52004DC0694

Bruksela, dnia 22.10.2004

COM(2004) 694 końcowy

.

KOMUNIKAT KOMISJI DLA RADY

Realizacja białej księgi „Nowe wyzwanie dla młodzieży europejskiej”: bilans działań prowadzonych w ramach współpracy europejskiej dotyczącej problemów młodzieży

.

SPIS TREŚCI

1. Wstęp 3

2. Współpraca europejska w sprawach związanych z młodzieżą 3

2.1. Proces 3

2.2. Ramy współpracy europejskiej dotyczącej problemów młodzieży 4

3. Otwarta metoda koordynacji w sprawach związanych z młodzieżą 5

3.1. Wprowadzenie w życie OMK 5

3.2. Czternaście wspólnych celów OMK 6

3.3. Bilans wprowadzenia w życie OMK 6

4. Wzmocnienie znaczenia spraw młodzieży w innych politykach 7

4.1. Edukacja i kształcenie przez całe życie 7

4.2. Zatrudnienie i integracja społeczna 8

4.3. Walka z rasizmem i ksenofobią 8

4.4. Autonomia ludzi młodych 8

4.5. Uwzględnianie spraw młodzieży w innych politykach – bilans 9

5. Inne inicjatywy i działania realizujące priorytety białej księgi 9

5.1. Uczestnictwo 9

5.2. Informacja 10

5.3. Działania wolontariatu 10

5.4. Lepsze zrozumienie i znajomość problemów młodzieży 10

5.5. Nowy program europejski na rzecz młodzieży 10

6. Wnioski 11

1. WSTęP

Unia Europejska opracowywała od końca lat 80. programy poświęcone ludziom młodym, ale dopiero wraz z opublikowaniem przez Komisję w listopadzie 2001 r. białej księgi zatytułowanej „Nowe wyzwanie dla młodzieży europejskiej”[1] rozpoczął się rozwój współpracy politycznej w zakresie spraw młodzieży. Proces współpracy zapoczątkowany przez białą księgę i, w szczególności, wprowadzenie w życie otwartej metody koordynacji w tej dziedzinie umożliwił szerszą i głębszą debatę poświęconą problemom młodzieży zarówno na szczeblu europejskim i krajowym, jak i z głównymi zainteresowanymi, młodymi ludźmi.

Wymiernym skutkiem działań zapoczątkowanych w procesie opracowywania białej księgi stał się przyjęty przez Radę Europejską w czerwcu 2004 r. Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy, przewidujący opracowanie podstaw prawnych dotyczących młodzieży.

Perspektywa wzmocnienia polityk i działań na rzecz aktywnej postawy obywatelskiej, w szczególności wśród młodzieży europejskiej, znajduje również swoje odzwierciedlenie we wnioskach Komisji dotyczących nowych ram finansowych wykraczających poza rok 2006[2]. Wzmocnienie to i rozwijanie polityk w wyznaczonym kierunku będzie zadaniem Rady i nowo wybranego Parlamentu Europejskiego, a ich wprowadzenie w życie – zadaniem nowej Komisji, w szczególności w ramach przyszłego programu MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU[3].

W kontekście rozpoczynania nowego etapu polityk dotyczących spraw młodzieży Komisja uznaje za właściwe i użyteczne sporządzenie bilansu działań prowadzonych od momentu opublikowania białej księgi, zarówno w odniesieniu do mandatu wyraźnie powierzonego jej przez Radę, jak i do zobowiązań podjętych w stosunku do wszystkich uczestników tego procesu, w tym przede wszystkim ludzi młodych.

Niniejszy dokument odpowiada więc na apel Rady zawarty w jej rezolucji z czerwca 2002 r. dotyczącej ram współpracy europejskiej w sprawach młodzieży[4]. Rada zachęcała w niej Komisję do opracowania sprawozdania zawierającego ocenę ram współpracy, w tym ocenę otwartej metody koordynacji, oraz, o ile byłoby to właściwe, przedstawienia sugestii zmian, jakie należałoby wprowadzić w omawianej metodzie. Wstępny harmonogram przewidywał zbadanie wymienionego sprawozdania przez Radę w roku 2004.

