ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΊΟΥ (πέμπτο τμήμα)

της 19ης Δεκεμβρίου 2013 ( *1 )

«Οδηγία 96/9/ΕΚ — Νομική προστασία βάσεων δεδομένων — Άρθρο 7, παράγραφοι 1 και 5 — Ειδικής φύσεως δικαίωμα του κατασκευαστή βάσεως δεδομένων — Έννοια του όρου “επαναχρησιμοποίηση” — Ουσιώδες μέρος του περιεχομένου της βάσεως δεδομένων — Θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως»

Στην υπόθεση C‑202/12,

με αντικείμενο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, που υπέβαλε το Gerechtshof te's‑Gravenhage (Κάτω Χώρες) με απόφαση της 27ης Μαρτίου 2012, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 30 Απριλίου 2012, στο πλαίσιο της δίκης

Innoweb BV

κατά

Wegener ICT Media BV,

Wegener Mediaventions BV,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (πέμπτο τμήμα),

συγκείμενο από τους T. von Danwitz (εισηγητή), πρόεδρο τμήματος, E. Juhász, A. Rosas, D. Šváby και C. Vajda, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: P. Cruz Villalón

γραμματέας: A. Calot Escobar

έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία,

λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:

—	η Innoweb BV, εκπροσωπούμενη από τους H. Elferink και A. S. M. van Leent, advocaten,

—	οι Wegener ICT Media BV και Wegener Mediaventions BV, εκπροσωπούμενες από τον J. van Manen, advocaat,

—	η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τη J. Samnada και τον F. Wilman,

κατόπιν της αποφάσεως που έλαβε, αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα, να εκδικάσει την υπόθεση χωρίς ανάπτυξη προτάσεων,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1	Η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία του άρθρου 7 της οδηγίας 96/9/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 1996, σχετικά με τη νομική προστασία των βάσεων δεδομένων (ΕΕ L 77, σ. 20).

Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ της Innoweb BV (στο εξής: Innoweb), αφενός, και των Wegener ICT Media BV και Wegener Mediaventions BV (στο εξής, από κοινού: Wegener), αφετέρου, σχετικά με την εκ μέρους της Innoweb εκμετάλλευση, μέσω του ιστοτόπου της, «θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως», η οποία καθιστά δυνατή την αναζήτηση σε ιστότοπους τρίτων, μεταξύ των οποίων και σε αυτόν της Wegener, οι οποίοι περιέχουν συλλογές αγγελιών πωλήσεως αυτοκινήτων.

Το νομικό πλαίσιο

Το δίκαιο της Ένωσης

Οι αιτιολογικές σκέψεις 39, 42 και 48 της οδηγίας 96/9 έχουν ως εξής:

«(39)

[…] η παρούσα οδηγία επιδιώκει την προστασία των κατασκευαστών βάσεων δεδομένων έναντι της ιδιοποίησης των αποτελεσμάτων που προκύπτουν από οικονομικές και επαγγελματικές επενδύσεις για την αναζήτηση και συγκέντρωση του περιεχομένου, προστατεύοντας το σύνολο ή ουσιώδη μέρη της βάσης δεδομένων έναντι ορισμένων πράξεων στις οποίες προβαίνει ο χρήστης ή ανταγωνιστής·

[…]

(42)

[…] το ειδικό δικαίωμα παρεμπόδισης της χωρίς άδεια εξαγωγής ή/και επαναχρησιμοποίησης αφορά τις πράξεις του χρήστη που υπερβαίνουν τα νόμιμα δικαιώματά του και, συνεπώς, [απομειώνουν την αξία της επένδυσης]· ότι το δικαίωμα απαγόρευσης της εξαγωγής ή/και επαναχρησιμοποίησης του συνόλου ή ουσιώδους μέρους του περιεχομένου δεν αφορά μόνον την κατασκευή παρασιτικού ανταγωνιστικού προϊόντος αλλά και τον χρήστη ο οποίος, με τις πράξεις του, θίγει σημαντικά την επένδυση, κατά ποσοτική ή ποιοτική αξιολόγηση·

[…]

(48)	[…] ο στόχος των διατάξεων της παρούσας οδηγίας […] είναι η παροχή πρόσφορου και ομοιόμορφου επιπέδου προστασίας των βάσεων δεδομένων ως μέσου για την εξασφάλιση αμοιβής του κατασκευαστή της βάσης δεδομένων […]».

Η οδηγία αυτή σκοπεί, κατά το άρθρο της 1, παράγραφος 1, στη νομική προστασία των πάσης μορφής βάσεων δεδομένων. Στην παράγραφο 2 του άρθρου αυτού, η βάση δεδομένων ορίζεται ως «συλλογή έργων, δεδομένων ή άλλων ανεξάρτητων στοιχείων, διευθετημένων κατά συστηματικό ή μεθοδικό τρόπο και ατομικώς προσιτών με ηλεκτρονικά μέσα ή κατ’ άλλον τρόπο».

Στο κεφάλαιο III της εν λόγω οδηγίας, το οποίο φέρει τον τίτλο «Δικαίωμα ειδικής φύσεως», περιλαμβάνεται το άρθρο της 7, το οποίο αφορά το αντικείμενο προστασίας και ορίζει τα εξής:

«1. Τα κράτη μέλη παρέχουν στον κατασκευαστή μιας βάσης δεδομένων το δικαίωμα να απαγορεύει την εξαγωγή ή/και επαναχρησιμοποίηση του συνόλου ή ουσιώδους μέρους, αξιολογούμενου ποιοτικά ή ποσοτικά, του περιεχομένου της βάσης δεδομένων, εφόσον η απόκτηση, ο έλεγχος ή η παρουσίαση του περιεχομένου της βάσης καταδεικνύουν ουσιώδη ποιοτική ή ποσοτική επένδυση.

2. Για τους σκοπούς του παρόντος κεφαλαίου νοούνται ως:

α)	“εξαγωγή”: η μόνιμη ή προσωρινή μεταφορά του συνόλου ή ουσιώδους μέρους του περιεχομένου βάσης δεδομένων σε άλλο υπόθεμα, με οποιοδήποτε μέσο ή υπό οποιαδήποτε μορφή·

β)

“επαναχρησιμοποίηση”: η πάσης μορφής διάθεση στο κοινό του συνόλου ή ουσιώδους μέρους του περιεχομένου της βάσης με διανομή αντιγράφων, εκμίσθωση, μετάδοση με άμεση επικοινωνία ή με άλλες μορφές. Η πρώτη πώληση αντιγράφου μιας βάσης δεδομένων στην Κοινότητα από τον δικαιούχο ή με τη συγκατάθεσή του συνιστά ανάλωση του δικαιώματος ελέγχου της μεταπώλησης του εν λόγω αντιγράφου στην Κοινότητα.

