση, θα θεωρηθούν αγορές αναφοράς, στο βαθμό που οι αγορές αυτές κλείνονται τεχνητά λόγω της παρεμπόδισης των παράλληλων εξαγωγών. Στις δύο αυτές αγορές οι συνέπειες της συμπεριφοράς που περιγράφεται στην παρούσα απόφαση γίνονται αισθητές στους εμπορικούς εταίρους της Bayer Ισπανίας και της Bayer Γαλλίας. Ο όγκος των εξαγωγών των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης μειώνεται καθαρά και οι δραστηριότητές τους περιορίζονται στην εθνική αγορά.

ΤΜΗΜΑ ΙΙ

Άρθρο 85 παράγραφος 1

(155) Η Bayer Ισπανίας και η Bayer Γαλλίας έχουν παραβιάσει το άρθρο 85 παράγραφος 1 προβλέποντας την απαγόρευση των εξαγωγών (σημείο 1.1), που εντάσσεται στο πλαίσιο των αδιάλειπτων εμπορικών τους σχέσεων με τους πελάτες τους (σημείο 1.2). Η συμφωνία αυτή συνιστά σημαντική μείωση του ανταγωνισμού (σημείο 2) και επηρεάζει αισθητά το διακρατικό εμπόριο (σημείο 3).

1. Συμφωνία

1.1. Απαγόρευση των εξαγωγών

(156) Η εξέταση της συμπεριφοράς της Bayer Ισπανίας και της Bayer Γαλλίας έναντι των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης με τις οποίες συναλλάσσονται επιτρέπει να χαρακτηριστεί η συγκεκριμένη αυτή περίπτωση ως απαγόρευση των εξαγωγών που επέβαλαν η Bayer Ισπανίας και η Bayer Γαλλίας στο πλαίσιο των εμπορικών τους σχέσεων με τις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης με τις οποίες συνδέονται.

Η απαγόρευση αυτή συνάγεται από τον συνδυασμό των ακόλουθων στοιχείων:

α) σύστημα εντοπισμού των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που πραγματοποιούν εξαγωγές και β) σταδιακή μείωση του όγκου των εμπορευμάτων που παρέδιδαν η Bayer Ισπανίας και η Bayer Γαλλίας, σε περίπτωση που οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης εξήγαγαν το σύνολο ή ένα μέρος των προϊόντων αυτών.

α) Σύστημα εντοπισμού των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που πραγματοποιούν εξαγωγές

(157) Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν στο κεφάλαιο «Τα πραγματικά περιστατικά» (βλέπε σημεία 78-82 όσον αφορά τη Γαλλία και σημείο 109 όσον αφορά την Ισπανία) δείχνουν ότι η Bayer Ισπανίας και η Bayer Γαλλίας διαθέτουν ένα τελειοποιημένο σύστημα εντοπισμού των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που πραγματοποιούν εξαγωγές.

(158) Στην Ισπανία στόχος του συστήματος είναι ρητώς ο εντοπισμός των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που είχαν εξαγωγικές δραστηριότητες. Ιδιαίτερα, πρέπει να υπομνησθεί το ενημερωτικό έγγραφο του διευθυντικού στελέχους της Bayer Ισπανίας προς την Bayer Γαλλίας με τίτλο «Σύστημα Ελέγχου της Διανομής (Ισπανία)» (παρατίθεται στο σημείο 109). Στο έγγραφο αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:

«Καθορίζονται όρια για κάθε επιχείρηση χονδρικής πώλησης»

«Εντοπισμός "ύποπτων" επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης»

Επίσης, το έγγραφο που παρατίθεται στο σημείο 110, «Παράλληλες εξαγωγές ADALAT 50/ADALAT RETARD» αναφέρει:

«Συμφωνήθηκε να περιοριστούν κατά το δυνατόν περισσότερο οι πωλήσεις στις τέσσερις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης που έχει διαπιστωθεί μέχρι σήμερα ότι πραγματοποιούν εξαγωγές.»

(159) Όσον αφορά τη Γαλλία, εκτός του γεγονότος ότι ο διευθυντής πωλήσεων ήταν ενήμερος των μεθόδων που εφαρμόζονταν στην Ισπανία (βλέπε σημείο 109), η Επιτροπή έχει στη διάθεσή της καταστάσεις όπου αναφέρονται οι ποσότητες των παραγγελιών ανά μήνα και υπογραμμίζεται η αύξησή τους σε σχέση με τις στατιστικές του προηγούμενου έτους (βλέπε σημεία 78-79). Επιπλέον, μεταξύ των εγγράφων που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή συγκαταλέγεται έκθεση της διοικούσας επιτροπής της Bayer Γαλλίας (βλέπε σημείο 81), όπου δίδεται η ακόλουθη εντολή:

«Λόγω του αυξανόμενου μεγέθους των παράλληλων εξαγωγών στο CA Gart 1 (Γαλλία) και για να μπορέσουμε να προσδιορίσουμε ακριβέστερα τις προοπτικές πωλήσεων της εταιρείας μας, η υπηρεσία τιμολόγησης θα αναφέρει μηνιαίως στην υπηρεσία ελέγχου τις ποσότητες των προϊόντων που ενδέχεται να εξαχθούν από τους σημαντικότερους πελάτες μας.»

Αυτό το σύστημα εντοπισμού των χονδρεμπόρων που πραγματοποιούν εξαγωγές από την Bayer Γαλλίας και την Bayer Ισπανίας τίθεται σε εφαρμογή πριν από κάθε ενέργεια της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας για να παρεμποδισθούν οι παράλληλες εξαγωγές.

β) Σταδιακή μείωση των παραδόσεων της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας σε περίπτωση που οι χονδρέμποροι εξάγουν μέρος ή το σύνολο των προϊόντων

(160) Όταν οι χονδρέμποροι εξάγουν μέρος των προϊόντων που τους παραδίδονται, η Bayer Γαλλίας και η Bayer Ισπανίας ενδέχεται να μειώσουν τον όγκο των παραδόσεών τους στο πλαίσιο μεταγενέστερων παραγγελιών των χονδρεμπόρων αυτών.

Τα σχετικά αποδεικτικά έγγραφα μελετήθηκαν λεπτομερώς όσον αφορά τη Γαλλία στα σημεία 83-85 και 96-103 και, όσον αφορά την Ισπανία, στις στα σημεία 110-131.

(161) Σε ό,τι αφορά τη Γαλλία, η Επιτροπή έχει στη διάθεσή της ιδιαίτερα το υπηρεσιακό σημείωμα του διευθυντή πωλήσεων της Bayer Γαλλίας προς το γενικό διευθυντή (βλέπε σημείο 83), όπου αναφέρεται:

«Από το τέλος Σεπτεμβρίου δεν πραγματοποιούμε πλέον παραδόσεις στη CERP Boulogne, στην οποία οφείλουμε 40 000 κουτιά (. . .). Προς το παρόν έχουμε ακινητοποιήσει συνολικά 11 παραγγελίες (7 χονδρεμπόρων), ήτοι 137 000 κουτιά»

(162) Σε ό,τι αφορά την Ισπανία, το ακόλουθο έγγραφο (βλέπε ανωτέρω σημείο 110) αναφέρει καθαρά ότι η Bayer Ισπανίας θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να μειώσει τις παραδόσεις στους χονδρεμπόρους που έχουν εντοπιστεί.

«Συμφωνήθηκε να περιοριστούν κατά το δυνατόν περισσότερο οι πωλήσεις στις τέσσερις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης που έχει διαπιστωθεί μέχρι σήμερα ότι πραγματοποιούν εξαγωγές.»

(163) Τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή δείχνουν ότι η Bayer Γαλλίας και η Bayer Ισπανίας εκτελούν τις συμφωνηθείσες παραδόσεις υπό τον όρο ότι τηρείται η απαγόρευση των εξαγωγών.

Η μείωση του όγκου των παραδόσεων της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας διαμορφώνεται σε συνάρτηση με τη στάση των χονδρεμπόρων έναντι της απαγόρευσης των εξαγωγών. Εάν οι χονδρέμποροι την παραβαίνουν, τούτο επισύρει αυτόματα νέα μείωση των παραδόσεων.

(164) Όσον αφορά τη Γαλλία, οι διαδοχικές μειώσεις τεκμηριώνονται κυρίως από τα έγγραφα που εξετάσθηκαν στα σημεία 96-103. Μεταξύ των εγγράφων αυτών, πρέπει να αναφερθούν ιδιαιτέρως οι επιστολές της εμπορικής υπηρεσίας της CERP Rouen στα καταστήματά της, όπου τους δίδεται η εντολή να συγκεντρώσουν εμπορεύματα, όπως λόγου χάρη η κατωτέρω (βλέπε σημείο 99):

«Η παραγγελία ADALATE LP που σας ζητήσαμε (βλ. σημείωμα της 27ης Νοεμβρίου 1991) δεν έφθασε σε κανένα κατάστημα - πιστεύουμε ότι δεν θα την λάβετε. Η Bayer είναι πολύ επιφυλακτική έναντι των παραγγελιών που υπερβαίνουν τα συνηθισμένα όρια.»

καθώς και η ακόλουθη επιστολή (βλέπε σημείο 101)

«Το κατάστημα της Βουλώνης (18) χρειάζεται απόθεμα 8.000 έως 9.000 κουτιών την εβδομάδα. Σας παρακαλούμε να ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΕΤΕ να συγκεντρώσετε το εμπόρευμα αυτό προσθέτοντας τις κατωτέρω ποσότητες στις ανάγκες σας. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τις μηνιαίες ποσοστώσεις που μας επιβάλλει η Bayer για να μας εμποδίσει (παρανόμως) να πραγματοποιούμε εξαγωγές, θα αποστείλετε εμπορεύματα στη Βουλώνη μόνο αφού καλύψετε τις μηνιαίες ανάγκες σας.(18) Υπενθυμίζουμε ότι η CERP BOULOGNE είναι το κατάστημα της CERP ROUEN που εξειδικεύεται στις εξαγωγές προς το Ηνωμένο Βασίλειο.»Η τελική παρατήρηση («Θα αποστείλετε εμπορεύματα στη Βουλώνη μόνο αφού καλύψετε τις μηνιαίες ανάγκες σας») δείχνει ότι τα καταστήματα της CERP Rouen υπόκεινται σε διαρκή έλεγχο, διότι είναι ύποπτα για εξαγωγές και ότι αυτός ο έλεγχος μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να οδηγήσει σε διακοπή των παραδόσεων προς την CERP Rouen, ακόμη και για την εγχώρια αγορά.

(165) Από τη μελέτη των στοιχείων σχετικά με τις ποσότητες των εμπορευμάτων που παραδόθηκαν στην CERP Lorraine (βλέπε σημείο 87) συνάγεται ότι η Bayer Γαλλίας ελέγχει εκ του σύνεγγυς τις παραγγελίες της τελευταίας και ότι, στο βαθμό που γνωρίζει ότι η CERP Lorraine πραγματοποιεί εξαγωγές, οι παραδόσεις της παραμένουν αυστηρά στα ίδια επίπεδα με το προηγούμενο έτος.

(166) Όσον αφορά την Ισπανία, μεταξύ των εγγράφων που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή περιλαμβάνονται τα πρακτικά που συνέταξε η HUFASA κατόπιν σύσκεψης με στελέχη της Bayer Ισπανίας στο πλαίσιο των προσπαθειών της να επιτύχει τον εφοδιασμό της με εμπορεύματα (βλέπε σημεία 114 και 127):

«Τα στελέχη της Bayer, σε συνέχεια της τελευταίας συνομιλίας μαζί τους, δήλωσαν ότι δεν μπορούσαν να αποδεχθούν τις ποσότητες που ζήτησε η HUFASA, διότι, αφενός αντιστοιχούσαν στο 50 % της εθνικής αγοράς και, αφετέρου, διότι ήταν κατά πολύ υψηλότερες των παραγγελιών των άλλων επιχειρήσεων της ίδιας περιοχής (. . .). Το γεγονός αυτό τους οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ένα μεγάλο ποσοστό των εμπορευμάτων προοριζόταν για εξαγωγή.»

(167) Στα πρακτικά αυτά αναφέρεται επίσης ότι:

«(. . .) Ανέφερα ότι η HUFASA χρειάζεται μεγάλες ποσότητες ADALAT διότι:

- τα στοιχεία τους (της Bayer Ισπανίας) για την HUFASA βασίζονται στο οικονομικό έτος 1988, κατά το οποίο παρατηρήθηκε μεγάλη μείωση των αγορών λόγω της κρίσης της εταιρείας.

- Επειδή οι ποσότητες που παραδίδουν είναι μικρότερες από τις πραγματικές ανάγκες, πρέπει να κάνουμε μεγαλύτερες παραγγελίες, ώστε να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε απόθεμα, εφόσον τούτο ήταν αδύνατο μέχρι σήμερα, λόγω των μικρών ποσοτήτων που μας παραδίδονταν, οι οποίες μας υποχρέωσαν να αναφέρουμε ελλείψεις στις παραγγελίες μας.

- Σήμερα όχι μόνο έχουμε ανακτήσει την αγορά, αλλά και βρισκόμαστε σε καλύτερη κατάσταση σε σχέση με το 1987, έτος που μπορεί να θεωρηθεί κανονικό για την HUFASA.»

Το ανωτέρω απόσπασμα δείχνει ότι η HUFASA, μετά από ελέγχους στους οποίους προέβη η Bayer Ισπανίας όταν διαπίστωσε ότι η εν λόγω εταιρεία πραγματοποιεί εξαγωγές, όχι μόνο δεν ήταν πλέον σε θέση να ανταποκριθεί στη ζήτηση από το εξωτερικό, αλλά επιπλέον δεν είχε επαρκή αποθέματα ούτε για την εθνική αγορά.

(168) Πρέπει επίσης να αναφερθεί η περίπτωση της HEFAME, η οποία συνήψε συμφωνίες με ορισμένες μικρές επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης που δύσκολα θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν σε κάποια «μαύρη λίστα» της Bayer Ισπανίας, εφόσον ασκούσαν τις δραστηριότητές τους αποκλειστικά στις περιφερειακές αγορές εντός της Ισπανίας. Οι εν λόγω επιχειρήσεις παρήγγειλλαν ποσότητες ADALAT από την Bayer Ισπανίας και στη συνέχεια τις παρέδιδαν στην HEFAME αποκομίζοντας ένα μέρος των κερδών από τις εξαγωγές που πραγματοποιούσε η τελευταία. Ευθύς μόλις η Bayer Ισπανίας εντόπισε αυτές τις μικρές επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου, σταμάτησε να τους παραδίδει τις ποσότητες που υπερέβαιναν στις συνήθεις ανάγκες τους (βλέπε σημεία 122-124).

(169) Μεταξύ των εγγράφων που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή συγκαταλέγεται η δήλωση της COFARES (βλέπε σημείο 121):

«- Η εξαγωγική δραστηριότητα της COFARES αντιστοιχεί σε πολύ μικρό ποσοστό του συνόλου των τιμολογίων της, λόγω των δυσχερειών που παρεμβάλλουν ορισμένα εργαστήρια (συμπεριλαμβανομένης της Bayer) στις παραγγελίες που προορίζονται για εξαγωγή.

- Όταν η Bayer επέβαλε στην COFARES ποσόστωση για το ADALAT που ήταν έκδηλα ανεπαρκής για να καλυφθούν οι ανάγκες της εγχώριας αγοράς, με την ιδιότητα του διευθυντή της COMPRAS τους προειδοποίησε για τις πιθανές διαμαρτυρίες λόγω των περιορισμών αυτών. Από τότε η Bayer προμηθεύει στην COFARES επαρκείς ποσότητες για την κάλυψη της εθνικής κατανάλωσης του εν λόγω προϊόντος.»

Η δήλωση αυτή δείχνει ότι, όταν διαπιστώθηκε η εξαγωγική δραστηριότητα της COFARES, η εταιρεία αντιμετώπισε πρόβλημα επάρκειας των αποθεμάτων της για την εθνική αγορά. Στη συνέχεια η COFARES περιορίστηκε στην εθνική αγορά και, ως εκ τούτου, οι παραδόσεις της Bayer επανήλθαν σε ικανοποιητικό επίπεδο για τον εφοδιασμό της ισπανικής αγοράς.

γ) Συμπεράσματα

(170) Όλα τα ανωτέρω δείγματα της συμπεριφοράς της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι εν λόγω εταιρείες επέσειαν μόνιμα στις εταιρείες χονδρικού εμπορίου την απειλή ότι θα μειώσουν τις ποσότητες των παραδόσεών τους. Η απειλή αυτή πραγματοποιήθηκε επανειλημμένα σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με την απαγόρευση των εξαγωγών.

