27.4.2007   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 110/33

(1)

Unia Europejska opiera się na zasadach wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz praworządności, które są wspólne dla państw członkowskich.

(2)

Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (2) – przy uwzględnieniu statusu i zakresu zastosowania karty oraz towarzyszących jej wyjaśnień – stanowi odzwierciedlenie praw wynikających w szczególności z tradycji konstytucyjnych i zobowiązań międzynarodowych wspólnych państwom członkowskim, z Traktatu o Unii Europejskiej, traktatów wspólnotowych, Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, kart społecznych przyjętych przez Wspólnotę i Radę Europy oraz z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

(3)

W listopadzie 2004 r. Rada Europejska uznała wagę przekazywania informacji służących zaangażowaniu wszystkich w projekt europejski poprzez zachęcanie do aktywnego uczestnictwa w życiu obywatelskim.

(4)

W swoim komunikacie z dnia 15 października 2003 r. skierowanym do Parlamentu Europejskiego oraz Rady w sprawie art. 7 Traktatu o Unii Europejskiej Komisja podkreśliła znaczącą rolę społeczeństwa obywatelskiego w ochronie i upowszechnianiu praw podstawowych; Komisja powinna zatem nawiązać otwarty, przejrzysty i regularny dialog ze społeczeństwem obywatelskim.

(5)

Jak stwierdzono w programie haskim, ściślejsza współpraca zależy od zdecydowanych starań o lepsze porozumienie między organami sądowymi oraz o lepsze zrozumienie odmiennych systemów prawnych. Dlatego szczególna uwaga i szczególne wsparcie w tej kwestii należą się europejskim sieciom krajowych organów publicznych.

(6)

Konferencja Europejskich Sądów Konstytucyjnych oraz Stowarzyszenie Rad Stanu i Najwyższych Sądów Administracyjnych Unii Europejskiej przyczyniają się – przede wszystkim poprzez prowadzenie stosownych baz danych – do wymiany poglądów i doświadczeń w sprawach dotyczących orzecznictwa, organizacji i działań swoich członków w ramach wykonywania przez nich funkcji sądowniczych lub doradczych w kwestiach związanych z prawem wspólnotowym. Powinna istnieć możliwość współfinansowania działalności tej konferencji i tego stowarzyszenia w takim zakresie, w jakim wydatki ponoszone są na realizację celów leżących w ogólnym interesie europejskim. Współfinansowanie to nie oznacza jednak, że tego rodzaju sieci zostaną objęte jakimkolwiek przyszłym programem, ani nie narusza możliwości korzystania ze wsparcia zgodnie z niniejszą decyzją przez inne sieci europejskie.

(7)

Należy podkreślić, że przekazywanie obywatelom informacji i prowadzenie z nimi dialogu na temat praw wynikających z obywatelstwa Unii Europejskiej ma istotne znaczenie dla świadomości przysługujących im praw oraz umożliwienia im łatwego dostępu do wiarygodnych informacji.

(8)

Promowanie na szczeblu Unii Europejskiej dialogu międzywyznaniowego i wielokulturowego przyczyniłoby się do utrzymania i umocnienia pokoju oraz do ochrony i większego przestrzegania praw podstawowych.

(9)

Cele programu powinny uzupełniać cele Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej, ustanowionej na mocy rozporządzenia (WE) nr 168/2007 (3) i powinny koncentrować się na tych dziedzinach, w których można uzyskać europejską wartość dodaną. Aby tak się stało, należy zapewnić stosowną koordynację działań.

(10)

Aby osiągnąć komplementarność działań i zagwarantować jak najlepsze wykorzystanie zasobów, należy dopilnować, by nie dochodziło do powielania działań finansowanych w ramach programu i działań organizacji międzynarodowych zajmujących się prawami podstawowymi, np. Rady Europy, umożliwiając przy tym wspólne przedsięwzięcia służące osiągnięciu celów programu. Aby tak się stało, należy zapewnić stosowną koordynację działań.