Ο δανεισμός στο κοινό δεν συνιστά πράξη εξαγωγής ή επαναχρησιμοποίησης.

[…]

5. Δεν επιτρέπεται η επανειλημμένη και συστηματική εξαγωγή ή/και επαναχρησιμοποίηση επουσιωδών μερών του περιεχομένου της βάσης δεδομένων εφόσον συνεπάγεται τη διενέργεια πράξεων που έρχονται σε σύγκρουση με την κανονική εκμετάλλευση της βάσης δεδομένων ή θίγουν αδικαιολόγητα τα νόμιμα συμφέροντα του κατασκευαστή της βάσης.»

Το ολλανδικό δίκαιο

6	Η οδηγία 96/9 μεταφέρθηκε στην ολλανδική έννομη τάξη με τον νόμο περί βάσεως δεδομένων Databankenwet), της 8ης Ιουλίου 1999 (Stb. 1999, αριθ. 303).

Το άρθρο 2, παράγραφος 1, του νόμου αυτού ορίζει τα εξής:

«Ο κατασκευαστής βάσεως δεδομένων έχει το αποκλειστικό δικαίωμα να επιτρέπει τις ακόλουθες πράξεις:

a.	την εξαγωγή ή την επαναχρησιμοποίηση του συνόλου ή ουσιώδους μέρους, αξιολογούμενου ποιοτικά ή ποσοτικά, του περιεχομένου της βάσεως δεδομένων·

την επανειλημμένη και συστηματική εξαγωγή ή επαναχρησιμοποίηση επουσιωδών μερών, αξιολογούμενων ποιοτικά ή ποσοτικά, του περιεχομένου της βάσεως δεδομένων, εφόσον αυτή αντιβαίνει στην αδιατάρακτη εκμετάλλευση της βάσεως δεδομένων ή θίγει αδικαιολόγητα τα νόμιμα συμφέροντα του κατασκευαστή της βάσεως δεδομένων.»

Η διαφορά της κύριας δίκης και τα προδικαστικά ερωτήματα

Η Wegener παρέχει πρόσβαση, μέσω του ιστοτόπου της www.autotrack.nl (στο εξής: AutoTrack), σε διαδικτυακή συλλογή αγγελιών πωλήσεως αυτοκινήτων. Η συλλογή αυτή περιέχει κατάλογο 190000 έως 200000 μεταχειρισμένων αυτοκινήτων που ανανεώνεται καθημερινά. Περίπου 40000 από τις αγγελίες αυτές αναρτώνται αποκλειστικώς στον ιστότοπο AutoTrack. Οι λοιπές αγγελίες μπορούν να βρεθούν και σε άλλους ιστοτόπους αγγελιών. Με τη βοήθεια της μηχανής αναζητήσεως του ιστοτόπου AutoTrack, οι χρήστες του Διαδικτύου μπορούν να προβούν σε στοχευμένη αναζήτηση αυτοκινήτου βάσει διαφόρων κριτηρίων.

Η Innoweb παρέχει, μέσω του ιστοτόπου της www.gaspedaal.nl (στο εξής: GasPedaal), θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως σχετική με τα αυτοκίνητα που διατίθενται προς πώληση. Η μεταμηχανή αναζητήσεως χρησιμοποιεί τις μηχανές αναζητήσεως άλλων ιστοτόπων, μεταφέροντας τα αιτήματα αναζητήσεως των χρηστών της σε άλλες μηχανές αναζητήσεως, χαρακτηριστικό που τη διαφοροποιεί από τις γενικού χαρακτήρα μηχανές αναζητήσεως όπως είναι η Google. Ο χαρακτηρισμός μεταμηχανής ως «θεματικής» σημαίνει ότι είναι εξειδικευμένη, καθόσον σκοπεί να καταστήσει δυνατές τις αναζητήσεις σχετικά με ένα ή περισσότερα συγκεκριμένα θέματα. Ο GasPedaal αποτελεί μια τέτοια θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως εξειδικευμένη στις αναζητήσεις αγγελιών πωλήσεως αυτοκινήτων, καθόσον, απλώς με την καταχώριση εντολής στον ιστότοπο GasPedaal, ο χρήστης του Διαδικτύου μπορεί ταυτόχρονα να διενεργήσει αναζήτηση σε πλείονες συλλογές αγγελιών πωλήσεως αυτοκινήτων, οι οποίες περιλαμβάνονται σε ιστοτόπους τρίτων, μεταξύ των οποίων και στον ιστότοπο AutoTrack.

Η θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως GasPedaal καθιστά δυνατή την αναζήτηση στη συλλογή αγγελιών του AutoTrack, αφενός μεν, βάσει διαφόρων κριτηρίων, στα οποία καταλέγονται όχι μόνο η κατασκευαστική εταιρία, ο τύπος του οχήματος, ο αριθμός χιλιομέτρων που έχει διανύσει το όχημα, το έτος κατασκευής και η τιμή, αλλά επίσης και άλλα χαρακτηριστικά γνωρίσματα αυτοκινήτου οχήματος, όπως, μεταξύ άλλων, το χρώμα, το σχήμα του αμαξώματος, το είδος καυσίμου που χρησιμοποιείται, ο αριθμός θυρών και ο τρόπος μεταδόσεως της κινήσεως, αφετέρου δε, σε «πραγματικό χρόνο», δηλαδή τη στιγμή κατά την οποία ο χρήστης του GasPedaal δίνει την εντολή του περί αναζητήσεως. Ο ιστότοπος GasPedaal εκτελεί την εντολή αυτή αναζητήσεως «μεταφρασμένη», δηλαδή μεταφράζοντάς την στην αναγκαία μορφή για τη μηχανή αναζήτησης του AutoTrack.

Τα αποτελέσματα που ανευρίσκονται στον ιστότοπο AutoTrack, δηλαδή τα αυτοκίνητα που πληρούν τα κριτήρια που επέλεξε ο τελικός χρήστης, τα οποία περιλαμβάνονται και στα αποτελέσματα άλλων ιστοτόπων, συμπτύσσονται σε ένα μόνο στοιχείο, ενώ παράλληλα εμφανίζονται και διαδικτυακοί σύνδεσμοι προς όλες τις πηγές στις οποίες βρέθηκε το αυτοκίνητο αυτό. Εν συνεχεία δημιουργείται ιστοσελίδα με τον κατάλογο των αποτελεσμάτων που βρέθηκαν και συγκεντρώθηκαν κατ’ αυτόν τον τρόπο, στην οποία εμφανίζονται τα ουσιώδη στοιχεία για κάθε όχημα, ιδίως δε το έτος κατασκευής, η τιμή, ο αριθμός χιλιομέτρων που έχουν διανυθεί και η φωτογραφία του σχήματος σε σμίκρυνση. Η ιστοσελίδα αυτή αποθηκεύεται για περίπου 30 λεπτά στον διακομιστή του GasPedaal και αποστέλλεται στον χρήστη ή του εμφανίζεται στον ιστότοπο του GasPedaal με τη μορφοποίηση του ιστοτόπου αυτού.

