32003G0218(03)

Ψήφισμα του Συμβουλίου

της 6ης Φεβρουαρίου 2003

για την "ηλεκτρονική προσβασιμότητα" - βελτίωση της δυνατότητας πρόσβασης ατόμων με ειδικές ανάγκες στην κοινωνία των γνώσεων

(2003/C 39/03)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

1. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι ένα από τα καθήκοντα της Κοινότητας είναι να προάγει, στο σύνολο της Κοινότητας, υψηλό επίπεδο απασχόλησης και κοινωνικής προστασίας, την άνοδο του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας ζωής, καθώς και οικονομική και κοινωνική συνοχή,

2. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ το ψήφισμα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνερχομένων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 1999, για την απασχόληση και την κοινωνική διάσταση της κοινωνίας της πληροφορίας(1),

3. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισσαβόνας της 23ης και 24ης Μαρτίου 2000 έκανε έκκληση για μια κοινωνία της πληροφορίας για όλους,

4. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση στις 12 Μαΐου 2000 με τίτλο "Για μία Ευρώπη χωρίς φραγμούς για τα άτομα με ειδικές ανάγκες",

5. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι βασικός στόχος του προγράμματος δράσης "eEurope 2002", το οποίο υποστηρίχθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Φέιρα στις 19 και 20 Ιουνίου 2000, είναι η επίτευξη της συμμετοχής όλων των ατόμων σε μια οικονομία βασισμένη στη γνώση,

6. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι το Συμβούλιο εξέδωσε στις 27 Νοεμβρίου 2000 οδηγία για την καταπολέμηση ορισμένων διακρίσεων, συμπεριλαμβανομένων και των διακρίσεων λόγω ειδικών αναγκών στον τομέα της απασχόλησης και της εργασίας(2),

7. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι ένας από τους στόχους στην καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, όπως εγκρίθηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Νίκαιας της 7ης έως 9ης Δεκεμβρίου 2000, συνίσταται στην πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που ανοίγει η κοινωνία της γνώσης και οι νέες τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνίας και στην εξασφάλιση ότι δεν αποκλείεται κανένας, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη τις ανάγκες των ατόμων με ειδικές ανάγκες,

8. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι το Συμβούλιο εξέδωσε απόφαση στις 3 Δεκεμβρίου 2001 για τον καθορισμό του 2003 ως ευρωπαϊκού έτους ατόμων με ειδικές ανάγκες(3),

9. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι με την απόφαση αριθ. 50/2002/ΕΚ της 7ης Δεκεμβρίου 2001 σχετικά με τη θέσπιση κοινοτικού προγράμματος δράσης για την ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο υπογραμμίζουν στις αρχικές αιτιολογικές σκέψεις τη σημασία της πτυχής της ισότητας των δύο φύλων μεταξύ των αιτίων και συνεπειών του αποκλεισμού. Στο ίδιο τμήμα εφιστάται επίσης η προσοχή στα άρθρα 2 και 3 της συνθήκης, προβάλλοντας έτσι το ότι η εξάλειψη των ανισοτήτων και η προαγωγή της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών αποτελούν μέρος της αποστολής που έχει ανατεθεί στην Κοινότητα και θα πρέπει να είναι στόχος όλων των δραστηριοτήτων της,

10. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι το Συμβούλιο έχει εκδώσει ψήφισμα για την "ηλεκτρονική ένταξη" - αξιοποίηση των ευκαιριών της κοινωνίας της πληροφορίας για την κοινωνική ένταξη(4), το οποίο, μεταξύ άλλων, καλεί τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποστηρίξουν δράσεις προκειμένου να: "αρθούν οι τεχνικοί φραγμοί για τα άτομα με διάφορες αναπηρίες όσον αφορά τον πληροφορικό/επικοινωνιακό εξοπλισμό και το ιστικό περιεχόμενο, εφαρμόζοντας ιδίως τις αντίστοιχες δράσεις του προγράμματος 'e-Europe', που εποπτεύει η ομάδα εμπειρογνωμόνων για την ηλεκτρονική προσβασιμότητα (e-Accessibility)",

11. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ότι το Συμβούλιο εξέδωσε στις 20 Μαρτίου 2002 ψήφισμα για την προσβασιμότητα στις δημόσιες ιστοσελίδες και στο περιεχόμενό τους(5) το οποίο, μεταξύ άλλων, "ΚΑΛΕΙ την ομάδα υψηλού επιπέδου για την απασχόληση και την κοινωνική διάσταση της κοινωνίας της πληροφορίας (ESDIS) να παρακολουθεί την πρόοδο που πραγματοποιείται για την έγκριση και την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών της πρωτοβουλίας για την προσβασιμότητα στον παγκόσμιο ιστό (WAI) και να αναπτύσσει κοινές μεθοδολογίες και συγκρίσιμα στοιχεία ώστε να διευκολύνεται η αξιολόγηση της προόδου",

12. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ την ύπαρξη έκθεσης, η οποία έχει υποβληθεί ως έγγραφο εργασίας της Επιτροπής με τίτλο: "Ηλεκτρονική προσβασιμότητα - Βελτίωση της πρόσβασης των ατόμων με ειδικές ανάγκες στην κοινωνία των γνώσεων",

13. ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τις συστάσεις της ομάδας υψηλού επιπέδου ESDIS που βασίζεται στην παρούσα ανάλυση,

ΚΑΛΕΙ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ:

I. Να αξιοποιήσουν το δυναμικό της κοινωνίας της πληροφορίας για τα άτομα με ειδικές ανάγκες και ειδικότερα, να φροντίσουν για την απομάκρυνση των τεχνικών, νομικών και λοιπών εμποδίων για την αποτελεσματική συμμετοχή τους στην οικονομία και την κοινωνία των γνώσεων. Προς το σκοπό αυτό να χρησιμοποιήσουν, στο μέτρο του δυνατού, τους υφιστάμενους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς και να διευκολύνουν τη σύνδεση με τους αρμόδιους φορείς, όπως τους μη κυβερνητικούς οργανισμούς για τα άτομα με ειδικές ανάγκες και τους Ευρωπαϊκούς Οργανισμούς Τυποποίησης. Ειδικότερα, να επιδιώξουν αυτούς τους στόχους μέσω των ακόλουθων μέτρων:

1. να προωθήσουν μια περισσότερο συντονισμένη και εστιασμένη προσέγγιση των βασικών φορέων δραστηριοτήτων ηλεκτρονικής προσβασιμότητας και την εφαρμογή και ανάπτυξη των υφιστάμενων και νέων μέσων στους τομείς της τεχνολογίας και των προτύπων, της νομοθεσίας και της προτροπής, και της παιδείας και των πληροφοριών·

2. να επικεντρωθούν σε μια περισσότερο συντονισμένη προσέγγιση μέσω ιστοπυλώνα που θα είναι αφιερωμένος σε ζητήματα ηλεκτρονικής προσβασιμότητας, τον οποίο θα συστήσει και θα συντηρεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή·

3. να ευαισθητοποιήσουν περαιτέρω το κοινό ώστε η ανάπτυξη των τεχνολογικών ειδών εξοπλισμού, μεθόδων ή δραστηριοτήτων, στο πλαίσιο της κοινωνίας της πληροφορίας, να μη δημιουργεί κοινωνικό αποκλεισμό·

4. να ενθαρρύνουν και να διευκολύνουν τα άτομα με ειδικές ανάγκες ώστε να αποκτήσουν ενεργότερο ρόλο στην εξέλιξη των μηχανισμών εξασφάλισης ηλεκτρονικής προσβασιμότητας, στηρίζοντας την αυξανόμενη συμμετοχή τους σε:

α) τεχνολογικά προγράμματα και σχέδια,

β) οργανισμούς τυποποίησης και τεχνικές επιτροπές,

γ) επιτροπές που εξετάζουν νομοθετικά ή/και προτρεπτικά μέτρα και πρωτοβουλίες στο χώρο της παιδείας, της εκπαίδευσης και της διευκόλυνσης.

II. Να εξετάσουν τη λήψη ειδικών μέτρων σε τομείς που έχουν εντοπιστεί από το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής "Παροχή προσβασιμότητας", περιλαμβανομένων των εξής:

1. Τεχνικά μέσα και πρότυπα:

α) όσον αφορά τη χρήση των κατευθυντηρίων γραμμών WAI, να προωθήσουν κοινές μεθόδους και συγκρίσιμα στοιχεία όσον αφορά τις δημόσιες ιστοσελίδες στα κράτη μέλη και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και να συντονίσουν μια διαδικασία παρακολούθησης που να λαμβάνει υπόψη τις χωριστές δραστηριότητες των κρατών μελών και να συνεργάζεται με αυτά·

β) να προωθήσουν την προς τα ανάντι ενημέρωση από τις δραστηριότητες τυποποίησης και τις επιπτώσεις τους στην καθημερινή ζωή των ηλικιωμένων και των ατόμων με ειδικές ανάγκες·

γ) να διασφαλίσουν ότι το έκτο πρόγραμμα πλαίσιο έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης 2003-2006 θα στηρίξει δράσεις για την προώθηση της ηλεκτρονικής ένταξης με την ανάπτυξη τεχνολογιών που παρέχουν δυνατότητες πρόσβασης και δεν θέτουν φραγμούς στα άτομα με ειδικές ανάγκες, με τρόπο που να περιλαμβάνει και την παρακολούθηση των αποτελεσμάτων. Να μελετούν, κατά την εκπόνηση σχεδίων, τις συνέπειες για τα άτομα με ειδικές ανάγκες, ώστε να αποφεύγεται ο κοινωνικός αποκλεισμός.