(11)

Zgodnie z zasadą umożliwienia krajom kandydującym i krajom Bałkanów Zachodnich uczestnictwa w programach wspólnotowych, co zapewniono w programie działań z Salonik, możliwość udziału w programie powinny mieć kraje przystępujące, kraje kandydujące i kraje Bałkanów Zachodnich. Udział ten powinien wiązać się z wypełnieniem ogólnych warunków zawartych w umowach dwustronnych oraz z wkładem do budżetu programu. W poszczególne działania programu powinny móc angażować się jako partnerzy również organy, podmioty lub organizacje pozarządowe z krajów nieuczestniczących w programie, jeśli przysłuży się to celom danego działania; nie mogą one jednak być głównymi beneficjentami programu.

(12)

Powinno się również podjąć stosowne działania, aby zapobiec nieprawidłowościom i nadużyciom finansowym, oraz poczynić niezbędne kroki, aby odzyskać utracone, niesłusznie wypłacone lub nieodpowiednio wykorzystane środki – zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich (4), rozporządzeniem Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 z dnia 11 listopada 1996 r. w sprawie kontroli na miejscu oraz inspekcji przeprowadzanych przez Komisję (5) oraz z rozporządzeniem (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 maja 1999 r. dotyczącym dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) (6).

(13)

Rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (7) (zwane dalej „rozporządzeniem finansowym”) oraz rozporządzenie Komisji (WE, Euratom) nr 2342/2002 z dnia 23 grudnia 2002 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (8), które zabezpieczają interesy finansowe Wspólnoty, powinny być stosowane z uwzględnieniem zasad prostoty i spójności w wyborze instrumentów budżetowych, ograniczenia liczby przypadków, w których Komisja jest bezpośrednio odpowiedzialna za ich wdrożenie i zarządzanie nimi, a także wymaganej proporcjonalności między wielkością zasobów a obciążeniem administracyjnym związanym z ich wykorzystaniem.

(14)

Rozporządzenie finansowe wymaga, aby dotacje operacyjne miały podstawę w akcie podstawowym.

(15)

Zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (9) środki wykonania niniejszej decyzji powinny być przyjmowane z rozróżnieniem pomiędzy środkami podlegającymi procedurze zarządzania a środkami podlegającymi procedurze doradczej, przy czym w pewnych przypadkach właściwsze i skuteczniejsze będzie zastosowanie procedury doradczej.

(16)

Celów programu, a mianowicie wspierania stowarzyszeń społeczeństwa obywatelskiego, zwalczania rasizmu, ksenofobii i antysemityzmu oraz ochrony praw podstawowych i praw obywatelskich w drodze dialogu międzywyznaniowego i wielokulturowego, nie mogą w stopniu wystarczającym osiągnąć państwa członkowskie, ale z uwagi na skalę lub skutki programu cele te łatwiej osiągnąć na szczeblu Wspólnoty. Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości, określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza decyzja nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(17)

Do celów przyjęcia niniejszej decyzji Traktat nie przewiduje innych kompetencji niż określone w art. 308.

(18)

W celu zapewnienia skutecznego i terminowego wdrożenia programu, niniejsza decyzja powinna mieć zastosowanie od dnia 1 stycznia 2007 r.

(19)

Swoją opinię wydał Komitet Ekonomiczno-Społeczny (10),

a)

wspieranie rozwoju społeczeństwa europejskiego, w którym szanuje się prawa podstawowe uznane w art. 6 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej, w tym prawa wynikające z obywatelstwa Unii Europejskiej;

b)

wzmacnianie społeczeństwa obywatelskiego oraz propagowanie otwartego, przejrzystego i regularnego dialogu z nim na temat praw podstawowych;

c)

zwalczanie rasizmu, ksenofobii i antysemityzmu oraz upowszechnianie postawy większego zrozumienia dla innych kultur i wyznań i większej tolerancji w całej Unii Europejskiej;

d)

rozwijanie kontaktów, wymiany informacji i tworzenie sieci pomiędzy organami sądowniczymi i administracyjnymi oraz środowiskiem prawniczym – m.in. przez wspieranie szkoleń w dziedzinie sądownictwa – w celu poprawy porozumienia między tymi organami oraz między przedstawicielami zawodów prawniczych.