12	Ο συνολικός αριθμός αγγελιών ιστοτόπων στους οποίους πραγματοποιεί αναζήτηση η μηχανή του GasPedaal ανέρχεται στις 300000 περίπου.

Η GasPedaal εκτελεί ημερησίως περίπου 100000 εντολές αναζητήσεως στον ιστότοπο AutoTrack. Επομένως το 80 % περίπου των διαφόρων συνδυασμών κατασκευάστριας εταιρίας ή τύπου αυτοκινήτου οχήματος που περιλαμβάνονται στη συλλογή του AutoTrack αποτελεί αντικείμενο καθημερινής αναζητήσεως. Ο GasPedaal, πάντως, εμφανίζει σε κάθε αναζήτηση πολύ μικρό μόνο μέρος του περιεχομένου της συλλογής αυτής. Το περιεχόμενο των στοιχείων αυτών καθορίζεται, ανά εντολή αναζητήσεως, από τον χρήστη, βάσει κριτηρίων που εισάγει στη μηχανή αναζητήσεως του GasPedaal.

14	Η Wegener, θεωρώντας ότι η πρακτική της Innoweb συνιστά προσβολή του σχετικού με τις βάσεις δεδομένων ειδικής φύσεως δικαιώματός της, άσκησε αγωγή κατά της Innoweb, με αίτημα να υποχρεωθεί η δεύτερη να παύσει την προσβολή αυτή, και, κατ’ ουσίαν, δικαιώθηκε πρωτοδίκως.

15	Η Innoweb άσκησε έφεση κατά της αποφάσεως αυτής ενώπιον του Gerechtshof te's‑Gravenhage.

16	Η απόφαση του αιτούντος δικαστηρίου στηρίζεται στην παραδοχή ότι η συλλογή αγγελιών της Wegener συνιστά βάση δεδομένων η οποία πληροί τις απαραίτητες προϋποθέσεις προκειμένου να τύχει της προστασίας που παρέχεται βάσει του άρθρου 7 της οδηγίας 96/9.

Επιπλέον, το αιτούν δικαστήριο εκτιμά ότι, στην υπόθεση της κύριας δίκης, δεν υφίσταται εξαγωγή του συνόλου ή ουσιώδους μέρους της βάσεως δεδομένων της Wegener. Η επανειλημμένη εξαγωγή επουσιωδών μερών του περιεχομένου αυτής της βάσεως δεδομένων δεν έχει τέτοιο σωρευτικό αποτέλεσμα, οπότε δεν αντιβαίνει στη διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου αυτού.

Υπό τις συνθήκες αυτές, το Gerechtshof te's Gravenhage αποφάσισε να αναστείλει την ενώπιόν του διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:

«1)

Έχει το άρθρο 7, παράγραφος 1, της οδηγίας [96/9] την έννοια ότι υφίσταται επαναχρησιμοποίηση (διάθεση) του συνόλου ή ουσιώδους μέρους, αξιολογούμενου ποιοτικώς ή ποσοτικώς, του περιεχομένου βάσεως δεδομένων η οποία παρέχεται μέσω ιστοτόπου (διαδικτυακώς) από τρίτο, σε περίπτωση κατά την οποία ο τρίτος αυτός παρέχει στο κοινό τη δυνατότητα, μέσω θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως, να προβεί “σε πραγματικό χρόνο” σε αναζήτηση στο σύνολο ή σε ουσιώδες μέρος του περιεχομένου βάσεως δεδομένων, εκτελώντας την εντολή αναζητήσεως χρήστη “μεταφρασμένη” στο πλαίσιο μηχανισμού αναζητήσεως του ιστοτόπου ο οποίος διαθέτει τη βάση δεδομένων;

Σε περίπτωση αρνητικής απαντήσεως, διαφοροποιείται η κατάσταση σε περίπτωση κατά την οποία ο εν λόγω τρίτος, κατόπιν της λήψεως των αποτελεσμάτων της εντολής αναζητήσεως, αποστέλλει σε κάθε χρήστη ένα πολύ μικρό μέρος του περιεχομένου της βάσεως δεδομένων ή το εμφανίζει στον δικό του ιστότοπο και με τη μορφοποίηση ακριβώς του ιστοτόπου του αυτού;

Διαφοροποιείται η απάντηση στ[ο πρώτο και το δεύτερο] ερώτημα […] εάν ο εν λόγω τρίτος προβαίνει επί μονίμου βάσεως στις ενέργειες αυτές, ημερησίως εκτελεί “μεταφρασμένες” μέσω της μηχανής του αναζητήσεως συνολικά 100000 εντολές αναζητήσεως και θέτει στη διάθεση των διαφόρων χρηστών τα αποτελέσματα που λαμβάνονται κατά τον προεκτεθέντα τρόπο κατόπιν των αναζητήσεων αυτών;

Έχει το άρθρο 7, παράγραφος 5, της οδηγίας [96/9] την έννοια ότι δεν επιτρέπεται η επανειλημμένη και συστηματική επαναχρησιμοποίηση επουσιωδών μερών του περιεχομένου της βάσεως δεδομένων, η οποία προϋποθέτει πράξεις που αντιβαίνουν στην αδιατάρακτη εκμετάλλευση ή θίγει με αδικαιολόγητο τρόπο τα νόμιμα συμφέροντα του κατασκευαστή της βάσεως δεδομένων, ή αρκεί να πρόκειται για επανειλημμένη ή συστηματική επαναχρησιμοποίηση;

Εφόσον απαιτείται η ύπαρξη επανειλημμένης και συστηματικής επαναχρησιμοποιήσεως:

α)	Ποιο είναι το σημασιολογικό περιεχόμενο του όρου συστηματική;

β)	Μπορεί να υφίσταται τέτοια επαναχρησιμοποίηση οσάκις αυτή γίνεται μέσω αυτοματοποιημένου συστήματος;

γ)	Έχει εν προκειμένω σημασία το αν γίνεται χρήση θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως κατά τον προεκτεθέντα τρόπο;

Έχει το άρθρο 7, παράγραφος 5, της οδηγίας [96/9] την έννοια ότι η απαγόρευση που περιλαμβάνει η διάταξη αυτή δεν έχει εφαρμογή σε περίπτωση κατά την οποία, επανειλημμένως, για κάθε εντολή αναζητήσεως τίθενται από τρίτον στη διάθεση των επί μέρους χρηστών μεταμηχανής του εν λόγω τρίτου μόνον επουσιώδη μέρη του περιεχομένου της βάσεως δεδομένων;