2. WSPÓłPRACA EUROPEJSKA W SPRAWACH ZWIąZANYCH Z MłODZIEżą

2.1. Proces

Biała księga określiła główne wyzwania dla polityk dotyczących spraw młodzieży w europejskim kontekście socjo-demograficznym, charakteryzującym się rosnącym brakiem równowagi między ludźmi młodymi i starszymi, zmianą warunków, w jakich żyją ludzie młodzi w momencie najważniejszego rozszerzenia europejskiego, oraz warunków otoczenia, w którym zachodzi internacjonalizacja.

Opracowaniu księgi towarzyszyły szerokie konsultacje z ludźmi młodymi, co wynikało z chęci sprawienia, by obywatele czuli się związani z dotyczącymi ich decyzjami, i przyczynienia się w ten sposób do zbliżenia obywateli do instytucji politycznych.

Biała księga była wyrazem nowych ambicji młodzieży, a także proponowała Unii Europejskiej nowe ramy współpracy w zakresie problemów młodzieży, jednocześnie ambitne, na miarę oczekiwań ludzi młodych, i realistyczne, ustanawiające priorytety i zachowujące różne szczeble kompetencji.

Parlament Europejski[5] poparł propozycje zawarte w białej księdze oraz wprowadzenie jej w życie, podobnie jak Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny[6] i Komitet Regionów[7].

Biała księga była przełomowa w sposobie podejścia do polityk dotyczących spraw młodzieży. Główna część oceny dokonanej przez Komisję odnośnie do problemów młodzieży okazała się zasadna, a priorytety zostały potwierdzone przez naukowców, administracje krajowe i organizacje młodzieżowe.

Do dziś pozostaje ona źródłem informacji w Unii Europejskiej, ale także w stosunku do innych państw europejskich i reszty świata. Niemniej jednak młodzież wciąż się zmienia i w najbliższym czasie trzeba będzie zastanowić się nad priorytetami działań w następnych latach.

2.2. Ramy współpracy europejskiej dotyczącej problemów młodzieży

Ramy współpracy europejskiej dotyczącej problemów młodzieży, ustanawione począwszy od białej księgi Komisji, przez rezolucję Rady z czerwca 2002 r., składają się z dwóch uzupełniających się części:

a) zastosowanie otwartej metody koordynacji (OMK) do priorytetów tematycznych specyficznych dla problemów dotyczących młodzieży;

b) większe uwzględnienie znaczenia spraw młodzieży w innych politykach.

Rezolucja zatwierdza zasady elastyczności zawarte w metodzie, braku dyskryminacji i równości szans, włączenia ludzi młodych oraz stowarzyszeń państw kandydujących w ramy współpracy.

Cztery priorytety tematyczne przedstawione w białej księdze, tzn.: i) uczestnictwo, ii) informacja, iii) działania wolontariatu młodzieżowego, iv) większe zrozumienie i znajomość problemów młodzieży, są w niej potwierdzone jako priorytety OMK, wraz z wyszczególnieniem procedur mających doprowadzić do przyjęcia wspólnych celów przez Radę i Państwa Członkowskie, których należy przestrzegać. Rezolucja przewiduje również mechanizmy służące monitorowaniu realizacji celów.

Rezolucja wyszczególnia ponadto polityki i programy mające w większym stopniu uwzględnić sprawy młodzieży: edukację i kształcenie przez całe życie, mobilność, zatrudnienie i integrację społeczną, walkę z rasizmem i ksenofobią. Przyjęto do wiadomości zamiar Komisji stworzenia grupy roboczej, której zadaniem będzie rozważanie autonomii ludzi młodych w społeczeństwie.