a)

upowszechnianie praw podstawowych uznanych w art. 6 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej oraz informowanie wszystkich o ich prawach, w tym prawach wynikających z obywatelstwa Unii Europejskiej w celu zachęcania obywateli do aktywnego udziału w życiu demokratycznym Unii;

b)

w razie konieczności badanie, czy w Unii Europejskiej i państwach członkowskich podczas wdrażania prawa wspólnotowego przestrzega się konkretnych praw podstawowych oraz uzyskiwanie opinii w konkretnych kwestiach związanych z prawami podstawowymi w tym zakresie;

c)

wspieranie organizacji pozarządowych i innych podmiotów społeczeństwa obywatelskiego celem zwiększenia możliwości ich aktywnego uczestnictwa w upowszechnianiu praw podstawowych, praworządności i demokracji;

d)

stworzenie odpowiednich struktur służących promowaniu dialogu międzywyznaniowego i wielokulturowego na szczeblu Unii Europejskiej.

a)

konkretne działania podejmowane przez Komisję, takie jak studia i badania naukowe, badania opinii publicznej i sondaże, określanie wskaźników i wspólnych metodologii, gromadzenie, opracowywanie i rozpowszechnianie danych i statystyk, seminaria, konferencje i spotkania ekspertów, organizowanie kampanii i imprez publicznych, tworzenie i prowadzenie witryn internetowych, przygotowywanie i rozpowszechnianie materiałów informacyjnych, wspieranie sieci ekspertów krajowych i zarządzanie tymi sieciami oraz działania w zakresie analizy, monitorowania i oceny;

b)

konkretne projekty ponadnarodowe leżące w interesie Wspólnoty – zgłoszone przez organ państwa członkowskiego lub jakikolwiek jego podmiot, przez organizację międzynarodową lub pozarządową – w które w każdym przypadku zaangażowane są co najmniej dwa państwa członkowskie lub co najmniej jedno państwo członkowskie i jedno państwo przystępujące lub kandydujące, na warunkach określonych w rocznych programach prac;

c)

wspieranie działalności organizacji pozarządowych lub innych podmiotów realizujących cele leżące w ogólnym interesie europejskim zgodnie z ogólnymi celami programu, na warunkach określonych w rocznych programach prac;

d)

dotacje operacyjne przeznaczone na współfinansowanie wydatków związanych z programem stałych prac Konferencji Europejskich Sądów Konstytucyjnych oraz Stowarzyszenia Rad Stanu i Najwyższych Sądów Administracyjnych Unii Europejskiej – które prowadzą stosowne bazy danych umożliwiające gromadzenie w całej Europie krajowych wyroków związanych z wdrożeniem prawa wspólnotowego – o ile wydatki te są przeznaczone na dążenie do osiągnięcia celów leżących w ogólnym interesie europejskim poprzez propagowanie wymiany poglądów i doświadczeń w sprawach dotyczących orzecznictwa, organizacji i działań członków konferencji i stowarzyszenia w ramach wykonywania przez nich funkcji sądowniczych lub doradczych w kwestiach związanych z prawem wspólnotowym.

a)

dotacje;

b)

udzielanie zamówień publicznych.

a)

zgodność z rocznym programem prac, celami ogólnymi określonymi w art. 2 i środkami przedsięwziętymi w różnych dziedzinach określonych w art. 3 i 4;

b)

jakość proponowanego działania pod względem koncepcji, organizacji, sposobu przedstawienia i oczekiwanych wyników;

c)

wysokość wnioskowanej kwoty wspólnotowego wsparcia finansowego i jej adekwatność do oczekiwanych rezultatów;

d)

wpływ oczekiwanych rezultatów na cele ogólne określone w art. 2 i na środki przedsiębrane w różnych dziedzinach określonych w art. 3 i 4.

a)

spójności z celami programu;

b)

jakości planowanych działań;

c)

prawdopodobnego efektu mnożnikowego wywieranego na adresatów tych działań;

d)

geograficznego oddziaływania przeprowadzonych działań;

e)

zaangażowania obywateli w strukturach danych podmiotów;

f)

stosunku kosztów do korzyści proponowanego działania.

a)

coroczną prezentację dotyczącą realizacji programu;

b)

okresowe sprawozdanie zawierające ocenę uzyskanych wyników oraz jakościowych i ilościowych aspektów realizacji niniejszego programu, w tym prac wykonanych przez beneficjentów dotacji operacyjnych, o których mowa w art. 4 lit. d) – w terminie do 31 marca 2011 r.;

c)

komunikat w sprawie kontynuacji niniejszego programu w terminie do 30 sierpnia 2012 r.;

d)

sprawozdanie z oceny ex post – w terminie do 31 grudnia 2014 r.