Σε περίπτωση καταφατικής απαντήσεως στο προηγούμενο ερώτημα, ισχύει το ίδιο και οσάκις το σωρευτικό αποτέλεσμα της επανειλημμένης επαναχρησιμοποιήσεως των επουσιωδών αυτών μερών είναι να τίθεται στη διάθεση των επί μέρους χρηστών στο σύνολό τους ένα ουσιώδες μέρος του περιεχομένου της βάσεως δεδομένων;

Έχει το άρθρο 7, παράγραφος 5, της οδηγίας [96/9] την έννοια ότι, σε περίπτωση πράξεων για τις οποίες δεν έχει δοθεί άδεια και οι οποίες έχουν ως συνέπεια να τίθεται, λόγω του σωρευτικού αποτελέσματος της επαναχρησιμοποιήσεως, το σύνολο ή ουσιώδες μέρος του περιεχομένου της προστατευόμενης βάσεως δεδομένων στη διάθεση του κοινού, πληρούνται οι προϋποθέσεις [της διατάξεως αυτής] ή πρέπει επιπλέον να προβληθεί και να αποδειχθεί ότι οι πράξεις αυτές αντιβαίνουν στην αδιατάρακτη εκμετάλλευση της βάσεως δεδομένων ή ότι θίγουν με αδικαιολόγητο τρόπο τα νόμιμα συμφέροντα του κατασκευαστή της βάσεως δεδομένων;

9)	Πρέπει να τεκμαίρεται η επέλευση σοβαρής ζημίας ως προς την επένδυση του κατασκευαστή της βάσεως δεδομένων στην περίπτωση των προεκτεθεισών πράξεων;»

Επί των προδικαστικών ερωτημάτων

Καταρχάς, πρέπει να επισημανθεί ότι τα ερωτήματα αφορούν, κατ’ ουσίαν, το ζήτημα αν ο διαχειριστής θεματικής μηχανής αναζητήσεως, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, ασκεί δραστηριότητα εμπίπτουσα στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 7, παράγραφοι 1 έως 5, της οδηγίας 96/9, με συνέπεια ο κατασκευαστής βάσεως δεδομένων που πληροί τα κριτήρια τα οποία προβλέπει η παράγραφος 1 του άρθρου αυτού να μπορεί να αντιταχθεί στο ενδεχόμενο η οικεία βάση να περιληφθεί, άνευ ουδενός αντιτίμου, στην υπηρεσία που παρέχει η θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως.

20	Το άρθρο 7, παράγραφος 1, της οδηγίας 96/9, του οποίου την ερμηνεία αφορούν το πρώτο, το δεύτερο και το τρίτο ερώτημα, επιτρέπει στον κατασκευαστή βάσεως δεδομένων να απαγορεύσει την επαναχρησιμοποίηση του συνόλου ή ουσιώδους μέρους του περιεχομένου της βάσεως αυτής.

Αντιθέτως, κατά το άρθρο 7, παράγραφος 5, της εν λόγω οδηγίας, του οποίου η ερμηνεία αποτελεί το αντικείμενο του τέταρτου έως και του ένατου ερωτήματος, δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση επουσιωδών μερών του περιεχομένου προστατευόμενης βάσεως δεδομένων σε περίπτωση κατά την οποία η επαναχρησιμοποίηση αυτή είναι επανειλημμένη και συστηματική, προϋποθέτει δε πράξεις που αντιβαίνουν στην αδιατάρακτη εκμετάλλευση της εν λόγω βάσεως ή θίγει αδικαιολόγητα τα νόμιμα συμφέροντα του κατασκευαστή της.

Πάντως, της προστασίας που παρέχεται βάσει των διατάξεων αυτών απολαύουν, κατά το άρθρο 7, παράγραφος 1, της οδηγίας 96/9, μόνον οι βάσεις δεδομένων που πληρούν συγκεκριμένο κριτήριο, δηλαδή το ότι η κτήση, ο έλεγχος ή η παρουσίαση του περιεχομένου της βάσεως καταδεικνύουν ουσιώδη από ποιοτικής ή ποσοτικής απόψεως επένδυση. Όπως, όμως, προκύπτει από τη σκέψη 16 της παρούσας αποφάσεως, τα ερωτήματα στηρίζονται συνεπώς στην παραδοχή ότι η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης συλλογή αγγελιών πωλήσεως αυτοκινήτων πληροί την προϋπόθεση αυτή.

Επί του πρώτου, του δευτέρου και του τρίτου ερωτήματος

Με το πρώτο, το δεύτερο και το τρίτο ερώτημά του, τα οποία πρέπει να εξετασθούν από κοινού, το αιτούν δικαστήριο ζητεί, κατ’ ουσίαν, να διευκρινισθεί αν η οδηγία 96/9 έχει την έννοια ότι ο διαχειριστής θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης προβαίνει σε επαναχρησιμοποίηση του συνόλου ή ουσιώδους μέρους του περιεχομένου βάσεως δεδομένων η οποία καλύπτεται από την υπηρεσία του.

Για να δοθεί απάντηση στο ερώτημα αυτό, επιβάλλεται, πρώτον, να υπομνησθούν τα ουσιώδη χαρακτηριστικά γνωρίσματα μιας τέτοιας θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως και της λειτουργίας της, όπως συνάγονται από την υποβληθείσα στο Δικαστήριο δικογραφία, τα οποία εξάλλου διαφοροποιούν ουσιωδώς τη θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως από μια γενικού χαρακτήρα μηχανή αναζητήσεως που βασίζεται σε αλγόριθμο, όπως είναι αυτές του Google ή του Yahoo.

Αφενός, από την απόφαση περί παραπομπής προκύπτει ότι θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, δεν διαθέτει δική της μηχανή αναζητήσεως η οποία διατρέχει τους άλλους ιστοτόπους. Αντιθέτως, για να εκτελέσει της εντολές αναζητήσεως, κάνει χρήση των μηχανών αναζητήσεως που διαθέτουν οι βάσεις δεδομένων τις οποίες καλύπτει η υπηρεσία της, όπως διευκρινίζεται στη σκέψη 9 της παρούσας αποφάσεως. Συγκεκριμένα, η θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως μεταφράζει «σε πραγματικό χρόνο» τις εντολές αναζητήσεως των χρηστών της στις μηχανές αυτές αναζητήσεως, οπότε εξερευνά όλα τα δεδομένα των εν λόγω βάσεων.