3. OTWARTA METODA KOORDYNACJI W SPRAWACH ZWIąZANYCH Z MłODZIEżą

3.1. Wprowadzenie w życie OMK

Zgodnie z rezolucją Komisja Europejska przesłała w lipcu 2002 r. do Państw Członkowskich i państw kandydatów kwestionariusze dotyczące uczestnictwa i informacji, a rok później dotyczące działań wolontariatu i lepszego zrozumienia i znajomości problemów młodzieży.

Komisja dokonała analizy całości odpowiedzi, sporządziła raporty zbiorcze i opracowała projekty wspólnych celów oraz główne kierunki działań.

Komisja zorganizowała konsultacje na poziomie europejskim w formie kwestionariuszy, raportów zbiorczych i projektów wspólnych celów, z udziałem głównych zainteresowanych stron. Regularnie konsultowano się zEuropejskim Forum Młodzieży[8], nie wyłączając innych sposobów konsultacji, jak miało to miejsce na przykład w trakcie konferencji z udziałem ludzi młodych (patrz ppkt 5.1). W zależności od tematów i stosowności podejmowano również konsultacje z naukowcami specjalizującymi się w dziedzinach związanych z młodzieżą oraz z młodymi ludźmi zebranymi na konferencjach organizowanych przez prezydencje Rady.

Komisja zaproponowała wspólne cele dotyczące uczestnictwa i informacji młodzieży w kwietniu 2003 r.[9], a Rada przyjęła je w rezolucji z listopada 2003 r.[10].

Komisja przyjęła wnioski dotyczące wspólnych celów dla wolontariatu[11] oraz lepszego rozumienia i znajomości problemów młodzieży[12] w kwietniu 2004 r., które powinny stać się przedmiotem rezolucji w trakcie Rady w listopadzie 2004 r.

W celu wspierania wprowadzenia w życie wspólnych celów przyjętych przez Radę szczególną rolę przydzielono zebraniu dyrektorów generalnych ds. młodzieży, które stanowi platformę dialogu i nieformalnego porozumienia politycznego.

Trzy grupy robocze rozpoczęły prace nad tematami uczestnictwa na szczeblu lokalnym, informacji oraz zaangażowania ludzi młodych i jego uznania. Celem tych grup jest sprzyjanie wymianie dobrych praktyk służących wspieraniu i przyspieszeniu realizacji wytyczonych celów. Wyniki ich prac posłużą realizacji celów na szczeblu krajowym i opracowaniu sprawozdań, do których przedstawienia w końcu 2005 r. zobowiązały się Państwa Członkowskie. Będą mogły również posłużyć jako podstawa do pracy nad tymi tematami dla Grupy ds. Młodzieży w Radzie, jak i dla samych ministrów.

3.2. Czternaście wspólnych celów OMK

Komisja zaproponowała czternaście celów, z których cztery związane są z lepszą znajomością problemów młodzieży, a dziesięć dotyczy bezpośrednio ludzi młodych:

- w celu stworzenia warunków dogodnych dla realizacji aktywnej postawy obywatelskiej ludzi młodych Rada przyjęła trzy cele uczestnictwa dotyczące udziału ludzi młodych w życiu ich społeczności lokalnej, ich uczestnictwa w demokracji przedstawicielskiej oraz uczenia się uczestnictwa,

- odnośnie do informowania ludzi młodych, będącego jednym z warunków uczestnictwa, Rada przyjęła trzy cele dotyczące odpowiednio dostępu do informacji, jakości systemów oraz otwarcia na większe włączenie ludzi młodych w opracowywanie i rozpowszechnianie informacji,

- działania wolontariatu prowadzone są we wszystkich Państwach Członkowskich w różnych formach, a Służba Wolontariatu Europejskiego odnosi coraz większy sukces w ramach programu MŁODZIEŻ. Cele przedstawione przez Komisję obejmują rozwój tych działań w ich różnorodności, ułatwienie dostępu do nich większej liczbie uczestników oraz wskazują większe uznanie korzyści, indywidualnej i zbiorowej, wynikającej z tych działań,