1.2. Η απαγόρευση των εξαγωγών καθίσταται μόνιμο στοιχείο των σχέσεων της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας με τις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης που εφοδιάζουν

α) Το προηγούμενο της υπόθεσης Sandoz

(171) Στην υπόθεση Sandoz (16), η Επιτροπή απέδειξε κατ'αρχάς την ύπαρξη απαγόρευσης των εξαγωγών (στα τιμολόγια αναγραφόταν η ρήτρα «απαγορεύεται η εξαγωγή»), ενώ στη συνέχεια απέδειξε ότι η απαγόρευση των εξαγωγών εντασσόταν στο πλαίσιο των συνεχών εμπορικών σχέσεων της Sandoz και των πελατών της.

Η Επιτροπή έκρινε ότι:

«το είδος της συμφωνίας που αναφέρεται στο άρθρο 85 εκφράζεται από μια συνεχή εμπορική σχέση που έχει δημιουργηθεί και συγκεκριμενοποιηθεί από το σύνολο της περιγραφόμενης εμπορικής διαδικασίας στην οποία η Sandoz PF ακολουθεί, κατά κανόνα, στις σχέσεις της με τους πελάτες της, και τελικά έχει γίνει αποδεκτή έστω και σιωπηρά, από αυτούς.»

Το Δικαστήριο (17) επιβεβαίωσε τις απόψεις της Επιτροπής αποφαινόμενο ότι «η Επιτροπή δικαίως έκρινε ότι των σύνολο των συνεχών εμπορικών σχέσεων της Sandoz ΠΦ με τους πελάτες της, των οποίων ο όρος της "απαγόρευσης των εξαγωγών" αποτελούσε αναπόσπαστο μέρος, διέπονταν από μία γενική προκαθορισμένη συμφωνία που εφαρμοζόταν σε αναρίθμητες μεμονωμένες παραγγελίες προϊόντων της Sandoz. Τις συμφωνίες αυτού του είδους πραγματεύονται οι διατάξεις του άρθρου 85, παράγραφος 1 της Συνθήκης.»

Στην παρούσα υπόθεση, όπως και στην υπόθεση Sandoz, η απαγόρευση των εξαγωγών έχει αποδειχθεί. Απομένει να αποδειχθεί ότι αποτελεί ουσιώδες στοιχείο, άρρηκτα συνυφασμένο με τις αδιάλειπτες εμπορικές σχέσεις μεταξύ των μερών.

β) Αδιάλειπτες εμπορικές σχέσεις

(172) Το σύνολο των εμπορικών σχέσεων μεταξύ, αφενός της Bayer Ισπανίας και των πελατών της και, αφετέρου, της Bayer Γαλλίας και των πελατών της βασίζεται στις συνήθεις και καθ' όλα γνωστές εμπορικές διαδικασίες μεταξύ των δύο μερών, δηλαδή τακτικές τηλεφωνικές παραγγελίες, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή απλό ταχυδρομείο, τακτικές παραδόσεις σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, καθώς και τιμολόγια στα οποία αναγράφονται οι όροι που διέπουν την παράδοση των αγαθών που αποτελούν αντικείμενο της σύμβασης (βλέπε για τη Γαλλία σημεία 47-51 και για την Ισπανία σημείο 52). Τούτο επιβεβαιώνει την ύπαρξη μιας σταθερής εμπορικής σχέσης διεπόμενης από γενική προκαθορισμένη συμφωνία που εφαρμόστηκε στις διάφορες μεμονωμένες παραγγελίες ADALAT.

γ) Η ένταξη της απαγόρευσης των εξαγωγών στο πλαίσιο των αδιάλειπτων εμπορικών σχέσεων

(173) Η απαγόρευση των εξαγωγών, τα στοιχεία της οποίας παρατέθηκαν στα σημεία 156-170, εντάσσεται στο πλαίσιο των αδιάλειπτων εμπορικών σχέσεων της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας με τις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης που εφοδίαζαν αντίστοιχα.

Το ανωτέρω συμπέρασμα προκύπτει από τα συστατικά στοιχεία της εν λόγω απαγόρευσης, δηλαδή i) τις παραγγελθείσες ποσότητες ii), την απαγόρευση των εξαγωγών που επιβλήθηκε κατά τρόπο συστηματικό και ομοιόμορφο έναντι των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που πραγματοποιούσαν εξαγωγές και iii) το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης απεδέχθησαν σιωπηρά την απαγόρευση των εξαγωγών.

(174) i) Οι παραγγελθείσες ποσότητες συνιστούν βασικό και ουσιώδες στοιχείο κάθε εμπορικής σχέσης. Για τον λόγο αυτόν, οι τακτικές παραγγελίες των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης και η τακτική τους ανανέωση δείχνουν ότι οι εμπορικές σχέσεις είναι συνεχείς και μόνιμες όσον αφορά το προϊόν ADALAT.

(175) ii) Η Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας επέβαλαν απαγόρευση που εφαρμόσθηκε κατά τρόπο συστηματικό και ομοιόμορφο σε όλες τις συμβάσεις πώλησης μεταξύ αυτών και των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που εφοδίαζαν, στο βαθμό που γνώριζαν ότι οι εν λόγω επιχειρήσεις πραγματοποιούσαν εξαγωγές.

(176) iii) Η στάση που υιοθέτησαν οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης στην εν λόγω υπόθεση καταδεικνύει την σιωπηρή αποδοχή της απαγόρευσης των εξαγωγών.

- Γνώση των πραγματικών κινήτρων της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας από τις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης

(177) Τα έγγραφα που μελετήθηκαν κατά την έκθεση των γεγονότων (όσον αφορά τη Γαλλία βλέπε ιδίως τα σημεία 94 και 95 και όσον αφορά την Ισπανία τα σημεία 112-121) δείχνουν ότι οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης γνώριζαν τα πραγματικά κίνητρα της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας ως προς τις παράλληλες εξαγωγές. Πολύ γρήγορα ερμήνευσαν τη στάση τους ως σαφή βούληση παρεμπόδισης των παράλληλων εξαγωγών. Εξάλλου, για τον λόγο αυτόν οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης πολύ γρήγορα σταμάτησαν να υποβάλουν ρητά παραγγελίες με προορισμό εκτός του εδάφους της χώρας τους, διότι γνώριζαν ότι η παράδοση θα εκτελείτο μόνο εάν προοριζόταν για τη χώρα τους.

(178) Όσον αφορά τη Γαλλία, αρκετά έγγραφα που συγκέντρωσε η Επιτροπή από τις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης αναφέρουν ρητά ότι η μείωση των παραδόσεων ADALATE συνδέεται με την απαγόρευση των εξαγωγών που έχει επιβάλει η Bayer Γαλλίας και αποτελεί τα αντίμετρα που εφαρμόζονται σε περίπτωση που διαπιστωθεί εκ νέου ότι η επιχείρηση επιδίδεται στο παράλληλο εμπόριο. Ιδιαίτερα, η επιστολή της CERP Rouen που έχει ήδη παρατεθεί στο σημείο 101 αναφέρει.

«(. . .) λαμβάνοντας υπόψη τις μηνιαίες ποσοστώσεις που μας επιβάλλει η Bayer για να μας εμποδίσει (παρανόμως) να πραγματοποιούμε εξαγωγές (. . .).»

Το έγγραφο που παρατίθεται στην παράγραφο 105 σχετικά με την «κατάσταση των εξαγωγών στις 30/06/92» αναφέρει:

«Στο μέσον του οικονομικού έτους η κατάσταση των εξαγωγών με βάση τον κύκλο εργασιών παρουσιάζει υστέρηση σε σχέση με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού (. . .) Η διαφορά αυτή οφείλεται κυρίως (αν όχι αποκλειστικά) στα προβλήματα εφοδιασμού που αντιμετωπίζουμε από τις αρχές Ιανουαρίου με τα εργαστήρια της Bayer που παρεμποδίζουν τις παραδόσεις ADALATE LP 20 mg (. . .).»

(179) Όσον αφορά την Ισπανία, η Επιτροπή έχει στη διάθεσή της παρόμοια έγγραφα. Για παράδειγμα, την ακόλουθη διαχειριστική έκθεση της Comercia Genovι (βλέπε σημείο 113):

«Οι εξαγωγές έχουν μειωθεί (. . . εκατομμύρια), κυρίως λόγω των περιορισμών που επιβάλλει η (. . .) και η Bayer στην προμήθεια ADALAT RETARD και (. . .)».

Ή, για παράδειγμα, την επιστολή της Comercial Genovι στη μητρική της εταιρεία στη Γαλλία (βλέπε σημείο 115), όπου αναφέρεται:

«Όσον αφορά την σημερινή τηλεομοιοτυπία σας σχετικά με τα εργαστήρια (. . .) και την Bayer, σας διαβεβαιώ ότι καταβάλλω κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε ο εφοδιασμός μας να είναι υψηλότερος από τις ανάγκες μας. Τα εν λόγω εργαστήρια αρνούνται να δεχθούν οποιοδήποτε επιχείρημα. Γνωρίζουν ότι οι ποσότητες που μας παραδίδουν είναι επαρκείς για να καλύψουμε με άνεση τις ανάγκες της ισπανικής αγοράς.»

Ορισμένοι πελάτες (χονδρέμποροι) φθάνουν στο σημείο να δίνουν εξηγήσεις στους πελάτες τους (βλέπε σημείο 119):

«(. . .) Ζητώ συγνώμη για την αδυναμία μας να διαθέσουμε στην εταιρεία σας τις ποσότητες ADALAT RETARD που παραγγείλατε. Ο λόγος είναι ότι το εργαστήριο που το παράγει (η Bayer) δεν μας παραδίδει τις ποσότητες που παραγγέλλουμε, διότι θέλουν να αποφευχθεί κάθε εξαγωγή του προϊόντος αυτού και μας παραδίδουν μόνο τις ποσότητες που εκτιμούν ότι χρειαζόμαστε για την εγχώρια αγορά.»

Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης γνωρίζουν τις απαιτήσεις της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας όσον αφορά τον προορισμό των εμπορευμάτων που τους παραδίδουν.

(180) Το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης γνώριζαν την ύπαρξη της απαγόρευσης των εξαγωγών, χαρακτήριζε και την υπόθεση Sandoz: οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης δεν ήταν δυνατό να αγνοούν τη ρητή απαγόρευση των εξαγωγών που αναγραφόταν συστηματικά σε όλα τα τιμολόγια. Το γεγονός ότι δεν αντέδρασαν στην απαγόρευση των εξαγωγών επέτρεψε να θεωρηθεί ότι την αποδέχονταν και ότι συγκεντρώνονταν τα απαραίτητα συστατικά στοιχεία για την ύπαρξη συμφωνίας. Στην προκειμένη περίπτωση, η απαγόρευση των εξαγωγών, δεδομένου ότι εντάσσεται στο πλαίσιο των αδιάλειπτων εμπορικών σχέσεων μεταξύ της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας με τις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης που εφοδιάζουν αντίστοιχα, περιέχει ένα επιπλέον στοιχείο, πέραν όσων θεωρήθηκαν ουσιώδη στην υπόθεση Sandoz: η ίδια η συμπεριφορά των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης δείχνει ότι όχι μόνο κατανόησαν ότι απαγορεύεται να εξάγουν τα παραδιδόμενα εμπορεύματα, αλλά και ότι συμμορφώθηκαν με την εν λόγω απαγόρευση.

- Συμμόρφωση της συμπεριφοράς των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης με τις απαιτήσεις της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας

(181) Κατ' αρχάς πρέπει να σημειωθεί ότι το χρονοδιάγραμμα που πρότειναν στην Bayer Γαλλίας οι περισσότερες επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης αποτελούσε στην πραγματικότητα βολιδοσκόπηση εκ μέρους των εν λόγω επιχειρήσεων για να διερευνήσουν τις πραγματικές προθέσεις της Bayer Ισπανίας. Στη συνέχεια οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης προσαρμόσθηκαν στις νέες εμπορικές σχέσεις που προέκυπταν γι'αυτές και συντόνισαν τη συμπεριφορά τους στη συμπεριφορά της Bayer Γαλλίας, δείχνοντας κατ'αυτόν τον τρόπο, τουλάχιστον κατ'επίφαση, τη συμμόρφωσή τους με τον όρο της απαγόρευσης των εξαγωγών που επέβαλε ο προμηθευτής τους στο πλαίσιο των εμπορικών τους σχέσεων.

(182) Οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης, χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους για να προμηθευτούν εμπορεύματα, ιδιαίτερα τη μέθοδο του επιμερισμού των παραγγελιών που προορίζονταν για εξαγωγή σε διάφορα καταστήματα (βλέπε σημεία 97-103 για τη Γαλλία και σημεία 113-118 για την Ισπανία) και τη μέθοδο της διαβίβασης παραγγελιών διά μέσου άλλων μικρών επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που δεν υπέκειντο σε έλεγχο (βλέπε σημεία 122-124) προσάρμοσαν τις παραγγελίες τους στην απαίτηση της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας να μην εξάγουν το προϊόν.

(183) Άρχισαν να παραγγέλλουν μόνο τις ποσότητες που χρειάζονταν για τις ανάγκες της εθνικής αγοράς, σε ό,τι αφορά τα στοιχεία των παραγγελιών τους έναντι του προμηθευτή τους, δηλαδή της Bayer Γαλλίας ή της Bayer Ισπανίας. Από τη στιγμή που οι εν λόγω εταιρείες αντιλήφθηκαν την πρώτη αυτή μέθοδο, οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης άρχισαν να τηρούν τις εθνικές «ποσοστώσεις» που επέβαλε ο εταίρος τους και άρχισαν να διαπραγματεύονται για να τις διογκώσουν κατά το δυνατόν περισσότερο, στο βαθμό που ενέδωσαν στην αυστηρή εφαρμογή και τήρηση των ορίων που η Bayer Γαλλίας και η Bayer Ισπανίας θεώρησαν φυσιολογικά για τον εφοδιασμό της εθνικής αγοράς.

(184) Η στάση αυτή δείχνει ότι οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης γνωρίζουν τα πραγματικά κίνητρα της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας και τους μηχανισμούς που θέτουν σε εφαρμογή οι εταιρείες αυτές για να εμποδίσουν τις παράλληλες εξαγωγές: προσαρμόζονται στο σύστημα του άλλου συμβαλλόμενου μέρους για να τηρήσουν τις απαιτήσεις του. Η συμπεριφορά αυτή δείχνει ότι συμμορφώθηκαν με την απαγόρευση εξαγωγής εμπορευμάτων η οποία αποτέλεσε στοιχείο των αδιάλειπτων εμπορικών σχέσεων μεταξύ της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας και των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης.

(185) Τούτο είναι ιδιαίτερα εμφανές, για παράδειγμα, στο έγγραφο της HUFASA (βλέπε σημείο 127), όπου οι υπεύθυνοι αγορών της HUFASA διεξάγουν σκληρές διαπραγματεύσεις με την Bayer Ισπανίας για να τους διατεθούν ποσότητες εμπορευμάτων για την εγχώρια αγορά, ενώ στην πραγματικότητα προορίζονταν για εξαγωγή. Τα πρακτικά της HUFASA από την εν λόγω σύσκεψη αναφέρουν ρητώς τα εξής:

«(. . .) έκρινα ότι είναι σημαντικότερο να προμηθευτούμε μια ποσότητα ADALAT προς εξαγωγή ζητώντας ευλογοφανείς ποσότητες, αντί να παραγγέλλουμε πολύ μεγάλες ποσότητες που όμως στη συνέχεια δεν παραδίδονται. Σημασία έχει τι προμηθευόμαστε και όχι τι παραγγέλλουμε.»

1.3. Γενικό συμπέρασμα

(186) Το σύνολο των στοιχείων που μελετήθηκαν δείχνει ότι η απαγόρευση των εξαγωγών έγινε αναπόσπαστο στοιχείο των αδιάλειπτων εμπορικών σχέσεων μεταξύ των μερών. Επομένως, υφίσταται συμφωνία κατά την έννοια του άρθρου 85 παράγραφος 1.