Αφετέρου, από την απόφαση του αιτούντος δικαστηρίου προκύπτει ότι θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, παρέχει πλεονεκτήματα παρόμοια με εκείνα της ίδιας της βάσεως δεδομένων όσον αφορά τη διατύπωση εντολής αναζητήσεως και την παρουσίαση των αποτελεσμάτων, καθιστώντας εκ παραλλήλου δυνατή την εξερεύνηση, με μία μόνον εντολή αναζητήσεως, πλειόνων βάσεων δεδομένων, όπως διευκρινίζεται στις σκέψεις 9 και 10 της παρούσας αποφάσεως. Συγκεκριμένα, όπως ακριβώς και στην περίπτωση της βάσεως δεδομένων, το τυποποιημένο έγγραφο αναζητήσεως της θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως, στο οποίο ο τελικός χρήστης εισάγει την εντολή του, περιλαμβάνει διάφορα πεδία που καθιστούν δυνατό στον χρήστη αυτό να στοχεύσει την αναζήτησή του βάσει πλειόνων κριτηρίων τα οποία πρέπει να πληρούν τα αποτελέσματα. Επιπλέον, τα αποτελέσματα εμφανίζονται, τόσο στη βάση δεδομένων όσο και στη θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως, βάσει ορισμένων κριτηρίων, κατά αύξουσα ή φθίνουσα σειρά σπουδαιότητας, κατ’ επιλογήν του τελικού χρήστη.

Όσον αφορά, δεύτερον, τη δραστηριότητα διαχειριστή θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, η οποία πρέπει να χαρακτηρισθεί με βάση το άρθρο 7, παράγραφος 1, της οδηγίας 96/9, υπενθυμίζεται ότι το πρώτο ερώτημα αφορά την, εκ μέρους του διαχειριστή αυτού και μέσω της θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως, παροχή στο κοινό της δυνατότητας να προβαίνει «σε πραγματικό χρόνο» σε αναζήτηση εντός του συνόλου ή ουσιώδους μέρους βάσεως δεδομένων, εκτελώντας την εντολή αναζητήσεως τελικού χρήστη «μεταφρασμένη» στη μηχανή αναζητήσεως της βάσεως δεδομένων.

Η περιγραφή αυτή της κρίσιμης δραστηριότητας του εν λόγω διαχειριστή λαμβάνει υπόψη του ότι η εκ μέρους της θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως εκτέλεση συγκεκριμένης εντολής αναζητήσεως, περιλαμβανομένης της παρουσιάσεως στον τελικό χρήστη των αποτελεσμάτων που έχουν ανευρεθεί, γίνεται αυτομάτως, αναλόγως του προγραμματισμού της εν λόγω μεταμηχανής, χωρίς να απαιτείται στο στάδιο αυτό παρέμβαση του διαχειριστή. Στο στάδιο αυτό ενεργεί μόνον ο τελικός χρήστης που εισάγει την εντολή του αναζητήσεως.

Αντιθέτως, οι πράξεις τις οποίες πράγματι τελεί ο διαχειριστής θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, προηγούνται χρονικά των δραστηριοτήτων των τελικών χρηστών και της εκτελέσεως συγκεκριμένης εντολής αναζητήσεως. Συγκεκριμένα, πρόκειται για την παροχή στο πλαίσιο του Διαδικτύου θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως με σκοπό τη μετάφραση των εντολών αναζητήσεως που εισάγουν σε αυτήν οι τελικοί χρήστες στις μηχανές αναζητήσεως των βάσεων δεδομένων τις οποίες καλύπτει η υπηρεσία της επίμαχης μεταμηχανής.

Συνεπώς, πρέπει να εξετασθεί, τρίτον, εάν η δραστηριότητα αυτή εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 7, παράγραφος 1, της οδηγίας 96/9, στοιχείο που προϋποθέτει ότι η δραστηριότητα αυτή αποτελεί «επαναχρησιμοποίηση» κατά την έννοια του εν λόγω άρθρου 7, παράγραφος 2, στοιχείο βʹ, και ότι αφορά το σύνολο ή ουσιώδες μέρος του περιεχομένου της οικείας βάσεως δεδομένων.

Όσον αφορά την έννοια της «επαναχρησιμοποιήσεως», κατά το άρθρο 7, παράγραφος 2, στοιχείο βʹ, της οδηγίας 96/9, αυτή ορίζεται ως «η πάσης μορφής διάθεση στο κοινό του συνόλου ή ουσιώδους μέρους του περιεχομένου της βάσεως με τη διανομή αντιγράφων, εκμίσθωση, μετάδοση [ηλεκτρονικώς ή διαδικτυακώς] ή με οποιαδήποτε άλλη μορφή». Εντούτοις, η μνεία του ουσιώδους χαρακτήρα του επαναχρησιμοποιηθέντος μέρους δεν αφορά αφεαυτής τον ορισμό της έννοιας αυτής (βλ. απόφαση της 9ης Νοεμβρίου 2004, C-203/02, The British Horseracing Board κ.λπ., Συλλογή 2004, σ. I-10415, σκέψη 50).

32	Δεδομένου ότι η έννοια της επαναχρησιμοποιήσεως μνημονεύεται στις παραγράφους 1 και 5 του εν λόγω άρθρου 7, πρέπει να ερμηνεύεται εντός του γενικού πλαισίου του άρθρου αυτού (βλ., σχετικώς, απόφαση της 9ης Οκτωβρίου 2008, C-304/07, Directmedia Publishing, Συλλογή 2008, σ. I-7565, σκέψη 28).

Η χρήση, στο άρθρο 7, παράγραφος 2, στοιχείο βʹ, της οδηγίας 96/9, της φράσεως «η πάσης μορφής διάθεση στο κοινό» καταδεικνύει ότι ο κοινοτικός νομοθέτης προσέδωσε ευρεία έννοια στον όρο της επαναχρησιμοποιήσεως (βλ., σχετικώς, προμνημονευθείσα απόφαση The British Horseracing Board κ.λπ., σκέψη 51, και απόφαση της 18ης Οκτωβρίου 2012, C‑173/11, Football Dataco κ.λπ., σκέψη 20).

34	Το ευρύ αυτό σημασιολογικό περιεχόμενο της έννοιας της επαναχρησιμοποιήσεως ενισχύεται από τον σκοπό που επιδιώκει ο κοινοτικός νομοθέτης με τη θέσπιση δικαιώματος ειδικής φύσεως (βλ., σχετικώς, όσον αφορά την έννοια της εξαγωγής, προμνημονευθείσα απόφαση Directmedia Publishing, σκέψη 32).