2. Προτρεπτικά μέσα ή/και νομοθετικά μέτρα:

α) να προβλέψουν την προσθήκη "σήματος ηλεκτρονικής προσβασιμότητας" σε αγαθά και υπηρεσίες που πληρούν τα σχετικά πρότυπα ηλεκτρονικής προσβασιμότητας·

β) να συνεχίσουν τις τρέχουσες προσπάθειες για καλύτερη εναρμόνιση των κριτηρίων προσβασιμότητας των κρατών μελών (π.χ. μέσω των κανόνων των δημόσιων συμβάσεων) για να πείσουν τους παρόχους εμπορικών αγαθών και υπηρεσιών να προσφέρουν περισσότερα ηλεκτρονικώς προσβάσιμα αγαθά και υπηρεσίες·

γ) να προωθήσουν μέτρα που θα ενθαρρύνουν τις ιδιωτικές επιχειρήσεις να καταστήσουν προσβάσιμα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες ΤΠΕ (τεχνολογίες των πληροφοριών και των επικοινωνιών) που παρέχουν, περιλαμβανομένης και της απαίτησης να είναι προσβάσιμα τα εν λόγω προϊόντα και οι υπηρεσίες σε δημόσιες συμβάσεις ΤΠΕ. Στην περίπτωση αυτή να προωθήσουν την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων της υφιστάμενης ευρωπαϊκής νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων να περιλάβει ειδικές αναφορές σε κριτήρια προσβασιμότητας σχετικών αγαθών και υπηρεσιών·

δ) να εξασφαλίσουν, όπου είναι δυνατόν, ότι οι εξαιρέσεις από τα δικαιώματα δημιουργού που συνάδουν με το νομικό πλαίσιο της οδηγίας 2001/29/ΕΚ(6) επιτρέπουν τη διάδοση κατοχυρωμένου υλικού σε προσβάσιμη μορφή προς χρήση από άτομα με ειδικές ανάγκες·

ε) να μελετήσουν τη δυνατότητα διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής των μέτρων αποφυγής διακρίσεων για άτομα με ειδικές ανάγκες.

3. Παιδευτικά και ενημερωτικά μέσα:

α) να προωθήσουν το στόχο ότι το δίκτυο των κέντρων αριστείας και δικτύωσης του σχεδιασμού για όλες τις χρήσεις, πρέπει να καλύπτει περισσότερες δραστηριότητες και όλα τα κράτη μέλη·

β) να προωθήσουν το στόχο ότι τα προτεινόμενα προγράμματα σχεδιασμού για όλες τις χρήσεις εξελίσσονται και υιοθετούνται από τις σχετικές εκπαιδευτικές αρχές εκάστου κράτους μέλους. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να χρησιμοποιούνται, στο μέτρο του δυνατού, κεφάλαια που έχουν δεσμευθεί για τις εν λόγω δραστηριότητες εντός των κατάλληλων σχεδίων "δικτύων αριστείας" που χρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα πλαίσιο Ε & ΤΑ·

γ) να ευαισθητοποιήσουν περαιτέρω τα άτομα με ειδικές ανάγκες και τους ηλικιωμένους καθώς και τους παρόχους υπηρεσιών ως προς τις δυνατότητες που προσφέρουν οι σύγχρονες ΤΠΕ και το Διαδίκτυο για τα ανωτέρω άτομα. Προς το σκοπό αυτό να χρησιμοποιήσουν τα κατάλληλα υφιστάμενα κοινοτικά διαρθρωτικά προγράμματα·

δ) να βελτιώσουν τη δυνατότητα απασχόλησης ατόμων με ειδικές ανάγκες μέσω κατάλληλων προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης που εστιάζονται σε εργασίες της κοινωνίας των γνώσεων καθώς και εκπαίδευση σε δεξιότητες με προσανατολισμό στην κοινωνία των γνώσεων, στο πλαίσιο άλλων προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης. Προς το σκοπό αυτό να χρησιμοποιήσουν τα κατάλληλα υφιστάμενα κοινοτικά διαρθρωτικά προγράμματα·

ε) να προωθήσουν την εφαρμογή των αρχών και να εφαρμόσουν τα υφιστάμενα μέσα της δια βίου μάθησης για τη βελτίωση των δεξιοτήτων των ατόμων με ειδικές ανάγκες·

στ) να διασφαλίσουν ότι το υλικό των πολυμέσων και η χρήση των ΤΠΕ στην εκπαίδευση δεν δημιουργούν νέα εμπόδια για την ένταξη σπουδαστών με ειδικές ανάγκες στα σχολεία και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα·

ζ) να διασφαλίσουν ότι η ηλεκτρονική προσβασιμότητα θα καταστεί κανονικό μέρος όλων των εκπαιδευτικών προγραμμάτων των σχολών επαγγελματικής εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα, π.χ. διαχειριστών ιστοχώρων, δημιουργών περιεχομένου πολυμέσων και προγραμματιστών. Προς το σκοπό αυτό θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί η πρωτοβουλία της "ηλεκτρονικής μάθησης".

(1) ΕΕ C 8 της 12.1.2000, σ. 1.

(2) ΕΕ L 303 της 2.12.2000, σ. 16.

(3) ΕΕ L 335 της 19.12.2001, σ. 15.

(4) ΕΕ C 292 της 18.10.2001, σ. 6.

(5) ΕΕ C 86 της 10.4.2002, σ. 2.

(6) ΕΕ L 167 της 22.6.2001, σ. 10.