(187) Η Επιτροπή έχει ήδη αντιμετωπίσει περίπτωση (18) που παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με την υπό εξέταση περίπτωση. Η βρετανική θυγατρική της Johnson & Johnson, Ortho UK, είχε τροποποιήσει τον όρο της απαγόρευσης των εξαγωγών, περιορίζοντάς τον στις τρίτες χώρες. Ωστόσο, δεν είχε ενημερώσει σχετικά τους πελάτες της και είχε συνεχίσει να ασκεί πιέσεις στους βρετανούς φαρμακοποιούς που πραγματοποιούσαν εξαγωγές προς άλλα κράτη μέλη διακόπτοντας τον εφοδιασμό τους (πλήρης ακινητοποίηση των παραδόσεων ή δραστική μείωσή τους). Στην υπόθεση αυτή δεν υπήρχε ρητός όρος απαγόρευσης των εξαγωγών που να αναγράφεται στα εμπορικά έγγραφα ώστε να αποδειχθούν οι αδιάλειπτες εμπορικές σχέσεις των μερών. Απλώς η συμπεριφορά των εν λόγω μερών επέτρεψε να αποδειχθεί ότι οι αδιάλειπτες εμπορικές σχέσεις χαρακτηρίζονταν από απαγόρευση των εξαγωγών. Στην υπόθεση αυτή η Επιτροπή ανέφερε:

«Αυτοί (οι διανομείς) γνώριζαν ότι δεν θα μπορούσαν στο εξής να εφοδιάζονται, παρά μόνο εάν συμμορφώνονταν με την απαίτηση να μην πραγματοποιούν εξαγωγές. (. . .) Οι διαρκείς προσπάθειες προκειμένου να εμποδισθούν οι διανομείς να πραγματοποιούν εξαγωγές ανάγκασαν τους τελευταίους να δεχθούν το γεγονός ότι οι εξαγωγές εξακολουθούσαν να απαγορεύονται. Συνεπώς, οι συμβάσεις πώλησης της Ortho UK συνδυάζονταν πάντοτε με την απαγόρευση των εξαγωγών, που αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα συμφωνιών κατά την έννοια του άρθρου 85, παράγραφος 1.»

(188) Μπορούν επίσης να αναφερθούν παραδείγματα όπου η ίδια προσέγγιση εφαρμόζεται σε άλλους τομείς δραστηριότητας (19).

2. Περιορισμός του ανταγωνισμού

2.1. Ο περιορισμός του ανταγωνισμού ως αντικείμενο και αποτέλεσμα της συμφωνίας

(189) Η συμφωνία που προβλέπει την απαγόρευση των εξαγωγών έχει ως αντικείμενο τον περιορισμό της συμβατικής ελευθερίας των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης να ικανοποιήσουν τη ζήτηση που προέρχεται από το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο κατέστη κατ' αυτόν τον τρόπο προστατευόμενη εξαγωγική αγορά κατά του ανταγωνισμού των προϊόντων της σειράς ADALAT που προέρχονται από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(190) Έχει επίσης ως αποτέλεσμα τον περιορισμό των πωλήσεων, ιδίως στην αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου, που κατέστη κατ' αυτόν τον τρόπο προστατευόμενη αγορά κατά των παράλληλων εξαγωγών. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα τον τεχνητό διαχωρισμό της κοινής αγοράς και την παρεμπόδιση της δημιουργίας ενιαίας αγοράς μεταξύ των κρατών μελών, που αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους της συνθήκης EK.

2.2 Αισθητός περιορισμός του ανταγωνισμού

(191) Όπως φαίνεται από τον ακόλουθο συνοπτικό πίνακα, τα μερίδια αγοράς που κατέχουν τα προϊόντα της σειράς ADALAT είναι σημαντικά, ιδιαίτερα στη βρετανική αγορά (βλέπε σημεία 23-26):

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

(192) Ο όμιλος Bayer πραγματοποίησε τον ακόλουθο κύκλο εργασιών από το προϊόν ADALAT:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

(193) Η Bayer Ηνωμένου Βασιλείου πραγματοποίησε τον ακόλουθο κύκλο εργασιών από το προϊόν ADALAT

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η Bayer Ηνωμένου Βασιλείου πραγματοποιεί από το ADALAT το σύνολο σχεδόν του κύκλου εργασιών της στον τομέα των καρδιαγγειακών ασθενειών.

(194) Επιπλέον, τα στοιχεία που παρατίθενται ανωτέρω (βλέπε σημεία 29-31) δείχνουν ότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές στην τιμή του ADALAT μεταξύ, αφενός, της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου και, αφετέρου, της Ισπανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. Υπενθυμίζουμε ότι, όσον αφορά το δισκίο ADALAT RETARD των 20 mg, η τιμή του στην Ισπανία, ανάλογα με το είδος συσκευασίας, είναι 35 έως 47 % κατώτερη της τιμής του στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ η τιμή του στη Γαλλία είναι χαμηλότερη κατά 24 %. Όσον αφορά την κάψουλα ADALAT των 10 mg, ανάλογα με τη συσκευασία, η τιμή του στην Ισπανία είναι κατά 48 έως 55 % κατώτερη της τιμής του στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η τιμή του στη Γαλλία είναι κατά 39 έως 45 % κατώτερη της τιμής του στο Ηνωμένο Βασίλειο.

(195) Πρέπει να σημειωθεί ότι η μεγάλη διαφορά τιμής μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γαλλίας περιορίσθηκε το Σεπτέμβριο του 1992 λόγω της υποτίμησης της λίρας στερλίνας που σημειώθηκε την εποχή αυτή. Η παράλληλη εμπορία ADALAT έχασε τότε ένα μέρος του οικονομικού της ενδιαφέροντος για τους δυνητικούς εξαγωγείς. Ωστόσο, το αντικείμενο των μέτρων που εφάρμοσε η Bayer Γαλλίας εξακολουθεί να υφίσταται και δυνητικά μπορεί να επιφέρει εκ νέου τα ίδια αποτελέσματα από τη στιγμή που θα το επέτρεπαν οι συναλλαγματικές ισοτιμίες. Συνεπώς, εξακολουθεί να υφίσταται αισθητός δυνητικός περιορισμός του ανταγωνισμού στη βρετανική αγορά.

(196) Οι ανωτέρω διαπιστώσεις, ιδιαίτερα η σημασία του προϊόντος στο Ηνωμένο Βασίλειο και οι μεγάλες διαφορές τιμών, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η βρετανική αγορά συγκεντρώνει όλες τις ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη των παράλληλων εισαγωγών.

(197) Η ανάπτυξη σημαντικής δραστηριότητας παράλληλων εισαγωγών αποτελεί απειλή για την προστατευόμενη αγορά όπου σημειώνεται η δραστηριότητα αυτή, όταν υπάρχουν μεγάλες διαφορές τιμής μεταξύ των χωρών, και ιδιαίτερα για τη βρετανική αγορά του ADALAT, που αποτελεί, αφενός, μία από τις μείζονος σημασίας αγορές για το εν λόγω προϊόν στην Κοινότητα και, αφετέρου, μία από τις αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου η τιμή του εν λόγω προϊόντος είναι υψηλή.

3. Αισθητός επηρεασμός του εμπορίου μεταξύ κρατών μελών

(198) Δεδομένου ότι αντικείμενο της συμφωνίας είναι ο περιορισμός ή η παρεμπόδιση των παράλληλων εξαγωγών, το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών επηρεάζεται κατά δύο τρόπους: αφενός, κλείσιμο των δυνητικών αγορών εκκίνησης των εξαγωγών (Γαλλία και Ισπανία) και, αφετέρου, προστασία της αγοράς προορισμού των εξαγωγών (Ηνωμένο Βασίλειο). Οι τρεις αυτές αγορές και ιδιαίτερα οι αγορές της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου συγκαταλέγονται μεταξύ των μεγαλύτερων αγορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Υπό τις συνθήκες αυτές, ο επηρεασμός του εμπορίου μεταξύ των κρατών μελών αποκτά αισθητές διαστάσεις.

4. Συμπεράσματα

(199) Τα στοιχεία που μελετήθηκαν στο παρόν κεφάλαιο δείχνουν ότι μεταξύ των μερών υφίσταται συμφωνία που προβλέπει την απαγόρευση των εξαγωγών. Ο εν λόγω περιορισμός του ανταγωνισμού είναι αισθητός και επηρεάζει αισθητά τις συναλλαγές μεταξύ ορισμένων κρατών μελών της Κοινότητας. Συνεπώς, πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 85 παράγραφος 1.

ΤΜΗΜΑ ΙΙΙ

Τα αντεπιχειρήματα της Bayer

1. Το επιχείρημα της ανεπάρκειας των αποθεμάτων

(200) Το επιχείρημα της «ανεπάρκειας των αποθεμάτων» που προβάλλουν συστηματικά οι γάλλοι και ισπανοί υπεύθυνοι της Bayer Γαλλίας και της Bayer Ισπανίας σε περίπτωση μείωσης των παραδόσεων είναι πλασματικό, όπως προκύπτει από πολλά στοιχεία του φακέλου και ιδιαίτερα από τις εξηγήσεις σχετικά με τους μηχανισμούς του ισπανικού συστήματος (βλέπε τις «σημαντικές» οδηγίες κατά τη σύσκεψη που αναφέρεται στο σημείο 109), την άρνηση της Bayer να λάβει υπόψη της τα χρονοδιαγράμματα των παραγγελιών που της απέστειλαν εκ των προτέρων οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης για να της επιτρέψουν να οργανωθεί (βλέπε σημεία 90-93) ή ακόμη από το ότι στη Γαλλία, πριν από την καθήλωση των παραδόσεων στο τέλος του 1991 μετά την απόφαση του Travemόnde, η Bayer Γαλλίας ήταν σε θέση να παραδίδει πολύ μεγάλες ποσότητες σε κανονικές προθεσμίες, ενώ το προηγούμενο έτος, κατά την ίδια περίοδο, είχε παραδώσει περιορισμένες ποσότητες (βλέπε σημείο 87), γεγονός που δείχνει ότι η Bayer είχε κάλλιστα τη δυνατότητα να προσαρμοσθεί στη ζήτηση και δεν βάσιζε τις προβλέψεις της για την παραγωγή στη ζήτηση που είχε σημειωθεί κατά το προηγούμενο έτος.

(201) Το επιχείρημα της ανεπάρκειας ή της στενότητας των αποθεμάτων είχε χρησιμοποιηθεί από τα μέρη στην υπόθεση Moλt et Chandon (London) (20), που είχαν υποστηρίξει ότι το γεγονός ότι οι παραγγελίες των προϊόντων που προορίζονταν να καταναλωθούν εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου έπρεπε να διεκπεραιωθούν και να τιμολογηθούν από τη μητρική εταιρεία στη Γαλλία δεν συνιστούσε προσπάθεια στεγανοποίησης της αγοράς, αλλά μέτρο για την ελαχιστοποίηση των διαταραχών που ενδέχετο να προκαλέσει στην αγορά η διαρθρωτική έλλειψη σαμπάνιας. Η Επιτροπή είχε επισημάνει ότι:

«(. . .) το γεγονός ότι οι παραγγελίες για τις εξαγωγές πρέπει να απευθύνονται στη μητρική εταιρεία στη Γαλλία, δεν εξουδετερώνει (αλλά αντιθέτως την επιβεβαιώνει) την απαγόρευση των εξαγωγών. (. . .) Οι δικαιολογίες τις οποίες πρόβαλαν τα μέρη, δηλαδή η εμπορική πολιτική του ομίλου και τα μέτρα κατανομής των ποσοτήτων μεταξύ των κρατών μελών δεν επιτυγχάνουν παρά να τονίσουν το περιοριστικό αντικείμενο και αποτέλεσμα της σχετικής απαγορεύσεως, η οποία αποσκοπούσε στο να τους προσδώσει αποτελεσματικότητα. Η υποτιθέμενη κατάσταση ελλείψεως και τα μέτρα που ελήφθησαν για να αντιμετωπισθεί δεν θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν το γεγονός ότι οι βρετανοί αγοραστές-μεταπωλητές στερούναι της δυνατότητας να μεταπωλήσουν στις χώρες της κοινής αγοράς που προτιμούν, τα προϊόντα που η MC έχει θέσει κυκλοφορία στη Ηνωμένο Βασίλειο και δεν θα μποροούσαν να αποκλείσουν την εφαρμογή του άρθρου 85 παράγραφος 1.»

2. Το επιχείρημα της νομοθεσίας η οποία επιβάλλει ορισμένες υποχρεώσεις ως προς τον εφοδιασμό της εθνικής αγοράς

(202) - Όσον αφορά τους χονδρεμπόρους

Τόσο η γαλλική, όσο και η ισπανική νομοθεσία παρέχουν απόλυτη αυτονομία στις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης ως προς τη διαμόρφωση της πολιτικής πωλήσεως των προϊόντων τους, στο μέτρο που τηρούν τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από το νόμο. Επιπλέον, τους παρέχουν το δικαίωμα να προβούν σε εξαγωγές, εάν το επιθυμούν. Η ισπανική νομοθεσία μάλιστα προβλέπει ρητά το εν λόγω δικαίωμα. Στη Γαλλία το θέμα αυτό αποτελεί συνήθη πρακτική.

(203) Στη Γαλλία η νομική υποχρέωση των επιχειρήσεων να διαθέτουν ένα ελάχιστο απόθεμα που προσδιορίζεται σε συνάρτηση με τις ανάγκες της εθνικής ή περιφερειακής αγοράς δεν συνεπάγεται κατά κανένα τρόπο ότι οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης θα έπρεπε να περιορίσουν τις δραστηριότητές τους στο εθνικό έδαφος. Επιπλέον, το απόθεμα φαρμάκων που επιβάλλει η γαλλική νομοθεσία αντιστοιχεί μόνο στα δύο τρίτα των φαρμακευτικών σκευασμάτων που χρησιμοποιούνται στην πράξη. Συνεπώς, οι γαλλικές επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης δεν δεσμεύονται εξ ολοκλήρου από τη νομοθεσία ως προς τη συγκρότηση των αποθεμάτων τους.

Επιπλέον, η ίδια η έννοια του ελάχιστου αποθέματος, που επιβάλλεται για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, συνεπάγεται ότι οι δραστηριότητες της επιχείρησης χονδρικής πώλησης μπορούν να υπερβαίνουν το ελάχιστο απόθεμα. Συνεπώς, ο νόμος δεν θέτει κανένα όριο στις δραστηριότητες μιας επιχείρησης χονδρικής πώλησης που επιδιώκει, εφόσον έχει καλύψει τη ζήτηση της εθνικής αγοράς, να πραγματοποιήσει εξαγωγές πέραν της αγοράς αυτής.

(204) Όσον αφορά την Ισπανία, ο νόμος προβλέπει την υποχρέωση των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης να διαθέτουν επαρκή αποθέματα για την περιφέρεια στην οποία ασκούν τις δραστηριότητές τους. Ο νόμος δεν θέτει κανέναν ιδιαίτερο όρο όσον αφορά τη σύνθεση του αποθέματος αυτού. Συνεπώς, τα συμπεράσματα που ισχύουν για τις γαλλικές επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης ισχύουν κατά μείζονα λόγο και για τις ισπανικές επιχειρήσεις.

(205) - Όσον αφορά τους παραγωγούς

Ούτε η γαλλική ούτε η ισπανική νομοθεσία επιβάλλουν στον παραγωγό την υποχρέωση εφοδιασμού της εθνικής αγοράς.

(206) - Συμπεράσματα

Κατά συνέπεια, σε περίπτωση που ένας παραγωγός επιχειρούσε στο πλαίσιο των συμβατικών του σχέσεων με τις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης να περιορίσει τις δραστηριότητες των τελευταίων ώστε να καλύπτουν μόνο τις ανάγκες της εθνικής αγοράς, δεν θα μπορούσε να προβάλει το επιχείρημα ότι το μόνο που επιδιώκει είναι η τήρηση της εθνικής νομοθεσίας. Αντίθετα, θα έπρεπε να θεωρηθεί ότι, με τη σύμβαση, υπερβαίνει τις νόμιμες υποχρεώσεις που επιβάλλονται στις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης.

3. Το επιχείρημα της ύπαρξης διπλώματος ευρεσιτεχνίας για την ADALAT-RETARD

(207) Η Bayer ισχυρίζεται ότι, σύμφωνα με το άρθρο 47 της πράξης προσχώρησης της Ισπανίας, οι παράλληλες εισαγωγές του ADALAT-RETARD στο Ηνωμένο Βασίλειο από την Ισπανία, είναι παράνομες και αντιβαίνουν στα δικαιώματα της Bayer που απορρέουν από το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που κατέχει στο Ηνωμένο Βασίλειο, δεδομένου ότι η Bayer δεν ήταν σε θέση να αποκτήσει ανάλογο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στην Ισπανία. Η κατάσταση αυτή δεν δημιουργήθηκε μόνο από τη στιγμή της οριστικής χορήγησης του διπλώματος ευρεσιτεχνίας, αλλά ήδη από τη στιγμή κατά την οποία κατατέθηκε η αίτηση στις αρχές της δεκαετίας του '80.