Όπως έχει κρίνει το Δικαστήριο, στηριζόμενο σε πλείονες αιτιολογικές σκέψεις της οδηγίας 96/9, ιδίως δε στις αιτιολογικές σκέψεις 39, 42 και 48, ο σκοπός αυτός συνίσταται στην ενθάρρυνση της δημιουργίας συστημάτων αποθηκεύσεως και επεξεργασίας δεδομένων που συντελούν στην ανάπτυξη της αγοράς πληροφοριών εντός πλαισίου χαρακτηριζομένου από ταχύρρυθμη αύξηση του όγκου των δεδομένων που παράγονται και υφίστανται επεξεργασία κάθε έτος σε όλους τους τομείς δραστηριοτήτων (βλ., μεταξύ άλλων, προμνημονευθείσα απόφαση The British Horseracing Board κ.λπ., σκέψεις 30 και 31, καθώς και αποφάσεις της 9ης Νοεμβρίου 2004, C-46/02, Fixtures Marketing, Συλλογή 2004, σ. I-10365, σκέψη 33, και της 1ης Μαρτίου 2012, C‑604/10, Football Dataco κ.λπ., σκέψη 34).

Για τον σκοπό αυτό, η προστασία η οποία, βάσει της οδηγίας 96/9, παρέχεται διά του ειδικής φύσεως δικαιώματος έγκειται στο να διασφαλίσει υπέρ του προσώπου το οποίο ανέλαβε την πρωτοβουλία και το κόστος της πραγματοποιήσεως ουσιώδους, από απόψεως ανθρώπινων, τεχνικών και/ή χρηματοοικονομικών πόρων, επενδύσεως για τη σύσταση και τη λειτουργία βάσεως δεδομένων, αμοιβή για την επένδυσή του αυτή, παρέχοντάς του προστασία έναντι της άνευ αδείας του οικειοποιήσεως των αποτελεσμάτων αυτής της επενδύσεως (βλ. προμνημονευθείσες αποφάσεις The British Horseracing Board κ.λπ., σκέψεις 32 και 46, Fixtures Marketing, σκέψη 35, και Directmedia Publishing, σκέψη 33).

Με γνώμονα τον σκοπό αυτό, ο όρος «επαναχρησιμοποίηση», κατά το άρθρο 7 της οδηγίας 96/9, έχει την έννοια ότι παραπέμπει σε οποιαδήποτε πράξη συνιστά διάθεση στο κοινό, χωρίς τη συγκατάθεση του δημιουργού της βάσεως δεδομένων, των αποτελεσμάτων της επενδύσεώς του, στερώντας του έσοδα τα οποία θα καθιστούσαν σε αυτόν δυνατή την απόσβεση του κόστους της επενδύσεως αυτής (βλ. προμνημονευθείσα απόφαση The British Horseracing Board κ.λπ., σκέψη 51). Η έννοια αυτή περιλαμβάνει, επομένως, οποιαδήποτε μη εγκεκριμένη πράξη μεταδόσεως στο κοινό του περιεχομένου προστατευόμενης βάσεως δεδομένων ή ουσιώδους μέρους του περιεχομένου της αυτού (βλ. προμνημονευθείσα απόφαση The British Horseracing Board κ.λπ., σκέψη 67, απόφαση της 5ης Μαρτίου 2009, C-545/07, Apis-Hristovich, Συλλογή 2009, σ. I-1627, σκέψη 49, και προμνημονευθείσα απόφαση της 18ης Οκτωβρίου 2012, Football Dataco κ.λπ., σκέψη 20). Το είδος και η μορφή της χρησιμοποιούμενης διαδικασίας στερείται συναφώς σημασίας (βλ. προμνημονευθείσα απόφαση της 18ης Οκτωβρίου 2012, Football Dataco κ.λπ., σκέψη 20).

Το δεύτερο μέρος του ορισμού που περιέχεται στο άρθρο 7, παράγραφος 2, στοιχείο βʹ, της οδηγίας 96/9, δηλαδή «με διανομή αντιγράφων, εκμίσθωση, μετάδοση [ηλεκτρονικώς ή διαδικτυακώς] ή με άλλες μορφές», ιδίως δε η εναλλακτική διατύπωση «με άλλες μορφές», επιτρέπει επίσης τη διασταλτική ερμηνεία του ορισμού αυτού βάσει του σκοπού του εν λόγω άρθρου 7, που υπομνήσθηκε στις σκέψεις 35 και 36 της παρούσας αποφάσεως.

Όσον αφορά τη δραστηριότητα του διαχειριστή θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, η οποία και είναι κρίσιμη εν προκειμένω, δηλαδή τη διαδικτυακή λειτουργία μιας τέτοιας θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως η οποία σκοπεί στο να μεταφράζει τις εντολές αναζητήσεως που εισάγουν σ’ αυτήν οι τελικοί χρήστες προς τις μηχανές αναζητήσεως των βάσεων δεδομένων τις οποίες καλύπτει η υπηρεσία της εν λόγω θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως, πρέπει να επισημανθεί ότι η δραστηριότητα αυτή δεν περιορίζεται στο να επισημαίνει στον χρήστη τις βάσεις δεδομένων οι οποίες παρέχουν πληροφορίες σχετικά με ορισμένο θέμα.

Συγκεκριμένα, η δραστηριότητα αυτή έχει ως σκοπό να παρέχει σε κάθε τελικό χρήστη έναν μηχανισμό που θα καθιστά δυνατή την εξερεύνηση όλων των στοιχείων τα οποία περιλαμβάνονται σε προστατευόμενη βάση δεδομένων και, ως εκ τούτου, να παρέχει πρόσβαση στο σύνολο του περιεχομένου της βάσεως αυτής μέσω διαφορετικής οδού από αυτήν που προβλέπει ο κατασκευαστής της εν λόγω βάσεως, χρησιμοποιώντας, όμως, τη μηχανή αναζητήσεως της βάσεως και παρέχοντας τα ίδια πλεονεκτήματα ως προς την αναζήτηση με την ίδια τη βάση, όπως προκύπτει από τις σκέψεις 25 και 26 της παρούσας αποφάσεως. Ο τελικός χρήστης, ο οποίος αναζητεί στοιχεία, δεν έχει πλέον ανάγκη να επισκεφθεί τον ιστότοπο της οικείας βάσεως δεδομένων ή την αρχική σελίδα της ή το τυποποιημένο έγγραφό της αναζητήσεως για να συμβουλευθεί τη βάση αυτή, δεδομένου ότι μπορεί να συμβουλευθεί το περιεχόμενό της «σε πραγματικό χρόνο», μέσω του ιστοτόπου της θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως.

Η δραστηριότητα αυτή του διαχειριστή θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, ενέχει τον κίνδυνο να στερήσει έσοδα από τον κατασκευαστή της βάσεως δεδομένων, ιδίως δε αυτά που αντλεί από τη διαφήμιση στον ιστότοπό του, στερώντας κατά τον τρόπο αυτό από τον εν λόγω κατασκευαστή εισοδήματα τα οποία θα του έδιναν τη δυνατότητα αποσβέσεως της επενδύσεώς του για τη δημιουργία και τη λειτουργία της βάσεως δεδομένων.