- rozważania i działanie polityczne powinny móc opierać się na lepszym rozumieniu i znajomości problemów młodzieży . Dwa pierwsze cele przestawione przez Komisję skupiają się na identyfikacji i uaktualnieniu dotychczasowej wiedzy, w pierwszym rzędzie odnośnie do tematów priorytetowych dla młodzieży, następnie odnośnie do innych tematów mających znaczenie dla młodzieży, podczas gdy dwa kolejne cele dotyczą z jednej strony jakości metod i narzędzi, z drugiej wspierania wymiany, dialogu i tworzenia sieci.

3.3. Bilans wprowadzenia w życie OMK

Nowe ramy współpracy europejskiej stały się rzeczywistością, a zobowiązania podjęte przez Komisję zostały dotrzymane. Problematyka młodzieży ukonstytuowała się obecnie jako dziedzina polityki, w której wszyscy uczestnicy czynnie działają, rozmawiają i współpracują.

Wybór otwartej metody koordynacji, elastycznej i dostosowanej do problematyki młodzieżowej, pozwolił na zbudowanie spójnego systemu pracy oraz ustalenie priorytetów politycznych dla działań. Te priorytety europejskie stanowią również punkt odniesienia dla ustalania priorytetów krajowych.

Taka metoda pracy pozwoliła na włączenie do działania administracji krajowych oraz nadanie postrzegalności politycznej akcjom uruchomionym na rzecz młodzieży. Osiągnięty w ten sposób rytm pracy pozwolił każdej z kolejnych prezydencji na przyczynienie się do nadania dynamiki procesowi realizacji celów, za których realizację odpowiedzialne są Państwa Członkowskie.

OMK problematyki młodzieżowej różni się jednak od otwartej metody koordynacji w innych dziedzinach tym, że:

- ustalone cele mają charakter jakościowy i nie są na obecnym etapie przedmiotem ustaleń liczbowych („benchmarks”),

- realizacja celów, pozostawiona ocenie Państw Członkowskich, nie stała się przedmiotem planów krajowych koordynowanych na szczeblu europejskim.

Bez kwestionowania dokonanych wyborów, które okazały się niezbędne dla jednomyślnego podejścia do wprowadzenia w życie nowych ram współpracy, należałoby zastanowić się nad konieczną równowagą między elastycznością i skutecznością metody.

Realizacja wspólnych celów przez Państwa Członkowskie jest zasadniczym warunkiem sukcesu OMK. Każde Państwo Członkowskie, w zależności od swojej sytuacji wewnętrznej, powinno określić plan działania, mający na celu osiągnięcie ustalonych celów.

Podsumowując, konsultacja z ludźmi młodymi ma podstawowe znaczenie na każdym szczeblu, europejskim, ale również krajowym, oraz na różnych etapach procedury (odpowiedzi na kwestionariusze, opracowywanie i monitorowanie działań krajowych, sprawozdania dla Komisji, ...).

4. WZMOCNIENIE ZNACZENIA SPRAW MłODZIEżY W INNYCH POLITYKACH

Pewna liczba polityk ma znaczący wpływ na życie ludzi młodych, w szczególności polityki wymienione jako priorytety w białej księdze i powtórzone w rezolucji Rady z czerwca 2002 r., a mianowicie: edukacja i kształcenie przez całe życie, mobilność, zatrudnienie i integracja społeczna, walka z rasizmem i ksenofobią, autonomia w realizacji postawy obywatelskiej. Na poziomie europejskim rozwinięto następujące działania:

4.1. Edukacja i kształcenie przez całe życie

Grupa ds. Młodzieży w Radzie miała swój udział w opracowaniu rezolucji Rady z czerwca 2002 r.[13] dotyczącej kształcenia przez całe życie, która uznaje wartość nauczania mimowolnego i nieformalnego w ramach działań młodzieży poza formalnymi ramami nauczania.