(208) Το επιχείρημα αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην υπόθεση ότι η Bayer διαθέτει στο Ηνωμένο Βασίλειο ένα έννομο μέσο που της επιτρέπει να αντιταχθεί στην πραγματοποίηση παράλληλων εισαγωγών του προϊόντος ADALAT-RETARD από την Ισπανία, αν η Bayer επικαλεσθεί την προστασία των δικαιωμάτων που απορρέουν από το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας με κατάλληλα μέτρα έναντι των εθνικών αρμοδίων αρχών και ως εκ τούτου δεν θα είχε κανένα λόγο να εμποδίσει, μέσω συμφωνιών μεταξύ της Bayer Ισπανίας και των χονδρεμπόρων της, τις παράλληλες εξαγωγές από την Ισπανία προς τα άλλα κράτη μέλη.

(209) Η δυνατότητα της Bayer να επικαλεσθεί την προστασία που της παρέχει το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας δεν αποκλείει επ' ουδενί το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει η εταιρεία για δικούς της λόγους άλλα μέσα, προκειμένου να εμποδίσει τις παράλληλες εισαγωγές, τα οποία θα ήταν λιγότερο εμφανή στο κοινό. Η υπόθεση αυτή επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι, εξ όσων γνωρίζει η Επιτροπή, η Bayer δεν έχει προβεί σε καμία ενέργεια, επικαλούμενη τα δικαιώματά της που απορρέουν από το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, κατά της εισαγωγής του προϊόντος αυτού στο Ηνωμένο Βασίλειο.

(210) Τονίζεται επιπλέον ότι η απαγόρευση εξαγωγής του ADALAT-RETARD από την Ισπανία εντάσσεται στο πλαίσιο των συμφωνιών μεταξύ της Bayer Γαλλίας και των χονδρεμπόρων της αφενός και μεταξύ της Bayer Ισπανίας και των χονδρεμπόρων της αφετέρου, οι οποίες δεν αφορούν μόνο το προϊόν ADALAT-RETARD. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να θεωρηθεί ότι το συγκεκριμένο αυτό προϊόν τυγχάνει ειδικής μεταχείρισης. Τα γεγονότα που εκτίθενται στην παρούσα απόφαση αποδεικνύουν το αντίθετο.

(211) Τέλος, οι συμφωνίες που προβλέπουν απαγόρευση εξαγωγών, έχουν στόχο να περιορίσουν τον ανταγωνισμό, και ο παράνομος χαρακτήρας τους δεν τίθεται σε αμφισβήτηση από ένα δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που υφίσταται στο Ηνωμένο Βασίλειο. Επιπλέον από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή προκύπτει ότι οι περιορισμοί εξαγωγών από την Ισπανία ήταν γεγονός και ότι ζημίωσαν στην πραγματικότητα σε σημαντικό βαθμό τις εξαγωγές των προϊόντων αυτών προς το Ηνωμένο Βασίλειο.

ΤΜΗΜΑ IV

Άρθρο 85 παραγραφος 3

(212) Οι εν λόγω συμφωνίες μεταξύ, αφενός, της Bayer Γαλλίας και των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που εφοδιάζει και, αφετέρου, της Bayer Ισπανίας και των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που εφοδιάζει δεν κοινοποιήθηκαν στην Επιτροπή. Σε κάθε περίπτωση, η χορήγηση απαλλαγής στις εν λόγω συμφωνίες δεν θα ήταν πιθανή, στο βαθμό που, καθώς επιβάλλουν έναν πολύ σοβαρό περιορισμό του ανταγωνισμού, ο οποίος δεν είναι απαραίτητος για την εύρυθμη λειτουργία του συστήματος διανομής του προϊόντος και δυνητικά μπορεί να βλάψει τους καταναλωτές, είναι ριζικά αντίθετες με τους κοινοτικούς κανόνες στον τομέα του ανταγωνισμού.

ΤΜΗΜΑ V

Διάρκεια της παράβασης

1. Όσον αφορά την Ισπανία

(213) Η ημερομηνία έναρξης της παράβασης μπορεί να προσδιορισθεί με ακρίβεια στις 4 Απριλίου 1989, όπως προκύπτει από το έγγραφο «Παράλληλες εξαγωγές ADALAT 50/ADALAT Retard» (βλέπε σημείο 110):

«Συμφωνήθηκε να περιορισθούν κατά το δυνατόν περισσότερο οι πωλήσεις προς τις τέσσερις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης που έχει διαπιστωθεί μέχρι σήμερα ότι πραγματοποιούν εξαγωγές»

(214) Η απόφαση του Travemόnde του Σεπτεμβρίου 1991 (βλέπε σημείο 76) επιβεβαιώνει τη γενική πρακτική που εφαρμόζει ο όμιλος:

«Θα συνεχισθούν οι δραστηριότητες που αποσκοπούν να περιορισθούν κατά το δυνατόν περισσότερο οι παράλληλες εισαγωγές προς το Ηνωμένο Βασίλειο.»

Από τη διατύπωση του ανωτέρου εγγράφου συνάγεται ότι η έναρξη της παράβασης είναι προγενέστερη της απόφασης («θα συνεχισθούν»), η απόφαση έχει ληφθεί στο ανώτατο κλιμάκιο λήψης αποφάσεων του ομίλου Bayer («Hauptlδndertreffen»).

(215) Ακόμη και σήμερα εξακολουθεί να υφίσταται η παράβαση. Οι χονδρέμποροι που επιθυμούν να πραγματοποιήσουν εξαγωγές αντιμετωπίζουν ακόμη περιορισμούς.

2. Όσον αφορά τη Γαλλία

(216) Οι περιορισμοί βεβαιώνονται από τα αποδεικτικά έγγραφα αρχής γενομένης από τα τέλη Σεπτεμβρίου 1991 («ακινητοποίηση» των παραδόσεων προς την CERP Rouen και 6 άλλες επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης ύψους 137 000 κουτιών, βλέπε σημείο 83).

(217) Οι περιορισμοί είχαν σημαντικές επιπτώσεις μέχρι το Σεπτέμβριο του 1992, ημερομηνία κατά την οποία η υποτίμηση της λίρας στερλίνας οδήγησε σε μεγάλη μείωση του περιθωρίου κέρδους επί της τιμής του ADALAT, γεγονός που κατέστησε ελάχιστα αποδοτικές τις παράλληλες εξαγωγές του εν λόγω προϊόντος, ιδιαίτερα λόγω των περιορισμών που επέβαλε η Bayer.

Πρέπει ωστόσο να ληφθεί υπόψη ότι, ακόμη και εάν η περιοριστική συμπεριφορά δεν είχε πλέον ως συνέπεια τον περιορισμό του ανταγωνισμού στη Γαλλία, δεν υπάρχει καμία ένδειξη σημαντικής μεταβολής της πολιτικής της Bayer Γαλλίας ή της συμπεριφοράς των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης. Η απόφαση του Travemόnde σχετικά με τον όμιλο στο σύνολό του και η περιοριστική πολιτική της Bayer Ισπανίας δεν έπαψαν να υφίστανται.

Εάν οι συναλλαγματικές ισοτιμίες και οι τιμές ήταν εκ νέου πρόσφορες, η περιοριστική συμπεριφορά θα μπορούσε κάλλιστα να επαναληφθεί στη Γαλλία, όπως θα μπορούσε επίσης να εφαρμοσθεί σε οποιαδήποτε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου οι τιμές θα ευνοούσαν τις παράλληλες εξαγωγές από τις χώρες αυτές.

(218) Για τους ανωτέρω λόγους, η παράβαση δεν έληξε με την υποτίμηση της λίρας στερλίνας τον Σεπτέμβριο του 1992.

ΤΜΗΜΑ VI

Κανονισμός αριθ. 17, άρθρο 3

(219) Σύμφωνα με το άρθρο 3 του κανονισμού αριθ. 17, εφόσον η Επιτροπή διαπιστώσει κατόπιν αιτήσεως ή αυτεπαγγέλτως παράβαση των διατάξεων του άρθρου 85 της συνθήκης, μπορεί να υποχρεώσει τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις να παύσουν τη διαπιστωθείσα παράβαση.

(220) Για να παύσει η διαπιστωθείσα παράβαση στη συγκεκριμένη περίπτωση και λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι σήμερα εξακολουθεί να υφίσταται παράβαση, η Bayer Γαλλίας και η Bayer Ισπανίας πρέπει μεταξύ άλλων να κοινοποιήσουν επίσημα σε όλους τους πελάτες τους εγκύκλιο όπου θα αναφέρεται ρητά ότι οι εξαγωγές επιτρέπονται εντός της Κοινότητας και ότι δεν συνεπάγονται δυσμενείς όρους για τους πελάτες.

(221) Τα ανωτέρω πρέπει επίσης να αναφέρονται ευκρινώς στους γενικούς όρους πώλησης που εφαρμόζονται, αφενός, μεταξύ της Bayer Γαλλίας και των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που εφοδιάζει και, αφετέρου, μεταξύ της Bayer Ισπανίας και των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που εφοδιάζει.

(222) Λαμβάνοντας υπόψη τη σοβαρότητα της παράβασης που συνίσταται σε παρεμπόδιση των εξαγωγών, θα πρέπει να επιβληθεί χρηματική ποινή για να εξασφαλισθεί η αποτελεσματικότητα των προβλεπόμενων μέτρων.

ΤΜΗΜΑ VII

Αποδέκτης της παρούσας απόφασης

(223) Η Επιτροπή εκτιμά ότι η παράβαση διεπράχθη από την Bayer AG, μητρική εταιρεία του ομίλου Bayer, παρόλο που τα περισσότερα στοιχεία αφορούν τις σχέσεις μεταξύ της γαλλικής και της ισπανικής θυγατρικής του ομίλου και των επιχειρήσεων χονδρικής πώλησης που ασκούν δραστηριότητες στη γαλλική και την ισπανική αγορά.

(224) Πράγματι, η γαλλική και η ισπανική θυγατρική είναι θυγατρικές κατά 100 % της Bayer AG. Συνεπώς, η Bayer AG είναι υπεύθυνη για τις δραστηριότητές τους. (21)

(225) Επιπλέον, η Bayer AG γνώριζε τις δραστηριότητες των θυγατρικών της και τις είχε μάλιστα υποδείξει, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της σύσκεψης στο Travemόnde (βλέπε σημείο 76).

(226) Για τον λόγο αυτόν αποδέκτης της παρούσας απόφασης είναι η Bayer AG.

ΤΜΗΜΑ VIII

Κανονισμός αριθ. 17, άρθρο 15 παράγραφος 2

(227) Δυνάμει του άρθρου 15 παράγραφος 2 του κανονισμού αριθ. 17, η Επιτροπή μπορεί να επιβάλει πρόστιμα, εντός των ορίων που καθορίζονται στο εν λόγω άρθρο, σε περίπτωση που οι επιχειρήσεις έχουν παραβεί, είτε εκ προθέσεως είτε εξ αμελείας, τις διατάξεις του άρθρου 85 παράγραφος 1.

(228) Η Επιτροπή εκτιμά ότι πρέπει να επιβληθεί πρόστιμο στην Bayer AG, διότι εκπροσωπεί τον όμιλο Bayer.

(229) Για να προσδιορισθεί το ύψος του προστίμου η Επιτροπή πρέπει να λάβει υπόψη όλα τα σχετικά στοιχεία, και ιδιαίτερα τη σοβαρότητα και τη διάρκεια της παράβασης.

(230) Η παράβαση θίγει το στόχο της εγκαθίδρυσης της κοινής αγοράς, βασικής αρχής της συνθήκης και, ως εκ τούτου, πρέπει να θεωρηθεί ιδιαίτερα σοβαρή.

(231) Ήδη η Επιτροπή έχει εξετάσει πολλές περιπτώσεις που σχετίζονται με παρεμπόδιση των παράλληλων εξαγωγών. Εδώ και πολλά χρόνια έχουν καθορισθεί οι κανόνες που εφαρμόζονται στο θέμα. Ειδικότερα στις αποφάσεις της:

- 78/163/ - EOK (Distillers),

- 87/406/EOK - (Tipp-Ex),

- 91/335/EOK - (Cosme-Martell),

(232) Η Επιτροπή έχει ήδη εξετάσει πολλές περιπτώσεις από τον τομέα των φαρμακευτικών προϊόντων που σχετίζονται με παρεμπόδιση των παράλληλων εξαγωγών. Πρέπει να αναφερθούν ιδιαίτερα οι αποφάσεις:

- 87/409/EOK - (Sandoz). Η απόφαση αυτή επιβεβαιώθηκε από την απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση «Sandoz»,

- 80/1283/EOK - (Johnson & Johnson).

(233) H Bayer είναι μια πολύ μεγάλη εταιρεία που κατέχει ισχυρή θέση στις αγορές αναφοράς της Κοινότητας. Είναι ένας ισχυρός διεθνής όμιλος χημικών προϊόντων που χαρακτηρίζεται από μεγάλη διαφοροποίηση. Ο κύκλος εργασιών του ανήλθε στα 41 195 εκατομμύρια γερμανικά μάρκα το 1992 (περίπου 22 029 εκατομμύρια Ecu). Ο κύκλος εργασιών στον τομέα της υγείας ανήλθε το 1992 στα 7 198 εκατομμύρια γερμανικά μάρκα (περίπου 3 849 εκατομμύρια Ecu).

(234) Η παράβαση υφίσταται τουλάχιστον από το 1989 για την Ισπανία και τουλάχιστον από το 1991 για τη Γαλλία.

(235) Η Bayer διέπραξε σκόπιμα την εν λόγω παράβαση.

Η επιχείρηση αυτή δεν θα ήταν δυνατόν να αγνοεί ότι οι εν λόγω συμφωνίες οι οποίες παρεμβαίνουν στις αδιάλειπτες εμπορικές της συναλλαγές με τις γαλλικές και ισπανικές επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης, έχουν ως αποτέλεσμα τον περιορισμό του ανταγωνισμού.

Επιπλέον, ορισμένα αποδεικτικά έγγραφα που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή δείχνουν ότι η Bayer γνώριζε ότι η πολιτική της παρεμπόδισης των παράλληλων εξαγωγών συνιστούσε σοβαρή παράβαση των ανωτέρω κανόνων: ως παράδειγμα μπορούν να αναφερθούν οι «σημαντικές οδηγίες» που διατυπώθηκαν κατά τη σύσκεψη στην Bayer Γαλλίας (βλέπε σημείο 109):

«Να συζητηθούν (όχι γραπτές πληροφορίες) τα επιβληθέντα όρια με τους ενδιαφερόμενους χονδρεμπόρους (αποφυγή νομικών προβλημάτων).»

Άλλο τεκμήριο αποτελεί η δήλωση της CERP Lorraine (βλέπε σημείο 95) σχετικά με την επίσκεψη του διευθυντή εξαγωγών της CERP Lorraine στην Bayer Γαλλίας προκειμένου να του δοθούν εξηγήσεις για τη συμπεριφορά της Bayer:

«Μου απάντησε (ο Διευθυντής διοικητικών και οικονομικών υποθέσεων της Bayer Pharma) ότι είχε λάβει αυστηρές οδηγίες από τον Γενικό Διευθυντή της Bayer να σταματήσει τις δραστηριότητες παράλληλων εξαγωγών, ότι τούτο δεν θα γραφόταν ποτέ και ότι επίσημα θα επικαλούντο προβλήματα εφοδιασμού πρώτων υλών.»

Η Bayer υποστηρίζει ότι τα στοιχεία της συμπεριφοράς της που αναλύονται στην παρούσα απόφαση δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 85 παράγραφος 1. Το γεγονός ότι ενδέχεται να έχει γίνει εσφαλμένη νομική εκτίμηση από μέρους της Bayer, δεν αναιρεί τη διαπίστωση το ότι η εταιρεία ενήργησε εκ προθέσεως.

(236) Με την εφαρμογή της συμφωνίας, οι επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης δεν είχαν πλέον τη δυνατότητα να εφοδιάσουν υπό κανονικές συνθήκες τους βρετανούς πελάτες τους. Η κατάσταση αυτή είχε σοβαρές συνέπειες για τις εν λόγω επιχειρήσεις: μεγάλη απώλεια κύκλου εργασιών, απώλεια πελατών, απώλεια εμπορικής αξιοπιστίας. Για τους λόγους αυτούς δεν κρίνεται σκόπιμο να τους επιβληθεί πρόστιμο.