Συγκεκριμένα, καθόσον ο τελικός χρήστης δεν έχει πλέον ανάγκη να επισκεφθεί την αρχική σελίδα και να χρησιμοποιήσει το τυποποιημένο έγγραφο αναζητήσεως της βάσεως δεδομένων, ενδέχεται ο κατασκευαστής της βάσεως αυτής να πραγματοποιεί λιγότερα έσοδα από τις διαφημίσεις στην αρχική σελίδα του ή στο εν λόγω τυποποιημένο έγγραφο αναζητήσεως, στο μέτρο ιδίως που είναι πλέον επικερδές για τις επιχειρήσεις που επιθυμούν να διαφημιστούν διαδικτυακώς να προτιμήσουν τον ιστότοπο της θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως και όχι κάποια από τις βάσεις δεδομένων που καλύπτει η μεταμηχανή αυτή.

Όσον αφορά, εξάλλου, βάσεις δεδομένων που περιέχουν αγγελίες, ενδέχεται οι πωλητές να καταχωρίζουν τις αγγελίες τους σε μία μόνο βάση, δεδομένης της δυνατότητας ταυτόχρονης αναζητήσεως σε πλείονες βάσεις δεδομένων με τη βοήθεια της θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως και της επισημάνσεως εκ μέρους αυτής τυχόν επαναλήψεων, με συνέπεια οι βάσεις δεδομένων να καθίστανται λιγότερο ογκώδεις και, ως εκ τούτου, λιγότερο ελκυστικές.

Τον κίνδυνο αυτό, ο οποίος συνίσταται στο ενδεχόμενο η διαδικτυακή λειτουργία θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, να στερεί έσοδα από τον κατασκευαστή της οικείας βάσεως δεδομένων, δεν αποκλείει το ότι, για την πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες σχετικά με αποτέλεσμα που ανευρέθηκε σε βάση δεδομένων, στη δε υπόθεση της κύριας δίκης σε όλες τις πληροφορίες που αφορούν αυτοκίνητο μνημονευόμενο σε αγγελία, εξακολουθεί να απαιτείται, καταρχήν, να ακολουθηθεί ο διαδικτυακός σύνδεσμος προς την πρωτότυπη σελίδα στην οποία ανευρέθηκε το αποτέλεσμα.

Συγκεκριμένα, αφενός, τα στοιχεία που εμφανίζει η θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως καθιστούν δυνατό στον τελικό χρήστη να προβεί, σε ορισμένο βαθμό, σε διαλογή των αποτελεσμάτων που ανευρέθηκαν και να διαπιστώσει ότι δεν χρειάζεται επιπλέον στοιχεία σχετικά με συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Αφετέρου, είναι δυνατό ο τελικός χρήστης να έχει πρόσβαση σε λεπτομερέστερα στοιχεία όσον αφορά ανευρεθείσα πληροφορία, χωρίς να ακολουθήσει τον σύνδεσμο προς την οικεία βάση δεδομένων, σε περίπτωση κατά την οποία αυτή περιέχεται σε πλείονες βάσεις δεδομένων που καλύπτει η θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως, δεδομένου ότι αυτή επισημαίνει τέτοιες επαναλήψεις ομαδοποιώντας τες.

Βεβαίως, η προστασία που παρέχεται βάσει του άρθρου 7 της οδηγίας 96/9 δεν περιλαμβάνει πράξεις αναγνώσεως των περιεχομένων βάσεως δεδομένων (βλ. προμνημονευθείσες αποφάσεις The British Horseracing Board κ.λπ., σκέψη 54, και Directmedia Publishing, σκέψη 51). Ως εκ τούτου, σε περίπτωση κατά την οποία ο κατασκευαστής βάσεως δεδομένων επιτρέπει σε τρίτους, έστω και έναντι αντιτίμου, την πρόσβαση στο περιεχόμενο της βάσεώς του δεδομένων, το ειδικής φύσεως δικαίωμά του δεν του παρέχει τη δυνατότητα να απαγορεύσει σε αυτούς τους τρίτους την αναζήτηση πληροφοριών στη βάση δεδομένων (βλ. προμνημονευθείσες αποφάσεις The British Horseracing Board κ.λπ., σκέψη 55, και Directmedia Publishing, σκέψη 53).

Επιβάλλεται, ωστόσο, να επισημανθεί ότι η δραστηριότητα του διαχειριστή θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, δεν αποτελεί πράξη αναγνώσεως των περιεχομένων της οικείας βάσεως δεδομένων. Συγκεκριμένα, ο διαχειριστής αυτός ουδόλως ενδιαφέρεται για τα στοιχεία που περιέχει η βάση δεδομένων, αλλά παρέχει στον τελικό χρήστη ειδική πρόσβαση στη βάση αυτή και τα δεδομένα της, η οποία διαφέρει από τη διαδικασία που έχει προβλέψει ο κατασκευαστής της εν λόγω βάσεως, ενώ, όμως, εμφανίζει τα ίδια πλεονεκτήματα ως προς την αναζήτηση. Αντιθέτως, αυτός που συμβουλεύεται, μέσω της θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως, τη βάση δεδομένων είναι ο τελικός χρήστης που εισάγει εντολή αναζητήσεως σε αυτήν τη θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως.

Επιπλέον, η κρίσιμη εν προκειμένω δραστηριότητα του διαχειριστή θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως, όπως είναι η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, δηλαδή η διαδικτυακή λειτουργία αυτής της θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως, είναι παρεμφερής της κατασκευής παρασιτικού ανταγωνιστικού προϊόντος, η οποία μνημονεύεται στην αιτιολογική σκέψη 42 της οδηγίας 96/9, χωρίς, πάντως, να αντιγράφει τα στοιχεία που περιέχονται στην οικεία βάση δεδομένων. Πράγματι, λαμβανομένων υπόψη των παρεχομένων δυνατοτήτων αναζητήσεως, μια τέτοια θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως είναι παρεμφερής της βάσεως δεδομένων, χωρίς όμως να περιέχει η ίδια δεδομένα.