Zapewniono monitorowanie działań w ramach realizacji programu roboczego dotyczącego celów systemów edukacji i kształcenia[14] oraz wprowadzenia w życie deklaracji z Kopenhagi w sprawie wzmocnionej współpracy europejskiej w dziedzinie edukacji i kształcenia zawodowego[15]..

Przedstawiciele Komisji Europejskiej opracowali również dokument roboczy powiązany ściśle z dokumentami Rady Europy[16] i zorganizowali seminarium badawcze dotyczące kwestii uznawania i zatwierdzania edukacji i kształcenia dotyczącego młodzieży[17].

4.2. Zatrudnienie i integracja społeczna

Grupa ds. Młodzieży w Radzie towarzyszyła Komitetowi ds. Zatrudnienia w przeglądzie europejskiej strategii zatrudnienia i jej głównych kierunków w roku 2003 w celu uwzględnienia w nim sytuacji młodzieży.

W maju 2004 r. Rada ds. Młodzieży przyjęła rezolucję dotyczącą ludzi młodych i ich włączenia w życie społeczne, zgodnie z którą ludzie młodzi o mniejszych szansach stają się priorytetem w otwartej metodzie koordynacji, dotyczącej walki z wyłączeniem z życia społecznego.

4.3. Walka z rasizmem i ksenofobią

Rada przyjęła w maju 2004 r. deklarację w sprawie ludzi młodych wobec rasizmu i nietolerancji[18] ustanawiającą plan działania do końca roku 2005.

Komisja rozwinęła współpracę z Europejskim Centrum Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii[19] oraz udzieliła poparcia wielu projektom mającym na celu walkę z rasizmem i ksenofobią poprzez program MŁODZIEŻ, w szczególności poprzez europejską stronę internetową dla ludzi młodych przeciwko rasizmowi i ksenofobii[20].

4.4. Autonomia ludzi młodych

Komisja zorganizowała w październiku 2003 r. seminarium na temat autonomii ludzi młodych z udziałem specjalistów z wielu dziedzin. Mamy tutaj do czynienia ze złożonym tematem dotyczącym niezależności ekonomicznej ludzi młodych, wolnego wyboru przez nich drogi życiowej oraz ich rozwoju osobistego. Autonomia ludzi młodych jest powiązana z innymi politykami: edukacją, zatrudnieniem, ochroną społeczną i zabezpieczeniem finansowym. Propozycje działań zostały przedstawione w maju 2004 r. dyrektorom generalnym ds. młodzieży, którzy je zatwierdzili.

4.5. Uwzględnianie spraw młodzieży w innych politykach – bilans

Różne polityki uznane za priorytetowe w białej księdze stały się przedmiotem szczególnej uwagi w celu zapewnienia uwzględniania spraw młodzieży w ramach tych polityk.

Podjęte inicjatywy pozwalają na zbudowanie pomostów ułatwiających konieczne wzajemne oddziaływanie, jakie należy rozwinąć między różnymi metodami, planami działań i programami.

Dotychczasowe wyniki są zachęcające, a oto pierwsze wnioski:

- niezbędne jest lepsze poznanie stanowiska młodzieży wobec tych polityk, tak by móc wpływać na nie, stąd znaczenie lepszej znajomości problemów młodzieży,

- niezbędne jest zmobilizowanie wszystkich decydentów (polityków, organizacji młodzieżowych) na wszystkich poziomach (lokalnym, regionalnym, narodowym i europejskim) w celu osiągnięcia rzeczywistej skuteczności.

5. INNE INICJATYWY I DZIAłANIA REALIZUJąCE PRIORYTETY BIAłEJ KSIęGI

Poza działaniami przewidzianymi w ramach rezolucji Rady Komisja zobowiązała się do wzmocnienia działania politycznego Unii w dziedzinach priorytetowych, określonych w białej księdze.