(237) Στο φαρμακευτικό τομέα, οι αποκλίσεις τιμών μεταξύ κρατών μελών οφείλονται στις διάφορες εθνικές νομοθετικές ρυθμίσεις για τις τιμές και τους τρόπους επιστροφής των φαρμακευτικών εξόδων από την κοινωνική ασφάλιση.

Κατά την έννοια αυτή η διαπραχθείσα από την Bayer Γερμανίας παράβαση, αντίθετα με ανάλογους περιορισμούς εξαγωγών σε άλλους τομείς, δεν έχει στόχο να εισάγει διακρίσεις κατά τον καθορισμό των τιμών καταναλωτή στα μεμονωμένα κράτη μέλη. Αυτό είναι ένα σημείο που πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά την εκτίμηση των συνεπειών της παράβασης.

(238) Ένα άλλο στοιχείο που πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά την εκτίμηση των συνεπειών της παράβασης είναι η προστασία που παρέχει το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που έχει χορηγηθεί για το ADALAT-RETARD στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η προστασία αυτή προκαλεί διαχωρισμό της βρετανικής αγοράς και η εφαρμογή αυτής της προστασίας θα μπορούσε ενδεχομένως να περιορίσει τις συνέπειες της απαγόρευσης των εξαγωγών από την Ισπανία. Αυτό ισχύει, ωστόσο, μόνο για μικρό σχετικά μέρος των προϊόντων, τα οποία αφορά η παρούσα απόφαση. Για τα προϊόντα αυτά η ισπανική αγορά είναι από ποσοτική άποψη σημαντικά μικρότερη από τη γαλλική. Οι πληροφορίες τις οποίες έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή αποδεικνύουν ότι οι ποσότητες που εξήχθησαν από την Ισπανία προς το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν μικρότερες σε σχέση με εκείνες που εξήχθησαν από τη Γαλλία. Επιπλέον οι εξαγωγές του προϊόντος ADALAT-RETARD από την Ισπανία προς το Ηνωμένο Βασίλειο ελαττώθηκαν περαιτέρω, επειδή η παράβαση έλαβε χώρα στην Ισπανία νωρίτερα από ό,τι στη Γαλλία και η Bayer επέτυχε να εφαρμόσει πιο αποτελεσματικά την απαγόρευση των εξαγωγών στην Ισπανία, από ό,τι στη Γαλλία.

(239) Οι περιορισμοί των παράλληλων εξαγωγών είναι αποτέλεσμα στρατηγικής που χαράχθηκε από τον όμιλο Bayer και τέθηκε σε εφαρμογή από τις θυγατρικές της εταιρείας στη Γαλλία και την Ισπανία, οι οποίες δεν είχαν πραγματικό περιθώριο ελιγμών στη διαχείριση της πολιτικής εμπορίας των προϊόντων τους. Για τον λόγο αυτόν το πρόστιμο πρέπει να επιβληθεί στη μητρική εταιρεία, την Bayer AG, στο μέτρο που εκπροσωπεί τον όμιλο BAYER,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η απαγόρευση εξαγωγών των προϊόντων ADALATE και ADALATE 20 mg LP από τη Γαλλία και των προϊόντων ADALAT και ADALAT-RETARD από την Ισπανία, προς άλλα κράτη μέλη, η οποία συμφωνήθηκε στο πλαίσιο των αδιαλείπτων εμπορικών σχέσεων μεταξύ της Bayer Γαλλίας και των χονδρεμπόρων της από το 1991 και μεταξύ της Bayer Ισπανίας και των χονδρεμπόρων της τουλάχιστον από το 1989, συνιστά παράβαση του άρθρου 85 παράγραφος 1 της συνθήκης εκ μέρους της Bayer AG.

Άρθρο 2

Η Bayer AG πρέπει να παύσει την παράβαση και ιδιαίτερα:

- να αποστείλει, εντός δύο μηνών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης, εγκύκλιο στις επιχειρήσεις χονδρικής πώλησης που εφοδιάζουν στη Γαλλία και στην Ισπανία όπου θα διευκρινίζεται ότι επιτρέπονται οι εξαγωγές εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι οι εξαγωγές αυτές δεν προκαλούν την επιβολή αντίμετρων,

- να αρχίσει να αναγράφει, εντός δύο μηνών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης, τα εν λόγω στοιχεία κατά τρόπο σαφή στους γενικούς όρους πώλησης που εφαρμόζονται στη Γαλλία και στην Ισπανία.

Άρθρο 3

Για την παράβαση που περιγράφεται στο άρθρο 1 επιβάλλεται στην Bayer AG πρόστιμο ύψους 3 000 000 Ecu (τριών εκατομμυρίων Ecu).

Το ανωτέρω πρόστιμο πρέπει να καταβληθεί εντός τριών μηνών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης, σε Ecu, στον λογαριασμό της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, αριθ. 310-0933000-43, Banque Bruxelles-Lambert, Agence Europιenne, Rond Point Schuman 5, B-1040 Bruxelles.

Μετά την εκπνοή της ανωτέρω προθεσμίας είναι άμεσα απαιτητοί τόκοι με το επιτόκιο του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ιδρύματος που εφαρμόζεται την πρώτη εργάσιμη ημέρα του μήνα κατά τον οποίο εκδόθηκε η παρούσα απόφαση, προσαυξημένο κατά 3,5 ποσοστιαίες μονάδες, δηλαδή 8,75 %.

Άρθρο 4

Χρηματική ποινή ύψους 1 000 Ecu επιβάλλεται στην Bayer AG για κάθε ημέρα καθυστέρησης στην εκτέλεση των οριζόμενων στο άρθρο 2 υποχρεώσεων. Η εν λόγω χρηματική ποινή αρχίζει να επιβάλλεται μετά την παρέλευση της προβλεπόμενης στο άρθρο αυτό δίμηνης προθεσμίας για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων.

Άρθρο 5

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στη Bayer AG, Leverkusen, D-51368 Γερμανία.

Η παρούσα απόφαση αποτελεί εκτελεστό τίτλο δυνάμει του άρθρου 192 της συνθήκης ΕΚ.

Βρυξέλλες, 10 Ιανουαρίου 1996.

Για την Επιτροπή

Karel VAN MIERT

Μέλος της Επιτροπής

(1) ΕΕ αριθ. 13 της 21. 2. 1962, σ. 204/62.

(2) ΕΕ αριθ. 127 της 20. 8. 1963, σ. 2268/63.

(3) Σημείωση

1. Τα αποδεικτικά έγγραφα παρατίθενται στη γλώσσα του πρωτοτύπου στο τέλος της παρούσας απόφασης ως παράρτημα, με τον τίτλο «Αποδεικτικά έγγραφα στο πρωτότυπο». Για την καταχώρησή τους, εφαρμόστηκε η απλή αρίθμηση. Το παράρτημα αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της παρούσας απόφασης.

2. Τα ονόματα «ADALAT» και «ADALATE» είναι γραμμένα με κεφαλαία για να διευκολυνθεί η ανάγνωση της παρούσας απόφασης.

(4) Η Bayer Pharma SA (Γαλλία) αποκαλείται στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης «Bayer Γαλλίας».

(5) Η Quνmica Farmacιutica Bayer SA (Ισπανία) αποκαλείται στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης «Bayer Ισπανίας».

(6) Ο όμιλος Bayer αποκαλείται στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης «Bayer». Η Bayer AG (ΟΔΓ) αποκαλείται «Bayer AG». Η Bayer Plc (Ηνωμένου Βασιλείου) αποκαλείται «Bayer Ηνωμένου Βασιλείου».

(7) Στο κείμενο της παρούσας απόφασης που δημοσιεύθηκε, ορισμένοι αριθμοί παρελήφθησαν σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του κανονισμού αριθ. 17 περί μη αποκαλύψεως επαγγελματικών απορρήτων.

(8) Code de la santι publique (κώδικας δημόσιας υγείας), JORF της 11ης Δεκεμβρίου 1992.

(9) Τα άρθρα αυτά τροποποιήθηκαν στα τέλη του 1992, αλλά έχουν διατηρήσει επί της ουσίας το σύνολο των διατάξεων που εφαρμόζονται στους χονδρεμπόρους. Στην παρούσα απόφαση παρατίθεται η διατύπωση που ίσχυε πριν από το 1992, δεδομένου ότι οι σημαντικότερες επιπτώσεις της συμπεριφοράς που περιγράφεται παρουσιάστηκαν μεταξύ του Οκτωβρίου του 1991 και του Σεπτεμβρίου του 1992.

(10) JORF της 12. 10. 1962.

(11) Orden de 7 abril 1964 del Ministero de la Gobernaciσn. Especialidades Farmaceϊticas Almacenas; reglamentaciσn (B. gaceta n° 101 de 27 abril de 1964).

(12) Orden de 5 de mayo de 1965, del Ministerio de la Gobernaciσn. Farmaceϊticos-Farmacνa. Existencias Mνnimas en farmacias y almacenes farmaceϊticos (B.O.E. Gaceta de Madrid n° 127, δε 28 δε μαζο δε 1965).

(13) Ley 25/1990 de 20 de diciembre, del Medicamento.

(14) Η Bayer AG βρίσκεται στο Leverkusen. Το τμήμα που είναι υπεύθυνο για τα φαρμακευτικά προϊόντα ονομάζεται «Περιοχή 2».

(15) «Groupement pour l'ιlaboration et la rιalisation de statistiques», όμιλος οικονομικού σκοπού που παρέχει στα μέλη του (εργαστήρια και χονδρεμπόρους) στατιστικές σχετικά με τις πωλήσεις τους, τόσο σε εθνικό, όσο και σε περιφερειακό και τομεακό επίπεδο.

(16) Απόφαση 87/409/ΕΟΚ της Επιτροπής, (Sandoz) ΕΕ αριθ. L 222 της 10. 8. 1987, σ. 28.

(17) Απόφαση ΔΕΚ της 11ης Ιανουαρίου 1990 στην υπόθεση C-277/87 Sandoz κατά Επιτροπής, Συλλογή [1990] I-45.

(18) Απόφαση 80/1283/ΕΟΚ της Επιτροπής (Johnson & Johnson), ΕΕ αριθ. L 377 της 31. 12. 1980, σ. 16.

(19) Για παράδειγμα,

- Απόφαση 78/163/ΕΟΚ της Επιτροπής, (Distillers), (η κατάργηση των μειώσεων, επιστροφών και εκπτώσεων σε περίπτωση εξαγωγών έχει το ίδιο αποτέλεσμα με μια επίσημη απαγόρευση των εξαγωγών και μπορεί να θεωρηθεί αποτελεσματικότερο μέσο για την παρεμπόδιση των εξαγωγών) ΕΕ αριθ. L 50 της 22. 2. 1978, σ. 16.

- Απόφαση 85/79/ΕΟΚ της Επιτροπής, (John Deere), (σε περίπτωση παράβασης ενός έμμεσου όρου απαγόρευσης των εξαγωγών, λύση των συμβάσεων, συντόμευση της προθεσμίας πληρωμής,), ΕΕ αριθ. L 35 της 7. 2. 1985, σ. 58.

- Απόφαση 87/406/ΕΟΚ της Επιτροπής, (Tipp-Ex), (η κατάργηση των προνομιακών όρων πώλησης σε περίπτωση εξαγωγής δικαιολογείται μόνο από τη βούληση της Tipp-Ex να παρεμποδίσει τις εξαγωγές) (ΕΕ αριθ. L 222 της 10. 8. 1987, σ. 1.

- Απόφαση 91/335/ΕΟΚ της Επιτροπής, (Gosme/Martell), (η άρνηση των επιστροφών και εκπτώσεων σε περίπτωση εξαγωγής καθιστά την πράξη αυτή λιγότερο επικερδή για τον εξαγωγέα και αποτελεί μέσο παρεμπόδισης των εξαγωγών) ΕΕ αριθ. L 185 της 11. 7. 1991, σ. 23.

(20) Απόφαση 82/203/ΕΟΚ της Επιτροπής Moλt et Chandon (London), ΕΕ αριθ. L 94 της 8. 4. 1982, σ. 7.

(21) Απόφαση 82/267/ΕΟΚ της Επιτροπής AEG Telefunken (ΕΕ αριθ. L 117 της 30. 4. 1982, σ. 15) που επιβεβαιώθηκε από την απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, στην υπόθεση 197/82 (Συλλογή 1983, σ. 3151).

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Αποδεικτικά έγγραφα στο πρωτότυπο

1 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

» 1

2 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«On comparing the 2 markets important to Bayer at the moment, ie Coronary Heart Disease (CHD) and Hypertension it is clear that the hypertension market holds by far the greatest potential. There has been a significant growth in the hypertension market in the last few years and this is expected to continue. (. . .) In contrast there is little growth expected in the CHD market.»

3 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Leading product classes by revenue are Ca-antagonists. They maintained their leading position since 1985 with a market share of 40 % in 1989 (34 % in 1985).

(. . .)

(In Europe), leading product classes are Ca-antagonists (34 %) (. . .):

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

From 1988 to 1989, ADALAT is slightly losing ground in all 5 european countries (France, Great-Britain, Germany, Italy, Spain) mainly due to the generic competition of Nifedipine and Diltiazem.»

4 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«The (world) Hypertension Market is the largest pharmaceutical market and has experienced a very healthy growth rate of approximately 10 % per annum over the last five years, growing from DM 10.9 bn in 1985 to DM 14.5 bn in 1989.»

5 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«ACE-Inhibitors are, in revenue terms, dominant market leaders in Europe as a whole. This dominance is especially marked in the Mediterranean countries such as Italy and Spain, whereas in Great Britain and Germany Calcium Antagonists and Beta-Blockers are relatively much stronger as illustrated below:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

6 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«The world market in CHF (Congestive Heart Failure) in 1989 was valued at 3.2 bn DM. (. . .):

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

»7 Το κείμενο στο πρωτότυπο:«Les antagonistes des canaux calciques trθs efficaces figurent parmi les principes thιrapeutiques les plus importants pour le traitement de l'insuffisance coronarienne et de l'hypertension. Eprouvι depuis de nombreuses annιes, notre ADALATE - molιcule nifιdipine - est aujourd'hui disponible dans plus de cent pays (. . .).»

8 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Le Ciprobay (. . .) est devenu en peu de temps notre spιcialitι pharmaceutique la plus importante aprθs l'ADALATE.»

9 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Bayer's current image in the CV-business is closely linked to the market success of ADALAT which currently represents one of the leading products in HT and CHD and the standard reference for investigators all over the world.»

10 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Un produit leader ΰ identitι forte»

11 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«- Rιfιrence (du produit) en matiθre d'inhibiteur calcique

- son efficacitι est certaine

- utilisable en cas de pathologies associιes

- facilitι d'emploi

- tolιrance

- produit Bayer».

12 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

»13 Το κείμενο στο πρωτότυπο:«

Loco Preisvergleich / Sortiert nach Regionen

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

» 13

14 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

(. . .)»

15 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

»

16 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«The overall effects of parallel imports on the UK economy are harmful (. . .) our direct estimate of the value of domestic sales lost to parallel imports by UK manufacturers in 1987/8 was £ 350 m. representing 0,1 % of gross National Product in 1987.»

17 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Estimated loss to the UK market through PI would be £ 1.4 bn if total free trade and unlimited supply in low cost countries».

18 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«The objective of Bayer cardiovascular is to make ADALAT the number [. . .] product in cash and scrips in both (coronary and hypertension) indications by [. . .].»

19 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Unser umsatzstδrkstes Produkt, das Herz/Kreislaufmittel ADALAT, haben wir konsequent weiterentwickelt (. . .). Damit haben wir unsere weltweit fόhrende Marktposition auf dem Herz/Kreislaufgebiet gestδrkt».

20 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

»21 Το κείμενο στο πρωτότυπο:«tout ιtablissement de vente en gros de produits pharmaceutiques (. . .) ainsi que ses succursales doivent dιtenir en permanence un stock de mιdicaments spιcialisιs permettant d'assurer l'approvisionnement de la consommation mensuelle des officines du secteur qu'ils desservent et appartenant ΰ leur clientθle habituelle.

Ce stock de mιdicaments doit correspondre en nature ΰ une `collection` de spιcialitιs comportant au moins les deux tiers du nombre des prιsentations des spιcialitιs effectivement exploitιes et en importance il doit correspondre ΰ la valeur moyenne des chiffres d'affaires mensuels de l'annιe prιcιdente (Art. 1).