Αρκεί ο τελικός χρήστης να επισκεφθεί τον ιστότοπο της θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως για να αποκτήσει ταυτόχρονα πρόσβαση στο περιεχόμενο όλων των βάσεων δεδομένων που καλύπτει η υπηρεσία της μεταμηχανής αυτής. Ενώ η αναζήτηση μέσω αυτής της μεταμηχανής οδηγεί στον ίδιο κατάλογο αποτελεσμάτων με αυτόν που θα μπορούσε να προκύψει κατόπιν χωριστών αναζητήσεων σε καθεμία από αυτές τις βάσεις δεδομένων, τα αποτελέσματα εμφανίζονται με τη μορφοποίηση του ιστοτόπου της θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως. Ο τελικός χρήστης δεν έχει πλέον ανάγκη να επισκεφθεί τον ιστότοπο της βάσεως δεδομένων, εκτός και αν μεταξύ των εμφανιζομένων αποτελεσμάτων επισημαίνει την ύπαρξη αγγελίας την οποία θα ήθελε να εξετάσει λεπτομερέστερα. Στην περίπτωση αυτή, ωστόσο, οδηγείται κατευθείαν στην ίδια την αγγελία και, λόγω της ομαδοποιήσεως των επαναλήψεων, είναι απολύτως πιθανό να τη συμβουλευθεί σε άλλη βάση δεδομένων.

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η εκ μέρους του διαχειριστή της διαδικτυακή λειτουργία θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως, όπως είναι η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, η οποία σκοπεί στο να εισάγουν σ’ αυτήν εντολές αναζητήσεως οι τελικοί χρήστες προκειμένου οι εν λόγω εντολές να μεταφράζονται στη μηχανή αναζητήσεως προστατευόμενης βάσεως δεδομένων, αποτελεί «διάθεση» του περιεχομένου της βάσεως αυτής δεδομένων, κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 2, στοιχείο βʹ, της οδηγίας 96/9.

51	Η διάθεση αυτή απευθύνεται στο «κοινό», δεδομένου ότι μια τέτοια θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε και δεν αφορά, επομένως, συγκεκριμένο αριθμό ατόμων, ανεξαρτήτως του ζητήματος πόσοι χρησιμοποιούν στην πράξη την εν λόγω θεματική μεταμηχανή.

52	Κατά συνέπεια, ο διαχειριστής θεματικής μεταμηχανής αναζητήσεως όπως είναι η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης προβαίνει σε επαναχρησιμοποίηση του περιεχομένου βάσεως δεδομένων κατά την έννοια της εν λόγω διατάξεως.

Η επαναχρησιμοποίηση αυτή αφορά ουσιώδες μέρος του περιεχομένου της οικείας βάσεως δεδομένων, ενδεχομένως δε και το σύνολό της, δεδομένου ότι θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης καθιστά δυνατή την εξερεύνηση όλων των στοιχείων που περιλαμβάνει αυτή η βάση δεδομένων, ακριβώς όπως και μια εντολή αναζητήσεως που εισάγεται απευθείας στη μηχανή αναζητήσεως της βάσεως αυτής. Υπό τις συνθήκες αυτές, ο αριθμός των αποτελεσμάτων που ανευρίσκονται στην πράξη και εμφανίζονται ανά εντολή αναζητήσεως που εισάγεται στη θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως στερείται σημασίας. Συγκεκριμένα, όπως επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το γεγονός ότι, αναλόγως των κριτηρίων αναζητήσεως που καθορίζει ο τελικός χρήστης, εξετάζεται στην πράξη και εμφανίζεται μέρος μόνον της βάσεως δεδομένων ουδόλως αναιρεί το ότι ολόκληρη η βάση δεδομένων τίθεται στη διάθεση του τελικού χρήστη αυτού, όπως επισημαίνεται στις σκέψεις 39 και 40 της παρούσας αποφάσεως.

Λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των προεκτεθέντων, στο πρώτο, στο δεύτερο και στο τρίτο ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 7, παράγραφος 1, της οδηγίας 96/9 έχει την έννοια ότι επιχείρηση η οποία θέτει σε διαδικτυακή λειτουργία θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, προβαίνει σε επαναχρησιμοποίηση του συνόλου ή ουσιώδους μέρους του περιεχομένου προστατευόμενης βάσεως δεδομένων, βάσει του ως άνω άρθρου 7, εφόσον η θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως αυτή:

—	παρέχει στον τελικό χρήστη τυποποιημένο έγγραφο αναζητήσεως, το οποίο έχει, κατ’ ουσίαν, τις ίδιες λειτουργικές ιδιότητες με το τυποποιημένο έγγραφο της βάσεως δεδομένων·

—	μεταφράζει «σε πραγματικό χρόνο» τις εντολές αναζητήσεως των τελικών χρηστών στη μηχανή αναζητήσεως που διαθέτει η βάση δεδομένων, με συνέπεια να εξερευνά όλα τα δεδομένα των εν λόγω βάσεων, και

—

εμφανίζει στον τελικό χρήστη τα ανευρεθέντα αποτελέσματα με την εξωτερική μορφοποίηση του ιστοτόπου της, συνενώνοντας μεν τις περιπτώσεις επαναλήψεως, πλην όμως κατά σειρά η οποία βασίζεται σε κριτήρια παρεμφερή αυτών που χρησιμοποιεί η μηχανή αναζητήσεως της οικείας βάσεως δεδομένων για να εμφανίσει τα αποτελέσματα.

Επί του τετάρτου έως και του ενάτου ερωτήματος

55	Λαμβανομένης υπόψη της απαντήσεως που δόθηκε στο πρώτο, στο δεύτερο και στο τρίτο ερώτημα, παρέλκει η απάντηση στο τέταρτο έως και ένατο υποβληθέν ερώτημα.

Επί των δικαστικών εξόδων

Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (πέμπτο τμήμα) αποφαίνεται:

Το άρθρο 7, παράγραφος 1, της οδηγίας 96/9/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 1996, σχετικά με τη νομική προστασία των βάσεων δεδομένων, έχει την έννοια ότι επιχείρηση η οποία θέτει σε διαδικτυακή λειτουργία θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, προβαίνει σε επαναχρησιμοποίηση του συνόλου ή ουσιώδους μέρους του περιεχομένου προστατευόμενης βάσεως δεδομένων, βάσει του ως άνω άρθρου 7, εφόσον η θεματική μεταμηχανή αναζητήσεως αυτή:

—	παρέχει στον τελικό χρήστη τυποποιημένο έγγραφο αναζητήσεως, το οποίο έχει, κατ’ ουσίαν, τις ίδιες λειτουργικές ιδιότητες με το τυποποιημένο έγγραφο της βάσεως δεδομένων·

—	μεταφράζει «σε πραγματικό χρόνο» τις εντολές αναζητήσεως των τελικών χρηστών στη μηχανή αναζητήσεως που διαθέτει η βάση δεδομένων, με συνέπεια να εξερευνά όλα τα δεδομένα των εν λόγω βάσεων, και

—

(υπογραφές)

( *1 ) Γλώσσα διαδικασίας: η ολλανδική.