5.1. Uczestnictwo

Uczestnictwo ludzi młodych jest celem politycznym, traktowanym jako taki w OMK, ale jest to również jedna z zasad należytego zarządzania na szczeblu europejskim. Biorąc to pod uwagę:

- Komisja zapewniła bezpośredni dialog między ludźmi młodymi oraz ich organizacjami na każdym etapie procedur OMK,

- konferencje współorganizowane z kolejnymi prezydencjami Rady dotyczące uczestnictwa i wolontariatu młodzieżowego pozwoliły na rozwinięcie regularnego i usystematyzowanego dialogu między ludźmi młodymi, organami administracji i decydentami politycznymi,

- Komisja poparła inicjatywy dążące do aktywnego włączenia ludzi młodych w debaty i opracowanie Konstytucji europejskiej (MŁODZIEŻ 2002, Konwencja młodych w lipcu 2002 r.).

W perspektywie nowych działań na rzecz młodzieży Komisja wydała dwa apele o przedstawienie propozycji projektów pilotażowych uczestnictwa[21] i utworzenia ich sieci.

5.2. Informacja

Europejski tydzień młodzieży zorganizowany w dniach od 29 września do 5 października 2003 r.[22] podniósł wartość działań politycznych prowadzonych na rzecz ludzi młodych na poziomie europejskim i w Państwach Członkowskich, jak również wyników programu MŁODZIEŻ, przez serię wydarzeń w Parlamencie Europejskim, Komisji i na całym terytorium Europy.

Uruchomienie w maju 2004 r. europejskiego portalu młodzieżowego[23] było uwieńczeniem długotrwałej pracy pozwalającej na udostępnienie młodym ludziom w Europie informacji łatwo dostępnej, użytecznej oraz wysokiej jakości, zgodnie z zapowiedziami z białej księgi.

5.3. Działania wolontariatu

Komisja zorganizowała w listopadzie 2003 r., z udziałem włoskiej prezydencji Rady, konferencję na temat służb obywatelskich w Europie, na której przewidziano wzmocnienie współpracy między tymi służbami na szczeblu europejskim[24].

5.4. Lepsze zrozumienie i znajomość problemów młodzieży

Komisja opublikowała wyniki dwóch Eurobarometrów, przeprowadzonych w 2001 roku w państwach Unii Europejskiej[25] oraz w 2003 roku w państwach wówczas kandydujących[26], potwierdzają one, że zainteresowaniu ludzi młodych Europą towarzyszy pewna nieufność wobec tradycyjnych instytucji politycznych.

Społeczność naukowców zajmujących się problemami młodzieży została włączona w opracowanie białej księgi, propozycji wspólnych celów, konferencji prezydencji oraz w prace grupy do spraw autonomii.

Porozumienie między Komisją a Radą Europy pozwoliło na umieszczenie w Konstytucji pewnej bazy danych dotyczących polityk związanych z młodzieżą oraz na rozwinięcie i wzbogacenie analiz i danych dotyczących priorytetów OMK.

5.5. Nowy program europejski na rzecz młodzieży

Dnia 14 lipca 2004 r. Komisja przedstawiła propozycję nowego europejskiego programu na rzecz młodzieży MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU na okres 2007–2013. Ten nowy program zapewni kontynuację programu obecnego oraz rozwinie nowe działania wspierające priorytety ustanowione w ramach współpracy politycznej, w szczególności uczestnictwo ludzi młodych przyczyniające się do rozwoju ich aktywnej postawy obywatelskiej, rozwój działań wolontariatu oraz wspieranie badań niezbędnych dla lepszego poznania problemów młodzieży.

6. WNIOSKI

Komisja zachęca Radę do zapoznania się z wynikami wprowadzania w życie współpracy europejskiej w sprawach młodzieży.

Całość zobowiązań Komisji podjętych w wyniku realizacji priorytetów białej księgi została dotrzymana, wprowadzono w życie spójne ramy współpracy oraz osiągnięto szeroką mobilizację ludzi młodych, organizacji młodzieżowych, władz publicznych, ministrów i instytucji europejskich.