Tout ιtablissement de vente en gros de produits pharmaceutiques ainsi que ses succursales doivent κtre en mesure d'assurer la livraison de tout spιcialitι exploitιe ΰ toute officine faisant partie de leur clientθle habituelle et relevant de leur secteur de rιpartition et dans les vingt-quatre heures suivant la rιception de la commande, de toute spιcialitι faisant partie de leur `collection`.

Ils doivent surveiller leur approvisionnement des spιcialitιs afin d'ιviter toute rupture de stock (Art. 2).

Le secteur mentionnι ΰ l'article 2 est constituι par la zone gιographique dans laquelle le pharmacien responsable de l'ιtablissement de vente en gros de produits pharmaceutiques ou de la succursale d'un ιtablissement de vente en gros de produits pharmaceutiques a dιclarι exercer son activitι (Art. 3).»

22 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

».

23 Το κείμενο στο πρωτότυπο:«Voir au verso nos conditions gιnιrales de vente.»

24 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«condiciones de las ventas»

25 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«la aceptaciσn de las mercancias conlleva la conformidad con las siguientes condiciones de venta.»

26 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Parallel import brainstorm meeting.»

«The purpose of this PI brainstorming meeting was to explore ideas to combat the potential increase in the demand for foreign ADALAT (. . .).»

27 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Without doubt the main cause of the overall decline in sales for the period is the significant increase in the level of parallel imports of the ADALAT product range, in particular the 20 mg presentation of ADALAT RETARD. Parallel imports of ADALAT RETARD 20 mg now account for some 25 % of that products sales in the UK.»

28 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«We are trying to establish the true size of Parallel Imports (PIs) which "official" sources put at between £70-£300m. ADALAT is quite badly affected and it is in our interest to support the project.»

29 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«PH (PHARMA) in spite of the continued erosion of ADALAT sales due to parallel imports performed very well (. . .).»

30 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

(. . .) «PH still losing sales of ADALAT against parallel imports (. . .).»

31 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

(. . .) «progress of ADALAT RETARD 20 mg in spite of parallel imports!»

32 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«The launch of ADALAT LA continues to do well and is rising every week (. . .) However there is considerable concern over the continued increase in parallel imports which is affecting our business badly.»

33 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«PI Brainstorm Meeting»

34 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«The purpose of this PI brainstorming meeting was to explore ideas to combat the potential increase in the demand for foreign ADALAT. The ideas put forward at the meeting fell into four groups.

Promotional

Action which could be taken immediately to offer defence in the short term.

Supply PI company with UK stock

Cut UK price

Attend trade shows for local promotions

Request free AG stock to fund promotion

Adjust credit/invoice procedure to aid wholesalers

Provide free UK stock to hospitals

Increase direct dealing

Employ telesales techniques

Target problem areas and conduct intensive sell-ins

Increase discount to wholesalers by 0.34 % to eliminate the clawback rationale.

Marketing Orientated Activity

Medium Term Defence

Run a cardiovascular awareness programme

Increase efforts to educate GP's

Promote product lines which are UK specific

Provide patient compliance packs

Vary UK pack sizes

Obtain unique batch numbers for the UK

Release a medical information deterrent

Stop promoting capsules

Delete ADALAT RETARD 20 mg for a period

Print Bayer UK on capsules

Run a national newspaper awareness campaign

Employ a speaker for wholesaler meetings

Become more involved with the Royal Pharmaceutical Society.

Legal Actions

Back retail chemist to challenge clawback

Prosecute all unlicensed users

Supply information to VAT, inland revenue, customs, etc., on customer accounts

Highlight illegal PI's

Corporate Action

Long Term Defence

Hold discussion with DHSS

Restrict foreign supply

Bayer AG to allocate ADALAT stock against stirct market forecasts.

Cooperate with other manufacturers

Purchase a wholesaler

Do nothing.

Some of these ideas are obviously extreme but the purpose of the meeting was to explore as many different angles as possible.»

35 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Allgemein wiesen alle Vertreter von Niedrigpreis-Lδndern auf das Risiko von Parallelexporten aus ihren Lδndern hin.»

36 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Transferpreise, Parallel- und Reimporte»

37 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Wie kφnnen wir die "Eurokδufe" des Grossisten/Krankenhδuser in den Griff bekommen?»

(. . .) «die Gruppe kam zu folgenden Empfehlungen: (. . .) 3. Mφgliche europδische Groίhδndler identifizieren.»

38 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«(. . .) die PH Produktion verbleibt vorerst in Spanien. (. . .)

Darόber hinaus soll auch όber die kόnftige "Distributionsstrategie", insbesondere was eine denkbare Zusammenarbeit mit engl. Groίhδndlern betrifft, diskutiert werden.»

39 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«(. . .)

Stufenplan:

1. Dem Groίhandel die Direktbelieferung als Reaktion auf Import vor Augen fόhren (Drohgebδrde)

2. Regional begrenzte ** DIrektbelieferung von Apotheken des Groίhδndlers mit Schnelldrehern

(3) Beteiligung bei όberregionalen Groίhδndlern *** (> 75 %), um im Substitutionswettbewerb zu bestehen (evtl. Weiterentwicklung des Groίhδndlers zum Teilsortimenter)

*) Keine Vergόtung von Retouren aus Importen

*) Mφglichkeit Prδventiv-Sensibilisierung von Beteiligten mit δhnlicher Interessenlage bsgl. Preisniveau (z.B. ABDA, Groίhandel)

**) alternativ denkbar Kooperation mit regionalem Groίhδndler, aber wegen Gefahr der Abhδngigkeit suboptimal

***) alternativ denkbar Neugrόndung eines 'MPS-eigenen' Groίhδndlers, aber da gegenόber Kauf hoher zeitlicher Vorlauf (2 Jahre) und Kostenvorteil fraglich

(. . .)»

40 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Dear Dr Acebillo,

ADALAT/Parallel Imports

I refer to our recent discussions at the "Top Country Meeting" and would like to send you updated figures regarding the quantities of parallel imported ADALAT to the UK. Please find enclosed.

1. Quantities of the different forms and packages sold in the UK in the twelve months to September 1991.

2. Countries of origin.

The source of these data is IMS (British Pharmaceutical Index) and Taylor Nelson Healthcare (Parallel Imports Monitor). However, both research companies provide us only with quantities and the respective package size. We associate the packs with the country of origin as follows:

1. ADALAT capsules 5 mg

16,190 packs - Belgium

4,282 packs - France

2. ADALAT capsules 10 mg

66,238 packs - Germany

55,691 packs - France

147,665 packs - Belgium/France

3. ADALAT RETARD 20 mg tablets

249,945 packs - Italy

1,005,042 packs - Greece/Spain

257,838 packs - Spain

I think we all agreed to discuss this matter in an objective way and to try our best to find and talk about facts instead of just assumptions . . . All parties concerned should cooperate closely in the fact finding. However, please advise your staff to work together rather than merely to defend their positions!

Thanking you for your co-operation.

Yours sincerely,

Klaus Behrend

cc Dr. Kley - Region 2

David St George

Roger Cuff

Also sent to:

Dr G Pecci - Italy

Mr F Schφnig - France

Dr K Bohle - Belgium

Mr A Zumbaum - Leverkusen»

41 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«(. . .) Entgegen Ihren Angaben όber das Exportvolumen Griechenland/Spanien mόssen wir Ihnen mitteilen, daί die genannten Mengen unseres Erachtens nicht korrekt sind.

Zu Ihrer Information beabsichtigen wir 1991 1.220.000 Packungen zu verkaufen. Wir gehen davon aus, daί 850.000 Packungen davon in Griechenland verbraucht werden.»

42 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Wir haben Verstδndnis fόr Ihre Fragestellung.

Die Fakts in Belgien sehen jedoch wie folgt aus:

1) ADALAT Kapseln 5 mg:

Angeblicher Export nach England: 16.190 Packungen

Angeblicher Export nach Zypern: ca. 30.000 Packungen D.H. insgesamt ca 46.000 Packungen

Verkauft in Belgien von Bayer Belgien in diesem Jahr (1-11): 19.349 Packungen

Kommentar: nach unserer Kenntnis wird praktisch nichts exportiert.

2) ADALAT Kapseln 10 mg:

147.665 -Belgien/Frankreich?

Wir verstehen nicht ganz, was Belgien/Frankreich bedeutet.

Verkauf Bayer Belgium in diesem Jahr (1-11): 760.817 Pack.

Kommentar: Export von ADALAT Kapseln 10 mg in dieser Grφίenordnung nach England δuίerst unwahrscheinlich.

Handelt es sich bei der Ware mφglicherweise um Fδlschungen? (. . .)»

43 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Impossible»

44 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Which one?»

45 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Please could you let me know the current situation re the nifedipine (Elan) as Germany have made another enquiry concerning this.»

46 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Bayer Denmark inform us that they are keeping a very close eye on the possibility of any parallel imports. As it is such a small country with such a small turnover, it will become rapidly obvious».

47 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Betr.: England

Besten Dank fόr die Statistiken betreffend Parallel-Importe nach England. Die Daten sind aufschlussreich.

Es muss angenommen werden, dass die Importe aus Frankreich ab dem 4. Quartal 89 stark zugenommen haben.

Der von Ihnen aufgezeigte Sachverhalt gibt Anlass zu grφsster Vorsicht bei allen Kunden.»

48 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Herewith we send you the information concerning sales and country of origin of the ADALAT parallel imports in the Netherlands.»

49 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Bericht όber Besuch der Bayer Italia 18-19/3.91.

1. ADALAT (. . .)

1.3. Parallelimport scheint bei Kapseln noch zu laufen. Etwa 100.000 bis 150.000 Packungen im 1990 werden geschδtzt.»

50 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Project Outline

There has been concern over the reliability of a range of industry data sources to measure certain parameters. This project is concerned with the comparison of data relating to parallel imports and generics available from a range of those industry sources, namely:

British Pharmaceutical Index (B.P.I) - I.M.S.

Medical Data Index (M.D.I.) - I.M.S.

Scriptcount - Taylor Nelson

Parallel Import Monitor - Taylor Nelson

D.H.S.S. data

The comparison has been carried out through the examination of data for five products, namely (. . .), ADALAT, (. . .).

Table: Comparison of parallel import data from Parallel Import Monitor and B.P.I.

(. . .)»

51 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

[. . .]

52 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Wichtige Planungshinweise»

53 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

[. . .]

54Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Kommentar zur Planung»

55 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

[. . .]

56 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Comentarios del Haupt´lndertreffen en Travemόnde (23/09/91)»

57 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Se continuarαn realizando actividades con el fin de reducir en lo mαximo las exportaciones paralelas a Inglaterra. En el caso de Espaρa la situaciσn estα estable, a pesar de que es el paνs con menor precio de ADALAT retard y ADALAT caps.»

58 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Wichtig fόr die Europa Strategie sind politische sowie auch Parallel Import-Aspekte. Die Verfόgbarkeit von ADALAT CC ermφglicht es jedoch, daί die 1x-tδgl. Formulierung von ADALAT in allen europδischen Lδndern in den Markt eingefόhrt werden kann, wobei wir gleichzeitig die Hochpreismδrkte schόtzen kφnnen».

59 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Betr.: England

Besten Dank fόr die Statistiken betreffend Parallel-Importe nach England. Die Daten sind aufschlussreich.

Es muss angenommen werden, dass die Importe aus Frankreich ab dem 4. Quartal 89 stark zugenommen haben. Der von Ihnen aufgezeigte Sachverhalt gibt Anlass zu grφsster Vorsicht bei allen Kunden.

Andererseits kφnnen wir versichern, dass wir keinen willentlichen Vorschub geleistet haben oder je versucht haben, unser Geschδft auf Kosten eines anderen Markts zu machen. Dies wδre fόr uns vφllig unakzeptabel.

(. . .) Wir mφchten Sie bitten, uns όber die weitere Entwicklung der Parallel-Importe nach England zu unterrichten und mit Angaben όber Lot-Nr. etc. unsere Kontrolle zu erleichtern.

Anbei senden wir einige zusammenfassende graphische Darstellungen όber unsere Verkδufe.»

60 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Vu l'importance croissante des exportations en parallθle dans notre CA Gart 1 (France) et pour mieux cerner notre potentiel de vente, le service "Facturation" indiquera mensuellement au service "Controlling" les quantitιs des produits susceptibles d'κtre exportιs par nos principaux clients».

61 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Comme convenu, je vous fais parvenir le tableau des ventes ADALATE 20 mg LP qui rιcapitule les ventes dont la destination finale n'ιtait vraisemblablement pas le territoire mιtropolitain.»

62 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Livraisons d'ADALATE 20 mg LP ΰ CERP Rouen.

(. . .) Depuis fin septembre, nous ne livrons plus CERP Boulogne, ΰ qui nous devons 40.000 boξtes. (. . .) A l'heure actuelle, nous avons bloquι, au total, 11 commandes (7 grossistes) soit 137.000 boξtes.»

63 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«(. . .) Boulogne n'a pas reηu sa commande du 10 Fιvrier de 3 200 unitιs.

La rιponse donnιe par votre service achats a ιtι que ce produit (ADALATE LP) ne devait pas dιpasser un contingent de 2 000 unitιs par mois et pour toute commande supplιmentaire, une demande ιcrite doit κtre adressιe directement ΰ votre attention.»

64 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Nous pouvons livrer chaque mois 5 ΰ 6 000 boξtes environ d'ADALATE 20 mg LP pour nos commandes exceptionnelles sans perturber nιcessairement nos livraisons aux pharmaciens d'officine par l'intermιdiaire des grossistes rιpartiteurs.

(. . .) Bien entendu, la quantitι de 5 ΰ 6 000 boξtes dont il a ιtι question ci-dessus concerne toutes les commandes exceptionnelles. Si nous livrons Boulogne, nous ne livrons pas St Etienne du Rouvray et vice-versa.»

65 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«j'ai bloquι 2000/3000 boξtes ΰ CERP Hιrouville»

«j'ai bloquι 2000/4400 boξtes ΰ CERP St Lo»

«ne pas livrer»

«bloquι».

66 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Tableau des commandes ADALATE LP 20 mg B/30CP

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

»67 Το κείμενο στο πρωτότυπο:«(. . .) Vous rappelez que nous vous avons livrι 75 000 boξtes/mois de Juin ΰ Septembre 1991 et vous semblez dire que nous ne vous livrerons que 5 000 boξtes dorιnavant.

Nous n'avons jamais dit cela. Nous avons dit lors de notre entretien, le 17 janvier 1992, ΰ Sens, que, pour ιviter des ruptures de stock sur le marchι franηais, nous livrerions en prioritι les commandes destinιes aux hτpitaux et aux officines.

Par contre, les autres commandes seraient livrιes en fonction de nos possibilitιs. Nous n'avons pas, ΰ notre connaissance failli ΰ cette rθgle.»

68 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«(. . .) J'ai le plaisir de vous envoyer un planning mensuel des commandes d'ADALATE LP 20 mg.

Ne constatant toujours aucun dιrapage au niveau des livraisons France et compte-tenu du fait que l'ADALATE fait partie des plus grosses ventes europιennes, nous sommes totalement convaincus que vous n'aurez aucune peine ΰ livrer les quantitιs commandιes.

En plus de notre calendrier d'achat, nous vous commandons 45 000 ADALATE LP 20 MG par mois ΰ livrer ΰ notre agence de Boulogne sur Mer (ceci ne prend pas en compte la commande de 15 000 boξtes passιe par Boulogne le 11.10.91 que nous attendons toujours).

Avec un planning, l'argument des difficultιs d'approvisionnement ne saurait tenir bien sur plus longtemps. (. . .).»

69 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«quantitι facturιe»

70 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«prix unitaire facturι»

71 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«renouveler la commande»

72 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«A ce jour, nous n'avons plus de livraison d'ADALATE LP CP BT 30 pour nos commandes export ΰ expιditions mensuelles.

Vos derniθres livraisons ont ιtι:

15 000 ADALATE CP BT 30 vtre facture no 701893 du 10.02.92

5 000 ADALATE CP BT 30 vtre facture no 701993 du 04.03.92

Depuis 2 mois nous n'avons plus de produits. Nos clients rιclament. Nous nous sommes engagι par cotation sur prix et quantitι. Actuellement nous notons une augmentation de la demande. Nous sommes obligιs d'augmenter notre planning ΰ 80 000 boξtes/mois. (. . .)»

73 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«TRES IMPORTANT

Confidentiel

J'ai eu un entretien tιlιphonique avec (. . .) CERP Rouen au sujet des livraisons d'ADALATE 20 mg LP.

La CERP Rouen est notre 3e client avec un chiffre d'affaires, au 30 Septembre 1991, de (. . .) Mio. F.

(. . .) Depuis fin septembre, nous ne livrons plus CERP Boulogne, ΰ qui nous devons 40 000 boξtes.

Elle considθre qu'il s'agit d'une politique dιlibιrιe de Bayer pour empκcher le dιveloppement des importations parallθles, car elle a constatι qu'en Belgique et en Espagne Bayer a la mκme attitude.

Les marchιs belge et espagnol sont de petits marchιs, mais le marchι franηais est important. (. . .) J'ai expliquι (. . .) que nous avions des stocks trθs bas et que notre principal souci ιtait d'approvisionner le marchι franηais. Elle m'a demandι si je me moquais d'elle, etc . . . (. . .)»

74 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«J'ai rencontrι Mr Giraldi ΰ Sens le 17/01/92 pour parler des problθmes d'approvisionnement de l'ADALATE LP 20 mg. Je lui ai demandι pourquoi, aprθs nous avoir livrι 65 000 boξtes par mois en moyenne entre Avril et Septembre 91, il ιtait maintenant impossible d'obtenir ces quantitιs. Il m'a rιpondu qu'il avait reηu des consignes strictes de la direction gιnιrale Bayer pour stopper les activitιs d'export parallθle, que ceci ne serait jamais ιcrit et qu'officiellement ils invoqueraient des problθmes d'approvisionnement de matiθre premiθre.»

75 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«ADALATE LP

Suite ΰ notre entretien tιlιphonique de ce jour, nous avons bien notι que vous adressiez ΰ BOULOGNE les quantitιs suivantes:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Nous avons demandι ΰ Boulogne de vous adresser personnellement un bon de commande.

Merci de votre collaboration.»

76 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«URGENT

Pour aider l'agence de BOULOGNE ΰ rιunir 20 000 ADALATE LP 20 mg code PHON:TE 360 nous vous demandons de bien vouloir passer la commande ci-dessous:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Dθs rιception, faire suivre ces produits ΰ Boulogne.

Nous vous remercions de votre collaboration et de votre discrιtion.»

77 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«ADALATE LP

La commande d'ADALATE LP que nous vous avons demandι de passer (voir note du 27 Nov. 91) n'est parvenue dans aucune agence - nous considιrons que vous ne la recevrez pas. BAYER est trθs rιticent pour livrer des commandes exceptionnelles.

En consιquence lors des 3 prochaines commandes:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Incorporer 1/3 de la quantitι demandιe avec chacune de vos commandes hebdomadaires (en respectant le gabarit) - Dθs rιception, faire suivre la marchandise ΰ BOULOGNE.

Merci de faire le nιcessaire - surtout pas de commande tιlιphonιe -»

78 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«J'essaie de monter un dossier solide ΰ l'encontre des labos»

79 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Service central d'achat Mmes et Mrs les Directeurs d'agence

ADALATE LP - code TE 360 -

Nous avons besoin de 50 000 ADALATE LP pour l'agence de BOULOGNE pour le mois de FEVRIER 92.

Lors des prochaines commandes:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Vous devrez ajouter 1/3 de la quantitι indiquιe ci-dessous ΰ chacune de vos commandes hebdomadaires (en respectant le gabarit) - Dθs rιception, faire suivre la marchandise ΰ BOULOGNE.

Merci de votre collaboration

Service Central d'Achat

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

».

80 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«ADALATE LP - code TE 360

L'agence de BOULOGNE a besoin de constituer un stock de 8000 ΰ 9.000 ADALATE LP par semaine

Vous voudrez bien ESSAYER de constituer ce stock en ajoutant les quantitιs ci-aprθs ΰ vos besoins.

Cependant, compte tenu des quotas mensuels attribuιs par Bayer pour nous empιcher (illιgalement) d'exporter, vous n'expιdiez ΰ Boulogne que si vos besoins mensuels sont assurιs.

(. . .)»

81 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«(. . .) Bien que je ne vois pas d'issue favorable ΰ court terme concernant les approvisionnements de Bayer (nous rιussissons ΰ obtenir quelques minimes quantitιs du produit par les agences), je pense que le budget devrait pouvoir κtre rιalisι ΰ la fin de l'exercice.»

82 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Situation export au 30/06/92. A la mi-exercice, la situation export en termes de CA est en retrait par rapport au budget prιvisionnel tel qu'il avait ιtι ιtabli.

CA budgιtι (. . .)

CA rιalisι (. . .) soit (. . .) (-5,06 %)

Cette diffιrence s'explique principalement (pour ne pas dire uniquement) par les difficultιs d'approvisionnement que nous rencontrons depuis dιbut janvier auprθs des laboratoires Bayer qui font obstruction aux livraisons d'ADALATE LP 20 mg (cf. ma note de janvier aprθs mon entrevue avec Mr Giraldi ΰ Sens chez Bayer).

En effet, nos besoins mensuels minimums sont de (. . .) boξtes soit (. . .) boξtes sur ces 6 derniers mois, or, nous avons ιtι livrιs de 10 000 boξtes en janvier et 7 500 boξtes/mois depuis fιvrier, soit 55 000 au total d'oω une diffιrence de (. . .) boξtes. Ces (. . .) boξtes reprιsentent un manque ΰ gagner de (. . .) (cdes non-honorιes).

Ceci signifie ιgalement que, malgrι ces difficultιs, nous avons rιussi ΰ compenser une partie de cette diffιrence puisque nous ne sommes pas en retard de (. . .) MF sur l'objectif mais de (. . .) MF. Aussi, bien que je ne vois pas d'issue favorable ΰ court terme concernant les approvisionnements de Bayer (nous rιussissons ΰ obtenir quelques minimes quantitιs du produit par les agences), je pense que le budget devrait pouvoir κtre rιalisι ΰ la fin de l'exercice.»

83 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«(. . .) Nous vous rappelons que nous perdons un CA achat mensuel de (. . .) mio. F ainsi que des clients potentiels. (. . .)»

84 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Distribution Control System (Spain)»

85 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«The Problem

- ADALAT order volume grows in a few weeks up to 300 %

- out of stocks

- uniform distribution all over the country is not guaranteed

- dissatisfaction of wholesalers / internal and external sales organisation: pharmacists

- disturbed production rhythm due to urgencies in ADALAT.»

86 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«>ΑΡΧΗ ΓΡΑΦΗΚΟΥ>

>ΤΕΛΟΣ ΓΡΑΦΗΚΟΥ>

» 86

87 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Very Important

- Discuss (no written information) assigned limits with concerned wholesalers . avoid legal problems

- Weekly shipment in order to avoid accumulation of product at wholesalers warehouse . export for small quantities not interesting

- Distribution Dept. (at low level) gives always the same information . out of stocks due to strong increase of sales

- Inform own sales organisation

- Determine responsible person for direct contact (calls and visits) from wholesalers

Wholesalers, reps, reg, and sales managers and also pharmacies will call continiously for reviewing established limits.»

88 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«>ΑΡΧΗ ΓΡΑΦΗΚΟΥ>

>ΤΕΛΟΣ ΓΡΑΦΗΚΟΥ>

» 88

89 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Relation of Spanish Wholesalers with External Capital Participation

- Hermandad Fca. del Mediterrαneo (HEFAME) - Poland

- HUFASA - Sevilla (CERP)

- Genovι - Barcelona (CERP)

- Centro Europeo de Reparto - Palma Mallorca (CERP)

- Centro Europeo de Reparto - Barcelona (CERP)

- Sisenz Gurb-Vic (CERP)

- Uniσn Fca. Guipuzcoana - San Sebastiαn (OCP)

- Centro Fco. Del Norte - Santander (OCP)

- Centro Fco. Asturiano - Oviedo (OCP)

Other Exporters

- Coop. Fca. Espaρola (COFARES) - Madrid

- SAFA - Zaragoza

- Galenica - Barcelona

- Grupo J.J. (Farmacιn, Olmeda y Vinuesa, Sefarma, Dimafar y S. Ortνz)

- Hermandad Fca. Del Mediterrαneo - Murcia

- Centro Coop. Farmacιutica - Valencia

- Compaρνa Fca. Madrileρa - Madrid

- Centro Fco. Nacional, S.A. - Madrid»

90 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«EXPORTACIONES PARALELAS ADALAT 50: ADALAT RETARD

- Se acuerda restringir en la medida que nos sea posible la venta de los 4 mayoristas exportadores hasta ahora detectados.

- Se elevarα el programa de ventas en el P3 a:

200.000/mes para ADALAT 50 caps.

130.000/mes para ADALAT RETARD 60

- Se acuerda la creaciσn de un stock especial (contablemente almacιn Felguera) de 50.000 unidades de ambas especialidades, manteniendo el stock teσrico habitual en 4 y 6 semanas respectivamente.

El stock especial serα actualizado mensualmente mediante peticiσn a fαbrica (P3).

- Distribuciσn informarα sobre cualquier anomalνa que se pueda producir referente a la cuantνa de los pedidos.»

91 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Modificaciσn listado CLI 208

Control ventas ADALAT

Hace aprox. 2 meses se solicitσ verbalmente la modificaciσn del listado diario, que al iniciarse un mes sigue acumulando cantidades del mes anterior.

En varias ocasiones esta informaciσn errσnea ha llevado consigo discusiones con clientes mayoristas que lσgicamente no podνan confirmar los datos expuestos por nosotros.

No hace falta resaltar la importancia de la informaciσn correcta para una buena gestiσn de este tema tan complicado, en lo que a clientes y PH Alemania se refiere.

Te ruego tomes las medidas oportunas para una rectificaciσn inmediata del programa.»

92 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Las exportaciones han experimentado un descenso (. . . millones) debido principalmente a las limitaciones impuestas por (. . .) y Bayer en el suministro de ADALAT RETARD y (. . .)»

93 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«A la suite du dernier entretien avec les dirigeants de Bayer, ceux-ci ont dιclarι qu'ils ne pouvaient pas accepter les quantitιs demandιes par HUFASA, d'une part parce qu'elles reprιsentent 50 % du marchι national, d'autre part parce qu'elles sont trθs supιrieures ΰ celles d'autres entreprises de la mκme zone (. . .). Ceci les faisait supposer qu'une proportion importante des produits ιtait destinιe ΰ l'exportation. (. . .)»

94 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Je veux avoir chaque semaine pour l'ADALATE et (. . .) la copie des bons de commande aux laboratoires ainsi que les bons de livraison correspondant ΰ ces commandes.

J'essaie de monter un dossier solide ΰ l'encontre des labos (. . .).»

95 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Faisant rιfιrence ΰ votre FAX de ce jour concernant les laboratoires (. . .) et Bayer, je vous donne ma parole que je tente l'impossible pour obtenir un approvisionnement supιrieur ΰ nos besoins.

Ces laboratoires refusent de considιrer tout raisonnement que ce soit. Ils savent que les quantitιs qu'ils nous livrent sont suffisantes pour couvrir les besoins du marchι espagnol amplement. (. . .)»

96 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

(. . .)

Vous trouverez ci-dessus situation consternante des rentrιes de marchandises des 3 derniers mois. Pour l'ADALAT, je sais que le nouvel interlocuteur chez Bayer n'arrange rien mais il n'est rien rentrι ΰ Disdasa et Genovι depuis dιbut Juin. (. . .)»

97 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«ACHATS EXPORT POUR L'ANGLETERRE

Depuis ma note du 13.08.90, nous aurions du constater des rentrιes de marchandises vers le 20 du mois ΰ Disdasa, Genovι, Hufasa.

Or, nous avons la situation suivante:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

(. . .)

N.B.: Depuis la derniθre date indiquιe, aucune autre livraison ne nous a ιtι signalιe.»

98 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Achats export pour l'Angleterre

Si les problθmes avec Bayer sont toujours les mκmes, ce n'est pas le cas pour (. . .) (. . .) Pour mιmoire, je rappelle les quantitιs d'ADALAT livrιes en Septembre et Octobre.»

99 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Je suis fatiguιe d'entendre toujours la mκme chanson dθs que nous transmettons une nouvelle demande en Espagne.

A part des oranges et des fraises, je me demande ce que l'Espagne est capable d'exporter»

100 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Merci de me faire la liste des laboratoires qu'on vous a demandιs et pour lesquels le labo a dit "pas possible pour exportation", bref tous les fournisseurs ΰ problθmes.

urgent»

101 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«L'unique laboratoire qui nous a dit pas possible pour exportation est comme vous le savez: (. . .). Les autres quand nous demandons un produit de vente trop petite dans notre marchι ou malgrι que le produit se vend trθs bien ΰ l'Espagne, ils comprennent que si la demande est superior que notre besoin normal, sera pour exportation. Ces laboratoires avec problθmes sont:

Bayer

(. . .)

Au contraire, (. . .) nous donnent tout ce que nous demandons.»

102 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«(. . .) Due to difficulties in deliveries from these laboratories, we have been waiting until now in order to see whether we could get more quantities of such products.

However, the situation today is as follows:

we cannot accept any new order for ADALAT nor (. . .).»

103 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«(. . .) Infortunately, we cannot supply you both products, because the manufacturers are controlling our orders.

Bayer and (. . .) do not want that their Spanish products appear in other countries, so they do not supply as much we need. We have only stock for our market.»

104 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«(. . .) I am sorry to say that it will be impossible to supply you the mentioned products. The manufacturers are delivering only small quantities of ADALAT, (. . .) as well as (. . .).»

105 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«We are very concerned that trading with your company is becoming more and more difficult due to your inability to supply our requirements for ADALAT RETARD.

Could you please explain to us why you are unable to fulfil our orders.»

106 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«I (. . .) apologize for being unable to supply to your company your orders of ADALAT retard.

The reason is that the laboratory that produces it (Bayer) does not deliver to us the quantities we order because they want to avoid any kind of export of this product and then, they deliver only the quantity that estimate we need for the internal market.»

107 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«In this moment in Spain we have a very big problem about ADALAT, (. . .) because Bayer and (. . .) not send goods for us (. . .).»

108 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«I'm sorry for your fax. But it is realy in Spain in this moment all the parallel export we have a problem about ADALAT 10 mg, RETARD 40, RETARD 60 and also (. . .).

In this moment, the situation is:

About the ADALAT is very complicate the prevision

(. . .) Also I have ready for you 1.000 Χ 50 ADALAT 10 mg

I understand you are not happy about this news but in one year all are change and the parallel-export is to big and the multinational-control.»

109 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Bayer & (. . .): impediment of free trade

For quite some time now we have been experiencing serious difficulties in obtaining sufficient quantities of ADELAT retard, (. . .) and (. . .) from Spain.

I admit that our second supplier is having a hard time too.

It would appear that, once more, Bayer and (. . .) are doing their utmost to keep availability of their products strictly in line with their presumed needs for Spain, therefore impeding free trade within the EC.

Is there any way in which you can take any action against these companies? If you cannot guarantee that, within the foreseeable future, you can obtain sufficient quantities to meet our requirements I am afraid that we will have to start buying in Italy or France.»

110 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«- La actividad exportadora de COFARES no es apenas apreciable sobre su facturaciσn total habida cuenta de las dificultades que determinados laboratorios (entre ellos BAYER) plantean en las entregas de producto para la exportaciσn.

- Que en su condiciσn de Director de COMPRAS, cuando BAYER estableciσ un contingente de ADALAT a COFARES que, al principio era netamente insuficiente para cubrir las necesidades de su mercado nacional, les advirtiσ de una posible denuncia por tales restricciones de venta. A partir de este momento, Bayer surte a COFARES una cantidad suficiente para el consumo nacional de dicho producto.»

111 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«PROTOCOLO DE COLABORACION PARA LOS MERCADOS EXTERIORES.

(. . .) TERCERO. que, no obstante lo anterior, "HEFAME", por requerimiento de sus propios clientes extranjeros y ante su interιs por abrir y penetrar en nuevos mercados, tiene el proyecto de conseguir, para la exportaciσn, nuevos productos o mayores cantidades de los productos con que cuenta actualmente.

CUARTO. Que, ademαs, (. . .) estα en disposiciσn de aportar al Departamento de Exteriores de "HEFAME" nuevos productos, o adicionar cantidades importantes de productos ya existentes, que podrνan, en gran medida, paliar las necesidades de los clientes extranjeros de "HEFAME" e, igualmente, facilitarνa la introducciσn de "HEFAME" en nuevos mercados o la captaciσn de nuevos clientes.

(. . .)

ACUERDOS

(. . .)

III. Como primer punto de la colaboraciσn que ahora se inicia, (. . .) se compromete a apoyar, mediante la aportaciσn de los productos, o cantidades de los mismos, de los que pueda disponer para, junto a los aportados por "HEFAME", posibilitar el suministro normal y habitual, y en las cantidades necesarias, a los clientes de "HEFAME" en el extranjero.