Niemniej już w tej chwili Unia styka się z nowymi wyzwaniami dotyczącymi spraw młodzieży. Należy uniknąć bezczynności po nowym wyzwaniu rzuconym przez białą księgę. Ratyfikacja nowego Traktatu Konstytucyjnego pociągnie za sobą konieczność podjęcia nowych działań przez całe społeczeństwo i przez młodzież, szczególnie szybko się zmieniającą.

Z tego względu Komisja uznaje za użyteczne zwrócenie uwagi Rady na następujące aspekty:

- konieczne jest rozważenie priorytetów w ramach współpracy europejskiej w sprawach młodzieży, które powinny kierować działaniem politycznym dotyczącym młodzieży w przyszłych latach (pogłębienie obecnych priorytetów, nowe priorytety ...),

- należy ponownie ocenić równowagę między elastycznością i skutecznością otwartej metody koordynacji w działaniach dotyczących młodzieży,

- otwarta metoda koordynacji powinna prowadzić do skutecznego działania na poziomie Państw Członkowskich, a w szczególności wciąż zapewniać zaangażowanie ludzi młodych w ten proces,

- konsultacja z ludźmi młodymi powinna być stała, systematyczna i skuteczna, na poziomie zarówno krajowym, jak i europejskim.

Komisja przekaże powyższe wnioski Parlamentowi Europejskiemu, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów.

[1] COM(2001) 681 wersja ostateczna z 21.11.2001.

[2] COM(2004) 101 wersja ostateczna z 10.2.2004.

[3] COM(2004) 471 z 14.7.2004.

[4] Dz.U. C 168 z 13.7.2002.

[5] Raport nr A5-0126/2002 z 19.4.2002.

[6] Dz.U. C 149 z 21.6.2002.

[7] Opinia nr 389 z 17.7.2002.

[8] http://www.forumjeunesse.org/fr/ – Europejskie Forum Młodzieży jest organizacją międzynarodową złożoną z krajowych rad młodzieży i międzynarodowych pozarządowych organizacji młodzieżowych, które reprezentują interesy ludzi młodych w całej Europie. Jest to jedyny przedstawiciel młodzieży w Europie w instytucjach międzynarodowych, w szczególności w Unii Europejskiej, Radzie Europy i Organizacji Narodów Zjednoczonych.

[9] COM(2003) 184 wersja ostateczna z 11.4.2003.

[10] Dz.U. C 295 z 5.12.2003.

[11] COM(2004) 337 wersja ostateczna z 30.4.2004.

[12] COM(2004) 336 wersja ostateczna z 30.4.2004.

[13] Dz.U. C 163 z 9.7.2002.

[14] http://europa.eu.int/comm/education/policies/2010/et_2010_fr.html

[15] http://europa.eu.int/comm/education/copenhagen/index_fr.html

[16] http://www.coe.int/T/E/Cultural_Co -o peration/Youth/2._Priorities/research_partnership.asp#TopOfPage

[17] http://www.training-youth.net/

[18] Deklaracja Rady i przedstawicieli rządów Państw Członkowskich zgromadzonych w ramach Rady w sprawie rasizmu i braku tolerancji w odniesieniu do młodzieży (9405/04 z 28.5.2004).

[19] http://www.eumc.eu.int/eumc/index.php

[20] http://www.d-a-s-h.org

[21] Dz.U. C 140 z 14.6.2003 i Dz.U. C 113 z 30.4.2004.

[22] http:/europa.eu.int/comm/youth/youthweek/index_en.html

[23] http:/europa.eu.int/youth/

[24] http://europa.eu.int/comm/youth/whitepaper/post-launch/post_en_3.html#voluntary

[25] EB 55.1 „Młodzi Europejczycy w 2001 r.”.

[26] CCEB 2003.1 „Młodzi w państwach kandydujących”.