Para facilitar el citado compromiso de (. . .), "HEFAME" queda obligada a informar puntualmente, y con la debida antelaciσn, a aquella de las necesidades de producto, segϊn cantidades de los mismos, para cumplir con sus suministros a los mencionados clientes e, igualmente, (. . .) contestarα a ιsta, tambiιn a la mayor brevedad, de sus disponibilidades para hacer frente a los pedidos de los que se le informe.

IV. (. . .)

V. (. . .)

VI. (. . .)

Cuando en un pedido se mezclan productos de difνcil obtenciσn (p.ej ADALAT) con otros de fαcil aprovisionamiento, el Departamento de exportaciones de Hefame se compromete a solicitar a (. . .) y a incluir en el pedido a exportar cantidad de estos hipotιticos productos en proporciσn idιntica a la aportaciσn por (. . .)de los productos de difνcil obtenciσn segϊn apartado IV, de este protocolo. (. . .)»

112 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Se inicia una relaciσn de colaboraciσn entre ambas sociedades en comercio exterior, dentro de la sistemαtica que sigue el acuerdo entre Hefame y (. . .).»

113 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«(. . .) Nuestro pedido es el siguiente - todo el ADALAT RETARD que puedan (. . .).»

114 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«EXPORT

Les vacances sont enfin finies et j'espθre que nous allons retrouver des livraisons normales pour nos 3 "produits-piθges": pouvez-vous reprendre le planning de dιpart et essayer d'obtenir ces quantitιs. Je refuse tout autre client car je prιfθre ne pas augmenter le nombre des mιcontents.

Il nous faudrait via GENOVE, HUFASA et DISDASA:

100.000 ADALAT RETARD Bte 60 ou 40

(. . .)

CHAQUE MOIS pour satisfaire nos deux clients principaux : (. . .)

Je demande ΰ (. . .) de me transmettre, quand elle aura vu le problθme avec (. . .) et (. . .), les prιvisions d'achats pour DISDASA et GENOVE et ΰ (. . .) pour les agences HUFASA. Essayons de faire mieux en profitant de la rentrιe.»

115 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«A la suite du dernier entretien avec les dirigeants de Bayer, ceux-ci ont dιclarι qu'ils ne pouvaient pas accepter les quantitιs demandιes par HUFASA, d'une part parce qu'elles reprιsentent 50 % du marchι national, d'autre part parce qu'elles sont trθs supιrieures ΰ celles d'autres entreprises de la mκme zone (. . .). Ceci les faisait supposer qu'une proportion importante des produits ιtait destinιe ΰ l'exportation.

Face ΰ ces affirmations, j'ai indiquι qu'Hufasa avait besoin de quantitιs importantes d'ADALAT parce que:

- ils se basent pour Hufasa sur l'exercice 1988, oω on a observι une diminution importante des achats due ΰ la crise de la Compagnie.

- Comme ils livrent des quantitιs infιrieures aux besoins rιels, il faut commander plus pour pouvoir constituer un stock, puisque ceci a ιtι impossible jusqu'ΰ prιsent dϋ aux petites quantitιs livrιes, lesquelles nous ont obligιs ΰ afficher des manquants dans les commandes.

- En ce moment non seulement on a rιcupιrι le marchι mais aussi on se maintient au-dessus du niveau de 1987, annιe qui peut κtre considιrιe comme normale pour Hufasa.

Considιrant ces arguments et une position trθs ferme vis-ΰ-vis de Bayer, il a ιtι acceptι de nous fournir davantage d'ADALAT ret. dans des quantitιs semblables ΰ celle de (. . .) bien qu'ils ne puissent pas nous fournir tout ce que nous demandions par manque de matiθre premiθre fournie depuis l'Allemagne.

Les quantitιs demandιes furent:

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Bayer s'est engagι ΰ livrer l'ADALAT nιcessaire, bien que sans s'engager quant ΰ ces chiffres qu'ils considθrent trθs ιlevιs. J'ai demandι ces quantitιs en prenant en compte les renseignements donnιs par (. . .) et en les augmentant de 30 %.

Aprθs avoir commentι avec (. . .) que Bayer ferait de son mieux pour fournir des quantitιs importantes d'ADALAT mais sans parvenir aux quantitιs demandιes, j'ai demandι ΰ (. . .) qu'il rιduise lιgθrement les quantitιs commandιes ΰ Bayer, puisqu'ils ne tenaient pas compte de ce que nous commandions & que nous ιtions parvenus ΰ un accord avec Bayer pour maintenir des livraisons plus importantes d'ADALAT, il convenait de ne pas faire apparaξtre des chiffres qui ne seraient pas acceptιs comme possibles pour Hufasa et qui dιnonηaient l'intιrκt pour rιaliser un volume important d'exportations. Pour cette raison, j'ai considιrι qu'il ιtait plus important d'obtenir un volume d'ADALAT pour des exportations avec des chiffres trθs crιdibles plutτt que de maintenir un chiffre trθs ιlevι de commandes mais qui ensuite ne soient pas livrιes. L'important, c'est ce qu'on obtient, pas ce qu'on commande. Ceci est sans doute la raison pour laquelle (. . .) commande moins que prιvu«.

116 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«MERCANCIΑS PARA EXPORTACIΣN

Sι que hemos llegado a un difνcil periodo, pero la mercanciα entra ahora en menor cantidad que nunca, y no me parece que se estιn multiplicando las intervenciones ante los laboratorios para que haya una mejora.

Desde principios de Marzo la situaciσn se va degradando. Le agradecerνa a los responsables que intervinieran personalmente ante los laboratorios (. . . Bayer y . . .) y me tuvieran directamente informada. Los (. . .) laboratorios no puedan estar en quiebra a la vez.

Lamento tener que intervenir de nuevo: necesitamos el volumιn de ventas.»

117 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Faisant rιfιrence ΰ votre fax de ce jour concernant les laboratoires (. . .) et BAYER, je vous donne ma parole que je tente l'impossible pour obtenir un approvisionnement supιrieur ΰ nos besoins.

Ces laboratoires refusent de considιrer tout raisonnement que ce soit. Ils savent que les quantitιs qu'ils nous livrent sont suffisantes pour couvrir les besoins du marchι espagnol amplement.»

118 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«(. . .) si nous voulons un produit que se vend bien ΰ notre marchι, se poudra commander entre les commandes habituelles, mais s'il est rare, nous ne poudrons pas dissimuler.

D'autre part, DISDASA nous donne marchandise.»

119 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Resumen de los productos 'difνciles»

120 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

»121 Το κείμενο στο πρωτότυπο:«(. . .) Las exportaciones han experimentado un descenso ( millones) debido principalmente a las limitaciones impuestas por (. . .) y Bayer en el suministro de ADALAT RETARD y (. . .).

En las exportaciones se ha producido un mayor desfase, ya que estaba previsto un giro de (. . .) millones, y se han realizado (. . .), por los problemas de suministros de mercancνas, indicados anteriormente.»

122 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«En cuanto a las exportaciones, cada vez resulta mαs difνcil la disponibilidad de productos para cubrir la demanda existente, lo que ha hecho que esta cifra en relaciσn al aρo anterior, haya sido inferior. Por lo que el esfuerzo de ventas se ha realizado bαsicamente en el mercado interior.»

123 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«El mercado nacional ha evolucionado satisfactoriamente con un crecimiento del 25,2 %, en tanto que el de exportaciσn ha tenido mayores dificultades (-25,8 %) por las dificultades que continuamente ponen los laboratorios, para el suministro de productos para la exportaciσn».

124 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«We are sorry not to be able to accept any further order for ADALAT, ADALAT RETARD, (. . .), as long as the situation is not being cleared in Spain (. . .).»

125Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

»126 Το κείμενο στο πρωτότυπο:«Further to our recent discussions regarding the country of origin of ADALAT parallel imports and the price differentials across Europe, I have looked at and attach the following:1. ADALAT price comparison across Europe (source: Bayer Leverkusen/ Marketing Information).

2. IMS Data (BPI April 1990).

3. Taylor Nelson parallel Imports Monitor - country of origin data (graphs).

I have used the pricing information to compare pack size prices with the equivalent UK price in order to identify the most likely source for each and the relative price differentials. I have also indicated the IMS ADALAT PI data for the 12 months ending April 1990 in order to see which parallel imported pack sizes are most commonly found in the UK.

Analysis of the data showed the following:

ADALAT retard 20

30 tablet packs formed the largest proportion of ADALAT retard PI during the 12 months to April 1990. The cheapest sources appear to be France and Greece.

The 60 tablet packs appear only to be available in Spain and at a far cheaper price (i.e. an index figure of 66). These packs accounted for £2.4 million (NHS prices) during the period concerned.

This largely reflects the country of origin trends shown by the Taylor Nelson data (see graph). France and Italy account for a regular if fluctuating supply of parallel imports with Spain picking up considerably during 1989, presumably accounting for all the 60 tablet packs.

ADALAT 5 mg

ADALAT 5 mg parallel imports only account for a very small proportion of the total. The 50 mg pack size is the most likely to appear and is cheapest in Portugal and Belgium.

ADALAT 10 mg

Most 10 mg parallel imports were available in 50 tablet packs during the 12 months to April 1990. The cheapest European countries for this pack are currently Spain and Portugal with Italy and Belgium also below the equivalent UK price.

30 packs are also parallel imported and are significantly cheaper in France.

The Taylor Nelson data largely mirrors this picture with Spain again gaining ground during 1989.

It must be noted of course that parallel import trends are always likely to be fluctuating ones with exchange rates playing a vital role. It is also clear that pack sizes in stock may vary over time.

I hope the above information is of interest.»

127 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«(. . .) The level of PI's now stands at 35.34 % (this figure is calculated with ADALAT RETARD 10 excluded).

(. . .) Total ADALAT PI's from this source (Scriptcount PI monitor) currently stand at 51.13 %. However, this data does not take account of Boots and is therefore an indication of the trend only.

Belgium remains the top country of origin for ADALAT 10 mg (30 %), followed by Italy (28 %) and Spain (21 %). Whilst for ADALAT RETARD 20 the largest number of PI's came from Greece (43 %), followed by France (19 %) and Italy and Spain (10 % each).»

128 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Please find enclosed patient information leaflets and empty packs of ADALAT RETARD which were discovered at the premises of the UK parallel importer(. . .). According to our source, some 8,000 leaflets relating to Spanish ADALAT RETARD were seen. According to Dr Ebsworth, Spain has managed to control the majority of its product, and hence the batch numbers on the 3 boxes might provide lead to the Spanish wholesalers who are exporting to the UK. Please keep me informed of any developments.»

129 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Subject: PARALLEL IMPORTS

Further to your request, please find attached the parallel imports data by country of origin since January 91.

Both France and Greece are still taking the lion's share with no signs of easing off.»

130 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Ich bin sehr όberrascht, daί auch im neuen Jahr die Lieferung von ADALAT in allen seinen Darreichungsformen nicht seine normale Formen zurόckgefunden hat.

Mich wόrde es sehr freuen, wenn Sie uns schriftlich wissen lassen wόrden, worauf die stδndigen Fehlbestδnde und die Unterversorgung des Marktes der genannten Produkte zurόckzufόhren ist, um dann wenn es notwendig ist, dies den spanischen Gesundheitsbehφrden darzulegen.

Unsere Firma Hefame hat mit seinen zwφlf Niederlassungen, die fast die Hδlfte von Spanien abdecken, fόr Sie sicherlich eine solche Wichtigkeit, daί Sie diese Lieferausfδlle schnellstens beheben sollten.

Ich hoffe, daί Sie dies alles in Zukunft berόcksichtigen werden und zu einem normalen Lieferrhythmus zurόckfinden werden.»

131 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Argumentationshilfe fόr die Diskussion mit Cofares όber das Thema: "Kόrzungen bei der Lieferung von ADALAT und ADALAT RETARD"

Ab 1. Quartal 1989 war die Nachfrage fόr ADALAT und ADALAT RETARD grφίer als der Bedarf des spanischen Marktes, es gingen Bestellung die um den Faktor 50 % bis 100 % hφher waren als normal bei uns ein. Den spanischen Bedarf haben wir ermittelt aus folgenden Faktoren:

a) Historie der Abverkδufe der letzten Jahre an die Groίhδndler in den verschiedenen Provinzen

b) Verkaufsstatistiken der wichtigsten Groίhδndler, die wir fόr einen Zeitraum eingekauft haben

c) Marktwerte von IMS und dem regionalen Pharmamarkt

Q.F.B. kann aufgrund seiner Mittelfristprognosen, seiner Materia Prima Bezόge und der Produktionskapazitδten nur den Bedarf des spanischen Marktes erweitert um das Marktwachstum und dei eigenen erwarteten Wachstumsraten fόr diese Produkte erfόllen. Um Teile des Marktes nicht vollkommen unversorgt zu lassen, was gegen die ethische Hauptverpflichtung einer Spanischen pharmazeutischen Firma spricht, nδmlich die Bedόrfnisse des nationalen Marktes zu erfόllen, sehen wir uns z.Z. gezwungen, die Lieferung an unsere Kunden gemδί deren Marktpotential vorzunehmen und όbermδίige Bestellungen zu kόrzen. Da es darόberhinaus trotz alldem zu einer Nichtbelieferung von Apotheken durch einige Groίhδndler kommt, sehen wir uns in gewissen Provinzen auch schon einmal gezwungen, die Apotheken direkt zu beliefern, um die Versorgung der Patienten bei einer so wichtigen Indikation wie Angina Pectoris und Hochdruck sicherstellen zu kφnnen.

Die mit Cofares abgestimmten Liefermengen berόcksichtigen das stδndige Wachsen und Penetrieren von dieser Groίhδndlerketten in neue spanische Provinzen.»

132 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«TRES IMPORTANT

Confidentiel

Livraisons d'ADALAT 20 mg LP ΰ CERP Rouen.»

«(. . .) Depuis fin septembre, nous ne livrons plus CERP Boulogne, ΰ qui nous devons 40 000 btes.

Elle considθre qu'il s'agit d'une politique dιlibιrιe de Bayer pour empκcher le dιveloppement des importations parallθles, car elle a constatι qu'en Belgique et en Espagne Bayer a la mκme attitude.

Les marchιs belge et espagnol sont de petits marchιs, mais le marchι franηais est important. (. . .)

J'ai expliquι (. . .) que nous avions des stocks trθs bas et que notre principal souci ιtait d'approvisionner le marchι franηais. Elle m'a demandι si je me moquais d'elle, etc. . . (. . .).

A l'heure actuelle, nous avons bloquι, au total, 11 commandes (7 grossistes) soit 137 000 boξtes.

Il faut donc que nous prenions rapidement une dιcision pour dιfinir trθs exactement notre position dans cette affaire.»

133 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«(. . .) Nous nous permettons de vous faire part de nos rιflexions (. . .) Il apparaξt ιvident, si l'on se rιfθre ΰ nos commandes des mois de Juin ΰ Septembre 91, qu'il y a de la part des Laboratoires Bayer une obstruction manifeste ΰ nous livrer.

En effet, entre Juin et Septembre 91, nous vous avons passι commande d'environ 300 000 boξtes d'ADALATE 20 mg LP. Ces commandes ont ιtι honorιes, vos factures en faisant foi. Ceci reprιsente 75 000 boξtes/mois en moyenne. Aussi, il parait difficilement imaginable d'invoquer de votre part des problθmes de stocks ou de production pour ne plus nous livrer aujourd'hui dans les mκmes proportions. De ce fait, vos propositions de livraisons ιtalιes (ΰ raison de 5 000 boξtes/mois) ressemblent ΰ s'y mιprendre ΰ un refus de vente dιguisι.»

134 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Nous tenons ΰ vous informer d'une rupture de stock d'ADALATE LP ΰ notre agence de LAIGNEVILLE en raison de commandes non honorιes par vos services sous prιtexte de contingentements destinιs ΰ nous empκcher d'exporter dans les autres pays europιens.

Cependant notre agence de LAIGNEVILLE a une progression globale supιrieure ΰ 15 % depuis le dιbut de l'annιe et de 34 % en Juillet. Nous ne pouvons accepter plus longtemps de subir vos refus de vente sans rιagir compte tenu du prιjudice subi et dont vous κtes responsable.

Nous vous demandons d'honorer dιsormais nos commandes dans leur intιgralitι (. . .).»

135 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«Suite ΰ une ιtroite surveillance des differents grossistes nous arrivons - malgrι de fortes pressions de leur part - ΰ rιduire l'incidence des rιexportations sur nos affaires. Giraldi.»

136 Το κείμενο στο πρωτότυπο:

«>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

»